prm-stopp-vold-mot-kvinner-og-jenter.html.xml

PRM: Stopp vold mot kvinner og jenter! PRM: Nåhkehtidie vædtsoesvoetem nyjsenæjjaj jïh nïejti vööste! – Nå er det nok. – Daelie nuekie. Vi kan rett og slett ikke godta lenger at en av fem samiske kvinner blir utsatt for seksuell vold. Ibie goh maehtieh jååhkesjidh akte nyjsenæjja vïjhte saemien nyjsenæjjijste seksuelle vædtsoesvoetem dååjroeh. Det gjør vondt å lese historiene til de samiske kvinnene som har stått frem i media, sier sametingspresident Aili Keskitalo. Baektjede soptsesidie govledh dejtie saemien nyjsenæjjide mah leah meedijesne orreme, saemiedigkiepresidente Aili Keskitalo jeahta. Sametinget har i flere år satt søkelys på vold i det samiske samfunn. Saemiedigkie lea gellie jaepieh tjoevkesem bïejeme vædtsoesvoetese saemien siebriedahkesne. Sametingspresident Aili Keskitalo sier at samiske skoler, organisasjoner, idrettslag, institusjoner og andre offentlige myndigheter må sette vold mot kvinner på dagsorden. Saemiedigkiepresidente Aili Keskitalo jeahta saemien skuvlh, siebrieh, gaarsjelimmiesiebrieh, institusjovnh jïh jeatjah byögkeles åejvieladtjh tjuerieh vædtsoesvoetem nyjsenæjjaj vööste biejjieöörnegasse bïejedh. – Jeg vil også utfordre samiske menn og gutter til å delta mer aktivt i debatten om hvordan vi skal forhindre vold mot kvinner. – Sïjhtem aaj saemien ålmah jïh baernieh haestedh vielie eadtjohke meatan årrodh digkiedidh guktie mijjieh edtjebe vædtsoesvoetem nyjsenæjjaj vööste heerredidh. Snakk med dine sønner og kamerater. Soptsestidie dov baerniejgujmie jïh voelpigujmie. Vær med på å sette grenser. Årrode meatan raasth bïejede. Inviter dem til å ta ansvar for at deres kjærester, søstre og mødre er trygge både hjemme og i samfunnet, sier Keskitalo. Bööredidie dejtie dïedtem vaeltedh guktie dej mïelehkh, åabpah jïh tjidtjieh leah jearsoes dovne gåetesne jïh siebriedahkesne, Keskitalo jeahta. – Tar ikke ansvar – Ij dïedtem vaeltieh Sametinget ønsker mer forskningsbasert kunnskap om vold mot kvinner, for å få et helhetlig bilde av årsaker og tiltak som fungerer. Saemiedigkie vielie dotkemebaseradamme daajroem sæjhta vædtsoesvoeten bïjre nyjsenæjjaj vööste, juktie aktem ållesth guvviem åadtjodh fåantojste jïh dej råajvarimmiej bïjre mah juhtieh. Det må utvikles forebyggende tiltak mot vold, kompetansen i hjelpeapparatet må heves og hjelpe- og behandlingstilbudet må utvikles. Tjuara heerreden råajvarimmieh evtiedidh vædtsoesvoeten vööste, maahtoe viehkieabparaatesne tjuara læssanidh jïh viehkie- jïh båehtjierdimmiefaalenasse tjuara evtiesovvedh. – Sametinget har etterlyst en handlingsplan fra regjeringen mot vold i nære relasjoner og ønsker mer forskning på blant annet årsakene. – Saemiedigkie aktem dahkoesoejkesjen mietie gihtjeme reerenasseste vædtsoesvoeten vööste lïhke ektiedimmine, jïh vielie dotkemem sæjhta gaskem jeatjah fåantoej bïjre. Selv om det samiske samfunnet har et stort ansvar, så klarer vi ikke alene å stoppe problemet, sier sametingspresident Aili Keskitalo. Jalhts saemien siebriedahke aktem stoerre dïedtem åtna, ibie oktegh buektehth daam dåeriesmoerem nåhkehtidh, saemiedigkiepresidente Aili Keskitalo jeahta. I denne saken har Sametinget støtte fra flere FN-organer, som har bedt Norge om å utarbeide tiltak mot vold i det samiske samfunn. Daennie aamhtesisnie dåarjoem utnebe jieniebistie EN-årgaanijste, mah leah Nöörjem birreme råajvarimmieh vædtsoesvoeten vööste evtiedidh saemien siebriedahkesne. – Likestillingsombudet har også tatt opp saken med Regjeringen. – Mïrrestallemetjirkije lea aaj aamhtsem bæjjese vaalteme reerenassine. Likevel tar ikke Regjeringen ansvar. Læjhkan ij reerenasse dïedtem vaeltieh. Det er for oss uforståelig og skuffende, sier Keskitalo. Dam ibie guarkah jïh destie libie håjnoes, Keskitalo jeahta. Taushet tar liv Sjaevehtsvoete jieledem vaalta Sametinget, Krisesentersekretariatet og Likestillings- og diskrimineringsombudet arrangerer i samarbeid et seminar på Sametinget 26. november. Tittelen på seminaret er vold mot kvinner og vold i nære relasjoner i samiske samfunn. Saemiedigkie, aehpiejarngen tjaelemessijjie jïh Mïrrestalleme- jïh sïerredimmietjirkije ektesne aktem seminaarem öörnedieh Saemiedigkesne gålkoen/rahkan 26. b. Seminaaren nomme lea vædtsoesvoete nyjsenæjjaj vööste jïh vædtsoesvoete lïhke ektiedimmine saemien siebriedahkine. Krisesentersekretariatet og Likestillings- og diskrimineringsombudet arrangerer for femte år på rad kampanjen «Taushet tar liv» for å bidra til å forebygge vold i nære relasjoner og partnerdrap. Aehpiejarngen tjaelemessijjie jïh Mïrrestalleme- jïh sïerredimmietjirkije kampanjem «Sjaevehtsvoete jieledem vaalta, (Taushet tar liv)» dan vïjhteden jaepien iktemierien öörnedieh juktie vædtsoesvoetem lïhke ektiedimmine jïh guejmiebåvvastimmiem heerredidh. I år fokuserer kampanjen spesielt på vold mot kvinner og vold i nære relasjoner i samiske samfunn. Daan jaepien kampaanje aktem sjïere fokusem åtna vædtsoesvoetese nyjsenæjjaj vööste jïh vædtsoesvoete lïhke ektiedimmine saemien siebriedahkine. Nasjonalt Institutt for Menneskerettigheter (NIM) har avdekket en stor menneskerettslig utfordring på dette området, som behandles i «temarapport om vold og overgrep i samiske samfunn». Nasjonaale Almetjereaktaj Instituhte Nasjonalt Institutt for Menneskerettigheter (NIM) aktem stoerre almetjerïekteles haestemem gaavneme daennie suerkesne, mij gïetesåvva «teemareektehtsisnie vædtsoesvoeten jïh daaresjimmiej bïjre saemien siebriedahkine». Undersøkelser viser at opptil 49 prosent av samiske kvinner i Norge har vært utsatt for vold eller overgrep og at svikt i systemene kan føre til at de ikke får den hjelpen de trenger. Goerehtimmieh vuesiehtieh raajan 49 % saemien nyjsenæjjijste Nöörjesne leah vædtsoesvoetem jallh daaresjimmiem dååjreme jïh vaanoej gaavhtan systeemesne dah eah dam daerpies viehkiem åadtjoeh. – Målet med seminaret på Sametinget er få til en god diskusjon om hindringene for at samiske voldsutsatte skal få de samme rettighetene som resten av befolkningen. – Ulmie seminaarine Saemiedigkesne lea aktem hijven digkiedimmiem h heaptoej bïjreåadtjod guktie saemien leerhkehtallijh edtjieh dejtie seamma reaktide åadtjoeh goh jeatjah årrojh. Hvordan styrke innsatsen for å forebygge, avverge og etterforske vold og overgrep mot den samiske voldsutsatte, sier Keskitalo. Guktie edtja barkoem nænnoestehtedh juktie vædtsoesvoetem jïh daaresjimmiem dan saemien leerhkehtallijen vööste heerredidh, hööptedh jïh goerehtalledh, Keskitalo jeahta. – Nå er det nok Daelie nuekie – Nå må vi sammen ta tak i problemet og hindre at volden får fortsette. – Daelie tjoerebe dåeriesmoerem itjmieslaakan vaeltedh jïh heerredidh daate vædtsoesvoete jåarhka. Vi godtar ikke lenger at våre kvinner og jenter utsettes for vold og voldtekt, sier sametingspresident Aili Keskitalo. Ibie vielie jååhkesjh mijjen nyjsenæjjah jïh nïejth vædtsoesvoetem jïh seksuelle vædtsoesvoetem dååjroeh, saemiedigkiepresidente Aili Keskitalo jeahta. Program for seminaret Kampanjen Taushet tar liv Seminaaren programme Lohkh vielie kampanjen bïjre Sjaevehtsvoete jieledem vaalta