prm-fornoeyd-med-at-riksrevisjonen-har-undersoekt-samisk-opplaering.html.xml

PRM: Fornøyd med at Riksrevisjonen har undersøkt samisk opplæring PRM: Madtjeles ihke Rïjhkerevisjovne lea saemien lïerehtimmiem goerehtamme Riksrevisjonen har i dag lagt frem rapport fra undersøkelse som viser at samiske elever i grunnskolealder får oppfylt deres rettigheter til opplæring i og på samisk, men at det er flere svakheter i opplæringstilbudet. Daan biejjien rïjhkerevisjovne lea reektehtsem goerehtimmeste buakteme mij vuesehte saemien learohkh maadthskuvleaalteren sijjen reaktah saemien gïelelïerehtæmman jïh lïerehtæmman saemien gïelesne åadtjoeh, men jienebh viesjiesvoeth lïerehtimmiefaalenassesne. Målet med undersøkelsen har vært å vurdere om samiske elever får et godt og likeverdig opplæringstilbud i og på samisk, og hvordan statlige virkemidler er innrettet for å sikre et slikt tilbud. Ulmie goerehtimmine lea orreme vuarjasjidh mejtie saemien learohkh hijven jïh seammavyörtegs faalenassem saemien gïelelïerehtæmman jïh lïerehtæmman saemien gïelesne åadtjoeh, jïh guktie staateles vierhkievierhtieh leah sjïehtesjamme juktie dagkeres faalenassem gorredidh. Undersøkelsen omfatter perioden 2015–2018. Goerehtimmie lea boelhken 2015-2018 bïjre. I rapporten fremkommer det at skoleeier gir foreldre og elever lite og utydelig informasjon om retten til opplæring i og på samisk. Reektehtsisnie vååjnesasse båata skuvleaajhtere vaenie jïh mujvies bïevnesh eejhtegidie jïh learoehkidie vadta reaktan bïjre saemien gïelelïerehtimmien jïh lïerehtimmien bïjre saemiengïelesne. Det er svakheter i opplæringstilbudet som følge av mangel på samiske læremidler, knapphet på samiske lærere og svakheter i organisering og gjennomføring av fjernundervisning. Viesjiesvoeth lïerehtimmiefaalenassesne saemien learoevierhtievaanoen gaavhtan, vaenie saemien lohkehtæjjah gååvnesieh jïh viesjiesvoeth öörnedimmesne jïh tjïrrehtimmesne maajeööhpehtimmeste. Videre viser rapporten at aktører med ansvar for virkemidler for å styrke opplæring i og på samisk, ikke har tilstrekkelig oppfølging om tiltakene fører til forbedringer. Reektehtse aaj vuesehte aktöörh mej dïedte vierhkievierhtiej åvteste juktie saemien gïelelïerehtimmiem jïh lïerehtimmiem saemiengïelesne nænnoestidh, eah nuekies bæjjese fulkh mejtie råajvarimmieh bueriedimmieh vedtieh. Riksrevisjonen viser også spesielt til at ingen av Kunnskapsdepartementets underliggende enheter har ansvar for å sikre et helhetlig kunnskapsgrunnlag om tilstanden. Rïjhkerevisjovne aaj sjïerelaakan tjïerteste ij guhte Maahtoedepartemeenten vueliegællan ektievoetijste dïedtem utnieh ellies daajroevåaromem tsiehkien bïjre gorredidh. Dette gjelder både om elevenes rettigheter blir oppfylt og om kvaliteten på undervisningen og læremidlene sikrer et godt og likeverdig opplæringstilbud i og på samisk. Dovne mejtie learohki reaktah illesuvvieh jïh mejtie kvaliteete ööhpehtimmesne jïh learoevierhtine hijven jïh seammavyörtegs saemien gïelelïerehtimmiefaalenassem jïh lïerehtimmiefaalenassem saemiengïelesne gorredieh. Sametinget er fornøyd med at Riksrevisjonen har rettet fokus på samisk opplæring. Saemiedigkie lea madtjeles Rïjhkerevisjovne lea fokusem bïejeme saemien lïerehtæmman. De har avdekket viktige utfordringer og avvik som det må jobbes videre med. Dah leah vuesiehtamme vihkeles haestemh jïh joekehtsh mejgujmie tjuara guhkiebasse barkedh. – Dette vil hjelpe oss i det videre arbeidet og utfordre opplæringsmyndighetene til å gjøre tiltak ved at den helt tydelig viser hvor det er mulighet for forbedring, sier sametingsrådet Mikkel Eskil Mikkelsen. – Daate sæjhta mijjem viehkiehtidh dennie guhkiebasse barkosne jïh lïerehtimmieåejvieladtjide haestedh råajvarimmieh darjodh juktie eevre tjïelkelaakan vuesiehtidh gusnie nuepie gååvnese bueriedimmieh darjodh, saemiedigkieraerie Mikkel Eskil Mikkelsen jeahta. Sametinget kjenner av erfaring godt til noen av de konklusjoner som riksrevisjonsrapporten peker på, blant annet hva gjelder utfordringene med fjernundervisning og hospitering. Dååjrehtimmiej mietie Saemiedigkie såemies dejstie konklusjovnijste veelelaakan damta mejtie rïjhkerevisjovnereektehts tjuvtjede, dej gaskem haestemh maajhööhpehtimmine jïh hospiteradimmine. Riksrevisjonsrapporten peker blant annet helt konkret på at det er for mange aktører inne i bildet. Rïjhkerevisjovnereektehtse gaskem jeatjah eevre tjïelkelaakan tjïerteste fer gellie aktöörh meatan. – Det er en diskusjon vi fra Sametinget gjerne tar, særlig hva gjelder hvordan de mest sentrale aktørene følger opp samiskundervisning. – Daate lea digkiedimmie maam mijjieh Saemiedigkeste maaje vaeltebe, joekoen guktie doh jeenjemes voernges aktöörh saemienööhpehtimmiem bæjjese fulkieh. Vi ser blant annet at Kunnskapsdepartementet ikke i tilstrekkelig grad inkluderer samiske elever i sine nasjonale satsninger, og vi ser at fylkesmannen helt klart har en uheldig dobbeltrolle som både tilsynsmyndighet og undervisningskoordinator for fjernundervisning, sier Mikkelsen. Vuejnebe gaskem jeatjah Maahtoedepartemeente ij nuekieslaakan saemien learohkh meatan vaeltieh sijjen nasjonaale råajvarimmine, jïh mijjieh vuejnebe fylhkenålman eevre tjïelkelaakan lea guektiengïerth råålla dovne goh vaaksjomeåajvaladtje jïh maajhööhpehtimmien ööhpehtimmiekoordinatbovre, Mikkelsen jeahta. Sametinget anser rapporten som betydningsfull for lovutvalgets arbeid med revidering av opplæringsloven som starter på nyåret. Saemiedigkie reektehtsem åtna goh joekoen vihkeles gosse laakemoenehtse edtja revideradimmine ööhpehtimmielaakeste aelkedh orrejaepien. – I lovverket kan det gjøres endringer som kan imøtekomme flere av utfordringene, slik som klargjørende presiseringer om retten til samisk opplæring og lovfeste rett samiske læremidler, sier Mikkelsen. – Laakine maahta jarkelimmieh darjodh mah maehtieh jienebh dejstie haestiemijstie illedh, goh tjïelke tjïertestimmieh reaktan bïjre saemien lïerehtæmman jïh laakine vihtiestidh reaktam saemien learoevierhtide, Mikkelsen jeahta. Sametinget vil bruke anledningen til å jobbe videre med samisk opplæring. Saemiedigkie sæjhta nuepiem nuhtjedh guhkiebasse barkedh saemien lïerehtimmine. I desember skal Sametinget behandle en handlingsplan for læremiddelutvikling, hvor målet er å utbedre de ulike utfordringene på læremiddelfeltet med konkrete tiltak. Goeven Saemiedigkie edtja dahkoesoejkesjem learoevierhtieevtiedæmman gïetedidh, gusnie ulmie lea dejtie ovmessie haestiemidie learoevierhtiesuerkesne bueriedidh tjïelke råajvarimmiejgujmie. – Vi har jobbet gjennom fagfornyelsen hvor vi tydelig har fokusert på hva som er det viktigste i samiskundervisning. – Faageorrestimmien tjïrrh libie tjïelkelaakan fokusem bïejeme dïsse mij lea vihkielommes saemienööhpehtimmesne. Og viktigst er at vi vil ta initiativ til å samle de ulike aktørene på opplæringsfeltet for å diskutere utfordringene, sier Mikkelsen, som har tro på at rapporten vil følges opp av ansvarlige på alle nivåer, for å sikre enkeltelevens rettighet til samiskopplæring og for å bevare de samiske språkene, som er truet. Jïh vihkielommes gaajhkeste lea mijjieh sïjhtebe skraejriem vaeltedh dejtie ovmessie aktööride lïerehtimmiesuerkesne tjöönghkedh juktie haestiemidie digkiedidh, Mikkelsen jeahta, mij jaahka tjåadtjoehtæjjah gaajhkine njieptjine sijhtieh reektehtsem bæjjese fulkedh, juktie fïereguhten learohken reaktam saemienlïerehtæmman gorredidh jïh saemien gïelh vaarjelidh, mah leah håvhtadamme. For spørsmål eller intervju, kontakt sametingsråd Mikkel Eskil Mikkelsen, +47 917 42 161, mikkel.eskil.mikkelsen@samediggi.no Jis dov leah gyhtjelassh jallh gihtjehtimmiem sïjhth, gaskesadth saemiedigkieraeriem Mikkel Eskil Mikkelsen, +47 917 42 161, mikkel.eskil.mikkelsen@samediggi.no Riksrevisjonens rapport Riksrevisjonens rapport