index2.php_option=com_content_task=view_id=426_lang=anaras.html.xml
Sämikielâ iäláskittemohjelm vuávám álgá SääŠmǩiõl stooidâmprograamm plaanmõš älgg Máttááttâs- já kulttuurministeriö lii meridâm algâttiđ sämikielâ iäláskittemohjelm vuávámn. Mättʼtõs- da kultturministeria liâ riâššâm altteed sääŠmǩiõl stooidâmprograamm plaanmõõžž. Ministeriö lii asâttâm sämikielâ iäláskittemohjelm rähtee stivrimjuávhu já pargojuávhu. Ministeria lij piijjâm sääŠmǩiõl stooidâmprograamm tuejjeei vuäŠpstemäŠrttel da tuâjjäŠrttel. Aalgâ puohâid kulmâ sämikielâ já ubâ eennâm kyeskee iäláskittemohjelm jotonpiejâmân toovâi sämitigge. Alttõõzz pukid koolm sääŠmǩiõl da obbjânnam kuõskki stooidâmprograamm jåttʼtem diõtt tuejjii sääŠmteŠǧǧ. Máttááttâs- já kulttuurministeriö čuujoot 24. čohčâmáánu toohâm miärádâsâs Ovdâskode vuáđulahâváljukode smiettâmâšân (PeVM 1/2010 vp – K 1/2009 vp), mast váljukodde vaađâi, et haldâttâs riämá pehtilittum toimáid sämikielâ iäláskitmân. Mättʼtõs- da kultturministeria čuäjat čõhččmannu 24. peeiŠv tuejjuum tuŠmmstõõǥǥâst Parlameent vuâđđvälljkååŠdd tuŠmmjõŠsse (PeVM 1/2010 vp – K 1/2009 vp), koŠst välljkåŠdd ouddlõõŠsti halltõõzz riõmmâd prååstas äŠppsab tuåimid sääŠmǩiõl stooidâm diõtt. Váljukode mield eromâš huámášume kalga kiddiđ uhkevuálásij aanaarsämikielâ já nuorttâsämikielâ siäilum turviimân. VälljkååŠdd mieŠldd spesialnallšem lokku välddmõš âlgg smiõttâd pueŠrben vaarvuâla aanarsääŠmǩiõl da nuõrttsääŠmǩiõl seeiltem staanmõŠšše. Staatârääđi asâttij čielgiittâsâstis Suomâ olmoošvuoigâdvuođâpojitiijkâst (2009) ulmen sämikielâ iäláskittemohjelm rähtim. Valdiasååbbar piiji čiõŠlǧǧeemtuâjstes LääŠddjânnam ooumažvuõiggâdvuõttpolitiikest (2009) täävtõssân sääŠmǩiõl stooidâmprograamm raajjmõõžž. Máttááttâs- já kulttuurministeriö aasât sämikielâ iäláskittemohjelm vuávájeijee pargojuávhu pargon: Mättʼtõs- da kultturministeria peejj sääŠmǩiõl stooidâmprograamm plaaneem tuâjjäŠrttel tuâjjan: – árvuštâllâđ sämikielâi tile já ton pyereedmân toohum tooimâid puohâi kuulmâ Suomâst sarnum sämikielâ uásild já - ärvvtõõllâd sääŠmǩiõli vueŠjj da tõn pueŠreem diõtt puki koolm LääŠddjânnmest mainstum sääŠmǩiõl vuäzzest da – rähtiđ iävtuttâs olesváldálii já kuhesáigásii sämikielâ iäláskittemohjelmân. - raajjâd alttõs obbvälddlanallšem da kuŠǩesääŠij ǩiõččâmvueŠjj mieŠlddsa sääŠmǩiõl stooidâmprogrammân. Iäláskittemohjelm kalga toollâđ siste iävtuttâsâsid, moh kyeskih sämikielâi tutkâm já kielâhuolâttâs, sämikielâ máttááttâs já sämikielâlâš škovlim, sämikielâlâš kulttuur tuárjum, sämikielâlâš peivitipšo já kielâpiervâltooimâ sehe eres tagarijd ohtsâškodde-eellim uásisuorgijd, main nanoduvvoo sämmilij vuoigâdvuotâ tuođâlávt aitârdiđ já ovdediđ kielâs já kulttuuris väldikodálávt. Stooidâmprograamm âlgg siiŠsǩeed alttõõzzid, kook kuâŠsǩǩe sääŠmǩiõli tuŠtǩǩeem da ǩiõlhuõl, sääŠmǩiõl mättʼtem da sääŠmǩiõllsa škoouŠlʼjem, sääŠmǩiõllsa kulttuur tueŠrjjeem, sääŠmǩiõllsa peiŠvvhååid da ǩiõllpieŠsstuåimmjumuužž di jeeŠres nåkkam õhttsažkåŠddjieŠllem vuäŠssvuuŠdid, koin raŠvvjet saaŠmi vuõiggâdvuõđ tuõttä䊚šlânji kâŠdded da ooudâsviikkâd ǩiõles da kulttuures väŠlddkååŠdlânji. Pargojuávkku kalga väldiđ vuotân sämikielâi tile já ovdánem meid eres-uv Tave-enâmijn. TuâjjäŠrttel âlgg väŠldded lokku sääŠmǩiõli vueŠǩǩ da ooudâsviikkâmkuâsttmõõžžid še jeeŠres TâŠvvjânnmin. Haavâ stivrimjuávhu saavâjođetteijen tuáimá pajejođetteijee Sakari Karjalainen máttááttâs- já kulttuurministeriöst já jesânin pajetärhisteijee Katri Santtila máttááttâs- já kulttuurministeriöst, Olgoašijčällee Suvikki Silvennoinen olgoašijministeriöst, jođetteijee Johanna Suurpää riehtiministeriöst, pajetärhisteijee Panu Artemjeff sisašijministeriöst, fiinaansčällee Annika Klimenko ruttâministeriöst, ráđádellee virgealmai Hillevi Lönn pargo- já iäláttâsministeriöst, ráđádellee virgealmai Viveca Arrhenius sosiaal- já tiervâsvuođâministeriöst, jođetteijee Jorma Kauppinen Máttááttâshaldâttâsâst, värisaavâjođetteijee Irja Seurujärvi-Kari sämitiggeest (tavesämikielâ), värisaavâjođetteijee Erkki Lumisalmi sämitiggeest (nuorttâsämikielâ), rehtor Yrjö Musta sämitiggeest (aanaarsämikielâ), ollâopâttuvlehtor Marja-Liisa Olthuis Oulu ollâopâttuvâst (Giellagas – instituut), Martti Laiti City Sámit ry:st, uásáduvjođetteijee Kimmo Granqvist Päikkeennâm kielâi tutkâmkuávdáást, spesiaaläššitobdee Kurt Torsell Suomâ Kieldâlittoost sehe pajeäššialmai Antti Arjava Suomâ Kulttuurruttâráájust. HaŠŋǩǩõõzz vuäŠpstemäŠrttel saaǥǥjååŠđteeŠjen tuåimmai pâŠjjʼjååŠđteei Sakari Karjalainen mättʼtõs- da kultturministeriast da vuässliŠžžen pâŠjjtaŠrǩǩeei Katri Santtila mättʼtõs- da kultturministeriast, ålggaaŠššipiizar Suvikki Silvennoinen ålggaaŠššiministeriast, jååŠđteei Johanna Suurpää vuõiggâdvuõttministeriast, pâŠjjtaŠrǩǩeei Panu Artemjeff siiŠsǩaaŠššiministeriast, finansspiizar Annika Klimenko valdiateäŠǧǧministeriast, saǥstõõlli veŠrǧǧooumaž Hillevi Lönn tuâjj- da jieŠllemvueŠǩǩministeriast, saǥstõõlli veŠrǧǧooumaž Viveca Arrhenius sosial- da tiõrvâsvuõttministeriast, jååŠđteei Jorma Kauppinen Mättʼtõshalltõõzzâst, vaaŠrrsaaǥǥjååŠđteei Irja Seurujärvi-Kari sääŠmteeŠǧǧest (tâŠvvsääŠmǩiõll), vaaŠrrsaaǥǥjååŠđteei Erkki Lumisalmi sääŠmteeŠǧǧest (nuõrttsääŠmǩiõll), rehtor Yrjö Musta sääŠmteeŠǧǧest (aanarsääŠmǩiõll), pââimõsškooullehtor Marja-Liisa Olthuis Oulu pââimõsškooulâst (Giellagas – instituutti), Martti Laiti City Sámit ry:st, juâkkazjååŠđteei Kimmo Granqvist Dommjânnamla ǩiõli tuŠtǩǩeemkõõskõõzzâst, spesial䊚štobddi Kurt Torsell LääŠddjânnam KåŠddleettast di pâŠjj䊚šooumaž Antti Arjava LääŠddjânnam Kultturfoondâst. Stivrimjuávhu pissoo äššitobden nomâttui ucceeblohováldálâš Eva Biaudet. TuâjjäŠrttel põõšši 䊚štobddjen nõõmteš minoritettåskkooumaž Eva Biaudet. Hahâpargojuávhu saavâjođetteijen tuáimá spesiaalvuávájeijee Mikko Cortés Téllez máttááttâs- já kulttuurministeriöst já jesânin pajetärhisteijee Maria Biskop máttááttâs- já kulttuurministeriöst, jođetteijee Johanna Suurpää riehtiministeriöst, haldâttâsčällee Hanna Kiiskinen sosiaal- já tiervâsvuođâministeriöst, proojeekthovdâ Petra Magga-Vars sämitiggeest sehe čuovviittâstooimâtärhisteijee Kari Torikka Laapi kuávluhaldâttâsvirgáduvâst. HaŠŋǩǩõstuâjjäŠrttel saaǥǥjååŠđteeŠjen tuåimmai spesialplaanraajji Mikko Cortés Téllez mättʼtõs- da kultturministeriast da vuässliŠžžen pâŠjjtaŠrǩǩeei Maria Biskop mättʼtõs- da kultturministeriast, jååŠđteei Johanna Suurpää vuõiggâdvuõttministeriast, halltõspiizar Hanna Kiiskinen sosial- da tiõrvâsvuõttministeriast, projektšuurmõs Petra Magga-Vars sääŠmteeŠǧǧest di čuõvtemtuåimtaŠrǩǩeei Kari Torikka SääŠmjânnam vuŠvddvaaldšemkonttrest. Pargojuávhu čällen tuáimih máttááttâsneuvos Maija Innola máttááttâs- já kulttuurministeriöst, máttááttâsneuvos Leena Nissilä Máttááttâshaldâttâsâst, škovlimčällee Ulla Aikio-Puoskari sämitiggeest sehe totkee Kaarina Vuolab-Lohi Päikkieennâm kielâi tutkâmkuávdáást. TuâjjäŠrttel piizren tuåimmje mättʼtõsduumšeǩ Maija Innola mättʼtõs- da kultturministeriast, mättʼtõsduumšeǩ Leena Nissilä Mättʼtõshalltõõzzâst, škoouŠlʼjempiizar Ulla Aikio-Puoskari sääŠmteeŠǧǧest di tuŠtǩǩeei Kaarina Vuolab-Lohi Dommjânnamla ǩiõli tuŠtǩǩeemkõõskõõzzâst. Pargo- já stivrimjuávhu toimâpaje nohá ive 2011 loopâst. Tuâjj- da vuäŠpstemäŠrttel tuåimmpââŠjj jâskk eeŠjj 2011 looppâst.