same-kulturaeladusaj-aavddaanahttemprosjaekta.html.xml
Sáme kulturæládusáj åvddånahttemprosjækta / Artikler / Valgperiode 2009 - 2013 / Arkiv / Sámedigge - Sametinget Evtiedimmieprosjekte saemien kultuvrejieliemidie / Tjaalegh / Veeljemeboelhken 2009 - 2013 / Våarhkoe / Saemiedigkie - Sametinget
Sáme kulturæládusáj åvddånahttemprosjækta Evtiedimmieprosjekte saemien kultuvrejieliemidie
Sámedikkeráde sihtá lasedit dåjmajt sáme kultur- ja kulturvuododum æládusájn ja biedjá uddni åvddån doajmmaplánav dán æládussaj. Saemiedigkieraerie sæjhta darjomem lissiehtidh saemien kultuvrejieliemisnie jïh jieliemisnie gusnie kultuvre lea betnesne, jïh aktem dahkoesoejkesjem daan jieliemasse buakta daan biejjien.
Dát boahtá duodden Sámedikke udnásj vijdes vuorodibmáj sáme dájdas ja kultuvras. Daate lissine båata dan joe stoerre barkose Saemiedigkie saemien kåanstesne jïh kultuvresne åtna.
Uddni li miján moadda tjiehpes dájddára ja kulturbargge gudi sihti ietjasa gálvojt jali dievnastusájt kommersiála márnánij vuobddet. Daan biejjien jïjnjh tjiehpies saemien tjiehpiedæjjah jïh kultuvrebarkijh utnebe mah sijhtieh sijjen vaaroeh jallh dïenesjh akten kommersijelle maarkedese doekedh.
Gájka fálli buktagav jali dievnastusáv mij le dájdda- jali kulturåvddånbuktemij vuododum. Dïhte mij lea tjåenghkies dejtie lea dïhte dorjese jallh dïenesje maam dah faalehtieh våaromem åtna kåanste- jallh kultuvrevuekesne.
Æládus le viehka ålov åvddånime ja soajttá sjaddat ájnas æládus sámijda boahtteájgijda. Suerkie aktene murreds evtiedimmesne jïh nuepiem åtna vihkeles jielemegeajnojne saemide sjïdtedh båetijen aejkien.
- Sámedikkeráde galggá doajmmaplánastis sierraláhkáj dættodit suorgijt værmástahka, máhtudakdárbbo, mávsánisvuohta ja ehtalasj oasse gå galggá kultuvras æládusáv dahkat. - Saemiedigkieraerie sæjhta dahkoesoejkesjisne tjelmide bïejedh joekoen daejtie suerkide viermie, maahtoedaerpiesvoete, maeksijevoete jïh dïhte etihken vuajnoe kultuvrine goh jieleme.
Dájddagin ja kultuvran le vejulasj buorre barggosajijt dahkat ja sjaddat ájnas oassen sáme æládusájs. Kåanste jïh kultuvre nuepiem utnieh hijven barkoesijjieh vedtedh, jïh akte vihkeles bielie årrodh saemien jieliemistie.
Dat le akta sivájs gå dáv æládusáv sierraláhkáj vuorodip, javllá sámedikkeráde Vibeke Larsen Daate lea akte jienebh fåantojste man åvteste mijjieh joekoen daam jielemem dåarjoehtibie daelie, saemiedigkieraerie Vibeke Larsen jeahta.
Akta doajmmaplána ájnnasamos vuorodimijs le muhtem máhtudak- ja værmástakprosjækta sáme kulturæládusbarggijda mav Sámedigge jagen 2014 galggá álgadit. Goh akte dejstie åejvieråajvarimmijste dahkoesoejkesjisnie dle Saemiedigkie sæjhta aktem maahtoe- jïh viermieprosjektem bæjhkoehtidh saemien kultuvrejielemeaktööride.
Dán prosjevtan bessi æjvvalit fágalasj tjåhkanimijda gånnå bessi ietjasa ájálvisáv ja viddnudagáv nannit, aktan værmádagáv ásadit iehtjádij sæmmi dilen. Daesnie dah aktöörh maehtieh faageles tjåanghkojde gaavnesjidh juktie jïjtse åssjaldahkem jïh sïeltem nænnoestehtedh, jïh aaj viermieh tseegkedh mubpiejgujmie mah dejnie seamma berkieh.
Prosjækta fállá aj mentorav ja bagádalleviehkev oassálasstijda. Prosjekte aaj mentovrh jïh bïhkedimmieviehkiem faalehte aktööride.
Etihkka, mávsánibme ja máhttolåpptim galggi guovdásj ássje dán prosjevtan. Fokuse etihkese, maeksijevoetese jïh maahtoelutnjemasse sijhtieh vihkeles biehkieh årrodh daennie prosjektesne.
- Miján le buorre dårvvo dát prosjækta sjaddá ienep kulturbarggijt låpptit buorep æládusbarggen, ja sijáv bavrrit ja máhtov vaddet væráldav åmastit ietjasa buktagij javllá sámedikkeráde Vibeke Larsen. - Mijjieh gujht vïenhtebe daate prosjekte sæjhta jienebh kultuvreaktöörh viehkiehtidh buerebe jielemebarkijinie sjïdtedh, jïh dejtie jïjtjejearsoesvoetem jïh daajroem vedtedh veartenem vaeltedh sijjen dorjesigujmie, saemiedigkieraerie Vibeke Larsen jeahta.
Nubbe doajmma le åvddånahttemprográmma sáme kulturæládusbarggijda gudi li juo buorre dilen ja gejn le nasjonála jali rijkajgasskasasj vejulasjvuoda. Akte jeatjah råajvarimmie lea evtiedimmieprogramme dejtie joe tseegkeme saemien kultuvrejielemebarkijidie aktine nasjovnaale jallh gaskenasjovnaale nuepine.
Návti sihtá Sámedikkeráde viehkedit sijájt ådå márnánijda ållet dálásj buktagij. Saemiedigkieraerie sæjhta naemhtie barkijidie viehkiehtidh orre maarkedh jaksedh sijjen joe gaavnoes dorjesigujmie.
Sámedigge sihtá aj jahkásasj konferánsav ásadit mij le sáme kulturæládusáj åvdås ja birra, ja vuoset aj dárbbo le kulturæládusájt ja sáme kultuvra kommersiáliserimav dutkat. Saemiedigkie sæjhta aaj sjïehteladtedh akten fïerhten jaepien konferansese saemien kultuvrejieliemasse jïh saemien kultuvrejielemen bïjre, jïh aaj tjïerteste ihke daerpies dotkeminie kultuvrejieliemisnie jïh kommersijaliseradimmesne saemien kultuvreste.