si-ifra-om-rasisme.html.xml

Si ifra om rasisme! Bievnieh raasismen bïjre! / Artikler / Valgperiode 2009 - 2013 / Arkiv / Forsiden - Sametinget / Tjaalegh / Veeljemeboelhken 2009 - 2013 / Våarhkoe / Saemiedigkie - Sametinget Si ifra om rasisme! Bievnieh raasismen bïjre! Det har den siste tiden vært flere medieoppslag om hets og rasisme rettet mot samer. Dan minngemes tïjjen dle jienebh stuhtjh meedijinie orreme trïegkenassen jih raasismen bïjre saemiej vøøste. - Hatefulle ytringer og vold er uakseptabelt uansett hvilken begrunnelse man har for å komme med slike ytringer og utøve voldelige handlinger, uttaler visepresident Laila Susanne Vars. - Ij edtjh lahtestimmieh dieves aassjoste jih vædtsoesvoeteste jååhkesjidh saaht maam buerkiestimmiem åtna dagkari lahtestimmiejgujmie båetedh, jïh vædtsoes dahkoeh mubpiej vööste darjodh, mubpie presideente Laila Susanna Vars jeahta. - Det skal ikke være slik at ”såpass må en tåle når man er same”. - Ij edtjh naemhtie årrodh goh «devverde tjuara töölledh gosse lea saemie». På vegne av Sametingsrådet ønsker jeg å utrykke vår støtte til de som står fram; dere er modige og deres erfaringer vil hjelpe andre i samme situasjon, uttaler visepresident Laila Susanne Vars. Saemiedigkieraerien bieleste sïjhtem mijjen dåarjojne båetedh dejtie mah ååredæjjam vuesiehtieh, dijjieh lidie mavvas jïh dijjen dååjrehtimmieh sijhtieh mubpide viehkiehtidh seamma tsiehkesne, mubpie presideente Laila Susanna Vars jeahta. - Vi har den siste tiden hørt sterke historier om både hverdagsrasisme og direkte bruk av vold mot individer med samisk bakgrunn. - Dan minngemes tïjjen libie isvelihke soptsesth govleme aarhkebiejjien raasismen bïjre, jïh vædtsoesvoete ryöktesth almetji vööste saemien maadtoste. Jeg er rystet over at slikt fortsatt skjer i Norge i 2012, og det viser at vi alle har en jobb å gjøre med å sikre at både foreldre og opplæringssystemet vårt lærer barn og unge om respekt for andre kulturer og identiteter. Manne alvesadtem dagkerh heannadimmieh annje Nöörjesne heannede jaepien 2012, jïh dïhte vuesehte gaajhkesh mijjieh tjoerebe maam akt darjodh juktie gorredidh dovne eejhtegh jïh mijjen lïerehtimmieöörnege maanide jïh noeride lierieh jeatjah kultuvride jïh almetjidie ååktedh. Men voksne har et særskilt ansvar, respekt for kulturforskjeller er en grunnleggende verdi i vårt samfunn, uttaler visepresident Laila Susanne Vars. Men geerve almetji akte sjïere dïedte, kultuvrejoekehtsh ååktedh akte vihkielommes aarvoe mijjen siebriedahkesne, mubpie presideente Laila Susanne Vars jeahta. Visepresident Vars fordømmer rasistiske handlinger og berømmer de som står fram med sine historier. Mubpie presideente Vars raasisteles dahkoeh laajhta jïh garmerde dejtie mah sijjen histovrijigujmie åvtese båetieh. Sametingsrådet har allerede vært i kontakt med Antirasistisk Senter og ønsker nå å se på mulighetene for mer samarbeid i bekjempelsen av den såkalte hverdagsrasismen som mange samer opplever. Saemiedigkieraerie joe govlehtalleme Antirasistisk Senter’inie jïh sæjhta daelie vuartasjidh mejtie nuepie vielie laavenjostedh juktie gæmhpodh dan, mij gohtjesåvva aarkebiejjien raasismen vööste, maam gellie saemieh dååjrieh. Bekymret over omfanget Tjoeperde man jïjnje raasisme lea Rasisme er enhver diskriminering basert på etnisitet, opprinnelsesland eller hudfarge. Raasisme lea fïerhne sïerredimmie mij våaromem åtna etnisiteetesne, mehtie laanteste båata jallh njaltjan klaerie. I Norge er rasisme forbudt ved lov i henhold til Straffelovens § 135a og Diskrimineringslovens § 4. Nöörjesne raasisme luhpehts daej laaki tsegkie, Straffeloven § 135a jïh Diskrimineringsloven § 4. - Rasisme forsvinner ikke av seg selv, og Sametingsrådet har tatt opp med Regjeringen at vi er bekymret for at det er såpass mange samer som opplever diskriminering og rasisme i Norge i dag. - Raasisme ij jïjtsistie gaatolh, jïh Saemiedigkieraerie lea Reerenassine bæjjese vaalteme mijjieh tjoeperdeminie ihke devverde dan jïjnjh saemieh mah sïerredimmiem jïh raasismen dååjrieh Nöörjesne daan biejjien. Vi har foreslått tiltak, særlig innenfor opplæring og informasjonsarbeid. Mijjieh libie råajvarimmieh raeriestamme, joekoen lïerehtimmien jïh bïevnesebarkoen sisnjeli. Vi mener det er viktig at omverdenen får vite om hverdagsrasismen, og media spiller en viktig rolle. Mijjieh vienhtebe vihkeles gaajhkesh åadtjoeh aarkebiejjien raasismen bïjre daejredh, jïh meedija aktem vihkeles råållam åtna. Sametingsrådet oppfordrer alle å ta kontakt med Antirasistisk Senter hvis man opplever rasisme i hverdagen, de kan bistå i en vanskelig situasjon, sier Laila Susanne Vars avslutningsvis. Saemiedigkieraerie haasta gaajhkesidie Antirasistisk Senter’inie govlehtalledh jis raasismem dååjrieh aarkebiejjien, dah maehtieh viehkiehtidh jis aehpine båata, Laila Susanna Vars minngemosth jeahta. Her er anbefalingene fra Antirasistisk Senter: Daesnie dah juvnehtimmieh Antirasistisk Senter’istie: Det er viktig å reagere når rasismen viser seg, og det kan gjøres på mange måter. Vihkeles maam akt darjodh gosse raasisme vååjnoes, jïh dam maahta gellielaakan darjodh. Hvis du har vært utsatt for rasisme: Jis raasismen dååjreme: Antirasistisk Senters rådgivningskontor har lang erfaring med rasismesaker. Antirasistisk Senter’en raeriestimmiekontovre guhkies dååjrehtimmiem åtna raasismeaamhtesigujmie. Send en e-post eller ring 23 13 90 00 for å lage en avtale om personlig rådgivning. Seedth e-påastem jallh ringkh 23 13 90 00 juktie nåhtedidh persovneles raeriestimmien bïjre. Likestillings- og diskrimineringsombudet behandler saker og gir gratis rådgivning i diskrimineringssaker. Mïrrestalleme- jïh sierredimmietjirkije aamhtesh gïetede jïh namhtah raeriestimmiem vadta sierredimmieaamhtesinie. Rasisme på nett: Raasisme nedtesne: Hvis du oppdager rasistiske ytringer på Internett kan du rapportere det direkte til KRIPOS via deres tipstjeneste. Jis raasisteles lahtestimmieh vueptesth Gaskeviermesne maahtah dam ryöktesth KRIPOS’ese reektedh dej raeriedïenesjen tjïrrh. Rasistiske ytringer kan også rapporteres direkte til moderatorer i debattfora. Maahtah aaj raasisteles lahtestimmieh ryöktesth moderatovride reektedh digkiedimmiesijjine. Ta kontakt med den ansvarlige for siden. Gaskesadth sæjroen tjåadtjoehtæjjam. Mange har i dag rapporteringsknapper for upassende innlegg. Jïjnjh sæjroeh reektemebåalah utnieh jis ov-sjiehteles stuhtjh båetieh. Bruk dem! Nåhtedh dejtie! Facebook har klare retningslinjer for at rasistisk innhold ikke aksepteres, og du kan rapportere grupper eller annet innhold som du mener er rasistisk. Facebook tjïelke bïhkedassh åtna ihke raasisteles sisvege lea luhpehts, jïh datne maahtah dåehkieh jallh jeatjah sisvegem reektedh mejtie vienhth leah raasisteles. Det er en link nederst på gruppe-siden som heter "rapporter gruppe" der du anonymt kan rapporterer og evt. begrunne hvorfor du mener gruppen bør slettes. Akte lïenghke dåehkiesæjroen vuelielisnie man nomme lea, desnie maahtah tjeakoeslaakan reektedh, jïh aaj jis sïjhth buerkiestidh mannasinie datne vienhth dåehkie byöroe destie vaaltasovvedh. Mange ønsker ikke å bli personlig involvert av ulike grunner. Jïjnjh almetjh eah sïjhth persovneles meatan sjïdtedh ovmessie fåantoej gaavhtan. Til Antirasistisk Senter kan du være anonym, de kan anmelde forhold til politiet for deg, kontakte media, kontakte webhotellet eller kontakte den ansvarlige for siden. Antirasistiske Senter’asse maahtah tjeakoes årrodh, dah maehtieh tsiehkieh pollisese bieljelidh dov åvteste, meedijam gaskesadtedh, webhotellem gaskesadtedh jallh sæjroen tjåadtjoehtæjjam gaskesadtedh. Kontaktperson: Govlehtallije: