index2.php_option=com_content_task=view_id=535_lang=anaras.html.xml
Sämitigge oovded säämi parlamiänttárij julgáštusâi olášume tave-eennâmlâš sämisopâmuš jotkâráđádâlmijn SääŠmteŠǧǧ veekk ooudâs parlamentneeŠǩǩi čõõđtumuužži Säämi parlamentaarlâš rääđi ornij kuálmád säämi parlamiänttárij konferens Kirkkonjaargâst 10. skammâmáánu 2011. SääŠm parlamentaarlaž suåvtõs riâžži kuämad sääŠmparlamentneeŠǩǩi konfereenss Ǩeârkknjaarǥâst 10. skamm-mannu 10. peeiŠv 2011. Sämiparlamiänttárij konferens čokkij oohtân sämitigij aalmug valjim jesânijd ja Ruošâ sämmilij ovdâsteijeid. SääŠmparlamentneeŠǩǩi konferenss noori õŠhtte sääŠmteeŠǧǧivuiŠm vaŠlljuum vuäŠsslaid da Ruõšš saaŠmi võboršeeŠǩǩid. Konferens fáddán lijjii ärbivuáválâš tiätu já arktâlâš ääših. Konfereenss teemmen leŠjje ääŠrbvuâlaž teâtt da aartklaž ä䊚š. Lasseen takkuustellii tave-eennâmlâš sämisopâmuš já árvuštellii ovdebái parlamiänttárij konferens julgáštusâi puátusijd. LââŠssen taŠrǩǩeeš tâŠvvjânnmlaž sääŠmsuåppmõõžž da ärvvtõŠlleš ooudbuž parlamentneeŠǩǩi konfereenssi čõõđtõõzzi äiggavuäǯǯmõõžžid. Konferens loopâst tuhhiittui säämi parlamiänttárij ohtsâš Kirkkonjaargâ julgáštus. Konfereenss looppâst primmeš sääŠmparlamentneeŠǩǩi õhttsaž Ǩeârkknjaarǥ čõõđtõõzz. Tave-eennâmlâš sämisopâmuš ovdán TâŠvvjânnmlaž sääŠmsuåppmõš ouddan Sämitige saavâjođetteijee Juvá Leemit, Klemetti Näkkäläjärvi mainâšij nuuhâm saavâjođetteijeepaje ja sämmilij oovtâstpargo merhâšitteemus lävkkin eromâšávt tave-eennâmlâš sämisopâmuš jotkâráđádâlmij älgim. SääŠmteeŠǧǧ saaǥǥjååŠđteei Klemetti Näkkäläjärvi peäggat mõõnni saaǥǥjååŠđtempââi da saaŠmi õhttsažtuâi, što tõk liâ miârkkšõõvvi ooudâsviikkâmlääuŠǩ, jeäŠrben tâŠvvjânnmlaž sääŠmsuåppmõõžž juäŠtǩǩsaaǥǥstõõllmõõžži älggmõõžžâst. – Julgáštusâi olášume lii nanosávt čonnâsâm sämitige resurssáid já staatâi haalun oovded sämmilij vuoigâdvuođâid. - Čõõđtumuužži teâuddjumuš lij raŠvvsânji čõnnsest sääŠmteeŠǧǧ resuurssid da valdiai tättmõŠšše ooudâsviikkâd saaŠmi vuõiggâdvuõđid. Sämitigeh ovdedeh julgáštusâi olášume tave-eennâmlâš sämisopâmuš jotkâráđádâlmijn, juátká Näkkäläjärvi. SääŠmteeŠǧǧ vekka ooudâs čõõđtumuužži teâuddjumuužž tâŠvvjânnmlaž sääŠmsuåppmõõžž juäŠtǩǩsaaǥǥstõõllmõõžžin, juätkk NäkkäläjäuŠrr. Näkkäläjärvi šalligâš tom, et puoh Säämi parlamentaarlâš rääđi tooimâid lii vádásmittám reesuursvááijuvvuotâ. NäkkäläjäuŠrr gåårâŠtt tõn, što sääŠm patlamentaarlaž suåvtõõzz tuåimmjumuužž lij vaiggʼgâttam resurssvääŠnn. – Säämi parlamentaarlâš rääđist ij koolgâ šoddâđ tuše savâstâllâmkerho, pic tarbâšep čonâsem, ohtsii čäällimkode já sämitigij haldâttâssáid fastâ oovtâstpargo parlamentaarlâš rääđi miärádâsâi olášutmân já meid čuákkimij valmâštâllâm várás, huámášit Näkkäläjärvi. - SääŠm parlamentaarlaž suåvtõõzzâst ij vuäǯǯ šõddâd tåŠlǩ saaǥǥstõõllâmsieŠbr, a taarbšep čõnnõttmõõžž, õhttsaž piizarkååŠdd da sääŠmteeŠǧǧ vaaldšeemid põõššinallšem õhttsažtuâi patlamentaarlaž suåvtõõzz tuŠmmstõõǥǥi tuåimmepiijjmõŠšše da še såbbri valmštõõllâm diõtt, mušttʼtat NäkkäläjäuŠrr. Luuvâ Juvá Leemit saavâ ollásávt säämi parlamiänttárij konferens julgáštusâi olášume (suomâ- já tavesämikielân) Looǥ Klemetti NäkkäläjääuŠr mainnâz obbvuõđstes SääŠmparlamentneeŠǩǩi konfereenssi čõõđtõõzz teâddjumuužžâst (lääddas da tâŠvvsäämas) Sämmilij kulttuuräärbi suoijâlmân taarbâš ohtsijd prinsiipâid SaaŠmi kultturpreddan suõŠjjumuŠšše taarbšet õhttsaž vuâđđjurddjid Näkkäläjärvi illood tast, et sämmilij ärbivuáválâš tiätu já ton suojâlem láá luptânâm majemui aaigij nanosávt uáinusân säämi siärvusist. NäkkäläjäuŠrr rämmaš tõŠst, što saaŠmi ääŠrbvuâlaž teâtt da tõn suõŠjjumuužž liâ kaggõõttâm mõõnni ääiŠjin raaŠveld ouŠdde sääŠm õhttsažkååŠddest. Säämi parlamentaarlâš rääđi já sämitigeh kolgâččii-uv pehtilittiđ pargoos ärbivuáválii tiäđu suoijâlmân. SääŠm parlamentaarlaž suåvtõõzzin da sääŠmteeŠǧǧin õõlǥči lââŠzzted vaikktõõzzid tuâjes ääŠrbvuâlaž teâđ suõŠjjeem diõtt. – Mij tarbâšep ohtsijd prinsiipâid, maht säämi kulttuuräärbi kalga suojâliđ já eettisijd prinsiipâid suojâliđ säämi kulttuur, vâi pyehtip toimâđ oovtâst ulguupiäláá aštuu vuástá, pááhud Näkkäläjärvi. – Taarbšep õhttsaž vuâđđjurddjid mäŠhtt sääŠm kultturpreddan âlgg suõŠjjeed da eettlaž vuâđđjurddid suõŠjjeetd sääŠmkulttuur, što vââiŠčep tuåimmjed õõutsââŠjest åålǥbeäŠlnn puõŠtti vaar vuâstta, tuâtt NäkkäläjäuŠrr. Luuvâ Juvá Leemit saavâ ollásávt konfereensâst 10.11.2011: Ärbivuáválii tiäđu suojâlem hástuseh (suomâ- já tavesämikielân) Looǥ Klemetti NäkkäläjääuŠr mainnâz obbvuõđstes konfereensâst 10.11.2011: ÄäŠrbvuâlaž teâđ suõŠjjeem tuâi (lääddas da tâŠvvsäämas) Ruošâ sämmiliih tievâslâš jesânin fáárun tooimân Ruõšš sääŠm tiuddmieŠreld vuäŠssliŠžžen mieŠldd tuåimmjumuŠšše Näkkäläjärvi mielâst puáttee säämi parlamentaarlâš rääđi toimâpaajeest kalga eromâšávt kiddiđ huámášume Ruošâ sämmilij sajattuv tuárjumân, vâi sii tile puáráničij. NäkkäläjääuŠr miõlâst puõŠtti SääŠm parlamentaarlaž suåvtõõzz tuåimmpââjest feŠrttai aainâs väŠldded lokku Ruõšš saaŠmi staattuuzz staanmõš, što RuõŠšš saaŠmi staattus puârneŠči. – Mij kolgâp puohat tuárjuđ Ruošâ sämmilijd, vâi sij pyehtih ovdediđ jieijâs ovdâsteijee organisaatio Ruošâst já peessâđ tievâslávt fáárun SPR tooimân, pááhud Näkkäläjärvi. – MeeŠst feŠrttai uŠvdded tuärjjõs Ruõšš saaŠmid, što sij vueŠitte ooudâsviikkâd jiijjâz võboršeeŠǩǩnallšem organisaatiaz RuõŠšše da pueŠtted tiuddmieŠreld mieŠldd SPS:zz tuåimmjumuŠšše, tuâtt NäkkäläjäuŠrr. Vuossâmuš säämi parlamiänttárij čuákkim tollui Ruotâ Juhâmohheest 24. kuovâmáánu 2005. Vuõssmõs sääŠmparlamentaarneeŠǩǩi sååbbar rieŠššeš Ruõcc Jokkmokist täŠlvvmannu 24. peeiŠv 2005. Nubbe säämi parlamiänttárij čuákkim uárnejui Ruávinjaargâst roovvâdmáánu 29. peeivi 2008. NuuŠbb sääŠmparlamentneeŠǩǩi sååbbar rieŠššeš RuäŠvnjaarǥâst kålggmannu 29. peeiŠv eeŠjjest 2008. Säämi parlamentaarlâš rääđi lii vuáđudum 2000-lovo aalgâst já tot tuáimá Tave-enâmij sämitigij oovtâstpargo-orgaanân. SääŠm parlamentaarlaž suåvtõs lij vuâđđuum 2000-lååǥǥ aalǥâst da tõt tuåimmai TâŠvvjânnmlaž sääŠmteeŠǧǧi õhttsažtuâjjorgannân. Meid Ruošâ sämmiliih uásálisteh rääđi paargon. Ruõšš sääŠm še vuässâŠtte suåvtõõzz tuõjju. Lasetiäđuh Suomâbeln Sämitige saavâjođetteijee Juvá Leemit, Klemetti Näkkäläjärvi LââŠssteâđaid LääŠddjânnam beäŠlnn klemetti. nakkalajarvi (at) samediggi. SääŠmteeŠǧǧ saaǥǥjååŠđteei Klemetti NäkkäläjäuŠrr