fire-ar-med-rod-gronn-samepolitikk_id_573279.html.xml
Fire år med rød-grønn samepolitikk - regjeringen.no Almmustahtti: Bargo- ja searvadahttindepartemeanta – Vi har styrket samisk språk og kultur, gitt Sametinget økt innflytelse og satt samenes hverdagssituasjon i sentrum, sier arbeids- og inkluderingsminister Dag Terje Andersen. – Mii leat nannen sámi giela ja kultuvrra, addán Sámediggái eanet válddi ja dadjamuša ja bidjan sámiid árgabeaivvi diliid guovddážii, dadjá bargo- ja searvadahttinministtar Dag Terje Andersen. Bevilgningene til samiske formål har økt med 188 millioner kroner, og utgjør 785 millioner kroner i 2009. Juolludeamit sámi ulbmiliidda leat lasihuvvon 188 milj. ruvnnuin, ja leat buohkanassii 785 milj. ruvnnu jagi 2009. Regjeringen har lagt vekt på ” hverdagspolitikken ”, samtidig som arbeidet med samiske rettigheter har blitt videreført. Ráđđehus lea deattastan ” árgabeaivepolitihka ”, seammás go sámi vuoigatvuođabargu lea jotkojuvvon. – Samiske hensyn skal tas med i tiltak på alle samfunnsområder. – Sámi áššiid vuhtiiváldin galgá čađahuvvot buot servodatsurggiin. Samer skal kunne møte offentlige tjenester som forstår deres situasjon og behov, for eksempel i kontakt med helsevesenet, med NAV eller når man har barn i barnehagen, sier statsråden. Sámiid galget vuostáiváldit almmolaš bálvalusat main áddejit sámiid diliid ja dárbbuid, ovdamearkka dihtii go sis lea dáhkamuš dearvvasvuođalágádusain, NAVain dahje go sis leat mánát mánáidgárddis, cealká stáhtaráđđi. I mai 2009 la regjeringen frem en handlingsplan for samiske språk. Miessemánus 2009 ráđđehus almmuhii sámegielaid doaibmaplána. Målet er en trygg fremtid for de samiske språkene i Norge – nordsamisk, lulesamisk og sørsamisk. Ulbmil lea láhčit dorvvolaš boahtteáiggi sámegielaide Norggas – davvisámegillii, julevsámegillii ja oarjilsámegillii. – Samisk språk er truet, og vi må få flere samiske språkbrukere. – Sámegielat leat rašis dilis, ja dárbu lea oaččohit eanebuid geavahit sámegiela. Det skal vi klare gjennom tiltakene i handlingsplanen, blant annet mer og bedre opplæring i samiske språk i skolen. Dan mii galgat nákcet doaibmaplána doaibmabijuiguin, earret eará eanet ja buoret sámegiela oahpahusain skuvllain. Pressestøtten har også økt slik at vi nå har to samiske dagsaviser, sier Andersen. Preassadoarjja lea maiddái lassánan, nu ahte mis dál leat guokte sámegielalaš beaiveaviissa, dadjá Andersen. Utbygging og styrking av samiske institusjoner, som Østsamisk museum, Ája Samisk Senter, knutepunktstatus for Riddu Riđđu og ikke minst tre nye kommuner i forvaltningsområdet for samisk språk gir nye arenaer for samisk språk og kultur. Sámi ásahusaid huksen ja nanusmahttin, nu go Nuortasámi musea ja Ája Sámi guovddáža huksen ja viiddideapmi, Riddu Riđđu ásaheapmi gávnnadanbáikki árvun ja vel golbma ođđa gieldda searvan sámegiela hálddašanguvlui addet sámi gillii ja kultuvrii ođđa joregiid. Sametinget har fått økte bevilginger, en ny valgordning har kommet på plass og det er innført innsigelsesrett for Sametinget i den nye plan- og bygningsloven. Sámediggi lea ožžon lasi juolludusaid, ođđa válgaortnet lea ráhkaduvvon ja Sámediggi lea ođđa plána- ja huksenlágas ožžon vuostálastinvuoigatvuođa. Bevilgningen til Sametinget er nå 334 millioner kroner, som er en økning på 95 millioner kroner. Juolludusat Sámediggái leat dál 334 milj. ruvnnu, mat leat 95 milj. ruvnnu eanet go ovdal. Regjeringen har konsultert med Sametinget for å sikre samiske interesser i viktige nye lover som ny havressurslov, ny naturmangfoldlov og ny reindriftslov. Ráđđehus lea ráđđádallan Sámedikkiin sihkkarastin dihtii sámi beroštumiid dakkár dehálaš lágain go mearraresursalágas, ođđa luonddušláddjiivuođalágas ja ođđa boazodoallolágas. Arbeidet med samiske næringer er styrket gjennom etablering av et verdiskapingsprogram for næringskombinasjoner og reiseliv. Bargu sámi ealáhusaiguin lea nanusmahttojuvvon go lea álggahuvvon árvobuvttadanprográmma lotnolas ealáhusaid ja mátkeealáhusa várás. Det er også inngått samarbeidsavtale mellom Innovasjon Norge og Sametinget om næringsutvikling i samiske områder. Innovašuvdna Norga ja Sámediggi leat maiddái šiehtadan ovttasráđiid ovddidit ealáhusaid sámi guovlluin. Urfolksspørsmål også en sentral del av regjeringens nordområdestrategi. Álgoálbmotáššit ge leat dehálaš oassi ráđđehusa davviguovloáŋgiruššamis. Last ned: Flertallsregjeringens_samepolitikk (pdf) Raporta: Eanetlohkoráđđehusa sámepolitihkka (pdf)