index2.php_option=com_content_task=view_id=703_lang=davvi.html.xml
Sámedikki gallestalai Brysselis
SääŠmteŠǧǧ kõŠllʼji Bryssel – gåårdest
Europarlamentarihkar Nils Torvalds lea bovden Suoma Sámedikki doallat čoahkkima Brysselii ja oahpásmuvvat EU:a doibmii.
Europarlamentneǩ Nils Torvalds lij kåččam LääŠddjânnam SääŠmteeŠǧǧ såbbrõõššâd Bryssel – gåårda da tobdstõõttâd EU:n tuåimmjumuŠšše.
- Dát lea historjjálaš dilálašvuohta.
– Tät lij histoorlaž podd.
Vuosttas geardde sámiid parlamentáralaš orgána doallá čoahkkima Eurohpa parlameanttas. Seammás galledeapmi addá sámiide vejolašvuođa váikkuhit EU:a dásis.
Vuõssmõs vuâra saaŠmi parlamentaarlaž organ såbbrââšš Euroop parlameentest sääŠmteeŠǧǧ såbbar da kõŠllʼjumuš parlameentest veeidad da čuõvat ǩiõččâmvueŠjjid di oudd saaŠmid vuäittmõõžž leeŠd da vaikkted Eu:n tääŠzzest.
Mii hálidat dán dásis EU:a áidna eamiálbmogin buktit ovdan min ja earáid váldokultuvrraid deattu vuolde ealli álbmogiid ja joavkkuid dárbbuid, Sámedikki ságadoalli Klemetti Näkkäläjärvi muitala.
HaaŠleep tän tääŠzzest EU:n oŠdinakai alggmeeran puŠhtted õlmmsa mij da še jeeŠres väŠlddkulttuur kõõskâst jieŠlli meerai da joouki taarbid, maainast SääŠmteeŠǧǧ saaǥǥjååŠđteei Klemetti Näkkäläjärvi.
Eurohpa Uniovdna lea čatnasan árktalaš dieđáhusastis dialogai eamiálbmogiiguin.
Euroop union lij čõnnõõttâm aartklaž teâđouddmõõžžstes saaǥǥstõõllmõŠšše alggmeeraivuiŠm.
Dialoga lea leamaš olgoáššiid komissára Catherine Ashtoniin su Suoma galledeami oktavuođas jagis 2011.
LääŠddjânnmest kõŠllʼjem õhttvuõđâst eeŠjj 2011 äiŠǧǧen.
- Muđui dialoga lea báhcán uhcánin, Näkkäläjärvi muitala.
– Mudoi sââǥǥstõõllmõš lij kuâđđjam vääŠnnbeälla, maainast Näkkäläjärvi. Leäm tuõđi
Lean duođaid ilolaš, ahte Nils Torvalds lea bovden min Brysselii ja son lea vuosttas europarlamentarihkarin duođaid ovddideamen dialoga EU:a ja eamiálbmogiid gaskkas.
vieŠsslõs miõlâst, što Nils Torvalds lij kåččam miŠjjid Bryssel – gåårda da son lij vuõssmõsân europarlamentneŠǩǩen tuõđi ooudâsviikkmen saaǥǥstõõllmõõžž EU:n da alggmeerai kõskkân.
Dát doaibmá mu mielas buorrin ovdamearkan maid EU- komiššuvdnii das, ahte dat berre váldit dialoga eamiálbmogiiguin duođas.
Tät tuåimmai miõlstan šiõǥǥ ouddmiârkkan še EU- komissiaaŠje tõŠst, što tõt âlgg väŠldded saaǥǥstõõllmõõžž alggmeeraivuiŠm tuõđsânji.
- Sámiid demokráhtalaččat válljejuvvon orgána doaibmá maid ovdamearkan Eurohpas.
- SaaŠmi demokraatlânji vaŠlljuum organ tuåimmai še ouddmiârkkan Euroopâst.
Leat vel váidalahtti ollu joavkkut, main eai leat oppa dat vuoigatvuođat mat Suoma sámiide leat addojuvvon.
Liâ veâl jiânnai meer, koin jiâ leäkku ni tõk vuõiggâdvuõđ, mäŠhtt LääŠddjânnam saaŠmin liâ.
Muhto dainna ii gánnát nu čevllohallat, gávnnaha europarlamentarihkar Torvalds.
Le⊚a tän ij vuäǯǯ särnnad jiõččrääŠǩǩes miõlin, tuâtt europarlamentneǩ Torvalds.
Misge lea ollu buoridanmunni.
MeeŠst liâ veâl jiânnai pueŠreemnalla åårrai ä䊚š.
Sámediggi ságastallá galledeami áigge erenomážit sámiid gielalaš, kultuvrralaš ja ealáhusaide guoski vuoigatvuođain EU:s.
SääŠmteŠǧǧ saaǥǥstââll ǩõŠllʼjem poodd aainâs saaŠmi ǩiõllʼlaž, kulttuursaž da jieŠllemvueŠjji vuõiggâdvuõđi diõtt Eu:nâst.
Sámediggái lea lágiduvvon oahpásmuvvan Eurohpa Uniovnna ja komiššuvnna doaimmaide ja deaivvadeapmi komissára Olli Rehniin.
SääŠmtegga lij riõššum tobdstõõttmõš Euroop Unioon da komissia tuåimmjumuŠšše da vueiŠnnlõõttmõš ekonomiikomissaar Olli Rehnin.
Sámediggi oahpásmuvvá maid Suoma bissovaš ovddastusa doibmii Brysselis ja deaivá EU-ráđi olmmošvuoigatvuođabargojoavkku ovddasteaddjiid.
SääŠmteŠǧǧ tobdstââtt še LääŠddjânnam põõšši eeŠttkâŠsttõõzz tuåimmjumuŠšše Bryssel – gåårdest da kaaunââtt EU-suåvtõõzz ooumažvuõiggâdvuõtt-tuâjj-joouki võboršeeŠǩǩivuiŠm.
- Sávvat galledeamis ollu.
- Tuäivvap tän kõŠllŠjumuužžâst jiânnai.
Dehálamos ulbmilin lea oažžut áigái bissovaš ráđđádallanvejolašvuođaid EU:ain ja oažžut sámegažaldagaid buorebut ovdan EU:a politihkas.
Vääžnmõs täävtõssân lij raajjâd põõšši saaǥǥstõõllâmvuäittmõõžžid EU:nin da vuäǯǯad sääŠmkõõččmõõžži lokku väŠlddmõõžž pueŠrben EU:n politiikkâst.
Erenomáš ulbmilin lea dorvvastit EU:a InterregSápmi – ruhtadanprográmma seailun iežas prográmman, dan ruhtadeami dorvvasteapmi ja prográmma hálddahusa ja byrokratia geahppudeapmi.
Takai täävtõssân lij staaneed EU:n Interreg SääŠmjânnam – teäggtemprograamm seillmõš jiijjâs programmân, tõn teäggtõõzz staanumuš da prograamm vaaldšem da byrokratii ǩeäŠppumuš.
Beaktilamos vuohki livččii sirdit prográmma hálddašeami njuolga sámediggái.
Viõkksõs vaikktõs leŠčči seŠrdded prograamm vaaldšumuš vuõiŠǧǧest sääŠmtegga.
Sávvat maid spirepolitihka ovddideami EU:a dásis nu, ahte sihke spiriid suodjaleapmi ja sámeboazodoalu hárjeheapmi livčče dássedeattus ja ealáhusa hárjeheami suodji lea dorvvastuvvon, ságadoalli Näkkäläjärvi gávnnaha.
Tuäivvap, što näuŠddpolitiikk ooudâsviikkmõš ouddan EU:n tääŠzzest nuŠtt, što nääuŠdi suõŠjjõs da sääŠmpuäʒʒhååid âânnmõš leŠčče tääŠsstiäddast da nääiŠt jieŠllemvueŠjj ââŠnnem suejj puäŠđči leeŠd staanuum, saaǥǥjååŠđteei Näkkäläjärvi tuâtt.