– Reerenassenbielieh leah njielje jaepiej tjïrrh vuesiehtamme ahte ektesne maehtiejibie buerie tjoevtedimmieh gaavnedh. Reerenasse galka vijriebasse ektievoetem jïh staeriesvoetem seatadidh. Daejriejibie ahte båetije boelhke badth haestiedimmiem sjædta, juktie daelie lea eevre jeatja økonomihke tsiehkiem Nøørjesne, enn goh minngemes Stoerredigkieboelhkesne aatskadimh. Seammasïenten galkijibie klijmahaestiedimmide dåastoehtidh. Manne aavoedem aatskadidh dah jeatjah reerenassebïeli gujmie barkedh. Daejnie våaromine mah daen biejjien bæjkoehtibie, hov utnijibie buerie tsiehkieh politihkesne dah båetije njieljie jaepine. Daate lea våaromem mij tjirkede vielie barkoesijjieh, jealamadtjevoetem stuerede, jïh aaj jåerhkede buerie økonomihke stuvremem, Jens Stoltenberge jeahta. Båetije stoerredigkieboelhkesne byjreske jïh klijma leah vihkeles aamhtesh. – Nöörje galka åvtehkine årrodh byjreskepolitihkesne jïh aaj galkijibie barkedh orrestehteme energiem eevtiedidh. Nov galka aelhkebe sjïdtedh byjreskebuerie veeljemem darjodh. Daennie aamhtesine byjjes Nöörje tjoevere åvtehkine årrodh, nov Kristin Halvorsene jeahta. Maahtoe jïh skovle lea dellie mubpie vihkeles tsiehkiem daennie orre våaromisnie. Reerenassen åejvieaamhtese skovlen muhteste lea eadtjoestidh jïjnjebh lohkehtæjjah buerie maahtojne. Byjjemes rastam galka mieriedidh man gellieh learohkh fïerhtene lohkehtæjjan åelesne edtja årrodh. Nov aaj tseegkijibie namhta faaleldahkem SFO-öörnegisnie, maanah edtjie leaksoeviehkiem åadtjodh, jïh jåerhkeskovline norh galkieh skreejredovvedh olles slïejhtieh. – Stööremes jealamadtjetseegkemem hov lea tjïeltine. Dannasinie hov edtjijibie båetije boelhkesne aaj gïehtjedidh ahte jïjnjebe dåarjome tjïeltide båata, guktie maehtieh jïjtsh årrojide buerie faaleldahkh vedtedh. Seammasïenten tjoeveribie buerie barkoesijjieh tjirkedh, jïh dam darjojibie eadtjohke ealamadtjepolitihkine abpe laantesne, Liv Signe Navarsete jeahta. Tjïertestieh ahte barkoesijjiem fïere guhtese lea åvtemes ulmiem. Reerenasse galka politihkine eevtiedidh orrestehteme, maahtoe-evtiedimmie jïh jïjnjebh kruana barkoesijjieh. Reerenasse galka båetije stoerredigkieboelhkesne jåerkedh dam skæhtie- jïh åasadaltesem mij lea daelie, jïh daennie daltesisnie hov lea nuepiem buerebe juekedimmiem darjodh. – Mijjieh sijhtijibie byjjes jealamadtjeöörnegidie bueriedidh, nænnoestidh jih orrestehtedh, juktie buerebe maehtiejibie båetije biejji daerpiesvoeth jïh haestemh dåastoehtidh, Jens Stoltenberge jeahta. Reerenasse bæjkohte ahte ektiebarkoereforme galka tjïrrehtovvedh, jïjnjebe sjïeremaahtoe skïemhtjegåetiesektovresne, nynnehkåbpoe tjïerveshåksoe, jïh jïjnjebh voeresgåetieh tseegkedh guktie lea sijjiem gaajhkesidie 2015-den åvtelen. Reerenasse tseegkie altese politihkem FNen jïh ålmegereaktan våaromisnie, måjhtsasse beajeme ahte libie NATO-lïehtsege, EØS-latjkoem muhteste, jïh ahte ibie leah EUen åelesne. Reerenasse sæjhta jåerkedh aktem eadtjohke dårjomeulmiem, jïh nænnoestamme soejkesjem joe gååvnese gorredimmiebïelesne. Daate lea tjïertestamme dokumentesne. – Daennie våaromisnie bæjkoehtibie mijjien politihken ektieulmieh båetije njieljie jaepide. Ökonomihke tsiehkieh hov mieriedieh mejtie buektiehtibie daejtie ulmide illedh, Stoltenberge jeahta. Vihkeles ulmieh båetije boelhkesne leah: Tjïelti frijje dïenesjimmieh eensi nænnoestidh, nov guktie maanavaarjelimmie, skovle jïh håksoe buerebe sjædta. Ektiebarkoereforme galka tjïrrehtovvedh. Jïh dellie tjamki gïehtjedidh ahte ij vïerrebe sjædta, koordineremem bueriedidh aktöri gaskemsh, jïh eevtiedidh starnefaaleldahkide tjïeltine bueriedidh. Tjirkedh voeresgåetien-sijjieh gaajhkeside 2015den åvtelen, jïh voeresalmetji reaktah nænnoestidh. Laake galka jeatjahtovvedh jïh orre njoelkedasse båata mij edtja buerie voeresehåksoem tjirkedh. Garrebe barkedh tjïervesvoeten vööste. Reerenasse galka Joekedimmiemoenehtsen goerehtimmiem nuhtjedh, jïh Stoerredigkien uvte tjïskestimmieh moenedh, mah guktie buerebe joekedidh jïh nimhtie giefiesvoetem staeriedidh, jïh joekoen dellie tjïskestimmiem mij staerede giefiesvoetem maanaj muhteste. Galka faaledh aktem tæjmoem namhta SFOesne fïerhten biejjien, leaksoeviehkien jïh fysihke svihtjedimmien muhteste, jïh dagke aaj ektiebarkoem kultuvreskovline eadtjoestidh. Galka tæjmoelåhkoem maanaskovlesne nænnoestidh, jïh lïerehtimmielaaka edtja jeatjahtovvedh guktie bijjemesrastam tjïrkede mah man gellieh learohkh fïerhtene lohkehtæjjan åelesne galka årrodh. Skreejrehtimmiem bueriedidh jåerhkeskovline, guktie vaenebe learohkh slïejhtieh. Aktem vuekiem lea buerebe teorije jïh barkoedååjrehtimmie mastehtidh.