index2.php_option=com_content_task=view_id=228_lang=davvi.html.xml

Miesi riegádeapmi álggaha bohcco jagi Poccuu ihe álgá vuássáá šoddâmist - badjeolbmuid jahkásaš bargguid birra – kuvvim puásuituálust ellee ulmui ihásijn pargoin Bohccot čoahkkanišgohtet árbevirolaš guottehanguovlluide miessemánu álgogeahčen. Poccuuh čokkânškyeteh ärbivuáváláid kyeddidkuávloidis vyesimáánu aalgâbeln. Boares álddut máhttet johtit ieža, muhto badjeolbmot gártet belohahkii stivret ealu ravddamuš bohccuid. Puáris áálduh mättih jotteeđ jiečânis, mut puásuiulmuuh ferttejeh uásild jurgâliđ iälu roobdâid. Luovaseallu dahjege varris bohccot bissot guottetáiggi sierra ja daid lea oalle bargu guođohit. Luovâsiälu ađai sarvah pisotteleh kyeddidääigi erinis já toi kuáđuttem lii korrâ pargo. Váldoguottet lea miessemánu 18. beaivve. Váldukyeddid lii vyesimáánu 18. peeivi. Miessemánu loahpa rádjai stuorámus oassi misiin lea riegádan. Vyesimáánu loopâ räi iänááš uási vuássáin láá šoddâm. Muhtun guovlluin guottehit gárddiin ja miesit merkejuvvojit seammás. Motomijn kuávluin kyeddid tábáhtuvá kaardijn já vyesih šaddeh siämmást vittáduđ. Dat geahpeda badjeolbmuid geassebargguid, muhto viiddes gárddiin eana guorbá johtilit ja geahpeda bohccuid muđuige vátna guohtoneatnamiid. Talle puásuialmai páácá ubâ keesi astoäigin, mut vijđes kaardijn eennâm nohá korrâsávt já kááržut mudoi-uv poccui väni kuáttumenâmijd. Miesse-geassemánu molsašumis dollojit boazočoahkkimat ja badjeolbmot ordnejit dálvelámboriid ja bidjet daid čavčča rádjái rádjui. Vyesi-kesimáánu jorgálduvâst tuállojeh puásuičuákkimeh já puásuialmaah tivodeh tälvikavnijdis já pieijih taid čoovčâ räi vuárkán. Boazosápmelaččas lea dasto boazobargguin friija gitta mearkumiidda. Puásuisämmiliist lii talle rijjâäigi puásuipargoin kidâ kesimiärkkum räi. Áigi geavahuvvo máŋggaláhkai ávkin, ovdamearkka dihte viesuid ja mášeniid divvumii. Äigi kiävttoo maaŋgânáál pyerrin, ovdâmerkkân viistij já mašinij tivomân. Miesemearkun álggahuvvo mihcamáraid áigge, goas oppa bearaš fárre duoddarii ássat. Vyesimiärkkum álgá jonsahpeeivi suulâin já talle ubâ peerâ värree tuoddârân aassâđ. Duoddaris ássojuvvo lagamustá goađis dahje lávus, mii addá mánáide buori ja rivttes gova sámi eallinvuogis. Tuoddârist aassâm tábáhtuvá iänááš kuáđist tâi láávust, mii addel páárnážân šiev já rievtis kove sämmilii eellimhäämist. Mearkumiid gaskkas olbmot guolástit ja golahit áiggi earáiguin, dasgo buohkat leat čoahkkanan seamma badjesiidii. Miärkkumij kooskâst ulmuuh pivdeh kyele já siärvásteleh kuoimijdiskuin, ko puohah láá čokkânâm siämmáá kuátisiijdân. Geassit bohccot bálget ja danin sirdásit duoddarii ja čoahkkanit stuorra čoran. Poccuuh kuárŋuh keessiv paalgâtääigi tuoddârân já čokkâneh stuorrâ iäloid. Dat vuodjeluvvojit áidái, gos guhtege boazoeaiggát njoarosta iežas miesi gitta ja merke dan iežas merkii. Toh vyejettuvvojeh káárdán, mast jieškote-uv puásui-iäigád njuárust vuosijdis kiddâ já vittád taid jieijâs meerkân. Merkejuvvon bohccot luitojuvvojit sierra giehtadalakeahtes bohccuin. Vittádum iälu luáštoo sierâ kieđâvušmettum poccuin. Áiddis mánát ohppet dovdat mearkkaid ja seammás iežaset bohccuid olgohámi vuođul, njoarostemiin misiid gitta ja merkemiin daid. Käärdist párnááh uáppih tubdâđ meerhâid já siämmást jieijâs poccuid olgohäämi vuáđuld, njuárustmáin vuássáid já vittádmáin taid. Miesit merkejuvvojit ihkku, dasgo dalle miessi čuovvu buoremusat álddus. Vuássááh vittáduvvojeh iho, ko talle vuásáš čuávu pyeremustáá eenis. Badjeolbmot gohcet geassit ijaid ja ođđet beivviid. Puásuiulmuuh koceh keessiv iho já uáđđih peiviv. Merkenáigi bistá sullii mánotbaji. Miärkkumäigi pištá suullân mánuppaje. Mearkumiid maŋŋá bohccot ožžot leat ráfis duoddaris čavčča rádjai. Vyesimiärkkumij maŋa poccuuh uážžuh leđe tuoddârist ráávhust čoovčâ räi. Ovdal čakčabargguid badjesápmelačča bargui gullet murjen, gámasuinniid čuohppan, guolásteapmi ja jeahkáliid čohkken. Ovdil čohčâpargoi älgim puásuisämmilii paargon kuleh muorjim, kamuvsuoinij čuoppâm, kyelipivdo já jáhálij pajedem. Muđuige čakčat badjeolbmot ráhkkanit dálvái ordnemiin mohtorgielkkáideaset ja boazodoalus dárbbašlaš eará bargoneavvuideaset. Čohčuv mudoi-uv puásuialmaah rahtteteh táálván huolâtmáin moottorkiälháidis já eres puásuituálust tarbâšum pargopiergâsijdis. Boazobarggut joatkašuvvet fas čakčamánus. Čoovčâ puásuipargoh älgih čohčâmáánust. Go muohta lea eatnamis ja čázádagat jikŋon, bohccot čohkkejuvvojit áidái rátkima várás. Ko lii muáttám já čácáduavah jiäŋŋum, te poccuuh čuákkejuvvojeh kardijd pygálusâi várás. Dalle bohccot lohkkojuvvojit ja njuovvanbohccot rátkojuvvojit. Talle poccuuh lohhojeh já njuovvâmpoccuuh sierrejuvvojeh. Rátkima maŋŋá álgá bohccuid guođoheapmi. Pygálusâi maŋa álgá poccui kuáđuttem. Dalle eallu sirdojuvvo álo dakkár eatnamiidda, gos lea buorre guohtun. Talle sijdâ jurgâluvvoo ain taggaar kuávlun, mast lii šiev kuáttum. Gaskadálvve muhtun guovlluin badjealbmát bivdet rievssahiid guođoheami lassin, jos guohtun lea nu buorre, ahte báhcá áigi rievssatbivdui. Koskâtäälvi motomijn kuávluin puásuialmaah pivdeh riävskáid kuáđuttem kooskâst, jis kuáttumtile lii nuuvt pyeri, et páácá äigi riävskápiivdon. Giđđat sáltejuvvojit bierggut geasi várás ja goikaduvvojit olgun biekkas ja beaivvážis. Kiđđuv piärguh sälttejuvvojeh keesi várás já heŋgejuvvojeh olgos piegâ já piäiváápaštuu kuškâdemnáál. Bohccuid guođoheapmi bistá gitta miessemánnui. Poccui kuáđuttem pištá vyesimáánu räi. Dálveáigge dálkedilli váikkuha badjeolbmo bargomearrái. Tälviv šooŋah vaikutteh puásuialmaa pargomiärán. Jos lea fuones guohtondilli, bohccot lihkadit eanet go dábálaččat. Jis lii hyenes kuáttumtile, te poccuuh lihâdeh táváliist eenâb. Bohccuid uhcage heađušteapmi dagaha dalle stuorra vahága ja lassebarggu. Ucceeb-uv poccui hemâdem toovvât talle stuorrâ vaahâg já lasepargo. Giđđadálvve merkejuvvojit goddin báhcán čearpmahat duoddaris ja seammás gáldejuvvojit sarvát, vai dat livčče maŋit dálvve spáillihin ja geavaheamis niesteboazun. Kiđđâtäälvi vittáduvvojeh kodden pááccám čiermiheh tuoddârist já siämmást sarvah käldejuvvojeh, vâi toh liččii puáttee täälvi späiliheh já kevttimnáál niestipuásujin. Giđđat badjeolbmot gártet ássat barttain mánotbajiid ja fáktet iežaset siidda bohccuid, dasgo garra cugŋo áigge bohccot sáhttet johtit guhkás iežaset siiddas ja mastat eará siidda ellui. Kiđđuv puásuialmaah kärttih aassâđ kámppáin mánuppoojijd já kuáđuttiđ jiejâs čage, ko korrâ cuoŋŋui ääigi poccuuh pyehtih jotteeđ kuhás jieijâs čaggeest já mostâđ nube čaagan. Siidda bohccuid ferte dávjá čohkket, vai ránját sáhttet geassit mastan bohccuideaset eret. Iälu ferttee távjá čokkiđ ollásávt, vâi ráánjáh pyehtih keessim mostâm poccuidis meddâl. Seamma láhkái gártet fitnat ránjáid siidda luhtte viežžamin iežaset bohccuid. Siämmáánáál ferttee eelliđ ráánjái čaggeest kesimin jieijâs poccuid meddâl. Bargobeaivvit álget dalle árraiđit ja nohket maŋŋiteahket. Pargopeeivih älgih talle tooláá iđedist já noheh maŋŋeed eehid. Sánit: Säänih: guottehanguovlu = guovlu gos álddut guddet kyeddidkuávlu = kuávlu, mast áálduh šoddâdeh ađai kyeddih eallu = eallu mas leat sierra eaiggádiid bohccot puásuisijdâ = puásuičuurâ, mast láá maaŋgâi omâsteijei poccuuh siida = eallu mas leat buot ovtta eaiggáda bohccot čagge = puásuičuurâ, mast láá puoh omâsteijes poccuuh iälu guottehit = bohccot guddet olbmo geahču vuolde robdâ = kuáđuttettee čage robdâpoccuuh guohtoneana = eana gos boazu váldá biepmu kuáttumeennâm = eennâm, mast puásui kuátu bálggadat = divreáigi (ee. čuoikkaid ja lávžoid) mii dagaha ahte bohccot čoahkkanit čorragiidda paalgât = tivreäigi, kuás tiivreh vyejetteh poccuid čurruid gárdi = áidi gos bohccuid giehtadallet kärdi = äiđi, mast poccuuh kieđâvuššojeh niesteboazu = boazu mii váldojuvvo biebmun niestipuásui = puásui, mii váldoo purrâmâžžân rátkin = rátkojuvvojit bohccot, mat báhcet eallit ja mat njuvvojuvvojit pygálus = sierrejuvvojeh ellen päccee poccuuh njuovvâmpoccuin guođoheapmi = bohccuid bearráigeahčču kuáđuttem = poccui kocceem mastat = siidda bohccuid gártan vieris siiddaide mostâđ = čage mostâm nube čaagan čearpmat = ž -1 ž - jahkásaš boazu čiermih = ž -1 ž - ihásâš puásui sarvvis = varrisboazu sarves = ores puásui spáillit = gáldejuvvon boazu spääilih = käldejum puásui goddi = boazu mas ii leat mearka bealjis kodde = vittádhánnáá puásui gámasuoidni = suoidni mii geavahuvvo goikkehis kamuvsyeinih = syeinih, moh kiävttojeh sovskammuin Govva: Tiina Aikio Kove: Tiina Aikio Liŋkkat: Liiŋkah: