veileder-organisering-staten_id_671926.html.xml
Veileder for bedre organisering av staten - regjeringen.no Bagadus stáhta buoret organiseremii Staten bør organiseres bedre. Stáhta berre organiserejuvvot buoret. Fornyingsdepartementet (FAD) har derfor utarbeidet en veileder, som i disse dager legges ut på høring. Ođasmahttidepartemeanta (FAD) lea danin ráhkadan bagadusa, mii dáid beivviid biddjojuvvo gulaskuddamii. Utkastet er en oppfølging av stortingsmeldingen ” Ei forvaltning for demokrati og fellesskap ”. Árvalus lea čuovvoleapmin stuoradiggedieđáhussii “ demokratiija ja searvevuođa váste hálddašeapmi ”. - Jeg ønsker med dette å bidra til en god og mer kunnskapsbasert organisering av statlig virksomhet, sier statsråd Rigmor Aasrud. - Mun háliidus dás lea oažžut buori ja eambbo máhttovuđot organiserema stáhtalaš doaimmain, dadjá stáhtaráđđi Rigmor Aasrud. Veilederen kan være et hjelpemiddel for å foreta avveininger når organisatoriske valg skal tas og et hefte å slå opp i når man har spørsmål. Bagadus sáhttá leat veahkkeneavvu mainna vihkkedallamiid dahká go organisatuvrralaš válljemiid galgá dahkat ja gihpa mas geahčada go leat gažaldagat. Målet er at den skal bidra til å gjøre beslutningsunderlagene bedre. Mihttomearri lea ahte dat galgá váikkuhit dasa ahte buorideame dan mii mearrádusaide lea vuođđun. - Det skal være enkelt å forholde seg til staten ved at likeartede funksjoner er mest mulig likt organisert og at likeartede funksjoner har samme betegnelse, påpeker statsråden. - Galgá leat álki leat stáhtain oktavuođas go seammalágan funkšuvnnat eanasmuddui leat seamma ládje organiserejuvvon ja ahte seammalágan funkšuvnnain lea seammalágan namahus, cuige stáhtaráđđi. Veilederen understreker at følgende ni prinsippene, som er nedfelt i stortingsmeldingen, skal ligge til grunn for organisering og omorganisering av statlig virksomhet: Bagadus deattuha ahte dát ovcci prinsihpa, mat čužžot stuoradiggedieđáhusas, galget leat vuođđun stáhtalaš doaimmaid organiseremii ja ođđasisorganiseremii: Organisasjonsformene må velges etter en konkret vurdering av formål, oppgaver, målgrupper og kjennetegn ved virksomhetenes omgivelser. Ulbmiliid, bargguid, ulbmiljoavkkuid ja doaimmaid birasdovdomearkkaid konkrehta árvvoštallama vuođul galgá válljet organisašuvdnamálliid. Det må også tas hensyn til hvilke økonomiske og administrative rammevilkår som vil sikre best mulig måloppnåelse for virksomheten. Galgá maiddái váldit vuhtii makkár ekonomalaš ja hálddahuslaš rámmaeavttut sihkkarastet doibmii buoremus vejolaš mihttoolaheami. Avgjørelser i enkeltsaker må være basert på likebehandling, og sikre innbyggere og næringsliv rettssikkerhet. Ovttaskasáššiin galget mearrádusat dahkkojuvvot ovttalágan meannudeami vuođul, ja galgá sihkkarastit ássiide ja ealáhusaide riektesihkarvuođa. Det kan tale for at enkeltvedtak fattes innenfor handlefrihet fastsatt i lov. Dat sáhttá mearkkašit dan ahte ovttaskasmearrádusat dahkkojuvvojit lága mielde mearriduvvon doaibmafriddjavuođa vuođul. Dette er særlig viktig der staten selv er part, for eksempel som næringsaktør. Dát lea earenoamáš dehálaš dalle go stáhta ieš lea áššeoasálaš, ovdamearkka dihte ealáhusoassálasti. Ombudsliknende funksjoner bør organiseres på et faglig grunnlag som er bestemt i lov. Áittar - lágan funkšuvnnaid berre organiseret lága mielde mearriduvvon fágalaš vuođu ala. Når ombudsoppgaver organiseres sammen med oppgaver knyttet til å iverksette statlig politikk bør virksomheten organiseres som en del av staten. GO áittarbarggut organiserejuvvojit oktii bargguiguin mat gullet dasa ahte bidjat johtui stáhtalaš politihka, de doaimma berre organiseret nu ahte lea oassin stáhtas. Statlige oppgaver knyttet til kunnskapsutvikling, som for eksempel universiteter og høyskoler, bør i hovedsak organiseres som en del av staten, men slik at virksomhetene har stor faglig frihet bestemt i lov. Stáhtalaš bargguid máhttoovdáneami oktavuođas, nugo ovdamearkka dihte universitehtaid ja allaskuvllaid, berre vuosttažettiin organiseret nu ahte dat leat oassin stáhtas, muhto nu ahte doaimmain, lága mielde mearriduvvon, lea stuora fágalaš friddjavuohta. Forvaltningsorgan skal ikke ha styre eller råd med mindre det er særlige grunner for det (for eksempel at virksomheten har en stor faglig frihet bestemt i lov.) Hálddašanorgánain eai galgga leat stivrrat dahje ráđiid eambbo go jus leat earenoamáš sivat dasa (ovdamearkka dihte ahte doaimmas lea lága mielde stuora fágalaš friddjavuohta.) Valg av regional inndeling av statlige virksomheter må ta hensyn til hvordan det regionale leddet til andre offentlige virksomheter som de skal samarbeide med, er inndelt. Stáhtalaš doaimmaide guovlulaš juogu válljen galgá váldit vuhtii mot eará almmolaš doaimmaid guovlulaš lađas, maiguin sii galget ovttasbargat, lea juohkásan. Den statlige regionale inndelingen bør ikke gå på tvers av fylkesgrenser. Stáhtalaš guovlulaš juohku ii berre leat fylkkarájiid rastá. Utøvelse av myndighet og samfunnsstyring er oppgaver som i hovedsak bør organiseres som en del av staten. Válddi čađaheapmi ja servodatstivren leat barggut maid vuosttažettiin berre organiseret nu ahte leat oassin stáhtas. Statlige virksomheter som opererer i et marked i konkurranse med andre, bør organiseres som selskap, Statlige virksomheter som opererer i et marked og som også skal fremme viktige sektorpolitiske hensyn, bør organiseres som statsforetak. Stáhtalaš doaimmaid mat doibmet gilvomárkanis earáiguin, berre organiseret fitnodahkan, Stáhtalaš doaimmaid mat doibmet márkanis ja mat maiddái galget ovddidit dehálaš suorgepolitihkalaš beroštumiid, berre organiseret stáhtadoaibman. Staten skal unngå å bruke stiftelser og organisering i form av særlovsselskap med mindre det er særlige grunner for det. Stáhta galgá garvit geavaheames vuođđudusaid ja organiserema sierraláhkafitnodatmálliide, eambbo go jus leat earenoamáš sivat dasa.