tiedote_poluraps.pdf.xml

SÁMEDIKKI STIVRA CELKKII BOAZODOALLO- JA LUODDUEALÁHUSAID	SÄÄŠMTEEŠǦǦI HALLTʼS ČIEŠLǨI PUÄƷƷTÄÄL- DA JIEŠLLEMVUEŠǨǨVUEŠJJI TEÄGGTEMLÄÄŠJJEST
Sámedikki stivra attii 17-siidosaš cealkámuša Eana- ja meahccedoalloministeriija válmmaštallan ráđđehusa evttohusas boazodoallo- ja luondduealáhusaid ruhtadanlágas (maŋŋá POLURA) čoahkkimis 28.5.2009.	SääŠmteŠǧǧ halltõs uuŠdi 17-seiddsa ceälkkmuužž Mädd- da meäŠcctäällministeria valmštõllum halltõõzz maadârdõõzzâst puäʒʒtääl- da jieŠllemvueŠǩǩjääl teäggtõõzzâst (mâŋŋa POLURA) såbbrest 28.5.2009.
Sámediggi anii buorrin, ahte evttohusas doarjaga oažžuid ahkerádjá bajiduvvo 63 jagis 65-jahkái ja atná dan leat vuođustallon.	SääŠmteŠǧǧ õõŠni šiõǥǥân, što maadârdõõzzâst vuäǯǯji ââŠǩǩraai kaaggât 63 eeŠjjest 65-ekka da âânn tõn vuâđđõttum.
Positiivvalaš lea maiddái dálá vehá buoret skáhppondoarjagat mohtorgielkkáid ja njealjejuvllagiid skáhppomii ja lassin boazodáluid vuođđodivvumii.	Primminallšen teäggtõs ouddõõzz liâ še ânnʼjõõžžâst siõmmna pueŠrab, ku haŠŋǩǩeemveäŠǩǩvuõđid taarbšet motorǩeâlkai da motorbieŠǩǩi haŠŋǩǩumuŠšše di puäǯǯtäälai vuâđđkoŠrjjumuŠšše.
Sámediggi lea oalle duhtameahttun dan vuohkái mo POLURA-láhkaásaheapmi lea válmmaštallon.	SääŠmteŠǧǧ lij obbžurr tõn vuâkka mäŠhtt POLURA-lääŠjjšiõttõs lij valmštõllum.
J. 2007 vuođđoláhkaváljagoddi lea gáibidan, ahte sámedikki ovddastusa láhkaválmmaštallamis galgá sihkkarastit álggu rájes ja stáhtaráđđi galgá álgit oppalašođastussii, mas sámiid kultuvrralaš ja vuoigatvuođalaš sierrasajádat váldojuvvo áššelaččat vuhtii.	EeŠjj 2007 vuâđđlääŠjjvälljkåŠdd lij oudldam, što sääŠmteeŠǧǧ eeŠttkâŠsttmõš lij ainsmâŠtted aalǥâst ääŠljeeŠl da valdiasååbbar âlŠǧǧed riõmmâd obboođumuŠšše, koŠst sääŠm kulttuursaž da vuõiggâdvuõđlaž spesialstaattus vääŠldet ä䊚šmieŠlddsânji lokku.
Vuođđoláhkaváljagotti rávvagat eai leat ollašuvvan.	VuâđđlääŠjjvälljkååŠdd vuäŠpstõs iŠllakku teâuddjõõvvâm.
Sámediggi oaidnáge, ahte POLURA evttohus lea čielgasit sámeálbmoga ja sámeboazodoallokultuvrra vealaheaddji mátta boazodoalu ektui.	SääŠmteŠǧǧ vuäinn POLURA eŠtǩǩõõzz nuŠtt, što tõt lij šiõlggsânji sääŠmnarood da sääŠmpuäʒʒhåiddkulttuur čårsteei kõskkvuõđâst puäʒʒhoiddu.
Sámediggi lea oalle duhtameahttun láhkatekstii ja dan sisttisdoallan áššefeaillaide ja teavsttas vuhtton jurddašanvuohkái sámeboazodollui.	SääŠmteŠǧǧ lij aaibâs obbžurr lääŠǩǩtekstta da tõn siiŠsǩest åårrai 䊚švââŠjjid da teekstest aiccum ǩiõččâmvueŠǩǩvuõŠtte sääŠmpuäʒʒhååid beälla.
Sámedikki perspektiivvas evttohus POLURA ii ovddas buori láhkaválmmaštallanvuogi.	SääŠmteeŠǧǧ ǩiõččâmvueŠjjest maadârdõs POLURA:ssân ij eŠtǩǩââst šiõǥǥ lääŠjjvalmštõõllâmvueŠjj.
Sámediggi evttohage, ahte POLURA galggašii divvut dahje válmmaštallat ollásit ođđasit vuhtii váldimiin vuođđoláhkaváljagotti rávvagiid ja sámekultuvrra suoji.	SääŠmteŠǧǧ maadârd, što POLURA leŠčči koŠrjjeed leŠbe valmšted aivv ođđest lokku vääŠldeeŠl vuâđđlääŠjjvälljkååŠdd vuäŠpstõõzz da sääŠmkulttuur suõi.
Cealkámušas Sámediggi geardduha POLURA- bargojovkui evttohuvvon evttohusa guođohandoarjagis, man galgá sihkkarastit POLURAs sorjjasmeahttun sierraruhtademiin.	Ceälkkmõõžžâst SääŠmteŠǧǧ nuubbad POLURA-tuâjjäŠrttla ceälkkum maadârdõõzz puäʒʒpeâmmtuärjjõõzzâst, kååŠtt âlgg staannâd POLURAst tiuddväŠlddvuõđ spesialteäggtõõzzin.
Sámediggi evttoha, ahte sámiid ruovttuguovllus várrejuvvo 420 000 euro sturrrosaš guođohandoarjja.	SääŠmteŠǧǧ maadârd, što saaŠmi dommvoudda vaŠrrješ 420 000 eeuŠr godovai puäʒʒpeâmmtuärjjõs.
Doarjaga mearri vuođđuduvvá sámeguovllu bálgosiid ollašuvvan rehketdollui boazodoallojagis 2007-2008.	Tuärjjõs vuâđđââtt sääŠmvuuŠd paalǥâskooŠddi teâuddjam rekknâŠsttumuŠšše puäʒʒhåiddeeŠjjest 2007-2008.
Doarjaga rehkenastima vuođđun lea govttolašvuohta ja ovttaveardásašvuohta.	Tuärjjõõzz laŠsǩǩeem vuâđđan lij mååžnaivuõtt da ooudverddsažvuõtt.
Doarjaga dárkkuhussan lea buhttet guođoheamis boahtán badjelmearálaš boaldámuš- ja reaidogoluid.	Tuärjjõõzz jurddân lij koŠrvveed puäʒʒpeâmmast šõddâm pâiŠlmeärrsaž puälddemaaunâs- da neävvkuul.
Lassin doarjaga bokte sihkkarasto badjealbmáid dássebeallásaš meannudeapmi.	LââŠssen tuärjjõõzz pääiŠǩ staanâd puäʒʒhoiŠddjeejai ooudnallšem ciŠsttjumuš.
Eará sajis boazodikšunguovllus badjealbmáid boađuiddási bajidit suoidne- ja bealdobuhtadusat.	JeeŠres puäʒʒhåiddvuuŠdest puäʒʒhoiŠddjeei puåtti sääŠmpuäʒʒhåiddmaal juäŠtǩǩjemvuõđ.
Doarjagiin eandalitge sihkkarasto sámeboazodoallomálle jotkkolašvuohta.	tääŠzz pââŠjde sueiŠnn- da peälddkoŠrvvõõzzid. Vuõsstuâjjan tuärjjõõzzin staanâd
Sámediggi evttoha, ahte stáhtaráđis álggahuvvo jođánit válmmaštallot boazodoallolága oppalašođastus, mas vuhtii váldojuvvo sámeboazodoalu riikkaidgaskasašvuoigatvuođalaš ja vuođđolágalaš suodji.	SääŠmteŠǧǧ maadârd, što valdiasåbbrest riâmât jåŠttlânji valmštõõllât puäʒʒhåiddlääŠjj obboođumuužž koŠst vääŠldet lokku sääŠpuäʒʒhååid meeraikõskksažvuõiggâdvuõđlaž da vuâđđlääŠjjlaž suõi.
Boazodoallolága ođastusas galgá guorahallat maiddái vugiid maidguin sámenissoniid vejolašvuođat bargat boazodoaluin sihkkarastojit.	PuäʒʒhåiddlääŠjj oođumuužžâst âlgg smiõttâd še kuånstid kooi vieŠǩǩin sääŠmneezzni vuäittmõõžž ââŠnned puäʒʒjieŠllemvueŠjj staanât.
Sámediggi gávnnaha, ahte POLURAs evttohuvvon nuorra badjealbmáid álggahandoarjja lea gávnnahuvvon doaibmevaš vuogádahkan ja erenomáš dárbbašlažžan sámiid ruovttuguovllus.	SääŠmteŠǧǧ tuâtt, što POLURArest eŠtǩǩõsttum nuõri puäʒʒtäällvueŠǩǩneeŠǩǩi altteemtuärjjõs lij tuõttum tuåimmjemnallšem riâššmõššân da takainalla vääžnai saaŠmi dommvuuŠdest.
Doarjaga ruhtadeapmi lea nohkan dábálaččat gaskan iige buot hálideaddjiide ja doarjjaeavttuid deavdi ohcciide leat sáhttán mieđihit ruhtadeami.	Tuärjjõõzz teäggtõs lij puuttâm tääuŠjeŠld kõõskrääŠjest, ij-ǥa pukid taarbseejid da tuärjjõsmääiŠnid tiuddeeja ooccjid leäkku vuõittum miõttâd teaggtõs.
Ruhtadeapmi ii galgga vuođđuduvvat vihkkehallamii ja ruhtadeami galgá sihkkarastit doarjjaeavttuid deavdi ohcciide.	Teäggtõs ij vuäǯǯči vuâđđõõttâd tuŠmmjem vuäivva da teäggtõs oudd staanâd tuärjjõsmääiŠnid tiuddeeja ooccjid.
Álggahandoarjaga mearis ja mieđiheamis galgá vuhtii váldit sámiid vuođđolágalaš sajádaga ja sámiid ruovttuguovllu nana sámeboazodoalloárbevieru.	Altteem mieŠrin da miõttmõõžžâst âlgg väŠldded lokku saaŠmi vuâđđlääŠjjlaž staattus da saaŠmi dommvuuŠd raŠvves sääŠmpuäʒʒhåiddäŠrbbvuõtt.
Sámedikki cealkámuš gávdno obban čujuhusas www.samediggi.fi – cealkámušat 2009.	SääŠmteeŠǧǧ ceälkkmuš käunnai obbvuõđineez addrõõzzâst www.samediggi.fi – ceälkkmõõžž 2009.
Lassidieđut: I várreságajođiheaddji Irja Seurujärvi-Kari	LââŠssteâđaid: I vääŠrrsaaǥǥjååŠđteei Irja Seurujärvi-Kari