vil-oeke-kunnskapen-om-vold-i-naere-relasjoner.html.xml

Vil øke kunnskapen om vold i nære relasjoner / Sosial / Helse og sosial / Forsiden - Sametinget Sihtá lasedit diedojt vahágahttemijs lahka gasskavuodajn / Sosiálla / Varresvuohta ja sosiálla / Sámedigge - Sametinget Vil øke kunnskapen om vold i nære relasjoner Sihtá lasedit diedojt vahágahttemijs lahka gasskavuodajn I Sametingets budsjett for 2015 er det bevilget 450 000,- til et prosjekt om vold i nære relasjoner i samiske samfunn. Sámedikke budsjehtan 2015 jahkáj le juolloduvvam 450 000,- prosjæktaj vahágahttemijs lahka gasskavuodajn sáme sebrudagán. Prosjektet er et samarbeid med Justis- og beredskapsdepartementet. Prosjækta le aktisasjbarggo Justijssa- ja gárvedimdepartementajn. Formålet med undersøkelsen er å kartlegge hvilke faktorer i samiske samfunn som påvirker forekomst og utøvelse av vold i nære relasjoner, samt hvordan avdekking, forebyggende tiltak og hjelpetiltak kan tilrettelegges best mulig for den samiske befolkningen. Ájggomus prosjevtajn la guoradallat makkár faktåvrå sáme sebrudagán vájkkudi vahágahttemijt lahka gasskavuodajn ja man galli, ja duodden gåktu ilmodibme, duostudibme ja viehkkedåjma máhtti hiebadahteduvvat buoremus láhkaj sáme álmmugij. - Sametingsrådet vil være en samfunnsaktør for å bekjempe vold mot kvinner. - Sámediggeráde sihtá liehket oassálasste sebrudagán duostudittjat vahágahttemijt nissunij vuossti. Vi håper med dette å få ny kunnskap om hvordan hjelpeapparatet kan møte voldsutsatte og gi best mulig hjelp, uttaler rådsmedlem Henrik Olsen. Doajvvop mij oadtjop ådå diedojt gåktu viehkkeásadus máhttá vahágahtedum ulmutjijt duosstot ja vaddet buoremus viehkev gå máhttelis, javllá rádeájras Henrik Olsen. Vold i nære relasjoner er et alvorlig samfunnsproblem og en kriminell handling. Vahágahttema lahka gasskavuodajn li duodalasj gássjelisvuoda sebrudagán ja bahádahko. Det er anslått at mellom 75 000-150 000 mennesker i Norge årlig utsettes for vold i nære relasjoner. Merustaládum la gassko 75 000 ja 150 000 ulmutja Vuonan jahkásattjat boadádalli vahágahttemijda lahka gasskavuodan. Nesten 10 % av kvinnene i Norge har blitt voldtatt, halvparten av disse var under 18 år. Vargga 10 % nissunijs Vuonan li nákkujn váldáduvvam, lahkke sijás lidjin nuorabu 18 jages. Bare 11 % av voldtektene blir anmeldt. Dåssju 11% váldáduvvamijs diededuvvi politijaj. - Vi har ingen grunn til å tro at forholdene er annerledes i samiske samfunn. - Miján ij la oarre jáhkket vidjura li ietjálágátja sáme sebrudagán. Sametinget arbeider for at hjelpe- og støtteapparatet må inneha den voldsutsattes språk- og kulturkompetanse. Sámedigge barggá vaj viehkke- ja doarjjaásadusá hæhttuji adnet máhttudagájt vahágahtedum ulmutja gielan ja kultuvran. Dette er særdeles viktig når man er på sitt mest sårbare, uttaler rådsmedlem Olsen. Dát la ållagattjat ájnas gå ulmusj la várnajhamos dilen, javllá rádeájras Olsen. Rådsmedlem Henrik Olsen understreker videre at all krenkelse av samiske kvinner og jenter av seksuell og voldsmessig karakter, er uakseptabelt. Rádeájras Henrik Olsen dættot vijdábut gájkka illastibme sáme nissunijs ja næjtsojs seksuálalattjat ja vahágahttemláhkáj ij la dåhkkidahtte. - Vi trenger tydelige samiske talspersoner som fremmer dette budskapet både i skole, ungdomsmiljø og samfunnsorganisasjoner. - Miján la dárbbo tsuojgos sáme hållaulmutjijt gudi åvdedi dáv javllamusáv goappátjagá skåvlån, nuoraj birrasin ja sebrudakorganisasjåvnåjn. Hjelpeapparatet må bli flinkere til å spørre om kvinner utsettes for vold og tørre å gi inn i dette følsomme teamet. Viehkkeásadus viertti sjaddat smidáp gatjádittjat nissunijs jus vahágahttemijt vásedi, ja duosstat dákkir hielles ássjes sáhkadit. Det har vært og er fremdeles tabubelagt å erkjenne at det skjer voldsovergrep i eget liv og blant mennesker man har et nært forhold til. Dåbdåstit vahágisdago dáhpáduvvi ietjas ja lahka ulmutjij iellemin la læhkám ja vilá le dakkára massta ij ságasta. Det må derfor aldri være tvil om at det er voldsutøveren som bærer ansvar for overgrepet, og aldri offeret selv. Dan diehti ij goassak galga liehket juorrulibme vahágisdahkken la vásstádus vierredagos, ij goassak sujna gut vaháguvvá. Vold mot kvinner er ikke en privatsak. Vahágahttem nissunij vuossti ij la priváhta ássje. Det er en kriminell handling som må behandles deretter. Dat la bahádahko mij viertti giehtadaláduvvat dan milta. Vold i nære relasjoner er også et alvorlig likestillingsproblem. Vahágahttema lahka gasskavuodajn le aj duodas buohtaárvvogássjelisvuohta. For selv om like mange kvinner som menn opplever partnervold, er det flest kvinner som blir voldtatt og kvinner som opplever den mest grove volden. Juska sæmmi ållo nissuna gå ålmmå vásedi vahágahttemijt iellemguojmestisá, de li ienemusát nissuna gudi nákkujn váldádalli ja nissuna gudi vásedi bahámus vahágahttemijt. Økning til de samiske likestillingsorganisasjonene Lasedime sáme buohtaárvvoorganisasjåvnåjda Tilskuddet til samiske likestillingsorganisasjoner har vært søkerbasert og på samme nivå i mange år. Doarjja sáme buohtaárvvoorganisasjåvnåjda le læhkám majt åhtså, ja avta biednikmieren moadda jage. Sametingsrådet er derfor glad for å kunne øke tilskuddet til disse organisasjonene også i neste års budsjett. Sámediggeráde le dan diehti ávon gå máhttá dårjav dájda organisasjåvnåjda lasedit aj boahtte jage budsjehtan. At det nå er blitt et direkte tilskudd gjør at tilskuddet er mer forutsigbart for organisasjonene. Gå sjaddá njuolgga doarjjan de dahká dat álkkebun dårjav månnat åvddålij guovlluj. - Vi arbeider for et likestilt samisk samfunn med like rettigheter, plikter og muligheter for alle kjønn. - Mij barggap buohtaárvulasj sáme sebrudagá diehti avta rievtesvuodaj, vælggogisvuodaj ja máhttelisvuodaj goappásj sjiervijda. De samiske likestillingsorganisasjonene er viktige aktører i dette arbeidet. Same buohtaárvvoorganisasjåvnå li ájnas dåmadiddje dan bargon. De fremmer likestillingspolitiske saker i det samiske samfunnet og de utfordrer Sametinget på likestillingsspørsmål, sier rådsmedlem Henrik Olsen avslutningsvis. Da åvdedi buohtaárvvo politihkalasj ássjijt sáme sebrudagán ja da hásstali Sámedikkev buohtaárvvoássjijn, javllá rádeájras Henrik Olsen maŋemusát.