alkohola.html.xml
Alkoholajn miejnniduvvá juhkusa nåv gåk vuola, vijnna ja sprijtta. | Alkohole jovkemsh goh voelege, vijne jïh sprïjhte. |
Ålos dav juhki danen gå la njálgge jali vuoladuvátjit. | Jïjnjh juvkieh juktie tuhtjieh njaelkies jallh sijhtieh tjïervesne sjïdtedh. |
Valla alkohola máhttá aj moatteláhkáj vádálasj. | Mohte alkohole maahta aaj vaahreles ovmessie vuekine årrodh. |
Máhttá vahágijt ja dávdajt buktet, nuppe oassáj dahká vaj vájves jali vádálasj vidjurijda sjaddá. | Maahta skaarah jallh skïemtjelassh vedtedh, aaj dorje guktie dåeriesmoerine jallh vaahreles tsiehkine båata. |
Muhtema goavgedi ja nievret viessu gå juhki. | Naaken asvem åådtje jïh nåekies sjædta gosse jåvka. |
Suoddjitjit nuorajt gávnnu jáhke goassa oadtju alkoholav oasstet: Gávtsejagágin oadtju bårråmsajen oasestit ja guovtelåkjagágin systembolagan. | Dejtie noeride vaarjele lea aaltereraaste gåessie alkoholem åådtje åestedh: 18 jaepieh krogesne åådtje åestedh jïh 20 jaepieh systembolagesne åådtje åestedh. |
Ihka vil iesj oadtju oasstet de l buorgodum oasestit gesi ij la loahpe oasstet. | Jïlhts jïjtje åådtje alkoholem nihteme jeatjide åestedh gie ij åadtjoeh åestede. |
Manen juhká ? | Mannasinie jåvka ? |
Ålos alkoholav juhki danen gå sijá mielas la njálgge ja vuogas. | Jïjnjh alkoholem juvkieh juktie tuhtjieh njaelkies jïh murrie årrodh. |
Muhtema juhki danen gå l vuollegis iesjdåbddo. | Naaken jåvka juktie damta ov-jearsoes. |
Jus juhká buorep iesjdåbdov oattjotjit jali goavgedimev giehpedittjat jali jus ilá ednagav juhká, de juhkam máhttá boastoadnemij doalvvot. | Jis jåvka guktie buerebe jïjtjedomtesem åadtjodh jallh asvem unnede jallh ååpsen jïjnjh jåvka, maahta jovkemistie dåeriesmoerh sjidtieh. |
Máhttá aj nievret viessot, goappátjagá jugádijn ja maŋŋela. | Maahta aaj nåekies damtedh, dovne gosse jovkeminie jïh dan mænngan. |
Nuorran máhttá ållessjattugin dåbddut de máhttá dåbddut mierren ållessjattugin sjaddat gå alkoholav jugádijn. | Gosse noere maahta damtedh goh sïllem vaeltedh geerve jieliedasse gosse alkoholem pryövedh. |
Márjju hejman vaddi, jali iesj gähttjal jali aktan rádnaj. | Kaanne gåetesne dah böörieh, jallh jïjtje pryövoe jallh voelpigujmie. |
Le dábálasj vaj ajtu ij diede jus sihtá juhkat vuostasj bále, ájnat juhká gå ietjáda juhki jali “ luluj ” juhkat. | Daamhtaj ij daejrieh jis sæjhta jovkedh voestes aejkien, barre dam dorje guktie jeatjah juvkieh jallh damta " manne byörem ". |
Valla jus duosstá vuosteldit juohkusav ja vuorddet de l ávkke. | Mohte jis dåehkien vööste duasta tjåadtjodh jïh vuertedh dellie jïjnjem vitnie. |
Dadi guhkebut vuorddá dadi buorep, danen gå vadá unneduvvi vigijt oattjotjit jali alkoholaj tjanáduvvat. | Guhkebe vuertedh buerebe lea, dan gaavhtan dah vaahrah vaeniedieh edtja skaarah åadtjodh jallh alkoholem jearohks sjïdtedh. |
Mij sjaddá gå juhká ? | Maam deahpede gosse jåvka ? |
Jus vuoladuvvá de signála vuojŋŋamin hiemssiduvvi, vaj ájádallam, dåbdo, mujtto, starjjo ja dájddo nievrebut doajmmá. | Jis tjïervesne dellie signaalh aajlan sisnie sturrie guktie åssjelh, domtesh, mojhtesh, svihtjemh jïh gåvloe nåekies sjidtieh. |
Máhttudahka diehkijt aktidit hiemssiduvvá aj. | Nåakebe maahta åedtjiej svïhtjemh ektiedidh. |
Gå dájddo nävrru de ij dádjada mij sjaddá sämmiláhkáj gå la tjielgas. | Jis gåvloe nåakebe sjædta dellie ij guarkoeh maam deahpede seamma vuekine jis voerkes orre. |
Márjju dahká dakkirijt majt ij lulu ietján dahkat: ságas ienebut ja ienep ulmutjij, gärssul, sjuohttul jali aktavuodav åhtså, ja ådåsijt gähttjal. | Kaanne maam akt darjodh maam ij sïjhth ellien darjodh: jeenebe håalodh jïh jeenjebh almetjigujmie, daanhtsodh, flirtestidh jallh kleenghkestidh jïh orre darjomh pryövedh. |
Nievrep dájddo dahká dav gassjelabbon dádjadit jus juoga l vádálasj. | Nåakebe gåvloe aaj dorje geerve guarkoe jis maam akt lea vaahreles. |
Jus la vuollagin de máhttá dahkagoahtet dakkirijt ma máhtti alvos tjuovvusijt vaddet. | Jis tjïervesne maahta maam akt darjodh mestie nåekies sjædta. |
Muhtem vidjura máhtti sjaddat gå l juhkam: | Mah maehtieh deahpadidh gosse jovkeme: |
Åmijt massá jali späddjuji, gå ij dajt gehtja jali suoláduvá. | Aath teehpie jallh dah bïejstenieh, juktie ij dejtie voebnesjh jallh naaken dejtie sualede. |
Dårruj sjaddá jali doarrogoahtá. | Maahta aelkedh rïjtelidh jallh dåårijidh. |
Le dábálasj rijddo gå la vuollagin álggá smállamijn juoŋga birra massta ij lulu tjielggusin rijddalit. | Daamhtaj aalka rïjtelidh gosse tjïervesne dan bïjre maam ij eavedh gosse voerkes. |
Seksav adná vájku ij sidá. | Seksem åtna jïlhts ij dam sïjhth. |
Jus la vuollagin máhttá låssåt javllat ij sidá, ja máhttá doalvvot vaj iesj, gejn jali gej seksav adná jali iehtjáda nievret viessu maŋŋela, jali seksuálalasj illastibmáj. | Jis tjïervesne maahta geerve ijje jiehtedh, jïh dellie maahta jïjtje jallh dejnie mejnie seksem åtna jallh jeatjah nåakelaakan damtedh dan mænngan, jallh destie seksuellen daaresjimmiem sjïdtedh. |
Seksav adna váni ietjas suoddjidak, ja dalloj la máhttelis sjiervvedávdajt oadtjot, jali iesselissan sjaddat jali soabmásav iesselissan dahkat. | Jis seksem åtna jïh ij vaarjelh, dellie maahta tjoeleskïemtjelassh åadtjodh jallh baavijahtjedh. |
Gähttjal ietjá drogajt. | Jeatjah drogh pryövoe. |
Ienemusá li alkoholav juhkam gå narkotihkav vuostasj bále adni, márjju gå ij jáhke dav nåv vádálattjan. | Jeenjemes leah alkoholem jovkeme gosse dah narkotijkam voestes aejkien nåhtadin, kaanne dellie ij vïenhth dan vaahreles. |
Vahágij boadádallá. | Ovlæhkose båata. |
Máhttá buojkulvissan mopedajn jali bijlajn årrot, jårrå ja fällá jali tjáhtjáj gahttjá. | Maahta vuesiehtimmien gaavhtan moppem jallh bïjlem dåerede, maahta gahtjedh jïh laarhkenidh jallh tjaatsan gahtjedh. |
Suolát jali spädjá gávnijt ma älla ietjas, jali bässá gåsi ij la loahpe. | Maahta aath vaeltedh mahleah jïjtse, jallh sæjjan tjaanga gusnie ij åadtjoeh årrodh. |
Nievret viessu ja goavget juhkama maŋŋel. | Nåekies damtedh jïh asvem åadtjodh jovkemen mænngan. |
Oarre dasi máhttá gå l dagojt dahkam majt sáŋart jali majs hehpan, jali tjuovvusin rubmahis. | Destie maam akt dorjeme maam saangerde jallh skaamesje, jallh reaksjovnem kråahpeste båata. |
Vájvve sjaddá skåvlås jali bargos åvdåsvásstádusáv válldet. | Geervebe sjædta skuvlesne jallh barkosne. |
Alkohola bissu rubmahin maŋŋel gå la vuollagin årrum, ja máhttá ienep gå biejvev válldet åvddål gå vuojŋŋama doajmmi ållu buoragit buojkulvissan mujtátjit ja åhpatjit. | Alkohole kråahpesne dan mænngan tjïervesne orreme, jïh maahta jienebe biejjiem vaasedh åvteli aajla viht hijvenlaakan jåhta guktie vuesiehtimmien gaavhtan mujhtedh jallh maam akt lïeredh. |
Muhtema jáhkki ij la nåv vádálasj juhkat jus ij álu jugá, buojkulvissan val vahkkogietjijt, ihka vil dalloj ednagav juhká. | Naakenh vienhtieh ij dan vaahreles jovkh jis ij daamhtaj dam dorje, vuesiehtimmien gaavhtan barre hïeljine, jïlhts dellie jïjnjh jåvka. |
Ij la riekta | Mohte ij leah saatnan. |
Biejve maŋŋela | Biejjien mænngan |
Máhttá vilá vehik vuollagin biejve maŋŋela gå l juhkam. | Maahta tjïervesne årrodh biejjien mænngan lea jovkeme. |
Man ednagav la juhkam dav mierret. | Dïhte destie man jïjnjh lea jovkeme. |
Buojkulvis bissu alkohola garravuollagis rubmahin bájken gålmå gitta nielje tijmmaj. | Vuesiehtimmien gaavhtan alkohole garrevoelegistie kråahpesne medtie golme jallh njieljie tæjmoeh gååvnese. |
Ij gávnnu makkirik vuohke jut ruvábut manná. | Ij maehtieh maam akt darjodh guktie varkebe jåhta. |
Biejve maŋŋela gå ij la riekta tjielgas de dájddo l aj nievrep gå iemeláhkáj ja máhtá vájvve dahkat mav galggá. | Biejjien mænngan aaj jïjtje gåvloe nåakebe goh daamhtaj jïh maahta geerve årrodh aamhtesidie gïetedidh guktie edtja. |
Buojkulvissan máhttá vádálasj mopedav jali bijlav vuodjet, ja jus la alkohola rubmahin de ij la lágalasj. | Vuesiehtimmien gaavhtan maahta vaahreles årrodh moppem jallh bïjlem vuejedh, jïh jis alkohole kråahpesne dellie luhpehth. |
Alkoholasielggidibme | Alkoholedaalhkestimmie |
Alkohola bájnasj gájkajt umassláhkáj ja ulmutja gierddi umasse ednagav, valla gávnnu agev mierre gå rumáj vuosstálasstá. | Gaajhkh ovmessie vuekine alkoholem demtieh jïh ovmessie man jïjnjh töölieh, mohte raaste gujht gååvnese gosse kråahpe bæjhkohte. |
Álu vuoksá jali oaddá. | Daamhtaj åaraji jallh voeksede. |
Jus jámálguvvá de máhttá oalle vádálasj, ja hähttu skihpadåhpåj doalvoduvvat. | Jis dïhte smæjveds dellie vaahreles jïh tjuara skïemtjegåatan vualka. |
Jus hudjá ulmutjav gut la juhkam, de gálggá aktavuodav válldet ållessjattugijn, skihpasujttorádevaddemijn, polijsajn jali skihpadåhpåj vuolgget. | Jis naakenem gie jovki bysvoe, edtja geerve almetjem, skïemtjehokseraeriestimmiem, polijsem gaskesadtedh jallh skïemtjegåatan dejnie vuelkedh. |
Jus soames la jámálguvvam de galggá riŋŋgit 112. | Jis dïhte smæjveds tjuara 112:se rïngkedh. |
Ij galga ulmutjav vuovsedahttet jalik sliebbit galmma tjátjev suv nali, danen gå l máhttelis ietjá vahága jali fällama sjaddi. | Ij edtjh voejhkelidh almetjem edtja voeksedidh jallh galme tjaetsiem dïsse döömedh, juktie vaahreles sjædta maahta skaarah jallh ovlæhkoeh sjïdtedh. |