vold-mot-kvinner.html.xml
Vold mot kvinner / Artikler / Valgperiode 2009 - 2013 / Arkiv / Forsiden - Sametinget Vædtsoesvoete nyjsenæjjaj vööste / Tjaalegh / Veeljemeboelhken 2009 - 2013 / Våarhkoe / Saemiedigkie - Sametinget Vold mot kvinner 01. mars 2013 Vædtsoesvoete nyjsenæjjaj vööste Sametingsråd Vibeke Larsen deltar på FNs kvinnekommisjon i New York. Saemiedigkieraerie Vibeke Larsen lea meatan EN’n nyjsenekommisjovnesne New York’sne. Tema for årets kvinnekommisjon i FN er vold mot kvinner. Nyjsenekommisjovnen aamhtese EN’sne daan jaepien lea vædtsoesvoete nyjsenæjjaj vööste. -Mange urfolkskvinner i verden opplever vold hjemme og fra offentlige myndigheter, og derfor ønsker vi å løfte temaet under kvinnekommisjonens møte, sier rådsmedlem Vibeke Larsen. – Jïjnjh aalkoelalmetjen nyjsenæjjah veartenisnie vædtsoesvoetem hïejmesne jïh byögkeles åejvieladtjijste dååjrieh, jïh dannasinie sïjhtebe daam aamhtesem nyjsenekommisjovnen tjåanghkosne bæjjese lutnjedh, raerielïhtsege Vibeke Larsen jeahta. FNs kvinnekommisjon begynner mandag 04.mars og varer i to uker. EN’n nyjsenekommisjovne aalka måantan, njoktjen 4. b. jïh göökte våhkoeh ryöhkoe. Kommisjonen skal vurdere hva som er gjort på området, identifisere nye utfordringer, lage internasjonale standarder og utforme ny politikk på områdene likestilling og kvinners rettigheter. Kommisjovne edtja vuarjasjidh mij lea suerkesne dorjesovveme, orre haestemh gaavnedh, gaskenasjovnale standardh darjodh jïh orre politihkem hammoedidh suerkine mïrrestalleme jïh nyjsenæjjaj reaktah. Sametinget deltar i Norges delegasjon som ledes av Barne-, likestillings- og inkluderingsminister Inga Marthe Thorkildsen. Saemiedigkie lea meatan Nöörjen delegasjovnesne gusnie Maana-, mïrrestalleme- jïh ektiedimmieministere Inga Marthe Thorkildsen lea åvtehke. Tabu tema Taabuaamhtese -Vold mot kvinner er også et problem i det samiske samfunn. -Vædtsoesvoete nyjsenæjjaj vööste lea aaj akte dåeriesmoere saemien siebriedahkesne. Det vet vi, men vi har liten kunnskap om det er mindre eller mer enn i resten av samfunnet, sier rådsmedlem Vibeke Larsen. Dam daejrebe, men vaenie daejrebe mejtie vaenebe jallh vielie goh dennie jeatjah siebriedahkesne, raerielïhtsege Vibeke Larsen jeahta. Høsten 2012 utlyste Sametinget og Justisdepartementet sammen et forskningsprosjekt med tittelen: Vold i nære relasjoner i samiske samfunn. Tjaktjen 2012 Saemiedigkie jïh Justijsedepartemeente ektesne aktem dotkemeprosjektem bæjhkoehtin man nomme lij: Vædtsoesovete lïhke ektiedimmine saemien siebriedahkesne. Det kom ingen tilbud, og derfor utlyses prosjektet på nytt i 2013. Ij naan faalenassh böötin, jïh dan åvteste dle dam ikth vielie bæjhkohte jaepien 2013. -Vi vet at vold i nærerelasjoner er et tabubelagt tema også i det samiske samfunn. -Mijjieh daejrebe vædtsoesvoete lïhke ektiedimmine lea akte taabuaamhtese aaj saemien siebriedahkesne. Det er vanskelig å snakke om og vite at vold skjer innenfor hjemmets fire vegger. Geerve dan bïjre soptsestidh, jïh daejredh vædtsoesvoete hïejmen njieljie vïedtji sisnjeli heannede. Men Sametinget tror at vi aldri vil komme videre med problemet om vi ikke tør å løfte den frem i lyset, sier Larsen. Men Saemiedigkie veanhta mijjieh ibie gåessie gænnah sïjhth guhkiebasse dåeriesmoerine båetedh jis ibie doesth dam tjoevkesasse lutnjedh, Larsen jeahta. -Vi må ha nulltoleranse for vold i nære relasjoner og derfor er sametingsrådet opptatt av å undersøke hvilke faktorer som påvirker utøvelse av vold i det samiske samfunnet. -Ibie tjoerh naan vædtsoesvoetem töölledh lïhke ektiedimmine jïh dan åvteste dle saemiedigkieraerie ojhte sæjhta goerehtidh mah faktovrh mah vædtsoesvoetem sjugnedieh saemien siebriedahkesne. Vi vil også vite mer om hvordan hjelpeapparatet møter samiske voldsutsatte og om det er samisk språk og kulturkompetanse i hjelpeapparatet, sier Vibeke Larsen. Mijjieh sïjhtebe aaj vielie daejredh guktie viehkieabparaate dejtie saemide dååste mah vædtsoesvoetem dååjrieh, jïh mejtie saemien gïele- jïh kultuvremaahtoe viehkieabparaatesne gååvnese, Vibeke Larsen jeahta. FNs spesialrapportør for urfolksrettigheter James Anaya har trukket fram vold mot kvinner og jenter, utført både av urfolksmenn selv og utenforstående, som en av to spesielt viktige saker når det gjelder menneskerettighetsspørsmål som påvirker urfolk. EN’n sjïerereektije aalkoealmetjereaktide James Anaya lea vædtsoesvoetem nyjsenæjjaj jïh nïejti vööste, maam dovne aalkoealmetjen kaarrh jïh mubpieh dorjeme, åvtese buakteme goh akte dejstie göökte joekoen vihkeles aamhtesijstie gosse lea almetjereaktagyhtjelassi bïjre mah aalkoealmetjidie tsevtsieh. Holdninger Vuajnoeh Sametinget ønsker å arbeide mer med forebygging og holdningsskapende arbeid på dette området. Saemiedigkie sæjhta vielie heerredimmine jïh vuajnoesjugneden barkojne barkedh daennie suerkesne. -Unge samiske kvinner skal vite at de ikke skal måtte finne seg i å blitt slått av sine partnere og unge samiske menn skal vite at det ikke er akseptabelt å slå for å løse konflikter, sier rådsmedlem Vibeke Larsen. -Noere saemien nyjsenæjjah edtjieh daejredh dah eah edtjh töölledh leerhkehtalledh sijjen paarrebielijste, jïh noere saemien kaarrh edtjieh daejredh ij leah luhpie tsaepmedh juktie ovvaantoeh loetedh, reaerielïhtsege Vibeke Larsen jeahta. For mer informasjon: Rådsmedlem Vibeke Larsen, + 47 941 30 116 eller vibeke.larsen@samediggi.no Jis vielie bïevnesh sïjhth: Raerielïhtsege Vibeke Larsen, + 47 941 30 116 jallh vibeke.larsen@samediggi.no