si-ifra-om-rasisme.html.xml

Si ifra om rasisme! Diededa rasismav! / Artikler / Valgperiode 2009 - 2013 / Arkiv / Forsiden - Sametinget / Artikler / Valgperiode 2009 - 2013 / Arkiv / Sámedigge - Sametinget Si ifra om rasisme! Diededa rasismav! Det har den siste tiden vært flere medieoppslag om hets og rasisme rettet mot samer. Maŋŋemus ájgijn li læhkám mediaássje iebdedime ja rasissma birra sámij vuosstij. - Hatefulle ytringer og vold er uakseptabelt uansett hvilken begrunnelse man har for å komme med slike ytringer og utøve voldelige handlinger, uttaler visepresident Laila Susanne Vars. – Vassjás moalgedime ja vahágahttema ælla åvvånis dåhkkidahtte berustahtek makkir vuodujn moalgedime ja vahágahttema dáhpáduvvi, javllá sadjásasj presidænnta Laila Susanne Vars. - Det skal ikke være slik at ”såpass må en tåle når man er same”. - Ij galga liehket navti vaj ”dav vierdev gal viertti gierddat gå le sábme”. På vegne av Sametingsrådet ønsker jeg å utrykke vår støtte til de som står fram; Sámedikkeráde bieles ájgov doarjjot dajt gudi ietjas vásádusájt åvdedi; dere er modige og deres erfaringer vil hjelpe andre i samme situasjon, uttaler visepresident Laila Susanne Vars. dij lihpit jálo ja dijá åtsådallama sjaddi viehkedit iehtjádijt sæmmi dilen, javllá sadjásasj presidænnta Laila Susanne Vars. - Vi har den siste tiden hørt sterke historier om både hverdagsrasisme og direkte bruk av vold mot individer med samisk bakgrunn. - Maŋemus ájgijn lip gullam alvos subttsasijt árggabiejvverasisma ja njuolgga vahágahttema birra ájnegattjaj vuosstij sáme duogátjijn. Jeg er rystet over at slikt fortsatt skjer i Norge i 2012, og det viser at vi alle har en jobb å gjøre med å sikre at både foreldre og opplæringssystemet vårt lærer barn og unge om respekt for andre kulturer og identiteter. Alvaduváv gå dát vilá dáhpáduvvá Vuonarijkan jagen 2012, ja dát vuoset miján divnajn le barggo bærrájgæhttjat vaj æjgáda ja åhpadussystebma åhpadi mánájt ja nuorajt vieledime birra ietjá kultuvraj ja identitehtaj hárráj. Men voksne har et særskilt ansvar, respekt for kulturforskjeller er en grunnleggende verdi i vårt samfunn, uttaler visepresident Laila Susanne Vars. Valla ållessjattugijn le sierralágásj åvdåsvásstádus, vieledibme kultursieradusáj hárráj le vuodulasj árvvo mijá sebrudagán, javllá Laila Susanne Vars. Visepresident Vars fordømmer rasistiske handlinger og berømmer de som står fram med sine historier. Sadjásasj presidænnta Vars duobbmi rasistalasj bahádagojt ja rámmpu dajt gudi ietjas vásádusájt åvdedij. Sametingsrådet har allerede vært i kontakt med Antirasistisk Senter og ønsker nå å se på mulighetene for mer samarbeid i bekjempelsen av den såkalte hverdagsrasismen som mange samer opplever. Sámedikkeráde le juo Antirasistalasj Guovdátjijn guládallam ja sihtá dal guoradallat máhttelisvuodajt ienep aktisasjbargguj oajbbomin gåhtjodum árggabiejvverasissma vuossti majt moadda sáme vásedi. Bekymret over omfanget Måråsti stuorrudagá diehti Rasisme er enhver diskriminering basert på etnisitet, opprinnelsesland eller hudfarge. Rasissma le juohkka badjelgæhttjam vuodujn etnisitehtan, ájtteklándan jali lijkkebájnon. I Norge er rasisme forbudt ved lov i henhold til Straffelovens § 135a og Diskrimineringslovens § 4. Vuonarijkan le rasissma buorggo lága baktu Stráffalága § 135a milta ja Badjelgæhttjamlága § 4 milta. - Rasisme forsvinner ikke av seg selv, og Sametingsrådet har tatt opp med Regjeringen at vi er bekymret for at det er såpass mange samer som opplever diskriminering og rasisme i Norge i dag. - Rasissma ij ietjastis gádo, ja Sámedikkeráde le Ráddidusáj åvddånbuktám suráv gå nav moattes sámijs vásedij bærrájgæhttjamav ja rasismav Vuonarijkan uddni. Vi har foreslått tiltak, særlig innenfor opplæring og informasjonsarbeid. Lip oajvvadam dåjmajt, sierraláhkáj åhpadusán ja diehtobargon. Vi mener det er viktig at omverdenen får vite om hverdagsrasismen, og media spiller en viktig rolle. Mijá mielas le ájnas sebrudak oadtju diehtet árggabiejvverasissma birra, ja median le ájnas roalla. Sametingsrådet oppfordrer alle å ta kontakt med Antirasistisk Senter hvis man opplever rasisme i hverdagen, de kan bistå i en vanskelig situasjon, sier Laila Susanne Vars avslutningsvis. Sámedikkeráde hasot divnajt Antirasistalasj Guovdátjijn guládallat jus vásedij árggabiejvverasismav, sij máhtti viehkedit gássjelis dilen, hæjttá Laila Susanne Vars. Her er anbefalingene fra Antirasistisk Senter: Dála li Antirasistalasj guovdátja oajvvadusá: Det er viktig å reagere når rasismen viser seg, og det kan gjøres på mange måter. Ájnas le dåmadit gå rasissma vuoseduvvá, ja dát máhttá moatte láhkáj dagáduvvat. Hvis du har vært utsatt for rasisme: Jus váseda rasismav: Antirasistisk Senters rådgivningskontor har lang erfaring med rasismesaker. Antirasistalasj Guovdátja rádevaddekontåvrån li guhka åtsådallama rasissmaássjij. Send en e-post eller ring 23 13 90 00 for å lage en avtale om personlig rådgivning. Rája e-påstav jali riŋŋgu 23 13 90 00 sjiehtadittjat persåvnålasj rádevaddemav. Likestillings- og diskrimineringsombudet behandler saker og gir gratis rådgivning i diskrimineringssaker. Dássádus- ja badjelgæhttjamoahttse giehtadallá ássjijt ja bagádallá badjelgæhttjamássjijn navku. Rasisme på nett: Rasissma nehtan: Hvis du oppdager rasistiske ytringer på Internett kan du rapportere det direkte til KRIPOS via deres tipstjeneste. Jus vuojná rasistalasj moalgedimijt internehtan máhtá diededit njuolgga KRIPOSij sijá diededimnævo baktu. Rasistiske ytringer kan også rapporteres direkte til moderatorer i debattfora. Rasistalasj moalgedime máhtti aj diededuvvat njuolgga ságastallamsajij dåjmadiddjijda. Ta kontakt med den ansvarlige for siden. Guládalá biele åvdåsvásstediddjijn. Mange har i dag rapporteringsknapper for upassende innlegg. Moadda bielijn li uddni diededimboalo hiebalgahtes tjállagijda. Bruk dem! Ane dajt! Facebook har klare retningslinjer for at rasistisk innhold ikke aksepteres, og du kan rapportere grupper eller annet innhold som du mener er rasistisk. Facebookan li tjielgas njuolgadusá gånnå rasistalasj sisadno ij dåhkkiduvá, ja máhtá diededit juohkusijt jali ietjá sisanov mij duv mielas le rasistalasj. Det er en link nederst på gruppe-siden som heter "rapporter gruppe" der du anonymt kan rapporterer og evt. begrunne hvorfor du mener gruppen bør slettes. Le sváldas vuolemusán juogos-bielen gånnå tjuodtju ”diededa juohkusav” gånnå namádisát máhtá diededit ja aj tjielggit manen juogos duv mielas galggá gádoduvvat. Mange ønsker ikke å bli personlig involvert av ulike grunner. Moaddása e sidá persåvnålattjat segaduvvat duon dán sivá diehti. Til Antirasistisk Senter kan du være anonym, de kan anmelde forhold til politiet for deg, kontakte media, kontakte webhotellet eller kontakte den ansvarlige for siden. Antirasistalasj Guovdátjij máhtá liehket namádibme, sij máhtti duv åvdås bulkkáj diededit, mediajn guládallat, webhotellaj guládallat jali guládallat biele åvdåsvásstediddjij. Kontaktperson: Guládallamulmusj: