et-godt-verktoey-for-den-grenseoverskridende-reindriften.html.xml

Et godt verktøy for den grenseoverskridende reindriften / Reindrift / Næringer / Forsiden - Sametinget Akte hijven dïrrege dan raastendåaresth båatsose / Båatsoe / Jielemh / Saemiedigkie - Sametinget Et godt verktøy for den grenseoverskridende reindriften Akte hijven dïrrege dan raastendåaresth båatsose Sametingets plenum skal behandle forslag til endringer av norsk-svensk reinbeitekonvensjon i begynnelsen av desember. Saemiedigkien stoerretjåanghkoe edtja raeriestimmiem jarkelimmide nöörjen-sveerjen båatsoekonvensjovneste digkiedidh goeven aalkoelisnie. Sametingspresident Aili Keskitalo sier at arbeidsgruppens forslag er et godt verktøy for å utvikle den grenseoverskridende reindriften i Norge og Sverige. Saemiedigkiepresidente jeahta barkoedåehkien raeriestimmie lea akte hijven dïrrege juktie dam raastendåaresth båatsoem evtiedidh Nöörjesne jïh Sveerjesne. I 2012 etablerte Sametingene i Norge og Sverige, Norske reindriftssamers landsforbund (NRL) og Svenske samers riksforbund (SSR) en arbeidsgruppe som skulle arbeide frem et forslag til endringer i reinbeitekonvensjonen. Jaepien 2012 dah Saemiedigkieh Nöörjesne jïh Sveerjesne, Nöörjen båatsoesaemiej rijhkesiebrie (NBR) jïh Sveerjen saemiej rijhkesiebrie (SSR) aktem barkoedåehkiem tseegkin mij edtji aktem raeriestimmiem buektedh jarkelimmide båatsoekonvensjovnesne. Sametinget i Norge har ledet arbeidet. Saemiedigkie Nöörjesne lea barkoem stuvreme. Gruppens leder ertidligere sametingsråd Ellinor Marita Jåma fra Åarjel-Saemiej Gïelh. Dåehkien aarebi saemiedigkieraerie Ellinor Marita Jåma, Åarjel-Saemiej Gïelh lea dåehkien åvtehke. Tett kontakt med alle Lïhke gaskese gaajhkesigujmie Alle berørte reinbeitedistrikt på norsk og svensk har vært invitert til å komme med innspill til arbeidet. Gaajhkh sjyöhtehke båatsoesïjth nöörjen jïh sveerjen bielesne leah bööresovveme raeriestimmiejgujmie båetedh daan barkose. Informasjon om fremdriften og referatene har blitt lagt ut på nettsidene til Sametinget i Norge. Bïevnesh guktie barkoe jåhta jïh bïevnesh tjåanghkojste leah olkese bïejesovveme Nöörjen Saemiedigkien nedtesæjrojne. I tillegg ble det arrangert et seminar i Stjørdal for berørte reinbeitedistrikt og samebyer. Lissine akte seminaare öörnesovvi Skierdesne dejtie sjyöhtehke båatsoesïjtide Nöörjesne jïh Sveerjesne. På seminaret ble arbeidsgruppens forslag diskutert. Seminaaresne barkoedåehkien raeriestimmiem digkiedin. Reinbeitedistrikt og samebyer med geografisk nærhet ble inndelt i grupper og samarbeidet om utfordringer og samarbeidsmuligheter i sitt område. Båatsoesïjth Sveerjesne jïh Nöörjesne mah leah sinsitnien lïhke, dåehkine juakasovvin jïh haestemi jïh laavenjostoenuepiej bïjre laavenjostin sijjen dajvesne. -Arbeidsgruppen har hatt som mål å ivareta den samiske reindriften i grenseområdene, og derfor har det vært viktig å involvere alle parter i arbeidet, sier sametingspresident Aili Keskitalo. -Barkoedåehkien ulmie lea orreme dam saemien båatsoem vaarjelidh raastedajvine, jïh dan åvteste lea vihkeles orreme gaajhkide guejmide meatan vaeltedh barkosne, saemiedigkiepresidente Aili Keskitalo jeahta. Uten bred samisk deltakelser vil det ikke være mulig å løse utfordringene i grenseområdene, sier Keskitalo. Jis eah gaajhkesh leah meatan dle ij gåaredh dejtie haestiemidie raastedajvine loetedh, Keskitalo jeahta. Mange utfordringer Jïjnjh haestemh Gjennom arbeidsgruppens arbeid har det blitt tydelig at den grenseoverskridende reindriften i Norge og Sverige står overfor flere store utfordringer, som f.eks manglende rettighetsavklaringer, rovvilttap, arealinngrep og nye konvensjonområder. Barkoedåehkien barkoen tjïrrh dle tjyölkehke sjïdteme dïhte raastendåaresth båatsoe Nöörjesne jïh Sveerjesne jïjnjh haestemi uvte tjåådtje, v.g. faatoes reaktatjïelkestimmieh, juvreteehpeme, arealegoerpedahkh jïh orre konvensjovnedajvh. -Konvensjonen løser på ingen måte alle de utfordringene som reindriften står overfor i grenseområdene. -Konvensjovne ij badth gaajhkide haestiemidie loeth mej uvte båatsoe tjåådtje raastedajvine. Det er derfor viktig å sette søkelys på disse utfordringene overfor statlige myndigheter i Norge og Sverige, og det vil vi gjøre, sier Keskitalo. Dan åvteste vihkeles tjoevkesem bïejedh daejtie haestiemidie staateles åejvieladtjide Nöörjesne jïh Sveerjesne, jïh dam sïjhtebe darjodh, Keskitalo jeahta. Styrker samarbeidet. Laavenjostoem nænnoestahta Arbeidsgruppen foreslår at reinbeitedistriktene og samebyene har anledning til å etablere samarbeidsavtaler som kan ivareta de praktiske utfordringene i den grenseoverskridende reindriften, som for eksempel arealbruk. Barkoedåehkie raereste båatsoesïjth gåabpaginie laantine nuepiem utnieh laavenjostoelatjkoej bïjre seamadidh mah maehtieh dejtie praktihkeles haestiemidie vaarjelidh dennie raastendåaresth båatsosne, vuesiehtimmien gaavhtan arealeåtnoe. Arbeidsgruppen foreslår også tvisteløsningsmekanismer mellom norske og svenske reinbeitedistrikt og samebyer. Barkoedåehkie aaj raereste vuekieh guktie edtja ovvaantoeh loetedh nöörjen jïh sveerjen båatsoesïjti gaskem. -Den samiske arbeidsgruppens forslag et et godt og konstruktivt innspill til regjeringene i Norge og Sverige, avslutter Keskitalo. -Raeriestimmie dehtie saemien barkoedåehkeste lea akte hijven jïh eensi raeriestimmie reerenasside Nöörjesne jïh Sveerjesne, Keskitalo minngemosth jeahta.