index2.php_option=com_content_task=view_id=948_lang=davvi.html.xml
Biodiversitehtasoahpamuša suodji ovdána | Biodiversiteetsopâmuš syeji ovdán |
Oassebeallečoahkkimii ja dan eará dáhpáhusaide oassálaste oktiibuot sullii 20 000 olbmo birra máilmmi 194 sierra riikkas. | Uásipeličuákkimân já ton miäldustábáhtussáid uásálistii ohtsis suulân 20 000 olmožid pirrâ maailm 194 sierâ staatâst. |
Suopma oassálasttii čoahkkimii oassin Eurohpa Uniovnna delegašuvnna. | Suomâ uásálistij čuákkimân uássin Euroop Union delegaatio. |
EU-riikkat hábmejedje oktasaš bealiváldima koordinašuvdnačoahkkimiinniset. | EU- staatah hämmejii ohtsii uáivil koordinaatiočuákkimijnis. |
Oassebeallečoahkkimis eanemus ságastallamiid ja ráđđádallamiid gáibideaddji áššeollisvuohta guoskkai biodiversitehtasoahpamuša ruhtadeami ja stáhtaid ruhtadanoasi sierra soahpamušinstrumeanttain. | Uásipeličuákkimist äššiubâlâšvuotâ, mii vaatâi puoh enâmustáá savâstâlmijd já ráđádâlmijd, kuoskâi biodiversiteetsopâmuš ruttâdmân já staatâi ruttâdemuásán sierâ sopâmušinstrumentijn. |
Ng. ovddidanriikkaid biodiversitehtadoaibmabijuid ruhtadeapmi ja doarjaga juohkašuvvan lea leamaš hástaleaddji ságastallanfáddá. | Nk. ovdedemenâmij biodiversiteettooimâi ruttâdem já torjuu juáhásem lii lamaš hástulâš savâstâllâmfáddá. |
Oassebeallečoahkkin mearridii doallat fámus jagi 2012 sohppojuvvon ruhtadanmearrádusas ja duppalastit ovddidanriikkaide čujuhuvvon riikkaidgaskasaš luonddu máŋggahámatvuođa ruhtadeami jagi 2015 rádjai. | Uásipeličuákkim meridij anneeđ vyeimist ive 2012 sooppum ruttâdemmiärádâsis já kyevtkiärdásmitteđ ovdedemenâmáid čujottum aalmugijkoskâsii luándu maaŋgâhámásâšvuođâ ruttâdem ive 2015 räi. |
Lassin oassebeliid roahkasmahtte doarjut eaktodáhtolaččat ng. ovddidanriikkaid luonddu máŋggahámatvuođa doarju fidnuid. | Lasseen uásipeelijd movtijdittii tuárjuđ rijjâtátulávt nk. ovdedemenâmij luándu maaŋgâhámásâšvuođâ tuárjoo projektijd. |
Oassebeallečoahkkin árvvoštalai, ahte jahkásaččat luonddu máŋggahámatvuođa dorvvasteapmái geavahuvvo máilmmiviidosaččat 1,3 miljárdda dollara (s. 1,07 miljárdda euro). ” | Uásipeličuákkim miäruštâlâi, ete ihásávt luándu maaŋgâhámásâšvuođâ turviimân kevttih maailmvijđosávt 1,3 miljard dollárid (n. 1,07 miljard eurod). ” |
Lea čielggas, ahte luonddu máŋggahámatvuođa dorvvasteapmi gáibida lasseruhtadeami ja EU:a ja eará industrialuvvan stáhtaid ekonomalaš doarjaga ovddidanriikkaide. | Lii čielgâs, ete luándu maaŋgâhámásâšvuođâ turvim váátá laseruttâdem já EU já eres ráhtulâšvuođâlum staatâi ekonomâlii torjuu ovdedemenâmáid. |
Industrialuvvan riikkain lea maid stuorra ovddasvástádus luonddu máŋggahámatvuođa dorvvasteamis máilmmiviidosaččat. | Ráhtulâšvuođâlum enâmijn lii meid stuorrâ ovdâsvástádâs luándu maaŋgâhámásâšvuođâ turviimist maailmvijđosávt. |
Jos ovddidanriikkaid luonddu máŋggahámatvuohta ain geahppána, das lea globála váikkuhus máilmmi lundui, ekonomiai, olbmuid dearvvasvuhtii ja dálkkádatnuppástussii. | Jis ovdedemenâmij luándu maaŋgâhámásâšvuotâ juátká hiäjusmem, tast lii maailmvijđosâš vaikuttâs luándun, ekonomian, ulmui tiervâsvuotân já šoŋŋâdâhnubástusân. |
Eanaspáppa luonddu máŋggahámatvuođa dorvvasteapmi gáibida buohkain doaimmaid ”, ságadoalli Klemetti Näkkäläjärvi gávnnaha. | Eennâmpáálu luándu maaŋgâhámásâšvuođâ turvim váátá puohâi tooimâid ”, saavâjođetteijee Klemetti Näkkäläjärvi paahud. |
Ságastallama bohciidahtii maid artihkkal 8(j)-bargojoavkku ruhtadeapmi. | Savâstâllâm tovâttij meid artikkâl 8(j)-pargojuávhu ruttâdem. |
Guhkálaš ságastallamiid maŋŋá riikkaidgaskasaš artihkkal 8(j)-bargojoavkku bušeahtta váldojuvvui oassin oppa soahpamuša bušeahta. ” | Kuhes savâstâlmij maŋa aalmugijkoskâsii artikkâl 8(j)-pargojuávhu budjet valdui uássin oles sopâmuš budjet. ” |
Dát lea hui dehálaš mearrádus. | Taat lii hirmâd tehálâš miärádâs. |
Ovdal buot soahpamušoassebealit eai leat ruhtadan riikkaidgaskasaš 8(j)-bargojoavkku. | Ovdil puoh sopâmušuásipeleh iä lah ruttâdâm aalmugijkoskâsii 8(j)-pargojuávhu. |
Artihkkal lea guovddáš oassi biodiversitehtasoahpamuša ja buot stáhtain lea ovddasvástádus eamiálbmogiid árbevirolaš dieđu dorvvasteamis. | Artikkâl lii biodiversiteetsopâmuš tehálâš uási já puoh staatâin lii ovdâsvástádâs algâaalmugij ärbivuáválii tiäđu turviimist. |
Mearrádus buktá maid jotkkolašvuođa ja buktá buorebut ovdan riikkaidgaskasaš oktavuođa čatnašumi eamiálbmogiid vuoigatvuođaid dorvvasteapmái ”, sámedikki delegáhtat Näkkäläjärvi, Tapiola ja Heikkuri illudit ovttanjálbmái. | Miärádâs puáhtá meid jotkuuvâšvuođâ já tiädut aalmugijkoskâsii ohtâvuođâ čonâdâttâmvuođâ algâaalmugij vuoigâdvuođâi turviimân ”, sämitige delegaatih Näkkäläjärvi, Tapiola já Heikkuri ilodeh oovtmielâlávt. |
Biodiversitehtasoahpamuša hálddahusčálli Braulio Ferreira de Souza Dias muitaleamen biodiversitehta suodjaleami mearkkašumis | Biodiversiteetsopâmuš haldâttâhčällee Braulio Ferreira de Souza Dias muštâlmin biodiversiteet suojâlem merhâšuumeest |
Govva: sámediggi. | Kove: sämitigge. |
Čoahkkimis gieđahallojuvvui maid biodiversitehta dilli. | Čuákkimist kieđâvuššii meid biodiversiteet tile. |
Fuolastahtti lea, ahte biodiversitehta gefo ain, erenomážit mearraluondu ja korállaoazit. | Huolâstuttee lii, ete biodiversiteet kiävhu ain, eromâšávt merâluándu já kooraalkáárguh. |
Čoahkkimis dohkkehuvvojedje guokte ođđa viiddes árktalaš mearraguovllu mearraluondduset dáfus mávssolaš guovlun. | Čuákkimist tuhhiittii kyehti uđđâ vijđes arktâlii merâkuávlu merâluándus peeleest mávsulâš kuávlun. |
Mielde leat juo ovdal nammaduvvon ovcci Ruošša guovločáziid mávssolaš guovllu. ” | Mieldi láá jo ovdil nomâttum oovce Ruošâ kuávlučaasij mávsulâš kuávlu. ” |
Mearaid suodjaleapmi erenomážit árktalaš guovllus lea mearkkašahtti ášši, muhto hui hástaleaddji dálkkádatnuppástusa, mearrajieŋa suddama ja riikkaidgaskasaš politihkalaš ja ekonomalaš dili geažil. | Meerâi suojâlem eromâšávt arktâlii kuávlust lii merhâšittee mutâ hirmâd hástulâš šoŋŋâdâhnubástus, merâjieŋâ suddâm já aalmugijkoskâsii pooliitlii já ekonomâlii tile tááhust. |
Árktalaš mearraluonddu dorvvasteapmi lea hui mearrideaddji ášši máŋgga árktalaš eamiálbmogii ja suodjaleami berre ain ovddidit. | Arktâlii merâluándu turvim lii eromâš merhâšittee maaŋgáid arktâlijd algâaalmugáid ja suojâlem kalgeh ovdediđ ain. |
Dat, mo dát mávssolaš mearraguovllut suodjaluvvojit, báhcá čoavdinláhkai boahttevuođas ”, Pertti Heikkuri ja Nilla Tapiola oaidniba. | Tot, maht taid mávsulijd merâkuávluid suojâleh, páácá čuávdimnáál puátteevuođâst ”, Pertti Heikkuri já Nilla Tapiola uáiniv. |
Oassebeallečoahkkimis lea ságastallon viidát maid biodiversitehta ja dearvvasvuođa gaskasaš oktavuođas. | Uásipeličuákkimist láá savâstâllâm vijđáht meid biodiversiteet já tiervâsvuođâ koskâsii ohtâvuođâst. |
Afrihkás bohciidan ebola-kriisa lea dahkan ášši hui áigeguovdilin. ” | Afrikast šoddâm ebola-kriisâ lii toohâm ääšist uáli äigikyevdil. ” |
Lea buorre, ahte biodiversitehtasoahpamuša oktavuođas lea giddejuvvon fuopmášupmi dearvvasvuođa ja luonddu gaskasaš oktavuhtii. | Lii pyeri, ete biodiversiteetsopâmuš ohtâvuođâst láá kiddim huámmášume tiervâsvuođâ já luándu koskâsii ohtâvuotân. |
Eamiálbmogat, mat ellet luonddus, leat vuosttas indikáhtorat muitaleamen luonddu dilis, dasgo luondduroasut nugo dálkkádatnuppástus čuhcet eanemus aiddo daidda, ja álbmogiid buresveadjin lea čatnagasas luonddu máŋggahámatvuhtii ja buhtisvuhtii ”, Klemetti Näkkäläjärvi deattuha. | Algâaalmugeh, kiäh eellih luándust, láá vuossâmuuh indikaattoreh luándu tiileest tastko luándumoivášmeh, tego šoŋŋâdâhnubástus, čyecih enâmustáá eidu tooid já aalmugij pyereestvaijeem lii čonnâsâm luándu maaŋgâhámásâšvuotân já putesvuotân ”, Klemetti Näkkäläjärvi tiädut. |
COP 12-čoahkkima váldotemá lei biodiversitehta ja suvdilis ovdáneapmi. | COP 12-čuákkim válduteema lâi biodiversiteet já killeel ovdánem. |
Stuorra hástalussan lea, mo biodiversitehta suodjaleapmi váldojuvvo oassin ON:a suvdilis ovdáneami ja geafivuođa geahpedeami ulbmiliid. | Stuorrâ hástusin lii, maht biodiversiteet suojâlem váldoo uássin OA killeel ovdánem já kievhivuođâ meddâlistem uulmijd. |
Suopma lágidii guokte dáhpáhusa oassebeallečoahkkima oktavuođas, main bohte ovdan maid eamiálbmogiid vuoigatvuođat. | Suomâ ornij kyehti miäldustábáhtus uásipeličuákkim ohtâvuođâst, main pottii oovdân meid algâaalmugij vuoigâdvuođâh. |
Vuosttas dáhpáhus gieđahalai Eurohpa Ruoná avádaga oktasašbarggu ja birassuodjaleami mearkkašumi ráfis. | Vuossâmuš miäldustábáhtus kieđâvušâi Euroop Ruánáá stiellâs oovtâstpargo já pirâssuojâlem merhâšume ráávhust. |
Ruoná avádat johtá Eurohpa čađa Jiekŋamearas Gaskamerrii. | Ruánáá stielâs jotá Euroop rasta Jieŋâmeerâst Koskâmeerân. |
Oppa Suoma nuortarádjá gullá Ruoná avádahkii ja sámediggi oassálastá maid Ruoná avádaga oktasašbargui. | Ubâ Suomâ nuorttârääji kulá Ruánáá stielâsân já sämitigge uásálist meid Ruánáá stiellâs oovtâstpaargon. |
Dáhpáhusa ságadoallin lei riikkabeaialmmái Pekka Haavisto. | Tábáhtus saavâjođetteijen lâi aalmugovdâsteijee Pekka Haavisto. |
Riikkabeaialmmái Pekka Haavisto ja sámedikki ságadoalli Klemetti Näkkäläjärvi. | Aalmugovdâsteijee Pekka Haavisto já sämitige saavâjođetteijee Klemetti Näkkäläjärvi |
Govva: Sámediggi. | Kove: Sämitigge. |
” Oassebeallečoahkkin lea dehálaš dáhpáhus, dasgo eamiálbmogiin lea duođalaš vejolašvuohta váikkuhit. | ” Uásipeličuákkim lii tergâdis tábáhtus, ko algâaalmugijn lii puigâ máhđulâšvuotâ vaikuttiđ. |
Dasge lea iežas váikkuhus, ahte sámit oidnojit čoahkkinbáikkiin. | Tast-uv láá vaikuttâsâidis, ete sämmiliih uáinojeh čuákkimsoojijn. |
Lassin čoahkkimat addet vejolašvuođa fierpmáiduvvat ja jurdagiid sáhttá lonuhit viidásabbotge luonddusuodjaleamis ja buohkaide oktasaš luonddu dilis sihke eamiálbmogiid ja sámiid vuoigatvuođain ”, Nilla Tapiola ja Pertti Heikkuri deattuheaba. | Lasseen čuákkimeh adeleh máhđulâšvuođâ viärmádâttâđ já jurduid puáhtá lonottiđ vijđásubboht-uv luándusuojâlmist já puohháid ohtsii luándu tiileest sehe algâaalmugij já sämmilij vuoigâdvuođâin ”, Nilla Tapiola já Pertti Heikkuri tiäduttává. |
Govva: sámediggi | Kove: Sämitigge |
Čuovvovaš biodiversitehtasoahpamuša oassebeallečoahkkin COP 13 mearriduvvui ordnejuvvot Meksikos Los Cabosa gávpogis skábmamánus 2016. | Čuávuvâš biodiversiteetsopâmuš uásipeličuákkim COP 13 meridui orniđ Meksikost Los Cabos kaavpugist skammâmáánust 2016. |
Meksiko vuovdala čalbmáičuohcci vugiin čuovvovaš COP 13 – oassebeallečoahkkima. ” | Meksiko markkânistij uáli fijnáht čuávuváá COP 13 – uásipeličuákkim. ” |
Meksiko hálida lágidit čuovvovaš oassebeallečoahkkima, dasgo Meksiko luonddu máŋggahámatvuohta lea hui rikkis. | Meksiko haalijd orniđ čuávuváá uásipeličuákkim, tastko Meksiko luándu maaŋgâhámásâšvuotâ lii hirmâd riges. |
Meksiko lea čatnasan suvdilis ovdáneapmái ja biodiversitehta suodjaleapmái. | Meksiko lii čonâdâttâm killeel ovdánmân já biodiversiteet suojâlmân. |
Dálkkádatnuppástusa caggan ja biodiversitehta dili fuotnáneapmi leat áššit, maid galgá dikšut dalán. | Šoŋŋâdâhnubástus coggâm já biodiversiteet hiäjusmem láá ääših, maid kalgeh tipšođ ájáttâlhánnnáá. |
Biodiversitehta stuorámus áitta lea geafivuohta, ” ministtar Abud muitalii dieđihandilálašvuođas 15.10.2014 Meksiko birassuodjalanulbmiliin. | Biodiversiteet stuárráámus uhke lii kievhivuotâ, ” minister Abud muštâlij tieđettemtilálâšvuođâst 15.10.2014 Meksiko pirâssuojâlemuulmijn. |
Čoahkkima buot mearrádusat gávdnojit | Čuákkim puoh miärádâsah láá |
biodiversitehtasoahpamuša siidduin | biodiversiteetsopâmuš siijđoin |
giela olgguldas hámi dárkkisteami maŋŋá. | kielâhäämi tärhistem maŋa. |