dát leat jesus kristus , dávvet bárdni ja abraham bárdni , sohka . abraham riegádit issát , issát riegádit jáhkob , jáhkob juda ja son viellja , juda peres ja sera , gii eadni leat tamar , peres riegádit hesron , hesron riegádit aram , aram riegádit amminadab , amminadab riegádit nakšon , nakšon riegádit salma , salma riegádit boas , gii eadni leat rahab . boas riegádit obed , gii eadni leat rut , obed riegádit isai , ja isaj riegádit dávvet , gonagas . dávvet riegádit salomo , gii eadni leat uria áhkká , salomo riegádit rehabeam , rehabeam riegádit abia , abia riegádit asaf , asaf riegádit jošafat , jošafat riegádit joram , joram riegádit ussia , ussia riegádit jotam , jotam riegádit akas , akas riegádit hiskia , hiskia riegádit manasse , manasse riegádit amos , amos riegádit jošia , jošia riegádit jekonja ja son viellja dat áigi go álbmot fievrridit+V+TV+Der2+Der/PassL veagal babylon . babylon fáŋgavuohta áigi maŋŋil jojakin riegádit šealtiel , šealtiel riegádit serubbabel , serubbabel riegádit abihud , abihud riegádit eljakim , eljakim riegádit asur , asur riegádit sadok , sadok riegádit akim , akim riegádit elihud , elihud riegádit eleasar , eleasar riegádit matt , mattan riegádit jáhkob , ja jáhkob riegádit jovsset , márjá boadnjá . márjá riegádahttit jesus , guhte gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL kristus . nu leat nappo oktiibuot njealljenuppelohkái sohkabuolva abraham rájes dávvet rádjái , njealljenuppelohkái sohkabuolva dávvet rájes babylon fáŋgavuohta rádjái , ja njealljenuppelohkái sohkabuolva fáŋgavuohta rájes kristus rádjái . jesus kristus riegádeapmi dáhpáhuvvat ná . son eadni márjá leat lohpádallat jovsset ; muhto ovdal_go son leat eallit+V+IV+Der3+Der/goahti ovttas , de šaddat almmus ahte márjá leat mánná vuostái bassi_vuoigŋa bokte . jovsset , son irgi , gii leat rehálaš olmmái ii ge háliidit heahppašuhttit son , áigut earránit son suoli . go jovsset dal leat jurddašit dát , de hearrá eŋgel almmustuvvat son niehku ja cealkit . jovsset , dávvet bárdni . ii ballat váldit márjá ruoktu áhkká . dasgo mánná mii leat son siste , leat sahkanit bassi_vuoigŋa bokte . son riegádahttit bárdni , ja don galgat gohčodit son jesus , dasgo son beastit álbmot son suddu . buot dát dáhpáhuvvat vai ollašuvvat dat mii hearrá leat cealkit profehta bokte . geahččat , nieida šaddat mánná vuostái ja riegádahttit bárdni , ja son gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL immanuel – dat mearkkašit . ipmil leat mun . go jovsset morihit nagir , de son dahkat nugo hearrá eŋgel leat gohččut , ja váldit márjá lusa áhkká . muhto ii son eallit son ovttas ovdal_go márjá leat riegádahttit bárdni ; ja jovsset gohčodit bárdni jesus . go jesus leat riegádit betlehem , judea , gonagas herodes áigi , de boahtit muhtun viissis nuortan jerusalem ja jearrat . gos leat dat juvddálaš gonagas gii dál leat riegádit . dasgo mun oaidnit son násti badjánit iđitguovssu áigi ja leat boahtit gudnejahttit son . go gonagas herodes gullat dát , de son suorganit , ja oppa jerusalem son . son gohččut čoahkkái buot bajitbáhppa ja álbmot čálaoahppavaš ja jearrat son gos messias galgat riegádit . son vástidit . betlehem , judea , dasgo ná leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL profehta girji . don betlehem juda eanan , ii leat eisege headju juda ráđđejeaddji gaskkas . dasgo don boahtit oaivámuš gii leat mun álbmot israel báimman . dalle herodes gohččut suoli viissis lusa ja jearahallat son áigi goas násti leat ihtit . dasto son vuolggahit son betlehem ja dadjat . mannat dal ja guorahallat dárkil+A+Der2+Der/at dát mánná hárrái . ja go leat gávdnat dat , de dieđihit mun , vai mun ge beassat gudnejahttit son . go son leat gullat gonagas sátni , de vuolgit . násti mii son leat oaidnit badjánit , mannat son ovddas , dassážii go bisánit dat báiki badjelii gos mánná leat . go son oaidnit násti , de illudit sakka . son mannat viessu ja oaidnit mánná eadni márjá , ja son luoitádit ja gudnejahttit dat . de son rahpat giisá ja buktit skeaŋka mánná . golli , suovas ja myrra . muhto niehku son várret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL máhccat+V+IV+Der3+Der/n herodes lusa , ja son mannat eará luodda ruoktot eanan . go son leat vuolgit , de almmustuvvat hearrá eŋgel jovsset niehku ja cealkit . čuožžilit , váldit mánná ja son eadni fárrui ja báhtarit egypt , ja orrut doppe dassážii go mun dieđihit . dasgo herodes leat ohcat mánná goddit dat . ja son čuožžilit , váldit mánná oktan son eadni ja vuolgit egypt seammá idja . doppe son orrut gitta dassážii go herodes leat jápmit , vai ollašuvvat dat mii hearrá leat cealkit profehta bokte . egypt mun rávkat bárdni . go herodes árvidit ahte viissis leat beahttit son , de moaráhuvvat ; ja son gohččut goddit buot bárdnemánná betlehem ja oppa dat guovlu gii leat guokte ja nuorra , dat áigi mielde mii herodes leat gullat viissis . dalle ollašuvvat dat mii profehta jeremia leat sárdnut . čuorvvas gullat+V+TV+Der/PassS ramas , čierrut ja garas bárgut+V+IV+Der3+Der/n . rakel čierrut mánná dihtii ii ge beroštit jeđđehus , dasgo son ii leat šat . go herodes leat jápmit , de almmustuvvat hearrá eŋgel jovsset niehku egypt ja cealkit . čuožžilit , váldit mánná ja son eadni fárrui ja mannat israel eanan . dasgo son gii bivdit mánná heagga , leat jápmit . ja son čuožžilit , váldit mánná ja son eadni fárrui ja vuolgit israel eanan . muhto go jovsset gullat ahte arkelaos leat šaddat judea gonagas áhčči herodes maŋŋil , de son ii duostat vuolgit dohko . muhto niehku son rávvet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL geassádit galilea , ja doppe son ásaiduvvat gávpot mii namma leat nasaret . nu dáhpáhuvvat vai ollašuvvat dat mii leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL profehta bokte , ahte son gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL nasaret+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš . dat beaivi gásttašit+V+TV johanas boahtit ja sárdnidit+V+TV+Der3+Der/goahti judea meahcci . jorgalit , dasgo almmiriika leat boahtit lahka . son leat dat gii birra profehta jesaja sárdnut go cealkit . jietna čuorvut meahcci . válmmaštit geaidnu hearrá , njulget son bálggis . johanas atnit kamelguolgabivttas ja náhkkeboagán alimat birra , ja son borramuš leat rásselohkku ja meahccehonnet . son lusa boahtit olmmoš jerusalem ja oppa judea ja jordan guovlu . son dovddastit suddu , ja son gásttašit son jordaneanus . muhto go johanas oaidnit ahte ollu farisealaš ja saddukealaš boahtit son lusa gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL , de son cealkit son . gearpmaščivga . gii leat cuiget don báhtarit boahttevaš moarreduopmu . šaddadit jorgalus dohkálaš šaddu . ii ge gáddit ahte sáhttit dadjat . mun áhčči han leat abraham . dasgo mun cealkit don . ipmil sáhttit čuoččáldahttit abraham mánná vaikko dát geađgi ge . ákšu leat juo muorra mátta ; juohke muorra mii ii šaddadit buorre šaddu , čuollat+V+TV+Der2+Der/PassL ja bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL dolla . mun gásttašit don čáhci jorgalit+V+TV+Der2+Der/eapmi , muhto son gii boahtit mun maŋŋil , leat gievra+A+Der2+Der/at go mun , ii ge mun leat dohkálaš guoddit son gáma ge . son gásttašit don bassi_vuoigŋa ja dolla . son leat goaivut giehta ja áigut ráidnet gordni gordneráidnehat ja čohkket nisu láhtu . muhto sáđđu son boaldit čáskadit+V+TV+Der1+Der/meahttun dolla . dalle jesus vuolgit galilea jordangáddi johanas lusa vai johanas gásttašit son . muhto johanas eastadit son ja cealkit . mun han galgat oažžut don gásta , ja don boahtit mun lusa . jesus vástidit son . mieđihit dal dát . dát láhki mun fertet ollašuhttit buot vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta . de johanas mieđihit dat son . go jesus leat gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL , de son dakkaviđe čuožžilit čáhci . dalle albmi rahpasit , ja son oaidnit ipmil vuoigŋa boahtit vuolás ieš badjelii duvvá hápmi . ja albmi gullat+V+TV+Der/PassS jietna . dát leat mun bárdni gii mun ráhkistit ; son leat mun miella mielde . dat maŋŋil vuoigŋa doalvut jesus meahcci , vai beargalat geahččalit son . go jesus leat atnit borakeahttáivuohta njealljelogi beaivi ja njealljelogi idja , de nealgut+V+IV+Der3+Der/goahti loahpas . de geahččaleaddji boahtit son lusa ja dadjat . jos don leat ipmila_bárdni , de gohččut dát geađgi šaddat láibi . muhto jesus vástidit son . leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . olmmoš ii eallit dušše láibi , muhto juohke sátni mii boahtit ipmil njálbmi . dasto beargalat váldit son bassi gávpot ja bidjat son allat tempel geađgemuvra ala ja dadjat . jos leat ipmila_bárdni , de bálkestahttit dás vuolás . dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . son gohččut eŋgel várjalit don ; son guoddit don giehta alde , ii norddastit juolgi geađgi . jesus cealkit son . leat maiddái čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . ii galgat geahččalit hearrá ipmil . beargalat váldit son fas mielddistit muhtun hui allat várri ja čájehit son buot máilbmi riika ja dat hearvásvuohta ja dadjat . buot dát mun addit don , jos don fal luoitádit ja gudnejahttit mun . de jesus cealkit son . sáhtán , gáidat eret . dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . hearrá ipmil galgat gudnejahttit , ja aivvestassii son bálvalit . de beargalat guođđit son , ja eŋgel boahtit ja bálvalit son . go jesus gullat ahte johanas leat bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL giddagas , de mannat ruovttoluotta galilea . son vuolgit nasaret ja ásaiduvvat kapernaum mii leat galileajávregáddi , sebulona ja naftali guovlu , vai ollašuvvat dat mii leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL profehta jesaja bokte . sebulona eanan ja naftali eanan , eanan jávregáddi , ja eanan nubbi bealde jordan , báhkin galilea . dat álbmot mii ássat seavdnjat , leat oaidnit stuoris čuovggas . son badjel gii orrut jápmin eanan ja suoivva , leat ihtit čuovga . dan áigi rájes jesus sárdnidit+V+TV+Der3+Der/goahti . jorgalit , dasgo almmiriika leat boahtit lahka . go jesus leat vázzit galileajávregáddi , de oaidnit guokte vieljaš . simmon , guhte gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL biehtár , ja son viellja ándaras . son leat suohpput nuohtti jávri , dasgo son leat guollebivdi . jesus cealkit son . čuovvut mun , de mun dahkat don olmmošbivdi . dan seammás son guođđit fierbmi dat ja čuovvut son . go jesus leat vázzit veahá gaska , de oaidnit guokte eará vieljaš , jáhkob , sebedeus bárdni , ja son viellja johanas . son leat čohkkát fanas áhčči ja čiktit fierbmi . son rávkat son , ja dallánaga son guođđit fanas ja áhčči ja čuovvut son . dasto jesus vádjolit miehtá galilea ; son oahpahit son synagoga , sárdnidit evangelium riika birra ja buoridit olmmoš buot buozalvas ja vihki . sáhka son birra viidánit miehtá syria , ja son buktit son lusa buot buohcci gii leat buot lágán buozalvas ja giksi , son gii leat bahá vuoigŋa , son gii leat mánnováddu , ja lámis , ja son buoridit son . stuora olmmošjoavku čuovvut son galilea ja dekapolis , jerusalem ja judea ja nubbi bealde jordan . go jesus oaidnit olmmošjoavku , de son mannat várri . son čohkkedit , ja máhttájeaddji čoahkkanit son birra . son sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti ja oahpahit son ná . ávdugas son gii leat váivváš vuoigŋa , dasgo almmiriika leat son . ávdugas son gii leat moraš , dasgo son oažžut jeđđehus . ávdugas son gii leat vuollegaš , dasgo son árbet eanan . ávdugas son gii leat vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta nealgi ja goiku , dasgo son gallehit+V+TV+Der2+Der/PassL . ávdugas son gii leat váibmoláđis , dasgo son oažžut váibmoláđisvuohta . ávdugas son gii leat buhtis váibmu , dasgo son beassat oaidnit ipmil . ávdugas son gii duddjot ráfi , dasgo son gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil mánná . ávdugas son gii doarrádallat+V+TV+Der/PassS vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta dihtii , dasgo almmiriika leat son . ávdugas leat don go son bilkidit ja doarrádallat don mun dihtii , gielistit don ala ja hállat bahá don birra juohke láhki . illudit ja ávvudit , dasgo don bálká leat stuoris albmi . nu son doarrádallat maiddái profehta ge ovdal don . don leat eanan sálti . muhto jos sálti veagahuvvat , mii dalle sáhttit sáltet . ii dat dohkket šat mii , muhto bálkásit ja duolmmahallat olmmoš . don leat máilbmi čuovga . gávpot mii leat várri alde , ii sáhttit leat čiegus . ja go olmmoš cahkkehit ginttal , de ii bidjat dat gárri vuollái , muhto baicca ginttaljuolgi , vai dat báitit buot viessu olmmoš . nu báitit don čuovggas ge olmmoš , vai son oaidnit don buorre dahku ja máidnut áhčči guhte leat albmi . ii gáddit ahte mun leat boahtit gomihit láhka dahje profehta . mun ii leat boahtit gomihit , muhto ollašuhttit . duođaid , mun cealkit don . láhka ii duššadit+V+TV+Der2+Der/PassL okta bustávva+N+Der1+Der/Dimin dahje čuoggáš , ovdal_go albmi ja eanan duššat , ovdal_go buot leat dáhpáhuvvat . jos nappo muhtun gomihit okta dát uhcci báhkkon ja oahpahit olmmoš dan_láhkái , de son gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL uhcci albmi riika . muhto dat guhte doallat dat ja oahpahit dat , gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL stuoris almmiriika . mun cealkit don . jos don vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta ii šaddat mihá stuoris go čálaoahppavaš ja farisealaš vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , de ii eisege beassat almmiriika . don leat gullat ahte leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL máttar . ii galgat goddit , ja dat guhte dahkat dat , gártat duopmostuollu ovdii . muhto mun cealkit don . dat guhte suhttat oskuguoibmi , gártat duopmostuollu ovdii ; dat guhte cealkit oskuguoibmi . don doavki . dat gártat alla ráđđi ovdii , ja dat guhte cealkit . don ipmilmeahttun jalla . dat leat sivalaš helvet dolla . jos don leat buktit oaffar áltár ja de fuomášit ahte oskuguoibmi leat váidalit+V+TV+Der2+Der/eapmi don vuostái , de guođđit oaffarskeaŋka dat áltár ovdii ja mannat vuos soabadit son . buktit dasto oaffarskeaŋka . doapma soabadit vuostebealli diggi mannat . muđuid son addit don duopmár , ja duopmár fáktet , ja don bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL giddagas . duođaid , mun cealkit don . don ii beassat doppe olggos ovdal_go leat máksit maŋimuš evre ge . don leat gullat cealkit+V+TV+Der/PassS . ii galgat rihkkut náittosdilli . muhto mun cealkit don . dat guhte geahččat nisu anistupmi , leat juo rihkkut náittosdilli váibmu . jos don olgeš čalbmi vearránahttit don , de gaikkehit dat olggos ja bálkestit eret . don leat buorre ahte don massit okta lahttu , go ahte oppa rumaš bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL helvet . ja jos don olgeš giehta vearránahttit don , de čuohppat dat rastá ja bálkestit eret . don leat buorre massit+V+TV+Der2+Actor okta lahttu , go ahte oppa rumaš mannat helvet . lea cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL . dat guhte earránit áhkká , galgat addit son earrogirji . muhto mun cealkit don . juohkehaš guhte earránit áhkká mii eará sivva go fuorrávuohta , dagahit son rihkkut náittosdilli . ja dat guhte náitalit earránit nisu , rihkkut náittosdilli . don leat gullat ahte leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL máttar . ii galgat dahkat vearreválli , ja . don galgat doallat dat mii leat vuordnut hearrá . muhto mun cealkit don . ii eisege vuordnut , ii albmi bokte , dasgo dat leat ipmil truvdnu , ii ge eanan bokte , dasgo dat leat son juolgi vuloš , ii ge jerusalem bokte , dasgo dat leat stuoris gonagas gávpot . ii ge vuordnut oaivi bokte , dasgo don ii máhttit dahkat okta vuoktačalbmi vielgat dahje čáhppat . – go biehttalit , de dadjat dušše . ii . dat mii leat eanet go dát , boahtit bahás . don leat oahpahit+V+TV+Der2+Der/PassL nu . čalbmi čalbmi ja bátni bátni . muhto mun cealkit don . ii vuostálastit son gii dahkat don bahá . jos muhtun došket don olgeš nierra , de jorgalit son nubbi ge . jos muhtun háliidit lágastit don vuostái váldit don báidi , de addit son gákti ge . jos muhtun bágget don vázzit duhát lávki ieš fárus , de vázzit son guokte duhát lávki . addit son gii sihtat don juoga , ii ge jorggihit sealgi son gii bivdit don loatna . don leat oahpahit+V+TV+Der2+Der/PassL . don galgat ráhkistit lagamuš+A+Superl+Der2+Der/at ja vašuhit vašálaš . muhto mun cealkit don . ráhkistit vašálaš , buressivdnidit son gii garuhit don , dahkat buorre son gii vašuhit don , ja rohkadallat son ovddas gii doarrádallat don , vai leat albmi+N+Der1+Der/laš áhčči mánná . dasgo son diktit beaivváš badjánit sihke bahá ja buorri ja diktit arvit sihke vanhurskkis ja vanhurskkismeahttun ala . jos don ráhkistit dušše son gii ráhkistit don , ánssášit go dalle dat bálká . ii go tuollár ge dahkat nu . jos don buorástahttit ustitlaš+A+Der2+Der/at dušše oskuguoibmi , leat go dat nu erenoamáš . ii go báhkin ge dahkat aiddo nu . bissut ollis , nugo albmi+N+Der1+Der/laš áhčči ge leat ollis . váruhit dahkat buorre dahku olmmoš oaidnut , vai son fuomášit don . dalle ii oažžut bálká áhčči guhte leat albmi . go don addit attáldat geafi , de ii dahkat dat rábmon nugo guoktilaš dahkat synagoga ja šillju , vai olmmoš gudnejahttit son . duođaid , mun cealkit don . son leat juo oažžut bálká . muhto go don addit geafi , de ii diktit gurut giehta diehtit mii olgeš giehta dahkat , vai don attáldat bissut čiegus . ja áhčči , guhte oaidnit čiegus , bálkkašit don go don rohkadallat , de ii dahkat nu guoktilaš+A+Der2+Der/at . son liikot čuožžut synagoga ja gáhtačiehka rohkadallat+V+TV+Der3+Der/n , vai olmmoš fuomášit son . duođaid , mun cealkit don . son leat juo oažžut bálká . muhto go don rohkadallat , de mannat gámmir sisa ja giddet uksa ja rohkadallat áhčči guhte leat čiegus . ja áhčči , guhte oaidnit čiegus , bálkkašit don go don rohkadallat , de ii lohkalit dušše buođđu sátni nu mo báhkin dahkat ; son gáddit ahte son rohkos gullat+V+TV+Der2+Der/PassL go son geavahit ollu sátni . ii leat son láhkásaš . dasgo áhčči diehtit mii don dárbbašit ovdal_go leat sihtat ge son dat . rohkadallat dasto ná . áhčči , don guhte leat albmi . basuhit+V+TV+Der2+Der/PassL don namma . boađus don riika . šaddat don dáhttu , mo albmi nu maiddái eanan alde . addit mun odne mun beaivi+N+Der1+Der/laš láibi . ja addit mun mun suddu ándagassii , nugo mun ge ándagassii addit velggolaš . ii ge doalvut mun geahččalus , muhto beastit mun bahá eret . dasgo don leat riika ja fápmu ja gudni agálašvuohta . amen . jos don addit olmmoš ándagassii son rihkkun , de maiddái albmi+N+Der1+Der/laš áhčči addit don ándagassii . muhto jos ii addit olmmoš ándagassii , de áhčči ge ii addit don ándagassii don rihkkun . go don atnit borakeahttáivuohta , de ii atnit morašlaš hápmi nugo guoktilaš . son nuppástuhttit ámadadju , vai buohkat fuomášit ahte son atnit borakeahttáivuohta . duođaid , mun cealkit don . son leat juo oažžut bálká . muhto go don atnit borakeahttáivuohta , de vuoidat oaivvát ja bassat muohtu , ii olmmoš oaidnit don atnit borakeahttáivuohta , muhto dušše áhčči guhte leat čiegus . ja áhčči gii oaidnit čiegus , bálkkašit don ii čohkket ieš dávvir eanan ala , gos muohcu ja ruosta bilidit , ja gos suola gaikut viessu ja suoládit . muhto čohkket ieš dávvir albmi , gos ii muohcu ii ge ruosttas billi ii ge suola gaikut viessu ja suoládit . dasgo gos don dávvir leat , doppe leat don váibmu ge . čalbmi leat rumaš čuovga . jos don čalbmi leat dearvvaš , de oppa rumaš čuvget+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . muhto jos don čalbmi leat buozas , de oppa don rumaš leat seavdnjadas . jos nappo čuovga mii leat don siste , leat seavdnjadas , man seavdnjat leat dalle seavdnjadas . ii okta sáhttit bálvalit guokte isit . son vašuhit nubbi ja ráhkistit nubbi , dahje bissut nubbi luhtte ja badjelgeahččat fas nubbi . ii don sáhttit bálvalit sihke ipmil ja mammon . danne mun cealkit don . ii moraštit heagga dihtii ahte don leat mii borrat ja juhkat , ii ge rumaš dihtii ahte leat bivttas . ii go heagga leat eanet go borramuš ja rumaš eanet go bivttas . geahččat albmi loddi . ii dat gilvit ii ge láddjet ii ge čohkket láhtu , muhto don albmi+N+Der1+Der/laš áhčči biebmat dat . ii go don leat ollu mávssolaš+A+Comp+Der2+Der/at go dat . guhtemuš ba don sáhttit buot moraš lasihit okta állan ge eallinguhkkodat . ja manne moraštit bivttas dihtii . geahččat gieddi lieđđi , mo dat šaddat . ii dat bargat ii ge batnit , muhto mun cealkit don . ii oppa salomo ge buot hearvásvuohta leat gárvvohit+V+TV+Der2+Der/PassL nu okta son . jos ipmil gárvvohit gieddi rássi nu čáppat+A+Der2+Der/at , dat mii odne leat ceaggát ja ihttin bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL oapman , ii go son ollu eanet gárvvohit don , don uhccán osku+N+Der1+Der/laš . ii nappo moraštit ja cealkit . mii mun dál borrat . dahje . mii juhkat . dahje . mii gárvodit . buot dát háhpohallat báhkin , muhto don albmi+N+Der1+Der/laš áhčči diehtit juo ahte don dárbbašit buot dát . ohcat baicca vuos ipmil riika ja son vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , de buot dát addit+V+TV+Der2+Der/PassL don . ii nappo moraštit ihtáš beaivi dihtii ; gal ihtáš beaivi buktit moraš . juohke beaivi leat doarvái ieš váivi . ii dubmet , ii ieš dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . dasgo don dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ieš dat duopmu mielde mii dubmet eará , ja don mihtidit+V+TV+Der2+Der/PassL seammá mihttu mii ieš ge mihtidit . manne oaidnit rihpa oskuguoibmi čalbmi , muhto ii fuomášit hirsa ieš čalbmi . dahje mo sáhttit dadjat oskuguoibmi . diktit mun váldit eret rihpa don čalbmi , go ieš čalbmi leat hirsa . guoktilaš . váldit vuos eret hirsa ieš čalbmi . easkka dalle oaidnit čielggas+A+Der2+Der/at ja sáhttit váldit eret rihpa oskuguoibmi čalbmi . ii addit beana dat mii leat bassi , ii ge bálkestit bearal spiidni ovdii , ii dat duolbmat dat , jorggihit don vuostái ja gaikkodit don . átnut , de oažžut . ohcat , de gávdnat . goalkkuhit , de don rahpat+V+TV+Der2+Der/PassL uksa . dasgo juohkehaš guhte átnut , oažžut , ja son guhte ohcat , gávdnat , ja guhte goalkkuhit , son rahpat+V+TV+Der2+Der/PassL uksa . lea go ba don gaskkas okta gii addit bárdni geađgi go son sihtat son láibi , dahje addit son gearpmaš go son sihtat son guolli . go vel don ge , gii leat bahá+A+Der2+Der/at , áddet addit buorre attáldat mánná , ii go áhčči , guhte leat albmi , ollu eanebut addit buorre attáldat son gii átnut son . buot mii don dáhttut eará dahkat ieš , dahkat don ge son . dasgo nu leat láhka ja profehta . mannat sisa baski poarta . dasgo dat poarta leat gallji ja dat geaidnu leat govdat mii doalvut gáđohus , ja olus mannat dakko . muhto dat poarta leat baski ja dat geaidnu leat seaggi mii doalvut eallin , ja hárvi gávdnat dat . váruhit vearri profehta . son boahtit don lusa sávza hápmi , muhto siskkáldas son leat nealgi gumpe . šaddu don dovdat son . sáhttit ba viidnemuorji gal čoaggit bastilislátnjá dahje fiikkon gáskálas . buorre muorra šaddadit buorre šaddu , ja headju muorra šaddadit headju šaddu . buorre muorra ii sáhttit šaddadit headju šaddu ii ge headju muorra buorri šaddu . juohke muorra mii ii šaddadit buorre šaddu , čuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL eret ja bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL dolla . šaddu don nappo dovdat son . ii juohkehaš guhte dadjat mun . hearrá , hearrá . beassat almmiriika , muhto dohko beassat dat guhte dahkat mun albmi+N+Der1+Der/laš áhčči dáhttu . olus dadjat mun dat beaivi . hearrá , hearrá . ii go mun leat profehtastallat don namma ja ádjit olggos bahá vuoigŋa don namma ja dahkat ollu fápmu+N+Der1+Der/laš dahku don namma . muhto dalle son oažžut mun dát vástádus . mun ii leat goasse dovdat don . gáidat eret , don verrošit+V+IV+Der2+Actor . juohkehaš guhte gullat dát mun sátni ja dahkat dat mielde , leat jierbmi+N+Der1+Der/laš olmmái láhkásaš guhte hukset viessu bákti ala . arvi šoallat , johka dulvat ja biegga bossut ja čuohcit viessu njeaiga . muhto dat ii gahččat , dasgo dat leat hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL bákti ala . muhto juohkehaš guhte gullat dát mun sátni ii ge dahkat dat mielde , leat jierpmeheapme olmmái láhkásaš guhte hukset viessu sáttu ala . arvi šoallat , johka dulvat ja biegga bossut ja čuohcit viessu njeaiga . dalle dat gahččat ja bieđganit visot . go jesus leat heaitit sárdnidit , de olmmoš hirpmástuvvat son oahpahit , dasgo son oahpahit son isitvuohta ii ge nugo son čálaoahppavaš . jesus njiedjat várri , ja stuoris olmmošjoavku čuovvut son . de boahtit muhtun spihtálaš , luoitádit son ovdii ja dadjat . hearrá , jos don dáhttut , de sáhttit buhtistit mun . jesus geiget giehta , guoskkahit son ja cealkit . mun dáhttut , šaddat buhtis . dakkaviđe olmmái buhtistit+V+TV+Der2+Der/PassL spihtálvuohta . jesus cealkit son . váruhit dadjat mihkkege giige dát birra . muhto mannat čájehit ieš báhppa ja oaffaruššat dat mii movsses leat gohččut . dat leat olmmoš duođaštus . go jesus leat joavdat kapernaum , de boahtit muhtun offiseara son lusa ja dáhttut son veahkki . hearrá , mun bálvaleaddji leat veallát lámis ruoktu , ja son leat garas bávččas . jesus cealkit . mun boahtit buoridit son . muhto offiseara vástidit son . hearrá , mun ii leat dohkálaš ahte don boahtit mun viessu . muhto cealkit dušše okta sátni , de mun bálvaleaddji dearvvašmuvvat . dasgo mun leat ieš gohčohallat+V+IV+Der3+Der/n vuloš , ja ieš vuolde gis leat soalddát . jos dadjat nubbi . mannat . de son mannat , ja nubbi . boahtit . de son boahtit , ja bálvaleaddji . dahkat dát . de son dahkat dat . jesus ovddošit go gullat dát ja cealkit dat gii leat čuovvut son . duođaid , mun cealkit don . dákkár nanus osku ii leat gávdnat velá israel ge . mun cealkit don . eatnagat boahtit nuortan ja oarjin ja čohkkát almmiriika beavdi abraham ja issát ja jáhkob . muhto riika árbbolaš bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL olggobeallái seavdnjadas ; doppe son čierrut ja gihča+N+Der1+Der2+Der/heapmi bátni . jesus cealkit offiseara . mannat ruoktot . šaddat nugo don oskut . ja bálvaleaddji dearvvašmuvvat seammá boddu . dat maŋŋil jesus boahtit biehtár geahčai ja oaidnit ahte biehtár vuoni leat veallát seaŋga headju buohcci . jesus guoskkahit son giehta , ja dávda luoitit son . nisu čuožžilit ja bálvalit+V+TV+Der3+Der/goahti son . go šaddat eahket , de son buktit son lusa olus gii leat bahá vuoigŋa . son ádjit vuoigŋa olggos sátni ja buoridit buot buohcci , vai ollašuvvat dat mii leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL profehta jesaja bokte . son váldit eret mun vihki ja guoddit mun buozalvas . go jesus oaidnit olmmošjoavku ieš birra , de gohččut doalvut ieš nubbi beallái jávri . muhtun čálaoahppavaš boahtit son lusa ja dadjat . oahpaheaddji , mun áigut čuovvut don gosa ihkinassii mannat . jesus vástidit . rieban leat biedju , ja albmi loddi leat beassi , muhto olbmobárdni ii leat sadji gos vuoiŋŋastit+V+IV+Der2+Der/ahtti oaivi . muhtun son máhttájeaddji dadjat son . hearrá , suovvat mun vuos mannat ruoktot hávdádit áhčči . muhto jesus cealkit son . čuovvut mun , anne jábmi hávdádit jábmi . jesus loaiddastit dál fanas , ja son máhttájeaddji čuovvut son . de šaddat garas riđđu jávri , nu_ahte fanas measta jávkat bárru sisa . muhto jesus ieš leat oađđit . dalle son boktit son ja dadjat . hearrá , beastit mun . mun heavvanit . son cealkit son . manne don ballat . don uhcán osku+N+Der1+Der/laš . de son čuožžilit ja šiggut biegga ja jávri , ja šaddat vuodjagoalki . olmmoš ovddošit ja jearrat . gii son leat go sihke biegga ja jávri jeagadit son . go jesus joavdat nubbi beallái jávri gadarena guovlu , de boahtit son ovddal guokte bosttahit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmái hávderoggi . son leat nu váralaš ahte ii okta beassat dakko meattá geaidnoráigi . son gilljut+V+TV+Der3+Der/goahti . ipmila_bárdni , mii don leat mun dahkamuš . lea go boahtit deike ovdal áigi givssidit mun . veahá gaskka dat eret leat stuoris spiidneeallu guohtun . bahá vuoigŋa ánuhit son . jos ádjit mun olggos , de bidjat mun spiidneeallu . jesus cealkit . mannat dohko . ja dat vuolgit olbmáguovttis ja mannat spiidni sisa . dalle oppa eallu hurgalit báktedarda badjel vuolás jávri ja heavvanit . spiidneguođoheaddji viehkalit báhtui , ja go boahtit gávpot , de muitalit buot , maiddái dat mii leat dáhpáhuvvat bosttahit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmái . olle gávpot vuolgit dál jesus ovddal , ja go son deaivat son , de ánuhit son vuolgit eret son guovlu . jesus mannat fanas ja vuolgit rastá jávri ieš gávpot . doppe son buktit son lusa lámis olmmoš gii leat veallát guoddinseaŋga . go jesus oaidnit son osku , de cealkit lámis . bárdni , leat dorvu+N+Der1+Der/laš , don suddu leat don ándagassii addit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhtun čálaoahppavaš jurddašit dalle . dát olmmái bilkidit ipmil . muhto jesus diehtit mii son jurddašit ja cealkit . manne don leat diekkár bahá jurdda don váibmu . goabbá leat álkit dadjat , jogo . don suddu leat don ándagassii addit+V+TV+Der2+Der/PassL , dahje . čuožžilit ja vázzilit . muhto vai don diehtit ahte olbmobárdni leat fápmu eanan alde addit suddu ándagassii – ja dál son sárdnut lámis olmmái . čuožžilit , váldit seaŋga ja mannat ruoktot . ja olmmái čuožžilit ja mannat ruoktot . muhto olmmoš ballat+V+TV+Der3+Der/goahti go oaidnit dát , ja son máidnut ipmil gii leat addit olmmoš dakkár fápmu . go jesus vuolgit eret dat , de oaidnit olmmái čohkkát tuolloviessu ; son namma leat matteus . jesus cealkit son . čuovvut mun . ja son čuožžilit ja čuovvut son . go jesus leat guossi matteus geahčen , de boahtit ollu tuollár ja suddu+N+Der1+Der/laš ja čohkkát beavdi jesus ja son máhttájeaddji . farisealaš oaidnit dát , ja son jearrat son máhttájeaddji . manne don oahpaheaddji boradit tuollár ja suddu+N+Der1+Der/laš . go jesus gullat dat , de cealkit . ii dearvvaš olmmoš dárbbašit dálkkastit+V+TV+Der2+Actor , muhto buohcci . vuolgit ja oahppat maid dát mearkkašit . váibmoláđisvuohta mun dáhttut , ii ge oaffar , dasgo ii leat boahtit rávkat vanhurskkis , muhto suddu+N+Der1+Der/laš . de johanas máhttájeaddji boahtit jesus lusa ja jearrat . mun ja farisealaš atnit borakeahttáivuohta , muhto manne don máhttájeaddji ii dahkat dat . jesus vástidit . sáhttit go headjaguossi moraštit dan_botta_go irgi leat son luhtte . muhto áigi boahtit go irgi váldit+V+TV+Der2+Der/PassL son eret , ja dat beaivi go dat dáhpáhuvvat , de son atnit borakeahttáivuohta . ii okta bidjat duohpakeahtes duokŋas boaris bivttas . dasgo dakkár duokŋas gaikut bivttas , ja ráigi šaddat velá stuoris . ii ge leaikut varas viidni boaris náhkkeseahkka . dasgo dalle seahkka gaikánit , viidni heavvašuvvat ja seahkka billašuvvat . muhto varas viidni leaikut+V+TV+Der2+Der/PassL ođas náhkkeseahkka ; dalle guktot leat áibmu . dan bodda go son ain leat sárdnut son , boahtit synagoga ovddasčuožžu ja luoitádit son ovdii ja dadjat . mun nieida leat aiddo jápmit , muhto boahtit bidjat giehta son ala , de son ealáskit fas . jesus čuožžilit ja vuolgit son fárrui oktan máhttájeaddji . dat leat muhtun nisu gii leat leat vardit+V+IV+Der3+Der/n guoktenuppelohkái jahki . son lahkanit jesus maŋil ja guoskkahit son bivttasdiehppi , dasgo son jurddašit . jos mun dušše beassat guoskkahit son bivttas ge , de dearvvašmuvvat . jesus jorggihit , ja go son fuomášit son , de cealkit . nieida , leat dorvu+N+Der1+Der/laš . don osku leat beastit don ja nisu dearvvašmuvvat seammá boddu . go jesus ollet synagoga ovddasčuožžu viessu ja oaidnit njurggonasčuojaheaddji ja šlámaidit+V+IV joavku , de dadjat . mannat olggos . ii nieida leat jápmit , son leat oađđit . son boagustit son . go olmmošjoavku leat ádjit+V+TV+Der/PassS olggos , de jesus mannat sisa ja váldit nieida giehta , ja nieida čuožžilit . sáhka dát birra viidánit miehtá dat guovlu . go jesus vuolgit doppe , de guokte čalmmeheapme čuovvulit son ja čuorvut . dávvet bárdni , árpmihit mun . ja go jesus boahtit ruoktot , de čalmmeheapme mannat sisa son lusa , ja son jearrat son . oskut go ahte mun sáhttit dahkat dát . son vástidit . hearrá , de oskut . de son guoskkahit son čalbmi ja cealkit . šaddat nu mo don oskut . ja son čalbmi rahpasit . jesus gieldit son garas . ii almmuhit dát giige . muhto son mannat olggos ja viiddidit sáhka son birra miehtá dat guovlu . go olmmái leat mannat , de buktit+V+TV+Der2+Der/PassL jesus lusa gielaheapme olmmái gii leat bahá vuoigŋa . jesus ádjit olggos bahá vuoigŋa , ja gielaheapme sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti . olmmoš ovddošit ja dadjat . ii okta leat goasse oaidnit dákkár israel . muhto farisealaš dadjat . bahá vuoigŋa oaivámuš fápmu son ádjit olggos bahá vuoigŋa . jesus vádjolit dál buot gávpot ja gilli . son oahpahit son synagoga , sárdnidit evangelium riika birra ja buoridit buot buozalvas ja vihki . go son oaidnit olmmošjoavku , de árkkášit son njuorrasit , dasgo son leat goarránit ja bieđganit , dego sávza geahčči haga . dalle son cealkit máhttájeaddji . ládju leat stuoris , muhto bargi uhcán . rohkadallat dat dihtii ládju isit vuolggahit bargi ládju . son rávkat lusa guoktenuppelohkái máhttájeaddji ja addit son fápmu ráđđet buhtismeahttun vuoigŋa ja fápmu ádjit olggos dat ja buoridit buot buozalvas ja vihki . dát leat guoktenuppelohkái apoastal namma . vuosttažettiin simmon , gii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL biehtár , de son viellja ándaras , jáhkob , sebedeus bárdni , ja son viellja johanas , filip ja bartolomeus , duomás ja tuollár matteus , jáhkob , alfeusa bárdni , ja taddeus , simmon kananeus ja judas iskariot guhte beahttit son . dát guoktenuppelogis jesus vuolggahit ja rávvet son . ii mannat báhkin guovlu , ii ge mannat samarialaš gávpot . mannat baicca israel álbmot láhppot sávza lusa ja sárdnidit . almmiriika leat boahtit lahka . buoridit buohcci , bajásčuoččáldahttit jábmi , buhtistit spihtálaš ja ádjit olggos bahá vuoigŋa . don leat oažžut dat nuvttá , de addit dat nuvttá . ii váldit mielde ruhta boagán , ii golli , ii silba dahje veaiki . ii ge váldit mielde lávka mátki , ii guokte gákti , ii gáma dahje soabbi ge . dasgo bargi ánssášit biebmu . go boahtit gávpot dahje gilli , de gávnnahit gii leat dohkálaš váldit don vuostái , ja orrot son luhtte dassážii go vuolgit fas . ja go boahtit viessu , de dearvvahit dat ráfi . jos viessu leat dohkálaš , de ráfi orrut dat badjel , muhto jos viessu ii leat dohkálaš , de máhccut ráfi don fas . jos muhtun ii dáhttut váldit don vuostái ii ge gulladit don sátni , de guođđit dat viessu ja gávpot ja savdnjilit sáttu juolgi . duođaid , mun cealkit don . sodoma ja gomorra eanan geavvat geahpas+A+Comp+Der2+Der/at duopmobeaivi go dat gávpot . mun vuolggahit don dego sávza gumpe gaskii . leat dat dihtii gávvil dego gearpmaš ja vigiheapme dego duvvá . váruhit olmmoš . dasgo son addit don duopmostuollu ja spihččet don synagoga , ja don doalvut+V+TV+Der2+Der/PassL eananhearrá ja gonagas ovdii mun dihtii , vai duođaštit son ja báhkin . muhto go son addit don eiseváldi , de ii ballat mo sárdnut dahje mii dadjat . dasgo dat mii leat dárbbašlaš dadjat , addit+V+TV+Der2+Der/PassL don dahtanaga boddu . ii don leat ieš sárdnut+V+TV+Der3+Der/n , muhto áhčči vuoigŋa sárdnut don bokte . viellja beahttit viellja jápmin , ja áhčči mánná ; ja mánná čuožžilit vánhen vuostái ja goddit son . ja buohkat vašuhit don mun namma dihtii . muhto dat gii bissu oskkáldas loahppa rádjái , beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto go son doarrádallat don nubbi gávpot , de báhtarit nubbi gávpot . duođaid , mun cealkit don . don ii joavdat buot israel gávpot ovdal_go olbmobárdni boahtit . máhttájeaddji ii leat stuoris go oahpaheaddji , ii ge bálvaleaddji stuoridit go isit . máhttájeaddji galgat leat duhtavaš jos son geavvat nu son oahpaheaddji , ja bálvaleaddji galgat leat duhtavaš jos oažžut seammá dilli go hearrá . jos dáluisit leat gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL beelsebul , sáhttit go son dáluolmmoš vuordit maid buorre . ii ballat son . dasgo ii mihkkege leat gokčat+V+TV+Der2+Der/PassL mii ii almmustuvvat , ii ge mihkkege čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL mii ii boahtit albmosii . dan mii mun sárdnut don seavdnjadas , sárdnut don dat čuovgat ; dat mii savkalit+V+TV+Der2+Der/PassL don beallji , čuorvut dat dáhkki alde . ii ballat son gii goddit rumaš , muhto ii sáhttit goddit siellu . ballat baicca son gii sáhttit heavahit sihke siellu ja rumaš helvet . ii go guokte cizáš vuovdit+V+TV+Der2+Der/PassL okta skillet . muhto ii okta dat gahččat eanan almmá áhčči diehtit . ja don leat velá buot oaivi vuoktačalbmi ge lohkat+V+TV+Der2+Der/PassL . ii dat dihtii ballat . don han leat eanet veara go ollu cizáš . guhte dovddastit mun olmmoš ovddas , son mun ge dovdat áhčči ovddas guhte leat albmi . muhto guhte biehttalit mun olmmoš ovddas , son mun ge biehttalit áhčči ovddas guhte leat albmi . ii gáddit ahte mun leat boahtit buktit ráfi eanan ala . ii leat boahtit buktit ráfi , muhto miehkki . mun leat boahtit bidjat soahpameahttunvuohta bárdni ja áhčči gaskii , nieida ja eadni gaskii , mannji ja vuoni gaskii , ja dáluolmmoš šaddat isit vašálaš . dat guhte ráhkistit áhčči dahje eadni eanet+A+Comp+Der2+Der/at go mun , ii dohkket mun . dat guhte ráhkistit bárdni dahje nieida eanet+A+Comp+Der2+Der/at go mun , ii dohkket mun . ja dat guhte ii váldit ruossa ja čuovvut mun , ii dohkket mun . dat guhte leat gádjut heagga , massit dat . muhto dat guhte leat massit heagga mun dihtii , gádjut dat . dat guhte váldit don vuostái , váldit mun vuostái ; ja dat guhte váldit mun vuostái , váldit vuostái son guhte leat vuolggahit mun . dat guhte váldit profehta vuostái , danne_go son leat profehta , oažžut+V+TV+Der2+Actor profehta bálká , ja dat guhte váldit vuostái vanhurskkis olmmái , danne_go son leat vanhurskkis , oažžut+V+TV+Der2+Actor vanhurskkis bálká . ja dat guhte addit giige dát uhcahaš duššat guksi dievva ge galmmas čáhci , danne_go son leat máhttájeaddji , duođaid , mun cealkit don . son ii eisege massit bálká . go jesus leat geargat rávvet guoktenuppelohkái máhttájeaddji , de vuolgit doppe oahpahit ja sárdnidit biras gávpot . go johanas gullat giddagas mii kristus dahkat , de son vuolggahit muhtun máhttájeaddji jearrat son . leat go don dat guhte galgat boahtit , vai galgat go mun vuordit muhtun eará . jesus vástidit son . mannet muitalit johanas mii gullat ja oaidnit . čalmmeheapme oaidnit , lámis vázzit , spihtálaš buhtistit+V+TV+Der2+Der/PassL ja bealjeheapme gullet , jábmi bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL ja evangelium sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL váivváš ; ja ávdugas leat dat guhte mun ii vearránit . go son leat mannat , de jesus sárdnidit+V+TV+Der3+Der/goahti olmmoš johanas birra . manne don mannat meahcci . oaidnit skážir sojadit biegga . ii . manne mannat dohko . oaidnit čáppat+A+Der2+Der/at gárvodit olmmái . son guhte gárvodit čáppat bivttas , leat gonagas šloahtta . manne de mannat dohko . oaidnit profehta . áibat+V+IV+Der1+Der/st riekta , ja mun cealkit don . eanet go profehta . son leat dat gii birra leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . geahččat , mun vuolggahit áirras don ovddabeale , son ráhkadit don geaidnu . duođaid , mun cealkit don . son gaskkas gii leat riegádit nisu , ii leat almmustuvvat okta stuoris go gásttašit+V+TV johanas , muhto vel uhcci ge almmiriika leat stuoris go son . gásttašit+V+TV+Der2+Actor johanas beaivi rájes gitta dássážii leat olmmoš bahkket veagal almmiriika , ja son gii bahkket dohko , gaikut dat ieš . dasgo buot profehta ja láhka leat einnostit ipmil riika gitta johanas rádjái . jos oskut dat . son leat elia gii galgat boahtit . gii leat beallji , son gullat . muhto mii mun veardidit dát sohkagoddi . dat leat mánná láhkásaš gii čohkkát šillju ja čuorvut+V+TV+Der/PassS guhtet guoibmi . mun čuojahit don njurggonas , ii ge don gárrut dánsut . mun lávlut morašlávlla , ii ge don gárrut luoibmat . dasgo johanas boahtit ; ii son borrat ii ge juhkat , ja olmmoš dadjat . son leat bahá vuoigŋa . olbmobárdni boahtit ; son sihke borrat ja juhkat , ja olmmoš dadjat . geahččat , mii vuovdái ja viidnejuhkki olmmái , tuollár ja suddu+N+Der1+Der/laš ustit . muhto viisodat dahku duođaštit viisodat . dalle jesus moaitit+V+TV+Der3+Der/goahti dat gávpot gos son leat dahkat eanas fápmu+N+Der1+Der/laš dahku , danne_go son ii leat dahkat jorgalus . vuoi don , korasin . vuoi don , betsaida . jos dat oavdudahku mii leat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL don guovlu , leat dáhpáhuvvat tyros dahje sidon , de dat leat áigá juo dahkat jorgalus ja gárvodit seahkka ja gutna . mun cealkit don . tyros ja sidon geavvat geahpas+A+Comp+Der2+Der/at duopmobeaivi go don . ja don , kapernaum , guhte dáhttut bajidit+V+TV+Der2+Der/PassL gitta albmi rádjái , don norddastit+V+TV+Der2+Der/PassL vuolás jábmi riika . jos dat oavdudahku mii leat dahkat+V+TV+Der/PassS don luhtte , leat dahkat+V+TV+Der/PassS sodoma , de dat leat bissut gitta dát beaivi rádjái . mun cealkit . sodoma eanan geavvat geahpas+A+Comp+Der2+Der/at duopmobeaivi go don . dan áigi jesus sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti ja cealkit . áhčči , mun rámidit don , albmi ja eanan hearrá , danne_go leat čiehkat dát viissis ja jierbmi+N+Der1+Der/laš , muhto leat almmustahttit dat uhcahaš . duohta , áhčči , nu leat don buorre dáhttu . buot leat áhčči oskkildit mun . ii okta dovdat bárdni earet go áhčči ; ii ge okta dovdat áhčči earet go bárdni ja son gii bárdnat dáhttut almmustahttit dat . boahtit mun lusa , buohkat gii rahčat ja guoddit lossat noađđi , de addit don vuoiŋŋadus . váldit mun geasis badjelii+Adp+PxPl2++ ja oahppat mun , dasgo mun leat gierdavaš ja vuollegaš váibmu , dalle gávdnat vuoiŋŋadus siellu . dasgo mun geasis leat buorre , ja mun noađđi leat geahpas . dan áigi jesus leat oktii vázzit gordnebealdu čađa sábbát . son máhttájeaddji leat nealgut ja čoaggit+V+TV+Der3+Der/goahti gordneoaivi ja borrat . farisealaš oaidnit dát ja dadjat son . geahččat . don máhttájeaddji dahkat dat mii ii leat lobálaš sábbát . dalle son cealkit son . ii go don leat lohkat maid dávvet dahkat go son ja son olmmái leat nealgut . son mannat ipmil viessu ja borrat oaffarláibi mii son ii leat lohpi borrat ii ge son olmmái , muhto duššefal báhppa . dahje ii go leat lohkat láhka ahte báhppa juohke sábbát bargat tempel ja nu rihkkut lága , ja datte leat sivaheapme . mun cealkit . dá leat dat mii leat stuoris go tempel . jos don leat áddet mii dát sátni mearkkašit . váibmoláđisvuohta mun dáhttut , ii ge oaffar , de ii leat dubmet sivaheapme . dasgo olbmobárdni leat sábbát hearrá . de jesus vuolgit dat ja boahtit son synagoga . doppe leat olmmái gii leat ástat giehta . vai farisealaš sáhttit váidit jesus , son jearrat son . leat go sábbát lohpi buoridit . son vástidit . guhtemuš don , gii leat okta sávza , ii dohppet dat ja geassit dat bajás , jos dat gahččat roggi sábbát . man ollu eanet veara leat olmmoš go sávza . danne leat lohpi dahkat buorre sábbát . ja son cealkit olmmái . geiget giehta . son geiget dat , ja giehta šaddat seammá dearvvaš go nubbi ge . muhto farisealaš mannat olggos ja lihtodit+V+IV+Der3+Der/goahti jesus vuostái mo son sáhttit goddit son . go jesus oažžut diehtit dat , de vuolgit doppe eret . stuora olmmošjoavku čuovvut son , ja son buoridit son buohkat . muhto son gieldit son garas muitalit gii ieš birra , vai ollašuvvat dat mii leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL profehta jesaja bokte . geahččat , dát leat mun bálvaleaddji gii mun leat válljet ; son mun ráhkistit , ja son illudahttit mun siellu . mun bidjat vuoigŋa son ala , ja son gulahit álbmot vuoigatvuohta . ii son bealkit ii ge čuorvut , ii ge okta gullat son jietna gáhtta alde . doadjit+V+TV+Der/PassS skážir son ii cuvket , suovastit+V+TV veaika son ii jáddadit , dassá go son ollašuhttit vuoigatvuohta vuoitu . ja son namma addit álbmot doaivu . dasto son doalvut jesus lusa muhtun čalmmeheapme ja gielaheapme olmmái gii leat bahá vuoigŋa . jesus buoridit son , nu_ahte olmmái sihke hállat ja oaidnit . ja buot olmmoš imaštallat sakka ja jearrat . leat go son dávvet bárdni . muhto go farisealaš gullat dat , de son dadjat . beelsebul ieš , bahá vuoigŋa oaivámuš fápmu son ádjit olggos bahá vuoigŋa . muhto jesus diehtit son jurdda , ja cealkit son . juohke riika mii leat soahpameahttun ieš , duššadit+V+TV+Der2+Der/PassL , ii ge okta gávpot dahje ruoktu mii leat soahpameahttun ieš , sáhttit bissut . jos dál sáhtán ádjit olggos sáhtán , de son leat soahpameahttun ieš . mo sáhttit son riika dalle bissut . jos mun ádjit olggos bahá vuoigŋa beelsebul fápmu , gii fápmu don ieš oahppi ádjit olggos dat . dan dihtii son šaddat don duopmár . muhto jos mun ádjit olggos bahá vuoigŋa ipmil vuoigŋa fápmu , dalle han ipmil riika leat boahtit don lusa . dahje mo sáhttit okta mannat gievra olmmái dállu ja rievidit son opmodat , ovdal_go son vuos čatnat son . de son easka sáhttit stajidit son viessu . dat guhte ii leat mun beale , leat mun vuostái ; dat guhte ii čohkket mun , biđget . danne mun cealkit don . buot suddu ja bilkádus addit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmoš ándagassii , muhto bilkádus vuoigŋa vuostái ii addit+V+TV+Der2+Der/PassL ándagassii . guhte sárdnut+V+TV+Der2+Actor olbmobárdni vuostái , son addit+V+TV+Der2+Der/PassL ándagassii . muhto dat guhte sárdnut+V+TV+Der2+Actor bassi_vuoigŋa vuostái , son ii addit+V+TV+Der2+Der/PassL ándagassii , ii dálá máilbmi ii ge boahtti máilbmi ge . jos muorra leat buorre , de dat šaddu ge leat buorri , muhto jos muorra leat headju , de dat šaddu ge leat headju . muorra dovdat dat šaddu . don gearpmaščivga . mo don gii leat bahá+A+Der2+Der/at sáhttit dadjat mihkkege buorri . dasgo mii váibmu leat dievva , dat han njálbmat sárdnut+V+TV+Der2+Actor . buorre olmmoš buktit buorre buorrevuohta rádju , ja bahá olmmoš buktit bahá bahávuohta rádju . mun cealkit don . juohke dušši+N+Der1+Der/laš sátni ovddas mii olmmoš dadjat , fertet son vástidit duopmobeaivi . dasgo sátni mielde don dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL friddja , ja sátni mielde dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . muhtun čálaoahppavaš ja farisealaš sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti jesus . oahpaheaddji , mun háliidit oaidnit don dahkat oavdumearka . muhto son vástidit son . bahá ja oskkáldasmeahttun sohkabuolva gáibidit mearka , muhto dat ii oažžut eará mearka go profehta jona mearka . dasgo nugo jona leat golbma beaivi ja golbma idja stuoris guolli čoavji , nu olbmobárdni ge galgat leat golbma beaivi ja golbma idja eanan ohca . ninive olmmoš bajásčuožžilit duopmobeaivi oktan dát sohkabuolva olmmoš ja váidalit son . dasgo jona sárdnidit son dahkat jorgalus , muhto dás leat eanet go jona . duopmobeaivi lullieanan dronnet bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL oktan dát sohkabuolva olmmoš ja váidalit son . dasgo son boahtit gitta eanan geahči guldalit salomo viissisvuohta , muhto dás leat eanet go salomo . go buhtismeahttun vuoigŋa vuolgit olmmoš , de dat vádjolit ávdin duottar badjel ohcan vuoiŋŋastanbáiki , muhto ii gávdnat . de dat dadjat . mun áigut máhccat viessu mii guođđit . dat boahtit dohko ja gávdnat dat guorus , suohpalastit+V+TV+Der2+Der/PassL ja čiŋahit+V+TV+Der2+Der/PassL . dalle dat vuolgit viežžat čieža eará vuoigŋa vel , bahá go son ieš , ja son fárret sisa ja ássat+V+IV+Der3+Der/goahti doppe . ja dat olmmoš dilli šaddat vearrái go ovddit dilli . nu geavvat dát bahá sohkabuolva ge . go jesus leat ain sárdnut olmmoš , de son eadni ja son viellja boahtit . son leat čuožžut olggobealde ja háliidit háleštit son . de muhtun dadjat son . don eadni ja don viellja leat olggobealde jearahit don jesus vástidit son gii leat jearrat son . gii leat mun eadni , ja gii leat mun viellja . ja son čujuhit giehta máhttájeaddji ja cealkit . geahččat , dá leat mun eadni ja mun viellja . dasgo juohkehaš gii dahkat mun albmi+N+Der1+Der/laš áhčči dáhttu , leat mun viellja ja oabbá ja eadni . seammá beaivi jesus mannat olggos ja čohkánit jávregáddi . son birra čoahkkanit nu ollu olmmoš ahte son fertet mannat fanas . son čohkkát dat , ja olmmoš čuožžut jávregáddi . ja son sárdnidit son ollu veardádus ja cealkit . gilvit+V+TV+Der2+Actor vuolgit gilvit . ja gilvit gahččat muhtun čalbmi geaidnoguorra , ja loddi boahtit ja borrat dat . muhtun čalbmi gahččat geađgái eanan gos ii leat ollu muolda , ja dat ihtit johtilit , dasgo eanan leat asehaš . muhto go beaivváš badjánit , de dat buollit ja goldnat go dat ii leat ruohtas . muhtun čalbmi gahččat bastilislátnjá gaskii , ja bastilislátnjá šaddat ja hávkadit dat . muhto muhtun čalbmi gahččat šaddu+N+Der1+Der/laš eanan ja šaddadit šaddu . muhtun šaddadit čuođigeardásaš , muhtun guhttalotgeardásaččat ja muhtun golmmalogi . gii leat beallji , son gullat . máhttájeaddji boahtit son lusa ja jearrat . manne don sárdnut son veardádus . son vástidit son . don leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL dovdat albmi riika čiegusvuohta , muhto son ii leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo son gii leat , addit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja son oažžut valljugasat . muhto gii ii leat , son váldit+V+TV+Der2+Der/PassL eret velá dat ge mii son leat . danne mun sárdnidit son veardádus . dasgo oaidnit son ii oaidnit , ja gullat son ii gullat ii ge áddet . dát láhki son dál ollašuhttit dát jesaja einnostus . gullat don gullat ii ge áddet , oaidnit don oaidnit ii ge fuobmát . dasgo dát álbmot váibmu leat buoššudit+V+TV+Der2+Der/PassL , illá son gullat beallji , ja čalbmi son leat čárvet , ii son čalbmi oaidnit , son beallji gullat , son váibmu áddet , nu_ahte ii jorgalit vai mun beassat buoridit son . muhto ávdugas don čalbmi mii oaidnit ja don beallji mii gullat . duođaid , mun cealkit don . ollu profehta ja vanhurskkis leat áibbašit oaidnit dat mii don oaidnit , ii ge beassat oaidnit dat , ja gullat dat mii don gullat , ii ge beassat gullat dat . gullet dál , mii veardádus gilvit+V+TV+Der2+Actor birra mearkkašit . álo go muhtun gullat sátni riika birra ii ge áddet dat , de bahákas boahtit ja dohppet dat mii leat gilvit+V+TV+Der2+Der/PassL son váibmu . dát leat dat mii gilvit+V+TV+Der2+Der/PassL geaidnoguorra . dat mii gilvit+V+TV+Der2+Der/PassL geađgái eanan , leat son gii vuostáiváldit sátni illu go gullat dat . muhto son ii leat ruohtas ja son bissut dušše muhtun áigi . go dasto áŧestus ja doarrádallat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi boahtit sátni dihtii , de son hilgádit dallánaga . dat mii gilvit+V+TV+Der2+Der/PassL bastilislátnjá gaskii , leat son gii gullat sátni , muhto dálá máilbmi váivi ja riggodat fillehus hávkadit sátni , nu_ahte dat ii šaddadit šaddu . muhto dat mii gilvit+V+TV+Der2+Der/PassL šaddu+N+Der1+Der/laš eanan , leat son gii gullat sátni ja áddet dat ja šaddadit šaddu . čuođigeardásaš , guhttalotgeardásaččat dahje golmmalogi . son muitalit son nubbi veardádus ja cealkit . almmiriika leat olmmái láhkásaš gii leat gilvit buorre nisu bealdu . ja buohkat oađđit boahtit son vašálaš ja gilvit árvvoheapme rássi nisu gaskii ja mannat eret . go gordni šaddat+V+IV+Der3+Der/goahti ja bidjat+V+TV+Der3+Der/goahti gihppu , de ihtit maiddái árvvoheapme rássi ge . bálvaleaddji mannat dalle isit lusa ja jearrat . hearrá . ii go leat gilvit buorre nisu bealdu . gos boahtit árvvoheapme rássi . son vástidit . vašálaš leat dahkat dat . de bálvaleaddji jearrat son . dáhttut go ahte mun gaikut dat eret . son vástidit . ii dáhttut , ii gaikut nisu bajás oktan árvvoheapme rássi . diktit goappašagat šaddat bálddalagaid gitta láddjenáigi . go láddjenáigi boahtit , de mun cealkit ládjobargi . čohkket vuos árvvoheapme rássi ja čatnat gihppu boaldin várás , muhto čohkket nisu mun láhtu . son muitalit son maiddái dát veardádus . almmiriika leat sennetsiepman láhkásaš mii olmmái gilvit bealdu . dat leat uhcit go buot eará siepman ; muhto go dat šaddat ja stuorrut , de šaddat stuoris go eará gilvvašaddu ja šaddat stuoris muorra , nu_ahte albmi loddi boahtit ja ráhkadit beassi dat oaksi . son muitalit son dát veardádus vel . almmiriika leat suvrradáigi láhkásaš mii nisu soatkat golbma mihttu jáffu sisa , ja de suvrut buot . buot dát jesus sárdnut olmmoš veardádus . almmá veardádus haga son ii oppa sárdnut ge son mihkkege . nu ollašuvvat dat mii leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL profehta bokte . mun rahpat njálbmi ja sárdnut veardádus ; mun almmuhit dat mii leat leat čiegus máilbmi sivdnideapmi rájes . dasto jesus guođđit olmmošjoavku ja máhccat viessu . ja son máhttájeaddji boahtit son lusa ja dadjat . čilget mun veardádus bealdu árvvoheapme rássi birra . son vástidit son . dat gii gilvit buorre gilvva , leat olbmobárdni . bealdu leat máilbmi . buorre gilvva leat riika mánná , muhto árvvoheapme rássi leat bahákas mánná . vašálaš gii gilvit árvvoheapme rássi , leat beargalat . gordneládju leat dálá máilbmi loahppa , ja ládjobargi leat eŋgel . nugo árvvoheapme rássi čohkket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ja boaldit+V+TV+Der/PassS dolla , nu geavvat dálá máilbmi loahppa ge . olbmobárdni vuolggahit eŋgel , ja son čohkket ja doalvut eret son riika buot dat guhte vearránahttit ja dahkat vearrivuohta , ja bálkestit son dollaoapman ; doppe son čierrut ja gihča+N+Der1+Der2+Der/heapmi bátni . muhto vanhurskkis báitit dego beaivváš áhčči riika . gii leat beallji , son gullat . almmiriika leat dávvir láhkásaš mii leat čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL bealdu . olmmái gávdnat dat , čiehkat dat fas , ja illu son vuovdit buot opmodat ja oastit bealdu . almmiriika leat maiddái gávpeolmmái láhkásaš gii leat ohcat čáppat bearal . go son gávdnat divrras bearal , de vuovdit buot opmodat ja oastit dat . almmiriika leat maiddái nuohtti láhkásaš mii suhppet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL jávri ja bivdit juohke lágán guolli . go dat leat dievva , de bivdi geassit dat gáddi . son čohkánaddat ja čohkket buorre guolli lihtti , muhto bálkestit eret fuotni guolli . nu geavvat dálá máilbmi loahppa ge . eŋgel vuolgit olggos ja rátkit bahá vanhurskkis ja bálkestit son dollaoapman ; doppe son čierrut ja gihča+N+Der1+Der2+Der/heapmi bátni . leat go áddet buot dát . son vástidit . de leat . dalle son cealkit son . danne leat juohke čálaoahppavaš gii leat šaddat almmiriika máhttájeaddji , dáluisit láhkásaš guhte buktit ovdan rádju sihke ođas ja boaris vuorká . go jesus leat geargat muitalit dát veardádus , de vuolgit doppe ja boahtit ruovttugávpot . son oahpahit olmmoš son synagoga , nu_ahte son hirpmástuvvat ja jearrat . gos son leat oažžut dát viisodat ja fápmu dahkat dákkár oavdudahku . ii go son leat dat dimbbarolmmái bárdni . ii go son eadni namma leat márjá , ja son viellja namat jáhkob , jovsset , simmon ja judas . ii go buot son oabbá ássat dáppe mun searvi . gos ba son leat oažžut buot dát . ja son vearránit son ii ge dáhttut mihkkege dahkamuš son . muhto jesus cealkit son . ii profehta badjelgeahččat+V+TV+Der2+Der/PassL eará báiki go ieš ruovttugávpot ja ruoktu . ja son eahpeosku dihtii son ii dahkat doppe eatnat oavdudahku . dan áigi guovllugonagas herodes gullat sáhka jesus birra . son dadjat bálvaleaddji . dat leat gásttašit+V+TV johanas . son leat bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL jábmi luhtte ; danne son leat dakkár fápmu . dasgo herodes leat váldit johanas gitta , čatnat son ja bidjat son giddagas herodias , viellja filip áhkká , dihtii . dasgo johanas leat cealkit herodes . ii don leat lohpi váldit son ieš áhkká . herodes leat háliidit goddit son , muhto son ballat olmmoš , gii atnit johanas profehta . muhto go herodes leat doallat riegádanbeaivi , de herodias nieida dánsut guossi ovddas . herodes liikot dat nu bures ahte vuordnut+V+TV+Der3+Der/n lohpidit son mii ihkinassii son dáhttut . dalle eadni hálahit nieida dadjat . addit mun gásttašit+V+TV+Der2+Actor johanas oaivi gárri siste . gonagas šaddat fuotni miella , muhto vuordnut+V+TV+Der3+Der/n ja guossi dihtii son gohččut addit nieida dat , ja son bidjat sátni giddagas ja gohču steavlidit johanas . oaivi buktit+V+TV+Der2+Der/PassL sisa gárri siste ja addit+V+TV+Der2+Der/PassL nieida gii dasto addit dat eadni . muhto son máhttájeaddji boahtit viežžat liikka ja hávdádit dat ja de son mannat ja muitalit buot jesus . go jesus gullat dát , de son vuolgit eret fanas muhtun oktonas báiki , gos sáhttit leat okto . muhto olmmoš gullat dat , ja olus vuolgit gávpot ja boahtit vázzit son maŋis . go jesus dál mannat gáddi , de oaidnit stuoris olmmošjoavku . son árkkášit son njuorrasit ja buoridit buot buohcci . muhto go šaddat eahket , de máhttájeaddji boahtit son lusa ja dadjat . dát báiki leat ávdin , ja leat juo maŋŋit . vuolggahit olmmoš dáppe eret vai beassat mannat gilli oastit ieš borramuš . muhto jesus vástidit son . ii son dárbbašit vuolgit dáppe . addit don son borramuš . son dadjat son . mun leat dušše vihtta láibi ja guokte guolli dás . son cealkit . buktit dat mun . de gohččut olmmoš čohkánit rássegieddi , váldit dat vihtta láibi ja guokte guolli , geahččat albmi guovlu ja rohkadallat giittusrohkos . son doadjalit láibi ja addit máhttájeaddji , ja máhttájeaddji juogadit dat olmmoš . ja buohkat boradit ja gallánit . maŋŋil čohkket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báhcit bihttá ja dat deavdit guoktenuppelohkái veaddelihtti . biras vihttaduhát olmmái leat boradit dat , earet nisu ja mánná . dakkaviđe dát maŋŋil son gohččut máhttájeaddji mannat fanas ja vuolgit ovddas nubbi beallái , dan_botta_go ieš vuolggahit eret olmmošjoavku . go son leat dahkat dát , de mannat sierranassii várri rohkadallat . go šaddat eahket , de son leat doppe okto . fanas leat juo guhkkin eret gáddi , ja dat rahčat garas bárru vuostái , dasgo leat vuostebiegga . muhto njealját idjagohcinvuorru son boahtit vázzit jávri alde son lusa . go máhttájeaddji oaidnit son vázzit jávri alde , de suorganit ja dadjat . diet leat gobmi . ja son huikit ballu . muhto dat seammás jesus sárdnut son . leat roahkkat , mun dat leat . ii ballat . de biehtár dadjat son . hearrá , jos dat leat don , de gohččut mun boahtit lusa jávri ala . jesus cealkit . boahtit . biehtár loaiddastit eret fanas ja vázzit jávri alde jesus lusa . muhto go son fuomášit mii garra biegga leat , de ballát , ja son vuodjut+V+IV+Der3+Der/goahti ja čurvet . hearrá , beastit mun . dan seammás jesus geiget giehta , dohppa son ja cealkit . man uhcán osku don leat . manne eahpidit . go son loaiddastit fanas , de biegga ložžet . muhto son gii leat fanas , luoitádit son ovdii ja dadjat . don leat duohta ipmila_bárdni . go son leat ollet jávri rastá , de láddet gennesaret . doppe olmmoš dovdát son ja dieđihit dat miehtá guovlu , ja son buktit son lusa buot buohcci . son ánuhit son beassat dušše guoskkahit son bivttasdiehppi , ja buohkat gii dahkat dat , dearvvašmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . de boahtit farisealaš ja čálaoahppavaš jerusalem jesus lusa ja jearrat . manne don máhttájeaddji rihkkut máttar árbevierru . son ii bassat giehta ovdal_go boradit . son vástidit . naba don , manne don ieš rihkkut ipmil báhkkon ja čuovvut ieš árbevierru . dasgo ipmil leat cealkit . don galgat gudnejahttit áhčči ja eadni , ja . dat guhte garuhit áhčči dahje eadni , galgat jápmit . muhto don oahpahit ná . jos guhtege dadjat áhčči dahje eadni . dat maid don galgat oažžut mun veahkki , leat lohpidit oaffar tempel , de son ii dárbbašit gudnejahttit áhčči dahje eadni . nu don leat dahkat ipmil sátni dušši árbevierru dihtii . don guoktilaš . jesaja einnostit riekta don birra go cealkit . dát álbmot gudnejahttit mun bavssa , muhto son váibmu leat guhkkin mun eret . duššás son bálvalit mun , dasgo dat mii son oahpahit , leat olmmoš árbevierru . son gohččut olmmošjoavku lusa ja cealkit . guldalit mun ja áddet . dat mii boahtit njálbmi sisa , ii dahkat olmmoš buhtismeahttun . muhto dat mii mannat olggos njálbmi , dahkat olmmoš buhtismeahttun . de máhttájeaddji manne son lusa ja dadjat . diehtit go ahte farisealaš vearránit go gullat dát . son vástidit son . juohke šaddu mii mun albmi+N+Der1+Der/laš áhčči ii leat gilvit , gaikkihit+V+TV+Der2+Der/PassL ruohtas . ii beroštit son . son leat čalmmeheapme oahpisteaddji ; ja go čalmmeheapme láidet čalmmeheapme , de guktot gahččat roggi . biehtár dadjat son . čilget mun dát veardádus . jesus cealkit . ii go don ge velá áddet mihkkege . ii go áddet ahte buot mii boahtit njálbmi sisa , mannat vuolás čoavji ja luondu mielde olggos fas . muhto dat mii mannat olggos njálbmi , boahtit olmmoš váibmu , ja dat dahkat olmmoš buhtismeahttun . dasgo váibmu boahtit bahá jurdda , olmmošgoddin , náittosdilirihkkun , fuorrávuohta , suolavuohta , vearreduođaštus ja bilkádus . dákkár dat dahkat olmmoš buhtismeahttun . boradit bassat+V+TV+VAbess giehta ii dahkat olmmoš buhtismeahttun . jesus vuolgit doppe tyros ja sidon guovlu . muhtun kanaanlaš nisu gii leat dat guovlu eret , boahtit son ovddal ja čuorvut . hearrá , dávvet bárdni , árpmihit mun . bahá vuoigŋa givssidit mun nieida garas . muhto ii son vástidit nisu sátni ge . máhttájeaddji jorggihit son ja dáhttut . dahkat juoga ; son boahtit čuorvut mun maŋis . muhto jesus vástidit son . ii mun leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL eará go israel álbmot láhppot sávza várás . de nisu boahtit ja luoitádit jesus ovdii ja dadjat . hearrá , veahkehit mun . jesus vástidit son . ii leat riekta váldit láibi mánná ja bálkestit dat beana . nisu vástidit . hearrá , dat leat duohta , muhto beatnagaš han beassat borrat dat moallu mii gahččat isit beavdi . de jesus cealkit son . nisu , don osku leat stuoris . šaddat nugo don dáhttut . ja nieida dearvvašmuvvat seammá boddu . jesus vázzát ja boahtit galileajávregáddi , gos son mannat várri ja čohkánit . stuora olmmošjoavku boahtit son lusa lámis ja skierbmá , čalmmeheapme , gielaheapme ja ollu eará ja bidjat son son juolgi ovdii . son buoridit son , ja olmmoš ovddošit go gullat gielaheapme hállat ja oaidnit skierbmá dearvvašmuvvat , lámis vázzin ja čalmmeheapme oaidnit . ja son máidnut israel ipmil . jesus gohččut máhttájeaddji lusa ja cealkit . mun árkkášit njuoras olmmoš , dasgo son leat leat mun luhtte juo golbma beaivi , ii ge son leat maid borrat . ii mun dáhttut vuolggahit son borrat ruoktot ii vuoimmehuvvat geaidnu ala . máhttájeaddji dadjat son . gos mun dáppe meahcci fidnet nu ollu láibi gallehit dákkár stuoris joavku . jesus jearrat . galle láibi don leat . son vástidit . čieža , ja vel moadde uhcci guolli+N+Der1+Der/Dimin . son gohččut olmmoš čohkánit eanan . de váldit dat čieža láibi ja guolli , rohkadallat giittusrohkos , doadjalit dat ja addit máhttájeaddji , ja máhttájeaddji juogadit dat olmmoš . buohkat boradit ja gallánit . maŋŋil čohkket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báhcit bihttá , čieža veaddelihtti dievva . son gii leat boradit , leat njealljeduhát olmmái , earet nisu ja mánná . de jesus luoitit olmmoš mannat ruoktot , loaiddastit fanas ja vuolgit magadan guovlu . de boahtit jesus lusa muhtun farisealaš ja saddukealaš gii dáhttut geahččalit son ja bivdit son čájehit ieš mearka albmi . muhto son vástidit son . eahket dadjat . šaddat buorre dálki , dasgo albmi roađđidit , ja iđedis dadjat . odne šaddat garas dálki , dasgo albmi roađđidit ja leat seavdnjat . albmi hápmi gal máhttit árvidit , muhto ii áigi mearka . bahá ja oskkáldasmeahttun sohkabuolva gáibidit mearka , muhto dat ii oažžut eará mearka go jona mearka . de son guođđit son ja vuolgit . go máhttájeaddji joavdat nubbi beallái jávri , de leat vajáldahttit váldit láibi . jesus cealkit son . váruhit farisealaš ja saddukealaš suvrradáigi . son árvalit+V+TV+Der3+Der/goahti gaskan+Adp+PxPl3++ ja dadjat . dat leat danne_go mun ii leat váldit láibi mieldámet . muhto jesus fuobmát dát ja cealkit . man uhcán osku don leat . manne árvalit gaskan+Adp+PxPl2++ ahte don ii leat láibi . ii go velá árvidit mihkkege . ii go muitit dat vihtta láibi mii leat doarvái vihtta duhát olmmoš , ja galle veaddelihtti dievva don dalle čohkket . dahje dat čieža láibi mii leat doarvái njeallje duhát olmmoš , ja galle veaddelihtti dievva don dalle čohkket . manne ii áddet ahte ii sárdnut don láibi birra . muhto váruhit farisealaš ja saddukealaš suvrradáigi . dalle áddet ahte son ii leat rávvet son láibi suvrradáigi , muhto farisealaš ja saddukealaš oahppu . go jesus boahtit cæsarea filippi guovlu , de jearrat máhttájeaddji . gii olmmoš dadjat olbmobárdni . son vástidit . muhtun dadjat gásttašit+V+TV+Der2+Actor johanas , eará dadjat elia , ja eará gis dadjat jeremia dahje muhtumin profehta . son jearrat son . naba don , gii don dadjat mun . simmon biehtár vástidit son . don leat messias , ealli ipmila_bárdni . de jesus cealkit son . ávdugas leat don , simmon , jona bárdni . dasgo dát ii leat oažži ii ge varra almmustahttit don , muhto áhčči albmi . ja mun cealkit don ahte don leat biehtár ; ja dát bákti ala mun hukset girku , ja jápmin riika poarta ii vuoitit dat . mun addit don almmiriika čoavdda ; mii don čatnat eanan alde , leat čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL albmi , ja mii don čoavdit eanan alde , leat čoavdit+V+TV+Der2+Der/PassL albmi . ja son gieldit máhttájeaddji garas muitalit giige ahte son leat messias . dan áigi rájes jesus čilget+V+TV+Der3+Der/goahti máhttájeaddji ahte son fertet mannat jerusalem , gos son šaddat gillát vuoras , bajitbáhppa ja čálaoahppavaš giehta gaskkas . son goddit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL goalmmát beaivi . de biehtár váldit son sierra ja cuiggodit+V+TV+Der3+Der/goahti son . ipmil várjalit don , hearrá . dát ii oažžut dáhpáhuvvat don . muhto jesus jorggihit ja cealkit biehtár . sáhtán , gáidat mun duohki . don leat mun vearránus , dasgo don jurdda ii leat ipmil jurdda , muhto olmmoš jurdda . dasto jesus cealkit máhttájeaddji . jos guhtege dáhttut boahtit mun maŋis , de biehttalit ieš , váldit ruossa ja čuovus mun . dasgo dat guhte viggat gádjut heagga , massit dat . muhto dat guhte massit heagga mun dihtii , gádjut dat . mii ávki leat olmmoš jos vuoitit ge oppa máilbmi , muhto massit heagga . dahje maid sáhttit olmmoš addit máksu heagga ovddas . dasgo olbmobárdni boahtit eŋgel áhčči hearvásvuohta , ja dalle máksit juohkehaš dat mielde maid dat leat dahkat . duođaid , mun cealkit don . muhtun son gii leat čuožžut dás , ii muosáhit jápmin ovdal_go oaidnit olbmobárdni boahtit riika . guhtta beaivi dat maŋŋil jesus váldit fárru biehtár , jáhkob ja son viellja johanas , ja doalvut son allat várri , gos son leat iehčanassii . doppe son nuppástuvvat son čalbmi ovddas ; son ámadadju báitit dego beaivváš , ja bivttas šaddat šearrat dego čuovga . dan seammás movsses ja elia ihtit son ovdii ja sártnodit son . de biehtár báhkkodit jesus . hearrá , leat buorre go mun leat dáppe . jos dáhttut , de mun cegget golbma goahti , okta don , okta movsses ja okta elia . go son ain leat sárdnut , de šearrat balva suoivanastit son , ja jietna gullat+V+TV+Der/PassS balva . dát leat mun bárdni , gii mun ráhkistit ; son leat mun miella mielde . guldalit son . go máhttájeaddji gullat dat , de bálkestahttit eanan gopmut ja ballát sakka . muhto jesus mannat ja guoskkahit son ja cealkit . čuožžilit , ii ge ballat . ja go son geahčastit bajás , de ii oaidnit okta earet jesus okto . njiedjat várri jesus cealkit son . ii muitalit giige dát oainnáhus birra ovdal_go olbmobárdni leat bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL jábmi luhtte . de máhttájeaddji jearrat . manne čálaoahppavaš dalle dadjat ahte elia vuos fertet boahtit . son vástidit son . elia gal boahtit dahkat buot fas ođđasit . muhto mun cealkit don ahte elia leat juo boahtit , ii ge son dovdat son , muhto dahkat son mii háliidit . seammá láhki fertet maiddái olbmobárdni ge gillát son giehta gaskkas . de máhttájeaddji áddet ahte son sárdnut son gásttašit+V+TV+Der2+Actor johanas birra . go son máhccat olmmoš lusa , de boahtit muhtun olmmái jesus lusa , luoitádit son ovdii ja dadjat . hearrá , árpmihit mun bárdni . son leat mánnováddu ja son giksašuvvat garas , dasgo dávjá son gahččat dolla ja dávjá čáhci . mun doalvut son don máhttájeaddji lusa , muhto son ii máhttit buoridit son . jesus vástidit son . eahpeoskkolaš ja jorggu sohkagoddi . man guhká fertet leat don luhtte . man guhká fertet gierdat don . buktit bárdni mun lusa . ja jesus šiggut bahá vuoigŋa , ja dat vuolgit bárdni . ja bárdni dearvvašmuvvat dahtanaga boddu . dasto máhttájeaddji boahtit iehčanassii jesus lusa ja jearrat . manne mun ii veadjit ádjit dat olggos . son vástidit . dat dihtii go don leat nu uhcán osku . duođaid , mun cealkit don . jos don leat osku sennetsiepman veardde ge , de sáhttit dadjat dát várri . sirdásit dáppe duohko . ja dat sirdašuvvat , ii ge mihkkege leat don veadjemeahttun . dát šládja ádjit+V+TV+Der2+Der/PassL olggos dušše rohkos ja borakeahttáivuohta . go son leat ain čoahkis galilea , de jesus cealkit son ja son goddit son , ja goalmmát beaivi son bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL fas . dalle son šaddat moraš . go son joavdat kapernaum , de tempelvearrogáibideaddji manne biehtár lusa ja jearrat . ii go don oahpaheaddji máksit tempelvearru . biehtár vástidit . de máksit . go son boahtit ruoktot , de jesus ollásit biehtár . simmon , mo don miella orrut . gii gáibidit máilbmi gonagas tuollu ja vearru . mánná vai vieris . son vástidit . vieris . de jesus cealkit son . dalle han mánná beassat máksit . muhto ii vearránahttit son , de mannat jávregáddi , šlivget vuogga ja váldi vuosttaš guolli mii dohppet , ja go don rahpat dat njálbmi , de gávdnat stater . váldi dat ja máksit vearru sihke mun ja ieš ovddas . aiddo dalle máhttájeaddji boahtit jesus lusa ja jearrat . gii leat stuoris almmiriika . de son rávkat uhcci mánáš lusa , divvut dat son gaskii ja cealkit . duođaid , mun cealkit don . muđuid go jorgalit ja šaddat mánná láhkásaš , de ii eisege beassat almmiriika . dat guhte vuolidit ieš ja šaddat dát mánná láhkásaš , leat stuoris almmiriika . dat guhte vuostáiváldit dákkár uhcci mánáš mun namma , vuostáiváldit mun . muhto son gii vearránahttit ovtta dát uhcahaš gii oskut mun , leat buorre jos millogeađgi heaŋggastit+V+TV+Der2+Der/PassL son čeabet birra , ja son vuodjudit+V+TV+Der2+Der/PassL mearra čikŋodat . vuoi dát máilbmi ja dat vearránus . vearránus gal fertet boahtit , muhto vuoi dat olmmoš gii bokte vearránus boahtit . jos don giehta dahje juolgi vearránahttit don , de čuohppat dat ja bálkestit eret . don leat buorre manna rámbi dahje lámis eallin , go bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL agálaš dolla guokte giehta dahje juolgi . ja jos don čalbmi vearránahttit don , de gaikkihit dat olggos ja bálkestit eret . don leat buorre manna eallin čalbmetbealli go bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL helvet dolla guokte čalbmi . váruhit badjelgeahččat okta dát uhcahaš . dasgo mun cealkit don . son eŋgel albmi oaidnit álo mun albmi+N+Der1+Der/laš áhčči muohtu . olbmobárdni leat boahtit beastit dat gii leat láhppot . mo orrut don miella . jos muhtun olmmái leat čuođi sávza , ja okta dat láhppot , ii go son dalle guođđit dat ovccilogiokci várri ja vuolgit ohcat dat mii leat láhppot . ja jos son gávdnat dat , de illudit eanet+A+Comp+Der2+Der/at dat okta dihtii go dat ovccilogiokci dihtii mii ii leat láhppot . seammá láhki leat don albmi+N+Der1+Der/laš áhčči dáhttu ahte ii okta dát uhcahaš láhppit+V+TV+Der/PassS . jos don oskuguoibmi suddudit don vuostái , de mannat son lusa ja cuiggodit son guovttágaskan . jos son guldalit don , de don leat vuoitit oskuguoibmi . muhto jos son ii guldalit , de váldit fárrui okta dahje guovttis , dasgo juohke ášši nannet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL guokte dahje golbma duođaštit+V+TV sátni . jos son ii guldalit son ge , de muitalit searvegoddi . muhto jos son ii dáhttut guldalit searvegoddi ge , de atnit son báhkin dahje tuollár . duođaid , mun cealkit don . buot mii don čatnat eanan alde , leat čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL albmi , ja buot mii čoavdit eanan alde , leat čoavdit+V+TV+Der2+Der/PassL albmi . ja vel cealkit don dát ge . buot dat mii guokte don dáppe eanan alde šiehtadit átnut , oažžut mun albmi+N+Der1+Der/laš áhčči . dasgo gos guovttis dahje golmmas leat čoagganit mun namma , doppe mun leat son gasku . de biehtár mannat jesus lusa ja jearrat . hearrá , gallet fertet addit ándagassii oskuguoibmi go son suddudit mun vuostái . nu eatnat go gitta čieža geardi . jesus vástidit . ii gitta čieža geardi , muhto mun cealkit don . gitta čiežalogi geardde čieža geardi . danne almmiriika leat gonagas láhkásaš guhte dáhttut dahkat lohku bálvaleaddji . go son dahkat+V+TV+Der3+Der/goahti lohku , de buktit+V+TV+Der2+Der/PassL son ovdii muhtun gii leat son velggolaš logi duhát taleanta . son ii leat mihkkege mii máksit , ja isit gohččut son vuovdit+V+TV+Der2+Der/PassL oktan áhkká ja mánná ja buot opmodat , ja vealgi máksit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto bálvaleaddji luoitádit son ovdii ja ánuhit . leat gierdavaš , de mun máksit visot . de isit árkkálmastit dát bálvaleaddji , luoitit son vealgi ja diktit son mannat . muhto go bálvaleaddji mannat olggos , de deaivat muhtun bálvalanguoibmi gii leat son velggolaš čuohti denara . son dohppet son čotta ja dadjat . máksit vealgi . muhto bálvalanguoibmi luoitádit son ovdii ja ánuhit . leat gierdavaš , de mun máksit don . muhto nubbi ii miehtat dat . son mannat ja bijahit son giddagas dassážii go máksit vealgi . go eará bálvaleaddji oaidnit dat mii dáhpáhuvvat , de son atnit dat bahá , mannat isit lusa ja muitalit buot . dalle isit gohččut bálvaleaddji fas lusa ja cealkit . don bahá bálvaleaddji . mun luoitit don oppa vealgi go don ánuhit mun . ii go don ge leat berret árpmihit bálvalanguoibmi , nugo mun ge árpmihit don . ja isit moaráskit ja bidjat bálvalit+V+TV givssidit+V+TV+Der2+Actor háldu , dassážii go leat máksit oppa vealgi . nu albmi+N+Der1+Der/laš áhčči ge dahkat juohkehaš don jos ii addit ándagassii oskuguoibmi oppa váibmu . go jesus leat geargat sárdnidit , de vuolgit galilea jordan nuortaguovlu čađa judea . ollu olmmoš čuovvut son , ja son buoridit son . maiddái farisealaš ge boahtit , ja son jearrat geahččalit dihtii son . leat go olmmái lohpi earránit áhkká mii sivas ihkinassii . son vástidit son . ii go leat lohkat ahte sivdnidit+V+TV álgu sivdnidit son olmmái ja nisu ja cealkit . dat dihtii olmmái guođđit áhčči ja eadni ja bissu áhkká luhtte , ja dat guovttis šaddat okta oažži . de ii leat šat guokte , muhto okta . mii ipmil nappo leat ovttastahttit , dat ii olmmoš galgat earuhit . son jearrat son . manne movsses leat gohččut boadnjá addit earrogirji go earránit áhkká . son vástidit . don váibmu garasvuohta dihtii movsses suovvat don earránit áhkká , muhto álgu rájes ii leat nu . mun cealkit don . dat gii earránit áhkká mii eará go fuorrávuohta sivas , ja náitalit ođđasis , dahkat náittosrihkkun . máhttájeaddji dadjat son . jos nu leat olmmái ja son áhkká gaskkas , de leat buorre orrut náitalit . son vástidit . ii buohkat sáhttit áddet dát sátni , dušše son gii dat addit+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo leat muhtun gii eallit náitalit danne_go son riegádit dohkkemeahttun náittosdilli , earri danne_go olmmoš leat dahkat son dohkkemeahttun dat ; muhto leat maiddái muhtun gii ieš leat dahkat ieš dohkkemeahttun náittosdilli almmiriika dihtii . áddet dat , dat guhte sáhttit . uhca mánáš guoddit+V+TV+Der2+Der/PassL jesus lusa , vai son bidjat giehta dat ala ja rohkadallat , muhto máhttájeaddji šiggut olmmoš . de jesus cealkit . diktit uhcci mánáš leat ráfi , ii ge hehttet son boahtit mun lusa . dasgo almmiriika gullat dakkáraš . ja son bidjat giehta son ala , ja dasto son vuolgit doppe eret . de boahtit olmmái jesus lusa ja jearrat . oahpaheaddji , mii buorri mun galgat dahkat , vai árbet agálaš eallin . jesus vástidit . manne don gohčodit mun buorre . dušše okta leat buorre . muhto jos dáhttut beassat eallin , de doallat báhkkon . son jearrat . guhte báhkkon . jesus vástidit . ii galgat goddit , ii galgat rihkkut náittosdilli , ii galgat suoládit , ii galgat cealkit vearreduođaštus , don galgat gudnejahttit áhčči ja eadni , ja don galgat ráhkistit lagamuš nugo ieš . nuorra olmmái dadjat son . buot dát leat doallan , mii mun velá váilut . jesus vástidit . jos dáhttut leat ollis , de mannat ja vuovdi buot opmodat , ja addit visot váivváš . dalle oažžut dávvir albmi . boahtit dasto ja čuovvut mun . go nuorra olmmái gullat dat , de mannat eret moraš miella , dasgo son leat hui rikkis . jesus cealkit máhttájeaddji . duođaid , mun cealkit don . rikkis olmmoš leat váttis beassat almmiriika . mun cealkit don . leat álki kamela mannat nállošalbmi čađa go rikkis beassat ipmil riika . go máhttájeaddji gullat dat , de hirpmástuvvat ja jearrat . gii dalle sáhttit beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . jesus geahčai son ja cealkit . olmmoš dát gal leat veadjemeahttun , muhto ipmil buot leat vejolaš . de biehtár dadjat . mo dalle mii . mun leat guođđit viessu ja čuovvut don mii mun oažžut . jesus vástidit son . duođaid , mun cealkit don . go máilbmi riegádit ođđasis ja olbmobárdni čohkánit hearvásvuohta truvdnu , de don ge gii leat čuovvut mun , oažžut čohkkát guoktenuppelohkái truvdnu dubmet+V+TV+Der3+Der/n israel guoktenuppelohkái čearda . ja juohkehaš gii leat guođđit ruoktu dahje viellja dahje oabbá dahje áhčči dahje eadni dahje mánná dahje bealdu mun namma dihtii , son oažžut máŋggageardásaš ruoktot ja árbet agálaš eallin . muhto olus gii leat vuosttaš , šaddat maŋimuš , ja maŋimuš+A+Superl+Der2+Der/at vuosttaš . dasgo almmiriika leat dáluisit láhkásaš gii vuolgit olggos árrat iđedis bálkáhit láigobargi viidnegárdi . son soahpat bargi okta denara beaivebálká , ja de vuolggahit dat viidnegárdi bargat . goalmmát diibmu mannat fas olggos ja oaidnit muhtun čuožžut joavdelas márkanšillju . son dadjat son . mannat don ge mun viidnegárdi . mun máksit don dat mii leat vuoigat . ja son mannat dohko . guhtta diibmu ja ovccát diibmu son mannat fas olggos ja dahkat seammá láhki . go son oktanuppelogát diibmu mannat olggos , de gávdnat velá muhtun čuožžut+V+IV+Der3+Der/n dat , ja jearrat son . manne don čuožžut dás joavdelas geažos beaivi . son vástidit . danne go ii okta leat bálkáhit mun . son dadjat son . mannat don ge mun viidnegárdi . go šaddat eahket , de viidnegárdeisit dadjat dállodoalli . gohččut bargi boahtit ja addit dat bálká . álgit maŋimuš ja joatkit gitta vuosttamuš . son gii leat bálkáhit+V+TV+Der2+Der/PassL oktanuppelogát diibmu , boahtit ja oažžut okta denara guhtege . go vuosttamuš boahtit , de gáddit oažžut+V+TV+Der2+Actor eanet , muhto son ge oažžut okta denara . son vuostáiváldit dat , muhto nimmorit+V+TV+Der3+Der/goahti isit ala ja dadjat . son gii boahtit maŋimuš , leat bargat dušše okta diibmu , ja don dahkat dat mun dássásaš , mun gii leat gillát beaivi noađđi ja báhkka . son jorggihit muhtun son ja dadjat . ustit , ii mun dahkat don vearrut . ii go don leat soahpat mun okta denara . váldi dat mii gullat don ja mannat . mun háliidit addit maŋimuš seammá ollu go don ge . ii go mun leat lohpi dahkat ieš opmodat mo ieš dáhttut . vai leat go don čalbmi bahá go danne_go mun leat buorre . nu maŋimuš šaddat vuosttamuš , ja vuosttamuš+A+Superl+Der2+Der/at maŋimuš . go jesus vuolgit bajás jerusalem , de váldit guoktenuppelohkái máhttájeaddji sierra dohko mannat ja cealkit . geahččat , mun mannat bajás jerusalem , ja olbmobárdni addit+V+TV+Der2+Der/PassL bajitbáhppa ja čálaoahppavaš giehta . son dubmet son jápmin ja addit son báhkin háldu , ja son bilkidit+V+TV+Der2+Der/PassL , spihččet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ja russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . ja goalmmát beaivi son bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . dasto sebedeus bárdni eadni boahtit jesus lusa oktan bárdni , luoitádit čibbi ala ja sihtat son juoga . jesus jearrat . mii don dáhttut . nisu vástidit . cealkit ahte dát mun bártniguovttos beassat čohkkát don bálddas don riika , nubbi olgeš giehta bealde ja nubbi gurut giehta bealde . jesus cealkit bárdni . ii don diehtit mii sihtat . sáhttit go don juhkat dat gearra mii mun juhkat . son vástidit . de sáhttit . jesus cealkit son . mun gearra šaddat gal juhkat ; muhto mun ii mearridit sadji olgeš ja gurut giehta bealde ; dat leat son gii mun áhčči leat mearridit dat . go dat logis gullet dát , de moaráhuvvat vieljašguovttis . muhto jesus gohččut son lusa ja cealkit . don diehtit ahte ráđđejeaddji leat álbmot hearrá , ja ahte riika bajimuš doallat álbmot garas váldi vuolde . nu ii galgat leat don gaskkas . muhto dat guhte don gaskkas áigut leat stuoris , galgat leat don bálvaleaddji , ja dat guhte don gaskkas áigut leat njunuš , galgat leat don šlávva , nugo olbmobárdni ge ii leat boahtit bálvalit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto bálvalit ja addit heagga lonástus eatnagat ovddas . go son vuolgit jeriko , de ollu olmmoš čuovvut son . geaidnoguorra leat čohkkát guokte čalmmeheapme , ja go son gullat jesus vázzit meattá , de čurvet . hearrá , dávvet bárdni , árpmihit mun . olmmoš šiggut son vai son jávohuvvat , muhto son čuorvut vel jitnoseabbot . hearrá , dávvet bárdni , árpmihit mun . de jesus orustit , gohču son boahtit lusa ja jearrat son . mii don dáhttut mun dahkat ieš . son vástidit . hearrá , divttášit mun čalbmi rahpasit . jesus árkkálmastit son ja guoskkahit son čalbmi . dallánaga oaidnit+V+TV+Der3+Der/goahti , ja son čuovvut son . go son lahkanit jerusalem ja boahtit betfage mii leat oljovárri lahka , de jesus vuolggahit guovttis máhttájeaddji ja cealkit son . mannat gilli mii leat don ovdalis . dallánaga go boahtit dohko , de gávdnat čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL ásen mii leat vársá . čoavdit dat ja buktit+V+TV+Der2+Actor mun lusa . ja jos okta jearrat , de dadjat+V+TV+Der2+Actor . hearrá dárbbašit dat , muhto son vuolggahit dat dakkaviđe ruovttoluotta . dát dáhpáhuvvat vai ollašuvvat dat mii leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL profehta bokte . cealkit sion nieida . geahččat , don gonagas boahtit don lusa , vuollegaš , riidet ásen , fievrošibit vársá . máhttájeaddjiguovttos vuolgit ja dahkat nugo jesus leat gohččut son . son viežžat ásen ja vársá ja bidjat olgguldasbivttas dat ala , ja jesus čohkánit ásen ala . olus leabbut bivttas geaidnu ala , eará čuohppat oaksi muorra mii duorggastit geaidnu . ja olmmoš guhte vázzit ovddas ja čuovvut maŋŋi , čuorvut . hosianna , dávvet bárdni . buressivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL leat son guhte boahtit hearrá namma . hosianna allagasas . go son mannat jerusalem , de oppa gávpot lihkadit+V+IV+Der3+Der/goahti , ja buohkat jearrat . gii son leat . ja olmmoš vástidit . son leat jesus , profehta , nasaret galilea eret . dat maŋŋil jesus mannat tempelšillju ja ádjit eret buohkat gii leat vuovdit ja oastit dat . son gomihit ruhtacuvkeheaddji beavdi ja duvvávuovdi beaŋka , ja cealkit son . leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun viessu leat rohkadallanviessu . muhto don dahkat dat rievvárbiedju . čalmmeheapme ja lámis boahtit son lusa tempelšillju , ja son buoridit son . muhto go bajitbáhppa ja čálaoahppavaš oaidnit dat oavdudahku mii son dahkat , ja gullet mo mánná čuorvut tempelšillju . hosianna , dávvet bárdni . de son moaráskit ja jearrat son . gullat go maid son dadjat . jesus vástidit . de gullat , muhto ii go goasse leat lohkat . mánná ja njuoratmánná njálbmi don leat háhkat ieš máidnut . de son guođđit son ja mannat olggos gávpot betania ja idjadit doppe . go son árrat iđedis leat mannat gávpot , de nealgut+V+IV+Der3+Der/goahti . son oaidnit fiikkonmuorra geaidnoguorra ja mannat dat lusa , muhto ii gávdnat dat eará go lasta . de son cealkit muorra . ii goasse šat galgat šaddadit šaddu . dan seammás muorra ástat . máhttájeaddji ovddošit go oaidnit dát ja jearrat . mo fiikkonmuorra sáhttit ástat nu fargga . jesus vástidit son . duođaid , mun cealkit don . jos don oskut ii ge eahpidit , de ii sáhttit dušše dahkat dat mii mun dahkat fiikkonmuorra , muhto don sáhttit maiddái dadjat dát várri . loktat ja bálkestahttit ieš mearra . ja dat dáhpáhuvvat . ja buot mii ihkinassii don átnut rohkos , oažžut , jos oskut . go jesus leat boahtit tempelšillju ja leat oahpahit , de bajitbáhppa ja álbmot vuoras boahtit son lusa ja jearrat . gii fápmu dahkat don dát . gii leat addit don dákkár fápmu . jesus vástidit son . mun ge leat gažaldat don . jos don vástidit mun , de mun cealkit don gii fápmu mun dahkat dát . johanas gásta , gos dat boahtit . albmi vai olmmoš . son árvaladdat gaskan+Adp+PxPl3++ . jos mun vástidit . albmi , de son jearrat . manne dalle ii oskut son . muhto jos mun vástidit . olmmoš , de fertet váruhit olmmoš , dasgo buohkat atnit johanas profehta . danne son vástidit jesus . mun ii diehtit . de son cealkit son . de ii mun ge cealkit don gii fápmu mun dahkat dát . maid don dás árvalit . muhtun olmmái leat guokte bárdni . son mannat nubbi lusa ja dadjat . bárdni , mannat odne viidnegárdi bargat . son vástidit . ii mannat , mun ii háliidit . muhto maŋŋil son gáhtat ja mannat . de áhčči mannat nubbi bárdni lusa ja dáhttut son dahkat seammá . son vástidit . de mannat , hearrá . muhto son ii mannat . goabbá son dahkat áhčči dáhttu mielde . son vástidit . vuosttaš bárdni . jesus cealkit son . duođaid , mun cealkit don . tuollár ja fuorrá mannat ipmil riika ovdal don . dasgo johanas boahtit don lusa ja oahpahit don vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta geaidnu , ii ge oskut son , muhto tuollár ja fuorrá oskut son . ja vaikko don oaidnit dat , de ii gáhtat maŋŋil ge , ii ge oskut son . gullet eará veardádus . eanadoalli gilvit viidnegárdi ja áidut dat , roggat viidneduolmmahat dat ja hukset geahččotoardna . de son láigohit viidnegárdi muhtun viidnegárdebargi ja vuolgit olgoriika . go čoaggináigi lahkanit+V+IV+Der3+Der/goahti , de son vuolggahit bálvaleaddji viidnegárdebargi lusa , vai oažžut oassi šaddu . muhto viidnegárdebargi váldit gitta son bálvaleaddji ja cábmit ovtta , goddit ovtta ja geađgádit ovtta . fasttain son vuolggahit eará bálvaleaddji , eanebut go vuosttaš geardde , muhto son dahkat seammá láhki son . loahppa son vuolggahit bárdni son lusa , dasgo son jurddašit . mun bárdni son goittot atnit árvu . muhto go viidnegárdebargi oaidnit bárdni , de dadjat guhtet guoibmi . diet leat árbbolaš . boahtit , goddit+V+TV+Der/PassS son , de mun oažžut son árbi . son dohppet son , bálkestit son viidnegárdi olggos ja goddit son . go viidnegárdeisit boahtit , mii son dahkat dát viidnegárdebargi . son vástidit . son addit dat bahá olmmái bahá loahppa ja láigohit viidnegárdi eará , gii addit son son oassi šaddu riekta áigi . jesus cealkit son . ii go leat goasse lohkat čála . dat geađgi man huksejeaddji hilgut , leat šaddat váldočiehkageađgi . dát leat hearrá ieš dahku , ja dat leat ovdu+N+Der1+Der/laš mun čalbmi . danne mun cealkit don . ipmil riika váldit+V+TV+Der2+Der/PassL don eret ja addit+V+TV+Der2+Der/PassL dakkár álbmot mii šaddadit dat šaddu . ja dat gii gahččat dát geađgi ala , roasmmuhuvvat , ja dat gii ala geađgi gahččat , cuovkanit . go bajitbáhppa ja farisealaš gullat son veardádus , de áddet ahte son sárdnut son birra . son viggat váldit son gitta , muhto ballat olmmoš , dasgo dat atnit son profehta . jesus sárdnut fas son veardádus . almmiriika sáhttit veardidit+V+TV+Der2+Der/PassL gonagas gii lágidit heajat bárdni . son vuolggahit bálvaleaddji rávkat bovdet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL guossi heajat , muhto son ii dáhttut boahtit . de son vuolggahit eará bálvaleaddji ja gohččut son cealkit bovdet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL guossi . mun leat lágidit headjamális ; mun vuoksit ja buoidi gálbi leat njuovvat+V+TV+Der2+Der/PassL , ja buot leat gárvvis . boahtit heajat . muhto son ii beroštit dat ja mannat eret , muhtun bealdu ja muhtun gávpi . muhtun dohppet son bálvaleaddji , illástit ja goddit son . dalle gonagas suhttat ja vuolggahit soahteveahka , goddit dát olmmošgoddi ja buolláhit son gávpot . de son cealkit bálvaleaddji . headjamális leat lágidit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto bovdet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL guossi ii leat dohkálaš heajat . mannat dat dihtii geaidnoearru ja bovdet heajat buohkat gii deaivat . ja bálvaleaddji mannat geaidnu mielde ja čohkket buohkat gii deaivat , sihke bahá ja buorri , nu_ahte headjalatnja dievvat guossi . muhto go gonagas boahtit sisa dearvvahit guossi , de oaidnit muhtun gii ii leat headjabivttas badjelis . son jearrat son . ustit , mo don leat beassat deike headjabivttas haga . muhto son orrut jávohaga . de gonagas cealkit bálvaleaddji . čatnat son giehta ja juolgi ja bálkestit son olggobeallái seavdnjadas ; doppe son čierrut ja gihča+N+Der1+Der2+Der/heapmi bátni . dasgo eatnagat leat bovdet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , muhto hárvi leat válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . de farisealaš vuolgit ja ráđđádallat mo son sáhttit giella son sátni . son vuolggahit máhttájeaddji son lusa oktan herodialaš , ja son dadjat . oahpaheaddji , mun diehtit ahte don leat vuoiggalaš ja oahpahat ipmil geaidnu duohtavuohta mielde beroštit dat mii eará oaivvildit , dasgo don ii geahččat olmmoš hápmi beallái . cealkit danne mun mii don oaivvildit . leat go riekta máksit vearru keaissir vai ii . muhto jesus árvidit son bahávuohta ja cealkit . don guoktilaš+A+Der2+Der/at , manne geahččalit mun . čájehit mun ruhta mii máksit vearru . son geiget son denara , ja son jearrat . gii govva ja namma leat dás . son vástidit . keaissir . de son cealkit son . addit dalle keaissir dat mii keaissir gullat , ja ipmil dat mii ipmil gullat . go son gullat dat , de ovddošit ja guođđit son . seammá beaivi boahtit son lusa muhtun saddukealaš , son gii čuoččuhit ahte bajásčuožžileapmi ii leat . son jearrat son . oahpaheaddji , movsses leat cealkit . jos olmmái jápmit mánáheapme , de son viellja galgat náitalit leaska ja addit viellja nálli . min gaskkas leat čieža vieljaš . vuosttaš náitalit , muhto jápmit , ja go leat mánáheapme , de guođđit leaska viellja . dat seammá dáhpáhuvvat nubbi ja goalmmát ja buot čiežas . loahpas jápmit nisu ge . gii áhkká son leat bajásčuožžileapmi . buohkat han leat leat náitaleapmi son . muhto jesus vástidit son . don čádjidit , danne_go ii dovdat čála ii ge ipmil fápmu . dasgo bajásčuožžileapmi ii náitalit ii ge náitit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto son leat dego eŋgel albmi . ja jábmi bajásčuožžileapmi hárrái , ii go leat ge lohkat mii ipmil leat cealkit don . mun leat abraham ipmil ja issát ipmil ja jáhkob ipmil . ii son leat jábmi ipmil , muhto eallit olmmoš ipmil . go olmmošjoavku gullat dát , de ovddošit sakka son oahppu . go farisealaš gullet ahte jesus leat buođđut saddukealaš njálbmi , de son čoahkkanit . muhtun son , muhtun láhkadovdi , háliidit geahččalit son ja jearrat . oahpaheaddji , guhtemuš báhkkon leat lága stuoris báhkkot . son vástidit . don galgat ráhkistit hearrá ipmil oppa váibmu ja oppa siellu ja oppa miella . dát leat stuoris ja mávssolaš báhkkon . muhto nubbi leat seammá stuoris . don galgat ráhkistit lagamuš+A+Superl+Der2+Der/at nugo ieš . dát guokte báhkkon alde orrut oppa láhka ja profehta . go farisealaš leat ain čoahkis , de jesus jearrat son . mii don árvalit messias birra . gii bárdni son leat . son vástidit . dávvet . son cealkit son . mo de dávvet sáhttit vuoigŋa bokte gohčodit son hearrá ja cealkit . hearrá cealkit mun hearrá . čohkánit mun olgeš giehta beallái dassážii go mun bidjat don vašálaš don juolgi vuollái . jos dál dávvet gohčodit messias hearrá , mo son de sáhttit leat dávvet bárdni . muhto ii okta sáhttit vástidit son sátni ge . ja dat beaivi rájes ii okta duostat šat jearrat son mihkkege . dat maŋŋil jesus sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti olmmošjoavku ja máhttájeaddji . movsses stuollu čohkkát čálaoahppavaš ja farisealaš . dahkat ja jeagadit dat dihtii buot dat mii son oahpahit don . muhto ii dahkat son dahku mielde , dasgo son ii dahkat ieš sátni mielde . son čatnat lossat noađđi mii olmmoš illá veadjit guoddit , ja bidjat dat olmmoš hárdu ala , muhto ieš ii háliidit lihkastahttit dat suorbmageahči ge . buot dahku son dahkat dušše danne vai olmmoš oaidnit dat . son háhkat ieš govdat rohkoscecce ja stuoris bivttasdiehppi ; son liikot čohkkát boaššumus go leat guossi ja synagoga buorre sadji , ja son dáhttut áinnas olmmoš buorástahttit son márkanšillju ja gohčodit son rabbat+V+TV+Der2+Actor . muhto ii diktit ieš gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL rabbat+V+TV+Der2+Actor , dasgo okta leat don oahpaheaddji , ja don leat buohkat oskuguimmežat . ii ge gohčodit okta dáppe eanan alde áhčči , dasgo okta leat don áhčči , son gii leat albmi . ii ge diktit ovtta gohčodit don oahpisteaddji , dasgo okta leat don oahpisteaddji , kristus . dat guhte don gaskkas leat stuoris , galgat leat don bálvaleaddji . dat guhte bajidit ieš , vuolidit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja dat guhte vuolidit ieš , bajidit+V+TV+Der2+Der/PassL . vuoi don , čálaoahppavaš ja farisealaš . don guoktilaš . don dahppat olmmoš almmiriika . ieš ii mannat sisa ii ge suovvat mannat sisa son gii áinnas dáhttut . vuoi don , čálaoahppavaš ja farisealaš . don guoktilaš . don háhpohallat leaska dállu ja lohkat guhkki rohkos ; dat dihtii oažžut garas duopmu . vuoi don , čálaoahppavaš ja farisealaš . don guoktilaš . don johtit eanan ja čáhci mielde , vai vuoitit okta áidna olmmoš juvddálaš osku . ja go dat menestuvvat , de dahkat son helvet oapmi , guokte geardi bahá go don ieš . vuoi don , čalmmeheapme oahpisteaddji . don dadjat . jos guhtege vuordnut tempel bokte , de ii dat leat mihkkege ; muhto jos guhtege vuordnut tempel golli bokte , de vuortnus čatnat . don čalmmeheapme jallat . goabbá leat stuoris , golli vai tempel mii basuhit golli . don dadjat . jos guhtege vuordnut áltár namma , de ii dat leat mihkkege ; muhto jos guhtege vuordnut oaffarskeaŋka bokte mii leat áltár alde , de vuortnus čatnat . don čalmmeheapme . goabbá leat stuoris , oaffarskeaŋka vai áltár mii basuhit skeaŋka . dat gii vuordnut áltár namma , vuordnut sihke dat ja buot dat bokte mii leat áltár alde . dat gii vuordnut tempel namma , vuordnut sihke dat ja son bokte gii orrut dat . ja dat gii vuordnut albmi namma , vuordnut ipmil truvdnu ja son bokte gii čohkkát dat alde . vuoi don , čálaoahppavaš ja farisealaš . don guoktilaš . don addit logádas minta , dilla ja gárvenat , muhto ii beroštit dat mii leat eanet deaddu láhka . vuoigatvuohta , váibmoláđisvuohta ja oskkáldasvuohta . dát berret dahkat , vajáldahttit eará báhkkon . don čalmmeheapme oahpisteaddji . don sillet eret čuoika , muhto njielastit kamela . vuoi don , čálaoahppavaš ja farisealaš . don guoktilaš . don buhtistit gearra ja gárri olggul , muhto siskkil leat dievva rievádus ja mearihisvuohta . čalmmeheapme farisealaš . buhtistit vuos gearra sisa , de dat buhtásmuvvat olggul ge . vuoi don , čálaoahppavaš ja farisealaš . don guoktilaš . don leat dego vielgat kálket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL hávdi , olggul dat gal orrut čáppat , muhto siskkil leat dievva jámešdákti ja juohke+Der1+Der/lágán buhtismeahttunvuohta . seammá láhki don gis orrut vanhurskkis olmmoš čalbmi , muhto siskkildas leat dievva guoktilaš+A+Der3+Der/vuohta ja lágaheapme+A+Attr+Der3+Der/vuohta . vuoi don , čálaoahppavaš ja farisealaš . don guoktilaš . don hukset hávdemuitu profehta ja čiŋahit bassi olmmoš hávdemearka ja dadjat . jos mun leat eallit máttar áigi , de ii leat searvat goddi profehta . dát don duođaštit ieš ahte don leat son mánná guhte goddit profehta . joatkit dasto dat mii don máttar álggahit , dassá go mihttu dievvat . don gearpmaš ja gearpmaščivga . mo don sáhttit vealtat dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL+Der3+Der/n helvet . danne mun vuolggahit don lusa profehta , viissis ja čálaoahppavaš . muhtun don goddit ja russiinávlet , eará don spihččet don synagoga ja doarridit gávpot gávpot . nu boahtit don badjelii buot vigiheapme varra mii leat golggahit+V+TV+Der2+Der/PassL eanan alde , vanhurskkis abel varra rájes gitta sakarja , barakja bárdni , varra rádjái , gii don goddit tempel ja áltár gaskii . duođaid , mun cealkit don . dát buolva gártat vástidit buot dát ovddas . jerusalem , jerusalem , don guhte goddit profehta ja geađgádit son gii leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL don lusa . man dávjá mun leat dáhttut čohkket don mánná , dego vuonccis čohkket čivga soadjá vuollái . muhto ii don dáhttut . geahččat , don tempel guođđit+V+TV+Der2+Der/PassL ávdin . dasgo mun cealkit don . dás maŋás ii eisege oaidnit mun ovdal_go dadjat . buressivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL leat son guhte boahtit hearrá namma . go jesus vuolgit tempel ja leat mannat olggos , de son máhttájeaddji boahtit son lusa ja čujuhit tempelviessu . muhto son cealkit . oaidnit go buot dát . duođaid , mun cealkit don . dás ii báhcit geađgi geađgi ala , muhto buot gaikkodit+V+TV+Der2+Der/PassL . go son leat čohkkát oljovárri ii ge leat eará dat , de máhttájeaddji boahtit son lusa ja jearrat . muitalit mun , goas dát dáhpáhuvvat , ja mii leat don boahtin ja dálá máilbmi loahppa mearka . jesus vástidit son . váruhit amas okta čádjidahttit don . dasgo olus boahtit mun namma ja dadjat . mun leat messias . ja son čádjidahttit olus . don gullat soahtešlápma ja sođđi birra . váruhit ii suorganit . dasgo dát fertet dáhpáhuvvat , muhto loahppa ii leat vel boahtit . álbmot čuožžilit álbmot vuostá ja riika riika vuostái , ja ollu báiki šaddat nealgi ja eatnandoarggástus . muhto buot dát leat dušše ávttat álgu . de son bidjat don áŧestus ja goddit don , ja buot álbmot vašuhit don mun namma dihtii . eatnagat vearránit ja beahttit ja vašuhit guhtet guoibmi . ollu vearri profehta čuožžilit ja fillet olus . ja dat dihtii go lágaheapme+A+Attr+Der3+Der/vuohta lassánit , eanet ráhkisvuohta čoaskut . muhto dat guhte bissu nanus gitta loahppa rádjái , beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . ja dát riika evangelium sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL duođaštus buot álbmot , ja de boahtit loahppa . go don oaidnit čuožžut bassi báiki bilidit+V+TV fastivuohta , mii birra profehta dánel leat sárdnut , – vuhtiiváldit lohkki dat . – dalle fertet son gii leat judea , báhtarit várri ; dat gii leat dáhkki alde , ii galgat njiedjat viežžat mihkkege viessu , ii ge dat gii leat bealdu galgat máhccat ruoktot viežžat bivttas . vuoi áhpeheapme ja njamahit+V+TV+Der2+Actor dat beaivi . rohkadallat ii dárbbašit báhtarit dálvet dahje sábbát . dasgo dalle šaddat dakkár stuoris áŧestus mii ii leat leat máilbmi álgu rájes gitta otnáš , ja mii ii šaddat šat goasse . jos dat áigi ii oanidit+V+TV+Der2+Der/PassL , ii šaddat okta olmmoš beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto son dihtii gii leat válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , oanidit+V+TV+Der2+Der/PassL diet áigi . jos okta dadjat don . gea , dá leat messias . dahje . duo son leat . de ii oskut dat . dasgo vearri messias ja vearri profehta čuožžilit ja dahkat stuoris mearka ja oavdudahku jos de mii čádjidahttit son ge gii leat válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . gullet , mun leat cealkit don dat ovddalgihtii . jos son nappo dadjat don . gea , son leat meahcci , de ii mannat dohko , dahje . gea , son leat gámmir , de ii oskut dat . dasgo seammá láhki go álddagas boahtit nuortan ja šleađgut+V+IV+Der2+Actor gitta oarjjás , nu leat olbmobárdni boahtin . gos rábbi leat , dohko čoahkkanit goaskin . muhto dallánaga dat beaivi áŧestus maŋŋil beaivváš sevnnjodit ii ge mánnu báitit , násti gahččat vuolás albmi , ja albmi fápmu lihkahit+V+TV+Der2+Der/PassL . dalle olbmobárdni mearka ihtit albmi , ja buot máilbmi olmmoščearda luoibmat , ja son oaidnit olbmobárdni boahtit albmi balva alde fápmu ja stuoris hearvásvuohta . son vuolggahit eŋgel allat básonšuokŋa , ja son čohkket njeallje máilbmečiehka son gii son leat válljet , albmi nubbi ravda gitta nubbi ravda . oahppat veardádus fiikkonmuorra . go dat oaksi oažžut álus ja lasta , de diehtit ahte leat geassut . nu diehtit maiddái don , go oaidnit buot dát dáhpáhuvvat , ahte son leat lahka ja čuožžut uksa ovddas . duođaid , mun cealkit don . dát buolva ii nohkat ovdal_go buot dát dáhpáhuvvat . albmi ja eanan duššat , muhto mun sátni ii goasse duššat . muhto dat beaivi ja diibmu ii okta dovdat , ii albmi eŋgel ii ge bárdni , muhto duššefal áhčči . nugo leat noa beaivi , nu leat maiddái go olbmobárdni boahtit . ovdal stuoradulvi son borrat ja juhkat , náitaladdat ja náitit gitta dat beaivi rádjái go noa mannat árka sisa , ii ge son áddet mihkkege ovdal_go dulvi boahtit ja váldit eret son buohkat . nu leat maiddái go olbmobárdni boahtit . dalle leat guokte olmmái bealdu ; nubbi viežžat+V+TV+Der2+Der/PassL , ja nubbi báhcit . guokte nisu ferdnet millu ; nubbi viežžat+V+TV+Der2+Der/PassL , ja nubbi báhcit . goahcat dat dihtii , dasgo don ii diehtit guhte beaivi don hearrá boahtit . muhto dát don diehtit . jos dáluisit diehtit guhte idjagohcinvuorru suola boahtit , de gohcit ii ge diktit son gaikut ieš viessu . leat nappo don ge gárvvis , dasgo olbmobárdni boahtit dat diibmu go ii leat vuordit . gii leat dalle oskkáldas ja jierbmi+N+Der1+Der/laš bálvaleaddji , gii isit leat gohččut bearráigeahččat eará bálvaleaddji , vai son addit son borramuš riekta áigi . ávdugas dat bálvaleaddji gii isit gávdnat dahkat+V+TV+Der3+Der/n dát go son máhccat . duođaid , mun cealkit don . isit bidjat son bearráigeahččat buot opmodat . muhto jos bálvaleaddji leat fuotni ja dadjat . ii mun isit boahtit vel , ja son huškut+V+TV+Der3+Der/goahti eará bálvaleaddji ja borrat+V+TV+Der3+Der/goahti ja juhkat+V+TV+Der3+Der/goahti juhkki , de dat bálvaleaddji isit boahtit dat beaivi go son ii leat vuordit ja dat diibmu go son ii diehtit , ja časkit son jámas ja bidjat son guoktilaš seahká ; doppe son čierrut ja gihča+N+Der1+Der2+Der/heapmi bátni . almmiriika sáhttit veardidit+V+TV+Der2+Der/PassL logi nuorra nieida gii váldit lámpá ja vuolgit olggos irgi ovddal . viđas son leat jalla ja vihtta jierbmi+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at . jalla+A+Der2+Der/at váldit mielde lámpá , muhto ii olju . jierbmi+N+Der1+Der/laš váldit mielde lámpá oktan oljolihtti . go irgi ádjánit , de son buohkat oađestuvvat+V+IV+Der3+Der/goahti ja nohkkat . muhto gaskaidja áigi gullat+V+TV+Der/PassS čuorvvas . irgi boahtit . mannat son ovddal . de buot nieida morihit ja gárvvistit lámpá . jalla+A+Der2+Der/at dadjat jierbmi+N+Der1+Der/laš . addit mun olju , dasgo mun lámpá jáddat+V+IV+Der3+Der/goahti . muhto jierbmi+N+Der1+Der/laš vástidit . ii addit , ii leat doarvái olju sihke ieš ja don ; mannat baicca gávpeolmmái lusa oastit . dan bodda go son ádjánit gávpi , irgi boahtit , ja son gii leat ráhkkanit , mannat son heajat , ja uksa giddet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . maŋŋil eará nieida ge boahtit ja dadjat . hearrá , hearrá , rabastit uksa mun . muhto son vástidit son . duođaid , mun cealkit don . mun ii dovdat don . goahcat dat dihtii , dasgo don ii diehtit beaivi ii ge diibmu . dalle geavvat ná . olmmái leat vuolgit olgoriika . son gohččut bálvaleaddji lusa ja oskkildit son opmodat . muhtun son addit vihtta taleanta , muhtun guokte ja muhtun fas okta , juohkehaš son fiehttu ektui . de son vuolgit . son gii leat oažžut vihtta taleanta , mannat dallánaga ja gávppašit dat ja dinet vihtta taleanta vel . son gii leat oažžut guokte taleanta , dahkat seammá ja dinet guokte taleanta vel . muhto son gii leat oažžut okta taleanta , roggat ráigi eanan ja čiehkat isit ruhta dohko . go leat vássit guhkki áigi , de bálvaleaddji isit máhccat ja dahkat+V+TV+Der3+Der/goahti lohku son . son gii leat oažžut vihtta taleanta , buktit vihtta taleanta lassi ja dadjat . hearrá , don oskkildit mun vihtta taleanta ; gea , mun leat dinet vihtta vel . son isit vástidit . bures dahkat+V+TV+Der/PassS . don leat buorre ja oskkáldas bálvaleaddji . don leat leat oskkáldas uhcánaš , mun addit ollu don háldu . boahtit sisa isit illu . maiddái son gii leat oažžut guokte taleanta , boahtit ja dadjat . hearrá , don oskkildit mun guokte taleanta ; gea , mun leat dinet guokte vel . ja son isit vástidit . bures dahkat+V+TV+Der/PassS . don leat buorre ja oskkáldas bálvaleaddji . don leat leat oskkáldas uhcánaš , mun addit ollu don háldu . boahtit sisa isit illu . loahpas boahtit son gii leat oažžut okta taleanta , ja dadjat . hearrá , mun diehtit ahte don leat garas olmmái gii láddjet doppe gosa ii leat gilvit , ja čohkket doppe gosa ii leat biđget . danne mun ballát ja čiehkat don taleanta eanan . gea , dá leat dat mii leat don muhto isit vástidit son . dot headju ja láiki bálvaleaddji . don diehtit ahte mun láddjet doppe gosa ii leat gilvit , ja čohkket doppe gosa ii leat biđget . dan dihtii leat berret addit mun ruhta ruhtalonuheaddji , de leat oažžut dat ruovttoluotta reantu go máhccat . váldit danne son taleanta ja addit dat son gii leat logi . dasgo juohkehaš gii leat , addit+V+TV+Der2+Der/PassL ja son oažžut valljugasat ge . muhto gii ii leat , son váldit+V+TV+Der2+Der/PassL vel dat ge eret mii son leat . ja bálkestit dát gealbboheapme bálvaleaddji olggobeallái seavdnjadas ; doppe son čierrut ja gihča+N+Der1+Der2+Der/heapmi bátni . go olbmobárdni boahtit hearvásvuohta , ja buot eŋgel son , de son čohkánit hearvásvuohta truvdnu . buot álbmot čohkket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL son ovdii , ja son rátkit son , dego geahčči rátkit sávza gáica ; sávza bidjat olgeš bealle ja gáica gurut bealle . de gonagas cealkit dat gii leat son olgeš bealde . boahtit deike , don gii mun áhčči leat buressivdnidit , ja árbet dat riika mii leat ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL don máilbmi vuođđudit rájes . dasgo mun leat nealgi , ja don addit mun borrat ; mun leat goiku , ja don addit mun juhkat ; mun leat amas , ja don váldit mun vuostái ; mun leat álás , ja don gárvvohit mun ; mun leat buohcat , ja don gallet mun ; mun leat giddagas , ja don boahtit mun lusa . de vanhurskkis vástidit son . hearrá , goas mun oaidnit don nealgut ja addit don borrat , dahje goiku ja addit don juhkat . goa oaidnit don amas ja váldit don vuostái , dahje álásin ja gárvvohit don . goa oaidnit don buohcat+V+TV+Der3+Der/n dahje giddagas , ja gallet don . ja gonagas vástidit son . duođaid , mun cealkit don . buot mii don leat dahkat oktii dát mun uhcci vieljažat , dat leat dahkat mun . dasto son cealkit son gii leat son gurut bealde . mannat eret mun luhtte , don gii leat garuhit+V+TV+Der2+Der/PassL , agálaš dolla , mii leat ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL beargalat ja son eŋgel . dasgo mun leat nealgi , ii ge don addit mun borrat ; mun leat goiku , ii ge addit mun juhkat ; mun leat amas , ii ge váldit mun vuostái ; mun leat álás , ii ge gárvvohit mun ; mun leat buohcat ja giddagas , ii ge gallet mun . dalle son vástidit son . hearrá , goas oaidnit mun don nealgut dahje goikat dahje amas dahje álásin dahje buohcat+V+TV+Der3+Der/n dahje giddagas veahkehit don . dalle son vástidit son . duođaid , mun cealkit don . buot mii don ii leat dahkat oktii dát uhcci , dat ii leat dahkat mun ge . ja dát mannat eret agálaš ráŋggáštus , muhto vanhurskkis agálaš eallin . go jesus leat geargat sárdnidit , de cealkit máhttájeaddji . don diehtit ahte beassážat leat guokte beaivi geažes , ja dalle olbmobárdni addit+V+TV+Der2+Der/PassL russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . bajitbáhppa ja álbmot vuoras čoahkkanit dál bajimušbáhppa kaifas gárdin ja lihtodit váldi jesus gitta gávvilvuohta ja goddit son . son dadjat . muhto allut datte fal bassi áigi , ii olmmoš stuimmáskit . go jesus leat betania , spihtálaš simmon viessu , de boahtit son lusa nisu gii leat divrras hádjavuoiddas alabástalihtti dievva . son leiket dat jesus oaivi go son leat čohkkát beavdi . máhttájeaddji oaidnit dát ja suhttat . son dadjat . mii leat diekkár skihtardit+V+TV+Der2+Der/eapmi ávki . vuoiddas han leat sáhttit vuovdit buorre haddi ja addit ruhta geafi . muhto jesus fuobmát dát ja cealkit son . manne don vuorjat son . son leat dahkat mun buorre dahku . geafi gal leat álo don luhtte , muhto mun ii leat álo don luhtte . go son leiket dát vuoiddas mun rumaš badjel , de son vuoidat mun hávdádeapmi várás . duođaid , mun cealkit don . gos ihkinassii oppa máilbmi dát evangelium sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL , muitalit+V+TV+Der2+Der/PassL maiddái dát dahku son muitu . dalle okta dat guoktenuppelogis , gii namma leat judas iskariot , mannat bajitbáhppa lusa ja dadjat . man ollu máksit mun jos mun addit son don háldu . son máksit son golbmalogi silbaruhta . ja dat rájes son ohcat+V+TV+Der3+Der/goahti liiba beahttit son . suvrut+V+IV+VAbess láibi bassi vuosttaš beaivi máhttájeaddji boahtit jesus lusa ja jearrat . gosa don háliidit mun lágidit ieš beassášmális . jesus vástidit . mannat gávpot , dat olmmái lusa gii diehtit ja dadjat son . oahpaheaddji cealkit . mun diibmu leat lahkanit ; don luhtte mun háliidit borrat beassášmális máhttájeaddji . máhttájeaddji dahkat nugo jesus leat gohččut son ja ráhkadit beassášmális . eahket son čohkánit beavdi dat guoktenuppelogis . go son leat boradit , de son cealkit . duođaid , mun cealkit don . muhtun don beahttit mun . de son šaddat moraš , ja okta nubbi jearrat+V+TV+Der3+Der/goahti son . almma mun gal ii leat dat , hearrá . muhto jesus vástidit son . dat gii buonjostit láibi lihtti mun oktanaga , leat dat guhte beahttit mun . olbmobárdni vuolgit eret , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL son birra , muhto vuoi dat olmmoš guhte beahttit olbmobárdni . dan olmmoš leat buorre jos ii leat goasse riegádit . judas , guhte beahttit son , jearrat . almma mun gal ii leat dat , rabbat+V+TV+Der2+Actor . jesus vástidit . ieš han don dadjat dat . go son leat boradit , de jesus váldit láibi , rohkadallat giittusrohkos , doadjalit dat , addit máhttájeaddji ja cealkit . váldit ja borrat . dát leat mun rumaš . ja son váldit gearra , giitit ipmil , addit son ja cealkit . juhkat buohkat dás . dasgo dát leat mun varra , lihttu varra , mii golggahit+V+TV+Der2+Der/PassL eatnagat ovddas suddu ándagassii addojupmi . ja dát mun cealkit don . dát rájes mun ii juhkat šat dát viidnemuorra šattus ovdal_go dat beaivi go mun juhkat varas viidni don áhčči riika . go son leat lávlut máidnunlávlla , de mannat olggos oljovárri . doppe jesus cealkit son . otná idja don buohkat vearránit mun , dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun časkit geahčči , ja eallu bieđganit . muhto maŋŋil go mun leat bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , de mun mannat don ovdalis galilea . biehtár dadjat son . vaikko buohkat de vearránit don , de mun goittot ii goasse dahkat dat . jesus vástidit . duođaid , mun cealkit don . otná idja , ovdal_go vuoncávaris biškkádit , don biehttalit mun golbmii . biehtár dadjat son . vaikko vel jápmit don , de ii eisege biehttalit don nu buot eará máhttájeaddji ge dadjat . dasto jesus boahtit getsemane-nammasaš báiki oktan máhttájeaddji , ja son cealkit son . čohkánit dát dat bodda go mun mannat rohkadallat . de son váldit fárru biehtár ja sebedeus bártniguovttos , ja son moraštit+V+TV+Der3+Der/goahti ja ballat+V+IV+Der3+Der/goahti sakka . son cealkit son . mun siellu leat lossat moraš jápmin rádjái . báhcit dát ja goahcat mun . son mannat veaháš guhkkelii , luoitádit eanan muohtu ala ja rohkadallat . áhčáš . jos leat vejolaš , de diktit dát gearra mannat mun meattá . ii datte šaddat+V+IV+Der/PassS nugo mun dáhttut , muhto nugo don dáhttut . son máhccat máhttájeaddji lusa ja gávdnat son oađđit , ja son cealkit biehtár . ii de nagadit gohcit mun okta diibmu . gohcit ja rohkadallat ii šaddat geahččalus . vuoigŋa gal leat geargat , muhto oažži leat headju . son mannat nuppádassii fas eret ja rohkadallat . áhčáš . jos dát gearra ii sáhttit mannat juhkat mun meattá , de šaddat don dáhttu . go son boahtit ruovttoluotta , de gávdnat son fas oađđit , dasgo son čalbmi leat lossat nagir . dál son guođđit son ja mannat fas eret goalmmádassii ja rohkadallat , seammá sátni go ovdal ge . de boahtit fas máhttájeaddji lusa ja cealkit . leat go don ain oađđit ja vuoiŋŋastit . diibmu leat boahtit go olbmobárdni addit+V+TV+Der2+Der/PassL suddu+N+Der1+Der/laš giehta . čuožžilit , vuolgit . geahččat , son guhte beahttit mun , leat lahka . go son leat ain sárdnut , de boahtit juda , okta dat guoktenuppelogis , ja son fárus stuoris joavku mii leat miehkki ja soabbi . son boahtit bajitbáhppa ja álbmot vuoras luhtte . beahttit+V+TV+Der2+Actor leat šiehtadit son mearka . dat gii mun cummistit , son dat leat . váldit son . ja dat seammás son mannat jesus lusa ja dadjat . bures , rabbat . ja cummistit son . muhto jesus cealkit son . ustit , dahkat dat mii várás don leat boahtit . de eará ge boahtit son lusa ja dohppet jesus ja váldit son gitta . okta son gii leat son , rohttet dalle miehkki ja čuolastit bajimušbáhppa bálvaleaddji ja čuohppat son beallji eret . jesus cealkit son . nahkehit miehkki fas dohppa . dasgo son guhte dorvvastit miehkki , gahččat miehkki ovddas . jáhkkit go don ahte mun ii sáhttit jearrat áhčči , ja son vuolggahit mun eanet go guoktenuppelohkái legiona eŋgel . muhto mo ollašuvvat dalle čála mii cealkit ahte dát galgat dáhpáhuvvat . dan seammás son cealkit dat joavku mii leat boahtit . don leat vuolgit miehkki ja soabbi váldit mun gitta , dego leat rievvár . mun čohkkát tempelšillju ja oahpahit beaivválaččat , ii ge don váldit mun gitta . muhto buot dát leat dáhpáhuvvat vai profehta čála ollašuvvat . de buot máhttájeaddji guođđit son ja báhtarit . son gii leat váldit jesus gitta , doalvut+V+TV+Der/PassS son dál bajimušbáhppa kaifas lusa , gosa čálaoahppavaš ja vuoras leat čoahkkanit . biehtár oavnnjildit jesus gitta bajimušbáhppa gárdin ; doppe son mannat šillju ja čohkánit fákta gaskii geahččat mo loahpas geavvat . bajitbáhppa ja oppa ráđđi oččodit vearri duođaštus jesus vuostái , vai beassat dubmet son jápmin . muhto ii son gávdnat mihkkege , vaikko máŋga vihtan buktit vearri duođaštus . loahpas boahtit guovttis gii dadjat . dát olmmoš leat cealkit . mun máhttit gaikkodit hearrá tempel ja hukset dat fas golbma beaivi . dalle bajimušbáhppa čuožžilit ja jearrat son . ii go don leat mihkkege dadjamuš son áššáskuhttin . muhto jesus orrut jávohaga . bajimušbáhppa dadjat . eallit ipmil bokte mun vuortnuhit don cealkit mun . leat go don messias , ipmila_bárdni . jesus vástidit . ieš han don dadjat dat . muhto mun cealkit don . dás duohko don beassat oaidnit olbmobárdni čohkkát fápmu olgeš giehta bealde ja boahtit+V+IV+Der3+Der/n albmi balva alde . dalle bajimušbáhppa gaikkihit bivttas guovdat ja dadjat . son leat bilkidit ipmil . maid mii dál vihtan . don leat gullat bilkádus . maid don oaivvildit . son vástidit son . son leat sivalaš jápmit . de son čolgat son muohtu njeaiga ja čorbmat son . eará speažžut son muohtu ja dadjat . messias , einnostit dal mun . gii čorbmat don . dan bodda biehtár čohkkát olggobealde šillju . muhtun biigá boahtit son lusa ja dadjat . don han maid leat dat galilealaš jesus . muhto biehtár biehttalit buohkat gullut ja dadjat . mun ii áddet mii don hállat . go son mannat poartalatnja , de eará biigá oaidnit son ja dadjat dat gii leat čuožžut dat . diet leat nasaretlaš jesus . biehtár fas biehttalit ja vuordnut . ii mun dovdat diet olmmoš . veahá maŋŋelaš boahtit son gii leat čuožžut dat , biehtár lusa ja dadjat . duođaid , don leat maid okta son . dat han gullat+V+TV+Der/PassS don suopma . de son riepmat garrudit ja vuordnut . mun ii dovdat diet olmmoš . dan seammás vuoncávaris biškkádit . de biehtár muitát mii jesus leat cealkit son . ovdal go vuoncávaris biškkádit , don biehttalit mun golbmii . ja son mannat olggos ja čierrut bahča+A+Der2+Der/at . árrat iđedis buot bajitbáhppa ja álbmot vuoras čoahkkanit ja mearridit goddi jesus . son čatnat son , doalvut son eret ja addit son eananhearrá pilatus háldu . go judas gii leat beahttit jesus , oaidnit ahte jesus leat dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , de son gáhtat ja doalvut dat golbmalogi silbaruhta ruovttoluodda bajitbáhppa ja vuoras ja dadjat . mun leat suddudit ja beahttit vigiheapme varra . son vástidit . mii ba dat guoskat mun . diet leat don ieš ášši . de son bálkestit ruhta tempel ja mannat ja harcet ieš . bajitbáhppa váldit silbaruhta , muhto dadjat . ii leat lobálaš bidjat dat tempelbumbá , go dat leat varraruhta . de son mearridit oastit láirálihttedahkat bealdu dat ja geavahit dat vieris hávdebáiki . dan dihtii dat bealdu gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL varrabealdu vel otná beaivi ge . nu ollašuvvat dat mii leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL profehta jeremia bokte . son váldit dat golbmalogi silbaruhta , haddi , mii israellaš árvvoštallat dát olmmái , ja dat son oastit láirálihttedahkat bealdu , nugo hearrá leat gohččut mun . jesus doalvut+V+TV+Der2+Der/PassL dál eananhearrá ovdii . ja eananhearrá jearrat son . leat go don juvddálaš gonagas . jesus vástidit . ieš han don dadjat dat . muhto go bajitbáhppa ja vuoras váidalit son , de son ii vástidit mihkkege . dalle pilatus jearrat son . ii go don gullat man garas son sivahallat don . muhto jesus ii vástidit sátni ge , ja eananhearrá imaštallat sakka . bassi áigi eananhearrá lávet luoitit luovus okta fáŋga , gii olmmošjoavku dáhttut . dan áigi leat giddagas muhtun bahábeakkálmas olmmái gii namma leat barabbas . pilatus jearrat dál son gii leat čoahkkanit . goabbá don dáhttut mun luoitit luovus , barabbas vai jesus , gii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL messias . dasgo son árvidit ahte son leat addit jesus son háldu gáđašvuohta . go pilatus leat čohkkát duopmárstuollu , de boahtit sátni son son áhkká . ii dahkat mihkkege dát vanhurskkis olmmái . dasgo mun leat surgat niehku mannat idja son dihtii . muhto bajitbáhppa ja vuoras hálahit olmmoš gáibidit barabbas luovus ja goddit jesus . go eananhearrá jearrat son . goabbá don dáhttut mun luoitit luovus . de son vástidit . barabbas . pilatus jearrat . mii mun dalle dahkat jesus , gii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL messias . buohkat čuorvut son . russiinávlet son . son jearrat . mii bahá ba son leat dahkat . muhto son huikit ain jitnoseabbot . russiinávlet son . go pilatus oaidnit ahte son ii sáhttit šat dahkat mihkkege , ja ahte stuibmi lassánit , de son váldit čáhci ja bassat giehta olmmoš oaidnut . son dadjat . mun leat vigiheapme dát olmmái varra . dát leat don ovddasvástádus . oppa joavku vástidit son . boahtit son varra mun ja mun mánná badjelii . de son luoitit barabbas luovus , muhto jesus son spihččet+V+TV+Der1+Der/h ja addit russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . eananhearrá soalddát váldit jesus mielde ladni ja čohkket oppa fáktaveahka son birra . son nuolahit son ja heŋget skárllatruoksat soalddátbivttas son oalgi ala , bárgidit bastilislátnjákruvdnu ja bidjat dat son oaivi ja bidjat soabbi son olgeš giehta . son luoitádit son ovdii , bilkidit son ja dadjat . dearvva don , juvddálaš gonagas . ja son čolgat son njeaiga , dohppet soabbi ja časkit son oaivi . go son leat bilkidit son , de nuollat son soalddátbivttas ja coggat son fas ieš bivttas . de son doalvut jesus russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . dohko mannat son deaivat kyrene+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš olmmái gii namma leat simmon , ja bágget son guoddit jesus ruossa . go son boahtit dat báiki mii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL golgata , mii mearkkašit oaivegállobáiki , de addit jesus viidni mii leat seaguhit+V+TV+Der2+Der/PassL sáhppi , muhto go son máistit dat , de ii dáhttut juhkat . go son leat russiinávlet son , de vuorbádit son bivttas ja juogadit dat gaskan+Adp+PxPl3++ . de čohkkát dat ja fáktet son . son oaivi bajábeallái son leat bidjat áššáskuhttinčálus . dát leat jesus , juvddálaš gonagas . oktan son son russiinávlet maiddái guokte rievvár , nubbi son olgeš ja nubbi son gurut bealle . son gii vázzit meattá , bárdit oaivi ja bilkidit son . don gii gaikkodit tempel ja hukset dat fas ođđasit golbma beaivi . beastit dál ieš , jos leat ipmila_bárdni , ja njiedjat ruossa . seammá láhki bajitbáhppa oktan čálaoahppavaš ja vuoras bilkidit son ja dadjat . eará son gal leat beastit , muhto ieš ii sáhttit beastit . ii ba son leat israel gonagas . njiedjat dal ruossa , de mun oskut son . son leat dorvvastit ipmil ; gádjat dal ipmil son , jos son ráhkistit son . dasgo son leat cealkit ahte son leat ipmila_bárdni . seammá láhki hiddjidit son rievvárguovttos ge gii leat russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL oktan son . guđđat diibmu rájes šaddat seavdnjadas miehtá eanan , gitta ovccát diibmu rádjái . ovccát diibmu jesus čuorvut allat jietna . eli , eli , lema sabaktani . dat leat . ipmil , ipmil , manne don leat mun guođđit . muhtun son gii čuožžut dat , gullet dat ja dadjat . son čuorvut elia . ja muhtun son viehkat dakkaviđe son lusa , váldit guobbaras ja láktadit dat suvrris viidni , bidjat dat soabbegeahči ja addit son juhkat . muhto eará dadjat . ii vuos , geahččat+V+TV+Der/PassS boahtit go elia gádjut son . muhto jesus čurvet fas allat jietna ja addit vuoigŋa . dalle tempel ovdaloavdda gaikánit guovdat , badjeravda gitta vuolleravda . eanan doarggistit ja bákti luoddanaddat . hávdi rahpasit , ja ollu jápmán bassi olmmoš rumaš bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . son boahtit olggos hávdi jesus bajásčuožžileapmi maŋŋil ja mannat bassi gávpot , gos olus oaidnit son . muhto go offiseara ja eará gii leat fáktet jesus , vásihit eatnandoarggástus ja dat mii dáhpáhuvvat , de son suorganit sakka ja dadjat . duođaid , son leat ipmila_bárdni . veahá gaskka dat eret leat maiddái máŋga nisu geahččat . son leat čuovvut jesus galilea rájes ja bálvalit son . son searvi leat márjá magdalena , jáhkob ja jovsset eadni márjá , ja sebedeus bárdni eadni . go šaddat eahket , de boahtit dat jovsset , rikkis arimatealaš , gii maiddái leat jesus máhttájeaddji . son mannat pilatus lusa ja sihtat jesus rumaš . ja pilatus gohččut addit dat son . jovsset váldit rumaš , giessat dat buhtis liidni sisa ja bidjat dat ođas hávdi , mii son leat čuolahit ieš bákti . son fierahit stuoris geađgi ráigi ovdii ja vuolgit eret . muhto márjá magdalena ja nubbi márjá leat dat ja čohkkát aiddo hávdi buohta . nubbi beaivi , sábbát ráhkkananbeaivi maŋŋil , bajitbáhppa ja farisealaš mannat searválagaid pilatus lusa ja dadjat . hearrá , mun leat boahtit jurdda mii dát verrošit+V+IV+Der2+Actor dadjat eallit . golbma beaivi geažes mun bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . gohču dat dihtii atnit hávdi dárkil geahčču goalmmát beaivi rádjái , ii son máhttájeaddji beassat suoládit son ja dadjat álbmot ahte son leat bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL jábmi luhtte . dalle dat maŋit fillehus šaddat bahá go ovddit . pilatus vástidit . dá leat don fákta . mannat ja gáhttet nu bures go sáhttit . son mannat ja gáhttet hávdi sihke fákta ja seaila man son bidjat geađgi . go sábbát leat vássit ja vahkku vuosttaš beaivi čuvggodit+V+IV+Der3+Der/goahti , de márjá magdalena ja nubbi márjá mannat geahččat hávdi . fáhkka šaddat garas eatnandoarggástus , dasgo hearrá eŋgel njiedjat albmi , mannat hávdi lusa ja fierahit geađgi eret ja čohkánit dat ala . son leat šearrat dego álddagas , ja bivttas leat vielgat dego muohta . fákta doarggistit ballu go oaidnit son , ja gahččat dego jápmán . muhto eŋgel sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti nisu . ii ballat . mun diehtit ahte don ohcat jesus , gii russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . son ii leat dás , son leat bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , nugo cealkit . boahtti geahččat báiki gos son veallát . doapmalit son máhttájeaddji lusa ja dadjat+V+TV+Der2+Actor ahte son leat bajásčuožžilit jábmi luhtte ja mannat galilea don ovdalis ; doppe don oaidnit son . – dál leat cealkit dat don . son doapmalit eret hávdi luhtte ballu ja stuoris illu , ja viehkalit muitalit dat son máhttájeaddji . dalle jesus boahtit son ovddal ja dearvvahit son . son mannat ja fátmmastit son juolgi ja gopmirdit son . jesus cealkit son . ii ballat . mannat muitalit mun viellja ahte son galgat mannat galilea . doppe son oaidnit mun . go nisu ain leat mannat , de muhtun fákta boahtit gávpot ja muitalit bajitbáhppa mii leat dáhpáhuvvat . bajitbáhppa čoahkkanit vuoras , ja son mearridit addit soalddát ollu ruhta . son dadjat soalddát . dadjat ahte son máhttájeaddji boahtit ihkku ja suoládit son don oađđit . jos eananhearrá gullat dát , de mun soažžudit son nu_ahte don oažžut leat ráfi . son váldit vuostái ruhta ja dahkat nugo gohčohallat . ja dát sáhka leat viidánit juvddálaš gaskii gitta dát beaivi rádjái . buot oktanuppelohkái máhttájeaddji vuolgit galilea dat várri gosa jesus leat gohččut son boahtit . go son oaidnit son , de luoitádit čibbi ala ja gudnejahttit son , muhto muhtun eahpidit . jesus loaiddastit son ovdii ja sárdnut son . mun leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL buot fápmu albmi ja eanan alde . vuolgit dat dihtii ja dahkat buot álbmot máhttájeaddji gásttašit son áhčči ja bárdni ja bassi_vuoigŋa namma ja oahpahit son doallat buot dat mii mun leat gohččut don doallat . ja geahččat , mun leat don buot beaivi gitta dálá máilbmi loahppa rádjái . dás álgit jesus kristus , ipmila_bárdni , evangelium . profehta jesaja girji leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . geahččat , mun vuolggahit áirras don ovddabeale , son ráhkadit don geaidnu . jietna čuorvut meahcci . válmmaštit geaidnu hearrá , njulget son bálggis . nu gásttašit+V+TV johanas sárdnidit+V+TV+Der3+Der/goahti meahcci ahte olmmoš galgat dahkat jorgalus ja gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL suddu ándagassii addojupmi . oppa judea ja buot jerusalem ássi vuolgit son lusa . son dovddastit suddu , ja johanas gásttašit son jordaneanus . johanas leat badjelis kamelguolgabivttas ja son leat náhkkeboagán alimat birra , ja son borramuš leat rásselohkku ja meahccehonnet . son sárdnidit . mun maŋŋil boahtit son gii leat gievra go mun ; mun ii leat dohkálaš njahkalit nuollat son gámavuotta ge . mun leat gásttašit don čáhci , muhto son gásttašit don bassi_vuoigŋa . dat beaivi boahtit jesus nasaret galilea , ja johanas gásttašit son jordaneanus . dakkaviđe go jesus čuožžilit čáhci , de oaidnit albmi leahkkasit ja vuoigŋa boahtit+V+IV+Der3+Der/n son badjelii duvvá hápmi . ja albmi gullat+V+TV+Der/PassS jietna . don leat mun bárdni gii mun ráhkistit , don leat mun miella mielde . dallánaga vuoigŋa ádjit son meahcci . doppe son leat njealljelogi beaivi , ja sáhtán geahččalit son . son eallit spire gaskkas , ja eŋgel bálvalit son . maŋŋil go johanas leat bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL giddagas , jesus boahtit galilea sárdnidit ipmil evangelium . son cealkit . áigi leat dievvat , ipmil riika leat boahtit lahka . jorgalit ja oskut evangelium . go son leat vázzit galileajávregáddi , de oaidnit simmon ja son viellja ándaras suohpput nuohtti jávri , dasgo son leat guollebivdi . jesus cealkit son . čuovvut mun , de mun dahkat don olmmošbivdi . dan seammás son guođđit fierbmi ja čuovvut son . go jesus leat vázzit veahá gaska , de oaidnit jáhkob , sebedeus bárdni , ja son viellja johanas . son leat čohkkát fanas ja čiktit+V+TV+Der3+Der/n fierbmi . dallánaga son rávkat son , ja son guođđit áhčči sebedeus fanas láigobargi ja čuovvut son . son boahtit kapernaum , ja sábbát son mannat synagoga ja oahpahit+V+TV+Der3+Der/goahti . olmmoš hirpmástuvvat son oahpahit , dasgo son oahpahit isitvuohta ii ge nugo čálaoahppavaš . son synagoga leat dalle olmmái gii leat buhtismeahttun vuoigŋa . son čuorvut+V+TV+Der3+Der/goahti . mii don leat mun dahkamuš , nasaret+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš jesus . lea go boahtit duššadit mun . mun diehtit gii don leat , ipmil bassi . muhto jesus šiggut vuoigŋa ja cealkit . jávohuvvat ja vuolgit son olggos . ja buhtismeahttun vuoigŋa gaikut olmmái ja vuolgit gilljut son olggos . buohkat suorganit ja dadjat oktiinjálmmiid . mii dát leat . son buktit ođas oahppu isitvuohta . son han gohččut vel buhtismeahttun vuoigŋa ge , ja dat jeagadit son . ja sáhka son birra viidánit fargga miehtá galilea . go son vuolgit synagoga , de boahtit simmon guovttis ándaras geahččat oktan jáhkob ja johanas . doppe simmon vuoni leat veallát seaŋga headju buohcci , ja son muitalit dat dakkaviđe jesus . son mannat son lusa , dolla son giehta ja čuoččáldahttit son . dávda luoitit son , ja son bálvalit+V+TV+Der3+Der/goahti son . go šaddat eahket ja beaivváš leat luoitádit , de son buktit son lusa buot buohcci ja bosttahit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmoš , ja oppa gávpot leat čoagganit uksa ovdii . son buoridit olus gii leat máŋggalágán dávda , ja ádjit olggos máŋga bahá vuoigŋa . muhto son ii suovvat bahá vuoigŋa dadjat mihkkege , dasgo dat diehtit gii son leat . árrat nubbi iđit , go ain leat seavdnjat , son lihkkat ja mannat olggos ávdin báiki ja rohkadallat doppe . simmon ja son guoibmi doapmalit maŋŋi , ja go gávdnat son , de dadjat . buohkat leat ohcat don . muhto jesus vástidit . vuolgit eará gilli dáppe biras , vai mun beassat sárdnidit doppe ge . danne mun leat boahtit deike . de jođašit miehtá galilea , sárdnidit son synagoga ja ádjit olggos bahá vuoigŋa . muhtun spihtálaš boahtit jesus lusa , luoitádit son ovdii ja dadjat son . jos don dáhttut , de sáhttit buhtistit mun . jesus árkkášit son njuorrasit . son geiget giehta , guoskkahit son ja cealkit son . mun dáhttut , šaddat buhtis . dakkaviđe jávkat spihtálvuohta , ja olmmái buhtistit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto jesus vuolggahit son dakkaviđe eret ja cealkit son garas . váruhit dadjat mihkkege giige dát birra . muhto mannat čájehit ieš báhppa ja oaffaruššat buhtástus ovddas dat mii movsses leat gohččut . dat leat olmmoš duođaštus . muhto olmmái mannat eret ja muitalit+V+TV+Der3+Der/goahti buohkat dat mii leat dáhpáhuvvat , nu_ahte jesus ii sáhttit šat boahtit almmus+A+Der2+Der/at mihkkege gávpot . son orrut gávpot olggobealde , ávdin báiki . liikká olmmoš boahtit son lusa juohke guovlu . muhtun beaivi geažes jesus boahtit fas kapernaum , ja de beaggit+V+IV+Der3+Der/goahti ahte son leat ruoktu . dohko čoagganit nu ollu olmmoš ahte dat ii čáhkat sisa ii ge uksa ovdii ge , ja son sárdnidit son sátni . son buktit lámis olmmái son lusa ; njeallje olmmái guoddit son . muhto go olmmoš eatnatvuohta dihtii ii beassat jesus lusa , de gaikut dáhkki dakko buohta gokko jesus leat . go leat dahkat ráigi , de luoitit vuolás guoddinseaŋga mii alde lámis olmmái leat veallát . go jesus oaidnit son osku , de cealkit lámis . bárdni , don suddu leat don ándagassii addit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto muhtun čálaoahppavaš leat čohkkát dat , ja son jurddašit váibmu . mo ba son sáhttit sárdnut ná . son bilkidit ipmil . gii sáhttit addit suddu ándagassii earet go ipmil . jesus dovdat dakkaviđe vuoigŋa ahte son jurddašit nie , ja son cealkit son . manne don leat diekkár jurdda don váibmu . goabbá leat álki dadjat lámis , jogo . don suddu leat don ándagassii addit+V+TV+Der2+Der/PassL , dahje . čuožžilit , váldi seaŋga ja vázzilit . muhto vai don diehtit ahte olbmobárdni leat fápmu eanan alde addit suddu ándagassii – ja son sárdnut lámis olmmái , – de mun cealkit don . čuožžilit , váldit seaŋga ja mannat ruoktot . ja olmmái čuožžilit , váldit dallánaga seaŋga ja vázzit olggos buohkat oaidnut , nu_ahte buohkat imaštit sakka ja máidnut ipmil ja dadjat . dakkár mun ii leat goasse oaidnit . dasto jesus mannat fas jávregáddi . oppa olmmošjoavku boahtit son lusa , ja son oahpahit son . go leat vuolgit doppe , de oaidnit levi , alfeusa bárdni , čohkkát+V+IV+Der3+Der/n tuolloviessu . jesus cealkit son . čuovvut mun . ja son čuožžilit ja čuovvut son . maŋŋil jesus leat guossi levi geahčen , ja ollu tuollár ja suddu+N+Der1+Der/laš leat čohkkát beavdi jesus ja son máhttájeaddji , dasgo eatnagat čuovvut son . go farisealaš čálaoahppavaš oaidnit ahte son boradit suddu+N+Der1+Der/laš ja tuollár , de son jearrat son máhttájeaddji . mo son sáhttit boradit tuollár ja suddu+N+Der1+Der/laš . jesus gullat dát ja cealkit son . ii dearvvaš olmmoš dárbbašit dálkkastit+V+TV+Der2+Actor , muhto buohcci . mun ii leat boahtit rávkat vanhurskkis , muhto suddu+N+Der1+Der/laš . johanas máhttájeaddji ja farisealaš atnit borakeahttáivuohta , ja muhtun boahtit jesus lusa ja jearrat . johanas máhttájeaddji ja farisealaš máhttájeaddji atnit borakeahttáivuohta , muhto manne don máhttájeaddji ii dahkat dat . jesus vástidit . sáhttit go headjaguossi atnit borakeahttáivuohta dan_botta_go irgi leat son luhtte . nu guhká go irgi leat son luhtte , ii sáhttit atnit borakeahttáivuohta . muhto áigi boahtit go irgi váldit+V+TV+Der2+Der/PassL son eret , ja dat beaivi go dat dáhpáhuvvat , de son atnit borakeahttáivuohta . ii okta bidjat duohpakeahtes duokŋas boaris bivttas . dasgo dalle ođas duokŋas gaikut bihttá boaris bivttas ja ráigi šaddat velá stuoris . ii ge okta leaikut varas viidni boaris náhkkeseahkka . dasgo dalle viidni luddet seahkka , ja sihke viidni ja seahkka billašuvvat . leaikut varas viidni ođas náhkkeseahkka . muhtun sábbát jesus leat vázzit gordnebealdu čađa , ja vázzit máhttájeaddji čoaggit+V+TV+Der3+Der/goahti gordneoaivi . farisealaš dadjat son . geahččat . manne son dahkat dat mii ii leat lobálaš sábbát . son vástidit . ii go don leat goasse lohkat maid dávvet dahkat go leat heahti ja nealgut+V+IV+Der3+Der/n , son ja son olmmái . son mannat ipmil viessu , go abjatar leat bajimušbáhppa , ja borrat oaffarláibi mii ii okta eará go báhppa oažžut borrat , ja son addit maiddái son gii leat son . ja jesus lasihit . sábbát šaddat olmmoš dihtii , ii ge olmmoš sábbát dihtii . danne leat olbmobárdnat sábbát hearrá ge . son mannat fas synagoga sisa . doppe leat olmmái gii leat ástat giehta . ja farisealaš atnit jesus čalbmi oaidnit buoridit go son olmmái sábbát , vai son beassat váidit son . muhto son cealkit olmmái gii leat ástat giehta . čuožžilit ja boahtit deike . ja son jearrat son . leat go sábbát lobálaš dahkat buorre dahje dahkat bahá , gádjut heagga dahje goddit . muhto son orrut jávohaga . son geahččat birra buohkat , dievva moarri ja moraš son garas váibmu dihtii , ja cealkit olmmái . geiget giehta . son geiget dat , ja giehta dearvvašmuvvat . muhto farisealaš mannat dakkaviđe olggos ja lihtodit+V+IV+Der3+Der/goahti herodes čuovvu jesus vuostái mo sáhttit goddit son . dasto jesus geassádit eret jávregáddi máhttájeaddji , ja ollu olmmoš galilea čuovvut son . maiddái judea , jerusalem ja idumeas , jordan nuorttabealde ja tyros ja sidon guovlu boahtit ollu olmmoš son lusa , dasgo son leat gullat buot mii son dahkat . jesus dáhttut máhttájeaddji doalahit son fanas gárvvis olmmoš eatnatvuohta dihtii , ii bahkket son ala . dasgo son buoridit olus , ja buohkat gii leat vihki , bahkket son ala vai beassat guoskkahit son . go buhtismeahttun vuoigŋa oaidnit son , de luoitádit son ovdii ja čuorvut . don leat ipmila_bárdni . muhto son gieldit son garas muitalit giige ieš birra . jesus mannat bajás várri ja rávkat lusa muhtun gii leat válljet , ja son boahtit son lusa . son válljet guoktenuppelogis gii galgat čuovvut son ja vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL sárdnidit ja son fápmu ádjit olggos bahá vuoigŋa . dat guoktenuppelogis gii son válljet , leat simmon , gii son bidjat liigenamma biehtár , jáhkob , sebedeus bárdni , ja son viellja johana – dát guovttis son gohčodit boanerges , mii mearkkašit bajánbárdni – ja ándaras , filip ja bartolomeus , matteus , duomás ja jáhkob , alfeusa bárdni , taddeus ja simmon kananeus , ja judas iskariot , guhte beahttit son . de jesus boahtit ruoktot , ja olmmoš čoahkkanit fas dohko , nu_ahte son ja son máhttájeaddji ii oažžut borrandilli ge . go son fuolki gullat dat , de mannat viežžat son , dasgo son dadjat ahte son leat áibbas dájáskit . muhto čálaoahppavaš gii leat boahtit jerusalem , dadjat . son leat beelsebul . bahá vuoigŋa oaivámuš fápmu son ádjit olggos bahá vuoigŋa . de jesus gohččut son lusa ja sárdnut son veardádus . mo sáhttit sáhtán ádjit olggos sáhtán . jos riika leat soahpameahttun ieš , de dat ii sáhttit bissut . ja jos ruoktu leat soahpameahttun ieš , de dat ruoktu ii sáhttit bissut . jos sáhtán leat čuožžilit ieš vuostái ja leat soahpameahttun ieš , de son ii sáhttit bissut , muhto dat leat son loahppa . ii ge okta sáhttit mannat gievra olmmái dállu rievidit son opmodat ovdal_go son vuos čatnat son . dalle sáhttit rievidit son viessu . duođaid , mun cealkit don . buot suddu addit+V+TV+Der2+Der/PassL ándagassii olmmoš , velá bilkádus ge , man ollu dal de bilkidit . muhto dat gii bilkidit bassi_vuoigŋa , ii goasse oažžut ándagassii , dasgo son leat sivalaš agálaš suddu . dát son cealkit danne_go son leat dadjat . son leat buhtismeahttun vuoigŋa . de boahtit jesus eadni ja son viellja . son leat čuožžut olggobealde , muhto bidjat sátni ja rávkat son . ollu olmmoš leat čohkkát son birra , ja son dadjat son . don eadni ja don viellja leat olggobealde jearahit don son vástidit son . gii leat mun eadni ja gii leat mun viellja . ja son geahččat son gii leat čohkkát son birra , ja cealkit . geahččat , dá leat mun eadni ja mun viellja . dat gii dahkat ipmil dáhttu , leat mun viellja ja oabbá ja eadni . jesus oahpahit+V+TV+Der3+Der/goahti fas olmmoš jávregáddi , ja son birra čoahkkanit stuoris olmmošjoavku . danne son fertet mannat fanas ja čohkkát dat jávri alde , ja olmmoš čuožžut gáddi . son sárdnidit son guhká veardádus ja oahpahit son ná . gilvit+V+TV+Der2+Actor vuolgit gilvit . ja gilvit gahččat muhtun čalbmi geaidnoguorra , ja loddi boahtit ja borrat dat . muhtun čalbmi gahččat geađgái eanan gos ii leat ollu muolda , ja dat ihtit johtilit , dasgo eanan leat nu asehaš . muhto go beaivváš badjánit , de dat buollit ja goldnat danne_go dat ii leat ruohtas . muhtun čalbmi gahččat bastilislátnjá gaskii , ja bastilislátnjá šaddat ja hávkadit dat , nu_ahte ii šaddadit šaddu . muhto muhtun čalbmi gahččat šaddu+N+Der1+Der/laš eanan . dat ihtit ja šaddat ja šaddadit šaddu . muhtun šaddadit golmmalogi , muhtun guhttalotgeardásaččat ja muhtun čuođigeardásaš . ja son cealkit . gii leat beallji , son gullat . go son báhcit okto guoktenuppelogis ja eará gii leat son , de son jearahit son veardádus birra . son vástidit . don leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil riika čiegusvuohta , muhto son gii leat olggobealde , almmuhit+V+TV+Der2+Der/PassL buot veardádus , vai son oaidnit oaidnit ii ge fuobmát , ja gullat gullat ii ge áddet , ii jorgalit ja oažžut ándagassii . ja son cealkit son . jos don ii árvidit dát veardádus , mo dalle sáhttit áddet eará veardádus . gilvit+V+TV+Der2+Actor gilvit sátni . sátni gahččat geaidnoguorra son gaskii guhte gullat dat , muhto sáhtán boahtit dakkaviđe ja váldit eret sátni mii leat gilvit+V+TV+Der2+Der/PassL son . eará leat nu_ahte sátni gahččat geađgái eanan ; son gal gullat ja vuostáiváldit dat illu , muhto son ii leat ruohtta , ja son bissut dušše muhtun áigi . go dasto áŧestus ja doarrádallat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi boahtit sátni dihtii , de son hilgádit dallánaga . eará leat nu_ahte sátni gahččat bastilislátnjá gaskii ; son gal gullat sátni , muhto dát máilbmi váivi , riggodat fillehus ja buotlágán anistupmi hávkadit sátni , nu_ahte dat ii šaddadit šaddu . muhto sátni leat gilvit+V+TV+Der2+Der/PassL šaddu+N+Der1+Der/laš eanan son gaskii guhte gullat sátni , vuostáiváldit dat ja šaddadit šaddu , muhtun golmmalogi , muhtun guhttalotgeardásaččat ja muhtun čuođigeardásaš . son cealkit son . buktit go olmmoš ginttal ja bidjat dat gárri dahje seaŋga vuollái . ii go bidjat dat ginttaljuolgi . ii mihkkege leat čiegus mii ii almmustuvvat , ii ge mihkkege leat čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL mii ii boahtit albmosii . gii leat beallji , son gullat . ja son lasihit . vuhtiiváldit dat mii gullat . dat mihttu mii ieš mihtidit , mihtidit+V+TV+Der2+Der/PassL don , ja velá eanet addit+V+TV+Der2+Der/PassL don . dasgo son gii leat , addit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto gii ii leat , váldit+V+TV+Der2+Der/PassL eret vel dat ge mii son leat . son cealkit . ná leat ipmil riika . olmmái gilvit gilvva eanan . son oađđit ja lihkká , šaddat idja ja šaddat beaivi , ja gilvva ihtit ja šaddat ii ge son diehtit mo nu geavvat . ieš ieš eanan šaddadit šaddu . vuos rássi , de gordneoaivi ja loahpas láddat+V+IV+Der3+Der/n gordni oaivi . go gordni leat láddat , de son boahtit dallánaga sirpe , dasgo láddjenáigi leat boahtit . son cealkit . manin veardidit mun ipmil riika . dat leat sennetsiepman láhkásaš . go dat bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL eanan , de leat uhcit go buot eará gilvva eanan alde , muhto go dat leat gilvit+V+TV+Der2+Der/PassL , de dat šaddat , ja šaddat stuoris go buot eará gilvvašaddu ja oažžut nu stuoris oaksi ahte albmi loddi sáhttit ráhkadit beassi dat suoivva . máŋga dakkár veardádus son sárdnut son sátni , dađe mielde go son veadjit ipmirdit . almmá veardádus haga son ii sárdnut son . muhto go son leat iehčanassii máhttájeaddji , de čilget son buot . seammá beaivi eahketbealle jesus cealkit son . vulgot don beallái jávri . son guođđit olmmošjoavku , ja váldit son fárrui dat fanas mii son leat juo čohkkát . eará fanas ge searvat . de boahtit garas jorribiegga , ja bárru šávgut fanas nu_ahte dat goasii deavdit+V+TV+Der/PassS . muhto jesus leat oađđit guoddá alde fanas maŋágeahčen . son boktit son ja dadjat son . oahpaheaddji , ii go beroštit go mun leat heavvanit . de son čuožžilit , šiggut biegga ja cealkit jávri . jávohuvvat . orrut jaska . ja biegga ložžet ja šaddat vuodjagoalki . jesus cealkit son . manne don nu ballat . ii go don leat velá osku . muhto son leat sakka suorganit ja dadjat guhtet guoibmi . gii son leat . sihke biegga ja jávri jeagadit son . son boahtit nubbi beallái jávri gerasa guovlu . go jesus loaiddastit fanas , de son ovddal boahtit hávderoggi olmmái gii leat buhtismeahttun vuoigŋa . son ássat hávderoggi ii ge okta veadjit čatnat son šat , ii oppa láhkki ge . dasgo son leat dávjá čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL juolgeruovdi ja láhkki , muhto láhkki son gaikut eret , ja juolgeruovdi son cuvket . ii okta veadjit lodjudit son . ijatbeaivvi son huikit hávderoggi ja várri ja huškut ieš geađgi . go son dál oaidnit jesus guhkkin , de boahtit viehkat , luoitádit son ovdii ja čuorvut allat jietna . jesus , allat ipmila_bárdni , mii don leat mun dahkamuš . mun vuortnuhit don ipmil bokte , ii givssidit mun . dasgo jesus leat cealkit son . don buhtismeahttun vuoigŋa , vuolgit olmmái . jesus jearrat . mii don namma leat . son vástidit . mun namma leat legion , dasgo mun leat olus . ja son ánuhit jesus ahte ii ádjit son eret guovlu . stuora spiidneeallu leat guohtut várri lahka , ja buhtismeahttun vuoigŋa ánuhit son . vuolggahit mun spiidni lusa , vai mun beassat mannat dat sisa . dan son suovvat son . ja buhtismeahttun vuoigŋa vuolgit olmmái ja mannat spiidni sisa , ja oppa eallu , sullii guokteduhát spiidni , hurgalit báktedarda badjel vuolás jávri ja heavvanit dohko . guođoheaddji viehkalit gávpot ja lagas báiki muitalit buot dát , ja olmmoš boahtit geahččat mii leat dáhpáhuvvat . son boahtit jesus lusa ja oaidnit bosttahit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmái čohkkát . son gii leat leat buot buhtismeahttun vuoigŋa , leat gárvodit ja ollis miella alde . de son suorganit . son gii leat oaidnit viessu , muitalit mo leat geavvat bosttahit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmái ja spiidni . dalle son ánuhit jesus vuolgit eret son guovlu . go jesus mannat fanas , de son gii leat leat buhtismeahttun vuoigŋa , dáhttut beassat son mielde . muhto jesus ii suovvat son ja cealkit . mannat ruoktot olmmoš lusa ja muitalit son makkár stuoris dahku hearrá leat dahkat don , ja ahte son leat árpmihit don olmmái vuolgit ja almmuhit+V+TV+Der3+Der/goahti buohkat dekapolis guovlu mii stuoris dahku jesus leat dahkat son . ja buohkat ovddošit . go jesus leat fas mannat fanas nubbi beallái , de stuoris joavku čoahkkanit son birra . dan bodda go son leat dat jávregáddi , boahtit synagoga ovddasčuožžu gii namma leat jairos . go son oaidnit jesus , de luoitádit son juolgi ovdii ja ánuhit son . mun uhcci nieiddaš leat jápmit . boahtit bidjat giehta son ala , vai son dearvvašmuvvat ja beassat eallit . jesus vuolgit son mielde , ja stuoris joavku čuovvut maŋŋi ja bahkket son lahka . dat leat nisu gii leat leat vardit+V+IV+Der3+Der/n guoktenuppelohkái jahki . son leat leat ollu dálkkastit+V+TV+Der2+Actor luhtte ja leat gillát ollu , ja leat golahit buot opmodat ii ge leat ávkkuhit ; son leat baicca hedjonit . son leat gullat jesus birra , ja dál son boahtit olmmoš gaskka ja guoskkahit son bivttas maŋil , dasgo son jurddašit . jos beassat juo guoskkahit son bivttas ge , de dearvvašmuvvat . dakkaviđe orustit vardit+V+IV+Der3+Der/muš , ja son dovdat ahte son leat dearvvašmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL giksi . dan seammás jesus dovdat ahte son vuolgit fápmu , ja son jorggihit olmmoš gaskkas ja jearrat . gii guoskkahit mun bivttas . máhttájeaddji dadjat son . don oaidnit mo olmmoš bahkket don birra , ja de jearrat vel gii guoskkahit don muhto jesus geahčai biras oaidnit dihtii son gii leat dahkat dat . nisu doarggistit ballu , dasgo son diehtit mii leat dáhpáhuvvat son , ja son boahtit ja luoitádit son ovdii ja muitalit buot . de jesus cealkit son . nieida , don osku leat beastit don man ráfi . don leat dearvvašmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL giksi . go son leat ain sárdnut , de muhtun boahtit synagoga ovddasčuožžu viessu ja dadjat . don nieida leat jápmit . manne ain vuorjat oahpaheaddji . muhto beroštit dat mii son dadjat jesus cealkit synagoga ovddasčuožžu . ii ballat , duššefal osku . dál son ii suovvat giige boahtit mielddistit earet biehtár , jáhkob ja johanas , jáhkob viellja . go son boahtit synagoga ovddasčuožžu viessu , de jesus oaidnit šlámaidit+V+IV olmmošjoavku čierrut ja fuoikut+V+TV+Der3+Der/n , ja son mannat sisa ja cealkit son . manne don šlápmat ja čierrut . mánná ii leat jápmit , son leat oađđit . son boagustit son . muhto son ádjit buohkat olggos , ja son váldit mielddistit mánná áhčči ja eadni ja son gii leat son mielde , ja mannat sisa gos mánná leat veallát . de váldit mánná giehta ja cealkit . talita kum . dat mearkkašit . nieida , mun cealkit don . lihkkat . dakkaviđe nieida čuožžilit ja váccašit+V+IV+Der3+Der/goahti , dasgo son leat guovttenuppelohkái . ja son hirpmástuvvat sakka . muhto jesus gieldit son garas muitalit gii dat mii leat dáhpáhuvvat , ja gohččut son addit nieida borrat . maŋŋil jesus vuolgit doppe ja boahtit ruovttugávpot , ja son máhttájeaddji čuovvut son . go sábbát boahtit , de son oahpahit+V+TV+Der3+Der/goahti synagoga , ja buohkat gii gullat son , ovddošit ja dadjat . gos son leat oažžut buot dát . mii viisodat leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL son go sáhttit dahkat dakkár fápmu+N+Der1+Der/laš dahku giehta . ii go son leat dimbbarolmmái , márjá bárdni , jáhkob , jovsses , judas ja simmon viellja . ii go son oabbá ge leat dáppe mun searvi . nu son jorgalit son vuostái . jesus cealkit son . ii profehta badjelgeahččat+V+TV+Der2+Der/PassL eará báiki go ieš ruovttugávpot , fuolki searvi ja ruoktu . ii son sáhttit dahkat doppe mihkkege oavdu+N+Der1+Der/laš dahku ; son bidjat dušše giehta muhtun buohcci ala ja buoridit son . ja son imaštallat son eahpeosku . de son vázzit dat guovlu gilli ja oahpahit . son rávkat lusa dat guoktenuppelogis ja vuolggahit+V+TV+Der3+Der/goahti son , guovttis ain fárrolagaid , ja addit son fápmu ráđđet buhtismeahttun vuoigŋa . son gohččut son ahte ii galgat váldit mielde mihkkege mátki earet go soabbi – ii láibi , ii lávka , ii veaikeruhta boagán , muhto son galgat leat gáma juolgi ii ge galgat leat badjelis eambbo go okta gákti . ja son cealkit son . gos ihkinassii boahtit viessu , de orrut dat dassážii go vuolgit fas . jos muhtun báiki ii váldit don vuostái ii ge dáhttut guldalit don , de vuolgit dat eret ja savdnjilit sáttu juolgi son duođaštus . de son vuolgit ja sárdnidit ahte buohkat fertet dahkat jorgalus . son ádjit olggos ollu bahá vuoigŋa ja vuoiddadit ollu buohcci olju ja buoridit son . gonagas herodes gullat jesus birra , dasgo son namma leat dál šaddat dovddus . muhtun dadjat . gásttašit+V+TV johanas leat bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL jábmi luhtte ; danne son leat dákkár fápmu . eará dadjat . son leat elia . eará fas . son leat profehta , aiddo dego muhtun boaris profehta . muhto go herodes gullat dat , de dadjat . dat johanas , gii mun čuohpahit eret oaivi , leat bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo herodes leat bidjat olmmoš váldit johanas gitta ja leat bidjat son giddagas herodias , viellja filip áhkká , dihtii . herodes leat náitalit son , muhto johanas leat cealkit son . ii don leat lohpi váldit viellja áhkká . danne herodias leat vašuhit+V+TV+Der3+Der/goahti johanas ja háliidit goddit son , muhto ii sáhttit dat , dasgo herodes ballat johanas . son diehtit ahte johanas leat vanhurskkis ja bassi olmmái ja várjalit son . ja juohke hávvi go herodes gullat son , de ráfehuvvat ii ge diehtit mii dahkat , muhto datte guldalit son miella . muhto de šaddat liiba go herodes doallat riegádanbeaivi ja dahkat heajat bajit virgeolmmái ja offiseara ja galilea allat olmmái . herodias nieida boahtit sisa ja dánsut , ja herodes ja son guossi liikot dat nu bures ahte gonagas dadjat nieida . sihta mun mii hálidit , de áigut addit don dat . son vuordnut dat ja lohpidit . mii ihkinassii dal dáhttu+N+Der1+Der/Dimin , mun addit don , vaikko de leat bealli riika . nieida mannat olggos ja jearrat eadni . mii mun galgat sihtat . eadni vástidit . sihtat gásttašit+V+TV+Der2+Actor johanas oaivi . dakkaviđe son doapmalit sisa gonagas lusa ja dadjat maid son dáhttut . mun háliidit don dállánaga addit mun gásttašit+V+TV+Der2+Actor johanas oaivi gárri siste . dalle gonagas šlundut sakka , muhto danne_go son leat vuordnut guossi gullut , son ii dáhttut biehttalit son dat . ja gonagas bidjat dakkaviđe muhtun fákta olggos ja gohččut viežžat johanas oaivi . fákta mannat ja čuohpastit johanas oaivi giddagas , buktit oaivi gárri siste ja addit nieida , ja son addit dat eadni . go johanas máhttájeaddji gullat dát , de boahtit viežžat liikka ja hávdádit dat . apoastal čoahkkanit fas jesus lusa ja muitalit son buot mii leat dahkat ja mii leat oahpahit olmmoš . ja son cealkit son . boahtit mielde oktonas báiki gos mun beassat leat iehčanassii , ja vuoiŋŋastit veahá . dasgo leat nu olus gii boahtit ja vuolgit ahte son ii astat boradit ge . de son vuolgit fanas oktonas báiki gos sáhttit leat iehčanassii . muhto olus oaidnit son vuolgit ja dovdát son , ja olmmoš boahtit vázzit buot gávpot ja joavdat dohko son ovdal . go jesus dal mannat gáddi , de oaidnit stuoris olmmošjoavku , ja son árkkášit son njuorrasit , dasgo son leat dego sávza geahčči haga . son oahpahit+V+TV+Der3+Der/goahti son ja sárdnut son guhká . go leat juo viehka maŋŋit beaivet , de son máhttájeaddji boahtit son lusa ja dadjat . dát báiki leat ávdin ja leat juo maŋŋit . vuolggahit olmmoš dáppe eret vai son beassat mannat lagas dállu ja báiki oastit ieš borramuš . muhto jesus vástidit son . addit don son borramuš . son dadjat son . galgat ba mun oastit láibi guovttečuođi denara ovddas , vai son beassat boradit . son jearrat . galle láibi don leat . mannet geahččat . go son leat dahkat dat , de dadjat . vihtta láibi ja guokte guolli . jesus dáhttut son gohččut olmmoš čohkánit doahkkálagaid ruonas rássi ala . ja son čohkánaddat joavku , muhtun čuohti ja muhtun vihttalohki . de son váldit dat vihtta láibi ja guokte guolli , geahččat albmi guovlu ja rohkadallat giittusrohkos , doadjalit láibi ja addit máhttájeaddji , vai son juogadit dat . dan guokte guolli ge son juogadit buohkat . ja buohkat boradit ja gallánit . maŋŋil čohkket láibi ja guollebázahas , guoktenuppelohkái veaddelihtti dievva . dat leat boradit vihtta duhát olmmái . dakkaviđe dát maŋŋil son gohččut máhttájeaddji mannat fanas ja vuolgit ovdal nubbi beallái , betsaida guovlu , dan_botta_go ieš vuolggahit eret olmmošjoavku . go son leat váldit son earru , de mannat várri rohkadallat . go šaddat eahket , de fanas leat guovdu jávri ja jesus leat okto gáddi . son oaidnit ahte son rahčat suhkan , dasgo son leat vuostebiegga . njealját idjavuorru son boahtit vázzit jávri alde son lusa . son leat aiddo mannat son meattá , muhto go son oaidnit son vázzit jávri alde , de son gáddit son gobmi ja huikit+V+IV+Der3+Der/goahti , dasgo buohkat oaidnit son ja suorganit . muhto dat seammás jesus sárdnut son . leat roahkkat , mun dat leat . ii ballat . son loaiddastit fanas son lusa , ja biegga ložžet . muhto son hirpmástuvvat sakka , dasgo son ii leat áddet dat mii leat dáhpáhuvvat láibi ; son váibmu leat baicca buoššudit+V+TV+Der2+Der/PassL . go son leat ollet jávri rastá , de boahtit gennesaret gáddi ja čatnat fanas dat . seammás go loaiddastit fanas , de olmmoš dovdát son ja doapmalit buot siidaguoibmi mielde ja guoddit+V+TV+Der3+Der/goahti buohcci guoddinseaŋga dohko gos gullat son leat . ja gosa ihkinassii son boahtit gilli , gávpot dahje dállu , son bidjat buohcci šillju ja ánuhit ahte dát beassat juo guoskkahit son bivttasdiehppi ge . ja buohkat gii guoskkahit son , dearvvašmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . farisealaš ja muhtun čálaoahppavaš gii leat boahtit jerusalem , čoahkkanit jesus birra . son oaidnit muhtun son máhttájeaddji boradit eahpebassi giehta , dat mearkkašit bassat+V+TV+VAbess giehta . dasgo farisealaš ja juvddálaš ii oppanassii borrat ovdal_go leat bassat giehta máttar árbevierru mielde . ja go son boahtit šillju , de ii boradit ovdal_go leat basadit . son leat maiddái ollu eará vierru mii doallat gitta , nugo doidit juhkanlihtti ja láirálihtti ja veaikeruitu . danne farisealaš ja čálaoahppavaš jearrat son . manne don máhttájeaddji ii čuovvut máttar árbevierru , muhto boradit eahpebassi giehta . jesus vástidit son . jesaja einnostit riekta don guoktilaš birra , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . dát álbmot gudnejahttit mun bavssa , muhto son váibmu leat guhkkin mun eret . duššás son bálvalit mun , dasgo dat mii son oahpahit , leat olmmoš árbevierru . don leat hilgut ipmil báhkkon ja čuovvut olmmoš árbevierru . ja son joatkit . man čeahppi don leat hilgut ipmil báhkkon , vai beassat čuovvut ieš árbevierru . movsses leat gal cealkit . don galgat gudnejahttit áhčči ja eadni , ja . dat guhte garuhit áhčči dahje eadni , galgat jápmit . muhto don oahpahit ná . jos guhtege dadjat áhčči dahje eadni . dat mii don galgat oažžut mun veahkki , leat korban , dat mearkkašit attáldat tempel , de ii suovvat son veahkehit ieš áhčči dahje eadni . nie dahkat ipmil sátni dušši árbevierru dihtii mii leat čuovvut ja oahpahit . ja don dahkat ollu eará dakkár dahku . son gohččut fas olmmošjoavku lusa ja cealkit . guldalit buohkat mun ja áddet . ii mihkkege mii boahtit olmmoš sisa olggobealde , dahkat son buhtismeahttun . muhto dat mii mannat olggos olmmoš , dahkat olmmoš buhtismeahttun . gii leat beallji , son gullat . go son leat boahtit muhtun viessu ja guođđit joavku , de máhttájeaddji jearrat son dát veardádus birra . ja son cealkit son ii han dat boahtit váibmu , muhto mannat čoavji ja dasto luondu mielde olggos fas . dainna son dahkat čielggas ahte buot borramuš leat buhtis . ja son lasihit . dat mii mannat olggos olmmoš , dahkat olmmoš buhtismeahttun . dasgo siskkildas , olmmoš váibmu , boahtit bahá jurdda . fuorrávuohta , suolavuohta , olmmošgoddin , náittosdilirihkkun , ruhtaváibmil+A+Der3+Der/vuohta , bahávuohta , behtolašvuohta , badjelmearálaš+A+Der3+Der/vuohta , gáđašvuohta , bilkádus , čeavlái+A+Der3+Der/vuohta ja jierpmeheapme+A+Attr+Der3+Der/vuohta . buot dát bahá boahtit siskkildas ja dahkat olmmoš buhtismeahttun . jesus vuolgit fas doppe ja boahtit tyros guovlu . doppe son mannat guossi muhtun dállu ii ge háliidit ovtta diehtit dat , muhto dat ii leat čiegadit . muhtun dat guovlu nisu leat nieida gii leat buhtismeahttun vuoigŋa . dakkaviđe go son gullat jesus birra , de boahtit ja luoitádit jesus juolgi ovdii . dát nisu leat báhkin syrialaš-fenikialaš nálli . son dáhttut jesus ádjit olggos bahá vuoigŋa nieida , muhto jesus cealkit son . diktit mánná vuos gallánit . ii leat riekta váldit láibi mánná ja bálkestit dat beana . nisu vástidit . hearrá , dat leat duohta , muhto beatnagaš ge beavdi vuolde borrat mánná bázahas moallu . de jesus cealkit son . go don vástidit ná , de mannat ruoktot ; bahá vuoigŋa leat vuolgit nieida . nisu mannat ruoktot ja gávdnat mánná veallát seaŋga ; bahá vuoigŋa leat guođđit son . dasto jesus guođđit fas tyros guovlu ja vuolgit sidon ja dekapolis guovlu čađa galileajávri . doppe son doalvut son lusa olmmái gii leat bealjeheapme ja illá sáhttit hállat , ja son dáhttut son bidjat giehta son ala . jesus váldit olmmái mielde guovttágaskan olmmošjoavku eret . son bidjat suorbma son beallji , čolgadit ja guoskkahit son njuovčča ; de lokta čalbmi albmi guovlu , šuohkihit ja cealkit son . effata . – dat mearkkašit . rabas . dallánaga olmmái beallji rahpasit , ja njuovčča čoavdit+V+TV+Der2+Der/PassL , nu_ahte son hállat čielggas+A+Der2+Der/at . jesus gieldit son muitalit giige dát birra , muhto mađe eanet+A+Comp+Der2+Der/at son gildit , dađe eanet son almmuhit dat . olmmoš imaštallat sakka ja dadjat . buot mii son leat dahkat , leat buorre . son dahkat bealjeheapme gulli ja gielaheapme hálli . dát áigi dáhpáhuvvat fas ahte stuoris olmmošjoavku leat čoagganit , ii ge son leat maid borrat . de jesus gohččut máhttájeaddji lusa ja cealkit . mun árkkášit njuorrasit dát olmmoš , dasgo son leat leat mun luhtte juo golbma beaivi , ii ge son leat maid borrat . jos mun vuolggahit son borrat ruoktot , de vuoimmehuvvat mátki , ja muhtun han boahtit guhkkin ge . son máhttájeaddji vástidit . gos mun fidnet nu ollu láibi gallehit buot dát dáppe meahcci . son jearrat son . galle láibi don leat . son vástidit . čieža . dalle son gohččut olmmoš čohkánit eanan . de váldit dat čieža láibi , rohkadallat giittusrohkos , doadjalit dat ja addit máhttájeaddji , vai son juogadit dat , ja son juogadit dat olmmošjoavku . son leat moadde smávis guolli+N+Der1+Der/Dimin ge . son buressivdnidit dat ja gohččut dat ge juogadit+V+TV+Der2+Der/PassL . son boradit ja gallánit . maŋŋil čohkket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báhcit bihttá , čieža veaddelihtti . dat leat sullii njealljeduhát olmmoš . son luoitit son mannat ja mannat dasttán fanas máhttájeaddji ja boahtit dalmanuta guovlu . farisealaš boahtit ja ákkastallat+V+IV+Der3+Der/goahti son . geahččalit dihtii son son dáhttut son mearka albmi . dalle son šuohkihit lossadit ja cealkit . manne gáibidit dálá sohkabuolva mearka . duođaid , mun cealkit don . dát sohkabuolva ii oažžut makkárge mearka . de son guođđit son , mannat fas fanas ja vuolgit nubbi beallái jávri . máhttájeaddji leat vajáldahttit váldit láibi . son leat dušše okta láibi mielde fanas . jesus rávvet son . váruhit farisealaš suvrradáigi ja herodes suvrradáigi . muhto son árvalit+V+TV+Der3+Der/goahti gaskan+Adp+PxPl3++ ahte son ii leat láibi . jesus fuomášit dát ja cealkit son . manne don árvalit gaskan+Adp+PxPl2++ ahte don ii leat láibi . ii go árvidit dahje áddet velá mihkkege . lea go don váibmu nu buoššudit+V+TV+Der2+Der/PassL . lea go don čalbmi ii ge oaidnit . leat go don beallji ii ge gullat . ii go muitit galle veaddelihtti dievva don čohkket báhcit láibebihttá go mun doadjalit dat vihtta láibi ja addit dat vihtta duhát olmmoš . son vástidit . guoktenuppelohkái . ja go doadjalit dat čieža láibi dat njeallje duhát , galle veaddelihtti dievva don dalle čohkket láibebihttá . son vástidit . čieža . de son cealkit son . ii ge velá áddet . son boahtit betsaida , ja muhtun buktit čalmmeheapme olmmoš jesus lusa ja dáhttut jesus guoskkahit son . son váldit čalmmeheapme giehta ja láidet son gávpot olggobeallái . de čolgat son čalbmi ja bidjat giehta son ala ja jearrat son . oaidnit go mihkkege . son geahččat bajás ja vástidit . mun oaidnit olmmoš , dasgo mun oaidnit dego muorra váccašit . jesus bidjat fas giehta son čalbmi ala ; dál čielgat oaidnu , ja olmmái leat buoridit+V+TV+Der2+Der/PassL ja oaidnit buot čielggas+A+Der2+Der/at . jesus vuolggahit son ruoktot ja cealkit . ii mannat gávpot . jesus ja son máhttájeaddji vuolgit cæsarea filippi biras gilli . vázzit son jearrat máhttájeaddji . gii olmmoš dadjat mun . son vástidit . muhtun dadjat gásttašit+V+TV+Der2+Actor johanas , eará dadjat elia , ja eará gis dadjat muhtumin profehta . son jearrat . naba don , gii don dadjat mun . biehtár vástidit son . don leat messias . muhto son gieldit son garas muitalit dát giige . dasto jesus oahpahit+V+TV+Der3+Der/goahti son ahte olbmobárdni fertet gillát ollu , ja vuoras , bajitbáhppa ja čálaoahppavaš áigut hilgut son . son goddit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto bajásčuožžilit golbma beaivi geažes . dát birra son sárdnut njulgestaga . de biehtár váldit son sierra ja cuiggodit+V+TV+Der3+Der/goahti son . muhto jesus jorggihit ja geahččat máhttájeaddji ja cealkit garas biehtár . sáhtán , gáidat mun duohki . dasgo don jurdda ii leat ipmil jurdda , muhto olmmoš jurdda . jesus gohččut olmmošjoavku ja máhttájeaddji lusa ja cealkit son . jos guhtege dáhttut boahtit mun maŋis , de biehttalit ieš , váldit ruossa ja čuovus mun . dasgo dat guhte viggat gádjut heagga , massit dat . muhto dat guhte massit heagga mun ja evangelium dihtii , gádjut dat . mii ávki leat olmmoš jos vuoitit ge oppa máilbmi , muhto massit heagga . maid olmmoš sáhttit addit buhtadus heagga ovddas . dat guhte heahpanaddat mun ja mun sátni dát oskkáldasmeahttun ja suddu+N+Der1+Der/laš sohkagoddi , son heahpanit olbmobárdni ge go son boahtit áhčči hearvásvuohta bassi eŋgel . ja son lasihit . duođaid , mun cealkit don . muhtun son gii leat čuožžut dás , ii muosáhit jápmin ovdal_go oaidnit ahte ipmil riika leat boahtit fápmu . guhtta beaivi dat maŋŋil jesus váldit fárru biehtár , jáhkob ja johanas ja doalvut son allat várri gos son leat iehčanassii . doppe son nuppástuvvat son čalbmi ovddas , ja son bivttas šaddat šearrat , vielgat go giige eanan alde sáhttit báitohit dat . elia oktan movsses ihtit son ovdii , ja son sártnodit jesus . de biehtár báhkkodit jesus . rabbi , leat buorre go mun leat dáppe . cegget golbma goahti , okta don , okta movsses ja okta elia . son ii diehtit mii son galgat dadjat , dasgo son leat suorganit sakka . dan seammás boahtit balva ja suoivvanastit son , ja jietna gullat+V+TV+Der/PassS balva . dát leat mun bárdni , gii mun ráhkistit . guldalit son . ja fáhkkestaga go son geahčastit biras , ii oaidnit šat okta ieš luhtte earet jesus okto . njiedjat várri jesus gieldit son muitalit gii maid son leat oaidnit , ovdal_go olbmobárdni leat bajásčuožžilit jábmi luhtte . son vurket dát sátni ja árvalit gaskan+Adp+PxPl3++ mii mearkkašit bajásčuožžilit jábmi luhtte . ja son jearrat son . manne čálaoahppavaš dadjat ahte elia vuos fertet boahtit . son vástidit . elia gal boahtit vuos ja ráhkadit visot gárvvis . muhto manne de leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL olbmobárdni birra ahte son gártat gillát ollu ja badjelgeahččat+V+TV+Der2+Der/PassL . mun cealkit don ahte elia leat juo boahtit , ja son dahkat son mii háliidit , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL son birra . go son máhccat eará máhttájeaddji lusa , de oaidnit stuoris olmmošjoavku čoagganit son birra ja muhtun čálaoahppavaš nákkáhallat áŋgir son . go olmmoš áicat jesus , de hirpmástuvvat ja viehkalit son lusa dearvvahit son . son jearrat son . man birra nákkáhallat . muhtun olmmái olmmošjoavku vástidit . oahpaheaddji , mun leat buktit bárdni don lusa ; son leat vuoigŋa mii dahkat son gielaheapme . go dat dohppet son , de dat bálkestit son veallut , ja son soalssidit ja gihčat+V+IV+Der1+Der/h bátni ja stirdut . mun sihtat don máhttájeaddji ádjit olggos dat , muhto ii son veadjit dahkat dat . de jesus vástidit . eahpeoskkolaš sohkagoddi . man guhká mun fertet leat don luhtte . man guhká fertet gierdat don . buktit bárdni deike mun lusa . son buktit son jesus lusa , muhto dat seammás_go vuoigŋa oaidnit jesus , de gaikut+V+TV+Der3+Der/goahti bárdni , nu_ahte son gahččat eanan ja fieradit soalssidit . jesus jearrat son áhčči . man guhká son leat leat diekkár . áhčči vástidit . gitta mánnávuohta rájes . máŋga hávvi vuoigŋa leat bálkestit son sihke dolla ja čáhci goddit dihtii son . muhto jos don veadjit mihkkege , de árpmihit mun ja veahkehit mun . jesus cealkit son . jos veadjit . buot leat vejolaš dat guhte oskut . dallánaga čurvet bárdni áhčči . mun oskut , veahkehit mun eahpeosku . go jesus oaidnit olmmošjoavku čoahkkanit ieš birra , de šiggut+V+TV+Der3+Der/goahti buhtismeahttun vuoigŋa ja cealkit . gielaheapme ja bealjeheapme vuoigŋa , mun gohččut don . vuolgit son , ii ge goasse šat mannat son sisa . dalle dat bárggádit , gaikut+V+TV+Der1+Der/l bárdni ja vuolgit son . bárdni šaddat dego leat jápmit , ja eatnagat dadjat . son leat jápmit . muhto jesus váldit son giehta ja veahkehit son juolgi ala , ja son čuožžilit . go jesus leat boahtit viessu , de son máhttájeaddji jearrat son iehčanassii . manne mun ii veadjit ádjit olggos dat . son vástidit . dát šládja ii sáhttit ádjit+V+TV+Der2+Der/PassL olggos earet rohkos . son vuolgit eret doppe ja vádjolit galilea čađa . jesus ii dáhttut eará diehtit dat , dasgo son leat oahpahit máhttájeaddji . son cealkit son . olbmobárdni addit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmoš giehta , ja son goddit son , ja go son leat goddit+V+TV+Der2+Der/PassL , de bajásčuožžilit golbma beaivi geažes . muhto son ii áddet dát ii ge duostat jearrat son . son joavdat kapernaum , ja go jesus leat boahtit ruoktot , de jearrat son . mii don háleštit mátki . muhto son orrut jávohaga , dasgo son leat háleštit dat birra gii leat stuoris . de son čohkánit , gohču dat guoktenuppelogis lusa ja cealkit son . jos guhtege háliidit leat vuosttamuš , de fertet leat buot maŋimuš ja buohkat bálvaleaddji . de váldit uhcci mánáš ja divvut dat son gaskii , salastit dat ja cealkit son . dat guhte vuostáiváldit dákkár uhcci mánáš mun namma , vuostáiváldit mun . ja dat guhte vuostáiváldit mun , ii vuostáiváldit mun , muhto son gii leat vuolggahit mun . johanas dadjat son . oahpaheaddji , mun oaidnit muhtun ádjit olggos bahá vuoigŋa don namma , ja mun geahččalit hehttet son , go son ii leat mun searvi . muhto jesus vástidit . ii hehttet son . dasgo ii okta gii dahkat oavdudahku mun namma , sárdnut dallánaga bahá mun birra . dat guhte ii leat mun vuostái , leat mun beale . dat guhte addit don guvssidievva čáhci juhkat danne_go don gullat kristus , duođaid , mun cealkit don . son ii eisege massit bálká . muhto son gii vearránahttit ovtta dat uhcahaš gii oskut mun , leat buorre jos millogeađgi heaŋggastit+V+TV+Der2+Der/PassL son čeabet birra , ja son bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL mearra . jos don giehta vearránahttit don , de čuohppat dat eret . don leat buorre manna lámis eallin go mannat helvet guokte giehta , čáskadit+V+TV+Der1+Der/meahttun dolla , gos máhtu ii jápmit ii ge dolla čáskadit+V+TV+Der2+Der/PassL . jos don juolgi vearránahttit don , de čuohppat dat eret . don leat buorre manna skierbmá eallin go mannat helvet guokte juolgi , gos máhtu ii jápmit ii ge dolla čáskadit+V+TV+Der2+Der/PassL . ja jos don čalbmi vearránahttit don , de gaikkihit dat olggos . don leat buorre manna čalbmetbealli ipmil riika go bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL helvet guokte čalbmi , gos máhtu ii jápmit ii ge dolla čáskadit+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo juohkehaš sáltet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL dolla , ja juohke oaffar sáltet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL sálti . sálti leat ávkkálaš , muhto jos sálti veagahuvvat , mii dalle sáhttit sáltet . atnit sálti duohkin , ja doallat ráfi gaskan+Adp+PxPl2++ . jesus vuolgit eret doppe ja boahtit judea jordan nuortaguovlu . olmmošjoavku čoagganit ohpit son lusa , ja son oahpahit son nugo lávet . maiddái farisealaš ge boahtit , ja son jearrat geahččalit dihtii son . leat go boadnjá lohpi earránit áhkká . son vástidit son . mii movsses leat gohččut don . son dadjat . movsses leat mieđihit boadnjá čállit earrogirji ja earránit áhkká . de son cealkit son . movsses čállit dát mearrádus danne_go don leat nu garas váibmu . muhto sivdnideapmi álgu ipmil sivdnidit son olmmái ja nisu . dan dihtii olmmái guođđit áhčči ja eadni , ja bissut áhkká luhtte , ja dat guovttis šaddat okta oažži . de ii leat šat guokte , muhto okta . mii ipmil nappo leat ovttastahttit , dat ii olmmoš galgat earuhit . go son boahtit fas ruoktot , de máhttájeaddji jearrat son dát birra , ja son cealkit son . dat gii earránit áhkká ja náitalit ođđasis , dahkat náittosrihkkun son vuostái . ja jos nisu earránit boadnjá ja náitalit ođđasis , de dahkat náittosrihkkun . son guoddit uhcci mánáš jesus lusa vai son guoskkahit dat , muhto máhttájeaddji šiggut son . go jesus oaidnit dat , de moaráhuvvat ja cealkit son . diktit uhcci mánáš boahtit mun lusa , ii ge hehttet son . dasgo ipmil riika gullat dakkáraš . duođaid , mun cealkit don . dat guhte ii vuostáiváldit ipmil riika nugo uhcci mánáš , ii eisege beassat dat sisa . ja son váldit son salla , bidjat giehta son ala ja buressivdnidit son . go jesus leat vuolgit , de boahtit muhtun olmmái viehkat , luoitádit son ovdii ja jearrat . buorre oahpaheaddji , mii mun galgat dahkat vai árbet agálaš eallin . jesus vástidit . manne don gohčodit mun buorre . ii okta leat buorre , earet go ipmil . don dovdat báhkkon . ii galgat goddit , ii galgat rihkkut náittosdilli , ii galgat suoládit , ii galgat cealkit vearreduođaštus , ii galgat okta beahttit , don galgat gudnejahttit áhčči ja eadni . olmmái dadjat son . oahpaheaddji , buot dát mun leat doallat nuorravuohta rájes juo . jesus geahčai son ja atnit son ráhkis ja cealkit . velá okta váilut+V+IV+Der2+Actor don . mannat dál ja vuovdi buot opmodat , ja addit visot váivváš . dalle oažžut dávvir albmi . boahtit dasto ja čuovvut mun . muhto son šaddat lossat miella dát vástádus dihtii ja mannat eret moraš miella , dasgo son leat hui rikkis . jesus geahčai biras ja cealkit máhttájeaddji . man váttis leat son gii leat ollu opmodat , beassat ipmil riika . máhttájeaddji imaštallat jesus sátni . muhto son geardduhit . mánná , man váttis leat beassat ipmil riika son gii luohttit riggodat . lea álki kamela mannat nállošalbmi čađa go rikkis beassat ipmil riika . de son hirpmástuvvat vel eanet+A+Comp+Der2+Der/at ja dadjat guhtet guoibmi . gii dalle sáhttit beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . jesus geahčai son ja cealkit . olmmoš gal leat veadjemeahttun , muhto ii ipmil . ipmil buot leat vejolaš . de biehtár sárdnut son . mo dalle mii . mun leat guođđit viessu ja čuovvut don jesus vástidit son . duođaid , mun cealkit don . juohkehaš gii leat guođđit ruoktu dahje viellja dahje oabbá dahje eadni dahje áhčči dahje mánná dahje bealdu mun ja evangelium dihtii , son oažžut čuođigeardásaš ruoktot ; dáppe dálá máilbmi oažžut ruoktu , viellja , oabbá , eadni , mánná ja bealdu , ja velá doarrádallan ge , ja agálaš eallin boahttevaš máilbmi . muhto olus gii leat vuosttaš , šaddat maŋimuš , ja maŋimuš+A+Superl+Der2+Der/at vuosttamuš . son leat dál johtu bajás jerusalem , ja jesus mannat son ovddabeale . máhttájeaddji leat suorganit , ja son gii čuovvut mielde , ballat . dalle son váldit fas dat guoktenuppelogis sierra ja sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti son dat birra mii galgat dáhpáhuvvat son . geahččat , mun mannat bajás jerusalem , ja olbmobárdni addit+V+TV+Der2+Der/PassL bajitbáhppa ja čálaoahppavaš giehta . son dubmet son jápmin ja addit son báhkin háldu , ja son bilkidit ja čolgat son , spihččet son ja časkit son jámas . ja golbma beaivi geažes son bajásčuožžilit . jáhkob ja johanas , sebedeus bárdni , mannat ovdan jesus lusa ja dadjat . oahpaheaddji , mun sihtat don dahkat mun juoga . jesus jearrat . mii sihtat mun dahkat don . son vástidit . diktit mun čohkkát don bálddas hearvásvuohta , nubbi olgeš giehta bealde ja nubbi gis gurut giehta bealde . jesus cealkit son . ii don diehtit mii sihtat . sáhttit go juhkat dat gearra mii mun juhkat , dahje gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL dat gásta mii mun gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL . son vástidit . de sáhttit . jesus cealkit son . dat gearra mii mun juhkat , šaddat don ge juhkat , ja dat gásta mii mun gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL , šaddat don ge gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto mun ii mearridit sadji olgeš dahje gurut giehta bealde ; dat leat son gii dat leat mearridit+V+TV+Der2+Der/PassL . go dat logis gullet dát , de moaráhuvvat+V+IV+Der3+Der/goahti jáhkob ja johanas . muhto jesus gohččut son lusa ja cealkit . don diehtit ahte son gii atnit+V+TV+Der/PassS ráđđejeaddji , leat álbmot hearrá , ja ahte son riika bajimuš doallat álbmot garas váldi vuolde . nu ii galgat leat don gaskkas . muhto dat guhte don gaskkas áigut leat stuoris , galgat leat don bálvaleaddji , ja dat guhte don gaskkas áigut leat njunuš , galgat leat buohkat šlávva . dasgo olbmobárdni ii leat boahtit bálvalit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto bálvalit ja addit heagga lonástus eatnagat ovddas . son boahtit jeriko , ja go jesus vuolgit gávpot máhttájeaddji ja stuoris olmmošjoavku , de bartimeus , timeus bárdni , čalmmeheapme gearjideaddji , leat čohkkát geaidnoguorra . go son gullat ahte dat leat nasaret+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš jesus , de čuorvut+V+TV+Der3+Der/goahti . jesus , dávvet bárdni , árpmihit mun . olus šiggut son vai son jávohuvvat , muhto son čuorvut vel jitnoseabbot . dávvet bárdni , árpmihit mun . de jesus orustit ja cealkit . rávkat son deike . son rávkat čalmmeheapme ja dadjat son . leat dorvu+N+Der1+Der/laš . čuožžilit . son rávkat don olmmái nuollat+V+TV+Der1+Der/st eret olgguldasbivttas , njuiket bajás ja boahtit jesus lusa . jesus jearrat son . mii don dáhttut mun dahkat ieš . čalmmeheapme vástidit . rabbuni , addit mun oaidnu . jesus cealkit son . vázzilit . don osku leat beastit don dallánaga son oaidnit+V+TV+Der3+Der/goahti , ja son čuovvut jesus mátki . go son lahkanit jerusalem ja boahtit betfage ja betania oljovárri vuolde , de jesus vuolggahit guovttis máhttájeaddji ja cealkit son . mannat gilli mii leat don ovdalis . dallánaga go boahtit dohko , de gávdnat čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL ásenvársá mii alde ii leat vel okta olmmoš čohkkát . čoavdit+V+TV+Der2+Actor dat ja buktit+V+TV+Der2+Actor deike . ja jos okta jearrat don manne don dahkat dat , de vástidit . hearrá dárbbašit dat , ja son vuolggahit dat dakkaviđe fas deike . son vuolgit ja gávdnat vársá čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL uksaguorra olgun geaidnu alde , ja son čoavdit+V+TV+Der3+Der/goahti dat . muhtun gii leat čuožžut dat , jearrat son . mii don dahkat . čoavdit go vársá . son vástidit nugo jesus leat gohččut , ja son luoitit son mannat vársá . de doalvut vársá jesus lusa ja lebbet olgguldasbivttas dat ala , ja son čohkánit dat ala . olus leabbut bivttas geaidnu ala , eará čuohppat lastaoaksi gieddi ja duorggastit geaidnu . ja son guhte vázzit ovddas ja čuovvut maŋŋi , čuorvut . hosianna . buressivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL leat son guhte boahtit hearrá namma . buressivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL leat mun áhčči dávvet riika mii leat boahtit . hosianna allagasas . nu jesus boahtit jerusalem ja mannat tempelšillju . doppe geahčadit visot , muhto go leat juo oalle maŋŋit , de son mannat olggos betania guoktenuppelohkái máhttájeaddji . nubbi beaivi go son vuolgit betania , de jesus nealgut+V+IV+Der3+Der/goahti . guhkkin juo oaidnit fiikkonmuorra lasta , ja son vuolgit geahččat leat go dat šaddu . muhto go boahtit dat lusa , de ii gávdnat dat eará go lasta , dasgo ii leat fiikkon áigi . son cealkit muorra . ii okta galgat goasse šat borrat don šaddu . son máhttájeaddji gullat dát . go son boahtit jerusalem , de jesus mannat tempelšillju ja ádjit+V+TV+Der3+Der/goahti eret son gii leat vuovdit ja oastit doppe . son gomihit ruhtacuvkeheaddji beavdi ja duvvávuovdi beaŋka ii ge suovvat giige guoddit mihkkege tempelšillju rastá . ja son oahpahit son . ii go leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun viessu gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL buot olmmoščearda rohkadallanviessu . muhto don leat dahkat dat rievvárbiedju . bajitbáhppa ja čálaoahppavaš gullat dát , ja son árvalit mo sáhttit goddit son , dasgo son ballat son , danne_go buot olmmoš ovddošit sakka son oahppu . eahket jesus ja son máhttájeaddji mannat olggos gávpot . nubbi iđit son vázzit fiikkonmuorra meattá ja oaidnit ahte dat leat ástat gitta ruohtas rájes . biehtár muitit dat mii leat dáhpáhuvvat ja dadjat jesus . rabbi , geahččat . fiikkonmuorra mii don garuhit , leat ástat . jesus vástidit son . oskut ipmil . duođaid , mun cealkit don . dat guhte dadjat dát várri . loktat ja bálkestahttit ieš mearra . ii ge eahpidit váibmu , muhto oskut ahte dat mii son dadjat , dáhpáhuvvat , son dat dáhpáhuvvat . danne mun cealkit don . buot dat mii don átnut rohkadallat , oskut ahte don leat juo oažžut dat , de oažžut . muhto go don čuožžut rohkadallat+V+TV+Der3+Der/n , de addit ándagassii jos don leat mihkkege unohasvuohta guhtege vuostái , vai maiddái don áhčči albmi addit don ándagassii don rihkkun . muhto jos ii addit ándagassii , de albmi+N+Der1+Der/laš áhčči ge ii addit don ándagassii don rihkkun . son boahtit fas jerusalem . go jesus leat vázzit tempelšillju , de bajitbáhppa , čálaoahppavaš ja vuoras boahtit son lusa ja jearrat . gii fápmu dahkat don dát . dahje gii leat addit don fápmu dahkat dát . jesus vástidit son . mun leat gažaldat don ; vástidit dat , de mun cealkit don gii fápmu mun dahkat dát . johanas gásta , boahtit go dat albmi vai olmmoš . vástidit mun dat . dát son árvaladdat gaskan+Adp+PxPl3++ . jos mun vástidit . albmi , de son jearrat . manne dalle ii oskut son . vai sáhttit go mun vástidit . olmmoš . muhto dat son ii duostat olmmoš dihtii , go juo buohkat oaivvildit ahte johana duođaid leat profehta . danne son vástidit . mun ii diehtit . de jesus cealkit son . de ii mun ge cealkit don gii fápmu mun dahkat dát . jesus sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti son veardádus . olmmái gilvit viidnegárdi ja áidut dat , roggat viidneduolmmahat ja hukset geahččotoardna . dasto son láigohit viidnegárdi viidnegárdebargi ja vuolgit olgoriika . go áigi dievvat , de son vuolggahit muhtun bálvalit+V+TV viidnegárdebargi lusa , vai oažžut oassi viidnegárdi šaddu . muhto son váldit son gitta , cábmit son ja luoitit son mannat ruoktot guorus giehta . maŋŋil son vuolggahit nubbi bálvaleaddji son lusa ; son son časkit oaivi ja hiddjidit . de son vuolggahit nubbi vel ; son son goddit . ja son vuolggahit eatnat eará ; muhtun son cábmit , ja muhtun gis goddit . dál son leat dušše okta vel , ieš ráhki bárdni . loahppa son vuolggahit bárdni son lusa , dasgo son jurddašit . mun bárdni son goittot atnit árvu . muhto viidnegárdebargi dadjat guhtet guoibmi . diet leat árbbolaš . boahtit , goddit+V+TV+Der/PassS son , de mun oažžut son árbi . son dohppet ja goddit son ja bálkestit olggos viidnegárdi . maid dál viidnegárdeisit dahkat . son boahtit ja duššadit viidnegárdebargi ja addit viidnegárdi eará . ii go leat lohkat dát čálasátni . dat geađgi man huksejeaddji hilgut , leat šaddat váldočiehkageađgi . dat leat hearrá ieš dahku ja dat leat ovdu+N+Der1+Der/laš mun čalbmi . ráđđehearrá viggat váldit son gitta , muhto ballat olmmoš . son áddet ahte son muitalit dát veardádus son vuostái . dan dihtii son guođđit son ja mannat eret . dasto son bidjat son lusa muhtun farisealaš ja herodialaš , vai son giellat son sátni . son boahtit ja dadjat . oahpaheaddji , mun diehtit ahte don leat vuoiggalaš ii ge beroštit dat mii eará oaivvildit . dasgo don ii geahččat olmmoš hápmi beallái , muhto oahpahit ipmil geaidnu duohtavuohta mielde . muitalit mun . leat go riekta máksit vearru keaissir vai ii . galgat go mun máksit vai ii . muhto jesus dovdat son guoktilaš+A+Der3+Der/vuohta ja cealkit son . manne don geahččalit mun . buktit mun denara vai beassat geahččat dat . son addit son dat , ja son jearrat . gii govva ja namma leat dás . son vástidit . keaissir . de jesus cealkit son . addit keaissir dat mii keaissir gullat , ja ipmil dat mii ipmil gullat . ja son ovddošit son sakka . de boahtit jesus lusa muhtun saddukealaš , guhte čuoččuhit ahte ii leat bajásčuožžileapmi , ja son jearrat son . oahpaheaddji . movsses leat čállit mun ahte jos muhtun leat viellja gii jápmit ja son báhcit áhkká ii ge okta mánná , de galgat son náitalit leaska ja addit viellja nálli . leat čieža vieljaš . vuosttaš váldit ieš áhkká , muhto jápmit mánáheapme . de nubbi náitalit leaska , muhto son ge jápmit mánáheapme , ja nu goalmmát ge . ii okta dat čiežas oažžut mánná . loahpas jápmit nisu ge . muhto go son bajásčuožžilit bajásčuožžileapmi beaivi , gii áhkká son de leat . dasgo buot čiehča han leat leat náitalit son . jesus vástidit . ii go čádjidit danne_go ii dovdat čála ii ge ipmil fápmu . dasgo go jábmi bajásčuožžilit , de ii náitalit ii ge náitit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto son leat dego eŋgel albmi . muhto ahte jábmi bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , dat han gal leat lohkat movssesgirji muitalus bastilislátnjá birra , mo ipmil cealkit movsses . mun leat abraham ipmil ja issát ipmil ja jáhkob ipmil . ii son leat jábmi ipmil , muhto eallit olmmoš ipmil . don leat ollis čádjidit . muhtun čálaoahppavaš gii gullat son nákkáhallat+V+IV+Der3+Der/n ja fuomášit mii bures jesus leat vástidit , mannat son lusa ja jearrat . guhtemuš báhkkon leat buot mávssolaš . jesus vástidit . mávssolaš báhkkon leat dát . gullat , israel . hearrá ipmil , hearrá leat áidna ipmil ; ja don galgat ráhkistit hearrá ipmil oppa váibmu ja oppa siellu ja oppa miella ja oppa fápmu . nubbi leat dát . don galgat ráhkistit lagamuš+A+Superl+Der2+Der/at nugo ieš . ii mihkkege báhkkon leat stuoris go dát guokte . čálaoahppavaš dadjat son . oahpaheaddji , dat leat riekta . lea duohta mii don cealkit ahte hearrá leat áidna ipmil , ja ahte ii leat eará ipmil go son . ja go ráhkistit son oppa váibmu ja oppa jierbmi ja oppa fápmu , ja go ráhkistit lagamuš nugo ieš , de dat leat eanet veara go buot boaldinoaffar ja njuovvanoaffar . jesus gullat man jierbmi+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at son vástidit ja cealkit son . don ii leat guhkkin eret ipmil riika . ii ge okta duostat šat jearrat son . oahpahit tempelšillju jesus sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti ja jearrat . mo čálaoahppavaš sáhttit dadjat ahte messias leat dávvet bárdni . dávvet han ieš cealkit bassi_vuoigŋa bokte . hearrá cealkit mun hearrá . čohkánit mun olgeš giehta beallái , dassážii go mun bidjat don vašálaš don juolgi vuollái . dávvet ieš nappo gohčodit messias hearrá ; mo son de sáhttit leat dávvet bárdni . ollu olmmoš guldalit son miella , ja oahpahit son son cealkit . váruhit čálaoahppavaš . son áinnas váccašit guhkki bivttas ja háliidit ahte olmmoš buorástahttit son márkanšillju . son dáhttut čohkkát synagoga buorre sadji ja boaššumus go leat guossi . son háhpohallat leaska dállu ja lohkat guhkki rohkos . muhto son oažžut dađe garas duopmu . jesus čohkánit aiddo tempelbumbá buohta ja oaidnit mo olmmoš bidjat ruhta bumbá . máŋga rikkis addit ollu . de boahtit geafi leaska ge gii bidjat guokte šlánte , moadde evre veara . jesus gohččut máhttájeaddji lusa ja cealkit . duođaid , mun cealkit don . dát geafi leaska leat addit eanet go buot eará gii bidjat ruhta tempelbumbá . dasgo son buohkat addit valljivuohta , muhto son addit geafivuohta buot dat mii son leat , buot dat mii son dárbbašit eallin várás . go jesus leat mannat olggos tempel , de muhtun son máhttájeaddji dadjat son . oahpaheaddji . gea , makkár čáppat geađgi ja ráhkkanus . jesus vástidit . oaidnit go dát stuoris ráhkadus . dat ii báhcit geađgi geađgi ala , muhto visot gaikkodit+V+TV+Der2+Der/PassL . go son leat čohkkát oljovárri tempel buohta , de biehtár , jáhkob , johanas ja ándaras jearrat son iehčanassii . muitalit mun goas dát dáhpáhuvvat , ja mii leat mearka dat ahte buot dát ollašuvvat . jesus sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti son . váruhit amas okta čádjidahttit don . olus boahtit mun namma ja dadjat . mun dat leat . ja son čádjidahttit olus . go don gullat soahtešlápma ja sođđi birra , de ii dalle ballát . dasgo dát fertet dáhpáhuvvat , muhto loahppa ii leat velá boahtit . álbmot čuožžilit álbmot vuostá ja riika riika vuostái , ja ollu báiki šaddat eatnandoarggástus ja nealgi ge . dát leat dušše ávttat álgu . váruhit . son addit don duopmostuollu , spihččet don synagoga ja doalvut don eananhearrá ja gonagas ovdii mun dihtii duođašteaddji son . muhto evangelium fertet vuos sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL buot álbmot . go son doalvut don ja addit don eiseváldi , de ii moraštit ovddalgihtii mii galgat sárdnut . sárdnut dat mii addit+V+TV+Der2+Der/PassL don dahtanaga boddu . dasgo ii leat don gii sárdnut , muhto bassi_vuoigŋa . viellja diktit viellja dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL jápmin , ja áhčči mánná , ja mánná čuožžilit vánhen vuostái ja diktit son dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL jápmin . ja don vašuhit+V+TV+Der2+Der/PassL mun namma dihtii . muhto dat guhte bissu nanus gitta loahppa rádjái , beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . go don oaidnit bilidit+V+TV fastivuohta čuožžut dakko gos dat ii galgat čuožžut – vuhtiiváldit lohkki dát . – dalle fertet son gii leat judea , báhtarit várri ; dat gii leat dáhkki alde , ii galgat njiedjat viežžat mihkkege viessu , ii ge dat gii leat bealdu galgat máhccat ruoktot viežžat bivttas . vuoi áhpeheapme ja njamahit+V+TV+Der2+Actor dat beaivi . rohkadallat ii dárbbašit báhtarit dálvet . dasgo dat beaivi šaddat dakkár áŧestus mii ii leat leat dat rájes go ipmil álgu sivdnidit máilbmi , ja mii ii šaddat šat goasse . jos hearrá ii oanidit dat beaivi , de ii gádjat+V+TV+Der2+Der/PassL okta olmmoš . muhto son dihtii gii son leat válljet , leat son oanidit dat áigi . jos okta dadjat don . gea , dá leat messias . dahje . gea , duo son leat . de ii oskut dat . dasgo vearri messias ja vearri profehta čuožžilit ja dahkat mearka ja oavdudahku jos de mii čádjidahttit son gii leat válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . váruhit . mun leat cealkit don buot ovddalgihtii . muhto dat beaivi , dát áŧestus maŋŋil , beaivváš sevnnjodit ii ge mánnu báitit ; násti gahččat vuolás albmi , ja albmi fápmu lihkahit+V+TV+Der2+Der/PassL . dalle son oaidnit olbmobárdni boahtit balva stuoris fápmu ja hearvásvuohta . ja dalle son vuolggahit eŋgel ja čohkket njeallje máilbmečiehka son gii son leat válljet , eanan ravda gitta albmi ravda . oahppat veardádus fiikkonmuorra . go dat oaksi oažžut álus ja lasta , de diehtit ahte leat geassut . nu diehtit maiddái don , go oaidnit dát dáhpáhuvvat , ahte son leat lahka ja čuožžut uksa ovddas . duođaid , mun cealkit don . dát buolva ii nohkat ovdal_go buot dát dáhpáhuvvat . albmi ja eanan duššat , muhto mun sátni ii goasse duššat . muhto dat beaivi dahje diibmu ii okta dovdat , ii albmi eŋgel ii ge bárdni , muhto duššefal áhčči . váruhit ja goahcat . dasgo don ii diehtit goas dat áigi boahtit . dat leat dego olmmái gii mannat olgoriika . go vuolgit ruoktu , de addit dállodoallu bálvaleaddji háldu , juohkehaš oažžut sierra bargu , ja son gohččut uksafákta gohcit . goahcat de . dasgo don ii diehtit goas dáluisit boahtit , šaddat go eahket , gaskaidja , vuoncávaris biškunáigi dahje iđedis . goahcat , amas son boahtit fáhkkestaga ja gávdnat don oađđit . dan mii mun cealkit don , dat cealkit buohkat . goahcat . beassážat ja suvrut+V+IV+VAbess láibi bassi leat guokte beaivi . bajitbáhppa ja čálaoahppavaš smiehttat mo juotna+N+Der1+Der/laš+A+Der3+Der/vuohta váldit ja goddit son . son dadjat . allut datte fal bassi áigi , ii olmmoš stuimmáskit . go jesus leat betania simmon spihtálaš luhtte ja leat čohkkát beavdi , de boahtit sisa nisu gii leat buhtis ja divrras nardusvuoiddas alabástalihtti . son cuvket lihtti ja leiket vuoidasit jesus oaivi badjelii . muhtun gii leat dat , suhttat ja dadjat guhtet guoibmi . manne nie skihtardit vuoiddas . leat sáhttit vuovdit dat badjel golmmačuođi denara ja addit ruhta geafi . ja son skuldot nisu . muhto jesus cealkit . diktit son ráfi . manne don vuorjat son . son leat dahkat mun buorre dahku . geafi gal leat álo don luhtte ja son sáhttit dahkat buorre nu dávjá go dáhttut , muhto mun ii leat álo don luhtte . son dahkat mii sáhttit . ovddalgihtii son leat vuoiddadit mun rumaš hávdádeapmi várás . duođaid , mun cealkit don . gos ihkinassii oppa máilbmi evangelium sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL , muitalit+V+TV+Der2+Der/PassL maiddái dát dahku son muitu . muhto judas iskariot , okta dat guoktenuppelogis , mannat bajitbáhppa lusa beahttit dihtii jesus . son illosit go gullat dat ja lohpidit son ruhta , ja dat rájes son ohcat+V+TV+Der3+Der/goahti liiba beahttit jesus . suvrut+V+IV+VAbess láibi bassi vuosttaš beaivi , go beassášláppis njuovvat+V+TV+Der2+Der/PassL , máhttájeaddji jearrat son . gosa don háliidit mun mannat ráhkadit don beassášmális . de son vuolggahit guokte máhttájeaddji ja cealkit son . mannat gávpot . doppe deaivat olmmái gii leat guoddit čáhcelihtti . čuovvut son , ja go son mannat sisa , de dadjat+V+TV+Der2+Actor dáluisit . oahpaheaddji jearrat . gos leat latnja gos mun beassat borrat beassášmális máhttájeaddji . de son čájehit don stuoris latnja badjegeardi gos viso leat gárvvis . ráhkadit mun mális dohko . máhttájeaddjiguovttos vuolgit ja boahtit gávpot . son gávdnat buot nu mo jesus leat cealkit ja ráhkadit beassášmális . eahket jesus boahtit dohko dat guoktenuppelogis . go son leat čohkkát beavdi boradit , de son cealkit . duođaid , mun cealkit don . muhtun don beahttit mun , muhtun gii leat boradit mun . dalle son šlundut , ja okta nubbi jearrat+V+TV+Der3+Der/goahti son . almma mun gal ii leat dat . muhto son vástidit . leat muhtun dát guoktenuppelogis , muhtun gii buonjostit lihtti mun oktanaga . olbmobárdni vuolgit eret , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL son birra , muhto vuoi dat olmmoš guhte beahttit olbmobárdni . dan olmmoš leat buorre jos son ii leat goasse riegádit . go son leat boradit , de jesus váldit láibi , rohkadallat giittusrohkos , doadjalit dat , addit son ja cealkit . váldit dát , dát leat mun rumaš . ja son váldit gearra , giitit ipmil , addit son , ja son juhkat buohkat dat . son cealkit . dát leat mun varra , lihttu varra , mii golggahit+V+TV+Der2+Der/PassL eatnagat ovddas . duođaid , mun cealkit don . ii juhkat šat viidnemuorra šaddu ovdal_go dat beaivi go juhkat varas viidni ipmil riika . go son leat lávlut máidnunlávlla , de mannat olggos oljovárri . jesus cealkit son . don buohkat vearránit mun , dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun časkit geahčči , ja eallu bieđganit . muhto maŋŋil go mun leat bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , de mannat don ovdalis galilea . biehtár dadjat son . vaikko buohkat vearránit don , de mun goittot ii goasse dahkat dat . jesus vástidit . duođaid , mun cealkit don . otná idja , ovdal_go vuoncávaris biškkádit guktii , don biehttalit mun golbmii . muhto biehtár nannet velá garas . vaikko vel jápmit don , de ii eisege biehttalit don . aiddo nu buohkat dadjat . son boahtit báiki mii namma leat getsemane , ja son cealkit máhttájeaddji . čohkánit dát dat bodda go mun rohkadallat . de son váldit fárru biehtár , jáhkob ja johanas , ja son doarggistit+V+IV+Der3+Der/goahti ja ballat+V+IV+Der3+Der/goahti sakka . son cealkit son . mun siellu leat lossat moraš jápmin rádjái . báhcit dát ja goahcat . son mannat veahá guhkkelii , luoitádit eanan ja rohkadallat ahte dat diibmu mannat son meattá , jos leat vejolaš . son cealkit . abba , áhčáš . buot leat don vejolaš . váldi mun eret dát gearra . ii datte šaddat nugo mun dáhttut , muhto nugo don dáhttut . son máhccat ja gávdnat son oađđit ja cealkit biehtár . simmon , oađđit go . ii go nagadit gohcit okta diibmu . gohcit ja rohkadallat ii šaddat geahččalus . vuoigŋa gal leat geargat , muhto oažži leat headju . son mannat fas eret ja rohkadallat seammá sátni . go son boahtit ruovttoluotta , de gávdnat son fas oađđit , dasgo son čalbmi leat lossat nagir , ii ge son diehtit mii vástidit . son boahtit son lusa goalmmádassii ja cealkit . ain go leat oađđit ja vuoiŋŋastit . dál leat doarvi . diibmu leat boahtit . olbmobárdni addit+V+TV+Der2+Der/PassL dál suddu+N+Der1+Der/laš giehta . čuožžilit , vuolgit . geahččat , son guhte beahttit mun , leat lahka . dan seammás , go son leat ain sárdnut , boahtit juda , okta dat guoktenuppelogis , ja son fárus joavku mii leat miehkki ja soabbi . son boahtit bajitbáhppa , čálaoahppavaš ja vuoras luhtte . beahttit+V+TV+Der2+Actor leat šiehtadit son mearka . dat gii mun cummistit , son dat leat . váldit son ja doalvut son eret sihkar geahčču . ja go son boahtit , de mannat dat seammás jesus lusa ja dadjat . rabbat . ja cummistit son . de son dohppet jesus ja váldit son gitta . okta son gii leat dat , rohttet miehkki ja čuolastit bajimušbáhppa bálvaleaddji ja čuohppat son beallji eret . jesus cealkit son . don leat vuolgit miehkki ja soabbi váldit mun gitta , dego leat rievvár . beaivválaččat leat don ja oahpahit tempelšillju , ii ge don váldit mun gitta . muhto dát dáhpáhuvvat vai čála ollašuvvat . de buohkat guođđit son ja báhtarit . muhtun nuorra olmmái leat jesus fárus ; son leat dušše liidnegiesastat álás rumaš birra . son dohppet son , muhto son luoitilit liidnegiesastat ja báhtarit álásin . son doalvut jesus bajimušbáhppa lusa , ja buot bajitbáhppa , vuoras ja čálaoahppavaš čoahkkanit . biehtár oavnnjildit jesus gitta bajimušbáhppa gárdin . dat son čohkkát fákta gaskkas ja liekkadallat dollagáddi . bajitbáhppa ja oppa ráđđi oččodit duođaštus jesus vuostái vai beassat dubmet son jápmin , muhto ii gávdnat mihkkege . olus buktit vearri duođaštus , muhto son duođaštus ii boahtit okta . de muhtun čuožžilit ja buktit dát vearri duođaštus son vuostái . mun leat gullat son cealkit . mun áigut gaikkodit dát tempel mii leat hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL giehta , ja golbma beaivvis hukset nubbi mii ii leat hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL giehta . muhto ii dás ge boahtit son duođaštus okta . dalle bajimušbáhppa čuožžilit ja jearrat jesus . ii go don leat mihkkege dadjamuš son áššáskuhttin . muhto son orrut jávohaga ii ge vástidit mihkkege . bajimušbáhppa jearrat fas . leat go don messias , buressivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmila_bárdni . jesus vástidit . de leat , ja don oažžut oaidnit olbmobárdni čohkkát buotveagalaš olgeš giehta bealde ja boahtit+V+IV+Der3+Der/n albmi balva . dalle bajimušbáhppa gaikkihit bivttas guovdat ja dadjat . maid mii dál vihtan . don leat ieš gullat ipmilbilkádus . maid oaivvildit . buohkat dubmet son sivalaš jápmit . muhtun čolgat+V+TV+Der3+Der/goahti son , ja son gokčat son muohtu , čorbmat son ja dadjat . einnostit dal . maiddái fákta huškut son soabbi . dan bodda leat biehtár vuollin šillju . muhtun bajimušbáhppa biigá boahtit meattá , ja go son fuomášit biehtár gii leat liekkadallat , de geahččat son ja dadjat . don maiddái leat dát nasaretlaš jesus . muhto biehtár biehttalit ja dadjat . mun ii áddet ii ge ipmirdit mii don hállat ; de son mannat olggos poartalatnja . ja vuoncávaris biškkádit . muhto biigá áicat son dat ja dadjat+V+TV+Der3+Der/goahti son gii leat čuožžut birra . diet leat okta son . biehtár fas biehttalit . veahá maŋŋelaš son ge gii leat čuožžut dat , dadjat biehtár . duođaid , don leat okta son . don han leat galilea+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš . muhto son garrudit+V+TV+Der3+Der/goahti ja vuordnut+V+TV+Der3+Der/goahti . ii mun dovdat diet olmmái gii birra don hállat . dan seammás vuoncávaris biškkádit nuppádassii . de biehtár muitát mii jesus leat cealkit son . ovdal go vuoncávaris biškkádit guktii , don biehttalit mun golbmii . ja son čierus . dakkaviđe iđedis bajitbáhppa , vuoras ja čálaoahppavaš čoahkkanit , ja oppa ráđđi dahkat mearrádus . son čatnat jesus , doalvut son eret ja addit son pilatus háldu . pilatus jearrat son . leat go don juvddálaš gonagas . jesus vástidit son . ieš han don dadjat dat . bajitbáhppa váidalit sakka son . de pilatus jearrat fas . ii go don vástidit mihkkege . gullat , mo son áššáskuhttit don . muhto jesus ii vástidit sátni ge , ja pilatus imaštallat . bassi áigi pilatus lávet luoitit luovus okta fáŋga , gii olmmošjoavku gáibidit . muhtun , gii namma leat barabbas , leat giddagas eará stuibmidit+V+IV+Der2+Actor ; son leat sorbmet olmmoš stuibmi siste . olmmošjoavku boahtit pilatus lusa ja sihtat son dahkat nugo lávet . ja son vástidit son . dáhttut go mun luoitit juvddálaš gonagas . dasgo son árvidit ahte bajitbáhppa leat váidit jesus gáđašvuohta . muhto bajitbáhppa hálahit olmmošjoavku nu_ahte son baicca dáhttut bidjat barabbas luovus . pilatus jearrat fas . mii mun dalle dahkat son gii don gohčodit juvddálaš gonagas . son čuorvut son . russiinávlet son . pilatus jearrat . mii bahá ba son leat dahkat . muhto son huikit vel jitnoseabbot . russiinávlet son . ja pilatus , guhte háliidit dahkat olmmoš miella mielde , luoitit barabbas luovus , muhto jesus son spihččet+V+TV+Der1+Der/h ja addit russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . soalddát doalvut jesus ladnešillju ja gohččut čoahkkái oppa fáktaveahka . son coggat son purpurbivttas , bárgidit bastilislátnjákruvdnu ja bidjat son oaivi . de son dearvvahit+V+TV+Der3+Der/goahti son ja dadjat . dearvva don , juvddálaš gonagas . son huškut son oaivi soabbi , čolgat son njeaiga ja luoitádit son ovdii ja gopmárdallat son . go son leat bilkidit son , de nuollat son eret purpurbivttas ja coggat son fas ieš bivttas . de son doalvut jesus olggos russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . jesus ruossa son bágget muhtun olmmái guoddit ; son leat kyrene+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš simmon , aleksandros ja rufus áhčči , gii leat aiddo boahtit meahcci . son doalvut jesus dat báiki mii namma leat golgata , jorgalit+V+TV+Der2+Der/PassL oaivegállobáiki . son áigut addit son viidni mii leat seaguhit+V+TV+Der2+Der/PassL myrra , muhto son ii váldit dat . de son russiinávlet jesus ja juogadit son bivttas vuorbádallat+V+TV+Der3+Der/n mii giige galgat oažžut . leat goalmmát diibmu go russiinávlet son . leat čállit váidalus son vuostái ná . juvddálaš gonagas . oktan son son russiinávlet guokte rievvár , nubbi son olgeš ja nubbi son gurut bealle . nu ollašuvvat dat čálasátni mii cealkit . son lohkat+V+TV+Der2+Der/PassL láhkarihkkut+V+TV+Der2+Actor searvi . son gii vázzit meattá , bárdit oaivi ja bilkidit son beastit dál ieš ja njiedja ruossa . seammá láhki bajitbáhppa ja čálaoahppavaš ge bilkidit son ja dadjat guhtet guoibmi . eará son gal leat beastit , muhto ieš ii sáhttit beastit . messias , israel gonagas , njiedjat dal ruossa , vai mun beassat oaidnit ja oskut . maiddái son gii leat russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL oktan son , hiddjidit son . go guhtta diibmu dievvat , de boahtit seavdnjadas oppa riika badjel , ja dat bistit gitta ovccát diibmu rádjái . ovccát diibmu jesus čuorvut allat jietna . elo , elo , lema sabaktani . dat leat . ipmil , ipmil , manne don leat mun guođđit . muhtun son gii čuožžut dat , gullet dat ja dadjat . gullat , son čuorvut elia . de muhtun viehkat ja njuoskadit guobbaras ettetviidni , bidjat dat soabbegeahči ja addit son juhkat . son dadjat . ii vuos , geahččat+V+TV+Der/PassS boahtit go elia váldit son vuolás . muhto jesus čurvet allat jietna ja addit vuoigŋa . ja tempel ovdaloavdda gaikánit guovdat , badjeravda gitta vuolleravda . go offiseara gii čuožžut aiddo son buohta , oaidnit mo son addit vuoigŋa , de dadjat . duođaid , dát olmmoš leat ipmila_bárdni . veahá gaskka dat eret leat maiddái muhtun nisu geahččat+V+TV+Der3+Der/n . son searvi leat márjá magdalena , márjá , nuorra jáhkob ja jovsses eadni , ja salome . son leat čuovvut jesus ja bálvalit son go son leat galilea . dat leat čuožžut maiddái ollu eará nisu gii leat boahtit bajás jerusalem oktan son . go leat juo šaddat eahket , ja go leat ráhkkananbeaivi , dat mearkkašit beaivi ovdal sábbát , de boahtit arimatea+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš jovsset , allat ráđđehearrá , gii ieš leat vuordit ipmil riika . son arvat mannat pilatus lusa ja sihtat jesus rumaš . pilatus imaštit ahte jesus leat juo jápmit ja gohččut offiseara lusa ja jearrat son guhkká go jesus leat leat jápmit . go offiseara leat duođaštit son dát , de son addit jovsset rumaš . jovsset oastit fiinnis liidni , váldit jesus vuolás , giessat son liidni sisa ja bidjat son hávdi mii leat čuollat+V+TV+Der2+Der/PassL bákti . ráigi ovdii fierahit geađgi . márjá magdalena ja márjá , jovsses eadni , oaidnit gosa jesus bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL . go sábbát leat vássit , de márjá magdalena ja márjá , jáhkob eadni , ja salome ostet njálggahádja vuoiddas , vai beassat vuolgit vuoiddadit son . hu árrat vahkku vuosttaš beaivi son boahtit hávdi lusa , go beaivváš badjánit . son dadjat guhtet guoibmi . gii fierahit eret geađgi hávdi ovddas . muhto go son geahčastit , de oaidnit ahte geađgi leat fierahit+V+TV+Der2+Der/PassL eret ; dat leat sakka stuoris . son mannat hávdi sisa ja oaidnit nuorra olmmái čohkkát olgeš bealde , gárvodit+V+IV+Der2+Der/eapmi vielgat , guhkki bivttas , ja son suorganit . muhto son cealkit son . ii ballat . don leat ohcat nasaret+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš jesus , guhte russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . son leat bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , ii son leat dás . geahččat , die leat báiki gosa son bidjat son . muhto mannat muitalit son máhttájeaddji ja biehtár ahte son mannat don ovdalis galilea ; doppe don beassat oaidnit son , nugo son cealkit don . de son mannat olggos ja báhtarit eret hávdi luhtte , dorggiidit ja suorganit . ii ge muitalit mihkkege giige , dasgo son ballat . go jesus leat bajásčuožžilit árrat vahkku vuosttaš beaivi , de son almmustahttit ieš vuos márjá magdalena , gii son leat ádjit olggos čieža bahá vuoigŋa . márjá mannat muitalit dat son gii leat leat son mielde , ja gii dál moraštit ja čierrut . muhto go son gullat ahte jesus leat eallin , ja ahte márjá leat oaidnit son , de ii luohttit dat . dat maŋŋil jesus almmustahttit ieš eará hápmi guovttis son , go son leat vázzit geaidnoráigge eret gávpot . son mannat maiddái muitalit eará , muhto ii son jáhkkit son ge . loahppa son almmustahttit ieš oktanuppelohkái máhttájeaddji go son leat čohkkát beavdi . son cuiggodit son eahpeosku ja garas váibmu go ii leat jáhkkit son gii leat oaidnit son bajásčuožžilit maŋŋil . de son cealkit son . vuolgit oppa máilbmi ja sárdnidit evangelium buot sivdnádus . dat guhte oskut ja gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL , beastit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto dat guhte ii oskut , dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . ja dát mearka čuovvut son gii oskut . son ádjit olggos bahá vuoigŋa mun namma , son sárdnut ođas giella , ja son dohppet gearpmaš giehta . jos son juhkat ge jápmu+N+Der1+Der/laš mirko , de dat ii vahágahttit son . son bidjat giehta buohcci ala , ja dat dearvvašmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . go hearrá jesus leat sárdnut son dát , de váldit+V+TV+Der2+Der/PassL bajás albmi ja čohkánit ipmil olgeš giehta beallái . muhto son vuolgit ja sárdnidit juohke sajis , ja hearrá ieš doaibmat son ja duođaštit sátni ovdamearka . olus leat riepmat govvidit dat dáhpáhus mii leat ollašuvvat mun gaskkas , dat mielde maid son gii álgu rájes leat čalbmi+N+Der1+Der/laš duođašteaddji ja sátni bálvaleaddji , leat muitalit mun . go mun ge dál leat suokkardit dárkil+A+Der2+Der/at buot dáhpáhus gitta álgu rájes , de leat mearridit čállit dat don , allat árvosaš teofilos , vai don áddet man luohtehahtti dat oahpahus leat maid don leat oažžut . dan áigi go herodes leat judea gonagas , leat doppe sakarja-nammasaš báhppa gii gullat abia báhppaossodat . son áhkká leat maiddái aron sohka , ja son namma leat elisabet . son leat guktot vanhurskkis ipmil ovddas ja eallit láitemeahttun hearrá báhkkon ja njuolggadus mielde . son leat mánáheapme , dasgo elisabet ii sáhttit oažžut mánná ; ja guktot leat juo eallit+V+IV+Der1+Der/l olmmoš . muhtun beaivi sakarja leat bálvalit báhppa ipmil ovddas , dasgo dál leat son joavku vuorru . vierru mielde vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL báhppa gaskkas , ja nu šaddat sakarja vuorbi mannat hearrá tempel oaffaruššat suovas áltár alde . oaffaruššat+V+TV+Der3+Der/n bodda buot olmmoš leat olggobealde rohkadallat . de hearrá eŋgel almmustuvvat son , suovasáltár olgeš bealde . sakarja suorganit go oaidnit son , ja son boahtit ballu . muhto eŋgel cealkit son . ii ballat , sakarja . dasgo ipmil leat gullat don rohkos . don áhkká elisabet riegádahttit don bárdni , ja don galgat gohčodit son johanas . son šaddat don illu ja ávvu , ja olus illudit son riegádeapmi dihtii . dasgo son šaddat stuoris hearrá ovddas . viidni dahje garas juhkamuš son ii juhkat , ja eadni heagga rájes son leat dievva bassi_vuoigŋa . son jorgalahttit olus israel ruovttoluotta hearrá ipmil . son mannat hearrá ovddabealde elia vuoigŋa ja fápmu , jorgalit dihtii áhčči váibmu mánná ja addit dihtii eahpegulolaš vanhurskkis miella , ja ná son ráhkkanahttit álbmot hearrá . sakarja jearrat eŋgel . mo sáhttit mun diehtit ahte dáhpáhuvvat ná . mun han leat boaris , ja mun áhkká leat maid juo eallit+V+IV+Der1+Der/l olmmoš . eŋgel vástidit . mun leat gabriel gii čuožžut ipmil muohtu ovddas . mun leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL sárdnut don ja buktit dát illusáhka . muhto don šaddat gielaheapme ii ge sáhttit hállat ovdal_go dat beaivi go dát dáhpáhuvvat , danne_go ii oskut mun sátni mii ollašuvvat go áigi dievvat . olmmoš vuordit sakarja ja ovddošit manne son ádjánit tempel . go son boahtit olggos , de ii máhttit hállat , ja son árvidit ahte son leat oaidnit oainnáhus tempel . son dušše nuvkkihit son ja bissut gielaheapme . go son bálvalusáigi leat nohkat , de son mannat ruoktu . veahá maŋŋelaš šaddat son áhkká elisabet mánná vuostái , ja son čiehkádit vihtta mánnu olmmoš ovddas . son dadjat . dát leat hearrá dahkat mun . dál son leat geahččat mun ja luvvet mun eret olmmoš bilku . go elisabet leat guhtta mánnu , de ipmil vuolggahit eŋgel gabriela muhtun galilea gávpot mii namma leat nasaret , nieida lusa gii leat lohpádallat jovsset , dávvet sogalaš ; nieida namma leat márjá . eŋgel boahtit son lusa ja cealkit . dearvva don , don guhte leat oažžut árbmu . hearrá leat don . son suorganit sakka eŋgel sátni dihtii ja imaštit maid dát buorástahttit+V+TV+Der3+Der/n mearkkašit . muhto eŋgel cealkit son . ii ballat , márjá . dasgo ipmil leat čájehit don árbmu . geahččat , don šaddat mánná vuostái ja riegádahttit bárdni ja bidjat son namma jesus . son šaddat leat stuoris ja gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL allat bárdni . hearrá ipmil addit son son áhčči dávvet truvdnu , ja son ráđđet agálaččat jáhkob sohka , ja son gonagasriika ii nohkat goasse . márjá jearrat eŋgel . mo dát sáhttit dáhpáhuvvat go ii leat leat okta olmmái . eŋgel vástidit . bassi_vuoigŋa boahtit don badjelii , ja allat fápmu suoivanastit don badjel . dan dihtii leat bassi dat mánná gii riegádit ja gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL bassit ja ipmila_bárdni . ja fuolki elisabet han leat maiddái vuordit bárdni , vaikko leat boaris . dadjat+V+TV+Der2+Der/PassL ahte son ii sáhttit oažžut mánná , muhto dál son leat juo guhtta mánus . dasgo ii mihkkege leat veadjemeahttun ipmil . dalle márjá cealkit . mun leat hearrá bálvaleaddji . šaddat mun nugo don leat cealkit . ja eŋgel guođđit son . moadde beaivi maŋŋil márjá vuolgit ja doapmat várregilli , muhtun judea gávpot . son mannat sakarja viessu ja buorástahttit elisabet . go elisabet gullat márjá buorástahttit , de mánná lihkastit son siste ja bassi_vuoigŋa deavdit son . elisabet čuorvut allat jietna . buressivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL leat don nisu gaskkas , ja buressivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL leat don heagga šaddu . gii ba mun leat , ahte hearrá eadni boahtit mun lusa . dasgo dalle go mun gullat don buorástahttit , de mánná lihkastit ávvu mun siste . ja ávdugas son guhte oskut , dasgo dat mii hearrá leat cealkit son , ollašuvvat . dalle márjá cealkit . mun siellu rámidit hearrá , ja mun vuoigŋa ávvudit ipmil , mun beasti , dihtii . dasgo son leat geahččat vuollegaš bálvaleaddji . dás duohko buot sohka rámidit mun ávdugas , dasgo buotveagalaš ipmil dahkat mun stuoris dahku , bassi leat son namma . sogas sohka son árkkálmastit son gii ballat son . son gievra giehta dahkat fápmu+N+Der1+Der/laš dahku ; son biđget son gii leat čeavlái jurdda son váibmu , ja nordadit ráđđejeaddji eret truvdnu ja bajidit smávis . son biebmat nealgut+V+IV+Der2+Actor buorre attáldat , muhto rikkis son vuolggahit eret ieš luhtte guorus giehta . son veahkehit bálvaleaddji israel ii ge vajáldahttit árpmihit son , nugo lohpidit mun máttar , abraham ja son sohka , agálaš áigi . márjá orrut elisabet luhtte sullii golbma mánnu , ja de máhccat ruoktot . dál dievvat áigi goas elisabet galgat riegádahttit , ja son riegádahttit bárdni . go son siidaguoibmi ja fuolki gullet ahte hearrá leat čájehit son nu stuoris árbmu , de son illudit son . gávccát beaivi son boahtit birračuohppat bárdni . son háliidit gohčodit son sakarja áhčči mielde , muhto eadni dadjat . ii , son namma galgat leat johanas . son vástidit . ii han ovttastit don sohka leat dat namma . de son nuvkkihit áhčči manin son dáhttut gohčodit mánná . son sihtat távval ja čállit . son namma leat johanas . dalle buohkat ovddošit , muhto dat seammás sakarja oažžut fas hállannákca , ja son máidnut+V+TV+Der3+Der/goahti ipmil . buot son ránnjá badjelii boahtit ballu , ja sáhka dat birra mii leat dáhpáhuvvat , viidánit judea várregilli . buohkat gii gullat dat , vurket dat váibmu ja jearrat . mii son dát mánná boahtit . ja hearrá giehta láidet son . bassi_vuoigŋa deavdit sakarja , ja son sárdnut profehtalaš+A+Der2+Der/at . máidnut+V+TV+Der2+Der/PassL leat hearrá , israel ipmil , dasgo son oahppaladdat álbmot ja lonistit dat . son čuoččáldahttit mun bestojupmi čoarvi bálvaleaddji dávvet sohka , nugo son lohpidit dološ áigi rájes bassi profehta bokte , ahte mun beastit+V+TV+Der2+Der/PassL mun vašálaš , buohkat gii vašuhit mun . nu son árpmihit mun máttar ja atnit muitu bassi lihttu , dat válli mii son vuordnut mun áhčči abraham , ahte son gádjut mun eret mun vašálaš , vai mun ballat beassat bálvalit son buhtisvuohta ja vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta son muohtu ovddas buot beaivi . ja don , mánáš , gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL allat profehta , dasgo don mannat hearrá ovddas ja válmmaštit+V+TV+Der2+Der/ahtti son geaidnu ja oahpásmit+V+IV+Der2+Der/ahtti son álbmot bestojupmi suddu ándagassii addojupmi , dasgo mun ipmil leat árbmugas ja váibmoláđis . son oahppaladdat mun allagasas dego beaivváš badjáneapmi , báitit+V+IV+Der3+Der/n dihtii son gii orrut seavdnjadas ja jápmin suoiva , ja láidet dihtii mun juolgi ráfi geaidnu . ja bárdni šaddat bajás ja gievrut vuoigŋa . son orrut meahcci , gitta dat beaivi rádjái go son galgat loaiddastit israel ovdii . dat beaivi boahtit gohččun keaisár augustus ahte oppa máilbmi galgat čálihit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmošloahku . dat leat vuosttaš čáliheapmi , ja dat dáhpáhuvvat go kvirinius leat syria eananhearrá . buohkat vuolgit čálihit ieš , iešguhtege gávpot . jovsset vuolgit dalle nasaret gávpot bajás judea , dávvet gávpot betlehem , go son leat dávvet sohka ja nálli , čálihit ieš oktan márjá , gii leat lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL son áhkká ja gii leat mánná vuostái . go son leat doppe , de dievvat áigi go son galgat riegádahttit , ja son riegádahttit bárdni , vuosttašriegádeaddji , giessat son ja bidjat son krubbá , dasgo son ii leat idjasadji . dan guovlu leat sávzageahčči guođohit sávzaeallu ihkku . fáhkkestaga čuožžut hearrá eŋgel son ovddas , ja hearrá hearvásvuohta báitit son birra . son suorganit sakka . muhto eŋgel cealkit son . ii ballat . mun muitalit don stuoris illusáhka , mii šaddat illu oppa álbmot . don leat odne riegádit beastit dávvet gávpot ; son leat kristus , hearrá . ja dát leat don mearka . don gávdnat mánná mii leat giessat+V+TV+Der2+Der/PassL ja veallát krubbá . ja fáhkkestaga leat eŋgel luhtte albmi+N+Der1+Der/laš veahka , mii máidnut ipmil ja lávlut . gudni leat ipmil allat ja ráfi eanan alde olmmoš gii ipmil árpmihit . go eŋgel leat guođđit son ja máhccat albmi , de guođoheaddji dadjat guhtet guoibmi . vuolgit dal betlehem geahččat dat mii leat dáhpáhuvvat , ja mii hearrá leat almmuhit mun . ja son doapmalit dohko ja gávdnat márjá ja jovsset ja unni mánáš mii leat veallát krubbá . go son leat oaidnit son , de muitalit buot mii leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL son dat mánná birra . buohkat gii leat gullat , ovddošit dat mii guođoheaddji muitalit . muhto márjá vurket visot váimmus ja guorahallat dat . guođoheaddji máhccat ruoktot , máinnodit ja rámidit ipmil buot dat ovddas mii son leat gullat ja oaidnit ; buot leat nugo leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL son . gávccát beaivi go son galgat birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL , de son oažžut namma jesus , nugo eŋgel leat gohččut ovdal_go son sahkanit eadni heagga . go dat áigi boahtit go son movsses láhka mielde galgat buhtistit+V+TV+Der2+Der/PassL , de jovsset ja márjá váldit mánná mielde bajás jerusalem guoddit son hearrá ovdii . dasgo hearrá láhka leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL ahte juohke vuosttašriegádan bárdnemánná galgat vihahit+V+TV+Der2+Der/PassL hearrá . son galgat maiddái buktit oaffar nugo hearrá láhka gohččut . turtelduvvápárra dahje guokte duvváčivga . jerusalem ássat dat áigi olmmái gii namma leat simmon ; son leat vanhurskkis ja ipmilbalolaš ja vuordit israel jeđđehus . bassi_vuoigŋa leat son badjel , ja vuoigŋa leat almmustahttit son ahte son ii muosáhit jápmin ovdal_go leat oaidnit son gii hearrá leat vuoiddadit . vuoigŋa doalvut son tempel , ja go jesus vánhen boahtit sisa mánná dahkat dihtii láhka vierru mielde , de simmon váldit mánná salla , máidnut ipmil ja cealkit . hearrá , dál diktit bálvaleaddji vuolgit dáppe ráfi , nugo don leat cealkit . dasgo mun čalbmi leat oaidnit don bestojupmi mii don leat ráhkadit buot álbmot oidnosis , čuovggas mii šaddat almmustus báhkin ja gudni don álbmot israel . eadni ja áhčči ovddošit dat mii dadjat+V+TV+Der2+Der/PassL mánná birra . ja simmon buressivdnidit son ja dadjat son eadni márjá . geahččat , dát mánná leat bidjat+V+TV+Der/PassS jorralus ja čuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi olus israel ja mearka mii vuostálastit+V+TV+Der2+Der/PassL , vai eatnat váibmu jurdda almmustuvvat . muhto miehkki mannat maiddái don siellu čađa . dat leat maiddái nisu gii leat profehta , ánná , fanuela nieida , ašer čearda . son leat hui boaris ; son leat náitalit nuorra ja leat eallit čieža jahki boadnjá . dasto leat eallit leaska , dassážii go son dál leat gávcciloginjeallje jahki boaris . son ii goasse guođđit tempel , muhto bálvalit ipmil borakeahttáivuohta ja rohkos idja beaivi . dál son ge boahtit ovdan ja máidnut ipmil ; ja son sárdnut mánná birra buohkat gii leat vuordit jerusalem lonástus . go jovsset guovttos márjá leat ollašuhttit buot dat mii leat mearridit+V+TV+Der2+Der/PassL hearrá láhka , de máhccat galilea , ruovttugávpot nasaret . ja bárdni stuorrut ja gievrut , ja son leat dievva viissisvuohta , ja ipmil árbmu leat son badjel . juohke jahki jesus vánhenguovttos lávet mannat jerusalem beassášbasit . go jesus leat guoktenuppelohkái jahki boaris , de son mannat dohko bajás , nugo leat vierru bassi áigi . muhto go bassebeaivi leat vássit , ja son vuolgit fas ruoktot , de bárdni báhcit jerusalem , almmá vánhen diehtit . son gáddit ahte son leat son fáru mielde , ja ollis beaivi mannat ovdal_go jearahit+V+TV+Der3+Der/goahti fuolki ja ustit . go son ii gávdnat son , de máhccat jerusalem ohcat son doppe . golbma beaivi geažes gávdnat son tempel . son leat čohkkát oahpaheaddji gaskkas , guldalit son ja jearahallat son . buohkat gii gullat son , imaštallat son jierbmi ja vástádus . vánhenguovttos hirpmástuvvat sakka go oaidnit son , ja son eadni dadjat son . mánáš , mo don sáhttit dahkat dát mun . moa áhčči leat ohcat don ballu . muhto son vástidit . manne don ohcat mun . ii go ipmirdit ahte mun fertet leat áhčči viessu . muhto ii son árvidit maid son oaivvildit dát . de son mannat son vuolás nasaret ja leat jegolaš son . son eadni vurket buot dát váimmus . ja jesus ovdánit ahki ja viissisvuohta ja leat illu ipmil ja olmmoš . leat keaisár tiberius vihttanuppelogát ráđđenjahki ; pontius pilatus leat dalle judea eananhearrá ; herodes leat guovllugonagas galilea , son viellja filip iturea ja trakonitis , ja lysanias leat guovllugonagas abilene , ja hannas ja kaifas leat bajimušbáhppa . dalle ipmil sátni boahtit johanas , sakarja bárdni , meahcci . ja son johtit jordan guovlu miehtá ja sárdnidit jorgalit gásta suddu ándagassii addojupmi , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL profehta jesaja girji . jietna čuorvut meahcci . válmmaštit geaidnu hearrá , njulget son bálggis . juohke leahki deavdit+V+TV+Der2+Der/PassL , juohke várri ja dievvá dásset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . moalkás bálggis njulget+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , geađgái geaidnu jalget+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . ja buot olmmoš oažžut oaidnit ipmil bestojupmi . go stuoris olmmošjoavku boahtit johanas lusa gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL , de son cealkit son . gearpmaščivga . gii leat dadjat don ahte sáhttit báhtarit boahttevaš moarreduopmu . šaddadit jorgalus dohkálaš šaddu . ii ge jurddašit+V+TV+Der3+Der/goahti . mun áhčči leat abraham . dasgo mun cealkit don . ipmil sáhttit čuoččáldahttit abraham mánná dát geađgi . ákšu leat juo muorra mátta ; juohke muorra mii ii šaddadit buorre šaddu , čuollat+V+TV+Der2+Der/PassL ja bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL dolla . olmmoš jearrat son . maid mun de dahkat . son vástidit . gii leat guokte báidi , juogadit son gii ii leat okta , ja gii leat borramuš , dahkat dat seammá . muhtun tuollár ge boahtit gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja son jearrat son . oahpaheaddji , mii mun galgat dahkat . son vástidit . ii gáibidit eanet go leat lobálaš . muhtun soalddát jearrat son . mo mun gis , maid mun galgat dahkat . son vástidit son . ii rivvet ruhta giige veahkaváldi dahje gávvilvuohta , muhto duhtat dat bálká mii oažžut . álbmot leat dál dievva vuordámuš , ja buohkat jurddašit váibmu ahte johanas veadjit leat messias . muhto johanas addit son dát vástádus . mun gásttašit don čáhci , muhto mun maŋŋil boahtit son gii leat gievra go mun ; mun ii leat dohkálaš nuollat son gámavuotta ge . son gásttašit don bassi_vuoigŋa ja dolla . son leat goaivut giehta ja áigut ráidnet gordni gordneráidnehat ja čohkket nisu láhtu . muhto sáđđu son boaldit čáskadit+V+TV+Der1+Der/meahttun dolla . dát ja máŋga eará láhki johanas neavvut olmmoš ja sárdnidit son evangelium . muhto go son cuiggodit guovllugonagas herodes go dat eallit viellja áhkká , herodias , ja dahkat ollu eanet bahá , de herodes dahkat dasa_lassin vel dat bahádahku ahte son bálkestit johanas giddagas . ollu olmmoš gásttašahttit ieš . maiddái jesus gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja go son leat rohkadallat , de albmi rahpasit , ja bassi_vuoigŋa boahtit son badjelii duvvá hápmi . ja albmi gullat+V+TV+Der/PassS jietna . don leat mun bárdni gii mun ráhkistit , don leat mun miella mielde . jesus leat sullii golmmalotjahkásaš go álggahit doaibma . nugo gáddit son áhčči leat jovsset , gii áhčči leat eli , gii áhčči leat matt , gii áhčči leat levi , gii áhčči leat melki , gii áhčči leat jannai , gii áhčči leat jovsset , gii áhčči leat mattatja , gii áhčči leat amos , gii áhčči leat nahum , gii áhčči leat hesli , gii áhčči leat naggai , gii áhčči leat mahat , gii áhčči leat mattatja , gii áhčči leat šimi , gii áhčči leat josek , gii áhčči leat joda , gii áhčči leat johanan , gii áhčči leat resa , gii áhčči leat serubbabel , gii áhčči leat šealtiel , gii áhčči leat neri , gii áhčči leat melki , gii áhčči leat addi , gii áhčči leat kosam , gii áhčči leat elmadam , gii áhčči leat er , gii áhčči leat josva , gii áhčči leat elieser , gii áhčči leat jorim , gii áhčči leat matt , gii áhčči leat levi , gii áhčči leat simmon , gii áhčči leat juda , gii áhčči leat jovsset , gii áhčči leat jonam , gii áhčči leat eljakim , gii áhčči leat melea , gii áhčči leat menna , gii áhčči leat mattata , gii áhčči leat natan , gii áhčči leat dávvet , gii áhčči leat isaj , gii áhčči leat obed , gii áhčči leat boas , gii áhčči leat salma , gii áhčči leat nakšon , gii áhčči leat amminadab , gii áhčči leat admin , gii áhčči leat arni , gii áhčči leat hesron , gii áhčči leat peres , gii áhčči leat juda , gii áhčči leat jáhkob , gii áhčči leat issát , gii áhčči leat abraham , gii áhčči leat tera , gii áhčči leat nahor , gii áhčči leat serug , gii áhčči leat rehu , gii áhčči leat peleg , gii áhčči leat eber , gii áhčči leat šela , gii áhčči leat kenan , gii áhčči leat arpakšad , gii áhčči leat sem , gii áhčči leat noa , gii áhčči leat lamek , gii áhčči leat metušela , gii áhčči leat henok , gii áhčči leat jered , gii áhčči leat mahalalel , gii áhčči leat kenan , gii áhčči leat enoš , gii áhčči leat set , gii áhčči leat áttán gii leat ipmila_bárdni . bassi_vuoigŋa dievva jesus máhccat jordan , ja vuoigŋa jođihit son njealljelogi beaivi meahcci , gos beargalat geahččaladdat son . dát áigi son ii borrat mihkkege , ja go dat beaivi leat vássit , de son nealgut+V+IV+Der3+Der/goahti . ja beargalat dadjat son . jos leat ipmila_bárdni , de gohččut dát geađgi šaddat láibi . jesus vástidit . leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . olmmoš ii eallit dušše láibi . beargalat doalvut son muhtun allat báiki ja čájehit son čalbmeravkalanboddu buot máilbmi riika . son dadjat . mun addit don buot dát , buot máilbmi ja dat hearvásvuohta . dasgo dat leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL mun giehta , ja mun addit dat gii dáhttut . jos don dušše luoitádit mun ovdii , de buot leat don jesus vástidit son . leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . hearrá ipmil galgat gudnejahttit , ja aivvestassii son bálvalit . beargalat doalvut son jerusalem ja bidjat son allat tempel geađgemuvra ala ja dadjat . jos leat ipmila_bárdni , de bálkestahttit dás vuolás . dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . son gohččut eŋgel várjalit don ja . son guoddit don giehta alde , ii norddastit juolgi geađgi . jesus vástidit son . leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL . ii galgat geahččalit hearrá ipmil . go beargalat leat geargat geahččalit jesus juohke láhki , de gáidat eret son luhtte muhtun áigi . jesus máhccat vuoigŋa fápmu galilea , ja sáhka son birra viidánit miehtá guovlu . son oahpahit son synagoga , ja buohkat rámidit son . son boahtit maiddái nasaret gos leat bajásšaddat . sábbát son mannat synagoga nugo lávet , ja son čuožžilit lohkat . son geiget+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL profehta jesaja girji , ja son rahpat girjegearru ja gávdnat báiki gosa leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . hearrá vuoigŋa leat mun badjelis , dasgo son leat vuoiddadit mun sárdnidit illusáhka váivváš . son leat vuolggahit mun gulahit friddjavuohta fáŋga ja oaidnu čalmmeheapme , friddja dahkat soardit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmoš ja sárdnidit hearrá árbmu jahki . son giessat fas girjegearru , geiget dat bálvaleaddji ja čohkánit . buohkat gii leat synagoga , gávkat son vuordámuš . son sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti son ná . odne leat dát čála ollašuvvat don gullat . buohkat rábmot son ja ovddošit dat árbmosátni mii boahtit son njálbmi . son jearrat . ii go son leat jovsset bárdni . jesus cealkit son . don áigut vissis+A+Der2+Der/at muittuhit mun dát sátnevájas . dálkkastit+V+TV+Der2+Actor , dálkkodit ieš . mun leat gullat buot mii don leat dahkat kapernaum ; dahkat dat seammá dáppe ruovttubáiki . ja son lasihit . duođaid , mun cealkit don . ii okta profehta dohkkehit+V+TV+Der2+Der/PassL ieš ruovttugávpot . mun dáhkidit don . leat ollu leaska israel elia áigi , go albmi leat dahppat+V+TV+Der2+Der/PassL ii ge luoitit arvi golbma jahki ja guhtta mánnat+V+TV+Der/PassS ja stuoris nealgi šaddat miehtá riika . datte elia ii vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL son lusa , earet go muhtun sarepta leaska lusa sidon lahka . ja leat ollu spihtálaš israel profehta eliša áigi ; muhto ii okta son buhtistit+V+TV+Der2+Der/PassL , earet go syria+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš naaman . buohkat gii leat synagoga , moaráhuvvat go gullat dat . son čuožžilit ja ádjit son olggos gávpot , ceakkobákti guovlu dat várri mii son gávpot leat hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , hoigadit dihtii son dat vuolás . muhto son vázzit olmmošjoavku čađa ja mannat eret . jesus mannat kapernaum mii leat galilea , ja doppe oahpahit olmmoš sábbát . son hirpmástuvvat son oahpahit , dasgo son sárdnut isitvuohta . synagoga leat olmmái gii leat buhtismeahttun vuoigŋa . son čuorvut+V+TV+Der3+Der/goahti allat jietna . mii don leat mun dahkamuš , nasaret+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš jesus . lea go boahtit duššadit mun . mun diehtit gii don leat , ipmil bassi . muhto jesus šiggut vuoigŋa ja cealkit . jávohuvvat ja vuolgit son olggos . bahá vuoigŋa njeaidit olmmái son gaskii ja vuolgit son olggos dahkat son mihkkege vahát . buohkat suorganit ja jearrat guhtet guoibmi . makkár sátni leat dát . isitvuohta ja fápmu gohččut son buhtismeahttun vuoigŋa , ja dat vuolgit olggos . ja sáhka son birra viidánit miehtá guovlu . dasto jesus vuolgit synagoga ja boahtit simmon dállu . doppe simmon vuoni leat veallát headju buohcci , ja son dáhttut jesus veahkehit son . son mannat son lusa ja šiggut dávda , ja dat luoitit son . dakkaviđe nisu čuožžilit ja bálvalit+V+TV+Der3+Der/goahti son . go beaivváš luoitádit , de buohkat boahtit son lusa buohcci gii leat máŋggalágán vihki . son bidjat giehta juohkehaš ala ja buoridit son . maiddái bahá vuoigŋa vuolgit eatnagat olggos , ja dat gilljut . don leat ipmila_bárdni . muhto son šiggut dat ja gieldit dat jienádit , dasgo dat diehtit ahte son leat messias . iđedis nubbi beaivi son vuolgit gávpot ávdin báiki . olmmoš ohcat+V+TV+Der3+Der/goahti son , ja go son gávdnat son , de geahččalit hehttet son guođđit son . muhto son cealkit son . mun fertet sárdnidit illu+N+Der1+Der/laš sáhka ipmil riika birra eará gávpot ge . danne mun leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL . ja son sárdnidit judea synagoga . muhtun beaivi go jesus leat čuožžut gennesaretjávregáddi ja olmmoš bahkket son birra gullat ipmil sátni , de fuomášit guokte fanas jávregáddi . bivdi leat mannat eret fanas ja leat doidit fierbmi . jesus mannat nubbi fanas mii gullat simmon , ja dáhttut son sirdit+V+TV+Der1+Der/l veahá eret gáddi . de čohkánit oahpahit olmmoš . go son leat geargat sárdnut , de dadjat simmon . suhkat fávlelii ja suhppet fierbmi bivdit . simmon vástidit . oahpaheaddji , mun leat bargat geažos idja ii ge leat fidnet mihkkege . muhto don sátni mielde mun suhppet fierbmi . de son dahkat nu ja goddit nu ollu guolli ahte fierbmi goasii gaikánit . son seavvit guoibmi nubbi fanas boahtit veahkki . ja go son boahtit , de deavdit goappašat fanas , nu_ahte measta vuodjut . go simmon biehtár oaidnit dat , de luoitádit jesus juolgi ovdii ja dadjat . hearrá , guođđit mun , danne_go mun leat suddu+N+Der1+Der/laš olmmái . dasgo son ja buohkat gii leat son mielde , hirpmástuvvat dat stuoris sálaš mii leat fidnet . nu maiddái sebedeus bártniguovttos , jáhkob ja johanas , gii leat simmon bivdoguoibmi . muhto jesus cealkit simmon . ii ballat . dás duohko don bivdit olmmoš . de son suhkat gáddi , guođđit buot ja čuovvut son . go jesus leat muhtun gávpot , de boahtit son lusa olmmái gii leat dievva spihtálvuohta . son oaidnit jesus ja luoitádit son ovdii muohtu eanan ja ánuhit son . hearrá , jos don dáhttut , de sáhttit buhtistit mun . jesus geiget giehta , guoskkahit son ja cealkit . mun dáhttut , šaddat buhtis . dakkaviđe jávkat spihtálvuohta . jesus gieldit son muitalit dat gii ja joatkit . muhto mannat čájehit ieš báhppa , ja oaffaruššat buhtástus ovddas nugo movsses leat gohččut . dat leat olmmoš duođaštus . sáhka son birra goit viidánit velá eambbo go ovdal , ja stuoris joavku boahtit son lusa gullat son ja buoridit+V+TV+Der2+Der/PassL buohcuvuohta . muhto son geahččaladdat geassádit ávdin báiki rohkadallat dihtii . muhtun beaivi go son leat oahpahit olmmoš , de muhtun farisealaš ja láhkaoahpaheaddji leat dat ; son leat boahtit buot galilea gilli , judea ja jerusalem . jesus leat hearrá fápmu buoridit buohcci . muhtun olmmái guoddit dohko lámis olmmái guoddinseaŋga alde . son viggat guoddit son sisa ja bidjat jesus ovdii . muhto go olmmoš eatnatvuohta dihtii ii sáhttit buktit son sisa , de son manne dáhkki ala , luvvet+V+TV+Der1+Der/st moadde diilageađgi ja luoitit son vulos , aiddo jesus ovdii . go jesus oaidnit son osku , de cealkit . olmmoš , don suddu leat don ándagassii addit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto čálaoahppavaš ja farisealaš jurddašit+V+TV+Der3+Der/goahti . gii leat dát gii bilkidit ipmil . gii sáhttit addit suddu ándagassii earet go ipmil . jesus diehtit mii son jurddašit ja cealkit son . mii don duođaid jurddašit váibmu . goabbá leat álki cealkit , jogo . don suddu leat don ándagassii addit+V+TV+Der2+Der/PassL , dahje . čuožžilit ja vázzilit . muhto vai don diehtit ahte olbmobárdni leat fápmu eanan alde addit suddu ándagassii – ja son sárdnut lámis olmmái – de mun cealkit don . čuožžilit , váldit seaŋga ja mannat ruoktot . ja dakkaviđe čuožžilit olmmái buohkat oaidnut , váldit seaŋga mii alde leat veallát , ja mannat ruoktot máinnodit ipmil . buohkat imaštit sakka ja máidnut ipmil . son šaddat ballu ja dadjat . odne mun leat oaidnit jáhkkemeahttun . dasto jesus mannat olggos ja oaidnit muhtun levi-nammasaš tuollár čohkkát tuolloviessu . jesus cealkit son . čuovvut mun . ja levi guođđit visot , čuožžilit ja čuovvut son . levi ráhkadit son guossemális ieš viessu , ja ollu tuollár ja eará leat čohkkát son beavdi . farisealaš ja erenoamážit son čálaoahppavaš nimmorit ja dadjat máhttájeaddji . manne don boradit ja juhkat tuollár ja suddu+N+Der1+Der/laš . muhto jesus vástidit son . ii dearvvaš olmmoš dárbbašit dálkkastit+V+TV+Der2+Actor , muhto buohcci . mun ii leat boahtit rávkat jorgalus vanhurskkis , muhto suddu+N+Der1+Der/laš . son dadjat son . johanas máhttájeaddji atnit dávjá borakeahttáivuohta ja rohkadallat , ja nu dahkat farisealaš máhttájeaddji ge , muhto don máhttájeaddji borrat ja juhkat . jesus vástidit son . sáhttit go gáibidit headjaguossi atnit borakeahttáivuohta dan_botta_go irgi leat son luhtte . muhto áigi boahtit go irgi váldit+V+TV+Der2+Der/PassL son eret , ja dat beaivi go dat dáhpáhuvvat , de son atnit borakeahttáivuohta . son muitalit son veardádus ge . ii okta gaikut bihttá ođas bivttas duokŋas boaris bivttas . dasgo dalle han gaikkodit+V+TV+Der2+Der/PassL ođas bivttas , ja ođas bivttas duokŋas ii heivet boaris bivttas . ii ge okta leaikut varas viidni boaris náhkkeseahkka . dasgo dalle varas viidni luddet boaris seahkka , ja viidni golgat olggos ja seahkka billašuvvat . muhto leaikut varas viidni ođas náhkkeseahkka . ii ge okta gii leat juhkat boaris viidni , háliidit varas viidni , dasgo son dadjat ahte boaris leat buorre . muhtun sábbát jesus leat vázzit gordnebealdu čađa . máhttájeaddji čoaggit gordneoaivi , ruvvet dat giehta ja borrat . muhtun farisealaš dadjat . manne son dahkat dat mii ii leat lobálaš sábbát . jesus vástidit son . ii go don leat lohkat maid dávvet dahkat go son ja son olmmái leat nealgut . son mannat ipmil viessu ja váldit oaffarláibi , borrat ja addit maiddái son gii leat son , vaikko leat ge dušše báhppa lohpi borrat dat . ja jesus lasihit . olbmobárdni leat sábbát hearrá . muhtun eará sábbát son mannat synagoga ja oahpahit . doppe leat olmmái gii olgeš giehta leat áibbas ástat . čálaoahppavaš ja farisealaš atnit jesus čalbmi oaidnit buoridit go son sábbát , vai son leat mii váidit son . muhto son diehtit mii son jurddašit , ja cealkit olmmái gii leat ástat giehta . čuožžilit ja boahtit ovdan . son čuožžilit ja loaiddastit ovdan , ja jesus cealkit son . dál jearrat don , goabbá leat lobálaš sábbát . buorre dahkat vai bahá dahkat , gádjut olbmoheagga vai duššadit heagga . son geahččat buohkat gii leat čuožžut dat birra , ja cealkit olmmái . geiget giehta . son dahkat nu , ja giehta dearvvašmuvvat . dalle son vašáskit ja árvalit+V+TV+Der3+Der/goahti gaskan+Adp+PxPl3++ maid son sáhttit dahkat jesus . dan áigi son mannat várri rohkadallat ja leat doppe idja rohkadallat ipmil . go beaivi boahtit , de son gohččut máhttájeaddji lusa , ja son gaskkas son válljet guoktenuppelogis gii son gohčodit apoasttal . dat leat simmon , gii son maiddái gohčodit biehtár , ja son viellja ándaras , jáhkob ja johanas , filip ja bartolomeus , matteus ja duomás , jáhkob , alfeusa bárdni , ja simmon gii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL selota , judas , jáhkob bárdni , ja judas iskariot gii šaddat beahttit+V+TV+Der3+Der/n . dasto son njiedjat várri son ja bisánit muhtun jalgadas . dat leat čoahkkanit stuoris joavku son máhttájeaddji ja ollu olmmoš oppa judea ja jerusalem ja mearragáddi tyros ja sidon lahka . son leat boahtit gullat son ja buoridit+V+TV+Der2+Der/PassL buozalvas . maiddái son gii leat buhtismeahttun vuoigŋa , dearvvašmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja ollis joavku geahččalit guoskkahit son , dasgo son boahtit dakkár fápmu mii buoridit buohkat . jesus lokta čalbmi , geahččat máhttájeaddji ja cealkit . ávdugas don váivváš , dasgo ipmil riika leat don . ávdugas don gii dál nealgut , dasgo don gallehit+V+TV+Der2+Der/PassL . ávdugas don gii dál čierrut , dasgo don oažžut boagustit . ávdugas leat don go olmmoš vašuhit don , go son olgguštit don ja bilkidit don ja fasttášit don namma olbmobárdni dihtii . illudit dat beaivi ja njuikkodit ávvu , dasgo don bálká leat stuoris albmi . dan seammá han dahkat son máttar ge profehta . muhto vuoi don rikkis , dasgo don leat juo oažžut illu . vuoi don , gii dál leat gallis , dasgo don šaddat nealgut . vuoi don , gii dál boagustit , dasgo don šaddat moraštit ja čierrut . vuoi don , go buohkat rábmot don , dasgo nu dahkat son máttar ge vearri profehta . muhto don gii guldalit , mun cealkit . ráhkistit vašálaš , dahkat buorre son gii vašuhit don , buressivdnidit son gii garuhit don , ja rohkadallat son ovddas gii cielahit don . jos muhtun došket don nubbi nierra , de jorgalit son nubbi ge . jos muhtun rivvet don gákti , de ii gieldit son báidi ge . addit juohkehaš gii sihtat don juoga ja jos guhtege váldit don dat mii don gullat , de ii gáibidit dat ruovttoluotta . nugo dáhttut eará dahkat ieš , nu dahkat don ge son . jos don ráhkistit dušše son gii ráhkistit don , leat go dat giitámuš . velá suddu+N+Der1+Der/laš ge ráhkistit dat gii ráhkistit son . ja jos don dahkat buorre dat gii dahkat don buorri , leat go dat giitámuš . dan han dahkat suddu+N+Der1+Der/laš ge . ja jos don lonet son gii vuordit oažžut fas ruovttoluodda , leat go dat giitámuš . suddu+N+Der1+Der/laš ge lonet suddu+N+Der1+Der/laš vai oažžut seammá ollu fas ruovttoluodda . muhto ráhkistit vašálaččaidea , dahkat buorre ja lonet vuordit mihkkege ruovttoluodda . dalle don bálká šaddat leat stuoris ja don šaddat allat mánná , dasgo son leat buorre son gii leat giitemeahttun ja bahá . leat váibmoláđis , nugo áhčči ge leat váibmoláđis . ii dubmet , de ii don ge dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . ii dubmet gáđohus , de ii don ge dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL gáđohus . addit ándagassii , de don ge addit+V+TV+Der2+Der/PassL ándagassii . addit , de oažžut . buorre mihttu , šluvgit+V+TV+Der2+Der/PassL , deakčut+V+TV+Der2+Der/PassL ja ravda dássi oažžut aski . dasgo don mihtidit+V+TV+Der2+Der/PassL seammá mihttu go ieš ge geavahit . son muitalit son veardádus . sáhttit ba čalmmeheapme oahpistit čalmmeheapme . ii go guktot dalle gahččat roggi . máhttájeaddji ii leat stuoris go oahpaheaddji , muhto go son leat ollis oahppat , de šaddat nu oahpaheaddji . manne oaidnit rihpa oskuguoibmi čalbmi , muhto ii fuomášit hirsa ieš čalbmi . ja mo sáhttit dadjat oskuguoibmi . oskuguoibmi , diktit mun váldit eret rihpa don čalbmi . go ii oaidnit hirsa ieš čalbmi . don guoktilaš . váldit vuos eret hirsa ieš čalbmi . easkka dalle oaidnit čielggas+A+Der2+Der/at ja sáhttit váldit eret rihpa oskuguoibmi čalbmi . buorre muorra ii šaddadit headju šaddu ii ge headju muorra buorri šaddu . muorra dovdat dat šaddu . dasgo fiikkon ii čoaggit gáskálas ii ge viidnemuorji bastilislátnjá . buorre olmmoš buktit buorre váibmu buorrevuohta riggodat , ja bahá olmmoš buktit bahá váibmu bahávuohta . dasgo mii váibmu leat dievva , dat han njálbmat sárdnut+V+TV+Der2+Actor . manne dadjat mun . hearrá , hearrá . ii ge dahkat dat mii mun cealkit . mun muitalit don gii láhkásaš leat son guhte boahtit mun lusa ja gullat mun sátni ja dahkat dat mielde . son leat olmmái láhkásaš gii goaivut čiekŋalas ja bidjat geađgejuolgi bákti ala go hukset viessu . go dulvi boahtit , de johka čuohcit viessu njeaiga , muhto dat ii lihkkasit , danne_go dat leat hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL bures . muhto dat guhte gullat ii ge dahkat dat mielde , leat olmmái láhkásaš gii hukset viessu njuolgat eanan ala almmá geađgejuolgi haga . johka čuohcit viessu njeaiga , ja dat gahččat dakkaviđe , ja viessu duššadit+V+TV+Der2+Der/PassL . go jesus leat sárdnidit dát olmmoš , de mannat kapernaum . muhtun offiseara leat bálvaleaddji gii son atnit árvu , muhto bálvaleaddji leat buohcat jápmindávda . go offiseara gullat jesus birra , de vuolggahit son lusa muhtun juvddálaš vuoras oažžut+V+TV+Der1+Der/h son boahtit gádjut bálvalit+V+TV heagga . son boahtit jesus lusa ja ánuhit son garas . son ánssášit ahte don dahkat dát son , dasgo son leat mun álbmot ustit ja leat hukset mun synagoga ge . jesus mannat son fárrui . muhto go son leat juo lahka viessu , de offiseara bidjat muhtun ustit jesus lusa dát sátni . hearrá , ii váivvihit ieš . mun ii leat dohkálaš ahte don boahtit mun viessu . danne ii arvat ieš ge boahtit don lusa . muhto cealkit dušše okta sátni , de mun bálvaleaddji dearvvašmuvvat . dasgo mun leat ieš gohčohallat+V+IV+Der3+Der/n vuloš ja ieš vuolde gis leat soalddát . jos dadjat nubbi . mannat . de son mannat , ja nubbi . boahtit . de son boahtit , ja bálvaleaddji . dahkat dát . de son dahkat dat . jesus ovddošit go gullat dát , ja son jorggihit ja cealkit joavku mii čuovvut son . mun cealkit don . ii israel ge leat gávdnat dákkár osku . ja go son guhte leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL , máhccat viessu , de gávdnat bálvaleaddji dearvvaš . veahá maŋŋelaš jesus vuolgit muhtun gávpot mii namma leat nain . máhttájeaddji ja ollu olmmoš vuolgit son fárrui . go son lahkanit gávpotpoarta , de muhtun jábmi guoddit+V+TV+Der2+Der/PassL olggos . son leat eadni áidna bárdni , ja son eadni leat leaska . ollu olmmoš mieđuštit nisu olggos gávpot . go hearrá oaidnit leaska , de árkkálmastit son ja cealkit . ii čierrut . son loaiddastit guoddinmuorra ovdii ja guoskkahit dat ; guoddi orustit , ja son cealkit . nuorra olmmái , mun cealkit don . lihkkat . de čohkánit jábmi ja hállat+V+TV+Der3+Der/goahti , ja jesus addit son son eadni . buohkat ballát , ja son rámidit ipmil . son dadjat . stuoris profehta leat čuoččáldahttit+V+TV+Der/PassS mun gaskii , ja ipmil leat oahppaladdat álbmot . ja dát sáhka viidánit judea ja birra+Adp+PxSg3++ eanan miehtá . johanas máhttájeaddji muitalit oahpaheaddji visot dát dáhpáhus birra . dalle son gohččut guovttis son lusa ja vuolggahit son hearrá lusa dát jearaldat . leat go don dat guhte galgat boahtit , vai galgat go mun vuordit muhtun eará . go olbmáguovttos boahtit jesus lusa , de dadjat . gásttašit+V+TV johanas leat vuolggahit mun jearrat don . leat go don dat guhte galgat boahtit , vai galgat go mun vuordit muhtun eará . aiddo dalle jesus buoridit olus buozalvas ja giksi ja bahá vuoigŋa ja addit oaidnu ollu čalmmeheapme . ja son vástidit son . mannat muitalit johanas mii leat oaidnit ja gullat . čalmmeheapme oaidnit , lámis vázzit , spihtálaš buhtistit+V+TV+Der2+Der/PassL , bealjeheapme gullat , jábmi bajásčuožžilit , ja evangelium sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL váivváš ; ja ávdugas leat dat guhte mun ii vearránit . go johanas áirras leat mannat , de jesus sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti olmmoš johanas birra . manne don mannat meahcci . oaidnit skážir sojadit biegga . ii . manne mannat dohko . oaidnit čáppat+A+Der2+Der/at gárvodit olmmái . son guhte gárvodit hearvái bivttas ja eallit badjelmearálaš+A+Der3+Der/vuohta , ássat šloahtta . manne de mannat dohko . oaidnit profehta . áibat+V+IV+Der1+Der/st riekta , ja mun cealkit don . eanet go profehta . son leat dat gii birra leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . geahččat , mun vuolggahit áirras don ovddabeale , son ráhkadit don geaidnu . mun cealkit don . son gaskkas gii leat riegádit nisu , ii leat okta stuoris go johana , muhto vel uhcci ge ipmil riika leat stuoris go son . buot olmmoš gii guldalit johanas , tuollár ge , atnit ipmil duohta ja gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL johanas gásta . muhto farisealaš ja láhkaoahpaheaddji biehttalit son gásta ja badjelgeahččat ipmil dáhttu . mii mun veardidit dát sohkagoddi olmmoš . gii láhkásaš son leat . son leat mánná láhkásaš gii čohkkát šillju ja čuorvut+V+TV+Der/PassS guhtet guoibmi . mun čuojahit don njurggonas , ii ge don gárrut dánsut . mun lávlut don morašlávlla , ii ge don gárrut čierrut . dasgo gásttašit+V+TV johanas boahtit ; ii son borrat láibi ii ge juhkat viidni , ja don dadjat . son leat bahá vuoigŋa . olbmobárdni boahtit ; son sihke borrat ja juhkat , ja don dadjat . geahččat , mii vuovdái ja viidnejuhkki olmmái , tuollár ja suddu+N+Der1+Der/laš ustit . muhto buot viisodat mánná dovddastit duohta viisodat . muhtun farisealaš bovdet jesus ruoktu boradit , ja son boahtit son lusa ja mannat beavdi . dan gávpot leat nisu gii eallit suddu+N+Der1+Der/laš eallin . go son fuomášit ahte jesus leat farisealaš guossi , de son boahtit dohko , alabástalihtti mielde mii leat fiinnis vuoiddas . son mannat jesus duohki son juolgi gurrii ja čierrut . nisu láktadit+V+TV+Der3+Der/goahti jesus juolgi ganjal , ja sihkkut dat vuokta , cummástallat dat ja vuoidat dat vuoiddas . go farisealaš gii leat bovdet jesus , oaidnit dát , de jurddašit ieš . jos dát olmmái leat profehta , de diehtit makkár nisu dat leat gii leat guoskkahallat son , dasgo son eallit suddu+N+Der1+Der/laš eallin . de jesus vástidit farisealaš . simmon , mun leat don juoga dadjamuš . son vástidit . dadjat , oahpaheaddji . jesus cealkit . guokte olmmái leat velggolaš+A+Der2+Der/at ruhtalonejeaddji . nubbi leat velggolaš vihttačuohti denara , nubbi gis vihttalohki . muhto go son ii leat mii máksit , de luoitit guktot vealgi . goabbá son ráhkistit son eanet+A+Comp+Der2+Der/at . simmon vástidit . ii go son dat gii luoitit eanemusat . jesus cealkit . don dadjat riekta . son jorggihit nisu guovlu ja cealkit simmon . oaidnit go dát nisu . go mun boahtit don viessu , de ii addit mun čáhci bassat juolgi , muhto son láktadit dat ganjal ja sihkkut dat vuokta . don ii addit mun buresboahtincummá , muhto dat rájes go mun boahtit , son ii heaitit cummástallat mun juolgi . don ii vuoidat mun oaivi olju , muhto son vuoidat mun juolgi vuoiddas . danne mun cealkit don . son leat ándagassii addit+V+TV+Der2+Der/PassL buot son ollu suddu , danne son ráhkistit ollu . muhto gii uhcán ándagassii addit+V+TV+Der2+Der/PassL , son ráhkistit uhcán . ja son cealkit nisu . don suddu leat ándagassii addit+V+TV+Der2+Der/PassL . son beavdeguoibmi imaštallat+V+TV+Der3+Der/goahti . gii dát leat , go vel suddu ge ándagassii addit . muhto jesus cealkit nisu . don osku leat beastit don man ráfi . čuovvovaš áigi jesus johtit gávpot ja gilli mielde , ja sárdnidit illu+N+Der1+Der/laš sáhka ipmil riika birra . son leat mielde dat guoktenuppelogis , ja muhtun nisu ge gii leat buoridit+V+TV+Der2+Der/PassL bahá vuoigŋa ja buozalvas . son leat márjá , gii leat lassinamma magdalena , ja gii leat ádjit+V+TV+Der2+Der/PassL olggos čieža bahá vuoigŋa , johánná , gii leat náitalit kuza , kuza leat herodes ámmátolmmái , ja susánná ja ollu eará ; son veahkehit son opmodat . ollu olmmoš vuolgit biras gávpot , ja go son čoagganit son lusa , de son muitalit veardádus . gilvit+V+TV+Der2+Actor vuolgit gilvit gordni . ja gilvit gahččat muhtun čalbmi geaidnoguorra ; dat duolbmat+V+TV+Der2+Der/PassL , ja albmi loddi borrat dat . muhtun čalbmi gahččat geađgái eanan , ja dat goldnat seammás_go ihtit , dasgo dat ii leat doarvái lávttas . muhtun čalbmi gahččat bastilislátnjá gaskii , ja bastilislátnjá šaddat dat seahkalagaid ja hávkadit dat . muhto muhtun čalbmi gahččat šaddu+N+Der1+Der/laš eanan , ja dat šaddat ja šaddadit šaddu , gitta čuođigeardásaš . go son leat cealkit dát , de čurvet . gii leat beallji , son gullat . máhttájeaddji jearahit son mii dát veardádus mearkkašit . son vástidit . don leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL dovdda ipmil riika čiegusvuohta . muhto eará leat oažžut dat veardádus , ii son oaidnit oaidnit ja gullat áddet . veardádus mearkkašit dát . gilvva leat ipmil sátni . geaidnoguorra leat son gii gullat , muhto de beargalat boahtit ja váldit sátni eret son váibmu , ii son oskut ja beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . geađgái eanan leat son gii vuostáiváldit sátni illu go gullat dat . muhto son ii leat ruohtas ja oskut dušše oanehaš boddu+N+Der1+Der/Dimin ; go son geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL , de jorralit . bastilislátnjá gaskkas leat son gii gal gullat sátni , muhto vádjolit eallin váivi , riggodat ja návddašeapmi čađa , son hávkadit+V+TV+Der2+Der/PassL , nu_ahte ii šaddadit láddat šaddu . muhto šaddu+N+Der1+Der/laš eanan leat son gii gullat sátni , vurket dat buhtis ja buorre váibmu ja šaddadit šaddu gierdavašvuohta bokte . ii okta cahkkehit ginttal ja bidjat dat lihtti dahje seaŋga vuollái ; muhto baicca ginttaljuolgi , vai son gii boahtit sisa , oaidnit čuovga . dasgo ii mihkkege leat čiegus mii ii almmustuvvat , ii ge mihkkege leat čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL mii ii boahtit almmus ja čuovgat ovdii . váruhit dat dihtii mo don gullat . dasgo son gii leat , addit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto gii ii leat , son váldit+V+TV+Der2+Der/PassL eret velá dat ge maid ieš gáddit ieš leat . son eadni ja son viellja boahtit dohko , muhto son ii beassat jesus lusa ollu olmmoš dihtii . muhtun dadjat son . don eadni ja don viellja leat olggobealde ja háliidit háleštit don . muhto son vástidit son . mun eadni ja mun viellja , dat leat buohkat gii gullat ipmil sátni ja eallit dat mielde . muhtun beaivi son mannat fanas máhttájeaddji ja dadjat son . vulgot don beallái jávri . son vuolgit , ja borjjastit son nohkkat . muhto jorribiegga bossut jávri mielde , fanas deavdit+V+TV+Der/PassS+Der3+Der/goahti , ja son šaddat stuoris heahti . dalle son boktit son ja čurvet . oahpaheaddji , oahpaheaddji , mun heavvanit . son čuožžilit ja šiggut biegga ja allat bárru , nu_ahte dat lotkkodit ja šaddat fas goalki . son jearrat son . gos leat don osku . muhto dievva ballu ja ovddošit son dadjat guhtet guoibmi . gii son leat . son šiggut sihke biegga ja čáhci , ja dat jeagadit son . dál son láddet gerasa lahka , mii leat aiddo galilea buohta . go jesus loaiddastit gáddi , de boahtit muhtun dat gávpot olmmái son ovddal gii leat bahá vuoigŋa . guhkes áigi son ii leat gárvodit ii ge orrut viessu , muhto hávderáigi . go son áicat jesus , de gilljut+V+TV+Der3+Der/goahti , luoitádit son ovdii ja čuorvut allat jietna . jesus , allat ipmila_bárdni , mii don leat mun dahkamuš . mun ánuhit don . ii givssidit mun . dasgo jesus leat gohččut buhtismeahttun vuoigŋa vuolgit olmmái . son leat guhká leat bahá vuoigŋa háldu . dávjá son leat čatnat son láhkki ja juolgeruovdi ja fáktet son , muhto son leat biđget láhkki ja bahá vuoigŋa leat doalvut son meahcci . jesus jearrat . mii don namma leat . son vástidit . legion , dasgo ollu bahá vuoigŋa leat namalassii mannat olmmái sisa . ja son ánuhit jesus ahte ii gohččut son mannat njiellu . stuora spiidneeallu leat guohtut várri lahka , ja bahá vuoigŋa ánuhit son ahte son suovvat son mannat dat sisa , ja son suovvat dat . de bahá vuoigŋa vuolgit olmmái ja mannat spiidni sisa , ja oppa eallu hurgalit báktedarda badjel vuolás jávri ja heavvanit . muhto go spiidneguođoheaddji oaidnit mii leat dáhpáhuvvat , de viehkalit muitalit gávpot ja lagas báiki . ja olmmoš vuolgit geahččat mii leat dáhpáhuvvat . son boahtit jesus lusa ja gávdnat olmmái gii bahá vuoigŋa leat vuolgit . son leat čohkkát jesus juolgi guoras , gárvodit+V+IV+Der2+Der/eapmi , ja ollis miella alde . de son suorganit . muhto son gii leat oaidnit viessu , muitalit mo dat olmmoš gii leat bahá vuoigŋa , leat gádjut+V+TV+Der2+Der/PassL . buot gerasalaš ja eará lagas guovlu dáhttut jesus vuolgit eret , dasgo son leat sakka ballát . ja son mannat dalle fanas ja vuolgit ruovttoluotta . olmmái gii bahá vuoigŋa leat vuolgit , dáhttut beassat son mielde . muhto jesus luoitit son mannat ja cealkit . mannat ruoktot ja muitalit makkár stuoris dahku ipmil leat dahkat don . son vuolgit ja almmuhit ollis gávpot mii stuoris dahku jesus leat dahkat son . go jesus boahtit ruovttoluotta , de ollis joavku váldit son vuostái , dasgo buohkat leat vuordit son . dalle boahtit muhtun olmmái gii namma leat jairos ja gii leat synagoga ovddasčuožžu . son luoitádit jesus juolgi ovdii ja ánuhit son vuolgit ruoktot ieš mielde , dasgo son áidna nieida , gii leat biras guovttenuppelohkái , leat jápmit . dohko mannat bahkket olmmoš son ala juohke guovlu . dat leat nisu gii leat leat vardit+V+IV+Der3+Der/n guoktenuppelohkái jahki . son leat golahit buot opmodat dálkkastit+V+TV+Der2+Actor , muhto ii okta leat veadjit buoridit son . son lahkanit jesus maŋil ja guoskkahit son bivttasdiehppi , ja vardit+V+IV+Der3+Der/n orustit dakkaviđe . jesus jearrat . gii guoskkahit mun . muhto go ii okta dovddastit dat , de biehtár dadjat . oahpaheaddji , olmmoš hoigat ja bahkket juohke guovlu don ala . muhto jesus cealkit . muhtun guoskkahit mun , dasgo mun dovdat ieš mannat+V+IV+Der3+Der/n vuoibmi . go nisu árvidit ahte ii leat čiegadit , de boahtit doarggistit ovdan . son luoitádit jesus ovdii ja muitalit son buohkat gullut manne son leat guoskkahit son ja mo son dakkaviđe leat dearvvašmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . jesus cealkit son . nieida , don osku leat beastit don man ráfi . go son leat ain sárdnut , de muhtun boahtit synagoga ovddasčuožžut viessu ja dadjat . don nieida leat jápmit . ii šat vuorjat oahpaheaddji . jesus gullat dat ja cealkit áhčči . ii ballat , duššefal osku , de son gádjat+V+TV+Der2+Der/PassL . go son boahtit viessu lusa , de ii suovvat eará sisa go biehtár , johanas ja jáhkob , ja nieida áhčči ja eadni . buohkat leat čierrut ja luoibmat nieida dihtii . muhto jesus cealkit . ii čierrut . ii son leat jápmit ; son leat oađđit . son boagustit son , dasgo son diehtit ahte nieida leat jápmit . muhto jesus váldit nieida giehta ja čurvet . mánná , lihkkat . de son boahtit fas heagga , ja son čuožžilit dakkaviđe . ja jesus gohččut son addit nieida borrat . nieida vánhen hirpmástuvvat , muhto jesus gieldit son muitalit gii dat mii leat dáhpáhuvvat . son rávkat čoahkkái dat guoktenuppelogis ja addit son fápmu ja váldi ráđđet buot bahá vuoigŋa ja fápmu buoridit buozalvas . son vuolggahit son sárdnidit ipmil riika ja buoridit buohcci , ja son cealkit son . ii váldit mielde mihkkege mátki , ii soabbi dahje lávka ii ge láibi dahje ruhta , ii ge eambbo go guokte gákti . ja gos ihkinassii boahtit viessu , de orrut dat dassážii go vuolgit fas . muhto jos ii váldit don vuostái , de guođđit dat gávpot ja savdnjilit sáttu juolgi duođaštus son vuostái . son vuolgit ja johtit báiki báiki , ja juohke sadji son sárdnidit evangelium ja buoridit buohcci . guovllugonagas herodes gullat buot dát dáhpáhus birra , ii ge diehtit mii galgat jáhkkit . dasgo muhtun dadjat ahte johanas leat bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL jábmi luhtte , eará ahte elia leat almmustuvvat , eará fas ahte muhtun boaris profehta leat bajásčuožžilit . muhto herodes dadjat . johanas mun leat diktit čuohppat oaivi eret ; gii de leat dat gii birra mun gullat buot dát . ja son geahččalit deaivvadit jesus . apoastal máhccat ja muitalit jesus buot mii son leat dahkat . son váldit son mielde ja vuolgit sierranassii muhtun gávpot lahka mii namma leat betsaida . muhto olmmoš fuomášit dat ja boahtit son maŋis . son váldit son vuostái ja sárdnut son ipmil riika birra , ja son buoridit son gii dárbbašit veahkki . go veiggodit+V+IV+Der3+Der/goahti , de dat guoktenuppelohkái boahtit son lusa ja dadjat . vuolggahit olmmoš dáppe eret , vai son beassat mannat gávpot ja lagas dállu , oažžut ieš idjasadji ja biebmu ; dáppe han mun leat meahcci . muhto jesus vástidit . addit don son borramuš . son vástidit . ii han mun leat eanet go vihtta láibi ja guokte guolli , jos juo ieš ii mannat oastit borramuš buot dát olmmoš . dat leat sullii vihtta duhát olmmái . ja son cealkit máhttájeaddji . čohkánahttit son joavku , vihttalogis ain . son dahkat nu ja gohččut buohkat čohkánit . dasto son váldit dat vihtta láibi ja guokte guolli , geahččat albmi guovlu ja rohkadallat giittusrohkos . son doadjalit dat ja addit máhttájeaddji , vai son juogadit dat olmmoš . ja son borrat buohkat ja gallánit , maŋŋil čohkket báhcit bihttá , oktiibuot guoktenuppelohkái veaddelihtti . go son oktii leat rohkadallat oktonassii , dušše máhttájeaddji leat son , de son jearrat son . gii olmmoš dadjat mun . son vástidit . muhtun dadjat gásttašit+V+TV+Der2+Actor johanas , eará dadjat elia , ja eará gis ahte muhtun boaris profehta leat bajásčuožžilit . son jearrat . na ba don , gii don dadjat mun . de biehtár vástidit . don leat ipmil messias . muhto son gieldit son garas muitalit dát gii , ja lasihit . olbmobárdni fertet gillát ollu , ja vuoras , bajitbáhppa ja čálaoahppavaš hilgut son . son goddit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL fas goalmmát beaivi . jesus cealkit buohkat . jos guhtege dáhttut boahtit mun maŋis , de biehttalit ieš , váldit ruossa juohke beaivi ja čuovus mun . dasgo dat guhte viggat gádjut heagga , massit dat . muhto dat guhte massit heagga mun dihtii , gádjut dat . mii ávki leat olmmoš jos dat vel vuoitit ge oppa máilbmi , muhto massit heagga ja duššat . dasgo dat guhte heahpanaddat mun ja mun sátni , son heahpanit olbmobárdni ge go son boahtit ieš ja áhčči ja bassi eŋgel hearvásvuohta . duođaid , mun cealkit don . muhtun son gii leat čuožžut dás , ii muosáhit jápmin ovdal_go oaidnit ipmil riika . sullii gávcci beaivi maŋŋil go jesus leat cealkit dát , son váldit fárru biehtár , johanas ja jáhkob ja mannat várri rohkadallat . rohkadallat son ámadadju nuppástuvvat áibbas , ja son bivttas šaddat vielgat ja šearrat . fáhkka guokte olmmái , movsses ja elia , leat sártnodit son . son oidnot hearvásvuohta ja hállat son son jápmin birra , mii son fertet ollašuhttit jerusalem . biehtár ja son guoibmi leat lossadit nohkkat , muhto morihit ja oaidnit son hearvásvuohta ja olbmáguovttos gii leat čuožžut son luhtte . go olmmái leat guođđit son , de biehtár dadjat jesus . oahpaheaddji , leat buorre go mun leat dáppe . cegget golbma goahti , okta don , okta movsses ja okta elia . muhto ii son diehtit mii dadjat . dan bodda go biehtár leat sárdnut , boahtit balva ja suoivvanastit son , ja go son jávkat balva sisa , de máhttájeaddji suorganit . ja balva gullat+V+TV+Der/PassS jietna . dát leat mun bárdni gii mun leat válljet . guldalit son . maŋŋil go jietna leat sárdnut , de son oaidnit jesus okto . máhttájeaddji orrut jávohaga ii ge dalle muitalit giige maid leat oaidnit . nubbi beaivi , go son njiedjat várri , de boahtit stuoris olmmošjoavku son ovddal . ja muhtun olmmái joavku čuorvut . oahpaheaddji , mun ánuhit don . geahččat mun bárdni beallái , mun áidna bárdni . vuoigŋa lávet dohppet son , ja fáhkkestaga son giljádit , ja dat gaikut+V+TV+Der2+Actor ja givssidit son nu_ahte soalssidit ; dat illástit son , ii ge dáhttut luoitit son . mun sihtat don máhttájeaddji ádjit olggos vuoigŋa , muhto ii son veadjit dahkat dat . de jesus vástidit . eahpeoskkolaš ja jorggu sohkagoddi . man guhká mun fertet leat don luhtte ja gierdat don . buktit bárdni deike . ovdal go bárdni joavdat jesus lusa , de bahá vuoigŋa rohttet son veallut ja gaikkodit+V+TV+Der3+Der/goahti son . muhto jesus šiggut buhtismeahttun vuoigŋa ja dearvvašmahttit bárdni , ja son addit son fas áhčči . ja buohkat ovddošit ipmil stuoris fápmu . dan bodda go buohkat leat ovddošit dat mii jesus dahkat , son cealkit máhttájeaddji . dárkot dat mii mun dál cealkit . olbmobárdni addit+V+TV+Der2+Der/PassL fargga olmmoš giehta . muhto son ii áddet dát ; dat leat čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL son , vai son ii áddet dat , ii ge duostat jearrat son mii son oaivvildit . máhttájeaddji smiehttat+V+TV+Der3+Der/goahti guhtemuš son leat stuoris . muhto jesus árvidit mii son jurddašit váibmu . dat dihtii váldit uhcci mánáš , bidjat dat bálddas ja cealkit son . dat guhte vuostáiváldit dát mánná mun namma , vuostáiváldit mun . ja dat guhte vuostáiváldit mun , vuostáiváldit son guhte leat vuolggahit mun . dasgo son guhte leat unni don buohkat gaskkas , leat stuoris . johanas sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti . oahpaheaddji , mun oaidnit muhtun ádjit olggos bahá vuoigŋa don namma , ja mun geahččalit hehttet son , go juo son ii leat mun searvi . muhto jesus vástidit . ii hehttet son . dat guhte ii leat don vuostái , leat don beale . go lahkanit+V+IV+Der3+Der/goahti dat áigi goas jesus galgat váldit+V+TV+Der2+Der/PassL albmi , de son dáhttut vuolgit jerusalem , ja son vuolggahit áirras ovddas , ja son vuolgit ja boahtit muhtun samaria gávpot ohcat idjasadji jesus . muhto doppe ii dáhttut vuostáiváldit son , danne_go leat johtit jerusalem . go máhttájeaddjiguovttos jáhkob ja johanas gullat dát , de jearrat . hearrá , dáhttut go mun rávkat dolla albmi vuolás loahpahit son nugo elia dahkat . muhto son jorggihit ja cuiggodit son . don ii diehtit makkár vuoigŋa don leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL . de son joatkit eará gávpot . go son leat vádjolit geaidnu mielde , de muhtun dadjat son . mun áigut čuovvut don gosa ihkinassii mannat . jesus vástidit . rieban leat biedju , ja albmi loddi leat beassi , muhto olbmobárdni ii leat sadji gos vuoiŋŋastit+V+IV+Der2+Der/ahtti oaivi . muhtun eará son cealkit . čuovvut mun . muhto olmmái vástidit . hearrá , suovvat mun vuos mannat ruoktot hávdádit áhčči . muhto jesus cealkit son . anne jábmi hávdádit jábmi , muhto vuolgit sárdnidit ipmil riika . muhtun eará dadjat . mun áigut čuovvut don , hearrá , muhto suovva mun vuos dahkat dearvvuohta ruoktu olmmoš . muhto jesus vástidit . ii okta gii bidjat giehta bealdoruovdi ala ja geahčastit maŋás , leat dohkálaš ipmil riika . dat maŋŋil hearrá válljet velá čiežalogi eará ja vuolggahit son ovddas ieš áirras , guovttis ain fárrolagaid , juohke gávpot ja juohke báiki gos ieš áigut fitnat . son cealkit son . ládju leat stuoris , muhto bargi uhcán . rohkadallat dat dihtii ládju isit vuolggahit bargi ládju . vuolgit . mun vuolggahit don dego láppis gumpe gaskii . ii váldit mielde bursa , ii lávka ii ge gáma . ii buorástahttit okta mátki alde . muhto go boahtit muhtun viessu , de dadjat vuosttaš sátni . ráfi leat dát ruktu . jos dat leat muhtun gii váldit vuostái ráfi , de dat ráfi mii don buktit , bissu son badjel , muđuid dat máhccat don . orrut dat viessu , ja borrat ja juhkat dat mii son fállat don . dasgo bargi leat bálká veara . ii johtit dállu dállu . go don boahtit muhtun gávpot ja son vuostáiváldit don , de borrat dat mii son fállat don , buoridit buohcci gii leat dat , ja dadjat ássi . ipmil riika leat boahtit don lusa . muhto go don boahtit muhtun gávpot ii ge olmmoš váldit don vuostái , de mannat olggos geaidnu ala ja dadjat . mun savdnjilit eret velá sáttu ge mii leat darvánit mun juolgi don gávpot , duođaštus don vuostái . muhto fuomášit dat . ipmil riika leat boahtit lahka . mun cealkit don . sodoma geavvat geahpas+A+Comp+Der2+Der/at duopmobeaivi go dat gávpot . vuoi don , korasin . vuoi don , betsaida . jos dat oavdudahku mii leat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL don guovlu , leat dáhpáhuvvat tyros dahje sidon , de dat leat áigá juo dahkat jorgalus ja čohkkát gutna siste seahkka badjelis . muhto tyros ja sidon geavvat geahpas+A+Comp+Der2+Der/at duopmu go don . ja don kapernaum , guhte dáhttut bajidit+V+TV+Der2+Der/PassL gitta albmi rádjái , don norddastit+V+TV+Der2+Der/PassL vuolás jábmi riika . dat guhte gullat don , gullat mun , ja dat guhte hilgut+V+TV+Der2+Actor don , hilgut mun . muhto dat guhte hilgut+V+TV+Der2+Actor mun , hilgut son guhte leat vuolggahit mun . dat čiežalogi máhccat illu ja dadjat . hearrá , velá bahá vuoigŋa ge jeagadit mun go mun namahit don namma . son vástidit . mun oaidnit sáhtán gahččat vuolás albmi dego álddagas . duođaid , mun leat addit don fápmu duolbmat gearpmaš ja skorpiovdna ja soardit buot vašálaš fápmu , ii ge mihkkege vahágahttit don . ja datte . ii illudit das_go vuoigŋat jeagadit don , muhto illudit dat ahte don namma leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL albmi . dan seammás son ávvudit bassi_vuoigŋa ja cealkit . mun rámidit don , áhčči , albmi ja eanan hearrá , danne_go leat čiehkat dát viissis ja jierbmi+N+Der1+Der/laš , muhto leat almmustahttit dat uhcahaš . duohta , áhčči , nu leat don buorre dáhttu . buot leat áhčči oskkildit mun . ii okta diehtit gii bárdni leat earet áhčči , ii ge okta diehtit gii áhčči leat earet bárdni ja dat gii bárdnat dáhttu almmustahttit son . go son leat okto máhttájeaddji , de cealkit son . ávdugas dat čalbmi mii oaidnit dat mii don oaidnit . dasgo mun cealkit don . ollu profehta ja gonagas leat háliidit oaidnit dat mii don oaidnit , ii ge beassat oaidnit dat , ja gullat dat mii don gullat , ii ge beassat gullat dat . muhtun láhkadovdi boahtit dat ja háliidit geahččalit jesus . son dadjat . oahpaheaddji , mii mun galgat dahkat vai oažžut agálaš eallin . jesus jearrat . mii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL láhka . maid don lohkat dat . son vástidit son . don galgat ráhkistit hearrá ipmil oppa váibmu ja oppa siellu ja oppa fápmu ja oppa miella , ja lagamuš+A+Superl+Der2+Der/at nugo ieš . jesus cealkit . don vástidit riekta . dahkat nu , de don oažžut eallit . muhto nubbi viggat dahkat ieš vanhurskkis ja jearrat . gii de leat mun lagamuš . dát jearaldat jesus vástidit . olmmái leat mannat jerusalem vuolás jeriko , ja son šaddat rievvár giehta gaskii . son gaikut son bivttas eret , cábmit son ja guođđit son dat bealleheagga . de deaivat báhppa boahtit seammá geaidnu ; son oaidnit son , muhto mannat njuolga meattá . nu dahkat maiddái muhtun levihtta ; son boahtit , oaidnit olmmái ja mannat meattá . muhto muhtun samarialaš gii leat johtit , boahtit maid dakko gokko olmmái leat veallát ; ja go son áicat olmmái , de árkkálmastit son váibmu . son mannat son lusa , čatnat son hávvi ja leaikut olju ja viidni dat , lokta son ásen ala ja doalvut son guosseviessu ja dikšut son . nubbi iđit son váldit guokte denara , addit dáluisit ja dadjat . dikšut son bures ; ja jos golahit eambbo ruhta , de mun máksit go boahtit ruovttoluotta . guhtemuš dát golmmas orrut don miella leat rievidit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmái lagamuš . son vástidit . dat gii čájehit son váibmoláđisvuohta . jesus cealkit . mannat don ge ja dahkat nu . vádjolit son boahtit muhtun gilli , gos mártá-nammasaš nisu vuostáiváldit son ruoktu . mártá leat oabbá gii namma leat márjá ; son čohkánit hearrá juolgi ovdii ja guldalit son sátni . muhto mártá leat doaibma buot bargu bálvalit dihtii guossi . son boahtit son lusa ja dadjat . hearrá , ii go beroštit go mun oabbá diktit mun okto buot bargat . dadjat son ahte galgat veahkehit mun . muhto hearrá vástidit son . mártá , mártá . don muosehuvvat ja rahčat nu máŋga ášši . muhto goit okta leat dárbbašlaš . márjá leat válljet buorre oassi , ja dat ii váldit+V+TV+Der2+Der/PassL son eret . jesus leat rohkadallat muhtun báiki . go son leat geargat rohkadallat , de muhtun son máhttájeaddji dadjat son . hearrá , oahppat mun rohkadallat , nugo johanas oahpahit máhttájeaddji . son vástidit . go rohkadallat , de dadjat ná . áhčči , don guhte leat albmi . basuhit+V+TV+Der2+Der/PassL don namma . boađus don riika . šattus don dáhttut mo albmi nu maiddái eanan alde . addit mun juohke beaivi beaivi+N+Der1+Der/laš láibi . addit mun mun suddu ándagassii , dasgo mun gis addit ándagassii juohkehaš guhte leat mun velggolaš . ii ge doalvut mun geahččalus , muhto beastit mun bahá eret . son cealkit son . jos mii muhtun don mannat ustit lusa gaskaidja áigi ja dadjat son . ustit , lonet mun golbma láibi , dasgo buorre ustit leat boahtit mun lusa mátki , ii ge mun leat maid son guossohit . jáhkkit go ahte nubbi dalle vástidit . ii ráfehuhttit mun . uksa leat juo gitta , ja sihke mánná ja mun ieš leat seaŋga . ii mun sáhttit lihkkat addit mihkkege don . muhto mun cealkit don . jos son ii lihkkat ge addit son mihkkege ustitvuohta dihtii , de dahkat dat goittot son sihtavaš+A+Der3+Der/vuohta dihtii , ja addit son buot mii dárbbašit . mun cealkit don . átnut , de oažžut . ohcat , de gávdnat . goalkkuhit , de don rahpat+V+TV+Der2+Der/PassL uksa . dasgo dat guhte átnut , oažžut , ja dat guhte ohcat , gávdnat , ja guhte goalkkuhit , son rahpat+V+TV+Der2+Der/PassL uksa . lea go ba don gaskkas áhčči gii addit bárdni gearpmaš go dat sihtat son guolli , dahje addit son skorpiovdna go dat sihtat son monni . go vel don ge gii leat bahá+A+Der2+Der/at , áddet addit buorre attáldat mánná , ii go áhčči ollu eanebut addit bassi_vuoigŋa albmi son gii átnut son . jesus ádjit oktii bahá vuoigŋa olggos muhtun gielaheapme , ja go dat vuolgit son , de gielaheapme sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti ja olmmoš ovddošit . muhto muhtun son dadjat . son ádjit olggos bahá vuoigŋa beelsebul , bahá vuoigŋa oaivámuš fápmu . eará gáibidit son mearka albmi geahččalit dihtii son . muhto son diehtit son jurdda ja cealkit son . riika mii leat soahpameahttun ieš , šaddat ávdin , ja nubbi viessu gahččat nubbi ala . jos dál sáhtán leat soahpameahttun ieš , mo sáhttit son riika dalle bissut . dasgo don han dadjat ahte beelsebul fápmu mun ádjit olggos bahá vuoigŋa . muhto jos mun dahkat dat beelsebul fápmu , gii fápmu don ieš oahppi ádjit olggos bahá vuoigŋa . dan dihtii son šaddat don duopmár . muhto jos mun ádjit olggos bahá vuoigŋa ipmil suorbma bokte , dalle han ipmil riika leat boahtit don gaskii . go gievra , vearjudit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmái suodjalit dállu , de son opmodat oažžut orrut ráfi . muhto jos muhtun boahtit gii leat velá gievra ja vuoitit son , dalle son váldit son vel dat vearju mii nubbi leat luohttit , ja juogadit sálaš eará maid . dat guhte ii leat mun beale , leat mun vuostái ; dat guhte ii čohkket mun , biđget . go buhtismeahttun vuoigŋa vuolgit olmmoš , de dat vádjolit ávdin duottar badjel ohcan vuoiŋŋastanbáiki . muhto jos ii gávdnat , de dadjat . mun áigut máhccat viessu mii guođđit . dat boahtit dohko ja gávdnat dat suohpalastit+V+TV+Der2+Der/PassL ja čiŋahit+V+TV+Der2+Der/PassL . de dat vuolgit viežžat čieža eará vuoigŋa vel , bahá go son ieš , ja son fárret sisa ja ássat+V+IV+Der3+Der/goahti doppe . ja dat olmmoš maŋit dilli šaddat vearrái go ovddit dilli . go jesus leat sárdnut , de muhtun nisu olmmoš gaskkas čuorvut allat jietna . ávdugas dat eatniheagga mii guoddit don ja čižži mii don njammat . muhto jesus vástidit . ávdugas son guhte gullat ipmil sátni ja vurket dat . go velá eanet olmmoš čoagganit son birra , de sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti . dát sohkabuolva leat bahá sohkabuolva . dat gáibidit mearka , muhto ii dat oažžut eará mearka go jona mearka . dasgo nugo jona šaddat mearka ninive olmmoš , nu olbmobárdni ge šaddat mearka dát sohka . duopmobeaivi lullieanan dronnet bajásčuožžilit oktan dát sohkabuolva olmmoš ja váidalit son . dasgo son boahtit gitta eanan geahči guldalit salomo viisodat , muhto dás leat eanet go salomo . ninive olmmoš bajásčuožžilit duopmu oktan dát sohkabuolva olmmoš ja váidalit son . dasgo jona sárdnidit son dahkat jorgalus , muhto dás leat eanet go jona . ii okta cahkkehit ginttal ja bidjat dat geallir dahje lihtti vuollái , muhto ginttaljuolgi , vai son gii boahtit sisa , oaidnit dat báitit . čalbmi leat rumaš čuovga . go don čalbmi leat dearvvaš , de oppa don rumaš čuvget+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . muhto jos čalbmi leat buozas , de don rumaš ge leat seavdnjat . váruhit dasto amas čuovga mii leat don siste , leat seavdnjadas . jos dál oppa don rumaš čuvget+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ii ge okta oassi dat leat seavdnjat , de dat čuvget+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ollásit , dego dalle go čuovgat+V+TV+Der2+Actor ginttal báitit don ala . go son leat sárdnut , de muhtun farisealaš bovdet son boradit , ja son vuolgit mielde ja čohkánit beavdi . farisealaš ovddošit go oaidnit ahte jesus ii basadit ovdal mális . muhto hearrá cealkit son . don farisealaš buhtistit lihtti ja gárri aivve olggul , muhto siskkil don leat dievva rievádus ja bahávuohta . don jallat . son gii leat sivdnidit olgguldas , ii go son leat sivdnidit siskkáldas ge . addit baicca váivváš dat mii leat don lihtti ja gárri , de buot šaddat don buhtis . muhto vuoi don , farisealaš . don addit logádas minta , urttasšaddu ja juohke+Der1+Der/lágán rudda , muhto vajáldahttit vuoigatvuohta ja ráhkisvuohta ipmil . dát galgat dahkat , vajáldahttit nubbi . vuoi don , farisealaš . don dáhttut čohkkát synagoga buorre sadji ja hálidit olmmoš buorástahttit don márkanšillju . vuoi don . don leat dego dovdameahttun hávdi , ii ge olmmoš diehtit go son duolbmat dat . de muhtun láhkadovdi dadjat . oahpahit+V+TV , dakkár sátni hiddjidit maiddái mun ge . jesus vástidit . vuoi don , láhkadovdi . don losidahttit olmmoš noađđi , muhto ieš don ii guoskkahit dat suorbma ge . vuoi don . don hukset hávdemuitu profehta gii don máttar goddit . dan láhki don šaddat duođašteaddji gii dohkkehit dat mii don máttar dahkat . dasgo son goddit profehta , ja don hukset son hávdemuitu . dan dihtii leat ge ipmil viissisvuohta cealkit . mun vuolggahit son lusa profehta ja apoastal ; muhtun son son goddit , eará son doarrádallat . danne galgat dát sohka vástidit buot dat profehta varra ovddas mii leat golggahit+V+TV+Der2+Der/PassL gitta máilbmi vuođđudit rájes , abel goddin rájes gitta sakarja goddin rádjái , gii goddit+V+TV+Der2+Der/PassL áltár ja tempel gaskkas . duođaid , mun cealkit ahte dát buolva galgat vástidit dat ovddas . vuoi don , láhkadovdi . don leat váldit eret diehtu čoavdda . ieš don ii mannat sisa , ja don hehttet son gii dáhttut mannat sisa . go jesus vuolgit dat , de čálaoahppavaš ja farisealaš bahkket+V+TV+Der3+Der/goahti garas son ala juohke+Der1+Der/lágán gažaldat . son fáktet son ja geahččalit oččodit son dadjat juoga mii sáhttit váidit son . dan bodda čoahkkanit duhát mielde olmmoš , nu_ahte goasii duolbmat guhtet guoibmi . jesus sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti , ovddimustá máhttájeaddji . váruhit farisealaš suvrradáigi mii leat guoktilaš+A+Der3+Der/vuohta . ii mihkkege leat gokčat+V+TV+Der2+Der/PassL mii ii almmustuvvat ii ge mihkkege čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL mii ii boahtit albmosii . maid ihkinassii don leat dadjat seavdnjadas , gullat+V+TV+Der/PassS čuovgat , ja dat mii don leat savkalit olmmoš beallji siski latnja , čuorvut+V+TV+Der2+Der/PassL dáhkki alde . ustit , mun cealkit don . ii ballat son gii goddit rumaš , muhto dat maŋŋil ii veadjit dađe eanet . mun čájehit don gii don galgat ballat . ballat son gii vuos leat fápmu goddit ja dasto bálkestit helvet . duođaid , mun cealkit don . ballat son . ii go vihtta cizáš vuovdit+V+TV+Der2+Der/PassL guokte skillet . ii ge ipmil vajáldahttit okta dat . muhto velá juohke vuoktačalbmi don oaivi leat lohkat+V+TV+Der2+Der/PassL . ii ballat , don han leat eanet veara go ollu cizáš . mun cealkit don . juohkehaš guhte dovddastit mun olmmoš ovddas , son dovdat olbmobárdni ge ipmil eŋgel ovddas . muhto dat guhte biehttalit mun olmmoš ovddas , son biehttalit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil eŋgel ovddas . ja juohkehaš guhte cealkit okta sátni olbmobárdni vuostái , addit+V+TV+Der2+Der/PassL ándagassii . muhto guhte bilkidit bassi_vuoigŋa , son ii addit+V+TV+Der2+Der/PassL ándagassii . go son doalvut don synagoga , váldi+N+Der1+Der/laš ja eiseváldi ovdii , ii dalle ballat dat mo bealuštit ieš dahje mii dadjat . dasgo bassi_vuoigŋa oahpahit dat don dahtanaga boddu . muhtun olmmái olmmoš gaskkas dadjat son . oahpaheaddji , gohččut mun viellja juogadit árbi mun . muhto jesus vástidit son . olmmoš , gii leat bidjat mun don gaskii dubmet dahje juogadit . ja son cealkit buohkat . váruhit anistuvvat+V+IV+Der3+Der/n máilbmi+N+Der1+Der/laš riggodat . dasgo opmodat ii addit eallin , vaikko leat ge vallji . ja son muitalit son veardádus . leat muhtun rikkis olmmái gii eanan leat šaddat bures , ja son jurddašit . mii mun dál dahkat . mun ii leat sadji rádjat buot šaddu . son dadjat ieš . dát mun áigut dahkat . mun gaikkodit láhtu ja hukset dat stuoris , ja dohko čohkket gordni ja buot eará opmodat . de cealkit ieš . dál don leat rádjat ollu buorre máŋga jahki . vuoigŋa , bora , juhkat , ja leat illu . muhto ipmil cealkit son . dot jalla . otná idja gáibidit+V+TV+Der2+Der/PassL don heagga . gii gullat dat mii don leat čohkket . nu geavvat son gii čohkket dávvir ieš , ja gii ii leat riggodat ipmil luhtte . son cealkit máhttájeaddji . danne mun cealkit don . ii moraštit heagga dihtii ahte don leat mii borrat , ii ge rumaš dihtii ahte leat bivttas . heagga leat eanet go borramuš ja rumaš eanet go bivttas . geahččat gáranas . ii dat gilvit ii ge láddjet , ii dat leat áiti ii ge láhtut , muhto ipmil biebmat dat . man ollu eanet veara leat don go loddi . guhtemuš ba don sáhttit buot moraš lasihit okta állanit eallinguhkkodat . go don dalle ii veadjit oppa dat uhcánaš ge , manne de váivvidit ieš buot eará diŋga . geahččat lilljá , mo dat šaddat . ii dat bargat ii ge batnit , muhto mun cealkit don . ii oppa salomo ge buot hearvásvuohta leat gárvvohit+V+TV+Der2+Der/PassL nu okta son . muhto jos ipmil gárvvohit gieddi rássi nu čáppat+A+Der2+Der/at , dat mii odne leat ceaggát ja ihttin bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL oapman , ii go son ollu eanebut gárvvohit don , don uhcán osku+N+Der1+Der/laš . ii jurddašit dušše mo fidnet borramuš ja juhkamuš , ii ge ballat . dát háhpohallat buot máilbmi álbmot , muhto don áhčči diehtit ahte don dárbbašit dát . ohcat baicca son riika , de buot dát addit+V+TV+Der2+Der/PassL don . ii ballat , uhcci čora+N+Der1+Der/Dimin . dasgo áhčči buorre dáhttu leat addit riika don . vuovdit buot opmodat , ja addit ruhta váivváš . háhkat ieš bursa mii ii nohkat , ja nohkameahttun dávvir albmi , gosa suola ii beassat , ii ge muohcut billi . dasgo doppe gos don dávvir leat , doppe leat don váibmu ge . bidjat boagán ja doalahit lámpá čuovga . leat nu bálvaleaddji gii vuordit isit ruoktot heajat , vai son sáhttit rahpat son uksa dakkaviđe go son boahtit ja goalkkuhit . ávdugas dat bálvaleaddji gii isit gávdnat gohcin go boahtit . duođaid mun cealkit don . son bidjat boagán , gohččut son beavdi ja bálvalit son ieš . jos son vel boahtit ge easkka nubbi dahje goalmmát idjagohcinvuorru ja gávdnat son gárvvis , de ávdugas dat bálvaleaddji . muhto muitit dat . jos dáluisit diehtit goas suola boahtit , de son gohcit ja hehttet son gaikut viessu . leat don ge gárvvis . dasgo olbmobárdni boahtit dat diibmu go ii leat vuordit . biehtár jearrat . hearrá , muitalit go dát veardádus dušše mun vai buohkat . ja hearrá vástidit . gii leat oskkáldas ja jierbmi+N+Der1+Der/laš dállodoalli , dakkár gii isit bidjat bearráigeahččat eará bálvaleaddji vai addit son borramuš riekta áigi . ávdugas dat bálvaleaddji gii isit gávdnat dahkat+V+TV+Der3+Der/n dát go son boahtit . duođaid , mun cealkit don . isit addit buot opmodat son háldu . muhto jos mii dát bálvaleaddji dadjat ieš . mun isit ádjánit boahtit , ja de cábmit+V+TV+Der3+Der/goahti reaŋga ja biigá , ja borrat+V+TV+Der3+Der/goahti ja juhkat+V+TV+Der3+Der/goahti gárremiidda , dalle isit boahtit muhtun beaivi goas bálvaleaddji ii leat vuordit son ja dat diibmu go son ii diehtit , ja isit čuohppat son guokte oassi ja addit son dohko gos eahpeoskkolaš leat . dat bálvaleaddji gii diehtit isit dáhttu , ii ge datte ráhkkanit ja dahkat son dáhttu mielde , son cápmit+V+TV+Der2+Der/PassL garas . muhto dat gii diehtit dahkat dakkár mii ánssášit cápmáhallat , son beassat uhcci . gii leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL ollu , son vuordit+V+TV+Der2+Der/PassL ollu . ja gii leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL ollu , son gáibidit+V+TV+Der2+Der/PassL velá eanet . mun leat boahtit suhppet dolla eanan ala ; ja vare dat leat juo buollit . gásta fertet gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL ; man stuoris áŧestus siste mun leat dassážii go dat leat ollašuvvat . gáddit go ahte mun leat boahtit buktit ráfi eanan ala . mun cealkit don , ii leat boahtit buktit ráfi , muhto soahpameahttunvuohta . jos muhtun ruoktu leat viđas , de son dás duohko riidalit . golbma guovttis vuostái ja guokte golmmas vuostái ; áhčči leat bárdni vuostái ja bárdni áhčči vuostá , eadni nieida vuostá ja nieida eadni vuostá , vuoni mannji vuostá ja mannji vuoni vuostá . son cealkit maiddái olmmoš . go don oaidnit ahte oarjin rohttet balva , de dadjat dakkaviđe . dál boahtit arvi , ja nu šaddat . ja go dovdat lullibiegga , de dadjat . dál boahtit báhkka , ja nu šaddat . guoktilaš . eanan ja albmi mearka don gal máhttit árvidit , manne dalle ii máhttit árvidit dát áigi . ja manne ii ieš rátkit dat mii leat riekta . go don leat mannat duopmostuollu vuostálasti , de dahkat buot mii nagadit vai don soabadit dohko mannat . muđuid son geassit don duopmár ovdii , duopmár addit don fákta , ja fákta bálkestit don giddagas . mun cealkit don . doppe don ii beassat eret ovdal_go leat máksit maŋimuš šlánte ge . dan áigi boahtit son lusa muhtun ja muitalit galilealaš birra gii pilatus leat goddit , nu_ahte son varra seahkanit dat varra mii golgat son oaffarspire . jesus vástidit son . oaivvildit go ahte dát galilealaš leat stuoris suddu+N+Der1+Der/laš go buot eará galilealaš , go son gillát dát . mun cealkit don . ii , muhto jos don ii dahkat jorgalus , de don buohkat duššat nu son . dahje dat gávccinuppelogis gii sorbmašuvvat go siloatoardna gahččat son ala , jáhkkit go ahte son leat eanet sivalaš go buot eará jerusalem . ii eisege . mun cealkit don . jos don ii dahkat jorgalus , de don buohkat duššat seammá láhki go son . ja son muitalit dát veardádus . muhtun olmmái viidnegárdi leat šaddat fiikkonmuorra . go son boahtit ohcat šaddu dat , de ii gávdnat okta . dalle son dadjat viidnegárdeolmmái . golbma jahki leat boahtit ohcat šaddu dát fiikkonmuorra gávdnat mihkkege . njeaidit dat . manne dat galgat goaridit eanan duššás . muhto viidnegárdeolmmái vástidit . hearrá , diktit orrut velá dát jahki , de mun beassat goaivut dat birra ja duktet dat . veadjit dalle šaddadit šaddu boahtte jahki . jos ii , de oažžut njeaidit muorra . sábbát son leat oahpahit olmmoš muhtun synagoga . dat leat nisu gii leat leat buozalvasvuoigŋa gávccinuppelohkái jahki ; son leat áibbas guvrragit , ii ge sáhttit njulget čielgi . go jesus oaidnit son , de son rávkat son lusa ja cealkit . nisu , don leat čoavdit+V+TV+Der2+Der/PassL buohcuvuohta . son bidjat giehta son ala , ja dat seammás nisu njulget čielgi ja máidnut ipmil . muhto synagoga ovddasčuožžu moaráskit danne_go jesus buoridit sábbát , ja son dadjat olmmoš . guhtta beaivi leat bargobeaivi . boahtit dalle deike buoridit+V+TV+Der2+Der/PassL , ii ge sábbát . hearrá vástidit son . guoktilaš , guhtemuš don ii čoavdit vuoksá dahje ásen hiŋggal sábbát ge , ja láidet olggos jugahit dat . muhto dá leat abraham nieida gii sáhtán leat doallat čatnagas gávccinuppelohkái jahki . ii go son galgat čoavdit+V+TV+Der2+Der/PassL dát čatnagas sábbát . go son cealkit dát , de buot son vuostálasti heahpanit , muhto oppa olmmošjoavku illudit buot oavdu+N+Der1+Der/laš dahku dihtii mii son dahkat . son cealkit . man láhkásaš leat ipmil riika . manin mun veardidit dat . dat leat sennetsiepman láhkásaš mii olmmái gilvit gilvvagárdi ; ja dat stuorrut+V+IV+Der2+Actor ja šaddat muorra , nu_ahte albmi loddi ráhkadit beassi dat oaksi . ja son joatkit . mii mun veardidit ipmil riika . dat leat suvrradáigi láhkásaš mii nisu bidjat golbma mihttu jáffu sisa , ja de suvrut buot . mannat jerusalem jesus johtit gávpot ja gilli mielde ja oahpahit olmmoš . muhtun jearrat son . hearrá , leat go son hárvi gii beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . son cealkit son . gilvalit vai beassat sisa baski poarta . mun cealkit don . olus geahččalit beassat sisa , muhto ii lihkostuvvat . go dáluisit leat čuožžilit ja giddet uksa , de don báhcit olggobeallái , ja don goalkkuhit+V+TV+Der3+Der/goahti uksa ja dadjat . hearrá , rabastit mun . muhto son vástidit don . mun ii dovdat don , ii ge diehtit gos don boahtit . dalle dadjat . mun han leat boradit ja juhkat searválagaid don , ja don leat oahpahit mun geaidnu alde . muhto son vástidit don . mun ii dovdat don ii ge diehtit gos boahtit . gáidat eret , buot don verrošit+V+IV+Der2+Actor . dat čierrut ja gihčat+V+IV+Der1+Der/h bátni , go don oaidnit abraham ja issát ja jáhkob ja buot profehta ipmil riika , muhto ieš don leat bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL olggobeallái . ja olmmoš boahtit nuortan ja oarjin ja davvin ja lullin ja čohkkát ipmil riika beavdi . dalle maŋimuš šaddat vuosttamuš , ja vuosttamuš+A+Superl+Der2+Der/at maŋimuš . aiddo dalle muhtun farisealaš boahtit son lusa ja dadjat . doapmalit dáppe eret , dasgo herodes áigut goddit don muhto son vástidit . mannet dadjat dat rieban . odne ja ihttin mun ádjit olggos bahá vuoigŋa ja buoridit buohcci , ja goalmmát beaivi mun ollašuhttit doaibmat . muhto odne ja ihttin ja okta beaivi velá fertet joatkit , dasgo ii leat riekta ahte profehta goddit+V+TV+Der2+Der/PassL eará báiki go jerusalem . jerusalem , jerusalem , don guhte goddit profehta ja geađgádit son gii leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL don lusa . man dávjá mun leat dáhttut čohkket don mánná , dego vuonccis čohkket čivga soadjá vuollái . muhto ii don dáhttut . geahččat , don viessu guođđit+V+TV+Der2+Der/PassL ávdin . mun cealkit don . don ii oaidnit mun ovdal_go dat beaivi go dadjat . buressivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL leat son guhte boahtit hearrá namma . muhtun sábbát jesus leat farisealaš ráđđehearrá guossi , ja buohkat atnit son čalbmi . dalle boahtit son lusa olmmái gii leat čáhcedávda , ja jesus jearrat láhkadovdi ja farisealaš . leat go lobálaš buoridit sábbát vai ii . muhto son orrut jávohaga . dalle son guoskkahit olmmái , buoridit son ja diktit son mannat . ja son cealkit son . jos ovttas don leat bárdni dahje vuoksit mii gahččat gáivo , ii go son dakkaviđe rohttet son bajás , vaikko leat ge sábbát . ii son sáhttit vástidit mihkkege dát . son dárkot mo guossi válljet beavdi boaššumus sadji ja muitalit son veardádus . go don bovdet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL heajat , de ii čohkánit boaššumus , dasgo muhtun sáhttit leat bovdet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL gii leat allat go don . jos leat nu , de guossoheaddji , gii leat bovdet don guktot , boahtit ja dadjat don . čáhkket sadji dát guossi . dalle fertet mannat heahpat čohkánit uskimus . muhto go don leat bovdet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL guossi , de čohkánit uskimus , vai guossoheaddji sáhttit dadjat don . ustit , boahtit čohkánit boaššolabbui . dalle don gudnejahttit+V+TV+Der2+Der/PassL buot guossi oaidnut . dasgo juohkehaš guhte bajidit ieš , vuolidit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja dat guhte vuolidit ieš , bajidit+V+TV+Der2+Der/PassL . son cealkit maiddái son gii leat bovdet son . go don bovdet guossi gaskabeaivi dahje eahketmális , de ii bovdet ustit ja viellja ja fuolki ja rikkis siidaguoibmi ii son gis bovdet don fas ja dát láhki máksit don . muhto go áigut bovdet guossi , de bovdet váivváš ja rámbi , lámis ja čalmmeheapme . dalle don leat ávdugas , dasgo son ii sáhttit addit don mihkkege ruoktot , muhto don máksit+V+TV+Der2+Der/PassL ruoktot go vanhurskkis bajásčuožžilit . go muhtun guossi gullat dát , de dadjat son . ávdugas dat gii beassat čohkkát ipmil riika beavdi . jesus cealkit son . leat olmmái gii doallat stuoris guossemális , ja son bovdet olus . go guossemális áigi boahtit , de son vuolggahit bálvaleaddji dadjat son guhte leat bovdet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . boahtit , dasgo buot leat gárvvis . muhto buohkat beasadallat+V+IV+Der3+Der/goahti . muhtun dadjat . mun leat oastit bealdu ja fertet vuolgit geahččat dat . addit ándagassii go ii sáhttit boahtit . nubbi dadjat . mun leat oastit vihtta vuoksábárra ja áigut vuolgit geahččalit dat . addit ándagassii go ii sáhttit boahtit . ja goalmmát dadjat . mun leat aiddo náitalit , danne ii sáhttit boahtit . bálvaleaddji boahtit ruovttoluotta ja muitalit dát isit . dalle dáluisit suhttat ja dadjat bálvaleaddji . mannat dállánaga gávpot luodda ja bálggis , ja viežžat sisa váivváš ja rámbi ja čalmmeheapme ja lámis . fargga sáhttit bálvaleaddji dieđihit . hearrá , leat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL nugo gožu , muhto ain leat sadji . de isit dadjat bálvaleaddji . mannat olggos geaidnu ja máđidja ala ja nágget olmmoš boahtit sisa , vai mun viessu dievvat . dasgo mun cealkit don ahte ii okta son guhte leat bovdet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , beassat mun guossemális . stuora joavku čuovvut son , ja son jorggihit ja dadjat son . jos guhtege boahtit mun lusa vašuhit áhčči ja eadni , áhkká ja mánná , viellja ja oabbá , ja velá ieš heagga ge , de son ii sáhttit leat mun máhttájeaddji . dat guhte ii guoddit ruossa ja čuovvut mun , ii sáhttit leat mun máhttájeaddji . jos okta don áigut hukset toardna , ii go son vuos rehkenastit maid dat máksit oaidnit dihtii leat go son doarvái ruhta ollašuhttit dat . muđuid sáhttit dáhpáhuvvat ahte son ráhkadit geađgejuolgi , ii ge suitit gárvvistit toardna , ja buohkat guhte oaidnit dat , bilkidit+V+TV+Der3+Der/goahti son ja dadjat . dát olmmái hukset+V+TV+Der3+Der/goahti ii ge veadjit ollašuhttit . dahje jos muhtun gonagas áigut vuolgit soahtat eará gonagas vuostái , ii go son vuos smiehttat sáhttit go son logiduhát olmmái mannat nubbi vuostá guhte boahtit son ovddal guoktelogiduhát . ja jos son ii sáhttit dat , de vuolggahit áirras go vašálaš ain leat guhkkin eret ja bivdit ráfi . seammá láhki ii okta don sáhttit leat mun máhttájeaddji muđuid go luohpat buot opmodat . sálti leat ávkkálaš . muhto jos sálti veagahuvvat , mii dalle sáhttit sáltet . dat ii dohkket ii bealdu ii ge dukta , muhto bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL eret . gii leat beallji , son gullat . tuollár ja suddu+N+Der1+Der/laš boahtit jesus lusa gullat dihtii son . farisealaš ja čálaoahppavaš nimmorit ja dadjat . dát olmmái vuostáiváldit suddu+N+Der1+Der/laš ja boradit son . de jesus muitalit son dát veardádus . jos muhtun don leat čuođi sávza , ja okta láhppot , ii go son dalle guođđit dat ovccilogiokci meahcci ja ohcat dat okta mii leat láhppot dassážii go gávdnat dat . ja go gávdnat dat , de illosit ja loktet dat oalgi ala . go son boahtit ruoktot , de čohkket ustit ja siidaguoibmi ja dadjat son . illudit mun , dasgo mun leat gávdnat sávza mii leat láhppot . mun cealkit don . seammá láhki šaddat albmi ge stuoris illu okta suddu+N+Der1+Der/laš dihtii gii dahkat jorgalus , go ovccilogiovcci vanhurskkis dihtii gii ii dárbbašit jorgalus . dahje jos nisu leat logi silbaruhta ja son láhppit ovtta , ii go son dalle cahkkehit čuovga ja suohpalastit buot visti ja ohca dárkil+A+Der2+Der/at dassážii go gávdnat dat . ja go leat gávdnat dat , de gohččut čoahkkái ustit ja siidaguoibmenisu ja dadjat . illudit mun , go mun leat gávdnat ruhta mii leat láhppit . mun cealkit don . seammá láhki illudit ipmil eŋgel okta suddu+N+Der1+Der/laš dihtii guhte dahkat jorgalus . jesus cealkit . muhtun olmmái leat guokte bárdni . nuora dadjat son . áhčáš , addit mun mun oassi opmodat . áhčči juohkit opmodat bárdni . ii gollat máŋga beaivi ovdal_go nuorra bárdni vuovdit+V+TV+Der1+Der/l buot ja mannat muhtun riika menddo guhkkin . doppe son skihtardit buot ruhta badjelmearálaš eallin . muhto go son leat loaktit buot , de boahtit hirbmat nealgi dat eanan , ja son gillát+V+TV+Der3+Der/goahti heahti . dalle son álgit reaŋga muhtun dat eanan olmmái , ja olmmái bidjat son meahcci spiidnegeahčči . nealgi leat háliidit borrat vel dat šaddu ge mii spiidni borrat , dasgo ii okta addit son mihkkege . de son jierbmat+V+IV+Der3+Der/goahti ja dadjat . buot mun áhčči bargi leat borramuš vallji , ja mun leat dáppe nealgut jámas . mun vuolgit áhčči lusa ja dadjat . áhčáš , mun leat suddudit albmi vuostái ja don vuostái . ii mun leat šat dohkálaš gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL don bárdni . muhto váldi mun ieš láigobargi . de son vuolgit áhčči lusa . go son leat ain guhkkin , de áhčči áicat son , ja son njuorrat váibmu . son viehkat bárdni ovddal , dolla son čeabet birra ja cummistit son . bárdni dadjat . áhčáš , mun leat suddudit albmi vuostái ja don vuostái . ii mun leat šat dohkálaš gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL don bárdni . muhto áhčči dadjat bálvaleaddji . doapmat . buktit čáppat bivttas ja gárvvohit son dat , addit son suorpmas giehta ja gáma juolgi . ja viežžat buoidi gálbi ja njuovvat dat , vai mun beassat boradit ja illudit . dasgo dát mun bárdni leat jápmit ja leat fas šaddat eallin ; son leat láhppot ja leat fas gávdnat+V+TV+Der/PassS . ja son riepmat ávvudit ja illudit . boaris bárdni leat dalle gieddi . go son leat vázzit ruoktot ja lahkanit+V+IV+Der3+Der/goahti dállu , de gullat čuojaheapme ja dánsut . son čurvet muhtun bálvaleaddji ja jearrat mii leat dáhpáhuvvat . bálvaleaddji vástidit . viellja leat boahtit ruoktot , ja áhčči leat njuovvat buoidi gálbi danne_go leat oažžut son fas ruoktot dearvan . boaris viellja suhttat ii ge háliidit mannat sisa . áhčči boahtit olggos geahččalit sártnuhit son . muhto son vástidit áhčči . mun leat bálvalit don buot jahki , ii ge leat goasse dahkat don miella vuostái , muhto mun ii leat addit gihcci ge vai leat sáhttit bovdet ustit guossi . muhto dakkaviđe go dát bárdni boahtit ruoktot , son gii leat geavahit buot ruhta fuorrá , de njuovvat son buoidi gálbi . áhčči dadjat son . bártnáš . don leat álo mun luhtte , ja buot mii gullat mun , leat don muhto dál leat buorre sivva ávvudit ja illudit , dasgo viellja leat jápmit ja leat fas eallit ; son leat láhppot ja leat fas gávdnat+V+TV+Der/PassS . jesus cealkit maiddái máhttájeaddji . leat rikkis olmmái gii leat dállodoalli . isit gullat eará ahte dállodoalli skihtardit son opmodat . son gohččut son lusa ja dadjat . mii mun gullat don birra . dag rehket dállodoallu , dasgo don ii sáhttit šat leat mun dállodoalli . dállodoalli jurddašit . mii dál dahkat , go isit bidjat mun eret bargu . ii mun leat nu gievra ahte nagadit goaivut , ja mun heahpanaddat gearjidit . na dál de diehtit mii dahkat , vai olmmoš vuostáiváldit mun ruoktu go bijahallat eret bargu . de son gohččut lusa isit velggolaš okta mielde , ja jearrat vuosttaš . man ollu don leat velggolaš mun isit . son vástidit . čuohti lihtti olju . dállodoalli dadjat son . dá leat don vealgečálus , čohkánit dállánaga ja čállit vihttalogi . dasto son jearrat nubbi gis . naba don , man ollu don leat velggolaš . son vástidit . čuohti fárppal nisu . dállodoalli dadjat son . dá leat don vealgečálus , čállit gávccilogi . isit rábmot beahttu+N+Der1+Der/laš dállodoalli go leat lágidit ieš nu viissis+A+Der2+Der/at , ja dadjat . dát máilbmi mánná leat čeahppi soabadit gaskan+Adp+PxPl3++ go čuovggas mánná . mun cealkit don . háhkat ieš ustit vearri riggodat bokte , vai son sáhttit vuostáiváldit don agálaš orrunsadji go riggodat nohkat . dat guhte leat oskkáldas uhcánaš , leat maid oskkáldas stuoris , ja dat guhte leat beahttu+N+Der1+Der/laš uhcánaš , leat maid beahttu+N+Der1+Der/laš stuoris . jos don ii leat oskkáldas ruhta , mii leat čadnot vearrivuohta , gii dalle oskkildit don duohta riggodat . ja jos don ii leat oskkáldas dat mii gullat eará , gii dalle addit don mihkkege ieš opmodat . ii bálvaleaddji sáhttit bálvalit guokte isit . son vašuhit nubbi ja ráhkistit nubbi , dahje bissut nubbi luhtte ja badjelgeahččat fas nubbi . ii don sáhttit bálvalit sihke ipmil ja mammon . farisealaš gii leat ruhtaváibmil , gullat buot dát , ja son bilkidit jesus . son cealkit son . don jáhkihit olmmoš ahte leat vanhurskkis , muhto ipmil dovdat don váibmu . ja dat mii olmmoš atnit allat , leat fasti ipmil čalbmi . láhka ja profehta áigi biestit johanas rádjái . dat maŋŋil sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil riika evangelium , ja buohkat bahkket dat sisa . ovdal duššat albmi ja eanan , ovdal_go láhka gahččat eret čuoggáš ge . juohkehaš guhte earránit áhkká ja náitalit eará , rihkkut náittosdilli . ja dat guhte náitalit earránit nisu , rihkkut náittosdilli . leat rikkis olmmái gii gárvodit purpur ja fiinnis liidnebivttas ja eallit hearvásvuohta ja illu juohke beaivi . muhto son uksa ovddas veallát geafi olmmái gii namma leat lasarus . son leat dievva hávvi ja háliidit gallehit ieš dušše dat mii gahččat rikkis olmmái beavdi . maiddái beana ge boahtit ja njoallut son hávvi . de geafi olmmái jápmit , ja eŋgel guoddit son abraham aski . rikkis olmmái mii jápmit ja hávdádit+V+TV+Der2+Der/PassL . go son rabastit čalbmi jábmi riika , gos son leat biidnu , de oaidnit abraham guhkkin ja lasarus son bálddas . son čuorvut . áhčči abraham , árbmi mun ja vuolggahit lasarus deike , vai son buonjostit suorbmageahči čáhci ja láktadit mun njuovčča . dasgo mun biidnašuvvat dát dolla . abraham vástidit . mánáš , muitit ahte don oažžut buorri eallit , ja dalle lasarus oažžut bahá . dál son jeđđet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL dáppe , muhto don biidnašuvvat . dat lassi leat mun ja don gaskkas čieŋal njiellu , amas okta dáppe beassat rastá don lusa , vaikko háliidit ge , ii ge okta don bealde beassat deike mun lusa . rikkis olmmái dadjat abraham . mun ánuhit don ahte vuolggahit son mun áhčči viessu . dasgo mun leat vihtta viellja , ja son fertet duođaštit son , ii son ge boahtit dát giksi báiki . muhto abraham dadjat . son leat movsses ja profehta ; gullat dat . rikkis olmmái vástidit . áhčči abraham , ii son guldalit , muhto jos okta jábmi luhtte boahtit son lusa , de son jorgalit . muhto abraham dadjat son . jos son ii guldalit movsses ja profehta , de ii oskut+V+TV+Der3+Der/goahti vaikko muhtun bajásčuožžilit ge jábmi luhtte . son cealkit máhttájeaddji . leat vealtameahttun ahte vearránus boahtit , muhto vuoi dat olmmoš gii bokte dat boahtit . dan olmmoš leat buorre ahte millogeađgi heaŋggastit+V+TV+Der2+Der/PassL son čeabet birra ja son bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL mearra , go ahte okta dat uhcahaš jorralit son geažil . váruhit . jos don oskuguoibmi suddudit , de neavvu son , ja jos son gáhtat , de addit son ándagassii . vaikko son suddudit don vuostái čieža geardde seammá beaivi ja boahtit čieža geardde don lusa ja dadjat . mun gáhtat , de addit son ándagassii . apoastal dadjat hearrá . addit mun nanus osku . hearrá vástidit . jos don leat osku sennetsiepman veardde ge , de sáhttit dadjat dát meahccefiikkonmuorra . rohttet ieš bajás ja bidjat ruohtas mearra . ja dat jeagadit don . jos muhtun leat bálvaleaddji boltut+V+TV+Der3+Der/n eanan dahje guođohit sávza , dadjat go son dalle bálvaleaddji go dat boahtit gieddi . boahtit dál čohkkedit beavdi . ii , son baicca dadjat . ráhkat mun mális , čavget boagán ja bálvalit mun dan_botta_go mun borrat ja juhkat . maŋŋil beassat ieš gis boradit ja jugadit . giitit go son bálvaleaddji go dat dahkat dat mii leat gohčohallat . ii . seammá láhki don ge . go don leat dahkat viso mii leat gohčohallat , de cealkit . mun leat ávkkeheapme bálvaleaddji ja leat dušše dahkat dat mii mun leat geatnegas dahkat . jerusalem vádjolit son mannat samaria ja galilea rádjeguovlu čađa . go son leat mannat muhtun gilli , de boahtit logi spihtálaš son ovddal . son bisánit mealgadii eret ja čuorvut . jesus , oahpaheaddji , árpmihit mun . go son oaidnit son , de cealkit . mannet čájehit ieš báhppa . ja dohko mannat son buhtásmuvvat . muhto okta son máhccat go oaidnit ahte leat dearvvašmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . son máidnut ipmil jitnosit , luoitádit jesus juolgi ovdii ja giitalit son . dát olmmái leat samarialaš . jesus jearrat son . ii go buot logi buhtásmuvvat . gos de leat dat ovccis . ii go leat eará go dát amas olmmoš gii máhccat rámidit ipmil . ja son cealkit son . čuožžilit ja mannat ruoktot . don osku leat beastit don go farisealaš jearrat jesus goas ipmil riika boahtit , de vástidit son . ipmil riika ii boahtit dat láhki ahte sáhttit oaidnit dat čalbmi . ii okta sáhttit dadjat . gea , dá dat leat , dahje . duo de leat . dasgo ipmil riika leat don gaskkas . máhttájeaddji son cealkit . áigi boahtit goas don áibbašit oaidnit okta olbmobárdni beaivi , ii ge beassat oaidnit dat . jos olmmoš cealkit don . gea , die son leat . dahje . dá son leat . de ii mannat dohko , ii ge čuovvut son . dasgo seammá láhki go álddagas álddagastit ja šleađggihit almmiravda almmiravda , nu olbmobárdni ge almmustahttit ieš almmustusbeaivi . muhto son fertet vuos gillát ollu , ja dát buolva hilgut son . ja nu mo geavvat noa beaivi , nu leat maiddái olbmobárdni beaivi . son borrat ja juhkat , náitaladdat ja náitit+V+TV+Der/PassS , gitta dat beaivi rádjái go noa mannat árka sisa ja dulvi boahtit ja heavahit son buohkat . dahje nu mo geavvat lot beaivi . son borrat ja juhkat , son oastit ja vuovdit , gilvit ja hukset . muhto dat beaivi go lot guođđit sodoma , de riškkuhit dolla ja rišša albmi ja duššadit son buohkat . seammá láhki geavvat dat beaivi go olbmobárdni almmustuvvat . jos muhtun dat beaivi leat čohkkát dáhkki alde ja son leat bierggas viessu , de ii galgat njiedjat viežžat dat , ja dat gii leat bealdu , ii galgat máhccat ruoktot . muitit lot áhkká . dat guhte viggat gádjut heagga , massit dat , muhto dat guhte massit dat , várjalit dat . mun cealkit don . dat idja guokte veallát seammá seaŋga ; nubbi viežžat+V+TV+Der2+Der/PassL , nubbi báhcit . guokte nisu ferdnet gordni searválagaid ; nubbi viežžat+V+TV+Der2+Der/PassL , nubbi báhcit . guokte olmmái leat bealdu , nubbi viežžat+V+TV+Der2+Der/PassL ja nubbi báhcit . máhttájeaddji jearrat son son muitalit son veardádus oahpahit dihtii son ahte son galgat álelassii rohkadallat ii ge váibadit . muhtun gávpot leat duopmár guhte ii ballat ipmil ii ge beroštit olmmoš . seammá gávpot leat leaska guhte okta nubbi geardde boahtit son lusa ja dadjat . veahkehit mun vuostálastit vuostá , vai oažžut vuoigatvuohta . guhká duopmár ii miehtat , muhto loahpas jurddašit . vaikko ii ballat ipmil ii ge beroštit olmmoš , de veahkehit dát leaska son vuoigatvuohta , dasgo son vuorjat mun , muđuid han gal váivvidit mun álelassii . ja hearrá cealkit . gullat maid dát gudneheapme duopmár dadjat . ii go ipmil dalle veahkehit vuoigatvuohta son gii son leat válljet , go son čuorvut son ijatbeivviid . ádjánit go son veahkehit son . mun cealkit don . son addit son fargga son vuoigatvuohta . muhto go olbmobárdni boahtit , gávdnat go son dalle osku eanan alde . son muitalit eará veardádus dakkár gii atnit ieš vanhurskkis ja badjelgeahččat eará . guokte olmmái mannat bajás tempel rohkadallat . nubbi leat farisealaš , nubbi gis tuollár . farisealaš čuožžilit ovdan ja rohkadallat ná . ipmil , mun giitit don go ii leat nu eará olmmoš , gii verrošit , dahkat vearrivuohta ja furrošit , dahje nugo duo tuollár . mun atnit borakeahttáivuohta guktii vahkku ja addit logádas buot dienas . tuollár čuožžut mihá vuollin ii ge jolggadit oppa čalbmi ge loktet albmi guovlu , muhto čorbmat raddi ja dadjat . ipmil , leat mun suddu+N+Der1+Der/laš árbmugas . mun cealkit don . tuollár mannat ruoktot vanhurskkis , muhto nubbi ii . dasgo dat guhte bajidit ieš , vuolidit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja dat guhte vuolidit ieš , bajidit+V+TV+Der2+Der/PassL . son guoddit maiddái njuoratmánná jesus lusa vai son guoskkahit dat . go máhttájeaddji oaidnit dát , de šiggut son . muhto jesus rávkat son lusa ja cealkit . diktit mánáš boahtit mun lusa , ii ge hehttet son . dasgo ipmil riika gullat dakkáraš . duođaid , mun cealkit don . dat guhte ii vuostáiváldit ipmil riika nugo uhcci mánáš , ii eisege beassat dat sisa . muhtun juvddálaš oaivámuš jearrat son . buorre oahpaheaddji , mii mun galgat dahkat vai árbet agálaš eallin . jesus vástidit . manne don gohčodit mun buorre . ii okta leat buorre , earet go ipmil . don dovdat báhkkon . ii galgat rihkkut náittosdilli , ii galgat goddit , ii galgat suoládit , ii galgat cealkit vearreduođaštus , don galgat gudnejahttit áhčči ja eadni . olmmái dadjat . buot dát mun leat doallat nuorravuohta rájes juo . go jesus gullat dat , de dadjat . velá okta váilut+V+IV+Der2+Actor don . vuovdit buot opmodat , ja juogadit visot váivváš . dalle oažžut dávvir albmi . boahtit dasto ja čuovvut mun . olmmái šaddat moraš go gullat dat , dasgo son leat hui rikkis . go jesus oaidnit dat , de cealkit . man váttis leat son gii leat ollu opmodat , beassat ipmil riika . lea álki kamela mannat nállošalbmi čađa go rikkis beassat ipmil riika . son gii leat guldalit , jearrat . gii dalle sáhttit beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . son vástidit . dat mii leat veadjemeahttun olmmoš , leat vejolaš ipmil . biehtár jearrat . mo dalle mii . mun han leat guođđit viessu ja čuovvut don jesus vástidit . duođaid , mun cealkit don . juohkehaš gii leat guođđit ruoktu dahje áhkká dahje viellja dahje vánhen dahje mánná ipmil riika dihtii , son oažžut máŋggageardásaš ruoktot dáppe dát máilbmi , ja agálaš eallin boahttevaš máilbmi . son čohkket dat guoktenuppelogis lusa ja cealkit son . geahččat , mun mannat bajás jerusalem , ja doppe ollašuvvat buot mii profehta leat čállit olbmobárdni birra . son addit+V+TV+Der2+Der/PassL báhkin háldu , ja son bilkidit ja givssidit ja čolgat son . son spihččet ja goddit son , muhto goalmmát beaivi son bajásčuožžilit . dás son ii áddet mihkkege . dat leat čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL son , ii ge son árvidit mii son oaivvildit . go jesus lahkanit+V+IV+Der3+Der/goahti jeriko , de leat čalmmeheapme olmmái čohkkát+V+IV+Der3+Der/n geaidnoguorra ja gearjidit . olmmái gullat ollu olmmoš mannat meattá ja jearrat mii dat leat . son vástidit ahte nasaret+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš jesus leat mannat meattá . dalle son čurvet . jesus , dávvet bárdni , árpmihit mun . son gii vázzit ovddas , šiggut son vai son jávohuvvat , muhto son čuorvut vel jitnoseabbot . dávvet bárdni , árpmihit mun . jesus orustit ja gohččut buktit čalmmeheapme lusa . go son boahtit , de jesus jearrat son . mii don dáhttut mun dahkat ieš . son vástidit . hearrá , addit mun oaidnu . jesus cealkit son . šaddat oaidnit+V+TV+Der3+Der/n . don osku leat beastit don dallánaga son oaidnit+V+TV+Der3+Der/goahti , ja son čuovvut jesus ja máidnut ipmil . ja buot olmmoš gii oaidnit dát , máidnut ipmil . son boahtit jeriko ja mannat gávpot čađa . doppe leat olmmái gii namma leat sakkeus ; son leat tuollár oaivámuš ja hui rikkis . son háliidit sakka oaidnit makkár olmmoš jesus leat , muhto leat uhcci šaddu ii ge beassat son lahka olmmoš dihtii . de son viehkat ovddabealle ja gakcut muhtun meahccefiikkonmuorra vai beassat oaidnit jesus , muhtun báiki gokko jesus leat mannat meattá . ja go jesus boahtit dohko , de geahčastit bajás ja cealkit son . sakkeus , doapmat vuolás . dasgo odne mun áigut boahtit don dállu . sakkeus doapmalit vuolás ja vuostáiváldit son illu . muhto buohkat gii oaidnit dat , nimmorit ja dadjat . son mannat guossi suddu+N+Der1+Der/laš olmmái dállu . muhto sakkeus loaiddastit ovdan ja dadjat hearrá . hearrá , bealli opmodat áigut addit geafi , ja jos leat váldit giige ruhta vearrivuohta , de addit dat fas son njealjegeardásaš . jesus cealkit son . odne leat bestojupmi boahtit dát viessu . dasgo son ge leat abraham bárdni , ja olbmobárdni leat boahtit ohcat ja beastit son gii leat láhppot . go son leat guldalit , de jesus muitalit maiddái veardádus , dasgo son leat jerusalem lahka , ja olus gáddit ahte ipmil riika almmustuvvat fargga . son cealkit . allat hearrá vuolgit muhtun eanan guhkkin eret bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL gonagas ja de máhccat ruoktot . son gohččut lusa logis bálvaleaddji ja addit juohkehaš okta buddi ja dadjat gávppašit dát ruhta gitta dassážii go mun boahtit fas . muhto son riika álbmot vašuhit son ja vuolggahit áirras son maŋŋái cealkit . mun ii dáhttut dát olmmái ieš gonagas . go olmmái leat šaddat gonagas ja boahtit ruovttoluotta , de gohččut lusa dat bálvaleaddji gii leat oažžut ruhta , gulaskuddat man ollu son leat dinet . vuosttaš boahtit son ovdii ja dadjat . hearrá , dat buddi mii don addit mun , leat lassánit logi . isit vástidit . bures dahkat+V+TV+Der/PassS . don leat buorre bálvaleaddji . danne go don leat leat oskkáldas uhcánaš , de oažžut váldi ráđđet logi gávpot . nubbi boahtit ja dadjat . hearrá , dat buddi mii don addit mun , leat lassánit vihtta . son isit dadjat . don galgat ráđđet vihtta gávpot . de boahtit nubbi gii dadjat . hearrá , dá leat don buddi . mun leat giessat dat liidni sisa danne_go mun ballat don . don leat garas olmmái , gii váldit dat mii ii gullat don , ja láddjet dat mii ii leat gilvit . isit vástidit . mun dubmet don ieš sátni mielde , dot headju bálvaleaddji . don diehtit ahte mun leat garas olmmái , gii váldit dat mii ii gullat mun , ja láddjet dat mii ii leat gilvit . manne dalle ii bidjat mun ruhta ruhtalonet+V+TV háldu , vai leat oažžut dat ruovttoluotta reantu go máhccat . ja son dadjat son guhte čuožžut dat . váldit son buddi ja addit dat son gii leat logi . son dadjat . hearrá , son han leat juo logi buddi . nu leat , muhto mun dadjat . juohkehaš gii leat , addit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja son gii ii leat , váldit+V+TV+Der2+Der/PassL velá dat ge eret mii son leat . muhto buktit deike mun vašálaš gii ii dáhttut mun gonagas , ja goddit dat mun čalbmi ovddas . go son leat cealkit dát , de vuolgit fas bajás jerusalem . ja go lahkanit+V+IV+Der3+Der/goahti betfage ja betania , dat várri mii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL oljovárri , de vuolggahit guovttis máhttájeaddji ja cealkit . mannat gilli mii leat dás ovdalis . go dohko boahtit , de gávdnat čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL ásenvársá mii alde ii okta olmmoš goasse leat čohkkát . čoavdit+V+TV+Der2+Actor dat ja buktit+V+TV+Der2+Actor deike . ja jos okta jearrat don . manne diet čoavdit . de vástidit . hearrá dárbbašit dat . son vuolgit , ja gávdnat buot nu mo son leat cealkit . go leat čoavdit vársá , de dat eaiggát jearrat . manne don čoavdit vársá . son vástidit . hearrá dárbbašit dat . son láidet vársá jesus lusa , lebbet bivttas dat ala ja čohkánahttit son dat ala . ja go son boahtit riidet , de olmmoš leabbut bivttas geaidnu ala . son leat mannat vuolás oljovárri ja lahkanit+V+IV+Der3+Der/goahti juo gávpot . dalle ollis máhttájeaddjijoavku rámidit+V+TV+Der3+Der/goahti ja máidnut+V+TV+Der3+Der/goahti ipmil allat jietna buot fápmu+N+Der1+Der/laš dahku dihtii mii son leat oaidnit . son čuorvut . buressivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL leat son , gonagas , guhte boahtit hearrá namma . ráfi albmi ja gudni allagasas . muhtun farisealaš gii leat olmmoš gaskkas , dadjat son . oahpaheaddji , šiggut eret máhttájeaddji . muhto son vástidit son . mun cealkit don . jos son jávohuvvat , de geađgi čuorvut+V+TV+Der3+Der/goahti . go son boahtit lagabuidda ja oaidnit gávpot , de čierrut+V+TV+Der3+Der/goahti dat dihtii ja cealkit . jos don ge áddet odne mii buktit don ráfi . muhto dat leat dál čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL don čalbmi ovddas . beaivi boahtit go don vašálaš dahkat čopma don birra , birastahttit don ja bahkket don ala juohke guovlu . son časkit don eanan oktan don ássi , ii ge don báhcit geađgi geađgi ala , danne_go ii dovdat oahppaladdanáigi . jesus mannat tempelšillju ja ádjit+V+TV+Der3+Der/goahti eret son gii leat gávppašit dat . son cealkit son . leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun viessu leat rohkadallanviessu . muhto don leat dahkat dat rievvárbiedju . son oahpahit beaivválaččat tempel . bajitbáhppa ja čálaoahppavaš ja álbmot oaivámuš bivdit goddit son , muhto ii diehtit mo dahkat dat , dasgo buot olmmoš háliidit guldalit son . muhtun beaivi go son leat oahpahit olmmoš tempelšillju ja sárdnidit evangelium , de bajitbáhppa ja čálaoahppavaš boahtit son lusa oktan vuoras ja jearrat . muitalit mun . gii fápmu dahkat don dát . gii leat addit don dakkár fápmu . muhto jesus vástidit son . mun leat maiddái gažaldat don . muitalit mun . johanas gásta , boahtit go dat albmi vai olmmoš . son árvaladdat gaskan+Adp+PxPl3++ ja dadjat . jos mun vástidit . albmi , de son jearrat . manne dalle ii oskut son . muhto jos mun dadjat . olmmoš , de fas olmmoš geađgádit mun , go son han oskut nannosit ahte johana leat profehta . danne son vástidit ahte ii diehtit gos dat leat boahtit . de jesus cealkit son . de ii mun ge cealkit don gii fápmu mun dahkat dát dahku . dasto son muitalit dát veardádus olmmoš . olmmái gilvit viidnegárdi ja láigohit dat viidnegárdebargi , ja ieš vuolgit olgoriika guhkki áigi . go áigi dievvat , de son vuolggahit muhtun bálvalit+V+TV viidnegárdebargi lusa vai son addit son oassi viidnegárdi šaddu . muhto viidnegárdebargi cábmit son ja luoitit son mannat ruoktot guorus giehta . eaiggát vuolggahit nubbi bálvaleaddji , muhto son ge cábmit ja bilkidit ja luoitit mannat ruoktot guorus giehta . son vuolggahit goalmmát vel , ja son son roasmmuhuhttit velá garas+A+Comp+Der2+Der/at ja bálkestit olggos . de viidnegárdeeaiggát jurddašit . mii mun dál dahkat . mun vuolggahit ieš ráhkis bárdni . almma son gal atnit árvu . muhto go viidnegárdebargi oaidnit bárdni , de ráđđádallat gaskan+Adp+PxPl3++ ja dadjat . diet leat árbbolaš . goddit+V+TV+Der/PassS son , de mun oažžut son árbi . ja son bálkestit son olggos viidnegárdi ja cábmit son jámas . maid dál viidnegárdeisit dahkat son . son boahtit ja duššadit viidnegárdebargi ja addit viidnegárdi eará . go olmmoš gullat dat , de dadjat . dat ii oažžut dáhpáhuvvat . muhto son geahččat son ja cealkit . maid dasto mearkkašit dát mii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . dat geađgi man huksejeaddji hilgut , leat šaddat váldočiehkageađgi . juohkehaš guhte gahččat dát geađgi ala , roasmmuhuvvat , ja dat gii ala geađgi gahččat , cuovkanit . čálaoahppavaš ja bajitbáhppa viggat váldit son gitta dakkaviđe , muhto son ballat olmmoš . son áddet ahte son muitalit dát veardádus son birra . son atnit son čalbmi ja vuolggahit muhtun sokčat+V+TV+Der1+Der/d son . son galgat dahkaluddat vanhurskkis ja geahččalit giella son ieš sátni , vai beassat luohpat son eananhearrá ja eiseváldi . son jearrat son . oahpaheaddji , mun diehtit ahte don sárdnut ja oahpahit riekta . don ii geahččat olmmoš hápmi beallái , muhto oahpahit ipmil geaidnu duohtavuohta mielde . muitalit mun . leat go riekta máksit vearru keaissir vai ii . muhto son árvidit son bahá jurdda ja cealkit son . čájehit mun denara . gii govva ja namma leat dás . son vástidit . keaissir . de son cealkit son . de addit keaissir dat mii keaissir gullat , ja ipmil dat mii ipmil gullat . son ii veadjit giella son ieš sátni olmmoš gullut ; son ovddošit son vástádus ja jávohuvvat . jesus lusa boahtit muhtun saddukealaš , son guhte biehttalit bajásčuožžileapmi . son bidjat gažaldat son ovdii . oahpaheaddji , movsses leat čállit mun ahte jos olmmái leat náitalit viellja guhte jápmit mánáheapme , de son galgat náitalit leaska ja addit viellja nálli . leat čieža vieljaš . vuosttaš váldit ieš áhkká , muhto jápmit mánáheapme . nubbi náitalit leaska , de goalmmát , ja nu buot čiežas , muhto buohkat jápmit mánáheapme . loahpas jápmit nisu ge . gii áhkká son leat bajásčuožžileapmi . buot čiehča han leat leat náitalit son . jesus vástidit . dát máilbmi mánná náitalit ja náitot . muhto son gii atnit+V+TV+Der/PassS dohkálaš oažžut oassi boahttevaš máilbmi ja bajásčuožžilit jábmi luhtte , son ii náitalit ii ge náitit+V+TV+Der2+Der/PassL . son han ii sáhttit šat jápmit ; son leat eŋgel láhkásaš , ja son leat ipmil mánná , danne_go son leat bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL jábmi luhtte . ja dat , ahte jábmi bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , leat movsses ge čájehit muitalus bastilislátnjá birra , go son gohčodit hearrá abraham ipmil ja issát ipmil ja jáhkob ipmil . son ii leat jábmi ipmil , muhto eallit olmmoš ipmil , dasgo son leat buohkat eallin . de muhtun čálaoahppavaš dadjat . oahpaheaddji , don leat vástidit bures . dasgo ii okta duostat šat jearrat son eanet gažaldat . jesus jearrat son . mo sáhttit dadjat ahte messias leat dávvet bárdni . dávvet han ieš cealkit sálbma girji . hearrá cealkit mun hearrá . čohkánit mun olgeš giehta beallái dassážii go mun bidjat don vašálaš don juolgi vuloš . dávvet nappo gohčodit messias hearrá ; mo son de sáhttit leat dávvet bárdni . buot olmmoš gullut son cealkit máhttájeaddji . váruhit čálaoahppavaš . son áinnas váccašit guhkki bivttas ja háliidit ahte olmmoš buorástahttit son márkanšillju ; son dáhttut čohkkát synagoga buorre sadji ja boaššumus go leat guossi . son háhpohallat leaska dállu ja lohkat guhkki rohkos dušše oaidnit+V+TV+Der/PassS dihtii . muhto son oažžut dađe garas duopmu . son geahčastit bajás ja oaidnit rikkis guhte bidjat attáldat tempelbumbá . de fuobmát geafi leaska gii bidjat guokte šlánte , ja son cealkit . duođaid , mun cealkit don . dát geafi leaska leat addit eanet go buot eará . dasgo son buohkat bidjat attáldat bumbá valljivuohta , muhto son addit geafivuohta buot dat mii son leat mii eallit . go muhtun sárdnut tempel birra , man čáppat dat leat čiŋahit+V+TV+Der2+Der/PassL čáppat geađgi ja tempelattáldat , de jesus cealkit . boahtit beaivi go ii báhcit geađgi geađgi ala dat mii don oaidnit , muhto viso gaikkodit+V+TV+Der2+Der/PassL . son jearrat son . oahpaheaddji , goas dát dáhpáhuvvat , ja mii leat mearka dat . son vástidit . váruhit ii čádjidahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo olus boahtit mun namma ja dadjat . mun dat leat , ja . áigi leat lahka . muhto ii čuovvut son . ja go don gullat sođđi ja stuibmi birra , de ii ballát . dasgo dát fertet vuos dáhpáhuvvat , muhto ii dat mearkkašit ahte loahppa boahtit dakkaviđe . ja son joatkit . álbmot čuožžilit álbmot vuostá ja riika riika vuostái ; šaddat garas eatnandoarggástus ja ollu báiki nealgi ja rohttudávda , ja issoras dáhpáhus šaddat ja stuoris mearka almmustuvvat albmi . muhto ovdal_go buot dát dáhpáhuvvat , son doarrádallat don ja váldit don gitta , addit don synagoga duopmostuollu ja bálkestit don giddagas ; don doalvut+V+TV+Der2+Der/PassL gonagas ja eananhearrá ovdii mun namma dihtii . dalle beassat duođaštit son ovddas . muitit ahte don ii dárbbašit ovddalgihtii jurddašit mo bealuštit ieš . dasgo mun addit don sátni ja viisodat mii vuostái ii okta don vuostálasti sáhttit ceavzit dahje cealkit . muhto vánhen , viellja , fuolki ja ustit beahttit don , ja muhtun don gottáhallat . buohkat vašuhit don mun namma dihtii , muhto don ii massit vuoktačalbmi ge oaivi . jos bissut nanus , de vuoitit eallin . go don oaidnit ahte soahteveahka birastahttit jerusalem , de diehtit ahte gávpot fargga duššadit+V+TV+Der2+Der/PassL . dalle fertet son gii leat judea , báhtarit várri ; son gii leat gávpot , fertet doapmalit eret , ja son gii leat olggobealde gávpot , ii galgat mannat dat sisa . dasgo ráŋggáštus áigi leat boahtit , go buot ollašuvvat mii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . vuoi áhpeheapme ja njamahit+V+TV+Der2+Actor dat beaivi . dasgo eanan alde šaddat stuoris heahti ; moarriduopmu deaivat dát álbmot . son gahččat miehkki ávju ovddas ja doalvut+V+TV+Der2+Der/PassL fáŋga buot olmmoščearda gaskii . ja báhkin duolbmat jerusalem dassážii go son áigi dievvat . mearka oidnot beaivváš ja mánus ja násti , ja eanan alde álbmot ballat+V+TV+Der3+Der/goahti sakka dorvvuhisvuohta go áhpi ja bárru máraidit+V+IV+Der3+Der/goahti . olmmoš vuoimmehuvvat ballu dan_botta_go son vuordit dat mii boahtit máilbmi badjel . dasgo almmiviidodat fápmu lihkahit+V+TV+Der2+Der/PassL . dalle son oaidnit olbmobárdni boahtit balva fápmu ja stuoris hearvásvuohta . muhto go buot dát dáhpáhuvvat+V+IV+Der3+Der/goahti , de geahččat bajás ja bajidit oaivi , dasgo dalle don bestojupmi lahkanit+V+IV+Der3+Der/goahti . son muitalit son veardádus . geahččat fiikkonmuorra ja buot eará muorra . go oaidnit dat runiidit+V+IV+Der3+Der/goahti , de árvidit ahte leat geassut . nu diehtit maiddái don , go oaidnit dát dáhpáhuvvat , ahte ipmil riika leat lahka . duođaid , mun cealkit don . dát buolva ii nohkat ovdal_go buot dát dáhpáhuvvat . albmi ja eanan duššat , muhto mun sátni ii goasse duššat . váruhit , ii borešvuohta ja jugešvuohta dahje eallin váivi+A+Der2+Der/at losidahttit váibmu , nu_ahte dat beaivi boahtit fáhkka don badjelii dego giella . dasgo dat boahtit buohkat badjelii gii ássat miehtá eanan . goahcat ja rohkadallat álelassii vai oažžut fápmu vealtat buot dat dáhpáhus mii boahtit , ja bissut olbmobárdni ovddas . juohke beaivi jesus leat tempel oahpahit álbmot , muhto eahket mannat dat aláš mii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL oljovárri ja idjadit doppe . árrat iđedis ollu olmmoš boahtit tempelšillju guldalit son . dál lahkanit+V+IV+Der3+Der/goahti suvrut+V+IV+VAbess láibi bassi , mii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL beassážat . bajitbáhppa ja čálaoahppavaš bivdit+V+TV+Der3+Der/goahti heagga jesus , dasgo son ballat olmmoš . dalle sáhtán mannat judas sisa , son gii leat iskariot lassinamma . son leat okta dat guoktenuppelogis . judas mannat ja lihtodit bajitbáhppa ja tempelfákta offiseara mo son sáhttit beahttit jesus son . son illosit ja lohpidit son ruhta . judas miehtat dat , ja dat rájes son ohcat+V+TV+Der3+Der/goahti liiba beahttit jesus olmmoš diehtit . de boahtit suvrut+V+IV+VAbess láibi beaivi go beassášláppis galgat njuovvat+V+TV+Der2+Der/PassL . jesus vuolggahit biehtár ja johanas ja cealkit . mannat ráhkadit mun beassášmális , vai mun beassat borrat . son jearrat son . gosa don dáhttut mun ráhkadit dat . son vástidit . go boahtit gávpot , de boahtit don ovddal olmmái gii leat guoddit čáhcelihtti . čuovvu son dat viessat+V+IV+Der/PassS gosa son mannat sisa , ja dadjat+V+TV+Der2+Actor dáluisit . oahpaheaddji jearrat don . gos leat latnja gos mun beassat borrat beassášmális máhttájeaddji . de son čájehit don stuoris latnja badjegeardi mii leat gárvvistit+V+TV+Der2+Der/PassL . ráhkadit mális dohko . son vuolgit ja gávdnat buot nu mo son leat cealkit , ja son ráhkadit beassášmális . go áigi dievvat , de jesus mannat beavdi apoastal . ja son cealkit son . mun leat váibmu háliidit borrat dát beassášmális don ovdal_go gillát . dasgo mun cealkit don . ii ollenge šat borrat dat ovdal_go dat leat ollašuvvat ipmil riika . son váldit gearra , rohkadallat giittusrohkos ja cealkit . váldit dát ja juogadit gaskan+Adp+PxPl2++ . dasgo mun cealkit don ahte dás duohko mun ii juhkat šat viidnemuorra šaddu ovdal_go ipmil riika boahtit . son váldit láibi , giitit ipmil ja doadjalit dat , addit son ja cealkit . dát leat mun rumaš , mii addit+V+TV+Der2+Der/PassL don ovddas . dahkat dát vai atnit mun muitu . seammá láhki son váldit gearra ge mális maŋŋil ja cealkit . dát gearra leat ođas lihttu mun varra , mii golggahit+V+TV+Der2+Der/PassL don ovddas . muhto geahččat , son gii beahttit mun , son leat giehta beavdi alde mun oktanaga . dasgo olbmobárdni mannat dat geaidnu mielde mii leat mearridit+V+TV+Der2+Der/PassL ; muhto vuoi dat olmmoš guhte beahttit son . dalle son árvalit+V+TV+Der3+Der/goahti gaskan+Adp+PxPl3++ guhtemuš son leat dat gii áigut dahkat dat . son gaskii šaddat maiddái riidu guhtemuš son atnit+V+TV+Der2+Der/PassL stuoris . dalle son cealkit son . gonagas ráđđet álbmot , ja son gii leat váldi , gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL buorredahkki . don ii galgat leat dakkár . muhto dat guhte leat stuoris don gaskkas , leat dego nuorra , ja dat guhte leat allat , leat dego bálvaleaddji . dasgo goabbá leat stuoris , son gii čohkkát beavdi vai son gii bálvalit . ii go leat son gii čohkkát beavdi . muhto mun leat don gaskkas dego bálvaleaddji . don leat dat guhte leat bissut oskkáldas mun luhtte miehtá mun geahččalus áigi . áhčči leat addit mun fápmu ráđđet álbmot , ja dál mun addit don seammá fápmu , vai don mun riika beassat juhkat ja borrat mun beavdi ja čohkat+V+TV+Der2+Actor truvdnu ja dubmet israel guoktenuppelohkái čearda . simmon , simmon . sáhtán leat gáibidit beassat seavlut don dego nisojáffu . muhto mun rohkadallat don ovddas ahte don osku ii beahttit . ja go don fas jorgalit , de nannet viellja . biehtár vástidit . hearrá , don mun leat gárvi mannat sihke giddagas ja jápmin . muhto jesus cealkit . mun cealkit don , biehtár . ovdal go vuoncávaris biškkádit dát idja , don leat biehttalit golbmii dovdat mun . dasto son jearrat máhttájeaddji . go mun vuolggahit don bursa , lávka ja gáma haga , váilut go don dalle mihkkege . son vástidit . ii mihkkege . dalle son cealkit . muhto dál fertet son gii leat bursa , váldit dat mielde , nu son ge gii leat lávka ; ja gii ii leat miehkki , son vuovdit gákti ja oastit miehkki . dasgo mun cealkit don ahte dát sátni mii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL , fertet ollašuvvat mun ala . son lohkat+V+TV+Der2+Der/PassL vearredahkki searvi . dasgo dat mii leat mearridit+V+TV+Der2+Der/PassL mun birra , dáhpáhuvvat dál . máhttájeaddji dadjat . hearrá , gea , dá leat guokte miehkki . son vástidit . dál leat doarvi . dasto jesus mannat olggos gávpot ja vuolgit oljovárri guovlu , nugo lávet , ja máhttájeaddji čuovvut son . go son boahtit dohko , de cealkit son . rohkadallat ii šaddat geahččalus . ieš son geassádit eret son birrasii geađgebálkestat duohki , luoitádit čibbi ala ja rohkadallat . áhčáš , jos dáhttut , de váldit mun eret dát gearra . ii datte šaddat+V+IV+Der/PassS mun dáhttut , muhto don dalle albmi eŋgel almmustuvvat son ja áhpásmahttit son . ja jápminballu son rohkadallat vel áŋgir+A+Comp+Der2+Der/at , ja son bivastat šaddat dego varra mii goaikut vuolás eanan . go son čuožžilit rohkadallat+V+TV+Der3+Der/n ja boahtit fas máhttájeaddji lusa , de gávdnat son oađđit , dasgo son leat moraš . son cealkit son . manne oađđit . čuožžilit ja rohkadallat ii šaddat geahččalus . go son leat ain sárdnut , de boahtit stuoris olmmošjoavku . son oahpisteaddji leat juda , okta dat guoktenuppelogis . son boahtit jesus lusa cummistit son . dalle jesus cealkit . judas , beahttit go olbmobárdni cummá . go son gii leat jesus , áddet mii dál dáhpáhuvvat , de jearrat . hearrá , dohppet go mii miehkki . ja okta son čuolastit bajimušbáhppa bálvaleaddji ja čuohppat son eret olgeš beallji . muhto jesus cealkit . ii dahkat nie . ja son guoskkahit bálvalit+V+TV beallji ja buoridit son . dasto jesus cealkit bajitbáhppa ja tempelfákta offiseara ja vuoras gii leat boahtit váldit son gitta . don leat vuolgit miehkki ja soabbi , dego leat rievvár . beaivválaččat leat don tempelšillju , ii ge don loktet giehta mun vuostái . muhto dál leat don diibmu , ja dál leat seavdnjadas ráđđet+V+TV+Der3+Der/n . son váldit son gitta ja doalvut son bajimušbáhppa viessu . biehtár čuovvut guhkkin maŋábealde . gasku šillju son leat cahkkehit dolla ja čohkánit dat birra , ja biehtár čohkánit son gaskii . muhtun biigá oaidnit son čohkkát dat dollabáitat , ja son gávkat biehtár ja dadjat . dát olmmái leat maiddái son fárus . muhto biehtár biehttalit ja dadjat . mun ii dovdat son . veahá maŋŋelaš leat nubbi gii áicat son ja dadjat . don leat maiddái okta son . muhto biehtár vástidit . ii leat . muhto diibmu maŋŋelis leat nubbi vel gii nannet . duođaid , dát olmmái leat maiddái son . son han leat galilea+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš . muhto biehtár vástidit . mun ii áddet mii don hállat . ja dakkaviđe , go son leat ain sárdnut , vuoncávaris biškkádit . dalle hearrá jorggihit ja geahččat biehtár , ja biehtár muitát mii hearrá leat cealkit son . ovdal go vuoncávaris biškkádit dát idja , don biehttalit mun golbmii . ja son mannat olggos ja čierrut bahča+A+Der2+Der/at . olmmái gii fáktet jesus , bilkidit ja cábmit son ; son gokčat son ámadadju ja dadjat . einnostit dal . gii cábmit don . máŋga eará láhki ge son hiddjidit son . go beaivi boahtit , de čoahkkanit álbmot vuoras , sihke bajitbáhppa ja čálaoahppavaš , ja son buktit jesus son ráđđečoahkkin ovdii . son dadjat . jos don leat messias , de cealkit dat . muhto son vástidit . jos vel cealkit ge , de ii goittot oskut , ja jos jearrat don , de ii vástidit . muhto dát rájes olbmobárdni čohkkát buotveagalaš ipmil olgeš giehta bealde . dalle buohkat jearrat . de leat don nappo ipmila_bárdni . son vástidit . don dadjat ieš ahte mun leat dat . son dadjat . dárbbašit go mii eanet duođaštus . mun han leat ieš gullat dat son ieš njálbmi . oppa čoahkkin čuožžilit , ja son doalvut son pilatus ovdii . doppe son sivahallat+V+TV+Der3+Der/goahti son ja dadjat . mun leat gávnnahit ahte dát olmmái fillet mun álbmot . son cealkit ahte mun ii galgat máksit vearru keaissir , ja navdit ieš messias , nappo gonagas . pilatus jearrat son . leat go don juvddálaš gonagas . jesus vástidit . ieš han don dadjat dat . pilatus dadjat bajitbáhppa ja olmmošjoavku . mun ii gávdnat dát olmmái sivalaš mihkkege . son cealkit+V+TV+Der3+Der/goahti vel garas+A+Comp+Der2+Der/at . son moivašuhttit álbmot oahppu miehtá judea , galilea rájes gitta deike . go pilatus gullat dat , de son jearrat leat go olmmái galilea+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš , ja go oažžut diehtit ahte son gullat herodes váldi vuollái , de son bidjat jesus son lusa , dasgo herodes ge leat jerusalem dat beaivi . herodes illosit sakka go oaidnit jesus , dasgo son leat gullat son birra ja leat guhká háliidit oaidnalit son . dál son doaivut beassat oaidnit jesus dahkat mearka . son jearahit son ollu , muhto jesus ii vástidit sátni ge . bajitbáhppa ja čálaoahppavaš leat maid dat ja váidalit jesus garas . herodes ja son soalddát hiddjidit ja bilkidit son , bidjat čáppat bivttas son birra ja vuolggahit son fas pilatus lusa . dan beaivi herodes ja pilatus soabadit , ovdal son vašuhit goabbat guoibmi . pilatus gohččut čoahkkái bajitbáhppa , ráđđelahttu ja olmmoš ja cealkit son . don leat buktit dát olmmái mun ovdii váidalit ahte son fillet álbmot . dál mun leat dutkat son don gullut , ii ge gávnnadit ahte son leat sivalaš mii mii don sivahit son . ii herodes ge dahkat dat , dasgo son leat vuolggahit son mun lusa fas . ii son nappo leat dahkat mihkkege mii ánssášit jápminduopmu . mun áigut dat dihtii spihččet+V+TV+Der1+Der/h son ja de luoitit son luovus . bassi áigi son fertet luoitit son luovus okta fáŋga . muhto ollis olmmošjoavku čuorvut barabbas leat olmmái guhte leat giddagas stuibmi ja olmmošgoddin dihtii . pilatus sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti fas son , dasgo son háliidit áinnas luoitit jesus . muhto son čuorvut son . russiinávlet . russiinávlet son . pilatus cealkit son goalmmádassii . mii bahá ba son leat dahkat . ii mun leat gávnnahit son áššálaš mii mii ánssášit jápmin . mun spihččet son , ja de luoitit son luovus . muhto son nágget ain ja gáibidit allat čuorvvas ahte son galgat russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . ja son čuorvvas vuoitit . pilatus dalle mearridit ahte galgat šaddat nugo son gáibidit . son luoitit luovus dat gii son dáhttut , son gii leat giddagas stuibmi ja olmmošgoddin dihtii . muhto jesus son addit son háldu . go son leat doalvut jesus eret , de dohppet muhtun kyrenelaš gii namma leat simmon . son leat aiddo boahtit meahcci , ja son bágget son guoddit ruossa jesus maŋis . stuora olmmošjoavku čuovvut mielde ; son gaskkas leat maiddái ollu nisu gii fuoikut ja čierrut son dihtii . muhto jesus jorggihit son guovlu ja cealkit . jerusalem nieida . ii čierrut mun dihtii , muhto čierrut ieš ja mánná dihtii . dasgo beaivi boahtit goas olmmoš dadjat . lihkolaš+A+Der2+Der/at leat mánáheapme , dat nisu gii ii riegádahttit , ja dat čižži mii ii njamadit . dalle son cealkit+V+TV+Der3+Der/goahti várri . gahččat mun ala . ja dievvá . čiehkat mun . dat jos son nu dahkat ruonas muorra , mo dalle geavvat ástat muorra . guovttis eará ge , guokte vearredahkki , doalvut+V+TV+Der2+Der/PassL son oktanaga heakkahuhttit+V+TV+Der2+Der/PassL . ja go son boahtit dat báiki mii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL oaivegállu , de son russiinávlet sihke son ja vearredahkki , nubbi son olgeš ja nubbi fas son gurut bealle . muhto jesus cealkit . áhčáš , addit son ándagassii , dasgo son ii diehtit mii son dahkat . son vuorbádallat son bivttas alde ja juogadit dat gaskan+Adp+PxPl3++ . olmmoš čuožžut ja geahččat , muhto ráđđehearrá hiddjidit son ja dadjat . eará son gal leat beastit , beastit dal ieš gis , jos leat messias , gii ipmil leat válljet . soalddát ge bilkidit son ; son geiget son ettetviidni ja dadjat . jos don leat juvddálaš gonagas , de beastit ieš . son bajábeallái leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL sátni . dát leat juvddálaš gonagas . nubbi vearredahkki gii heaŋgát dat , bilkidit son ja dadjat . ii go don leat messias . beastit dalle ieš ja mun . muhto nubbi cuiggodit son ja dadjat . ii go don ballat ipmil , don guhte leat seammá duopmu vuolde . moa gal ánssášit dát duopmu , dasgo mun oažžut ráŋggáštus dahku mielde . muhto dát olmmái ii leat dahkat bahá . ja son dadjat . jesus , muitit mun go boahtit riika . jesus vástidit . duođaid , mun cealkit don . odne juo don leat mun paradiás . leat juo guhtta diibmu , ja dalle boahtit seavdnjadas miehtá eanan gitta ovccát diibmu rádjái , go beaivváš leat sevnnjodahttit+V+TV+Der/PassS . ja jesus čuorvut allat jietna . áhčči , don giehta mun bidjat vuoigŋat . go son leat cealkit dat , de addit vuoigŋa . muhto go offiseara oaidnit dat mii dáhpáhuvvat , de son máidnut ipmil ja dadjat . dát olmmoš leat duođaid vanhurskkis . ja buohkat gii leat čoagganit geahččat , čorbmat raddi go oaidnit dat mii dáhpáhuvvat ja vuolgit ruoktot . buot jesus ustit čuožžut guhkkelis ja oaidnit visot . son searvi leat dat nisu ge gii leat čuovvut son galilea rájes . leat muhtun ráđđehearrá gii namma leat jovsset . son leat buorre ja vanhurskkis olmmái , ii ge leat mieđihit dat mii eará leat mearridit ja dahkat . son boahtit arimatea , muhtun judea gávpot , ja leat okta son gii leat vuordit ipmil riika boahtin . son mannat pilatus lusa ja sihtat jesus rumaš . ja son váldit dat vuolás ruossa , giessat dat liidni sisa ja bidjat son hávdi mii leat čuollat+V+TV+Der2+Der/PassL bákti ja mii ii okta leat velá bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL . leat ráhkkananbeaivi , ja sábbát leat lahka . nisu gii leat boahtit galilea searválagaid jesus , čuovvut maŋŋi ja oaidnit hávdi ja mo son rumaš bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL dohko . maŋŋil son máhccat gávpot ja gárvvistit njálggahádja olju ja vuoiddas . sábbát son vuoiŋŋastit , láhka mielde . iđitguovssu áigi vahkku vuosttaš beaivi boahtit nisu son hávdi lusa njálggahádja vuoiddas mii son leat ráhkadit . dalle son oaidnit ahte geađgi leat fierahit+V+TV+Der2+Der/PassL eret hávdi ovddas , ja son mannat sisa , ii ge gávdnat hearrá jesus rumaš . ii son diehtit mii galgat jáhkkit , muhto fáhkka leat son luhtte guokte olmmái šearrat bivttas . nisu ballat+V+TV+Der3+Der/goahti ja gopmirdit , ámadadju eanan vuostái . muhto dat guokte cealkit son . manne don jábmi gaskkas ohcat son guhte leat eallin . ii son leat dás , son leat bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . muitit mii son sárdnut don go ain leat galilea . olbmobárdni galgat addit+V+TV+Der2+Der/PassL suddu+N+Der1+Der/laš olmmoš giehta ja russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ja bajásčuožžilit goalmmát beaivi . de son muitát jesus sátni . ja son máhccat hávdi luhtte ja muitalit buot dát dat oktanuppelohkái apoastal ja buot eará . dat nisu leat márjá magdalena , johánná ja márjá , jáhkob eadni oktan eará nisu gii muitalit dát apoastal . son atnit dát sátni joavdelas sáhka , ii ge luohttit son . muhto biehtár mannat olggos ja viehkat hávdi lusa , ja go son njahkalit dat sisa , de ii oaidnit eará go liikaliidni mii leat čoahkis . son mannat ruoktot , ja imaštallat dat mii leat dáhpáhuvvat . seammá beaivi leat guovttis son mannat emmaus-nammasaš gilli , guhttalogi stadi jerusalem eret , ja son sártnodit buot dat birra mii leat dáhpáhuvvat . go son leat ain sártnodit ja árvaladdat dát birra , de jesus boahtit ieš ja vázzit son . muhto son ii dovdát son , dasgo son čalbmi leat de dahppat+V+TV+Der2+Der/PassL . son jearrat son . man birra don nu háleštit+V+IV+Der2+Der/alla . son orustit ja geahččat morašlaš+A+Der2+Der/at bajás , ja nubbi , gii namma leat kleopa , vástidit son . leat go son don áidna vieris jerusalem gii ii diehtit mii doppe leat dáhpáhuvvat dát beaivi . son jearrat . na mii leat dáhpáhuvvat . son vástidit . dát mii dáhpáhuvvat nasaret+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš jesus . son leat profehta , dahku ja sátni fápmu+N+Der1+Der/laš ipmil ja oppa álbmot ovddas . muhto mun bajitbáhppa ja oaivámuš addit son dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL jápmin ja russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi . mun goittotge doaivut ahte son leat israel lonisteaddji . muhto dál leat juo vássit golbma beaivi dat rájes go dát dáhpáhuvvat , ja dál soames nisu gii gullat mun searvi , leat suorggahit mun . son mannat hávdi lusa odne árrat iđedis , muhto ii gávdnat son rumaš . son boahtit ruovttoluotta ja dadjat ahte son leat oainnáhus oaidnit eŋgel gii cealkit ahte son eallit . dalle soames mun mannat hávdi lusa ja gávdnat dat nu mo nisu leat dadjat , muhto jesus gal ii oaidnit . de son cealkit son . man jalla don leat , ja nu hillján oskut buot dat mii profehta leat cealkit . ii go messias fertet gillát buot dát ja mannat hearvásvuohta . ja son čilget+V+TV+Der3+Der/goahti son dat mii čuožžut son birra buot čála , gitta movsses rájes ja buot profehta . son lahkanit+V+IV+Der3+Der/goahti dál dat gilli gosa leat mannat , ja son dahkaluddat dego leat mannat guhkkeliidda . muhto son sártnuhit son sakka . orrut mun luhtte . dasgo leat juo eahketbealle , ja beaivi leat vássit . dalle son mannat son sisa ja orrut son luhtte . ja go leat čohkkát son beavdi , de váldit láibi , lohkat giittusrohkos , doadjalit dat ja addit son . de rahpasit son čalbmi , ja son dovdát son , muhto dat seammás son šaddat son oaidnemeahttun . son dadjat goabbat guoibmi . ii go mun váibmu buollit go son sárdnut mun vádjolit ja rahpat čála mun . ja son vuolgit dat seammás ja máhccat jerusalem . doppe son gávdnat čoahkkanit dat oktanuppelogis ja eará gii gullat son joavku , ja dat dadjat . hearrá leat duođaid bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL ja leat almmustahttit ieš simmon . ieš son muitalit mii leat dáhpáhuvvat mátki , ja mo son leat dovdát son go son doadjalit láibi . dan bodda go son leat háleštit dát birra , čuožžut jesus ieš fáhkkestaga son gaskkas ja cealkit . ráfi leat don . son suorganit ja ballát , dasgo son gáddit ahte oaidnit oainnáhus . muhto son cealkit son . manne suorganit , ja manne badjánit eahpádus don miella . geahččat mun giehta ja mun juolgi ; mun dat leat . guoskkahit ja geahččat mun . dasgo vuoigŋa ii leat oažži ii ge dákti , nugo oaidnit ahte mun leat . ja son čájehit son giehta ja juolgi . muhto go son ii velá ge oskut illu ja imaštit dihtii , de son jearrat son . leat go don mihkkege mii borrat . son addit son bassit+V+TV+Der/PassS guollebihttá , ja son váldit dat ja borrat son oaidnit . son cealkit son . dát birra mun sárdnut don go ain leat don ja cealkit ahte buot fertet ollašuvvat mii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL mun birra movsses láhka , profehta ja sálbma . de son rahpat son jierbmi nu_ahte son áddet čála , ja son joatkit . nu leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . kristus galgat gillát ja bajásčuožžilit jábmi luhtte goalmmát beaivi , ja son namma galgat sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL jorgalus ja suddu ándagassii addojupmi buot álbmot ; don galgat álgit jerusalem . don leat dát dáhpáhus čalbmi+N+Der1+Der/laš duođašteaddji . mun vuolggahit áhčči lohpádus don badjelii . muhto orrut gávpot dassážii go gárvvohit+V+TV+Der2+Der/PassL fápmu allagasas . son doalvut son olggos betania guovlu , ja loktet giehta ja buressivdnidit son . buressivdnidit son earránit son ja váldit+V+TV+Der2+Der/PassL bajás albmi . son gudnejahttit son ja máhccat jerusalem stuoris illu . maŋŋil son leat álelassii tempel ja rámidit ipmil . álgu leat sátni . sátni leat ipmil luhtte , ja sátni leat ipmil . sátni leat álgu ipmil luhtte . buot leat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL sátni bokte ; almmá sátni haga ii leat mihkkege dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL dat mii leat . sátni siste leat eallin , ja eallin leat olmmoš čuovga . čuovga báitit seavdnjat , muhto seavdnjadas ii vuostáiváldit dat . de leat olmmái gii ipmil leat vuolggahit . johana leat son namma . son boahtit duođašteaddji , čuovggas duođašteaddji , vai buohkat son bokte oskut+V+TV+Der3+Der/goahti . ii son leat ieš čuovga , muhto son leat čuovggas duođašteaddji . duohta čuovga mii čuvget juohke olmmoš , leat boahtit máilbmi . son leat máilbmi , ja máilbmi leat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL son bokte , muhto máilbmi ii dovdat son . son boahtit ieš olmmoš lusa , muhto son ieš olmmoš ii vuostáiváldit son . muhto buohkat gii vuostáiváldit son , addit son vuoigatvuohta šaddat ipmil mánná – buohkat gii oskut son namma . ii son leat riegádit oažži ja varra , ii rumaš dáhttut+V+TV+Der1+Der/st ii ge olmmái dáhttut+V+TV+Der1+Der/st , muhto ipmil . ja sátni šaddat olmmoš ja ássat+V+IV+Der3+Der/goahti mun luhtte , ja mun oaidnit son hearvásvuohta , dat hearvásvuohta mii áidnoriegádan bárdni leat oažžut áhčči , dievva árbmu ja duohtavuohta . johanas duođaštit son birra ja čuorvut . son leat dat gii birra mun cealkit . son guhte boahtit mun maŋŋil , leat stuoris go mun , dasgo son leat leat ovdal mun . son dievasvuohta mun buohkat leat oažžut , árbmu árbmu badjelii . dasgo láhka addit+V+TV+Der2+Der/PassL movsses bokte , árbmu ja duohtavuohta boahtit jesus kristus bokte . ii okta leat goasse oaidnit ipmil , muhto áidnoriegádeaddji , guhte leat ipmil , ja guhte leat áhčči váibmu lahka , son leat čájehit mun gii son leat . dá leat dat duođaštus mii johanas addit go juvddálaš vuolggahit muhtun báhppa ja levihtta jerusalem son lusa jearrat . gii don leat . son vástidit roahkkat+A+Der2+Der/at ja dovddastit . mun ii leat messias . son jearrat . gii don dalle leat , leat go elia . son vástidit . ii leat . son jearrat . leat go don dat lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL profehta . son vástidit . ii leat . de son dadjat son . gii don dalle leat , dasgo mun fertet addit vástádus son gii vuolggahit mun . maid don cealkit ieš birra . son cealkit . mun leat jietna mii čuorvut meahcci . jalget geaidnu hearrá , nugo profehta jesaja leat cealkit . sáttatolmmái gii farisealaš leat vuolggahit , jearrat son . manne don dalle gásttašit , go juo ii leat messias , ii elia , ii ge profehta ge . johanas vástidit . mun gal gásttašit čáhci . muhto don gaskkas čuožžut son gii don ii dovdat , son gii boahtit mun maŋŋil . mun ii leat dohkálaš nuollat son vuotta ge . dát dáhpáhuvvat betania nubbi bealde jordan , gos johana leat gásttašit . nubbi beaivi son oaidnit jesus boahtit ja cealkit . geahččat , die leat ipmil láppis guhte guoddit máilbmi suddu . son leat dat gii birra mun cealkit . mun maŋŋil boahtit olmmái gii leat stuoris go mun , dasgo son leat leat ovdal mun . ii mun dovdat son , muhto aiddo dat dihtii leat boahtit gásttašit čáhci , vai son almmustuvvat israel . ja johanas duođaštit ja cealkit . mun oaidnit vuoigŋa boahtit albmi duvvá hápmi , ja dat bisánit son ala . ii mun dovdat son , muhto son guhte vuolggahit mun gásttašit čáhci , cealkit mun . son gii ala don oaidnit vuoigŋa njiedjat ja bisánit , son leat dat guhte gásttašit bassi_vuoigŋa . mun leat oaidnit dat , ja dát leat mun duođaštus . son leat ipmila_bárdni . nubbi beaivi johanas čuožžut fas dat guovttis máhttájeaddji . dalle oaidnit jesus vázzit meattá ja cealkit . geahččat , die leat ipmil láppis . go máhttájeaddjiguovttos gullat mii son cealkit , de čuovvulit jesus . jesus jorggihit ja oaidnit son čuovvut ieš ja jearrat . mii don ohcat . son vástidit . rabbi , gos don orrut . rabbi leat seammá go oahpaheaddji . jesus cealkit . boahtit geahččat . son mannat son ja oaidnit gos son orrut , ja son bisánit son luhtte dat beaivi . leat logát diibmu biras . ándaras , simmon biehtár viellja , leat nubbi dat guovttis gii leat gullat mii johanas cealkit , ja gii leat čuovvut jesus . ándaras gávdnat dál vuos viellja simmon ja dadjat son . mun leat gávdnat messias . messias mearkkašit dat gii leat vuoidat+V+TV+Der2+Der/PassL . de ándaras doalvut simmon jesus lusa . jesus geahčai son ja cealkit . don leat simmon , johanas bárdni . don namma galgat leat kefas . kefas leat seammá go biehtár . nubbi beaivi jesus leat vuolgit galilea . son deaivat filip ja cealkit son . čuovvut mun . filip leat betsaida eret , seammá gávpot gos biehtárguovttos ándaras ge . filip deaivat natanaela ja dadjat son . mun leat gávdnat son gii birra movsses leat čállit láhka , ja gii birra profehta ge leat čállit . dat leat nasaret+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš jesus , jovsset bárdni . natanael dadjat . sáhttit ba nasaret boahtit mihkkege buorri . filip vástidit . boahtit geahččat . go jesus oaidnit natanaela boahtit , de cealkit . geahččat , dá leat duohta israellaš , gii ii leat behtolašvuohta . natanael jearrat . mii don mun dovdat . jesus vástidit . mun oaidnit don čohkkát fiikkonmuorra vuolde juo ovdal_go filip čurvet don . natanael dadjat . rabbi , don leat ipmila_bárdni , don leat israel gonagas . jesus cealkit . oskut go danne_go mun cealkit ahte mun oaidnit don fiikkonmuorra vuolde . don oažžut oaidnit stuoris dáhpáhus ge go dát . son joatkit . duođaid , duođaid , mun cealkit don . don oažžut oaidnit albmi rabas ja ipmil eŋgel badjánit ja njiedjat olbmobárdni badjel . goalmmát beaivi leat náittosheajat kana galilea . jesus eadni leat doppe , ja maiddái jesus máhttájeaddji leat bovdet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL heajat . de noahkut+V+TV+Der/PassS+Der3+Der/goahti viidni , ja jesus eadni dadjat son . son ii leat šat viidni . jesus cealkit . nisu , mii don áigut mun . ii mun diibmu leat velá boahtit . muhto son eadni dadjat bálvaleaddji . dahkat buot mii son gohččut . dat leat geađgečáhcelihtti , nugo vierru leat ge juvddálaš buhtistanmearrádus mielde . leat guhtta lihtti , mii geassit guokte dahje golbma áŋkkar guhtege . jesus cealkit . deavdit lihtti čáhci . ja bálvaleaddji deavdit dat ravda dássi . son cealkit son . goaivut dat ja guoddit heajat ovddasčuožžu . son guoddit dat heajat ovddasčuožžu , ja son máistit čáhci mii leat šaddat viidni . ii son diehtit gos dat leat boahtit , muhto bálvaleaddji gii leat goaivut čáhci , son gal diehtit . de son gohččut irgi boahtit ja dadjat . eará guossohit vuos buorre viidni , ja go guossi juhkaluvvat+V+IV+Der3+Der/goahti , de buktit fuotni . muhto don leat seastit buorre viidni dássážii . dát vuosttaš mearkadahku jesus dahkat kana galilea . son almmustahttit hearvásvuohta , ja son máhttájeaddji oskut son . dat maŋŋil son mannat kapernaum eadni , viellja ja máhttájeaddji , ja doppe son orrut moadde beaivi . juvddálaš beassážat lahkanit , ja jesus vuolgit bajás jerusalem . tempelšillju son deaivat son gii leat vuovdit vuoksá , sávza ja duvvá , ja ruhtacuvkeheaddji gii leat čohkkát dat . de son ráhkadit spihčá oarra ja ádjit buohkat olggos tempel oktan sávza ja vuoksá . son háddjet ruhtacuvkeheaddji ruhta ja gomihit son beavdi . son gii vuovdit duvvá , son cealkit . eret dáigut+V+IV+Der2+Actor , ii dahkat mun áhčči viessu márkanšillju . son máhttájeaddji muitát dat mii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . buollit+V+IV+Der2+Actor áŋgirvuohta don viessu dihtii duššadit mun . juvddálaš hállat+V+TV+Der3+Der/goahti ja jearrat son . makkár mearka čájehit mun ahte don leat vuoigatvuohta dát dahkat . jesus vástidit son . gaikkodit dát tempel , ja mun cegget dat fas golbma beaivi . son dadjat . njealljelogiguhtta jahki leat ádjánit hukset dát tempel , ja don cegget dat fas golbma beaivi . muhto son sárdnut ieš rumaš tempel birra . go son leat bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL jábmi luhtte , de máhttájeaddji muitát ahte son leat cealkit dát , ja son oskut čála ja dat sátni mii jesus leat sárdnut . go jesus leat jerusalem beassášbasit , de olus oskut+V+TV+Der3+Der/goahti son namma go son oaidnit son mearkadahku . ii jesus gal datte luohttit son , dasgo son dovdat son buohkat . ii son dárbbašit eará duođaštus okta olmmoš birra , dasgo son diehtit ieš mii orrut olmmoš siste . farisealaš searvi leat olmmái gii namma leat nikodemus ; son leat okta juvddálaš ráđđehearrá . son boahtit jesus lusa ihkku ja dadjat . rabbi , mun diehtit ahte don leat oahpaheaddji gii leat boahtit ipmil luhtte , dasgo ii okta máhttit dahkat dat mearkadahku mii don dahkat jos ipmil ii leat son . jesus vástidit son . duođaid , duođaid , mun cealkit don . dat guhte ii riegádit ođđasis , ii beassat oaidnit ipmil riika . nikodemus jearrat son . mo sáhttit boaris olmmoš riegádit , ii han son sáhttit beassat eadni goaŧŧu sisa fas ja riegádit ođđasis . jesus vástidit . duođaid , duođaid , mun cealkit don . dat guhte ii riegádit čáhci ja vuoiŋŋastit , ii beassat ipmil riika . dat mii leat riegádit oažži , leat oažži , muhto dat mii leat riegádit vuoigŋa , leat vuoigŋa . ii ovddošit go mun cealkit ahte don fertet riegádit ođđasis . biegga bossut gosa dáhttu ; don gullat dat šuvvat , muhto ii diehtit gos boahtit ja gosa mannat . nu leat maiddái juohkehaš gii leat riegádit vuoigŋa . nikodemus jearrat . mo dát leat vejolaš . jesus vástidit son . don leat israel oahpaheaddji , ii ge diehtit dat . duođaid , duođaid , mun cealkit don . mun sárdnidit dat mii diehtit , ja duođaštit dat mii leat oaidnit , muhto don ii vuostáiváldit mun duođaštus . jos don ii oskut go mun sárdnidit don eatnanlaš ášši , mo de sáhttit oskut go mun sárdnidit albmi+N+Der1+Der/laš ášši . ii okta leat mannat bajás albmi , earet go son gii njiedjat albmi ; dat leat olbmobárdni guhte leat albmi . ja nugo movsses lokta gearpmaš sáttomeahcci , nu olbmobárdni ge bajidit+V+TV+Der2+Der/PassL , vai juohkehaš guhte oskut son , oažžut agálaš eallin . dasgo nu leat ipmil ráhkistit máilbmi ahte son addit áidnoriegádan bárdni , amas okta guhte oskut son mannat gáđohus , muhto vai son oažžut agálaš eallin . ipmil ii leat vuolggahit bárdni máilbmi dubmet dat , muhto vai máilbmi beastit+V+TV+Der2+Der/PassL son bokte . dat guhte osku son , ii dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . dat guhte ii oskut , leat juo dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , dat dihtii go ii leat oskut ipmil áidnoriegádan bárdni namma . ja dát leat duopmu , ahte čuovggas leat boahtit máilbmi , ja olmmoš ráhkistit seavdnjadas eanet+A+Comp+Der2+Der/at go čuovggas , dasgo son dahku leat bahá . dasgo juohke bahádahkki vašuhit čuovggas ii ge dáhttut boahtit čuovggas ovdii , ii son daguhit boahtit albmosii . muhto dat guhte čuovvut duohtavuohta , boahtit čuovggas ovdii , vai boahtit albmosii ahte son dahku leat ipmil dáhttu mielde . dat maŋŋil jesus ja son máhttájeaddji vuolgit judea . doppe son orrut muhtun áigi son ja gásttašit . maiddái johana ge gásttašit ainon salim lahka , gos leat ollu čáhci , ja olmmoš boahtit dohko ja gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL . dát leat ovdal_go johanas bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL giddagas . šaddat riidu buhtisteapmi birra johanas máhttájeaddji ja muhtun juvddálaš gaskii . máhttájeaddji mannat johanas lusa ja dadjat son . rabbi , dat olmmái gii leat don nubbi bealde jordan , ja gii birra don duođaštit , son gásttašit dál , ja buohkat mannat son lusa . johanas vástidit son . olmmoš ii sáhttit oažžut mihkkege jos dat ii addit+V+TV+Der2+Der/PassL son albmi . don leat ieš mun duođašteaddji dat ahte mun cealkit . mun ii leat messias , muhto leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL son ovddabeallái . irgi leat son gii leat moarsi . muhto irgi ustit gii čuožžut ja guldalit son , illudit sakka go gullat irgi jietna . dál mun ge illudit , ja mun illu leat ollis . son galgat stuorrut , mun fas uhccut . son guhte boahtit badjin , leat buohkat bajábealde . son guhte boahtit máilbmi , gullat máilbmi ja hállat máilbmi+N+Der1+Der/laš ášši . son guhte boahtit albmi , leat buohkat bajábealde . son duođaštit dat mii leat oaidnit ja gullat , muhto ii okta vuostáiváldit son duođaštus . dat guhte leat vuostáiváldit son duođaštus , leat nannet ahte ipmil sárdnut duohtavuohta . son gii ipmil leat vuolggahit , sárdnut sátni mii boahtit ipmil , dasgo ipmil addit vuoigŋa ollis mihttu . áhčči ráhkistit bárdni ja leat addit buot son giehta . son guhte osku bárdni , leat agálaš eallin . dat guhte ii jeagadit bárdni , ii beassat oaidnit eallin , muhto ipmil moarrat orrut son alde . jesus boahtit diehtit ahte farisealaš leat gullat ahte jesus čohkket eanet máhttájeaddji ja gásttašit eanebut go johana , vaikko riekti mielde jesus ii ieš gásttašit , muhto son máhttájeaddji . go jesus gullat diet farisealaš birra , de son vuolgit judea ja mannat fas galilea . son fertet johtit samaria čađa , ja son boahtit gávpot mii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL sykar . dat leat dat eananbihttá lahka mii jáhkob addit bárdni jovsset . doppe leat jáhkob gáivo . jesus leat váibat vázzit , ja čohkánit gáivo gurrii . dát leat guhtta diibmu biras . de boahtit samaria nisu viežžat čáhci . jesus cealkit son . addit mun juhkat . son máhttájeaddji leat mannat gávpot oastit borramuš . nisu dadjat . mo don guhte leat juvddálaš , sáhttit bivdit juhkat mun , samaria nisu . dasgo juvddálaš ii servvoštallat samarialaš . jesus vástidit son . jos don dovdat ipmil attáldat ja diehtit gii dat leat guhte dáhttut juhkat , de don bivdit son ja son addit don eallit čáhci . nisu dadjat . hearrá , don ii leat lihtti ge mii geassit bajás čáhci , ja gáivo leat čieŋal . gos don dalle váldit dat ealli čáhci . ii dal don leat stuoris go mun máttar jáhkob gii addit mun gáivvo ja ieš juhkat dat , nu son bárdni ja son šibit ge . jesus vástidit son . juohkehaš guhte dát čáhci juhkat , son šaddat fas goiku . muhto dat guhte juhkat dat čáhci mii mun addit , ii goikat šat goasse . dat čáhci mii mun addit son , šaddat son siste ája mii álo golgat ja addit agálaš eallin . nisu dadjat son . hearrá , addit mun dat čáhci ii goasse šat goikat ja dárbbašit dáppe fitnat viežžat čáhci . jesus cealkit son . mannat viežžat boadnji ge deike . nisu vástidit . ii mun leat boadnjá . jesus cealkit . duohta cealkit go dadjat ahte don ii leat boadnjá , dasgo don leat leat vihtta olmmái , ja dat gii don dál leat , ii leat don boadnjá . die dadjat duohta . nisu dadjat . hearrá , mun oaidnit ahte don leat profehta . min máttar leat bálvalit ipmil dát várri alde , ja don dadjat jerusalem danin báiki gos olmmoš galgat rohkadallat . jesus cealkit son . oskut mun , nisu , áigi boahtit go ii bálvalit ipmil ii dát várri alde ii ge jerusalem . don bálvalit dat mii ii dovdat , muhto mun bálvalit dat mii dovdat , dasgo bestojupmi boahtit juvddálaš . muhto áigi boahtit , ja leat dál juo , go duođalaš rohkadallat+V+TV+Der2+Actor bálvalit áhčči vuoigŋa ja duohtavuohta . dasgo dakkár rohkadallat+V+TV+Der2+Actor áhčči dáhttut . ipmil leat vuoigŋa , ja dat guhte bálvalit son , fertet bálvalit vuoigŋa ja duohtavuohta . nisu dadjat . mun diehtit ahte messias boahtit , – messias leat seammá go kristus – ja go son boahtit , de almmuhit mun buot . jesus cealkit son . mun dat leat , mun guhte sárdnut don . dan seammás boahtit son máhttájeaddji , ja son ovddošit go son leat háleštit nisu . muhto ii okta jearrat mii son dáhttut dahje manne leat háleštit nisu . nisu guođđit čáhcelihtti ja mannat gávpot ja dadjat olmmoš . boahtit geahččat dat olmmái guhte leat muitalit mun buot mii mun leat dahkat . ii go son dat leat messias . son vuolgit dalle gávpot ja boahtit son lusa . dan bodda máhttájeaddji dadjat jesus . rabbi , boahtit boradit . son vástidit . mun leat borramuš mii don ii dovdat . son dadjat guhtet guoibmi . leat go son giige buktit son borramuš . muhto jesus cealkit son . mun borramuš leat dahkat son dáhttu guhte leat vuolggahit mun ja ollašuhttit+V+TV+Der2+Actor son dahku . ii go don ieš dadjat . ain leat njeallje mánnu ládju áigi . muhto mun cealkit don . bajidit čalbmi ja geahččat bealdu , dat leat juo vilggodit láddjenmuddu . láddjejeaddji oažžut bálká ja čohkket šaddu agálaš eallin , vai gilvit ja láddjejeaddji illudit ovttas . dasgo dat sátni leat duohta ahte nubbi gilvit ja nubbi gis láddjet . mun leat vuolggahit don láddjet dat mii ii leat bargat . eará leat bargat , ja don láddjet son bargu šaddu . olus dát samaria gávpot ássi leat oskut+V+TV+Der3+Der/goahti jesus nisu duođaštus dihtii . son leat cealkit mun buot dat mii mun leat dahkat . samarialaš boahtit son lusa ja dáhttut jesus orrut ieš luhtte , ja son orrut doppe guokte beaivi . ollu eanebut oskut+V+TV+Der3+Der/goahti go gullat son sátni , ja son dadjat nisu . dál mun ii oskut šat dušše don sátni dihtii . dasgo mun leat ieš gullat son , ja mun diehtit ahte son duođaid leat máilbmi beasti . guokte beaivi dat maŋŋil jesus vuolgit doppe galilea . son leat ieš duođaštit ahte profehta ii atnit+V+TV+Der2+Der/PassL árvu ruovttubáiki . muhto go son boahtit galilea , de galilealaš vuostáiváldit son bures , dasgo son ge leat leat jerusalem bassi áigi ja leat oaidnit buot mii son leat dahkat doppe . jesus boahtit fas kanai galilea gos son leat dahkat čáhci viidni . kapernaum orrut gonagaslaš virgeolmmái gii bárdni leat buohcat . go son gullat ahte jesus leat boahtit judea galilea , de vuolgit jesus lusa ja sihtat son boahtit vulos buoridit bárdni , dasgo gánda leat juo jápmit . jesus cealkit son . mearka ja oavdu oaidnit don ii oskut . virgeolmmái dadjat . hearrá , boahtit ovdal_go mun bárdni jápmit . jesus cealkit son . mannat ruoktot , don bárdni leat eallin . ja olmmái oskut jesus sátni ja mannat . ruoktot johtit boahtit bálvaleaddji son ovddal ja muitalit ahte son bárdni leat eallin . son jearrat goas bárdni leat áđasmit . son dadjat . ikte čihččet diibmu dávda luoitit son . áhčči árvidit ahte dat leat dáhpáhuvvat aiddo dalle go jesus cealkit son . don bárdni leat eallin . ja son ja oppa son dállu veahka oskut+V+TV+Der3+Der/goahti . dát leat nubbi mearka mii jesus dahkat maŋŋil go leat boahtit judea galilea . dat maŋŋil leat juvddálaš allabassi , ja jesus vuolgit bajás jerusalem . jerusalem leat sávzapoarta lahka láttu mii namma hebreagiella leat betesda . dan birra leat vihtta hálla , ja ollu buohcci leat veallát dat . čalmmeheapme , lámis , rámbi . son vuordit ahte čáhci lihkahit+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo hearrá eŋgel njiedjat duollet_dálle láttu ja lihkahit+V+TV+Der2+Der/ahtti čáhci . vuosttaš gii njiedjalit láttu maŋŋil go čáhci leat lihkahit+V+TV+Der2+Der/PassL , dat dearvvašmuvvat , mii ihkinassii dávda son leat . dat leat olmmái gii leat buohcat golbmalogigávcci jahki . go jesus oaidnit son veallát dat ja diehtit ahte son leat buohcat guhká , de son cealkit son buohcci vástidit . hearrá , mun ii leat okta gii veahkehit mun láttu go čáhci leat lihkahit+V+TV+Der2+Der/PassL . ja go mun joavdat , de leat álo muhtun eará geargat+V+IV+Der3+Der/n njiedjalit dohko mun ovddabeallái . jesus cealkit son . čuožžilit , váldit seaŋga ja vázzilit . ja olmmái dearvvašmuvvat dat seammás ; váldit seaŋga ja vázzilit . muhto leat sábbátbeaivi , ja juvddálaš dadjat dearvvašmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmái . odne leat sábbát , ii ge don leat lohpi guoddit seaŋga . son vástidit . son guhte dearvvašmahttit mun , cealkit mun . váldit seaŋga ja vázzilit . son jearrat . gii leat dat olmmái guhte gohččut don váldit seaŋga ja vázzilit . dearvvašmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmái ii diehtit gii dat leat . dasgo jesus leat juo jávkat olmmoš sisa . maŋŋil jesus gávdnat olmmái tempelšillju ja cealkit son . geahččat , dál leat dearvvaš . ii šat suddudit , amas mihkkege bahá dáhpáhuvvat don . olmmái mannat ja muitalit juvddálaš ahte jesus dat leat dearvvašmahttit son . juvddálaš doarrádallat+V+TV+Der3+Der/goahti jesus danne_go son dahkat dákkár sábbát . muhto jesus cealkit son . mun áhčči bargat bisánit ; ja nu fertet mun ge . dat maŋŋil juvddálaš geahččalit velá áŋgir+A+Comp+Der2+Der/at goddit son . son han ii rihkkut dušše sábbát , muhto gohčodit ipmil ieš áhčči ge ja dahkat ieš ipmil láhkásaš . jesus vástidit son ná . duođaid , duođaid , mun cealkit don . ii bárdni sáhttit dahkat mihkkege iešalddes , earet dat mii son oaidnit áhčči dahkat . mii áhčči dahkat , dat bárdni ge dahkat . dasgo áhčči ráhkistit bárdni ja čájehit son buot mii ieš dahkat . ja son čájehit son stuoris dahku go dát , vai don ovddošit . dasgo nugo áhčči bajásčuoččáldahttit jábmi ja dahkat son eallin , nu bárdni ge dahkat eallin son gii son dáhttut . ii ge áhčči dubmet okta , muhto son leat addit buot dubmenváldi bárdni , vai buohkat gudnejahttit bárdni nugo áhčči ge . dat guhte ii gudnejahttit bárdni , ii gudnejahttit áhčči ge gii leat vuolggahit son . duođaid , duođaid , mun cealkit don . dat guhte gullat mun sátni ja oskut son gii leat vuolggahit mun , son leat agálaš eallin ; son ii boahtit duopmu , muhto leat juo mannat jápmin eallin . duođaid , duođaid , mun cealkit don . boahtit áigi , ja dat leat dál juo , go jábmi gullat ipmila_bárdni jietna , ja son gii gullat , oažžut eallit . dasgo nugo áhčči leat iešalddes eallin , de son leat maiddái suovvat bárdni ge ahte son leat iešalddes eallin . áhčči leat addit son dubmenváldi , danne_go son leat olbmobárdni . ii imaštallat dat , dasgo dat áigi boahtit go buohkat gii leat hávdi , gullet son jietna ja son boahtit olggos . son gii leat dahkat buorre , bajásčuožžilit eallin , muhto son gii leat dahkat bahá , bajásčuožžilit duopmu . ii mun sáhttit iešalddán dahkat mihkkege . mun dubmet dađe mielde go gullat , ja mun duopmu leat vuoigatlaš . dasgo ii mun dáhttut ovddidit ieš dáhttu , muhto son dáhttu gii leat vuolggahit mun . jos mun ieš birra duođaštit , de mun duođaštus ii leat duohta . muhto leat muhtun eará gii duođaštit mun birra , ja mun diehtit ahte son duođaštus mun birra leat duohta . don bidjat sátni johanas , ja son duođaštit duohtavuohta . ii mun dárbbašit makkárge duođaštus olmmoš , muhto cealkit dát vai don beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . johana leat buollit+V+IV+Der2+Actor ja báitit čuovggas , muhto dušše oanehaš áigi don hálidit illudit son čuovggas . muhto mun leat stuoris duođaštus go dat mii johanas addit . dasgo dat dahku mii áhčči leat addit mun ollašuhttit , ja mii mun dahkat , dat duođaštit ahte áhčči leat vuolggahit mun . áhčči gii leat vuolggahit mun , leat ieš duođaštit mun birra . son jietna ii leat goasse gullat , ii ge oaidnit son hápmi . son sátni ii bissut don siste , dasgo don ii oskut son gii son leat vuolggahit . don guorahallat čála , danne_go jurddašit dat gávdnat agálaš eallin . ja aiddo dat duođaštit mun birra . muhto don ii dáhttut boahtit mun lusa oažžut eallin . mun ii vuostáiváldit gudni olmmoš , muhto mun dovdat don ja diehtit ahte don siste ii leat ráhkisvuohta ipmil . mun leat boahtit áhčči namma , ii ge don vuostáiváldit mun . muhto jos muhtun eará boahtit ieš namma , de son don vuostáiváldit . mo don sáhttit oskut , don gii áinnas dáhttut gudni guhtet guoibmi , ii ge ohcat gudni áidna ipmil . ii jurddašit ahte mun sivahallat don áhčči ovddas . son gii sivahallat don , leat movsses , gii don bidjat ieš doaivu . jos don leat oskut movsses , de leat oskut mun ge , dasgo son leat čállit mun birra . muhto jos don ii oskut son čála , mo de sáhttit oskut mun sátni . dat maŋŋil jesus mannat nubbi beallái galileajávri , mii maiddái gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL tiberiasjávri . ollu olmmoš čuovvut son , danne_go son oaidnit dat mearkadahku mii son dahkat go dearvvašmahttit buohcci . jesus mannat várri , ja čohkánit máhttájeaddji . beassážat , juvddálaš bassi , leat lahka . go jesus geahčastit ja oaidnit ollu olmmoš boahtit son lusa , de cealkit filip . gos mun oastit láibi , vai dát buohkat oažžut borrat . dát son cealkit geahččalit dihtii filip , dasgo son diehtit ieš mii áigut dahkat . filip vástidit . ii guokte čuohti denara ge fidnet dat mađe láibi ahte juohkehaš leat bihttá+N+Der1+Der/Dimin ge . nubbi máhttájeaddji , ándaras , simmon biehtár viellja , dadjat son . dás leat uhcci gánda+N+Der1+Der/Dimin gii leat vihtta bivgeláibi ja guokte guolli+N+Der1+Der/Dimin , muhto mii dat leat nu olus . jesus cealkit . gohččut olmmoš čohkánit . dat leat rássái báiki , ja son čohkánaddat . olmmái lohku leat biras vihttaduhát . jesus váldit láibi , rohkadallat giittusrohkos ja juogadit son gii leat čohkkát dat , nu maiddái guolli ge , nu ollu go ieš guhtege háliidit . go son leat gallánit , de son dadjat máhttájeaddji . čoaggit báhcit bihttá , amas mihkkege mannat duššás . son dahkat nu ja deavdit guoktenuppelohkái veaddelihtti bihttá mii leat báhcit dat vihtta bivgeláibi , maŋŋil go buohkat leat boradit . go olmmoš oaidnit dat mearka mii jesus leat dahkat , de dadjat . dá leat duođaid dat profehta guhte galgat boahtit máilbmi . jesus diehtit ahte son áigut boahtit ja veagal dahkat son gonagas . danne son guođđit son ja mannat várri . son mannat dohko okto . go šaddat eahket , de máhttájeaddji boahtit vuolás jávregáddi , mannat fanas ja vuolgit nubbi beallái jávri kapernaum . leat juo seavdnjat , ii ge jesus leat velá boahtit son lusa . jávri leat stuoris bárru , dasgo biegga leat garas . go son leat suhkat vihttagoalmmátlohkái dahje golbmalogi stadi , de oaidnit jesus boahtit vázzit jávri alde ja lahkanit fatnasit . son baláskit sakka . muhto jesus cealkit son . mun dat leat , ii ballat . son áigut váldit son fanas , muhto dat seammás dat leat juo láddet dat gáddi gosa leat mannat . nubbi beaivi leat ain ollu olmmoš nubbi bealde jávri . son leat oaidnit ahte dat leat dušše okta fanas ja ahte ii jesus leat mannat fanas máhttájeaddji , muhto son leat vuolgit son haga . dál bohtat eará fanas tiberias ja cehkket lahka dat báiki gos hearrá leat rohkadallat giittusrohkos ja son leat borrat láibi . go olmmoš oaidnit ahte ii jesus ii ge son máhttájeaddji leat dat , de mannat fas fanas ja vuolgit kapernaum ohcat jesus doppe . son gávdnat son nubbi bealde jávri ja jearrat son . rabbi , goas don boahtit deike . jesus vástidit son . duođaid , duođaid , mun cealkit don . ii don ohcat mun dat dihtii go leat oaidnit mearka , muhto danne_go borrat láibi ja gallánit . ii bargat dat borramuš ala mii nohkat , muhto dat ala mii bistit ja addit agálaš eallin , dat mii olbmobárdni addit don . dasgo ipmil áhčči leat merket son seaila . son dadjat son . mii leat dasto dat dahku mii ipmil dáhttut mun dahkat . jesus vástidit son . dát leat ipmil dahku ahte don oskut son gii ipmil leat vuolggahit . son jearrat . makkár mearka de dahkat , vai mun oaidnit ja oskut . maid don dahkat . min máttar borrat mánna meahcci , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . láibi albmi addit son son borrat . jesus vástidit . duođaid , duođaid , mun cealkit don . movsses ii addit don láibi albmi ; muhto mun áhčči addit don duohta albmi láibi . ipmil láibi leat dat láibi mii boahtit vuolás albmi ja addit eallin máilbmi . son dadjat son . hearrá , addit mun álelassii dat láibi . jesus vástidit . mun leat eallin láibi . dat guhte boahtit mun lusa , ii goasse nealgut , ja dat guhte osku mun , ii goasse goikat . muhto mun leat cealkit don ahte don leat oaidnit mun , ii ge vel oskut . buohkat gii áhčči addit mun , boahtit mun lusa , ja dat gii boahtit mun lusa , son ii eisege ádjit eret . dasgo mun ii leat boahtit vuolás albmi dahkat dat mii ieš dáhttut , muhto son dáhttu , gii leat vuolggahit mun . ja dát leat mun vuolggahit+V+TV+Der2+Actor dáhttu , ahte mun ii massit okta son gii son leat addit mun , muhto bajásčuoččáldahttit son maŋimuš beaivi . dasgo dát leat áhčči dáhttu , ahte juohkehaš guhte oaidnit bárdni ja osku son , oažžut agálaš eallin , ja mun bajásčuoččáldahttit son maŋimuš beaivi . juvddálaš nimmorit danne_go son cealkit . mun leat láibi mii leat boahtit vuolás albmi . ja son jearrat . ii go dát leat jesus , jovsset bárdni . mun han dovdat sihke son áhčči ja son eadni . mo son de sáhttit dadjat ahte son leat boahtit vuolás albmi . jesus vástidit son . ii nimmorit . ii okta sáhttit boahtit mun lusa muđuid go ahte áhčči , guhte leat vuolggahit mun , geassit son ; ja mun bajásčuoččáldahttit son maŋimuš beaivi . profehta čála leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . son buohkat šaddat ipmil máhttájeaddji . juohkehaš guhte guldalit áhčči ja oahppat son , boahtit mun lusa . ii okta leat duođaid oaidnit áhčči , earet son guhte boahtit ipmil luhtte ; son leat oaidnit áhčči . duođaid , duođaid , mun cealkit don . dat guhte osku , son leat agálaš eallin . mun leat eallin láibi . don máttar borrat mánna meahcci , ja datte son jápmit . muhto dát láibi boahtit vuolás albmi , ja dat guhte borrat dat , ii jápmit . mun leat ealli láibi mii leat boahtit vuolás albmi . jos guhtege borrat dát láibi , de son eallit agálaččat . dat láibi mii mun addit , leat mun rumaš , ja mun addit dat vai máilbmi oažžut eallit . dás maŋŋil juvddálaš riidalit+V+IV+Der3+Der/goahti gaskan+Adp+PxPl3++ ja dadjat . mo sáhttit son addit mun rumaš borrat . jesus cealkit son . duođaid , duođaid , mun cealkit don . jos don ii borrat olbmobárdni rumaš ja juhkat son varra , de don ii leat eallin . muhto son guhte borrat mun rumaš ja juhkat mun varra , son leat agálaš eallin , ja mun bajásčuoččáldahttit son maŋimuš beaivi . dasgo mun rumaš leat duohta borramuš , ja mun varra leat duohta juhkamuš . dat guhte borrat mun rumaš ja juhkat mun varra , bissut mun siste ja mun bissut son siste . nugo ealli áhčči leat vuolggahit mun , ja mun eallit son bokte , nu maiddái son , guhte mun borrat , eallit mun bokte . dát leat dat láibi mii leat boahtit vuolás albmi , ii ge dat mii máttar borrat . son leat jápmit . muhto dat guhte borrat dát láibi , eallit agálaččat . dát son cealkit go leat oahpahit kapernaum synagoga . olus son máhttájeaddji gii gullat dát , dadjat dalle . dát leat garas sátni . gii gierdat guldalit diekkár . jesus diehtit iešalddes ahte máhttájeaddji nimmorit , ja son cealkit . vearránahttit go dát don . mo de jos oaidnit olbmobárdni mannat bajás dohko gos leat ovdal . vuoigŋa dat leat guhte dahkat ealli ; oažži ii leat mihkkege ávki . dat sátni mii mun leat sárdnut don , leat vuoigŋa ja eallin . muhto don leat muhtun guhte ii oskut . dasgo jesus diehtit álgu rájes gii ii oskut , ja gii beahttit son . ja son lasihit . aiddo danne mun cealkit ge don ahte ii okta sáhttit boahtit mun lusa jos áhčči ii suovvat . dát rájes olus son máhttájeaddji geassádit ii ge šat vádjolit son . de jesus jearrat dat guoktenuppelogis . dáhttut go don ge mannat eret . muhto simmon biehtár vástidit . hearrá , gii lusa mun mannat . don leat agálaš eallin sátni , ja mun oskut ja diehtit ahte don leat ipmil bassi . jesus cealkit son . ii go mun leat válljet don guoktenuppelogis . ja okta don leat beargalat . son sárdnut judas , simmon iskariot bárdni , birra . dasgo son galgat beahttit jesus , vaikko son leat okta dat guoktenuppelogis . dat maŋŋil jesus vádjolit galilea . son ii dáhttut leat judea , dasgo juvddálaš viggat goddit son . go juvddálaš bassi , lastagoahtebassi , leat lahka , de son viellja dadjat son . vuolgit eret dáppe ja mannat judea , vai don máhttájeaddji ge beassat oaidnit don dahku . dasgo ii okta dahkat mihkkege čiegus jos dáhttut šaddat dovddus . jos don sáhttit dahkat dákkár dahku , de čájehit máilbmi gii don leat . dasgo ii son viellja ge oskut son . jesus cealkit son . mun áigi ii leat velá boahtit , muhto don leat álo riekta áigi . máilbmi ii sáhttit vašuhit don , muhto mun dat vašuhit , dasgo mun duođaštit ahte dat dahku leat bahá . mannat fal don bajás bassi ; mun ii vuolgit dát bassi , dasgo mun áigi ii leat velá boahtit . dát son cealkit son ja báhcit ieš galilea . muhto maŋŋil go son viellja leat mannat ávvudeapmi , de son ge vuolgit , ii almmus+A+Der2+Der/at , muhto suoli . juvddálaš ohcat son bassi áigi ja jearrat . gos son leat . ja olmmoš savkkástallat ollu son birra . muhtun dadjat . son leat buorre olmmoš . eará gis dadjat . ii leat , son fillet álbmot . ii okta hállanit almmus+A+Der2+Der/at son birra , dasgo son ballat juvddálaš . leat juo guovdelaš bassi go jesus mannat bajás tempelšillju ja oahpahit+V+TV+Der3+Der/goahti . juvddálaš ovddošit ja dadjat . gos son leat oažžut oahppa , go ii leat oahpahit+V+TV+Der2+Der/PassL . jesus vástidit son . mun oahppu ii leat mun , muhto son guhte vuolggahit mun . dat guhte dáhttut dahkat son dáhttu , oažžut+V+TV+Der2+Actor dovdda leat go oahppu ipmil vai mun ieš . dat guhte sárdnidit iešalddes , ohcat ieš gudni . muhto dat guhte bargat son gudni ala gii leat vuolggahit son , sárdnut+V+TV+Der2+Actor duohta , ii ge son leat mihkkege vearrivuohta . ii go movsses leat addit don láhka . muhto ii okta don jeagadit láhka . manne dalle viggat goddit mun . olmmoš vástidit . don leat bahá vuoigŋa , gii ba don viggat goddit . jesus vástidit son . okta dahku mun leat dahkat , ja don buohkat ovddošit dat . movsses leat addit don birračuohpahus – ii dat movsses gal boahtit , muhto máttar – ja don birračuohppat , vaikko leat ge sábbát . jos dál olmmoš sáhttit birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL sábbát , amas movsses láhka riehkkat+V+IV+Der2+Der/PassL , sáhttit go don dalle suhttat mun dat dihtii go mun dahkat olmmoš ollásit dearvvaš sábbát . ii dubmet dat mielde mo ášši orrut leat , muhto dubmet vuoigatlaš . muhtun gii orrut jerusalem dadjat . ii ba dá leat dat olmmoš gii juvddálaš viggat goddit . ja geahččat , dál son sárdnut almmus+A+Der2+Der/at , ii ge son dadjat son mihkkege . dáidit ráđđehearrá duođaid dohkkehit ahte son leat messias . muhto mun han diehtit gos dát olmmái leat eret . go messias boahtit , de ii okta diehtit gos son boahtit . oahpahit tempelšillju jesus čuorvut . don dovdat mun ja diehtit gos mun leat eret . mun ii leat ieš mearridit boahtin . son guhte leat vuolggahit mun , leat luohtehahtti . son don ii dovdat . mun dovdat son , dasgo mun boahtit son luhtte , ja son leat vuolggahit mun . ráđđehearrá háliidit váldit son gitta , muhto ii okta bidjat giehta son ala , dasgo son diibmu ii leat velá boahtit . muhto olus olmmoš oskut son ja dadjat . go messias boahtit , dahkat go son dalle eanet mearka go dát olmmái . farisealaš gullet ahte olmmoš nie savkkástallat son birra , ja bajitbáhppa ja farisealaš vuolggahit dál olmmái váldit son gitta . jesus cealkit . oanehaš áigi leat velá don luhtte , de mun mannat son lusa gii leat vuolggahit mun . dalle don ohcat mun , muhto ii gávdnat mun , dasgo doppe gos mun leat , dohko ii sáhttit boahtit . de juvddálaš jearrat guhtet guoibmi . gosa son áigut mannat . manne mun ii gávdnat son . lea go son vuolgit mun álbmotguoibmi lusa gii ássat greikalaš gaskkas , ja áigut go sárdnidit greikalaš ge . maid son oaivvildit go cealkit . don ohcat mun , muhto ii gávdnat , ja don ii beassat dohko gos mun leat . bassi maŋimuš beaivi , stuoris bassebeaivi , jesus čuožžilit ja čuorvut . gii leat goiku , boahtit mun lusa ja jugus . dat guhte oskut mun , son siskkildas golgat eallit čáhci rávdnji , nugo čála cealkit . dát son cealkit vuoigŋa birra , gii son oažžut gii oskut son . dasgo vuoigŋa ii leat velá boahtit , danne_go jesus ii leat velá hearvásmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhtun olmmoš dadjat go gullat son sátni . dát fertet leat dat profehta . eará fas dadjat . dat leat messias . de muhtun dadjat . ii han messias gal boahtit galilea . ii go čála cealkit ahte messias boahtit dávvet sohka ja betlehem , dat gávpot gos dávvet leat . de šaddat riidu olmmoš gaskii son geažil . muhtun háliidit váldit son gitta , muhto ii okta bidjat giehta son ala . go fákta boahtit ruovttoluotta , de bajitbáhppa ja farisealaš jearrat son . manne don ii buktit son deike . fákta vástidit . ii goasse leat okta olmmoš sárdnidit nu dát olmmái . farisealaš dadjat . leat go don ge fillehallat . lea ba gal okta ráđđehearrá velá oskut son . dahje okta farisealaš . muhto dát joavku mii ii dovdat láhka , leat garuhit+V+TV+Der2+Der/PassL . nikodemus , muhtun son searvi , gii oktet ovdal leat boahtit jesus lusa , dadjat . ii han mun láhka dubmet olmmoš ovdal_go son leat dutkat+V+TV+Der2+Der/PassL , ja leat čielggas mii son leat dahkat . son vástidit . dáidit don ge leat galilea eret . guorahallat čála , de oahppat ahte ii okta profehta boahtit galilea . muhto jesus mannat oljovárri . árrat nubbi iđit son boahtit fas tempel . ollu olmmoš čoagganit son birra , ja son čohkánit ja oahpahit+V+TV+Der3+Der/goahti son . de čálaoahppavaš ja farisealaš buktit muhtun nisu gii leat gávnnahallat furrošit , bidjat son jesus ovdii ja dadjat . oahpahit+V+TV , dát nisu leat gávnnahallat furrošit . láhka movsses leat gohččut geađgádit diekkár nisu . maid ba don cealkit dat . dát son dadjat geahččalit dihtii son , vai gávdnat juoga mii sivahallat son . muhto jesus njahkalit ja čállit eanan suorbma . go ain jearahallat , de čuožžilit fas ja cealkit son . dat don searvi guhte leat suttuheapme , bálkestit vuosttaš geađgi . de fas njahkalit ja čállit eanan . go son gullat dát , de vuolgit eret , okta nubbi maŋis , boaris vuosttamuš . loahpas leat jesus báhcit okto nisu guhte leat čuožžut dat . jesus njulget+V+TV+Der1+Der/st ieš ja jearrat . nisu , gos son leat . ii go okta leat dubmet don . nisu vástidit . ii , hearrá , ii okta . jesus cealkit . ii mun ge dubmet don man eret , ii ge šat suddudit . jesus sárdnut fas álbmot ja cealkit . mun leat máilbmi čuovga . dat guhte čuovvu mun , ii goasse vádjolit seavdnjadas , muhto son leat eallin čuovggas . farisealaš dadjat son . don leat duođaštit ieš birra , don duođaštus ii leat duohta . jesus vástidit son . jos velá duođaštit ge ieš birra , de mun duođaštus leat datte duohta , dasgo mun diehtit gos mun boahtit ja gosa mun mannat . muhto don ii diehtit gos mun boahtit ja gosa mun mannat . don dubmet nugo olmmoš dahkat , muhto mun ii dubmet okta . muhto jos vel dubmet ge , de mun duopmu leat riekta , dasgo mun ii leat okto . son guhte leat vuolggahit mun , leat mun . ja don ieš láhka leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL ahte guokte olmmoš duođaštus leat duohta . mun duođaštit ieš birra , ja áhčči ge , guhte leat vuolggahit mun , duođaštit mun birra . son jearrat son . gos don áhčči leat . jesus vástidit . don ii dovdat mun ii ge mun áhčči . jos dovdat mun , de dovdat áhčči ge . dát jesus sárdnut tempel oahpahit tempelbumbá guoras . muhto ii okta váldit son gitta , dasgo son diibmu ii leat velá boahtit . jesus sárdnut fas son . mun mannat eret , ja dalle don ohcat mun , muhto don jápmit suddu . don ii beassat dohko gosa mun mannat . juvddálaš dadjat dalle . áigut go son sorbmet ieš go juo cealkit . don ii beassat dohko gosa mun mannat . son cealkit son . don boahtit vuollin , mun boahtit badjin . don gullat dát máilbmi , mun ii gullat dát máilbmi . dan dihtii mun cealkit ahte don jápmit suddu . dasgo jos don ii oskut ahte mun leat dat guhte leat , de jápmit suddu . son jearrat son . gii don leat . jesus cealkit . manne mun oppa sárdnut ge don . mun leat ollu dadjamuš don birra ja ollu mii dihtii dubmet don . muhto son guhte leat vuolggahit mun , sárdnut+V+TV+Der2+Actor duohta , ja maid mun leat gullat son , dat cealkit máilbmi . ii son áddet ahte son leat sárdnut son áhčči birra . ja jesus cealkit son . go don leat bajidit olbmobárdni , de fuobmát ahte mun leat dat guhte leat , ii ge dahkat mihkkege iešalddán , muhto sárdnut nugo áhčči leat oahpahit mun . ja son guhte leat vuolggahit mun , leat mun . son ii leat guođđit mun okto , dasgo mun dahkat álo buot son miella mielde . go son sárdnut nu , de leat eatnagat gii oskut son . jesus cealkit dalle dat juvddálaš gii leat oskut+V+TV+Der3+Der/goahti son . jos don bissut mun sátni , de leat duođaid mun máhttájeaddji . dalle dovddiidit duohtavuohta , ja duohtavuohta dahkat don friddja . son dadjat son . mun leat abraham nálli ii ge leat goasse leat giige šlávva . mo dalle sáhttit cealkit ahte mun šaddat friddja . jesus vástidit . duođaid , duođaid , mun cealkit don . juohkehaš guhte dahkat suddu , leat suddu šlávva . šlávva ii bissut viessu agibeaivái , muhto bárdnat bissut dat agibeaivái . jos bárdnat oažžut dahkat don friddja , de šaddat duođaid friddja . mun diehtit ahte don leat abraham nálli . muhto don hálidit goddit mun , dasgo mun sátni ii oažžut sadji don siste . mun sárdnut dat birra mii leat oaidnit áhčči luhtte , ja don gis dahkat dat mii leat gullat áhčči . son vástidit . mun áhčči leat abraham . jesus cealkit son . jos don leat abraham mánná , de dahkat abraham dahku . muhto dál don hálidit goddit mun – olmmái gii leat cealkit don duohtavuohta mii son leat gullat ipmil . nu abraham ii dahkat . don dahkat nu áhčči . son dadjat . ii mun leat riegádit fuorrávuohta . mun leat okta áhčči , dat leat ipmil . jesus vástidit . jos ipmil leat don áhčči , de don ráhkistit mun . dasgo mun leat vuolgit ipmil luhtte ja leat boahtit don lusa . ii mun leat boahtit iešalddán , muhto son leat vuolggahit mun . manne don ii áddet mii mun sárdnut . danne go ii gierdat gullat mun sátni . don leat beargalat áhčči , ja don hálidit dahkat áhčči dáhttu mielde . son leat leat olmmošgoddit álgu rájes ja leat guhkkin eret duohtavuohta ; son ii leat duohtavuohta . go son gielistit , de sárdnut luondu mielde , dasgo son leat gielis ja gielis áhčči . muhto mun sárdnut duohtavuohta ja danne don ii oskut mun . guhtemuš don sáhttit čájehit ahte mun leat dahkat suddu . muhto jos mun sárdnut duohtavuohta , manne dalle ii oskut mun . dat guhte boahtit ipmil , gullat ipmil sátni . don ii gullat , dasgo ii boahtit ipmil . juvddálaš dadjat jesus . ii go leat duohta go mun dadjat don samarialaš ja ahte don leat bahá vuoigŋa . jesus vástidit . ii mun leat bahá vuoigŋa , muhto mun gudnejahttit áhčči , ja don badjelgeahččat mun . ii mun ohcat ieš gudni . muhto leat okta guhte dahkat dat , ja son dubmet . duođaid , duođaid , mun cealkit don . dat guhte jeagadit mun sátni , ii goasse muosáhit jápmin . juvddálaš vástidit . dál mun diehtit ahte don leat bahá vuoigŋa . abraham leat jápmit , ja nu leat profehta ge , ja don cealkit . dat guhte doahttalit mun sátni , ii goasse dovdat jápmin . ii dal don leat stuoris go áhčči abraham . sihke son ja profehta leat jápmit . gii don atnit ieš . buohkat vuolgit ruoktu , jesus vástidit . jos mun gudnejahttit ieš , de mun gudni ii leat man veara . muhto áhčči gudnejahttit mun , son gii don gohčodit ieš ipmil . don ii dovdat son , muhto mun dovdat son . jos mun dadjat ahte ii dovdat son , de leat gielis , nugo dii muhto mun dovdat son ja doahttalit son sátni . áhčči abraham illudit go galgat beassat oaidnit mun beaivi . son oaidnit dat ja illudit . juvddálaš dadjat . ii don leat vihttalogi jahki ge ja leat oaidnit abraham . jesus vástidit . duođaid , duođaid , mun cealkit don . ovdal go abraham leat , mun leat leat . de son váldit geađgi geđget dihtii son , muhto jesus čiehkádit ja mannat olggos tempel . go jesus boahtit vázzit , de oaidnit olmmái guhte leat riegádit čalmmeheapme . máhttájeaddji jearrat . rabbi , gii leat dahkat suddu mii sivas son leat riegádit čalmmeheapme , son ieš vai son vánhen . jesus vástidit . ii son ii ge son vánhen leat suddudit . dat dáhpáhuvvat vai ipmil dahku almmustuvvat go son dearvvašmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . nu guhká go leat beaivi , de mun fertet dahkat son dahku gii leat vuolggahit mun . idja boahtit , goas ii okta sáhttit bargat . nu guhká go mun leat máilbmi , de mun leat máilbmi čuovga . go jesus leat cealkit dát , de čolgadit eanan ja dahkat rábát ja vuoidat dat olmmái čalbmi . de son cealkit son . mannat basadit siloaláttu . namma siloa mearkkašit vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL . olmmái mannat dohko ja boahtit ruovttoluotta oaidnit+V+TV+Der3+Der/n . siidaguoibmi ja son gii leat oaidnit son ovdal gearjidit , dadjat . ii go dá leat dat olmmái gii lávet čohkkát ja gearjidit . muhtun dadjat ahte son dat leat , ja eará fas dadjat . ii leat , leat dušše son vuohki . muhto ieš son dadjat . mun dat leat . son jearrat son . mo don rahpasit čalbmi . son vástidit . muhtun gii namma leat jesus , dahkat rábát muolda , vuoidat dat mun čalbmi ja dadjat . mannat siloaláddu ja bassat . mun mannat dohko , ja go leat basadit , de oaidnit+V+TV+Der3+Der/goahti . son jearrat . gos dát olmmái leat . son vástidit . ii mun diehtit . son doalvut son gii leat leat čalmmeheapme , farisealaš lusa . dan beaivi leat sábbát go jesus leat dahkat rábát ja čalbmadit son . maiddái farisealaš jearrat son mo son leat oažžut oaidnu . olmmái muitalit . son bidjat rábát mun čalbmi ala , de bassat čalbmi , ja dál oaidnit . muhtun farisealaš dadjat . ii dat olmmái boahtit ipmil luhtte , go juo ii doallat sábbát . eará dadjat . mo suddu+N+Der1+Der/laš olmmái sáhttit dahkat diekkár mearka . son riidalit+V+IV+Der3+Der/goahti gaskan+Adp+PxPl3++ diet alde . danne jearrat fas čalmmeheapme . mii don oaivvildit son birra , don čalbmi han son rahpat . olmmái vástidit . son leat profehta . juvddálaš ii jáhkkit ahte son leat leat čalmmeheapme ja leat oaidnit+V+TV+Der3+Der/goahti , ovdal_go leat viežžat son vánhen ja jearrat son . leat go dát don bárdni , gii dadjat riegádit čalmmeheapme . mo son dál sáhttit oaidnit . vánhen vástidit . mun diehtit ahte dát leat mun bárdni , ja ahte son leat eamičalbmi+N+Der1+Der2+Der/heapmi . muhto mo son dál leat oaidnit+V+TV+Der3+Der/goahti , dat mun ii diehtit , ii ge dat , gii leat rahpat son čalbmi . jearrat son ieš . son leat nu boaris ahte sáhttit vástidit ieš . dát son dadjat danne_go ballat juvddálaš . dasgo juvddálaš leat juo šiehttat ahte juohkehaš gii duođaštit ahte jesus leat messias , galgat čuoldit+V+TV+Der2+Der/PassL eret synagoga . danne dadjat vánhenguovttos . son leat doarvái boaris , jearrat son ieš . farisealaš gohččut fas lusa son gii leat leat čalmmeheapme , ja dadjat son . addit gudni ipmil ja dovddastit . mun diehtit ahte duot olmmái leat suddu+N+Der1+Der/laš . son vástidit . leš go suddu+N+Der1+Der/laš , dat ii diehtit . muhto ovtta mun diehtit . mun leat čalmmeheapme , ja dál mun oaidnit . son jearrat . mii son dahkat don . mo son rahpat don čalbmi . olmmái vástidit son . mun leat juo dadjat dat don , muhto don ii guldalit . manne fas dáhttut gullat dat . áigut go don ge son máhttájeaddji . son bilkidit son ja dadjat . don leat son máhttájeaddji , mun leat movsses máhttájeaddji . mun diehtit ahte ipmil leat sárdnut movsses , muhto dát olmmái mun ii diehtit gos son boahtit . olmmái dadjat . gal leat imaš ahte ii diehtit gos son boahtit , vaikko son leat rahpat mun čalbmi . mun diehtit ahte ipmil ii guldalit suddu+N+Der1+Der/laš , muhto son guldalit son gii ballat son ja eallit son dáhttu mielde . máilbmi álgu rájes ii leat goasse gullat+V+TV+Der/PassS ahte giige leat rahpat eamičalbmi+N+Der1+Der2+Der/heapmi čalbmi . jos dát olmmái ii boahtit ipmil luhtte , de ii sáhttit mihkkege dahkat . son vástidit . don leat riegádit čađa suddu+N+Der1+Der/laš , ja de viggat oahpahit mun . ja son bálkestit son olggos . jesus gullat ahte son leat bálkestit olmmái olggos , ja go son oaidnit son , de jearrat olmmái . oskut go don olbmobárdni . olmmái vástidit . gii son leat , hearrá , vai mun beassat oskut son . jesus vástidit . don leat oaidnit son ; son leat dat gii sárdnut don . olmmái dadjat . mun oskut , hearrá . ja luoitádit son ovdii . ja jesus cealkit . mun leat boahtit dát máilbmi duopmu , vai čalmmeheapme oaidnit+V+TV+Der3+Der/goahti , ja son gii oaidnit , čalmmehuvvat . muhtun farisealaš gii čuožžut dat , gullat dát ja dadjat son . dáidit mun ge leat čalmmeheapme . jesus vástidit . jos leat čalmmeheapme , de don leat suddu haga . muhto dál dadjat ahte oaidnit , ja danne bissut don suddu . duođaid , duođaid , mun cealkit don . dat guhte ii mannat sávza gárdi uksaráigi , muhto goargŋu eará báiki , son leat suola ja rievvár . muhto dat guhte mannat sisa uksaráigi , leat sávza geahčči . fákta rahpat son , ja sávza gullat son jietna . son čuorvut sávza namma ja doalvut dat olggos . ja go son leat vuojehit olggos buot sávza , de mannat dat ovddabeale , ja sávza čuovvut son , dasgo dat dovdat son jietna . muhto amas olmmoš dat ii čuovvut ; dat báhtarit son , danne_go ii dovdat amas olmmoš jietna . jesus muitalit son dát veardádus , muhto son ii áddet mii son oaivvildit . danne jesus joatkit . duođaid , duođaid , mun cealkit don . mun leat uksa sávza lusa . buohkat gii leat boahtit mun ovdal , leat suola ja rievvár , muhto sávza ii leat guldalit son . mun leat uksa . dat guhte mannat sisa mun čađa , beastit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja son beassat vázzit sisa ja olggos ja gávdnat guohtun . suola boahtit dušše suoládit , sorbmet ja stajidit . mun leat boahtit vai oažžut eallin , valljugas eallin . mun leat buorre báimman . buorre báimman addit heagga sávza ovddas . dat guhte leat bálkáhit+V+TV+Der2+Der/PassL , ii leat riekta báimman , ii ge sávza gullat son . son guođđit dat ja báhtarit go oaidnit gumpe boahtit , ja gumpe rohkkáhit dat ja biđget eallu . dasgo son leat dušše reaŋga ii ge atnit fuolla sávza . mun leat buorre báimman . mun dovdat sávza , ja mun sávza dovdat mun , nugo áhčči ge dovdat mun ja mun dovdat áhčči . mun addit heagga sávza ovddas . mun leat maiddái eará sávza , mii ii gullat dát eallu . dat ge fertet láidestit ; dat gullat mun jietna , ja de šaddat leat okta eallu ja okta báimman . áhčči ráhkistit mun danne_go mun addit heagga vai oažžut dat fas ruoktot . ii okta váldit mun heagga , mun dahkat dat ieš dáhttu mielde . dasgo mun leat fápmu addit heagga ja fápmu váldit dat ruovttoluotta . dát gohččun mun leat oažžut áhčči . de šaddat fas riidu juvddálaš gaskii son sátni dihtii . olus son dadjat . son leat bahá vuoigŋa . son leat mielaheapme . manne don guldalit son . eará dadjat . nie ii sárdnut olmmoš gii leat bahá vuoigŋa . sáhttit go bahá vuoigŋa rahpat čalmmeheapme čalbmi . de boahtit tempelvihaheapmi allabassi . leat dálvi , ja jesus váccašit geađgestoalpu gaskkas salomo tempelšillju . juvddálaš čoahkkanit son birra ja jearrat . man guhká áigut doalahit mun vissismeahttun+A+Der3+Der/vuohta . jos don leat messias , de cealkit mun njulgestaga . jesus vástidit . mun leat cealkit dat don , muhto don ii oskut . dat dahku mii mun dahkat áhčči namma , duođaštit mun birra . muhto don ii oskut , dasgo don ii leat mun sávza . mun sávza gullet mun jietna , mun dovdat dat , ja dat čuovvut mun . ja mun addit dat agálaš eallin ; dat ii láhppit+V+TV+Der/PassS agálašvuohta ge , ii ge okta gaikkihit dat eret mun giehta . áhčči , guhte leat addit dat mun , leat stuoris go buohkat , ii ge okta sáhttit gaikkihit eret okta áhčči giehta . mun ja áhčči leat okta . juvddálaš váldit fas geađgi geađgádit dihtii son . jesus cealkit son . mun leat čájehit don ollu buorre dahku mii boahtit áhčči . man dahku dihtii don geađgádit mun . juvddálaš vástidit . ii mun geađgádit don mii buorre dahku dihtii , muhto ipmilbilkádus dihtii , dasgo don guhte leat olmmoš , dahkat ieš ipmil . jesus vástidit . ii go don láhka leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun leat cealkit ahte don leat ipmilaš . láhka nappo gohčodit son ipmil guhte oažžut ipmil sátni , ii ge čála sáhttit dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL dušši . áhčči leat basuhit mun ja vuolggahit mun máilbmi . mo sáhttit don čuoččuhit ahte mun bilkidit ipmil go cealkit ahte leat ipmila_bárdni . jos mun ii dahkat áhčči dahku , de ii oskut mun . muhto jos mun dahkat dat , de oskut goittot dahku , jos vel mun ii oskut ge . dalle oaidnit ahte áhčči leat mun siste ja mun áhčči siste . son geahččalit fas váldit son gitta , muhto son beassat son báhtui . jesus mannat fas nubbi beallái jordan , dat báiki gos johana álgu gásttašit . doppe son orrut muhtun áigi . olus boahtit son lusa ja cealkit . johanas ii dahkat mihkkege mearkadahku , muhto buot mii son cealkit dát olmmái birra , leat duohta . ja ollugat dat oskut+V+TV+Der3+Der/goahti jesus . olmmái gii namma leat lasarus , leat buohccát . son leat betania eret , dat gilli gos márjá ja son oabbá mártá orrut . márjá leat son gii vuoidat hearrá juolgi njálggahádja vuoiddas ja sihkkut son juolgi vuokta . lasarus , gii leat buohcat , leat son viellja . oappášguovttos bidjat sátni jesus . hearrá , don ráhkis ustit leat buohcci . go jesus gullat dat , de cealkit . dát ii leat jápmindávda , muhto dat leat ipmil gudni , vai ipmila_bárdni hearvásmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL dat bokte . jesus ráhkistit mártá ja son oabbá ja lasarus . go jesus dál gullat ahte lasarus leat buohccát , de orrut vel guokte beaivi doppe gos leat . dasto cealkit máhttájeaddji . vuolgit ruovttoluotta judea . máhttájeaddji dadjat son . rabbi , gieskat juvddálaš geahččalit geađgádit don , ja don vuolgit fas dohko . jesus vástidit . ii go beaivvis leat guoktenuppelohkái diibmu . dat guhte vádjolit beaivet , ii jorralit , dasgo son oaidnit dát máilbmi čuovga . muhto dat guhte vádjolit ihkku , vieggasit , danne_go son ieš ii leat čuovggas . go son leat cealkit dát , de joatkit . mun ustit lasarus leat nohkkat , muhto mun vuolgit boktit son . máhttájeaddji dadjat . hearrá , jos son leat oađđit , de son gal fas dearvvašmuvvat . jesus oaivvildit ahte lasarus leat jápmit , muhto son gáddit ahte son hállat dábálaš nagir birra . danne jesus cealkit njulgestaga . lasarus leat jápmit . ja don dihtii leat illu go ii leat doppe , vai don oskut+V+TV+Der3+Der/goahti . muhto vulgot son lusa . duomás , gii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL jumeš , dadjat eará máhttájeaddji . vuolgit mun ge jápmit son oktan . go jesus joavdat , de gullat ahte lasarus leat juo leat hávdi njeallje beaivi . betania leat aiddo jerusalem lahka , sullii vihttanuppelohkái stadi gávpot eret , ja ollu juvddálaš leat boahtit jeđđet mártá guovttis márjá son moraš viellja dihtii . go mártá gullat ahte jesus boahtit , de vuolgit son ovddal ; márjá báhcit ruoktot . mártá dadjat jesus . hearrá , jos don leat leat dás , de mun viellja ii leat jápmit . muhto dál ge diehtit ahte maid ihkinassii don átnut ipmil , dat son addit don . jesus cealkit son . don viellja bajásčuožžilit . mártá vástidit . mun diehtit ahte son lihkkat bajásčuožžileapmi maŋimuš beaivi . jesus cealkit son . mun leat bajásčuožžileapmi ja eallin ; dat guhte oskut mun , oažžut eallit vaikko vel jápmit ge . ii okta guhte eallit ja osku mun , jápmit agálašvuohta ge . oskut go dát . mártá dadjat . de osku , hearrá , mun oskut ahte don leat messias , ipmila_bárdni , guhte galgat boahtit máilbmi . go mártá leat dadjat dat , de mannat ja dáhttut oabbá márjá boahtit ja dadjat son guovttá gaskan . oahpaheaddji leat dáppe ja gohččut don boahtit . go márjá gullat dat , de čuožžilit seammás ja mannat son lusa . jesus ii leat vel boahtit gilli , muhto leat ain doppe gosa mártá leat boahtit son ovddal . juvddálaš gii leat márjá dállu jeđđet son , oaidnit ahte son fáhkka čuožžilit ja vuolgit olggos , ja son čuovvulit son , danne_go son gáddit ahte son leat mannat hávdi lusa čierrut . go márjá boahtit jesus lusa ja oaidnit son , de son luoitádit son juolgi ovdii ja dadjat . hearrá , jos don leat leat dáppe , de mun viellja ii leat jápmit . go jesus oaidnit čierrut sihke márjá ja buot juvddálaš gii čuovvut son , de son moaráskit ja darrat+V+IV+Der3+Der/goahti ja jearrat . gosa don leat bidjat son . son vástidit . hearrá , boahtit geahččat . jesus čierrut . juvddálaš dadjat . geahččat , man ráhkis son leat son . muhto muhtun son gis dadjat . ii ba son gii rahpat čalmmeheapme čalbmi , maiddái leat sáhttit eastadit dát olmmái jápmit . jesus moaráskit fas ja mannat hávdi lusa . hávdi leat bákteráigi , ja geađgi leat fierahit+V+TV+Der2+Der/PassL ráigi ovdii . jesus gohččut . váldit eret geađgi . mártá , jápmit oabbá , dadjat son . hearrá , son bahčiidit juo ; son han leat leat hávdi juo njeallje beaivi . jesus cealkit . ii go mun cealkit don ahte jos oskut , de beassat oaidnit ipmil hearvásvuohta . de son fierahit eret geađgi . ja jesus bajidit čalbmi albmi guovlu ja cealkit . áhčči , mun giitit don go leat gullat mun . mun diehtit ahte don álo gullat mun . muhto mun cealkit dát olmmoš dihtii gii čuožžut dás birra , vai son oskut ahte don leat vuolggahit mun . go son leat cealkit dát , de čurvet allat jietna . lasarus , boahtit olggos . ja jábmi boahtit olggos , giehta ja juolgi giessat+V+TV+Der2+Der/PassL liikavárjjut sisa ja liidni čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL muohtu ovdii . jesus cealkit son . čoavdit son ja diktet son mannat . olus dat juvddálaš gii leat boahtit márjá lusa ja leat oaidnit mii jesus dahkat , oskut+V+TV+Der3+Der/goahti son . muhto muhtun son mannat farisealaš lusa ja muitalit maid son leat dahkat . dalle bajitbáhppa ja farisealaš gohččut čoahkkái ráđđi , ja dadjat . maid mun dál dahkat . dát olmmái dahkat ollu mearkadahku . jos mun diktit son ain joatkit , de fargga buohkat oskut+V+TV+Der3+Der/goahti son . de romalaš boahtit ja váldit sihke mun bassi báiki ja mun álbmot . okta son , kaifas , gii leat bajimušbáhppa dat jahki , dadjat dalle . don ii áddet mihkkege . ii go don jurddašit ahte leat buorre ahte okta olmmoš jápmit álbmot ovddastit go ahte oppa álbmot duššat . dát son ii dadjat iešalddes , muhto go son leat bajimušbáhppa dat jahki , de son einnostit ahte jesus galgat jápmit álbmot ovddas , ii ge dušše álbmot ovddas , muhto oktet čohkket dihtii dat ipmil mánná gii leat bieđganit juohke guovlu . dát beaivi rájes son ráđđádallat+V+IV+Der3+Der/goahti goddit son . danne jesus ii johtit šat almmus juvddálaš gaskkas , muhto vuolgit eret doppe ja mannat muhtun báiki meahcci lahka , efraim-nammasaš gávpot . doppe son orrut máhttájeaddji . juvddálaš beassášbassi lahkanit+V+IV+Der3+Der/goahti , ja olus vuolgit dat guovlu jerusalem ovdal bassi buhtistit ieš . son ohcat jesus , ja čuožžut tempelšillju son jearrat guhtet guoibmi . mii jáhkkit . ii go son dáidit boahtit bassi . bajitbáhppa ja farisealaš leat gohččut ahte jos guhtege boahtit diehtit gos jesus leat , de galgat dieđihit son , vai son beassat váldit son gitta . guhtta beaivi ovdal beassážat jesus boahtit betania gos lasarus orrut , son gii jesus leat bajásčuoččáldahttit jápmin . doppe doallat+V+TV+Der2+Der/PassL son guossemális . mártá lágidit dat , ja lasarus leat okta dat gii leat beavdi guoras . márjá buktit buddi buhtis , divrras nardusvuoiddas , vuoidat jesus juolgi dat ja sihkkut dat vuokta . viessu dievvat njálggahádja . dalle dadjat judas iskariot , okta máhttájeaddji , son gii maŋŋil beahttit jesus . manne dát vuoiddas ii vuovdit+V+TV+Der2+Der/PassL golbma čuohti denara nu_ahte leat sáhttit addit ruhta geafi . dát son ii dadjat danne_go son atnit fuolla geafi , muhto danne_go son leat suola . son oktasaš ruhtabursa leat son duohken , ja son lávet váldit dat mii dohko bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto jesus cealkit . diktit son ráfi . son leat vurket vuoiddas mun hávdádanbeaivi . geafi gal leat álo don luhtte , muhto mun ii leat álo don luhtte . ollu juvddálaš oažžut diehtit ahte jesus leat betania ja son boahtit dohko . ii son boahtit dušše son dihtii , muhto oaidnit dihtii lasarus ge , gii son leat bajásčuoččáldahttit jábmi luhtte . dalle bajitbáhppa lihtodit+V+IV+Der3+Der/goahti goddit lasarus ge , dasgo son dihtii ollu juvddálaš mannat dohko ja oskut+V+TV+Der3+Der/goahti jesus . beaivi maŋŋil gullat stuoris olmmošjoavku , mii leat boahtit beassášbasit , ahte jesus leat boahtit jerusalem . dalle son váldit pálbmaoaksi ja mannat son ovddal , ja son čuorvut . hosianna . buressivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL leat son guhte boahtit hearrá namma , son guhte leat israel gonagas . jesus gávdnat ásen ja čohkánit dat ala , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . ii ballat , sion nieida . geahččat , don gonagas boahtit ; son riidet ásenvársá . máhttájeaddji ii áddet dát vel dalle , muhto go jesus leat hearvás dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL , de son muitit ahte dát leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL son birra , ja son leat dáhpáhuvvat aiddo nu . buohkat gii leat leat jesus mielde dalle go son rávkat lasarus hávdi ja bajásčuoččáldahttit son jábmi luhtte , duođaštit dat mii leat oaidnit . danne go olmmoš leat gullat ahte son leat dahkat dat mearkadahku , son vuolgit son ovddal . muhto farisealaš dadjat gaskan+Adp+PxPl3++ . don oaidnit ahte ii ávkkuhit ii mihkkege . oppa máilbmi viehkat son maŋis . leat muhtun greikalaš son gaskkas gii leat boahtit jerusalem bassi áigi rohkadallat . son mannat filip lusa , gii leat betsaida galilea eret , ja dadjat son . mun háliidit oaidnit jesus . filip mannat ja háleštit ándaras dat birra , ja son mannat jesus sáhka . jesus cealkit son . diibmu leat boahtit go olbmobárdni hearvás dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL . duođaid , duođaid , mun cealkit don . jos nisogordni ii gahččat eanan ja jápmit , de šaddat dušše dat okta gordni . muhto jos dat jápmit , de šaddadit vallji šaddu . dat guhte ráhkistit heagga , massit dat , ja dat guhte dát máilbmi vašuhit heagga , gádjut dat ja oažžut+V+TV+Der2+Actor agálaš eallin . jos guhtege dáhttut bálvalit mun , de čuovus mun , ja gos mun leat , doppe leat mun bálvaleaddji ge . dat guhte bálvalit mun , son gudnejahttit áhčči . dál leat mun siellu suorganit . muhto cealkit go . áhčči , beastit mun dát diibmu . ii . dasgo aiddo dát diibmu várás mun leat boahtit . áhčči , diktit namma hearvásmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . dalle gullat+V+TV+Der/PassS jietna albmi . mun leat hearvásmahttit dat , ja dahkat dat fas hearvás . olmmoš gii leat čuožžut dat , gullat dat ja dadjat ahte baján leat čeargut . eará dadjat . eŋgel dat sárdnut son . muhto jesus cealkit son . ii dát jietna gullat+V+TV+Der/PassS mun dihtii , muhto don dihtii . dál boahtit duopmu dát máilbmi badjel ; dát máilbmi gonagas bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL dál olggos . ja go mun bajidit+V+TV+Der2+Der/PassL eanan , de geassit buohkat lusa . dát son cealkit dovddahit dihtii makkár jápmin son galgat muosáhit . olmmoš dadjat dalle jesus . mun leat oahppat láhka ahte messias bissut agálaččat . mo dalle sáhttit cealkit ahte olbmobárdni galgat bajidit+V+TV+Der2+Der/PassL . gii leat dát olbmobárdni . jesus vástidit . velá oanehassii leat čuovga don luhtte . vádjolit dan_botta_go don leat čuovggas , amas seavdnjadas boahtit don ala . dat guhte vádjolit seavdnjat , ii diehtit gosa mannat . oskut čuovggas dan_botta_go don ain leat čuovggas , vai šaddat čuovggas mánná . go jesus leat cealkit dát , de mannat eret son luhtte ja čiehkádit son . vaikko son leat dahkat nu ollu mearkadahku son čalbmi ovddas , de son almmatge ii oskut son , vai profehta jesaja sátni ollašuvvat . hearrá , gii oskut mun sárdni , ja gii leat almmustuvvat hearrá giehta fápmu . son ii sáhttit oskut , dasgo jesaja leat maiddái cealkit . son leat sevnnjodahttit son čalbmi ja buoššudit son váibmu , ii son čalbmi oaidnit ja son váibmu áddet , nu_ahte ii jorgalit , vai mun beassat buoridit son . dát jesaja cealkit danne_go oaidnit jesus hearvásvuohta ja sárdnut son birra . datte olus ráđđehearrá ge oskut son . muhto farisealaš geažil son ii dovddastit dat , ii čuoldit+V+TV+Der2+Der/PassL eret synagoga , dasgo son ráhkistit olmmoš gudni eambbo go ipmil gudni . muhto jesus čuorvut . dat guhte osku mun , ii oskut mun , muhto son guhte leat vuolggahit mun . ja dat guhte oaidnit mun , oaidnit son guhte leat vuolggahit mun . mun leat čuovga mii leat boahtit máilbmi , amas dat guhte oskut mun , báhcit seavdnjadas . dat guhte gullat mun sátni ii ge vurket dat , son mun ii dubmet . dasgo mun ii leat boahtit dubmet máilbmi , muhto beastit máilbmi . dat guhte hilgut mun ii ge vuostáiváldit mun sátni , son leat datte duopmár . dat sátni mii mun leat sárdnut , dubmet son maŋimuš beaivi . dasgo mun ii leat sárdnut iešalddán , muhto áhčči gii leat vuolggahit mun , leat gohččut mun mii mun galgat cealkit ja sárdnut . ja mun diehtit ahte son dáhttut addit agálaš eallin . go mun sárdnut , de sárdnut nu mo áhčči leat gohččut mun . leat aiddo ovdalaš beassášbassi , ja jesus diehtit ahte son diibmu leat boahtit go son galgat guođđit dát máilbmi ja mannat áhčči lusa . son leat ráhkistit máhttájeaddji gii leat dát máilbmi , ja son ráhkistit son gitta loahppa rádjái . son doallat eahkedismállásat . beargalat leat juo bidjat jurdda judas , simmon iskariot bárdni , váibmu ahte son galgat beahttit jesus . jesus diehtit ahte áhčči leat addit buot son háldu , ja ahte son leat boahtit ipmil luhtte ja leat máhccat ipmil lusa . de son čuožžilit boradit , nuollat eret olgguldasbivttas , váldit liidnesihkaldat ja čatnat ieš birra . dasto leiket čáhci lihtti ja bassat+V+TV+Der3+Der/goahti máhttájeaddji juolgi ja sihkkut liidnesihkaldat mii son leat čadnot birra . son boahtit simmon biehtár lusa , ja biehtár dadjat son . hearrá , bassat ba don mun juolgi . jesus vástidit . ii áddet dál dat mii mun dahkat , muhto don áddet dat maŋŋil . biehtár dadjat . ii goasse oažžut bassat mun juolgi . jesus vástidit . jos mun ii bassat don , de don ii leat šat oassi mun . simmon biehtár dadjat . hearrá , ii bassat dušše juolgi , muhto maiddái giehta ja oaivi ge . jesus vástidit son . dat gii leat lávggodit , leat áibbas buhtis ja dárbbašit bassat dušše juolgi . don leat buhtis – muhto ii buohkat . dasgo son diehtit gii galgat beahttit son . danne son cealkit . ii don leat buohkat buhtis . go son leat bassat son juolgi , de coggat fas olgguldasbivttas ja mannat beavdi . son cealkit son . ipmirdit go maid mun leat dahkat don . don gohčodit mun oahpaheaddji ja hearrá , ja riekta leat ge , go dat han mun leat ge . jos dál mun , gii leat hearrá ja oahpaheaddji , leat bassat don juolgi , de don ge leat geatnegas bassat guhtet guoibmi juolgi . mun leat addit don ovdamearka , vai don dahkat nugo mun leat dahkat don . duođaid , duođaid , mun cealkit don . bálvaleaddji ii leat stuoris go isit , ii ge áirras leat stuoris go son guhte leat vuolggahit son . dál don diehtit dát , ja jos dahkat dat mielde , de leat ávdugas . mun ii sárdnut don buohkat birra , dasgo mun diehtit gii mun leat válljet . muhto dát čála sátni fertet ollašuvvat . dat guhte borrat mun láibi , leat jorgalit mun vuostái . mun cealkit dát don dál ovdal_go dat dáhpáhuvvat , vai don , go dat leat dáhpáhuvvat , oskut ahte mun leat dat guhte leat . duođaid , duođaid , mun cealkit don . dat guhte váldit vuostái dat gii mun leat vuolggahit , váldit vuostái mun . ja dat guhte váldit vuostái mun , váldit vuostái son gii leat vuolggahit mun . go jesus leat cealkit dát , de son darrat+V+IV+Der3+Der/goahti ja cealkit . duođaid , duođaid , mun cealkit don . muhtun don beahttit mun . máhttájeaddji geahččat guhtet guoibmi ; ii son áddet gii son oaivvildit . okta son , dat máhttájeaddji gii jesus ráhkistit , leat čohkkát beavdi jesus bálddas . simmon biehtár nuvkkihit son , vai son jearrat gii jesus oaivvildit . son mieiggastit dalle jesus raddi vuostái ja jearrat . hearrá , gii dat leat . jesus vástidit . son leat dat gii mun addit dát láibebihttá mii dál buonjostit . de son buonjostit láibi ja addit judas , simmon iskariot bárdni . go judas leat oažžut láibi , de sáhtán mannat son sisa . jesus cealkit son . dahkat fargga dat mii áigut dahkat . ii okta beavdi áddet mii son oaivvildit dát . danne go ruhtabursa leat judas háldu , muhtun gáddit ahte jesus dáhttut son mannat oastit dat mii son dárbbašit bassi , dahje addit juoga geafi . go judas leat váldit láibebihttá , de mannat dakkaviđe olggos . leat idja . go judas leat mannat , de jesus cealkit . dál olbmobárdni leat hearvásmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja ipmil leat hearvásmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL son siste . jos ipmil leat hearvásmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL son siste , de ipmil hearvásmahttit son ieš siste , ja son dahkat dat fargga . mánáš . oanehaš boddu+N+Der1+Der/Dimin leat mun ain don luhtte . don šaddat ohcat mun , muhto mun cealkit fas don dat seammá mii cealkit juvddálaš . gosa mun mannat , dohko don ii beassat . mun addit don ođas báhkkon . ráhkistit guhtet guoibmi . nugo mun leat ráhkistit don , nu galgat don ge ráhkistit guhtet guoibmi . jos don leat ráhkisvuohta goabbat guoibmi , de buohkat dovdat ahte don leat mun máhttájeaddji . simmon biehtár jearrat son . hearrá , gosa don mannat . jesus vástidit . dohko gosa mun mannat , dohko don ii sáhttit čuovvut mun dál . maŋŋil don beassat čuovvut mun . biehtár dadjat . manne mun ii sáhttit čuovvut don dál . mun addit heagga don ovddas . jesus vástidit . don addit heagga mun ovddas . duođaid , duođaid , mun cealkit don . ovdal go vuoncávaris biškkádit , de don leat biehttalit mun golbma geardi . ii don váibmu suorganit . oskut ipmil ja oskut mun . mun áhčči viessu leat ollu latnja . jos nu ii leat , de mun cealkit don dat . dasgo mun mannat gárvvistit don sadji . ja go mun leat mannat ja leat gárvvistit don sadji , de boahtit fas ja váldit don lusa , vai don leat doppe gos mun leat . ja don diehtit geaidnu dohko gosa mun mannat . duomás dadjat son . hearrá , ii mun diehtit gosa don mannat . mo mun de sáhttit diehtit geaidnu . jesus cealkit . mun leat geaidnu , duohtavuohta ja eallin . ii okta beassat áhčči lusa earet mun bokte . jos don dovdat mun , de don dovdat áhčči ge . dás duohko don dovdat son ja leat oaidnit son . filip cealkit son . hearrá , čájehit mun áhčči , ja dat leat mun doarvái . jesus vástidit . ii go dovdat mun , filip , vaikko mun leat leat nu guhká don luhtte . dat guhte leat oaidnit mun , leat oaidnit áhčči . mo de sáhttit dadjat . čájehit mun áhčči . ii go oskut ahte mun leat áhčči siste ja áhčči mun siste . dat sátni mii mun sárdnut don , ii leat mun ieš , muhto áhčči leat mun siste ja dahkat dahku . oskut mun go cealkit ahte mun leat áhčči siste ja áhčči mun siste . jos muđuid ii oskut , de oskut mun mun dahku dihtii . duođaid , duođaid , mun cealkit don . dat guhte osku mun , dahkat maiddái dat dahku mii mun dahkat . duođaid , son dahkat velá stuoris go dat , dasgo mun mannat áhčči lusa . maid ihkinassii don átnut mun namma , dat mun dahkat vai áhčči hearvás dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL bárdni bokte . jos don átnut juoga mun namma , de mun dahkat dat . jos don ráhkistit mun , de doallat mun báhkkon . ja mun jearrat áhčči , ja son addit don eará bealušteaddji gii bissut don luhtte agálaččat . dat leat duohtavuohta vuoigŋa . máilbmi ii sáhttit vuostáiváldit son , dasgo máilbmi ii oaidnit son ii ge dovdat son . muhto don dovdat son ; son bissut don luhtte ja orrut don siste . ii mun guođđit don oarbbis ; mun boahtit don lusa . velá oanehaš boddu+N+Der1+Der/Dimin , de máilbmi ii šat oaidnit mun . muhto don oaidnit mun , dasgo mun eallit , ja don ge oažžut eallit . dan beaivi don áddet ahte mun leat áhčči siste , ja ahte don leat mun siste ja mun don siste . dat guhte leat vuostáiváldit mun báhkkon ja jeagadit dat , ráhkistit mun . ja dat gii ráhkistit mun , son ráhkistit áhčči ge . mun ge ráhkistit son ja almmustahttit ieš son . nubbi judas , ii ge iskariot , dadjat son . hearrá , manne don almmustahttit ieš mun , ii ge máilbmi . jesus vástidit son . jos guhtege ráhkistit mun , de jeagadit mun sátni , ja mun áhčči ráhkistit son , ja mun boahtit son lusa ja orrut+V+IV+Der3+Der/goahti son luhtte . dat guhte ii ráhki mun , ii jeagadit mun sátni , ja dat sátni mii don gullat ii boahtit mun , muhto áhčči guhte leat vuolggahit mun . dát mun leat cealkit don go ain leat don luhtte . muhto bealušteaddji , bassi_vuoigŋa , gii áhčči vuolggahit mun namma , oahpahit don buot ja muittuhit don buot mii mun leat cealkit don . ráfi mun guođđit don , ráfi addit don , ii fal dan_láhkái go máilbmi addit ráfi . ii don váibmu suorganit , ii ge váivašuvvat dorvvuhisvuohta . don gullat mun cealkit . mun mannat , muhto boahtit fas don lusa . jos don ráhkistit mun , de illudit go mun mannat áhčči lusa , dasgo son leat stuoris go mun . dál mun leat cealkit don dát ovdal_go dat dáhpáhuvvat , vai don oskut go dat dáhpáhuvvat . mun ii sárdnut don ollu šat dás duohko , dasgo dát máilbmi oaivámuš leat boahtit . son ii leat mihkkege váldi mun badjel , muhto máilbmi fertet dál diehtit ahte mun ráhkistit áhčči ja dahkat nugo son leat gohččut . čuožžilit , vuolgit+V+IV+Der/PassS eret dáppe . mun leat duohta viidnemuorra , ja mun áhčči leat viidnegárdeolmmái . juohke oaksi mun mii ii šaddadit šaddu , son váldit eret , ja juohke oaksi mii šaddadit šaddu , son buhtistit , vai dat šaddadit eanet+A+Comp+Der2+Der/at . don leat juo buhtis dat sátni dihtii mii mun leat sárdnut don . bissut mun siste , de mun bissut don siste . nugo oaksi ge ii sáhttit šaddadit šaddu iešalddes muđuid go bissut viidnemuorra , nu ii don ge sáhttit šaddadit šaddu muđuid go bissut mun siste . mun leat viidnemuorra , don leat oaksi . dat guhte bissut mun siste ja gii siste mun bissut , šaddadit ollu šaddu , muhto mun haga ii sáhttit dahkat mihkkege . dat guhte ii bissut mun siste , bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL olggos dego oaksi ja son goldnat . dakkár oaksi čohkket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ja bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL dolla , ja dat buollit . jos don bissut mun siste ja mun sátni bissut don siste , de átnut maid ihkinassii hálidit , ja don oažžut dat . go don šaddadit ollu šaddu , de mun áhčči hearvásmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja dalle leat mun máhttájeaddji . nugo áhčči leat ráhkistit mun , nu leat mun ge ráhkistit don . bissut mun ráhkisvuohta . jos doallat mun báhkkon , de bissut mun ráhkisvuohta , nugo mun ge leat doallat áhčči báhkkon ja bissut son ráhkisvuohta . dát leat sárdnut don , vai mun illu bissut don siste , ja don illu šaddat ollis . dát leat mun báhkkot . ráhkistit guhtet guoibmi nugo mun leat ráhkistit don . ii ovttastit leat stuoris ráhkisvuohta go dat guhte addit heagga ustit ovddas . don leat mun ustit jos don dahkat dat mii mun gohččut . ii mun šat gohčodit don bálvaleaddji , dasgo bálvaleaddji ii diehtit mii son isit dahkat . muhto mun gohčodit don ustit , dasgo mun leat almmuhit don buot mii leat gullat áhčči . ii don leat válljet mun , muhto mun leat válljet don ja leat vuolggahit don šaddadit šaddu , bistevaš šaddu . go nu dahkat , de áhčči addit don buot mii átnut mun namma . dát leat mun báhkkot don . ráhkistit guhtet guoibmi . jos máilbmi vašuhit don , de muitit ahte dat vašuhit mun ovdal_go don . jos don gullat máilbmi , de máilbmi leat ráhkistit don dego leat dat ieš mánná . muhto dál don ii gullat máilbmi ; mun han leat válljet don máilbmi ja dahkat don ieš . danne máilbmi vašuhit don . muitit mii mun cealkit . bálvaleaddji ii leat stuoris go isit . jos son leat doarrádallat mun , de doarrádallat don ge . jos son leat doahttalit mun sátni , de son doahttalit don sátni ge . buot dát son dahkat don mun namma dihtii , dasgo ii dovdat son gii leat vuolggahit mun . jos mun ii leat boahtit ii ge sárdnut son , de son leat suddu haga . muhto dál son ii leat bealuštus suddu . dat guhte vašuhit mun , vašuhit maiddái áhčči . jos mun ii leat dahkat dakkár dahku son gaskkas mii ii okta eará leat dahkat , de son leat suddu haga . muhto dál son leat oaidnit dat ja vašuhit almmatge sihke mun ja mun áhčči . muhto dat sátni mii čuožžut+V+IV+Der2+Actor son ieš láhka , galgat ollašuvvat . son vašuhit mun sivva haga . go bealušteaddji boahtit , son gii mun vuolggahit áhčči luhtte don lusa , duohtavuohta vuoigŋa , guhte vuolgit áhčči , dalle son duođaštit mun birra . muhto don ge leat mun duođašteaddji , dasgo don leat leat mun álgu rájes . dát mun leat sárdnut don ii don jorralit . son ádjit don olggos synagoga . áigi boahtit go juohkehaš gii goddit don , jáhkkit ahte son dat bokte bálvalit ipmil . dan son dahkat danne_go ii dovdat áhčči ii ge mun . mun leat cealkit don dát , vai don , dalle go dat áigi boahtit , muitit ahte mun cealkit dat . mun ii muitalit don dát álgu rájes , dasgo dalle leat don luhtte . dál mannat son lusa gii leat vuolggahit mun , muhto ii okta don jearrat . gosa don mannat . dasgo moraš leat deavdit don váibmu dat dihtii mii mun leat cealkit don . muhto mun cealkit don duohtavuohta . leat don ávki ahte mun mannat eret . dasgo jos mun ii mannat , de bealušteaddji ii boahtit don lusa . muhto jos mun mannat , de vuolggahit son don lusa . ja go son boahtit , de rahpat máilbmi čalbmi ja čájehit mii leat suddu , vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta ja duopmu . suddu leat ahte son ii oskut mun . vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta leat ahte mun mannat áhčči lusa , ii ge oaidnit šat mun . duopmu leat ahte dát máilbmi oaivámuš leat dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . ai leat mun ollu sárdnut+V+TV+Der2+Actor don , muhto don ii sáhttit guoddit dat dál . muhto go son , duohtavuohta vuoigŋa , boahtit , de son oahpistit don ollis duohtavuohta . dasgo son ii sárdnut iešalddes , muhto sárdnut dat mii gullat , ja almmuhit don boahttevaš dáhpáhus . son hearvásmahttit mun , dasgo son váldit mun dat mii almmuhit don . buot dat mii áhčči leat , leat maiddái mun . danne cealkit ahte son váldit mun dat mii son almmuhit don . boddu+N+Der1+Der/Dimin geahčen don ii oaidnit mun , ja boddu+N+Der1+Der/Dimin geahčen fas oaidnit mun . muhtun son máhttájeaddji dadjat guhtet guoibmi . mii son oaivvildit dainna ahte boddu+N+Der1+Der/Dimin geahčen mun ii oaidnit son , ja boddu+N+Der1+Der/Dimin geahčen fas oaidnit , ja ahte son mannat áhčči lusa . maid mearkkašit dát go cealkit . boddu+N+Der1+Der/Dimin geahčen . mun ii áddet mii birra son sárdnut . jesus diehtit ahte son áigut jearrat son , ja son cealkit . imaštallat go dat mii mun cealkit . boddu+N+Der1+Der/Dimin geahčen don ii oaidnit mun , ja boddu+N+Der1+Der/Dimin geahčen fas oaidnit mun . duođaid , duođaid , mun cealkit don . don šaddat čierrut ja váidalit , muhto máilbmi illudit . don šaddat moraštit , muhto don moraš šaddat illu . nisu guhte leat riegádahttit , váivašuvvat go son áigi leat boahtit . muhto go mánná leat riegádit , de son ii muitit šat bávččas illu dihtii go olmmoš leat riegádit máilbmi . don ge leat dál moraš , muhto mun oaidnit don fas , ja don váibmu illudit , ii ge okta sáhttit váldit don illu eret . dan beaivi don ii jearrat mun mihkkege . duođaid , duođaid , mun cealkit don . maid ihkinassii don átnut áhci , dat son addit don mun namma . dássážii don ii leat rohkadallat mihkkege mun namma . átnut , de oažžut , vai don illu šaddat ollis . dát mun leat sárdnut don veardádus . boahtit áigi go ii sárdnut don veardádus , muhto sárdnut vuigestaga áhčči birra . dan beaivi don átnut mun namma . mun ii cealkit ahte mun rohkadallat áhčči don ovddas , dasgo áhčči ieš ráhkistit don , danne_go don leat ráhkistit mun ja oskut ahte mun boahtit ipmil luhtte . mun leat vuolgit áhčči luhtte ja boahtit máilbmi . mun guođđit máilbmi fas ja mannat áhčči lusa . máhttájeaddji dadjat son . dál don sárdnut čielggas sátni , ii ge veardádus bokte . mun áddet dál ahte don diehtit buot , ii ge dárbbašit vuordit ahte gii_nu jearrat don . danne mun oskut ahte don boahtit ipmil luhtte . jesus vástidit . oskut go dál . áigi boahtit , ja leat juo dál , go don bieđganit iešguhtet guovlu ja guođđit mun okto . muhto ii mun báhcit okto , dasgo áhčči leat mun . dát mun leat sárdnut don vai don leat ráfi mun siste . máilbmi don leat áŧestus . muhto leat dorvu+N+Der1+Der/laš . mun leat vuoitit máilbmi . go jesus leat cealkit dát , de bajidit čalbmi albmi guovlu ja cealkit . áhčči , diibmu leat boahtit . hearvás dahkat bárdni , vai bárdni hearvás dahkat don dasgo don leat addit son fápmu buot olmmoš badjel , vai son addit agálaš eallin buohkat gii don leat addit son . ja dát leat agálaš ealli ahte son dovdat don , áidna duohta ipmil , ja son gii don leat vuolggahit , jesus kristus . mun leat hearvásmahttit don eanan alde go mun ollašuhttit dat dahku mii don addit mun . áhčči , hearvásmahttit dál mun ieš luhtte dat hearvásvuohta mii mun leat don luhtte ovdal_go máilbmi šaddat . mun leat almmustahttit don namma dat olmmoš gii don válljet máilbmi ja addit mun . son gullat don , ja don addit son mun , ja son leat vurket don sátni . dál son diehtit ahte buot mii don leat addit mun , boahtit don . dasgo mun leat addit son dat sátni mii don addit mun , ja son leat vuostáiváldit dat . dál son leat duođaid áddet ahte mun leat boahtit don luhtte , ja son leat oskut ahte don leat vuolggahit mun . mun rohkadallat son ovddas . ii rohkadallat máilbmi ovddas , muhto son ovddas gii don leat addit mun , dasgo son gullat don . buot mii leat mun , leat don , ja dat mii leat don , leat mun , ja mun leat hearvásmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL son bokte . mun ii leat šat máilbmi , muhto son báhcit máilbmi go mun boahtit don lusa . bassi áhčči , várjalit son namma mii don leat addit mun , vai son leat okta , nugo mun ge leat okta . go mun leat son luhtte , de várjalit son don namma mii don leat addit mun . mun gáhttet son , ii ge okta son mannat gáđohus , earet go gáđohus bárdni , vai čála ollašuvvat . dál mun boahtit don lusa . muhto dát cealkit go ain leat máilbmi , vai mun illu deavdit son . mun leat addit don sátni son . muhto máilbmi vašuhit son , dasgo son ii gullat máilbmi , nugo mun ge ii gullat máilbmi . mun ii rohkadallat don váldit son eret máilbmi , muhto várjalit son bahá eret . ii son gullat máilbmi , nugo mun ge ii gullat máilbmi . basuhit son duohtavuohta ; don sátni leat duohtavuohta . nugo don leat vuolggahit mun máilbmi , leat mun ge vuolggahit son máilbmi . ja mun basuhit ieš son dihtii , vai son ge basuhit+V+TV+Der2+Der/PassL duohtavuohta . mun ii rohkadallat dušše son ovddas , muhto maiddái dat ovddas gii son sátni bokte oskut mun , vai son buohkat leat okta . nugo don , áhčči , leat mun siste ja mun don siste , nu diktit son šaddat oktan mun siste , vai máilbmi oskut ahte don leat vuolggahit mun . mun leat addit son dat hearvásvuohta mii don leat addit mun , vai son leat okta nugo mun leat okta , mun son siste ja don mun siste , vai son leat ollis okta . de máilbmi áddet ahte don leat vuolggahit mun ja leat ráhkistit son nugo don leat ráhkistit mun ge . áhčči , mun dáhttut ahte son , gii don leat addit mun , leat mun luhtte doppe gos mun leat , vai son oaidnit mun hearvásvuohta , mii don leat addit mun , dasgo don leat ráhkistit mun ovdal_go máilbmi vuođđudit+V+TV+Der2+Der/PassL . vanhurskkis áhčči , máilbmi ii leat dovdat don , muhto mun leat dovdat don , ja son leat dovddiidit ahte don leat vuolggahit mun . mun leat almmuhit son don namma ja dahkat dat fas , vai son bissut seammá ráhkisvuohta mii don leat čájehit mun , ja mun ieš bissut son siste . go jesus leat sárdnut dát , de son mannat máhttájeaddji kedronjogaš rastá gilvvagárdi mii leat dat . judas guhte beahttit son , diehtit maid dat báiki , dasgo jesus ja máhttájeaddji leat čoahkkanit dat dávjá . judas váldit mielddistit soalddát ja muhtun bajitbáhppa ja farisealaš olmmái , ja son boahtit dohko spáiddar , lámpá ja vearju . jesus diehtit buot dat mii galgat dáhpáhuvvat son . son mannat son lusa ja jearrat . gii don ohcat . son vástidit . nasaretlaš jesus . jesus cealkit . mun dat leat . judas guhte beahttit son , leat maiddái dat son . go jesus cealkit . mun dat leat , de son murdilit ja gahččat eanan . son jearrat fas . gii don ohcat . son dadjat . nasaretlaš jesus . jesus cealkit . mun han cealkit don ahte mun dat leat . jos mun leat ohcat , de diktit dát eará mannat . dát son vástidit , vai dat sátni ollašuvvat mii son leat cealkit . mun ii leat massit okta son gii don leat oskkildit mun . simmon biehtár gii leat miehkki , rohttet dál dat , čuolastit bajimušbáhppa bálvaleaddji ja čuohpastit son olgeš beallji . bálvalit+V+TV namma leat malkus . muhto jesus cealkit biehtár . nahkehit miehkki dohppa . ii go mun juhkat dat gearra mii áhčči leat addit mun . soalddát oktan kommandánta ja juvddálaš tempelfákta dohppet dál jesus , čatnat son ja doalvut son vuos hannas lusa . son leat kaifas , dat jahki bajimušbáhppa , vuohppa . aiddo kaifas leat hálahit juvddálaš ahte leat buorre jos okta olmmoš jápmit álbmot ovddas . simmon biehtár ja muhtun eará máhttájeaddji čuovvut jesus . dát nubbi máhttájeaddji dovdat bajimušbáhppa , ja son boahtit jesus bajimušbáhppa gárdin šillju , muhto biehtár báhcit olggobeallái poarta gurrii . máhttájeaddji gii dovdat bajimušbáhppa , mannat olggos hálahit biigá gii leat geahččat poarta , vai luoitit biehtár sisa . biigá jearrat biehtár . ii go don ge leat okta dát olmmái máhttájeaddji . son vástidit . ii leat . leat čoaskkis , ja bálvaleaddji ja fákta leat cahkkehit hilladolla ja liekkadallat dollagáddi . biehtár maiddái čuožžut son gaskkas liekkadallat+V+TV+Der3+Der/n . bajimušbáhppa jearahallat dál jesus son máhttájeaddji ja son oahppu birra . jesus vástidit . mun leat sárdnut almmus+A+Der2+Der/at ja buohkat gullut . álo leat oahpahit synagoga ja tempel gosa buot juvddálaš čoagganit ; čiegus ii leat sárdnidit mihkkege . manne jearahit mun . jearrat baicca son gii leat gullat mun , mii mun leat sárdnut son . son diehtit mii mun leat cealkit . muhtun dat fákta gii leat čuožžut dat , došket son muohtu ja dadjat . nie ba don vástidit bajimušbáhppa . jesus cealkit son . jos mun leat cealkit mihkkege boastut , de duođaštit dat . muhto jos dat leat riekta mii cealkit , manne dalle došket mun . hanna vuolggahit čadnot jesus bajimušbáhppa kaifas lusa . simmon biehtár leat dalle čuožžut liekkadallat+V+TV+Der3+Der/n . olmmoš jearrat son . ii go don ge leat okta son máhttájeaddji . muhto son biehttalit ja dadjat . ii leat . muhtun bajimušbáhppa bálvaleaddji , dat fuolki gii biehtár leat čuohpastit beallji , dadjat . ii go mun oaidnit don gilvvagárdi son . muhto biehtár fas biehttalit . ja seammás biškkádit vuoncávaris . son doalvut jesus kaifas luhtte eananhearrá ladni . leat árrat iđit . ieš son ii mannat ladni ii šaddat buhtismeahttun , nu_ahte ii leat sáhttit borrat beassášmális . pilatus mannat olggos son lusa ja jearrat . mii don guoddalit dát olmmái . son vástidit . jos dát olmmái ii leat vearredahkki , de ii addit son don háldu . pilatus dadjat son . váldit ieš son ja dubmet son láhka mielde . muhto juvddálaš vástidit . mun ii leat vuoigatvuohta dubmet giige jápmin . dát dáhpáhuvvat vai dat sátni ollašuvvat mii jesus leat cealkit dovddahit dihtii makkár jápmin son galgat gillát . pilatus mannat fas ladni , gohču jesus ieš ovdii ja jearrat son . leat go don juvddálaš gonagas . jesus vástidit . dadjat go dát iešalddát , vai leat go eará dadjat+V+TV+Der3+Der/n dat don . pilatus dadjat . leat go mun gal juvddálaš . don ieš álbmot ja bajitbáhppa leat addit don mun háldu . maid don leat dahkat . jesus vástidit . mun riika ii leat dát máilbmi . jos mun riika leat leat dát máilbmi , de mun olmmái leat soahtat mun ovddas , ii addit+V+TV+Der2+Der/PassL juvddálaš . muhto mun riika ii leat dáppe . pilatus jearrat . de don datte leat gonagas . jesus vástidit . don dadjat dat ieš ahte mun leat gonagas . mun leat riegádit ja boahtit máilbmi duođaštit dihtii duohtavuohta birra . juohkehaš guhte leat duohtavuohta , gullat mun jietna . pilatus jearrat . mii leat duohtavuohta . dasto son mannat fas olggos juvddálaš lusa ja cealkit son . mun ii gávdnat mihkkege ášši dát olmmái . lea vierrut ahte mun luoitit don luovus muhtun beassážat . dáhttut go ahte mun dalle luoitit juvddálaš gonagas . de son čuorvut fas . ii fal son luoitit , muhto barabbas . barabbas leat rievvár . pilatus dohppet dál jesus , ja diktit son spihččet+V+TV+Der1+Der/h . soalddát bárgidit kruvdnu bastilislátnjá ja bidjat son oaivi . de son bidjat purpurbivttas son birra , boahtit son ovdii ja dadjat . dearvva don , juvddálaš gonagas . ja son čorbmat son . pilatus mannat fas olggos ja dadjat juvddálaš . mun buktit son dál don lusa , vai don áddet ahte mun ii gávdnat son mihkkege sivva . de jesus boahtit olggos , ja son leat badjelis bastilislátnjákruvdnu ja purpurbivttas . pilatus dadjat son . geahččat , dát olmmošrávki . muhto go bajitbáhppa ja son olmmái oaidnit son , de son čuorvut . russiinávlet . russiinávlet . pilatus dadjat . russiinávlet don son . dasgo mun ii gávdnat son mihkkege sivva . juvddálaš vástidit . mun leat láhka , ja láhka mielde son leat áššálaš jápmit , danne_go son leat dahkat ieš ipmila_bárdni . go pilatus gullat dát , de ballát vel eanebut . ja son mannat ladni fas ja jearrat jesus . gos don leat eret . muhto jesus ii vástidit son mihkkege . pilatus dadjat . ii go vástidit mun . ii go diehtit ahte mun leat fápmu luoitit don luovus ja fápmu russiinávlet don . jesus vástidit . don ii leat mihkkege fápmu mun badjel jos dat ii leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL don badjin . danne leat stuoris suddu dat olmmoš guhte leat addit mun don háldu . dás maŋŋil pilatus geahččalit luoitit son . muhto juvddálaš čuorvut . jos don luoitit dát olmmái luovus , de ii leat keaissir ustit . dat guhte dahkat ieš gonagas , leat vuostálastit keaissir . go pilatus gullat dát , de doalvut jesus olggos ja čohkánit duopmárstuollu , mii leat dat báiki mii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL ráktošillju , hebreagiella gabbata . dát dáhpáhuvvat beassážat ráhkkananbeaivi , guđđat diibmu biras . pilatus dadjat juvddálaš . geahččat , dá čuožžut don gonagas . muhto son čuorvut . doalvut son eret . russiinávlet son . pilatus jearrat . dáhttut go mun russiinávlet don gonagas . bajitbáhppa dadjat . ii mun leat eará gonagas go keaisár . dalle son addit jesus son giehta , vai son russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . son doalvut jesus eret . son guoddit ieš ruossa ja mannat dat báiki mii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL oaivegállobáiki , hebreagiella golgata . doppe son russiinávlet son , ja son oktanaga guokte eará , okta goabbá ge bealle ja jesus son gaskii . pilatus leat čállit bajilčála ja bidjat russet . dat čuožžut . nasaretlaš jesus , juvddálaš gonagas . ollu juvddálaš lohkat dát bajilčála , dasgo báiki gosa jesus russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , leat lahka gávpot , ja bajilčála leat hebrea , latiidna ja greikkagiella . juvddálaš bajitbáhppa dadjat pilatus . ii čállit . juvddálaš gonagas , muhto ahte son cealkit . mun leat juvddálaš gonagas . pilatus vástidit . dat mii čállit , dat čállit . go soalddát leat russiinávlet jesus , de váldit son bivttas ja juogadit dat gaskan+Adp+PxPl3++ , ja juohkehaš dat njeallje soalddát oažžut okta oassi . son váldit gákti ge mii leat sávdnji haga , okta bihttá gođđat+V+IV+Der2+Der/PassL bajit ravda vuolit ravda . danne cealkit guhtet guoibmi . allut gaikkodit dat , muhto vuorbádit gii oažžut+V+TV+Der2+Actor dat . nu dát čálasátni ollašuvvat . son juogadit mun bivttas gaskan+Adp+PxPl3++ ja vuorbádallat mun gákti alde . soalddát dahkat dat . jesus ruossa luhtte čuožžut eadni , eadni oabbá , márjá , klopas áhkká , ja márjá magdalena . go jesus oaidnit eadni ja son bálddas dat máhttájeaddji gii son ráhkistit , de cealkit eadni . nisu , son leat don bárdni . dasto cealkit máhttájeaddji . son leat don eadni . dan rájes máhttájeaddji váldit son ruoktu . jesus diehtit ahte buot leat dál ollašuvvat , ja vai čála šaddat duohta , son cealkit . mun leat goiku . dat leat ettetviidnelihtti ja son buonjostit guobbaras viidni , bidjat dat iissotgeahči ja doallat son njálbmi ovdii . go jesus leat oažžut ettetviidni , de cealkit . dat leat ollašuvvat . de sojaldahttit oaivi ja addit vuoigŋa . leat ráhkkananbeaivi , ii ge jábmi sáhttit báhcit ruossa heaŋgát sábbát badjel , dasgo dát sábbát leat stuoris bassi . juvddálaš bivdit dat dihtii ahte jábmi juolgedákti cuovkut+V+TV+Der2+Der/PassL , ja ahte liika váldit+V+TV+Der2+Der/PassL vuolás . soalddát boahtit ja cuovkut juolgedákti dat guovttis gii leat russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL jesus , vuos nubbi ja de nubbi . go son boahtit jesus lusa , de oaidnit ahte son leat juo jápmit , ii ge son cuvket son juolgedákti . muhto muhtun soalddát čugget sáiti son erttet , ja dallánaga golggihit varra ja čáhci . ja son guhte oaidnit dat , leat duođaštit dat , ja son duođaštus leat duohta . son diehtit ahte son sárdnut duohta , vai don ge oskut . dát dáhpáhuvvat vai dat čálasátni ollašuvvat . ii okta son dákti cuvket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . ja eará čálasátni cealkit . son geahččat son gii čađa leat čugget . dat maŋŋil jovsset , gii leat arimatea eret , jearrat pilatus lohpi váldit jesus rumaš ruossa eret . jovsset leat jesus máhttájeaddji , muhto čiegus , danne_go son ballat juvddálaš . pilatus suovvat dat , ja son boahtit ja váldit rumaš ruossa eret . nikodemus leat maiddái dat , son gii leat boahtit jesus lusa ihkku . son leat mielde myrra ja aloe seaguhus , biras čuođi buddi . son váldit jesus rumaš ja giessat dat liidni sisa njálggahádja vuoiddas juvddálaš hávdádanvierru mielde . dan báiki lahka gosa jesus leat russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , leat gilvvagárdi , ja dat leat ođas hávdi mii ii okta leat vel bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL . dohko son bidjat jesus , danne_go leat juvddálaš ráhkkananbeaivi , ja hávdi leat nu lahka . árrat iđedis vahkku vuosttaš beaivi , go ain leat seavdnjat , boahtit márjá magdalena hávdi lusa ja oaidnit ahte geađgi leat váldit+V+TV+Der2+Der/PassL eret hávdi ovddas . son viehkalit ja boahtit simmon biehtár ja nubbi máhttájeaddji lusa , gii jesus ráhkistit , ja muitalit son . son leat váldit hearrá eret hávdi , ii ge diehtit gosa leat bidjat son . biehtár ja nubbi máhttájeaddji vuolgit hávdi lusa . son viehkat ovttas , muhto nubbi máhttájeaddji viehkat johtil+A+Comp+Der2+Der/at go biehtár ja boahtit vuosttaš hávdi lusa . son njahkalit sisa ja oaidnit giessanliidni dat , muhto ii mannat hávdi sisa . simmon biehtár boahtit dál maŋŋi , ja mannat hávdi sisa . son fuobmát giessanliidni dat , ja dat liidni mii leat leat jesus oaivi badjel . dat ii leat giessanliidni luhtte , muhto giessat+V+TV+Der2+Der/PassL sierra sadji . de nubbi máhttájeaddji ge mannat sisa , son gii leat joavdat hávdi lusa vuosttaš . son oaidnit ja oskut . dássážii son ii leat áddet dat mii čála cealkit , ahte son galgat bajásčuožžilit jábmi luhtte . máhttájeaddjiguovttos mannat ruoktot . muhto márjá čuožžut hávdi olggobealde ja čierrut . čierrut njahkalit ovddos ja guovlat hávdi sisa ja oaidnit guokte eŋgel , vielgat bivttas badjelis , čohkkát+V+IV+Der3+Der/n dakko gokko jesus rumaš leat leat , nubbi oaivvegeahčen ja nubbi julggiidgeahčen . son jearrat son . nisu , manne don čierrut . son vástidit . son leat váldit mun hearrá eret , ii ge mun diehtit gosa son leat bidjat son . dan seammás jorggihit ja oaidnit jesus čuožžut dat , muhto ii árvidit ahte son dat leat . jesus jearrat . nisu , manne don čierrut . gii don leat ohcat . márjá gáddit ahte son leat gilvvagárdeolmmái ja dadjat son . hearrá , jos don leat váldit son eret , de muitalit mun gosa leat bidjat son , vai beassat váldit son fárrui . jesus cealkit . márjá . dalle márjá jorggihit ja dadjat son hebreagiella . rabbuni . – dat mearkkašit oahpaheaddji . jesus cealkit son . ii guoskkahit mun , dasgo mun ii leat velá mannat bajás áhčči lusa . muhto mannat mun viellja lusa ja muitalit son ahte mun mannat bajás son lusa gii leat mun áhčči ja don áhčči , mun ipmil ja don ipmil . márjá magdalena vuolgit ja muitalit máhttájeaddji . mun leat oaidnit hearrá . ja son muitalit son mii jesus leat cealkit son . leat eahket seammá beaivi , vahkku vuosttaš beaivi , ja máhttájeaddji leat čoahkkanit juvddálaš ballu gitta uksa duohki . de jesus boahtit ; son čuožžut son gaskkas ja cealkit . ráfi leat don . ja go son leat cealkit dat , de čájehit son giehta ja erttet . máhttájeaddji illosit go oaidnit hearrá . ohpit son cealkit son . ráfi leat don . nugo áhčči leat vuolggahit mun , nu mun ge vuolggahit don . go son leat cealkit dat , de vuoigŋat son ala ja cealkit . vuostáiváldit bassi_vuoigŋa . gii don addit son suddu ándagassii , de son leat dat ándagassii addit+V+TV+Der2+Der/PassL . gii don čatnat son suddu , de dat leat čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL . duomás , okta dat guoktenuppelogis , son gii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL jumeš , ii leat son go jesus boahtit . son muitalit son . mun leat oaidnit hearrá . muhto son dadjat . jos ii ieš oaidnit návleráigi son giehta ii ge beassat bidjat suorbma dat ja guoskkahit son erttet giehta , de ii oskut . gávcci beaivi maŋŋil máhttájeaddji leat fas čoahkkanit , ja duomás leat son . uksa leat giddet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , muhto jesus boahtit ja čuožžut fáhkkestaga son gaskkas ja cealkit . ráfi leat don . de son cealkit duomás . geiget suorpmat , ja geahččat mun giehta , ja geiget giehta ja iskat mun erttet . ii leat eahpeoskkolaš , muhto osku+N+Der1+Der/laš . duomás dadjat . hearrá ja ipmil . jesus cealkit son . don oskut danne_go leat oaidnit mun . ávdugas son gii ii oaidnit ja datte oskut . jesus dahkat maiddái ollu eará mearka máhttájeaddji oaidnut , mii birra ii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL dát girji . muhto dát leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL , vai don oskut ahte jesus leat messias , ipmila_bárdni , ja vai don osku bokte leat eallin son namma . dás maŋŋil jesus almmustahttit ieš fas máhttájeaddji tiberiasjávregáddi . dat geavvat ná . simmon biehtár , duomás , gii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL jumeš , natanael gii leat kana galilea eret , sebedeus bártniguovttos ja guovttis vel son máhttájeaddji leat doppe čoahkis . simmon biehtár dadjat eará . mun vuolgit guolli bivdit . son dadjat . mun maid vuolgit mielde . son vuolgit ja mannat fanas , muhto dat idja ii goddit mihkkege . go šaddat iđit , de jesus čuožžut jávregáddi , muhto máhttájeaddji ii diehtit ahte jesus dat leat . jesus jearrat son . mánáš , leat go don guolli . son vástidit . ii leat . jesus cealkit son . suhppet fierbmi fanas olgešbealde , de fidnet guolli . son suhppet fierbmi , ja dál son ii veadjit dat oppa geassit ge , nu ollu leat fidnet guolli . de dat máhttájeaddji gii jesus ráhkistit , dadjat biehtár . dat leat hearrá . go simmon biehtár gullat ahte hearrá dat leat , de son čatnat bivttas ieš birra , dat mii son leat nuollat eret , ja njuiket jávri . eará máhttájeaddji čuovvut fanas ja geassit guollefierbmi maŋis . ii son leat guhkkin gáddi , dušše sullii guokte čuohti állan . go son leat boahtit gáddi , de oaidnit ahte hilladolla leat bassat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/n guolli ja láibi . jesus cealkit son . buktit deike veahá dat guolli mii goddit . simmon biehtár mannat fanas ja geassit fierbmi gáddi . dat leat dievva stuoris guolli , čuođivihttalogigolbma oktiibuot . muhto vaikko leat ge nu ollu , de fierbmi ii gaikánit . jesus cealkit son . boahtit boradit . ii okta máhttájeaddji arvat jearrat son . gii don leat . dasgo son diehtit ahte dat leat hearrá . jesus loaiddastit , váldit láibi ja addit son , ja guolli maiddái . dát leat goalmmát geardi go jesus almmustahttit ieš máhttájeaddji maŋŋil go leat bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL jábmi luhtte . go son leat geargat boradit , de jesus cealkit simmon biehtár . simmon , johanas bárdni , ráhkistit go mun eanet+A+Comp+Der2+Der/at go dát eará . son vástidit . de ráhkistit . hearrá , don diehtit ahte mun atnit don ráhkis . jesus cealkit son . biebmat mun láppis . nuppádassii jesus jearrat son . simmon , johanas bárdni , ráhkistit go mun . biehtár vástidit . de ráhkistit . hearrá , don diehtit ahte mun atnit don ráhkis . jesus cealkit . geahččat mun sávza . de jesus cealkit goalmmádassii . simmon , johanas bárdni , atnit go mun ráhkis . biehtár šlundut go jesus goalmmádassii jearrat son ahte ráhkistit go son son , ja son dadjat . hearrá , don diehtit buot ; don diehtit ahte mun atnit don ráhkis . jesus cealkit son . biebmat mun sávza . duođaid , duođaid , mun cealkit don . go don leat nuorra , de čanastit boagán birra ja mannat gosa dáhttut . muhto go don boarásmuvvat , de geiget giehta , ja muhtun eará čatnat don boagán ja doalvut don gosa ii dáhttut . dát son cealkit almmuheapmi dihtii makkár jápmin biehtár galgat gudnejahttit ipmil . dasto son cealkit biehtár . čuovvut mun . biehtár jorggihit ja oaidnit ahte dat máhttájeaddji gii jesus ráhkistit , boahtit maŋŋi . son leat dat gii eahkedismállásat boradit leat mieiggastit jesus raddi vuostái ja jearrat . hearrá , gii beahttit don . go dál biehtár oaidnit son , de jearrat jesus . hearrá , mo son gis geavvat . jesus vástidit . jos mun dáhttut ahte son eallit dassážii go mun boahtit , mii dat guoskat don . čuovvut don mun . dát sátni boahtit maŋŋil oskuguoibmi gaskii . dát máhttájeaddji ii jápmit . muhto ii jesus leat cealkit ahte son ii jápmit , muhto son cealkit . jos mun dáhttut ahte son eallit dassážii go mun boahtit , mii dat guoskat don . son leat dat máhttájeaddji gii duođaštit dát dáhpáhus ja gii leat čállit dát , ja mun diehtit ahte son duođaštus leat luohtehahtti . muhto jesus dahkat ollu eará dahku ge . jos dat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL čuokkis čuokkis , de ii jáhkkit ahte oppa máilbmi geassit buot dat girji mii dalle fertet čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . buorre teofilos , vuosttaš girji mun čállit buot dat birra mii jesus dahkat ja oahpahit álgu rájes gitta dat beaivi rádjái go son váldit+V+TV+Der2+Der/PassL bajás albmi , maŋŋil go son leat addit gohččun bassi_vuoigŋa bokte apoastal gii son leat válljet . son čájehit ieš son gillámuš ja jápmin maŋŋil ja addit son máŋga čielggas duođaštus dat ahte leat eallin ; njealljelogi beaivi son oaidnit son , ja son sárdnut ipmil riika birra . go son leat boradit son , de gohččut son . ii vuolgit jerusalem , muhto vuordit dat mii áhčči leat lohpidit ja mii birra mun leat sárdnut . dasgo johanas gásttašit čáhci , muhto don gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL bassi_vuoigŋa moadde beaivi geažes . go son leat čoahkis , de jearrat son . hearrá , leat go dál dat áigi boahtit go don ráhkadit israel riika ođđasis . son vástidit . ii dat gullat don diehtit dat áigi ja boddu mii áhčči leat mearridit fápmu . muhto don oažžut fápmu go bassi_vuoigŋa boahtit don badjelii , ja don leat mun duođašteaddji jerusalem , oppa judea , samaria ja gitta eanan ravdat . go son leat cealkit dát , de váldit+V+TV+Der2+Der/PassL bajás son oaidnut , ja balva doalvut son eret son čalbmi ovddas . go son leat geahččat albmi guovlu ja oaidnit son mannat , de fáhkka čuožžut guokte olmmái vielgat bivttas son luhtte ja cealkit . galilealaš , manne don čuožžut dás geahččat bajás albmi guovlu . dát jesus gii váldit+V+TV+Der2+Der/PassL albmi eret don luhtte , boahtit fas seammá láhki go don oaidnit son mannat bajás albmi . de son máhccat jerusalem dat várri mii namma leat oljovárri ja mii leat sábbátmátki jerusalem eret . ja go son boahtit gávpot , de mannat bajás dat latnja gos lávet orrut . son leat biehtár ja johanas , jáhkob ja ándaras , filip ja duomás , bartolomeus ja matteus , jáhkob , alfeusa bárdni , selota simmon ja juda , jáhkob bárdni . buohkat bissut ovttamielalaččat rohkadallat+V+TV+Der3+Der/n oktan nisu ja márjá , jesus eadni , ja son viellja . dát áigi biehtár čuožžilit ja sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti oskuguoibmi gaskkas gii leat čoahkis ; sullii čuođiguoktelogi olmmoš . oskuguoibmi , dat čála sátni fertet ollašuvvat , mii bassi_vuoigŋa sárdnut dávvet bokte judas birra , guhte oahpistit son gii váldit jesus gitta . son lohkat+V+TV+Der2+Der/PassL mun searvi ja leat oažžut seammá bálvalus go mii . son oastit ieš bealdu dat bálká mii son oažžut vearredahku ovddas , muhto son gahččat oaivválassii ja luoddanit nu_ahte buot son siskiluš golgat olggos . dat šaddat dieđus buot jerusalem ássi , ja ieš giella son gohčodit bealdu hakeldaman , mii mearkkašit varrabealdu . dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL sálbma girjái . šattus son dállu ávdin , ii okta dat ássut , ja . ožžos muhtun eará son doaibma . danne okta dat olmmái gii leat leat mun miehtá dat áigi go hearrá jesus vádjolit mun gaskkas , dat rájes go johanas gásttašit son gitta dat beaivi rádjái go son váldit+V+TV+Der2+Der/PassL eret mun luhtte , okta dát olmmái fertet duođaštit mun ovttas ahte son leat bajásčuožžilit . dalle son divvut guokte olmmái ovdan , jovsset barsabbas gii maiddái gohčodit justus , ja mattias . ja son rohkadallat . hearrá , don guhte dovdat buohkat váibmu , čájehit mun goabbá dát guovttis don leat válljet dat bálvalus ja apoasttaldoaibma mii judas guođđit go mannat dat sadjái gosa gullat . son vuorbádit dat guovttis gaskkas , ja vuorbi gahččat mattias ala . dás duohko son lasihit+V+TV+Der2+Der/PassL dat oktanuppelohkái apoastal searvi . go hellodatbeaivi boahtit , de son leat buohkat čoahkis . fáhkkestaga gullat+V+TV+Der/PassS albmi šuvva dego garas riđđu , ja dat deavdit oppa viessu gos son leat čohkkát . son oaidnit njuovčča dego dollanjivžžanas mii juohkásit ja luoitádit juohkehaš ala . de buohkat deavdit+V+TV+Der2+Der/PassL bassi_vuoigŋa , ja son sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti eará giella dađe mielde go vuoigŋa addit son sárdnut . jerusalem ássat dál ipmilbalolaš juvddálaš gii leat boahtit dohko buot álbmot albmi vuolde . go dát jietna gullat+V+TV+Der/PassS , de olmmošjoavku čoahkkanit ja moivašuvvat ; dasgo juohkehaš gullat sárdnut+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/n ieš giella . son ovddošit ja jearrat . ii bat duo leat buohkat galilealaš , gii leat sárdnut . mo de sáhttit mun gullat juohkehaš ieš eatnigiella . mun leat partalaš ja medialaš ja elamlaš , olmmoš mesopotamia , judea ja kappadokias , pontos ja asia eanangoddi , frygias ja pamfylias , egypt ja libya guovlu kyrene lahka , mun leat fárret deike roma , sihke juvddálaš ja son gii leat jorgalit juvddálaš osku , mun leat kretalaš ja arabia+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš – ja mun gullat son sárdnut ipmil stuoris dahku birra mun ieš giella . buohkat hirpmástuvvat ja šaddat eahpádus ja jearrat guhtet guoibmi . mii son dát leat . muhto muhtun bilkidit ja dadjat . son leat juhkat njálggat viidni ja leat gárihuvvat . de biehtár loaiddastit ovdan dat oktanuppelogis ja sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti allat jietna . juvddálaš olmmái ja buot jerusalem ássi . diktit mun almmuhit don dat mii dás dáhpáhuvvat . guldalit mun sátni . ii dát olmmái leat gárihuvvat nugo don gáddit . muhto dás dáhpáhuvvat dat mii birra profehta joel sárdnidit . ipmil cealkit . maŋimuš beaivi dáhpáhuvvat ahte mun golggahit vuoigŋat buot olmmoš badjelii . don bárdni ja nieida profehtastallat , don nuorra olmmái oaidnit oainnáhus , ja don vuoras niegadit niehku . velá bálvaleaddji ja bálvaleaddjinisu badjelii ge golggahit vuoigŋa dat beaivi , ja son profehtastallat . mun čájehit váiggas badjin albmi ja mearka vuollin eanan alde . varra , dolla ja soicit suovva . beaivváš sevnnjodit ja mánnu šaddat varra , ovdal_go hearrá beaivi boahtit , stuoris ja hearvái beaivi . ja juohkehaš gii čuorvut hearrá namma beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . israellaš , gullat dát sátni . nasaretlaš jesus leat olmmái gii ipmil válljet don ja duođaštit dat fápmu+N+Der1+Der/laš dahku , oavdu ja mearka , mii ipmil dahkat don gaskkas jesus bokte nugo don ieš diehtit . dát jesus addit+V+TV+Der2+Der/PassL don háldu ipmil áigumuš mielde ja nugo son diehtit ovddalgihtii , ja don diktit olmmái gii ii dovdat ipmil láhka , russiinávlet ja goddit son . muhto ipmil bajásčuoččáldahttit son ja čoavdit son jápmin bávččas , dasgo ii han jápmin sáhttit doallat son gitta . dasgo dávvet cealkit son birra . mun atnit álelassii hearrá čalbmi ovddas , dasgo son leat mun olgeš giehta bealde , ii jorralit . danne mun váibmu illudit , ja mun njuovčča ávvudit , ja velá mun jápmu+N+Der1+Der/laš rumaš ge vuoiŋŋastit doaivu . dasgo don ii guođđit mun siellu jábmi riika ii ge diktit bassi bálvaleaddji muosáhit guohcagit+V+IV+Der2+Der/eapmi . don leat oahpahit mun dovdat eallin geaidnu , ja don deavdit mun illu muohtu ovddas . viellja , diktet mun sárdnut roahkkat+A+Der2+Der/at don mun máttar dávvet birra . son jápmit ja hávdádit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja son hávdi leat mun luhtte velá otná beaivi ge . muhto son leat profehta ja diehtit ahte ipmil leat vuordnut bidjat dávvet truvdnu muhtun son maŋisboahtti . danne son einnostit messias bajásčuožžileapmi go sárdnut . son ii báhcit jábmi riika , ii ge son rumaš muosáhit guohcagit+V+IV+Der2+Der/eapmi . dát jesus ipmil bajásčuoččáldahttit , ja mun leat buohkat dat duođašteaddji . son bajidit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil olgeš giehta beallái ja vuostáiváldit bassi_vuoigŋa nugo áhčči leat lohpidit ja golggahit dat . dát don dál oaidnit ja gullat . dasgo dávvet ii mannat bajás albmi , muhto son cealkit . hearrá cealkit mun hearrá . čohkánit mun olgeš giehta beallái dassážii go bidjat don vašálaš don juolgi vuloš . dan dihtii , dieđus oppa israel álbmot dát vissis . dát jesus gii don russiinávlet , leat ipmil dahkat sihke hearrá ja messias . go son gullat dát , de dat čugget son váibmu , ja son jearrat biehtár ja eará apoastal . viellja , mii mun galgat dahkat . biehtár vástidit son . jorgalit , ja diktit buohkat ieš gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL jesus kristus namma , juohkehaš don , vai oažžut suddu ándagassii addojupmi ja bassi_vuoigŋa attáldat . dasgo lohpádus gullat don ja don mánná ja buohkat gii leat guhkkin eret , nu olus go hearrá ipmil rávkat . ollu eará sátni ge son duođaštit son , ja rávvet son . diktit ieš beastit+V+TV+Der2+Der/PassL dát gážžár sohkagoddi . son gii vuostáiváldit son sátni , gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja dat beaivi lasihit+V+TV+Der2+Der/PassL osku+N+Der1+Der/laš joavku sullii golbma duhát olmmoš . son bissut oskkáldas apoastal oahpahus ja searvevuohta , láibedoadjalit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja rohkadus . šaddat ballu olmmoš gaskii , dasgo apoastal dahkat ollu oavdudahku ja mearka . buot osku+N+Der1+Der/laš bissut čoahkis ja son atnit buot oktasaččat . son vuovdit dállu ja dávvir ja juogadit ruhta buohkat juohkehaš dárbu mielde . juohke beaivi son joavku čoahkkanit tempel , ja ruoktu son doadjalit láibi ja boradit ávvu ja duođalaš váibmu . son máidnut ipmil , ja oppa álbmot atnit son árvu . beaivválaččat hearrá lasihit osku+N+Der1+Der/laš joavku son gii beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . biehtár ja johanas mannat bajás tempel ovccát diibmu , rohkosboddu . muhtun olmmái gii leat leat lámis riegádeapmi rájes , guoddit+V+TV+Der2+Der/PassL juohke beaivi dohko ja bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL dat tempelpoarta gurrii mii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL čáppapoarta , vai son gearjidit son gii mannat tempelšillju . go son oaidnit biehtár ja johanas mannat sisa , de ánuhit son ge attáldat . son geahččat njuolga son , ja biehtár cealkit . geahččat mun . son dahkat nu ja doaivut oažžut juoga son . muhto biehtár cealkit . silba dahje golli mun ii gal leat , muhto dat mii mun leat , addit don . jesus kristus , nasaret+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš , namma . čuožžilit ja vázzilit . ja son dohppet olmmái olgeš giehta ja čuoččáldahttit son . dat seammás son juolgi ja juolgelađas nanosmuvvat , son njuiket čuoččat ja váccašit . son čuovvulit son tempelšillju , gos son váccašit viehkaladdat máinnodit ipmil . ja buohkat oaidnit son váccašit ja máidnut ipmil . son dovdát son ja diehtit ahte son leat dat gii lávet čohkkát čáppapoarta guoras gearjidit , ja son hirpmástuvvat ja suorganit dat mii leat dáhpáhuvvat son . olmmái bissut biehtár ja johanas lahka , ja olmmoš čohkiidit ovddošit+V+TV+Der2+Der/eapmi son birra dat báiki mii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL salomo geađgestoalpohálla . go biehtár oaidnit dat , de sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti olmmoš . israellaš , manne don ovddošit dát . manne geahččat mun dego mun ieš fápmu dahje ipmilbalolašvuohta leat oažžut dát olmmái vázzit . ii fal , abraham ja issát ja jáhkob ipmil , mun máttar ipmil , leat hearvás dahkat bálvaleaddji jesus . son don addit eiseváldi ja biehttalit pilatus ovddas , go son leat mearridit luoitit son luovus . don biehttalit son guhte leat bassi ja vanhurskkis , ja sihtat olmmošgoddi luovus . muhto eallin oaivámuš don goddit , son gii ipmil bajásčuoččáldahttit jábmi luhtte ; mun leat dát duođašteaddji . oskut jesus ja son namma leat addit fápmu dát olmmái gii don oaidnit ja dovdat . dat oskut mii mun oažžut dát namma bokte , leat dahkat son áibbas dearvvaš don buohkat oaidnut . álbmotguoibmi , mun diehtit ahte don dahkat dat diehtemeahttunvuohta , nugo don oaivámuš ge . muhto nu leat ipmil ollašuhttit dat mii son leat sárdnidit+V+TV+Der2+Der/ahtti ovddalgihtii buot profehta bokte , ahte son messias galgat gillát . gáhtat dat dihtii ja jorgalit , vai don suddu sihkkut+V+TV+Der2+Der/PassL eret . de áigi boahtit go hearrá áhpásmahttit don , ja vuolggahit dat jesus gii leat dat messias gii son leat válljet . son fertet orrut albmi gitta dassá go dat áigi boahtit go buot ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ođđasis maid ipmil leat sárdnidit dološ bassi profehta njálbmi bokte . movsses han cealkit . hearrá ipmil čuoččáldahttit don mun lágán profehta álbmotguoibmi gaskkas . guldalit buot mii son cealkit don . muhto juohkehaš guhte ii guldalit dát profehta , jávkadit+V+TV+Der2+Der/PassL eret álbmot ja duššadit+V+TV+Der2+Der/PassL . maiddái buot eará profehta guhte leat sárdnidit , gitta sámmol rájes , leat einnostit dát beaivi dáhpáhus . don leat profehta mánná ja leat árbet dat lihttu mii ipmil ásahit don máttar go cealkit abraham . don nálli bokte buressivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL buot eanan sohkagoddi . ovddimustá don várás ipmil čuoččáldahttit ja vuolggahit bálvaleaddji , vai son buressivdnidit don go jorgalahttit juohkehaš don eret don bahávuohta . go biehtár ja johanas ain leat sárdnut olmmoš , de boahtit fáhkka báhppa ja tempelfákta kommandánta ja saddukealaš . son leat suhttat das_go apoasttalguovttos oahpahit olmmoš ja čujuhit jesus sárdnidit bajásčuožžileapmi jábmi luhtte . son váldit son gitta ja bidjat giddagas nubbi beaivi , dasgo leat juo eahket . muhto olus son gii leat gullat sárdni , oskut+V+TV+Der3+Der/goahti , ja oktiibuot son leat dál biras vihtta duhát olmmái . nubbi beaivi juvddálaš ráđđehearrá čoahkkanit jerusalem vuoras ja čálaoahppavaš . bajimušbáhppa hanna leat doppe ja kaifas , johanas , aleksandros ja buohkat gii leat bajimušbáhppa sohka . son gohččut apoastalguovttis lusa ja jearahit son . makkár fápmu ja gii namma leat dahkat dat . dievva bassi_vuoigŋa biehtár vástidit . álbmot ráđđehearrá ja vuoras . go mun odne dutkat+V+TV+Der2+Der/PassL dat buorre dahku dihtii mii leat dahkat buohcci olmmái , ja mo son buoridit+V+TV+Der2+Der/PassL , de diehtit don buohkat ja oppa israel álbmot ahte dát olmmái čuožžut dearvvaš don ovddas jesus kristus , nasaret+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš , namma . son don russiinávlet , muhto ipmil bajásčuoččáldahttit son jábmi luhtte . son leat dat geađgi mii don huksejeaddji hilgut , muhto dat šaddat váldočiehkageađgi . ii okta eará sáhttit beastit go son , dasgo ii leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmoš eará namma albmi vuolde mii sáhttit beastit mun . son ovddošit go oaidnit biehtár ja johanas roahkkatvuohta ja árvidit ahte son leat oahppameahttun olmmái . son diehtit maiddái ahte son leat leat jesus mielde . ja go son oaidnit buoridit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmái čuožžut dat son luhtte , de ii sáhttit vuosttildit . son gohččut son mannat olggos diggelatnja ja ráđđádallat+V+IV+Der3+Der/goahti . maid mun galgat dahkat dát olbmoguovttis . son leat dahkat čielggas oavdudahku ; dat leat almmus juohkehaš gii orrut jerusalem , ii ge mun sáhttit biehttalit dat . muhto amas dát sáhka viidánit dađe eanet+A+Comp+Der2+Der/at olmmoš gaskii , de mun fertet áitit son ahte ii oažžut šat sárdnut okta olmmoš dát namma . son gohččut son fas sisa ja gieldit son sárdnidit šat ja oahpahit jesus namma . muhto biehtár ja johanas vástidit . dubmet ieš , leat go ipmil ovddas riekta jeagadit don eanet+A+Comp+Der2+Der/at go ipmil . muhto ii mun sáhttit orrut sárdnut dat birra mii leat oaidnit ja gullat . dalle son áitit son vel eanet+A+Comp+Der2+Der/at , muhto datte luoitit son luovus olmmoš dihtii ; son ii duostat ráŋggáštit son , dasgo buohkat máidnut ipmil dat dihtii mii leat dáhpáhuvvat . olmmái gii leat buoridit+V+TV+Der2+Der/PassL dát oavdumearka bokte , leat badjel njealljelogi jahki . maŋŋil go son leat luoitit+V+TV+Der2+Der/PassL , mannat ustit lusa ja muitalit maid bajitbáhppa ja vuoras leat dadjat . go son gullat dat , de buohkat rohkadallat+V+TV+Der3+Der/goahti okta jietna ipmil ja dadjat . hearrá , don guhte sivdnidit albmi ja eanan ja mearra ja buot mii dat leat . don addit bassi_vuoigŋa mun máttar dávvet , bálvaleaddji , ja cealkit son njálbmi . manne báhkin stuibmidit . manne álbmot hutkat joavdelas juotna . eanan gonagas čuožžilit ja ráđđejeaddji čoagganit hearrá ja son messias vuostái . duođaid , son leat lihtodit dát gávpot don bassi bálvaleaddji jesus vuostái , gii don leat vuoiddadit , sihke herodes ja pontius pilatus oktan báhkin ja israel álbmot , ollašuhttit dihtii dat maid don giehta ja dáhttu leat juo mearridit . ja dál , hearrá , geahččat mo son uhkidit mun ja suovva bálvaleaddji sárdnidit sátni buot roahkkatvuohta . geiget giehta ja dearvvašmahttit buohcci , ja diktit mearka ja oavdudahku dáhpáhuvvat bassi bálvaleaddji jesus namma . go son leat rohkadallat , de doarggistit+V+IV+Der3+Der/goahti báiki gosa son leat čoahkkanit , ja son buohkat deavdit+V+TV+Der2+Der/PassL bassi_vuoigŋa , ja son sárdnidit ipmil sátni roahkkatvuohta . oppa osku+N+Der1+Der/laš joavku leat okta váibmu ja okta siellu , ii ge okta atnit opmodat leat dušše ieš ; son atnit buot oktasaččat . apoastal duođaštit stuoris fápmu ahte hearrá jesus leat bajásčuožžilit , ja stuoris árbmu leat son buohkat . ii okta son gillát vádjitvuohta , dasgo son gii leat bealdu dahje viessu , vuovdit dat ja buktit buot ruhta ja bidjat dat apoastal juolgi ovdii . ruhta juohkit+V+TV+Der2+Der/PassL juohkehaš dađe mielde go guhtege dárbbašit . leat muhtun jovsset-nammasaš levihtta kypros eret , gii apoastal gohčodit barnabas , dat mearkkašit jeđđehus bárdni . son ge vuovdit bealdu mii son leat , buktit ruhta ja bidjat apoastal juolgi ovdii . muhtun olmmái gii namma leat ananias ja son eamit safira vuovdit eananopmodat . muhto suoli son doaladit sierra oassi haddi , ja eamit diehtit dat ; loahppa son addit apoastal . de biehtár dadjat . ananias , manne sáhtán leat deavdit don váibmu , go don geahččalit gielistit bassi_vuoigŋa ja doaladit ieš oassi dat ruhta mii oažžut+V+TV+Der/PassS bealdu ovddas . ii go bealdu gullat don ovdal_go vuovdit dat . ja go de leat vuovdái , ii go dalle ruhta gullat don . mo dakkár jurdda sáhttit badjánit don váibmu . ii don leat gielistit olmmoš , muhto ipmil . go ananias gullat dát sátni , de gahččat dat ja jápmit . ja stuoris ballu boahtit buohkat gii gullat dat birra . muhtun nuorra olmmái gissat jábmi , guoddit son olggos ja hávdádit son . sullii golbma diibmu dás maŋŋil boahtit son eamit sisa , ii ge son diehtit mii leat dáhpáhuvvat . biehtár jearrat . dadjat mun , dá go leat buot mii don oažžut bealdu ovddas . nisu vástidit . leat , die leat buot . biehtár dadjat son . mo don sáhttit soabadit geahččalit hearrá vuoigŋa . gullat , uksa olggobealde gullat+V+TV+Der/PassS son lávki gii leat hávdádit don boadnjá ; son guoddit don ge olggos . dan seammás nisu gahččat biehtár juolgi ovdii ja addit vuoigŋa . go nuorra olmmái boahtit sisa , de gávdnat son jápmit , ja son guoddit son olggos ja hávdádit son boadnjá bálda . stuora ballu boahtit oppa searvegoddi ja buohkat gii gullat dat . ollu mearka ja oavdudahku dáhpáhuvvat olmmoš gaskkas apoastal giehta bokte . buot osku+N+Der1+Der/laš bissut ovttamielalaš ja lávet čoagganit salomo geađgestoalpohálla . ii okta eará duostat servvoštallat son , muhto álbmot atnit son allat árvu . eanet ahte eanet olmmoš , stuoris lohku olmmái ja nisu , oskut+V+TV+Der3+Der/goahti hearrá ja son lasihit+V+TV+Der2+Der/PassL osku+N+Der1+Der/laš joavku . son guoddit velá buohcci ge geaidnu ala ja vellehit son seaŋga ja guoddinseaŋga ala , vai juo biehtár suoivva ge deaivat son go vázzit meattá . maiddái jerusalem biras gávpot boahtit ollu olmmoš gii buktit mielde buohcci ja dakkár gii buhtismeahttun vuoigŋa givssidit , ja buohkat dearvvašmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . dalle bajimušbáhppa ja buot son doarjaleaddji , dat leat saddukealaš bellodat , čuožžilit dievva áŋgirvuohta ja váldit apoastal gitta ja bidjat son gávpotgiddagas . muhto hearrá eŋgel rahpat giddagas uksa ihkku , doalvut son olggos ja cealkit . mannat tempelšillju ja sárdnidit olmmoš buot eallin sátni . go son gullat dat , de mannat tempel árrat nubbi iđit ja oahpahit olmmoš . dan bodda bajimušbáhppa ja son bealušteaddji gohččut čoahkkái ráđđi , oppa israel vuoras . son gohččut viežžat apoastal giddagas . muhto go bálvaleaddji boahtit dohko , de ii gávdnat son doppe . bálvaleaddji boahtit ruovttoluotta ja muitalit . mun gávdnat giddagas fuolalaččat lohkkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja fákta čuožžut uksa ovddas . muhto go mun rahpat uksa , de ii gávdnat okta siste . go tempelfákta kommandánta ja bajitbáhppa gullat dat , de šaddat eahpádus ja imaštit gaskan+Adp+PxPl3++ mii duođaid leat dáhpáhuvvat . dan seammás boahtit muhtun ja muitalit son . dat olmmái gii don bidjat giddagas , čuožžut dál tempelšillju oahpahit olmmoš . kommandánta ja fákta mannat dohko ja vižžet son , muhto ii fal veahkaválddálašvuohta ; son ballat ahte olmmoš geađgádit son . son váldit apoastal mielde ja doalvut son ráđđi ovdii . de bajimušbáhppa dutkat+V+TV+Der3+Der/goahti apoastal . mun gieldit don garas oahpahit dát olmmái namma . ja datte leat viiddidit oahppu miehtá jerusalem ja áigut diktit diet olmmái varra boahtit mun badjelii . muhto biehtár ja eará apoastal vástidit . olmmoš fertet jeagadit ipmil eanet+A+Comp+Der2+Der/at go olmmoš . min máttar ipmil bajásčuoččáldahttit jesus , gii don heŋget ruossamuorra ja goddit . son leat ipmil bajidit ja bidjat olgeš giehta beallái oaivámuš ja beasti , addit dihtii israel jorgalus ja suddu ándagassii addojupmi . mun leat buot dát dahku duođašteaddji , nu maiddái bassi_vuoigŋa gii ipmil leat addit son gii jeagadit son . go son gullat dát , de moaráskit ja árvalit goddi son . muhto de čuožžilit ráđđi muhtun olmmái , farisealaš gamaliel , láhkaoahpaheaddji , gii ollis álbmot atnit allat árvu . son gohččut son doalvut apoastal olggos oanehaš boddu ja de sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti . israellaš , smiehttat dárkil+A+Der2+Der/at mii dahkat dát olmmái . dovle boahtit teudas ovdan ; son atnit ieš stuoris olmmái , ja sullii njeallječuođi olmmoš čuovvulit son . muhto son goddit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja buot son čuovvu bieđganit ja jávkat . son maŋŋil , álbmotlohkan áigi , boahtit galilea+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš judas , gii oažžut olmmoš mielde stuibmi . son ge goddit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja buohkat gii leat čuovvut son , bieđganit . ja dál cealkit don . diktet dát olmmái ráfi , luoitit son manna . jos dát leat dušše olmmoš dáhttu ja dahku , de dat ii boahtit mihkkege . muhto jos dat boahtit ipmil , de don ii veadjit bissehit son . váruhit , ahte ii gártat doarrut ipmil vuostái . son čuovvut son ráva ja gohččut apoastal sisa fas , spihččet+V+TV+Der1+Der/h son ja gieldit son sárdnidit jesus namma . de son luoitit son mannat . apoastal guođđit ráđđi ja illudit go leat atnit+V+TV+Der2+Der/PassL dohkálaš hiddjidit+V+TV+Der2+Der/PassL jesus namma dihtii . nugo ovdal son oahpahit tempel ja ruoktu ja sárdnidit beaivválaččat ahte jesus leat messias . dát áigi , go máhttájeaddji lohku dađistaga lassánit , de searvegoddi greikkagiella juvddálaš nimmorit hebreagielat vuostái , danne_go son leaska govssáhallat beaivi+N+Der1+Der/laš borramušjuogadeapmi . dat guoktenuppelohkái gohččut dalle čoahkkái buot máhttájeaddji ja dadjat . ii leat riekta jos mun heaitit sárdnidit ipmil sátni dat dihtii go fertet lágidit biebmu . oskuguoibmi , válljet ieš searvi čieža olmmái gii leat buorre beaggin ja gii leat dievva vuoigŋa ja viisodat ; son mun bidjat dát bálvalus . muhto mun áigut bissut rohkadallat+V+TV+Der3+Der/n ja sátni bálvaleapmi . olle joavku miella leat dát buorre evttohus . ja son válljet stefanus , olmmái gii leat dievva osku ja bassi_vuoigŋa , ja filip , prokorusa , nikanora , timon , parmenasa ja nikolaosa , antiokialaš olmmái gii leat proselyhtta . son divvut son apoastal ovdii , gii rohkadallat ja bidjat giehta son ala . ipmil sátni ovdánit , ja máhttájeaddji lohku jerusalem lassánit sakka . ollu báhppa ge vuostáiváldit osku . stefanus leat dievva árbmu ja fápmu ja dahkat stuoris oavdudahku ja mearka olmmoš gaskkas . de boahtit muhtun dat synagoga mii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL friddjandahkat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/n synagoga . dat leat kyrenelaš ja aleksandrialaš , ja kilikia ja asia eanangoddi olmmoš . son nákkáhallat+V+IV+Der3+Der/goahti stefanus . muhto ii son birget dat viissisvuohta ja vuoigŋa vuostái mii leat son sátni . dalle son suollemas dájuhit muhtun dadjat . mun leat gullat son bilkidit movsses ja ipmil . nu son háhttet álbmot , vuoras ja čálaoahppavaš , ja dasto son boahtit ja dohppet stefanus ja doalvut son ráđđi ovdii . doppe son buktit vearreduođašteaddji gii dadjat . dát olmmái ii heaitit sárdnut bassi báiki ja láhka vuostái . mun gullat son dadjat ahte nasaret+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš jesus áigut duššadit dát báiki ja rievdadit dat vierru mii movsses leat addit mun . buohkat gii leat ráđis , geahččat son ja oaidnit ahte son ámadadju leat dego eŋgel muohtu . bajimušbáhppa jearrat . leat go dát duohta . stefanus vástidit . guldalit mun , álbmotguoibmi ja álbmot áhčči . hearvásvuohta ipmil almmustahttit ieš mun áhčči abraham dalle go son orrut mesopotamia ovdal_go son ássat+V+IV+Der3+Der/goahti karan , ja cealkit son . vuolgit eret eanan ja sohka ja mannat dat eanan mii mun čájehit don . dalle abraham guođđit kaldea eanan ja ásaiduvvat karan , ja maŋŋil go son áhčči leat jápmit , de ipmil gohččut son fárret dát eanan gos don dál ássat . ii son addit son mihkkege dat opmodat , ii oppa juolgi viidu ge , muhto son lohpidit addit son eanan oapmi , son ja son nálli , vaikko son ii leat mánná . ipmil cealkit . son nálli šaddat orrut vieris amas eanan , gos son leat šlávva ja soardit+V+TV+Der2+Der/PassL njeallječuođi jahki . muhto , cealkit ipmil , mun áigut dubmet dat álbmot mii šlávva son leat , ja dasto son vuolgit olggos dat eanan ja bálvalit mun dát báiki . ipmil addit son birračuohpahus lihttu , ja son šaddat issát áhčči ja birračuohppat son gávccát beaivi . issát šaddat jáhkob áhčči , ja jáhkob šaddat mun álbmot guoktenuppelohkái máttarvánhen áhčči . máttar gáđaštit+V+TV+Der3+Der/goahti jovsset ja vuovdit son egypt . muhto ipmil leat son mielde ja gádjut son buot áŧestus . ipmil addit son árbmu ja viissisvuohta nu_ahte farao , egypt gonagas , luohttit+V+IV+Der3+Der/goahti son , ja bidjat son hálddašit egypt ja oppa ieš dállodoallu . de boahtit nealgeheahti ollis egypt ja kanaan , ja vártnuheapme+A+Attr+Der3+Der/vuohta leat stuoris . ii mun máttar ge fidnet biebmu . go jáhkob gullat ahte egypt leat gordni , de vuolggahit mun máttar dohko vuosttaš geardi . muhto nubbi geardi go son boahtit , de jovsset almmustahttit ieš viellja , ja farao boahtit diehtit jovsset sohka birra . dalle jovsset rávkat lusa áhčči jáhkob ja ollis joavku , oktiibuot čiežalogiviđas . ja jáhkob mannat dasto egypt . dohko son jápmit , nu mun máttar ge . son doalvut+V+TV+Der2+Der/PassL šikem ja hávdádit+V+TV+Der2+Der/PassL dat hávdi mii abraham leat oastit hamor bárdni šikem ja máksit silba . áigi lahkanit go ipmil lohpádus abraham galgat ollašuvvat , ja álbmot lassánit ja stuorrut egypt dassážii go šaddat ođas gonagas guhte ii dovdat jovsset . son gávviluššat mun álbmot vuostái , soardit mun máttar ja bágget son bidjat olggos njuoratmánná ii son beassat eallit . dan áigi movsses riegádit . son leat čáppat mánná gii ipmil atnit ráhkis . golbma mánnu son biebmat+V+TV+Der2+Der/PassL áhčči dállu . dasto bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL olggos , muhto farao nieida gávdnat son ja bajásgeassit son ieš bárdni . movsses oahpahit+V+TV+Der2+Der/PassL buot egyptalaš viisodat , ja son leat fápmu+N+Der1+Der/laš sihke sátni ja dahku . go movsses leat njealljelogi jahki boaris , de hálidit+V+TV+Der3+Der/goahti oahppaladdat álbmotguoibmi , israellaš . go son oaidnit mo muhtun son illástit+V+TV+Der2+Der/PassL , de movsses doamihit veahkehit son ja goddit egyptalaš mávssahit dihtii illástuvvat olmmái . son navdit ahte son álbmotguoibmi áddet ahte ipmil leat válljet son son beasti , muhto ii son áddet dat . nubbi beaivi son boahtit go guovttis son leat doarrut gaskan+Adp+PxDu3++ , ja son geahččalit soabahit son ja dadjat . olmmái , don han leat álbmotguimmežat . manne don dahkat vearrut goabbat guoibmi . muhto son guhte leat dahkat vearrut nubbi , hoigadit movsses eret ja dadjat . gii leat bidjat don mun oaivámuš ja duopmár . dáidit áigut mun ge goddit , nu ikte goddit egyptalaš . go movsses gullat dát , de báhtarit , ja son ásaiduvvat vieris midian , gos son riegádit guokte bárdni . go njealljelogi jahki leat vássit , de eŋgel almmustuvvat son sinaivárri meahcci buollit bastilislátnjá dollanjuovčča . go movsses oaidnit dát , de ovddošit dat oainnáhus , ja go mannat lagabuidda geahččat , de gullat+V+TV+Der/PassS hearrá jietna . mun leat don máttar ipmil , abraham ja issát ja jáhkob ipmil . de movsses doarggistit+V+IV+Der3+Der/goahti ii ge duostat geahččat . muhto hearrá cealkit son . nuollat gáma juolgi . dasgo dat báiki gos don leat čuožžut , leat bassi eanan . mun leat oaidnit mo mun álbmot soardit+V+TV+Der2+Der/PassL egypt ja gullat son šuohkkit+V+IV+Der3+Der/n , ja mun leat njiedjat beastit son . boahtit dál . mun vuolggahit don egypt . dát movsses israellaš biehttalit go dadjat . gii leat dahkat don oaivámuš ja duopmár . muhto aiddo son ipmil vuolggahit oaivámuš ja gádjut+V+TV+Der2+Actor go eŋgel almmustuvvat bastilislátnjá son veahkki . aiddo son doalvut son eret egypt ja dahkat oavdudahku ja mearka egypt , ruksesmearra ja njealljelogi jahki meahcci . dát movsses cealkit israel+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš . ipmil čuoččáldahttit don mun lágán profehta álbmotguoibmi gaskkas . aiddo son , dalle go álbmot leat čoagganit meahcci , almmuhit mun máttar dat mii eŋgel sárdnut son sinaivárri . son vuostáiváldit eallit sátni , addit dihtii dat mun . muhto mun máttar ii dáhttut jeagadit son . son hoigadit son eret , ja váibmu son eahccit ruovttoluotta egypt ja dadjat aron . ráhkadit mun ipmil mii jođihit mun . dasgo mun ii diehtit mii leat dáhpáhuvvat dát movsses gii doalvut mun eret egypt . nu son ráhkadit gálbi ja oaffaruššat dat eahpeipmil , ja son illudit giehta duodji dihtii . muhto ipmil jorggihit son eret ja guođđit son bálvalit albmi násti , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL profehta girjái . israel sohka , leat go oaffaruššat mun njuovvanoaffar ja eará oaffar dát njealljelogi jahki meahcci . don guoddit molok goahti ja raifan-ipmil násti , dat govva mii ráhkadit gudnejahttit+V+TV+Der2+Actor dat . dan dihtii mun sirdit don nubbi beallái babylon . min máttar leat meahcci duođaštus goahti . movsses leat ráhkadit dat nugo ipmil gohččut , dat ovdagovva mielde mii movsses leat oaidnit . min máttar árbet dat ja buktit dat mielde go son josva láidejupmi vuolde váldit ieš dat eanan gos báhkin leat ássat , dat gii ipmil ádjit eret mun máttar ovddas . nu leat gitta dávvet beaivi rádjái . dávvet oažžut árbmu ipmil ja átnut ahte gávdnat orrunvisti jáhkob sohka . salomo hukset ipmil viessu . buot allat ii datte ássat viessu mii olmmoš giehta leat hukset . profehta han cealkit . albmi leat mun truvdnu , ja eanan leat mun juolgi vuloš . makkár viessu don hukset mun , cealkit hearrá , ja gos ba leat mun vuoiŋŋastanbáiki . ii go mun giehta leat sivdnidit buot dát . ceaggái niski don leat , ja birračuohppat sihke váibmu ja beallji . álelassii don vuostálastit bassi_vuoigŋa nugo don máttar , nu don ge . lea go goasse leat profehta gii don máttar ii leat doarrádallat . son goddit son gii einnostit ahte vanhurskkis galgat boahtit . ja dál don leat beahttit ja goddit son , don gii eŋgel buktit láhka , muhto don ii doallat dat . go son gullat dat , de son moaráskit son nu_ahte gáskit bátni . muhto stefanus leat dievva bassi_vuoigŋa , ja son geahččat albmi guovlu , oaidnit ipmil hearvásvuohta ja jesus čuožžut ipmil olgeš giehta bealde . son dadjat . mun oaidnit albmi rabas ja olbmobárdni čuožžut ipmil olgeš giehta bealde . muhto dalle son huikkádit allat jietna ja dahppat beallji giehta , ja okta olmmái fallehit son . son ádjit son olggos gávpot ja geađgádit son . vihtan nuollat olgguldasbivttas ja bidjat dat nuorra olmmái juolgi ovdii gii namma leat sávlos . go son leat geađgádit stefanus , de son rohkadallat . hearrá jesus , vuostáiváldit mun vuoigŋa . de son luoitádit čibbi ala ja čuorvut allat jietna . hearrá , ii logahallat son dát suddu . dát sátni son nohkkat . muhtun ipmilbalolaš olmmái hávdádit stefanus ja doallat stuoris morašváidda son muitu . muhto sávlos viggat duššadit searvegoddi . son johtit dállu mielde ja gaikut olggos sihke olmmái ja nisu ja bijahit son giddagas . son gii leat bieđganaddat juohke guovlu , johtalit+V+IV+Der3+Der/goahti sárdnidit evangelium . filip boahtit vuolás samaria oaivegávpot , ja doppe son sárdnidit kristus birra . ja ollis joavku vuhtiiváldit filip sátni go guldalit son ja oaidnit mearka mii son dahkat . dasgo olus leat buhtismeahttun vuoigŋat mii vuolgit son olggos allat huikkas , ja ollu lámis ja skierbmá buoridit+V+TV+Der2+Der/PassL . dan gávpot leat stuoris illu . gávpot leat muhtun simmon-nammasaš olmmái guhte leat guhká juo noidodat čádjidahttit samarialaš . son atnit ieš stuoris . buohkat hállat son birra , ja sihke smávis ja stuoris dadjat . dát olmmái leat ipmil fápmu , mii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL stuora fápmu . son guldalit son , danne_go son leat guhkki áigi čádjidahttit son noidošit+V+IV+Der2+Der/eapmi . muhto go son luohttit filip gii sárdnidit evangelium ipmil riika ja jesus kristus namma birra , de son gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL , sihke olmmái ja nisu . simmon ieš ge oskut+V+TV+Der3+Der/goahti , ja gásta maŋŋil son bissut filip luhtte ja ovddošit dat mearka ja fápmu+N+Der1+Der/laš dahku mii oaidnit . go apoastal jerusalem gullet ahte samaria leat vuostáiváldit ipmil sátni , de vuolggahit biehtár ja johanas dohko . son boahtit vuolás ja rohkadallat son ovddas , vai son oažžut bassi_vuoigŋa . dasgo vuoigŋa ii leat velá boahtit guhtege badjelii son searvi ; son leat dušše gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL hearrá jesus namma . son bidjat giehta son ala , ja son oažžut bassi_vuoigŋa . muhto go simmon oaidnit ahte vuoigŋa addit+V+TV+Der2+Der/PassL go apoastal bidjat giehta son ala , de son fállat son ruhta ja dadjat . addit mun ge dat fápmu , nu_ahte dat gii ala mun bidjat giehta , oažžut bassi_vuoigŋa . muhto biehtár dadjat son . leat don ruhta ja don garuhit+V+TV+Der2+Der/PassL jos oaivvildit ahte sáhttit oastit ipmil attáldat ruhta . ii don leat oassi dahje vuorbi dat , dasgo don váibmu ii leat vuoiggalaš ipmil ovddas . jorgalit ieš bahávuohta , ja rohkadallat hearrá ahte son addit don ándagassii go sáhttit váibmu diekkár oppa jurddašit ge . dasgo mun oaidnit ahte don leat dievva bahčavuohta sáhppi ja giddanit vearrivuohta . simmon vástidit . rohkadallat hearrá mun ovddas , ii mun deaivvahallat dat mii don leat dadjat . maŋŋil go apoastal leat duođaštit ja sárdnidit hearrá sátni , de máhccat jerusalem , ja dohko johtit son sárdnidit evangelium ollu samaria gilli . hearrá eŋgel sárdnut filip . ráhkkanit ja mannat lulás dat geaidnu mielde mii mannat jerusalem vuolás gasa . dát geaidnu leat ávdin . filip ráhkkanit ja vuolgit . de boahtit muhtun allat etiopia+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš ámmátolmmái gii bearráigeahččat kandake , dahje etiopia dronnet , dávvir . son leat fitnat jerusalem bálvalit ipmil , ja dál son leat máhccat ruoktot ja leat čohkkát vovdna lohkat+V+TV+Der3+Der/n profehta jesaja . de vuoigŋa cealkit filip . mannat vovdna lusa ja bissut dat lahka . filip viehkat dohko , ja go gullat son lohkat profehta jesaja , de jearrat . áddet go don mii lohkat . olmmái vástidit . mo mun áddet go ii okta čilget mun . de son bivdit filip boahtit vovdna ja čohkánit ieš báldii . dat bihttá čála mii son leat lohkat , leat dát . nu go sávza mii doalvut+V+TV+Der2+Der/PassL njuovvat+V+TV+Der2+Der/PassL , nu láppis mii orrut jávohaga beaskidit+V+TV+Der2+Actor ovddas , son ii rahpat njálbmi . go son vuolidit+V+TV+Der2+Der/PassL , de váldit+V+TV+Der2+Der/PassL son duopmu eret . gii máhttit lohkat son maŋisboahtti lohku . dasgo son heagga leat váldit+V+TV+Der2+Der/PassL eret eanan alde . gonagasbálvaleaddji dadjat filip . muitalit mun gii birra profehta dás sárdnut . lea go ieš vai muhtun eará birra . de filip sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti , ja dát čálabáiki vuođul son sárdnidit son evangelium jesus birra . ja mátkkoštit son boahtit muhtun sadji gos leat čáhci , ja gonagasbálvaleaddji dadjat . dás leat čáhci . leat go mihkkege mii hehttet mun gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/n . filip vástidit . jos don oskut oppa váibmu , de leat vejolaš . gonagasbálvaleaddji dadjat . mun oskut ahte jesus kristus leat ipmila_bárdni . de son gohččut orustahttit vovdna , ja guktot njiedjat čáhci , sihke filip ja gonagasbálvaleaddji , ja filip gásttašit son . go leat fas čuožžilit bajás čáhci , de hearrá vuoigŋa rohttet filip son luhtte eret , ii ge gonagasbálvaleaddji oaidnit šat son , muhto son joatkit mátki illu+N+Der1+Der/laš . muhto filip oaidnit+V+TV+Der2+Der/PassL fas ašdod , ja son sárdnidit evangelium buot gávpot gos son johtit , gitta kesarea rádjái . sávlos leat ain dievva vašši hearrá máhttájeaddji ja uhkidit goddi son . son mannat bajimušbáhppa lusa ja sihtat son damaskus synagoga fápmudusreive mii addit son vuoigatvuohta váldit gitta son gii gávdnat ja gii čuovvut hearrá geaidnu , sihke olmmái ja nisu , ja doalvu son jerusalem . go leat johtu ja lahkanit+V+IV+Der3+Der/goahti damaskus , de albmi čuovga fáhkkestaga báitit+V+IV+Der3+Der/goahti son birra . son gahččat eanan ja gullat jietna mii cealkit son . sávlos , sávlos , manne doarrádallat mun . son jearrat . hearrá , gii don leat . ja jietna vástidit . mun leat jesus , gii don doarrádallat . muhto čuožžilit dál ja mannat gávpot . doppe oažžut diehtit mii don galgat dahkat . son mátkeguoibmi čuožžut dat jávohaga ; son gullat jietna , muhto ii oaidnit okta . sávlos čuožžilit , muhto go rahpat čalbmi , de ii oaidnit mihkkege . son fertet váldit son giehta ja láidet son damaskus . son leat čalmmeheapme golbma beaivi , ii ge son borrat ii ge juhkat . damaskus orrut máhttájeaddji gii namma leat ananias . hearrá cealkit son oainnáhus . anania . son vástidit . dá mun leat , hearrá . ja hearrá cealkit . mannat judas viessu njulgesgeainnus ja jeara sávlos gii leat tarsos eret . dasgo son leat dál rohkadallat . son leat oainnáhus oaidnit ananias-nammasaš olmmái boahtit ja bidjan giehta son ala , vai son oažžut oaidnu fas . anania vástidit . hearrá , mun leat gullat olus muitalit dát olmmái ja buot bahá birra mii son leat dahkat don ieš olmmoš jerusalem . ja son leat dál boahtit deike bajitbáhppa fápmu váldit gitta buohkat gii rávkat don namma . muhto hearrá cealkit son . mannat dal dohko . dasgo mun leat válljet son ieš gaskaoapmi doalvut mun namma báhkin , gonagas ja israel álbmot ovdii . mun áigut čájehit son man ollu son fertet gillát mun namma dihtii . de ananias vuolgit , ja son boahtit viessu , bidjat giehta son ala ja cealkit . sávlos , vieljaš . hearrá leat vuolggahit mun , hearrá jesus guhte almmustuvvat don go don leat boahtit deike , vai don oažžut fas oaidnu ja deavdit+V+TV+Der2+Der/PassL bassi_vuoigŋa . dan seammás loggásit sávlos čalbmi dego čuomas , ja son oaidnit+V+TV+Der3+Der/goahti . de son čuožžilit ja gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL . go son leat boradit , de vuoimmáiduvvat fas . sávlos orrut moadde beaivi máhttájeaddji luhtte damaskus , gos son dakkaviđe sárdnidit+V+TV+Der3+Der/goahti synagoga ahte jesus leat ipmila_bárdni . buohkat gii gullat dát , ovddošit sakka ja dadjat . ii go son leat dat gii jerusalem viggat duššadit son gii čuorvut dat namma . ii go son boahtit deike váldit gitta ja doalvut son bajitbáhppa lusa . sávlos nanosmuvvat dađistaga , ja son jávohuhttit damaskus juvddálaš go čájehit son čielggas ahte jesus leat messias . muhtun áigi geažes juvddálaš lihtodit+V+IV+Der3+Der/goahti goddit son . muhto sávlos boahtit diehtit son bahá áigumuš . son fáktet gávpotpoarta ijatbeaivvi , vai beassat goddit son . muhto muhtun idja son máhttájeaddji veahkehit son báhtarit ja luoitit son vuolás gorri siste gávpotmuvra olggobeallái . go sávlos boahtit jerusalem , de geahččalit servvoštallat máhttájeaddji . muhto buohkat ballat son , dasgo ii jáhkkit ahte son leat máhttájeaddji . barnabas váldit son dasto mielde ja doalvut son apoastal lusa ja muitalit son mo sávlos geaidnu alde leat oaidnit hearrá , mo hearrá leat sárdnut sávlos ja mo son damaskus leat sárdnidit roahkkat+A+Der2+Der/at jesus namma . dás maŋŋil sávlos eallit ja vádjolit son gaskkas jerusalem ja sárdnidit roahkkat+A+Der2+Der/at hearrá namma . son sárdnut ja nákkáhallat greikkagiella juvddálaš , muhto son bivdit goddit son . go oskuviellja boahtit diehtit dát , de son doalvut son kesarea ja vuolggahit son viidáseappot tarsos . searvegoddi leat dál ráfi miehtá judea ja galilea ja samaria . dat hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ja eallit hearrá ballu , ja dat stuorrut+V+IV+Der/PassS bassi_vuoigŋa fápmu bokte . biehtár johtit báiki báiki ja boahtit maiddái ipmil olmmoš lusa gii ássat lydda . doppe deaivat muhtun aineas-nammasaš olmmái guhte leat lámis ja leat leat seaŋggabuorre gávcci jahki . biehtár dadjat son . aineas , jesus kristus dearvvašmahttit don čuožžilit ja láhčit seaŋga . son čuožžilit dallánaga . buohkat gii ássat lydda ja sáron , oaidnit son , ja son jorgalit hearrá . joppe leat máhttájeaddji gaskkas muhtun nisu gii namma leat tabita , greikkagiella dorkas . son dahkat ollu buorri ja atnit fuolla geafi . muhto aiddo dát áigi son buohccát ja jápmit , ja son bassit son ja bidjat son muhtun loktalatnja . lydda leat joppe lahka , ja go máhttájeaddji gullet ahte biehtár leat doppe , de vuolggahit guokte olmmái son lusa dát sátni . doapma dakkaviđe mun lusa . biehtár ráhkkanit dallánaga ja vuolgit son mielde . go son joavdat , de son doalvut son lokta , gos buot leaska čoahkkanit čierrut son birra . son čájehit son báidi ja gákti mii dorkas leat goarrut go ain leat son luhtte . dallánaga biehtár gohču buohkat olggos , čippostit ja rohkadallat . de jorggihit jábmi guovlu ja dadjat . tabita , čuožžilit . nisu rahpat čalbmi , ja go oaidnit biehtár , de čohkkedit . biehtár geiget son giehta ja veahkehit son čuoččat . de gohččut sisa osku+N+Der1+Der/laš oktan leaska ja čájehit son dorkas eallin . dát dáhpáhus beaggit miehtá joppe ja olus oskut+V+TV+Der3+Der/goahti hearrá . biehtár orrut viehka guhká joppe muhtun simmon luhtte gii leat náhkkebárket+V+TV . kesareas leat muhtun kornelius-nammasaš olmmái guhte bálvalit offiseara nu gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL italia+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš soahteossodat . son leat ipmilbalolaš olmmái nugo buohkat son dállu , ja son addit vallji attáldat juvddálaš ja leat álelassii rohkadallat ipmil . muhtun beaivi ovccát diibmu biras son oaidnit čielggas+A+Der2+Der/at oainnáhus ipmil eŋgel guhte boahtit son lusa ja cealkit son . kornelius . kornelius gávkat suorganit+V+IV+Der2+Der/eapmi eŋgel ja jearrat . hearrá , mii don dáhttut . eŋgel vástidit son . don rohkos ja attáldat leat badjánit ipmil ovdii , ja son leat muitit don vuolggahit dál moattis joppe viežžat muhtun simmon-nammasaš olmmái guhte maiddái gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL biehtár . son orrut náhkkebárket+V+TV simmon luhtte gii viessu leat mearragáddi . go eŋgel guhte sárdnut son , leat jávkat , de son gohččut lusa guovttis bálvaleaddji ja okta ipmilbalolaš soalddát , ovtta son lagamuš olmmái . son čilget son visot ja vuolggahit son joppe . nubbi beaivi , go son leat johtit ja lahkanit+V+IV+Der3+Der/goahti joppe , de biehtár mannat guhtta diibmu viessodáhkki ala rohkadallat . son nealgut+V+IV+Der3+Der/goahti ja háliidit borrat . dan bodda go son leat lágidit borramuš , son rohttašuvvat vuoigŋa . de son oaidnit albmi rabas ja dego stuoris beavdeliidni boahtit+V+IV+Der3+Der/n vuolás . dat luoitit+V+TV+Der2+Der/PassL eanan ala čiehka duohken . dat alde leat juohke+Der1+Der/lágán njealjejuolggat eallit , njoammut ja albmi loddi . ja jietna sárdnut son ; biehtár , čuožžilit , njuovvat ja bora . muhto biehtár vástidit . ii eisege , hearrá . dasgo mun ii leat goasse borrat mihkkege eahpebassi dahje buhtismeahttun . nuppádassii jietna sárdnut son . dat maid ipmil leat buhtistit , ii galgat don atnit buhtismeahttun . dát dáhpáhuvvat golbma geardde , ja de liidni váldit+V+TV+Der2+Der/PassL fas bajás albmi . go biehtár ain leat imaš ja árvalit mii dat oainnáhus mearkkašit , de kornelius áirras boahtit . son leat jearahit simmon viessu ja čuožžut dál poarta ovddas . son čurvet sisa ja jearrat leat go dat guossi simmon gii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL biehtár . biehtár leat ain smiehttat oainnáhus go vuoigŋa cealkit . golbma olmmái jearahit don doapmalit vuolás son lusa ja čuovvut son ájahallat , dasgo mun leat vuolggahit son . biehtár mannat vuolás olmmái lusa ja dadjat . mun leat dat gii don ohcat . manne leat boahtit deike . son vástidit . offiseara kornelius leat vuolggahit mun ; son leat vanhurskkis ja ipmilbalolaš olmmái gii leat buorre beaggi oppa juvddálaš álbmot . bassi eŋgel gohččut son viežžat don son viessu ja gullat mun don leat cealkámuš . de biehtár gohččut son sisa , ja son leat son guossi . nubbi beaivi son vuolgit son , ja muhtun joppe oskuviellja ge vuolgit mielde . beaivi maŋŋil son joavdat kesarea . kornelius leat vuordit son ja leat gohččut čoahkkái fuolki ja lagamus ustit . go biehtár leat mannat sisa , de kornelius boahtit son ovddal ja luoitádit son juolgi ovdii . muhto biehtár gohččut son čuožžilit ja dadjat . čuožžilit , mun ge leat dušše olmmoš . biehtár de mannat sisa háleštit son ja oaidnit ollu olmmoš čoahkkanit . son sárdnut son . don diehtit ahte juvddálaš ii leat lohpi ovttastallat dahje galledit gii guhte gullat amas álbmot . muhto ipmil leat čájehit mun ahte ii galgat atnit nubbi olmmoš eahpebassi dahje buhtismeahttun . go mun gohčohallat deike , de boahtit biehttalit . muhto dál jeara don . manne leat rávkat mun boahtit . kornelius vástidit . dát muttos áigi , njeallje beaivi dás ovdal , leat rohkadallat ruoktu ovccát diibmu rohkos . fáhkkestaga čuožžut olmmái mun ovddas čuovgat+V+TV+Der2+Actor bivttas badjelis , ja son cealkit . kornelius , ipmil leat gullat don rohkos ja muitit don attáldat . bidjat sátni joppe ja gohču simmon , gii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL biehtár , boahtit deike . son leat náhkkebárket+V+TV simmon guossi gii orrut mearragáddi . mun bidjat dakkaviđe sátni don , ja giitu go boahtit . dál mun leat buohkat čoahkis ipmil muohtu ovddas gullat dihtii buot dat mii hearrá leat gohččut don sárdnut . de biehtár sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti . dál mun duođaid áddet ahte ipmil ii geahččat olmmoš hápmi beallái , muhto son dohkkehit juohkehaš guhte ballat son ja dahkat son dáhttu mielde , makkár álbmot dal gullat . dan sátni son vuolggahit israel+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš go son almmuhit ráfi evangelium mii jesus kristus leat buktit , son guhte leat buohkat hearrá . don diehtit mii leat dáhpáhuvvat miehtá judea ; dat álgit galilea dat gásta maŋŋil mii johanas sárdnidit . ipmil vuoidat nasaret+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš jesus bassi_vuoigŋa ja fápmu , ja son vádjolit juohke sajis ja dahkat buorre ja buoridit buohkat gii leat beargalat fápmu vuolde , dasgo ipmil leat son . ja mun leat dat duođašteaddji mii son dahkat sihke juvddálaš gilli ja jerusalem . son son heŋget muorra ja goddit , muhto ipmil bajásčuoččáldahttit son goalmmát beaivi ja diktit son almmustuvvat , ii oppa álbmot , muhto mun gii ipmil ovddalgihtii leat válljet duođašteaddji , mun gii juhkat ja boradit son maŋŋil go son leat bajásčuožžilit jábmi luhtte . ja son gohččut mun sárdnidit álbmot ja duođaštit ahte son leat dat gii ipmil leat bidjat ealli ja jábmi duopmár . son birra duođaštit buot profehta ja cealkit ahte juohkehaš guhte oskut son , oažžut suddu ándagassii addojupmi son namma bokte . go biehtár ain leat sárdnut , de bassi_vuoigŋa boahtit buohkat badjelii gii gullat son sátni . osku+N+Der1+Der/laš juvddálaš gii leat boahtit dohko biehtár , hirpmástuvvat go bassi_vuoigŋa attáldat golggahit+V+TV+Der2+Der/PassL maiddái báhkin ge . dasgo son gullat son sárdnut giella ja máidnut ipmil . de biehtár jearrat . sáhttit go okta biehttalit son čáhci ja hehttet son gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/n , go son leat oažžut bassi_vuoigŋa nu mii . ja son gohččut son gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL jesus kristus namma . maŋŋil son dáhttut son orrut son luhtte moadde beaivi . apoastal ja oskuguoibmi miehtat judea gullet dál ahte báhkin ge leat vuostáiváldit ipmil sátni . go biehtár boahtit bajás jerusalem , de dat guhte leat birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL láitit son ja dadjat . manne don mannat birračuohppat+V+TV+VAbess olmmoš lusa ja boradit son . de biehtár čilget+V+TV+Der3+Der/goahti son buot , álgu gitta loahppa . mun leat joppe gávpot . go leat rohkadallat , de rohttašuvvat ja oaidnit oainnáhus . juoga boahtit vuolás albmi , dego stuoris beavdeliidni mii luoitit+V+TV+Der2+Der/PassL čiehka duohken , ja dat boahtit vuolás gitta mun rádjái . geahččat dat oaidnit eanan njealjejuolggat ealli , spire , njoammu ja albmi loddi . ja gullet+V+IV+Der3+Der/n jietna ge mii cealkit mun . biehtár , čuožžilit , njuovvat ja borrat . mun vástidit . hearrá , dat ii eisege sáhttit , dasgo ii goasse leat mihkkege eahpebassi ja buhtismeahttun boahtit mun njálbmi . nuppádassii gullat+V+TV+Der/PassS jietna albmi . dat maid ipmil leat buhtistit , ii galgat don atnit buhtismeahttun . dát dáhpáhuvvat golbmii , ja buot váldit+V+TV+Der2+Der/PassL fas bajás albmi . dan seammás golbma olmmái čuožžut viessu olggobealde gos mun orrut ; son leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL kesarea mun lusa . vuoigŋa gohččut mun vuolgit son almmá eahpidit . dát guhtta oskuviellja mii vuolgit mielde , ja mun boahtit dat olmmái viessu . son muitalit mun mo son leat oaidnit eŋgel čuožžut ieš viessu ja cealkin . bidjat sátni joppe ja gohču simmon gii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL biehtár , boahtit deike . son sárdnidit don dat mii beastit don ja oppa don dállu . ja go mun sárdnidit+V+TV+Der3+Der/goahti , de bassi_vuoigŋa boahtit son badjelii nugo álgu mun badjelii . dalle muitát hearrá sátni go son cealkit . johanas gásttašit čáhci , muhto don gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL bassi_vuoigŋa . jos nappo ipmil leat addit son seammá attáldat mii mun oažžut go oskut+V+TV+Der3+Der/goahti hearrá jesus kristus , gii dalle mun leat ahte hehttet ipmil . go son gullat dát , de lotkkodit , ja son máidnut ipmil ja dadjat . ipmil leat diktit báhkin ge jorgalit ja vuoitit eallin . son guhte bieđganaddat doarrádallat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi áigi mii álgit stefanus , joavdat gitta fenikia , kypros ja antiokia rádjái , muhto son sárdnidit sátni dušše juvddálaš . son gaskkas leat kyrenelaš ja kyproslaš gii boahtit antiokia gos sárdnidit evangelium hearrá jesus birra maiddái greikalaš ge . ja hearrá giehta leat son , nu_ahte olus gii oskut+V+TV+Der3+Der/goahti , jorgalit hearrá . dat mii leat dáhpáhuvvat , beaggit maiddái jerusalem searvegoddi , ja son vuolggahit barnabas antiokia . go son boahtit dohko ja oaidnit maid ipmil árbmu leat duddjot , de illosit ja rávvet buohkat bissu hearrá luhtte duođalaš váibmu . dasgo son leat buorre olmmái , dievva bassi_vuoigŋa ja osku . ja stuoris olmmošjoavku vuoitit+V+TV+Der2+Der/PassL hearrá . de barnabas mannat tarsos ohcat sávlos , ja go gávdnat , de váldit son mielde antiokia . son leat ovttas dat searvegoddi ollis jahki ja oahpahit ollu olmmoš . antiokias gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL máhttájeaddji vuosttaš geardde kristtalaš . dan áigi boahtit muhtun profehta jerusalem vuolás antiokia . okta son , gii namma leat agabos , čuožžilit ja einnostit vuoigŋa bokte ahte stuoris nealgeheahti galgat boahtit miehtá máilbmi . nu dáhpáhuvvat ge keaisár klaudius áigi . máhttájeaddji mearridit vuolggahit veahkki oskuguoibmi gii ássat judea , iešguhtege nu ollu go suitit . son dahkat dát ja vuolggahit attáldat searvegoddi vuoras barnabas ja sávlos mielde . dan áigi gonagas herodes váldit gitta muhtun searvegoddi lahttu ja illástit son . ja son gottihit jáhkob , johanas viellja , miehkki . go herodes oaidnit ahte juvddálaš liikot dát , de joatkit ja váldit biehtár ge gitta . dát dáhpáhuvvat suvrut+V+IV+VAbess láibi bassi . go herodes leat váldit son gitta , de bidjat son giddagas ja addit son njeallje fáktavuorru háldu , njeallje olmmái juohke fáktavuorru . beassážat maŋŋil herodes áigut dasto divvut son álbmot ovdii . dan dihtii biehtár fáktet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL giddagas , muhto searvegoddi rohkadallat áŋgir ipmil son ovddas . ihkku , ovdal dat beaivi go herodes áigut divvut son duopmostuollu ovdii , leat biehtár oađđit+V+IV+Der3+Der/n guokte soalddát gaskkas . son leat čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL guokte láhkki , ja uksa olggobealde leat fákta fáktet+V+TV+Der3+Der/n giddagas . fáhkka čuožžut hearrá eŋgel dat , ja čuovga báitit latnja . son duohtadit biehtár erttet ja boktit son ja cealkit . doapmat , čuožžilit . láhkki gahččat biehtár giehta , ja eŋgel cealkit son . čatnat boagán ja coggat gáma . biehtár dahkat dat , ja eŋgel cealkit . nahkehit oalgegákti badjelii ja čuovvut mun . biehtár čuovvut olggos son maŋis . ii son áddet ahte dat mii eŋgel dahkat , leat duohtavuohta , muhto gáddit dat oainnáhus . son mannat vuosttaš ja nubbi fákta meattá ja boahtit ruovdepoarta duohki mii doalvut olggos gávpot . dat rahpasit iešalddes ja son mannat olggos ja vázzit vuolás geaidnu mielde . fáhkkestaga eŋgel jávkat . go biehtár fuomášit mii leat dáhpáhuvvat , de cealkit . dál diehtit ahte hearrá duođaid leat vuolggahit eŋgel ja gádjut mun herodes giehta ja buot dat mii juvddálaš dál leat vuordit . go buot čielgat son , de son mannat dat viessu gos márjá , johanas eadni , orrut ; johanas leat liigenamma markus . dohko leat olus čoagganit rohkadallat . biehtár goalkkuhit poarta , ja biigá gii namma leat rhode , boahtit olggos rahpat . go son dovdát biehtár jietna , de illu vajáldahttit rahpat poarta , muhto viehkalit sisa ja muitalit ahte biehtár leat čuožžut olggobealde . son dadjat son . don leat mielahuvvat . muhto go nieida ain nágget , de son dadjat . dat fertet leat son eŋgel . biehtár leat ain goalkkuhit . go son rahpat poarta ja oaidnit son , de hirpmástuvvat sakka . biehtár seavvit son jávohuvvat , ja de muitalit mo hearrá leat luoitit son olggos giddagas . son dadjat . muitalit dát jáhkob ja oskuguoibmi . dasto son guođđit son ja mannat eará báiki . iđedis šaddat stuoris moivi soalddát gaskkas . gosa biehtár leat šaddat . herodes ohcat son , muhto ii gávdnat ; ja maŋŋil go leat dutkat fákta de gohču son steavlidit+V+TV+Der2+Der/PassL . ieš son vuolgit judea vuolás kesarea ja orrut doppe muhtun áigi . herodes leat guhká guoddit vašši tyros ja sidon ássi . dál dát olmmoš soabadit jorggihit gonagas , ja go son leat oažžut gonagas gámmárbálvaleaddji , blastosa , ieš beallái , de son sihtat ráfi , dasgo son oažžut eallindárbbaš gonagas eanan . mearrebeaivi herodes coggat gonagasbivttas , čohkánit gudnelávdi ja sárdnut olmmoš . dalle olmmoš čuorvut . diet leat ipmil mii sárdnut+V+TV+Der2+Actor , ii ge olmmoš . dan seammás hearrá eŋgel časkit son dat dihtii go son ii leat addit ipmil gudni . ja son borahallat máhtu ja jápmit . muhto ipmil sátni ovdánit ja viidánit . go barnabas ja sávlos leat ollašuhttit bálvalus , de vuolgit jerusalem ja váldit mielde johanas gii leat lassinamma markus . antiokia searvegoddi leat profehta ja oahpaheaddji . dat leat barnabas ja simmon gii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL niger , kyrene+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš lukios , manaen , gii leat guovllugonagas herodes biepmoviellja , ja sávlos . oktet go son doallat ipmilbálvalus ja atnit borakeahttáivuohta , de bassi_vuoigŋa cealkit . válljet barnabas ja sávlos dat bargu mii mun leat gohččut son . borakeahttáivuohta ja rohkadus maŋŋil son bidjat giehta son ala ja vuolggahit son . dál go bassi_vuoigŋa leat vuolggahit son , son mannat vuolás seleukia , ja doppe borjjastit kypros . go boahtit salamis , de sárdnidit ipmil sátni juvddálaš synagoga . son leat johanas mielde veahkki . son mannat rastá suolu gitta pafos rádjái , ja doppe deaivat juvddálaš noidošit+V+IV+Der2+Actor ja vearreprofehta gii namma leat barjesus . son orrut eananhearrá sergius paulus luhtte . eananhearrá leat jierbmi+N+Der1+Der/laš olmmái , ja son sihtat barnabas ja sávlos lusa ja háliidit gullat ipmil sátni . muhto elyma , dát mearkkašit diehtti , vuostálastit son ja vikkahit eananhearrá eret osku . dievva bassi_vuoigŋa sávlos , gii maiddái gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL bávlos , geahčastit bastil+A+Der2+Der/at son ja cealkit . dot beargalat bárdni . don leat buot vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta vašálaš , dievva juohke+Der1+Der/lágán gávvilvuohta ja bahávuohta , ii go goasse áigut heaitit botnjat hearrá njuolgat geaidnu . dál hearrá loktet giehta don vuostái , ja don šaddat čalmmeheapme ii ge oaidnit beaivváš muhtun áigi . dallánaga mierká ja seavdnjat gahččat noidošit+V+IV+Der2+Actor ala , ja son vázzit ja geahččalit giehta gullu gávdnat muhtun gii láidet son . go eananhearrá oaidnit dát mii dáhpáhuvvat , de oskut+V+TV+Der3+Der/goahti ja ovddošit sakka ipmil oahppu . bávlos borjjastit guoibmi pafos , ja son boahtit perg pamfylia . doppe johanas earránit son ja máhccat jerusalem . eará vuolgit perge ja ollet antiokia pisidias . sábbát son mannat synagoga ja čohkánit . maŋŋil go láhka ja profehta leat lohkat+V+TV+Der2+Der/PassL , de synagoga ovddasčuožžu vuolggahit dát sátni son . viellja , jos don leat neavvunsárdni olmmoš , de sárdnut . bávlos čuožžilit , loktestit giehta ja sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti . israellaš ja don eará gii ballat ipmil , guldalit mun . dát álbmot ipmil , israel ipmil , válljet mun máttar ja dahkat álbmot stuoris go son leat ássat vieris egypt , ja son doalvut son doppe eret gievra giehta . sullii njealljelogi jahki son atnit son fuolla meahcci . ja go son leat duššadit čieža álbmot kanaan , de addit son eanan israel+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš ieš árbeeanan . dát bistit sullii njeallječuođivihttalogi jahki . dasto son addit son duopmár gitta profehta sámmol rádjái . de son sihtat gonagas , ja ipmil addit son sávlos , kiša bárdni , guhte leat benjamin čearda , ja son leat gonagas njealljelogi jahki . dalle ipmil bidjat son eret truvdnu ja čuoččáldahttit dávvet gonagas son . son birra ipmil duođaštit . mun leat gávdnat olmmái mun miella mielde , dávvet , isaj bárdni , son ollašuhttit buot mun dáhttu . dát olmmái nálli ipmil addit lohpádus mielde israel beastit , jesus . ovdal go son boahtit , de johanas leat sárdnidit jorgalus gásta oppa israel álbmot . go johanas leat loahpahit dahku , de son cealkit . mun ii leat dat gii don gáddit mun . muhto mun maŋŋil boahtit muhtun gii gáma ge mun ii leat dohkálaš nuollat . álbmotguoibmi , don abraham nálli , ja don eará gii ballat ipmil . aiddo mun dát bestojupmi sátni leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo jerusalem ássi ja son oaivámuš ii árvidit gii son leat ii ge áddet profehta sátni mii lohkat+V+TV+Der2+Der/PassL juohke sábbát , muhto son ollašuhttit dat go dubmet son . vaikko son ii gávdnat sivva dubmet son jápmin , de datte dáhttut pilatus goddit son . ja go son leat ollašuhttit buot mii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL son birra , de váldit son vuolás ruossa ja bidjat son hávdi . muhto ipmil bajásčuoččáldahttit son jábmi luhtte , ja son almmustahttit ieš máŋga beaivi son gii leat čuovvut son galilea bajás jerusalem . son leat dál son duođašteaddji olmmoš . ja mun buktit don buorre sáhka , ahte dat lohpádus mii ipmil addit mun máttar , leat son ollašuhttit mun , son mánná , go son bajásčuoččáldahttit jesus , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL nubbi sálbma . don leat mun bárdni , mun leat odne riegádahttit don ja go ipmil leat bajásčuoččáldahttit jesus jábmi luhtte , de jesus ii goasse šat máhccat guohcagit+V+IV+Der2+Der/eapmi . dát birra leat ipmil cealkit ná . mun addit don dat bassi ja nanus lohpádus mii addit dávvet . ja eará sálbma son cealkit . don ii diktit bassi bálvaleaddji oaidnit guohcagit+V+IV+Der2+Der/eapmi . dávvet bálvalit ipmil ollis eallinahki ollašuhttit dihtii ipmil áigumuš . de son jápmit ja hávdádit+V+TV+Der2+Der/PassL máttar lusa ja guohcagit . muhto son gii ipmil bajásčuoččáldahttit , ii guohcagit . ja diehtit dál , álbmotguoibmi , ahte son bokte sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL don suddu ándagassii addojupmi . son bokte juohkehaš guhte osku dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis buot dat suddu mii movsses láhka ii sáhttit dahkat vanhurskkis . váruhit dál , amas dat mii profehta leat cealkit , dáhpáhuvvat don . geahččat , don badjelgeahččat , ovddošit ja šaddat dušši . dasgo dakkár dahku mun dahkat don beaivi , dahku mii don ii oskut jos muhtun muitalit dat . go bávlos ja barnabas mannat olggos , de olmmoš ávžžuhit son sárdnut dát birra čuovvovaš sábbát ge . ja go synagoga olmmoš earránaddat , de sihke juvddálaš ja báhkin gii leat jorgalit juvddálaš osku čuovvut son . bávlos ja barnabas sárdnut son ja roahkasmahttit son doallat gitta ipmil árbmu . maŋit sábbát measta ollis gávpot boahtit son lusa gullat ipmil sátni . go juvddálaš oaidnit olmmošjoavku , de gáđaštit+V+TV+Der3+Der/goahti ja vuostálastit+V+TV+Der3+Der/goahti bilkusátni dat mii bávlos sárdnidit . bávlos ja barnabas sárdnut dalle roahkkat+A+Der2+Der/at . leat dárbbašlaš sárdnidit ipmil sátni vuos don . muhto go juo don hilgut dat , ii ge atnit ieš dohkálaš agálaš eallin , de mun vuolgit dál báhkin lusa . dasgo ná leat hearrá gohččut . mun leat dahkat don čuovggas báhkin , vai don šaddat bestojupmi gitta eanan ravda rádjái . go báhkin gullat dát , de son illudit ja rámidit hearrá sátni , ja buohkat gii leat mearridit+V+TV+Der2+Der/PassL agálaš eallin , oskut+V+TV+Der3+Der/goahti . hearrá sátni viidánit miehtá dat guovlu . muhto juvddálaš háhttet allanálat ipmilbalolaš nisu ja gávpot ovddimuš olmmái ge ja doarrádallat+V+TV+Der3+Der/goahti bávlos ja barnabas ja ádjit son eret guovlu . dalle son savdnjilit muolda eret juolgi duođaštus son vuostái ja vuolgit ikonion . muhto máhttájeaddji deavdit+V+TV+Der2+Der/PassL illu ja bassi_vuoigŋa . ikonion ge bávlos ja barnabas mannat juvddálaš synagoga ja sárdnut nu_ahte stuoris joavku juvddálaš ja greikalaš oskut+V+TV+Der3+Der/goahti . muhto dat juvddálaš gii ii oskut , háhttet báhkin ja mirkkohit son miella oskuviellja vuostái . son datte orrut dat guhkki áigi ja sárdnidit roahkkat+A+Der2+Der/at luohttit hearrá , gii nannet árpmusátni dat mearka ja oavdudahku mii diktit dáhpáhuvvat son giehta bokte . muhto gávpot ássi juohkásit guokte oassi , nubbi leat juvddálaš bealde , nubbi fas apoastal bealde . go son ipmirdit ahte sihke báhkin ja juvddálaš oktan oaivámuš áigut illástit ja geađgádit son , de báhtarit lykaonia gávpot lystra ja derba ja dat lagas guovlu . doppe son sárdnidit evangelium . lystra leat olmmái gii leat lámis juolgi . son leat eamis lápmi ii ge leat goasse nagadit vázzit . dát olmmái guldalit bávlos sárdnut . bávlos geahčai dárkil+A+Der2+Der/at son , ja go árvidit ahte olmmái leat osku nu_ahte sáhttit buoridit+V+TV+Der2+Der/PassL , de bávlos cealkit allat jietna . čuožžilit ja čuožžut juolgi alde . olmmái njuiket čuoččat ja váccašit+V+IV+Der3+Der/goahti . go olmmoš oaidnit mii bávlos leat dahkat , de čuorvut+V+TV+Der3+Der/goahti lykaoniagiella . ipmil leat boahtit vuolás mun lusa olmmoš hápmi . son gohčodit barnabas zeus ja bávlos hermes , dasgo son leat dat gii sárdnut . báhppa gii gullat zeustempel mii leat aiddo olggobealde gávpot , boahtit gávpotpoarta vuoksá ja rássegierdu ja áigut oaffaruššat ovttas olmmoš . muhto go apoastal barnabas ja bávlos gullat dat , gaikkodit bivttas , viehkat olmmoš gaskii ja čuorvut . olmmái , manne dahkat dat . moa han leat dábálaš olmmoš nugo don ge . ja mun buktit don buorre sáhka , ahte don fertet jorgalit eret dušši+N+Der1+Der/laš eahpeipmil ealli ipmil , son guhte leat sivdnidit albmi ja eanan ja mearra ja buot mii dat siste leat . vássit sohkabuolva áigi son suovvat buot álbmot mannat ieš geaidnu . almmatge son addit don duođaštus ieš birra go dahkat buorre dahku ja addit don arvi albmi ja šaddu+N+Der1+Der/laš áigi ; son gallehit don ja deavdit don váibmu illu . dát sátni aiddo dal nagadit eastadit olmmoš oaffaruššat ieš . dalle juvddálaš boahtit antiokia ja ikonion . son sártnuhit olmmoš , nu_ahte dat geađgádit bávlos ja geassit son olggobeallái gávpot go navdit son jápmit . muhto máhttájeaddji birastahttit son , ja son čuožžilit ja mannat gávpot . nubbi beaivi son barnabas vuolgit derba . dát gávpot son sárdnidit evangelium ja vuoitit eatnagat máhttájeaddji . dasto máhccat lystra , viidáseappot ikonion ja doppe antiokia . son nanosmahttit máhttájeaddji , rávvet son bissut nanus osku ja dadjat . mun fertet mannat ipmil riika sisa ollu áŧestus čađa . juohke searvegoddi son válljet vuoras ; ja rohkos ja borakeahttáivuohta son bidjat son hearrá háldu , gii son oskut . de son mannat pisidia čađa ja boahtit pamfylia , ja go son leat sárdnidit sátni per , de mannat vuolás attaliai . doppe son borjjastit antiokia , gos oktii leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil árbmu háldu ollašuhttit dihtii dat dahku mii dál leat loahpahit . go joavdat dohko , de čohkket searvegoddi ja muitalit makkár dahku ipmil leat dahkat son bokte , ja mo son leat rahpat osku uksa báhkin . doppe son orrut mihá guhkki áigi máhttájeaddji luhtte . muhtun olmmái boahtit judea ja oahpahit+V+TV+Der3+Der/goahti oskuguoibmi . jos don ii birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL movsses láhka mielde , de ii sáhttit beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . bávlos ja barnabas šaddat garas riidu ja nággu son . dalle mearridit+V+TV+Der2+Der/PassL ahte bávlos ja barnabas ja muhtun eará galgat mannat bajás jerusalem apoastal ja vuoras lusa dát gažaldat . searvegoddi vuolggahit son , ja son johtit fenikia ja samaria čađa gos muitalit báhkin jorgalus birra , ja dat leat stuoris illu buot oskuguoibmi . go son boahtit jerusalem , de searvegoddi , apoastal ja vuoras vuostáiváldit son , ja son muitalit buot mii ipmil leat dahkat son bokte . muhto muhtun osku+N+Der1+Der/laš guhte gullat farisealaš bellodat čuožžilit , ja dadjat . báhkin fertet birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL ja gohččut+V+TV+Der2+Der/PassL doallat movsses láhka . apoastal ja vuoras čoahkkanit guorahallat dát ášši . guhkes nákkáhallat+V+IV+Der3+Der/n maŋŋil biehtár čuožžilit ja sárdnut son . viellja , don diehtit ahte ipmil áigá juo válljet mun don gaskkas , vai báhkin beassat gullat evangelium sátni mun njálbmi ja oskut+V+TV+Der3+Der/goahti . ja ipmil guhte dovdat buohkat váibmu , duođaštit dat addin son bassi_vuoigŋa nugo mun ge . son čájehit ahte ii leat erohus mun ja son gaskkas , muhto buhtistit son váibmu go son oskut . manne don dalle geahččalit ipmil ja bidjat máhttájeaddji niski ala geasis mii ii mun máttar ii ge mun leat veadjit guoddit . mun han oskut ahte mun beastit+V+TV+Der2+Der/PassL hearrá jesus árbmu bokte seammá láhki go son ge . de ollis joavku jávohuvvat ja guldalit barnabas ja bávlos muitalit buot mearka ja oavdudahku birra mii ipmil leat dahkat báhkin gaskkas son bokte . go son jávohuvvat , de jáhkob sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti . viellja , guldalit mun . simmon leat muitalit mo ipmil áigá juo válljet ieš álbmot báhkin gaskkas , vai son gudnejahttit son namma . dát soahpat profehta sátni , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . dat maŋŋil mun máhccat ja hukset fas dávvet gahččat goahti . mun hukset fas dat mii leat gaikkodit+V+TV+Der2+Der/PassL ja cegget dat ođđasis , vai buot eará olmmoš ge ohcat hearrá , buot báhkin gii badjelii mun namma leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL . nu cealkit hearrá , gii leat dahkat dát dovddus agálašvuohta rájes . dan dihtii oaivvildit ahte mun ii galgat váivvidit báhkin gii dahkat jorgalus ipmil , muhto čállit+V+TV+Der/PassS son ahte son galgat doalahit ieš eret dat mii leat šaddat buhtismeahttun eahpeipmilbálvalus dihtii , ja fuorrávuohta , buvihit+V+TV+Der2+Der/PassL ealli biergu ja varra . dasgo movsses leat dološ rájes leat sárdnideaddji buot gávpot , ja son lohkat son sátni synagoga juohke sábbát . dalle apoastal ja vuoras oktan ollis searvegoddi šiehtadit válljet moattis ieš gaskkas ja vuolggahit son antiokia bávlos ja barnabas . dat gii válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , leat judas , gii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL barsabbas , ja sila , goappaš+Der2+Der/agat oskuviellja njunuš olmmái . son mielde son sáddet dákkár girji . don oskuviellja apoastal ja vuoras cealkit dearvvuohta báhkinsohka oskuviellja antiokia , syria ja kilikia . mun leat gullat ahte muhtun leat boahtit mun luhtte ja jorggiidahttit ja ráfehuhttit don sátni . muhto mun ii leat vuolggahit son . danne mun buohkat leat šiehttat válljet moadde olmmái ja vuolggahit son don lusa oktan ráhkis oskuviellja barnabas ja bávlos , guhte leat bealuštit hearrá jesus kristus namma heagga . mun nappo vuolggahit judas ja silas , gii njálmmálaččat ge duođaštit dat mii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL dát girji . bassi_vuoigŋa ja mun leat mearridit ahte ii bidjat makkárge noađđi don ala , earet dát mii leat dárbbašlaš . doalahit ieš eret biergu mii leat oaffaruššat+V+TV+Der/PassS eahpeipmil , ja buvihit+V+TV+Der2+Der/PassL ealli biergu , varra ja fuorrávuohta . jos don váruhit dát , de dahkat bures . elle dearvan . de son vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL ja mannat vuolás antiokia . son čohkket searvegoddi ja addit son reive . go son leat lohkat dat , de illudit dat árvvosmahttit+V+TV+Der2+Actor sátni dihtii mii dat leat . judas ja silas gii ieš ge leat profehta , árvvosmahttit oskuguoibmi ollu sátni ja nanosmahttit son . go son leat orrut doppe muhtun áigi , de oskuguoibmi luoitit son vuolgit ruoktot ráfi son lusa gii leat vuolggahit son . muhto silas mearridit orrut son luhtte ja danne judas vuolgit okto . muhto bávlos ja barnabas orrut antiokia áigebodda , ja doppe oahpahit ja sárdnidit hearrá sátni ovttas ollu eará . muhtun áigi dat maŋŋil bávlos dadjat barnabas barnabas háliidit váldit mielde johanas gii lassinamma leat markus . muhto bávlos ii miehtat váldit son mielde mátkeguoibmi go son leat guođđit son pamfylias ii ge leat bargat+V+TV+Der3+Der/goahti son doppe . son gaskii šaddat nu garas riidu ahte son earránaddat . barnabas váldit mielddistit markus ja borjjastit kypros , muhto bávlos gis válljet silas guoibmi ja vuolgit go oskuguoibmi leat bidjat son hearrá árbmu háldu . son mátkkoštit syria ja kilikia čađa ja nanosmahttit searvegoddi . bávlos joavdat maiddái derba ja lystra . doppe leat máhttájeaddji gii namma leat timoteus . son leat osku+N+Der1+Der/laš juvddálaš nisu bárdni , muhto son áhčči leat greikalaš . lystra ja ikonion oskuguoibmi addit buorre duođaštus son birra . bávlos sihtat timoteus mielde mátkeguoibmi , ja son birračuohppat son dat guovlu juvddálaš dihtii , dasgo buohkat diehtit ahte timoteus áhčči leat greikalaš . go son dasto johtit gávpot gávpot , de dieđihit searvegoddi dat ráva maid apoastal ja vuoras jerusalem leat mearridit , ja son gohččut son doallat dat . searvegoddi nanosmuvvat osku ja lassánit beaivi beaivi . dasto son vuolgit frygia ja galatia čađa , dasgo bassi_vuoigŋa leat gieldit son sárdnidit sátni asia eanangoddi . go leat mysia lahka , de geahččalit mannat bitynia , muhto jesus vuoigŋa ii luoitit son dohko . de son mannat mysia čađa vuolás troas . ihkku leat bávlos oainnáhus . son oaidnit makedonia+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš čuožžut ieš ovddas ja dat rávkat . boahtit deike makedonia veahkehit mun . dát oainnáhus maŋŋil mun geahččalit dakkaviđe beassat makedonia ; dasgo mun árvidit ahte ipmil leat rávkat mun sárdnidit evangelium son . de mun vuolgit troassi ja borjjastit njuolgga samotrake ja nubbi beaivi fas neapolis . dat joatkit filippi , mii leat romalaš koloniija ja makedonia vuosttaš guovlu gávpot . dan gávpot orrut moadde beaivi . sábbát mannat gávpotpoarta olggobeallái eatnogáddi gos navdit leat rohkadallanbáiki . dat čohkánit ja sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti dat nisu gii leat čoagganit . okta son gii leat guldalit mun , leat lydia , muhtun nisu tyatira gávpot eret . son vuovdit purpurliidni ja leat ipmilbalolaš . hearrá rahpat son váibmu , vai son vuostáiváldit bávlos sátni . go son leat gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL oktan dállu , de bovdet mun ja dadjat . jos atnit mun hearrá osku olmmoš , de boahtit mun guossi . ja son sártnuhit mun boahtit . oktet go leat mannat rohkadallanbáiki , boahtit mun ovddal muhtun šlávvanieida gii leat einnostanvuoigŋa . son eaiggát dinet bures son einnostus . son čuovvulit bávlos ja mun čuorvut . dát olmmái leat allat ipmil bálvaleaddji , ja son sárdnidit don bestojupmi geaidnu . dát dáhpáhuvvat máŋga beaivi mieldálagaid dassá go bávlos suhttat , jorggihit ja cealkit vuoigŋa . mun gohččut don jesus kristus namma . vuolgit son . ja dat guođđit nieida dat seammás . muhto go nieida eaiggát árvidit ahte son dinendoaivva leat nohkat , de váldit bávlos ja silas ja geassit son márkanšillju gávpotdiggi ovdii . son buktit son romalaš hálddahusolmmái ovdii ja dadjat . dát olmmái dagahit ráfehisvuohta mun gávpot . son leat juvddálaš ja oahpahit dakkár dáhpi mii mun romalaš ii leat lohpi dohkkehit dahje čuovvut . olmmošjoavku maiddái čuožžilit son vuostái , ja hálddahusolmmái gohččut gaikkihit son bivttas eret ja huškut son . go son leat huškut son máŋgii , de bálkestit son giddagas ja gohččut fáŋgafákta atnit son dárkil geahčču . go fákta leat oažžut dát gohččun , de doalvut son siski fáŋgalatnja ja giddet son juolgi čoska . gaskaija áigi bávlos guovttos silas rohkadallat ja lávlut máidnunlávlla ipmil , ja fáŋga guldalit son . fáhkka boahtit garas eatnandoarggástus , nu_ahte giddagas geađgejuolgi sparaidit . dan seammás rahpasit buot uksa+N+Der2+Der/at , ja buohkat láhkki luovvanit . fáŋgafákta morihit ja oaidnit giddagas uksa rahpasit . son dohppet miehkki ja áigut sorbmet ieš , dasgo son gáddit ahte fáŋga leat báhtarit . muhto bávlos čurvet son . ii dahkat ieš bahá , dasgo mun leat buohkat dás . fáŋgafákta bivdit čuovga , viehkat sisa ja luoitádit doarggistit+V+IV+Der2+Der/eapmi bávlos guovttis silas ovdii . son doalvut son olggos ja dadjat . buorre olmmái , mii mun galgat dahkat , vai beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . son vástidit . oskut hearrá jesus , de don ja buohkat don dállu beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . ja son sárdnidit hearrá sátni son ja oppa son joavku . dahtanaga boddu ihkku fáŋgafákta váldit son ieš fárrui ja bassat son hávvi , ja dat seammás son gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL oktan joavku . son váldit son viessu ja ráhkadit son mális , ja son illudit oppa joavku go leat oskut+V+TV+Der3+Der/goahti ipmil . go iđit boahtit , de hálddahusolmmái vuolggahit diggebálvaleaddji dákkár gohččun . luoitit olmmái luovus . fáŋgafákta dieđihit bávlos dát ja dadjat . hálddahusolmmái dieđihit ahte don galgat luoitit+V+TV+Der2+Der/PassL luovus . boahtti dal olggos ja mannat eret ráfi . muhto bávlos vástidit . dubmet son leat roaiskut mun almmolaš+A+Der2+Der/at , vaikko mun leat roma riikkavuloš , ja dasto son leat bálkestit mun giddagas . ja dál son dáhttut ádjit mun suollemasat eret . ii de , boahtit baicca ieš doalvut mun olggos . dát vástádus diggebálvaleaddji dieđihit hálddahusolmmái , ja son ballát go gullat ahte son leat roma riikkavuloš . de son boahtit ieš ja bivdit ándagassii ; son doalvut son olggos giddagas ja dáhttut son vuolgit eret gávpot . go son leat beassat giddagas , de fitnat lydia luhtte . doppe deaivat oskuguoibmi ja árvvosmahttit son , ja dasto vuolgit . son johtit amfipolisa ja apollonia čađa ja boahtit tessalonika gos juvddálaš leat synagoga . vierru mielde bávlos mannat dohko , ja golbma sábbát mieldálagaid son sártnodit son čála vuođul . son dulkot dat ja čájehit ahte messias fertet gillát ja bajásčuožžilit jábmi luhtte , ja cealkit . dat jesus gii birra mun sárdnidit don , leat messias . muhtun son luohttit+V+IV+Der3+Der/goahti bávlos ja silas sátni ja searvat son . nu dahkat maiddái ollu ipmilbalolaš greikalaš , ja viehka ollu allanálat nisu . muhto juvddálaš moaráskit dás , ja son fidnet ieš beallái muhtunráje šillju šlárva ja dahkat stuibmi gávpot . son fallehit jason viessu ja ohcat bávlos ja silas , vai beassat doalvut son álbmot ovdii . go ii gávdnat son , de geassit jason ja muhtun oskuguoibmi gávpotráđđi ovdii ja čuorvut . dát olmmoš gii moivváskahttit ollis máilbmi , leat dál boahtit deike ge , ja jason leat vuostáiváldit son . son dahkat buohkat aiddo keaissir gohččun vuostái , dasgo son dadjat ahte muhtun eará leat gonagas , dat leat jesus . sihke álbmot ja gávpotráđđi baláskit go gullat dát , ja son váldit dáhkádusruhta jason ja eará ovdal_go luoitit son luovus . seammá idja oskuguoibmi vuolggahit bávlos ja silas berea , ja go son ollet dohko , de mannat juvddálaš synagoga . dáppe leat juvddálaš eanet rabasmielat go tessalonika , ja son vuostáiváldit sátni geargat+A+Der3+Der/vuohta ja guorahallat čála beaivválaččat oaidnit dihtii leat go dát sátni duohta+A+Der2+Der/at . olus son oskut+V+TV+Der3+Der/goahti , ja son gaskkas leat viehka ollu allanálat greikalaš nisu ja olmmái . muhto go tessalonika juvddálaš fuomášit ahte bávlos sárdnidit ipmil sátni berea ge , de son boahtit dohko ja fillet+V+TV+Der3+Der/goahti ja moivváskahttit olmmoš doppe ge . dalle oskuguoibmi vuolggahit dakkaviđe bávlos vuolás mearragáddi , muhto silas ja timoteus báhcit berea . bávlos mieđušteaddji doalvut son atene ja de máhccat ruovttoluodda gohččun silas ja timoteus ahte son galgat boahtit bávlos lusa nu johtilit go vejolaš . dan bodda go bávlos leat vuordit son aten , de son moaráskit sakka go oaidnit ahte gávpot leat dievva eahpeipmilgovva . synagoga son sártnodit juvddálaš ja ipmilbalolaš , ja šillju sártnodit juohke beaivi son gii deaivat . muhtun epikuralaš ja stoa+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš filosofa nákkáhallat+V+IV+Der3+Der/goahti son , ja muhtun dadjat . mii duohta viggat dat hállái olmmái muitalit . eará árvalit . son dáidit leat amas ipmil sárdnideaddji . dasgo bávlos sárdnidit evangelium jesus ja bajásčuožžileapmi birra . son váldit dasto bávlos mielde ja doalvut son areiopagos ja dadjat . oažžut go mun diehtit makkár leat dat ođas oahppu mii don buktit . dasgo mun gullat imašlaš sáhka ; danne dáhttut diehtit mii dat duođaid leat . sihke atenalaš ja olgoriikkalaš gii orrut doppe , golahit buot áigi muitalit ja gullat ođas . bávlos čuožžilit gasku areiopagos ja sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti . atenalaš . mun oaidnit juohke láhki ahte don gudnejahttit áŋgir+A+Der2+Der/at ipmil . go mun leat váccašit gávpot geahččat don bassi báiki , de fuomášit maiddái áltár mii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . dovdameahttun ipmil . dan mii don bálvalit dovdat , dat mun sárdnidit don . ipmil , guhte sivdnidit máilbmi ja buot mii dat leat , leat albmi ja eanan hearrá . son ii ássat tempel mii olmmoš giehta leat hukset . ii ge dárbbašit mihkkege mii olmmoš giehta sáhttit bálvalit son . son han dat leat guhte addit buohkat heagga ja vuoiŋŋanas ja buot . okta olmmoš son leat dahkat buot álbmot ja diktit son ássat miehtá eanan ; son leat bidjat son ásahit+V+TV+Der2+Der/PassL áigi ja leat mearridit son ássanguovlu rádji . dát son leat dahkat , vai son ohcat ipmil , jos de dovdat ja gávdnat son , vaikko son ii leat guhkkin eret ovttas mun . dasgo son siste mun eallit , lihkadit ja leat , nugo muhtun don diktačálli ge leat dadjat . mun leat maiddái son sohka . danne go mun nappo leat ipmil sohka , de ii berret jurddašit ahte ipmilvuohta leat golli dahje silba dahje geađgegovva láhkásaš , mii olmmoš dáidu dahje jurdda leat hábmet . ipmil leat gierdat ovddit áigi diehtemeahttunvuohta , muhto dál son gohččut juohke guovlu olmmoš dahkat jorgalus . dasgo son leat mearridit beaivi goas son dubmet máilbmi vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta dat olmmái bokte gii son leat válljet dat . dát son leat čájehit buohkat go bajásčuoččáldahttit son jábmi luhtte . go son gullat bávlos sárdnut jábmi bajásčuožžileapmi birra , de muhtun bilkidit son , muhto eará fas dadjat . mun háliidit áinnas gullat don sárdnut dát birra nubbi hávvi ge . de bávlos guođđit son , muhto muhtun searvat son ja oskut+V+TV+Der3+Der/goahti . son searvi leat areiopagosdiggi lahttu dionysios ja muhtun nisu gii namma leat damar , ja muhtun eará . dat maŋŋil bávlos vuolgit aten ja boahtit korint . doppe son deaivat juvddálaš gii namma leat akvila gii leat pontos eret . son leat aiddo boahtit italia oktan áhkká priskilla , danne_go keaisár klaudius leat gohččut buot juvddálaš guođđit roma . bávlos mannat son lusa , ja danne_go son leat seammá fidnu go son , de son orrut+V+IV+Der3+Der/goahti ja bargat+V+TV+Der3+Der/goahti son luhtte . son leat nappo guktot loavddagoarru . juohke sábbát bávlos sártnodit olmmoš synagoga ja sártnuhit juvddálaš ja greikalaš oskut+V+TV+Der2+Actor . go silas ja timoteus boahtit vuolás makedonia , de bávlos leat áŋgirvuohta sárdnidit ja duođaštit juvddálaš ahte jesus leat messias , muhto son vuostálastit ja bilkidit son . de son savdnjilit bivttas ja dadjat son . boahtit don varra ieš oaivi ala . mun leat vigiheapme dát . dás duohko mun mannat báhkin lusa . dasto son vuolgit ja mannat ipmilbalolaš olmmái viessu ; son namma leat titius justus ja son viessu leat aiddo synagoga guoras . synagoga ovddasčuožžu krispus oppa dállu oskut+V+TV+Der3+Der/goahti hearrá , ja olus eará ge korint gii gullat bávlos , oskut+V+TV+Der3+Der/goahti ja gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL . ja hearrá cealkit bávlos oainnáhus ihkku . ii ballat . muhto sárdnut , ii ge orrut jávohaga , dasgo mun leat don mielde , ii ge okta bidjat giehta don ala dahje vahágahttit don ; dasgo dát gávpot leat eatnagat gii gullat mun álbmot . bávlos orrut doppe beannot jahki ja oahpahit son ipmil sátni . muhto go gallio leat eananhearrá akaias , de juvddálaš searválagaid fallehit bávlos ja doalvut son duopmostuollu ovdii . son dadjat . dát olmmái hálahit olmmoš bálvalit ipmil láhka vuostái . muhto ovdal_go bávlos háhppehit vástidit , de gallio sárdnut juvddálaš . juvddálaš , jos dás leat mihkkege rihkus dahje vearredahku , dalle mun áinnas guldalit don gierdavaš+A+Der2+Der/at . muhto jos leat riidu sátni ja namma ja don ieš láhka alde , de dat leat ieš ášši . diekkár ášši mun ii dubmet . ja son ádjit son eret diggi . dalle buohkat dohppet synagoga ovddasčuožžu sostenes ja cábmit son aiddo duopmárstuollu ovddas . muhto gallio ii beroštit dat . dat maŋŋil son dahkat dearvvuohta oskuguoibmi ja borjjastit syria oktan priskilla ja akvila . kenkrea son čuohpahit vuokta ollašuhttit dihtii lohpádus . go son boahtit efesos , de bávlos guođđit mátkeguoibmi ja mannat synagoga háleštit juvddálaš . son dáhttut son orrut guhkki áigi doppe , muhto son biehttalit ja váldit son earru dát sátni . mun máhccat don lusa jos leat ipmil dáhttu . dasto son borjjastit eret efesos . go son joavdat kesarea , de vuolgit bajás jerusalem . dat son buorástahttit searvegoddi ja de mátkkoštit antiokia . muhtun áigi maŋŋil son vuolgit vuos galatia ja dasto frygia čađa ja nanosmahttit buot máhttájeaddji . efesos boahtit dál juvddálaš gii namma leat apollos . son leat aleksandria eret , čeahppi sárdnut ja dovdat čála vuđolaš+A+Der2+Der/at . apollos leat oažžut oahpahus hearrá geaidnu , ja buollit+V+IV+Der2+Actor áŋgirvuohta son sárdnut ja oahpahit dárkil+A+Der2+Der/at jesus birra , vaikko son dovdat dušše johanas gásta . son sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti roahkkat+A+Der2+Der/at synagoga . go priskilla ja akvila gullat son , de váldit son lusa ja čilget son ipmil geaidnu dárkil+A+Comp+Der2+Der/at . apollos háliidit vuolgit akaia , ja oskuguoibmi movttiidahttit son ja čállit máhttájeaddji ja ávžžuhit son vuostáiváldit son . son boahtit dohko ja šaddat stuoris veahkki son gii ipmil árbmu bokte leat oskut+V+TV+Der3+Der/goahti , dasgo son gomihit juvddálaš ágga ja duođaštit buohkat gullut čála ahte jesus leat messias . dan bodda go apollos leat korint , bávlos johtit siseanan čađa ja boahtit efesos . doppe son deaivat muhtun máhttájeaddji ja jearrat son . oažžut go don bassi_vuoigŋa dalle go oskut+V+TV+Der3+Der/goahti . son vástidit . mun ii leat oppa gullan ge ahte leat mihkkege bassi_vuoigŋa . bávlos jearrat . makkár gásta gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL . son vástidit . johanas gásta . de bávlos cealkit . johanas gásttašit jorgalit gásta ávžžuhit olmmoš oskut son gii boahtit son maŋŋil , ja dat leat jesus . go son gullat dát , de gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL hearrá jesus namma . ja go bávlos bidjat giehta son ala , de bassi_vuoigŋa boahtit son badjelii , ja son sárdnut giella ja profehtastallat . son leat biras guoktenuppelohkái olmmái oktiibuot . golbma mánnu áigi bávlos johtit synagoga , ja doppe son sárdnidit roahkkat+A+Der2+Der/at , háleštit olmmoš ja beaktil sátni čájehit son duohtavuohta ipmil riika birra . muhto muhtun buoššudit váibmu ii ge oskut ; son bilkidit hearrá geaidnu čoakkalmas gullut . dalle bávlos guođđit son , váldit máhttájeaddji mielde ja sártnodit son beaivválaččat tyrannos skuvla . dát son joatkit guokte jahki , nu_ahte buot asia eanangoddi ássi , sihke juvddálaš ja greikalaš , besset gullat hearrá sátni . ipmil dahkat erenoamáš oavdudahku bávlos giehta bokte . nu dáhpáhuvvat ahte olmmoš váldit liidni ja bivttas mii son leat atnit , ja bidjat buohcci ala . de buozalvas luoitit son , ja bahá vuoigŋa vuolgit son olggos . maiddái muhtun golgu juvddálaš vuoiŋŋaidvuortnuheaddji geahččalit namuhit hearrá jesus namma son badjel gii leat bahá vuoigŋa . son dadjat . mun vuortnuhit don dat jesus bokte gii bávlos sárdnidit . nu dahkat maiddái juvddálaš bajimušbáhppa skeuas čieža bárdni . muhto bahá vuoigŋa vástidit son . jesus mun gal dovdat , ja mun diehtit gii bávlos leat , muhto gii bat don leat . olmmái gii leat bahá vuoigŋa , fallehit son , bihtit son buohkat ja illástit son nu_ahte son fertet báhtarit viessu olggos álásin ja hávvádit+V+TV+Der2+Der/PassL . dát šaddat dovddus buot efesoslaš , sihke juvddálaš ja greikalaš , buohkat ballat+V+TV+Der3+Der/goahti , ja hearrá jesus namma máidnut+V+TV+Der2+Der/PassL . olus son gii leat oskut+V+TV+Der3+Der/goahti boahtit ja dovddastit almmus dahku . viehka olus son gii leat noidošit , buktit girji ja boaldit dat buohkat oaidnut . muhtun rehkenastit girji ruhtaárvu ja gávnnahit ahte dat leat vihttalogiduhát silbaruhta veara . dát láhki ovdánit hearrá sátni ja oažžut stuoris fápmu . dat dáhpáhus maŋŋil bávlos mearridit vuolgit makedonia ja akaia čađa jerusalem . son dadjat . go doppe leat fitnat+V+IV+Der3+Der/n , de fertet mannat roma ge . son vuolggahit guovttis veahkki , timoteus ja erastos , makedonia , muhto ieš son orrut asia eanangoddi velá muhtun áigi . dat áigi šaddat stuoris stuibmi hearrá geaidnu dihtii . demetrios-nammasaš silbarávdi ráhkadit artemis tempel govvádus silba ja fidnet dat buorre sisaboahtu duojár . son gohččut son čoahkkái oktan dat bargi gii leat seammá fidnu ja dadjat . buorre olmmoš , don diehtit ahte mun riggodat boahtit dát bargu . muhto dál oaidnit ja gullat ieš ge ahte ii duššefal efesos , muhto measta miehtat asia eanangoddi dát bávlos leat hálahit ja dájuhit ollu olmmoš go cealkit ahte olmmoš giehta ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil ii oppa leat ge ipmilaš . ii leat duššefal ballat+V+IV+Der3+Der/n ahte mun fidnu sáhttit šaddat fuotni beaggi , muhto bahá velá leat , ahte stuoris nissonipmil artemis tempel navdit+V+TV+Der2+Der/PassL dušši , ja son gii ollis asia ja oppa máilbmi bálvalit , sáhttit manahit allat árvu . go son gullat dát , de moaráskit ja čuorvut+V+TV+Der3+Der/goahti . stuoris leat efesoslaš artemis . stuibmi viidánit miehtá gávpot , ja buohkat doapmat ja bahkket teáhter ja geassit mielde gaius ja aristarkos gii leat bávlos makedonia+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš mátkeguoibmi . bávlos áigut ieš mannat olmmoš gaskii , muhto son máhttájeaddji hehttet son . muhtun asia eanangoddi ráđđehearrá gii leat bávlos ustit , bidjat maiddái sátni son ahte ii galgat mannat teáhter . olmmošjoavku leat áibbas moivváskit , son čuorvut ja huikit oktii njálbmi , ja eanas son ii oppa diehtit ge manne leat čoahkkanit . juvddálaš hoigadit ovdan aleksandros , ja muhtun joavku čilget ášši son . aleksandros seavvit giehta ahte son áigut doallat bealuštussárdni álbmot . muhto go son árvidit ahte son leat juvddálaš , de buohkat huikit+V+IV+Der3+Der/goahti . stuoris leat efesoslaš artemis . ja stuibmi bistit guokte diibmu áigi . muhto gávpotčálli veadjit loahpas jaskkodahttit olmmoš ja dadjat . efesoslaš , ii go buohkat diehtit ahte efesoslaš gávpot leat gáhttet stuoris artemisa ja son govva mii leat gahččat albmi . dát ii sáhttit okta biehttalit , ja dat dihtii berret don jaskkodit dál , ii ge dahkat mihkkege jallavuohta . dasgo don leat buktit deike dát olmmái gii ii leat tempelsuola ii ge leat bilkidit mun nissonipmil . jos demetrios ja son duojár áigut guoddalit giige , de mun leat diggi ja eananhearrá ; váidut doppe guhtet guoibmi . ja jos don leat eará gáibádus , de diktet lágalaš álbmotdiggi meannudit ášši . dasgo mun veadjit váidut+V+IV+Der2+Der/PassL dat stuibmidit+V+IV+Der2+Der/eapmi sivas mii odne leat dáhpáhuvvat . ii ge mun sáhttit bealuštit dakkár stuibmi . dát sátni son veadjit biđget čoagganeapmi . go stuibmi leat jaskkodit , de bávlos gohččut máhttájeaddji čoahkkái ja árvvosmahttit son . dasto son dahkat dearvvuohta ja vuolgit son luhtte makedonia . mátkkoštit dát guovlu čađa son árvvosmahttit osku+N+Der1+Der/laš ollu sátni . son boahtit hellas gos orrut golbma mánnu . son leat vuolgalit mearra mielde syria , muhto juvddálaš lihtodit+V+IV+Der2+Der/eapmi son vuostái dahkat ahte son mearridit mannat ruovttoluotta makedonia čađa . son fárus mátkkoštit berealaš sopatros , pyrrosa bárdni , tessalonikalaš aristarkos ja sekundos ja derbe+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš gaius , timoteus ja asia eanangoddelaš tykikos ja trofimos . dat vuolgit juo ovdal ja leat vuordit mun troassi . suvrut+V+IV+VAbess láibi bassi maŋŋil mun borjjastit filippi ja deaivat son vihtta beaivi geažes troassi , gos mun orrut čieža beaivi . vahkku vuosttaš beaivi mun leat čoagganit doadjalit láibi . bávlos sártnodit son , ja son joatkit gitta gaskaidja rádjái danne_go son áigut vuolgit nubbi beaivi . dan latnja badjin gosa mun leat čoagganit , leat ollu lámpá . nuorra bárdni gii namma leat eutykos leat čohkkát láse . son nohkkat lossadit go bávlos sárdnidit nu guhká , ja oađđit son gahččat olggos láseráigge goalmmát geardi . son leat jápmit go son loktet son . muhto bávlos mannat vuolás , gopmulit son badjel , fátmmastit son ja cealkit . ii muosehuvvat , gal son leat heagga . bávlos mannat fas bajás , doadjalit láibi ja borrat , ja go son leat sártnodit son gitta dassážii go čuvggodit , de son vuolgit . bárdni son doalvut ruoktot heagga , ja dat leat son stuoris jeđđehus . mun mannat njuolga fanas ja borjjastit assos , gos galgat váldit bávlos mielde . nu son leat mearridit , dasgo son háliidit mannat vázzit dohko . go son deaivat mun assos , de mun váldit son fanas ja mannat mitylen . mun borjjastit dat ja boahtit nubbi beaivi kiosa buohta . maŋit beaivi láddet samos ja velá maŋit beaivi joavdat miletos . bávlos leat nappo mearridit garvit efesos , ii ájihit+V+TV+Der2+Der/PassL asia eanangoddi . son doapmat , vai joavdat jerusalem hellodatbeaivi , jos leat vejolaš . miletos son bidjat sátni efesos ja gohču lusa searvegoddi vuoras . go son leat boahtit , de sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti son . don diehtit mo mun leat eallit don gaskkas oppa dat áigi mii leat vássit vuosttaš beaivi rájes go mun boahtit asia eanangoddi . mun leat bálvalit hearrá vuollegašvuohta ja ganjal buot geahččalus mii mun leat gillát juvddálaš bahá lihtodit+V+IV+Der2+Der/eapmi dihtii . don diehtit ahte ii leat čiehkat mihkkege mii leat sáhttit leat don ávki , muhto mun leat oahpahit don dát sihke almmolaš+A+Der2+Der/at ja ruoktu . mun leat rávvet sihke juvddálaš ja greikalaš dahkat jorgalus ipmil ja oskut hearrá jesus . ja dál vuoigŋa leat čatnat mun ja vuolggahit mun jerusalem , ii ge diehtit mii doppe deaividit mun . dan mun diehtit , ahte bassi_vuoigŋa duođaštit mun juohke gávpot ahte láhkki ja áŧestus vuordit mun . muhto mun ii atnit eallin mii veara , go dušše beassat ollašuhttit mátki ja dat bálvalus mii leat oažžut hearrá jesus . duođaštit evangelium ipmil árbmu birra . ja dál diehtit ahte don ii goasse šat oaidnit mun , don gii gaskkas mun leat vádjolit ja sárdnidit ipmil riika . danne cealkit don dát beaivi ahte mun leat sivaheapme jos okta láhppot , dasgo mun ii leat čiehkat mihkkege , muhto mun leat sárdnidit don viso mii leat ipmil áigumuš . atnit vára alde ja oppa dat eallu mii geahčči bassi_vuoigŋa leat bidjat don ; geahččat ipmil searvegoddi , mii son leat vuoitit ieš ieš varra . mun diehtit ahte go mun leat guođđit don , de gáfat gumpe boahtit don gaskii , ii ge seastit eallu . maiddái don ieš gaskkas čuožžilit muhtun olmmái ja sárdnidit vearri oahppu , vai beassat fillet máhttájeaddji ieš fárrui . goahcat dat dihtii ja muitit ahte golbma jahki ijatbeaivvi mun leat heaitit neavvut juohkehaš don ganjalčalmmiid . ja dál mun addit don ipmil ja son árpmusátni háldu , mii sáhttit hukset don ja addit don árbi son buohkat gii leat bassindahkat+V+TV+Der2+Der/PassL . mun ii leat goasse bivdalit silba dahje golli dahje bivttas giige . don diehtit ahte dát giehta mun leat bargat ja dinet buot mii mun ja mun guoibmi dárbbašit . juohke dáfus mun leat čájehit don ahte don fertet bargat dát láhki ja veahkehit headju ja muitit dát hearrá jesus sátni . leat ávdugas+A+Der2+Der/at addit go oažžut . go bávlos leat cealkit dát , de luoitádit čibbi ala ja rohkadallat son buohkat . buohkat čirrot ja dollet bávlos čeabát birra ja cummistit son . eanet bávččagahttit son dat sátni ahte son ii goasse oažžut oaidnit son šat . ja son mieđuštit son fanas . go mun leat earránit son , de vuolgit borjjastit njuolga kos , nubbi beaivi rhodos ja doppe patara . doppe gávdnat skiipa mii leat vuolgit fenikia ; mun mannat dat sisa ja vuolgit . go oaidnit kypros , de borjjastit suolu lulábeale syria guovlu ja láddet tyros gos boltut+V+TV+Der2+Der/PassL gálvu skiipa . mun gávdnat máhttájeaddji ja orrut son luhtte čieža beaivi . vuoigŋa bagadus mielde son rávvet bávlos mannan bajás jerusalem . go mun leat orrut doppe dat beaivi , de vuolgit ja joatkit mátki . buohkat mieđuštit mun olggos gávpot , nisu ja mánná ge . mearragáddi mun čippostit ja rohkadallat ja dasto dahkat dearvvuohta . mun mannat fanas , ja son gis máhccat ieš ruoktu . tyros joavdat ptolemais , gosa mun mearramátki nohkat . mun buorástahttit oskuguoibmi ja orrut son luhtte beaivi . nubbi beaivi joatkit mátki ja ollet kesarea , ja doppe mannat evangelista filip dállu ja orrut son luhtte . son leat okta dat čiežas , ja son leat njeallje náitalit+V+IV+VAbess nieida gii leat profehtalaš attáldat . mun orrut doppe moanat beaivi , ja dalle boahtit judea vuolás profehta gii namma leat agabos . son boahtit mun lusa ja váldit bávlos boagán , čatnat juolgi ja giehta dat ja cealkit . nu cealkit bassi_vuoigŋa . dát láhki čatnat jerusalem juvddálaš dat olmmái gii dát boagán gullat ja addit son báhkin giehta . go mun gullat dát , de sihke mun ja báiki olmmoš várret bávlos mannan bajás jerusalem . muhto bávlos vástidit . manne don čierrut ja givssidit mun váibmu . ii leat gárvi dušše čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto maiddái jápmit jerusalem mun hearrá jesus namma dihtii . go son ii diktit ieš hálahit+V+TV+Der2+Der/PassL , de mun vuollánit ja dadjat . šaddat hearrá dáhttu . dát beaivi maŋŋil mun ráhkkanit ja vuolgit bajás jerusalem . muhtun kesarea máhttájeaddji ge vuolgit mun fárrui ja doalvut mun kypros+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš mnasona lusa ; son leat leat máhttát+V+TV guhkká . son viessu galgat orrut . go mun boahtit jerusalem , de oskuguoibmi vuostáiváldit mun illu . nubbi beaivi bávlos mannat mun mielde jáhkob lusa gosa vuoras leat čoahkkanit . son buorástahttit son ja muitalit dárkil+A+Der2+Der/at maid ipmil leat dahkat báhkin gaskkas son bálvalus bokte . son máidnut ipmil dat ovddas mii gullet , muhto dasto dadjat bávlos . oskuviellja , don diehtit ahte máŋga duhát juvddálaš leat oskut+V+TV+Der3+Der/goahti , ja son doallat láhka áŋgir+A+Der2+Der/at . dál son leat gullat don birra ahte don oahpahit dat juvddálaš gii orrut báhkin gaskkas , jorggihit eret movsses ja čilget son ahte son ii galgat birračuohppat mánná ii ge eallit mun vierru mielde . maid mun dál dahkat . fargga šaddat dovddus ahte don leat boahtit . dag dál danne nugo mun gohččut don . mun leat njeallje olmmái dáppe gii leat dahkat lohpádus . váldi dát njealjis mielde ja buhtistit+V+TV+Der2+Der/ahtti ieš oktan son . máksit dát gollu , vai son beassat ráhket oaivi . de buohkat áddet ahte ii leat duohta mii son leat gullat don birra , muhto ahte don ieš eallit láhka mielde ja doallat dat . dat báhkin hárrái guhte leat oskut+V+TV+Der3+Der/goahti , mun leat čállit reive ja addit diehtu ahte son galgat hilgut biergu mii oaffaruššat+V+TV+Der2+Der/PassL eahpeipmil , varra , buvihit+V+TV+Der2+Der/PassL ealli biergu ja fuorrávuohta . nubbi beaivi bávlos váldit olmmái mielde ja buhtistit+V+TV+Der2+Der/ahtti ieš oktan son . dasto son mannat tempel dieđihit goas buhtistanáigi loahpahit+V+TV+Der2+Der/PassL nu_ahte oaffar sáhttit oaffaruššat+V+TV+Der2+Der/PassL juohkehaš ovddas . go dat čieža beaivi leat measta vássit , de asia eanangoddi juvddálaš fuomášit son tempelšillju . son moivašuhttit olmmošjoavku , dohppet son ja čuorvut . israellaš , veahkehit mun . dá leat dat olmmái gii oahpahit juohke sajis ja buohkat álbmot vuostá ja láhka ja dát bassi báiki vuostái . ja dál son leat váldit velá greikalaš mielde ja eahpebasuhit dát bassi báiki . son leat nappo ovdal oaidnit efesos+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš trofimos searválagaid son gávpot ja jáhkkit dál ahte bávlos leat váldit son mielde tempel . oppa gávpot lihkahit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja olmmoš čoahkkanaddat , dohppet bávlos ja rohttet son eret tempelšillju , ja poarta giddet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL dakkaviđe . son leat cábmit son measta jámas go romalaš soalddát kommandánta boahtit gullat ahte ollis jerusalem leat moivi . go olmmoš oaidnit kommandánta ja soalddát , de heaitit cábmit bávlos . kommandánta mannat ovdan ja váldit bávlos gitta ja gohččut čatnat son guokte láhkki . de son jearrat gii bávlos leat ja maid son leat dahkat . muhto olmmoš čuorvut , nubbi dát , nubbi duo , ja go son ii sáhttit oažžut albma diehtu dát riedja dihtii , de son gohččut doalvut bávlos ladni . muhto go bávlos ollet boardda , de soalddát fertet guoddit son danne_go olmmoš bahkket garas juohke guovlu . dasgo ollis olmmošjoavku čuovvut maŋŋi ja čuorvut . goddit son . son leat aiddo doalvut bávlos ladni go son jearrat kommandánta . beassat go cealkit don mihkkege . son vástidit . máhttit go greikkagiella . dalle han don ii leat dat egyptalaš gii muhtun áigi dás ovdal dagahit stuibmi ja doalvut njeallje duhát olmmošgoddi meahcci . bávlos dadjat . mun leat juvddálaš tarsos , kilikia eret ja dat gávpot ássi mii vissa buohkat dovdat . mun bivdit don , suovva mun sárdnut olmmoš . kommandánta suovvat dat , ja čuožžut boardda alde bávlos seavvit olmmoš giehta . go son jaskkodit , de sárdnidit son hebreagiella . álbmotguoibmi ja áhčči , gullat mii mun dál sárdnut ieš bealuštus . go son gullat ahte son sárdnut son hebreagiella , de šaddat velá jaskat+A+Comp+Der2+Der/at . bávlos joatkit . mun leat juvddálaš , riegádit tarsos , kilikia , muhto leat bajásšaddat dát gávpot gamaliel juolgi ovddas ja oažžut vuđolaš oahpahit+V+TV+Der2+Der/eapmi mun máttar láhka dárkil vuohki mielde , ja mun leat áŋgir ipmil bealis nugo don gis buohkat leat odne . mun leat doarrádallat jápmin ja goddin son gii čuovvut dát geaidnu , ja leat čatnat ja addit giddagas sihke olmmái ja nisu . dan sáhttit bajimušbáhppa ja vuoras ráđđi duođaštit . son addit mun reive damaskus álbmotguoibmi , ja mun vuolgit dohko váldit gitta son gii leat doppe , ja buktit+V+TV+Der2+Actor son láhkki jerusalem , vai son ráŋggáštit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto johtit dohko , go lahkanit+V+IV+Der3+Der/goahti damaskus gaskabeaivi áigi , šloavggihit fáhkkestaga mun birra šearrat čuovga albmi . mun gahččat eanan ja gullat jietna mii cealkit mun . sávlos , sávlos , manne doarrádallat mun . mun jearrat . hearrá , gii don leat . son vástidit . mun leat nasaret+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš jesus gii don doarrádallat . mun mátkeguoibmi oaidnit gal čuovga , muhto ii gullat jietna mii sárdnut mun . mun jearrat . hearrá , mii mun galgat dahkat . ja hearrá cealkit mun . čuožžilit bajás ja mannat damaskus . doppe beassat gullat makkár doaibma don leat mearridit+V+TV+Der2+Der/PassL . šearrat čuovga dihtii mun ii oaidnit , ja son gii leat mun , láidet mun giehta nu_ahte boahtit damaskus . doppe leat olmmái gii namma leat ananias . son eallit ipmilbalolaš láhka mielde , ja buot dat báiki juvddálaš addit son buorre duođaštus . son boahtit mun lusa ja cealkit . sávlos , vieljaš , šaddat fas oaidni . dan seammás mun oaidnit+V+TV+Der3+Der/goahti ja oaidnit son . son dadjat mun . mun máttar ipmil leat válljet don dovdat son dáhttu , oaidnit vanhurskkis ja gullat son sárdnut ieš jietna . dasgo don šaddat son duođašteaddji ja muitalit buot olmmoš dat mii leat oaidnit ja gullat . mii ádjánit . čuožžilit , diktit ieš gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL ja suddu sihkkut+V+TV+Der2+Der/PassL eret ja čuorvut hearrá namma . go mun leat máhccat jerusalem ja leat rohkadallat tempel , de rohttašuvvat son cealkit mun . doapmalit eret jerusalem nu johtilit go sáhttit , dasgo son ii vuostáiváldit don duođaštus mun birra . ja oaidnit hearrá . mun vástidit . hearrá , son han diehtit ieš ahte mun juohke synagoga bidjat giddagas son gii oskut don ja diktet son spihččet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . ja go don duođaštit+V+TV stefanus varra golggahit+V+TV+Der2+Der/PassL , de leat ieš dat ja dohkkehit dat ja fáktet son sorbmejeaddji bivttas . muhto hearrá cealkit mun . vuolgit , dasgo mun áigut vuolggahit don guhkká eret báhkin lusa . dassážii son guldalit bávlos , muhto de čuorvut+V+TV+Der3+Der/goahti . jávkadit dát olmmoš eanan alde . dákkár ii berret beassat eallit . son huikit ja rámškut oalgegákti ja bálkut sáttu áibmu . dalle kommandánta gohččut doalvut bávlos ladni . son gohččut son gažadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja spihččet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL gávnnahit dihtii manne son čuorvut nu son vuostái . muhto go son čatnat bávlos gitta ja áigut spihččet+V+TV+Der3+Der/goahti son , de bávlos jearrat offiseara gii leat dat . leat go don lohpi spihččet roma riikkavuloš gii ii leat oažžut duopmu ge . go offiseara gullat dat , de mannat kommandánta lusa ja dadjat . váruhit , dasgo dát olmmái leat roma riikkavuloš . kommandánta mannat dalle ieš bávlos lusa ja jearrat . muitalit , leat go don roma riikkavuloš . kommandánta dadjat . mun leat máksit ollu ruhta oažžut dat riikkavulošvuoigatvuohta . bávlos vástidit . de leat . muhto bávlos vástidit . mun leat riegádit dat . son gii galgat gažadit son , geassádit dallánaga . ja kommandánta šaddat ballu go árvidit ahte son leat čatnat láhkki roma riikkavuloš . kommandánta háliidit diehtit vissis+A+Der2+Der/at mii juvddálaš áššáskuhttit bávlos , ja nubbi beaivi son čoavdit son láhkki , gohču čoahkkái bajitbáhppa ja ollis ráđđi ja viežžat bávlos son ovdii . bávlos geahčai njuolga ráđđi ja dadjat . álbmotguoibmi , gitta dát beaivi rádjái mun leat eallit buhtis oamedovdu ipmil ovddas . bajimušbáhppa ananias gohččut son gii čuožžut lagamus , došket bávlos njálbmi . bávlos cealkit son . ipmil cábmit don , don kálket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL seaidni . don leat čohkkát dás dubmet dihtii mun láhka mielde , muhto don rihkkut láhka go gohččut cábmit mun . son gii leat čuožžut dat , dadjat . bealkkihit go don ipmil bajimušbáhppa . bávlos vástidit . álbmotguoibmi , ii mun diehtit ahte son leat bajimušbáhppa , dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . ii galgat garuhit álbmot oaivámuš . muhto go bávlos diehtit ahte ráđđi nubbi oassi leat saddukealaš ja nubbi gis farisealaš , de son čuorvut son . álbmotguoibmi , mun leat farisealaš ja farisealaš bárdni . dál leat áššáskuhttit+V+TV+Der2+Der/PassL jábmi bajásčuožžileapmi doaivva dihtii . go son dadjat dát , de šaddat riidu farisealaš ja saddukealaš gaskii , ja čoahkkin bieđganit guokte bealle . dasgo saddukealaš oaivvildit ahte ii leat bajásčuožžilit ii ge eŋgel ja vuoiŋŋadit , muhto farisealaš oskut buot dat . dál son čuorvut+V+TV+Der3+Der/goahti ja farisealaš bealládat čuožžilit muhtun čálaoahppavaš ja vuostálastit garas . mun ii gávdnat mihkkege bahá dát olmmái . mo jos eŋgel dahje vuoigŋa leat sárdnut son . nággu šaddat nu garas ahte kommandánta ballat ahte son gaikkodit bávlos . danne son gohččut soalddát mannat vuolás ja rohttet bávlos eret son gaskkas ja doalvut son ladni . čuovvovaš idja hearrá čuožžut bávlos ovddas ja cealkit . leat dorvu+N+Der1+Der/laš . seammá láhki go don leat duođaštit mun birra jerusalem , nu fertet duođaštit roma ge . nubbi iđit juvddálaš lihtodit bávlos vuostái ja vuordnut ahte ii áigut borrat ii ge juhkat ovdal_go leat goddit son . badjel njealljelogi olmmái leat mielde dát lihtodit+V+IV+Der2+Der/eapmi . son mannat bajitbáhppa ja vuoras lusa ja dadjat . mun leat vuordnut ahte ii áigut máistit biebmu ovdal_go leat goddit bávlos . ávžžuhit don ja ráđđi kommandánta buktit son don ovdii fas dego mahkáš áigut dutkat son ášši dárkil+A+Comp+Der2+Der/at . de mun leat gárvvis goddit son ovdal_go joavdat don lusa . bávlos neahpi gullat dát lihtodit+V+IV+Der2+Der/eapmi birra , ja son mannat bajás ladni ja muitalit dát bávlos . bávlos rávkat lusa muhtun offiseara ja dadjat son . doalvut dát nuorra olmmái kommandánta lusa , dasgo son leat son diehtu . offiseara váldit bárdni mielde ja doalvut son kommandánta lusa ja dadjat . fáŋga bávlos rávkat mun lusa ja dáhttut doalvut dát bárdni don ovdii . son leat don dadjamuš . kommandánta váldit bárdni giehta ja mannat sierranassii ja jearrat . mii don leat mun muitalit . bárdni vástidit . juvddálaš leat soahpat ahte son áigut ihttin gohččut don doalvut bávlos ráđđi ovdii dego áigut guorahallat son ášši dárkileabbut+V+TV+Der2+Actor . muhto ii fal miehtat son ; dasgo son leat eanet go njealljelogis gii leat vuođgŋit son . son leat vuordnut ahte ii áigut borrat ii ge juhkat ovdal_go leat goddit son . dál son leat gárvvis ja leat vuordit ahte don miehtat dat . kommandánta diktit bárdni mannat , muhto gieldit son garas . ii almmuhit giige ahte leat muitalit mun dát . kommandánta gohččut lusa guovttis offiseara ja dadjat . ráhkkanahttit guoktečuođi soalddát vuolgit kesarea otná idja goalmmát diibmu maŋŋil . váldi mielde čiežalogi riidet+V+IV ja guoktečuođi sáiteolmmái , ja háhkat+V+TV+Der2+Actor maiddái riidenheasta bávlos ja doalvut son dearvan eananhearrá feliks lusa . de son čállit reive dát sátni . klaudius lysias dearvvahit allaárvosaš eananhearrá feliks . juvddálaš leat váldit gitta dát olmmái , ja son leat cábmit son jámas go mun boahtit soalddát ja gádjut son dasgo mun boahtit diehtit ahte son leat roma riikkavuloš . mun vuolggahit son vuolás son ráđđi , danne_go dáhttut gullat mii son leat áššáskuhttit son . mun gávnnahit ahte váidalus guoskat son láhkagažaldat ii ge mii mii ánssášit jápminduopmu dahje giddagas . danne go dieđihit+V+TV+Der2+Der/PassL mun ahte juvddálaš lihtodit dát olmmái vuostái , mun vuolggahit son njuolga don lusa . mun leat dieđihit son áššáskuhttit+V+TV+Der2+Actor ge ahte son oažžut buktit don ovdii váidalus son vuostái . gohččun mielde soalddát váldit bávlos mielde ja doalvut son ihkku antipatris . nubbi beaivi son máhccat ladniseaset ja diktit riidet+V+IV+Der1+Der/j+Der2+Actor doalvut son viidáseappot . go riidet+V+IV+Der1+Der/j+Der2+Actor joavdat kesarea , de addit reive eananhearrá ja divvut bávlos son ovdii . son lohkat reive ja jearrat guhte eananguovlu bávlos boahtit . go son gullat ahte dat leat kilikia eret , de dadjat . mun gažadit don go don áššáskuhttit leat boahtit . de gohččut bávlos gáhttet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL herodes šloahttaladni . vihtta beaivi maŋŋil boahtit bajimušbáhppa anania dohko vuolás oktan muhtun vuoras ja láhkačeahppi gii namma leat tertullus . son bidjat eananhearrá ovdii áššáskuhttin bávlos vuostái . bávlos rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL sisa , ja tertullus áššáskuhttit+V+TV+Der3+Der/goahti son . allaárvosaš feliks . don dihtii mun leat oažžut ráfi juohke báiki , ja dát álbmot leat dál buorre dilli don viissis stivrejupmi dihtii . stuora giitevaš+A+Der3+Der/vuohta mun dovddastit dát álo ja juohke sadji . mun ii áigut ájihit don guhká , muhto sihtat ahte don guldalit mun oanehaš boddu+N+Der1+Der/Dimin dábálaš buorredáhtolaš+A+Der3+Der/vuohta . mun leat gávnnahit dát olmmái duohta rohttudávda . son dagahit ráfehisvuohta juvddálaš gaskkas miehtá máilbmi ja leat nasaretlaš suorgi oaivámuš . son leat geahččalit eahpebasuhit velá tempel ge , muhto de mun dohppet son ja dáhttut dubmet son láhka mielde . muhto kommandánta lysias boahtit ja rohttet son veahkaválddálašvuohta eret mun giehta . ja son gohččut bávlos áššáskuhttit+V+TV+Der2+Actor boahtit don lusa . don sáhttit ieš dutkat son , de fuomášit viessu mii mun áššáskuhttit son . juvddálaš doarjut dát váidalus ja duođaštit ahte nie leat . eananhearrá seavvilit dalle bávlos , ja son sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti . mun diehtit ahte don leat leat dát álbmot duopmár máŋga jahki . danne mun bealuštit ieš roahkkatvuohta . don sáhttit ieš dárkkistit ahte ii leat eanet go guoktenuppelohkái beaivi dat rájes go mun mannet bajás jerusalem rohkadallat ipmil doppe . ii ge okta oaidnit mun nákkáhallat giige dahje giivváskahttit álbmot , ii tempel , ii synagoga ii ge gávpot ge . ii ge son sáhttit duođaštit dat mii áššáskuhttit mun . muhto dát mun dovddastit don , ahte mun čuovvut dat geaidnu mii son gohčodit sierrasearvi , ja dát láhki bálvalit mun máttar ipmil , oskut buot dat mii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL láhka ja profehta , ja mun leat seammá doaivva go dát ge , ahte bajásčuožžileapmi jábmi luhtte boahtit sihke vanhurskkis ja vanhurskkismeahttun . danne bargat dat ala ahte mun álo leat buhtis oamedovdu ipmil ja olmmoš ovddas . maŋŋil go leat eret máŋga jahki , de boahtit buktit attáldat álbmot ja oaffaruššat . dahkat dát son gávdnat mun tempel , gos leat buhtistit+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/n , ii ge gostege leat dihttot stuibmi dahje ráfehisvuohta . muhtun asia eanangoddi juvddálaš oaidnit mun , ja dat galgat ieš leat dás don ovddas áššáskuhttit+V+TV+Der3+Der/n mun jos leat mihkkege mun vuostái . dahje diktit dát ieš muitalit mii son gávdnat mun sivalaš go čuožžut ráđđi ovddas , leat go juo aiddo dát dajaldat sivas mii mun čurvet go čuožžut son ovddas . don áššáskuhttit mun odne jábmi bajásčuožžileapmi dihtii . feliks dovdat bures hearrá geaidnu , ja son maŋidit ášši ja dadjat . go kommandánta lysias boahtit vuolás deike , de váldit dát ášši duopmu . feliks gohččut offiseara doallat bávlos giddagas , muhto geahppat eaktu , ii ge son ieš olmmoš galgat hehttet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL veahkehit son . moadde beaivi maŋŋil feliks boahtit oktan áhkká drusilla gii leat juvddálaš . son rávkat bávlos ovdan ja guldalit son sárdnut osku birra jesus kristus . muhto go bávlos sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta ja mearálašvuohta ja boahttevaš duopmu birra , de feliks ballát ja dadjat . dál leat doarvái , mannat . go mun leat dilli , de rávkat don lusa . son doaivut dat ge ahte bávlos addit son ruhta . danne son rávkat son dávjá ja sártnodit son . go guokte jahki leat vássit , de porkius festus boahtit feliks sadjái . feliks háliidit bisuhit buorre gaskavuohta juvddálaš , ja dat dihtii son diktit bávlos ain čohkkát giddagas . golbma beaivi maŋŋil go festus leat álgit ámmát , de son vuolgit kesarea bajás jerusalem . bajitbáhppa ja juvddálaš oaivámuš boahtit son lusa guoddalit bávlos vuostái . son átnut son doarjut son ja viežžat bávlos jerusalem , dasgo son leat ráđđádallat vuođgŋit ja goddit son mátki . muhto festus vástidit ahte bávlos galgat gáhttet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL kesarea , ja ahte son ieš fargga leat máhccat dohko vuolás . son dadjat . vuolgit don oaivámuš vuolás mun ja váidalit son dat olmmái , jos son leat mihkkege boasttuvuohta . festus ii leat orrut doppe eanet go gávcci dahje logi beaivi go vuolgit fas vuolás kesarea . nubbi beaivi son čohkánit duopmárstuollu ja gohču son buktit ovdan bávlos . son boahtit sisa , ja juvddálaš gii leat boahtit vuolás jerusalem , birastahttit son ja áššáskuhttit son garas . son ii goitge sáhttit mihkkege duohta duođaštit . muhto bávlos bealuštit ieš ja dadjat . mun ii leat moktege suddudit juvddálaš láhka vuostái , ii tempel ii ge keaissir vuostái . festus háliidit áinnas juvddálaš bealli , ja danne son jearrat bávlos . vuolgit go bajás jerusalem , vai dubmet don doppe dát ášši . muhto bávlos vástidit . mun čuožžut dás keaissir duopmostuollu ovddas , ja mun leat vuoigatvuohta dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL dás . juvddálaš vuostái mun ii leat dahkat mihkkege vearri , nugo don diehtit bures . jos mun leat dahkat vearrivuohta ja juoga mii ánssášit jápminduopmu , de ii beasadallat jápmin . muhto jos son áššáskuhttin leat dušši , de ii okta sáhttit addit mun son háldu . mun guoddalit ášši keaissir ovdii . festus sártnodit ieš ráđđeaddi ja cealkit . don leat guoddalit ášši keaissir ovdii ; don beassat keaissir lusa . moadde beaivi maŋŋil boahtit gonagas agrippa ja berenike kesarea festus guossi . go leat orrut doppe eanet beaivi , de festus čilget bávlos ášši gonagas ja dadjat . mun leat dáppe olmmái gii feliks guođđit deike fáŋga . go mun leat jerusalem , de bajitbáhppa ja juvddálaš vuoras áššáskuhttit son ja gáibidit son dubmehallat . mun vástidit ahte ii leat romalaš vierrut addit áššáskuhttit+V+TV+Der/PassS olmmái gii háldu ovdal_go son ieš leat beassat deaivat áššáskuhttit+V+TV+Der2+Actor ja leat oažžut vejolašvuohta bealuštit ieš sivahallat vuostái . go son boahtit čoahkkái deike , de ii mun ge ájahallat ášši , muhto nubbi beaivi juo čohkánit duopmárstuollu ja gohččut buktit olmmái ieš ovdii . áššáskuhttit birastahttit son , muhto ii son sivahallat son dakkár vearredahku mii mun leat navdit . son goit leat soames nággu son ieš oskkoldat birra ja muhtun jesus birra gii leat jápmit , muhto gii bávlos čuoččuhit leat eallin . muhto go mun leat eahpádus dát ášši de jearrat son vuolgit go jerusalem dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL doppe . muhto go bávlos gáibidit ášši dutkat+V+TV+Der2+Der/PassL ođđasis ja dáhttut gáhttet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL dassážii go majestehta sáhttit mearridit ášši , de mun gohččut doalahit son giddagas dassážii go beassat vuolggahit son keaissir lusa . agrippa dadjat festus . mun ieš ge háliidit gullat dát olmmái . festus vástidit . juo ihttánaga beassat gullat son . nubbi beaivi boahtit agrippa ja berenike ollis čikŋa ja vázzit diggelatnja oktan kommandánta ja gávpot allat olmmái . festus gohččun mielde bávlos buktit+V+TV+Der2+Der/PassL sisa . ja festus sárdnut . gonagas agrippa ja don buohkat gii leat dás mun . don oaidnit dát olmmái gii dihtii buot juvddálaš leat jorggihit mun , sihke jerusalem ja dáppe , čuorvut ahte son ii galgat šat beassat eallit . muhto mun leat gávnnahit ahte son ii leat dahkat mihkkege mii ánssášit jápminduopmu ; ja go son ieš leat guoddalit ášši majestehta ovdii , de mun leat mearridit vuolggahit son dohko . datte mun ii leat mihkkege sihkar diehtu mii čállit majestehta son birra . danne buktit son don ovdii ja erenoamážit don ovdii , gonagas agrippa , vai mun dutkan maŋŋil oažžut juoga maid čállit . dasgo mun miella ii leat dohkálaš vuolggahit fáŋga almmá čilget váidalus son vuostái . dalle agrippa dadjat bávlos . don beassat dál buktit ášši ovdan . bávlos loktet giehta ja sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti bealuštus . gonagas agrippa . mun atnit ieš lihkolaš go beassat bealuštit ieš odne aiddo don ovddas buot dat vuostái mii juvddálaš áššáskuhttit mun . don dovdat erenoamáš bures buot juvddálaš vierru ja riidogažaldat . danne mun bivdit don guldalit mun gierdavaš+A+Der2+Der/at . buot juvddálaš dovdat mun eallingeardi nuorravuohta rájes . son diehtit mo mun álgu rájes eallit álbmot searvi jerusalem . son leat dovdat mun guhká , ja jos dáhttut , de sáhttit duođaštit ahte mun leat eallit farisealaš mun osku garas suorgi mielde . ja dál mun leat áššáskuhttit+V+TV+Der/PassS dat lohpádus doaivu dihtii mii ipmil addit mun máttar . dát lohpádus mun guoktenuppelohkái čearda doaivut+V+TV+Der/PassS beassat oaidnit ollašuvvat ja danne son bálvalit ipmil váibat ijatbeaivvi . gonagas , dát doaivu dihtii áššáskuhttit juvddálaš mun . manne leat don jáhkkemeahttun ahte ipmil bajásčuoččáldahttit jábmi . mun ieš ge gáddit oktii ahte galgat juohke láhki soahtat nasaret+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš jesus namma vuostái , ja mun dahkat dat maiddái jerusalem . mun oažžut váldi bajitbáhppa ja bálkestit ollu bassiolmmoš giddagas , ja go son sorbmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , de jienastit dat beali ge . buot synagoga ráŋggáštit+V+TV+Der2+Der/ahtti son dávjá ja bágget son bilkidit jesus , ja moarri doarrádallat son gitta olgoriika gávpot . dan dihtii vuolgit oktii damaskus bajitbáhppa váldi ja isitvuohta . dohko johtit , gonagas , oaidnit beaiveguovdil čuovga albmi , šearrat go beaivváš , báitit mun birra ja son birra gii leat mun mielde . mun buohkat gahččat eanan , ja mun gullat jietna cealkit ieš hebreagiella . sávlos , sávlos , manne doarrádallat mun . don šaddat lossat čiekčat seahčagas vuostái . mun jearrat . hearrá , gii don leat . ja hearrá cealkit . mun leat jesus gii don doarrádallat . muhto čuožžilit ja čuožžut ieš juolgi alde . mun leat almmustahttit ieš don , dasgo mun leat válljet don bálvaleaddji ja duođašteaddji , muitalit dihtii sihke dat birra mii don leat oaidnit ja maid mun čájehit don maŋŋil go mun gádjut don ieš álbmot ja báhkin . son lusa mun vuolggahit don rahpat son čalbmi , vai son jorgalit seavdnjadas čuovgadas ja sáhtán fápmu ipmil . nu son oažžut suddu ándagassii addojupmi ja oassi son searvi gii leat basuhit+V+TV+Der2+Der/PassL go son oskut mun . danne , gonagas agrippa , mun ii leat leat eahpegulolaš albmi+N+Der1+Der/laš oainnáhus . muhto mun sárdnidit , vuosttažettiin son guhte leat damaskus , de jerusalem ja dasto judea ja báhkin ahte son fertet dahkat buorádus ja jorgalit ipmil ja dahkat dahku mii duođaštit jorgalus . dát sivas juvddálaš váldit mun gitta tempelšillju ja geahččalit heakkahuhttit mun . muhto dát beaivi rádjái ipmil leat veahkehit mun , nu_ahte mun čuožžut dás ja duođaštit uhcahaš ja stuoris , ii ge mun dadjat eará go dat maid profehta ja movsses leat einnostit , ahte messias galgat gillát ja vuosttaš bajásčuožžilit jábmi luhtte , ja son galgat sárdnidit čuovggas sihke mun álbmot ja báhkin . go bávlos ná leat bealuštit ieš , de dadjat festus allat jietna . bávlos , don leat miella haga . buot don oahppu mielahuhttit don bávlos vástidit . gudnejahttit+V+TV+Der/PassS festus , ii mun leat mielaheapme , dasgo buot mii mun sárdnut , leat duohta ja jierbmi+N+Der1+Der/laš sátni . gonagas han dovdat buot dát ášši , ja son mun sárdnut roahkkat+A+Der2+Der/at . mun leat vissis dat ahte ii mihkkege dás leat amas son ; ii han dat leat dáhpáhuvvat doaresbeale loavku . gonagas agrippa , oskut go don profehta . mun diehtit ahte don oskut . agrippa dadjat bávlos . unná váilut dat ahte don leat hálahit mun šaddat kristtalaš . bávlos vástidit . váilut unnán dahje ollu , de mun rohkos ipmil leat ahte ii duššefal don , muhto buohkat gii gullet mun odne šaddat dego mun , duššefal dát láhkki haga . de gonagas čuožžilit ja nu maiddái eananhearrá ja berenike ja olle son joavku . go son leat geassádit sierranassii , de háleštit gaskan+Adp+PxPl3++ ja dadjat . dát olmmái ii leat dahkat mihkkege mii ánssášit jápminduopmu dahje giddagas . ja agrippa dadjat festus . dát olmmái leat oažžut luoitit luovus jos ii leat guoddalit ášši keaissir . go leat mearridit+V+TV+Der2+Der/PassL ahte mun galgat borjjastit italia , de bávlos ja muhtun eará fáŋga addit+V+TV+Der2+Der/PassL juliusnammasaš offiseara háldu , gii gullat keaissir soahteossodat . mun mannat muhtun adramyttiona fanas mii leat mannat asia eanangoddi hápman , ja de vuolgit borjjastit . min mielde leat makedonia+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš aristarkos gii leat tessalonika eret . nubbi beaivi fitnat sidon , ja julius meannudit ustitlaš bávlos ja diktit son mannat ustit lusa , vai son beassat addit son mii son dárbbašit . mun vuolgit fas ja borjjastit kypros mieđabealle , danne_go mun leat vuostebiegga . de borjjastit rastá mearra kilikia ja pamfylia olggobeale ja boahtit myrai lykia . doppe offiseara gávdnat muhtun aleksandria skiipa mii leat mannat italia , ja son bidjat mun dat fárrui . máŋga beaivi borjjastit hui gulul , ja illá joavdat knidosa rádjái . biegga hehttet mun beassat guovlu , ja mun doalahallat danne vuolábeale kreta salmone lahka . illá beassat suolu gáddeguorra ja boahtit báiki mii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL buorre hápman , lasea gávpot lahkosat . guhkes áigi leat gollat dat mátki ja leat juo maŋŋil fástobeaivi , ja šaddat+V+IV+Der3+Der/goahti váralaš borjjastit . danne bávlos rávvet son ja dadjat . olmmái , mun oaidnit ahte guhkkelebbui borjjastit+V+IV+Der2+Der/eapmi buktit lihkuhisvuohta ja vahát ; ii massit dušše gálvu ja skiipa , muhto heagga ge . muhto offiseara luohttit eanet+A+Comp+Der2+Der/at skiipa jođiheaddji ja eaiggát go dat maid bávlos dadjat . ja go hápman ii heivet dálveorohat , de eanas háliidit borjjastit eret dat ja geahččalit ollet feniks orrut doppe dálvi . dát kreta hápman leat rabas máttaoarjjás ja davveoarjjás . go dál biekkastit luládat , de son gáddit sáhttit dahkat nugo áigut , ja son rohttet áŋkor ja borjjastit kreta gáddeguorra . muhto fargga boahtit suolu badjel garas riđđu , mii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL davvinuorttadat . dat doalvut skiipa veagal , ja go ii leat vejolaš doalahit dat biegga vuostái , de mun vuollánit ja luoitit ieš rievdat . mun boahtit muhtun kauda-nammasaš sulloš mieđabealle , ja illá veadjit gádjut skiipafanas . son geassit dat skiipa , ja sihkkarastit dihtii skiipa son gárrat dat oarra . go son dál ballat rievdat syrteluokta sáttonjuorra de luoitit borjjas , ja nu son rievddadit . go riđđudálki ain hehttet mun , de nubbi beaivi olmmái bálkut+V+TV+Der3+Der/goahti gálvu mearra . ja goalmmát beaivi bálkut ieš maiddái skiipabierggas ge mearra . ii beaivváš ii ge násti oidnot máŋga beaivi ja garas dálki biestit ain . loahpas nohkat+V+IV+Der3+Der/goahti doaivva gádjut+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto go guhkki áigi olmmái ii leat oažžut mihkkege borrat , de bávlos loaiddastit son gaskii ja cealkit . olmmái , don leat galgat guldalit mun ii ge vuolgit kreta , de leat vealtat sihke lihkuhisvuohta ja vahát . muhto dál bivdit ahte don leat dorvu+N+Der1+Der/laš , dasgo ii okta don duššat , muhto skiipa gal duššat . dasgo mannat idja boahtit ipmil eŋgel mun lusa , dat ipmil gii mun gullat ja gii mun bálvalit . eŋgel cealkit . ii ballat , bávlos . don beassat čuožžut keaissir ovddas , ja ipmil leat addit don buohkat gii leat johtit don mielde . leat dat dihtii dorvu+N+Der1+Der/laš . dasgo mun leat dat osku ipmil ahte buot mannat nu mun leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL ; mun rievdat gal muhtun suolu . mun leat dál rievddadit adriamearra njealljenuppelohkái jándor go mearraolmmái ihkku árvidit ahte gáddi leat lahka . son mihtidit guoktelogi salla čikŋodat . veahá siskelis mihtidit fas vihttanuppelohkái salla . son ballat mannan boađđu ala ja bálkestit njeallje áŋkor maŋŋestávdni ja sávvat dušše ahte beaivi boahtit . mearraolmmái geahččalit báhtarit skiipa ja bidjat skiipafanas čáhci dahkaluddat ahte son áigut bidjat áŋkor ovdastávdni . muhto bávlos dadjat offiseara ja soalddát . jos dát olmmái ii bissut skiipa , de don ii sáhttit gádjut+V+TV+Der2+Der/PassL . de soalddát botket báddi mii doallat fanas , ja diktit dat rievdat eret . go beaivi leat čuvggodit , de bávlos ávžžuhit son buohkat boradit ja dadjat . don leat dál vuordit borrat njealljenuppelohkái beaivi ii ge leat oažžut mihkkege heagga . dan dihtii ávžžuhit don dál boradit ; dat leat dárbbašlaš , vai don sáhttit gádjut+V+TV+Der2+Der/PassL . ii okta don duššat vuoktačalbmi+N+Der1+Der/Dimin ge oaivi . go bávlos leat dadjat dat , de váldit láibi , giitit ipmil buohkat gullut , doadjalit dat ja borrat . buohkat árvvosmuvvat fas ja boradit+V+TV+Der3+Der/goahti . mun leat oktiibuot guoktečuođičiežalogiguhtta olmmoš skiipa . go son leat gallánit , de bálkut gordnegálvu mearra , vai skiipa geahpput+V+IV+Der2+Actor . go beaivi čuvggodit , de son ii dovdat eanan , muhto son oaidnit luokta mii leat sáttogáddi , ja áigut geahččalit rievdat+V+IV+Der1+Der/h skiipa dat . son botket áŋkorbáddi ja luoitit dat mearra , ja dat seammás čoavdit stivrranbáddi ge . de rohttet ovdageašborjjas bajás ja mannat biegga mielde gáddi guovlu . son rievdat sáttonjuorra guovlu mii leat čieŋal guokte bealle , ja dat borjjastit skiipa gitta . ovdastávdni čuoggasit njuorra ja coahkut+V+IV+Der2+Actor dat , muhto bárru cuvket skiipa maŋŋegeahči . soalddát áigut dál goddit fáŋga amas okta beassat vuodjalit báhtarussii . muhto offiseara dáhttut gádjut bávlos ja hehttet son . son gohččut son gii máhttit vuodjat , njuiket čáhci vuosttaš ja mannat gáddi , ja gohččut eará boahtit maŋŋi fiellu dahje skiipagáhppálat alde . dát láhki buohkat beassat dearvan gáddi . go mun leat gádjut+V+TV+Der2+Der/PassL , de oažžut diehtit ahte suolu namma leat malta . suolu ássi leat hui veahkkái mun . son cahkkehit dolla ja atnit mun buohkat fuolla , dasgo leat ráššodálki . bávlos leat čohkket risselátna , ja go leat bidjat dat dolla , de gearpmaš njoammut olggos báhkas geažil ja čuolastit ieš gitta son giehta . go suolu ássi oaidnit gearpmaš heaŋgát son giehta , de dadjat guhtet guoibmi . dát olmmái leat vissis olmmošgoddi . son leat gádjut+V+TV+Der2+Der/PassL mearra , muhto mávssahit+V+TV nissonipmil ii diktit son eallit . muhto bávlos šluvgit+V+TV+Der1+Der/l gearpmaš eret giehta njuolga dolla ii ge son oažžut makkárge vihki dat , vaikko son vuordit son bohtanit dahje fáhkkestaga gahččat jábmi . muhto go leat vuordit guhká ja oaidnit ahte ii bávlos dáhpáhuvvat mihkkege bahá , de molsut oaivil ja dadjat ahte son leat muhtun ipmil . dát báiki lahka leat stuoris gárdin mii gullat suolu allat virgeolmmái , gii namma leat publius . son vuostáiváldit mun ustitlaš+A+Der2+Der/at ieš guossi golbma beaivi . publius áhčči leat aiddo dalle veallát buohcci feber ja garas čoavjedávda . bávlos mannat son lusa , rohkadallat ja bidjat giehta son ala ja buoridit son . dás maŋŋil boahtit eará ge suolu buohcci , ja buoridit+V+TV+Der2+Der/PassL . son atnit mun allat árvu , ja go mun vuolgit , de addit mun buot mii dárbbašit . golbma mánnu maŋŋil borjánit aleksandria+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš skiipa mii leat leat dálvi suolu . mun boahtit syrakus gos orrut golbma beaivi . dat borjjastit fas regium . nubbi beaivi šaddat lullibiegga ja beaivi maŋŋil boahtit puteol . doppe deaivat muhtun oskuguoibmi , gii bovdet mun orrut son luhtte čieža beaivi . ja de ollet roma . oskuguoibmi doppe leat gullat mun birra ja boahtit mun ovddal gitta forum appi ja tres tabernae rádjái . bávlos giitit ipmil go oaidnit son ja árvvosmuvvat fas . go leat boahtit roma , de bávlos oažžut lohpi orrut sierranassii dat soalddát gii galgat bearráigeahččat son . golbma beaivi maŋŋil bávlos gohččut čoahkkái juvddálaš oaivámuš . go son leat čoahkis , de cealkit son . viellja , mun ii leat dahkat vearrut mun álbmot dahje máttar vierru vuostái , ja datte boahtit fáŋga jerusalem gos addit+V+TV+Der2+Der/PassL romalaš háldu . son gažadit mun ja dáhttut luoitit mun , danne_go ii leat dahkat mihkkege mii ánssášit jápminduopmu . muhto juvddálaš vuostálastit dát , ja de mun bágget+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL guoddalit ášši keaissir ovdii , muhto dát ii mearkkašit ahte mun sivahallat ieš álbmot . dát dihtii leat sihtat don boahtit deike , vai beassat deaivat don ja sárdnut don . dasgo mun leat čadnot dát láhkki israel doaivva dihtii . son vástidit . mun ii leat oažžut makkárge reive judea don birra . ii gii mun álbmotguoibmi leat boahtit dieđihit dahje cealkit mihkkege bahá don birra . muhto mun háliidit áinnas gullat mii don oaivvildit , dasgo mun diehtit ahte olmmoš vuostálastit dát searvi juohke báiki . go son leat šiehtadit beaivi bávlos , de eanet boahtit dohko gos son orrut . iđedis eahket son duođaštit ja čilget ipmil riika birra , ja čujuhit movsses láhka ja profehta son geahččalit vuoitit son jesus . muhtun son oskut+V+TV+Der3+Der/goahti son sátni dihtii , muhto eará ii oskut . ii son soahpat gaskan+Adp+PxPl3++ ja danne earránaddat , ja bávlos cealkit dát okta sátni son . dat leat duohta mii bassi_vuoigŋa sárdnut profehta jesaja bokte don máttar . mannat dát álbmot lusa ja cealkit . gullat don gullat , ii ge áddet , oaidnit don oaidnit , ii ge fuobmát . dasgo dát álbmot váibmu leat buoššudit+V+TV+Der2+Der/PassL . illá son gullat beallji , čalbmi son leat čárvet , ii son čalbmi oaidnit , son beallji gullat , son váibmu áddet , nu_ahte ii jorgalit vai mun beassat buoridit son . diehtit dát ahte dát ipmil bestojupmi leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL báhkin , ja son gullat . go son leat cealkit dát , de juvddálaš vuolgit eret nákkáhallat garas . guokte ollis jahki bávlos orrut dat visti mii leat láigohit , ja son vuostáiváldit buohkat gii boahtit son lusa . son sárdnidit ipmil riika ja oahpahit roahkkatvuohta hearrá jesus kristus birra ii ge okta hehttet son dat . dearvvuohta bávlos , jesus kristus bálvaleaddji , gii leat rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL apoasttal ja válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL sárdnidit ipmil evangelium mii ipmil ovddalgihtii leat lohpidit profehta bokte bassi čála . dát evangelium muitalit son bárdni birra , guhte riegádit olmmoš dávvet sohka , muhto bassivuohta vuoigŋa mielde son duođaštit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil fápmu+N+Der1+Der/laš bárdni go son bajásčuožžilit jábmi luhtte . son leat jesus kristus , mun hearrá . son mun leat oažžut árbmu ja apoasttaldoaibma , vai mun son namma gudni láidet olmmoš buot álbmot osku gulolašvuohta . son searvi leat don ge , gii leat rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL jesus kristus searvevuohta . mun cealkit dearvvuohta don romalaš , buohkat gii ipmil ráhkistit , gii son leat rávkat bassi olmmoš . árbmu leat don ja ráfi ipmil , áhčči , ja hearrá jesus kristus . ovddimustá mun giitit ipmil jesus kristus bokte don buohkat ovddas , dasgo don osku beakkuhit+V+TV+Der2+Der/PassL miehtá máilbmi . ipmil , gii mun vuoiŋŋastit bálvalit sárdnidit evangelium son bárdni birra , leat mun duođašteaddji ahte mun álo muitit don rohkos . mun rohkadallat ahte viimmat beassat boahtit don lusa , jos ipmil dáhttut . dasgo mun áibbašit oaidnit don , vai beassat addit don vuoigŋa attáldat , ja nu nannet don . dát mearkkašit ahte mun searválagaid oažžut arvvosmahttojupmi oktasaš osku , mii leat sihke don ja mun . oskuguoibmi , mun dáhttut don diehtit ahte mun leat dávjá jurddašit boahtit don lusa , muhto leat hehttet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL gitta dássážii . mun háliidit oažžut šaddu maiddái don gaskkas , nugo eará báhkin gaskkas ge . dasgo mun leat velggolaš sihke greikalaš ja barbára , oahppat ja oahppameahttun olmmoš . dan dihtii sávvat beassat sárdnidit evangelium maiddái don gii orrut roma . mun ii heahpanaddat evangelium , dasgo dat leat ipmil fápmu bestojupmi buohkat gii oskut , ovddimustá juvddálaš ja dasto greikalaš . dás ipmil vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta almmustuvvat , osku osku , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . vanhurskkis oažžut eallit go oskut . dasgo ipmil moarri almmustuvvat albmi ja čuohcit buotlágán ipmilmeahttun+A+Der3+Der/vuohta ja vearrivuohta , mii olmmoš dahkat go vearrivuohta hehttet duohtavuohta . dat mii olmmoš sáhttit diehtit ipmil birra , leat son čalmmus , dasgo ipmil leat almmustahttit dat son . dasgo son oaidnemeahttun luondu , son agálaš fápmu ja son ipmilvuohta leat oaidnit+V+TV+Der2+Der/PassL gitta máilbmi sivdnidit rájes , ja olmmoš leat dovdat dat son dahku . danne son leat bealuštus haga . vaikko son dovdat ipmil , de ii gudnejahttit son ipmil ii ge giitit son , muhto son jurdda šaddat guorus ja son jierpmeheapme váibmu sevnnjodit . son atnit ieš viissis , muhto son šaddat jalla ja molsut nohkameahttun ipmil hearvásvuohta nohkavaš olmmoš , loddi , njealjejuolggat ealli ja njoammu govva . dan dihtii ipmil addit son váibmu anistupmi ja nuoskivuohta háldu , nu_ahte son gaskavuohta heahppašuhttit rumaš . dasgo son lonuhit ipmil duohtavuohta gielis ja gudnejahttit ja bálvalit sivdnádus sivdnideaddji sadji , gii leat buressivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL agálašvuohta . amen . dan dihtii ipmil addit son heahpatlaš hipmu háldu . nisu molsut lunddolaš sohkabealoktavuohta eahpelunddolaš dahku . seammá láhki olmmái heaitit lunddolaš sohkabealoktavuohta nisu ja son buollát baicca hipmu guhtet guoibmi . olmmái nuskošit olmmái ja oažžut dat ráŋggáštus mii ánssášit dat čádjádus dihtii . danne go son ii atnit dat maninge dovdda ipmil , addit ipmil son ieš árvvoheapme jurdda háldu , vai son dahkat heivemeahttun+A+Der3+Der/vuohta . son leat dievva miella juohke lágán vearrivuohta , furrošit+V+IV+Der2+Der/eapmi , bahávuohta , ruhtaváibmil+A+Der3+Der/vuohta ja gávvilvuohta ; son leat dievva gáđašvuohta , sorbmenmiella , riidu , beahtus ja baháneahkkán+A+Der3+Der/vuohta . son juorrudit , sárdnut sealggebealde , vašuhit ipmil ja leat veahkaválddálaš ; son čeavlástallat , rámppastallat , hutkat juohke+Der1+Der/lágán bahájuotna ja leat eahpegulolaš vánhen ; son leat jierpmeheapme , oskkáldasmeahttun , ráhkismeahttun ja váibmoláđismeahttun . vaikko son diehtit ipmil mearrádus , ahte son gii dahkat nie , ánssášit jápmit , de ii dušše dahkat dát ieš , muhto son rábmot vel son gii dahkat dakkár dahku . danne don ii leat mihkkege bealuštus , don olmmošriehpu guhte dubmet eará , gii dal juo leat ge . dasgo go dubmet nubbi , de dubmet ieš , go don han ieš dahkat seammá go dat gii dubmet . mun diehtit ahte ipmil dahkat rievttuid go dubmet son gii dahkat dakkár . muhto don guhte dubmet son gii dahkat dakkár , ja ieš ge dahkat seammá , gáddit go ahte sáhttit vealtat ipmil duopmu . dahje badjelgeahččat go don son geažehis buorrevuohta , guhkesmielalaš+A+Der3+Der/vuohta ja gierdavašvuohta . ii go áddet ahte ipmil buorrevuohta doalvut don jorgalus . garas ja gáhtameahttun váibmu don čohkket moarri badjelasat moarri beaivi go ipmil vanhurskkis duopmu almmustuvvat . dalle son máksit juohkehaš dahku mielde . son gii gierdavaš+A+Der2+Der/at dahkat buorri ja ohcat gudni , hearvásvuohta ja nohkameahttun+A+Der3+Der/vuohta , son addit agálaš eallin . muhto son gii jurddašit dušše ieš ávki ii ge čuovvut duohtavuohta , muhto vearrivuohta , son oažžut moarri ja ráŋggáštus . áŧestus ja ballu deaivat juohke olmmoš gii dahkat bahá , ovddimustá juvddálaš ja de greikalaš . muhto hearvásvuohta , gudni ja ráfi oažžut+V+TV+Der2+Actor juohkehaš gii dahkat buorri , ovddimustá juvddálaš ja de greikalaš . dasgo ipmil ii geahččat olmmoš hápmi beallái . son gii leat suddudit dovdat láhka , mannat maiddái gáđohus beroštit láhka . ja son gii dovdat láhka ja suddudit , dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL láhka mielde . dasgo ipmil ii atnit vanhurskkis son guhte dušše gullat láhka , muhto atnit baicca vanhurskkis son guhte dahkat láhka mielde . go báhkin gii ii leat láhka , luondu dahkat láhka mielde , de son leat iešalcceseaset láhka , vaikko son ii leat láhka . dákko boktit son čájehit ahte láhka gáibádus leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL son váibmu . maiddái son oamedovdu duođaštit dát , go son jurdda jogo váidalit dahje bealuštit son . dát šaddat čielggas dat beaivi go ipmil dubmet olmmoš čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL suollemas+A+Der3+Der/vuohta , dat evangelium mielde mii mun leat oažžut jesus kristus . na ba don , gii gal gohčodit ieš juvddálaš ja luohttit láhka , don čeavlástallat ipmil , don dovdat son dáhttu ja áddet mii leat mávssolaš , danne_go leat oahppat lága , don atnit ieš čalmmeheapme oahpisteaddji ja čuovggas son gii leat seavdnjadas , jierpmeheapme bagadeaddji ja oktageardán oahpaheaddji , danne_go láhka han don leat ollislaš diehtu ja duohtavuohta . don gii oahpahit eará , ii go ieš ge oahpahit . don gii sárdnidit ahte ii galgat suoládit , suoládit go ieš . don gii dadjat ahte ii galgat rihkkut náittosdilli , rihkku go ieš náittosdilli . don gii fasttášit eahpeipmil , rievidit go ieš son tempel . don gii čeavlástallat láhka , heahppašuhttit go ipmil go ieš rihkkut láhka . dasgo nu han leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . don dihtii ipmil namma bilkidit+V+TV+Der2+Der/PassL báhkin gaskkas . birračuohpahus leat gal don ávki jos doallat láhka . muhto jos don rihkkut láhka , de leat dego birračuohppat+V+TV+VAbess olmmoš . jos birračuohppat+V+TV+VAbess olmmoš doallat láhka mearrádus , ii go son dalle atnit+V+TV+Der2+Der/PassL birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL olmmoš . olgguldasat son leat birračuohppat , muhto doallat láhka ja dubmet don guhte rihkkut láhka , vaikko don leat láhka bustávva ja leat birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo riekta juvddálaš ii leat son gii olgguldasat leat juvddálaš , ja riekta birračuohpahus ii leat rumaš olgguldas mearka . muhto riekta juvddálaš leat son gii leat juvddálaš siskkildas , ja riekta birračuohpahus leat váibmu birračuohpahus , mii leat vuoigŋa ii ge bustávva dahku . son ii oažžut rápmi olmmoš , muhto ipmil . makkár ovdamunni leat dasto juvddálaš , dahje mii ávki leat birračuohpahus . ollu , juohke dáfus . ovddimustá ahte ipmil sátni oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL son . muhto mo de jos muhtun son leat leat oskkáldasmeahttun . sáhttit go son oskkáldasmeahttun+A+Der3+Der/vuohta dahkat ipmil oskkáldasvuohta dušši . ii eisege . ipmil sárdnut álo duohta , vaikko juohke olmmoš leat gielástallat+V+TV+Der2+Actor . nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . vai don čájehit ieš duohta go sárdnut , ja vuoitit go leat diggi . muhto jos mun vearrivuohta čájehit ipmil vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , mii dat mearkkašit . go sárdnut olmmoš vuohki mielde , leat go dalle ipmil vuoigatmeahttun , go diktit moarri deaivat mun . ii eisege . jos ipmil leat vuoigatmeahttun , mo son dalle sáhttit dubmet máilbmi . muhto jos mun gielisvuohta šaddat son gudni go čájehit vel čielggas+A+Comp+Der2+Der/at ahte ipmil sárdnut duohtavuohta , manne mun dalle liikká dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL suddu+N+Der1+Der/laš . ii goit ášši leat nugo muhtun bilkideaddji dadjat mun oahpahit . dahkat fal bahá vai dat šaddat buorre . oažžut son dat duopmu mii ánssášit . mo leat dalle . lea go mii juvddálaš buorre dilli go báhkin . ii eisege . mun han leat juo čájehit ahte buot olmmoš , sihke juvddálaš ja greikalaš , leat suddu vuloš . nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . ii leat okta vanhurskkis , ii fal ii okta . ii leat okta jierbmi+N+Der1+Der/laš , ii okta guhte ohcat ipmil . buohkat leat čádjidit , buohkat leat dohkkemeahttun , ii leat okta guhte dahkat buorre , ii fal ii okta . son čotta leat rabas hávdi , son leat beahttu+N+Der1+Der/laš sátni njuovčča alde . son leat gearpmašmirko bavssa vuolde , son njálbmi dievva leat garuhus ja bahčavuohta . johtil juolgi son gáhččat golggahit varra , duššadit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja vártnuheapme+A+Attr+Der3+Der/vuohta čájehit son luodda , ráfi geaidnu son ii dovdat . son ii leat oahppat ballat ipmil . mun diehtit ahte buot dat mii láhka cealkit , guoskat son gii leat lága vuloš , vai juohke njálbmi buođđut+V+TV+Der2+Der/PassL ja oppa máilbmi šaddat sivalaš ipmil ovddas . dasgo ipmil ii dahkat vanhurskkis okta dušše danne_go dat dahkat dat mii láhka gáibidit . láhka oahppat mii suddu leat . muhto dál ipmil leat almmustahttit vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta fuolakeahttá láhka , nu láhka ja profehta duođaštit . dát leat ipmil vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta mii boahtit osku jesus kristus , buohkat gii oskut . dás ii leat mihkkege erohus , dasgo buohkat leat suddudit , ja son váilut ipmil hearvásvuohta . muhto ánssášit son oažžut vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta son árbmu , go kristus jesus leat lonistit son . 26 son leat ipmil ásahit oaffar , go son dahkat son varra soabahus son gii oskut . nu leat ipmil čájehit vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , go guhkesmielalaš+A+Der3+Der/vuohta guođđit ráŋggáštit vássit áigi suddu . muhto dál dát áigi son čájehit vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , ahte son leat ieš vanhurskkis ja cealkit vanhurskkis son guhte oskut jesus . gos de leat dat mii mun sáhttit rábmot ieš . buot rápmi leat dušši . mii láhka cealkit dat . lea go dat dahku láhka . ii leat , muhto osku láhka . dasgo mun diehtit ahte olmmoš dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis go oskut , láhkadahku haga . vai leat ba gal ipmil dušše juvddálaš ipmil . ii go son leat maiddái báhkin ipmil . de leat , son leat maiddái báhkin ipmil . go juo ipmil leat áidna ja okta , de son cealkit vanhurskkis sihke son gii leat birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL jos son oskut , ja son gii leat birračuohppat go son oskut . heaittihit go mii de láhka go oskut . ii eisege . mun nannet láhka . maid dát mearkkašit abraham , mun álbmot máttar , dáfus . mii šaddat son oassi . jos abraham dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis dahku dihtii , de juoga son gal leat mii rábmot ieš . muhto ipmil ovddas son ii leat mihkkege mii rábmot . maid čála cealkit dat . abraham jáhkkit ipmil , ja danne ipmil atnit son vanhurskkis . bargi ii oažžut bálká árbmu , muhto ánssášit+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi mielde . muhto jos guhtege gii ii leat dahku , osku son gii cealkit ipmilmeahttun vanhurskkis , de ipmil atnit son osku son vanhurskkisvuohtan . nu dávvet ge rámidit ávdugas dat olmmoš gii ipmil atnit vanhurskkis almmá dahku haga . ávdugas son gii vearredahku leat ándagassii addit+V+TV+Der2+Der/PassL ja gii suddu leat jávkadit+V+TV+Der2+Der/PassL . ávdugas dat olmmoš gii hearrá ii logahallat suddu . guoskat go dát ávdugas máidnut+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi dušše birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL olmmoš vai maiddái birračuohppat+V+TV+VAbess olmmoš . mun leat juo cealkit ahte ipmil atnit abraham osku son vanhurskkisvuohtan . goa dat dáhpáhuvvat . leat go ovdal vai maŋŋil go son birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL . dat leat ovdal_go son birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL . son oažžut birračuohpahus seailamearka mii duođaštit ahte son atnit+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis go oskut ovdal juo go birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL . nu leat son buohkat áhčči gii oskut vaikko ii leat birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL , vai son ge atnit+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis . muhto son leat maiddái son áhčči gii leat birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL ; son ii leat dušše birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto maiddái vádjolit osku geaidnu mielde mii mun áhčči abraham čuovvut ovdal_go son birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL . lohpádus abraham ja son nálli ahte son šaddat máilbmi árbbolaš , ii addit+V+TV+Der2+Der/PassL danne_go abraham jeagadit láhka , muhto danne_go son atnit+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis go oskut . jos son gii čuovvut láhka , leat árbbolaš , dalle han osku ii leat mihkkege ja lohpádus leat dušši+N+Der1+Der/laš . láhka duddjot moarri , muhto láhka haga ii leat láhkarihkkun ge . dan dihtii son oažžut lohpádus go oskut , vai buot addit+V+TV+Der2+Der/PassL árbmu ja lohpádus bissut nanus oppa son nálli , ii dušše son gii čuovvut láhka , muhto son ge gii leat seammá osku go abraham . dasgo son leat mun buohkat áhčči , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun leat dahkat+V+TV+Der3+Der/n don ollu álbmot áhčči . ipmil ovddas son leat mun áhčči , ja son oskut son guhte dahkat jábmi ealli ja gohččut šaddat dat mii ii leat . vaikko ii leat doaivva , de abraham datte doaivut ja oskut ahte son šaddat ollu álbmot áhčči , nugo leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL . nu eatnat šaddat don nálli . son osku ii hedjonit go son čuođijahkásaš diehtit ahte son rumaš nákca leat nohkat , ja ahte sárá goaŧŧu leat jápmit . son ii leat eahpeoskkolaš ii ge eahpidit ipmil lohpádus , muhto son oažžut fápmu osku ja addit gudni ipmil . dasgo son leat vissis dat ahte ipmil leat fápmu+N+Der1+Der/laš dahkat dat mii leat lohpidit . dan dihtii ipmil atnit son vanhurskkis . muhto dát sátni ahte ipmil atnit son vanhurskkis , ii čállit+V+TV+Der2+Der/PassL dušše abraham dihtii , muhto maiddái mun dihtii . ipmil atnit vanhurskkis mun guhte oskut son gii bajásčuoččáldahttit jesus , mun hearrá , jábmi luhtte . son addit+V+TV+Der2+Der/PassL jápmin mun rihkkun dihtii ja bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL vai mun dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis . go mun dál leat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis go oskut , de mun leat ráfi ipmil hearrá jesus kristus dihtii . go mun oskut , de beassat son dihtii dat árbmu mii mun juo leat , ja mun illudit go mun leat dat doaivva ahte mun oažžut oassi ipmil hearvásvuohta . ii ge duššefal dat , muhto mun illudit velá áŧestus dihtii ge . dasgo mun diehtit ahte áŧestus duddjot gierdavašvuohta , gierdavašvuohta duddjot geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL miella , ja geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL miella duddjot doaivva . ii ge doaivva heahppašuhttit mun , dasgo ipmil leat golggahit ráhkisvuohta mun váibmu bassi_vuoigŋa bokte , gii son leat addit mun . go mun ain leat rašši , de kristus jápmit mearridit+V+TV+Der2+Der/PassL áigi ipmilmeahttun olmmoš ovddas . illá okta dáhttut jápmit oppa vanhurskkis olmmoš ovddas ge . buorre olmmoš ovddas gal muhtun veadjit jápmit . muhto ipmil čájehit ráhkisvuohta mun dan_láhkái ahte kristus jápmit mun ovddas go mun ain leat suddu+N+Der1+Der/laš . go son dál leat dahkat mun vanhurskkis go kristus golggahit varra , de dađe vissis+A+Comp+Der2+Der/at son beastit mun boahttevaš moarri . go mun ain leat ipmil vašálaš , de ipmila_bárdni jápmin soabahit mun ipmil . dál go mun leat soabahit+V+TV+Der2+Der/PassL , de dađe vissis+A+Comp+Der2+Der/at bárdni eallin beastit mun . ii ge duššefal dat , muhto mun beassat maiddái rábmot ieš ipmil , hearrá jesus kristus dihtii , gii dál leat addit mun soabahus . suddu leat boahtit máilbmi okta olmmoš bokte , ja suddu bokte maiddái jápmin . ja nie jápmin leat njoammut buot olmmoš , danne_go buohkat suddudit . suddu leat nappo máilbmi juo ovdal_go láhka boahtit , muhto suddu ii logahallat+V+TV+Der2+Der/PassL doppe gos ii leat mihkkege láhka . almmatge jápmin ráđđet áttán rájes movsses rádjái son ge gii ii leat rihkkut ipmil báhkkon nu áttán . ja áttán vástidit son gii galgat boahtit . muhto rihkkun goittotge ii sáhttit buohtastahttit árbmu . eatnagat leat gal jápmán dat okta olmmoš rihkkut dihtii , muhto ipmil árbmu leat dađe stuoris ja addit+V+TV+Der2+Der/PassL valljugas attáldat nu eatnagat dat okta olmmoš , jesus kristus árbmu dihtii . dát attáldat ii sáhttit buohtastahttit dat mii boahtit okta olmmoš suddu . dasgo okta olmmoš rihkkut+V+TV+Der3+Der/muš buktit dubmehus , muhto árbmu buktit friddjavuohta duopmu buohkat guhte leat jorralit . jos okta olmmoš rihkkun dagahit ahte jápmin ráđđet+V+TV+Der3+Der/goahti dat okta olmmoš dihtii , de son guhte oažžut vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta valljugas árbmu ja attáldat , besset dađe vissis+A+Comp+Der2+Der/at ráđđet ja eallit dat okta olmmoš , jesus kristus , dihtii . nugo nappo okta olmmoš rihkkun šaddat dubmehus buot olmmoš , leat okta olmmoš vanhurskkis dahku šaddat friddjavuohta duopmu ja eallin buohkat . nugo okta olmmoš jeaguhisvuohta dahkat buohkat suddu+N+Der1+Der/laš , nu dahkat okta olmmoš gulolašvuohta buohkat vanhurskkis . láhka boahtit máilbmi vai rihkkun šaddat dađe stuoris . muhto gos suddu leat šaddat stuoris , doppe árbmu leat šaddat vel stuoris . ja nugo suddu leat ráđđet ja buktit jápmin , nu árbmu ráđđet ja buktit vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta ja addit agálaš eallin hearrá jesus kristus bokte . maid mun dát cealkit . bissut go mii ain suddu , vai árbmu šaddat dađe stuoris . ii eisege . mii gii leat jápmit eret suddu , mo mun sáhttit ain eallit dat . ii go don diehtit ahte mii buohkat gii gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL kristus jesus , gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL son jápmin . mun nappo hávdádit+V+TV+Der2+Der/PassL son go gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL jápmin , vai beassat eallit ođas eallin , nugo áhčči hearvásvuohta bajásčuoččáldahttit kristus jábmi luhtte . dasgo jos mun leat ovttastahttit+V+TV+Der2+Der/PassL son go jápmit nu son , de mun maiddái ovttastahttit+V+TV+Der2+Der/PassL son go bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL nu son . mun diehtit ahte mun boaris luondu russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL son , vai suddu+N+Der1+Der/laš rumaš duššadit+V+TV+Der2+Der/PassL , ii mun leat šat suddu šlávva . dasgo dat guhte leat jápmit , leat beassat suddu fápmu . jos mun leat jápmit kristus , de oskut ahte mun maiddái eallit son . mun han diehtit ahte go kristus leat bajásčuoččáldahttit jábmi luhtte , de ii šat jápmit , ii ge jápmin šat ráđđet son . go son jápmit , de son jápmit ovtta geardde eret suddu . go son dál eallit , de eallit ipmil . seammá láhki don ge galgat atnit ieš . don leat jápmit eret suddu , muhto eallit ipmil kristus jesus . ii nappo diktit suddu ráđđet don jápmu+N+Der1+Der/laš rumaš , nu_ahte čuovvut dat anistupmi . ii ge bidjat lahttu suddu háldu vearrivuohta gaskaoapmi . muhto addit ieš ipmil háldu , don guhte leat jorgalit jápmin eallin ; geavahit lahttu son bálvalus , vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta gaskaoapmi . suddu ii galgat šat ráđđet don , dasgo don ii leat lága , muhto árbmu vuloš . maid dat mearkkašit . beassat go mun suddudit , danne_go ii leat lága , muhto árbmu vuloš . ii eisege . don diehtit ahte jos bidjat ieš muhtun háldu jegolaš šlávva , de šaddat son šlávva . seammá láhki don šaddat jogo suddu šlávva mii doalvut jápmin , dahje jegolaš+A+Der3+Der/vuohta šlávva mii doalvut vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta . muhto ipmil leat giitu . dasgo ovdal don leat suddu šlávva , muhto dál jeagadit váibmu dat oahppu mii don oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL . don čoavdit+V+TV+Der2+Der/PassL suddu ja leat šaddat vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta šlávva . mun geavahit juohkebeaivválaš giella don oažži+N+Der1+Der/laš headju+Der3+Der/vuohta dihtii . nugo don bidjat lahttu buhtismeahttunvuohta ja lágaheapme+A+Attr+Der3+Der/vuohta háldu ja šaddat lágaheapme , nu galgat dál bidjat lahttu vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta háldu , vai don šaddat bassi . dalle go don leat suddu šlávva , de ii sáhttit bálvalit vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta . maid oažžut dalle . šaddu mii dál heahpanaddat , dasgo dat buktit jápmin . muhto dál go leat čoavdit+V+TV+Der2+Der/PassL suddu ja leat šaddat ipmil šlávva , de oažžut šaddu bassindahkat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi ja loahppa agálaš eallin . dasgo suddu bálká leat jápmin , muhto ipmil árpmuattáldat leat agálaš ealli kristus jesus , mun hearrá . oskuguoibmi , dál mun sárdnut don guhte dovdat láhka , ja don han diehtit ahte láhka ráđđet olmmoš dušše nu guhká go son eallit . náitalit nisu leat láhka mielde čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL boadnji nu guhká go boadnjá eallit . muhto jos boadnjá jápmit , de son leat čoavdit+V+TV+Der2+Der/PassL dat láhka mii čatnat son boadnji . jos son addit ieš eará olmmái nu guhká go boadnjá leat eallin , de son rihkkut náittosdilli . muhto jos boadnjá jápmit , de son beassat eret láhka vuolde ii ge rihkkut náittosdilli jos náitalit eará olmmái . nu leat maiddái don , oskuguoibmi . kristus rumaš don ge leat jápmit láhka eret vai gullat eará , son gii bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL jábmi luhtte , vai mun šaddadit šaddu ipmil . nu guhká go mun eallit oažži mielde , de láhka boktit suddu+N+Der1+Der/laš anistupmi mii doaibmat mun lahttu , nu_ahte mun šaddadit šaddu jápmin . muhto dál mun leat čoavdit+V+TV+Der2+Der/PassL láhka , danne_go mun leat jápmit eret dat láhka mii čatnat mun . mun bálvalit ipmil ođas vuohki , vuoigŋa mielde , ii ge nugo ovdal , bustávva mielde . maid mun dát cealkit . lea go láhkka suddu . ii eisege . muhto láhka haga ii leat dovdat suddu . mun ii leat dovdat anistupmi , jos láhka ii leat cealkit . don ii galgat anistuvvat . suddu geavahit báhkkon ja boktit mun juohke lágán anistupmi , dasgo láhka haga suddu leat jápmit . oktii mun eallit láhka haga . muhto go báhkkon boahtit , de suddu fas eallát , ja mun jápmit . nu geavvat ahte báhkkon mii galgat addit eallin , gártat mun jápmit+V+IV+Der3+Der/n . dasgo suddu geavahit báhkkon ja beahttit ja goddit mun dat . de láhkka leat nappo bassi , ja báhkkon leat bassi , vanhurskkis ja buorre . muhto leat go dalle dat mii leat buorre , šaddat mun jápmit+V+IV+Der3+Der/n . ii eisege . suddu šaddat mun jápmit , ja nu dat čájehit mii suddu duođaid leat . dat buktit mun jápmin dat mii iešalddes leat buorre , vai báhkkon dahkat suddu badjelmearálaš suddu . mun diehtit ahte láhka leat vuoigŋa+N+Der1+Der/laš , muhto ieš mun leat oažži+N+Der1+Der/laš , vuovdit+V+TV+Der2+Der/PassL suddu šlávva . dasgo mun ii áddet mii mun ieš dahkat . mun ii dahkat dat mii háliidit+V+TV+Der2+Der/eapmi , muhto dat mii vašuhit . muhto jos dahkat dat mii ii háliidit , de mieđihit ahte láhka leat buorre . de ii leat šat mun ieš gii dahkat dat , muhto suddu mii ássat mun siste . dasgo mun diehtit ahte mun , mun oažži , ii leat mihkkege buorri . mun dáhttut gal dahkat buorri , muhto ii veadjit . ii dahkat buorri mii háliidit+V+TV+Der2+Der/eapmi , muhto dahkat bahá mii ii háliidit . muhto jos dahkat dat mii ii háliidit , de ii leat šat mun ieš gii dahkat dat , muhto suddu mii ássat mun siste . dalle fuomášit dákkár láhka . mun dáhttut dahkat buorri , muhto ii beassat bahás . mun siskkáldas olmmoš illudit ipmil láhka dihtii , muhto mun oaidnit eará láhka lahttu . dat soahtat mun miella láhka vuostái ja váldit mun fáŋga suddu láhka vuollái mii leat mun lahttu . mun vártnuheapme olmmoš . gii čoavdit mun dát jápmin rumaš . ipmil leat giitu jesus kristus , hearrá , boktit . de mun ieš bálvalit nappo ipmil láhka miella , muhto suddu láhka oažži . de ii leat šat mihkkege dubmehus son gii leat kristus jesus . dasgo vuoigŋa láhka mii addit eallin kristus jesus , leat čoavdit mun suddu ja jápmin láhka . ipmil dahkat dat mii leat veadjemeahttun láhka , danne_go dat leat fámuheapme oažži dihtii . soabahit dihtii suddu son vuolggahit bárdni suddu+N+Der1+Der/laš olmmoš hápmi ja dubmet suddu mii leat oažži , vai láhka gáibádus ollašuvvat mun siste , guhte ii vádjolit oažži mielde , muhto vuoigŋat mielde . son guhte eallit oažži mielde , leat oažži miellaláhki . muhto son guhte eallit vuoigŋa mielde , leat vuoigŋa miellaláhki . oažži hállu doalvut jápmin , muhto vuoigŋa hállu doalvut eallin ja ráfi . oažži hállu leat vašši+N+Der1+Der/laš+A+Der3+Der/vuohta ipmil vuostái , dasgo mun oažži ii leat ipmil láhka vuolibuš , ii oppa sáhttit ge leat . son guhte eallit oažži mielde , ii sáhttit leat ipmil miella mielde . muhto don ii eallit oažži mielde , muhto vuoigŋat mielde jos duššefal vuoigŋa ássat don siste . dat gii ii leat kristus vuoigŋa , ii gullat son . muhto jos kristus leat don siste , de rumaš leat gal jápmán suddu dihtii , muhto vuoigŋa addit eallin danne_go don leat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis . jos dat vuoigŋa mii boahtit son guhte bajásčuoččáldahttit jesus jábmi luhtte , ássat don siste , de son guhte bajásčuoččáldahttit kristus jábmi luhtte , maiddái dahkat ealli don jápmu+N+Der1+Der/laš rumaš vuoigŋa gii ássat don siste . oskuguoibmi , mun ii leat nappo vealgi oažži , nu_ahte dárbbašit eallit dat mielde . dasgo jos don eallit oažži mielde , de jápmit . muhto jos don vuoigŋa bokte jámihit rumaš dahku , de eallit . buohkat gii ipmil vuoigŋa jođihit , leat ipmil mánná . don ii leat oažžut šlávvavuohta vuoigŋa vai don fas ballat+V+IV+Der3+Der/goahti , muhto don leat oažžut vuoigŋa gii addit mánná vuoigatvuohta nu_ahte mun beassat čuorvut . abba . áhčáš . vuoigŋa ieš duođaštit oktan mun vuoigŋa ahte mun leat ipmil mánná . jos mun leat mánná , de mun leat árbbolaš ge , ipmil árbbolaš ja árbbolaš oktan kristus , jos mun duššefal gillát son , vai mun maiddái dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL hearvás son . mun diehtit ahte dat mii mun dáppe šaddat gillát , ii leat mihkkege dat hearvásvuohta ektui mii oktet almmustuvvat mun . buot sivdnádus vuordit áibbašit+V+TV+Der2+Der/eapmi ipmil mánná almmustuvvat . dasgo sivdnádus leat bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL nohkavaš+A+Der3+Der/vuohta vuollái , ii ieš dáhttu mielde , muhto son dáhttu mielde guhte leat dat vuolidit . muhto doaivva goit leat ahte maiddái sivdnádus čoavdit+V+TV+Der2+Der/PassL nohkavaš+A+Der3+Der/vuohta šlávvavuohta ja ollet dat friddjavuohta mii ipmil mánná oažžut hearvásvuohta . mun diehtit ahte oppa sivdnádus šuohkkit ja gillát dego riegádahttinávttat gitta dát beaivi rádjái . ii ge duššefal sivdnádus , muhto maiddái mii ge gii leat oažžut vuoigŋa vuosttaš šaddu , šuohkkit ja áibbašit dat beaivi maŋŋái go ipmil addit mun mánná vuoigatvuohta ja dahkat mun rumaš friddja . dát doaivva mielde mun leat beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto doaivva mii oaidnit juo ollašuvvat+V+IV+Der3+Der/n , ii leat šat doaivva . mo sáhttit okta doaivut dat mii oaidnit . jos mun doaivut dat mii ii oaidnit , de mun vuordit dat gierdavaš+A+Der2+Der/at . seammá láhki vuoigŋa ge veahkehit mun mun headju+Der3+Der/vuohta . dasgo mun ii diehtit mo galgat rohkadallat , muhto vuoigŋa ieš rohkadallat mun ovddas cealkemeahttun šuohkahus . ja ipmil guhte suokkardit váibmu , diehtit mii vuoigŋa háliidit , dasgo vuoigŋa rohkadallat bassi olmmoš ovddas ipmil dáhttu mielde . mun diehtit ahte buot boahtit buorre son gii ráhkistit ipmil , son gii son leat rávkat áigumuš mielde . dasgo son gii son ovdalis leat dovdat , leat son maiddái ovddalgihtii mearridit hábmet bárdni govva mielde , vai bárdni leat vuosttašriegádeaddji eatnat vieljažat gaskkas . son gii son ovddalgihtii leat válljet , leat son maiddái rávkat . son gii son leat rávkat , leat son maiddái cealkit vanhurskkis , ja son gii son leat cealkit vanhurskkis , leat son maiddái dahkat hearvás . maid mun dát cealkit . jos ipmil leat mun beale , gii dalle leat mun vuostái . son guhte ii seastit bárdni , muhto addit son mun buohkat ovddas , manne son dalle ii galgat addit mun buot eará ge oktan son . gii sáhttit váidalit son gii ipmil leat válljet . ii okta , go ipmil leat dat guhte cealkit son vanhurskkis . gii sáhttit dubmet son . ii okta , go kristus jesus leat dat guhte jápmit ja velá bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL ja čohkkát ipmil olgeš giehta bealde ja rohkadallat mun ovddas . gii dalle sáhttit earuhit mun kristus ráhkisvuohta . sáhttit go áŧestus , ballu , doarrádallat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi , nealgi , álásvuohta , heahti dahje miehkki . nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . don dihtii mun goddit+V+TV+Der2+Der/PassL geažos beaivi , mun atnit+V+TV+Der2+Der/PassL njuovvansávza . muhto buot dát áŧestus badjel son addit mun vuoitu , son guhte ráhkistit mun . dasgo mun leat vissis dat ahte ii jápmin ii ge ealli , ii eŋgel ii ge eará oaivámuš , ii dat mii leat dál ii ge dat mii boahtit , dahje mieigat fápmu , ii dat mii leat badjin ii ge dat mii leat čiekŋalasas , sáhttit earuhit mun ipmil ráhkisvuohta kristus jesus , hearrá . mun sárdnut duohta , mun ii gielistit , dasgo mun gullat kristus , ja mun oamedovdu duođaštit bassi_vuoigŋa dat ahte mun leat stuoris moraš ja heaitit+V+TV+VAbess bávččas váibmu . mun sávvat ahte ieš leat garuhit+V+TV+Der2+Der/PassL ja earuhit+V+TV+Der2+Der/PassL kristus , jos dat dušše leat ávki viellja ja álbmotguoibmi . son han leat israellaš , ja son gullat mánná vuoigatvuohta , ipmil hearvásvuohta , lihttu , láhka , tempelbálvalus ja lohpádus ; son gullat máttar , gii kristus leat boahtit olmmoš , son guhte leat ipmil buot badjel , máidnut+V+TV+Der2+Der/PassL agálašvuohta . amen . mun ii cealkit ahte ipmil sátni leat meaddit . dasgo ii buot israellaš duohta gullat israel , ii ge buot abraham nálli leat abraham mánná . dát mearkkašit ahte ii son lunddolaš mánná leat ipmil mánná . muhto dat mánná guhte riegádit ipmil lohpádus mielde , atnit+V+TV+Der2+Der/PassL son nálli . dasgo dát leat lohpádus . boahtte jahki seammá áigi mun boahtit don lusa , ja dalle sárá leat bárdni . ii ge duššefal dat , muhto nu leat maiddái go rebekka oažžut guokte bárdni okta olmmái , mun máttar issát . 12 ovdal juo go son leat riegádit , go ii leat dahkat mihkkege buorri dahje bahá , de ipmil cealkit rebekka . boaris šaddat bálvalit nuorra . nu galgat ipmil áigumuš ja válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi bissut nanus , ii olmmoš dahku dihtii , muhto son dihtii guhte rávkat , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun ráhkistit jáhkob , muhto esau mun vašuhit . maid mun dát cealkit . lea go ipmil vuoigatmeahttun go dahkat dat . ii eisege . son han cealkit movsses . mun árpmihit son gii árpmihit , ja leat árbmugas son gii leat árbmugas . ii leat nappo deaŧalaš dat , mii olmmoš dáhttut dahje viggat , muhto dat ahte ipmil árpmihit . dasgo čála cealkit farao . mun leat čuoččáldahttit don vai čájehit fápmu ja vai mun namma sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL miehtá máilbmi . son nappo árpmihit son gii dáhttut , ja buoššudit son gii dáhttut . don dáidit dadjat mun . manne son dalle láitit mun jos ii okta sáhttit vuostálastit son dáhttu . muhto gii leat don , olmmošriehpu , gii duostat cuiggodit ipmil . sáhttit go dat mii leat ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL , dadjat ráhkadit+V+TV+Der2+Actor . manne don dahkat mun dákkár . ii go láirálihttedahkki sáhttit hábmet láirá nugo ieš dáhttut , nu_ahte son seammá láirá ráhkadit guokte lihtti , nubbi čikŋalihtti ja nubbi fas atnulihtti . ja nu leat maiddái ipmil dahkat go dáhttut čájehit moarri ja almmuhit fápmu . stuora guhkesmielalaš+A+Der3+Der/vuohta son seastit vel dat lihtti ge mii leat ráhkadit cuvket dihtii moarri . son dáhttut almmustahttit rikkis hearvásvuohta dat lihtti mii son váibmoláđisvuohta leat gárvvistit hearvásvuohta . maiddái mun ge son leat rávkat dákkár lihtti , ii dušše juvddálaš gaskkas , muhto báhkin gaskkas ge , nugo son cealkit hosea girji . dát álbmot mii ii leat mun , gohčodit ieš álbmot , ja dat moarsi gii ii ráhkis , gohčodit ieš ráhkis . ja seammá báiki gos son cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL . don ii leat mun álbmot , – dat son gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL eallit ipmil mánná . ja jesaja čuorvut israel birra . vaikko israel mánná leat valljugas dego mearra sáttu , de dušše bázahas son beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo hoahpus hearrá ollašuhttit sátni eanan alde . nugo jesaja ovdal leat cealkit . jos hearrá sebaot ii leat guođđit mun nálli , de leat šaddat dego sodoma , de leat gomorra láhkásaš . maid mun dát cealkit . mun cealkit ahte báhkin gii ii bivdit vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , leat oažžut vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , ja dat leat vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta mii boahtit osku . muhto israel mii faŋuhit láhka mii addit vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , ii olahit dat . manne ii . danne go dat ii faŋuhit dat osku , muhto dahku . son jorralit norddastusgeađgi , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . geahččat , mun bidjat sion norddastusgeađgi , bákti mii olmmoš jorralit . dat guhte osku son , ii heahppašuvvat . oskuguoibmi , mun sávvat oppa váibmu ja rohkadallat ipmil ahte son beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo mun sáhttit duođaštit son áŋgir osku ipmil , muhto son váilut riekta áddejupmi . dovdat ipmil vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta son viggat ráhkadit ieš vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , ja dat dihtii ii vuollánit ipmil vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta vuollái . dasgo kristus leat láhka loahppa ja buktit vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta juohkehaš guhte oskut . movsses čállit dat vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta birra mii láhka addit . dat olmmoš guhte doallat láhka báhkkon , oažžut+V+TV+Der2+Actor dat eallin . muhto vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta mii boahtit osku , cealkit . ii jurddašit váibmu . gii mannat bajás albmi . – namalassii viežžat kristus vuolás – dahje . gii njiedjat čiekŋalas . – namalassii viežžat kristus bajás jábmi luhtte . muhto maid dat dasto cealkit . sátni leat don lahka , don njálbmi ja don váimmus , namalassii dat osku sátni mii mun sárdnidit . jos don dovddastit njálbmi ahte jesus leat hearrá , ja osku váibmu ahte ipmil leat bajásčuoččáldahttit son jábmi luhtte , de beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo váibmu osku doalvut vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , ja njálbmi dovddastus doalvut bestojupmi . čála han cealkit . ii okta guhte oskut son , heahppašuvvat . dasgo ii leat erohus juvddálaš ja greikalaš gaskkas . hearrá leat seammá buohkat , ja son rikkisvuohta ollit buohkat gii čuorvut son . dasgo juohkehaš guhte čuorvut hearrá namma , beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto mo son sáhttit čuorvut son gii ii oskut . mo son sáhttit oskut son gii birra ii leat gullat . mo son sáhttit gullat jos ii okta sárdnidit . mo sáhttit gii sárdnidit jos ii leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL . nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . man čáppat čuodjat son lávki gii buktit buorre sáhka . muhto ii buohkat leat gullu+N+Der1+Der/laš evangelium . dat jesaja cealkit . hearrá , gii oskut mun sárdni . de osku boahtit dat sárdni mii olmmoš gullat , ja sárdni boahtit kristus sátni . muhto mun jearrat . ii go son leat gullat . de leat . son jietna leat ollit miehtá máilbmi , son sátni gitta eanan ravda . mun jearrat fas . ii go israel leat áddet dat . ii leat , movsses juo cealkit . mun boktit don gáđašvuohta son vuostái gii ii leat álbmot . mun moaráhuhttit don jierpmeheapme álbmot vuostái . ja jesaja cealkit vel roahkkat+A+Comp+Der2+Der/at . son gii ii leat ohcat mun , gávdnat mun . mun almmustuvvat son gii ii jearahit mun . muhto israel birra son cealkit . geažos beaivi geaigguhit giehta eahpegulolaš ja nággár álbmot . mun jearrat dalle . leat go ipmil hilgut álbmot . ii eisege . dasgo mun han leat ieš israel+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš , abraham sohka ja benjamin čearda . ipmil ii leat hilgut álbmot mii oktii válljet ieš . ii go diehtit mii čála cealkit elia birra , mo son boahtit ipmil ovdii ja sivahallat israel . hearrá , son leat goddit don profehta ja njeaidit don áltár . mun leat okto vel báhcit , ja dál son bivdit mun heagga ge . muhto maid ipmil vástidit son . mun leat guođihit ieš čieža duhát olmmái gii ii leat sojaldahttit čibbi baala ovddas . seammá láhki leat mun áigi ge bázahas mii ipmil leat válljet árbmu . muhto jos dat leat árbmu , de ii leat buorre dahku dihtii . muđuid han árbmu ii leat mihkkege árbmu . maid dat mearkkašit . israel ii leat olahit dat mii leat viggat , muhto son gii leat válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , leat olahit dat . eará leat buoššudit+V+TV+Der2+Der/PassL , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . ipmil leat addit son šliettas+A+Der3+Der/vuohta vuoigŋa , čalbmi mii ii oaidnit ja beallji mii ii gullat , gitta dát beaivi rádjái . ja dávvet cealkit . šattus son ávvubeavdi son giella ja gillar , vai son jorralit ja oažžut ráŋggáštus . sevnnjodit son čalbmi , ii son oaidnit . sojadit son čielgi álelassii . de mun jearrat . go son guossalit , leat go son jorralus agibeaivái . ii eisege . muhto danne_go son jorralit , bestojupmi boahtit báhkin , ja nu dát boktit son gáđašvuohta . jos son jorraleapmi leat šaddat riggodat máilbmi , ja son vádjitvuohta fas riggodat báhkin , man ollu stuoridit šaddat ge son riggodat go son lohku dievvat . muhto don báhkin mun cealkit . báhkin apoasttal mun atnit bálvalus allat árvu , vai mun soaitit boktit mun álbmotguoibmi gáđašvuohta ja diet láhki beastit muhtun son . jos vuosttaš láibi mii oaffaruššat+V+TV+Der/PassS leat bassi , de ollis dáigi leat bassi . jos ruohtta leat bassi , de oaksi ge leat bassi . muhto muhtun oaksi leat dál doadjit+V+TV+Der2+Der/PassL eret , ja don gii leat villas oljooaksi , leat laktit+V+TV+Der2+Der/PassL albma oaksi gaskii ja leat oažžut oassi oljomuorra ruohtas máihli . muhto ii goarggastallat álgooaksi bálddas . jos dahkat dat , de muitit ahte ii don guoddit ruohtas , muhto ruohtastit guoddit don . don veadjit dadjat . duot oaksi doadjit+V+TV+Der2+Der/PassL eret vai mun laktit+V+TV+Der2+Der/PassL dat sadjái . dát leat duohta , muhto son doadjit+V+TV+Der2+Der/PassL eret danne_go ii oskut , ja don bissut go oskut . ii čeavlástallat , muhto váruhit . jos ipmil ii seastit lunddolaš oaksi , de ii seastit don ge . geahččat mo ipmil leat sihke buorre ja garas , garas son gii leat jorralit , muhto buorre don , jos don bissut son buorrevuohta . muđuid don ge čuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL eret . muhto maiddái duo eará ge laktit+V+TV+Der2+Der/PassL muorra , jos son ii bissut eahpeosku . ipmil leat fápmu laktit son fas dat . jos don čuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL eret villas oljomuorra mii don luondu mielde gullet , ja luondu vuostái laktit+V+TV+Der2+Der/PassL buorre oljomuorra , ii go dađe vissis+A+Comp+Der2+Der/at lunddolaš oaksi fas laktit+V+TV+Der2+Der/PassL ieš oljomuorra . oskuguoibmi , mun dáhttut don dovdat dát čiegusvuohta , ii atnit ieš viissis . oassi israel leat buoššudit+V+TV+Der2+Der/PassL , dassážii go báhkin lohku dievvat , ja dat čohkket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . de ollis israel beastit+V+TV+Der2+Der/PassL , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . beasti boahtit sion , son jávkadit buot ipmilmeahttun+A+Der3+Der/vuohta jáhkob , ja dát leat mun lihttu son go mun váldit eret son suddu . evangelium dáfus son leat ipmil vašálaš , don dihtii . muhto válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi dáfus ipmil ráhkistit son , máttar dihtii . dasgo ipmil ii gáhtat árpmuattáldat ja rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi . don leat oktii eahpegulolaš ipmil , muhto dál duot eará eahpegulolašvuohta dihtii leat ipmil árpmihit don . seammá láhki son leat dál eahpegulolaš , muhto danne_go don leat oažžut váibmoláđisvuohta , de son ge oažžut váibmoláđisvuohta . dasgo ipmil bidjat buohkat eahpegulolašvuohta vuollái , vai beassat čájehit váibmoláđisvuohta buohkat . man čieŋal leat ipmil riggodat , viisodat ja diehtu . man suokkardit+V+TV+Der2+Der/alla+Der/PassS+Der1+Der/meahttun leat son duopmu , ja man árvitmeahttun son geaidnu . gii dovdat hearrá jurdda , gii sáhttit leat son ráđđeaddi . gii leat addit son mihkkege , mii son fertet buhtadit . son ja son bokte ja son leat buot mii leat . son leat gudni agálašvuohta . amen . oskuguoibmi , mun rávvet don danne_go ipmil árkkálmastit mun . buktit rumaš ealli , bassi ja ipmil dohkálaš oaffar , ja dát leat don vuoigŋa+N+Der1+Der/laš ipmilbálvaleapmi . ii ge diktit dálá máilbmi báidnit don , muhto nuppástuvvat , nu_ahte don miella ođasmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , vai don áddet mii leat ipmil dáhttu . dat mii leat buorre , dohkálaš son ja ollis . danne go ipmil leat addit mun árbmu , cealkit don buohkat . ii atnit ieš stuoris go berret atnit , muhto leat jierbmi+N+Der1+Der/laš , juohkehaš dat osku mihttu mielde mii ipmil leat addit . dasgo nugo okta rumaš leat máŋga lahttu , ja buot lahttu leat iešguhtet lágán doaibma , nu leat mun ge buohkat okta rumaš kristus , muhto sierraláhka mun leat guhtet guoibmi lahttu . mun leat iešguhtet lágán árpmuattáldat , juohkehaš dat árbmu mielde maid ipmil leat addit mun . dat gii leat profehtalaš attáldat , geavahit dat osku mielde ; dat gii leat bálvalanattáldat , bálvalit ; dat gii leat oahpahanattáldat , oahpahit ; dat gii leat rávvenattáldat , rávvet ; dat gii addit opmodat , attus árvvas+A+Der2+Der/at ; dat gii leat ovddasčuožžu , leat dat áŋgirvuohta ; dat gii dahkat váibmoláđis dahku , dagus dat illu . leat don ráhkisvuohta duođalaš . fasttášit bahá , doallat gitta dat mii leat buorre . ráhkistit guhtet guoibmi váibmu+N+Der1+Der/laš dego vieljaš , gilvvohallat gudnejahttit guhtet guoibmi . leat áŋgir , ii ge leat loikkas , buollit don vuoigŋa dolla , bálvalit hearrá . leat illu+N+Der1+Der/laš doaivva , gierdavaš áŧestus , bissovaš rohkadallat+V+TV+Der3+Der/n . veahkehit ipmil olmmoš son vátnivuohta , leat guosseláđđi . buressivdnidit son gii doarrádallat don , buressivdnidit , ii ge garuhit . illudit son gii leat illudit ja čierrut son gii leat čierrut . leat ovttamielalaččat , ii čeavlástallat , muhto servvoštallat dábálaš olmmoš , ii viissástallat . ii mávssahit giige bahá bahá . viggat dahkat dat mii olmmoš atnit buorre . jos leat vejolaš , de eallit ráfi buohkat nu guhkás go sáhttit . ráhkis , ii ohcat liiba mávssahit , muhto diktit ipmil moarri dahkat dat . dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . duopmu gullat mun , mun mávssahit , nu cealkit hearrá . ja čuožžut velá . jos don vašálaš leat nealgut , de addit son borramuš ; jos son leat goiku , de addit son juhkamuš . go dahkat dat , de čohkket buollit hilla son oaivi ala . ii vuoittahallat bahá , muhto vuoitit bahá buorri . juohkehaš galgat leat eiseváldi vuolibuš . dasgo ii leat eiseváldi mii ii boahtit ipmil , ja ipmil leat ásahit dat eiseváldi mii leat . son guhte vuostálastit eiseváldi , leat vuostálastit ipmil ásahus , ja son guhte dahkat dat , oažžut duopmu . son guhte dahkat buorre , ii dárbbašit ballat ráđđejeaddji , muhto bahádahkki fertet ballat . jos háliidit eallit ballat eiseváldi , de dahkat buorre , ja don oažžut rápmi . dasgo eiseváldi leat ipmil bálvaleaddji , don buorre . muhto jos don dahkat bahá , de gal fertet ballat . ii han dat guoddit miehkki duššás . dat leat ipmil bálvaleaddji guhte ollašuhttit son ráŋggáštus bahádahkki . dan dihtii leat dárbbašlaš leat eiseváldi vuolibuš , ii dušše ráŋggáštus dihtii , muhto oamedovdu dihtii ge . danne han don ge máksit vearru . ja ráđđejeaddji leat ipmil bálvaleaddji go dat bearráigeahččat buot dat . addit juohkehaš dat mii gullat son . vearru dat gii vearru gullat , tuollu dat gii tuollu gullat , árvu dat gii árvu gullat , gudni dat gii gudni gullat . ii šaddat giige velggolaš , earet dat ahte ráhkistit guhtet guoibmi . dat guhte ráhkistit lagamuš , leat ollašuhttit láhka . dasgo báhkkon . ii galgat rihkkut náittosdilli , ii galgat goddit , ii galgat suoládit , ii galgat anistuvvat , dahje guhte ihkenas báhkkon dal leat , dat ovttastahttit+V+TV+Der2+Der/PassL dát báhkkon . don galgat ráhkistit lagamuš+A+Superl+Der2+Der/at nugo ieš . ráhkisvuohta ii dahkat mihkkege bahá lagamuš . danne ráhkisvuohta ollašuhttit láhka . muđuid han don diehtit mii áigi dál leat . diibmu leat boahtit go don fertet morihit nagir , dasgo mun bestojupmi leat dál lagabus go dalle go mun oskut+V+TV+Der3+Der/goahti . idja leat fargga gollat , beaivi leat lahka . bidjat+V+TV+Der/PassS dal eret seavdnjadas dahku ja gárvodit čuovggas vearju . vádjolit dohkálaččat nugo beaivet ; allut borešvuohta ja jugešvuohta , vácceš+A+Der3+Der/vuohta ja nuoskivuohta , riidu ja gáđašvuohta . muhto gárvodit hearrá jesus kristus , ii ge atnit fuolla oažži nu_ahte anistupmi giktalit+V+TV+Der2+Der/PassL . vuostáiváldit son gii leat rašši oskut almmá digaštallat son oaivil birra . muhtun leat dakkár osku ahte oažžut borrat buotlágáš , muhto dat gii leat rašši osku , borrat dušše ruonas . dat guhte borrat , ii galgat badjelgeahččat son gii ii dahkat dat . ja dat guhte ii borrat , ii galgat dubmet son guhte borrat , dasgo ipmil han leat vuostáiváldit son . mii vuoigatvuohta don leat dubmet nubbi olmmoš bálvaleaddji . son isit mearridit jogo son čuožžut+V+IV+Der2+Actor dahje gahččat . muhto son bissut čuoččat , dasgo hearrá leat fápmu doallat son čuoččat . muhtun atnit nubbi beaivi deaŧálaš go nubbi , eará leat buot beaivi okta . leat juohkehaš nanus jáhkku . dat guhte atnit árvu vissis beaivi , dahkat dat hearrá gudni , ja dat guhte borrat , dahkat dat hearrá gudni ; dasgo son giitit ipmil . seammá láhki , dat guhte ii borrat , dahkat dat hearrá gudni , ja son ge giitit ipmil . dasgo ii okta mun eallit ieš várás , ii ge okta jápmit ieš várás . jos mun eallit , de eallit hearrá várás , ja jos mun jápmit , de jápmit hearrá várás . jogo mun dal eallit dahje jápmit , de mun gullat hearrá . aiddo dat dihtii kristus jápmit ja eallát fas , vai son sáhttit leat sihke jábmi ja ealli hearrá . muhto don , manne dubmet oskuguoibmi , dahje manne badjelgeahččat oskuguoibmi . mun han galgat buohkat ipmil duopmostuollu ovdii , dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . nu duohta go ealán , cealkit hearrá , juohke čibbi sodjalit mun ovddas , ja juohke njuovčča dovddastit ipmil . de juohkehaš mun galgat nappo doallat lohku ipmil ovddas . dan dihtii , allut šat dubmet guhtet guoibmi . jurddašit baicca ahte ii okta galgat jorralit+V+IV+Der2+Der/ahtti oskuguoibmi ja vearránahttit son . mun diehtit ja leat vissis hearrá jesus ahte ii mihkkege leat buhtismeahttun iešalddes . muhto jos muhtun atnit juoga buhtismeahttun , de dat leat buhtismeahttun son . jos don bávččagahttit oskuguoibmi dat mii borrat , de ii šat eallit ráhkisvuohta mielde . ii diktit don borramuš doalvut gáđohus son , gii ovddas kristus jápmit . ii diktit bilkidit+V+TV+Der2+Der/PassL dat buorri mii leat oažžut . dasgo ipmil riika ii leat borramuš ja juhkamuš , muhto vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , ráfi ja illu bassi_vuoigŋa . dat guhte bálvalit kristus dát láhki , leat ipmil miella mielde ja oažžut olmmoš ge árvu . de bivdit+V+TV+Der/PassS dat mii duddjot ráfi ja searvevuohta . ii bilidit ipmil dahku borramuš dihtii . buot leat gal buhtis , muhto ii leat riekta borrat jos dat vearránahttit oamedovdu . dan dihtii leat riekta doalahit borrat biergu ja juhkan viidni ja vealtat eará dahku mii jorralit+V+IV+Der2+Der/ahtti don oskuguoibmi . diktit dat mii ieš oskut dát hárrái , leat don ja ipmil gaskkas . ávdugas dat guhte ii dubmet ieš go dahkat dat mii atnit vuoigat . muhto dat guhte eahpidit go borrat , leat dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , danne_go ii dahkat dat osku . buot mii ii dáhpáhuvvat osku , leat suddu . mii gii leat nanus , leat geatnegas guoddit rašši olmmoš headju+Der3+Der/vuohta ii ge dušše jurddašit ieš . juohkehaš mun galgat jurddašit lagamuš ja dahkat dat mii leat son buorre , ja mii nanosmahttit son . dasgo kristus ii jurddašit ieš , muhto nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . don hiddjidit+V+TV+Der2+Actor hiddjádus gahččat mun ala . buot mii ovdal leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL čála , leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL mun oahpahus , vai mun doallat gitta doaivu ja oažžut dat gierdavašvuohta ja jeđđehus mii čála addit mun . vare ipmil , gii addit gierdavašvuohta ja jeđđehus , dahkat don ovttamielalaš jesus kristus dáhttu mielde , vai don ovttamielalaččat sáhttit máidnut ipmil , hearrá jesus kristus áhčči . vuostáiváldit dat dihtii guhtet guoibmi , nu mo kristus leat vuostáiváldit don , ipmil gudni . mun cealkit don ahte kristus šaddat son bálvaleaddji gii leat birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL , ja son dáhttut čájehit ahte ipmil leat sárdnut duohta . dát láhki son nannet dat lohpádus mii leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL máttar , vai báhkin ge beassat máidnut ipmil son váibmoláđisvuohta dihtii , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . dat dihtii rámidit don báhkin gaskkas ja máidnut don namma . lea vel čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . ávvudit , báhkin , oktan son álbmot . ja vel . máidnut hearrá , buot báhkin , rámidit son , buot álbmot . ja jesaja cealkit . isaj ruohtas ihtit vesá , son guhte čuožžilit ráđđet buot báhkin , son báhkin bidjat doaivva . vare ipmil gii addit doaivva , deavdit illu ja ráfi don gii oskut , vai don lassánit doaivva bassi_vuoigŋa fápmu . oskuguoibmi , mun leat áibbas vissis dat ahte don leat dievva buorrevuohta ja dat diehtu mii leat dárbbašlaš , nu_ahte don sáhttit cuiget guhtet guoibmi . datte leat čállit don viehka roahkkat+A+Der2+Der/at muittuhit dihtii muhtun ášši . mun leat dahkat dat danne_go ipmil árbmu leat gohččut mun vuolgit báhkin lusa kristus jesus báhppa . ja mun bassi bálvalus leat sárdnidit ipmil evangelium , vai báhkin šaddat dohkálaš oaffar maid bassi_vuoigŋa leat basuhit . kristus jesus mun sáhttit gal rábmot ieš go bálvalit ipmil . muhto mun ii arvat sárdnut eará birra go dat maid kristus leat doaimmahit mun bokte vai báhkin doalvut+V+TV+Der2+Der/PassL gulolašvuohta , sátni ja dahku , mearka ja oavdudahku ja vuoigŋa fápmu . nu mun leat sárdnidit kristus evangelium buot báiki jerusalem rájes gitta illyria rádjái . mun áigumuš leat álo leat sárdnidit evangelium doppe gos kristus namma ii leat dovddus , ii hukset dat vuođđu ala mii eará leat bidjat , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . son gii ii leat oažžut diehtu son birra , oaidnit , ja son gii ii leat gullat , áddet . dát sivas mun leat máŋga geardde hehttet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL boahtit don lusa . muhto dál mun ii leat šat bargu dát guovlu , ja mun leat máŋga jahki háliidit boahtit don lusa go vuolgit spania . dohko johtit mun doaivut beassat oaidnit don , ja ahte don veahkehit mun mátki , go vuos leat beassat illudit muhtun áigi don luhtte . muhto dál mun vuolgit jerusalem bálvalit bassi olmmoš doppe . dasgo makedonia ja akaia searvegoddi leat mearridit čohkket attáldat jerusalem searvegoddi geafi . son leat ieš mearridit dát , ja son han leat maid son vealgi . son leat velggolaš veahkehit son áigi+N+Der1+Der/laš buorri go báhkin leat oažžut oassi son vuoigŋa+N+Der1+Der/laš buorri . dasto go leat gárvvihit dát ja leat doalvut čohkket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ruhta son , de áigut vuolgit spania ; dalle johtit don bokte . ja mun diehtit ahte go boahtit don lusa , de mun leat kristus valljugas buressivdnádus . oskuguoibmi , mun rávvet don hearrá jesus kristus dihtii ja dat vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta dihtii mii vuoigŋa addit . soahtat mun nu_ahte rohkadallat ipmil mun ovddas . rohkadallat ahte mun gádjat+V+TV+Der2+Der/PassL judea eahpeoskkolaš giehta , ja ahte jerusalem bassi olmmoš vuostáiváldit bures mun bálvalus . dalle sáhttit boahtit don lusa illu , ja beassat don luhtte vuoiŋŋastit jos ipmil dáhttut . ráfi ipmil leat don buohkat . amen . mun rávvet don mun oabbá fe , guhte leat kenkrea searvegoddi bálvaleaddji . váldit son vuostái hearrá namma , nugo leat heivvolaš bassi olmmoš . addit son dat veahkki mii dárbbašit , dasgo son leat ieš veahkehit olus , maiddái mun ge . cealkit dearvvuohta priska ja akvila , mun bargoguoibmi guokte kristus jesus . son leat mannat heakkavárra mun dihtii . ii dušše mun , muhto maiddái buot báhkin searvegoddi giitit son . cealkit maiddái dearvvuohta searvegoddi mii čoagganit son viessu . cealkit dearvvuohta mun ráhkis epainetos , gii leat asia eanangoddi vuosttaš šaddu kristus . cealkit dearvvuohta márjá gii leat rahčat don gaskkas . cealkit dearvvuohta andronikos ja junias , gii leat juvddálaš nugo mun ja mun fáŋgaguoibmi . son leat buorre beaggi apoastal gaskkas , ja son šaddat kristtalaš ovdal_go mun . cealkit dearvvuohta ampliatus , mun ráhkis oskuviellja . cealkit dearvvuohta urbanus , mun bargoguoibmi kristus bálvalus , ja mun ráhkis stakys . cealkit dearvvuohta apelles gii leat geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL kristtalaš . cealkit dearvvuohta arostobulos gázzi . cealkit dearvvuohta herodion , gii leat juvddálaš nugo mun . cealkit dearvvuohta son narkissos joavku guhte gullat hearrá . cealkit dearvvuohta tryfaina ja tryfosa gii bargat hearrá bálvalus . cealkit dearvvuohta ráhkis persis , gii leat bargat ollu hearrá bálvalus . cealkit dearvvuohta rufus , gii hearrá leat válljet , ja maiddái son eadni , gii leat leat dego eadni mun ge . cealkit dearvvuohta asynkritos , flegon , hermes , patrobas , hermas ja dat oskuguoibmi gii leat son . cealkit dearvvuohta filologos , julias , nereus ja son oabbá , ja maiddái olympas ja buot bassi olmmoš gii leat son . dearvvahallat guhtet guoibmi bassi cummá . buot kristus searvegoddi cealkit don dearvvuohta . oskuguoibmi , mun rávvet don . váruhit son gii dagahit riidu ja jorralit+V+IV+Der2+Der/ahtti eará go son vuostálastit dat oahppu mii don leat vuostáiváldit . gáidat eret son . dasgo dakkár olmmoš ii bálvalit mun hearrá kristus , muhto ieš čoavji . čáppat ja fillet+V+TV sátni son čádjidahttit oktageardán olmmoš . muhto buohkat leat gullat man jegolaš don leat , ja danne mun illudit don dihtii . mun háliidit ahte don leat jierbmi+N+Der1+Der/laš , nu_ahte diehtit mii leat buorre , muhto oktageardán dat dáfus mii leat bahá . vare ráfi ipmil fargga cuvket sáhtán don juolgi vuollái . hearrá jesus kristus árbmu leat don . timoteus , mun bargoguoibmi , ja lukios , jason ja sosipatros , gii leat juvddálaš nugo mun , cealkit don dearvvuohta . mun ge , tertius , guhte leat čállit dát girji , cealkit don dearvvuohta hearrá namma . gaius , gii leat rahpat viessu mun ja oppa searvegoddi , cealkit don dearvvuohta . erastos , gávpot rehketdoalli , ja mun oskuviellja kvartus cealkit don dearvvuohta . hearrá jesus kristus árbmu leat don buohkat . amen . máidnut+V+TV+Der2+Der/PassL leat ipmil , son gii leat fápmu nanosmahttit don evangelium mii mun sárdnidit , ja mii leat sáhka jesus kristus birra . dan čiegusvuohta leat leat čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL agálaš áigi rájes , muhto dál dat leat almmustuvvat profehtalaš čálus ja agálaš ipmil gohččun mielde , vai buot álbmot doalvut+V+TV+Der2+Der/PassL osku gulolašvuohta . son , áidna viissis ipmil , leat gudni álo ja agálašvuohta jesus kristus bokte . amen . dearvvuohta bávlos , gii ipmil dáhttu mielde leat rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL jesus kristus apoasttal , ja mun oskuviellja sostenesas ipmil searvegoddi korint , son gii kristus jesus leat basuhit ja gii leat rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil bassi olmmoš oktan son gii juohke báiki čuorvut mun hearrá jesus kristus namma , son gii leat son ja mun hearrá . árbmu leat don ja ráfi ipmil , áhčči , ja hearrá jesus kristus . mun giitalit álo ipmil don ja dat árbmu ovddas mii son leat addit don kristus jesus . son siste don leat oažžut riggodat juohke dáfus , sárdnidanattáldat ja diehtu . dasgo duođaštus kristus birra leat nanosmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL don siste , nu_ahte don ii váilut mihkkege árpmuattáldat dan_botta_go vuordit mun hearrá jesus kristus almmustuvvat+V+IV+Der3+Der/n . son maiddái nanosmahttit don gitta loahppa rádjái , vai don leat láitemeahttun hearrá jesus kristus beaivi . ipmil leat oskkáldas , son gii leat rávkat don bárdni jesus kristus , mun hearrá , searvevuohta . oskuguoibmi , mun rávvet don hearrá jesus kristus namma čájehit soabalaš+A+Der3+Der/vuohta ja vealtat soahpameahttunvuohta . eallit nanus searvevuohta seammá áigumuš ja miella . dasgo kloegázzi leat muitalit mun , oskuguoibmi , ahte don gaskkas leat riidu , namalassii nu_ahte muhtun don dadjat . mun čuovvut bávlos , dahje . mun čuovvut apollos , dahje . mun čuovvut kefas , dahje mun gis čuovvut kristus . lea go kristus juogadit+V+TV+Der2+Der/PassL . russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL go bávlos don ovddas . dahje gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL go don bávlos namma . mun giitit ipmil go ii leat gásttašit giige don earet krispus ja gaius , amas okta dadjat don ahte don gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL mun namma . lea mun gal gásttašit stefanas ja buohkat son dállu , muđuid ii muitit gal giige eará gásttašit . dasgo kristus ii leat vuolggahit mun gásttašit , muhto sárdnidit evangelium ; ii ge dahkat dat viisodat sátni ii kristus ruossa massit fápmu . dasgo sátni ruossa birra leat jallavuohta son gii mannet gáđohus , muhto mun gii beastit+V+TV+Der2+Der/PassL , dat leat ipmil fápmu . dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun duššadit viissis viisodat , ja jierbmi+N+Der1+Der/laš jierbmi+N+Der1+Der/laš+A+Der3+Der/vuohta dahkat dušši . gos dál leat viissis , čálaoahppavaš ja dálá máilbmi viissástallat+V+IV+Der2+Actor . ii go ipmil leat dahkat dát máilbmi viisodat jallodat . vaikko ipmil čájehit viisodat , de máilbmi ii ieš viisodat oahppat dovdat ipmil . dat dihtii ipmil dáhttut mun sárdnidit jallavuohta ja nu beastit son guhte oskut . juvddálaš gáibidit mearka , ja greikalaš ohcat viisodat , muhto mun sárdnidit russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL kristus . juvddálaš miella dát leat vearránus ja báhkin miella jallavuohta , muhto son gii leat rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL , sihke juvddálaš ja greikalaš , mun sárdnidit ahte kristus leat ipmil fápmu ja ipmil viissisvuohta . dasgo ipmil jallodat leat viissis go olmmoš viisodat , ja ipmil headju+Der3+Der/vuohta gievra+A+Der2+Der/at go olmmoš gievravuohta . oskuguoibmi , muitit gii don ieš leat dalle go don rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL . olmmoš miella ii leat ollu viissis don gaskkas , ii fámolaččat ii ge olus allat sohka . muhto dat mii máilbmi atnit+V+TV+Der2+Der/PassL jallodat , leat ipmil válljet heahppašuhttit viissis . dat mii máilbmi atnit+V+TV+Der2+Der/PassL headju , leat ipmil válljet heahppašuhttit dat mii leat fápmu+N+Der1+Der/laš . dan mii máilbmi atnit+V+TV+Der2+Der/PassL vuollegaš , mii badjelgeahččat+V+TV+Der2+Der/PassL , mii ii leat mihkkege , dat leat ipmil válljet dahkat dušši dat mii atnit+V+TV+Der2+Der/PassL mii , amas okta olmmoš rábmot ieš ipmil ovddas . son dahku dat leat ahte don leat kristus jesus . son leat ipmil dahkat mun viisodat , vanhurskkisvuohtan , bassindahkat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi ja lonástus , vai dat guhte rábmot ieš , rábmot hearrá , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . oskuguoibmi , go mun boahtit don lusa , de ii sárdnidit don ipmil čiegusvuohta goargat sátni dahje viisodat . dasgo mun mearridit ahte ii háliidit diehtit mihkkege eará don gaskkas go jesus kristus , russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL kristus . mun leat headju ja ballu ja doarggistit sakka go leat don luhtte . mun ii sárdnidit olmmošlaš viisodat sátni , muhto vuoigŋa ja fápmu duođaštus , ii don osku vuođđudit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmoš viisodat , muhto ipmil fápmu . liikká mun sárdnidit viisodat son gii leat rávásmit vuoigŋa+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at . muhto dat viisodat ii gullat dálá máilbmi ii ge dálá máilbmi ráđđejeaddji gii duššat . mun sárdnidit ipmil čiegus viisodat mii leat leat čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL dát rádjái , muhto ipmil leat juo ovdal áigi álgu mearridit ahte dat galgat doalvut mun hearvásvuohta . ii okta dát máilbmi ráđđejeaddji leat dovdat dát viisodat . jos son leat dovdat dat , de ii leat russiinávlet hearvásvuohta hearrá . muhto nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . dat maid ii okta čalbmi leat oaidnit ii ge okta beallji gullat , dat mii ii leat badjánit okta olmmoš váibmu , buot dat leat ipmil gárvvistit son gii ráhkistit son . dát leat ipmil almmustahttit mun vuoigŋa . dasgo vuoigŋa suokkardit buot , maiddái ipmil čikŋodat ge . gii eará go olmmoš ieš vuoigŋa diehtit mii leat olmmoš siste . seammá láhki dušše ipmil vuoigŋa diehtit mii leat ipmil siste . mun ii leat oažžut máilbmi vuoigŋa , muhto ipmil ieš vuoigŋa , vai mun áddet dat mii ipmil leat addit mun árbmu . dát birra mun ii sárdnut sátni mii olmmoš viisodat leat oahpahit mun , muhto sátni maid vuoigŋa leat oahpahit mun . dasgo dat mii gullat vuoigŋa , mun čilget vuoigŋa sátni . luondu olmmoš ii sáhttit ipmirdit dat mii boahtit ipmil vuoigŋa . son dat leat jallavuohta , ii ge son sáhttit áddet dat , danne_go dat fertet árvvoštallat vuoigŋa+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at . muhto vuoigŋa+N+Der1+Der/laš olmmoš sáhttit árvvoštallat buot , muhto son ii sáhttit okta árvvoštallat . dat . gii dovdat hearrá miella nu_ahte sáhttit rávvet son . muhto mun leat kristus miella . datte , oskuguoibmi , mun ii sáhttit sárdnidit don nugo vuoigŋa+N+Der1+Der/laš olmmoš , muhto mun fertet sárdnidit don nugo oažži+N+Der1+Der/laš olmmoš , gii osku kristus leat dego beallešaddu mánáš oskut . mun biebmat don mielki ii ge álbmái borramuš , dasgo dat ii leat vel gierdat . ii ge gierdat dat velá dál ge , dasgo ain han don leat oažži+N+Der1+Der/laš . go juo don gaskkas leat gáđašvuohta ja riidu , dalle han oažži ráđđet don siste . ii go dalle meannudit dábáláš olmmoš láhki . go nubbi dadjat . mun čuovvut bávlos ja nubbi . mun čuovvut apollos , ii go dalle leat nu buot eará olmmoš . mii leat dasto apollo , ja mii leat bávlos . son leat dušše bálvaleaddji gii veahkehit don oskut , goappaš+Der2+Der/agat dat doaibma mii hearrá addit son . mun gilvit , apollos láktadit ; muhto ipmil šaddadit . dan dihtii gilvit+V+TV+Der2+Actor ii leat mihkkege ii ge láktadit+V+TV+Der2+Actor ge , muhto dušše ipmil gii šaddadit . gilvit ja láktadit+V+TV+Der2+Actor bargat ovttas , muhto son oažžut bálká goabbáge bargu . dasgo mun leat ipmil bargoguoibmi , ja don leat ipmil bealdu , ipmil viessu . ipmil árbmu mielde leat mun , čeahppi huksejeaddji , bidjat vuođđu , ja muhtun eará hukset dat vuođđu ala . muhto juohkehaš geahččat mo son hukset . ii okta sáhttit bidjat eará vuođđu go dat mii leat bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL , ja dat leat jesus kristus . jos muhtun hukset dat vuođđu ala golli , silba dahje divrras geađgi , muorra , suoidni dahje oalga , de áigi mielde šaddat almmus mo iešguhtege leat hukset . duopmobeaivi dat šaddat almmus , dasgo dat beaivi almmustuvvat dolla , ja dolla geahččalit makkár iešguhtege duodji leat . dat gii viessu bissut , oažžut bálká . dat gii viessu buollit , son massit bálká . ieš son gal beastit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto almmatge dego dolla čađa . ii go diehtit ahte don leat ipmil tempel , ja ahte ipmil vuoigŋa orrut don siste . jos okta bilidit ipmil tempel , de ipmil duššadit son . dasgo ipmil tempel leat bassi , ja dat tempel leat dii ii okta beahttit+V+TV+Der/PassS ieš . jos okta don navdit ieš viissis dálá máilbmi árvvoštallan mielde , de šaddat son vuos jalla , vai son duođaid šaddat viissis . dasgo dát máilbmi viisodat leat jallodat ipmil čalbmi , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . son giellat viissis son ieš gávvilvuohta , ja . hearrá dovdat viissis jurdda ja diehtit ahte dat leat dušši+N+Der1+Der/laš . danne ii okta rábmot ieš dat mii gullat olmmoš . buot han gullat don , leat dal bávlos , apollos dahje kefas , máilbmi , eallin dahje jápmin , dat mii leat dál dahje dat mii boahtit – buot leat don . muhto don gullat kristus , ja kristus gullat ipmil . atnit mun dasto kristus bálvaleaddji ja dállodoalli gii ipmil čiegusvuohta leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL . dat gii juoga leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL , gáibidit+V+TV+Der2+Der/PassL ahte son leat oskkáldas . muhto mun ii mearkkašit mihkkege gii mun dubmet , don dahje mii_nu olmmoš duopmostuollu . ii mun ieš ge dubmet ieš . mun oamedovdu leat buhtis , muhto ii dat datte mearkkašit ahte mun leat sivaheapme . mun duopmár leat hearrá . ii dat dihtii dubmet ovdal áigi , ovdal_go hearrá boahtit . son bidjat čuovga ovdii dat mii leat čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL seavdnjadas , ja almmustahttit olmmoš váibmu jurdda . dalle juohkehaš oažžut rápmi ipmil . oskuguoibmi , don dihtii mun leat geavahit ieš ja apollos ovdamearka , vai don oahppat mun mii dát sátni mearkkašit . bissut dat mii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . amas okta čeavlái+A+Attr+Der3+Der/vuohta rábmot nubbi ja fuotnut nubbi . gii bidjat don eará ovddabealle . mii don leat maid don ii leat oažžut attáldat . ja jos leat oažžut dat , manne dalle rábmot dego ii leat attáldat . muhto don leat juo gallis . don leat juo rikkis . don leat juo šaddat gonagas , muhto mun ii . vare duođaid leat gonagas vai mun beassat ráđđet don . mun miella orrut ahte ipmil leat bidjat mun , apoastal , vuolimuš , dego leat dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL jápmit arena ; mun leat šaddat máilbmi , eŋgel ja olmmoš čájáhusgálvu . mun leat jalla+A+Der2+Der/at kristus dihtii ; don leat viissis kristus . mun leat headju ; don leat gievra . don gudnejahttit ; mun badjelgeahččat . velá dát boddu ge mun leat nealgi ja goiku ; mun váilut bivttas ; mun illástit ja mun leat ruovttoheapme . mun bargat rahčat giehta . go mun bealkkihit , de mun buressivdnidit ; go mun doarrádallat , de mun gierdat dat ; go mun bilkidit , de mun vástidit ustitlaš+A+Der2+Der/at . mun leat šaddat máilbmi hilggohas , buohkat suohpahas gitta dát beaivi rádjái . mun ii čállit dát heahppašuhttit dihtii don , muhto cuiget+V+IV+Der3+Der/n dihtii , dego ráhkis mánná . vaikko don leat ge duhát oahpaheaddji gii bagadit don kristtalašvuohta de don datte ii leat máŋga áhčči . mun dat šaddat don áhčči kristus jesus go addit don evangelium . nu ba rávvet don . atnit mun ovdagovva . dan dihtii mun vuolggahit don lusa timoteus , gii leat mun ráhkis ja oskkáldas bárdni hearrá ; son muittuhit don mo mun dáhttut don vádjolit kristtalaš , nugo mun oahpahit juohke báiki , buot searvegoddi . muhtun don leat čeavlástallat+V+IV+Der3+Der/goahti danne_go son jáhkkit ahte mun ii máhccat don lusa . muhto mun áigut boahtit fargga , jos hearrá dáhttut . dalle beassat oahpásmuvvat dát čeavlái olmmoš fápmu , ii dušše son sátni . dasgo ipmil riika ii boahtit almmus sátni , muhto fápmu . goabbá don hálidit , ahte mun boahtit don lusa rissi dahje ráhkisvuohta ja láđisvuohta . mun leat gullat ahte don gaskkas leat fuorrávuohta , ja velá dakkár ge fuorrávuohta mii ii báhkin ge dohkkehit , namalassii ahte olmmái eallit eadnebealli . ja dat vel čeavlástallat . don galgat baicca moraštit ja ádjit eret son gii leat dahkat dákkár . vaikko mun ii leat don luhtte rumašlaš+A+Der2+Der/at , de goit vuoigŋa leat lahka ; ja dego ieš leat dat de leat juo mearridit maid sivalaš galgat dahkat . go don čoagganit hearrá jesus namma , ja mun leat don vuoigŋa , ja hearrá jesus fápmu leat mielde , de addit dat olmmoš sáhtán , vai son oažži duššadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja son vuoigŋa beastit+V+TV+Der2+Der/PassL hearrá beaivi . don ii duođaid leat mii čeavlástallat . ii go diehtit ahte uhcci suvrradáigi+N+Der1+Der/Dimin suvrudit ollis dáigi . čorget eret boaris suvrradáigi , vai don leat ođas dáigi . don han leat juo suvrut+V+IV+VAbess láibi . dasgo kristus , mun beassášláppis , leat njuovvat+V+TV+Der2+Der/PassL . de ávvudit allabassi , allut bahávuohta ja dohkkemeahttun+A+Der3+Der/vuohta boaris suvrradáigi , muhto buhtisvuohta ja duohtavuohta suvrut+V+IV+VAbess láibi . mun čállit don juo ovddit girji ahte don ii galgat leat mihkkege dahkamuš furrošit+V+IV+Der2+Actor . ii mun oaivvildit dát máilbmi furrošit+V+IV+Der2+Actor dahje ruhtaváibmil , suola dahje eahpeipmilbálvaleaddji . dalle han don fertet vuolgit eret dát máilbmi . mun čállit don ahte don ii galgat leat mihkkege dahkamuš dakkár gii mahkáš leat oskuguoibmi , muhto eallit fuorrávuohta , leat ruhtaváibmil , bálvalit eahpeipmil , leat bilkár , juhkki dahje suola . dakkár olmmoš searvi ii galgat oppa boradit ge . mii vuoigatvuohta mun leat dubmet son gii leat olggobealde . ieš han don ge dubmet son gii gullat don searvi . ipmil dubmet son gii leat olggobealde . ádjit eret ieš luhtte son gii leat bahá . go muhtun don leat riidoášši oskuguoibmi , mo son jolggadit bidjat dat báhkinlaš duopmár ovdii ii ge bassi olmmoš ovdii . ii go diehtit ahte bassi olmmoš šaddat dubmet máilbmi . jos don oažžut dubmet máilbmi , ii go dalle sáhttit dubmet smávis ášši . ii go diehtit ahte mun šaddat dubmet eŋgel . mannat dalle ii sáhttit dubmet dát eallin ášši . muhto jos don leat dakkár ášši , manne de bidjat dat dakkár olmmoš ovdii guhte ii atnit+V+TV+Der2+Der/PassL árvu searvegoddi . mun cealkit dat don heahpat . ii go don gaskkas leat okta gii leat nu viissis ahte sáhttit čoavdit riidu oskuguoibmi gaskkas . ii , oskuguoibmi doalvut oskuguoibmi diggi ovdii ja diktit velá eahpeoskkolaš duopmár dubmet . don leat heahpat ahte don leat diggeášši gaskan+Adp+PxPl2++ . manne don ii baicca gillát vearrivuohta . manne ii baicca diktit ieš vuoittahallat . muhto don verrošit ja rivvet eará , ja dát dáhpáhuvvat velá oskuguoibmi gaskkas . ii go diehtit ahte vearredahkki ii árbet ipmil riika . ii čádjádallat . ipmil riika ii árbet furrošit+V+IV+Der2+Actor , eahpeipmil bálvaleaddji , náittosdilirihkkut+V+TV+Der2+Actor , ii olmmái gii diktit eará olmmái anašit ieš , ii ge olmmái gii nuskošit olmmái , ii suola , ii ruhtaváibmil , ii juhkki , ii bealkit+V+TV+Der1+Der2+Der/las ii ge rievvár . ovdal leat muhtun don dakkár . muhto dál don leat bassit+V+TV+Der2+Der/PassL buhtis ; don leat basuhit+V+TV+Der2+Der/PassL ; don leat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis hearrá jesus kristus namma ja mun ipmil vuoigŋa . dadjat+V+TV+Der2+Der/PassL gal ahte buot leat mun lobálaš . leat nu , muhto ii buot leat ávkkálaš . leat dal nu_ahte buot leat lobálaš , muhto mun ii diktit mii stivret ieš . dadjat+V+TV+Der2+Der/PassL maiddái ahte borramuš leat čoavji várás , ja čoavji borramuš várás . leat nu , muhto ipmil dahkat goappašagat dušši . rumaš ii leat furrošit+V+IV+Der2+Der/eapmi várás ; dat leat hearrá várás , ja hearrá leat rumaš várás . ipmil bajásčuoččáldahttit hearrá jábmi luhtte , ja son bajásčuoččáldahttit mun ge fápmu . ii go diehtit ahte don rumaš leat kristus lahttu . áigut go mun váldit kristus lahttu ja dahkat dat fuorrálahttu . ii eisege . dahje ii go diehtit ahte dat gii ovttastuvvat fuorrá , šaddat oktan rumaš son . lea cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL . son šaddat okta oažži . muhto dat gii ovttastuvvat hearrá , šaddat oktan vuoigŋa son . fasttášit furrošit+V+IV+Der2+Der/eapmi . buot suddu mii olmmoš muđuid dahkat , leat rumaš olggobealde . muhto furrošit+V+IV+Der2+Actor suddudit ieš rumaš vuostái . ii go diehtit ahte don rumaš leat bassi_vuoigŋa tempel . vuoigŋa ássat don siste , ja don leat oažžut son ipmil . don ii gullat šat ieš , dasgo don leat divrras oastit+V+TV+Der2+Der/PassL . gudnejahttit dat dihtii ipmil rumaš . mun váldit dál dat ášši mii don čállit , ahte olmmái leat mahkáš buorre orrut almmá guoskkahit nisu . muhto vealtat+V+IV+Der3+Der/n dihtii fuorrávuohta de leat juohke olmmái ieš áhkká ja juohke nisu ieš boadnjá . addos boadnjá áhkká dat mii son leat geatnegas , ja nu gis maiddái áhkká boadnji . áhkká rumaš ii leat ieš háldu , muhto boadnjá . seammá láhki boadnjá rumaš ii leat ieš háldu , muhto áhkká . ii biehttalit eallin ovttas goabbat guoibmi , jos juo ii leat šiehttat nu muhtun áigi , vai don beassat čiekŋut rohkadus ja dasto eallit+V+IV+Der3+Der/goahti fas okta . muđuid sáhtán geahččalit don danne_go ii liikká veadjit soahtat hipmu vuostái . dát mii mun cealkit , leat dušše mieđihit+V+TV+Der2+Der/eapmi ii ge gohččun . mun sávvat ahte buohkat eallit dego mun . muhto juohkehaš leat oažžut árpmuattáldat ipmil , nubbi dát , nubbi duo . náitalit+V+IV+VAbess olmmoš ja leaska mun cealkit ahte son leat buorre bissut náitalit nu mun . muhto jos son ii veadjit caggat hipmu , de berret náitalit . dasgo leat buorre náitalit go buollit hipmu . náitalit olmmoš mun leat dákkár gohččun , ii mun ieš , muhto ipmil , ahte nisu ii oažžut earránit boadnjá . muhto jos son earránit , de galgat eallit náitalit dahje soabadit boadnjá . ii ge olmmái oažžut earránit áhkká . eará mun cealkit – dát leat mun ieš sátni , ii ge hearrá sátni . jos oskuviellja leat eahpeoskkolaš áhkká , ja áhkká háliidit bissut son luhtte , de olmmái ii galgat earránit son . ja jos nisu leat eahpeoskkolaš boadnjá , ja olmmái háliidit bissut son luhtte , de nisu ii oažžut earránit son . dasgo eahpeoskkolaš boadnjá basuhit+V+TV+Der2+Der/PassL go leat náitalit áhkká , ja eahpeoskkolaš áhkká basuhit+V+TV+Der2+Der/PassL go leat náitalit osku+N+Der1+Der/laš boadnjá . muđuid son mánná leat buhtismeahttun , muhto dál son leat basuhit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto jos eahpeoskkolaš náittosguoibmi dáhttut earránit , de earránit . dakkár dilli osku+N+Der1+Der/laš viellja dahje oabbá ii leat čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL . ipmil leat rávkat mun eallit ráfi . áhkká , mii diehtit sáhttit go beastit boadnji . ja boadnjá , mii diehtit sáhttit go beastit áhkká . datte dohkkehit juohkehaš dat oassi mii hearrá leat addit son , dat mii son leat go ipmil rávkat son . dát leat mun gohččun buot searvegoddi . jos muhtun leat birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL go son rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL , de ii galgat geahččalit rievdadit birračuohpahus mearka . jos muhtun leat rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL birračuohppat , de ii galgat birračuohppat+V+TV+Der1+Der/h ieš . ii leat deaŧalaš leat go olmmoš birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL vai ii , muhto deaŧalaš leat doallat ipmil báhkkon . bissos juohkehaš dat dilli mii son leat dalle go son rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL . jos don leat šlávva go rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL , de ii váivvihit ieš dat . muhto jos don sáhttit šaddat friddja , de válljet baicca dat . dasgo dat guhte leat šlávva go hearrá rávkat son , leat hearrá friddjandahkat+V+TV+Der2+Der/PassL olmmoš . seammá láhki leat dat gii leat friddja olmmoš go son rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL , šaddat kristus šlávva . don leat divrras oastit+V+TV+Der2+Der/PassL . ii de šaddat olmmoš šlávva . oskuguoibmi , bissut juohkehaš ipmil ovddas dat dilli mii leat go rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL . dasto , mii guoskat náitalit+V+IV+VAbess olmmoš , de dat ášši mun ii leat gohččun hearrá . muhto mun cealkit ieš oaivil , dasgo hearrá leat árbmu čájehit ahte luohttit mun . dan heahteáigi dihtii mii mun dál eallit , mun oaivvildit ahte olmmoš leat buorre bissut náitalit . jos don leat čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL áhkká , de ii geahččalit beasadit son . jos don ii leat áhkká , de ii ohcat ieš áhkká . muhto jos don datte náitalit , de ii suddudit . ja jos nieida náitalit , de son ii suddudit . muhto náitalit olmmoš oažžut+V+TV+Der/PassS ollu moraš , ja mun dáhttut don vealtat dat . oskuguoibmi , dat mii mun nappo oaivvildit , leat dát . áigi leat oanehaš . dás duohko galgat son gii leat áhkká , eallit dego son ii leat náitalit . son gii moraštit , galgat eallit dego son ii leat moraš . son gii illudit , galgat eallit dego ii leat illu . son gii oastit , galgat eallit dego ii oamastit mihkkege . son gii geavahit máilbmi buorri , galgat eallit dego ii dárbbašit geavahit dat . dasgo dát máilbmi , nugo dál leat , duššat . mun dáhttut don eallit moraš haga . náitalit+V+IV+VAbess olmmoš atnit fuolla dat mii gullat hearrá , mo son sáhttit dohkket hearrá . muhto náitalit olmmoš atnit fuolla dat mii gullat máilbmi , mo son sáhttit leat buorre ja dohkálaš áhkká , ja ná son leat juohkásit guokte sadji . náitalit+V+IV+VAbess nisu dahje nieida atnit fuolla dat mii gullat hearrá , vai son sáhttit leat bassi sihke rumaš ja vuoigŋa . muhto náitalit nisu atnit fuolla dat mii gullat máilbmi , mo son sáhttit dohkket boadnji . mun cealkit dát don ieš ávki , ii ge danne ahte dáhttut giella don , muhto vai mun veahkehit don eallit gudni+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at ja bissut oskkáldas hearrá . jos okta oaivvildit ahte son ii meannudit heivemeahttun+A+Der2+Der/at moarsi , go son hipmu leat garas , ii ge son veadjit mihkkege dat , dagus nu mo háliidit , son beassat náitalit , ii ge dat leat mihkkege suddu . muhto jos son bissut nanus áigumuš ii ge leat bággu vuolde , muhto ráđđet dáhttu ja leat mearridit diktit moarsi leat guoskkahit , de son dahkat riekta . nu dahkat nappo son riekta gii náitalit moarsi , muhto son gii ii náitalit , dahkat velá buorebut . áhkká leat čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL boadnji nu guhká go boadnjá eallit . jos boadnjá jápmit , de son beassat náitalit gii dáhttut , jos dat duššefal dáhpáhuvvat hearrá . muhto mun miella son leat buorre jos son eallit okto . ja mun navdit ieš ge leat ipmil vuoigŋa . dasto , mii guoskat eahpeipmil oaffaruššat+V+TV+Der2+Der/PassL biergu , de dat mun gal leat buohkat diehtu . dakkár diehtu dahkat čeavlái , muhto ráhkisvuohta nanosmahttit . jos okta navdit ieš leat diehtu , dalle son ii leat oažžut riekta diehtu . muhto ipmil dovdat son gii ráhkistit ipmil . go leat gažaldat borrat+V+TV+Der3+Der/n dakkár biergu mii leat leat oaffaruššat+V+TV+Der2+Der/PassL eahpeipmil , de mun gal diehtit ahte máilbmi ii leat eahpeipmil ii ge leat eará ipmil go okta . vaikko mahkáš leat ge ipmil albmi ja eanan alde , ja maiddái eatnat ipmil ja hearrá , de mun leat almmatge dušše okta ipmil , áhčči . son boahtit buot , ja son lusa mun leat mannat . mun leat dušše okta hearrá , jesus kristus . son bokte leat buot sivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja mun eallit son bokte . muhto dát diehtu ii leat buohkat . muhtun borrat dát biergu eahpeipmiloaffar , danne_go son dát rádjái leat hárjánit bálvalit eahpeipmil ja dat duolvvidit son rašši oamedovdu . muhto borramuš ii dahkat mun dohkálaš ipmil ovddas . mun ii manahit mihkkege jos ii borrat , ii ge vuoitit mihkkege jos borrat . muhto váruhit amas don friddjavuohta šaddat jorralus rašši olmmoš . jos dál okta oaidnit don gii leat dát diehtu , borrat+V+TV+Der3+Der/n eahpeipmiltempel , ii go dalle son rašši oamedovdu ávžut+V+TV+Der2+Der/PassL borrat oaffarbiergu . nu don diehtu dihtii rašši olmmoš mannat gáđohus , dat oskuguoibmi gii ovddas kristus jápmit . go don dát láhki suddudit oskuguoibmi vuostái ja hávváduhttit son rašši oamedovdu , de suddudit kristus vuostái ge . dan dihtii , jos borramuš vearránahttit mun oskuguoibmi , de ii goasse borrat biergu ii vearránahttit oskuguoibmi . ii go mun leat friddja olmmoš . ii go leat apoasttal . ii go leat oaidnit jesus , hearrá . ii go don leat mun dahku hearrá . jos eará ii leat apoasttal , de don goit leat . duođaid , don leat seaila mii nannet ahte mun leat hearrá apoasttal . dát leat dál mun bealuštus son vuostái gii dubmet mun . ii go mun leat vuoigatvuohta borrat ja juhkat . ii go mun ge leat vuoigatvuohta váldit mielde áhkká oskuoabbá , nu eará apoastal ja hearrá viellja ja kefas dahkat . leat go dušše mun barnabas gii ii leat vuoigatvuohta orrut bargat . gii ba ieš bálkáhit soalddát . ii go viidnegárdi gilvit+V+TV+Der2+Actor beassat borrat dat šaddu . ii go geahčči oažžut mielki eallu . sárdnut go dušše olmmoš láhki mielde . ii go láhkka ge cealkit nu . movsses láhka han leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . ii čatnat vuoksá njálbmi go dat leat ráidnet gordni . muhto leat go ipmil vuoksá atnin fuolla . ii go dát leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL mun hárrái . de leat , mun dihtii dát leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo dat guhte jorgut eanan ja dat guhte ráidnet gordni , berret dahkat dat dat doaivva ahte oažžut oassi šaddu . go mun leat gilvit vuoigŋa+N+Der1+Der/laš buorri don gaskii , leat go dalle menddo ollu ahte mun beassat láddjet dat máilbmi+N+Der1+Der/laš buorri . jos dal eará leat vuoigatvuohta oažžut don juoga , ii go mun leat dalle vel eanet . mun datte ii leat atnit ávki dát vuoigatvuohta , muhto mun gierdat buot ii hehttet kristus evangelium ovdáneapmi . ii go diehtit ahte son gii bálvalit tempel oažžut tempel ealáhus , ja son gii bálvalit áltár , oažžut+V+TV+Der/PassS oassi dat mii oaffaruššat+V+TV+Der2+Der/PassL . seammá láhki leat hearrá mearridit ahte son gii sárdnidit evangelium , oažžut ealáhus evangelium . muhto mun ii leat atnit ávki dákkár vuoigatvuohta . ii ge mun čállit dál danne ahte gáibidit ieš dákkár . ovdal mun jápmit , dasgo ii okta beassat váldit mun eret dat rápmi . dat ahte mun sárdnidit evangelium , ii leat mihkkege rábmot+V+TV+Der3+Der/muš , dasgo dat leat mun geatnegasvuohta . vuoi mun , jos mun ii sárdnidit evangelium . jos dahkat dat ieš dáhttu , de mun galgat oažžut bálká . muhto jos mun ii dahkat dat ieš dáhttu , de dat leat doaibma mii leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL mun . mii leat dalle mun bálká . dat ahte mun sárdnidit evangelium bálká haga ii ge atnit ávki dat vuoigatvuohta mii evangelium addit mun . vaikko mun leat friddja ii ge leat giige vuollásaš , de leat dahkat ieš buohkat šlávva , vai vuoitit nu olus go vejolaš . juvddálaš leat leat dego juvddálaš , vai vuoitit juvddálaš . son gii leat láhka vuloš , mun leat leat dego leat láhka vuloš , vai vuoitit son , vaikko ieš ii leat ge láhka vuloš . son gii leat láhka haga , leat leat dego ieš ge leat láhka haga , vai vuoitit son , vaikko ieš ii leat ipmil láhka haga , mun han leat kristus láhka vuloš . rašši olmmoš leat leat rašši , vai vuoitit son . buohkat leat leat buot , vai beastit juo muhtun . muhto buot dahkat evangelium dihtii , vai ieš oažžut oassi dat . ii go diehtit ahte vaikko buot gilvoviehkki viehkat gilvvu , de dušše okta vuoitit bálkkašupmi . viehkat dalle nu_ahte vuoitit . juohke gilvvohalli fertet biehttalit ieš buot . son dahkat dat vai oažžut nohkavaš vuoitokruvdnu ; mun gis dahkat dat vai oažžut nohkameahttun kruvdnu . ii mun dasto viehkat mihttomearri haga , ii ge čorpmadit fáiput guorus áibmu . muhto mun hárjehallat rumaš garas ja bágget dat jeagadit , ii ieš hilgut+V+TV+Der2+Der/PassL , mun gii leat sárdnidit eará . oskuguoibmi , mun dáhttut don diehtit ahte mun máttar leat balva vuolde , ja buohkat mannat mearra čađa . buohkat gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL movsses searvevuohta balva ja mearra , ja buohkat borrat seammá vuoigŋa+N+Der1+Der/laš borramuš ja juhkat seammá vuoigŋa+N+Der1+Der/laš juhkamuš . dasgo son juohkit vuoigŋa+N+Der1+Der/laš bákti mii čuovvut son ; dat bákti leat kristus . datte ipmil hilgut eanas son , dasgo son duššadit+V+TV+Der2+Der/PassL meahcci . dát dáhpáhus leat dál mun ovdamearka ii háliidit bahá , nugo son dahkat . ii ge šaddat eahpeipmilbálvaleaddji nugo muhtun son šaddat . nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . álbmot čohkánit borrat ja juhkat , ja dasto dánsut+V+TV+Der3+Der/goahti . allut ge furrošit , nu muhtun son , go son duššat golbmagoalmmátlohkáiduhát olmmoš ovtta beaivi . allut ge geahččalit hearrá , nugo muhtun son ; son han gottáhallat gearpmaš . ii ge nimmorit nu muhtun son , son han gottáhallat duššadeaddji . buot dát dáhpáhus šaddat son ovdamearka , ja dat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL mun cuigehus , mun gii maŋimuš áigi leat boahtit . dan dihtii váruhit son gii navdit ieš čuožžut , ii jorralit . don ii leat deaividit geahččalus mii olmmoš ii veadjit gierdat . ipmil leat oskkáldas , son ii diktit don geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL badjelmearálaččat , muhto dahkat sihke geahččalus ja dat loahppa nu_ahte don gierdat dat . ráhkis , fasttášit nappo eahpeipmilbálvaleapmi . mun sárdnut don nugo jierbmi+N+Der1+Der/laš olmmoš . árvvoštallat dat mii mun sárdnut . ii go dat gearra , mii mun buressivdnidit , leat oassi+N+Der1+Der/laš+A+Der3+Der/vuohta kristus varra . ii go dat láibi , mii mun doadjalit , leat oassi+N+Der1+Der/laš+A+Der3+Der/vuohta kristus rumaš . dan dihtii go leat okta láibi , de mun , guhte leat eatnagat , leat okta rumaš , dasgo mun leat buohkat oasálaš dat okta láibi . geahččat israel álbmot . ii go son gii borrat oaffar , leat oasálaš oaffaráltár . maid mun oaivvildit dát . oaivvildit go ahte eahpeipmiloaffar leat mihkkege , dahje ahte eahpeipmil leat mihkkege . ii eisege . muhto mun oaivvildit ahte dat mii báhkin oaffaruššat , dat son oaffaruššat bahá vuoigŋa ii ge ipmil . mun ii dáhttut don leat oassi+N+Der1+Der/laš bahá vuoigŋa . ii don sáhttit juhkat sihke hearrá gearra ja bahá vuoigŋa gearra . don ii sáhttit leat oasálaš sihke hearrá beavdi ja bahá vuoigŋa beavdi . duostat go mun hárdit hearrá áŋgirvuohta . lea go mii gievra+A+Comp+Der2+Der/at go son . dadjat+V+TV+Der2+Der/PassL gal ahte buot leat lobálaš dahkat . dat leat gal duohta , muhto ii buot leat ávkkálaš . buot leat gal lobálaš dahkat , muhto ii buot duddjot buorri . ii bivdit ieš ávki , muhto eará ávki . borrat buot mii vuovdit+V+TV+Der2+Der/PassL gávpešillju jearrat oamedovdu dihtii leat go dat oaffarbiergu . dasgo eanan ja buot mii deavdit dat , gullat hearrá . jos muhtun eahpeoskkolaš bovdet don , ja don mannat son guossi , de beassat borrat buot mii bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL don ovdii , jearrat oamedovdu dihtii leat go dat oaffarbiergu . muhto jos muhtun dadjat . dát leat oaffarbiergu , de ii borrat dat son dihtii gii dadjat dat , ja maiddái oamedovdu dihtii . mun ii oaivvildit don oamedovdu , muhto nubbi olmmoš oamedovdu . de muhtun jearrat . manne divttášit eará olmmoš oamedovdu dubmet friddjavuohta . jos mun giitit ipmil go boran , manne mun dalle láitit+V+TV+Der2+Der/PassL dat mii ovddas mun giitit ipmil . jogo don nappo borrat dahje juhkat , dahje mii ihkinassii bargat , de dahkat buot ipmil gudni . ii diktit juvddálaš , greikalaš dahje ipmil girku láitit don mihkkege . ieš mun geahččalit álo dohkket buohkat ii ge ohcat ieš ávki , muhto eatnagat ávki , vai son beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun rámidit don go álo muitit mun ja doallat gitta dat oahpahus mii mun addit don . mun háliidit don diehtit ahte kristus leat juohke olmmái oaivi , olmmái leat nisu oaivi , ja ipmil leat kristus oaivi . olmmái gii rohkadallat dahje profehtastallat gahpir oaivi , heahppašuhttit oaivi . muhto nisu gii rohkadallat dahje profehtastallat gahperahttá , heahppašuhttit oaivi , dasgo dat leat seammá heahpat dego leat ráhket vuokta . jos nisu ii dáhttut gokčat oaivi , de čuohppat son buot vuokta . muhto go juo leat heahpat nisu čuohppat dahje ráhkat vuokta , de fertet gokčat oaivi . olmmái ii dárbbašit gokčat oaivi , dasgo son leat ipmil govva ja gudni . muhto nisu leat olmmái gudni . dasgo olmmái ii šaddat nisu , muhto nisu šaddat olmmái . ii ge olmmái sivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL nisu dihtii , muhto nisu sivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmái dihtii . danne nisu fertet eŋgel dihtii gokčat oaivi vuollegašvuohta mearka . hearrá ovddas almmatge ii leat nisu almmá olmmái haga ii ge olmmái almmá nisu haga . dasgo nugo nisu šaddat olmmái , de han olmmái ge riegádit nisu , muhto buot boahtit ipmil . árvvoštallat ieš . heivet go ahte nisu rohkadallat ipmil gahperahttá . ii go luondu ieš oahpahit don ahte leat heahpat olmmái jos son leat guhkki vuokta , muhto ahte nisu dat leat gudni . dasgo vuokta leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL nisu govččas . jos dál okta dáhttut nákkáhallat , de dieđus ahte mun ii leat dakkár vierru , ii ge ipmil searvegoddi ge . go mun dál addit don čuovvovaš gohččun , de ii sáhttit rábmot don , dasgo don čoagganeapmi ii leat don buorre , muhto baicca vahát . ovddimustá mun gullat ahte don gaskkas leat soahpameahttunvuohta go čoagganit searvegoddi , ja mun jáhkkit muhtun_muddui dat duohta . don gaskkas han juo dieđusge fertet leat sierra joavku , vai juo leat čielggas gii don gaskkas leat luohtehahtti . go don dasto čoagganit , de ii leat hearrá mális dat mii don borrat . dasgo juohkehaš borrat dakkaviđe ieš borramuš , ja nubbi nealgut+V+IV+Der2+Actor ja nubbi gis juhkaluvvat . ii go don sáhttit boradit ja juhkat ruoktu . vai badjelgeahččat go ipmil searvegoddi , ja heahppašuhttit go son gii ii leat mihkkege . maid don hálidit mun cealkit dát . ahte mun rábmot don . dát ášši mun ii rábmot don . dasgo mun leat vuostáiváldit hearrá dat mii leat addit don ge . hearrá jesus , dat idja go son beahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , váldit láibi , giitit ipmil , doadjalit dat ja cealkit . dát leat mun rumaš , mii addit+V+TV+Der2+Der/PassL don ovddas . dahkat dát muitit dihtii mun . nu son váldit maiddái gearra mális maŋŋil ja cealkit . dát gearra leat ođas lihttu mun varra . nu dávjá go don juhkat dat , dahkat dat muitit dihtii mun . dasgo nu dávjá go don borrat dát láibi ja juhkat dát gearra , de sárdnidit hearrá jápmin dassážii go son boahtit . danne dat guhte borrat láibi dahje juhkat hearrá gearra dohkkemeahttun láhki , suddudit hearrá rumaš ja varra vuostái . juohkehaš fertet guorahallat ieš ovdal_go borrat láibi ja juhkat gearra . dasgo dat gii borrat ja juhkat beroštit dat ahte dat leat hearrá rumaš , son borrat ja juhkat duopmu ieš . dan dihtii leat ollu buohcci ja návccaheapme don gaskkas , ja eatnagat leat oađđit jápmin . jos mun guorahallat ieš , de ii dubmehallat . muhto go hearrá dubmet mun , de mun bagadit+V+TV+Der2+Der/PassL , ii dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL gáđohus oktan máilbmi . oskuguoibmi , go don nappo čoagganit boradit , de vuordit guhtet guoibmi . jos muhtun leat nealgi , de boradit ruoktu , ii don čoagganeapmi buktit duopmu ieš . buot eará ášši mun rávvet don go boahtit . dasto , oskuguoibmi , mii guoskat vuoigŋa attáldat , de mun dáhttut don dovdat dat . don diehtit mo don máŋga láhki geasáhallat gielaheapme eahpeipmil lusa dalle go leat báhkin . dan dihtii mun cealkit čielggas+A+Der2+Der/at don ahte ii okta guhte sárdnut ipmil vuoigŋa , sáhttit dadjat . jesus leat garuhit+V+TV+Der2+Der/PassL . ii ge okta sáhttit dadjat . jesus leat hearrá jos ii sárdnut bassi_vuoigŋa . árpmuattáldat leat máŋga lágán , muhto vuoigŋa leat seammá . bálvalus leat máŋga lágán , muhto hearrá leat seammá . fápmu+N+Der1+Der/laš dahku leat máŋga lágán , muhto ipmil leat seammá , son gii duddjot buot mii leat . dan mii vuoigŋa almmustahttit , oažžut juohkehaš oktasaš ávki . muhtun vuoigŋa addit viisodat sátni , ja nubbi seammá vuoigŋa addit diehtu sátni . buot dát duddjot okta ja seammá vuoigŋa guhte juohkit attáldat juohkehaš , dáhttu mielde . nugo rumaš leat okta , ja dat leat máŋga lahttu , ja buot dat lahttu dahkat okta rumaš , vaikko leat ge máŋga , nu leat maiddái kristus ge . dasgo okta vuoigŋa mun leat buohkat gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL vai mun leat okta rumaš , leat dal juvddálaš dahje greikalaš , šlávva dahje friddja olmmoš , ja mun buohkat leat oažžut juhkat okta vuoigŋa . ii han rumaš leat dušše okta lahttu , muhto máŋga . jos mahkáš juolgi dadjat . danne go ii leat giehta , de ii gullat rumaš , de dat liikká gullat rumaš . jos beallji dadjat . danne go ii leat čalbmi , de ii gullat rumaš , de dat liikká gullat rumaš . jos oppa rumaš leat čalbmi , leat go dalle gullu . jos buot leat gullu , leat go dalle haksin . muhto ipmil leat goit bidjat juohke lahttu rumaš , nugo dáhttut . jos buot leat okta lahttu , leat go dalle mihkkege rumaš . lea gal ollu lahttu , muhto dušše okta rumaš . čalbmi ii sáhttit dadjat giehta . mun ii dárbbašit don , ii ge oaivi sáhttit dadjat juolgi . ii mun dárbbašit don . lea baicca nubbi láhki . aiddo dat rumaš lahttu mii orrut leat headju , leat dárbbašlaš . dat rumašlahttu mii mun miella leat unnán gudni veara , dat mun addit dađe eanet gudni , ja dat lahttu mii heahpanaddat , mun gárvvohit dađe heivvolaš+A+Comp+Der2+Der/at ; eará lahttu ii dárbbašit dat . muhto ipmil leat bidjat oktii rumaš ja addit eanet gudni dat mii gudni váilut , ii rumaš lahttu riidalit guhtet guoibmi , muhto vai buot lahttu atnit fuolla guhtet guoibmi . jos okta lahttu gillát , de buot earri ge gillát . jos okta lahttu gudnejahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , de buot earri ge illudit . don leat kristus rumaš , ja juohkehaš don leat son lahttu . ipmil leat ásahit girku vuosttaš apoastal , nubbi profehta ja goalmmát oahpaheaddji , de son gii leat fápmu dahkat oavdudahku , ja dasto son gii leat buoridanattáldat , attáldat veahkehit nubbi , attáldat jođiheapme ja attáldat sárdnut iešguđetlágán giella . lea ba gal buohkat apoastal . lea ba gal buohkat profehta dahje oahpaheaddji . dahkat ba gal buohkat oavdudahku . lea ba gal buohkat buoridanattáldat . sárdnut ba gal buohkat giella , dahje dulkot go buohkat giella sárdnut+V+TV+Der3+Der/n . ii , muhto váinnuhit stuoris árpmuattáldat . ja dál mun čájehit don buot buorre geaidnu . vaikko vel sárdnut ge olmmoš dahje eŋgel giella , muhto mun ii leat ráhkisvuohta , de leat dušše čuodjat biellu dahje skilaidit+V+IV divga . vaikko mun vel leat ge profehtastallanattáldat ja dovdat buot čiegusvuohta ja buot diehtu , ja vaikko mun leat buot osku nu_ahte sáhttit várri sirdit , muhto ii leat ráhkisvuohta , de mun ii leat mihkkege . vaikko vel juogadit váivváš buot mii mun leat , ja vaikko diktit ieš boaldit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto mun ii leat ráhkisvuohta , de dat ii leat mun ávki . ráhkisvuohta leat gierdavaš , ráhkisvuohta leat láđis , ii dat gáhtat ii ge rábmot ii ge čeavlástallat . ii dat dahkat mihkkege dohkkemeahttun ii ge bivdit ieš ávki , ii dat suhttat ii ge vurket bahá . ii dat illudit vearrivuohta , muhto baicca duohtavuohta . dat gillát buot , oskut buot , doaivut buot , gierdat buot . ráhkisvuohta ii nohkat goasse . muhto profehtastallanattáldat nohkat , giella sárdnut+V+TV+Der3+Der/n jávohuvvat , ja diehtu nohkat . dasgo mun diehtu leat váilevaš , ja mun profehtastallat+V+IV+Der3+Der/n leat váilevaš . muhto go ollisvuohta boahtit , de jávkat dat mii leat váilevaš . mánná mun hállet nugo mánná , mun leat mánná miella ja mánná jurdda . muhto go šaddat rávis , de guođđit mánná+N+Der1+Der/laš+A+Der3+Der/vuohta . dál mun oaidnit dego njoađve speajal , dego árvádus , muhto dalle oaidnit oktii čalbmi . dál leat áddejupmi váilevaš , muhto dalle dat leat ollislaš , nugo ipmil dovdat mun ollásit . de dat bissut , dát golmmas . osku , doaivu ja ráhkisvuohta . muhto buot stuoris dat leat ráhkisvuohta . bivdit ráhkisvuohta , muhto váinnuhit maiddái vuoigŋa+N+Der1+Der/laš attáldat , eanet profehtastallat+V+IV+Der3+Der/n . dat guhte sárdnut+V+TV+Der2+Actor giella , ii sárdnut olmmoš , muhto ipmil , dasgo ii okta áddet son go son vuoigŋa sárdnut čiegusvuohta . muhto dat guhte profehtastallat , sárdnut+V+TV+Der2+Actor olmmoš , son nanosmahttit , rávvet ja jeđđet . dat guhte sárdnut+V+TV+Der2+Actor giella , nanosmahttit ieš , muhto dat guhte profehtastallat , nanosmahttit searvegoddi . mun sávvat ahte don buohkat sárdnut giella , muhto vel eanet+A+Comp+Der2+Der/at sávvat ahte don profehtastallat . dasgo dat guhte profehtastallat , leat stuoris go dat guhte sárdnut giella , jos juo ii dulkot+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL dat mii son sárdnut , vai searvegoddi nanosmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . oskuguoibmi , mii ávki leat don jos mun boahtit don lusa ja sárdnut giella , ii ge addit don almmustus , diehtu , profetiija dahje oahpahit . seammá láhki leat jámas čuojanas , nugo njurggonas ja hárpa . jos nuohtta ii leat erohus , mo dalle sáhttit gullat dat mii čuojahit+V+TV+Der2+Der/PassL . ja jos soahtedorve boahtit eahpečielggas jietna , gii dalle ráhkkanit+V+IV+Der3+Der/goahti soahti . nu leat don ge . jos ii sárdnut čielggas giella , mo dalle sáhttit áddet dat mii dadjat+V+TV+Der2+Der/PassL . dalle han sárdnut aivve duššás . máilbmi leat máŋggašlái giella , ja buot dat leat áddehahtti . muhto jos mun ii máhttit giella , de leat amas son gii hállat dat , ja son gii hállat , leat amas mun . nu leat don ge . go váinnuhit vuoigŋa+N+Der1+Der/laš attáldat , de oččodit dakkár attáldat mii sáhttit nanusmahttit searvegoddi . dan dihtii rohkadallat son gii sárdnut+V+TV+Der2+Actor giella , ahte máhttit dulkot dat mii ieš dadjat . dasgo jos mun rohkadallat sárdnut giella , de mun vuoigŋa rohkadallat , muhto jierbmi ii leat mihkkege ávki . maid dát mearkkašit . mun háliidit rohkadallat vuoigŋa , muhto maiddái jierbmi ; mun dáhttut lávlut ávvulávlla vuoigŋa , muhto maiddái jierbmi . jos don rámidit ipmil dušše vuoigŋa , mo de sáhttit olggobealeolmmoš gii leat dás , dadjat amen don giittusrohkos jos ii áddet dat mii don dadjat . don giittusrohkos veadjit gal leat buorre , muhto dat ii leat nubbi ávki . mun giitit ipmil go sárdnut giella eanet+A+Comp+Der2+Der/at go okta don . muhto vai sáhttit eará ge oahpahit de háliidit baicca searvegoddi dadjat vihtta jierbmi+N+Der1+Der/laš sátni go duhát sátni giella . oskuguoibmi , ii leat nu mánná jierbmi dáfus . bahávuohta dáfus leat dego mánná , muhto jierbmi dáfus nugo rávis olmmoš . láhka leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . amas giella ja amas bavssa , áigut sárdnut dát álbmot , muhto son datte ii guldalit mun , cealkit hearrá . dan dihtii leat giella sárdnut+V+TV+Der3+Der/n mearka son gii ii oskut , ii ge osku+N+Der1+Der/laš . muhto profehtalaš sárdnut+V+TV+Der3+Der/n leat mearka osku+N+Der1+Der/laš , ii ge eahpeoskkolaš . jos dál ollis searvegoddi čoahkkanit ja buohkat sárdnut+V+TV+Der3+Der/goahti giella , ja de boahtit sisa muhtun olggobealeolmmoš dahje eahpeoskkolaš , ii go son dalle dadjat ahte don leat mielahuvvat . muhto jos buohkat leat profehtastallat , ja de boahtit sisa muhtun eahpeoskkolaš dahje olggobealeolmmoš , de buot mii son gullat , čájehit son son suddu , ja son dovdat ahte buohkat cuiggodit son ; son siskkimuš jurdda boahtit albmosii . son luoitádit muohtu ala , rohkadallat ipmil ja dovddastit . ipmil leat duohta don gaskkas . oskuguoibmi , mii nappo dát mearkkašit . go don čoagganit , de juohkehaš leat juoga mii addit . sálbma , oahppu , almmustus , giella sárdnut ja dulkon . šaddat buot nu_ahte dat nanosmahttit . jos sárdnut giella , de sárdnut dušše guovttis dahje eanet golbma , nubbi nuppi maŋis ja muhtun galgat dulkot . jos ii okta máhttit dulkot , de orrut jávohaga son gii sárdnut+V+TV+Der2+Actor giella go searvegoddi leat čoahkis . sárdnut son ieš ja ipmil . profehta ge sárdnut guovttis dahje golmmas , ja eará galgat árvvoštallat dat mii son cealkit . muhto jos muhtun eará gii leat čohkkát dat oažžut almmustus , de nubbi galgat jávohuvvat . dasgo don buohkat beassat profehtastallat , muhto okta ain hávil , vai buohkat oahppat ja árvvosmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . profehta leat fápmu ráđđet vuoigŋa mii sárdnut son siste , dasgo ipmil ii leat moivi ipmil , muhto ráfi ipmil . nugo leat dábálaš buot bassi olmmoš searvegoddi , de nisu galgat orrut jávohaga searvegoddečoagganeapmi . son ii leat lohpi sárdnut , muhto galgat orrut vuolibuš , nugo láhka ge cealkit . jos son dáhttut oahppat mihkkege , de jearrat boadnjá ruoktu . dasgo ii heivet ahte nisu sárdnut searvegoddi . lea go ba ipmil sátni vuolgit don , dahje leat go dat ollet dušše don lusa . jos okta atnit ieš profehta dahje ahte son leat oažžut attáldat vuoigŋa , de dieđus ahte dat mii mun čállit , leat hearrá báhkkot . jos guhtege dát ii dohkkehit , son ii ipmil ge dohkkehit . oskuguoibmi , váinnuhit profehtastallat attáldat , ii ge hehttet giige sárdnut giella . muhto dáhpáhuvvat buot heivvolaš+A+Der2+Der/at ja albma láhki . oskuguoibmi , mun muittuhit don dat evangelium mii mun sárdnidit don , dat mii don vuostáiváldit ja mii don bissut nanus . dat buktit don bestojupmi jos vurket dat nu mo mun sárdnidit evangelium , muđuid don leat oskut+V+TV+Der3+Der/goahti duššás . dasgo buot ovddimustá mun addit don dat mii ieš vuostáiváldit . ahte kristus jápmit mun suddu dihtii čála mielde , son hávdádit+V+TV+Der2+Der/PassL , son bajásčuožžilit goalmmát beaivi čála mielde , ja son almmustuvvat kefas ja dasto dat guoktenuppelogis . dat maŋŋil son almmustuvvat oktanaga badjel vihttačuohti oskuguoibmi . eanas son leat ain eallin , muhto muhtun leat oađđit jápmin . dat maŋŋil son almmustuvvat jáhkob ja dasto buot apoastal . maŋimustá son almmustuvvat mun ge , gii leat dego ovdal áigi riegádit mánnat . mun han leat headju apoastal searvi , ii ge oppa ánssášit ge gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL apoasttal , dasgo mun leat doarrádallat ipmil girku . muhto ipmil árbmu leat dat gii leat , ii ge son árbmu mun leat leat duššás . mun leat rahčat eanet+A+Comp+Der2+Der/at go okta son , vaikko ii gal mun , muhto ipmil árbmu mii leat leat mun mielde . ná mun nappo sárdnidit , mun dego eará ge , ja dat don oskut . muhto jos dál sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL ahte kristus leat bajásčuožžilit jábmi luhtte , mo dalle sáhttit muhtun don cealkit ahte ii leat mihkkege bajásčuožžileapmi jábmi luhtte . jos ii leat bajásčuožžileapmi jábmi luhtte , de ii leat kristus ge bajásčuožžilit . muhto jos kristus ii leat bajásčuožžilit , de mun sárdni leat duššás , ja maiddái don osku leat duššás . dalle leat čielggas ahte mun leat duođaštit vearrut ipmil birra go mun leat duođaštit ipmil birra ahte son leat bajásčuoččáldahttit kristus , mii son nappo ii leat dahkat , jos juo jábmi ii bajásčuožžilit . dasgo jos jábmi ii bajásčuožžilit , de ii kristus ge leat bajásčuožžilit . muhto jos kristus ii leat bajásčuožžilit , dalle don osku leat dušši , ja don leat ain suddu . dalle leat láhppot son ge gii kristus oskut leat oađđit jápmin . jos mun leat bidjat doaivu kristus dušše dát eallin , de mun leat buot vártnuheapme olmmoš gaskkas . muhto dál leat kristus bajásčuožžilit jábmi luhtte , vuosttaš šaddu son gaskkas gii leat oađđit jápmin . danne go jápmin boahtit olmmoš , leat maiddái jábmi bajásčuožžileapmi boahtit olmmoš . dasgo nugo buohkat jápmit oktan áttán , de buohkat dahkat+V+TV+Der/PassS ealli oktan kristus . muhto juohkehaš vuorru mielde . kristus leat álgošaddu , dasto čuovvut son gii gullat kristus , go son boahtit . dat maŋŋil boahtit loahppa , go son addit riika ipmil áhčči maŋŋil go leat duššadit buot hearrávuohta , váldi ja fápmu . dasgo kristus galgat ráđđet gonagas dassážii go ipmil leat bidjat buot vašálaš son juolgi vuloš . maŋimuš vašálaš gii duššadit+V+TV+Der2+Der/PassL , leat jápmin , dasgo ipmil leat bidjat buot son juolgi vuloš . go dadjat+V+TV+Der/PassS ahte buot leat bidjat+V+TV+Der/PassS son juolgi vuloš , de leat čielggas ahte ipmil ieš ii lohkat+V+TV+Der/PassS dát , dasgo son dat leat guhte leat bidjat buot son vuollái . muhto go buot leat bidjat+V+TV+Der/PassS son vuollái , de bárdni ieš ge bidjat ieš ipmil vuollái gii bidjat buot son vuollái , vai ipmil ráđđet buot dievaslaš+A+Der2+Der/at . manne muhtun gásttašahttit ieš jábmi bealis . jos jábmi ii oppanassii bajásčuožžilit , manne son dasto gásttašahttit ieš son bealis . ja manne mun gis diktit ieš áitit+V+TV+Der2+Der/PassL juohke diibmu . duohta , oskuguoibmi , jos don leat mun rápmi kristus jesus , hearrá . jápmin leat mun čalbmi ovddas juohke beaivi . jos mun dušše olmmošlaš doaivva leat doarrut spire efesos , mii ávki dat leat mun . jos jábmi ii bajásčuožžilit , de gul boradit ja juhkku , dasgo ihttin mun jápmit . ii fillehallat . headju searvi bilidit buorre dáhpi . gohccát , ii ge suddudit . don searvi leat muhtun gii ii dovdat ipmil . leat heahpat don ahte mun fertet dadjat dat . muhto muhtun dáidit jearrat . mo jábmi bajásčuožžilit ; makkár rumaš son dalle leat . dot jalla . dat mii don gilvit , ii eallát muđuid go dat vuos jápmit . ja dat mii don gilvit , dat han ii leat dat šaddu mii ihtit , muhto buođđu gordnečalbmi , jogo nisogordnečalbmi dahje eará siepmanšládja . muhto ipmil addit dat dat hápmi mii dáhttut , ja juohke siepman oažžut sierra hápmi . ii buot heakkalaš ge leat seammá hápmi , muhto olmmoš , šibit , loddi ja guolli leat buohkat ieš hápmi . lea maiddái albmi+N+Der1+Der/laš rumaš ja eatnanlaš rumaš , muhto albmi+N+Der1+Der/laš rumaš leat áibbas earálágán čáppis+A+Der3+Der/vuohta go eatnanlaš rumaš . beaivváš , mánnu ja násti leat sierralágán čáppis+A+Der3+Der/vuohta . ja nubbi násti čáppis+A+Der3+Der/vuohta leat eará lágán go nubbi . nu leat maiddái jábmi bajásčuožžileapmi . dat mii gilvit+V+TV+Der2+Der/PassL , leat nohkavaš , muhto dat mii bajásčuožžilit , leat nohkameahttun . dat mii gilvit+V+TV+Der2+Der/PassL gudneheapme+A+Attr+Der3+Der/vuohta , bajásčuožžilit hearvásvuohta . lunddolaš rumaš gilvit+V+TV+Der2+Der/PassL , vuoigŋa+N+Der1+Der/laš rumaš bajásčuožžilit . jos leat lunddolaš rumaš , de leat maiddái vuoigŋa+N+Der1+Der/laš rumaš ge . dasgo nu leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . vuosttaš olmmoš , áttán , šaddat ealli siellu . maŋit áttán šaddat vuoigŋa mii addit eallin . vuosttaš ii nappo boahtit vuoigŋa+N+Der1+Der/laš , muhto dat mii leat lunddolaš . easkka dat maŋŋil boahtit dat mii leat vuoigŋa+N+Der1+Der/laš . vuosttaš olmmoš boahtit eanan ja ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL eanan , nubbi olmmoš boahtit albmi . nugo duot eatnanlaš olmmoš leat , dakkár leat buot eatnanlaš olmmoš . ja nugo duot albmi+N+Der1+Der/laš olmmoš leat , nu šaddat buot albmi+N+Der1+Der/laš olmmoš . nugo mun leat eatnanlaš olmmoš láhkásaš , nu mun šaddat albmi+N+Der1+Der/laš olmmoš láhkásaš ge . ja dat mun cealkit , oskuguoibmi . oažži ja varra ii sáhttit árbet ipmil riika , ii ge nohkavaš+A+Der3+Der/vuohta ge sáhttit árbet nohkameahttun+A+Der3+Der/vuohta . geahččat , mun muitalit don čiegusvuohta . ii mun buohkat oađđát jápmin , muhto mun buohkat nuppástuvvat , fáhkkestaga , čalbmeravkalanboddu , go maŋimuš báson jietna čuodjat . dasgo báson čuodjat , jábmi bajásčuožžilit nohkameahttun+A+Der3+Der/vuohta , ja mun nuppástuvvat . dasgo dat mii leat nohkavaš , fertet gárvvohit+V+TV+Der2+Der/PassL nohkameahttun+A+Der3+Der/vuohta , ja dat mii leat jápmu+N+Der1+Der/laš , fertet gárvvohit+V+TV+Der2+Der/PassL jápmemeahttun+A+Der3+Der/vuohta . ja go dat mii leat nohkavaš , leat gárvvohit+V+TV+Der2+Der/PassL nohkameahttun+A+Der3+Der/vuohta , ja dat mii leat jápmu+N+Der1+Der/laš , leat gárvvohit+V+TV+Der2+Der/PassL jápmemeahttun+A+Der3+Der/vuohta , dalle ollašuvvat dat sátni mii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . jápmin leat njielastit+V+TV+Der2+Der/PassL ja vuoitit+V+TV+Der2+Der/PassL . jápmin , gos leat don seahčagas . jápmin , gos leat don vuoitu . jápmin seahčagas leat suddu , ja suddu fápmu leat láhka . muhto giittus leat ipmil , gii addit mun vuoitu hearrá jesus kristus bokte . dan dihtii , ráhkis oskuguoibmi , bissut nanus ja lihkahit+V+TV+Der1+Der/meahttun , ja dahkat álo hearrá bargu áŋgirvuohta . diehtit ahte hearrá ii diktit don bargu mannat duššás . dasto , mii guoskat dat ruhtaveahkki mii čoaggit+V+TV+Der2+Der/PassL searvegoddi , de dahkat nugo mun leat gohččut galatia searvegoddi . vahkku vuosttaš beaivi galgat juohkehaš čohkket ja bidjat ruhta sierra várri mielde , amas ruhtačoaggi álgit easkka dalle go mun boahtit . go mun boahtit don lusa , de addit rápmičálus son gii don luohttit , ja vuolggahit son jerusalem attáldat . jos orrut dárbbašlaš ahte mun ge vuolgit , de mun mannat ovttas . mun boahtit don lusa go leat fitnat makedonia , dasgo mun áigut dušše mátkkoštit makedonia čađa . muhto don luhtte gal bisánit+V+IV+Der2+Der/eapmi muhtun áigi , vaikko ollis dálvi ge . dasto don sáhttit ráhkkanahttit mun mátki , gosa dal vuolgit . dát vuorru ii áigut dušše finadit don luhtte go mannat meattá , muhto doaivu beassat bisánit muhtun áigi , jos hearrá dáhttut . efesos mun orrut hellodagat rádjái , dasgo doppe leat rabas uksa ja ollu bargu mun , muhto leat maiddái ollu vuostálastit . jos timoteus boahtit , de atnit fuolla ahte son leat oadjebas don luhtte . dasgo son doaimmahit hearrá bargu nugo mun ieš ge . dat dihtii ii galgat okta badjelgeahččat son . veahkehit son joatkit mátki ráfi , vai son beassat máhccat mun lusa . mun ja oskuviellja leat vuordit son . min oskuviellja apollos mun leat ávžžuhit sakka vuolgit don lusa eará oskuviellja , muhto ii son dáhttut vuolgit dál ; son boahtit go oažžut dilli . gohcit , bissu nanus osku , leat jállu ja gievra . dahkat buot ráhkisvuohta . oskuguoibmi , mun rávvet don . don diehtit ahte stefanas bearaš leat vuosttaš šaddu son gaskkas gii dahkat jorgalus akaia , ja ahte son leat bálvalit+V+TV+Der3+Der/goahti bassi olmmoš viššalit . galgat don ge leat vuolibuš dakkár olmmoš ja juohkehaš gii bargat ja rahčat son . mun leat illu go stefanas ja fortunatus ja akaikos leat boahtit . son leat geahpedit ohcalit+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi don maŋŋái ja arvvosmahttit mun ja don . atnit dakkár árvu . asia eanangoddi searvegoddi cealkit don dearvvuohta . akvila ja priska ja searvegoddi mii čoagganit son viessu , cealkit don váibmu+N+Der1+Der/laš dearvvuohta hearrá namma . buot oskuguoibmi cealkit dearvvuohta . dearvvahallat guhtet guoibmi bassi cummá . mun , bávlos , čálán dát dearvvuohta giehta . jos guhtege ii ráhki hearrá , de leat garuhit+V+TV+Der2+Der/PassL . marana ta . hearrá jesus árbmu leat don . mun ráhkisvuohta leat don buohkat gii leat kristus jesus . dearvvuohta bávlos , gii ipmil dáhttu mielde leat jesus kristus apoasttal , ja mun oskuviellja timoteus ipmil searvegoddi korint ja buot bassi olmmoš miehtá akaia . árbmu leat don ja ráfi ipmil , áhčči , ja hearrá jesus kristus . máidnut+V+TV+Der2+Der/PassL leat ipmil ja hearrá jesus kristus áhčči , árkkálmastinvuohta áhčči ja buot jeđđehus ipmil . son jeđđet mun buot mun áŧestus dat jeđđehus mii mun ieš leat oažžut ipmil vai mun gis sáhttit jeđđet son gii leat buot lágán áŧestus . dasgo nugo mun leat valljogas+A+Der2+Der/at oažžut oassi kristus gillámuš , nu mun maiddái oažžut valljugasat dat jeđđehus mii kristus addit . jos mun áŧestuvvat , de dat šaddat don jeđđehus ja bestojupmi . jos mun jeđđet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , de dalle maiddái don ge jeđđet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ja nanusmuvvat gierdat dat seammá gillámuš mii mun ge fertet gillát . mun luohttit nannosit don , dasgo mun diehtit ahte nugo don leat oassi gillámuš , nu don leat maiddái oassi jeđđehus . oskuguoibmi , mun dáhttut don diehtit makkár áŧestus mun vásihit asia eanangoddi . dat leat nu badjelmearálaš lossat ahte mun velá eahpidit+V+TV+Der3+Der/goahti gádjut go heagga ge . mun navdit ieš juo dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL jápmin , ii šat luohttit ieš , muhto ipmil , guhte bajásčuoččáldahttit jábmi . ja son gádjut mun stuoris heakkaheahti , ja son dahkat dat fas . son mun dorvvastit ahte son ain gádjut mun . maiddái don ge galgat veahkehit mun rohkos , vai eatnagat giitalit ipmil dat árbmu ovddas mii mun leat oažžut go eatnagat leat rohkadallat mun ovddas . dát leat mun rápmi , nugo mun oamedovdu duođaštit ahte mun leat eallit dáppe máilbmi , ja erenoamážit don gaskkas , bassivuohta ja duođalašvuohta mii boahtit ipmil . ii aivve olmmošlaš viisodat leat láidet mun , muhto ipmil árbmu . dat mii mun čállit don ii leat eará oaivil go dat maid don ieš sáhttit lohkat ja áddet . ja mun doaivut ahte don áddet ollásit dat mii gal leat juo áddet muhtun_muddui , ahte mun leat don rápmi ja don leat mun rápmi hearrá jesus beaivi . dát luohttámuš mun dáhttut vuolgit vuos don lusa vai don oažžut ođas duođaštus ipmil árbmu . mun dáhttut galledit don sihke makedonia mátkkoštit ja doppe máhcadit vai don leat dasto sáhttit ráhkkanahttit mun judea mátki . go dáhttut dát , guovttádastit go mun dalle . vai leat go mun áigumuš dušše ieš dáhttu mielde , nu_ahte mieđihit go duohta dáhttu biehttalit . ipmil sáhttit duođaštit ahte mun ii mieđihit ja biehttalit oktanaga . dasgo ipmila_bárdni , jesus kristus , gii mun leat sárdnidit don , mun , silvanus ja timoteus , son ii seaguhit mieđihit ja biehttaleapmi , muhto son leat álo mieđihit+V+TV+Der2+Der/eapmi . dasgo buot ipmil lohpádus , man eatnagat dat leat , leat nannet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL son siste . danne mun maiddái cealkit ipmil gudni son bokte . amen . ipmil ieš čatnat mun ja don nanus kristus ja vuoiddadit mun . son leat maiddái merket mun seaila ja addit mun vuoigŋa dáhkádus mun váibmu . mun gohččut ipmil duođašteaddji ja bidjat heagga nannejupmi dat ahte seastit dihtii don leat maŋidit mátki korint . ii leat nu_ahte mun dáhttut mearridit don osku , muhto mun leat bargoguoibmi guhte bargat don illu . don han bissut osku . mun leat mearridit ahte ii vuolgit oktii vel don lusa jos dat dagahit don moraš . dat jos mun buktit don moraš , gii dalle illudahttit mun earet go dat gii mun leat dagahit moraš . ja aiddo dat dihtii mun čállit nugo čállit , ii son gii galgat illudahttit mun , buktit mun moraš go mun boahtit . ja mun luohttit don buohkat ja diehtit ahte mun illu leat maiddái don . mun čállit don stuoris moraš ja váibmobávččas ja ollu ganjal . ii mun čállit buktit dihtii don moraš , muhto vai don áddet man čieŋal+A+Der2+Der/at mun ráhkistit don . jos muhtun leat buktit moraš nubbi , de son ii leat buktit moraš dušše mun , muhto don buohkat , goitge muhtun_muddui , ii dadjat menddo ollu . muhto dákkár olmmoš leat doarvái dat ráŋggáštus mii eanas don leat juo addit son . dál galgat baicca addit son ándagassii ja jeđđet son ii áibbas vuodjut moraš . danne mun rávvet don ain čájehit son stuoris ráhkisvuohta . aiddo dat dihtii mun čállit ge don vai oažžut diehtit leat go gullu+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at juohke láhki . son gii don addit ándagassii , addit mun ge ándagassii . ja go leat addit ándagassii , jos mun oppa leat ge mihkkege mii addit ándagassii , de leat addit ándagassii don dihtii kristus muohtu ovddas amas sáhttit beassat beahttit mun . dasgo mun diehtit makkár juotna son leat . go mun boahtit troas sárdnidit kristus evangelium , de hearrá rahpat mun uksa . mun ii datte ráfáiduvvat , dasgo mun ii gávdnat oskuviellja titus doppe . danne dahkat son dearvvuohta ja joatkit makedonia . muhto giitu leat ipmil , guhte álo addit mun oassi kristus vuoitufárru ja diktit mun juohke báiki viiddidit diehtu son birra dego njálggat hádja . dasgo mun leat kristus njálggat hádja mii badjánit ipmil ovdii ; dat hádja dovdat sihke son gii beastit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja son gii mannat gáđohus ; son gii mannat gáđohus , mun leat jápminhádja mii doalvut jápmin , muhto son gii beastit+V+TV+Der2+Der/PassL , mun leat eallinhádja mii doalvut eallin . gii sáhttit dát dahkat . dasgo mun ii leat nu eatnagat gii verrošit ipmil sátni , muhto danne_go ipmil leat vuolggahit mun , mun sárdnidit dat duođalaččat kristus bálvaleaddji ipmil muohtu ovddas . rábmot+V+TV+Der3+Der/goahti go mii fas ieš . dahje dárbbašit go mii gal máidnungirji don dahje don , nu muhtun . ii dárbbašit , don leat ieš mun máidnungirji , čállit+V+TV+Der2+Der/PassL mun váibmu , ja buot olmmoš sáhttit dovdat ja lohkat dat . lea čielggas ahte don leat kristus girji mii ipmil leat oskkildit mun čállit . dat ii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL bleahkka , muhto ealli ipmil vuoigŋa , ii geađgetávval , muhto olmmoš váibmu . dákkár dorvu ipmil boahtit kristus . ii leat nu_ahte mun leat fápmu jurddašit mihkkege dego dat boahtit ieš . min fápmu boahtit ipmil guhte addit mun nákca bálvalit ođas lihttu , mii ii leat vuođđudit+V+TV+Der2+Der/PassL bustávva , muhto vuoigŋa . dasgo bustávva goddit , muhto vuoigŋa dahkat eallin . juo jápmin bálvalus mii mearrádus leat čuollat+V+TV+Der2+Der/PassL bustávva geađgi , leat dakkár hearvásvuohta ahte israellaš ii duoddut geahččat movsses muohtu ; dat báitit nu garas , vaikko dat hearvásvuohta leat nohkavaš . man ollu eanet hearvásvuohta leat ge vuoigŋa bálvalus . jos duohta dubmehus bálvalus leat nu ollu hearvásvuohta , man ollu eanet hearvásvuohta de fertet leat vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta bálvalus . duođaid , dat mii oktii leat hearvásvuohta , leat manahit hearvásvuohta danne_go dál leat boahtit hearvásvuohta mii leat mihá stuoris . dasgo jos dat mii jávkat , leat hearvásvuohta , man ollu eanet hearvásvuohta de leat ge dat mii bistit . go mun nappo leat dakkár doaivu , de mun leat roahkkat . mun ii dahkat nu movsses gii bidjat liidni muohtu ovdii ii israellaš oaidnit mo dat mii leat jávkat , nohkat . muhto son miella buoššudit+V+TV+Der2+Der/PassL . dát liidni leat báhcit sadji gitta otná beaivi rádjái go son lohkat boaris lihttu girji , dasgo dušše kristus váldit dat eret . duođaid , vel otná beaivi ge leat liidni son váibmu alde álo go movsses láhka lohkat+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto go son jorgalit hearrá guovlu , de liidni váldit+V+TV+Der2+Der/PassL eret . hearrá leat vuoigŋa , ja doppe gos hearrá vuoigŋa leat , doppe leat friddjavuohta . ja mii buohkat gii geahččat gokčat+V+TV+VAbess muohtu hearrá hearvásvuohta dego speajal , nuppástuvvat seammá hearvásvuohta govva , hearvásvuohta hearvásvuohta . dát boahtit hearrá gii leat vuoigŋa . dan dihtii go ipmil árbmu leat bidjat mun dát bálvalus , de mun ii hearddohuvvat . mun hilgut buot suollemas ja heahpatlaš dahku . ii geavahit gávvilvuohta ii ge nuppástuhttit ipmil sátni ge . mun baicca almmuhit rabas duohtavuohta , ja dat leat mun duođaštus juohkehaš , guhte guorahallat oamedovdu ipmil muohtu ovddas . jos mun evangelium oppa leat ge čiegus , de dat leat čiegus son gii mannat gáđohus . dasgo dálá máilbmi ipmil leat čalmmehuhttit eahpeoskkolaš miella ii oaidnit čuovggas mii báitit kristus hearvásvuohta evangelium , kristus , guhte leat ipmil govva . ii mun sárdnidit ieš , muhto jesus kristus hearrá ja mun gis don bálvaleaddji jesus dihtii . dasgo ipmil guhte cealkit . báitit čuovga seavdnjat , son leat maiddái diktit čuovggas báitit mun váibmu , vai diehtu ipmil hearvásvuohta birra báitit jesus kristus muohtu . muhto dát dávvir mun leat láirálihtti , vai šaddat čielggas ahte dákkár stuoris fápmu boahtit ipmil , ii ge mun ieš . mun áŧestuvvat juohke láhki , muhto ii hearddohuvvat ; mun leat ráđeheapme , muhto ii doaivvuheapme ; mun leat doarrádallat+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto ii guđđat+V+IV+Der2+Der/PassL ; mun leat časkit+V+TV+Der2+Der/PassL eanan , muhto ii duššadit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun guoddit álo jesus jápmin ieš rumaš , vai jesus eallin ge almmustuvvat mun rumaš . dasgo velá dat bodda ge go mun leat ain eallin , mun addit+V+TV+Der2+Der/PassL álelassii jápmin jesus dihtii vai jesus eallin ge almmustuvvat mun nohkavaš rumaš . min siste bargat nappo jápmin , muhto don siste eallin . mun leat seammá osku vuoigŋa , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun oskut , danne sárdnut . mun ge oskut , ja danne mun sárdnut . mun han diehtit ahte son guhte bajásčuoččáldahttit hearrá jesus , bajásčuoččáldahttit mun ge son ja divvut mun don ieš ovdii . buot dát dáhpáhuvvat don dihtii vai árbmu álo viidánit ja giitalus lassánit valjit ipmil gudni . danne mun ii arvvahuvvat . vaikko velá mun olgguldas olmmoš billistit+V+TV+Der2+Der/PassL ge , de mun siskkildas olmmoš ođasmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL almmatge beaivi beaivi . dat áŧestus mii mun dál fertet guoddit , leat geahpas , ja buktit mun agálaš hearvásvuohta valljugas riggodat . ii mun leat čalbmi ovddas dat mii leat oaidnu+N+Der1+Der/laš , muhto dat mii leat oaidnemeahttun . dasgo dat mii leat oaidnu+N+Der1+Der/laš , bistit muhtun áigi , muhto dat mii leat oaidnemeahttun , bistit agálaččat . mun han diehtit ahte jos mun eatnanlaš viessu , mun goahti , gaikkodit+V+TV+Der2+Der/PassL ge , de mun leat albmi viessu mii boahtit ipmil , agálaš viessu , mii ii leat hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL giehta . dáppe eallit mun šuohkkit ja áibbašit gárvvohit+V+TV+Der2+Der/PassL albmi+N+Der1+Der/laš viessu . dasgo go mun leat gárvvohit+V+TV+Der2+Der/PassL dainna , de ii leat šat álás . nu guhká go mun ássat dat goahti , mun šuohkkit váivi . ii mun dáhttut nuolahit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto baicca gárvvohit+V+TV+Der2+Der/PassL vai eallin njiellat dat mii leat jápmu+N+Der1+Der/laš . aiddo dát várás ipmil leat gárvvistit mun ja dáhkádus son leat addit mun vuoigŋa . dan dihtii mun leat álo dorvu+N+Der1+Der/laš , vaikko diehtit ge ahte mun ii leat hearrá luhtte nu guhká go mun ruoktu leat rumaš . dasgo mun vádjolit osku , oaidnit . mun leat goit dorvu+N+Der1+Der/laš , vaikko milloseabbot guođđit rumaš ja dáhttut leat ruoktu hearrá luhtte . danne mun viggat leat son dohkálaččat , leat dal ruoktu dahje eret . dasgo mun buohkat galgat boahtit kristus duopmostuollu ovdii , gos juohkehaš oažžut dat mielde mii leat dahkat dát eallin , leat dal buorri dahje bahá . danne go mun nappo dovdat hearrá ballu , mun geahččalit hálahit olmmoš . ipmil gal dovdat mun dakkár go mun duođaid leat , ja mun doaivut ahte don ge duođaid dovdat mun nu . mun ii rámidit ieš fas don , muhto mun dáhttut addit don vejolašvuohta rábmot ieš mun dihtii vai don sáhttit vástidit son gii rábmot olmmoš olgguldas hápmi , ii ge dat mii leat olmmoš váibmu . jos mun leat miella haga , de dat leat ipmil dihtii . jos mun leat ollis miella , de dat leat don dihtii . dasgo kristus ráhkisvuohta geatnegahttit mun . mun han diehtit ahte jos okta leat jápmit buohkat ovddas , de son buohkat leat jápmit . ja son jápmit buohkat ovddas ii son gii leat eallin šat eallit ieš , muhto son guhte jápmit ja bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL son ovddas . de mun ii šat árvvoštallat gii olmmošlaš . ja jos mun vel leat ge dovdat kristus nu , de ii šat dahkat dat . dalle juohkehaš guhte leat kristus , leat ođas sivdnádus . boaris dilli leat vássit , ođas dilli leat boahtit . muhto buot dát boahtit ipmil guhte soabahit mun ieš kristus ja oskkildit mun soabahus bálvalus . kristus ipmil soabahit máilbmi ieš , ii ge son logahallat son son rihkkun ; mun son oskkildit sáhka dat soabahus birra . mun leat dalle kristus áirras , nu_ahte leat dego ipmil ieš rávvet don mun bokte . mun átnut kristus beales . soabadit ipmil . ipmil leat mun dihtii dahkat suddu son guhte ii dovdat suddu , vai mun son siste oažžut ipmil vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta . ipmil bargoguoibmi mun rávvet dál don ge ii duššás váldit vuostái ipmil árbmu . dasgo son cealkit . mun gullat don rohkos riekta áigi ja veahkehit don bestojupmi beaivi . geahččat , dál leat riekta áigi , dál leat bestojupmi beaivi . ii mun áigut vearránahttit olmmoš mii láhki ii mun bálvalus láitit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto juohke láhki mun čájehit ieš ipmil bálvaleaddji . mun gierdat áŧestus , heahti ja ballu , cápmit+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi , giddagas ja vuostálastit , garas bargu , idjagohcin ja nealgi ; mun leat buhtis , mun leat diehtu , gierdavašvuohta ja ustitlašvuohta , mun leat bassi_vuoigŋa , duođalaš ráhkisvuohta , duohtavuohta sátni ja ipmil fápmu . vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta leat mun vearju mii mun geavahit sihke falleheapmi ja suodjaleapmi , gudni ja eahpegudni , go mun beaggit sihke buorre ja bahá ; mun navdit+V+TV+Der2+Der/PassL fillejeaddji , muhto mun sárdnut duohta ; mun leat dovdameahttun , muhto buohkat dovdat mun ; mun leat lahka jápmit , muhto mun goit eallit ; mun leat illástit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto ii leat goit goddit+V+TV+Der2+Der/PassL ; mun moraštit , muhto leat álo illu ; mun leat geafi , muhto riggudit+V+TV+Der2+Der/ahtti+Actor olus ; mun ii leat mihkkege , muhto mun leat almmatge buot . korintalaš , mun leat sárdnut njulgestaga don ja leat rabastit váibmu . mun ii leat dahppat váibmu don , muhto don leat dahppat váibmu mun . bálkkašit+V+TV+Der2+Der/eapmi dát , mun sárdnut don nugo mánná , rabastit don ge váibmu . ii mannat eahpeoskkolaš okta áisá . dasgo mii dahkamuš leat vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta lágaheapme+A+Attr+Der3+Der/vuohta , ja mii servvolaš+A+Der3+Der/vuohta leat čuovggas seavdnjadas . mo ba kristus ja beliar sáhttit leat okta oaivil . mii ovttastahttit osku+N+Der1+Der/laš eahpeoskkolaš . mo ipmil tempel ja eahpeipmil sáhttit soabadit . dasgo mun leat eallit ipmil tempel , nugo ipmil leat cealkit . mun áigut ássat ja vádjolit son gaskkas ; mun dáhttut leat son ipmil , ja son leat mun álbmot . danne hearrá cealkit . vuolgit eret son searvi , sierranit son , ii guoskkahit mihkkege buhtismeahttun . dalle mun váldit don vuostái ; mun áigut leat don áhčči , ja don leat mun bárdni ja nieida . nu cealkit hearrá , buotveagalaš . ráhkis , go mun leat dákkár lohpádus , de buhtistit ieš buot dat mii sáhttit duolvvidit rumaš ja siellu , ja ipmil ballu ollašuhttit+V+TV+Der/PassS mun bassindahkat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi . addit mun sadji váibmu . mun ii leat verrošit gii , ii ge leat vahágahttit+V+TV+Der2+Actor dahje beahttit+V+TV+Der2+Actor giige . mun ii cealkit dát dubmet dihtii don . mun han leat juo cealkit ahte don leat mun váibmu jogo mun jápmit dahje eallit . mun luohttit don ja rámádallat don . don leat addit mun valjit jeđđehus , ja mun leat oažžut badjelmearálaš illu buot mun áŧestus . go mun boahtit makedonia , de ii oažžut veahá máššu . buot lágán áŧestus , olgguldas riidu ja siskkáldas ballu baicca deaividit mun . muhto ipmil guhte jeđđet dorvvuheapme , jeđđet mun ge go diktit titus boahtit mun lusa . mun oažžut jeđđehus das_go son boahtit , muhto maiddái das_go son ieš leat oažžut jeđđehus don luhtte . son muitalit mo don áibbašit oaidnalit mun , moraštit mun dihtii ja bealuštit mun stuoris áŋgirvuohta , nu_ahte mun illosit velá eanet+A+Comp+Der2+Der/at . vaikko mun velá moraštit+V+TV+Der2+Der/ahtti ge don ovddit girji , de ii gáhtat go čállit dat . jos ovdal leat gáhtat dat , danne_go diehtit ahte dat girji moraštit+V+TV+Der2+Der/ahtti don , vaikko vel oanehaš áigi ge , de dál gal leat illu , ii danne_go don šaddat moraš , muhto danne_go moraš doalvut don jorgalus . don šaddat moraš ipmil dáhttu mielde ; mun nappo ii leat dahkat don mihkkege vahát . moraš mii leat ipmil dáhttu mielde , duddjot jorgalus ja doalvut bestojupmi , ja dat ii gáhtat okta . muhto máilbmi moraš duddjot jápmin . geahččat maid dat moraš mii leat ipmil dáhttu mielde , leat duddjot don siste . dat dahkat don duođalaš buot ášši ja geargat bealuštit ieš ; dat suhttadit ja baldit don , dat boktit ohcaleapmi mun maŋŋái , don áŋgirvuohta ja hállu ráŋggáštit dat mii ii leat riekta . don leat juohke láhki čájehit ahte don leat sivaheapme dát ášši . go mun čállit don , de ii čállit son dihtii gii dahkat vearri , ii ge son dihtii gii gillát vearri , muhto vai don oaidnit ipmil ovddas man čieŋal leat don áŋgirvuohta mun guovdu . buot dát leat arvvosmahttit mun . ja mun illudit velá sakka eambbo go oaidnit titus nu illu . don leat buohkat arvvosmahttit son . mun ii dárbbašit heahpanit go leat rábmot don son . muhto nugo mun álo leat cealkit duohtavuohta don , de leat maiddái dat mii mun leat cealkit titus , čájehit+V+TV+Der2+Der/PassL duohta . son váibmu liegganit go son muitit man gullu+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at don leat , ja mo don váldit son vuostái ballu ja doarggistit+V+IV+Der2+Der/eapmi . mun illudit dat ahte sáhttit luohttit don juohke dáfus . oskuguoibmi , mun dáhttut muitalit don dat árbmu birra mii ipmil leat čájehit makedonia searvegoddi . geahččalus ja áŧestus son leat badjelmearálaš illu , ja vaikko son eallit čieŋal geafivuohta , de son leat rikkis ja árvvas . dasgo son addit várri mielde , ja juo badjel várri ja eaktodáhtolaš ; dat mun sáhttit duođaštit . son átnut mun váibmu+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at beassat mielde oktasaš bálvalus bassi olmmoš várás . ii ge son dahkat duššefal nu mo mun doaivut , muhto ovddimustá son addit ieš hearrá , ja dasto mun , nugo ipmil dáhttu . danne mun sihtat titus ollašuhttit dat ruhtačoaggin mii son leat juo álggahit don gaskkas . don han leat buot nu valjis . osku , sárdnidit , diehtu , buot áŋgirvuohta ja ráhkisvuohta mun . de šaddat don ge árvvas go addit dát attáldat . dát mii mun cealkit , ii leat gohččun , muhto mun namuhit eará áŋgirvuohta iskkadallat leat go don ráhkisvuohta duođalaš . don han dovdat hearrá jesus kristus árbmu ; son leat rikkis muhto don dihtii šaddat váivváš , vai don riggut son váivváš+A+Der3+Der/vuohta bokte . mun cealkit dál oaivil mii sáhttit leat don ávki . diibmá álgit bures dát bargu ja don leat buorre dáhttu . ollašuhttit dál dat bargu vai sáhttit ollašuhttit dat seammá buorre dáhttu go álggahit dat , ja addit várri mielde . jos mun addit buorre dáhttu várri mielde , de attáldat árvu mihtidit+V+TV+Der2+Der/PassL dat ektui mii mun leat , ii ge dat ektui mii mun ii leat . ii mun oaivvildit ahte go eará dilli buorránit de don dilli hedjonit , muhto ahte leat seammá buorre dilli . dát vuorru don leat valljivuohta ja sáhttit veahkehit eará vádjitvuohta . nubbi vuorru son leat valljivuohta ja sáhttit veahkehit don go don leat vádjitvuohta . nu šaddat buohkat seammá dilli , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . son gii čoaggit ollu , ii leat liiggás , ii ge son gii čoaggit uhcán , váilut mihkkege . giitu leat ipmil gii boktit seammá áŋgirvuohta titus váibmu go mun ge leat don guovdu . son mieđihit go mun sihtat veahkki , ja ieš son leat nu áŋgir ahte miella vuolgit don lusa . son mielde mun vuolggahit dat oskuviellja gii evangelium bargu buot searvegoddi rábmot . ii ge dušše dat , muhto searvegoddi leat maiddái válljet son vuolgit mun mielde mátkeguoibmi dat skeaŋka mii mun doaimmahit hearrá gudni ja čájehit mun buorre dáhttu . mun dáhttut vealtat buot moaitámuš dát stuoris ruhtaveahkki hárrái mii mun doaimmahit . mun leat deaŧalaš dahkat dat mii leat riekta , ii dušše hearrá čalbmi ovddas , muhto maiddái olmmoš čalbmi ovddas ge . dát guovttis mielde mun vuolggahit velá okta oskuviellja ; son áŋgirvuohta leat mun dávjá ja máŋga láhki oaidnit ovdamearka . son leat nanus luohttámuš don , ja dat dihtii son leat dál velá áŋgir . muitit ahte titus leat mun bargoguoibmi ja veahkki don luhtte . ja duot eará oskuviellja leat searvegoddi áirras kristus gudni . čájehit dat dihtii son don ráhkisvuohta , ja diktet son ja buot searvegoddi oaidnit ahte mun ii leat dušši dihtii rábmot don . ii mun dárbbašit čállit don dat veahkki birra mii leat bassi olmmoš várás , dasgo mun diehtit man geargat don leat veahkehit , ja mun leat rábmot don makedonialaš cealkit ahte don akaia+N+Prop+Plc+Der1+Der/laš leat juo diibmá gárvvis . ja dat áŋgirvuohta mii don leat čájehit , leat šaddat arvvosmahttojupmi olus . dál mun vuolggahit oskuviellja don lusa ii mun rápmi don hárrái šaddat dušši ja vai don leat gárvvis , nugo mun leat cealkit . dasgo jos muhtun makedonialaš boahtit mun fárus ja gávdnat don ráhkkanit , de dat šaddat mun heahpat , ja velá don ge , go mun leat luohttit don . dan dihtii mun atnit dárbbašlaš bivdit oskuviellja mannat don lusa mun ovdal ja ovddalgihtii gárvvistit dat attáldat mii don leat lohpidit , vai dat leat gárvvis ja čájehit ahte don addit árvvas+A+Der2+Der/at , ii ge hánástallat . muhto muitit . dat gii gilvit hánis+A+Der2+Der/at , láddjet hánis+A+Der2+Der/at , ja dat gii gilvit valljugasat , láddjet ge valljugasat . addos juohkehaš váibmu mielde , ii vuostemiella dahje bággu , dasgo ipmil ráhkistit illu+N+Der1+Der/laš addi . ja ipmil leat fápmu addit don árvvas+A+Der2+Der/at buot son árbmu , vai don álelassii ja juohke dáfus leat buot mii dárbbašit , ja sáhttit dahkat buot buorri , nugo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . son addit árvvas+A+Der2+Der/at geafi , son vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta bissu agálašvuohta . son guhte addit gilvit+V+TV+Der2+Actor gilvva , ja láibi mii borrat , son addit don ge gilvva , diktit dat šaddat eatnatgeardásaš ja dahkat don vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta šaddu stuoris . don šaddat juohke dáfus rikkis vai addit árvvas+A+Der2+Der/at , ja dát árvvas+A+Der3+Der/vuohta duddjot giitalus ipmil go mun buktit skeaŋka . dasgo dát bálvalus mii don ollašuhttit dat veahkki , ii leat dušše bassi olmmoš dárbu , muhto maiddái rikkisvuohta mii dahkat+V+TV+VAbess olmmoš giitalit ipmil . dat veahkki don čájehit son ahte gudnejahttit ipmil go gullu+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at dovddastit kristus evangelium ja árvvas+A+Der2+Der/at juogadit son ja buohkat . danne son maiddái rohkadallat don ovddas ja ohcalit don dat valljugas árbmu dihtii mii ipmil leat addit don . ipmil leat giitu cealkemeahttun attáldat ovddas . mun , bávlos , gii leat gul nu vuollegaš go leat don luhtte , muhto roahkkat go leat eará báiki , nugo dadjat+V+TV+Der/PassS , mun rávvet don kristus ieš vuollegašvuohta ja son buorrevuohta . ii bágget mun čájehit mun isitvuohta go boahtit don lusa , nugo mun áigut čájehit son gii dadjat ahte mun eallit nu dát máilbmi olmmoš . mun gal eallit dát máilbmi , muhto mun ii soahtat máilbmi+N+Der1+Der/laš láhki . dasgo mun vearju ii gullat dát máilbmi , muhto dat leat ipmil fápmu duššadit ladniid . mun duššadit jierbmi árvalus ja buot čeavlái jurdda mii čuožžilit ipmil diehtu vuostái , ja mun váldit fáŋga juohke jurdda ja bidjat dat jeagadit kristus . mun leat gárvvis ráŋggáštit buot eahpegulolašvuohta , nu fargga go don gulolašvuohta leat šaddat ollis . don dušše geahččat olgguldas hápmi . jos okta leat vissis ahte son gullat kristus , de berret jurddašit ahte mun ge gullat kristus , seammá láhki go son . jos mun ilá sakka rábmot dat fápmudus mii hearrá leat addit mun , fápmudus nannet don ii ge gaikut+V+TV+Der2+Actor don , de ii šaddat heahpat . ii mun čállit dát girji dego háliidit balddihit don . muhtun han dadjat . son čállit áŋgir+A+Der2+Der/at ja garas girji , muhto go ieš boahtit , de gal leat headju , ii ge okta beroštit son sárdni . áddet dat gii oaivvildit dat , ahte nugo mun dadjat don girji go leat eret , nu mun áigut dahkat go leat don luhtte . mun ii duostat lohkat ieš son searvi dahje veardidit ieš son gii rábmot ieš . son geavahit ieš mihttu ja veardidit ieš ieš . muhto dát dušše čájehit son jierpmeheapme+A+Attr+Der3+Der/vuohta . mun ii dáhttut rábmot ieš meareheapme láhki , muhto mun dahkat dat dat mihttu mielde mii ipmil ieš leat addit mun , ahte mun olahit don . mun ii lávket mun bargu rádji badjel , nugo dahkat jos ii leat olahit don . muhto mun han leat vuosttaš gii buktit don kristus evangelium . mun ii rábmot ieš eará bargu mii leat dahkat+V+TV+Der/PassS olggobealde mun bargu rádji . muhto go don osku stuorrut , de mun leat dat doaivva ahte mun bargu don gaskkas ovdánit dat mihttu mielde mii leat bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL mun . dalle mun sáhttit sárdnidit evangelium dat guovlu mii leat don ge dobbelis rábmot ieš dat bargu mii eará juo leat dahkat . dat guhte dáhttut rábmot , rámidit son hearrá . dasgo dat gii rábmot ieš , ii ánssášit rápmi , muhto dat gii hearrá rábmot . mun sávvat ahte don gierdat mun veahá jallavuohta . várra don gierdat ge dat . dasgo mun áŋgiruššat don dihtii ipmil ieš áŋgirvuohta . mun han leat lohpádallat don okta áidna irgi , kristus , ja mun dáhttut addit don son dego buhtis nieida . muhto mun ballat ahte nugo gearpmaš fillet eva gávvilvuohta , nu don miella ge billašuvvat ja don massit duođalaš ja buhtis searvevuohta kristus . dasgo jos muhtun boahtit ja sárdnidit don eará jesus go dat gii mun leat sárdnidit , dahje jos don oažžut eará vuoigŋat go dat maid juo leat oažžut , dahje jos don vuostáiváldit eará evangelium go dat maid juo leat vuostáiváldit , de don gal áinnas gierdat dat . mun ii atnit ieš guhtege láhki headju go dat mahkáš allat apoastal . vaikko mun ii leat sárdnái sárdnideaddji , de mun leat diehtu , ja dát mun leat álo ja buot gažaldat buktit don ovdii . suddudit go mun go vuolidit ieš , ja sárdnidit don ipmil evangelium nuvttá , vai don bajidit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun leat de rievidit eará searvegoddi go vuostáiváldit son bálká vai beassat bálvalit don . muhto go mun leat don luhtte ja gillát vádjitvuohta , de ii šaddat noađđi giige don gaskkas , dasgo viellja gii boahtit makedonia , addit mun buot mii mun dárbbašit . juohke láhki geahččalit vealtat šaddan don noađđi , ja dat mun áigut álo dahkat . nu duođaid go kristus duohtavuohta leat mun siste , ii okta akaia guovlu beassat váldit dát rápmi mun eret . manne . mahká danne_go ii ráhkistit don . ipmil diehtit ahte mun ráhkistit don . dan mii mun dahkat , áigut joatkit ii addit liiba dakkár gii viggat rábmot ahte son leat nu mii . son leat vearri apoastal , beahttu+N+Der1+Der/laš bargi , gii dahkaluddat kristus apoasttal . dat ii leat imaš , dasgo velá sáhtán ge dahkaluddat čuovggas eŋgel . danne ii leat imaš ahte maiddái son bálvaleaddji dahkaluddat vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta bálvaleaddji . muhto son loahppa šaddat son dahku mielde . mun cealkit fas . ii okta atnit mun jalla . muhto jos velá nu leat ge , de diktit mun leat jalla vai mun ge beassat veahá rábmot . dasgo dat maid mun dál cealkit go rábmon , ii leat hearrá dáhttu mielde , muhto muhtun lágán jallavuohta . muhto go nu olus rábmot olmmoš láhki , de mun ge dáhttut dahkat dat . don gii leat nu jierbmi+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at , gierdat áinnas jalla . dasgo don han gierdat ahte eará dahkat don šlávva , rievidit don , váldit don gitta , meannudit čeavlájit don ja doaškut don ámadadju . heahpat fertet dovddastit ahte mun leat leat menddo headju dahkat dakkár . muhto dat maid eará duostat rábmot – dál mun sárdnut jallavuohta – dat mun ge duostat rábmot . lea go son hebrealaš . nu leat mun ge . leat go son israellaš . nu leat mun ge . leat go son abraham nálli . nu leat mun ge . lea go son kristus bálvaleaddji . mun sárdnut dego jalla go cealkit ahte dat mun leat velá eambbo . mun leat bargat eambbo go son , leat leat giddagas dávji+A+Der2+Der/at , leat gillát eambbo cápmáhallat+V+IV+Der3+Der/n ja leat dávjá leat heakkavárra . juvddálaš mun leat vihtta geardde oažžut golbmalogiovcci huškkastat . mun leat spihččet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL golbmii , oktii leat geđget+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , golbmii leat leat čázeheahti , oktii rievddadit ollis jándor áhpi alde , čađat leat leat johtu , heakkaheahti eatnu , rievvár gaskkas , heahti álbmotguoibmi ja olgoriikkalaš searvi , heahti gávpot , meahcci , mearra alde ja heahti vearri ustit gaskkas . mun leat bargat rahčat , dávjá leat gohcit , leat gillát nealgi ja goiku , dávjá atnit borakeahttáivuohta ja goallut bivttas haga . dat lassi deaddit moraš mun juohke beaivi buot searvegoddi ovddas . jos okta jorralit , de dat čuohcit mun ge . jos okta vearránahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , de mun buollit siskkáldas . jos mun galgat rábmot , de rábmot headjuvuohtan . mun ii gielistit , dat diehtit ipmil , hearrá jesus áhčči , guhte leat rámidit+V+TV+Der2+Der/PassL agálaččat . go mun leat damaskus , de gonagas aretasa eananhearrá fáktet+V+TV+Der1+Der/h gávpot váldit dihtii mun gitta . muhto mun luoitit+V+TV+Der2+Der/PassL gorri siste gávpotmuvra olggobeallái muhtun luŋkaráigi ja nu besset son giehta . mun fertet rábmot , vaikko dat ii leat mii ávki . mun muitalit dál dat oainnáhus ja almmustus mii leat boahtit hearrá . mun dovdat muhtun olmmoš guhte eallit kristus , gii rohttašuvvat goalmmát albmi njealljenuppelohkái jahki dás ovdal , leat go rumaš vai rumaš olggobealde , dat ii diehtit , muhto ipmil diehtit dat . muhto dat mun diehtit ahte dát olmmái rohttašuvvat paradiás , leat go rumaš vai rumaš olggobealde , dat ii diehtit , muhto ipmil diehtit dat , ja doppe son gullat cealkemeahttun sátni mii olmmoš ii leat lohpi cealkit . dákkár olmmái mun áigut rábmot , muhto ieš ii dáhttut rábmot , earet headjuvuohtan . muhto vaikko vel dáhttut ge rábmot , de ii goittotge leat jalla , dasgo mun cealkit duohtavuohta . muhto ii mun dahkat dat amas okta atnit mun allat go oaidnit ja gullat mun leat . aman čeavlástallat dat allat almmustus mun leat oažžut seahčagas oažži , sáhtán eŋgel gii bagadit mun ii čeavlut+V+IV+Der3+Der/goahti . golbmii mun ánuhit hearrá váldit mun dat eret , muhto son vástidit . mun árbmu leat don doarvái , dasgo mun fápmu ollašuvvat headju+Der3+Der/vuohta . danne mun háliidit miella rábmot headjuvuohtan vai kristus fápmu orrut mun siste . kristus dihtii mun leat duhtavaš go leat headju , go hiddjidit+V+TV+Der2+Der/PassL , go áŧestit+V+TV+Der2+Der/PassL , go doarrádallat+V+TV+Der2+Der/PassL ja go leat váttis dilli . dasgo dalle go mun leat headju , de leat gievra . mun gal leat leat dego jalla . muhto don han leat bágget mun dat , don guhte leat galgat addit mun rápmi , dasgo ii mun leat álggage headju go dat mahkáš allat apoastal , vaikko ii leat ge mihkkege . mearka mii duođaštit ahte mun leat apoasttal , leat dahkat stuoris gierdavašvuohta don gaskkas . mearkadahku , oavdudahku ja fápmu+N+Der1+Der/laš dahku . man láhki don leat headju go eará searvegoddi , earet go dat ahte ii leat leat don noađđi . addit mun ándagassii dat vearrivuohta . goalmmádassii mun leat dál ráhkkanit vuolgit don lusa . mun ii áigut leat don noađđi , dasgo mun ii bivdit dat mii don leat , muhto don ieš . ii han mánná geatnegasvuohta leat čohkket opmodat vánhen , muhto vánhen geatnegasvuohta leat čohkket mánná . mun áigut áinnas oaffaruššat don ovddas buot mii mun leat , velá ieš ge . ráhkistit go don mun unni , danne_go mun ráhkistit don nu ollu . muhtun don dadjat ahte soaitit leat nu_ahte mun ii váivvidit don , muhto mun leat mahkáš šluohkis ja leat vuoitit don beahtus . lea go mun ávkkástallat+V+TV+Der3+Der/n don okta olmmoš bokte gii mun leat vuolggahit don lusa . mun ávžžuhit titus vuolgit ja vuolggahit nubbi oskuviellja son mielde . lea go titus ávkkástallat+V+TV+Der3+Der/n don . ii go mun leat bargat seammá vuoigŋa , ii go vázzit seammá luodda . don várra leat dál juo guhká jurddašit ahte mun leat bealuštit ieš don vuostái . ii , mun sárdnut ipmil muohtu ovddas , kristus bálvaleaddji . ja buot dáhpáhuvvat , ráhkis , vai don nanosmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo mun ballat ahte go boahtit , de ii gávdnat don dakkár go háliidit , ja ahte don gávdnat mun dakkár go ii dáhttut . mun ballat ahte gávdnat bealku , gáđašvuohta , suhttu , iešbeaivválaš+A+Der3+Der/vuohta , sealggebeale sárdnut , bealljesavkkástallat+V+IV+Der3+Der/n , čeavlái+A+Der3+Der/vuohta ja moivi . vare ipmil ii vuolidit mun don dihtii go mun fas boahtit don lusa , ja vare mun beassat moraštit son dihtii gii leat suddudit ovdal , ii ge leat vel ge jorgalit buhtismeahttun ja fuorás ja nuoski eallin . dál mun leat boahtit goalmmádassii don lusa , dasgo . guokte dahje golbma duođaštit+V+TV sátni leat juohke ášši nannet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . mun leat juo ovdal rávvet don ja cealkit dál ge vaikko leat eret , sihke son gii leat suddudit ja buot eará . go mun boahtit , de ii seastit giige . don han gáibidit duođaštus dat ahte kristus sárdnut mun siste . son ii doaibmat don gaskkas headju+A+Der3+Der/vuohta , muhto fápmu . son russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL headju+Der3+Der/vuohta , muhto son eallit ipmil fápmu , ja mun gis leat headju son siste , muhto mun eallit don gaskkas son ipmil fápmu . guorahallat ieš vádjolit go don osku ; geahččalit ieš . ii go dovdat ahte jesus kristus leat don siste . muđuid meaddádit . mun doaivut ahte don áddet ahte mun ii leat meaddádit . mun rohkadallat ipmil ii dahkat mihkkege bahá , ii ge dat dihtii vai mun ieš orrut dohkálaš , muhto vai don dahkat buorre , vaikko orrut ge leat ahte mun ii leat dohkálaš . dasgo mun ii veadjit mihkkege duohtavuohta vuostái , muhto dušše duohtavuohta beale . mun illudit go mun ieš leat headju ja don leat gievra . ja aiddo dát mun rohkadallat ge , ahte don šaddat ollis . danne mun čállit dát ovdal_go boahtit don lusa , ii dasto dárbbašit rávvet don garas dat fápmu mii hearrá leat addit mun nannet+V+TV+Der3+Der/n ii ge gaikkodit+V+TV+Der2+Der/eapmi . loahpas , oskuguoibmi , illudit . dahkat buot riekta ortnet , vurket mun ráva , leat ovttamielalaččat , eallit ráfi , de ráhkisvuohta ja ráfi ipmil leat don . dearvvahallat guhtet guoibmi bassi cummá . buot bassi olmmoš dáppe cealkit don dearvvuohta . hearrá jesus kristus árbmu , ipmil ráhkisvuohta ja bassi_vuoigŋa servvolaš+A+Der3+Der/vuohta leat don buohkat . dearvvuohta bávlos , apoastal , gii ii leat oažžut apoasttaldoaibma olmmoš ii ge guhtege olmmoš bokte , muhto jesus kristus ja ipmil áhčči , guhte bajásčuoččáldahttit son jábmi luhtte . mun ja buot oskuviellja guhte leat mun dáppe , cealki dearvvuohta galatia searvegoddi . árbmu leat don ja ráfi ipmil , áhčči , ja hearrá jesus kristus , guhte addit ieš mun suddu ovddas vai beastit mun eret dálá bahá máilbmi , ipmil , áhčči , dáhttu mielde . son leat gudni álo ja agálašvuohta . amen . mun imaštit go don nu johtilit leat jorgalit eret son guhte rávkat don kristus árbmu ja leat jorgalit eará evangelium , vaikko eará evangelium ii oppa leat ge . muhtun leat dušše čádjidahttit don ja dáhttu jorgut kristus evangelium . muhto jos velá mii dahje muhtun albmi eŋgel sárdnidit+V+TV+Der3+Der/goahti don eará evangelium go dat maid mun leat sárdnidit don , de leat son garuhit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun leat cealkit dat ovdal , ja dál mun geardduhit dat . jos okta sárdnidit+V+TV+Der3+Der/goahti don eará evangelium go dat maid don leat vuostáiváldit , de leat son garuhit+V+TV+Der2+Der/PassL . lea go dál oččodit olmmoš dohkkehit+V+TV+Der2+Der/eapmi vai ipmil dohkkehit . lea go viggat dahkat olmmoš miella mielde . jos ain leat dahkat olmmoš miella mielde , de ii leat kristus bálvaleaddji . oskuguoibmi , mun dáhkidit don ahte dat evangelium mii mun leat sárdnidit , ii leat olmmoš hutkat+V+TV+Der3+Der/muš . ii han mun leat dat okta olmmoš oažžut ge , ii ge gii ge leat oahpahit dat mun , muhto jesus kristus almmustahttit dat mun . don han leat gullat mo mun vádjolit dat áigi go eallit juvddálaš osku , man garas mun doarrádallat ipmil girku ja geahččalit duššadit dat . juvddálaš+A+Der3+Der/vuohta mun leat vel áŋgir go eatnagat mun álbmot ieš ahkásaš ja áŋgiruššat máttar oahpahit+V+TV+Der2+Der/eapmi beale vel garas+A+Comp+Der2+Der/at . muhto ipmil , guhte válljet mun juo eatniheagga ja rávkat mun árbmu , mearridit almmustahttit bárdni mun , vai mun sárdnidit evangelium son birra báhkin . dalle mun ii vuos ohcat ráđđi oažži ja varra ii ge vuolgit bajás jerusalem son lusa gii leat apoastal mun ovdal . muhto mun vuolgit arabia , ja dasto máhccat damaskus . easkka golbma jahki maŋŋil mannat jerusalem oahpásmuvvat kefas , ja mun orrut son luhtte vihttanuppelohkái beaivi . eará apoastal mun ii oaidnit , dušše jáhkob , hearrá viellja . ipmil muohtu ovddas mun duođaštit ahte dat mii mun čállit dás , ii leat gielis . dasto vuolgit syria ja kilikia . kristus searvegoddi judea ii dovdat mun velá dalle . son leat dušše gullat ahte son guhte ovdal doarrádallat mun , sárdnidit dál dat osku mii geahččalit duššadit , ja son rámidit ipmil mun dihtii . njealljenuppelohkái jahki maŋŋil mannat fas bajás jerusalem barnabas , ja mun leat maiddái titus fárus . ipmil almmustus mielde mun mannat dohko ja čilget son , erenoamážit son gii atnit+V+TV+Der2+Der/PassL allat árvu , dat evangelium mii mun sárdnidit báhkin gaskkas . dasgo ii háliidit ahte mun viehkat dahje leat viehkat duššás . muhto ii oppa titus ge , gii leat mun fárus , bágget+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL birračuohppat+V+TV+Der1+Der/h+Der2+Der/PassL vaikko son leat greikalaš . dát gáibádus boahtit muhtun vearri oskuviellja gii leat njáhkat sisa iskkadit dat friddjavuohta mii mun leat kristus jesus , vai oažžut dahkat mun šlávva . muhto son mun ii vuollánit ii boddu+N+Der1+Der/Dimin ge , vai evangelium duohtavuohta bissut don luhtte . ja son gii atnit+V+TV+Der2+Der/PassL árvu – mun ii mearkkašit mihkkege mii son leat , dasgo ipmil ii geahččat olmmoš hápmi beallái – dát olmmoš ii gáibidit mun mihkkege eambbo . son baicca oaidnit ahte mun leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL sárdnidit evangelium son gii ii leat birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL , nu biehtár leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL sárdnidit evangelium son gii leat birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo son guhte addit biehtár fápmu leat apoasttal son gii leat birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL , leat maiddái dahkat mun ge báhkin apoasttal . ja go jáhkob , kefas ja johanas , gii atnit+V+TV+Der/PassS searvegoddi doarjja , árvidit makkár árbmu mun leat oažžut , de geiget mun barnabas olgeš giehta searvevuohta mearka , vai mun mannat báhkin lusa , ja son son lusa gii leat birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto son dáhttut mun muitit son geafi , ja dat mun leat álelassii viggat dahkat . muhto go kefas dasto boahtit antiokia , de láitit son almmolaš+A+Der2+Der/at , dasgo son leat meannudit boastut . dasgo ovdal_go gii boahtit jáhkob luhtte , de biehtár boradit báhkin . muhto go son boahtit , de geassádit eret ja doalahit sierra , danne_go son ballat son gii leat birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL . maiddái eará juvddálaš oskuviellja guoktiluššat oktan son , nu_ahte velá barnabas ge rohttašuvvat mielde seammá guoktilaš+A+Der3+Der/vuohta . muhto go oaidnit ahte son dahku ii leat evangelium duohtavuohta mielde , de cealkit kefas buohkat gullut . go don gii leat juvddálaš , ealát báhkinlaš ii ge juvddálaš vierru mielde , mo de sáhttit bágget báhkin eallit juvddálaš vierru mielde . mun leat juvddálaš riegádeapmi , ii ge báhkinlaš suddu+N+Der1+Der/laš . muhto mun diehtit ahte olmmoš ii dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis dušše danne_go dat dahkat dat mii láhka gáibidit , muhto go oskut jesus kristus . danne mun ge leat oskut+V+TV+Der3+Der/goahti kristus jesus vai mun dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis oskut+V+TV+Der3+Der/n kristus , ii ge dahkat+V+TV+Der3+Der/n láhkadahku . dasgo ii okta olmmoš dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis láhkadahku dahkat+V+TV+Der3+Der/n . muhto jos mun ge atnit+V+TV+Der2+Der/PassL suddu+N+Der1+Der/laš go mun viggat šaddat vanhurskkis kristus , ii go kristus dalle leat šaddat suddu bálvaleaddji . ii eisege . jos mun hukset fas dat mii leat gaikkodit , de čájehit ieš láhkarihkku aiddo láhka leat dahkat dat ahte mun leat jápmit láhka eret , vai mun eallit ipmil ovddas . mun leat russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL kristus ; ii mun eallit šat ieš , muhto kristus eallit mun siste . dan eallin mii dál ealán dáppe eanan alde , ealán osku ipmila_bárdni guhte ráhkistit mun ja addit ieš mun dihtii . mun ii hilgut ipmil árbmu ; dasgo jos láhka addit vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , dalle gal kristus leat jápmit duššás . jierpmeheapme galatialaš . gii leat fillet don . russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL jesus kristus han leat čielggas+A+Der2+Der/at govvidit+V+TV+Der2+Der/PassL don čalbmi ovdii . vástidit mun dát jearaldat . oažžut go vuoigŋa danne_go dahkat dat dahku mii láhka gáibidit , vai danne_go oskut dat mii gullat . mo don sáhttit leat nu jierpmeheapme . don álggahit vuoigŋa ; áigut go dál ollašuhttit oažži . leat go vásihit buot dát duššás , jos dat duođaid leat duššás . addit go ipmil don vuoigŋa ja dahkat oavdudahku don gaskkas , danne_go don dahkat dat mii láhka gáibidit , vai danne_go oskut dat evangelium mii leat gullat . geahččat abraham . son jáhkkit ipmil , ja danne ipmil atnit son vanhurskkis . aiddo dát mun dáhttut don diehtit ahte son gii oskut , leat abraham mánná . čála einnostit ahte ipmil áigut dahkat báhkin vanhurskkis go son oskut , ja dat almmuhit dát evangelium ovddalgihtii abraham . don siste buressivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL buot álbmot . danne buressivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL buot osku+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at oktan abraham guhte oskut . muhto son gii luohttit láhkadahku , leat garuhus vuolde . dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . garuhit+V+TV+Der2+Der/PassL leat juohkehaš guhte ii jeagadit buot dat mii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL láhkagirji , ii ge dahkat dat mielde . lea čielggas ahte ipmil ii dahkat vanhurskkis okta dušše danne_go dat čuovvut láhka . dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . vanhurskkis oažžut eallit go oskut . muhto láhka han ii duddjot mihkkege osku várás , muhto cealkit . dat guhte doallat láhka báhkkon , oažžut+V+TV+Der2+Actor dat eallin . kristus oastit mun friddja láhka garuhus go ieš garuhit+V+TV+Der2+Der/PassL mun dihtii . dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . garuhit+V+TV+Der2+Der/PassL leat juohkehaš guhte heaŋggastit+V+TV+Der2+Der/PassL muorra . dát dáhpáhuvvat vai álbmot jesus kristus bokte oažžut abraham lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL buressivdnádus , ja vai mun oažžut lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL vuoigŋa go oskut . oskuguoibmi , mun sárdnut olmmoš vuohki mielde . ii okta sáhttit fámuhuhttit dahje nuppástuhttit olmmoš testamenta go dat leat lágalaš . lohpádus addit+V+TV+Der2+Der/PassL abraham ja son nálli . ii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL son nálli , mii mearkkašit eatnagat , muhto dás cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL ovttaidlohku ; son nálli , ja dat leat kristus . mun oaivvildit nappo dát . láhka mii boahtit njeallječuođigolbmalogi jahki maŋŋil , ii sáhttit duššadit testamenta mii ipmil juo leat nannet , nu_ahte lohpádus fámuhuhttit+V+TV+Der2+Der/PassL . jos árbi boahtit láhka , de ii han dat dalle boahtit lohpádus . muhto ipmil goittotge addit árbi abraham danne_go leat lohpidit dat . manne de láhka addit+V+TV+Der2+Der/PassL . dat addit+V+TV+Der2+Der/PassL čájehit mun rihkkut leat , dassá go boahtit dat nálli mii leat oažžut lohpádus . láhka addit+V+TV+Der2+Der/PassL eŋgel ja gaskaolmmái bokte . muhto gaskaolmmái ii dárbbašit+V+TV+Der2+Der/PassL go leat dušše okta bealli , ja ipmil leat okta . lea go láhka dalle ipmil lohpádus vuostái . ii eisege . jos leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL dakkár láhka mii dahkat eallin , de oažžut vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta láhka . muhto čála cealkit ahte oppa máilbmi leat bidjat+V+TV+Der/PassS suddu fápmu vuollái , vai dat mii leat lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL addit+V+TV+Der2+Der/PassL son gii oskut jesus kristus . ovdal go osku boahtit , mun leat giddet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL láhka vuollái dego fáŋga dassážii go osku almmustuvvat . dan láhki leat láhka mun bagadeaddji dassážii go kristus boahtit , vai osku dahkat mun vanhurskkis . dál go osku leat boahtit , de mun ii leat šat bagadeaddji vuolde . dasgo don leat buohkat ipmil mánná go oskut kristus jesus . buohkat don gii leat gásttašit+V+TV+Der2+Der/PassL kristus , leat gárvodit kristus . dás ii leat juvddálaš dahje greikalaš , šlávva dahje isit , olmmái ii ge nisu , dasgo don leat buohkat okta kristus jesus . jos don gullat kristus , de leat abraham nálli ja árbbolaš lohpádus mielde . mun oaivvildit ahte nu guhká go árbbolaš ii leat ollesahkásaš , de ii leat erohus son ja šlávva gaskkas , vaikko son leat ge ollis opmodat isit . son leat hovdejeaddji ja dállodoalli vuolde gitta dat áigi rádjái mii son áhčči leat mearridit . nu leat maiddái mun . go mun ii leat ollesahkásaš , de leat dát máilbmi álgofápmu šlávva . muhto go áigi dievvat , de ipmil vuolggahit bárdni , nisu ja láhka vuloš riegádit , oastit friddja son gii leat lága vuloš , vai mun oažžut mánná vuoigatvuohta . danne go don ge leat mánná , leat ipmil vuolggahit mun váibmu bárdni vuoigŋa , gii čuorvut . abba , áhčáš . dan dihtii don ii leat šat šlávva , muhto mánná . ja go leat mánná , de leat ipmil dahkat don árbbolaš . dan áigi go don ii dovdat ipmil , bálvalit ipmil mii duohtavuohta mielde ii leat ipmilaš . muhto dál go leat dovddiidit ipmil , ja erenoamážit go ipmil dovdat don , mo de sáhttit fas máhccat dát máilbmi headju ja geahnoheapme álgofápmu . hálidit go fas šaddat dat šlávva . don váldit vuhtii erenoamáš beaivi , mánnu , áigi ja jahki . mun ballat ahte mun leat rahčat duššás don dihtii . oskuguoibmi , mun bivdit don . šaddat mun lágán , dasgo mun leat šaddat don lágán . don ii leat dahkat mun mihkkege vearri . don han diehtit ahte mun leat buohcat go vuosti+N+Der1+Der/Dimin geardde sárdnidit evangelium don . mun rumašlaš headju+Der3+Der/vuohta ii goit fillet don badjelgeahččat dahje fasttášit mun , muhto don vuostáiváldit mun dego ipmil eŋgel , dego kristus jesus . gosa leat dál šaddat don stuoris illu . mun sáhttit duođaštit ahte don leat dalle áinnas roggat ieš čalbmi ja addit mun , jos dat leat leat vejolaš . muhto leat go mun dál šaddat don vašálaš go leat cealkit don duohtavuohta . dat áŋgirvuohta mii eará čájehit don , ii leat buorre . son háliidit dušše rátkit don vai don čuovvut+V+TV+Der3+Der/goahti son . lea álo buorre áŋgiruššat dat mii leat buorre , ii ge dušše dalle go mun leat don luhtte . mánáš , mun fertet fas riegádahttit don ávttat dassážii go kristus hápmi ollašuvvat don siste . vare mun dál leat don luhtte ja gávdnat riekta sárdnunvuohki , dasgo ii diehtit mii galgat dahkat don . cealkit mun , don gii hálidit leat lága vuloš , ii go guldalit láhka . dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL ahte abraham leat guokte bárdni , nubbi šlávvanisu ja nubbi gis friddja nisu . šlávvanisu bárdni riegádit luondu vuohki mielde , friddja nisu bárdni riegádit ipmil lohpádus mielde . dás leat čieŋal oaivil . dát guokte nisu ovddastit guokte lihttu . nubbi leat sinaivárri lihttu , ja dat riegádahttit mánná šlávvavuohta ; dat leat hagar . hagar mearkkašit sinaivárri arabia , ja dat vástidit dálá jerusalem mii eallit šlávvavuohta oktan mánná . muhto dat jerusalem mii leat albmi , leat friddja ; dat leat mun eadni . dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . illudit , don šattoheapme , gii ii riegádahttit , ávvudit ja čuorvut don , gii ii leat ávttat . dasgo oktonas nisu leat eanet mánná go son gii leat boadnjá . ja don , oskuguoibmi , leat lohpádus mánná nugo issát . muhto seammá láhki go son gii leat riegádit luondu vuohki mielde , dalle doarrádallat son gii leat riegádit vuoigŋa , nu leat odne ge . muhto mii čála cealkit . ádji eret šlávvanisu ja son bárdni . dasgo šlávvanisu bárdni ii eisege oažžut juogadit árbi friddja nisu bárdni . oskuguoibmi , mun ii leat nappo šlávvanisu , muhto friddja nisu mánná . dát friddjavuohta várás kristus leat dahkat mun friddja . bissut dat dihtii nanus , ii ge diktit ovtta bágget don fas šlávvageasis vuollái . mun , bávlos , cealkit don . jos don diktit ieš birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL , de kristus ii leat don álggage ávki . mun deattuhit vel juohkehaš guhte diktit ieš birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL , ahte son leat geatnegas doallat ollis láhka . don gii ohcat vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta láhka , leat earuhit+V+TV+Der2+Der/PassL kristus ; don leat jorralit eret árbmu . muhto mun oskut ja vuordit vuoigŋa ahte oažžut vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta mii leat mun doaivu . jos mun leat kristus jesus , de ii leat deaŧalaš leat go birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL vai ii , muhto deaŧalaš leat osku mii almmustuvvat ráhkisvuohta . don vádjolit+V+IV+Der3+Der/goahti nu bures . gii hehttet don čuovvut duohtavuohta . son gii rávkat don , ii leat sártnuhit don dát . unn suvrradáigi+N+Der1+Der/Dimin suvrudit+V+TV+Der2+Der/ahtti ollis dáigi . hearrá leat addit mun dat luohttámuš don hárrái ahte don ii dáhttut oaivvildit eará go mun . dat guhte čádjidahttit don , oažžut duopmu , gii dal juo leat . oskuguoibmi , jos leat nu_ahte mun ain leat sárdnidit birračuohpahus , manne de doarrádallat+V+TV+Der2+Der/PassL . dalle han ruossa vearránus leat váldit+V+TV+Der2+Der/PassL eret . vare gáldet ieš , son gii čádjidahttit don . oskuguoibmi , don han leat rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL friddjavuohta . ii fal diktit friddjavuohta šaddat oažži ágga , muhto bálvalit guhtet guoibmi ráhkisvuohta . dasgo ollis láhka ollašuvvat dát okta báhkkon . don galgat ráhkistit lagamuš+A+Superl+Der2+Der/at nugo ieš . muhto go don snealkut ja hámsut guhtet guoibmi , de váruhit , ii loahpas duššadit guhtet guoibmi . mun cealkit . vádjolit vuoigŋa ii duhtadit oažži anistupmi . dasgo oažži anistupmi vuostálastit vuoigŋa , ja vuoigŋa vuostálastit oažži . dat soahtat guhtet guoibmi vuostái , nu_ahte don ii beassat dahkat dat mii hálidit . jos vuoigŋa láidet don , de ii leat láhka vuloš . lea čielggas mii oažži dahku leat . fuorrávuohta , buhtismeahttunvuohta , badjelmearálaš+A+Der3+Der/vuohta , eahpeipmilbálvaleapmi ja noidošit+V+IV+Der2+Der/eapmi , vašši+N+Der1+Der/laš+A+Der3+Der/vuohta , riidalit+V+IV+Der2+Der/eapmi , udnohisvuohta , moarri , gážžár+A+Der3+Der/vuohta , soahpameahttunvuohta , sierrasearvádallat+V+IV+Der3+Der/n , gáđašvuohta , gárret+V+TV+Der3+Der/n , borešvuohta ja eanet dakkár . nugo ovdal juo leat várret . son gii dahkat dakkár , ii árbet ipmil riika . muhto vuoigŋa šaddu leat ráhkisvuohta , illu , ráfi , guhkesmielalaš+A+Der3+Der/vuohta , ustitlašvuohta , buorrevuohta , oskkáldasvuohta , vuollegašvuohta ja mearálašvuohta . láhka ii leat dakkár vuostái . son gii gullat kristus , leat russiinávlet oažži oktan hipmu ja anistupmi . jos mun eallit vuoigŋa , de vádjolit ge vuoigŋa . allut váinnuhit guorus gudni , allut ge hástalit guhtet guoibmi ja šaddat gáhtat . oskuguoibmi , jos okta gávnnahallat dahkat+V+TV+Der3+Der/n vearri , de fertet don gii leat vuoigŋa , bagadit son vuollegašvuohta . váruhit , ii don ge geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL . guoddit guhtet guoibmi noađđi , ja ollašuhttit dat láhki kristus láhka . dat guhte gáddit ieš mii , vaikko ii leat mihkkege , beahttit ieš . guorahallat juohkehaš duššefal ieš dahku , de son sáhttit čeavlástallat dat mii son ieš leat , ii ge dárbbašit veardidit ieš eará , dasgo juohkehaš galgat guoddit ieš noađđi . dat gii oahpahit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil sátni , juogadit buot buorre oahpaheaddji . ii čádjádallat . ipmil ii diktit bilkidit ieš . olmmoš láddjet dat mii gilvit . dat guhte gilvit oažži , láddjet gáđohus oažži ; dat guhte gilvit vuoigŋa , láddjet agálaš eallin vuoigŋa . allut váibat dahkat buorri . jos mun ii vuollánit , de mun oažžut láddjet go áigi dievvat . dahkat+V+TV+Der/PassS buorri buohkat nu guhká go leat áigi , ja eanemusat son gii osku ovttastit mun . geahččat makkár stuoris bustávva mun čállit giehta don . son gii bágget don birračuohppat+V+TV+Der1+Der/h ieš , leat dakkár gii dáhttut háhkat ieš olgguldas gudni vai vealtit doarrádallat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/n kristus ruossa dihtii . ii son ge jeagadit láhka gii diktit ieš birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto son dáhttut don birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL , vai sáhttit čeavlástallat dat mii leat dáhpáhuvvat don rumaš . muhto mun ii goasse dáhttut rábmot mihkkege eará go mun hearrá jesus kristus ruossa , mii máilbmi leat russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL mun dáfus , ja mun máilbmi dáfus . birračuohpahus dahje birračuohpakeahttáivuohta ii leat deaŧalaš , muhto deaŧalaš leat ahte leat ođas sivdnádus . ráfi ja váibmoláđisvuohta leat son gii vádjolit dát njuolggadus mielde , ja ipmil israel . dás duohko ii okta oažžut šat givssidit mun , dasgo mun leat jesus mearka ieš rumaš . oskuguoibmi , mun hearrá jesus kristus árbmu leat don vuoigŋa . amen . dearvvuohta bávlos , ipmil dáhttu mielde jesus kristus apoasttal , efesos bassi olmmoš , gii oskut kristus jesus . árbmu leat don ja ráfi ipmil , áhčči , ja hearrá jesus kristus . rámidit+V+TV+Der2+Der/PassL leat ipmil ja hearrá jesus kristus áhčči , guhte kristus leat buressivdnidit mun buot vuoigŋa albmi+N+Der1+Der/laš buressivdnádus . son leat válljet mun kristus juo ovdal_go máilbmi vuođđudit+V+TV+Der2+Der/PassL , vai mun leat bassi ja láitemeahttun son ovddas . ráhkisvuohta son leat ovddalgihtii mearridit mun oažžut mánná vuoigatvuohta ieš luhtte jesus kristus bokte . dát leat son árbmu+N+Der1+Der/laš dáhttu ja buorre miella mielde , vai son árbmu hearvásvuohta rámidit+V+TV+Der2+Der/PassL , dat mii son addit mun ráhkis bárdni bokte . son varra mun leat lonástus ja suddu ándagassii addojupmi . nu rikkis leat ipmil árbmu mii son valljugasat leat golggahit mun ja addit mun buot viisodat ja jierbmái+A+Der3+Der/vuohta . son leat almmuhit mun dáhttu čiegusvuohta mii son ieš leat mearridit ovddalgihtii , ahte galgat ollašuhttit áigumuš go áigi dievvat . son dáhttut ovttastahttit buot kristus , buot dat mii leat albmi ja eanan alde . son siste mun leat maiddái oažžut árbeoassi , mii gii ovddalgihtii leat mearridit+V+TV+Der2+Der/PassL dat , dasgo son duddjot buot ieš áigumuš ja dáhttu mielde , vai mun šaddat rámádus son hearvásvuohta , mii gii ovdal juo leat dorvvastit kristus . son siste don ge leat oskut+V+TV+Der3+Der/goahti go gullat duohtavuohta sátni , bestojupmi evangelium , son siste don leat oažžut seaila , bassi_vuoigŋa , gii leat lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL . son leat mun árbi dáhkádus , ahte ipmil álbmot lonistit+V+TV+Der2+Der/PassL , son hearvásvuohta rámádus . go mun leat gullat don osku birra hearrá jesus ja don ráhkisvuohta birra buot bassi olmmoš , de ii heaitit giitit ipmil don ovddas go muitit don rohkos . mun rohkadallat ahte hearrá jesus kristus ipmil , hearvásvuohta áhčči , addit don viisodat ja almmustus vuoigŋa , vai don dovdat son . vare son addit čuovggas don váibmu čalbmi , vai don áddet makkár doaivu son leat rávkat don , man rikkis ja hearvái árbi son addit bassi olmmoš , ja man mihtitmeahttun stuoris son fápmu leat mun gaskkas gii oskut . seammá veahka+N+Der1+Der/laš fápmu son duddjot kristus go bajásčuoččáldahttit son jábmi luhtte ja bidjat son olgeš giehta beallái albmi , buot oaivámuš ja váldi bajábeallái , buot fápmu ja hearrávuohta bajábeallái ja buot namma bajábeallái mii sáhttit namuhit+V+TV+Der2+Der/PassL , ii duššefal dálá máilbmi , muhto maiddái boahtte máilbmi ge . ipmil bidjat buot son juolgi vuloš ja addit son girku buot diŋga oaivi , son guhte ráđđet buot . girku leat kristus rumaš ja son dievasvuohta , son gii deavdit buot mii leat . don leat jápmit rihkkun ja suddu dihtii go eallit dálá máilbmi vierru mielde ja jeagadit áibmu fápmu oaivámuš , dat vuoigŋa mii dál duddjot eahpegulolaš . oktii mun buohkat leat dego son ; mun čuovvut oažži+N+Der1+Der/laš anistupmi ja dahkat oažži ja jurdda dáhttu mielde . nu mun leat luondu ipmil moarri vuolde , nugo buot eará ge . muhto ipmil , gii leat valljugas váibmoláđisvuohta , leat ráhkistit mun nu stuoris ráhkisvuohta ahte son dahkat mun ealli oktan kristus , vaikko_mii leat jápmit rihkkun dihtii . árbmu don leat beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . kristus jesus son bajásčuoččáldahttit mun oktan son ja addit mun ge sadji albmi , ja nu son dáhttut čájehit buot boahtte áigi man valljugas riggi son árbmu ja buorrevuohta leat , dat mii son addit mun kristus jesus . dasgo árbmu ipmil leat beastit don go oskut . bestojupmi ii leat don ieš dahku , muhto ipmil attáldat . dat ii leat olmmoš dahku duohken , amas okta čevllohallat . dasgo mun leat ipmil dahku , son leat sivdnidit mun kristus jesus buorre dahku , mii ipmil juo ovdal leat bidjat gárvvis mun , vai mun vádjolit dat siste . de muitit ahte don leat báhkin riegádeapmi ja gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL birračuohppat , – nu gohčodit don , son gii gohčodit ieš birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL olmmoš , danne_go olmmoš giehta son leat rumašlaš+A+Der2+Der/at birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL . muitit ahte don dalle leat kristus haga . don leat israel álbmot vuoigatvuohta olggobealde , ii ge don leat oassi lihttu ja dat lohpádus , ja don eallit dát máilbmi doaivva ja ipmil haga . muhto dál , kristus jesus , leat don gii ovdal leat guhkkin eret , boahtit lahka kristus varra . dasgo son leat mun ráfi . son dahkat goappašagat , báhkin ja juvddálaš , oktan , ja rumaš addin son gaikkodit vašši+N+Der1+Der/laš+A+Der3+Der/vuohta muvra mii earuhit son . son heaittihit láhka oktan báhkkon ja njuolggadus , vai son ieš dahkat ieš dat guovttis oktan ođas olmmoš ja nu duddjot ráfi . okta rumaš son soabahit dat guovttis ipmil go son jápmit ruossa alde ja nu goddit vašši+N+Der1+Der/laš+A+Der3+Der/vuohta . son boahtit ja sárdnidit ráfi don gii leat guhkkin eret , ja son gii leat lahka . dasgo son dihtii sáhttit sihke mun ja don beassat okta vuoigŋa áhčči lusa . don nappo ii leat šat amas olmmoš ja vieris , muhto don leat ipmil olmmoš siidaguoibmi ja gullat ipmil dáluolmmoš . don leat hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL apoastal ja profehta vuođđu ala , mii čiehkageađgi leat kristus jesus ieš . son doallat oppa viessu čoahkis vai dat šaddat hearrá bassi tempel , ja son siste don ge hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ipmil vuoigŋa+N+Der1+Der/laš viessu . dan dihtii mun , bávlos , gii dál leat jesus kristus fáŋga don báhkin dihtii , sojaldahttit čibbi . don han leat gullat ipmil árbmu doaibma birra , mii addit+V+TV+Der2+Der/PassL mun don várás . dát čiegusvuohta dieđihit+V+TV+Der2+Der/PassL mun almmustus , nugo leat juo čállit oanehaš . ja go don lohkat dat , de árvidit man bures mun dovdat kristus čiegusvuohta . dat ii almmustuvvat ovddit buolva olmmoš , muhto dál leat vuoigŋa almmustahttit dát čiegusvuohta son bassi apoastal ja profehta ahte maiddái báhkin ge jesus kristus dihtii leat oažžut oassi árbi evangelium bokte ; son leat seammá rumaš lahttu ja leat dat lohpádus oasálaš . ja dát evangelium bálvaleaddji mun šaddat go ipmil stuoris fápmu addit mun árbmu attáldat . mun , guhte leat headju ipmil bassi olmmoš gaskkas , leat oažžut árbmu sárdnidit báhkin evangelium kristus árvitmeahttun riggodat birra ja almmuhit buohkat ipmil čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL áigumuš , dat čiegusvuohta mii agálašvuohta rájes leat leat ipmil , gii sivdnidit buot . nu almmustuvvat dál ipmil eatnatgeardásaš viisodat girku bokte albmi oaivámuš ja fápmu . dát leat ipmil agálaš áigumuš mielde , mii son ollašuhttit kristus jesus , hearrá . son siste ja oskut son mun sáhttit boahtit ipmil ovdii roahkkatvuohta ja luohttevaš+A+Der3+Der/vuohta . dat dihtii mun átnut don ii hearddohuvvat , vaikko mun fertet gillát áŧestus don dihtii . dat han leat don gudni . dan dihtii mun sodjalahttit čibbi áhčči ovddas , gii leat son buohkat áhčči gii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL mánná albmi ja eanan alde . vare son gii leat nu cealkemeahttun hearvásvuohta , nannet don siskkáldas olmmoš fápmu ja vuoigŋa , vai kristus ássat don váibmu go don oskut . ja vare ráhkisvuohta leat don ruohtas ja vuođđu , vai don áddet+V+TV+Der3+Der/goahti kristus ráhkisvuohta govdodat ja guhkkodat , allodat ja čikŋodat , ja oahppat dovdat maiddái dat , mii mannat buot diehtu badjel , dassážii go oppa ipmil dievasvuohta deavdit don . son guhte duddjot mun siste fápmu , ja sáhttit dahkat valljugas+A+Comp+Der2+Der/at go dat maid mun sáhttit rohkadallat ja áddet , son leat gudni girku ja kristus jesus buot buolva čađa álo ja agálašvuohta . amen . de mun , guhte leat fáŋga hearrá dihtii , rávvet don eallit dohkálaččat don rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi mielde . leat álo ustitlaš , vuollegaš ja guhkesmielalaš vai gierdat guhtet guoibmi ráhkisvuohta . viggat várjalit vuoigŋa oktavuohta dat ráfi mii čatnat don oktii . okta rumaš ja okta vuoigŋa , nugo leat dat okta doaivu ge mii don leat rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL . okta leat hearrá , okta osku , okta gásta , okta ipmil ja buohkat áhčči , guhte ráđđet buohkat , doaibmat buohkat bokte ja leat buohkat siste . muhto juohkehaš mun leat oažžut dat árbmu mii kristus leat mihtidit . dan dihtii cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL . son mannat bajás allagassii ja doalvut fáŋga mielde sálaš , son addit olmmoš attáldat . go cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL ahte son mannat bajás , ii go dat mearkkašit ahte son vuos njiedjat gitta eanan vuolit čiekŋalas rádjái . ja son gii njiedjat , leat dat seammá guhte mannat guhkás bajás buot albmi bajábeallái vai son deavdit buot . son ásahit muhtun apoasttal , muhtun profehta , muhtun evangelista , muhtun báimman ja oahpaheaddji , vai son ráhkkanahttit bassi olmmoš bálvalus , ja nu hukset kristus rumaš , dassážii go mun buohkat ollet osku searvevuohta ja ipmila_bárdni dovdamuš , ja mun rávásmuvvat ja juksat kristus dievasvuohta . de mun ii leat šat mánná gii buotlágán oahppobiegga suhpodit ja rievdat+V+IV+Der1+Der/h duohko deike , ja gii jorralit go fillet+V+TV ja gávvil olmmoš juonastit mun . muhto ráhkisvuohta mun galgat čuovvut duohtavuohta ja juohke dáfus stuorrut nu_ahte mun ovttastahttit+V+TV+Der2+Der/PassL kristus guhte leat oaivi . son bidjat oktii ollis rumaš ja doallat dat čoahkis buot suotna , nu_ahte juohke lađas bargat dat mii juo galgat ge , ja nu rumaš stuorrut ja hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ráhkisvuohta . de mun várret don duođalaččat hearrá namma . ii šat eallit báhkin láhki . son jurdda leat guorus , son jierbmi sevnnjodahttit+V+TV+Der/PassS , ja dat eallin mii ipmil addit , leat amas son . dasgo son ii dovdat son ja son váibmu leat buoššudit+V+TV+Der2+Der/PassL . heahpanit son addit ieš nuoskivuohta ja eallit buhtismeahttunvuohta ja ruhtaváibmil+A+Der3+Der/vuohta juohke dáfus . muhto dakkár don ii leat oahppat dovdat kristus . don han leat gullat son birra ja son siste oahpahit+V+TV+Der2+Der/PassL dat duohtavuohta mielde mii jesus leat . ii vádjolit ovddeš láhki , muhto nuollat eret boaris luondu mii leat duššat beahttu+N+Der1+Der/laš anistupmi dihtii . ođasmuvvat vuoigŋa ja mielas ja gárvodit ođas olmmoš , guhte leat sivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil govva mielde eallit vanhurskkis ja duohta bassi eallin . dan dihtii , hilgádit gielis . sárdnut duohta , juohkehaš lagamuš , dasgo mun han leat guhtet guoibmi lahttu . jos suhttat , de ii suddudit , ja sohpat riidu ovdal_go beaivváš luoitádit . ii addit liiba beargalat . suola ii galgat šat suoládit , muhto bargat rahčat giehta , vai son leat maid addit dat gii dárbbašit dat . ii diktit unohas sáhka boahtit njálbmi , muhto sárdnut dušše dat mii duddjot buorri ja leat illu son guhte guldalit . ii moraštit+V+TV+Der2+Der/ahtti ipmil bassi_vuoigŋa gii don leat oažžut seaila gitta lonástus beaivi . hilgut juohke lágán bahčavuohta , hohppuivuohta , vašši , riidalit+V+IV+Der2+Der/eapmi ja bilkidit ja buot bahávuohta . leat baicca buorri guhtet guoibmi ; leat váibmoláđis ja addit ándagassii guhtet guoibmi nugo ipmil ge leat addit don ándagassii kristus . atnit nappo ipmil ovdagovva , don gii leat son ráhkis mánná . vádjolit ráhkisvuohta , nugo kristus ge leat ráhkistit mun ja addit ieš mun dihtii attáldat , njuovvanoaffar mii leat ipmil miella mielde . furrošit+V+IV+Der2+Der/eapmi , juohke lágán buhtismeahttunvuohta dahje ruhtaváibmil+A+Der3+Der/vuohta ii galgat oppa namuhit+V+TV+Der2+Der/PassL ge don gaskkas ; dakkár ii heivet ipmil bassi olmmoš . šleidošit+V+IV+Der2+Der/eapmi , árvvoheapme sáhka ja snoallat+V+IV+Der3+Der/n ge leat heivemeahttun . giitit baicca ipmil . don han diehtit bures ahte kristus ja ipmil riika ii oažžut árbet okta furrošit+V+IV+Der2+Actor , buhtismeahttun dahje ruhtaváibmil , gii diet láhki bálvalit eahpeipmil . ii diktit giige fillet don dušši+N+Der1+Der/laš sátni . dasgo buot dát dagahit ahte ipmil moarri deaivat buohkat guhte ii jeagadit son . ii servvoštallat son . oktii don ge leat seavdnjadas , muhto dál don leat hearrá čuovga . vádjolit dasto čuovggas mánná . dasgo čuovggas šaddu leat buorrevuohta , vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta ja duohtavuohta . guorahallat mii leat hearrá miella mielde . ii searvat seavdnjadas šattoheapme dahku , muhto ráŋgut baicca dat almmus . dakkár mii muhtun dahkat čiegus , leat heahpatlaš vel namahit ge . muhto go čuovggas almmustahttit visot , de dat boahtit almmus , ja buot mii boahtit almmus , leat čuovga . dan dihtii cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL ge ná . morihit , don oađđi . bajásčuožžilit jábmi luhtte , de kristus čuvget don de váruhit dárkil+A+Der2+Der/at mo don vádjolit , ii jierpmeheapme olmmoš , muhto jierbmi+N+Der1+Der/laš . atnit juohke vuogas liiba ávki , dasgo dát leat bahá beaivi . ii leat jalla+A+Der2+Der/at , muhto áddet hearrá dáhttu . ii juhkaluvvat viidni , dasgo dat boahtit gudneheapme eallin . muhto diktit baicca vuoigŋa deavdit ieš , ja sárdnut goabbat guoibmi sálbma ja giittuslávlla ja vuoigŋa+N+Der1+Der/laš lávlla ; lávlut ja čuojahit váibmu hearrá . giitit álo ipmil áhčči buot ášši hearrá jesus kristus namma . leat guhtet guoibmi vuolibuš gudnejahttit kristus . áhkká , leat boatnjáidea dego hearrá ieš vuolibuš . dasgo boadnjá leat áhkká oaivi , nugo kristus leat girku oaivi ; son leat beastit dat , dasgo dat leat son rumaš . nugo girku leat kristus vuolibuš , nu leat áhkká ge juohke dáfus boadnjá vuolibuš . boadnji , ráhkistit áhkká , nugo kristus ráhkistit girku ja addit ieš dat ovddas vai son basuhit ja buhtistit dat čáhci ja sátni . nie son dáhttut bidjat girku hearvás ieš ovdii , almmá duolvvas dielku , roakči dahje mii dakkáraš haga , vai dat leat bassi ja láitemeahttun . seammá láhki boadnji leat geatnegas ráhkistit áhkká dego ieš rumaš . dat guhte ráhkistit áhkká , ráhkistit ieš . ii okta vašuhit ieš rumaš , muhto biebmat ja dikšut dat nugo kristus ge girku . dasgo mun leat son rumaš lahttu . dan dihtii boadnjá guođđit áhčči ja eadni ja bissu áhkká luhtte , ja dat guovttis šaddat okta oažži . dát čiegusvuohta leat stuoris ; ja mun oaivvildit kristus ja girku . muhto dat guoskat maiddái don ge ahte juohkehaš galgat ráhkistit áhkká dego ieš , ja áhkká gis galgat atnit árvu boadnjá . mánná , jeagadit vánhen hearrá dihtii , dasgo dat leat riekta . don galgat gudnejahttit áhčči ja eadni , dát leat vuosttaš báhkkot mii gullat lohpádus . vai don geavvat bures ja don eallit guhká eanan alde . áhčči , ii suhttadit mánná , muhto bajásgeassit ja rávvet son hearrá dáhttu mielde . šlávva , jeagadit eatnanlaš isit ballu ja doarggistit+V+IV+Der2+Der/eapmi ja duođalaš váibmu , dego kristus . ii guoktiluššat ja njálggástallat olmmoš , muhto leat kristus bálvaleaddji gii dahkat ipmil dáhttu oppa siellu . bálvalit áŋgirvuohta dego leat hearrá šlávva , ii ge olmmoš šlávva . don diehtit ahte juohkehaš oažžut bálká hearrá jos son dahkat buorri , leat dal friddja dahje šlávva . isit , meannudit šláva seammá láhki , ii ge áitit son . don diehtit ahte son ja don leat seammá hearrá albmi , ii ge son geahččat olmmoš hápmi beallái . loahppa . šaddat gievra hearrá ja son veahka+N+Der1+Der/laš fápmu . gárvodit ipmil vearjosuodji , vai nagadit vuostálastit beargalat gávvil falleheapmi . dasgo ii mun soahtat oažži ja varra vuostái , muhto oaivámuš ja fápmu vuostái , máilbmi hearrá vuostái guhte ráđđet dát áigi seavdnjadas , albmi bahávuohta vuoigŋaveahka vuostái . gárvodit dat dihtii ipmil vearjosuodji , vai veadjit vuostálastit go bahá beaivi boahtit ja bissut čuoččat go leat vuoitit buot . de bissu nanus , boahkánastit duohtavuohta , ja gárvodit vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta ruovdegárvu , ja atnit juolgi gáma dat geargat+A+Der3+Der/vuohta mii ráfi evangelium addit . loktet álo osku galba mii sáhttit čáskadit buot bahákas buollit njuolla . atnit bestojupmi oaivesuodji ja vuoigŋa miehkki mii leat ipmil sátni . rohkadallat átnut ipmil veahkki , ja rohkadallat álelassii vuoigŋa . goahcat ja bissut nanus rohkadallat+V+TV+Der3+Der/n buot ipmil olmmoš ovddas . rohkadallat maiddái mun ovddas ge ahte mun addit+V+TV+Der2+Der/PassL riekta sátni go rahpat njálbmi , vai mun sáhttit roahkkatvuohta sárdnidit evangelium čiegusvuohta , mii áirras mun leat dáppe giddagas ge . rohkadallat ahte mun oažžut roahkkatvuohta sárdnut nu mo galgat . vai don ge diehtit makkár dilli mun leat ja mo mun mannat , de tykikos muitalit don buot . son leat mun ráhkis oskuviellja ja oskkáldas bálvalit+V+TV hearrá . aiddo dat dihtii mun vuolggahit son don lusa vai don diehtit mo mun dilli leat , ja vai son árvvosmahttit don váibmu fas . ráfi leat oskuguimmiiguoibmi , ja ráhkisvuohta ja osku mii boahtit ipmil áhčči ja hearrá jesus kristus . árbmu leat buohkat gii ráhkistit hearrá jesus kristus nohkameahttun ráhkisvuohta . dearvvuohta bávlos ja timoteus , jesus kristus bálvaleaddji , buot filippi bassi olmmoš guhte leat kristus jesus , oktan searvegoddi geahčči ja bálvaleaddji . árbmu leat don ja ráfi ipmil , áhčči , ja hearrá jesus kristus . mun giitit álelassii ipmil go mun muitit don . juohke hávvi go mun rohkadallat don buohkat ovddas , de dahkat dat illu , danne_go don leat leat oasálaš evangelium bargu vuosttaš beaivi rájes gitta dássážii . ja mun leat vissis dat ahte son guhte álggahit buorre dahku don siste , ollašuhttit dat gitta jesus kristus beaivi rádjái . lea riekta ahte mun jurddašit nu don buohkat birra . dasgo mun guoddit don váibmu , ja don leat buohkat seammá árbmu oasálaš go mun , leat dal guoddit láhkki dahje bealuštit ja nannet+V+TV+Der3+Der/n evangelium . ipmil leat mun duođašteaddji dat mo mun áibbašit don buohkat kristus jesus njuoras ráhkisvuohta . ja dát leat mun rohkos ahte don ráhkisvuohta lassánit diehtu ja árvádus hárrái , vai don áddet dat mii leat mávssolaš ja leat buhtis ja láitemeahttun kristus beaivi rádjái , dievva vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta šaddu , mii jesus kristus duddjot , ipmil gudni ja máidnut . oskuguoibmi , mun dáhttut don diehtit ahte dat mii leat dáhpáhuvvat mun , leat leat evangelium ovdáneapmi . lea šaddan dovddus buot ladnesoalddát ja eará ahte mun guoddit láhkki kristus dihtii . mun fáŋgavuohta leat nannet eanas oskuguoibmi osku hearrá , nu_ahte son leat oažžut stuoris roahkkatvuohta sárdnidit sátni ballat . muhtun gal sárdnidit kristus gáđašvuohta ja riidu dihtii , muhto eará dahkat dat buorre dáhttu ge , ja son sárdnidit ráhkisvuohta , danne_go diehtit ahte mun leat bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL giddagas bealuštit evangelium . dat eará sárdnidit kristus bajidit dihtii ieš , ii ge son leat duođalaš áigumuš , dasgo son navdit ahte sáhttit dahkat mun fáŋgavuohta lossat . muhto maid dat dahkat . kristus goittot sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL , leat dal behtolašvuohta dahje duohtavuohta , ja dat mun illudit . muhto mun áigut ain illudit dasgo mun diehtit ahte dát šaddat mun bestojupmi , danne_go don rohkadallat mun ovddas ja jesus kristus vuoigŋa leat addit+V+TV+Der/PassS mun veahkki . ja mun leat dat vuordámuš ja doaivva ahte mun ii šaddat heahpat mii ášši , muhto ahte mun dál , nugo álo ovdal ge , oažžut roahkkatvuohta hearvásmahttit kristus ieš rumaš , šaddat go eallin dahje jápmin . dasgo mun eallin leat kristus ja jápmin leat vuoitu . muhto jos mun báhcit ge dát ealli ja dat leat ávki mun bargu , de ii diehtit goabbá válljet . mun geasuhit+V+TV+Der2+Der/PassL goappašat bealle . mun háliidit vuolgit dáppe eret ja leat kristus , dasgo dat leat buot buorre . muhto don dihtii leat dárbbašlaš bissut heagga . dás mun leat vissis , ja danne diehtit ahte eallit ain dáppe ja bissut don buohkat luhtte vai don ovdánit ja illudit osku . ja go mun boahtit fas don lusa , de don oažžut vel eambbo sivva illudit kristus jesus mun dihtii . elle fal dakkár eallin mii dohkket kristus evangelium , nu_ahte mun – jogo dal boahtit ja ieš oaidnit don , dahje leat eret – beassat gullat ahte don bissut nannosit okta vuoigŋa , nu_ahte soahtat okta siellu evangelium osku beales , ii ge ballat vuostálasti mihkkege láhki . dát leat mearka ipmil son ahte gáđohus vuordit son , ja bestojupmi don . dasgo kristus dihtii don leat oažžut árbmu ii dušše oskut son , muhto velá gillát ge son dihtii . don soahtat dat seammá soahti mii leat oaidnit mun soahtat , ja man dál gullat ahte leat ain soahtat . jos dasto kristus leat jeđđehus , ráhkislaš árvvosmahttit , searvevuohta mii vuoigŋa addit , ja jos leat njuoras+A+Der3+Der/vuohta ja árkkálmastinvuohta don gaskkas , de dahkat dál mun illu ollis . atnit searvevuohta okta ráhkisvuohta , okta jurdda ja miella . ii dahkat mihkkege dušše vuovdnáivuohta ja guorus gudneáŋgirvuohta dihtii , muhto leat ustitlaš ja atnit eará allat go ieš . ii jurddašit dušše ieš ávki , muhto maiddái eará ávki . čájehit seammá miellaláhki go kristus jesus leat . son leat ipmil hápmásaš , muhto ii atnit sálaš leat ipmil láhkásaš . son luohpat buot dat mii son leat , váldit šlávva hápmi ja šaddat olmmoš láhkásaš . son eallit nu olmmoš olmmoš gaskkas ; son vuolidit ieš ja leat gullu+N+Der1+Der/laš jápmin rádjái , velá ruossa jápmin rádjái . dan dihtii leat ipmil bajidit son allat ja addit son namma buot namma badjel , vai juohke čibbi sodjalahttit+V+TV+Der/PassS jesus namma , albmi , eanan alde ja eanan vuolde , ja juohke njuovčča dovddastit ahte jesus kristus leat hearrá , ipmil áhčči gudni . ráhkis , nugo don álo leat leat gullu+N+Der1+Der/laš go mun leat don luhtte , de leat dađe gullu+N+Der1+Der/laš+A+Comp+Der2+Der/at dál go mun leat eret , ja bargat ballu ja doarggistit+V+IV+Der2+Der/eapmi vai beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo ipmil leat dat gii duddjot don siste dat ahte don sihke dáhttut ja dahkat son buorre dáhttu mielde . dahkat buot nimmordit ja ággakeahttá , vai don leat láitemeahttun ja buhtis , ipmil máinneheapme mánná , gasku gážžár ja jorggu sohkagoddi . dat don báitit dego čuovga máilbmi go doallat gitta eallin sátni . de mun oažžut dat rápmi kristus beaivi ahte ii leat bargat ii ge rahčat duššás . vaikko vel mun varra ge golggahit+V+TV+Der2+Der/PassL go mun buktit ovdan don osku oaffar ipmil , de mun datte illudit ja ávvudit don buohkat . illudit ja ávvudit don ge seammá láhki mun . luohttit hearrá jesus mun doaivut fargga beassat vuolggahit timoteus don lusa , vai mun ge roahkasmuvvat go gullat don sáhka . mun ii leat okta son lágán gii sáhttit nu duođalaččat atnit don fuolla . dasgo buohkat earri bivdit dušše ieš ávki , ii ge dat mii gullat jesus kristus . muhto don diehtit man luohtehahtti timoteus leat . son leat dego bárdni gii veahkehit áhčči , go mun okta bálvalit evangelium . mun doaivut ahte sáhttit vuolggahit son don lusa nu fargga go oaidnit mo mannat mun ášši . ja mun luohttit hearrá ahte mun ge fargga beassat boahtit . mun leat maiddái mearridit vuolggahit epafroditus don lusa . son leat mun oskuviellja , mun bargoguoibmi ja soahteguoibmi gii don vuolggahit veahkehit mun dalle go mun dárbbašit . son leat áibbašit don ja muosehuvvat danne_go don leat gullat ahte son leat buohcat . buohcu son duođaid ge leat , lahka jápmit . muhto ipmil árpmihit son , ii ge dušše son , muhto maiddái mun , ii oažžut moraš moraš ala . dan dihtii atnit ge dađe deaŧalaš vuolggahit son don lusa , vai don beassat illudit go oaidnit son fas , ja mun ge leat uhcci moraš . vuostáiváldit son hearrá namma stuoris illu , ja atnit gudni son lágán olmmoš . dasgo son leat kristus bargu dihtii lahka jápmit go son ii seastit heagga geahččalit veahkehit mun dat mii ieš ii sáhttit veahkehit mun . muđuid , oskuguoibmi . illudit hearrá . mun ii váibat geardduhit dat mii ovdal leat cealki , ja dat addit don oadjebasvuohta . váruhit beana , bahá bargi , son gii gáldet ieš . dasgo mun leat albma birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL olmmoš , mii gii bálvalit ipmil vuoigŋa vehkiin , ja mun leat rápmi jesus kristus , ii ge luohttit ieš . datte maiddái mun ge sáhttit luohttit ieš . jos okta oaivvildit ahte sáhttit luohttit ieš , de mun sáhttit dat vel eanet+A+Comp+Der2+Der/at . dasgo mun birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL gávccát beaivi , gullat israel álbmot ja benjamin čearda , leat hebrealaš riegádit hebrealaš , láhka čuovvut+V+TV+Der3+Der/n leat farisealaš , doarrádallat girku áŋgirvuohta ja leat láitemeahttun láhka čuovvut+V+TV+Der3+Der/n . muhto buot dat mii ovdal leat mun vuoitu , atnit dál vahát kristus dihtii . duođaid , mun atnit maiddái buot vahát dat ektui mii leat ollu eanet veara , ahte dovdat jesus kristus , mun hearrá . son dihtii mun leat massit buot , ja atnit dat dušši vai oažžut kristus vuoitu ja beassat gullat son . ii fal ieš vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , mii boahtit láhka , muhto dat vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta mii boahtit osku kristus , mii ipmil addit son gii oskut . mun áidna dáhttu leat dovdat kristus ja son bajásčuožžileapmi fápmu ja šaddat oassi+N+Der1+Der/laš son gillámuš , vai šaddat son láhkásaš go jápmit nugo son jápmit . vare mun ge olahit bajásčuožžileapmi jábmi luhtte . mun ii oaivvildit ahte leat juo olahit buot dát dahje leat šaddat ollis , muhto mun viggat fáhtet dat , danne_go kristus jesus leat fáhtet mun . oskuguoibmi , mun ii jáhkkit ieš vel fáhtet dat . muhto dát mun dahkat . mun vajáldahttit dat mii leat maŋábealde ja faŋuhit dat mii leat ovddabealde , ja viehkat mihttomearri guovlu vai vuoitit dat bálkkašupmi allagasas mii ipmil leat rávkat mun kristus jesus . jurddašit buohkat nu , mii gii leat ollis . ja jos don jurddašit mihkkege eará láhki , de ipmil čielggadit dat ge don . joatkit+V+TV+Der/PassS guovlu dat luodda mielde mii mun leat čuovvut dát rádjái . oskuguoibmi , atnit don ge mun ovdagovva , ja váldit vuhtii son gii čuovvut dat ovdamearka mii mun leat addit don . mun leat dávjá cealkit don ja dál fertet geardduhit ganjal ahte olus eallit kristus ruossa vašálaš . son loahppa leat gáđohus , čoavji leat son ipmil ja son atnit heahpatvuohta gudni danne_go son beroštit dušše dat mii gullat dát máilbmi . muhto mun vánheneanan leat albmi , ja doppe mun vuordit vuolás hearrá jesus kristus beasti . son nuppástuhttit mun nohkavaš rumaš ja dahkat dat ieš hearvás dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL rumaš láhkásaš dat fápmu mii son bidjat buot ieš vuollái . oskuguoibmi , gii mun ráhkistit ja áibbašit , mun illu ja mun vuoitokruvdnu , bissut nappo nanus hearrá , ráhkis . mun rávvet euodia ja syntyke . soabadit hearrá . ja de bivdit don ge , oskkáldas synzygos , veahkehit dát guovttis , dasgo son leat soahtat evangelium ovddas mun , klemens ja mun eará bargoguimmiiguoibmi , gii namma leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL eallin girji . illudit álelassii hearrá . vel oktii cealkit . illudit . dovddus buot olmmoš ahte don leat láđis . hearrá leat lahka . ii atnit moraš mihkkege . buktit baicca buot dárbu ovdan ipmil rohkadallat+V+TV+Der3+Der/n ja ánodit+V+TV+Der2+Der/eapmi giitevaš+A+Der3+Der/vuohta . de ipmil ráfi , mii mannat buot jierbmi badjel , várjalit don váibmu ja jurdda kristus jesus . loahppa , oskuguoibmi . váldit vuhtii buot dat mii leat duohta , gudni+N+Der1+Der/laš , riekta ja buhtis , buot dat mii leat ráhkistit ja gudnejahttit veara , juohke buorre dáhpi ja buot mii ánssášit rápmi . dahkat dat mii leat oahppat ja vuostáiváldit , oaidnit ja gullat mun . de ráfi ipmil leat don . hearrá leat addit mun dat stuoris illu ahte don fas leat ealljáruššat atnit mun fuolla . don leat gal dahkat dat ovdal ge , muhto dalle don ii leat vejolašvuohta dahkat mihkkege . mun ii cealkit dát danne ahte mun leat váilut mihkkege , dasgo mun leat oahppat duhtat dat mii mun leat . mun diehtit mii mearkkašit ealli geafivuohta ja maiddái valljivuohta . mun leat duođaid muosáhit buot , sihke nealgut ja borrat gallis , eallit sihke valljivuohta ja vádjitvuohta . buot nagadit son siste guhte dahkat mun gievra . datte don leat dahkat bures go veahkehit mun áŧestus . don filippilaš diehtit ahte go mun sárdnidit+V+TV+Der3+Der/goahti evangelium ja vuolgit makedonia , de leat áidna searvegoddi mii veahkehit mun mun sisaboahtu ja olggosgollu . jo dalle go leat tessalonika , don sáddet mun eanet go oktet dat mii mun dárbbašit . duođaid , mun ii váinnuhit don attáldat , muhto mun sávvat dat ahte don bargu šaddat don vel stuoris vuoitu . mun leat oažžut buot mii leat addit mun , ja dál mun leat vallji . mun leat eanet go dárbbašit dál go leat oažžut dat mii don leat bidjat mun epafroditus mielde . dat leat dego njálggahádja oaffar mii ipmil vuostáiváldit illu , ja mii leat son miella mielde . mun ipmil addit don buot mii dárbbašit hearvái riggodat kristus jesus . min ipmil ja áhčči leat gudni álo ja agálašvuohta . amen . cealkit dearvvuohta juohke bassi olmmoš gii leat kristus jesus . oskuguoibmi gii leat mun dáppe , cealkit don dearvvuohta . ja buot ipmil olmmoš cealkit don dearvvuohta , erenoamážit son gii leat keaissir bálvalus . hearrá jesus kristus árbmu leat don vuoigŋa . dearvvuohta bávlos , gii ipmil dáhttu mielde leat kristus jesus apoasttal , ja mun oskuviellja timoteus kolossa bassi olmmoš , mun oskuguoibmi gii oskut kristus . árbmu leat don ja ráfi ipmil , áhčči . mun álelassii giitit ipmil , hearrá jesus kristus áhčči , go mun rohkadallat don ovddas . dasgo mun leat gullat don osku birra kristus jesus ja dat ráhkisvuohta birra mii don leat buot bassi olmmoš , dat mii boahtit dat doaivu mii leat vurket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL don albmi . dát doaivu birra don gullat juo dalle go don sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL duohtavuohta sátni , go evangelium boahtit don lusa . dát evangelium šaddadit šaddu ja viidánit miehtá máilbmi , ja nu dat leat dahkat don luhtte ge gitta dat beaivi rájes go don beassat gullat ipmil árbmu birra ja dovddiidit dat nu mo dat duođaid leat . dát don beassat oahppat mun ráhkis bargoguoibmi epafras , gii leat oskkáldas kristus bálvaleaddji mun dihtii . son leat maiddái muitalit mun dat ráhkisvuohta birra mii vuoigŋa leat duddjot don . dan dihtii mun ii leat heaitit rohkadallat don ovddas gitta dat beaivi rájes go mun gullat don birra . min rohkos leat ahte don oažžut diehtit ollis ipmil dáhttu ja oažžut buot vuoigŋa+N+Der1+Der/laš viisodat ja áddejupmi . mun rohkadallat ahte sáhttit vádjolit dohkálaš hearrá , ja juohke dáfus dahkat dat mii leat son miella mielde go don šaddadit šaddu buot buorre dahku ja dovdiidehpet ipmil čieŋal+A+Comp+Der2+Der/at . vare buot son hearvásvuohta fápmu nannet don nu_ahte don álo leat gierdavaš ja guhkesmielalaš . giitit illu áhčči gii leat dahkat don dohkálaš oažžut oassi bassi olmmoš árbi mii leat čuovggas riika . dasgo son leat gádjut mun seavdnjadas váldi ja sirdit mun ráhkis bárdni riika , son gii leat mun lonástus , suddu ándagassii addojupmi . son leat oaidnemeahttun ipmil govva , vuosttašriegádeaddji , ovdal buot sivdnádus . dasgo son siste sivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL buot , buot mii leat albmi ja eanan alde , oaidnu+N+Der1+Der/laš ja oaidnemeahttun , truvdnu ja hearrávuohta , oaivámuš ja fápmu – buot leat sivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL son bokte ja son várás . son leat ovdal buot , ja buot bissu son siste . son leat rumaš oaivi , ja son rumaš leat girku . son leat álgu , vuosttašriegádit+V+IV jábmi gaskkas , vai son juohke dáfus leat vuosttamuš . dasgo son siste ipmil dáhttut orrut oppa dievasvuohta , ja son bokte soabahit buot sivdnádus ieš , buot mii leat eanan alde ja albmi , go son varra ruossa alde dahkat ráfi . oktii don ge leat vieris ipmil ja leat son vašálaš go eallit bahá dahku mielde . muhto dál son leat soabahit don ieš , go kristus gillát jápmin eatnanlaš rumaš vai son sáhttit doalvut don ieš muohtu ovdii bassi , vigiheapme ja láitemeahttun . don galgat fal bissut osku , nanus vuođđu alde , gáidat dat doaivva mii oažžut go gullat evangelium . dát evangelium leat sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL buot sivdnádus albmi vuolde , ja mun , bávlos , leat šaddat dat bálvaleaddji . dál mun illudit go gillát don dihtii . dan mii velá váilut kristus áŧestus , mun ollašuhttit ieš rumaš son rumaš dihtii , mii leat girku . dát bálvaleaddji mun leat šaddat go ipmil leat addit mun dállodoallat doaibma don gaskkas . ollašuhttit ipmil sátni bálvalus dievaslaš+A+Der2+Der/at . dát čiegusvuohta leat leat čiegus áigi álgu rájes ja buot buolva , muhto dál ipmil leat almmustahttit dat bassi olmmoš . son ipmil háliidit dieđihit man hearvái ja riggi dát čiegusvuohta leat báhkin . kristus don gaskkas , hearvásvuohta doaivva . son mun sárdnidit , ja mun cuiget ja oahpahit juohkehaš buot viisodat vai veahkehit juohke olmmoš šaddat ollis kristus . dát várás mun rahčat ja soahtat son fápmu guhte fámolaččat duddjot mun siste . mun dáhttut don diehtit man garas mun soahtat don ovddas ja laodikea olmmoš ja buot eará ovddas gii ii leat vel oaidnit mun muohtu muohtu . mun sávvat ahte son váibmu arvvosmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , nu_ahte ráhkisvuohta ovttastahttit son ja son ollet čieŋal ja rikkis áddejupmi ja dovdu ipmil čiegusvuohta birra , mii leat kristus . dasgo son sisa leat čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL buot viisodat ja diehtu dávvir . dát mun cealkit amas okta beahttit don fillet+V+TV sátni . dasgo vaikko mun ieš ii leat rumašlaš don lahka , de vuoiŋŋastit leat don luhtte , ja mun illudit go oaidnit buorre ortnet ja nanus osku kristus mii leat don gaskkas . go don leat vuostáiváldit kristus hearrá , de vádjolit son siste . ruohtastuvvat son ja hukset son ala . bissut nanus osku nugo leat oahpahit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja giitalit ipmil valljugas . váruhit amas okta giella don máilbmi+N+Der1+Der/laš viisodat ja dušši+N+Der1+Der/laš behtolašvuohta mii čuovvut olmmoš árbevierru ja boahtit dát máilbmi álgofápmu , ii ge kristus . dasgo son siste orrut rumašlaš+A+Der2+Der/at oppa ipmilvuohta dievasvuohta , ja son siste don ge leat oažžut oassi dát dievasvuohta , dasgo son leat buot oaivámuš ja fápmu oaivi . son siste leat don ge birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL , ii olmmoš giehta , muhto kristus birračuohpahus , dalle go nuollat eret suddu+N+Der1+Der/laš rumaš . dasgo gásta don hávdádit+V+TV+Der2+Der/PassL son , ja gásta don bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL ge son go oskut ipmil fápmu mii bajásčuoččáldahttit kristus jábmi luhtte . don leat jápmit rihkkun ja birračuohppat+V+TV+VAbess diliidea dihtii . muhto ipmil dahkat don ge ealli oktan kristus go addit mun buohkat buot mun suddu ándagassii . son sihkkut eret vealgegirji mii leat mun vuostái buot dat gáibádus ja váldit dat eret go návlet dat ruossa . son vearjjohuhttit oaivámuš ja fápmu ja boalggahit son almmus go son kristus vuoitit son . danne ii okta oažžut dubmet don dat dihtii mii borrat dahje juhkat , ii ge allabassi , mánnovuođđu dahje sábbát dihtii . buot dát leat dušše dat suoivva mii boahtit , muhto duohtavuohta leat kristus ja son rumaš . don vuoitobálkkašupmi ii oažžut váldit okta , gii čuoččuhit vearri vuollegašvuohta ja eŋgel bálvaleapmi . dakkár olmmoš guorahallat álo ieš oainnáhus ja čeavlástallat almmá sivva haga máilbmi+N+Der1+Der/laš jurdda ii ge doallat gitta son gii leat oaivi . son fuolahit oppa rumaš ja čatnat dat oktii lađas ja suotna , nu_ahte dat šaddat nu mo ipmil diktit dat šaddat . jos don kristus leat jápmit eret dát máilbmi álgofápmu , manne ain eallit dego gullat dát máilbmi ja doallat dat gohččun . ii váldit , ii máistit , ii guoskkahit . buot leat dakkár mii geavahit+V+TV+Der2+Der/PassL ja dasto duššat . dát leat dušše olmmoš báhkkon ja oahppu . dakkár iešráhkaduvvon ipmilbálvalus , vearri vuollegašvuohta ja rumaš givssideapmi gal sáhttit atnit+V+TV+Der2+Der/PassL viissisvuohta , muhto dat ii leat mihkkege gudni , dat duhtadit dušše oažži+N+Der1+Der/laš hipmu . go don dal leat bajásčuoččáldahttit kristus , de ohcat dat mii leat badjin , gos kristus leat čohkkát ipmil olgeš giehta bealde . váinnuhit dat mii leat badjin , ii ge dat mii leat eanan alde . don han leat jápmit , ja don eallin leat čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL kristus ipmil . muhto go kristus , don eallin , almmustuvvat , de don ge almmustuvvat son hearvásvuohta . jámihit dalle buot eatnanlaš+A+Der3+Der/vuohta don siste . furrošit+V+IV+Der2+Der/eapmi , nuoskivuohta , oažži+N+Der1+Der/laš hipmu , bahá anistupmi ja ruhtaváibmil+A+Der3+Der/vuohta mii leat eahpeipmilbálvaleapmi . dákkár dihtii ipmil moarri deaividit eahpegulolaš . son searvi vádjolit maiddái don ge dalle go eallit dát suddu . muhto dál fertet guođđit buot dát . moarri , hohppuivuohta , bahávuohta , bilkidit ja fasti sáhka . ii ge gielistit guhtet guoibmi . dasgo don leat nuollat eret boaris luondu ja dat dahku ja gárvodit ođas olmmoš mii álo ođasmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL nu_ahte oahppat dovdat ipmil ja šaddat sivdnideaddji govva mielde . de ii leat šat greikalaš dahje juvddálaš , birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL dahje birračuohppat+V+TV+VAbess olmmoš , barbára , skytalaš , šlávva dahje friddja , muhto kristus leat buot ja buohkat siste . go don leat ipmil válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , bassi ja ráhkistit+V+TV+Der2+Der/PassL olmmoš , de gárvodit dat dihtii njuoras árkkálmastinvuohta , buorrevuohta , ustitlašvuohta , vuollegašvuohta ja gierdavašvuohta , nu_ahte don gierdat guhtet guoibmi ja addit ándagassii goabbat guoibmi , jos nubbi leat váidámuš nubbi vuostá . nugo hearrá leat addit ándagassii don , nu galgat don ge addit ándagassii guhtet guoibmi . muhto ovddimustá , gárvodit ráhkisvuohta mii leat ollisvuohta báddi . ráđđet kristus ráfi don váibmu , dasgo dat don leat rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL ovtta ja seammá rumaš lahttu . ja leat giitevaš+A+Der2+Der/at . orrostit kristus sátni valljugasat don gaskkas . oahpahit ja cuiggodit guhtet guoibmi buot viissisvuohta . lávlut ipmil giitevaš váibmu sálbma , giittuslávlla ja vuoigŋa+N+Der1+Der/laš lávlla . buot mii don dahkat , sátni dahje dahku , dahkat dat hearrá jesus namma giitit ipmil áhčči son bokte . áhkká , leat boadnji vuolibuš , nugo leat vuogas son gii oskut hearrá . boadnji , ráhkistit áhkká , ii ge leat boarka+A+Der2+Der/at son . mánná , jeagadit vánhen juohke dáfus , dasgo dat leat hearrá dáhttu mielde . áhčči , ii álo háhttet mánná ii hearddohuvvat . šlávva , jeagadit eatnanlaš isit juohke dáfus . ii leat guoktilaš+A+Der2+Der/at , dego son gii viggat dohkket olmmoš , muhto jeagadit son vuoigatlaš ja duođalaš váibmu hearrá ballu . buot mii don dahkat , dahkat dat oppa siellu , don han bálvalit hearrá ii ge olmmoš . don diehtit ahte hearrá don oažžut árbi bálká . bálvalit hearrá kristus . son gii leat dahkat vearri , oažžut+V+TV+Der2+Actor dat ráŋggáštus . dasgo ipmil ii geahččat olmmoš hápmi beallái . isit , meannudit šlávva vuoigat ja govttolaš láhki , dasgo don diehtit ahte don ge leat hearrá albmi . leat bissovaš rohkos , goahcat ja rohkadallat ja giitit ipmil . rohkadallat mun ovddas ge , ahte ipmil rahpat sátni uksa , vai mun beassat sárdnidit kristus čiegusvuohta , mii dihtii mun dál leat giddagas . rohkadallat ahte mun almmuhit dat čiegusvuohta nugo berret+V+IV+Der3+Der/n . meannudit viisásit son gii leat olggobealde , ja atnit ávki juohke vuogas liiba . leat don sátni álelassii ustitlaš , seaguhit+V+TV+Der2+Der/PassL sálti , vai don áddet mo berret vástidit juohkehaš . tykikos muitalit don buot mii guoskat mun . son leat ráhki oskuviellja ja oskkáldas bálvaleaddji ja bargoguoibmi hearrá bargu . mun vuolggahit son don lusa aiddo danne vai don beassat gullat sáhka mun , ja ahte son arvvosmahttit don váibmu . son mielde vuolggahit onesimus , oskkáldas ja ráhkis oskuviellja , gii leat okta don . son sáhttit muitalit don buot mii leat dáhpáhuvvat dáppe . aristarkos , mun fáŋgaguoibmi , cealkit don dearvvuohta , ja nu dahkat maiddái markus , barnabas vuosttaš vilbealli . don leat juo oažžut gohččun son birra ; vuostáiváldit son bures jos boahtit . jesus , gii maiddái gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL justus , cealkit maid dearvvuohta . dát golmmas leat áidna birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL olmmái gii leat ovttas mun ipmil riika bargu , ja son leat leat mun stuoris jeđđehus . epafras , jesus kristus bálvaleaddji , gii leat okta don , cealkit don dearvvuohta . son soahtat álo don ovddas rohkos , vai don bissut ollis ja juohke dáfus geargadit dahkat ipmil dáhttu . mun duođaštit ahte son leat bargat váibat don ovddas ja son ovddas gii ássat laodikea ja hierapolis . min ráhki lukas , doavttir , cealkit don dearvvuohta , ja maiddái demas . cealkit dearvvuohta laodikea oskuguoibmi , nu maiddái nymfai ja dat searvegoddi mii čoagganit son viessu . go don leat lohkat dát girji , de atnit fuolla ahte dat lohkat+V+TV+Der2+Der/PassL maiddái laodikea searvegoddi , ja ahte don gis lohkat dat girji mii leat sáddet laodikea . cealkit arkippos . muitit doaimmahit dat bálvalusbargu mii hearrá leat addit don . mun , bávlos , čálán dát dát dearvvuohta giehta . ii vajáldahttit mun láhkki . árbmu leat don . dearvvuohta bávlos , silvanus ja timoteus tessalonika searvegoddi , mii eallit ipmil áhčči ja hearrá jesus kristus . árbmu ja ráfi leat don . mun giitit álo ipmil don buohkat ovddas go muitit don rohkadus . ipmil ja áhčči muohtu ovddas mun álo muittašit mo don osku duddjot buorre dahku , mo don bargat ráhkisvuohta ja mo don leat gierdavaš doaivva hearrá jesus kristus . ipmil ráhkistit don , oskuguoibmi , ja mun diehtit ahte don leat válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . dasgo mun evangelium ii boahtit don lusa dušše sátni , muhto maiddái fápmu , bassi_vuoigŋa ja nanus vissis+A+Der3+Der/vuohta . don diehtit ieš mo mun eallit don dihtii go leat don luhtte . don čuovvut mun ja maiddái hearrá ovdamearka , ja vaikko don leat stuoris áŧestus , de don váldit vuostái sátni dat illu mii bassi_vuoigŋa addit . nu šaddat ovdagovva buohkat gii oskut , sihke makedonia ja akaia . dasgo hearrá sátni leat don viidánit dego skájanas , ii ge dušše makedonia ja akaia , muhto juohke sadji don osku ipmil leat šaddat dovddus , nu_ahte mun ii dárbbašit sárdnut dat mihkkege . son muitalit ieš mo don vuostáiváldit mun ja mo don jorggihit ipmil guovlu eahpeipmil eret , bálvalit ealli ja duohta ipmil ja vuordit albmi son bárdni , jesus , gii ipmil bajásčuoččáldahttit jábmi luhtte , son guhte gádjut mun boahttevaš moarri . oskuguoibmi , don han diehtit ieš ahte mun galledeapmi don luhtte ii leat duššás . vaikko mun leat gillát ja illástit+V+TV+Der2+Der/PassL filippi nugo diehtit , de ipmil addit mun roahkkatvuohta sárdnidit evangelium don , fuolakeahttá garas vuosteháhku . mun ii sárdnidit don čádjidit+V+IV+Der2+Der/eapmi , buhtismeahttun áigumuš ii ge behtolašvuohta . muhto ipmil leat atnit mun dohkálaš nu_ahte evangelium leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL mun . go mun sárdnut , de ii sárdnut vai dohkket olmmoš , muhto baicca ipmil guhte guorahallat mun váibmu . dasgo mun ii goasse viggat oalgguhit don sátni , nugo diehtit , ii ge čiegus ávkkástallat+V+TV+Der3+Der/n , dat leat ipmil mun duođašteaddji . mun ii bivdit gudni olmmoš , ii don ii ge eará , vaikko_mii leat sáhttit gáibidit dat árvu mii mun leat kristus apoasttal , muhto mun leat baicca láđis don . dego njamahit+V+TV eadni dikšun mánná , mun háliidit njuoras ráhkisvuohta addit don ii dušše ipmil evangelium , muhto maiddái ieš heagga . dasgo don leat šaddat ráhkis mun . oskuguoibmi , don han muitit mo mun bargat rahčat . mun bargat ijatbeaivvi ii šaddat don noađđi go sárdnidit ipmil evangelium don . don han leat duođašteaddji dat , ja nu leat ipmil ge , ahte mun eallin don gaskkas guhte oskut , leat bassi , vuoigatlaš ja láitemeahttun . don diehtit maiddái ahte mun dahkat don juohkehaš nugo áhčči dahkat mánná . mun rávvet ja jeđđet don ja ávžžuhit don eallit dohkálaš ipmil , gii rávkat don riika ja hearvásvuohta . dan dihtii mun heaitit giitalit ipmil go don vuostáiváldit ipmil sátni mii don gullat mun sárdnidit don , ii olmmoš sátni , muhto danin mii dat duođaid leat , ipmil sátni , mii maiddái duddjot don siste guhte oskut . oskuguoibmi , don leat dáhpáhuvvat dat seammá mii dáhpáhuvvat judea ipmil searvegoddi , dat mii gullat kristus jesus . dasgo don leat gillát dat seammá ieš riikkaguoibmi mii son leat gillát juvddálaš , son gii goddit hearrá jesus ja profehta ja leat doarrádallat mun . son ii leat ipmil miella mielde ja leat buot olmmoš vuostái , dasgo son hehttet mun sárdnidit báhkin , ii dat beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . dan láhki son álelassii deavdit suddu mihttu . muhto moarri leat juksat son ge ollásit . oskuguoibmi , oanehaš áigi mun earuhit+V+TV+Der2+Der/PassL don , muhto dušše olgguldasat , ii ge mun váibmu . mun ohcalit don ja duohta háliidit oaidnalit don . danne dáhttut boahtit don lusa , ja mun , bávlos , geahččalit oktii ja guktii , muhto sáhtán hehttet mun . gii leat mun doaivva , illu ja vuoitokruvdnu hearrá jesus ovddas go son boahtit , jos ii don . duođaid , don leat mun gudni ja illu . dan dihtii , go mun ii šat sáhttit gierdat dát , de mearridit báhcit atene iehčanassii ja vuolggahit timoteus don lusa , mun oskuviellja ja ipmil bargoguoibmi kristus evangelium bálvalus . son galgat nannet ja arvvosmahttit don osku , amas okta jorralit dát áŧestus . don han ieš diehtit ahte dát leat bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL mun ala . juo dalle go mun leat don luhtte , de cealkit don ovddalgihtii ahte mun áŧestuvvat . nu geavvat ge , nugo diehtit . dan dihtii go mun ii gierdat šat vuordit , de vuolggahit timoteus don lusa oažžut čielggas don osku , leat go geahččaleaddji veadjit fillet don , nu_ahte mun bargu leat duššás . dál leat timoteus aiddo máhccat don luhtte ja leat buktit buorre sáhka don osku ja ráhkisvuohta birra . son muitalit ahte don čađat jurddašit mun illu ja áibbašit oaidnit mun fas , seammá láhki go mun gis áibbašit oaidnit don . dan dihtii , oskuguoibmi , leat don osku arvvosmahttit mun buot mun áŧestus ja heahti . dál mun duođaid eallit fas go mun diehtit ahte don bissut nanus hearrá . mo mun sáhttit ge doarvái giitit ipmil don dihtii , buot dat illu ovddas mii don leat addit mun ja mii deavdit mun ipmil muohtu ovddas . ijatbeaivvi mun átnut beassat fas oaidnalit don ja addit don dat mii velá váilut don osku . vare ipmil ieš , áhčči , ja hearrá jesus láidestit mun don lusa . ja vare hearrá lasihit ja riggodahttit don ráhkisvuohta guhtet guoibmi ja buohkat , nugo mun ge leat ráhkisvuohta don , vai don váibmu nannet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , ja don leat láitemeahttun bassivuohta mun ipmil ja áhčči ovddas , go hearrá jesus boahtit oppa bassi veahka . dasto velá , oskuguoibmi , go don leat oahppat mun mo don galgat vádjolit ipmil miella mielde , nugo juo dahkat ge , de mun ávžžuhit ja rávvet don hearrá jesus namma ain ovdánit dat . don han diehtit makkár gohččun mun addit don hearrá jesus namma . dasgo ipmil dáhttu leat ahte dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL bassit , nu_ahte fasttášit furrošit+V+IV+Der2+Der/eapmi , ja ahte juohkehaš áddet mo son oažžut áhkká bassivuohta ja gudni , ii ge anistupmi hipmu dego báhkin guhte ii dovdat ipmil . son dáhttut maiddái ahte ii okta dahkat vearri oskuguoibmi dahje beahttit son dákkár ášši . hearrá ráŋggáštit buot dakkár , nugo mun ovdal juo leat cealkit ja nannosit duođaštit don . dasgo ipmil ii rávkat mun buhtismeahttunvuohta , muhto bassivuohta . dan dihtii , dat guhte hilgut+V+TV+Der2+Actor dát ráva , ii hilgut olmmoš , muhto ipmil , guhte addit don bassi_vuoigŋa . viellja+N+Der1+Der/laš ráhkisvuohta hárrái ii dárbbašit čállit don , dasgo don leat ieš oahppat ipmil ráhkistit guhtet guoibmi . don čájehit dát ráhkisvuohta buot oskuguoibmi oppa makedonia . datte mun movttiidahttit don , oskuguoibmi , ovdánit velá eambbo ja atnit gudni eallit ráfálaččat , fuolahit ieš ášši ja bargat giehta , nugo mun leat gohččut don . go vádjolit nu , de vuoitit árvu dat olmmoš guhte leat olggobealde , ii ge dárbbašit giige veahkki . oskuguoibmi , mun dáhttut don diehtit mii dáhpáhuvvat son gii leat oađđit jápmin , ii moraštit nu dat gii leat almmá doaivva haga . jos mun oskut ahte jesus leat jápmit ja bajásčuožžilit , de mun maiddái oskut ahte ipmil oktan son doalvut eallin son gii leat oađđit jápmin . dát mun cealkit don hearrá sátni . mun gii dál leat eallin ja báhcit dassážii go hearrá boahtit , ii eisege boahtit son ovdal gii leat oađđit jápmin . dasgo go gohččun čuodjat , ja váldoeŋgel jietna gullat+V+TV+Der/PassS ja ipmil báson skádjat , dalle hearrá ieš njiedjat albmi ja vuosttaš bajásčuožžilit son gii leat jápmit kristus . oktan son rohttašuvvat dalle balva sisa mun guhte leat eallin ja leat báhcit , vai deaivvadit hearrá áibmu . dalle mun oažžut álelassii leat hearrá luhtte . de jeđđet guhtet guoibmi dát sátni . muhto áigi ja boddu birra ii dárbbašit čállit don , oskuguoibmi . dasgo don han diehtit bures ahte hearrá beaivi boahtit dego suola ihkku . go olmmoš dadjat . ráfi ja oadjebasvuohta . de heavahus fáhkkestaga deaivvahit son , dego ávttat áhpeheapme nisu . ii ge son eisege beassat báhtarussii . muhto oskuguoibmi , don ii leat seavdnjadas , ja danne beaivi ii boahtit fuomášit don badjelii dego suola . don han leat buohkat čuovggas mánná ja beaivi mánná ; ii ge mun leat idja dahje seavdnjadas mánná . allut dasto oađđit nu dat eará , muhto gohccot ja bissut čielggus . son gii oađđit , oađđit ihkku , ja son gii juohkit ieš gárremiidda , dahkat dat ihkku . muhto bissut čielggus , mun gii gullat beaivi , ja atnit osku ja ráhkisvuohta ruovdegárvu ja bestojupmi doaivva oaivesuodji . dasgo ipmil ii leat mearridit mun šaddat moarri vuollái , muhto vuoitit bestojupmi hearrá jesus kristus bokte . son jápmit mun ovddas vai mun , gohcit dahje oađđit , eallit son . dan dihtii , arvvosmahttit ja nanosmahttit guhtet guoibmi , nugo dahkat ge . oskuguoibmi , mun bivdit don atnit árvu son gii rahčat don gaskkas , son gii leat don ovddasčuožžu hearrá ja cuiggodit don . ráhkistit son ja atnit son erenoamáš allat árvu son bargu dihtii . doallat ráfi guhtet guoibmi . oskuguoibmi , mun rávvet don . cuiggodit šlárva , jeđđet hearddoheapme , atnit fuolla headju , ja leat gierdavaš buohkat . váruhit amas okta mávssahit bahá bahá , muhto bivdit álelassii dahkat buorre guhtet guoibmi ja buohkat . leat álo illu+N+Der1+Der/laš , rohkadallat heaitit , giitit ipmil juohke dilli . dát leat ipmil dáhttut don hárrái kristus jesus . ii čáskadit vuoigŋa , ii badjelgeahččat profehtastallat+V+IV+Der3+Der/n , muhto guorahallat buot ja doallat gitta dat mii leat buorre , ja fasttášit juohke lágán bahávuohta . vare ráfi ipmil basuhit don ollásit ja várjalit oppa don vuoigŋa , siellu ja rumaš láitemeahttun dassážii go hearrá jesus kristus boahtit . son guhte rávkat don , leat oskkáldas ; son maiddái dahkat dat . oskuguoibmi , rohkadallat mun ovddas . cealkit dearvvuohta buot oskuguoibmi bassi cummá . hearrá dáhttu mielde mun gohččut don lohkat dát girji buot oskuguoibmi . hearrá jesus kristus árbmu leat don . dearvvuohta bávlos , silvanus ja timoteus tessalonika searvegoddi , mii eallit ipmil , áhčči , ja hearrá jesus kristus . árbmu leat don ja ráfi ipmil , áhčči , ja hearrá jesus kristus . mun fertet álo giitit ipmil don ovddas , oskuguoibmi , nugo leat riekta , dasgo don osku stuorrut ahte stuorrut , ja don juohkehaš ráhkisvuohta lassánit . danne mun sáhttit sárdnut rápmi eará ipmil searvegoddi don gierdavašvuohta ja osku birra , mii don leat buot doarrádallan ja áŧestus mii don fertet gierdat . dát duođaštit ahte ipmil duopmu leat vuoigatlaš , ahte son atnit don dohkálaš ipmil riika , mii dihtii don dál gillát . ipmil čalbmi leat vuoigatlaš mávssahit áŧestus son guhte áŧestit don . muhto buohkat gii áŧestuvvat , sihke don ja mun , son addit vuoiŋŋadus , go hearrá jesus almmustuvvat albmi oktan fápmu+N+Der1+Der/laš eŋgel . son boahtit dollanjuovčča ja mávssahit son gii ii dovdat ipmil , ii ge jeagadit hearrá jesus evangelium . son ráŋggáštus šaddat agálaš gáđohus guhkkin eret hearrá muohtu ovddas ja earru son hearvásvuohta ja fápmu , dat beaivi go son boahtit vuostáiváldit bassi olmmoš rámádus ja buohkat gudni gii oskut . son gaskkas leat don ge , dasgo don leat oskut mun duođaštus . dan dihtii mun álo rohkadallat don ovddas ahte ipmil dahkat don dohkálaš dat rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi mii leat oažžut son , ja addit don fápmu ollašuhttit buot buorre áigumuš ja osku dahku , vai hearrá jesus namma hearvás dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL don siste ja don son siste , ipmil ja hearrá jesus kristus árbmu mielde . mun bivdit don , oskuguoibmi , go guoskat hearrá jesus kristus boahtin ja mo mun čoagganit son lusa , ahte ii moivašuvvat ii ge suorganit , jos muhtun čujuhit guhtege einnostus , sátni dahje girji mii mahkáš boahtit mun , ja dadjat ahte hearrá beaivi leat juo boahtit . ii diktit ovtta beahttit don mihkkege láhki . dasgo jorraleapmi fertet vuos boahtit ja lágaheapme olmmoš almmustuvvat , gáđohus bárdni , vuostálasti , gii bajidit ieš buot dat badjel mii gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil ja bassi , ja gii maiddái čohkkedit ipmil tempel ja dahkat ieš ipmil . ii go muitit ahte mun cealkit dát go leat don luhtte . don maiddái diehtit mii dál caggat son , nu_ahte son almmustuvvat easkka dalle go son áigi dievvat . lágaheapme+A+Attr+Der3+Der/vuohta čiegusvuohta leat juo doaibmat , muhto dat mii ain váilut+V+IV+Der2+Actor , leat ahte son gii ain caggat , jávkadit+V+TV+Der2+Der/PassL . dalle almmustuvvat lágaheapme , gii hearrá jesus goddit njálbmi vuoiŋŋanas ja duššadit go son boahtit hearvásvuohta . lágaheapme boahtit sáhtán fápmu ja duddjot vearri mearka ja oavdudahku . buot lágán vearrivuohta son fillet son gii mannat gáđohus , danne_go son ii leat ráhkistit ii ge vuostáiváldit duohtavuohta , mii leat beastit son . danne ipmil vuolggahit fápmu+N+Der1+Der/laš čádjádus son , vai son oskut+V+TV+Der3+Der/goahti gielis ja dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , buohkat son gii ii oskut duohtavuohta , muhto illudit vearrivuohta . oskuguoibmi , don gii hearrá ráhkistit , mun leat geatnegas+A+Der2+Der/at álelassii giitit ipmil don ovddas , dasgo ipmil válljet don vuosttaš šaddu son gaskkas gii beastit+V+TV+Der2+Der/PassL go vuoigŋa basuhit don ja don oskut duohtavuohta . dát son rávkat don dat evangelium bokte mii mun sárdnidit , vai don oažžut hearrá jesus kristus hearvásvuohta . bissut dat dihtii nanus , oskuguoibmi , ja vurket dat mii leat oažžut ja oahppat mun , go mun sárdnidit dahje čállit don . hearrá jesus kristus ieš ja ipmil , áhčči , gii leat ráhkistit mun ja árbmu addit mun agálaš jeđđehus ja buorre doaivu , jeđđet don váibmu ja nannet don nu_ahte álo sárdnut ja dahkat dat mii leat buorre . loahppa , oskuguoibmi . rohkadallat mun ovddas ahte hearrá sátni leavvat jođánit ja gudnejahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , nu don gaskkas ge . ja rohkadallat ahte mun gádjat+V+TV+Der2+Der/PassL gážžár ja bahá olmmoš , dasgo ii buohkat oskut . muhto hearrá leat oskkáldas , ja son nannet don ja várjalit don bahá . oskut hearrá mun luohttit dat ahte don sihke dál ja boahtteáigi dahkat dat mii mun gohččut don . hearrá láidet don váibmu ipmil ráhkisvuohta ja kristus gierdavašvuohta . oskuguoibmi , mun gohččut don hearrá jesus kristus namma geassádit eret juohke oskuguoibmi guhte vádjolit joavdelasvuohta , ii ge dat oahppu mielde mii vuostáiváldit mun . don diehtit ieš mo galgat čuovvut mun ovdamearka . dasgo mun ii eallit joavdelasvuohta don luhtte , ii ge borrat nuvttá giige láibi , muhto bargat ijatbeaivvi giksi ja rahčat+V+IV+Der3+Der/n ii šaddat giige don noađđi . mun leat gal vuoigatvuohta oažžut dárbu mielde , muhto mun dáhttut addit don ovdamearka , vai don sáhttit čuovvut mun . dasgo juo dalle go mun leat don luhtte , de addit don dát gohččun ahte dat guhte ii dáhttut bargat , ii oažžut borrat ge . mun han leat gullat ahte muhtun don searvi vádjolit joavdelasvuohta ii ge bargat , muhto seahkanit ášši mii ii gullat son . dakkár mun gohččut ja ávžžuhit hearrá jesus kristus namma bargat siivu ja borrat ieš láibi . muhto oskuguoibmi , ii váibat dahkat buorri . jos muhtun ii jeagadit dat mii mun leat čállit dát girji , de fuomášit gii son leat , ii ge don leat son dahkamuš , vai son heahpanit . ii fal datte atnit son vašši+N+Der1+Der/laš , muhto cuiget son nugo oskuguoibmi . vare son , ráfi hearrá , addit don ráfi , álelassii ja juohke láhki . hearrá leat don buohkat . mun , bávlos , čálán dát dearvvuohta giehta . dát leat buot girji dovdomearka ; nu mun čállit . hearrá jesus kristus árbmu leat don buohkat . dearvvuohta bávlos , kristus jesus apoastal , gii ipmil , beasti , ja kristus jesus , doaivu , leat gohččut dat , timoteus , mun riekta oskubárdni . árbmu , váibmoláđisvuohta ja ráfi ipmil áhčči ja kristus jesus , hearrá . go mun vuolgit makedonia , de bivdit don báhcit efesos , vai don gieldit muhtun buktit vearri oahppu dahje doahttalit cuvccas ja loahppameahttun sohkalohku . dat dagahit dušše nággoášši ii ge ovddidit ipmil áigumuš , mii leat osku várás . muhto dát gohččun ulbmil leat dat ráhkisvuohta mii boahtit buhtis váibmu , buorre oamedovdu ja duođalaš osku . muhtun leat láhppot eret dát ulbmil ja leat jorgalit dušši sáhka . son háliidit leat láhkaoahpaheaddji , muhto ii áddet dat mii ieš dadjat ii ge dat mii čuoččuhit nannosit . muhto mun diehtit ahte láhka leat buorre go dat dušše geavahit+V+TV+Der2+Der/PassL rievttuid . mun ipmirdit ahte láhka ii leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis várás , muhto láhkarihkkut+V+TV+Der2+Actor ja gáhtameahttun , ipmilmeahttun ja suddu+N+Der1+Der/laš , eahpebassi ja máilbmi+N+Der1+Der/laš várás , dakkáraš várás gii sorbmet áhčči dahje eadni , olmmošgoddi várás , furrošit+V+IV+Der2+Actor várás dahje olmmái várás gii nuskošit olmmái , šlávvagávppašeddjiid ja gielástallat+V+TV+Der2+Actor várás ja son várás gii vuordnut vearreválli , ja buohkat várás gii muđuid leat dearvvaš oahppu vuostái . nu sárdnut hearvái ja ávdugas ipmil evangelium , mii leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL mun . mun giitit hearrá kristus jesus gii leat dahkat mun gievra , danne_go son atnit mun luohtehahtti ja bidjat mun bálvalus . ovdal mun leat bilkideaddji , doarrádalli ja veahkaválddálaš . muhto mun oažžut váibmoláđisvuohta , dasgo eahpeosku ii diehtit mii mun dahkat . ja mun hearrá árbmu leat leat mun cealkemeahttun stuoris ja leat kristus jesus addit mun osku ja ráhkisvuohta . dát sátni leat jáhkehahtti ja vuostáiváldit veara , ahte kristus jesus boahtit máilbmi beastit suddu+N+Der1+Der/laš , ja son gaskkas mun leat stuoris . muhto dat dihtii mun oažžut váibmoláđisvuohta , vai kristus jesus čájehit aiddo mun mii leat son stuoris guhkesmielalaš+A+Der3+Der/vuohta , ovdagovva son gii oskut+V+TV+Der3+Der/goahti son ja oažžut agálaš eallin . agálaš gonagas , guhte leat nohkameahttun , oaidnemeahttun , áidna ipmil , son leat máidnut+V+TV+Der3+Der/n ja gudni álo ja agálašvuohta . amen . dát gohččun , bárdni timoteus , mun oskkildit don dat profehtalaš sátni mielde mii oktii cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL don badjelii , vai don dat soahtat buorre soahti osku ja buorre oamedovdu . muhtun leat hilgut buorre oamedovdu , ja nu leat heavahit osku . son gaskkas leat hymenaios ja aleksandros , gii mun leat addit sáhtán vai son oahppat orrut bilkidit ipmil . dál mun rávvet don ovddimustá buktit ovdan átnut+V+TV+Der3+Der/n ja rohkos , ovddasrohkos ja giitalus buot olmmoš ovddas . dát sátni leat jáhkehahtti . rohkadallat gonagas ovddas ja buohkat ovddas gii leat mearridanváldi , vai mun beassat eallit jaskat ja ráfi+N+Der1+Der/laš eallin , ipmilbalolašvuohta ja gudni+N+Der1+Der/laš+A+Der3+Der/vuohta . dákkár rohkos leat buorre ja dohkálaš ipmil , mun beasti , guhte dáhttut buot olmmoš beastit+V+TV+Der2+Der/PassL ja dovddiidit duohtavuohta . dasgo ipmil leat okta ja okta leat gaskaolmmái ipmil ja olmmoš gaskkas , olmmoš kristus jesus , guhte addit ieš lonástus buohkat ovddas . dát leat duođaštus go riekta áigi dievvat , ja dat duođaštus várás mun leat bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL sárdnideaddji ja apoasttal . dát leat duohta , mun ii gielistit . mun leat bidjat+V+TV+Der/PassS álbmot osku ja duohtavuohta oahpaheaddji . dan dihtii mun dáhttut ahte juohke báiki gos olmmái rohkadallat , de loktet buhtistit+V+TV+Der2+Der/PassL giehta ja rohkadallat suhttu ja soahpameahttunvuohta haga . seammá láhki dáhttut nisu gárvodit heivvolaš bivttas , viivu+N+Der1+Der/laš+A+Der3+Der/vuohta ja vuollegašvuohta ; son čikŋa ii galgat leat čiŋahit+V+TV+Der2+Der/PassL vuokta , golli , bearrat+V+TV+Der1+Der/l dahje divrras bivttas , muhto buorre dahku , nugo heivet nisu gii dáhttut atnit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmilbalolaš . nisu galgat jaskat+A+Der2+Der/at diktit ieš oahpahit+V+TV+Der2+Der/PassL buot vuollegašvuohta . mun ii suovvat nisu leat oahpaheaddji , ii ge son galgat ráđđet olmmái ; son galgat orrut jávohaga . dasgo áttán sivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL vuos ja dasto eva . ii ge áttán fillet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , muhto nisu diktit ieš fillet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ja rihkkut báhkkon . muhto son beastit+V+TV+Der2+Der/PassL go riegádahttit mánná , jos bissut osku ja ráhkisvuohta ja eallit bassivuohta siivvut . searvegoddi geahčči galgat leat láitemeahttun , okta nisu boadnjá , juguheapme , máššu+N+Der1+Der/laš , gudni+N+Der1+Der/laš , guosseláđđi , buorre oahpaheaddji , ii ge juohkit dahje cábmit+V+TV+Der1+Der2+Der/las , muhto láđđi , ii ge riidu dahje ruhtaváibmil . son galgat hovdet dállu bures ja gudni+N+Der1+Der/laš+A+Der3+Der/vuohta bajásgeassit mánná gulolašvuohta . jos muhtun ii veadjit hovdet dállu , mo son de veadjit dikšut ipmil searvegoddi . son ii galgat leat dahkat+V+TV+Der3+Der/n jorgalus easkkabálli , ii goarggastallat+V+IV+Der3+Der/goahti ja šaddat beargalat duopmu vuollái . son galgat leat buorre beaggi son gaskkas ge gii leat searvegoddi olggobealde , amas son šaddat bilku ja sorrat+V+TV+Der/PassS beargalat giella . seammá láhki searvegoddi bálvaleaddji galgat leat gudni+N+Der1+Der/laš , son ii galgat sárdnut guokte njuovčča , ii galgat leat viidneváibmil ii ge geahččalit ohcat ieš ávki vearrivuohta . son galgat leat osku čiegusvuohta buhtis oamedovdu . muhto geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL vuos son ge , ja jos son leat láitemeahttun , de bálvalit . seammá láhki áhkká ge galgat leat gudni+N+Der1+Der/laš , ii galgat sárdnut sealggebealle , muhto galgat leat juguheapme ja oskkáldas juohke dáfus . searvegoddi bálvaleaddji galgat leat okta nisu boadnjá , ja son galgat rávvet mánná ja hovdet dállu bures . dasgo dat gii leat doaimmahit bálvalus bures , oažžut allat árvu ja stuoris roahkkatvuohta osku kristus jesus . dát mun čállit don , vaikko mun doaivut ge fargga beassat boahtit don lusa . muhto jos mun ádjánit , de don diehtit dál mo galgat meannudit ipmil viessu , mii leat eallit ipmil searvegoddi , duohtavuohta doarjja ja vuođđu . mun dovddastit ahte ipmilbalolašvuohta čiegusvuohta leat stuoris . son almmustuvvat olmmoš , son dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis vuoigŋa fápmu , eŋgel oaidnit son , son sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL álbmot , son oskut+V+TV+Der2+Der/PassL miehtá máilbmi , ja son váldit+V+TV+Der2+Der/PassL bajás hearvásvuohta . vuoigŋa cealkit čielggas+A+Der2+Der/at ahte maŋimuš áigi muhtun jorralit eret osku ja doahttalit fillet+V+TV vuoigŋa ja bahá vuoigŋa oahppu . dakkár oahppu boahtit gielis guoktilaš gii oamedovdu leat merket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL boaldomearka . son gieldit olmmoš náitalit ja borrat muhtun borramuš mii ipmil leat sivdnidit vai son gii oskut ja leat dovddiidit duohtavuohta , váldit dat giitalus vuostá . dasgo buot mii ipmil leat sivdnidit , leat buorre , ii ge dárbbašit hilgut mihkkege go dat váldit+V+TV+Der2+Der/PassL vuostái giitalus . ipmil sátni ja rohkos basuhit dat . go don oahpahit dát oskuguoibmi , de leat kristus jesus buorre bálvaleaddji , ja dat čájehit ahte don leat oažžut biebmu osku sátni ja buorre oahppu mii don leat čuovvut . muhto hilgut máilbmi+N+Der1+Der/laš cuvccas mii leat dušše guorus sáhka . hárjehallat baicca ipmilbalolašvuohta , dasgo rumašlaš hárjehallan leat dušše veaháš ávki , muhto ipmilbalolašvuohta leat ávkkálaš juohke dáfus ja dat leat lohpádus , sihke dát eallin ja dat mii boahtit . dát sátni leat jáhkehahtti , vuostáiváldit veara . dan dihtii mun rahčat ja hiddjidit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun leat bidjat doaivu ealli ipmil guhte leat buot olmmoš beasti , erenoamážit son guhte oskut . gohču ja oahppat dát . ii diktit giige badjelgeahččat ieš nuorravuohta dihtii , muhto leat osku+N+Der1+Der/laš ovdagovva sátni ja dahku , ráhkisvuohta , oskkáldasvuohta ja buhtisvuohta . lohka bassi čála searvegoddi , rávvet ja oahppat , gitta dassážii go mun boahtit . ii vajáldahttit dat árpmuattáldat mii don leat ja mii addit+V+TV+Der2+Der/PassL don go profehta sárdnut ja vuoras bidjat giehta don ala . guorahallat dárkil+A+Der2+Der/at dát , bissut dat , vai buohkat oaidnit don ovdánit . váldi várra alde ja oahpahus . bissut dát ášši . dasgo go don dat dahkat , de beastit sihke ieš ja son gii gullet don ii cuiggodit vuoras olmmái garas , muhto rávvet son dego áhčči , nuorrat olmmái dego viellja , boaris nisu dego eadni ja nuorra nisu dego oabbá , ja dahkat dat buhtisvuohta . ane árvu leaska gii duođaid leat leaska . muhto jos leaska leat mánná dahje áhkkut , de oahppat son vuos eallit ipmilbalolaš ieš bearaš ja máksit dat mii son leat velggolaš vánhen . dasgo dát leat dohkálaš ipmil . áibbas okto báhcit leaskanisu leat bidjat doaivva ipmil ja bissut rohkadallat+V+TV+Der3+Der/n ja čuorvut+V+TV+Der3+Der/n ijatbeaivvi . muhto son guhte duhtadit ieš hálidus , leat eallinaga jápmit . rávvet leaska dát ge vai son leat láitemeahttun . jos muhtun ii atnit fuolla fuolki ja erenoamážit dáluolmmoš , de son leat biehttalit osku ja leat vearrái go eahpeoskkolaš . leaska sáhttit atnit+V+TV+Der2+Der/PassL dušše dat guhte leat deavdit guhttalogi jahki ja leat leat okta boadnjá áhkká . son fertet leat dovddus buorri dahku , ja dat ahte leat bajásgeassit mánná , leat guosseláđđi , bassat bassi olmmoš juolgi , veahkehit heađálaš ja viggat dahkat buorri juohke dáfus . muhto ii dohkkehit nuorra leaska , dasgo go hipmu giktalit+V+TV+Der2+Der/PassL nu_ahte son vajáldahttit kristus , de náitalstuvvat+V+IV+Der3+Der/goahti . dalle son oažžut dat duopmu ahte son leat rihkkut vuosttaš lohpádus . dat lassi son oahppat viehkat joavdelas viessu mielde . ii ge dušše dat , muhto oahppat maiddái šláttardit ja šloahpardit ja hállet heivemeahttun . dan dihtii mun dáhttut nuorra leaska náitalit ođđasis , riegádahttit mánná ja fuolahit dállu , ii son addit vuostálasti liiba bilkidit son . muhtun han leat juo jorgalit eret ja čuovvulit sáhtán . jos osku+N+Der1+Der/laš nisu leat leaska ieš luhtte , de fuolahit son son ii ge váivvidit searvegoddi , mii berret fuolahit dat leaska guhte duođaid leat leaska . vuoras gii leat buorre ovddasčuožžu , ánssášit guovttegeardásaš gudni , erenoamážit son gii rahčat sárdnidit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja oahpahit+V+TV+Der2+Der/eapmi . dasgo čála cealkit . ii čatnat vuoksá njálbmi go dat leat ráidnet gordni , ja . bargi ánssášit bálká . ii vuostáiváldit váidalus vuoras vuostái muđuid go leat guokte dahje golbma duođašteaddji . cuiggodit buohkat gullut son guhte eallit suddu , eará váruhus . ipmil , jesus kristus ja válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL eŋgel ovddas mun gohččut don duođalaččat ahte don jeagadit dát ráva heivedit dat giige beallái , ja dahkat mihkkege ieš miella mielde . ii bidjat giehta jurdilit giige ala , ii ge searvat eará suddu . doallat ieš buhtis . ii šat juhkat dušše čáhci , muhto návddašit veaháš viidni čoavji ja dávji buozalvas dihtii . muhtun olmmoš suddu leat almmus ja oažžut duopmu ovddalgihtii ; eará suddu duopmu čuovvut easkka maŋŋil . seammá láhki buorre dahku ge leat almmus , ja dat mii ii leat buorri , ii sáhttit čiehkat+V+TV+Der2+Der/PassL . buohkat gii leat šlávvageasis vuolde , galgat atnit isit gudni nu mo son ánssášit , ii ipmil namma ja oahppu bilkidit+V+TV+Der2+Der/PassL . ja šláva gii leat osku+N+Der1+Der/laš isit , ii galgat badjelgeahččat son danne_go son leat oskuviellja . son galgat baicca bálvalit son velá áŋgir+A+Comp+Der2+Der/at , danne_go son gii atnit ávki son buorre dahku leat osku+N+Der1+Der/laš ja ráhkis viellja . oahppa ja rávvet nu . dat guhte oahppat+V+TV+VAbess amas oahppu ii ge čuovvut hearrá jesus kristus dearvvaš sátni ja dat oahppu mii gullat ipmilbalolašvuohta , son leat goargat ii ge áddet mihkkege . son leat dušše giivvis nággu ja digaštallan maŋŋái , ja dás boahtit gáđašvuohta , riidu , eaddudit , bahá jurdda eará birra ja čađat bealku olmmoš gaskkas gii leat manahit jierbmi ja láhppit duohtavuohta , go oaivvildit ahte ipmilbalolašvuohta sáhttit šaddat vuoitu . duohta , ipmilbalolašvuohta oktan duhtavašvuohta leat stuoris vuoitu . dasgo guorosgiehta mun boahtit máilbmi , ja guorosgiehta mun guođđit dat . go mun leat borramuš ja bivttas , de mun oažžut leat duhtavaš . muhto son gii rikkustuvvat , šaddat geahččalus ja darvánit giella ja jorralit ollu jalla ja duššadeaddji anistupmi mii doalvut olmmoš heavahus ja gáđohus . dasgo ruhtaváibmil+A+Der3+Der/vuohta leat buot bahávuohta ruohtta . váinnuhit ruhta muhtun leat čádjádallat osku eret , ja son leat dagahit ieš ollu bávččas . muhto don , ipmil olmmoš , báhtarit buot dát ja váidnu vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , ipmilbalolašvuohta , osku , ráhkisvuohta , gierdavašvuohta ja vuollegašvuohta . soahtat osku buorre soahti ja vuoitit agálaš eallin mii don rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL go dovddastit buorre dovddastus máŋga duođašteaddji gullut . ipmil , gii boahtit buot eallin , ja kristus jesus , guhte duođaštit buorre dovddastus pontius pilatus ovddas , leat mun duođašteaddji go mun gohččut don . ollašuhttit doaibma duolvat+V+IV+Der1+Der/meahttun ja láitemeahttun gitta dassážii go hearrá jesus kristus almmustuvvat . dat son čájehit mun go áigi dievvá , son gii leat ávdugas ja áidna ráđđejeaddji , gonagas gonagas ja hearrá hearrá . son leat áidna jápmemeahttun ja ássat čuovga gosa ii beassat okta , son ii okta olmmoš leat oaidnit ii ge sáhttit oaidnit . son leat gudni ja agálaš fápmu . amen . rávvet son gii leat rikkis+A+Der2+Der/at dát máilbmi ii son čeavlástallat+V+IV+Der3+Der/goahti ja bidjat doaivva nohkavaš riggodat , muhto baicca ipmil . son addit mun valljugasat buot buorri , vai mun beassat návddašit dat . rávvet son dahkat buorri , riggut buorre dahku , leat buorredáhtolaš ja mielas juogadit eará . dan láhki son čohkket ieš dávvir mii leat buorre vuođđu boahttevaš áigi , nu_ahte son sáhttit dohppet duođalaš eallin . ráhkis timoteus , várjalit dat mii leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL don . jorgalit eret máilbmi+N+Der1+Der/laš ja guorus sárdnut+V+TV+Der3+Der/n ja dat nákkáhallat+V+IV+Der3+Der/n mii boahtit dat mii mahkáš gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL diehtu . muhtun olmmoš leat dorvvastit dat ja leat láhppit+V+TV+Der/PassS eret osku . árbmu leat don . dearvvuohta bávlos , kristus jesus apoastal , gii ipmil dáhttu mielde leat rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL sárdnidit lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL eallin mii leat kristus jesus , timoteus , mun ráhkis bárdni . árbmu , váibmoláđisvuohta ja ráfi leat don ipmil áhčči ja hearrá jesus kristus . mun giitit ipmil gii mun bálvalit buhtis oamedovdu nugo mun máttar leat dahkat , go mun muitit don álo rohkos , ijatbeaivvi . mun muitit don ganjal ja áibbašit oaidnit don , vai illu deavdit mun . mun maiddái muitit don duođalaš osku mii leat juo áhkku loisa ja eadni eunike , ja mun leat vissis ahte dat leat maiddái don . danne muittuhit don ahte fas buolláhit dat árpmuattáldat mii ipmil addit don go mun bidjat giehta don ala . dasgo ipmil ii addit mun baleš+A+Der3+Der/vuohta vuoigŋa , muhto fápmu , ráhkisvuohta ja jierbmái+A+Der3+Der/vuohta vuoigŋa . ii dasto heahpanaddat duođaštus hearrá birra , ii ge mun gii leat fáŋga son dihtii , muhto gillát don ge váivi evangelium dihtii dat fápmu mii ipmil addit . son leat beastit mun ja rávkat mun bassi rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi , ii mun dahku mielde , muhto ieš dáhttu ja dat árbmu mielde mii son addit ovdal buot áigi , mun kristus jesus , ja mii dál leat almmustuvvat go beasti kristus jesus leat boahtit . son leat duššadit jápmin ja almmustahttit eallin ja nohkameahttun+A+Der3+Der/vuohta evangelium , mii sárdnideaddji , apoasttal ja oahpaheaddji mun leat bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL . dan dihtii mun fertet gillát buot dát , muhto mun ii heahpanaddat , dasgo mun diehtit gii mun oskut . mun leat vissis dat ahte son leat fápmu várjalit dat mii leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL mun , dassážii go dat beaivi boahtit . ane ovdagovva dat dearvvaš sátni mii don leat gullat mun , ja bissut nanus dat osku ja ráhkisvuohta mii mun leat kristus jesus . várjalit bassi_vuoigŋa gii orrut mun siste , dat buorri mii leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL don . nu go don diehtit , buohkat asia eanangoddi leat jorgalit mun eret , maiddái fygelos ja hermogenes . vare hearrá leat váibmoláđis onesiforosa dállu , dasgo son leat dávjá árvvosmahttit mun , ii ge son heahpanaddat mun láhkki . go son boahtit roma , de baicca ohcat mun áŋgir dassážii go gávdnat . vare hearrá addit son gávdnat hearrá váibmoláđisvuohta duot beaivi . don dovdat ieš buoremusat mo son veahkehit efesos . gievrudit kristus jesus árbmu don , bártnáš . oskkildit dat mii don leat gullát mun ollu duođašteaddji gullut , luohtehahtti olmmoš gii máhttit oahpahit eará . gillát don ge dego jesus kristus buorre soalddát . ii okta soalddát diktit ieš sorrat beaivi+N+Der1+Der/laš doaibma jos dáhttut dohkket son gii bálkáhit son . ii ge okta gilvvohalli vuoitit vuoitokruvdnu jos ii čuovvut njuolggadus . eanadoalli gii leat dahkat buot bargu , galgat vuosttaš oažžut šaddu . smiehttat dat sátni mii mun cealkit . dasgo hearrá addit don jierbmi áddet buot . muitit jesus kristus gii mun evangelium mielde leat bajásčuoččáldahttit+V+TV+Der2+Der/PassL jábmi luhtte ja leat dávvet nálli . dan evangelium dihtii mun gillát ja leat maiddái čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL dego vearredahkki . muhto ipmil sátni ii leat čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL . danne gierdat buot son ovddas gii leat válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , vai son ge kristus jesus oažžut bestojupmi ja agálaš hearvásvuohta . dát sátni leat jáhkehahtti . jos mun leat jápmit son , de beassat maiddái eallit son . jos mun gierdat , de beassat maiddái ráđđet son . jos mun biehttalit son , de son ge biehttalit mun . jos mun leat oskkáldasmeahttun , de son leat almmatge oskkáldas , dasgo ii son sáhttit biehttalit ieš . muitu buohkat dát ja gieldit son duođalaččat ipmil muohtu ovddas riidalit ja nákkáhallat+V+IV+Der3+Der/n . dat ii leat mihkkege ávki , muhto šaddat baicca heavvu son gii gullat . viggat čájehit ieš luohtehahtti ipmil ovddas , bargi guhte ii dárbbašit heahpanaddat mihkkege , muhto oahpahit rievttuid duohtavuohta sátni . vealta máilbmi+N+Der1+Der/laš ja guorus sáhka . dasgo dát doalvut olmmoš eanet ipmilmeahttun+A+Der3+Der/vuohta , ja son sátni viidánit dego guohcagit+V+IV+Der2+Der/eapmi . son searvi gullat hymenaios ja filetos . son leat láhppot eret duohtavuohta go čuoččuhit ahte bajásčuožžileapmi leat juo leat , ja nu son loaktit muhtun olmmoš osku . muhto ipmil nanus vuođđu bissut , ja dat leat seaila mii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . hearrá dovdat olmmoš , ja . heitos vearrivuohta juohkehaš guhte dovddastit hearrá namma . stuora viessu ii leat dušše golli ja silbalihtti , muhto maiddái muorra ja láirálihtti , muhtun mávssolaš atnu ja muhtun beaivi+N+Der1+Der/laš atnu . dat gii buhtistit ieš buot diekkár mii mun leat namuhit , šaddat mávssolaš lihtti , basuhit+V+TV+Der2+Der/PassL ja ávkkálaš dállu isit , gárvvistit+V+TV+Der2+Der/PassL buorre atnu . báhtarit nuorravuohta anistupmi , ja váidnu vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , osku , ráhkisvuohta ja ráfi son gii čuorvut hearrá buhtis váibmu . muhto hilgut jalla , joavdelas digaštallan , dasgo don diehtit ahte dat dagahit riidu . hearrá bálvaleaddji ii galgat riidalit , muhto leat láđđi buohkat . son galgat leat buorre oahpaheaddji ja gierdat bahá . son galgat bagadit láđisvuohta son gii bidjat vuostái . ipmil soaitit addit son jorgalus vai son dovdat+V+TV+Der3+Der/goahti duohtavuohta ja vai son čielgat ja beassat beargalat giella , mii son leat giellat+V+TV+Der2+Der/PassL dahkat son dáhttu . muitit dat , ahte maŋimuš beaivi boahtit váttis áigi . dalle olmmoš šaddat iešráhkis , ruhtaváibmil , rábmát , čeavlái , bilkideaddji , jeagoheapme vánhen , giitemeahttun , eahpebassi , ráhkismeahttun ja soahpameahttun , šluččuhit+V+TV+Der2+Actor , veahkaválddálaš , goavvi , buot buorre vašálaš , beahttu+N+Der1+Der/laš , hohppui , goarggastallat+V+IV+Der2+Actor . son ráhkistit návddašeapmi eanet+A+Comp+Der2+Der/at go ipmil . olgguldas son gal leat ipmilballu , muhto son biehttalit dat fápmu . jorgalit eret dákkár olmmoš . son searvi gullet dakkár gii njáhkat viessu ja fillet nisu gii leat lossat suttunoađđi ja gii diktit anistupmi stivret ieš ja gii álo háliidit oahppat , muhto ii goasse dovddahit duohtavuohta . nugo jannes ja jambres nágget movsses vuostái , de dát olmmoš ge nágget duohtavuohta vuostái . son leat manahit jierbmi , ja son osku leat dohkkemeahttun . muhto son ii dađe eambbo menestuvvat , dasgo buohkat šaddat almmus man jierpmeheapme son leat , nugo geavvat duot guovttis . muhto don leat čuovvut mun oahpahit , eallinvuohki , áigumuš , osku , guhkesmielalaš+A+Der3+Der/vuohta , ráhkisvuohta , gierdavašvuohta , doarrádallat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi ja gillámuš , mii dáhpáhuvvat mun antiokia , ikonion ja lystra , mii ihkinassii doarrádallat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi mun leat gierdat . muhto hearrá leat gádjut mun buot dat eret . buohkat gii dáhttut eallit ipmilbalolaš eallin kristus jesus , doarrádallat+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto bahá olmmoš ja beahttu+N+Der1+Der/laš mannat bahás ain vearrái . son fillet ja fillehallat . muhto bissut don dat mii leat oahppat ja mii leat nanus oskut . don han diehtit gii don leat oahppat . gitta mánnávuohta rájes leat dovdat bassi čála mii sáhttit addit don viisodat mii doalvut bestojupmi jos oskut kristus jesus . ipmil leat bossut vuoigŋa oppa čála , ja dat leat ávkkálaš oahpahit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja cuoigut+V+TV+Der3+Der/n , neavvut+V+TV+Der3+Der/n ja vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta bagadus , vai dat olmmoš gii gullat ipmil , šaddat ollis ja dohkálaš dahkat buot buorre dahku . mun gohččut don duođalaččat , ipmil ja jesus kristus muohtu ovddas , guhte boahtit dubmet ealli ja jábmi , nu duođaid go son boahtit oinnolaččat ja ráhkadit riika . sárdnidit sátni , leat dal heivvolaš dahje heivemeahttun áigi , cuiggodit , moaitit , movttiidahttit , oahppa son gierdavaš+A+Der2+Der/at . dasgo áigi boahtit go olmmoš ii šat gierdat gullat dearvvaš oahppu , muhto váldit okta nubbi oahpaheaddji ieš miella mielde , dasgo son dáhttut gullat dat mii čagarduhttit beallji . son jorgalahttit beallji eret duohtavuohta cuvccas . muhto leat don gozeš juohke dáfus , gierdat gillámuš , dahkat evangelista doaibma ja ollašuhttit bálvalus . dál mun juo oaffaruššat+V+TV+Der2+Der/PassL , ja mun jápmin lahkanit . mun leat soahtat buorre soahti , ollašuhttit mátki ja seailluhit oskut . dál mun vuordit vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta vuoitokruvdnu , mii hearrá , vanhurskkis duopmár , addit mun dat beaivi , ii duššefal mun , muhto son buohkat gii áibbašit son boahtin . doapma boahtit fargga mun lusa . dasgo demas guođđit mun danne_go son ráhkistit+V+TV+Der3+Der/goahti dálá máilbmi . son mannat tessalonika , kreskens leat mannat galatia , titus dalmatia . dušše lukas leat mun luhtte . váldi markus mielde go boahtit , dasgo son leat mun ávki mun bálvalus . tykikos mun leat vuolggahit efesos . go boahtit , de buktit mátkegákti mii mun guođđit karposa duohki troas , ja maiddái girji ge , erenoamážit pergamentagearru . veaikerávdi aleksandros leat dahkat mun ollu bahá . hearrá mávssahit son son dahku mielde . váruhit son don ge , dasgo son leat garas vuostálastit mun sárdnidit . vuosttaš geardde go mun bealuštit ieš diggi , de ii okta čuožžilit ja veahkehit mun . buohkat guođđit mun . vare dat ii logahallat+V+TV+Der/PassS son . muhto hearrá veahkehit mun ja gievrudit mun ollašuhttit sátni sárdnidit , vai buot báhkin beassat gullat dat . ja mun gádjut+V+TV+Der2+Der/PassL ledjon njálbmi . hearrá gádjut mun maiddái buot bahás ja doalvut mun albmi+N+Der1+Der/laš riika . son leat gudni álo ja agálašvuohta . amen . cealkit dearvvuohta priska ja akvila ja onesiforosa bearaš . erastos báhcit korint , ja trofimos mun guođđit miletos go son buohccát . doapma boahtit ovdal dálvi . eubulos , pudens , linos , klaudia ja buot oskuguoibmi cealkit don dearvvuohta . hearrá leat don vuoigŋa . árbmu leat don . dearvvuohta bávlos , ipmil bálvaleaddji ja jesus kristus apoastal , gii leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL ovddidit osku ipmil válljet olmmoš ja oahpahit son dovdat dat duohtavuohta mii addit ipmilbalolašvuohta ja agálaš eallin doaivu . ipmil guhte ii sáhttit gielistit , leat lohpidit dat agálaš áigi rájes , ja go áigi dievvat , de son almmustahttit sátni dat sárdni mii leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL mun ipmil , beasti , gohččun mielde . dearvvuohta titus , mun riekta bárdni oktasaš osku . árbmu ja ráfi ipmil áhčči ja beasti kristus jesus . mun guođđit don kreta vai don gárvvistit dat ášši mii ain váilut , ja bidjat vuoras virgi juohke gávpot , nugo mun leat gohččut don . vuoras galgat leat láitemeahttun , okta nisu boadnjá , son galgat leat osku+N+Der1+Der/laš mánná guhte ii leat váidalit+V+TV+Der2+Der/PassL gudneheapme ii ge gážžár . ipmil dállodoalli searvegoddi geahčči galgat leat láitemeahttun , ii allamielalaš , ii hoahppu , ii juohkit , ii cábmit+V+TV+Der1+Der2+Der/las ii ge dakkár gii geahččalit vuoitit ruhta vearrivuohta . son galgat leat guosseláđđi , buorredáhtolaš , máššu+N+Der1+Der/laš , rehálaš , ipmilbalolaš ja loaitu . son galgat doallat gitta oahppu luohtehahtti sátni , nu_ahte son sáhttit sihke rávvet dearvvaš oahppu mielde ja cuiggodit son gii nágget son vuostái . dasgo leat ollu gážžár , erenoamážit son gaskkas gii leat birračuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL . son viiddidit duššisáhka ja beahttit olmmoš . don fertet buođđut son njálbmi , dasgo son moivašuhttit ollis bearaš go vearri vuoitu dihtii oahpahit dat mii ii galgat . muhtun kretalaš , muhtun son ieš profehta , leat dadjat . kretalaš leat álo leat gielis , bahá spire , vuovdái ja láiki . dát duođaštus doallat deaivása . cuiggodit son dat dihtii garas , vai son šaddat dearvvaš osku , ja ii doahttalit juvddálaš cuvccas ja báhkkon mii boahtit olmmoš gii leat jorgalit eret duohtavuohta . buot leat buhtis buhtis , muhto buhtismeahttun ja eahpeoskkolaš ii mihkkege leat buhtis , go velá son jierbmi ja oamedovdu ge leat buhtismeahttun . son čuoččuhit ahte son dovdat ipmil , muhto dahku son biehttalit son . son leat fasti ja eahpegulolaš , ii ge veadjit dahkat mihkkege buorri . muhto sárdnut don dat mii soahpat dearvvaš oahppu , ahte boaris olmmái galgat leat juguheapme , gudni+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at ja mášolaččat ja dearvvaš osku , ráhkisvuohta ja gierdavašvuohta . seammá láhki galgat boaris nisu eallit nu mo heivet bassi olmmoš , ii galgat sárdnut sealggebealde ii ge leat viidneváibmil , muhto galgat oahpahit buorri , nu_ahte son sáhttit oahpahit nuorra nisu ráhkistit boadnjá ja mánná , eallit máššu+N+Der1+Der/laš ja buhtis , ja nu_ahte leat buorre dálueamit ja leat boadnjá vuolibuš , ii ipmil sátni bilkidit+V+TV+Der2+Der/PassL . rávvet seammá láhki nuorra olmmái eallit mearri+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at . leat ieš son ovdamearka buorre dahku . leat don oahpahit+V+TV+Der2+Der/eapmi buhtis ja gudni+N+Der1+Der/laš , geavat dearvvaš ja luohtehahtti sátni , nu_ahte vuostálasti šaddat heahpat danne_go son ii sáhttit dadjat mun birra mihkkege bahá . šláva galgat leat isit vuolibuš juohke dáfus ja nágget dahkat son miella mielde . son ii galgat doaladit ieš mihkkege , muhto álo čájehit duohta oskkáldasvuohta , vai son juohke dáfus sáhttit leat ipmil , beasti , oahppu čikŋa . dasgo ipmil árbmu leat almmustahttit+V+TV+Der2+Der/PassL bestojupmi buot olmmoš . dat bagadit mun vealtat ipmilmeahttun+A+Der3+Der/vuohta ja máilbmi+N+Der1+Der/laš anistupmi ja eallit gudni+N+Der1+Der/laš+A+Der3+Der/vuohta , vuoigatlaš+A+Der3+Der/vuohta ja ipmilbalolašvuohta dálá máilbmi , dan_botta_go mun vuordit ahte mun ávdugas doaivva ollašuvvat , ja ahte mun stuoris ipmil ja beasti jesus kristus ihtit hearvásvuohta . dasgo son addit ieš mun ovddas vai lonistit mun buot vearredahku ja buhtistit mun vai mun leat son ieš álbmot mii áŋgir+A+Der2+Der/at dahkat buorre dahku . sárdnut ná , ávžut ja cuiggodit isitvuohta . ii diktit giige badjelgeahččat ieš . muittuhit son ahte son leat oaivámuš ja eiseváldi vuolibuš , ja ahte galgat jeagadit son ja leat gárvvis dahkat buot mii leat buorre . son ii galgat bilkidit eará ii ge leat riidu , muhto leat láđis ja vuollegaččat buot olmmoš . dasgo mun ge leat oktii jierpmeheapme ja eahpegulolaš ; mun leat čádjidit ja juohke lágán anistupmi ja hipmu šláva ; mun eallit bahávuohta ja gáđašvuohta , vašuhit+V+TV+Der2+Der/PassL ja vašuhit guhtet guoibmi . muhto go mun ipmil ja beasti buorrevuohta ja ráhkisvuohta olmmoš almmustuvvat , de son beastit mun , ii mun vanhurskkis dahku dihtii , muhto váibmoláđisvuohta dihtii ; son beastit mun dat lávgu mii bassi_vuoigŋa riegádahttit mun ođđasis ja ođasmahttit mun . son leat valljugasat golggahit vuoigŋa mun badjelii jesus kristus , beasti , boktit , vai mun son árbmu dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis ja doaivu mielde árbet agálaš eallin . dát sátni leat jáhkehahtti . mun dáhttut don čuoččuhit dát nanus vai son gii leat oskut+V+TV+Der3+Der/goahti ipmil , viggat dahkat buorre dahku . buot dát leat buorre ja ávkkálaš olmmoš . muhto vealtat jalla nággu , sohkalogahallan ja riidu ja digaštallan láhkagažaldat , dasgo dakkár leat ávkkiheapme ja dušši . hilgut dat olmmoš gii buktit vearri oahppu , go don leat cuiggodit son oktii dahje guktii . don han diehtit ahte dakkár olmmoš leat jorggiidit . son suddudit ja leat dubmet ieš . go mun vuolggahit artemasa dahje tykikos don lusa , de doapma boahtit mun lusa nikopolis , dasgo mun leat mearridit orrut doppe dát dálvi . ráhkkanahttit láhkadovdi zenasa ja apollosa bures mátki , ii son váilut mihkkege . oahppat maiddái mun olmmoš dahkat buorre dahku ja veahkehit doppe gos dárbbašit+V+TV+Der2+Der/PassL , amas son eallin leat šaddu haga . buohkat dáppe mun luhtte cealkit don dearvvuohta . cealkit dearvvuohta son gii ráhkistit mun seammá osku . árbmu leat don buohkat . dearvvuohta bávlos , kristus jesus fáŋga , ja mun oskuviellja timoteus , mun ráhkis bargoguoibmi filemon , mun oskuoabbá appia , mun soahteguoibmi arkippos ja dat searvegoddi mii čoagganit don viessu . árbmu leat don ja ráfi ipmil , áhčči , ja hearrá jesus kristus . mun giitit álo ipmil go muitit don rohkadus . dasgo mun gullat mo don ráhkistit buot bassi olmmoš ja oskut hearrá jesus . mun rohkadallat ahte mun oktasaš osku addit don áddejupmi buot dat buorri birra mii mun leat kristus . don ráhkisvuohta leat leat mun stuoris illu ja jeđđehus , dasgo don , oskuviellja , leat arvvosmahttit bassi olmmoš váibmu . vaikko mun leat roahkkatvuohta kristus mearridit mii don galgat dahkat , de mun almmatge ávžžuhit don danne_go ráhkistit don , mun , bávlos , guhte leat vuoras olmmoš ja dál maiddái kristus jesus fáŋga . mun ávžžuhit don , bárdni onesimos beales , gii mun leat riegádahttit dáppe fáŋgavuohta . oktii son leat ávkkeheapme don , muhto dál son leat ávkkálaš sihke don ja mun . go mun dál vuolggahit son ruovttoluotta don lusa , de leat dego vuolggahit váibmu . mun leat áinnas doallat son dáppe ieš luhtte , vai son don sajis leat sáhttit bálvalit mun dál go mun fertet guoddit láhkki evangelium dihtii . muhto almmá don mieđihit haga ii dáhttut dahkat mihkkege , amas dat buorre mii don dahkat , boahtit bággu , muhto ieš dáhttu . soaitit son váldit+V+TV+Der2+Der/PassL don eret oanehassii vai don oažžut son ruoktot agibeaivái , ii ge šat šlávva , muhto ollu eanet . ráhkis oskuviellja . son leat mun hui ráhkis , muhto don vel ráhkis , sihke olmmoš ja viellja hearrá . jos don dál atnit mun oskuguoibmi , de vuostáiváldit son dego mun ieš . jos son leat dahkat mihkkege vearri don vuostái dahje leat don mihkkege velggolaš , de bidjat dat mun vealgegirji . dát čállit mun , bávlos , giehta . gal mun máksit . mun sáhttit váikko cealkit ahte don leat mun velá ieš ge velggolaš . oskuviellja , vare veahkehit mun dát láhki hearrá . illudahttit mun váibmu kristus . mun čállit don danne_go luohttit dat ahte don jeagadit mun . mun diehtit gal ahte don dahkat velá eanet go maid mun sihtat . ja okta ášši velá . ráhkkanahttit maiddái mun orrunsadji , dasgo mun leat dat doaivva ahte don ovddasrohkadus oažžut mun fas ruovttoluotta . epafra , mun fáŋgaguoibmi kristus jesus , cealkit don dearvvuohta , nu maiddái markus , aristarkos , demas ja luka , mun bargoguoibmi . hearrá jesus kristus árbmu leat don vuoigŋa . ipmil leat máŋgii ja máŋga láhki dolin sárdnut mun máttar profehta bokte , muhto dát maŋimuš beaivi son leat sárdnut mun bárdni bokte , gii leat bidjat buot árbejeaddji ja gii bokte leat maiddái sivdnidit máilbmi . son leat ipmil hearvásvuohta čuovgadas , son luondu duohta govva , ja fápmu+N+Der1+Der/laš sátni son bisuhit buot . go son ieš leat buhtistit mun suddu , de čohkánit allatvuohta olgeš giehta beallái allagasas . nu son leat šaddat sakka stuoris go eŋgel ja árbet hearvás namma go son . dasgo ipmil ii leat goasse cealkit guhtege eŋgel . don leat mun bárdni , mun leat riegádahttit don odne . ii ge son leat cealkit . mun leat son áhčči , ja son leat mun bárdni . muhto go ipmil fas bidjat vuosttašriegádeaddji máilbmi , de son cealkit . buot ipmil eŋgel gopmirdit son . ja eŋgel birra son cealkit ná . son dahkat eŋgel biegga ja bálvaleaddji dollanjuovčča . muhto bárdni birra son cealkit . ipmil , don truvdnu bissut agálašvuohta , ja vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta soabbi leat don riika soabbi . don ráhkistit vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta ja vašuhit vearrivuohta . dan dihtii , ipmil , leat don ipmil vuoiddadit don illu olju , don , eanet+A+Comp+Der2+Der/at go don guoibmi . son cealkit maiddái . don , hearrá , leat álgu rájes vuođđudit eanan , ja albmi leat don giehta dahku . dat duššat , muhto don bissut . dat oamásmuvvat nugo bivttas , don giessat dat čoahkkái nugo olgogákti . dat molsut+V+TV+Der2+Der/PassL nugo bivttas , muhto don leat seammá , don jahki ii nohkat . lea go ipmil goasse cealkit guhtege eŋgel . čohkánit mun olgeš giehta beallái , dassážii go bidjat don vašálaš don juolgi vuloš . ii go buot eŋgel leat bálvalit+V+TV vuoigŋa guhte leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL bálvalit dat guhte árbet bestojupmi . dan dihtii mun fertet dađe buorebut váldit vuhtii dat , mii mun leat gullat , ii rievdat meattá rávdnji mielde . jos velá dat ge sátni mii eŋgel sárdnut , ollašuvvat , nu_ahte juohke vearredahku ja eahpegulolašvuohta oažžut ánssášit+V+TV+Der2+Der/PassL bálká , mo mun dasto sáhttit vealtat ráŋggáštus , jos ii beroštit nu stuoris bestojupmi , mii hearrá ieš vuosttaš sárdnidit . son guhte gullat son duođaštus nannet dat bestojupmi duohta mun , ja ipmil ieš nannet son duođaštus mearka ja oavdudahku ja máŋggalágán fápmu+N+Der1+Der/laš dahku , ja juogadit bassi_vuoigŋa attáldat dáhttu mielde . ipmil ii leat bidjat eŋgel vuolibuš dat boahttevaš máilbmi mii birra mun sárdnut . muhto muhtun leat duođaštit ná . mii leat olmmoš , go atnit son muitu , dahje olbmobárdni , go atnit son fuolla . oanehassii don dahkat son eŋgel vuolibuš , don kruvnnidit son hearvásvuohta ja gudni , bidjat buot son juolgi vuloš . go son nappo bidjat buot olmmoš vuloš , de ii čuoldit mihkkege eret . dál ii vel oaidnit ahte buot leat bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL son vuloš . mun oaidnit goittot jesus guhte oanehassii leat eŋgel vuolibuš , muhto gillámuš ja jápmin dihtii leat dál kruvnnidit+V+TV+Der2+Der/PassL hearvásvuohta ja gudni . árbmugas ipmil dáhttu leat ahte jesus galgat muosáhit jápmin buohkat ovddas . go son guhte leat sivdnidit ja vuođđudit buot , dáhttut doalvut eatnat mánná hearvásvuohta , de fertet gillámuš dahkat ollis son guhte doalvut son bestojupmi . dasgo son guhte dahkat bassit , ja son guhte dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL bassi , leat buohkat okta áhčči ; danne son ii heahpanaddat ge gohčodit son viellja go cealkit . mun gulahit don namma viellja ja máidnut don searvegoddi . son cealkit maiddái . mun dorvvastit son . ja dasto cealkit . dá mun leat , mun ja dat mánná , gii ipmil leat addit mun . go juo dát mánná leat oasálaš oažži ja varra , de seammá láhki son ge leat oassi+N+Der1+Der/laš dat . nu son fámohuhttit jápmin son gii leat jápmin váldi , beargalat , ja luoitit luovus buohkat guhte jápmin ballu leat eallinahki leat šlávva . ii son leat atnit fuolla eŋgel , muhto abraham nálli . danne son fertet juohke dáfus šaddat viellja láhkásaš , vai sáhttit váibmoláđis ja oskkáldas bajimušbáhppa ipmil ovddas soabahit álbmot suddu . go son ieš leat gillát ja geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL , de sáhttit veahkehit dat guhte geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL . dan dihtii , bassi oskuguoibmi , guhte leat oasálaš albmi+N+Der1+Der/laš rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi , geahččat jesus gii mun dovddastit apoasttal ja bajimušbáhppa . son leat oskkáldas hearrá guhte ásahit son , nugo movsses leat oskkáldas oppa ipmil viessu , muhto jesus leat ánssášit ollu stuoris gudni go movsses , nugo viessu huksejeaddji ge gudnejahttit+V+TV+Der2+Der/PassL eambbo go viessut . juohke viessu leat soamis hukset , muhto ipmil leat hukset buot . ja movsses leat gal oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL bálvalit+V+TV oppa ipmil viessu duođaštit dat , mii maŋŋil galgat sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto kristus leat nugo bárdni gii háldu leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil viessu . dát viessu leat mun , jos mun loahppa rádjái bissut nannosit dat roahkkatvuohta ja rápmi mii mun doaivva addit mun . dan dihtii , nugo bassi_vuoigŋa cealkit . jos don otná beaivi gullat son jietna , de ii buoššudit váibmu nugo dalle go čuožžilit mun vuostái , dat beaivi go geahččalit mun meahcci . doppe don vánhen bidjat mun geahččalus ja hástalit mun , vaikko leat njealljelogi jahki oaidnit mun dahku . dan dihtii mun moaráhuvvat dat sohkagoddi ja cealkit . álelassii son čádjádallat váibmu , ii ge dovdat mun geaidnu . de mun vuordnut moarri . son ii goasse beassat mun vuoiŋŋadus . váruhit , oskuguoibmi , ii okta don leat bahá ja eahpeoskkolaš váibmu nu_ahte son jorralit ealli ipmil eret . muhto rávvet guhtet guoibmi juohke beaivi nu guhká go sátni otná beaivi leat fápmu , amas okta don jorralit suddu fillehus ja buoššut . mun han leat šaddat oassi+N+Der1+Der/laš kristus , jos loahppa rádjái bissut nannosit dat luohttámuš mii mun leat juo álgu rájes . čála nappo cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL . jos don otná beaivi gullat son jietna , de ii buoššudit váibmu nugo dalle , go čuožžilit mun vuostái . gii dat leat guhte gullat , muhto almmatge stuimmáskit . ii go dat leat buohkat gii movsses doalvut eret egypt . gii leat ipmil moarri njealljelogi jahki . ii go dat gii suddudit ja gii rumaš dasto báhcit meahcci . ja gii son vuordnut ahte ii son beassat son vuoiŋŋadus . ii go dat guoskat dat guhte leat eahpegulolaš . mun nappo fuomášit ahte son eahpeosku hehttet son beassat vuoiŋŋadus . nu guhká go mun ain leat lohpádus beassat ipmil vuoiŋŋadus , de váruhit amas okta don báhcit mátki . dasgo buorre sáhka leat sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL mun nugo son . son ii goittotge atnit makkárge ávki dat sátni mii gullet , dasgo ii vuostáiváldit dat osku . muhto mun guhte oskut , beassat lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL vuoiŋŋadus , nugo son leat cealkit . ja mun vuordnut moarri . son ii goasse beassat mun vuoiŋŋadus . nu son cealkit , vaikko son dahku leat leat gárvvis máilbmi vuođđudit rájes . čihččet beaivi birra han leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL ná . čihččet beaivi ipmil vuoiŋŋastit buot dat mii son leat dahkat . muhto cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL maiddái . son ii goasse beassat mun vuoiŋŋadus . lea goittot vissis ahte muhtun beassat dohko . son gii buorre sáhka sárdnut+V+TV+Der2+Der/PassL vuosttaš , ii beassat dohko eahpegulolašvuohta dihtii . dan dihtii ipmil mearridit ođas beaivi , mii leat otná beaivi , ja son cealkit ollu maŋŋelis dávvet bokte nugo leat namuhit+V+TV+Der2+Der/PassL ovdalis . jos don otná beaivi gullat son jietna , de ii buoššudit váibmu . jos josva leat doalvut son dat vuoiŋŋadus , de ipmil ii leat maŋŋelis namuhit eará beaivi . ipmil álbmot leat nappo ain vuordda sábbátvuoiŋŋadus . dat guhte leat beassat son vuoiŋŋadus , oažžut vuoiŋŋastit buot dahku nugo ipmil ge vuoiŋŋastit . viggo mun ge beassat dat vuoiŋŋadus , amas okta jorralit seammá eahpegulolašvuohta dihtii . ipmil sátni leat ealli ja fápmu+N+Der1+Der/laš ja bastil go guokte miehkki . dat čuohpastit nu čieŋal ahte luddat siellu ja vuoigŋa , lađas ja ađa ja dubmet váibmu jurdda ja árvalus . ipmil ii sáhttit čiehkat okta sivdnádus . buot leat álás ja rabas son čalbmi ovddas gii mun fertet dahkat lohku . go juo mun leat stuoris bajimušbáhppa , jesus , ipmila_bárdni , guhte leat mannat albmi čađa , de bissut nannosit dát dovddastus . ii mun leat dakkár bajimušbáhppa guhte ii sáhttit árkkálmastit mun headju+Der3+Der/vuohta , muhto dakkár guhte leat seammá láhki geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL go mii ge , datte suddu haga . loaiddastit dat dihtii roahkkatvuohta árbmu truvdnu ovdii , vai oažžut váibmoláđisvuohta ja árbmu , nu_ahte gávdnat veahkki riekta áigi . juohke bajimušbáhppa gii válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL olmmoš gaskkas , ásahit+V+TV+Der2+Der/PassL ovddastit son ipmil ovddas ja buktit attáldat ja oaffar son suddu ovddas . danne go son leat ieš ge headju , de son sáhttit leat váibmoláđđi diehtemeahttun ja čádjidit+V+IV olmmoš , ja dat headju+Der3+Der/vuohta dihtii son galgat oaffaruššat suttuoaffar sihke ieš ja álbmot ovddas . dát árvu ii okta váldit ieš , muhto bajimušbáhppa rávkat ipmil , nugo son rávkat aron ge . seammá láhki ii kristus ge bajidit ieš bajimušbáhppa , muhto son bajidit son guhte cealkit son . don leat mun bárdni , mun leat riegádahttit don odne . ja nubbi sajis . don leat báhppa agálašvuohta , melkisedeka báhppavuohta mielde . go jesus eallit dáppe eanan alde , de oaffaruššat rohkos ja átnut čuorvvas ja ganjal veahkki son , gii leat fápmu beastit son jápmin , ja son gullat+V+TV+Der2+Der/PassL ipmilbalolašvuohta dihtii . vaikko son leat bárdni , de fertet oahppat gulolašvuohta gillámuš . go son leat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL ollis , de buktit agálaš bestojupmi buohkat guhte jeagadit son , ja ipmil gohčodit son bajimušbáhppa melkisedek báhppavuohta mielde . dát birra mun sáhttit cealkit ollu , muhto leat lossat čilget dat don , dasgo don leat šaddat hillján gullat . don leat galgat šaddat oahpaheaddji áigá juo , muhto don dárbbašit gis ieš muhtun gii oahpahit don ipmil sátni álgoášši . don leat šaddat dakkár gii dárbbašit fas mielki , ii ge gierdat álbmái biebmu . dasgo juohkehaš guhte ain biebmat+V+TV+Der2+Der/PassL mielki , leat ain mánná , ii ge sáhttit áddet vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta sátni . muhto álbmái biebmu leat ollis olmmoš gii leat hárjehit ieš dat ja oahppat earuhit buorri bahá . guđđot nappo dat mii álgu oahppat kristus birra , ja joatkit+V+TV+Der/PassS rávis olmmoš oahpahit+V+TV+Der2+Der/eapmi . ii mun áigut ođđasit ásahit vuođđu go oahpahit+V+TV+Der3+Der/goahti dakkár ášši nugo jorgalus jápmadahku eret , osku ipmil , gásta , gieđaidbidjan , jábmi bajásčuožžileapmi ja agálaš duopmu . dát mun dáhttut dahkat , jos ipmil dat sállat . dasgo go olmmoš oktii leat čuvget+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ja muosáhit albmi+N+Der1+Der/laš attáldat , šaddat oassi+N+Der1+Der/laš bassi_vuoigŋa , muosáhit ipmil buorre sátni ja vásihit boahttevaš máilbmi fápmu , muhto de leat luohpat osku , dalle leat veadjemeahttun oahpistit son ođas jorgalus . dasgo son ieš russiinávlet fas ipmila_bárdni ja dahkat son buohkat bilku . go eanan njammat dat arvi mii dávjá njuoskadit dat ja addit gilvit+V+TV+Der2+Actor šaddu , de dat oažžut ipmil buressivdnádus . muhto jos dat šaddadit bastilislátnjá ja gáskálas , de dat ii dohkket mihkkege ja leat garuhus lahka ja loahpas boaldit+V+TV+Der2+Der/PassL . mun leat goit vissis dat ahte don dilli , ráhkis , leat buorre , ja ahte bestojupmi vuordit don , vaikko_mii sárdnut ge ná . ii han ipmil leat vanhurskkismeahttun nu_ahte vajáldahttit don bargu ja dat ráhkisvuohta mii leat čájehit son , go leat bálvalit son bassi olmmoš ja ain bálvalit son . mun dáhttut juohkehaš don ain čájehit seammá áŋgirvuohta loahppa rádjái dassá go don doaivva ollašuvvat , ii šaddat fuollameahttun , muhto vai čuovvut son ovdamearka guhte oskut ja vuordit gierdavaš+A+Der2+Der/at ja danne árbet dat mii ipmil leat lohpidit . go ipmil addit lohpádus abraham , de vuordnut ieš namma , dasgo ii leat okta son stuoris , gii namma son leat vuordnut . son vuordnut . duođaid , mun buressivdnidit don valljugasat ja lasihit don nálli . abraham vuordit gierdavaš+A+Der2+Der/at ja oažžut dat mii leat lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL son . olmmoš gal vuordnut soames namma gii leat ieš stuoris , ja válli nannet ášši ja loahpahit buot nággu . dan dihtii ipmil nannet lohpádus válli go háliidit čájehit čielggas+A+Der2+Der/at son gii lohpádus guoskat , ahte son árvalus ii nuppástuvvat . dát guokte rievdameahttun ášši mii dáhkidit ahte ipmil ii gielistit , roahkasmahttit mun guhte leat báhtarit son dorvu , ja arvvosmahttit mun doallat gitta dat doaivva mii leat lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL mun . dat doaivva leat mun siellu áŋkor . dat leat nanus ja vissis ja ollit gitta ovdaloavdda siskkobeallái . dohko jesus mannat mun ovddasmanni , go son šaddat bajimušbáhppa gii báhppavuohta leat agálaš , melkisedeka báhppavuohta mielde . dát melkisedek leat salema gonagas ja allat ipmil báhppa . son boahtit abraham ovddal ja buressivdnidit son go dát leat boahtit ruoktot maŋŋil go leat vuoitit gonagas . abraham addit son logádas buot sálaš . melkisedek namma mearkkašit ovddimustá vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta gonagas , ja dasto son leat salema gonagas , mii mearkkašit ráfi gonagas . son ii leat áhčči , ii eadni ii ge sohkalohku , ii ge son eallinbeaivi leat álgu ii ge loahppa . son leat ipmila_bárdni láhkásaš , ja son bissut álelassii báhppa . fuomášit man stuoris son leat . velá máttaráhčči abraham ge addit son buorre oassi sálaš logádas . dat levi maŋisboahtti guhte leat ásahit+V+TV+Der2+Der/PassL báhppa , galgat láhka mearrádus mielde čoaggit logádas álbmot , álbmotguoibmi , guhte leat maiddái abraham nálli . muhto melkisedek guhte ii lohkat+V+TV+Der2+Der/PassL son sohkagoddi , váldit logádas abraham ja buressivdnidit son , vaikko abraham leat juo oažžut ipmil lohpádus . lea čielggas ahte buressivdnidit+V+TV+Der2+Actor leat allat árvu go dat gii oažžut buressivdnádus . muđuid gal jápmu+N+Der1+Der/laš olmmoš čoaggit logádas , muhto dál váldit logádas vuostái olmmái guhte čála duođaštus mielde eallit agálaččat . velá levi ge , logádas čoaggi , máksit muhtun láhki ieš logádas abraham bokte . vaikko son ii leat vel riegádit , de leat goit máttar abraham alimat dalle go melkisedek boahtit abraham ovddal . jos juo levi sohka báhppavuohta , mii vuođul israel álbmot addit+V+TV+Der2+Der/PassL láhka , leat doalvut ollisvuohta , manne dalle dárbbašit vel čuožžilit nubbi báhppa , gii báhppavuohta leat melkisedek báhppavuohta mielde ii ge aron . jos báhppavuohta nuppástuvvat , de láhka ge fertet nuppástuvvat . son gii dás leat sáhka , gullat eará čearda , mii ii leat okta doaimmahit áltárbálvalus . buohkat han diehtit ahte hearrá boahtit juda čearda , ii ge movsses leat sárdnut mihkkege dát čearda báhppavuohta birra . buot dát šaddat ain čielggas go čuožžilit melkisedek láhkásaš ođas lágán báhppa , guhte ii leat šaddat báhppa olmmošlaš láhka árbenjuolggadus mielde , muhto nohkameahttun eallin fápmu . son birra leat duođaštit+V+TV+Der2+Der/PassL . don leat báhppa agálašvuohta , melkisedeka báhppavuohta mielde . nu heaittihit+V+TV+Der2+Der/PassL ovddit mearrádus , dasgo dat leat heittot ja ávkkeheapme , ii han láhkka leat ollašuhttit mihkkege . dat sadjái mun leat oažžut buorre , doaivva mii addit mun vejolašvuohta lahkanit ipmil . dát dáhpáhuvvat ipmil válli mielde . levi sohkagoddi olmmái šaddat báhppa válli haga , muhto jesus báhppavuohta nannet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL válli , dát sátni . hearrá leat vuordnut ii ge gáhtat dat . don leat báhppa agálašvuohta . dás mun oaidnit man ollu buorre leat šaddat dat lihttu mii jesus dáhkidit . eará báhppa mearri leat dađistaga lassánit go jápmin leat hehttet son joatkit báhppa . muhto jesus bissut agálašvuohta , dasgo son báhppavuohta leat nohkameahttun . danne son sáhttit ollis beastit son guhte son bokte boahtit ipmil lusa , go son eallit agálašvuohta ja rohkadallat son ovddas . dákkár bajimušbáhppa mun dárbbašit gii leat bassi , vigiheapme , duolvadit , earuhit+V+TV+Der2+Der/PassL suddu+N+Der1+Der/laš ja alidit+V+TV+Der2+Der/PassL albmi badjel . son ii dárbbašit eará bajimušbáhppa láhki beaivválaččat oaffaruššat vuos ieš suddu ovddas ja dasto álbmot suddu ovddas . dasgo son leat juo gearddi oaffaruššat , go oaffaruššat ieš . láhka ásahit bajimušbáhppa olmmoš guhte leat headju , muhto válli sátni mii boahtit láhka maŋŋil , ásahit bajimušbáhppa bárdni guhte agálaš áigi leat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL ollis . váldoášši mii dál leat sáhka , leat dát . mun leat dakkár bajimušbáhppa guhte čohkkát albmi allatvuohta truvdnu olgeš bealde . son doaimmahit báhpabálvalus bassi báiki , duohta lihttogoahti , mii ii leat cegget olmmoš , muhto hearrá ieš . juohke bajimušbáhppa leat bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL oaffaruššat ipmil sihke attáldat ja njuovvanoaffar , ja danne leat dárbbašlaš ahte maiddái mun bajimušbáhppa leat juoga mii sáhttit buktit oaffar . jos son leat eanan alde , de son ii leat oppa báhppa ge , dasgo dáppe leat juo dakkár guhte oaffaruššat láhka mielde . son bálvalus leat goittot dušše albmi+N+Der1+Der/laš bálvalus govva ja suoivva , nugo cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL movsses ge go son galgat cegget lihttogoahti . ane fuolla dat ahte dahkat buot dat ovdagovva mielde mii čájehit+V+TV+Der2+Der/PassL don várri alde . muhto mun bajimušbáhppa leat oažžut sakka stuoris doaibma , go son maiddái leat buorre lihttu gaskaolmmái , dakkár lihttu mii leat vuođđudit+V+TV+Der2+Der/PassL buoret lohpádus ala . dasgo jos juo vuosttaš lihttu leat leat láitemeahttun , de ii leat dárbbašit+V+TV+Der2+Der/PassL ođas lihttu . dasgo ipmil láitit álbmot go cealkit . geahččat , beaivi boahtit , cealkit hearrá , go mun dahkat ođas lihttu israel viessu ja juda viessu . dat ii leat seammá lágán lihttu go dat mii mun dahkat son máttar dalle go váldit son giehta ja doalvut son eret egypt . son ii bissut mun lihttu , ja danne ii mun ge atnit fuolla son , cealkit hearrá . muhto dát lihttu mun dahkat israel álbmot dat beaivi maŋŋil , cealkit hearrá . mun bidjat láhka son miella ja čállit dat son váibmu . mun leat son ipmil , ja son leat mun álbmot . dalle ii okta šat oahpahit ránnjá , ii ge okta oahpahit álbmotguoibmi sátni . oahppa dovdat hearrá . dalle son buohkat , uhcci stuoris , dovdat mun . mun addit ándagassii son vearredahku ii ge šat goasse muitit son suddu . sártnodit ođas lihttu birra ipmil čájehit ahte vuosttaš lihttu leat boarásmuvvat . ja dat mii boarásmuvvat ja oamásmuvvat , leat juo nohkat+V+IV+Der3+Der/goahti . vuosttaš lihttu leat nappo ipmilbálvalus njuolggadus ja bassi báiki dáppe eanan alde . cegget+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL goahti man ovddit latnja leat ginttaljuolgi , beavdi ja oaffarláibi . dát oassi gohčodit bassit . nubbi ovdaloavdda duohken leat dat latnja mii gohčodit buot bassi . doppe leat golli suovasáltár ja lihttu árka , mii leat skoađastit+V+TV+Der2+Der/PassL golli . árka leat gollelihtti mii siste leat mánna , aron soabbi mii šaddat iđut , ja lihttu távval . árka bajábealde leat hearvásvuohta keruba suoivanastit+V+TV+Der3+Der/n soabahansadji . buot dát ii dárbbašit dál čilget nu dárkil+A+Der2+Der/at . nu leat nappo buot ásahit+V+TV+Der2+Der/PassL . goahti ovddit latnja fitnat báhppa beaivválaččat go doaimmahit ipmilbálvalus . muhto goahti nubbi latnja beassat dušše bajimušbáhppa , ja son ge dušše oktet jahki . dalle son fertet álo leat mielde varra mii son oaffaruššat ieš ja álbmot meaddádus ovddas mii son leat dahkat diehtemeahttunvuohta . nu bassi_vuoigŋa čájehit ahte geaidnu buot bassi ii leat vel rahpat+V+TV+Der2+Der/PassL , nu guhká go goahti ovddit latnja bissut . buot dát govvidit dálá áigi . attáldat ja oaffar gal buktit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto dat ii sáhttit dahkat ollis son guhte oassálastit ipmilbálvalus vai son oamedovdu buhtásmuvvat . dát leat dušše olgguldas ásahus , nugo biebmu , juhkamuš ja juohke lágán buhtistannjuolggadus ge , ja bissut dušše dassážii go riekta lágádus ásahit+V+TV+Der2+Der/PassL . muhto go kristus boahtit dálá buorre bajimušbáhppa , de mannat stuoris ja dievaslaš goahti čađa , mii ii leat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL giehta , ii ge gullat sivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL máilbmi . son mannat dušše oktii sisa buot bassi , ii bohkká ja burrogálbi varra , muhto ieš varra , ja nu son leat buktit mun agálaš lonástus . jos juo bohkká ja vuoksá varra ja guigu gutna mii riškkuhit+V+TV+Der2+Der/PassL buhtismeahttun ala , buhtistit olmmoš olgguldasat , de dađe buorebut buhtistit ge kristus varra . agálaš vuoigŋa boktit son leat oaffaruššat ieš láitemeahttun oaffar ipmil ja buhtistit mun oamedovdu jámas dahku eret vai mun sáhttit bálvalit eallit ipmil . dan dihtii kristus leat boahtit ođas lihttu gaskaolmmái vai son guhte leat rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL , oažžut lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL agálaš árbi , go son jápmin lonistit dat rihkkun mii leat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL vuosttaš lihttu áigi . dasgo gos testamenta leat , galgat álo sáhttit duođaštit duohta testamenta dahkat jápmin . testamenta han boahtit fápmu easkka go dat dahkki jápmit ; nu guhká go dat dahkki eallit , dat ii leat fápmu . danne ii vuosttaš lihttu ge sáhttit ásahit varra haga . go movsses leat lohkat oppa álbmot buot láhka báhkkon , de váldit burrogálbi ja bohkká varra ja čáhci , skárllatruoksat ullu ja iissot ja riškkuhit dat láhka girji ja oppa álbmot ala ja cealkit . dát leat dat lihttu varra mii ipmil leat dahkat don . seammá láhki son riškkuhit varra lihttogoahti ja buot gaskaoapmi mii atnit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmilbálvalus . láhka mielde goasii buot buhtistit+V+TV+Der2+Der/PassL varra , dasgo ándagassii addojupmi ii leat , jos ii golggahit+V+TV+Der2+Der/PassL varra . albmi+N+Der1+Der/laš diŋga govva fertet nappo buhtistit+V+TV+Der2+Der/PassL dát láhki , muhto albmi+N+Der1+Der/laš diŋga ieš fertet buhtistit+V+TV+Der2+Der/PassL ain buorre oaffar . dasgo kristus ii mannat bassi báiki mii leat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL giehta . dat leat dušše duohta bassi báiki govva . son baicca mannat albmi vai loaiddastit ipmil muohtu ovdii mun ovddas . ii son mannat albmi oaffaruššat ieš eatnat geardi , nugo bajimušbáhppa dahkat juohke jahki go doalvut buot bassi varra mii ii leat ieš varra . muđuid han kristus leat galgat gillát jápmin máŋga geardde máilbmi vuođđudit rájes . muhto dál son leat boahtit máilbmi dušše oktii , áigi loahppa , sihkkut eret suddu oaffar . juohke olmmoš oassi leat oktii jápmit ja dasto dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . seammá láhki kristus leat oktii oaffaruššat+V+TV+Der2+Der/PassL vai váldit eret eatnagat suddu , ja son almmustuvvat nubbi geardde , ja dalle ii šat suddu dihtii , muhto beasti son guhte leat vuordit son . láhka leat nappo dušše boahtteáigi buorre suoivva , ii ge dat duohta govva . seammá oaffar oaffaruššat+V+TV+Der2+Der/PassL álelassii jahki jahki , muhto láhka ii sáhttit goasse dahkat ollis son guhte loaiddastit dat ipmil muohtu ovdii . muđuid han oaffaruššat+V+TV+Der3+Der/n leat loahpahit+V+TV+Der2+Der/PassL . jos ipmilbálvalus oassálastit leat juo oktii buhtistit+V+TV+Der2+Der/PassL , de son ii leat šat suddu oamedovdu alde . muhto oaffar baicca muittuhit suddu jahkásaččat , dasgo leat veadjemeahttun ahte vuoksá ja bohkká varra váldit eret suddu . danne kristus cealkit boahtit máilbmi . njuovvanoaffar ja attáldat don ii háliidit , muhto don dahkat mun rumaš . boaldinoaffar ja suttuoaffar ii leat don miella mielde . dalle mun cealkit . geahččat , mun leat boahtit , nugo mun birra leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL girjegearru , ollašuhttit+V+TV+Der2+Actor don dáhttu , ipmil . son cealkit nappo vuos . njuovvanoaffar ja attáldat , boaldinoaffar ja suttuoaffar don ii dáhttut , dat ii leat don miella mielde , vaikko dat oaffaruššat+V+TV+Der2+Der/PassL láhka mielde . muhto dasto son cealkit . geahččat , mun leat boahtit ollašuhttit don dáhttu . son nappo heaittihit ovddit lágádus ja ásahit nubbi . dát dáhttu mielde mun leat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL bassi dušše okta áidna oaffar , go jesus kristus rumaš oaffaruššat+V+TV+Der2+Der/PassL . juohke báhppa doaimmahit beaivválaččat ipmilbálvalus ja oaffaruššat álo seammá oaffar , mii ii goit sáhttit goasse váldit eret suddu . kristus leat oaffaruššat okta suttuoaffar mii bissut agálaččat ja leat čohkánit ipmil olgeš giehta beallái . doppe son ain vuordit dassážii go son vašálaš bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL son juolgi vuloš , dasgo son leat dušše okta oaffar dahkat agálaččat ollis son guhte dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL bassi . dát duođaštit mun maiddái bassi_vuoigŋa . vuos ná . dát lihttu mun dahkat son dat beaivi maŋŋil , cealkit hearrá . mun bidjat láhka son váibmu ja čállit dat son miella . ja dasto . son suddu ja vearredahku mun ii áigut muitit šat goasse . gos suddu leat ándagassii addit+V+TV+Der2+Der/PassL , doppe suttuoaffar ii šat dárbbašit+V+TV+Der2+Der/PassL . oskuguoibmi , mun leat nappo roahkkatvuohta jesus varra bokte loaiddastit buot bassi . son leat rahpat mun ođas , ealli geaidnu mii mannat ovdaloavdda čađa , mii leat son rumaš . go mun leat dakkár stuoris báhppa gii háldu leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil viessu , de loaiddastit buot bassi duođalaš váibmu ja osku vissis+A+Der3+Der/vuohta , nu_ahte mun váibmu leat riškkuhit+V+TV+Der2+Der/PassL buhtis bahá oamedovdu ja rumaš bassat+V+TV+Der2+Der/PassL buhtis čáhci . doallat+V+TV+Der/PassS nannosit gitta doaivva mii mun dovddastit , dasgo dat guhte leat addit mun lohpádus , leat oskkáldas . vuhtiiváldit guhtet guoibmi ja ávžžuhit guhtet guoibmi ráhkisvuohta ja buorre dahku . allut hilgut searvegoddi čoagganeapmi , nugo muhtun leat vierru , muhto arvvosmahttit+V+TV+Der/PassS guhtet guoibmi , dađe eanet+A+Comp+Der2+Der/at go oaidnit beaivi lahkanit . jos mun suddudit mieleavttus vel dalle ge go leat oahppat dovdat duohtavuohta , de ii leat šat mihkkege oaffar mii soabahit mun suddu . dalle vuordit hirbmatlaš duopmu ja buollit+V+IV+Der2+Actor áŋgirvuohta mii duššadit dat , guhte čuožžut ipmil vuostái . son guhte hilgut movsses láhka , dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL jápmin árkkálmastinvuohta haga guokte dahje golbma duođaštit+V+TV sátni mielde . man ollu garas ráŋggáštus ánssášit ge don miella son guhte duolbmat ipmila_bárdni juolgi vuollái ja eahpegudnejahttit lihttu varra , mii son ieš leat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL bassi , ja heahppašuhttit árbmu vuoigŋa . mun han dovdat son guhte leat cealkit . mun gullat mávssahit+V+TV+Der2+Der/eapmi , ja mun áigut mávssahit , ja maiddái . hearrá dubmet álbmot . suorggatlaš leat gahččat eallit ipmil giehta . muitit mo leat ovdal , dalle go don leat aiddo beassat čuovggas . dalle don gierdat ollu garas gillámuš . muhtun hiddjidit ja áŧestit don eará oaidnut , ja muhtun don leat oasálaš guoibmi garas oassi . don gillát dat guhte leat giddagas , don dohkkehit illu ahte don opmodat rivvet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , dasgo diehtit ahte oamastit buorre opmodat mii bistit . ii nappo bálkestit eret roahkkatvuohta , dasgo dat oažžut stuoris bálká . don dárbbašit stuoris gierdavašvuohta , vai sáhttit ollašuhttit ipmil dáhttu ja oažžut dat mii leat lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL don . dasgo . oanehaš áigi vel , duššat oanehaš áigi , de boahtit son guhte galgat boahtit , ii ge son ádjánit . mun vanhurskkis bálvaleaddji oažžut eallit go oskut , muhto jos luohpat , de mun siellu ii dohkkehit son . mun ii gullat son guhte geassádit ja mannet gáđohus , muhto son guhte oskut ja beastit siellu . osku leat vissis+A+Der3+Der/vuohta dat mii doaivut+V+TV+Der2+Der/PassL , ja dorvu dat mii ii oidnot . dan osku dihtii máttar oažžut buorre duođaštus . osku dihtii mun áddet ahte máilbmi leat sivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil sátni bokte , nu_ahte oaidnu+N+Der1+Der/laš leat riegádit oaidnemeahttun . osku dihtii abel oaffaruššat ipmil buorre oaffar go kai ja oažžut ipmil dat duođaštus ahte leat vanhurskkis son attáldat dihtii . oskut son sárdnut vel dál ge vaikko leat jápmit . osku dihtii henok váldit+V+TV+Der2+Der/PassL eret , ii oaidnit jápmin . dasto son ii leat šat , dasgo ipmil váldit son eret . ovdal go váldit+V+TV+Der2+Der/PassL eret , de son leat oažžut duođaštus ahte dohkket ipmil . osku haga leat almmatge veadjemeahttun dohkket son . dat guhte loaiddastit ipmil ovdii , fertet oskut ahte ipmil leat ja ahte son bálkkašit son guhte ohcat son . osku dihtii noa oažžut almmuhus ipmil dat mii ii leat vel oaidnit+V+TV+Der3+Der/n , ja ipmilbalolašvuohta son ráhkadit árka beastit buot son dállu olmmoš . osku dihtii son šaddat máilbmi duopmu ja árbet ieš dat vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta mii boahtit osku . osku dihtii abraham leat gullu+N+Der1+Der/laš go rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL . son vuolgit dat eanan mii leat lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL son árbeeana . son vuolgit mátki diehtit gosa leat mannat . osku dihtii abraham ásaiduvvat vieris lohpádus eanan ja orrut doppe goahti issát ja jáhkob , guhte leat seammá lohpádus árbbolaš . dasgo abraham vuordit dat gávpot mii leat nanus vuođđu ja mii ipmil leat hukset ja sivdnidit . osku dihtii sárá oažžut vel fápmu šaddat áhpeheapme , vaikko son sahkanit áigi leat juo vássit , go son atnit luohtehahtti son gii leat lohpidit . dan dihtii boahtit dat okta olmmái , velá boarásmuvvat olmmái , maŋisboahtti nu eatnagat go albmi násti ja nu lohkameahttun go mearragáddi sáttočalbmi . osku dát buohkat jápmit oažžut dat mii leat lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL son . son leat dušše guhkkin oaidnit dat ja dearvvahit dat illu ja dovddastit ahte leat guossi ja vieris eanan alde . dat guhte sárdnut ná , čájehit ieš áibbašit vánheneanan . muhto jos son jurdda leat leat dat eanan gos leat vuolgit , de gal leat sáhttit máhccat dohko . muhto son váinnuhit buorre , albmi+N+Der1+Der/laš vánheneanan . dan dihtii ii ipmil ge heahpanaddat son , muhto suovvat son gohčodit ieš ipmil , dasgo son leat gárvvistit gávpot son várás . osku dihtii abraham buktit issát oaffar go geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL . son leat gárvvis oaffaruššat áidna bárdni , vaikko leat oažžut lohpádus , ja son leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL . issát nálli gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL don mánná . dasgo son jurddašit ahte ipmil leat fápmu bajásčuoččáldahttit vel jábmi ge , ja nu son oažžut bárdni ruovttoluodda , bajásčuožžilit veardádusgovva . osku dihtii issát buressivdnidit jáhkob ja esau , boahtteáigi várás . osku dihtii jáhkob buressivdnidit guktot jovsset bárdni go leat jápmit , ja rohkadallat njahkut soabbegeahči vuostái . osku dihtii jovsset sárdnut , go leat lahka jápmit , ahte israel álbmot vuolgit oktii eret egypt ja mearridit mii son dákti galgat dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL . osku dihtii movsses vánhenguovttos atnit bárdni čiegus golbma mánnu . son oaidnit ahte mánná leat čáppis , ii ge ballat gonagas gohččun . osku dihtii movsses biehttalit rávis olmmoš gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/n farao nieida bárdni . son atnit buorre gillát oktan ipmil álbmot go ohcat suddu návddašeapmi oanehaš bodda . son atnit kristus hiddjádus stuoris riggodat go egypt dávvir , dasgo son vuordit lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL bálkkašupmi . osku dihtii son vuolgit egypt ii ge ballat gonagas moarri . son bissut nanus dego leat oaidnit son guhte leat oaidnemeahttun . osku dihtii son ásahit beassážat ja riškkuhit varra amas sorbmet+V+TV eŋgel guoskkahit israellaš vuosttašriegádeaddji . osku dihtii israellaš mannat ruksesmearra čađa dego goikat eanan mielde , muhto go egyptalaš geahččalit dat , de heavvanit . osku dihtii jeriko muvra gahččat go álbmot leat vázzit dat birra čieža beaivi . osku dihtii fuorrá rahab vealtat jápmin oktan eahpegulolaš , dasgo son leat váldit dihtoštit+V+TV+Der2+Actor vuostái ráfi . maid ba dát vel lasihit . mun nohkat áigi , jos muitalit gideon , baraka , samsona ja jefta , dávvet , sámmol ja profehta birra . osku dihtii son vuoitit riika , doalahit riekti ja beassat oaidnit lohpádus ollašuvvat . son notkat ledjon njálbmi , jáddadit njivžut dolla ja garvit miehkki ávju . son leat headju , muhto gievrut , šaddat fápmu+N+Der1+Der/laš soađis , ja báhtarahttit vašálaš veahka . muhtun nisu oažžut jábmi eallin ruovttoluotta go son bajásčuožžilit . eará biinnidit+V+TV+Der2+Der/PassL ja biehttalit gádjat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/n , danne_go háliidit buorre bajásčuožžileapmi . eará fas muosáhit bilku ja roaiská , velá láhkki ja giddagas ge . son geađgádit jámas , sahát guokte oassi ja sorbmet miehkki . son fertet johtalit sávza ja gáiccanáhkki gárvu , son gillát vádjitvuohta , áŧestit+V+TV+Der2+Der/PassL ja illástit+V+TV+Der2+Der/PassL . son leat menddo buorri dát máilbmi , ja nu son fertet vádjolit meahcci ja várri ja ása bákteráigi ja eananroggi . ja vaikko dát buohkat leat oažžut buorre duođaštus go oskut , de almmatge ii oažžut dat mii leat lohpidit+V+TV+Der2+Der/PassL . dasgo ipmil leat vurket ain buorre mun várás , ii son šaddat ollis mun haga . go mun birra leat nu stuoris joavku duođašteaddji , de bidjat+V+TV+Der/PassS eret buot noađđi mii hehttet mun ja suddu mii_nu álkit cieggat mun . vihko áŋgirvuohta gitta loahppa rádjái dat gilvu mii mun leat ovddabealde , geahččat jesus , guhte ásahit ja ollašuhttit osku , ja guhte boahttevaš illu dihtii gierdat ruossa gillámuš beroštit heahpat ja dál čohkkát ipmil truvdnu olgeš bealde . jurddašit son guhte gierdat suddu+N+Der1+Der/laš garas vuosteháhku ii massit roahkkatvuohta ja hearddohuvvat . don ii leat vel šaddat golggahit varaidea soahti suddu vuostái . don leat vajáldahttit dát ráva mii sárdnut don nugo mánná . mánáš , ii uhcášit hearrá bagadus , ii hearddohuvvat go son bagadit don , dasgo gii hearrá ráhkistit , son son bagadit , ja son risset juohkehaš gii váldit mánná . don gillámuš leat bagadus . ipmil meannudit don nugo mánná . sáhttit go leat dakkár mánná , gii ii áhčči bagadit . jos don nappo ii leat bagadit+V+TV+Der2+Der/PassL , nu buohkat eará , de don leat juolgemánná ii ge riekta mánná . go mun eatnanlaš áhčči bagadit mun , de mun atnit son árvu . ii go mii vel ollu eanebut galgat leat vuoigŋa+N+Der1+Der/laš áhčči vuolibuš , vai eallit . dasgo mun áhčči bagadit mun dušše oanehaš áigi várás ja nugo son miella orrut buorre , muhto ipmil dahkat dat mun ávki vai mun šaddat oassi+N+Der1+Der/laš son bassivuohta . buot bagadus gal orrut leat eambbo moraš go illu nu guhká go dat bistit , muhto dat šaddadit ráfi ja vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta son guhte leat bagadit+V+TV+Der2+Der/PassL . nannet nappo váibat giehta ja vuoimmehuvvat čibbi . johtit njuolgat bálggis , ii skierbmá juolgi vealččihit , muhto vai dat buorránit . váinnuhit ráfi buohkat ja dat bassivuohta mii haga ii okta oažžut oaidnit hearrá . váruhit amas okta báhcit oaseheapme ipmil árbmu , amas mihkkege vahátlaš bahčavuohta ruohtas beassat šaddat ja mirkkohit eatnagat . váruhit , amas okta don eallit furrodat dahje eahpebassivuohta nugo esau , guhte okta mális ovddas vuovdit vuosttašriegádit+V+IV vuoigatvuohta . don han diehtit ahte go son dasto dáhttut buressivdnádus , de hilgut+V+TV+Der2+Der/PassL . vaikko son bivdit dat čierrut , de ii beassat dahkat buorádus . ii don leat boahtit dakkár várri lusa mii sáhttit guoskkahit giehta , gos leat njuoršudolla , čáhppat balva , seavdnjatvuohta ja riđđudálki , ii dohko gos gullat+V+TV+Der/PassS báson čuodjat+V+IV+Der3+Der/n ja jietna mii sárdnut nu_ahte guldaleaddji biehttalit gullat dat . dasgo son ii gierdat gullat dát gohččun . jos velá spire ge guoskat várri , de dat galgat geađgádit+V+TV+Der2+Der/PassL . dat oainnáhus leat nu suorggatlaš ahte movsses ge cealkit . mun ballat sakka ja doarggistit . muhto don leat boahtit sionvárri vuollái , eallit ipmil gávpot , albmi+N+Der1+Der/laš jerusalem . doppe leat duhát mielde eŋgel , ávvudančoagganeapmi ja vuosttašriegádeaddji searvegoddi , dat , gii namma leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL albmi girji . doppe leat ipmil , buohkat duopmár , ja son vuoigŋat guhte leat vanhurskkis ja dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL ollis , ja doppe leat jesus , ođas lihttu gaskaolmmái , ja riškkuhanvarra mii sárdnut beaktil+A+Comp+Der2+Der/at go abel varra . váruhit ii hilgut son guhte sárdnut+V+TV+Der2+Actor . jos son ii vealtat ráŋggáštus guhte hilgut son guhte sárdnut ipmillaš sátni eanan alde , de dađe vissis+A+Comp+Der2+Der/at mun ii vealtat dat jos jorgalit son eret gii sátni boahtit albmi . dalle son jietna lihkahit eanan , ja dál son leat lohpidit . oktii vel lihkahit eanan , ii ge dušše dat , muhto maiddái albmi . dát sátni oktii vel mearkkašit ahte buot mii leat sivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL , lihkkasit ja sirdašuvvat , vai dat mii ii lihkkasit , bissut . go mun oažžut riika mii ii lihkkasit , de leat dat dihtii giitevaš+A+Der2+Der/at ja bálvalit ipmil son dáhttu mielde ipmilbalolašvuohta ja ballu , dasgo mun ipmil leat loaktevaš dolla . bisuhit viellja+N+Der1+Der/laš ráhkisvuohta . ii vajáldahttit čájehit guosseláđisvuohta , dasgo dat láhki muhtun leat váldit guossi eŋgel diehtit dat . muitit fáŋga , dego leat son fáŋgaguoibmi ; muitit son gii illástuvvat , dego don ieš rumaš illástuvvat . atnit buohkat náittosdilli gudni , ja leat náittosseaŋga duolvadit , dasgo ipmil dubmet furrošit+V+IV+Der2+Actor ja náittosdilli rihkkut+V+TV+Der2+Actor . leat don eallingeardi ruhtaváibmil+A+Der3+Der/vuohta haga , muhto duhtat dat mii don leat . dasgo ipmil leat ieš cealkit . mun ii eisege guođđit don , ii goasse hilgut don dan dihtii mun sáhttit cealkit dorvu+N+Der1+Der/laš miella . hearrá leat mun veahkeheaddji , ii mun ballat . maid olmmoš sáhttit dahkat mun . muitit oaivámuš guhte leat sárdnidit don ipmil sátni . atnit muitu mo son eallit ja jápmit , ja váldit son osku ovdagovva . jesus kristus leat seammá ikte , odne ja agálašvuohta . ii diktit buot lágán vieris oahppu doalvut ieš čádjádus . min váibmu galgat nanosmuvvat árbmu , ii biebmu , mii ii gii leat oažžut ávki . mun leat ieš áltár , ja dat oaffar ii oažžut borrat son guhte bálvalit lihttogoahti . don han diehtit ahte go bajimušbáhppa doalvut ealli varra buot bassi suddu soabaheapmi dihtii , de dát ealli gorut boaldit+V+TV+Der2+Der/PassL šillju olggobealde . danne maiddái jesus gillát ja jápmit gávpotpoarta olggobealde , vai basuhit ieš álbmot varra . vulgot nappo son lusa šillju olggobeallái ja guoddit+V+TV+Der/PassS ieš son heahppašuhttit . ii han mun leat dáppe bissovaš gávpot , muhto mun vuordit ja áibbašit dat gávpot mii boahtit . leat dan_dihte son bokte álelassii oaffaruššat ipmil giittusoaffar , dat bavssa šaddu , mii dovddastit son namma . ii ge vajáldahttit dahkat+V+TV+Der3+Der/n buorre ja addin oapmi , dasgo dakkár oaffar leat dohkálaš hearrá . leat oaivámuš gullu+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at , doahttalit son . son gozihit don siellu , dasgo oktii son šaddat dahkat lohku don buohkat . diktit son dahkat bargu illu , ii šuohkkit+V+IV+Der2+Actor , dasgo dat leat don vahát . rohkadallat mun ovddas . mun leat vissis dat , ahte mun oamedovdu leat buhtis – mun han dáhttut álo vádjolit riekta . erenoamážit danne bivdit don ovddasrohkos vai dađe farggabut beassat ruovttoluotta don lusa . ráfi ipmil , guhte agálaš lihttu oaffarvarra bokte leat bajásčuoččáldahttit jápmin dat stuoris sávzageahčči , hearrá jesus , addit don buorre attáldat , nu_ahte sáhttit ollašuhttit son dáhttu . dahkat son ieš mun dat mii leat son miella mielde , son ja jesus kristus . son leat gudni álo ja agálašvuohta . amen . oskuguoibmi , bivdit don gierdat dát rávasátni , leat han čállit áibbas oanehaš+A+Der2+Der/at . sáhttit vel muitalit don ahte don oskuviellja timoteus leat luoitit+V+TV+Der2+Der/PassL luovus . jos son boahtit áiggil , de váldit son mielde go boahtit don lusa . dearvvuohta buot don oaivámuš , dearvvuohta buot bassi olmmoš . dearvvuohta sáddet don dat viellja , guhte leat italia eret . árbmu leat don buohkat . dearvvuohta jáhkob , ipmil ja hearrá jesus kristus bálvaleaddji , dat guoktenuppelohkái čearda mii eallit bieđggus . oskuguoibmi , atnit dat aivve illu go šaddat juohke lágán geahččalus . dasgo don diehtit ahte go osku geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL , de dat duddjot gierdavašvuohta . muhto šaddadit gierdavašvuohta ollislaš dahku , vai don leat ollis ja ollislaččat ii ge don váilut mihkkege . muhto jos ovttas don váilut viisodat , de átnut dat ipmil guhte addit buohkat miella ja soaibmat . muhto bivdit son osku , almmá eahpádus haga . dasgo dat guhte eahpidit , leat dego mearra bárru , mii biegga lihkahit ja doalvut . dakkár olmmoš ii sáhttit vuordit oažžut mihkkege hearrá , go son leat nu guokte ja stáđismeahttun vádjoleapmi . rámidit vuolidit+V+TV+Der2+Der/PassL oskuguoibmi ieš dat ahte son leat alidit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto rikkis fas dat ahte son leat váivváš , dasgo son goldnat dego lieđđi suoidni gaskkas . beaivváš badjánit boaldit+V+TV+Der2+Actor báhkka ja goldnadit suoidni , lieđđi gahččat , ja buot dat čábbodat jávkat . seammá láhki rikkis ge goldnat gasku buot doaibma . ávdugas son gii gierdat geahččalus . dasgo go son leat geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL , de oažžut eallin kruvdnu mii ipmil leat lohpidit son gii ráhkistit son . ii dadjat+V+TV+Der/PassS okta gii geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL . ipmil han geahččalit mun . dasgo bahá ii geahččalit ipmil , ii ge ipmil ieš geahččalit okta . muhto juohkehaš geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL , go son ieš anistupmi geassit ja giktalit son . go anistupmi leat sahkanit , de dat riegádit suddu , ja go suddu leat láddat , de dat riegádit jápmin . ii čádjádallat , ráhkistit oskuguoibmi . juohke buorre attáldat ja juohke ollis attáldat boahtit badjin čuovggas áhčči , gii luhtte ii mihkkege nuppástuvvat ii ge čuovga molsašuvvat seavdnjat . ieš dáhttu mielde son leat riegádahttit mun duohtavuohta sátni , vai mun leat son sivdnádus vuosttaš šaddu . ráhkis oskuguoibmi , muitit dát . leat juohkehaš johtil gullat , muhto hillján sárdnut ja hillján suhttat . dasgo olmmoš suhttu ii duddjot dat mii leat vuoigat ipmil ovddas . bidjat dasto eret buot buhtismeahttunvuohta ja bahávuohta mii leat nu valljugas , ja váldit vuollegašvuohta vuostái dat sátni mii leat gilvit+V+TV+Der2+Der/PassL don , ja mii leat fápmu beastit don siellu . dahkat dat mii sátni cealkit , ii ge duššefal gullat dat , muđuid beahttit ieš . dasgo dat gii gullat sátni ii ge dahkat dat mielde , leat olmmái láhkásaš gii geahččat ámadadju speajal . son geahčadit gal ieš , muhto vázzilit ja vajáldahttit dakkaviđe makkár son leat . muhto son guhte guorahallat friddjavuohta ollis láhka ja bissu dat , ii vajáldahttit dat mii gullat , muhto dahkat dat mielde . son šaddat ávdugas dahku . jos guhtege don gaskkas navdit ieš ipmil bálvaleaddji , muhto ii veadjit doallat njuovčča lávži , de son beahttit ieš ja son ipmilbálvalus leat dušši . ipmilbálvalus mii leat buhtis ja láitemeahttun ipmil ja áhčči čalbmi , leat veahkehit oarbbis ja leaska son heahti ja várjalit ieš duolvadit+V+TV+Der1+Der/meahttun máilbmi . oskuguoibmi , don guhte oskut hearrá jesus kristus , hearvásvuohta hearrá , ii geahččat olmmoš hápmi beallái . jurddašit ahte don čoakkalmas boahtit olmmái gii leat gárvodit čáppat bivttas ja gii leat gollet suorbma , ja nubbi gis gii leat geafi ja gárvodit duolvvas bivttas . almma don atnit stuoris árvu son gii leat čáppat bivttas ja dadjat . čohkat dát , dá leat buorre sadji , muhto geafi olmmoš don dadjat . čuožžut duo , dahje . čohkánit dát láhtti mun juolgi gurrii . ii go don dalle ráhkadit earru ieš gaskii . ii go don dalle leat šaddat duopmár gii leat bahá jurdda . gullat , ráhki oskuguoibmi . ii go ipmil leat válljet son gii leat geafi dát máilbmi , vai šaddat rikkis osku ja árbet dat riika mii son leat lohpidit son gii ráhkistit son . muhto don badjelgeahččat geafi olmmoš . ii go jur rikkis soardit don ja geassit don diggi ovdii . ii go jur son bilkidit dat buorre namma mii leat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL don badjelii . jos don ollašuhttit čála gonagaslaš láhka . don galgat ráhkistit lagamuš+A+Superl+Der2+Der/at nugo ieš , dalle dahkat riekta . muhto jos don geahččat olmmoš hápmi beallái , de suddudit , ja láhka váidit don láhkarihkku dasgo son guhte muđuid doallat ollis láhka , muhto rihkku okta báhkkon , leat rihkkut buot báhkkon . dasgo son guhte cealkit . ii galgat rihkkut náittosdilli , son cealkit maiddái . ii galgat goddit . vaikko don ii rihkkut náittosdilli , muhto goddit , dalle leat goit láhkarihkku . sárdnut ja dahkat nu son guhte dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL friddjavuohta láhka mielde . dasgo duopmu leat váibmoláđismeahttun son guhte ieš ii leat váibmoláđđi , muhto váibmoláđisvuohta birget duopmu . oskuguoibmi , mii ávki leat jos muhtun dadjat ahte son leat osku , jos son ii leat dahku . sáhttit ba dakkár osku beastit son . jurddašit jos muhtun viellja dahje oabbá ii leat bivttas ii ge beaivi+N+Der1+Der/laš biebmu . jos dalle muhtun don dadjat son . mannat dearvan , biktalit ieš ja boradit gallis , muhto ii addit son dat mii rumaš dárbbašit , mii ávki dat leat . nu leat maiddái osku . jos dat ii leat dahku , de dat leat iešalddes jápmit . muhtun veadjit dadjat . don leat osku , mun gis dahku . čájehit mun dasto osku dahku haga , de mun gis čájehit don oskut dahku . don oskut ahte ipmil leat okta . dat leat buorre . maiddái bahá vuoigŋa oskut dat ja doarggistit . ii go diehtit , jalla olmmoš , ahte osku dahku haga leat jápmit . ii go mun áhčči abraham dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis dahku dihtii go son vel bárdni issát ge bidjat oaffaráltár ala . don oaidnit ahte osku duddjot oktan son dahku , ja son osku šaddat ollis dahku . ja nu ollašuvvat dát čálasátni . abraham jáhkkit ipmil , ja danne ipmil atnit son vanhurskkis , ja son gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil ustit . don nappo oaidnit ahte olmmoš atnit+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis dahku dihtii ii ge dušše osku dihtii . ii go leat nu fuorrá rahab ge . son dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL vanhurskkis dahku dihtii , danne_go son vuostáiváldit áirras ja doalvut son olggos gávpot eará geaidnu . dasgo nugo rumaš leat jápmit vuoigŋa haga , nu leat maiddái osku ge jápmit dahku haga . oskuguoibmi , ii galle don šaddat+V+IV+Der/PassS oahpaheaddji , dasgo don diehtit ahte mun dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL garas+A+Comp+Der2+Der/at go eará . buohkat han mun guossalit dávjá . dat guhte ii guossalit sárdnut+V+TV+Der3+Der/n , leat ollis olmmái , ja nagadit doallat ollis rumaš lávži . mun han bidjat njálbmeruovdi heasta vai dat jeagadit mun , ja dalle mun sáhttit stivret heasta . velá stuoris skiipa ge , mii garas biegga dolvvodit , sáhttit stivrejeaddji stivret uhcci stivrran+N+Der1+Der/Dimin gosa dáhttut . nu leat maiddái njuovčča ; dat leat uhcci lahttu+N+Der1+Der/Dimin , muhto sáhttit rábmot sakka . smávis dolla+N+Der1+Der/Dimin sáhttit buolláhit stuoris vuovdi . maiddái njuovčča leat dolla ; mun lahttu gaskkas dat leat dego vearrivuohta máilbmi . dat nuoskkidit ollis rumaš ja buolláhit eallin riekkis , ja helvet gis buolláhit njuovčča . olmmoš sáhttit dápmat ja leat juo dápmat buot eará sivdnádus , sihke spire ja loddi , njoammu ja guolli . muhto njuovčča ii veadjit okta olmmoš dápmat ; dat leat dápmat+V+TV+Der1+Der/meahttun ja bahá , ja dat dievva leat goddit mirko . dainna mun rámidit hearrá ja áhčči , ja dainna mun garuhit olmmoš guhte leat sivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil govva mielde . seammá njálbmi boahtit sihke rámádus ja garuhus . oskuguoibmi , nu dat ii galgat leat . golgat ba gal buorre ja rihča čáhci seammá ája . oskuguoibmi , sáhttit go fiikkonmuorra šaddat oljošaddu , dahje viidnemuorra fiikkon . ii ge sálteája golgat sáivačáhci . gii leat don gaskkas viissis ja jierbmi+N+Der1+Der/laš . čájehit son dahku dat vuollegašvuohta mii gullat viisodat . muhto jos don leat bahča gáđašvuohta ja riidalanhállu váibmu , de ii rábmot ieš ii ge gielistit duohtavuohta vuostái . dakkár viisodat ii boahtit badjin , muhto leat eatnanlaš , oažži+N+Der1+Der/laš ja boahtit bahá vuoigŋa . dasgo doppe gos gáđašvuohta ja riidalanhállu ráđđet , doppe leat moivi ja buot bahá . muhto dat viisodat mii boahtit badjin , leat ovddimustá buhtis , dasto ráfi+N+Der1+Der/laš , láđis ja guoibmi , dat dievva leat váibmoláđisvuohta ja buorre šaddu , dat leat bealátkeahttá ja duođalaš . ja vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta siepman gilvit+V+TV+Der2+Der/PassL ráfi dahku ja dat addit šaddu son gii duddjot ráfi . mii boahtit buot soahti ja riidu don gaskkas . ii go dat boahtit hipmu mii soahtat don lahttu . don anistuvvat , muhto ii oažžut mihkkege . don goddit ja gáđaštit , muhto ii vuoitit mihkkege . don riidalit ja soahtat , muhto ii oažžut mihkkege , danne_go don ii rohkadallat . vaikko don rohkadallat , de ii goit oažžut mihkkege , danne_go don rohkadallat boastut ; don hálidit dušše loaktit buot ieš hipmu mielde . don oskkáldasmeahttun . ii go diehtit ahte ustitvuohta máilbmi leat vašši+N+Der1+Der/laš+A+Der3+Der/vuohta ipmil vuostái . dat gii dáhttut leat máilbmi ustit , šaddat ipmil vašálaš . dahje gáddit go ahte čála sárdnut duššás go cealkit . áŋgirvuohta ipmil áibbašit dat vuoigŋa mii leat diktit orrut mun siste . muhto stuoris leat dat árbmu mii son addit . dan dihtii cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL leat dalle ipmil vuolibuš . muhto vuostálastit beargalat , de son báhtarit eret don luhtte . doalahit ipmil lahka , de son gis bissut don lahka . buhtistit giehta , don suddu+N+Der1+Der/laš , ja basuhit váibmu , don guokte . váidalit ja moraštit , čirrot . nuppástuvvat don boagustit+V+TV+Der2+Der/eapmi moraš ja don illu šlundivuohtan . vuolidit ieš hearrá ovddas , de son bajidit don . oskuguoibmi , ii sárdnut bahá guhtet guoibmi birra . dat guhte sárdnut bahá oskuviellja birra dahje dubmet oskuviellja , sárdnut bahá láhka birra ja dubmet láhka . muhto jos don dubmet láhka , dalle ii leat láhka čuovvut , muhto dat dubmet+V+TV . lea dušše okta láhkaaddi ja duopmár , son gii leat fápmu sihke beasti ja duššadit . muhto mun don leat , gii dubmet lagamuš+A+Superl+Der2+Der/at . gullat dál , don gii dadjat . odne dahje ihttin mun áigut vuolgit duo dahje don gávpot ja orrut doppe jahki , gávppašit ja dinet ruhta . ii han don diehtit makkár don eallin leat ihttin . don han leat dušše suovva mii oaidnit+V+TV+Der/PassS oanehaš áigi ja de jávkat . don galgat baicca dadjat . jos hearrá dáhttut , de mun beassat eallit ja sáhttit dahkat dát dahje duo . muhto don rábmot ieš ja goarggastallat . buot diekkár rápmi boahtit bahás . dat gii diehtit mii buorri galgat dahkat , ii ge datte dahkat dat , son suddudit . gullat don rikkis . čierrut ja luoibmat buot dat vártnuheapme+A+Attr+Der3+Der/vuohta dihtii mii deaividit don . don riggodat guohcagit , ja muohcu borrat don bivttas ; don golli ja silba giimmagit , ja dat giimma duođaštit don vuostái ja loaktit don rumaš dego dolla . maŋimuš áigi don leat čohkket dávvir ieš . muhto dat bálká mii don leat rievidit dat bargi gii láddjet don bealdu , čuorvut+V+TV+Der2+Actor albmi , ja ládjobargi čuorvvas leat ollet hearrá sebaot . don leat eallit hávskodat ja duhtadit hálidus eanan alde ja buoidudit+V+TV+Der2+Der/ahtti váibmu njuovvanbeaivi . don leat dubmet ja goddit vanhurskkis , ii ge son vuostálastit don . leat nappo gierdavaš , oskuguoibmi , dassážii go hearrá boahtit . eanadoalli vuordit gierdavaš eanan divrras šaddu dassážii go eana leat oažžut čakčaarvi ja giđđaarvi . leat maiddái don ge gierdavaš ja nannet váibmu , dasgo hearrá boahtin leat lahka . oskuguoibmi , ii váidalit guhtet guoibmi , ii dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . duopmár čuožžut uksa ovddas . oskuguoibmi , gillámuš ja gierdavašvuohta dáfus atnit ovdamearka profehta gii sárdnidit hearrá namma . mun máidnut ávdugas son gii leat gierdavaš . don leat gullat job gierdavašvuohta birra ja leat oaidnit mo hearrá diktit geavvat son loahpas . dasgo hearrá leat rikkis árbmugasvuohta ja árkkálmastinvuohta . muhto ovddimustá , oskuguoibmi , ii vuordnut , ii albmi bokte , ii ge eanan bokte dahje mihkkege eará bokte . go mieđihit , de dadjat dušše . juo . – go biehttalit , de dadjat dušše . ii . amas duopmu deaividit don . jos okta don gaskkas gillát , de rohkadallat . jos okta leat buorre miella , de lávlut máidnunlávlla . jos okta don gaskkas leat buohcat , de rávkat lusa searvegoddi vuoras , ja son galgat rohkadallat son ovddas ja vuoiddadit son olju hearrá namma . dalle osku rohkos beastit buohcci , ja hearrá čuoččáldahttit son . jos son leat suddudit , de son addit+V+TV+Der2+Der/PassL ándagassii . dan dihtii dovddastit suddu goabbat guoibmi ja rohkadallat guhtet guoibmi ovddas vai don dearvvašmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . vanhurskkis olmmoš rohkos leat fápmu+N+Der1+Der/laš ja duddjot ollu . elia leat seammá olmmoš go mii . son rohkadallat duođalaččat ahte ii arvit , ii ge eanan ala arvit bealnjealját jahki . de son rohkadallat fas , ja albmi addit arvi , ja eanan šaddadit fas šaddu . oskuguoibmi , jos muhtun don čádjidit duohtavuohta eret , ja nubbi eará jorgalahttit son , de dieđus ahte dat guhte jorgalahttit suddu+N+Der1+Der/laš eret čádjádus geaidnu , beastit son siellu jápmin ja gokčat eatnat suddu . dearvvuohta biehtár , jesus kristus apoastal , son gii eallit vieris bieđggus miehtá pontos , galatia , kappadokia , asia eanangoddi ja bitynia , ja gii ipmil áhčči áigumuš mielde leat válljet ja bassi_vuoigŋa leat vihahit , vai son jeagadit jesus kristus ja riškkuhit+V+TV+Der2+Der/PassL son varra . árbmu ja ráfi šattus valljugas don . máidnut+V+TV+Der2+Der/PassL leat ipmil , hearrá jesus kristus áhčči . stuora váibmoláđisvuohta son leat riegádahttit mun ođđasis ja addit mun eallit doaivu go bajásčuoččáldahttit jesus kristus jábmi luhtte . nu mun oažžut nohkameahttun , duolvadit+V+TV+Der1+Der/meahttun ja goldnat+V+IV+Der1+Der/meahttun árbi mii leat vurket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL albmi don várás gii ipmil fápmu bisuhit osku , vai don oažžut bestojupmi mii leat juo gárvvis almmustuvvat maŋimuš áigi . ávvudit dat dihtii , vaikko don dál oanehaš áigi šaddat gillát máŋga lágán geahččalus vai don osku geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL . velá nohkavaš golli ge geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL dolla , ja don oskut mii leat sakka mávssolaš , fertet maiddái geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL , vai dat šaddat máidnut+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi ja hearvásvuohta ja gudni go jesus kristus almmustuvvat . son don ráhkistit , vaikko ii leat oaidnit son ; son don oskut , vaikko dál ii oaidnit son , ja don ávvudit cealkemeahttun hearvásmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL illu , dasgo don olahit osku mihttomearri , mii leat siellu bestojupmi . dát bestojupmi leat dat mii profehta ohcat ja guorahallat go son einnostit dat árbmu mii don galgat oažžut . son suokkardit mii dahje makkár áigi čujuhit kristus vuoigŋa guhte leat son siste , go son einnostit kristus gillámuš ja dat čuovvovaš hearvásvuohta . son almmuhit+V+TV+Der2+Der/PassL ahte ii son bálvalit ieš , muhto baicca don . dát sáhka don leat gullat son gii sárdnidit evangelium don bassi_vuoigŋa , guhte leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL albmi . buot dát háliidit eŋgel ge beassat oaidnit . dan dihtii bidjet boagán alimat , goahcat , leat don jurdda gárvvis . bidjat doaivu nannosit dat árbmu mii addit+V+TV+Der2+Der/PassL don go jesus kristus almmustuvvat . leat jegolaš mánná , ii ge šat diktit anistupmi báidnit don nugo ovdal , go eallit diehtemeahttunvuohta . nugo son leat bassi guhte rávkat don , nu šattus bassi oppa don eallin ge . dasgo leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . leat bassi , dasgo mun leat bassi . jos don rohkos gohčodit áhčči son guhte dubmet juohkehaš son dahku mielde geahččat olmmoš hápmi , de eallit ipmilbalolaš dat áigi go ain leat dáppe vieris . don diehtit ahte leat lonistit+V+TV+Der2+Der/PassL dušši+N+Der1+Der/laš eallin mii leat oažžut máttar , ii nohkavaš haddi , silba dahje golli , muhto kristus divrras varra , dego máinneheapme ja vigiheapme láppis varra . son leat válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL dát ovdal_go máilbmi vuođđudit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto don dihtii son leat almmustuvvat easkka dál áigi loahpas . son bokte don leat oskut+V+TV+Der3+Der/goahti ipmil guhte bajásčuoččáldahttit son jábmi luhtte ja addit son hearvásvuohta , nu_ahte don osku bidjat doaivva ipmil . go don jeagadit duohtavuohta leat buhtistit siellu eallit duohta viellja+N+Der1+Der/laš ráhkisvuohta , de ráhkistit guhtet guoibmi duođalaččat ja buhtis váibmu . don han leat riegádit ođđasis , ii nohkavaš , muhto nohkameahttun gilvva , ipmil sátni , mii eallit ja bissut agálaččat . dasgo olmmoš leat dego suoidni , ja buot son hearvásvuohta dego rássi . suoidni goldnat , ja rássi gahččat , muhto hearrá sátni bissut agálašvuohta . dát sátni leat sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL don evangelium . bidjat dat dihtii eret buot bahávuohta , beahtus ja guoktilaš+A+Der3+Der/vuohta , gáđašvuohta ja sealggebealdesárdnun . áibbašit sátni čielggas , vuoigŋa+N+Der1+Der/laš mielki dego njuoratmánná , vai don stuorrut dat ja beastit+V+TV+Der2+Der/PassL . don han leat máistit hearrá buorrevuohta . boahtit son lusa , eallit geađgi lusa , mii olmmoš gal leat hilgut , muhto mii ipmil leat válljet ja atnit gudni . šaddat ieš ge ealli geađgi gii hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL vuoigŋa+N+Der1+Der/laš viessut+V+IV+Der3+Der/n ja bassi báhppagoddi , ja buktit ovdan vuoigŋa+N+Der1+Der/laš oaffar mii leat dohkálaš ipmil jesus kristus dihtii . dasgo čála čuožžut . geahččat , mun bidjat sion čiehkageađgi mii leat válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ja mávssolaš . dat guhte osku son , ii eisege heahppašuvvat . dát geađgi leat nappo mávssolaš don gii oskut . muhto son gii ii oskut , leat dat geađgi man huksejeaddji hilgut , šaddat váldočiehkageađgi , norddastusgeađgi ja vearránus bákti . son jorralit go ii jeagadit sátni , ja nu son oassi leat mearridit+V+TV+Der2+Der/PassL ge . muhto don leat válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL sohka , gonagaslaš báhppa , bassi álbmot , ipmil ieš álbmot , vai don sárdnidit son burrodat , son guhte rávkat don seavdnjat oavdu+N+Der1+Der/laš čuovggas . ovdal don ii leat álbmot , muhto dál leat ipmil álbmot . ovdal don leat árbmu haga , muhto dál leat gávdnat árbmugasvuohta . ráhkis , mun bivdit don , gii orrut vieris dáppe vierroriika . doalahit ieš eret oažži+N+Der1+Der/laš anistupmi mii soahtat siellu vuostái . elle bures báhkin gaskkas , vai son go sárdnut bahá don birra ja gohčodit don bahádahkki , oaidnit don buorre dahku ja rámidit ipmil dat beaivi go son oahppaladdat son . leat hearrá dihtii juohke máilbmi+N+Der1+Der/laš ásahus vuolibuš , leat dal keaisár gii leat bajimuš , dahje eananhearrá gii son leat vuolggahit ráŋggáštit bahádahkki , muhto rámidit son gii dahkat buorri . dasgo dat leat ipmil dáhttu ahte don galgat dahkat buorri ja ná jávohuhttit jalla ja jierpmeheapme olmmoš njálbmi . leat vuolibuš nugo friddja olmmoš , ii fal geavahit friddjavuohta ágga dahkat bahá , muhto geavahit dat nugo ipmil bálvaleaddji . atnit buohkat árvu , ráhkistit oskuguoibmi , ballat ipmil , atnit keaissir árvu . bálvaleaddji , leat isit vuolibuš ja atnit son árvu , ii duššefal dat gii leat buorre ja láđis , muhto dat ge gii leat gážžár . lea don árbmu ahte gierdat sivakeahtes gillámuš danne_go don oamedovdu leat čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil . lea go mihkkege rápmi ahte don gierdat ráŋggáštus go leat dahkat vearri . muhto jos don gierdat gillámuš go leat dahkat dat mii leat riekta , de oažžut ipmil árbmu . dát várás don rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL , dasgo maiddái kristus gillát don dihtii ja addit don ovdamearka vai don čuovvut son luodda . son ii dahkat suddu , ii ge son njálbmi leat behtolašvuohta . ii son bealkit go bealkkahallat , ii ge áitit go gillát , muhto addit ieš son háldu guhte dubmet vanhurskkis+A+Der2+Der/at . son guoddit ieš rumaš mun suddu ruossamuorra vai mun jápmit eret suddu ja eallit vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta ovddas . son hávvi dihtii don leat dearvvašmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . don leat nu čádjidit sávza , muhto leat dál jorgalit son gii leat don siellu báimman ja geahčči . seammá láhki leat don áhkká boadnjá vuolibuš vai maiddái dat olmmái gii ii jeagadit sátni , vuoitit+V+TV+Der2+Der/PassL sátni haga áhkká eallinláhki bokte , go son oaidnit mo don eallit buhtisvuohta ja ipmilbalolašvuohta . ii čiŋadit olgguldas , nugo vuoktabárgidit+V+TV+Der2+Der/eapmi , gollečikŋa dahje čáppat bivttas . muhto leat don nohkameahttun čikŋa siskkáldas čiegus olmmoš gii leat vuollegaš ja ráfi+N+Der1+Der/laš miella ; dát leat mávssolaš ipmil . dasgo nu čiŋahit ieš dovle bassi nisu gii bidjat doaivva ipmil . son leat boadnjá vuolibuš , nugo sárá jeagadit abraham ja gohčodit son hearrá . don leat dál šaddat son mánná , jos don dahkat dat mii leat buorre , ii ge diktit giige baldit don . seammá láhki galgat don boadnji eallit áhkká nugo leat oahppat , go son leat rašši bealli , ja gudnejahttit+V+TV+Der2+Actor son , dasgo son ge árbet árbmu ja eallin . dahkat dát , ii don rohkos hehttet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . loahppa . leat buohkat ovttamielalaš , juogadit illu ja moraš , ráhkistit oskuguoibmi , leat váibmoláđis ja vuollegaš . ii mávssahit bahá bahá dahje bealku bealku , muhto baicca buressivdnádus . dasgo don leat ieš rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL árbet buressivdnádus . guhte dáhttut ráhkistit eallin ja oaidnit buorre beaivi , doalahit njuovčča eret bahá ja bavssa eret beahttu+N+Der1+Der/laš sáhka , jorgalit eret bahás ja dagus buorri , ohcat ráfi ja doarrádallat dat . dasgo hearrá čalbmi čuovvut vanhurskkis , ja son beallji gullat son rohkos . muhto hearrá jorgalit muohtu son vuostái gii dahkat bahá . gii sáhttit vahágahttit don , jos don áŋgiruššat dat mii leat buorre . muhto jos gillát vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta dihtii , de leat ávdugas+A+Der2+Der/at . ii ballat son , ii ge suorganit , muhto basuhit kristus hearrá váibmu ja leat álo gárvvis vástidit juohkehaš gii bivdit don čilget dat doaivva mii don leat . muhto vástidit vuollegašvuohta ja ipmilbalolašvuohta ja buorre oamedovdu , vai heahppašuvvat son gii sárdnut bahá don birra ja bilkidit don go don eallit rievttuid kristus . lea buoret dahkat buorri ja gillát , jos nu leat ipmil dáhttu , go gillát bahádahku dihtii . dasgo kristus ieš gillát oktii jápmin suddu dihtii ; vanhurskkis gillát vanhurskkismeahttun ovddas vai son doalvut don ipmil lusa . son rumaš goddit+V+TV+Der2+Der/PassL , muhto vuoigŋa dahkat son ealli . ja nu son mannat ja sárdnidit vuoigŋa mii leat fáŋgavuohta . dat leat eahpegulolaš dolin noa beaivi go ipmil gierdavašvuohta vuordit dan_botta_go árka hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . dušše soames , namalassii gávccis , beastit+V+TV+Der2+Der/PassL árka , go čáhci guoddit dat . dát čáhci vástidit gásta mii dál beastit don . dat ii buhtistit rumaš olgguldas duolva , muhto leat buorre oamedovdu lihttu ipmil . don beastit+V+TV+Der2+Der/PassL danne_go jesus kristus leat bajásčuožžilit , son guhte leat mannat bajás albmi ja dál čohkkát ipmil olgeš giehta bealde , maŋŋil go eŋgel , váldi ja fápmu leat bidjat+V+TV+Der2+Der/PassL son vuollái . go kristus nappo leat gillát rumašlaš+A+Der2+Der/at , de vearjudit ieš seammá jurdda , ahte dat guhte gillát rumašlaš+A+Der2+Der/at leat beassat suddu , ii šat čuovvut oažži+N+Der1+Der/laš anistupmi dat áigi go eallit dáppe máilbmi , muhto čuovvut ipmil dáhttu . lea don doarvái go don vássit áigi leat eallit nugo báhkin dáhttut , ja leat vádjolit nuoskivuohta , anistupmi , viidnejuhkan , borešvuohta ja gárret+V+TV+Der3+Der/n ja heahpatlaš eahpeipmilbálvaleapmi . dál son imaštallat go don ii šat bálkestahttit ieš dát gudneheapme rávdnji , ja son bilkidit don . muhto son fertet dahkat lohku son guhte leat gárvvis dubmet ealli ja jábmi . dasgo dat dihtii leat evangelium sárdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL jábmi ge , vai son eallit vuoigŋa , nugo ipmil ge eallit , vaikko son , go eallit dát máilbmi , oažžut seammá duopmu go buot olmmoš . buot diŋga loahppa leat lahka . leat dat dihtii jierbmi+N+Der1+Der/laš ja čielggus , vai sáhttit rohkadallat . buot ovddimustá ráhkistit njuorrasit guhtet guoibmi , dasgo ráhkisvuohta gokčat eatnat suddu . leat guosseláđđi guhtet guoibmi nimmorit . bálvalit guhtet guoibmi , juohkehaš dat árpmuattáldat mii leat oažžut , nugo buorre dállodoalli gii hálddašit ipmil máŋga árbmu . dat guhte sárdnidit , sárdnidit ipmil sátni . ja dat guhte bálvalit , bálvalit dat givrodat mii ipmil addit , vai ipmil gudnejahttit+V+TV+Der2+Der/PassL juohke dáfus jesus kristus bokte . son gullat hearvásvuohta ja fápmu álo ja agálašvuohta . amen . ráhkis , ii imaštallat dat geahččalus dolla mii čađa don fertet mannat , dego don dáhpáhuvvat mihkkege amas . illudit go don leat oassi kristus gillámuš , vai ávvudit illu go son hearvásvuohta almmustahttit+V+TV+Der2+Der/PassL . ávdugas don leat jos bilkidit+V+TV+Der2+Der/PassL kristus namma dihtii , dasgo don badjel leat hearvásvuohta vuoigŋa , ipmil vuoigŋa . ii okta don gillát danne_go son leat sorbmejeaddji , suola dahje vearredahkki , dahje danne_go son bahkket eará olmmoš ášši . muhto jos son gillát danne_go leat kristtalaš , de ii heahpanaddat+V+IV+Der/PassS , muhto gudnejahttit ipmil dat namma . dasgo dál leat áigi boahtit go duopmu álggahit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja dat álggahit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil viessu . muhto jos dat álggahit+V+TV+Der2+Der/PassL mun luhtte , mo leat dalle son loahppa gii ii jeagadit ipmil evangelium . ja jos vanhurskkis olmmoš illá beastit+V+TV+Der2+Der/PassL , mo de geavvat ipmilmeahttun ja suddu+N+Der1+Der/laš . dan dihtii galgat son gii gillát ipmil dáhttu mielde , addit siellu oskkáldas sivdnidit+V+TV háldu ja dahkat buorri . mun rávvet don vuoras , mun gii ieš leat vuoras ja kristus gillámuš duođašteaddji ja gii maiddái leat oassi dat hearvásvuohta mii almmustuvvat . geahččat ipmil eallu mii leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL don . áimmahuššat dat , ii bággu , muhto eaktodáhtolaš , nugo ipmil dáhttu . ii dahkat dat bahá vuoitu dihtii , muhto buorredáhtolaš+A+Der3+Der/vuohta . ii ráđđet hearrávuohta dat searvegoddi mii leat oskkildit+V+TV+Der2+Der/PassL don , muhto leat eallu ovdamearka . ja go váldobáimman almmustuvvat , de oažžut hearvásvuohta vuoitokruvdnu mii ii goasse goldnat . seammá láhki galgat don nuorra leat vuoras vuolibuš . coggat vuollegašvuohta gárvu , bálvalit guhtet guoibmi . dasgo ipmil leat čeavlái olmmoš vuostái , muhto vuollegaš son addit árbmu . vuolidit dasto ieš ipmil fápmu+N+Der1+Der/laš giehta vuollái , vai son bajidit don go áigi dievvat . bálkestit buot moraš son ala , dasgo son atnit don fuolla . leat čielggus ja goahcat . don vuostálasti , beargalat , johtit dego gilljut ledjon ohcat muhtun gii njielastit . vuostálastit son nanus osku . don han diehtit ahte don oskuguoibmi dáppe dát máilbmi deaivvahallat seammá gillámuš . oanehaš áigi don fertet gillát , muhto buot árbmu ipmil , guhte kristus jesus leat rávkat don agálaš hearvásvuohta , gárvvistit , nannet , gievrudit ja nanosmahttit don . son leat fápmu agálašvuohta . silvanus vehkiin , gii mun atnit luohtehahtti oskuviellja , mun leat čállit dát oanehaš girji mii leat árvvosmahttit don ja duođaštit ahte dát leat ipmil duohta árbmu . bissut nannosit dat . babylon searvegoddi , mii leat válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL nu don , cealkit don dearvvuohta . nu dahkat bárdni markus ge . dearvvahallat guhtet guoibmi ráhkisvuohta cummá . ráfi leat don buohkat gii gullat kristus . dearvvuohta simmon biehtár , jesus kristus bálvaleaddji ja apoastal , son gii leat oažžut seammá mávssolaš osku go mii , ipmil ja beasti jesus kristus vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta . árbmu ja ráfi leat valljugas don go dovdat ipmil ja hearrá jesus . son ipmilvuohta fápmu leat addit mun buot mii doalvut eallin ja ipmilbalolašvuohta go mun dovdat son guhte rávkat mun hearvásvuohta ja fápmu . ná mun maiddái leat oažžut son divrras ja stuoris lohpádus , vai don oažžut oassi ipmilvuohta luondu ja beassat dát máilbmi heavahus mii boahtit anistupmi . dát dihtii viggat áŋgir čájehit osku duođalašvuohta , duođalašvuohta riekta diehtu dieđus mearálašvuohta , mearálašvuohta gierdavašvuohta , gierdavašvuohta ipmilbalolašvuohta , ipmilbalolašvuohta viellja+N+Der1+Der/laš ráhkisvuohta , ja viellja+N+Der1+Der/laš ráhkisvuohta ráhkisvuohta buohkat . go don buot dát leat valljugas , de don diehtu hearrá jesus kristus birra ii leat duššás , muhto šaddadit šaddu . muhto juohkehaš gii dát váilut+V+IV+Der2+Actor , leat nu lahkaoaidni ahte ii oaidnit ja leat vajáldahttit ahte son leat buhtistit+V+TV+Der2+Der/PassL ovddeš suddu . dan dihtii , oskuguoibmi , viggat velá áŋgir+A+Comp+Der2+Der/at nannet ieš rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi ja válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL+Der3+Der/upmi . jos dahkat dát , de ii goasse guossalit . dalle addit+V+TV+Der2+Der/PassL don rabas ja friddja geaidnu hearrá ja beasti jesus kristus agálaš riika . dan dihtii dáhttut álo muittuhit don buot dát , vaikko don dovdat dat ja leat nannet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL dat duohtavuohta mii leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL don . mun miella leat riekta boktit don muittuhus , nu guhká go mun orrut dát rumaš goahti . mun han diehtit ahte mun fargga guođđit goahti , nugo hearrá jesus kristus leat dieđihit mun . muhto mun viggat bargat nu_ahte don álo muitit dat mii mun leat cealkit , maŋŋil ge go mun leat vuolgit . dasgo ii mun leat hutkat+V+TV+Der2+Der/PassL cuvccas mielas go dieđihit don hearrá jesus kristus fápmu ja boahtin . muhto mun leat čalbmi+N+Der1+Der/laš duođašteaddji ja oaidnit son ipmilvuohta fápmu . dasgo son oažžut gudni ja hearvásvuohta ipmil áhčči dalle go son boahtit jietna allat hearvásvuohta . dát leat mun bárdni gii mun ráhkistit ; son leat mun miella mielde . mun gullat ieš dát jietna mii čuodjat albmi , go mun leat son bassi várri . dan dihtii mun sáhttit vel nanus+A+Comp+Der2+Der/at luohttit dat profehtasátni , ja don dahkat bures go váldit dat vuhtii . dasgo dat leat dego lámpá mii čuovgat seavdnjat báiki , dassážii go beaivi čuvggodit ja guovssonásti badjánit don váibmu . muhto jurddašit ovddimustá dat ahte ii okta iešalddes máhttit čilget profehtalaš einnostus mii čuožžut čála . dasgo ii goasse leat okta profehtalaš sátni buktit+V+TV+Der2+Der/PassL danne_go olmmoš ieš dáhttut dat , muhto bassi_vuoigŋa leat jođihit olmmoš sárdnut sátni mii boahtit ipmil . muhto israel álbmot leat maiddái vearri profehta , nugo maiddái don gaskii boahtit vearri oahpaheaddji gii suoli buktit duššadeaddji vearri oahppu , ja velá biehttalit ge dat hearrá gii leat oastit son luovus . dat láhki son fargga doalvut ieš gáđohus . olus čuovvut son nuoski eallin , ja duohtavuohta geaidnu bilkidit+V+TV+Der2+Der/PassL son dihtii . son leat ruhtaváibmil ja muitalit gielis vai son don geažil dinet ruhta . muhto son badjelis leat juo guhká leat duopmu , ja gáđohus vuordit son . dasgo ipmil ii seastit dat eŋgel guhte suddudit , muhto bálkestit son čiekŋalas , gos son leat čatnat+V+TV+Der2+Der/PassL seavdnjadas láhkki duopmu rádjái . ii son seastit ovddeš máilbmi ge , muhto várjalit dušše noa , vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta sárdnideaddji , ja čieža eará go buktit stuoris dulvi ipmilmeahttun máilbmi . sodoma ja gomorra gávpot son dubmet gáđohus ja boaldit dat gutna váruhus ipmilmeahttun dat mii vuordit son . muhto son gádjut vanhurskkis lot , gii lágaheapme olmmoš nuoski eallin váivvidit . dasgo beaivi beaivi dát vanhurskkis siellu giksašuvvat go son šaddat orrut son gaskkas , ja oaidnit ja gullat son lágaheapme dahku . hearrá nappo diehtit mo gádjut ipmilbalolaš geahččalus , muhto ipmilmeahttun fas doallat fáŋgavuohta gitta duopmobeaivi ráŋggáštus rádjái , ja erenoamážit son gii vádjolit oažži nuoski anistupmi mielde ja badjelgeahččat hearrá ráđđenváldi . dát olmmoš leat vuovdnái ja iešráđálaš , ii ge ballat bilkidit vuoiŋŋafápmu . muhto dát olmmoš guhte bilkidit dat mii ii dovdat , leat dego jierpmeheapme spire , mii luondu leat mearridit bivdit+V+TV+Der2+Der/PassL ja goddit+V+TV+Der2+Der/PassL . son duššat ge nugo spire ja oažžut vearrivuohta bálká vearrivuohta dihtii . son liikot jugástallat beaiveguovdil . son leat heahpat ja boalga don go son boradit don beahttu+N+Der1+Der/laš vuovdái+A+Der3+Der/vuohta . son leat álo geahččat nisu hipmu čalbmi ii ge goasse gallánit suddudit . son fillet olmmoš gii ii velá leat nanus ja máhttit duođaid háhkat ieš buot dat mii váibmu háliidit . dasgo son leat guođđit njuolgat geaidnu , ja leat čádjádallat go son čuovvut seammá luodda go bileam , bosora bárdni , gii atnit fuolla dušše dat bálká mii oažžut+V+TV+Der2+Actor vearrivuohta . muhto son cuiggodit+V+TV+Der2+Der/PassL rihkkun dihtii ; gielaheapme ásen sárdnut olmmoš jietna ja eastadit profehta dahkat jallavuohta . dát olmmái leat dego čázeheapme ája ja dego balva maid riđđubiegga dolvvodit , ja čáhppat seavdnjadas vuordit son . dasgo son sárdnut čeavlái ja guorus sátni , ja oažži+N+Der1+Der/laš hipmu ja nuoskivuohta son fillet eará gii aiddo leat beassat eret dakkár gii eallit čádjádus . son lohpidit son friddjavuohta , muhto ieš son leat heavahus šláva . dasgo olmmoš leat son šlávva gii leat vuoitit son . jos son leat beassat dát máilbmi nuoskivuohta go leat oahppat dovdat hearrá ja beasti jesus kristus , muhto dasto fas sorrat+V+TV+Der/PassS dat ja vuoittahallat , de son maŋit dilli leat vearrái go son ovddit dilli . son leat buorre jos ii leat oppa dovdat+V+TV+Der3+Der/goahti ge vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta geaidnu , go ahte son vuos oahppat dovdat dat ja de jorgalit eret bassi báhkkon mii addit+V+TV+Der2+Der/PassL son . dalle leat son geavvat nugo sátnevájas dadjat+V+TV+Der/PassS . beana máhccat vuovssanas , ja . bassat+V+TV+Der2+Der/PassL spiidni fieradit rábát . ráhkis , dát leat dál nubbi girji mii mun čállit don . dát girji mun háliidit boktit don vuoigatlaš miella go muittuhit don dat mii bassi profehta ovdal leat cealkit , ja hearrá ja beasti báhkkon mii don leat oažžut bassi apoastal . ovddimustá galgat diehtit ahte maŋimuš beaivi boahtit bilkideaddji gii eallit anistupmi mielde ja dadjat . leat go son mahkáš máhccat , nugo lohpidit . dasgo mun máttar leat jápmit , ja buot han leat nugo leat leat sivdnideapmi rájes . muhto son gii čuoččuhit diekkár , vajáldahttit ahte dovle leat albmi ja eanan mii ipmil sátni sivdnidit čáhci ja čáhci . ja čáhci duššadit+V+TV+Der2+Der/PassL ge vuosttaš máilbmi dalle go dulvi boahtit . muhto ipmil leat seammá sátni vurket dáláš albmi ja eanan duopmobeaivi dolla várás , go ipmilmeahttun duššadit+V+TV+Der2+Der/PassL . ráhkis , ii vajáldahttit ahte hearrá leat okta beaivi dego duhát jahki ja duhát jahki dego okta beaivi . ii leat nu mo muhtun oaivvildit ahte hearrá leat njoahci ollašuhttit lohpádus , muhto son leat baicca gierdavaš don , dasgo son ii dáhttut okta mannat gáđohus , muhto buohkat dahkat jorgalus . hearrá beaivi boahtit dego suola . dalle albmi duššat stuoris šlápma , almmigáhppálat buollit ja šolget , ja eanan ja buot mii olmmoš leat dahkat dat , boaldit+V+TV+Der2+Der/PassL . go buot dál duššat , man bassi ja ipmilbalolaš berret ge dalle don eallin leat , go don vuordit ja hoahpuhit ipmil beaivi boahtin . dalle albmi cahkkehit+V+TV+Der2+Der/PassL ja almmigáhppálat buollit ja šolget . muhto son lohpádus mielde mun vuordit ođas albmi ja ođas eanan gos vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta orrut . dan dihtii go don , ráhkis , vuordit dát , de viggat eallit nu_ahte hearrá gávdnat don buhtis ja láitemeahttun ja don leat ráfi . ja atnit dat don bestojupmi go hearrá gierdavašvuohta ádjánit boahtin , nugo mun ráhkis oskuviellja bávlos ge leat čállit don , dat viisodat mielde mii addit+V+TV+Der2+Der/PassL son . dát birra son sárdnut maiddái buot girji mii son guorahallat dát gažaldat . dat leat muhtun ášši mii leat lossat áddet , ja diehtemeahttun ja nanustit+V+TV+Der1+Der/meahttun olmmoš botnjat dat , ja nu son dahkat eará čálus ge , ja dat šaddat son heavvu . ráhkis , go don dál diehtit dát ovddalgihtii , de váruhit ii ipmilmeahttun olmmoš nuoskivuohta čádjidahttit don , nu_ahte jorralit eret don nanus dilli . muhto ovdánit hearrá jesus kristus árbmu ja diehtu . son leat gudni , dál ja agálašvuohta . amen . mun duođaštit dat mii leat leat álgu rájes , dat mii mun leat gullat , dat mii mun leat oaidnit čalbmi , dat mii mun leat geahčadit ja man mun giehta leat guoskkahit . eallin sátni . ja eallin almmustuvvat ; mun leat oaidnit dat ja duođaštit dat ja sárdnidit don agálaš eallin , mii leat áhčči luhtte ja almmustuvvat mun . mun sárdnidit don maiddái dat mii mun leat oaidnit ja gullat , vai don ge leat searvevuohta mun , gii maiddái leat searvevuohta áhčči ja son bárdni jesus kristus . ja mun čállit dát vai mun illu leat ollis . dát leat dat sáhka mii mun leat gullat son ja sárdnidit don . ipmil leat čuovga , ii ge son siste leat mihkkege seavdnjadas . jos mun dadjat ahte mun leat searvevuohta son , muhto vádjolit seavdnjadas , de mun gielistit ii ge čuovvut duohtavuohta . muhto jos mun vádjolit čuovggas , nugo son ieš ge leat čuovga , de mun leat searvevuohta guhtet guoibmi , ja son bárdni jesus varra buhtistit mun buot suddu . jos mun dadjat ahte mun ii leat suddu , de beahttit ieš , ii ge duohtavuohta leat mun siste . jos mun dovddastit suddu , de son leat oskkáldas ja vanhurskkis , ja addit mun mun suddu ándagassii ja buhtistit mun buot vearrivuohta . jos mun dadjat ahte ii leat suddudit , de mun dahkat son gielistit+V+TV+Der2+Actor ii ge son sátni leat mun siste . mánáš , dát mun čállit don ii suddudit . muhto jos muhtun suddudit , de mun leat áhčči luhtte bealušteaddji , jesus kristus , guhte leat vanhurskkis . son leat mun suddu soabahus , ii ge dušše mun , muhto oppa máilbmi . dat mun diehtit ahte mun dovdat son , go mun doallat son báhkkon . dat guhte dadjat ahte son dovdat son ii ge datte doallat son báhkkon , son gielistit , ii ge duohtavuohta leat son siste . muhto ipmil ráhkisvuohta leat ollašuvvat son siste guhte doahttalit son sátni . dás mun diehtit ahte mun leat son siste . dat guhte dadjat ahte son bissut son siste , leat ieš geatnegas eallit nu mo son eallit . ráhkis , dat báhkkon mii mun čállit don , ii leat ođas , muhto boaris báhkkon mii don leat leat juo álgu rájes . dát boaris báhkkon leat dat sátni mii don leat gullat . datte leat ođas báhkkot mii mun čállit don , go dat leat ollašuvvat son siste ja don siste . dasgo seavdnjadas gáidat eret , ja duohta čuovga báitit juo . dat guhte dadjat ahte son leat čuovga , muhto vašuhit oskuguoibmi , son leat ain seavdnjat . dat guhte ráhkistit oskuguoibmi , bissut čuovga ii ge vearránahttit giige . muhto dat guhte vašuhit oskuguoibmi , leat seavdnjat ja vádjolit seavdnjat . ii son oaidnit gosa mannat , dasgo seavdnjadas leat čalmmehuhttit son . mánná , mun čállit don , dasgo don suddu leat ándagassii addit+V+TV+Der2+Der/PassL son namma dihtii . áhčči , mun čállit don , dasgo don dovdat son gii leat leat álgu rájes . nuora , mun čállit don , dasgo don leat vuoitit bahákas . mánáš , mun leat čállit don , dasgo don dovdat áhčči . áhčči , mun leat čállit don , dasgo don dovdat son gii leat álgu rájes . nuora , mun leat čállit don , dasgo don leat gievra , ipmil sátni bissut don siste , ja don leat vuoitit bahákas . ii ráhki máilbmi , ii ge dat mii leat máilbmi . jos guhtege ráhkistit máilbmi , de áhčči ráhkisvuohta ii leat son siste . dasgo buot mii leat dát máilbmi , oažži+N+Der1+Der/laš anistupmi ja čalbmi anistupmi ja goargat ealli , ii boahtit áhčči , muhto máilbmi . ja máilbmi duššat buot hipmu , muhto dat guhte dahkat ipmil dáhttu , bissut agálašvuohta . mánáš , dál leat maŋimuš diibmu . don leat gullat ahte antikristus boahtit , ja ollu antikristus leat juo boahtit . dan dihtii mun diehtit ahte leat maŋimuš diibmu . son leat vuolgit mun luhtte , muhto son ii gullat mun searvi . jos son gullat mun searvi , de leat bissut mun luhtte . dat láhki galgat čielgat ahte ii buohkat son gullat mun searvi . muhto don leat oažžut vuoiddadus son guhte leat bassi , ja dat don buohkat diehtit . ii mun čállit don danne_go don ii dovdat duohtavuohta , muhto danne_go dovdat dat ja diehtit ahte duohtavuohta ii boahtit mihkkege gielis . gii leat gielistit+V+TV+Der2+Actor earet son guhte biehttalit ahte jesus leat kristus . son leat antikristus , son guhte biehttalit áhčči ja bárdni . juohkehaš guhte biehttalit bárdni , ii leat áhčči ge , muhto guhte dovddastit bárdni , son leat maiddái áhčči . diktit dat mii leat gullat álgu rájes , bissut don siste . jos dat mii don leat gullat álgu rájes , bissut don siste , de don ge bissut áhčči ja bárdni . ja dát leat dat lohpádus mii son leat addit mun . agálaš eallin . dát mun leat čállit son birra gii čádjidahttit don . muhto don siste bissut dat vuoiddadus mii don leat oažžut son , ii ge dárbbašit giige oahpahit don . dasgo dat vuoiddadus oahpahit don buot ja sárdnut duohta ja leat gielis haga . bissut dasto son siste , nu mo son vuoiddadus leat oahpahit don . mánná , bissut dál son siste vai mun leat roahkkat go son almmustuvvat , ii ge šaddat heahpat go son boahtit . jos don diehtit ahte son leat vanhurskkis , de áddet maiddái ahte juohkehaš guhte doahttalit vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , leat riegádit son . geahččat mii nanus ráhkisvuohta áhčči leat čájehit mun , ahte mun gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL ipmil mánná , ja son mánná han mun leat ge . máilbmi ii dovdat mun , danne_go dat ii dovdat son . ráhkis , dál mun leat ipmil mánná , muhto ii leat velá almmustuvvat manin mun šaddat . mun diehtit ahte go son almmustuvvat , de mun šaddat son láhkásaš , dasgo mun oažžut oaidnit son nugo son leat . juohkehaš gii bidjat dát doaivva son , buhtistit ieš , nugo kristus ge leat buhtis . juohkehaš guhte dahkat suddu , rihkkut láhka , dasgo suddu leat láhkarihkku ja don diehtit ahte son almmustuvvat váldit eret mun suddu , ii ge son siste leat suddu . ii okta guhte bissut son siste , suddat . ii okta guhte suddudit , leat oaidnit son ii ge dovdat son . mánná , ii diktit giige čádjidahttit don . son guhte dahkat dat mii leat riekta , leat vanhurskkis , nugo kristus ge leat vanhurskkis . dat guhte dahkat suddu , boahtit beargalat , dasgo beargalat leat suddudit álgu rájes . danne ipmila_bárdni almmustuvvat vai son duššadit beargalat dahku . ii okta guhte leat riegádit ipmil , dahkat suddu , dasgo dat gilvva mii ipmil leat gilvit son sisa , bissut son siste . son ii sáhttit šat suddudit , dasgo son leat riegádit ipmil . dan láhki čájehit+V+TV+Der2+Der/PassL gii leat ipmil mánná ja gii leat beargalat mánná . ii okta guhte ii doahttalit vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta ii ge ráhkis oskuguoibmi , boahtit ipmil . dasgo dát leat dat sáhka mii don leat gullat álgu rájes , ahte mun galgat ráhkistit guhtet guoibmi . mun ii galgat leat kain láhkásaš , guhte boahtit bahákas ja sorbmet viellja . ja manne son sorbmet viellja . danne go son ieš dahku leat bahá , muhto son viellja dahku leat vuoigatlaš . oskuguoibmi , ii ovddošit jos máilbmi vašuhit don . mun han diehtit ahte mun leat mannat jápmin eallin , dasgo mun ráhkistit oskuguoibmi . dat guhte ii ráhki , bissu jápmin . juohkehaš guhte vašuhit oskuguoibmi , leat olmmošgoddi , ja don diehtit ahte ii okta olmmošgoddi leat agálaš eallin ieš siste . dat mun leat oahppat mii leat ráhkisvuohta , go jesus addit heagga mun ovddas . de mun ge leat geatnegas+A+Der2+Der/at addit heagga oskuguoibmi ovddas . jos giige leat buot mii son dárbbašit dát máilbmi , ja oaidnit oskuguoibmi gillát , muhto dahppat váibmu son , mo ipmil ráhkisvuohta sáhttit bissut son siste . mánná , allut ráhkistit dušše sátni dahje njuovčča , muhto dahku ja duohtavuohta . dat mun diehtit ahte mun leat duohtavuohta , ja mun sáhttit oadjudit váibmu son muohtu ovddas . jos velá váibmu dubmet mun , de ipmil leat stuoris go mun váibmu ja diehtit buot . ráhkis , jos mun váibmu ii dubmet mun , de mun leat roahkkatvuohta ipmil ovddas . ja mii ihkinassii mun bivdit , mun oažžut son , danne_go mun doallat son báhkkon ja dahkat dat mii leat son miella mielde . ja dát leat son báhkkot , ahte mun galgat oskut son bárdni jesus kristus namma ja ráhkistit guhtet guoibmi , nugo son gohččut mun . dat guhte doallat son báhkkon , bissut ipmil , ja ipmil bissut son siste . ja dat ahte son bissut mun siste , mun diehtit vuoigŋa gii son leat addit mun . ráhkis , ii oskut juohke vuoigŋa , muhto guorahallat vuoigŋa , boahtit go dat ipmil . dasgo máilbmi leat mannat ollu vearri profehta . dat don sáhttit dovdat ipmil vuoigŋa . juohke vuoigŋa mii dovddastit ahte jesus kristus leat boahtit olmmoš , boahtit ipmil . muhto ii okta vuoigŋa mii ii dovddastit jesus , boahtit ipmil . dat leat antikristus vuoigŋa , mii don leat gullat ahte boahtit . ja dat leat dál juo máilbmi . muhto don , mánáš , boahtit ipmil ja leat vuoitit vearri profehta . dasgo son guhte leat don siste , leat stuoris go son guhte leat máilbmi . son boahtit máilbmi , danne son sárdnut nu máilbmi , ja máilbmi guldalit son . muhto mun boahtit ipmil , ja dat guhte dovdat ipmil , guldalit mun ; dat guhte ii boahtit ipmil , ii guldalit mun . dás mun dovdat duohtavuohta vuoigŋa ja čádjádus vuoigŋa . ráhkis , ráhkistit guhtet guoibmi . dasgo ráhkisvuohta boahtit ipmil , ja juohkehaš guhte ráhkistit , leat riegádit ipmil ja dovdat ipmil . dat guhte ii ráhki , ii dovdat ipmil , dasgo ipmil leat ráhkisvuohta . nu leat ipmil ráhkisvuohta almmustuvvat mun gaskii ahte son vuolggahit áidnoriegádan bárdni máilbmi vai mun eallit son bokte . ráhkisvuohta ii leat dat ahte mun leat ráhkistit ipmil , muhto ahte son leat ráhkistit mun ja vuolggahit bárdni mun suddu soabahus . ráhkis , jos ipmil leat ráhkistit mun nu , de mun ge leat geatnegas ráhkistit guhtet guoibmi . ii okta leat goasse oaidnit ipmil , muhto jos mun ráhkistit guhtet guoibmi , de ipmil bissut mun siste , ja son ráhkisvuohta ollašuvvat mun siste . dan ahte mun bissut son siste ja son bissut mun siste , mun diehtit das_go son leat addit mun vuoigŋa . mun leat oaidnit ja duođaštit ahte áhčči leat vuolggahit bárdni máilbmi beasti . ipmil bissut son siste guhte dovddastit ahte jesus leat ipmila_bárdni , ja son bissut ipmil . mun dovdat dat ráhkisvuohta mii ipmil leat addit mun , ja mun oskut dat . ipmil leat ráhkisvuohta , ja dat guhte bissut ráhkisvuohta , bissut ipmil , ja ipmil bissut son siste . nu leat ráhkisvuohta ollašuvvat mun siste ahte mun leat roahkkatvuohta duopmobeaivi , dasgo nugo son leat , nu leat maiddái mun ge dát máilbmi . ráhkisvuohta ii leat ballu , muhto ollislaš ráhkisvuohta jávkadit ballu . dasgo ballu buktit ráŋggáštus , ja ráhkisvuohta ii leat ollašuvvat son siste guhte ballat . mun ráhkistit danne_go son vuos ráhkistit mun . jos guhtege dadjat ahte son ráhkistit ipmil , muhto datte vašuhit oskuguoibmi , de son leat gielis . dasgo son guhte ii ráhki oskuguoibmi gii leat oaidnit , ii sáhttit ráhkistit ipmil gii ii leat oaidnit . ja dát báhkkon mun leat oažžut son . dat guhte ráhkistit ipmil , galgat maiddái ráhkistit oskuguoibmi . juohkehaš guhte oskut ahte jesus leat kristus , leat riegádit ipmil . ja juohkehaš guhte ráhkistit áhčči , ráhkistit maiddái son gii son leat riegádit . dat mun diehtit ahte mun ráhkistit ipmil mánná , go mun ráhkistit ipmil ja doallat son báhkkon . dasgo dát leat ráhkisvuohta ipmil , ahte mun doallat son báhkkon . ii ge son báhkkon leat lossat . buot mii leat riegádit ipmil , vuoitit máilbmi . ja dat mii leat vuoitit máilbmi , leat mun osku . gii eará vuoitit máilbmi go dat guhte oskut ahte jesus leat ipmila_bárdni . son , jesus kristus , leat dat guhte boahtit čáhci ja varra bokte , ii dušše čáhci , muhto čáhci ja varra bokte . ja vuoigŋa ieš leat duođašteaddji , dasgo vuoigŋa leat duohtavuohta . lea golbma duođašteaddji . vuoigŋa , čáhci ja varra , ja dát golmmas duođaštit okta jietna . mun han dohkkehit olmmoš duođaštus , ja ipmil duođaštus leat nanus . dasgo dat leat ipmil duođaštus bárdni birra . guhte osku ipmila_bárdni , son leat ieš duođaštus . muhto dat guhte ii oskut ipmil , leat dahkat son gielis go ii leat oskut ipmil ieš duođaštus bárdni birra . ja dát leat duođaštus , ahte ipmil leat addit mun agálaš eallin , ja dát eallin leat son bárdni . son gii leat bárdni , leat eallin , muhto son gii ii leat ipmila_bárdni , ii leat eallin . dát mun leat čállit don gii oskut ipmila_bárdni namma vai don diehtit ahte don leat agálaš eallin . ja mun leat dat roahkkat luohttámuš son ahte son gullat mun jos mun átnut son juoga mii leat son dáhttu mielde . ja go mun diehtit ahte son gullat mun mii ihkinassii mun átnut son , de mun maiddái diehtit ahte mun leat juo oažžut dat mii mun leat bivdit son . jos muhtun oaidnit oskuguoibmi dahkat suddu mii ii doalvut jápmin , de rohkadallat son ovddas , ja nu son oažžut eallit . dát guoskat son gii suddu ii doalvut jápmin . lea maiddái suddu mii doalvut jápmin , muhto dakkár suddu dihtii ii gohččut don rohkadallat . buot vearrivuohta leat suddu , muhto leat dakkár suddu ge mii ii doalvut jápmin . mun diehtit ahte ii okta guhte leat riegádit ipmil , suddat . bárdni guhte leat riegádit ipmil , várjalit son , nu_ahte bahákas ii guoskkahit son . mun diehtit ahte mun boahtit ipmil , ja ahte ollis máilbmi orrut bahávuohta . mun diehtit maiddái ahte ipmila_bárdni leat boahtit , ja ahte son leat addit mun jierbmi vai mun dovdat son guhte leat duohta . ja mun leat son siste guhte leat duohta , go mun leat son bárdni , jesus kristus . son leat duohta ipmil ja agálaš eallin . mánná , váruhit eahpeipmil . dearvvuohta vuoras válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL áhkká ja son mánná gii mun ráhkistit duohta ráhkisvuohta , ii ge duššefal mun , muhto buohkat gii leat dovddiidit duohtavuohta . mun ráhkistit son duohtavuohta dihtii mii bissut mun siste ja leat mun agálašvuohta . árbmu , váibmoláđisvuohta ja ráfi ipmil áhčči ja jesus kristus , áhčči bárdni , leat mun duohtavuohta ja ráhkisvuohta . mun illudit sakka go oaidnit ahte muhtun don mánná vádjolit duohtavuohta dat báhkkon mielde mii mun leat oažžut áhčči . ja dál mun bivdit don , áhkká , ii ge dego čállit ođas báhkkon , muhto dat mii mun leat leat álgu rájes , ahte mun galgat ráhkistit guhtet guoibmi . ja ráhkisvuohta leat dát , ahte mun vádjolit son báhkkon mielde . dát báhkkon don leat gullat álgu rájes . don galgat vádjolit ráhkisvuohta . dasgo máilbmi leat dál johtu eatnat fillejeaddji , dakkár gii ii dovddastit ahte jesus kristus leat boahtit olmmoš . dat leat fillejeaddji ja antikristus . váruhit , ii massit dat mii leat vuoitit bargu bokte , muhto vai oažžut ollis bálká . ii ovttas guhte gáidat eret kristus oahppu , ii ge bissut dat , leat ipmil . muhto guhte bissu son oahppu , son leat sihke áhčči ja bárdni . jos muhtun boahtit don lusa ii ge buktit mielddistit dát oahppu , de ii vuostáiváldit son ruoktu , ii ge sávvat son buresboahtin . dasgo dat guhte sávvat son buresboahtin , šaddat bahá dahku servvolaš . vaikko mun leat vel ollu čállit don , de ii háliidit dahkat dat bábir ja bleahkka . muhto mun doaivut beassat boahtit ja háleštit don muohtu muohtu , vai mun illu šaddat ollis . don válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL oabbá mánná cealkit don dearvvuohta . dearvvuohta vuoras ráhkis gaius gii mun ráhkistit duohta ráhkisvuohta . ráhkká , mun sávvat ahte don juohke dáfus eallit bures ja leat dearvvaš , nugo maiddái don siellu leat . mun illudit sakka go oskuviellja boahtit ja duođaštit man oskkáldas don leat duohtavuohta , ahte don vádjolit duohtavuohta . ii mihkkege illudahttit mun eanet go gullat ahte mun mánná vádjolit duohtavuohta . ráhkis , don leat oskkáldas buot dat mii don dahkat oskuviellja , vaikko son velá leat vieris . searvegoddi ovddas son leat duođaštit don ráhkisvuohta birra . lea buorre jos don veahkehit son joatkit mátki , nugo ipmil dáhttu . son han leat vuolgit namma dihtii , ii ge son leat váldit vuostái veahkki báhkin . danne mun leat geatnegas veahkehit son , vai mun beassat leat duohtavuohta bargoguoibmi . mun leat čállit muhtun sátni searvegoddi . muhto diotrefes gii áinnas háliidit leat ovddimus son searvi , ii dohkkehit mun . dan dihtii , go mun boahtit , de mun áigut muittuhit son son dahku , mo son gilvit bahá sáhka mun birra . ii ge dat galle . ieš son ii dohkkehit oskuviellja , ja go eará dáhttut dahkat dat , de son hehttet son ja áddjá son olggos velá searvegoddi . ráhkis , ii atnit bahá ovdagovva , muhto buorri . dat guhte dahkat buorri , boahtit ipmil . dat guhte dahkat bahá , ii leat oaidnit ipmil . demetrios oažžut buorre duođaštus buohkat , maiddái duohtavuohta alde . mun ge duođaštit , ja don diehtit ahte mun duođaštus leat duohta . vaikko mun leat vel ollu čállit don , de ii háliidit čállit bleahkka ja peanna . mun doaivut oaidnit don fargga , vai mun beassat sártnodit muohtu muohtu . ráfi leat don . ustit cealkit dearvvuohta . cealkit dearvvuohta ustit , juohkehaš son . dearvvuohta judas , jesus kristus bálvaleaddji ja jáhkob viellja , son gii ipmil áhčči leat rávkat , gii son ráhkistit ja várjalit jesus kristus várás . váibmoláđisvuohta , ráfi ja ráhkisvuohta šaddat valljugas don oassi . ráhkis , go mun áŋgirvuohta čállit don mun oktasaš bestojupmi birra , de mun atnit dárbbašlaš rávvet don soahtat dat osku ovddas mii oktet leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL bassi olmmoš . dasgo don gaskii leat njáhkat muhtun olmmoš guhte áigá juo leat mearridit+V+TV+Der2+Der/PassL duopmu . son leat ipmilmeahttun ja botnjat mun ipmil árbmu vai beassat eallit nuoskivuohta , ja son biehttalit mun áidna ráđđejeaddji ja hearrá , jesus kristus . mun dáhttut muittuhit don , vaikko don juo diehtit buot dat , mo hearrá beastit álbmot eret egypt , muhto dasto duššadit son gii ii oskut . ja dat eŋgel gii ii várjalit allat árvu , muhto guođđit orrunsadji , dat son doallat čanus seavdnjat agálaš láhkki duopmu stuoris beaivi rádjái . nu geavvat maiddái sodoma ja gomorra ja dat ránnjágávpot , gos olmmoš jorgalit nuoskivuohta ja ohcat sohkabealle+N+Der1+Der/laš bonjuvuohta nugo dát eŋgel . dál son leat várrehus ovdamearka go son ráŋggáštit+V+TV+Der2+Der/PassL agálaš dolla . nu gis dahkat dát olmmoš ge ; go son rohttašuvvat de nuoskkidit rumaš , badjelgeahččat ipmilvuohta váldi ja bilkidit vuoiŋŋafápmu . ii váldoeŋgel mikael ge duostat cealkit bilkádusduopmu dalle go leat nákkáhallat beargalat movsses rumaš alde , muhto son dušše cealkit . hearrá ráŋggáštit don . muhto dát olmmoš gal bilkidit dat mii ii dovdat , ja dat mii son ipmirdit luondu mielde , dego jierpmeheapme spire , son bilidit ieš . vuoi son . son leat čuovvut+V+TV+Der3+Der/goahti kain luodda ja leat vuoitu dihtii addit ieš bileam čádjádus ja duššadit+V+TV+Der2+Der/PassL nu korah son gážžár+A+Der3+Der/vuohta dihtii . dát olmmoš leat dego heahpatdielku go son ballat oassálastit don ráhkisvuođamális ja fuolahit dušše ieš . son leat arvi+N+Der1+Der2+Der/heapmi balva mii biegga dolvvodit . son leat šattoheapme muorra čakčat , guokte geardi jápmit ja gaikut+V+TV+Der2+Der/PassL ruohtas . son leat máraidit+V+IV+Der2+Actor mearra bárru ja dat soktagiera čájehit son heahpat ; son leat láhppot násti , mii agálaš idjaseavdnjadas leat vuordit . aiddo son birra leat ge henok , áttán maŋisboahtti čihččet buolva , einnostit go cealkit . geahččat , hearrá boahtit duhát bassi veahka doallat duopmu buohkat badjel ja ráŋggáštit buot ipmilmeahttun son gaskkas son ipmilmeahttun dahku ovddas , ja buot garas sátni ovddas maid dát ipmilmeahttun suddu+N+Der1+Der/laš leat sárdnut son vuostái . son nimmorit ja váidalit headju oassi , muhto eallit anistupmi mielde . son sárdnut čeavlái sátni ja ávki dihtii guoktiluššat olmmoš . muhto don , ráhkis , muitit dat sátni maid mun hearrá jesus kristus apoastal leat sárdnut . son sárdnut don ahte maŋimuš áigi boahtit bilkideaddji gii vádjolit ipmilmeahttun anistupmi mielde . dát leat son gii sirret olmmoš ; son leat máilbmi+N+Der1+Der/laš ja son váilut vuoigŋa . muhto don , ráhkis , hukset ieš bassi osku ala ja rohkadallat bassi_vuoigŋa . bissut ipmil ráhkisvuohta vuordit hearrá jesus kristus váibmoláđisvuohta mii addit don agálaš eallin . leat váibmoláđis son gii eahpidit ; beastit son go rohttet son eret dolla . muhto leat eará váibmoláđis , dievva ballu , nu_ahte fasttášit velá gákti ge mii leat oažži+N+Der1+Der/laš+A+Der3+Der/vuohta dielku . son gii leat fápmu várjalit don jorraleapmi eret ja bidjat don hearvásvuohta ovdii , láitemeahttun ja dievva ávvu , áidna ipmil , mun beasti jesus kristus , hearrá , boktit , son gullat gudni ja allatvuohta , váldi ja fápmu , ovdal buot áigi , dál ja agálaš áigi . amen . dát leat jesus kristus almmustus , mii ipmil addit son vai son čájehit bálvaleaddji dat mii fargga galgat dáhpáhuvvat . son vuolggahit eŋgel dieđihit dat bálvaleaddji johanas , guhte dál duođaštit ipmil sátni ja jesus kristus duođaštus , buot dat mii son leat oaidnit . ávdugas son guhte lohkat dát einnostus sátni jitnosit , ja ávdugas+A+Der2+Der/at son guhte gullat dat ja vurket dat mii dat leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL , dasgo áigi leat lahka . dearvvuohta johanas asia eananguovlu čieža searvegoddi . árbmu leat don ja ráfi son guhte leat ja guhte leat ja guhte boahtit , ja čieža vuoigŋa guhte čuožžut son truvdnu ovddas , ja jesus kristus . son leat luohtehahtti duođašteaddji , vuosttašriegádit+V+IV jábmi gaskkas ja eanan gonagas oaivámuš . son ráhkistit mun ja leat varra čoavdit mun buot suddu ja leat dahkat mun gonagaslaš álbmot ja ipmil , áhčči , báhppa . son gullat gudni ja fápmu álo ja agálašvuohta . amen . geahččat , son boahtit balva . juohke čalbmi oaidnit son , maiddái dat mii leat rehttet son , ja buot eanan čearda luoibmat+V+IV+Der3+Der/goahti son dihtii . nu šaddat , amen . mun leat alfa ja omega , álgu ja loahppa , cealkit hearrá ipmil , buotveagalaš , guhte leat ja guhte leat ja guhte boahtit . mun , viellja johanas , gii jesus leat oasálaš seammá áŧestus , riika ja gierdavašvuohta go don ge . mun leat gártat patmos-nammasaš suolu danne_go leat sárdnidit ipmil sátni ja duođaštit jesus birra . hearrá beaivi boahtit vuoigŋa mun badjelii , ja mun gullet allat jietna ieš duohken , mii čuodjat dego báson . dat cealkit . čállit girji dat mii oaidnit ja sáddet girji dát čieža searvegoddi . efesos , smyrna , pergamon , tyatira , sardes , filadelfia ja laodikea . mun jorggihit geahččat gii mun sárdnut . ja go jorggihit , de oaidnit čieža gollelámpá , ja lámpá gaskkas muhtun gii leat olbmobárdni láhkásaš , guhkki gákti badjelis ja raddi birra golleboagán . son oaivi ja vuokta čeaskát dego vielgat ullu , dego muohta , ja son čalbmi leat dego njuoršut dolla ; son juolgi šearrát dego veaiki mii leat áhcagastit+V+IV+Der/PassS áššu , ja son jietna leat dego máraidit+V+IV+Der2+Actor čázit . olgeš giehta son doallat čieža násti , ja son njálbmi geaigát bastil , guokte miehkki . son ámadadju šearrát dego gaskabeaibeaivváš . go mun oaidnit son , de gahččat son juolgi ovdii dego jábmi . muhto son bidjat olgeš giehta mun ala ja cealkit . ii ballat . mun leat vuosttamuš ja maŋimuš , dat guhte eallit . mun leat jápmit , muhto geahččat , mun eallit álo ja agálašvuohta ja mun leat jápmin ja jábmiidriika čoavdda . čállit dat mii don oaidnit , dat mii leat dál ja dat mii boahtit dás duohko . don oaidnit čieža násti mun olgeš giehta ja čieža gollelámpá , ja dát leat dat čiegusvuohta . čieža násti leat čieža searvegoddi eŋgel , ja čieža lámpá leat dat čieža searvegoddi . čállit efesos searvegoddi eŋgel . ná cealkit son guhte doallat čieža násti olgeš giehta , ja guhte váccašit čieža gollelámpá gaskkas . mun diehtit don dahku , don rahčat+V+IV+Der3+Der/n ja don gierdavašvuohta . don ii gierdat bahá olmmoš , don leat geahččalit son gii gohčodit ieš apoasttal vaikko ii leat , ja don leat gávnnahit son gielistit+V+TV+Der2+Actor . don leat gierdavaš ; don leat gierdat ollu mun namma dihtii ii ge leat váibat . muhto dat ii don dohkkehit ahte don leat luohpat vuosttaš áigi ráhkisvuohta . muitit mii don leat jorralit , jorgalit ja dahkat fas vuosttaš áigi dahku . muhto jos ii jorgalit , de mun boahtit fargga don ala ja sirdit don lámpá eret sadji . muhto dákko don ánssášit rápmi , ahte don vašuhit nikolaoslaš dahku , mii mun ge vašuhit . gii leat beallji , son gullat mii vuoigŋa cealkit searvegoddi . guhte vuoitit , son mun suovvat borrat eallin muorra , mii leat ipmil paradiás . čállit smyrna searvegoddi eŋgel . ná cealkit vuosttamuš ja maŋimuš , son guhte leat jápmit , muhto eallát fas . mun diehtit don áŧestus ja váivváš+A+Der3+Der/vuohta , muhto don leat rikkis . ja mun diehtit mo son hiddjidit don , son gii gohčodit ieš juvddálaš , vaikko ii leat , muhto son leat sáhtán synagoga . ii ballat dat mii šaddat gillát . beargalat bálkestit muhtun don giddagas , geahččalit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja logi beaivi don gártat áŧestus . lea oskkáldas gitta jápmin rádjái , de mun addit don eallin kruvdnu . gii leat beallji , son gullat mii vuoigŋa cealkit searvegoddi . nubbi jápmin ii eisege vahágahttit son guhte vuoitit . čállit pergamon searvegoddi eŋgel . ná cealkit son gii leat bastil guokte miehkki . mun diehtit gos don orrut , doppe gos sáhtán truvdnu leat . datte don doalahit mun namma , ii ge leat biehttalit oskut mun , ii velá dat beaivi ge go antipa , mun oskkáldas duođašteaddji , časkit+V+TV+Der2+Der/PassL jámas don luhtte , doppe gos sáhtán orrut . muhto dat ii don dohkkehit ahte don luhtte leat muhtun gii doallat gitta bileam oahppu , son gii oahpahit balak čádjidahttit israellaš , nu_ahte son borrat eahpeipmil oaffaruššat+V+TV+Der/PassS biergu , ja furrošit . don luhtte leat maiddái muhtun gii doallat gitta nikolaoslaš oahppu . jorgalit . muđuid boahtit fargga don ala ja soahtat son vuostái njálbmái miehkki . gii leat beallji , son gullat mii vuoigŋa cealkit searvegoddi . son guhte vuoitit , addit čiegus mánna borrat ja vielgat geađgi , ja geađgi leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL ođas namma mii ii dovdat okta eará go son gii oažžut dat . čállit tyatira searvegoddi eŋgel . ná cealkit ipmila_bárdni , gii čalbmi leat dego njuoršut dolla ja juolgi dego áhcagastit+V+IV+Der2+Actor veaiki . mun diehtit don dahku , don ráhkisvuohta , don osku , don bálvalus ja don gierdavašvuohta . don maŋimuš dahku leat eanet+A+Comp+Der2+Der/at go vuosttaš dahku . muhto dat ii don dohkkehit ahte don suovvat nisu jesabela joatkit dahku , son gii gohčodit ieš profehta , muhto gii oahppa fillet mun bálvaleaddji furrošit ja borrat biergu mii leat oaffaruššat+V+TV+Der/PassS eahpeipmil . mun leat addit son áigi dahkat jorgalus , muhto son ii dáhttut jorgalit fuorrávuohta . dál mun njeaidit son seaŋgabuohcci , ja son gii rihkkut náittosdilli son , boahtit stuoris áŧestus jos ii jorgalit eret son dahku . son mánná mun sorbmet rohttudávda . nu boahtit buot searvegoddi diehtit ahte mun dat leat gii suokkardit manimuš ja váibmu , ja mun mávssahit juohkehaš son dahku mielde . muhto don eará tyatiralaš gii ii čuovvut dat oahppu ii ge leat dovdat dat mii muhtun gohčodit sáhtán čikŋodat , don mun cealkit . mun ii bidjat ođas noađđi don ala . doallat datte gitta dat mii don leat , dassážii go mun boahtit . son guhte vuoitit ja váldit vuhtii mun dahku gitta loahppa rádjái , mun addit fápmu ráđđet álbmot . son guođohit son ruovdesoabbi ja cuvket son dego láirálihtti . son oažžut seammá fápmu go mun leat oažžut áhčči , ja mun addit son guovssonásti . gii leat beallji , son gullat mii vuoigŋa cealkit searvegoddi . čállit sardes searvegoddi eŋgel . ná cealkit son gii leat ipmil čieža vuoigŋa ja čieža násti . mun diehtit don dahku . don beaggit leat eallin , muhto don leat jápmit . morihit ja nannet dat mii velá leat báhcit ja dat mii leat juo jápmit . dasgo mun leat gávnnahit ahte don dahku ii dohkket ipmil čalbmi . muitit mii don gullet ja vuostáiváldit . vurket dat ja jorgalit . jos don ii gohcit , de mun boahtit dego suola , ii ge don diehtit guhte diibmu mun boahtit don ala . muhto don leat sardes soames gii ii leat duolvvidit bivttas , ja son beassat vádjolit mun vielgat bivttas , dasgo son leat dohkálaš dat . guhte vuoitit , gárvvohit+V+TV+Der2+Der/PassL vielgat bivttas , ii ge mun goasse sihkkut son namma eallin girji , muhto dovddastit son namma áhčči ja son eŋgel ovddas . gii leat beallji , son gullat mii vuoigŋa cealkit searvegoddi . čállit filadelfia searvegoddi eŋgel . ná cealkit son guhte leat bassi ja duođalaš , gii leat dávvet čoavdda , son guhte rahpat nu_ahte ii okta sáhttit dahppat , ja dahppat nu_ahte ii okta sáhttit rahpat . mun diehtit don dahku , ja mun leat bidjat don ovdii rahpat+V+TV+Der2+Der/PassL uksa , mii ii okta sáhttit dahppat . mun diehtit ahte don leat unnán fápmu ja leat datte vurket mun sátni ii ge leat biehttalit mun namma . muhto mun diktit muhtun boahtit sáhtán synagoga , son gii gielistit ja gohčodit ieš juvddálaš , vaikko ii leat . mun diktit son boahtit ja luoitádit don juolgi ovdii vai son ipmirdit ahte mun ráhkistit don danne go don leat vurket mun sátni gierdavašvuohta birra , áigut mun gáhttet don ja beastit don geahččalus boddu eret mii čuohcit oppa máilbmi , vai dat geahččalit son gii ássat eanan alde . mun boahtit fargga . doallat gitta dat mii don leat , amas okta váldit don vuoitu kruvdnu . son guhte vuoitit , mun dahkat ipmil tempel čuolda , ii ge son goasse gártat vuolgit doppe . son mun čállit ipmil namma ja ipmil gávpot namma , ođas jerusalem , mii njiedjat albmi ipmil luhtte , ja mun čállit maiddái ieš ođas namma son . gii leat beallji , son gullat mii vuoigŋa cealkit searvegoddi . čállit laodikea searvegoddi eŋgel . ná cealkit son guhte leat amen , luohtehahtti ja duođalaš duođašteaddji , ipmil sivdnádus álgu . mun diehtit don dahku ; ii don leat galmmas ii ge liekkas . vare leat jogo galmmas dahje liekkas . muhto don leat loikkas , ii galmmas ii ge liekkas . danne mun vuoksit don njálbmi . don rámohallat . mun leat rikkis , mun leat vallji ii ge mun váilut mihkkege . muhto don ii diehtit ahte aiddo don leat vártnuheapme , váivván , geafi , čalmmeheapme ja álás . danne ávžžuhit don . oastit mun dolla buhtistit+V+TV+Der2+Der/PassL golli , vai don riggut ; ja oastit vielgat bivttas ja gárvodit dat vai čiehkat álás heahpat ; ja oastit vuoiddas čalbmi , vai oaidnit . mun ráŋgut ja bagadit buohkat gii mun ráhkistit . lea áŋgir ja jorgalit . mun čuožžut uksa ovddas ja goalkkuhit . jos guhtege gullat mun jietna ja rahpat uksa , de mun mannat sisa son lusa ja boradit son , ja son boradit mun . son guhte vuoitit , mun diktit čohkkát mun truvdnu , nugo mun leat vuoitit ja čohkánit áhčči son truvdnu . gii leat beallji , son gullat mii vuoigŋa cealkit searvegoddi . dasto mun oaidnit dát . albmi leat rahpat+V+TV+Der2+Der/PassL uksa . ja dat jietna mii mun ovdal leat gullat sárdnut mun básonjietna , cealkit . boahtit deike bajás , de čájehit don mii dás duohko dáhpáhuvvat . dan seammás boahtit vuoigŋa mun badjelii ja mun oaidnit truvdnu albmi ja muhtun čohkkát truvdnu . son gii leat čohkkát dat , šearrát dego jaspis ja karneolgeađgi , ja truvdnu birra leat arvedávgi mii leat dego smarágda . truvdnu birra leat njealljegoalmmátlohkái eará truvdnu , ja dat čohkkát njealljegoalmmátlohkái vuoras , gii leat vielgat bivttas badjelis ja gollekruvdnu oaivi . truvdnu šleađgut álddagas ja jullat bávkkas ja baján , ja truvdnu ovddas buollit čieža spáiddar , mii leat ipmil čieža vuoigŋa . truvdnu ovddas šealgát kristálla láhkásaš lásemearra . aiddo truvdnu ovddas ja truvdnu birra leat njeallje sivdnádus , mii leat dievva čalbmi ovddabealde ja maŋábealde . vuosttaš sivdnádus leat ledjon láhki , nubbi leat vuoksá láhki , goalmmádis leat dego olmmoš ámadadju , ja njealját leat girdit goaskin láhki . dan njeallje sivdnádus leat ieš guhtege guhtta soadjá mii leat dievva čalbmi goappašat bealde . ijatbeaivvi dat čuorvut bisánit . bassi , bassi , bassi leat hearrá ipmil , buotveagalaš , guhte leat ja guhte leat ja guhte boahtit . juohke hávvi go dat njeallje sivdnádus máidnut , gudnejahttit ja giitit son gii čohkkát truvdnu , son guhte eallit álo ja agálašvuohta , de dat njealljegoalmmátlohkái vuoras luoitádit son ovdii guhte čohkkát truvdnu , ja rohkadallat son guhte eallit agálaččat . son bidjat kruvdno truvdnu ovdii ja čuorvut+V+TV+Der/PassS . hearrá ja ipmil , don leat dohkálaš vuostáiváldit buot máidnut , gudni ja fápmu . dasgo don leat sivdnidit buot ; don dáhttu mielde dat šaddat ja sivdnidit+V+TV+Der2+Der/PassL . de mun oaidnit ahte son gii čohkkát truvdnu , leat girjegearru olgeš giehta . dat leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL siskkobealle ja olggobealle , ja dat leat giddet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL čieža seaila . ja mun oaidnit fápmu+N+Der1+Der/laš eŋgel gii čuorvut allat jietna . gii leat dohkálaš rahpat girjegearru ja doadjit dat seaila . muhto ii leat albmi ii ge eanan alde dahje eanan vuolde okta gii leat sáhttit rahpat girji dahje geahččat dat . dalle mun čierrut bahča+A+Der2+Der/at danne_go ii okta leat dohkálaš rahpat girji dahje geahččat dat . muhto okta vuoras cealkit mun . ii čierrut . dasgo juda čearda ledjon , dávvet vesá , leat vuoitit vuoigatvuohta rahpat girji ja doadjit dat čieža seaila . de mun oaidnit láppis čuožžut aiddo truvdnu ja dat njeallje sivdnádus ovddas ja vuoras gaskkas , ja dat leat de njuovvat+V+TV+Der2+Der/PassL . dat leat čieža čoarvi ja čieža čalbmi , ja čalbmi leat ipmil čieža vuoigŋa mii leat vuolggahit+V+TV+Der2+Der/PassL miehtá máilbmi . láppis boahtit son lusa gii leat čohkkát truvdnu , ja váldit vuostái girji son olgeš giehta . go dat váldit girji , de dat njeallje sivdnádus ja dat njealljegoalmmátlohkái vuoras luoitádit láppis ovdii . juohkehaš leat hárpa ja gollelihtti dievva oaffarsuovva , ipmil olmmoš rohkos . ja son lávlut ođas lávlla . don leat dohkálaš váldit girji vuostái ja doadjit dat seaila . dasgo don leat njuovvat+V+TV+Der2+Der/PassL ja leat varra oastit friddja ipmil olmmoš buot čearda ja giella , sohka ja álbmot . don leat dahkat son gonagaslaš álbmot ja ipmil báhppa , ja son leat gonagas eanan alde . oainnáhus mun gullet eatnat eŋgel jietna gii čuožžut truvdnu ja dat njeallje sivdnádus ja vuoras birra – son lohku leat logiduháhat logiduhát mielde , duháhat duhát mielde . dat čuorvut+V+TV+Der/PassS allat jietna . láppis mii leat njuovvat+V+TV+Der2+Der/PassL leat dohkálaš oažžut buot fápmu ja riggodat , viisodat ja givrodat , gudni ja hearvásvuohta ja máidnut . ja mun gullet juohke sivdnádus albmi cealkin ja eanan alde , eanan vuolde ja mearra alde , buot mii doppe leat . son guhte čohkkát truvdnu , son ja láppis , gullat buot máidnu ja gudni , hearvásvuohta ja fápmu álo ja agálašvuohta . dat njeallje sivdnádus vástidit . amen . ja vuoras luoitádit ja rohkadallat . de mun oaidnit láppis rahpat vuosttaš dat čieža seaila , ja mun gullet okta dat njeallje sivdnádus čuorvut+V+TV+Der3+Der/n bajánjietna . boahtit . ja oainnáhus mun oaidnit vielgat heasta , ja dat riidet+V+IV+Der1+Der/j+Der2+Actor leat dávgi . son addit+V+TV+Der2+Der/PassL vuoitokruvdnu , ja vuoiti son vuolgit vai vuoitit fas . go láppis doadjit nubbi seaila , de gullet+V+IV+Der3+Der/n nubbi sivdnádus cealkit . boahtit . dalle boahtit nubbi heasta mii leat buollit+V+IV+Der2+Actor ruoksat . dat riidet+V+IV+Der1+Der/j+Der2+Actor addit+V+TV+Der2+Der/PassL fápmu váldit ráfi eret máilbmi vai olmmoš sorbmet guhtet guoibmi , ja son addit+V+TV+Der2+Der/PassL stuoris miehkki . go láppis doadjit goalmmát seaila , de mun gullat goalmmát sivdnádus cealkit . boahtit . de oaidnit čáhppat heasta , ja dat riidet+V+IV+Der1+Der/j+Der2+Actor leat veakta giehta . ja mun gullet jietna dego dat njeallje sivdnádus gaskkas cealkin . čorpmadievva nissut okta denara ovddas . golbma čorpmadievva bivgi okta denara ovddas . muhto ii vahágahttit olju ja viidni . go láppis doadjit njealját seaila , de gullet+V+IV+Der3+Der/n njealját sivdnádus jietna cealkit . boahtit . de oaidnit guovgat heasta . dat riidet+V+IV namma leat jápmin , ja jábmiidriika čuovvut son . son addit+V+TV+Der2+Der/PassL fápmu ráđđet njealjádas eanan , fápmu goddit miehkki , nealgi , rohttudávda ja eanan spire vehkiin . go láppis doadjit vihtta seaila , de mun oaidnit áltár vuolde son siellu gii leat sorbmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ipmil sátni ja duođaštus dihtii . son čuorvut allat jietna . man guhká áigut vuordit , bassi ja duođalaš ráđđejeaddji , ovdal_go dubmet ja mávssahit mun varra eanan ássi . juohkehaš son addit+V+TV+Der2+Der/PassL vielgat bivttas , ja son gohččut+V+TV+Der2+Der/PassL vuordit veaháš áigi velá , dassážii go son bálvalanguoibmi ja viellja lohku dievvá , son gii galgat goddit+V+TV+Der2+Der/PassL seammá láhki go son ieš . de mun oaidnit láppis doadjit guđđat seaila . dalle boahtit hirbmat eatnandoarggástus . beaivváš čáhpodit dego čáhppat morašbivttas , ja mánnu ruvssodit varraruoksat . albmi násti gahččat eanan dego láddat+V+IV+VAbess fiikkon gahččat muorra garas biegga . albmi jávkat oidnosis dego girjegearru mii giessat+V+TV+Der2+Der/PassL , ja juohke várri ja juohke suolu sirdásit báiki . eanan gonagas , allat hearrá , soahteoaivámuš , rikkis ja son gii leat váldi , juohke šlávva ja juohke friddja olmmoš , čiehkádit ráigi ja bákteskurču . ja son dadjat várri ja bákti . gahččat mun badjelii ja čiehkat mun son muohtu ovddas guhte čohkkát truvdnu , ja láppis moarri . dasgo son moarri stuoris beaivi leat boahtit , ja gii dalle sáhttit bissut . dasto mun oaidnit njeallje eŋgel čuožžut eanan njeallje čiehka ja doallan eanan njeallje biegga , amas biegga bossut eanan dahje mearra badjel dahje muorra njeaiga . ja mun oaidnit velá okta eŋgel badjánit iđitroađđi eallit ipmil seaila . son čuorvut allat jietna dat njeallje eŋgel gii leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL fápmu vahágahttit eanan ja mearra . ii vahágahttit eanan ii ge albmi ii ge muorra ovdal_go mun bidjat seaila mun ipmil bálvaleaddji gállu . ja mun gullet son lohku gii leat seilet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . dat leat čuođinjealljeloginjealljeduhát buot israel čearda . juda čearda guoktenuppelotduhát leat seilet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , rubena čearda guoktenuppelotduhát , gad čearda guoktenuppelotduhát , ašer čearda guoktenuppelotduhát , naftali čearda guoktenuppelotduhát , manasse čearda guoktenuppelotduhát , simmon čearda guoktenuppelotduhát , levi čearda guoktenuppelotduhát , jissakara čearda guoktenuppelotduhát , sebulon čearda guoktenuppelotduhát , jovsset čearda guoktenuppelotduhát , ja benjamin čearda guoktenuppelotduhát . oainnáhus mun oaidnit joavku mii leat nu stuoris ahte ii okta sáhttit lohkat dat , buot álbmot ja čearda ja buot sohka , ja son sárdnut buot máilbmi giella . son čuožžut truvdnu ja láppis ovddas , vielgat bivttas badjelis ja pálbmaoaksi giehta . ja son čuorvut allat jietna . bestojupmi boahtit mun ipmil gii čohkkát truvdnu , ja láppis . buot eŋgel čuožžut truvdnu ja vuoras ja dat njeallje sivdnádus birra , ja son luoitádit truvdnu ovdii gopmut ja gudnejahttit ipmil cealkit . amen . buot máidnu ja hearvásvuohta ja viisodat , giittus ja gudni , fápmu ja givrodat gullat ipmil álo ja agálašvuohta . amen . de muhtun vuoras jearrat mun . gii leat dát vilgesbivttasolmmoš , ja gos son boahtit . mun vástidit . hearrá , don diehtit dat . ja son cealkit mun . dát leat son gii leat beassat stuoris áŧestus , ja gii leat bassat bivttas ja vilggodahttit dat láppis varra . danne son čuožžut dál ipmil truvdnu ovddas ja bálvalit son ijatbeaivvi son tempel , ja son guhte čohkkát truvdnu , cegget goahti son badjelii . ii son nealgut šat ii ge goikat , ii beaivváš ii ge goardit+V+TV+Der2+Actor báhkka givssidit son . dasgo láppis , guhte čuožžut+V+IV+Der2+Actor truvdnu ovddas , leat son báibmat ja láidet son eallit čáhci ája , ja ipmil sihkkut eret juohke ganjal son čalbmi . go láppis doadjit čihččet seaila , de jaskkodit albmi biras diibmobealle . de oaidnit dat čieža eŋgel gii leat čuožžut ipmil ovddas , ja son addit+V+TV+Der2+Der/PassL čieža báson . boahtit vel okta eŋgel , gii čuoččastit áltár gurrii gollet suovaslihtti giehta . son addit+V+TV+Der2+Der/PassL ollu suovas mii son galgat oaffaruššat golleáltár truvdnu ovddas oktan buot bassi olmmoš rohkos . eŋgel giehta badjánit ipmil ovdii suovas suovva oktan bassi olmmoš rohkos . de eŋgel váldit suovaslihtti , deavdit dat áltár dolla ja bálkestit dolla eanan . dalle baján čeargut+V+IV+Der3+Der/goahti , álddagas šleađgut+V+IV+Der3+Der/goahti ja eanan doarggistit+V+IV+Der3+Der/goahti . dat čieža eŋgel gii leat čieža báson , ráhkkanit čuojahit . vuosttaš eŋgel bosádit báson . dalle boahtit čuorpmas ja dolla , ja dat seahká varra , ja dat gahččat eanan . goalmmádas eanan buollit , ja goalmmádas muorra buollit oktan buot ruonas suoidni . nubbi eŋgel bosádit báson . dalle ravgat mearra juoga mii leat dego stuoris buollit+V+IV+Der2+Actor várri . goalmmádas mearra šaddat varra , ja goalmmádas buot mearra heakkalaš jápmit , ja goalmmádas skiipa dušše . goalmmát eŋgel bosádit báson . dalle gahččat albmi stuoris násti , mii buollit dego spáiddar , ja dat deavdit goalmmádas johka ja čáhceája . dát násti namma leat rihča urta , ja goalmmádas čáhci rihča ; ja ollu olmmoš jápmit dat čáhci , dasgo dat leat mirkohuvva . njealját eŋgel bosádit báson . dalle deaivvahallat goalmmádas beaivváš ja mánnu ja násti , ja goalmmádas dat sevnnjodit , beaivi massit goalmmádas čuovga ja seammá láhki idja ge . de oaidnit goaskin girdit allin albmi vuolde , ja mun gullet dat biškut allat jietna . vuoi , vuoi , vuoi son gii orrut eanan alde , go velá golbma eŋgel fargga čuojahit báson . vihtta eŋgel bosádit báson . dalle oaidnit násti mii leat gahččat albmi eanan . dat addit+V+TV+Der2+Der/PassL čiekŋalas gáivo čoavdda . ja go dat rahpat čiekŋalas gáivo , de badjánit suovva dego stuoris oapman , ja suovva sevnnjodahttit beaivváš ja áibmu . suovva boahtit rásselohkku mii lávdat miehtá eanan , ja dat addit+V+TV+Der2+Der/PassL seammá fápmu go eanan skorpiovdna . dat cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL ahte ii oažžut vahágahttit eanan suoidni dahje eará ruonas šaddu dahje muorra , muhto dušše dat olmmoš gii ii leat ipmil seaila gállu . dat ii oažžut goddit son , muhto dušše biinnidit son vihtta mánnu . ja biidnu leat dego olmmoš leat čugget+V+TV+Der1+Der2+Der/halla skorpiovdna . dat beaivi olmmoš ohcat jápmin , muhto ii gávdnat . son áibbašit jápmin , muhto jápmin báhtarit son . rásselohkku leat dego soahti ráhkkanahttit+V+TV+Der2+Der/PassL heasta . dat leat oaivi juoga dego golli rássekruvdnu , ja dat ámadadju leat dego olmmoš ámadadju . dat vuokta leat dego nissonolmmoš vuokta , dat bátni dego ledjonbátni ja dat raddesuodji dego ruovdegárvu . dat soadjá jietna leat dego ollu ruohttat heasta ja soahtevovdna julla . dat seaibi leat seahčagas dego skorpiovdna , ja dat galgat vahágahttit olmmoš vihtta mánnu áigi . dat gonagas leat čiekŋalas eŋgel , hebreagiella abaddon ja greikkagiella apollyon . vuosttaš vuoi-čuorvvas leat vássit , muhto boahtit velá guokte . guđđat eŋgel bosádit báson . dalle gullat jietna njeallje čoarvi golleáltár , mii leat ipmil muohtu ovddas . jietna cealkit guđđa eŋgel gii leat báson . luoitit dat njeallje eŋgel mii leat čatnagas stuoris eufrateanu gáddi . ja dat njeallje eŋgel luoitit+V+TV+Der2+Der/PassL , dat gii leat gárvvis dát boddu , beaivi , dát mánnu ja jahki , vai beassat goddit goalmmádas olmmoš . soahteveahka riidet+V+IV+Der1+Der/j+Der2+Actor lohku leat guoktelogiduhát geardde logiduhát ; mun gullet dat lohku . ja dákkár heasta ja riidet+V+IV+Der1+Der/j+Der2+Actor mun oaidnit oainnáhus . riidet+V+IV+Der1+Der/j+Der2+Actor leat ruovdegárvu mii leat dollaruoksat , čohkkesalit ja riššafiskat ; heasta oaivi leat dego ledjonoaivi , ja dat njálbmi njivžut dolla , borggistit suovva ja riššat rišša . dát golbma giksi , dolla ja suovva ja rišša , mii boahtit heasta njálbmi , goddit+V+TV+Der2+Der/PassL goalmmádas olmmoš . dasgo heasta fápmu leat njálbmi , muhto maiddái dat seaibbis , dasgo dat seaibi leat dego gearpmaš mii leat oaivi , ja seaibi dat vahágahttit olmmoš . muhto eará olmmoš gii ii jápmit dat giksi , ii jorgalit eret dat mii leat ráhkadit giehta , ii ge heaitit bálvalit bahá vuoigŋa ja eahpeipmilgovva mii leat ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL golli , silba , veaiki , geađgi ja muorra , dat mii ii oaidnit ii ge gullat ii ge vázzit . son ii jorgalit eret sorbmet+V+TV+Der3+Der/n ja noidodat , ii fuorrávuohta ii ge suolavuohta . dasto mun oaidnit fas eará fápmu+N+Der1+Der/laš eŋgel njiedjat albmi . son leat balva gárvu , ja arvedávgi leat son oaivi birra . son ámadadju leat dego beaivváš ja son juolgi dego dollabázzi . giehta son leat uhcci lebbet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL girjegearru+N+Der1+Der/Dimin . son bidjat olgeš juolgi mearra ala ja guruda fas eanan ala ja čurvet allat jietna , dego gilljut+V+TV+Der2+Actor ledjon . go son leat čurvet , de sárdnut čieža baján čeargut+V+IV+Der2+Actor jietna . go dat leat sárdnut , de mun áigut čállit+V+TV+Der3+Der/goahti , muhto mun gullat albmi jietna mii cealkit . bidjat seaila dat mii dat čieža baján cealkit , ii ge čállit dat muitu . ja eŋgel gii mun oaidnit čuožžut mearra ja eanan alde , loakta olgeš giehta albmi guovlu ja vuordnut son namma guhte eallit álo ja agálašvuohta , son namma guhte sivdnidit albmi ja buot mii dat leat ja eanan ja buot mii dat leat ja mearra ja buot mii dat leat . áigi leat nohkat . muhto dat beaivi go čihččet eŋgel jietna gullat+V+TV+Der/PassS , ja son čuojahit báson , de ipmil čiegusvuohta leat ollašuvvat , nugo son leat almmuhit bálvaleaddji , profehta . dat jietna mii mun leat gullat albmi , sárdnut fas mun . mannat ja váldi rabas girji dat eŋgel giehta guhte čuožžut mearra ja eanan alde . mun mannat eŋgel lusa ja sihtat son addit mun girjegearru . son cealkit mun . váldit dat ja bora . dat šaddat rihča don čoavji , muhto njálggis dego honnet don njálbmi . de váldit uhcci girjegearru+N+Der1+Der/Dimin eŋgel giehta ja borrat dat . njálbmi dat leat njálggis dego honnet , muhto go leat njielastit dat , de boaldit+V+TV+Der3+Der/goahti čoavji . mun cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL . don galgat ain profehtastallat mo geavvat álbmot ja sohka , giella ja ollu gonagas . mun addit+V+TV+Der2+Der/PassL soabbelágán mihttomuorra , ja mun cealkit+V+TV+Der2+Der/PassL . čuožžilit ja mihtidit ipmil tempel ja áltár ja lohka son gii rohkadallat doppe . muhto mannat tempel ovdašillju meattá , ii mihtidit dat , dasgo dat leat addit+V+TV+Der2+Der/PassL báhkin , ja son duolbmat bassi gávpot juolgi vuollái njealljelogiguokte mánnu áigi . mun addit fápmu guokte duođašteaddji , gárvodit horstabivttas , profehtastallat duhátguoktečuođiguhttalogi beaivi . duođašteaddji leat dat guokte oljomuorra ja guokte lámpá mii čuožžut eanan hearrá ovddas . jos giige dáhttut vahágahttit dat , de boahtit dat njálbmi dolla mii duššadit dat vašálaš . nu galgat jápmit juohkehaš guhte dáhttut vahágahttit dat . dat leat fápmu giddet albmi , ii arvit dat áigi go dat profehtastallat , ja dat leat fápmu dahkat čáhci varra , ja fápmu časkit eanan juohke+Der1+Der/lágán giksi , nu dávjá go dáhttu . go dat leat geargat duođaštit , dalle boahtit beahttu bajás čiekŋalas soahtat dat vuostái , ja dat vuoitit dat ja goddit dat . dat rumaš báhcit dat stuoris gávpot geaidnu ala , dat mii vuoigŋa+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL sodoma ja egypt , doppe gos maiddái dat hearrá russiinávlet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . ollu sohka , čearda , giella ja álbmot olmmoš oaidnit dat rumaš veallát dat bealnjealját beaivi , ii ge okta beassat hávdádit dat . eanan ássi illudit ja ávvudit dat vuorbi dihtii ja sáddet attáldat guhtet guoibmi . dasgo dát guokte profehta leat leat stuoris giksi eanan ássi . muhto bealnjealját beaivi geažes boahtit ipmil son eallin vuoigŋa ; son čuožžilit ja čuožžut juolgi alde , ja dat gii oaidnit son , ballat+V+IV+Der3+Der/goahti sakka . de son gullat albmi allat jietna mii cealkit son . boahtit deike bajás . ja son mannat bajás albmi balva siste vašálaš oaidnut . dan seammás boahtit stuoris eatnandoarggástus , ja logádas gávpot duššat . čiežaduhát olmmoš duššat eatnandoarggástus , ja son gii báhcit , suorganit ja gudnejahttit+V+TV+Der3+Der/goahti albmi ipmil . nubbi vuoi-čuorvvas leat vássit , muhto goalmmát vuoi-čuorvvas boahtit fargga . čihččet eŋgel bosádit báson . de gullat+V+TV+Der/PassS albmi allat jietna mii cealkit . máilbmi gonagasváldi gullat dál mun hearrá ja son gii son leat vuoiddadit , ja son ráđđet álo ja agálašvuohta . dalle dat njealljegoalmmátlohkái vuoras gii čohkkát truvdnu ipmil ovddas , luoitádit gopmut ja gudnejahttit ipmil ja cealkit . mun giitit don , hearrá ipmil , buotveagalaš , guhte leat ja leat , danne_go don leat čájehit stuoris fápmu ja leat ráđđet+V+TV+Der3+Der/goahti . álbmot moaráhuvvat , muhto dál leat don moarri boahtit , dat áigi go jábmi dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , áigi go bálkkašit bálvaleaddji , profehta , bassi olmmoš ja son gii ballat don namma , smávis ja stuoris , ja duššadit son gii duššadit eanan . albmi rahpasit ipmil tempel , ja lihttu árka boahtit oidnosii son tempel . de álddagastit , baján čeargut , eanan doarggistit ja stuoris čuorpmas gahččat . de oidnot albmi stuoris mearka . nisu gii leat beaivváš gárvu ; mánnu leat son juolgi vuolde ja oaivi guoktenuppelohkái násti kruvdnu . son leat mánná vuostái ja huikit mánnáheahti ja riegádahttinávttat . maiddái nubbi mearka oidnot albmi . stuoris dollaruoksat guovdi , mii leat čieža oaivi ja logi čoarvi , ja kruvdnu guhtege čieža oaivi . seaibi dat njámastit goalmmádas násti ja bálkestit eanan . guovdi čuožžut riegádahttit nisu ovddabealde , vai beassat njielastit mánná dat seammás_go dat leat riegádit . ja nisu riegádahttit bárdnemánná , guhte oktet guohtut+V+TV+VAbess buot álbmot ruovdesoabbi . ja mánná rohttet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL bajás ipmil lusa ja son truvdnu . muhto nisu báhtarit meahcci , muhtun báiki mii ipmil leat gárvvistit son , vai son biebmat+V+TV+Der2+Der/PassL doppe duhátguoktečuođiguhttalogi beaivi . de buollát soahti albmi . mikael oktan eŋgel soađáskit guovdi vuostái . guovdi ja dat eŋgel soahtat , muhto dat vuoittáhallat , ii ge son leat šat mihkkege sadji albmi . dat stuoris guovdi , boaris gearpmaš , bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL olggos , dat guhte gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL beargalat ja sáhtán ja fillet oppa máilbmi ; dat bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL eanan oktan eŋgel . ja mun gullet allat jietna cealkit albmi . bestojupmi ja fápmu ja riika gullat dál mun ipmil , ja váldi son gii son leat vuoiddadit . dasgo mun viellja guoddaleaddji , guhte guoddalit son mun ipmil ovddas ijatbeaivvi , leat bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL vuolás . son leat vuoitit son láppis varra ja sátni mii son duođaštit . ii son seastit heagga , muhto leat gárvvis velá jápmit ge . de ávvudit , albmi ja albmi ássi . muhto vuoi eanan ja mearra . dasgo beargalat leat boahtit vuolás don lusa , ja son moarri leat stuoris , danne_go son diehtit ahte son leat dušše oanehaš áigi velá . go guovdi oaidnit ahte leat bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL eanan , de dat doarrádallat nisu gii leat riegádahttit bárdnemánná . muhto nisu addit+V+TV+Der2+Der/PassL stuoris goaskin soadjá , vai son girdit dorvobáiki meahcci gos biebmat+V+TV+Der2+Der/PassL , okta áigi ja guokte áigi ja áigebealli , guhkkin eret gearpmaš . gearpmaš šávgalit njálbmi čáhci johka nisu maŋŋái , vai rávdnji doalvut son . muhto eanan veahkehit nisu ja rabastit njálbmi ja njielastit johka mii guovdi leat šávgalit njálbmi . guovdi moaráskit nisu ja vuolgit soahtat son eará mánná vuostái gii čuovvut ipmil báhkkon ja doallat gitta jesus duođaštus . de guovdi čuoččastit mearragáddi . dalle oaidnit go mearra badjánit beahtu . dat leat logi čoarvi ja čieža oaivi , ja čoarvi dat leat logi kruvdnu ja juohke oaivi bilkádus namma . beahtu mii mun oaidnit , leat leopárda láhkásaš , muhto dat juolgi leat dego guovža ja dat njálbmi dego ledjon . guovdi addit dat fápmu ja truvdnu ja stuoris váldi . okta dat oaivi leat oažžut jápminhávvi , muhto hávvi savvot , ja oppa máilbmi ovddošit beahtu ja čuovvut+V+TV+Der3+Der/goahti dat . olmmoš gopmirdit guovdi danne_go leat addit beahtu fápmu , ja son gopmirdit beahtu ge ja dadjat . gii leat beahtu láhkásaš , ja gii sáhttit soahtat dat vuostái . beahtu addit+V+TV+Der2+Der/PassL njálbmi mii sárdnut stuoris , bilkidit+V+TV sátni , ja dat oažžut fápmu dahkat dat njealljelogiguokte mánnu . dat rahpat njálbmi bilkidit ipmil ja bilkidit+V+TV+Der3+Der/goahti son namma , son viessu ja buohkat gii orrut albmi . dat addit+V+TV+Der2+Der/PassL vuoigatvuohta soahtat bassi olmmoš vuostái ja vuoitit son , ja maiddái fápmu ráđđet juohke čearda , álbmot , giella ja sohka . ja buot eanan ássi gopmirdit dat , buohkat gii namma ii leat máilbmi vuođđudit rájes leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL eallin girji , njuovvat+V+TV+Der2+Der/PassL láppis girji . gii leat beallji , son gullat dát . jos guhtege galgat fáŋgavuohta , de šaddat fáŋgavuohta . jos guhtege galgat goddit+V+TV+Der/PassS miehkki , de son goddit+V+TV+Der2+Der/PassL miehkki . dás dárbbašit+V+TV+Der2+Der/PassL bassi olmmoš gierdavašvuohta ja osku . de oaidnit nubbi beahtu badjánit eanan . dat leat guokte čoarvi dego láppis , muhto dat sárdnut dego guovdi . dat geavahit vuosttaš beahtu fápmu dat čalbmi ovddas ja bidjat eanan ja dat ássi gopmirdit vuosttaš beahtu , mii jápminhávvi buorránit . dat dahkat stuoris oavdumearka ja oažžut velá dolla ge gahččat albmi eanan olmmoš oaidnut . dat čádjidahttit eanan ássi dat mearka mii dat oažžut fápmu dahkat beahtu čalbmi ovddas . ja dat gohččut eanan ássi ráhkadit dat beahtu čuolahusgovva mii leat hávvádahttit+V+TV+Der2+Der/PassL miehkki , muhto ealáskit . dat addit+V+TV+Der2+Der/PassL fápmu bossut heagga beahtu govva , nu_ahte dat máhttit velá sárdnut ge , ja gottihit buohkat gii ii bálvalit dat . dat bágget buohkat , smávis ja stuoris , rikkis ja geafi , isit ja šláva , bidjat mearka olgeš giehta dahje gállu , amas okta oažžut oastit dahje vuovdit , jos son ii leat dát mearka , beahtu namma dahje dat namma lohku . dás dárbbašit+V+TV+Der2+Der/PassL viisodat . gii leat jierbmi , rehkenastit beahtu lohku , dasgo dat leat muhtun olmmoš lohku , ja dát lohku leat 666 . oainnáhus mun oaidnit láppis čuožžut sionvárri , ja oktan son leat čuođinjealljeloginjealljeduhát olmmoš gii leat son namma ja son áhčči namma čállit+V+TV+Der2+Der/PassL gállu . albmi gullet jietna mii leat dego máraidit+V+IV+Der2+Actor čáhci ja baján čeargut+V+IV+Der3+Der/n , ja jietna mii mun gullet , leat dego hárpačuojaheaddji čuojaheapme . truvdnu ovddas , ja dat njeallje sivdnádus ja vuoras ovddas son lávlut ođas lávlla , mii ii giige sáhttit oahppat earet go dat čuođinjealljeloginjealljeduhát , gii leat oastit+V+TV+Der2+Der/PassL friddja eanan . son ii leat nuoskkidit ieš nisu , dasgo son leat dego guoskat+V+IV+VAbess nieida . son čuovvut láppis gosa ihkinassii dat manna+N+Der1+Der/Dimin . son leat oastit+V+TV+Der2+Der/PassL friddja olmmoš gaskkas ipmil ja láppis vuosttaš šaddu . son njálbmi ii leat behtolašvuohta , son leat láitemeahttun . de mun oaidnit fas eará eŋgel girdit guhkkin badjin albmi vuolde . son leat agálaš evangelium sárdnidit eanan ássi , buot álbmot ja čearda , giella ja sohka . son čuorvut allat jietna . ballat ipmil ja addit son gudni . dasgo dál leat son duopmu áigi boahtit . rohkadallat son guhte leat sivdnidit albmi ja eanan , mearra ja ája . dasto boahtit nubbi eŋgel guhte čuorvut . gahččat+V+IV+Der3+Der/n , gahččat+V+IV+Der3+Der/n leat stuoris babylon , duot fuorrá , mii fastivuohta leat jugahit moarri viidni buot álbmot . son maŋŋil boahtit goalmmát eŋgel gii cealkit allat jietna . jos giige gopmirdit beahtu ja dat čuolahusgovva ja bidjat dat mearka gálus dahje giehta , de son ge gártat juhkat ipmil moarri viidni , mii leat leiket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL láivudit son vašši gearra ; ja son givssidit+V+TV+Der2+Der/PassL dolla ja rišša bassi eŋgel ja láppis muohtu ovddas . suovva mii boahtit son giksi , badjánit álo ja agálašvuohta ; ii ihkku ii ge beaivet leat vuoiŋŋadus son gii gopmirdit beahtu ja dat čuolahusgovva dahje son gii váldit dat namma mearka . dás dárbbašit+V+TV+Der2+Der/PassL bassi olmmoš gierdavašvuohta , son gii doallat gitta ipmil báhkkon ja osku jesus . mun gullet dál albmi jietna mii cealkit . čállit . ávdugas dat jábmi gii dás duohko jápmit hearrá oapmi . vuoigŋa cealkit . ávdugas son leat . son beassat vuoiŋŋastit rahčamuš , dasgo son dahku čuovvut son . oainnáhus mun oaidnit dát . leat vielgat balva , ja balva alde čohkkát muhtun olbmobárdni láhkásaš . son leat gollekruvdnu oaivi ja bastil sirpe giehta . ja nubbi eŋgel boahtit olggos tempel ja čuorvut allat jietna son gii leat čohkkát balva alde . bidjat sirpe čuohppat , dasgo dál leat ládju áigi ; eanan šaddu leat láddat . dat gii leat čohkkát balva alde , bidjat sirpe mannat eanan mielde , ja eanan šaddu čuohppat+V+TV+Der2+Der/PassL . dál boahtit nubbi eŋgel gis olggos albmi tempel . son leat maid bastil sirpe . de boahtit áltár ge eŋgel , ja son leat fápmu ráđđet dolla . son čuorvut allat jietna eŋgel gii leat bastil sirpe . bidjat bastil sirpe čuohppat eanan viidnegárdi šaddu , dasgo dat viidnemuorji leat láddat . eŋgel bidjat sirpe mannat eanan mielde , čuohppat eanan viidnegárdi šaddu ja bálkestit dat ipmil moarri stuoris viidneduolmmahat . viidneduolmmahat duolbmat+V+TV+Der2+Der/PassL gávpot olggobealde , ja dat golgat varra , nu_ahte duhátguhttačuođi stadi duohken dat ollit heasta bággi rádjái . dasto mun oaidnit albmi eará stuoris ja oavdu+N+Der1+Der/laš mearka . čieža eŋgel čieža maŋimuš giksi , dasgo dat ipmil moarri ollašuvvat . ja mun oaidnit dego lásemearra , mii šealggáhallat dolla , ja lásemearra gáddi oaidnit čuožžut son gii leat vuoitit beahtu , dat čuolahusgovva ja dat namma lohku . son leat ipmil hárpa giehta , ja son lávlut movsses , ipmil bálvalit+V+TV lávlla , ja láppis lávlla . stuoris ja ovdu+N+Der1+Der/laš leat don dahku , hearrá ipmil , buotveagalaš . vanhurskkis ja vuoigatlaš+A+Der2+Der/at leat don geaidnu , don álbmot gonagas . guhte ii galgat ballat don , hearrá , ja gudnejahttit don namma . dasgo aivvefal don leat bassi . buot álbmot boahtit gopmirdit don don muohtu ovddas , dasgo don vanhurskkis duopmu leat almmustuvvat . dás maŋŋil mun oaidnit dát . albmi tempel , duođaštus goahti , rahpat+V+TV+Der2+Der/PassL . olggos boahtit dat čieža eŋgel dat čieža giksi , ja son leat buhtis , vielgat bivttas badjelis ja golleboagán raddi birra . okta dat njeallje sivdnádus addit dat čieža eŋgel čieža gollegearra mii dievva leat ipmil moarri , son guhte eallit álo ja agálašvuohta . ja ipmil hearvásvuohta ja fápmu suovva deavdit tempel , nu_ahte ii okta sáhttit mannat tempel sisa ovdal_go čieža eŋgel čieža giksi leat ollašuvvat . mun gullet tempel allat jietna mii cealkit dat čieža eŋgel . vuolgit ja gurret ipmil moarri čieža gearra eanan ala . vuosttaš eŋgel mannat ja gurret gearra eanan ala . de ihtit bávččas , várka , siedjabuogu dat olmmoš gii leat beahtu mearka ja gii gopmirdit dat govva . nubbi eŋgel gurrii gearra merret . de mearra šaddat dego jábmi varra , ja buot mearra heakkalaš jápmit . goalmmát eŋgel gurrii gearra johka ja ája . de čáhci šaddat varra , ja mun gullet čáhci eŋgel cealkit . vanhurskkis leat don guhte leat ja leat , don bassi , guhte leat cealkit dat duopmu . son leat golggahit bassi olmmoš ja profehta varra , ja danne don leat addit son varra juhkat . dan son leat ánssášit . ja mun gullet áltár cealkit . duođaid , hearrá ipmil , buotveagalaš , vuoiggalaš ja vanhurskkis leat don duopmu . njealját eŋgel gurrii gearra beaivváš . de beaivváš oažžut fápmu boaldit olmmoš dolla , ja olmmoš buollit garas báhkka . datte son bilkidit ipmil namma , son gii fápmu dát giksi leat . son ii jorgalit nu_ahte leat addit ipmil gudni . vihtta eŋgel gurrii gearra beahtu truvdnu . de beahtu riika šaddat seavdnjadas , ja olmmoš gáskit njuovčča bávččas dihtii ja bilkidit albmi ipmil bávččas ja buogu dihtii , muhto ii jorgalit dahku . guđđat eŋgel gurrii gearra stuoris eufrateatnu . dan čázit goiket , ja nu válmmaštuvvat geaidnu nuortagonagas . ja mun oaidnit guovdi njálbmi , beahtu njálbmi ja vearri profehta njálbmi boahtit golbma buhtismeahttun vuoigŋa , mii leat cuoppu láhki . dát leat beargalat vuoigŋa mii dahkat oavdumearka . dat vuolgit buot máilbmi gonagas lusa čohkket son soahti ipmil , buotveagalaš , stuoris beaivi . geahččat , mun boahtit dego suola . ávdugas son guhte gohcit ja várjalit bivttas , ii johtit álásin ja čájehit heahpat . vuoigŋa čohkket gonagas dat báiki mii hebreagiella gohčodit+V+TV+Der2+Der/PassL harmageddon . čihččet eŋgel gurrii gearra áibmat+V+TV+Der/PassS . ja tempel truvdnu gullat+V+TV+Der/PassS allat jietna mii cealkit . dat leat dáhpáhuvvat . de gaskat álddagas ja čeargat+V+IV+Der/PassS dierbmá ja baján , ja šaddat nu garas eatnandoarggástus ahte dakkár ii leat leat nu guhká go olmmoš leat eallit eanan alde . stuora gávpot luoddanit golbma oassi , ja álbmot gávpot gahččat . ipmil ii leat vajáldahttit stuoris babylon , muhto addit dat gearra mii leat son moarri ja vašši viidni . juohke suolu jávkat , ii ge várri+N+Der2+Der/at oidnot šat . ja albmi gahččat olmmoš ala stuoris čuođi čuorpmas . muhto son bilkidit ipmil dat giksi dihtii mii čuorpmas dagahit , dasgo giksi leat issoras . okta dat čieža eŋgel gii leat čieža gearra , boahtit mun lusa ja cealkit . boahtit , mun čájehit don makkár duopmu oažžut stuoris fuorrá , gii čohkkát stuoris čáhci lahka . máilbmi gonagas leat furrošit son , ja eanan ássi leat oaivvahuvvat son fuorrávuohta viidni . vuoigŋa deavdit mun , ja eŋgel doalvut mun meahcci . doppe mun oaidnit nisu čohkkát skárllatruoksat beahtu sealgi . bilkidit+V+TV namma leat čállit+V+TV+Der/PassS miehtá beahtu , ja dat leat čieža oaivi ja logi čoarvi . nisu leat badjelis purpur ja skárllatruoksat bivttas , ja son leat čiŋahit+V+TV+Der2+Der/PassL golli ja divrras geađgi ja bearal . giehta son doallat gollegearra mii dievva leat son furrodat fastivuohta ja buhtismeahttunvuohta . son gállu leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL namma mii leat čiegus oaivil . stuoris babylon , buot fuorrá ja eanan fastivuohta eadni . ja mun oaidnit ahte nisu leat gárihuvvat bassi olmmoš ja jesus duođašteaddji varra . mun imaštallat go oaidnit son . muhto eŋgel cealkit mun . manne don imaštallat . mun muitalit don nisu ja beahtu čiegusvuohta , dat mii leat guoddit son , ja mii leat čieža oaivi ja logi čoarvi . beahtu mii oaidnit , leat leat , muhto dál ii leat šat . dat badjánit čiekŋalas , ja mannat heavvu . ja son gii orrut eanan alde , ja gii namma ii leat leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL eallin girji máilbmi vuođđudit rájes , son hirpmástuvvat go oaidnit beahtu mii leat leat ii ge leat šat , vaikko dat boahtit fas . dás dárbbašit+V+TV+Der2+Der/PassL jierbmi ja viisodat . čieža oaivi mearkkašit čieža vári mii alde nisu leat čohkkát . dat mearkkašit maiddái čieža gonagas . vihtta son leat juo gahččat , okta ráđđet ain dál ja okta ii leat velá boahtit , ja go son boahtit , de son ráđđet dušše oanehaš áigi . beahtu ieš , mii leat leat ii ge leat šat , leat gávccát gonagas , muhto dat seammás dat leat okta dat čiežas ja mannat heavvu . logi čoarvi mii don oaidnit , leat logi gonagas gii ii leat velá beassat ráđđet , muhto oktan beahtu son oažžut gonagasváldi okta diibmo . oktii ráđđi son addit fápmu ja váldi beahtu . son soahttát láppis vuostái , muhto láppis vuoitit son , dasgo dat leat hearrá hearrá ja gonagas gonagas , ja son vuoitit son gii leat rávkat+V+TV+Der2+Der/PassL , válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL ja oskkáldasat . eŋgel sárdnut fas mun . čázit maid don oaidnit , gos fuorrá čohkkát , leat álbmot ja olmmošjoavku ja sohka ja giella . ja logi čoarvi mii don oaidnit , ja beahtu , vašuhit+V+TV+Der3+Der/goahti fuorrá , dahkat son báljis ja álásin , borrat son oažži ja boaldit son gutna dolla . dasgo ipmil bidjat son váibmu ollašuhttit áigumuš , nu_ahte son oktii ráđđi addit váldi beahtu , dassážii go ipmil sátni ollašuvvat . ja nisu gii don oaidnit , leat dat stuoris gávpot mii ráđđet eanan gonagas . dasto mun oaidnit vuot okta eŋgel njiedjat albmi stuoris fápmu , ja son hearvásvuohta čuovga oppa eanan . son čuorvut allat jietna . gahččat+V+IV+Der3+Der/n , gahččat+V+IV+Der3+Der/n leat stuoris babylon . dat leat šaddat buot bahá vuoigŋa orrunsadji , buhtismeahttun vuoigŋa suodji , buot buhtismeahttun ja fasti loddi suodji . dát fuorrá viidni , moarri viidni , leat buot sohka juhkat , máilbmi gonagas leat furrošit son , ja máilbmi gávpeolmmái leat riggut son badjelmearálaš eallin . de mun gullet albmi eará jietna mii cealkit . vuolgit eret , guođđit son , don gii leat mun álbmot , ii šaddat oassi+N+Der1+Der/laš son suddu ja ii deaivvahallat son giksi . dasgo son suddu guhpá ollit gitta albmi , ja ipmil muitit buot son vearrivuohta . máksit son nugo son ieš leat máksit eará , mávssahit son guokte son dahku mielde , ja njorret son gearddi bahča juhkamuš dat gearra mii son ieš leat njorret . addit son seammá ollu giksi ja moraš go son ieš leat návddašit hearvásvuohta ja badjelmearálaš+A+Der3+Der/vuohta . son cealkit váibmu . dás čohkkát truvdnu dego dronnet , leaska ii leat , moraš ii goasse dovdat . danne son deaividit seammá beaivi buot son giksi , jápmin , moraš ja nealgi , ja son boaldit+V+TV+Der2+Der/PassL dolla . dasgo fápmu+N+Der1+Der/laš leat hearrá ipmil guhte leat dubmet son . máilbmi gonagas gii leat son furrošit ja leaicidit , čierrut ja luoibmat son dihtii , go oaidnit suovva badjánit go son buollit . son čuožžut guhkkin eret son giksi ballu , ja son fuoikut . vuoi , vuoi don , stuoris gávpot , babylon fápmu+N+Der1+Der/laš gávpot . ovtta diibmu boahtit don duopmu . maiddái máilbmi gávpeolmmái čierrut ja moraštit son , danne_go ii okta šat oastit son gálvu . ii golli , silba , divrras geađgi , bearal , fiinnis liidni , purpur , silki , skárllat , ii ge man lágán njálggahádja muorra , ii man lágán elefántabátneduodji ii ge divrrasmuorraduodji , ii veaiki , ruovdeeai ge marmorduodji , ii kánelaid ii ge eará máistta , suovas , hádjavuoiddas ii ge suovastanbihkka , ii viidni ii ge olju , ii fiinnis jáffu ii ge nisu , ii šibit , sávza , heasta , vovdna ii ge šláva , olmmoš oktan rumaš ja siellu . šaddu mii don oppa siellu anistuvvat don leat láhppit , buot don fávru+Der3+Der/vuohta ja goargat+A+Der3+Der/vuohta don leat massit ii ge goasse gávdnat dat šat . dat gálvu gávppašit+V+TV+Der2+Actor gii leat riggut fuorrá eallin , čuožžut guhkkin eret son giksi ballu . son čierrut ja luoibmat ja cealkit . vuoi , vuoi don , stuoris gávpot . don leat gárvodit fiinnis liidni ja purpur ja skárllat ja čiŋahit+V+TV+Der2+Der/PassL golli ja divrras geađgi ja bearal . ovtta diibmu leat dát stuoris riggodat duššat . buot skiippahoavda ja borjjastit+V+IV+Der2+Actor , mearraolmmái ja son gii bargat mearra alde , čuožžut+V+IV+Der/PassS guhkkin eret ja čuorvut+V+TV+Der/PassS go oaidnit suovva badjánit go son buollit . gos leat dát stuoris gávpot veardásaš . ja son gilvit muolda oaivi ala ja čuorvut čierrut ja luoibmat . vuoi , vuoi stuoris gávpot , gos buohkat gii leat skiipa mearra alde , leat riggut son divrras dávvir dihtii . ovtta diibmu dat leat duššat . illudit son gahččat+V+IV+Der3+Der/n , albmi , ja illudit bassi olmmoš , profehta ja apoastal . dasgo ipmil leat dubmet son gii dubmet don . de fápmu+N+Der1+Der/laš eŋgel loktet geađgi mii leat millogeađgi stuorru , bálkestit dat mearra ja cealkit . nu bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL fáhkkestaga stuoris gávpot babylon ii ge dat goasse šat gávdnat+V+TV+Der/PassS . hárpačuojaheaddji ja lávlu lávlla , njurggonasčuojaheaddji ja básončuojaheaddji musihkka ii goasse šat gullat+V+TV+Der/PassS don siste . ii leat goasse šat giehtaduojár don siste . ii goasse šat gullat+V+TV+Der/PassS millu jurra don siste . ii goasse šat báitit lámpá čuovga don siste . ii goasse šat gullat+V+TV+Der/PassS irgi ja moarsi jietna don siste . dasgo don gávpeolmmái leat máilbmi váldi+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at , ja don geaidit álbmot noidodat . gávpot leat profehta ja bassi olmmoš varra , buohkat varra gii leat sorbmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL eanan alde . dasto mun gullet dego stuoris joavku albmi čuorvut+V+TV+Der3+Der/n allat jietna . halleluja . bestojupmi , gudni ja fápmu gullat ipmil , dasgo duođalaččat ja vanhurskkis leat son duopmu . son leat dubmet stuoris fuorrá , guhte bilidit eanan fuorrávuohta , ja son leat mávssahit fuorrá bálvaleaddji varra . son čuorvut fasttain . halleluja . fuorrá dolla badjánit suovva álo ja agálašvuohta . njealljegoalmmátlohkái vuoras ja njeallje sivdnádus luoitádit eanan ja rohkadallat ipmil gii čohkkát truvdnu , ja son cealkit . amen . halleluja . ja truvdnu gullat+V+TV+Der/PassS jietna . máidnut ipmil , buot son bálvaleaddji , don gii ballat son , sihke unnit ja stuorrát . de mun gullet dego stuoris joavku ja dego máraidit+V+IV čáhci boršut+V+IV+Der3+Der/n ja garas baján čeargut+V+IV+Der3+Der/n . dat čuorvut+V+TV+Der/PassS . halleluja . dasgo hearrá ipmil , buotveagalaš , leat šaddat gonagas . illudit ja ávvudit ja addit son gudni . dasgo láppis heajat áigi leat boahtit . son moarsi leat ráhkkanit , son addit+V+TV+Der2+Der/PassL buhtis liidnebivttas gárvu . liidnebivttas leat bassi olmmoš vanhurskkis dahku . ja eŋgel cealkit mun . čállit . ávdugas son gii leat bovdet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL láppis headjamális . de son lasihit . dát leat ipmil duohta sátni . mun luoitádit son juolgi ovdii rohkadallat son , muhto son cealkit mun . ii dahkat nu . mun leat dušše ipmil bálvaleaddji nugo don ge ja don oskuguoibmi , son gii doallat gitta jesus duođaštus . rohkadallat ipmil . – jesus duođaštus leat profehtastallat+V+IV+Der3+Der/n vuoigŋa . de mun oaidnit albmi rabas , ja doppe mun ovddas leat vielgat heasta . riidet+V+IV namma leat oskkáldas ja duođalaš , dasgo son dubmet ja soahtat vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta . son čalbmi leat dego buollit+V+IV+Der2+Actor dolla , ja oaivi son leat máŋga kruvdnu , ja son leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL namma mii dušše son ieš dovdat . son leat gárvodit varra buonjostit+V+TV+Der2+Der/PassL bivttas , ja son namma leat ipmil sátni . albmi soahteveahka čuovvut son vielgat heasta , gárvodit+V+IV+Der2+Der/eapmi fiinnis , vielgat ja buhtis liidnebivttas . ja son njálbmi geaigát bastil miehkki mii son sáhttit časkit álbmot . son stivret son ruovdesoabbi ja duolbmat viidneduolmmahat mii dievva leat moarri viidni , ipmil , buotveagalaš , vašši . son bivttas ja alimat leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL namma . gonagas gonagas ja hearrá hearrá . de mun oaidnit eŋgel čuožžut beaivváš . son čuorvut allat jietna buot loddi mii girdit allin albmi vuolde . boahtit deike , čoahkkanit ipmil stuoris guossemális . don beassat borrat gonagas , soahteoaivámuš ja fápmu+N+Der1+Der/laš oažži , heasta ja dat riidet+V+IV+Der1+Der/j+Der2+Actor oažži , buot olmmoš oažži , isit ja šláva , mánná ja rávis olmmoš . de oaidnit beahtu ja máilbmi gonagas oktan soahteveahka čoagganeapmi soahtat riidet+V+IV ja son veahka vuostái . muhto beahtu dohppet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL gitta oktan dat vearri profehta guhte dahkat oavdumearka beahtu ovddas ja dat čádjidahttit buohkat gii váldit beahtu mearka ja gopmirdit dat čuolahusgovva . goappaš+Der2+Der/agat bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL eallinaga dollajávri mii buollit rišša . eará goddit+V+TV+Der2+Der/PassL dat miehkki mii boahtit riidet+V+IV njálbmi , ja buot loddi borrat gallás son oažži . de mun oaidnit eŋgel njiedjat albmi čiekŋalas čoavdda ja stuoris láhkki giehta . son dohppet guovdi , boaris gearpmaš , mii leat beargalat ja sáhtán , ja čatnat dat duhát jahki . eŋgel bálkestit son čiekŋalas , lohkkadit ja seilet uksa , amas dat šat fillet álbmot , ovdal_go dat duhát jahki leat vássit . dat maŋŋil dat galgat luoitit+V+TV+Der2+Der/PassL luovus oanehassii . de mun oaidnit truvdnu , ja son gii čohkkedit dat , addit+V+TV+Der2+Der/PassL dubmenfápmu . mun oaidnit maiddái son siellu gii leat steavlidit+V+TV+Der2+Der/PassL jesus duođaštus ja ipmil sátni dihtii , ja oaidnit buohkat gii ii leat gopmirdit beahtu dahje dat čuolahusgovva ii ge leat bidjat dat mearka gállu ii ge giehta . son eallát ja ráđđet kristus dat duhát jahki . muhto eará jábmi ii eallit ovdal_go duhát jahki leat vássit . dát leat vuosttaš bajásčuožžileapmi . ávdugas ja bassi son gii leat oassi vuosttaš bajásčuožžileapmi . nubbi jápmin ii sáhttit son sorbmet , muhto son šaddat ipmil ja kristus báhppa ja ráđđet son duhát jahki . go duhát jahki leat vássit , de sáhtán luoitit+V+TV+Der2+Der/PassL giddagas . son vuolgit čádjidahttit njeallje máilmmečiehka álbmot , goga ja magoga , ja čohkket son soahti , ja son lohku leat dego mearragáddi sáttu . son goargŋut eanan allat duolbadas ja birastahttit bassi olmmoš siida ja ráhkistit+V+TV+Der2+Der/PassL gávpot . muhto albmi gahččat dolla mii duššadit son . beargalat gii čádjidahttit son , bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL dolla ja riššajávri , gos maiddái beahtu ja vearri profehta leat . doppe son givssidit+V+TV+Der2+Der/PassL ijatbeaivvi álo ja agálašvuohta . de mun oaidnit stuoris , vielgat truvdnu ja son gii leat čohkkát dat . eanan ja albmi báhtarit son muohtu ovddas ii ge dat šat dihttot . ja mun oaidnit jábmi , sihke stuoris ja unni čuožžut truvdnu ovddas . girji rahpat+V+TV+Der2+Der/PassL , maiddái nubbi girji , eallin girji . ja jábmi dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL dat mielde mii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL girji , iešguhtege dahku mielde . mearra addit dál jábmi ruoktot , ja jápmin ja jábmi riika addit ruoktot dat jábmi gii leat doppe , ja juohkehaš dubmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL dahku mielde . de jápmin ja jábmi riika bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL dollajávri , ja dollajávri leat nubbi jápmin . ja jos muhtun ii leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL eallin girji , de son bálkestit+V+TV+Der2+Der/PassL dollajávri . de mun oaidnit ođas albmi ja ođas eanan , dasgo ovddit albmi ja ovddit eanan leat nohkat , ii ge mearra leat šat . ja mun oaidnit bassi gávpot , ođas jerusalem , njiedjan albmi , ipmil luhtte , válmmaštit+V+TV+Der2+Der/PassL ja čiŋahit+V+TV+Der2+Der/PassL dego moarsi irgi várá . ja mun gullet truvdnu allat jietna cealkit . geahččat , ipmil orrunsadji leat olmmoš luhtte . son orrut son searvi , ja son leat son álbmot , ja ipmil ieš leat son luhtte . son sihkkut eret juohke ganjal son čalbmi , ii ge jápmit leat šat , ii ge moraštit ii ge bárgut+V+IV+Der3+Der/n ii ge giksi . dasgo dat mii leat ovdal , ii leat šat . son guhte čohkkát truvdnu , cealkit mun . geahččat , mun dahkat buot ođas . ja son joatkit . čállit . dasgo dát leat luohtehahtti ja duohta sátni . son cealkit vel mun . dat leat ollašuvvat . mun leat alfa ja omega , álgu ja loahppa . son gii leat goiku , mun addit juhkat eallin čáhci ája vaikko son ii ánssášit dat . son guhte vuoitit , árbet buot , ja mun leat son ipmil ja son leat mun bárdni . muhto árgi , oskkáldasmeahttun , fasti , sorbmejeaddji , furrošit+V+IV+Der2+Actor , noidošit+V+IV+Der2+Actor , eahpeipmilbálvaleaddji ja buot gielistit+V+TV+Der2+Actor oažžut sadji dat jávri mii buollit dolla ja rišša ; dat leat nubbi jápmin . okta dat čieža eŋgel gii leat čieža gearra mii dievva leat čieža maŋimuš giksi , boahtit mun lusa ja cealkit . boahtit , mun čájehit don moarsi , láppis áhkká . vuoigŋa deavdit mun ja eŋgel doalvut mun stuoris , allat várri ala ja čájehit mun bassi gávpot , jerusalem , mii njiedjat albmi , ipmil luhtte . dat leat ipmil hearvásvuohta ja dat šearrát dego divrras geađgi , dego kristállačuovgat jaspis . dan birra leat stuoris , allat muvra mii leat guoktenuppelohkái poarta ja guoktenuppelohkái eŋgel čuožžut poarta guoras , ja israel čearda namma leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL poarta . golbma poarta leat nuorttas guovlu , golbma davás guovlu , golbma lulás guovlu ja golbma oarjjás guovlu . ja gávpotmuvra leat guoktenuppelohkái vuođđogeađgi , ja dat leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL láppis guoktenuppelohkái apoastal namma . eŋgel gii sárdnut mun , leat gollemihttosoabbi gávpot ja dat poarta ja muvra mihtidit várás . gávpot leat njeallje , seammá guhkki go govdat . son mihtidit gávpot soabbi ; dat guhkkodat , govdodat ja allodat leat seammá stuoris . guoktenuppelotduhát stadi . son mihtidit maiddái gávpotmuvra ; dat leat čuođinjealljeloginjeallje állan allat olmmoš mihttu mielde , mii maiddái leat eŋgel mihttu . muvra leat ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL jaspis , ja gávpot buhtis golli , mii leat dego šealgat láse . gávpotmuvra vuođđogeađgi leat čiŋahit+V+TV+Der2+Der/PassL juohke lágán divrras geađgi . vuosttaš vuođđogeađgi leat jaspis , nubbi safira , goalmmát kalsedona , njealját smarágda , vihtta sardonyksa , guhtta karneola , čihččet krysolihtta , gávccát berylla , ovccát topasa , logát krysoprasa , oktanuppelogát hyasinta , guoktenuppelogát ametysta . dat guoktenuppelohkái poarta leat guoktenuppelohkái bearal , juohke poarta ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL okta bearal . gávpot geaidnu leat ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL golli , buhtis dego čađačuovgi láse . mun ii oaidnit okta tempel gávpot , dasgo hearrá ipmil , buotveagalaš , oktan láppis leat gávpot tempel . gávpot ii dárbbašit čuovga beaivváš ii ge mánnu , dasgo ipmil hearvásvuohta čuvget dat , ja láppis leat dat čuovga . álbmot vádjolit gávpot čuovga , ja máilbmi gonagas buktit dohko hearvásvuohta . gávpot poarta ii goasse dahppat+V+TV+Der2+Der/PassL beaivet , ii ge idja šat leat . buot álbmot hearvásvuohta ja riggodat buktit+V+TV+Der2+Der/PassL gávpot , muhto ii mihkkege buhtismeahttun beassat sisa , ii ge okta fastivuohta ja gielis bálvaleaddji , muhto dušše son gii namma leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL láppis eallin girji . de eŋgel čájehit mun eallin čáhci eatnu mii šealgát dego kristálla , ja golgat ipmil ja láppis truvdnu . gávpot váldogeaidnu ja eatnu gaskkas leat eallin muorra mii šaddadit šaddu guoktenuppelohkái geardde ja addit šaddu juohke mánus . ja muorra lasta oažžut álbmot dearvvašvuohta . ii mihkkege garuhus leat šat . ipmil ja láppis truvdnu leat gávpot , ja son bálvaleaddji bálvalit son . son oažžut oaidnit ipmil muohtu , ja son namma leat son gállu . idja ii leat šat , ii ge son dárbbašit lámpá dahje beaivváš čuovga , dasgo hearrá ipmil leat son čuovga . ja son ráđđet álo ja agálašvuohta . eŋgel cealkit mun . dát leat luohtehahtti ja duohta sátni . hearrá guhte leat profehta vuoigŋa ipmil , leat vuolggahit eŋgel čájehit bálvaleaddji dat mii fargga dáhpáhuvvat . geahččat , mun boahtit fargga . ávdugas dat guhte vurket dát girji profehtalaš sátni . mun , johanas , leat dat guhte leat gullan ja oaidnit buot dát . go mun leat gullat ja oaidnit dat , de luoitádit rohkadallat dat eŋgel guhte leat čájehit mun dat . muhto son cealkit mun . ii dahkat nu . mun leat dušše bálvaleaddji nugo don ja don viellja , profehta , ja son gii vurket dát girji sátni . rohkadallat ipmil . ja son cealkit mun . ii bidjat seaila dát girji profehtalaš sátni , dasgo áigi leat lahka . ello vearredahkki ain vearrivuohta , šattus buhtismeahttun ain buhtismeahttun . doahttalit vanhurskkis ain vanhurskkis+A+Der3+Der/vuohta , ja ovdánit bassi olmmoš ain bassivuohta . geahččat , mun boahtit fargga ja buktit bálká ja máksit juohkehaš son dahku mielde . mun leat alfa ja omega , vuosttaš ja maŋimuš , álgu ja loahppa . ávdugas son gii leat bassat bivttas vai son oažžut vuoigatvuohta borrat eallin muorra ja mannat poarta čađa gávpot . muhto olggobealde leat beana , noidošit+V+IV+Der2+Actor , furrošit+V+IV+Der2+Actor , olmmošgoddi , eahpeipmilbálvaleaddji ja buohkat gii ráhkistit ja doahttalit gielis . mun , jesus , leat vuolggahit eŋgel don lusa duođaštit dát searvegoddi . mun leat dávvet vesá ja sohka , šearrat guovssonásti . vuoigŋa ja moarsi cealkit . boahtit . ja dat guhte gullat dát , cealkkus . boahtit . dat guhte goikat , bohtat , ja dat guhte dáhttu , oažžut eallin čáhci nuvttá . mun duođaštit juohkehaš guhte gullat dát girji profehtalaš sátni . jos giige lasihit mihkkege , de ipmil bidjat son ala dat giksi mii birra dát girji leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . jos giige váldit eret okta dát girji profehtalaš sátni , de ipmil váldit son eret son oassi eallin muorra ja bassi gávpot , mii birra dát girji leat čállit+V+TV+Der2+Der/PassL . son guhte duođaštit dát , cealkit . duođaid , mun boahtit fargga . amen . boahtit , hearrá jesus . hearrá jesus kristus árbmu leat buohkat . sámegielačiekŋudit+V+TV+Der2+Der/eapmi - oahppoplána . fága ulbmil . sámegiella čiekŋudit+V+TV+Der2+Der/eapmi leat hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL seamma fágalaš vuođđu ja seamma árvovuođđu ala go sámegielfága . oahpahus galgat láhčit dilálašvuohta fágalaš čiekŋudit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja leat veahkki ovdánahttit identitehta , ovdánahttit gielalaš ja kultuvrralaš gelbbolašvuohta sámegiella ja movttiidahttit gulahallat ja ovttasbargat rastá giellarádji sápmi . dát mearkkašit hálddašit giella iešguđetlágan arena , dovdda ieš giella ja ipmirdit ahte giella atnit+V+TV+Der/PassS iešguđetládje iešguđetlágan dilálašvuohta . ipmárdus bokte dat movt servodatnuppástus váikkuhit sámegiella , galgat čiekŋudanfága arvvosmahttit beroštupmi giella ja gielladikšun ja movttiidahttit ja addit oahppi eambbo iešluohttámuš geavahit giella aktiivvalaččat . viiddis gielalaš ja kultuvrralaš gelbbolašvuohta sáhttit váikkuhit dat ahte oahppi buorre máhttit servvoštallat sihke ieš ja eará kultuvra olmmoš rabas+A+Der3+Der/vuohta , gierdilvuohta ja árvvusatnin . ipmirdit eará sáhka ja máhttit ovdanbuktit ieš oaivil leat deaŧalaš oassi ovttaskas olmmoš giellagelbbolašvuohta . ođđaáigásaš servodat leat dárbbašlaš máhttit hálddašit iešguhtet media ja teaksta mii leat ollu iešguđetlágan oassi bidjat+V+TV+Der/PassS oktii , nugo čála , jietna ja govva ja seammás oaidnit oktavuohta giella ja árbemáhttu gaskkas . sámegiella čiekŋudit+V+TV+Der2+Der/eapmi galgat leat njálmmálaš ja čálalaš gulahallat arena iešguhtet media geavaheapmi . sámegiella čiekŋudit+V+TV+Der2+Der/eapmi galgat ovdánahttit oahppi njálmmálaš ja čálalaš gálga , movttiidahttit lohkat ja buvttadit teaksta ja geavatlaš ja hutki+N+Der1+Der/laš geavahit giella máŋggagielalaš servodat . bargu iešguđetlágan teaksta ja iešguđetlágan gulahallanvuohki galgat ovddidit kritihkalaš jurddašit , estehtalaš dovdda ja nákca dádjadit ođđaáigásaš mediaduohtavuohta . fága galgat ovddidit ipmárdus ja kritihkalaš árvvoštallan ieš giellaovdáneapmi ja dahkat oahppi diehtu+N+Der1+Der/laš oasseváldi ieš oahppanproseassa . fága váldooassi . fága leat juohkit+V+TV+Der2+Der/PassL váldooassi mii leat hábmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL gelbbolašvuođamihttomearri . váldooassi dievasmahttit nubbi nubbi ja fertet geahččat+V+TV+Der2+Der/PassL oktavuohta . bajilgovva váldooassi . jahkeceahkki váldooassi . 8.-10 . guorahallat giella geavahus giella ja gulahallat . guorahallat giella geavahus . giella ja gulahallat . fága diibmolohku . diibmolohku leat almmuhit+V+TV+Der2+Der/PassL 60-minukta ovttadat . nuoraidceahkki . 8.-10 jahkeceahkki . 227 diibmu . vuođđogálga fága . vuođđogálga leat integreret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL gelbbolašvuođamihttomearri gos dat leat mielde ovdánahttit fágagelbbolašvuohta ja leat maid oassi dat . sámegiella čiekŋudit ipmirdit+V+TV+Der2+Der/PassL vuođđogálga ná . fága gelbbolašvuođamihttomearri . gelbbolašvuođamihttomearri 10 jahkeceahkki maŋŋel . guorahallat giella geavahus . plánet , čađahit ja ovdandivvut iskkadeapmi dat movt mánná ja nuorra geavahit sámegiella ja movt iešguhtet ahkejoavku geavahit giella iešguđetládje . suokkardit movt teknologiija ja servodatnuppástus váikkuhit sámegiella ja giella geavahus ja ságaškuššat árbemáhttu mearkkašupmi dálá servodat . ovdandivvut sátnevájas ja gielalaš govahallan sámegiella ja buohtastahttit eará giella , ja ságastallat movt dákkár dajaldat sáhttit ovddastit iešguhtet jurddašanvuohki . buohtastahttit čálalaš sámegiella sátni ja grammáhtalaš hápmi hupmangiella ja ovdandivvut buohtastahttit boađus . geahččaladdat dulkon ja jorgalit+V+TV+Der2+Der/eapmi sámegiella ja eará giella gaskkas ja ságastallat movt oaivil rievdat sátneválljen ja konteaksta dáfus . geahččaladdat iešguđetlágan njálmmálaš ja čálalaš ovdanbuktinhápmi iešguhtet šáŋra . ovdandivvut dihto mearri sátni ja dajaldat mii leat ovttalágan ja iešguđetlágan iešguhtet sámegiella . dokumenteret ja árvvoštallat ieš ovdánit bargu guorahallat giella geavahus . giella ja gulahallat . lohkat ja ovdandivvut dihto mearri iežasválljen teaksta . gaskkustit ieš filbma , teáhter ja musihkkamuosáhus ja árvvoštallat váikkuhangaskaoapmi geavaheapmi . gaskkustit ja kommenteret mediaášši iežasválljen media ja ráhkadit ieš ášši iešguđetlágan media . ovdanbuktit prográmma mii leat ovttastuvvon iešguđetlágan ovdanbuktinhápmi ieš dahje eará teaksta vuođul . digitála reaidu bokte ráhkadit ja ovdandivvut máŋggabealat teaksta mii vuolgga leat girječálli bargu . buohtastahttit ja árvvoštallat sámegiel neahttasadji máŋggagielalaš+A+Der3+Der/vuohta , geavahanvuohki , diehtoávki ja designa dáfus . árvvoštallat gáldogeavaheapmi sisdoallu , dahkkivuoigatvuohta ja persovdnagáhttet+V+TV+Der3+Der/n dáfus . dokumenteret ja árvvoštallat ieš ovdánit teakstabargu . árvvoštallat fága . loahppaárvvoštallan mearrádus . oppalašárvosátni árvvoštallan . jahkeceahkki vuohki . 10 jahkeceahkki oahppi galgat oažžut okta oppalašárvosátni . eksámen - oahppi . jahkeceahkki vuohki . 10 jahkeceahkki oahppi sáhttit vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL njálmmálaš eksámen . njálmmálaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . eksámen - privatista . jahkeceahkki vuohki . 10 jahkeceahkki geahččat rávisolmmoš vuođđoskuvlaoahpahus gustovaš ortnet . árvvoštallan oppalaš mearrádus leat oahpahusláhka láhkaásahus . sámegiella nubbingiella , sámegiella 2 ja sámegiella 3_-+Sg+Gen+@>N++ oahppoplána . fága ulbmil . sápmi leat okta álbmot vaikko orrut iešguhtet riika , ja giella čatnat sápmi oktii riikarádji rastá . sámegiella leat nanus sápmi kulturguoddi ja sisttisdoallat oktasaš árvu , vásáhus ja máhttu . sámegiella leat almmolaš giella norga , ruoŧŧa ja suopma ja leat ulbmil ahte sámegiella galgat bisuhit+V+TV+Der2+Der/PassL ja ovdánahttit+V+TV+Der/PassS boahtte buolva . seammás leat sámegiella unnitlogugiella norga , ruoŧŧa , suopma ja ruošša , ja gielladilli ja sámegiella eaktu ii leat ovttalágan iešguhtet guovlu sápmi . muhtin sápmi servodat leat sámegiella eanetlohku giella , muhto eará sápmi servodat leat sámegiella unnitlogugiella . oahpahus sámegiella galgat leat mielde lahttudit mánná ja nuorra sápmi kultuvra ja servodateallin , ja kulturipmárdus , gulahallat , oahppahábmen ja identitehtaovdánahttit+V+TV+Der2+Actor leat guovddáš oahpahit . oahpahus mii ovddidit positiivvalaš guoddu sámegiella ja mii vuhtiiváldit dat máŋggalágan giella ja kulturvalljivuohta mii sápmi oahppi vásihit , addit oahppi máŋggagielalaš ja - kultuvrralaš gelbbolašvuohta . buorre sámegielgelbbolašvuohta leat deaŧalaš eaktu dat ahte oassálastit sápmi servodat ja bargoeallin ja addit vejolašvuohta válljet oahppu ja bargu ja maid eallinagioahppat+V+TV+Der3+Der/n . fága sámegiella nubbingiella galgat ovttas dárogielfága bidjat vuođđu oahppi doaibmi guovttegielalašvuohta ovdánahttit+V+TV+Der3+Der/n , ja leat mielde addit ovttaskas oahppi máhttu , mokta ja oadjebasvuohta válljet sámegiella gulahallangiella . deattuhit sápmi kultuvra guovddáš árvu , sáhttit fága maid čujuhit man_láhkái sápmi árvu sáhttit heivehit ja ovdánahttit ođas dilálašvuohta ja rievdat+V+IV+Der2+Actor áigi . diehtu eará eamiálbmot ja kultuvra birra váikkuhit dat ahte olmmoš buorebut ipmirdit ja árvvusatnit eará , ja mii dat ahte buorebut ipmirdit ieš kultuvra . giellamáhttu ja giellaipmárdus ovdánit aktiiva+N+Der1+Der/laš giellageavaheapmi . dan dihte leat gulahallat ja olmmošlaš ovttasdoaibma guovddáš fága ja muosáhus ja oassálastit+V+IV+Der3+Der/n ovdánit oahppi njálmmálaš giella . fága galgat movttiidahttit oahppi ovdánahttit buorre oahppanstrategiija ja kritihkalaš jurddašit , ja movttiidahttit oahppi lohkan ja čállinhállu ja buorre lohkan ja čállindáhpi ovdánahttit . sápmi girjjálašvuohta ja iešguhtet sámegiella ja suopman oahpásnuhttit+V+TV+Der3+Der/n viiddidit oahppi ieš ipmárdus giella ja kulturvalljivuohta sápmi servodat . oahppi gii leat sámegiella nubbingiella , ii leat seammalágan eaktu go oahpahallat giella . muhtin leat sámegielarena lagasbiras , muhto eará ii gullat sámegiella earret go oahpahus . vai oahppi ovdánahttit sámegielgelbbolašvuohta buorre láhki mielde , de leat deaŧalaš ahte oahppi beassat geavahit iešguđetlágan giellaarena . sámegiella nubbingiellafága sáhttit maid geavahit+V+TV+Der2+Der/PassL reaidu eará fága vai nannet giellaoahpahit+V+TV+Der2+Der/eapmi . dat lassi leat sámegiel+Cmpnd+@>N++ ja dárogielfága ollu oktasašoassi ja danne leat lagas ovttasbargu dat guokte fága gaskka deaŧalaš . fága váldooassi fága leat juohkit+V+TV+Der2+Der/PassL váldooassi mii leat hábmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL gelbbolašvuođamihttomearri . váldooassi dievasmahttit nubbi nubbi ja fertet geahččat+V+TV+Der2+Der/PassL oktavuohta . plána leat juohkit+V+TV+Der2+Der/PassL 10 dássi . buot 10 dássi leat juohke váldooassi gullevaš gelbbolašvuođamihttomearri . bajilgovva váldooassi . dássi váldooassi . 1,- 10 . njálmmálaš gulahallat čálalaš gulahallat giella ja kulturdiđolašvuohta . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . dát váldooassi leat sáhka čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n , dat mearkkašit lohkat ja čállit sámegiella . lohkan ja čállin leat buohtalas proseassa ovttaskas oahppi oahppat+V+TV+Der3+Der/n . lea sáhka dat ahte ovdánahttit gálga ipmirdit ja gávdnat oaivil sámegiella čállit+V+TV+Der/PassS teaksta , ja ieš máhttit hábmet čálalaš teaksta sámegiella . deaivvadit iešguđetlágan teaksta addit čiekŋudit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja ipmárdus mii leat vuođđu ovdánahttit ođas jurdda ja gálga reflekteret+V+TV+Der1+Der/d , dulkot ja árvvoštallat teaksta . lohkan ja guldalit leat čoavdda ođas muosáhus , viiddidit sátneriggodat ja addit buorre vuođđu ieš teakstačállin . giella ja kulturdiđolašvuohta . dát váldooassi leat sáhka dat ahte oaidnit čanastat gaskkal giella ja kultuvra . árbevirolaš máhttu fievrredit buolva buolva leat deaŧalaš . sápmi máinnastit , luohti , lávlla ja sálbma , diida ja sátnevájas , čáppagirjjálašvuohta , govva , filbma ja teáhter leat oassi kultuvra mii gaskkustit máhttu ja árvu . váldooassi gullat máhttu sápmi giella ja girjjálašvuođahistorjá ja sámegiella ja suopman birra . kultuvrralaš gelbbolašvuohta leat diehtit ja árvu atnit kultuvrralaš ovttaláganvuohta ja erohus sápmi servodat ja dat gaskkas . gelbbolašvuođamihttomearri dássi juohkit+V+TV+Der2+Der/PassL . sámegiella nubbingiella oahppoplána leat hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL nu_ahte leat gelbbolašvuođamihttomearri mii leat juohkit+V+TV+Der2+Der/PassL 10 dássi . iešguhtet dássi hukset ovddit dássi ala . oahppi sáhttit válljet guokte molssaeaktu gaskkas , sámegiella 2 dahje sámegiella 3 mihttomearijoksat+V+TV+Der3+Der/n 10 jahkeceahkki , jo 3 studerenráhkanahttat oahppoprográmma ja jo 2 fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma . sámegiella 2 . dát molssaeaktu leat jurddašit+V+TV+Der2+Der/PassL oahppi gii ipmirdit veahá sámegiella , muhto ii hálddašit giella . son gii válljet sámegiella 2 , galgat maŋŋel 10 jahkeceahkki leat olahit 1.-7 dássi gelbbolašvuođamihttomearri . maŋŋel jo 3 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma galgat oahppi leat olahit+V+TV+Der2+Der/eapmi 1.-10 dássi gelbbolašvuođamihttomearri . oahppi gii čađahit visot 10 dássi , sáhttit olahit čálalaš ja njálmmálaš sámegielgelbbolašvuohta , ja son leat vejolašvuohta joatkit studeret alitoahppu gos sámegiella leat oahpahangiella . sámegiella 3 . dát molssaeaktu leat jurddašit+V+TV+Der2+Der/PassL oahppi gii ii máhttit veahá sámegiella go álgit sámegieloahpahus , ja danin soaitit dárbbašit guhkki áigi čađahit juohke dássi . son gii válljet sámegiella 3 , galgat maŋŋel 10 jahkeceahkki leat olahit 1.-4 dássi gelbbolašvuođamihttomearri . maŋŋel jo 3 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma galgat oahppi leat olahit+V+TV+Der2+Der/eapmi 1.-7 dássi gelbbolašvuođamihttomearri . oahppi leat vejolaš válljet sihtat go árvvoštallat+V+TV+Der2+Der/PassL ahte leat joksat sámegiella 2 gelbbolašvuođamihttomearri vai sámegiella 3 gelbbolašvuođamihttomearri . skuvla galgat oahppi fuomášuhttit dát vejolašvuohta ja movttiidahttit válljet sámegiel 2 loahppaárvvoštallan . oahppi fertet maŋemus lihttu válljet molssaeaktu 10 jahkeceahkki álgu . 13-jahki skuvlavázzin ceahkki gelbbolašvuođa-mihttomearri sámegiella 2 gelbbolašvuođa-mihttomearri sámegiella 3 . vuođđoskuvla maŋŋel 10 jahkeceahkki . dássi 1-7 . dássi 1-4 . studeren-ráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . maŋŋel jo 1 dássi 1-8 . dássi 1-5 . maŋŋel jo 2 dássi 1-9 . dássi 1-6 . maŋŋel jo 3 dássi 1-10 . dássi 1-7 . fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma . maŋŋel jo 2 dássi 1-8 . dássi 1-5 . maŋŋel lasáhus oppalaš studeren-gelbbolašvuohta . dássi 1-10 . dássi 1-7 . fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma leat jo 1 ja jo 2 diibmolohku unnit go jo 1 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . gelbbolašvuođamihttomearri mii leat merket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL násti 8 dássi , ii gustot fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma oahppi . fága diibmolohku . diibmolohku leat almmuhit+V+TV+Der2+Der/PassL 60-minukta ovttadat . mánáidceahkki . 1.-7 jahkeceahkki . 570 diibmu . nuoraidceahkki 8.-10 jahkeceahkki . molssaeaktu 1 . 279 diibmu , gustot oahppi gii ii válljet vierisgiella / gielalaš čiekŋudit+V+TV+Der2+Der/eapmi . molssaeaktu 2 . 222 diibmu , gustot oahppi gii válljet vierisgiella / gielalaš čiekŋudit+V+TV+Der2+Der/eapmi . studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma jo1 . 103 diibmu . jo2 . 103 diibmu . jo3 . 103 diibmu . fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma jo1 . 45 diibmu . jo2 . 45 diibmu . lasáhus oppalaš studerengelbbolašvuohta fidnofágalašoahppoprográmma jo3 . 219 diibmu . vuođđogálga fága . vuođđogálga leat integreret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL gelbbolašvuođamihttomearri gos dat leat mielde ovdánahttit fágagelbbolašvuohta ja leat maid oassi dat . sámegiella nubbingiella ipmirdit+V+TV+Der2+Der/PassL vuođđogálga ná . fága gelbbolašvuođamihttomearri . gelbbolašvuođamihttomearri 1 dássi maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . guldalit , stoahkat ja geahččaladdat sámegiella giellajietna . suokkardit+V+TV+Der2+Der/alla ja geahččaladdat sátni , jietna , riibma ja hoahkat+V+TV+Der3+Der/n . dearvvahit , giitit ja muitalit gii son leat sámegiella . dovdat álki , árgabeaivi+N+Der1+Der/laš dilli sátni , namma , doaba ja oanehaš cealkka . bidjat oktii álki sátni oanehaš cealkka . lohkat sámegiella 1-20 rádjái , ja geavahit lohku gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . geavahit sápmi bustávva ja geahččaladdat sámegiel sátni . dovdat sápmi bustávva . lohkat ja dovdda oanehaš sátni . giella ja kulturdiđolašvuohta . ságastallat sámegiella birra ja dat birra goas leat ávkkálaš máhttit sámegiella . muosáhit ja dovdat giella luohti , lávlla , sálbma , álki muitalus , máinnas , govva , speallu , tv-prográmma ja digitála reaidu bokte . gelbbolašvuođamihttomearri 2 dássi maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . stoahkat , geahččaladdat ja bargat jietnadit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja intonašuvdna . guldalit ja ipmirdit álki ságastallan ja muitalus . oassálastit álki beaivi+N+Der1+Der/laš ságastallan mii geavahit álki dadjanmálle nu_ahte ipmirdit eará ja ieš ipmirdit+V+TV+Der2+Der/PassL . ságastallat teaksta ja govva birra álki dajaldat . lohkat sámegiella 1-100 rádjái ja geavahit lohku gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . lohkat ja čállit álki árgabeaisátni . dovdat sátni ja dajaldat čála . čállit diehtu+N+Der1+Der/Dimin , sátni ja oanehaš cealkka . geavahit digitála reaidu čállin . giella ja kulturdiđolašvuohta . guldalit ja oassálastit juoigan , lávlla ja sálbmalávlun , riibmet+V+IV+Der3+Der/n , hoahkat+V+TV+Der3+Der/n ja dikta ovdanbuktin . geavahit vahkkobeaivi , mánnu ja dat gávcci jahkodat namahus . ságastallat makkár sámegielsátni máhttit ja makkár dilálašvuohta geavahit sámegiella . geavahit sámegiel bivttasnamahus ja muitalit iešguhtet guovlu sámigákti ovttaláganvuohta ja erohus . gelbbolašvuođamihttomearri 3 dássi maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . presenteret ieš ja muitalit ieš bearaš ja fuolki birra . ipmirdit ja muitalit álki diehtu+N+Der1+Der/Dimin , jearaldat ja diehtu sámegiella . guldalit ja ipmirdit ságastallan , dáhpáhus ja muitalus . oassálastit ságastallan árgabeaivi+N+Der1+Der/laš dilli birra . albmanahttit muosáhus ja vásáhus . geavahit lohku go čielgat haddi , hivvodat ja sturrodat . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . lohkat maŋŋálagaid sápmi alfabehta ja dadjat sápmi jietnadat . lohkat ja ipmirdit diehtu+N+Der1+Der/Dimin ja oanehaš teaksta . čállit beaivi+N+Der1+Der/laš dilli birra diehtu ja teaksta . geavahit sátnegirji , diehtobuvttus , digitála reaidu ja eará veahkkeneavvu ieš giellaoahpahallat+V+IV+Der3+Der/n . giella ja kulturdiđolašvuohta . válddahit ieš sámegiella oahpahallat ja ságastallat movt oahppat ođas sátni . suokkardit+V+TV+Der2+Der/alla ovttaláganvuohta ja erohus sámegiella ja eará giella . ságastallat ieš vásáhus sápmi mánáidgirjjálašvuohta ja sápmi tv-prográmma . geavahit biebmu , biebmogálvu ja biebmoráhkadeapmi doaba ja ságastit sápmi borramuš birra . geavahit almmiguovlu doaba ja ságastallat sápmi nástegovva birra . gelbbolašvuođamihttomearri 4 dássi maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . guldalit , ipmirdit ja máhttit ságastallat álki ságastallan . geavahit sátnehivvodat mii dárbbašit+V+TV+Der2+Der/PassL árgabeaivi+N+Der1+Der/laš dilli . geavahit lohku áigi ja dáhton muitalit . oassálastit ságastallan geavatlaš bargu birra skuvla ja olggobealde skuvla . oassálastit ságastallan ieš muosáhus ja vásáhus birra . ovdanbuktit drámá , rollaneavttašit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja improviseret+V+TV+Der3+Der/n . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . lohkat iešguđetlágan šáŋra teaksta ja geavahit muosáhus fuomášupmi ieš bargu . čállit teaksta mii muitalit , válddahallat dahje almmuhit čállit áddejupmi . ovdanbuktit ieš teaksta eará . geavahit digitála reaidu diehtu ohcan ja reaidu teaksta ráhkadit . geavahit deaddilit+V+TV+Der2+Der/PassL ja digitála sátnegirji ja diehtobuvttus . giella ja kulturdiđolašvuohta . oassálastit iešguđetlágan doaibma mii sámegiella geavahit+V+TV+Der2+Der/PassL ja ráhkadit ja ovdandivvut+V+TV+Der2+Actor muitalus dat birra . muosáhit ja muitalit drámá ja teáhterčájáhus . geavahit luonddunamahus ja sápmi báikenamma . geavahit ieš vásáhus ja teaksta mii muitalit guokte ja máŋggakultuvrralaš+A+Der3+Der/vuohta birra vuolggasadjin ságastallan . oassálastit ságastallan sápmi árbevirolaš ealáhus birra . gelbbolašvuođamihttomearri 5 dássi maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . guldalit eará ovdanbuktin , jearahallat ja albmanahttit ieš jurdda ja oaivil . geavahit giella aktiivvalaččat iešguđetlágan gielladilálašvuohta ja iešguđetlágan oktavuohta ja doaibma . ságastallat áigeguovdil dáhpáhus ja ášši birra . ipmirdit ja geavahit lohku geavatlaš dilálašvuohta . jorgalit njálmmálaččat álki teaksta . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . lohkat ja čállit iešguđetlágan šáŋra teaksta . čállit ja ovdandivvut vásáhus filbmageahččat+V+TV+Der3+Der/n ja girjjálašvuođalohkan . ráhkadit muitalus mii ovttastahttit teaksta ja govva ja mii geavahit digitála reaidu . geavahit giellaoahppa ja teakstahuksen doaba veahkki ieš bargu . giella ja kulturdiđolašvuohta . geavahit árbevirolaš bargu ja ealáhus tearbma . ságastallat sápmi dáiddašládja sisdoallu ja ovdanbuktinvuohki birra . selvehit sápmi media . lohkat eará kultuvra ja eará eamiálbmot teaksta ja muitalit ieš lohkanmuosáhus birra . geavahit doaba mii čilget dálki , dálkemearka , muohta ja siivu . gelbbolašvuođamihttomearri 6 dássi maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . guldalit , ipmirdit ja oassálastit spontána ságastallan . ovdandivvut fágaidrasttidit+V+TV fáddá birra . muitalit dáhpáhus ja muitalus birra . ságastallat oahpis ja áigeguovdil fáddá birra . máhttit beaivi+N+Der1+Der/laš dilli sátni . geavahit doaba mii gullat sámegiella lohkan ja rehkenastinvuohki . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . lohkat vissis mearri iešguđetlágan teaksta . čállit muitaleaddji ja válddahallat teaksta . árvvoštallat ieš ja eará teaksta . ságaškuššat teaksta iešguđetlágan diehtojuohkingáldu . geavahit digitála reaidu ieš giellaoahppat+V+TV+Der3+Der/n . giella ja kulturdiđolašvuohta . ságastallat máŋggagielalaš+A+Der3+Der/vuohta doaba birra ja muitalit makkár ovdamunni leat go leat máŋggagielalaš . muitalit eará sámegiella iešvuohta birra . selvehit sápmi organisašuvdna ja institušuvdna . lohkat ja ovdandivvut eará eamiálbmot ja eará kultuvra girjjálašvuohta . gelbbolašvuođamihttomearri 7 dássi maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . ipmirdit muitalus ja válddahallat+V+TV+Der3+Der/n sisdoallu . guldalit ja ipmirdit guhkit njálmmálaš ovdanbuktin váldosisdoallu . albmanahttit ieš vásáhus ja ákkastallat ieš oaivil . ságastallat girjjálašvuohta ja geavahit guovddáš doaba . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . buvttadit iešguđetlágan áigumuš teaksta ja geavahit iešguđetlágan váikkuhangaskaoapmi teakstabargu . geavahit deaŧalaš riektačállinnjuolggadus . geavahit giellaoahppa ja teakstahuksen vuođđodoaba . lohkat iešguhtet guhkkosaš iešguđetlágan šáŋra teaksta , sihke originála ja jorgalit+V+TV+Der2+Der/PassL čálus . geavahit digitála reaidu ieš teakstabargu . giella ja kulturdiđolašvuohta . válddahit movt giella rievddadit dilli , áigi ja báiki mielde . muitalit muhtun iešvuohta sámegiella suopman ja sosioleakta . válddahit sámegiella ja eará giella ovttaláganvuohta ja erohus ja geavahit grammatihkalaš doaba . ságastallat ja albmanahttit estehtalaš muosáhus birra dáidda ja duodji geahčadit . selvehit sápmi girjjálašvuohta ja dovddus čálli birra ovdalaš ja dálá áigi . gelbbolašvuođamihttomearri 8 dássi maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . árvvoštallat ávkkálaš strategiija movt oahppat ođas sátni ja dajaldat . hálddašit iešguđetlágan njálmmálaš ovdanbuktinvuohki . geavahit giella eanet ja eanet iešguđetlágan dilálašvuohta ja atnit+V+TV+Der3+Der/goahti ođas sátni ja dajaldat . álggahit ja jođihit digaštallan . jearahallat ja refereret . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . lohkat ja ovdandivvut iešguđetlágan fágateaksta . čállit teaksta geavahit iešguđetlágan gáldu ja váikkuhangaskaoapmi . viidásit fievrredit diehtu iešguđetlágan gáldu ja media . geavahit digitála reaidu ieš teaksta ovdanbuktin ja almmuheapmi . lohkka vissis mearri iešguđetlágan teaksta , ovdanbuktit jurdda , dulkot ja reflekteret sisdoallu , hápmi , ulbmil ja temá birra . giella ja kulturdiđolašvuohta . selvehit movt sámegiella rievdat internašunaliseret+V+TV+Der3+Der/n ja eará giella váikkuheapmi . selvehit movt ođas tearbma šaddat dahje ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL . ságastallat bargoeallin ja fidnu birra . digaštallat ođas ja áigeguovdil dáhpáhus . suokkardit ja čielgat sápmi muitalanárbevierru birra . gulahallat guovddáš dáhpáhus birra mii gullat giellaguovlu historjá . selvehit sámegiella girjjálašvuođahistorjá . gelbbolašvuođamihttomearri 9 dássi maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . ieš álggahit , joatkit ja loahpahit ságastallan , geavahit iešguđetlágan strategiija nu_ahte gulahallat+V+TV+Der3+Der/n doaibmat . digaštallat , ákkastallat ja albmanahttit ieš oaivil ja jurdda . válddahit ja árvvoštallat ieš ovdánit sámegiella oahpahallat+V+IV+Der3+Der/n . gávnnahit gielalaš erohus ja ovttaláganvuohta sámegiella ja dárogiella huksehus . muitalit movt njálmmálaš giella earránit čálalaš giella . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . lohkat , dulkot ja reflekteret vissis mearri ođas teaksta sisdoallu , hápmi ja ulbmil . buvttadit ja ovdanbuktit ieš teaksta . geavahit iešguđetlágan ovdanbuktinmálle ieš bargu ovdanbuktin . čállit čáppagirjjálašvuohta ja áššeprosateaksta . jorgalit teaksta sámegiella . gulahallat digitála reaidu bokte . giella ja kulturdiđolašvuohta . ságaškuššat mii váikkuhit giellageavaheapmi áigi čađa . selvehit sámegiella sajádat suoma-ugralaš giellajoavku . geavahit media ieš giellabargu . digaštallat ođas ja áigeguovdil dáhpáhus sápmi . ságaškuššat nuorra olmmoš eallinvuohki , ovttastallanmálle , eallinoaidnu ja árvu dát áigi sápmi . gelbbolašvuođamihttomearri 10 dássi maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . hálddašit ollu sátni ja ovdanbuktit njálmmálaččat máŋggaládje ja heivvolaš+A+Der2+Der/at dilálašvuohta . selvehit mii váikkuhit gulahallat , ja movt dat máhttu sáhttit geavahit go bargat giella ja teaksta . árvvoštallat ja geavahit iešguđetlágan guldalanstrategiija heivehit+V+TV+Der2+Der/PassL ulbmil ja dilálašvuohta . selvehit gielalaš ovttaláganvuohta ja erohus sámegiella ja dárogiella . struktureret ieš giella iešguhtet dárbu . refereret sárdni ja logaldallan . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . válljet buorre lohkanstrategiija iešguđetlágan teaksta lohkan . lohkat , ságaškuššat ja buohtastahttit boaris ja ođas sámegiel teaksta . ovdandivvut čálalaš bargu mii vuolggasadji leat girjjálašvuohta čiekŋudit+V+TV+Der2+Der/eapmi . árvvoštallat ieš čálalaš bargu ja ieš čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n ovdáneapmi . geavahit fágaidguoskat terminologiija válddahallat giella hápmi ja struktuvra . geavahit hálddahuslaš doaba gulahallat almmolaš ásahus . geavahit iešheanalaš máŋggalágan digitála reaidu ja eará veahkkeneavvu . giella ja kulturdiđolašvuohta . ovdandivvut ja buohtastahttit vissis mearri sápmi ja eará kultuvra girjjálašvuohta . selvehit sámegiella giellahistorjá váldooassi . čielgat movt giella ja kultuvra sápmi deaivvadit ja gilvalit ja movt ieš giella ja kultuvra váikkuhit+V+TV+Der2+Der/PassL ja rievdat go leat oktavuohta eará . selvehit sápmi mediahistorjá váldooassi . digaštallat movt iešguhtet media doaibmat diehtojuohkingáldu ja movt dat váikkuhit mun kulturipmárdus . ságaškuššat ja ovdandivvut historjjálaš ja áigeguovdil dáhpáhus sápmi . árvvoštallat fága . loahppaárvvoštallan mearrádus . oppalašárvosátni árvvoštallan - sámegiella 2 . jahkeceahkki ortnet . 10 jahkeceahkki oahppi galgat oažžut guokte oppalašárvosátni , okta sámegiella 2 čálalaš ja okta sámegiella 2 njálmmálaš . jo 1 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . jo 2 fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma . oahppi galgat oažžut guokte oppalašárvosátni , okta sámegiella 2 čálalaš ja okta sámegiella 2 njálmmálaš . jo 2 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . jo 3 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . lasáhus oppalaš studerengelbbolašvuohta oahppi galgat oažžut guokte oppalašárvosátni , okta sámegiella 2 čálalaš ja okta sámegiella 2 njálmmálaš . go fága bistit máŋga jahki , de bissut dušše joatkkaoahpahus bajit dássi oppalašárvvoštallan gelbbolašvuođaduođaštus dahje oahppoduođaštus . oppalašárvosátni árvvoštallan - sámegiella 3 . jahkeceahkki ortnet . 10 jahkeceahkki oahppi galgat oažžut guokte oppalašárvosátni , okta sámegiella 3 čálalaš ja okta sámegiella 3 njálmmálaš . jo 1 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . jo 2 fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma . oahppi galgat oažžut guokte oppalašárvosátni , okta sámegiella 3 čálalaš ja okta sámegiella 3 njálmmálaš . jo 2 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . jo 3 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . lasáhus oppalaš studerengelbbolašvuohta oahppi galgat oažžut guokte oppalašárvosátni , okta sámegiella 3 čálalaš ja okta sámegiella 3 njálmmálaš . go fága bistit máŋga jahki , de bissut dušše joatkkaoahpahus bajit dássi oppalašárvvoštallan gelbbolašvuođaduođaštus dahje oahppoduođaštus . eksámen sámegiella 2_-+Sg+Gen+@>N++ oahppi . jahkeceahkki ortnet . 10 jahkeceahkki oahppi sáhttit vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 2 čálalaš eksámen . čálalaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL guovddáš ásahus . oahppi sáhttit maid vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 2 njálmmálaš eksámen . njálmmálaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . jo 2 fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma . oahppi sáhttit vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 2 čálalaš eksámen . čálalaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . oahppi sáhttit maid vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 2 njálmmálaš eksámen . njálmmálaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . jo 3 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . lasáhus oppalaš studerengelbbolašvuohta oahppi sáhttit vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 2 čálalaš eksámen . čálalaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL guovddáš ásahus . oahppi sáhttit maid vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 2 njálmmálaš eksámen . njálmmálaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . eksámen sámegiella 3_-+Sg+Gen+@>N++ oahppi . jahkeceahkki ortnet . 10 jahkeceahkki oahppi sáhttit vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 3 njálmmálaš eksámen . njálmmálaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . jo 2 fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma . oahppi sáhttit vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 3 čálalaš eksámen . čálalaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . oahppi sáhttit maid vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 3 njálmmálaš eksámen . njálmmálaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . jo 3 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . lasáhus oppalaš studerengelbbolašvuohta oahppi sáhttit vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 3 čálalaš eksámen . čálalaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL guovddáš ásahus . oahppi sáhttit maid vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 3 njálmmálaš eksámen . njálmmálaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . jahkeceahkki ortnet . 10 jahkeceahkki geahččat rávisolmmoš vuođđoskuvlaoahpahus gustovaš ortnet . jo 2 fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma . privatista galgat váldit sámegiella 2 dahje sámegiella 3 čálalaš ja njálmmálaš eksámen . čálalaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . njálmmálaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . jo 3 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . lasáhus oppalaš studerengelbbolašvuohta privatista galgat váldit sámegiella 2 dahje sámegiella 3 čálalaš ja njálmmálaš eksámen . čálalaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL guovddáš ásahus . njálmmálaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . sámegiella 2 eksámen fátmmastit 1.-10 dássi . sámegiella 3 eksámen fátmmastit 1.-7 dássi . árvvoštallan oppalaš mearrádus leat oahpahusláhka láhkaásahus . sámegiella vuosttašgiella , sámegiella 1_-+Sg+Gen+@>N++ oahppoplána . fága ulbmil . sápmi leat okta álbmot vaikko orrut iešguhtet riika , ja giella čatnat sápmi oktii riikarádji rastá . sámegiella leat nanus sápmi kulturguoddi ja sisttisdoallat oktasaš árvu , vásáhus ja máhttu . sámegiella leat almmolaš giella norga , ruoŧŧa ja suopma ja leat ulbmil ahte sámegiella galgat bisuhit+V+TV+Der2+Der/PassL ja ovdánahttit+V+TV+Der/PassS boahtte buolva . seammás leat sámegiella unnitlogugiella norga , ruoŧŧa , suopma ja ruošša , ja gielladilli ja sámegiella eaktu ii leat ovttalágan iešguhtet guovlu sápmi . muhtin sápmi servodat leat sámegiella eanetlohku giella , muhto eará sápmi servodat leat sámegiella unnitlogugiella . oahpahus sámegiella galgat leat mielde lahttudit mánná ja nuorra sápmi kultuvra ja servodateallin , ja kulturipmárdus , gulahallat , oahppahábmen ja identitehtaovdánahttit+V+TV+Der2+Actor leat guovddáš oahpahit . oahpahus mii ovddidit positiivvalaš guoddu sámegiella ja mii vuhtiiváldit dat máŋggalágan giella ja kulturvalljivuohta mii sápmi oahppi vásihit , addit oahppi máŋggagielalaš ja - kultuvrralaš gelbbolašvuohta ja gielalaš iešluohttámuš ja vuođđu aktiiva+N+Der1+Der/laš servodatoassálastit+V+IV+Der3+Der/n ja eallinagioahppat+V+TV+Der3+Der/n . buorre sámegielgelbbolašvuohta addit vejolašvuohta válljet oahppu ja bargu . fága sámegiella vuosttašgiella galgat ovttas dárogielfága bidjat vuođđu oahppi guovttegielalašvuohta ovdánahttit+V+TV+Der3+Der/n , ja leat mielde addit ovttaskas oahppi máhttu , mokta ja oadjebasvuohta seailluhit , nannet ja ovdánahttit giella sihke njálmmálaččat ja čálalaččat . deattuhit sápmi kultuvra guovddáš árvu , sáhttit fága maid čujuhit man_láhkái sápmi árvu sáhttit heivehit ja ovdánahttit ođas dilálašvuohta ja rievdat+V+IV+Der2+Actor áigi . diehtu eará eamiálbmot ja kultuvra birra váikkuhit dat ahte olmmoš buorebut ipmirdit ja árvvusatnit eará , ja mii dat ahte buorebut ipmirdit ieš kultuvra . oahppi galgat , aktiiva+N+Der1+Der/laš giellageavaheapmi bokte beassat vásihit , hutkat ja bargat kreatiivvalaš+A+Der2+Der/at ja ovdánahttit ieš estehtalaš bealli . fága galgat ovdánahttit ovttaskas oahppi giella ja teakstagelbbolašvuohta oahppi ieš nákca vuođul ja movttiidahttit oahppi ovdánahttit buorre oahppanstrategiija ja kritihkalaš jurddašit+V+TV+Der2+Der/eapmi . dat lassi galgat fága movttiidahttit oahppi lohkan ja čállinhállu ja buorre lohkan ja čállindáhpi ovdánahttit . sápmi girjjálašvuohta ja iešguhtet sámegiella ja suopman oahpásnuhttit+V+TV+Der3+Der/n viiddidit oahppi ieš ipmárdus giella ja kulturvalljivuohta sápmi servodat . vai oahppi galgat buorre láhki mielde beassat ovdánahttit ieš sámegielgelbbolašvuohta , de leat deaŧalaš ahte oahppi leat vejolašvuohta geavahit iešguhtet giellaarena . fága sámegiella vuosttašgiella sáhttit maid leat reaidu eará fága . sámegiel+Cmpnd+@>N++ ja dárogielfága leat ollu oktasašoassi ja danne leat lagas ovttasbargu dat guokte fága gaskka deaŧalaš . fága váldooassi fága leat juohkit+V+TV+Der2+Der/PassL váldooassi mii leat hábmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL gelbbolašvuođamihttomearri . váldooassi dievasmahttit nubbi nubbi ja fertet geahččat+V+TV+Der2+Der/PassL oktavuohta . sámegiella vuosttašgiellanfága leat gelbbolašvuođamihttomearri maŋŋel vuođđoskuvla 2 , 4 , 7 ja 10 ceahkki ja maŋŋel jo1 , jo 2 ja jo 3 joatkkaoahpahus studerenráhkkanahttit oahppoprográmma . fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma leat diibmolohku sámegielfága jo1.as ja jo2.is unnit go jo 1 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . gelbbolašvuođamihttomearri mii leat merket+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL násti jo1.as ii guoskat oahppi gii čuovvut fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma . bajilgovva váldooassi . jahke-ceahkki váldooassi . 1-10 . jo1-jo 3 njálmmálaš gulahallat čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n árbevirolaš máhttu giella geavahus . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . fága diibmolohku . diibmolohku leat almmuhit+V+TV+Der2+Der/PassL 60-minukta ovttadat . mánáidceahkki . 1.-7 jahkeceahkki . 916 diibmu . nuoraidceahkki . 8.-10 jahkeceahkki . molssaeaktu 1 . 335 diibmu , gustot oahppi gii ii válljet vierisgiella / gielalaš čiekŋudit+V+TV+Der2+Der/eapmi . molssaeaktu 2 . 278 diibmu , gustot oahppi gii válljet vierisgiella / gielalaš čiekŋudit+V+TV+Der2+Der/eapmi . studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . jo1 . 103 diibmu . jo2 . 103 diibmu . jo3 . 103 diibmu . fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma . jo1 . 45 diibmu . jo2 . 45 diibmu . lasáhus oppalaš studerengelbbolašvuohta fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma . jo3 . 219 diibmu . vuođđogálga fága . vuođđogálga leat integreret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL gelbbolašvuođamihttomearri gos dat leat mielde ovdánahttit fágagelbbolašvuohta ja leat maid oassi dat . sámegiella vuosttašgiella ipmirdit+V+TV+Der2+Der/PassL vuođđogálga ná . fága gelbbolašvuođamihttomearri . gelbbolašvuođamihttomearri 2 jahkeceahkki maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . stoahkat ja geahččaladdat giella riibma , hoahkat+V+TV+Der3+Der/n , ritma , jietna ja sátni geavaheapmi . albmanahttit ja muitalit njuovžilit dovdu , muosáhus ja oaivil birra . ságastallat govva ja govvaráidu birra , ja ieš muitalit govva . guldalit , rámidit ja jearahallat go eará muitalit ja lohkat . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . dovdát jietnadat ja čállit unni ja stuoris bustávva . ságastallat mun sátni , cealkka , čuokkis ja gažaldatmearka leat . juohkit sátni stávval mielde . geavahit bustávva ja geahččaladdat sátni , ieš giehtačálus ja dihtor . muitalit mii guovlu mun lohkat ja čállit ja ságastallat čállinmálle birra eará sadji máilbmi . hutkat dikta ja ovdanbuktit dat . gávdnat čáppagirjjálašvuohta ja fágagirji girjerájus ieš lohkandihtti . árbevirolaš máhttu . ságastallat persovdna ja sisdoallu birra sápmi máinnas ja muitalus . gohčodit ieš lagas fuolki fuolkenamahus ja diehtit mii leat gáibmi . ovdanbuktit dramatiseret+V+TV+Der3+Der/n lávlla , luohti , hoahkat+V+TV+Der3+Der/n ja máinnas . giella geavahus . ságastallat movt lagasbiras sáhttit geavahit sámegielsátni ja dadjanvuohki oahpahallat+V+IV+Der3+Der/n . dovdát muhtin suopmansátni ieš suopman mii leat ovttalágan dahje earalágan go eará suopman . gelbbolašvuođamihttomearri 4 jahkeceahkki maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . geavahit iešguđetlágan dajaldat dilálašvuohta mielde . ovdanbuktit teaksta . ságastallat dat movt giellageavaheapmi sáhttit doaibmat positiivvalaš ja negatiivvalaš áigumuš . guldalit , lohkat ja ovdanbuktit+V+TV+Der2+Actor iešguđetlágan mielamiel čáppagirjjálašvuohta teaksta ja ságastallat teaksta birra . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . lohkat ahki heivvolaš teaksta njuovžilit , ja fáhtit teaksta sisdoallu . ordnet teaksta bajilčála , álggahus ja loahpahus . čállit oktiičatnat+V+TV+Der/PassS ja doaibmi giehtačála . dovdát ja geavahit muhtin gielalaš váikkuhangaskaoapmi ieš teaksta . čállit muitalus , dikta , reive ja áššeteaksta . gávdnat fáddá ieš čállinbargu girjerájus ja interneahtta , ja ráhkadit , vurket ja viežžat fas teaksta digitála reaidu geavaheapmi . árbevirolaš máhttu . geavahit fuolkevuođanamahus . ságastallat ealli namahus birra sápmi ealáhus , nugo boazodoallu , šibitdoallu , guolástit+V+IV+Der2+Der/eapmi ja bivdu . ságastallat báikkálaš sápmi báikenamma ja dat mearkkašupmi birra ja buohtastahttit dat dárogiel ja eará giella báikenamma . geavahit árbevirolaš muitalus ieš bargu . giella geavahus . čielgat ja čájehit ovdamearka movt sátni sáhttit suorggidit . válddahit giella ja giellageavaheapmi , sátneluohkká ja dat doaibma . geavahit deaŧalaš riektačállinnjuolggadus . ságastallat máŋggagielalaš+A+Der3+Der/vuohta birra . gelbbolašvuođamihttomearri 7 jahkeceahkki maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . doaibmat iešguđetlágan giellarolla rollaneavttašit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja drámá , lohkan , jearahallan ja ovdanbuktin bokte . jođihit čoahkkin . guldalit eará , albmanahttit ja ákkastallat oaivil ja árvvusatnit eará oaivil . ovdandivvut fágaášši njálmmálaččat veahkkeneavvu dahje haga . digaštallat movt giella sáhttit albmanahttit ja dahkat miellaguoddu ovttaskas olmmoš ja olmmošjoavku . geavahit dihtomielalaš sámegielsátni ja dajaldat . lohkat guhkit čáppagirjjálašvuođateaksta , mánná ja nuoraidgirjjálašvuohta ja áššeprosateaksta , ja albmanahttit ipmárdus ja lohkanmuosáhus . lohkat eará eamiálbmot árbevirolaš muitalus ja buohtastahttit dat sápmi máinnas ja muitalus . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . geavahit iešguđetlágan lohkanstrategiija lohkat iešguđetlágan teaksta iešguhtet leahttu . ovdánahttit ieš čálus jurdda gárvvis buvtta , ja árvvoštallat teaksta ovdáneapmi responsa vuođul . ovdandivvut ieš čáppagirjjálašvuohta ja fágagirji lohkanvásáhus ja geavahit dát vásáhus vuođđu ieš čállinbargu . árvvoštallat ieš ja eará teaksta . geavahit heivvolaš gáldu ja diehtogirji bargat teaksta . čállit oktilit persovnnalaš ja doaibmi giehtačála . geavahit digitála reaidu čállinproseassa ja interaktiivateaksta buvttadeapmi . geavahit ulbmillaš girjerájus , sámegiel diehtogirji , sámegiel media ja digitála diehtogáldu . árbevirolaš máhttu . geavahit dálki ja siivusátni ja - doaba , ja muitalit mearkabeaivi ja dálkemearka birra . čohkket diehtu lagasbiras diida ja sátnevájas birra ja movt dat geavahit beaivi+N+Der1+Der/laš eallin . geavahit árbevirolaš bargu čadnot sátni ja doaba ja ságastallat mun birgejupmi leat . giella geavahus . selvehit movt ráhkadit goallossátni ja suorggádus ja movt heivehit loatnasátni . čájehit movt giella rievddadit dilálašvuohta , áigi ja báiki mielde . čájehit goal leat váldocealkka ja oalgecealkka , ja geavahit iešguhtet cealkkaráhkadus . struktureret teaksta áigeortnetvuorru ja fáddá mielde ja ráhkadit oktavuohta gaskkal cealkka ja teakstaoassi . selvehit movt eanetlogugiella leat váikkuhit ja ain váikkuhit sámegiella . válddahit earenoamáš+A+Der3+Der/vuohta ieš suopman čállingiella ektui . muitalit giellaguovlu birra sápmi . gelbbolašvuođamihttomearri 10 jahkeceahkki maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . muitalit gulahallanvuohki birra ja movt gielalaš ja kultuvrralaš girjáivuohta váikkuhit gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . digaštallat gielladikšun . jođihit ja refereret čoahkkin ja digaštallan , albmanahttit+V+TV+Der2+Actor oaivil ja árvvoštallat mii leat áššálaš ákkastit+V+TV+Der2+Der/eapmi . ságaškuššat ja čilget máŋggagielalaš+A+Der3+Der/vuohta ja máŋggakultuvrralaš gullevašvuohta . čađahit eaŋkal logaldallan , ovdanbuktin , muitalit+V+TV lohkan , rollaneavttašit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja dramatiseret , heivehit+V+TV+Der2+Der/PassL iešguđetlágan vuostáiváldit+V+TV+Der2+Actor . árvvoštallat ieš ja eará njálmmálaš ovdanbuktin . muitalit ieš mielamiel girji ja girječálli birra ja ákkastallat girjeválljen . lohkat ja buohtastahttit sápmi ja eará eamiálbmot girjjálašvuohta . árvvoštallat máinnus ja guoimmuhanmedia váikkuhangaskaoapmi ja reflekteret movt dat váikkuhit . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . gaskkustit ieš lohkanvásáhus ja lohkanmuosáhus dulkon ja reflekteret vuođul . dovdát iešguđetlágan gielalaš váikkuhangaskaoapmi ja geavahit dat ieš teaksta . plánet ja čađahit čállinprošeakta jurdda rájes gárvvis buvtta ja árvvoštallat ieš teaksta ja ieš čállinovdáneapmi giella ja teakstamáhttu vuođul . ovdanbuktit dárkil+A+Der2+Der/at ja geavahit girjái ja máŋggabealat sátneriggodat iešguđetlágan teaksta . geavahit teakstagieđahallanreaidu ieš bargu vurket ja systematiseret . geavahit teaksta mii leat viežžat girjerájus , interneahtta ja media kritihkalaš+A+Der2+Der/at , ságaškuššat teaksta ja čujuhit geavahit+V+TV+Der2+Der/PassL gáldu . lohkka ja ieš čállit teaksta iešguđetlágan šáŋra , sihke áššeprosa ja čáppagirjjálašvuohta teaksta . selvehit sápmi girjjálašvuohta váldoáigodat ja muitalit sápmi girječálli ja sápmi girjjálašvuohta klassihkkár birra . ovdandivvut ieš válljen čiekŋudanfáddá boađus . árbevirolaš máhttu . buohtastahttit árbevirolaš sámegielteaksta ođđaáigásaš teaksta . geavahit sátni , doaba ja dadjanvuohki mii guoskat luondu . buohtastahttit sápmi ja dárru sátnevájas . giella geavahus . hálddašit riektačállin ja ortografiija ja dábálaš teakstalađastanvuohki . čielgat sátneluohkká , sojahanoahppa , suorggidit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja cealkkaoahppa vuođđoášši , bargat giella ja teaksta . ságaškuššat movt áimmahuššat gielladikšun ja giellaovdánahttit+V+TV+Der3+Der/n . identifiseret sámegiella ja muitalit ovttaláganvuohta ja erohus birra dat ja muitalit suoma-ugralaš giellajoavku birra . selvehit riekti mii guoskat sámegiella . gelbbolašvuođamihttomearri jo 1 - studerenráhkkanahttit oahppoprográmma maŋŋel . gelbbolašvuođamihttomearri jo 2 - fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . hálddašit iešguđetlágan njálmmálaš rolla joavkoságastallan , logaldallan , dramatiseret+V+TV+Der3+Der/n , ovdandivvut+V+TV+Der3+Der/n ja čájálmas sihke oassálastit+V+IV+Der2+Actor ja guldaleaddji . čilget mun gulahallat+V+TV+Der3+Der/n váikkuhit , makkár dagaldat sáhttit ovddidit ja hehttet gulahallat . geavahit prográmmafága fágamáhtu fágalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . dulkot beaivi+N+Der1+Der/laš ášši dárogiella sámegiella . digaštallat ja buohtastahttit gielalaš ja estehtalaš váikkuhangaskaoapmi girjjálašvuohta , tv-ráidu ja máinnas . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . lohkat teaksta ja ságastallat eará dat birra mii leat lohkat . máhttit riektačállinnjuolggadus bargat ieš teaksta . hálddašit iešguđetlágan čállirolla skuvla almmolašvuohta ja servodat ja bargoeallin . jorgalit ieš čállin teaksta dárogiella sámegiella . čállit hutki+N+Der1+Der/laš teaksta iešguđetlágan šáŋra . geavahit digitála reaidu teaksta systematiseret ja vurket ja ieš bargu ovdandivvut ja almmuhit . geavahit girjjis , máŋggabealat gielalaš váikkuhangaskaoapmi ieš čállin , sihke čáppagirjjálašvuohta ja áššeprosa . lohkat ja analyseret vissis mearri iešguđetlágan teaksta , sihke čáppagirjjálašvuohta ja áššeprosa šáŋra , mii gullat maŋŋá 1995 áigodat . árbevirolaš máhttu . selvehit movt muitalus , sátnevájas , diida ja nárridit+V+TV+Der2+Der/eapmi geavahit+V+TV+Der2+Der/PassL mánáidbajásgeassin . selvehit máinnas variánta ja buktit ovdamearka movt kulturlonohallat+V+TV+Der3+Der/n vuhttot máinnas . giella geavahus . čielgat movt ođas sátni ja tearbma sámegiella ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja loatnasátni geavaheapmi ja heivehallan . geavahit sátni ja dajaldat mii čatnasit árbevirolaš ja ođđaáigásaš bargoeallin ja evttohit ja árvvoštallat ođas tearbma . čielgat sámegiella grammatihkalaš iešvuohta ja buohtastahttit eará giella ja čilget movt dát váikkuhit jorgalanbargu . identifiseret variašuvdna sámegiella . geavahit sátni ja dajaldat mii guoskat árbevirolaš ja ođđaáigásaš bargoeallin , árvalit ja árvvoštallat ođas tearbma . gelbbolašvuođamihttomearri jo 2 - studerenráhkkanahttit oahppoprográmma maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . geavahit ieš prográmmafága fágamáhtu logaldallan ja digaštallan skuvla , servodat ja bargoeallin birra . árvvoštallat ja buktit oaivil ieš ja eará njálmmálaš ovdandivvut+V+TV+Der3+Der/n . dulkot ášši mii guoskat skuvla dárogiella sámegiella . analyseret ja selvehit gulahallanvuohki ja gulahallanstrategiija sápmi servodat ovdal ja dál . buohtastahttit sápmi ja eará eamiálbmot teaksta ja árvvoštallat dat mearkkašupmi kultuvra ja identitehtahuksejeaddjin . ságastallat sápmi girjjálašvuođahistorjá váldoáigodat birra ja buohtastahttit davviriika girjjálašvuohta historjá . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . lohkat álki teaksta čállit+V+TV+Der/PassS eará sámegiella . lohkat teaksta mii leat čállit+V+TV+Der/PassS dološ čállinvuohki ja buohtastahttit+V+TV+Der2+Actor dálá čállinvuohki . analyseret teaksta iešguhtet šáŋra vai sáhttit oaivvildit mihkkege dat gažaldat mii teaksta boahtit ovdan ja árvu maid dat ovddastit . teaksta buvttadeapmi válljet heivvolaš šáŋra , váikkuhangaskaoapmi ja giellageavaheapmi . válddahit ja árvvoštallat ieš lohkan ja čállinstrategiija . lohkat ja analyseret vissis mearri iešguđetlágan teaksta , sihke čáppagirjjálašvuohta ja áššeprosa šáŋra , mii gullat ovdal 1965 áigodat . árbevirolaš máhttu . selvehit juoiganárbevierru ja luohti sadji , árvu ja dilli ovdal ja dál . buohtastahttit sápmi ja dárru lávlla ja sálbmaárbevierru . giella geavahus . selvehit sápmi giellahistorjá . digaštallat movt giella árvu servodat leat váikkuhit sápmi giellamáhttu , guovttegielalašvuohta ja iešdovdu . árvvoštallat sámeláhka giellanjuolggadus ja sámediggi ásahit+V+TV+Der2+Der/eapmi gielladilli ja guovttegielalašvuohta ektui . ságaškuššat mii láhki skuvla , servodat ja bargoeallin sáhttit doarjut guovttegielalašvuohta . geavahit cealkkaanalysa ja fágatearbma giella válddahit . gelbbolašvuođamihttomearri jo 3 - studerenráhkkanahttit oahppoprográmma maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . dulkot ja geavahit dulkongelbbolašvuohta praktihkalaš dulkondilálašvuohta . ságastallat iešguhtet kultuvra gulahallanvuohki birra . buohtastahttit ja árvvoštallat sápmi ja eará eamiálbmot fiktiiva teaksta ja áššeteaksta kultuvrralaš konteaksta . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . čađahit ja ovdandivvut+V+TV+Der2+Actor ieš válljen čiekŋudanbargu mii fáddá leat giella , girjjálašvuohta dahje eará sápmi fáddá . guorahallat teaksta ideologiija ja árvvoštallat gáldu ja media . jorgalit ja heivehit eará čállin teaksta dárogiella sámegiella . čállit fágateaksta dábálaš fágačállinnjuolggadus mielde . čállit čielggas+A+Der2+Der/at disponeret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL teaksta mii leat čielggas fokus ja áššálaš ákkastit+V+TV+Der2+Der/eapmi . lohkat ja analyseret vissis mearri iešguđetlágan teaksta , sihke čáppagirjjálašvuohta ja áššeprosa šáŋra , mii gullat 1965-1995 áigodat ja digaštallat movt áigodat servodatlaš ja kultuvrralaš dilli oidnot teaksta . árbevirolaš máhttu . selvehit sápmi máinnastit . muitalit muitalus geavahit sápmi máinnastit elemeanta . buohtastahttit sápmi máinnas eará eamiálbmot ja eará kultuvra máinnas . giella geavahus . guldalit ja lohkka teaksta čállit+V+TV+Der/PassS eará sámegiella ja ságastallat ovttaláganvuohta ja erohus birra . buohtastahttit sápmi giellahistorjá váldolinjá davviriikkalaš giella historjá . árvvoštallat sámegiella dilli servodat ja buohtastahttit eará eamiálbmot gielladilli . digaštallat sápmi giellapolitihkka ja kulturovdánahttit+V+TV+Der3+Der/n bealli . selvehit njálmmálaš ja čálalaš giella gaskavuohta . gelbbolašvuođamihttomearri lasáhus oppalaš studerengelbbolašvuohta - fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma maŋŋel . njálmmálaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . geavahit ieš prográmmafága fágamáhtu logaldallan ja digaštallan skuvla , servodat ja bargoeallin birra . árvvoštallat ja buktit oaivil ieš ja eará njálmmálaš ovdandivvut+V+TV+Der3+Der/n . analyseret ja selvehit gulahallanvuohki ja gulahallanstrategiija sápmi servodat ovdal ja dál . ságastallat eará kultuvra gulahallanvuohki birra . dulkot ja geavahit dulkongelbbolašvuohta praktihkalaš dulkondilálašvuohta . ságastallat sápmi girjjálašvuođahistorjá váldoáigodat birra ja buohtastahttit davviriika girjjálašvuohta historjá . buohtastahttit sápmi ja eará eamiálbmot teaksta ja árvvoštallat dat mearkkašupmi kultuvra ja identitehtahuksejeaddjin . buohtastahttit ja árvvoštallat sápmi ja eará eamiálbmot fiktiiva teaksta ja áššeteaksta kultuvrralaš konteaksta . čálalaš gulahallat+V+TV+Der3+Der/n . geavahit girjjis , máŋggabealat gielalaš váikkuhangaskaoapmi ieš čállin , sihke čáppagirjjálašvuohta ja áššeprosa . teaksta buvttadeapmi válljet heivvolaš šáŋra , váikkuhangaskaoapmi ja giellageavaheapmi . lohkat álki teaksta čállit+V+TV+Der/PassS eará sámegiella . lohkat teaksta mii leat čállit+V+TV+Der/PassS dološ čállinvuohki ja buohtastahttit+V+TV+Der2+Actor dálá čállinvuohki . válddahit ja árvvoštallat ieš lohkan ja čállinstrategiija . čađahit ja ovdandivvut+V+TV+Der2+Actor ieš válljen čiekŋudanbargu mii fáddá leat giella , girjjálašvuohta dahje eará sápmi fáddá . guorahallat teaksta ideologiija ja árvvoštallat gáldu ja media . jorgalit ja heivehit eará čállin teaksta dárogiella sámegiella . čállit fágateaksta dábálaš fágačállinnjuolggadus mielde . čállit čielggas+A+Der2+Der/at disponeret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL teaksta mii leat čielggas fokus ja áššálaš ákkastit+V+TV+Der2+Der/eapmi . lohkat ja analyseret vissis mearri iešguđetlágan teaksta , sihke čáppagirjjálašvuohta ja áššeprosa šáŋra , mii gullat ovdal 1965 áigodat . lohkat ja analyseret vissis mearri iešguđetlágan teaksta , sihke čáppagirjjálašvuohta ja áššeprosa šáŋra , mii gullat áigodat 1965-1995 ja , digaštallat movt áigodat servodatlaš ja kultuvrralaš dilli oidnot teaksta . lohkat ja analyseret vissis mearri iešguđetlágan teaksta , sihke čáppagirjjálašvuohta ja áššeprosa šáŋra , mii gullat áigodat maŋŋil jahki 1995 . árbevirolaš máhttu . selvehit juoiganárbevierru ja luohti árvu ja dilli dálá servodat . buohtastahttit sápmi ja dárru lávlla ja sálbmaárbevierru . selvehit sápmi máinnastit . muitalit muitalus geavahit sápmi máinnastit elemeanta . buohtastahttit sápmi ja eará eamiálbmot máinnas ja eará kultuvra máinnas . giella geavahus . čielgat sámegiella grammatihkalaš iešvuohta ja buohtastahttit eará giella ja čilget movt dát váikkuhit jorgalanbargu . geavahit cealkkaanalysa ja fágatearbma giella válddahit . selvehit njálmmálaš ja čálalaš giella gaskavuohta . identifiseret variašuvdna sámegiella . guldalit ja lohkat teaksta eará sámegiella ja ságastallat ovttaláganvuohta ja erohus birra . čielgat sápmi giellahistorjá ja buohtastahttit sápmi giellahistorjá váldolinjá davviriikkalaš giella historjá . digaštallat movt giella árvu servodat leat váikkuhit sápmi gielladáidu , guovttegielalašvuohta ja iešdovdu ja mii láhki skuvla , servodat ja bargoeallin sáhttit doarjut guovttegielalašvuohta . árvvoštallat sámeláhka giellanjuolggadus ja sámediggi ásahit+V+TV+Der2+Der/eapmi gielladilli ja guovttegielalašvuohta ektui . digaštallat sápmi giellapolitihkka ja kulturovdánahttit+V+TV+Der3+Der/n bealli . buohtastahttit sámegiella dilli servodat eará eamiálbmot gielladilli . árvvoštallat fága . loahppaárvvoštallan mearrádus . oppalašárvosátni árvvoštallan . jahkeceahkki ortnet . 10 jahkeceahkki oahppi galgat oažžut guokte oppalašárvosátni , okta sámegiella 1 čálalaš ja okta sámegiella 1 njálmmálaš . jo 1 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . jo 2 fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma . oahppi galgat oažžut guokte oppalašárvosátni , okta sámegiella 1 čálalaš ja okta sámegiella 1 njálmmálaš . jo 2 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . jo 3 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . lasáhus oppalaš studerengelbbolašvuohta oahppi galgat oažžut guokte oppalašárvosátni , okta sámegiella 1 čálalaš ja okta sámegiella 1 njálmmálaš . go fága bistit máŋga jahki , de bissut dušše joatkkaoahpahus bajit dássi oppalašárvvoštallan gelbbolašvuođaduođaštus dahje oahppoduođaštus . eksámen - oahppi . jahkeceahkki ortnet . 10 jahkeceahkki oahppi sáhttit vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 1 čálalaš eksámen . čálalaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL guovddáš ásahus . oahppi sáhttit maid vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 1 njálmmálaš eksámen . njálmmálaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . jo 2 fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma . oahppi sáhttit vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 1 čálalaš eksámen . čálalaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . oahppi sáhttit maid vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 1 njálmmálaš eksámen . njálmmálaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . jo 3 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . lasáhus oppalaš studerengelbbolašvuohta oahppi galgat váldit sámegiella 1 čálalaš eksámen . čálalaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL guovddáš ásahus . oahppi sáhttit maid vuorbádit+V+TV+Der2+Der/PassL sámegiella 1 njálmmálaš eksámen . njálmmálaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . eksámen - privatista . jahkeceahkki ortnet . 10 jahkeceahkki geahččat rávisolmmoš vuođđoskuvlaoahpahus gustovaš ortnet . jo 2 fidnofága+N+Der1+Der/laš oahppoprográmma . privatista galgat váldit sámegiella 1 čálalaš ja njálmmálaš eksámen . čálalaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . njálmmálaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . jo 3 studerenráhkkanahttit+V+TV+Der2+Actor oahppoprográmma . lasáhus oppalaš studerengelbbolašvuohta privatista galgat váldit sámegiella 1 čálalaš eksámen jo 3 dássi . čálalaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL guovddáš ásahus . lassi galgat váldit njálmmálaš eksámen . njálmmálaš eksámen ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL ja sensureret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL báikkálaččat . árvvoštallan oppalaš mearrádus leat oahpahusláhka láhkaásahus . sámegiella vuosttašgiella álggahus . fága skuvla . giella leat mielde muitalit servodat historjá . giella ja sátni nuppástuvvat dađistaga ja juohke ođas buolva rievdadit giella . ii okta čállit dahje hupmat ovttaláhkai eallinahki . giellaovdáneapmi leat čavgat+A+Der2+Der/at čadnot olmmoš ovdáneapmi . giella hábmet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL lagas ovttastallat+V+IV+Der3+Der/n eará . sámegiella leat identitehtafága . viidodat sáhttit šaddat stuoris . girjjálašvuođaválljen fertet šaddat hui soaittáhat , muhto váldoášši leat ahte leat oktasaš , ja ahte sáhttit ollistit dat sihke oahpaheaddji ja oahppi báikkálaš fágalasáhus , ja báikkálaš oassi . seammás fertet oahppohivvodat čielggas+A+Der2+Der/at muitalit ahte giella ja dat oaidnu álelassii rievdat ja ođasmahttit+V+TV+Der2+Der/PassL , ii dušše našuvnnalaš kultuvra ja ođas teknihkalaš váikkuhus geažil , muhto maiddái nuorra ieš dajaldat ja dadjanvuohki geažil . sámegiella leat kultuvrafága . sátni mii gaskkustit+V+TV+Der2+Der/PassL ja ipmirdit+V+TV+Der2+Der/PassL leat sorjavaš dan_oktavuođas mii dat dadjat+V+TV+Der2+Der/PassL . teakstaoktavuohta leat báidnit teaksta . muhtimin deattuhit mun dárkil+A+Der3+Der/vuohta , čielggas ja dárkil giella , eará hávvi fas giella mii sáhttit ipmirdit máŋggaláhkai , juotna+N+Der1+Der/laš ja jurddašit+V+TV+Der2+Der/PassL giella . giella sáhttit geavahit njuovžilit ja girjái , fertet olmmoš leat sihke áŋgir sátni , dovdat jurddaovttastus mii sátni bohciidit , ja vásihit veahkkeneavvu mii leat giella , muitalanárbevierru ja girjjálašvuohta . njálmmálaš ovttasdoaibma deattuhit ja nanusmahttit mun sátni riekta oaivil rumašgiella nugo jietna ja áddestallat+V+TV+Der3+Der/n , modji , geahčastat dahje ganjalčalbmi . gielalaš gaskkusteapmi sáhttit maid čatnat earálágan gaskkusteapmi nugo juoigan ja govva . giella leat veahkkeneavvu mii leat olmmoš gaskkas , ja eatnigiella ovdánit ovttas doaibmat eará . giella šaddat interaktiiva olmmoš oktasaš doaibma bokte . kommuniseret boahtit latiidna sátni , mii mearkkašit dahkat oktasaš . mun fertet juogadit doaba ja oaidnu eará vai sáhttit ovdanbuktit áigumuš , ja vai sáhttit ipmirdit dat mii son áigut mun juogadit . skuvla fertet leat mielde addit oahppi oassi sápmi oktasašárbi , dat oaidnu ja hástalus mii dahkat juohkehaš mun sápmi servodat vuovdnái čeavllis ja oamediehtu+N+Der1+Der/laš oassálastit+V+IV+Der2+Actor . ođđa teknologiija leat hábmet ođas gulahallanvuohki . čála , hupmat , jietna ja govva sajáiduvvat diehtojuohkinteknologiija bokte . dat rahpat geaidnu ođas gulahallanvuohki ja mo máhttu lágidit . eatnigiella oahpahus fertet ráhkkanahttit oahppi kritihkalaš+A+Der2+Der/at ja fihttu+N+Der1+Der/laš+A+Der2+Der/at atnit diehtojuohkinteknologiija . fága bargovuohki . fága bargu galgat veahkehit sihkkarastit oktasaš árvu , kultuvra ja máhttovuođđu mii fátmut buot oahppi . oahpahus galgat oahppi beassat ovdánahttit mokta buorre hápmi , muitalit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja gaskkusteapmi , sátni ja dadjanvuohki ipmárdus ja čorgat , girjái ja dávggas ovdanbuktingálga . oahppi galgat iešguđetlágan bargovuohki oahppat geavatlaš ja hábmet+V+TV bargu ja doaibma mii dagahit ollislašvuohta ja oktavuohta oahpahus . duhtadit ieš doaibmadárbu . ovddidit hutkái , sáhkkivuohta ja diehtoáŋgirvuohta . atnit ja ovddidit ieš beroštupmi fágalaš čiekŋudit+V+TV+Der2+Der/eapmi . geahččalit nákca ja čađahit bargu mii ovddidit ovddas . boktit nákca mii dárbbašit+V+TV+Der2+Der/PassL ovttasbargu ja sosiálalaš oktavuohta , servodatipmirdit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja govdat kultuvrralaš beroštupmi . oahppi galgat vuosttaš luohkká rájes juo oahppat+V+TV+Der3+Der/goahti leat oadjebas+A+Der2+Der/at , muhto maiddái kritihkalaš ođđaáigásaš media . filbma , video , dihtor ja eará elektrovdna+N+Der1+Der/laš veahkkeneavvu galgat leat fága oassi ja váldot atnu smávvaskuvladássi rájes . vuosttaš jahki leat lunddolaš atnit álki dihtorprográmma , ja maŋŋil atnit+V+TV+Der3+Der/goahti teaksta meannudit . nuoraidskuvladássi galgat oahppi leat vejolašvuohta atnit diehto-juohkinteknologiija ávnnas háhkat diehtu dataguovddáš ja gulahallat internet . fága hámádat . mun oahppat giella čálalaš ja njálmmálaš ovttasdoaibma . mun oahppat - ipmirdit juoga ođas vuohki mielde - go doaba ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL sosiálalaš ovttasdoaibma . cealkinmáhttu buoridit+V+TV+Der2+Der/PassL go dađistaga oahppat ja geavahit ođas sátni , doaba ja teaksta , ja maiddái dat mii oahppi oaidnit govva ja media . beaivi+N+Der1+Der/laš eallin leat eatnigiella vuosttažettiin čadnot ságastallan , muhto dat iešguđetlágan bealli mii eatnigiella galgat sihkkarastit , gáibidit iešguđetlágan gielalaš ovdanbuktinhápmi ja bargovuohki . oahppi fertet beassat vásihit rikkis njálmmálaš ja čálalaš valjus . danin šaddat giellarievddadit+V+IV+Der2+Der/eapmi ja šáŋra deaŧalaš oahpahuselemeanta . plána leat teakstadoaba viiddis ja dynámalaš . teaksta leat sihke proseassa ja buvtta . oahppi bargat njálmmálaš ja čálalaš teaksta , govva , govvamediateaksta ja elektrovdna+N+Der1+Der/laš teaksta . dat oaidnit ahte giella ovdánit mun iešdagolaš searvedoaibma bokte , leat vuođđu dát go mun fága juohkit golbma govdat ulbmiloassi . guldalit ja hupmat , lohkat ja čálli fága oktasaš ulbmil . fága oahpahus ulbmil leat . nannet oahppi eatnigiellageavaheaddji ja oahpahit son geavahit dat ovttasdoaibmanvejolašvuohta mii eatnigiella addit , sihke njálmmálaččat ja čálalaččat , vai oahppi oažžut máhtu ja dáidu mii sáhttit leat viiddis oahppu stealli sihke skuvla ja olggobealde skuvla ja dagahit son doaimmalaš servodatoassálastit+V+IV+Der2+Actor . nannet oahppi kultuvrralaš gullevašvuohta go son oažžut vásáhus sámegiella ja girjjálašvuohta ja oažžut+V+TV+Der/PassS máhtu sámegiella ja girjjálašvuohta , vai son sáhttit šaddat iešheanalaš ja oadjebas máŋga ja máŋggakultuvrrat servodat . nannet oahppi persovnnalaš identitehta , gálga vásihit ja hutkat ja luohttit ieš hutkáivuohta . dagahit oahppi dihtomielalaš oasseváldi ieš oahppoproseassa , čájehit son ieš giellaovdáneapmi , ja oahpahit son atnit giella neavvu háhkka viiddis oaidnu ja máhttu . ovdánahttit dihtomielalaš guoddu sámegiella ja gielladikšun ja nákca ovttasbargu ja gierdilvuohta sápmi giellarádji rastá . ulbmil ja váldočuokkis . ulbmilaš - smávvaskuvladássi , 1 . -_4 luohkká . guldalit ja hupmat . oahppi galgat viiddidit ieš gielalaš máhttu ja gálga stoahkat ja geahččaladdat giella . oahpahus galgat addit hástalus , oadjebasvuohta ja gielalaš iešluohttámuš . oahppi galgat beassat muosáhit iešguđetlágan girjjálašvuohta šáŋra valjus riggodat , mii movttiidahttit stoahkat ja ovdanbuktit . lohkat ja čállit . oahppi galgat fuomášit ahte čállinoahpahus leat ávki ja bargoreaidu sihke ovttasdoaibma ja go muitalit ieš jurdda ja vásáhus . oahppi galgat bargat vuođđohápmi , bustávva ja lohku , ja ráhkkanit ovdánahttit+V+TV+Der2+Actor girjái ja doaibmi čállingiella . oahppi galgat bargat teaksta mii leat čadnot ieš vásáhus ja dárbu , ja lohkka girjjálašvuohta vai oažžut ipmárdus ja muosáhus . giella ja kultuvramáhttu . oahppi galgat leat veahá máhttu giella ja ieš giellaovdáneapmi birra . son galgat beassat muosáhit illu go giella atnit ja ovdánahttit+V+TV+Der2+Actor gielalaš iešluohttámuš . son galgat veahá dovdat njálmmálaš ja čálalaš šáŋra valjus ja viidodat , ja dát láhki beassat dovddiidit ovttasdoaibma vejolašvuohta mii leat eatnigiella . oahppi galgat sáhttit humadit iešguđetlágan teaksta birra ja atnit skuvlagirjerájus . váldočuokkis - smávvaskuvladássi , 1 . -_4 luohkká . 1 luohkká / ovdaskuvla . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . beassat lihkadit stoahkat , oassálastit+V+IV+Der2+Actor rollastoagus ja aktiivvalaččat atnit giella iešguđetlágan speallu . stoahkat ja geahččaladdat sátni ja jietna , riibma , hoahkat+V+TV+Der3+Der/n ja ravkkas . son galgat beassat ovdanbuktit dikta , lávlla ja luohti , ja árvádallat árvádus ja muitalit leaika . guldalit cuvccas , máinnas ja muitalus . oaidnit+V+TV+Der/PassS ja gullat+V+TV+Der/PassS muitalanboddu . son galgat beassat hárjehallat muitalit juoga oktilit , čielgat ja govvidit . hárjánit vuordit vuorru , váldit sátni ja addit fas sátni eará stuoris joavku , oassálastit+V+IV+Der2+Actor čoahkkin , diehtu dieđihit . geahččat video dahje tv-prográmma ja ságastallat dat birra mii oaidnit , ja atnit telefovdna ja báddet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL prográmma gulahallat+V+TV+Der3+Der/n ja rollastoagus . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . oassálastit čállingiella movttiidahttit rollastoagus . oahpásnuvvat govastat , bustávva , lohku ja čála luohkkálatnja ja eará sadji , ja atnit+V+TV+Der3+Der/goahti bustávva ieš leaktu mielde . vásihit ja oahpásnuvvat rikkis girjevaljus , govvagirji ja eará teaksta , mii sihke bárdni ja nieida leat deaŧalaš . son galgat ságastallat teaksta birra mii gullat , ja dat birra mii oaidnit govvagirji . čállit juoga mii oaidnit dahje muitalit , ja vásihit ahte leat oktavuohta hupmat+V+TV+Der3+Der/n ja čála teakstaráhkadeapmi gaskka , ságastallat teaksta birra mii leat čállit , ja dat birra mii liikot eará teaksta . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . hupmat giella birra , mii dat sáhttit atnit , man iešguđetlágan dat sáhttit leat , ja mo son ieš giella leat ovdánit dat rájes go leat unnit . vásihit ságastallan njuolggadus iešguđetlágan oktavuohta , ja vásihit manne leat deaŧalaš guldalit guhtet guoibmi . hupmat njálmmálaš epihkalaš šáŋra birra ja šáŋra birra mii atnit+V+TV+Der/PassS stoagus . fitnat skuvlagirjerájus dahje eará girjerájus ja oahpásnuvvat dohko . 2 luohkká . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . stoahkat ja stoahkat oahppat , stoahkat sátni , árvádallat árvádus ja oahppat muhtin sátnevájas . beaivválaččat gullat cuvccas ja muitalus dahje eará teaksta mii lohkat+V+TV+Der2+Der/PassL jitnosit , maiddái eará kultuvra cuvccas ja muitalus . gullat muhtin boaris sápmi diida dahje máinnas birra . ovdanbuktit álki rollaneavttašit+V+TV+Der2+Der/eapmi dahje dramatiseret luohkká dahje váhnen . juoigat ja lávlut lávlla ja sálbma . muitalit guhtet guoibmi mii son beroštit , ja oažžut+V+TV+Der2+Actor rápmi ja rámidit . ovdanbuktit ieš ja eará teaksta , ja hárjánit gullat sápmi servodat iešguhtet hupmangiella . oassálastit ságastallan ja čuoččuhit oaivil , movttiidahttit+V+TV+Der2+Der/PassL jearrat jus ii ipmirdit dahje jus leat juoga mii háliidit diehtit . váldit vuostá diehtu ja fas dieđihit dat viiddis . geahččat filbma ja hupmat dat birra . diđoštit báikkálaš báiki ja eanadatnamahus earret_eará guldalit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja hupmat+V+TV+Der3+Der/n báikegoddi vuoras . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . atnit bustávva ja dađi mielde oamastit lohkan ja čállindáidda . son galgat goallostit+V+TV+Der3+Der/goahti bustávva go jietna ja bustávva leat sajáiduvvat , ja go son leat lunddolaš dat dahkat . oahpásnuvvat mánáidgirjjálašvuohta valjus mii leat rolla mii bárdni ja nieida sáhttit ieš dovdat . son galgat ieš lohkat+V+TV+Der3+Der/goahti go orrut leat son lunddolaš . dat lassi galgat son guorahallat girji govva . tevdnet ja hábmet sisdoallu teaksta mii gullat dahje lohkat . son galgat addit positiivvalaš ja vuođuštit+V+TV+Der2+Der/PassL oaidnu eará tevnnet ja teaksta . ráhkadit iešguđetlágan šáŋra teaksta nugo reive , iešguđetlágan áššeprosateaksta , dikta ja muitalus , čálihit ollesolmmoš dahje eará guhte máhttit čállit , dahje ieš čállit . son galgat ráhkadit girji , seaidneaviisa ja plakáhta . dihtormašiidna stoahkat , čállit ja tevdnet . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . ságastallat šáŋra erohus birra mii bargat , oahppat juoga váivi ja suohtas birra ja surgadisbihttá ja suohtasbihttá šáŋra birra . bargat dramáhtalaš teaksta rolla ja vuorrodajaldat , árvvoštallat jietnaatnin ja rumašgiella árvu , ja vásihit álki lávdedávvir bargat . oahppat cealkit dohkálaš ja árvosaš dat birra mii eará lohkat ja čállit . son galgat gávnnahit mo mun ovdanbuktit jearaldat ja imaštallat+V+TV+Der3+Der/n , mii atnit iešguđetlágan dajaldat ja sátni , ovdamearka dihte jearaldat ja dadjamuš . bargat bustávva , oahppat ahte bustávva leat namat ja ovddastit giellajietna . oahppat man_láhkai muhtin sátni leat šaddat . smávis+A+Der2+Der/at oahppat+V+TV+Der3+Der/goahti sátneluohkká birra dat láhki ahte oaidnit ovdamearka dihte adjektiiva ja substantiiva doaibma giella . hárjánit atnit girjerájus ja bivdit veahkki ohcat girji . 3 luohkká . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . guldalit máinnas , sápmi diida , cuvccas ja muitalus . guldalit veaháš dološ mánáidgirjjálašvuohta ja muitalus ja hupmat teaksta birra mii gullet . dárkil+A+Der2+Der/at guldalit guhtet guoibmi ja dasto jearahallat , muitalit oaivesisdoallu juoga mii maid leat lohkat dahje gullat . muitalit ja ovdanbuktit teaksta mii ieš leat ráhkadit , leat mielde čájálmas , ráhkadit vuorrodajaldat ja oassálastit+V+IV+Der2+Actor ieš dahje diktit+V+TV+Der2+Actor vávvá leat rollagovus . oahppat stoahkan , juoigan , lávlun , dánsut , rollaneavttašit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja dramatiseret bokte . hábmet ieš oaidnu , dovddahit okta ja sierraoaivilvuohta eará ja bargat gierdilvuohta ala eará oaidnu . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . lohkka ollu iešguđetlágan ášši birra , lohkka ođas sápmi girjjálašvuohta ja norgga ja davviriikkalaš mánáidgirječálli ja eará riika mánáidgirječálli girjjálašvuohta , oahpásnuvvat boaris girjjálašvuohta nugo álbmotmáinnas , muitalus ja fábel . geahčadit govva girji , aviisa ja lagasbiras , okta lohkka aviisa ja ságastallat dat birra mii beroštit . viežžat movttiidit+V+IV+Der2+Der/eapmi ja ovdagovva ieš čállin dat mii lohkat , gullat ja oaidnit , čállit iešguđetlágan šáŋrahápmi earret_eará dikta , ja geahččaladdat gielalaš váikkuhan-gaskaoapmi nugo geardduheapmi , buohtastahttit+V+TV+Der3+Der/n ja govva . ságastallat guhtet guoibmi teaksta birra ja addit positiiva ja vuođuštit+V+TV+Der2+Der/PassL oaidnu eará tevnnet ja teaksta . vásihit reivvestallat+V+IV+Der3+Der/n eará skuvla oahppi dahje eará . hárjehallat goallostit+V+TV+Der2+Der/PassL giehtačála , vásihit eambbo lohkan ja čállin ovda-mearka dihte dihtormašiidna , ja ieš teaksta bargat gaskamearka . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . ságastallat guldalit ja hupmat oktavuohta birra , vásihit ja diđoštit mo jietnaatnin ja rumašgiella leat deaŧalaš dat mii dadjat+V+TV+Der/PassS dahje ovdanbuktit+V+TV+Der2+Der/PassL . ságastallat dat iešguđetlágan šáŋra birra mii leat bargat . guorahallat son ieš suopman , ságastallat girjegiella ja hupmangiella erohus birra , guorahallat ovdamearka dihte ieš ja eará namma mearkkašupmi ja mii dat boahtit , báikkálaš báikenamma , eanadatnamahus , dálki , jagiáigi , boazodoallu ja duodjetearbma , maid dat mearkkašit ja mii leat vuolgit . bargat+V+TV+Der3+Der/goahti iešguđetlágan váldocealkka ja gaskamearka earret_eará čuokkis , čuorvvasmearka , gažaldatmearka , bargat sátneluohkká ja dat doaibma birra giella . hárjánit ohcat girji skuvlagirjerájus . 4 luohkká . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . bargat teaksta mii gieđahallat vuostelasvuohta mii oahppi dovdat ieš . diđoštit ustitvuohta ja iešmeahttunvuohta , vuoiggalaš+A+Der3+Der/vuohta ja vuoigatmeahttun+A+Der3+Der/vuohta , riidalit+V+IV+Der2+Der/eapmi ja soabadit+V+IV+Der2+Der/eapmi ságastallan , improvisašuvdna ja rollaneavttašit+V+TV+Der2+Der/eapmi bokte . guldalit ja muitalit cuvccas , fábel , diida ja máinnas , maiddái eará riika guhkkin eret ja eará kultuvra . ođđasit muitalit ja dramatiseret muitalus , ja vaikko gaskkustit dat video ja jietna-báddenrusttet . hárjehallat ovdanbuktit álki sátnevuorru ja čilget luohkká fága ášši . geahččat filbma ja ságastallat sisdoallu birra . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . oažžut veahkki ovddidit buorre lohkanstrategiija , ja nu buorre ipmirdit sisdoallu ja oažžut buoret lohkanleaktu . lohkat ođas girjjálašvuohta . oahpásnuvvat ođas fantasiijagirjjálašvuohta , ja movttiidahttit+V+TV+Der/PassS atnit fantasiija elemeanta ieš čállin . oahpásnuvvat jorgalit+V+TV+Der2+Der/PassL teaksta , nugo ovdamearka dihte h+ABBR c+ABBR andersen teaksta . bargat govvaráidu ja ságastallat dat giella birra . čállit áššeteaksta dat birra mii beroštit . atnit girjjálašvuohta movttiidahttit+V+TV+Der2+Actor čállit / muitalit muitalus . bargat huksehus , earret_eará álgu , ovdáneapmi ja loahppa . guldalit dahje lohkka guhtet guoibmi teaksta , muitalit mii liikot ja jearrat mii ii ipmirdit . čállit muhtin teaksta dihtor ja dát láhki šaddat čeahppi boallobeavdi atnit . giella ja kulturmáhttu . oahpahus galgat oahppi . bargat cuvccas ja muitalus šáŋraiešvuohta , ja gullat dat iešguđetlágan kultuvra birra gos dát muitalus ráhkadit . diđoštit mo buorre muitalus leat hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , ja juohkit teaksta oassi . gávdnat iešvuohta govvaráidogielas . bargat filbma muitalanvuohki . ságastallat ja diđoštit mii dahkat njálmmálaš čájálmas buorre , ja árvvoštallat giella mii mun atnit go ákkastallat . gávdnat sátnevájas ieš lagasbiras , guorahallat báikkálaš báikenamma ja hupmat dat birra mii dat máksit . guorahallat ja geahččaladdat máinnus ja iešguđetlágan váikkuhangaskaoapmi ja hupmat váikkuhanfápmu birra . oahppat eambbo sátneluohkká ja dat doaibma birra teakstabargu , ovdamearka dihte vearba váikkuhangaskaoapmi teakstabargu ja pronomen ovttastahttit várás . atnit girjerájus oažžut várddus oahpis čálli , ja lohkat teaksta mii sáhttit dego eallindahkat okta dahje soames son . ulbmilaš - gaskadássi , 5 . -_7 luohkká . guldalit ja hupmat . oahppi galgat stoahkan , geahččaladdat+V+TV+Der3+Der/n , diđoštit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja geavatlaš doaibma ovdánahttit ollislaš ipmárdus njálmmálaš giella iešguđetlágan šáŋra . oahppi galgat ovddidit gálga guldalit doaimmalaš+A+Der2+Der/at , ja ovddidit giella dat láhki ahte atnit dat ságastallan , ovttasbargu , digaštallan ja čájálmas . lohkat ja čállit . oahppi galgat beassat oahppat geavahit iešguđetlágan šáŋra ieš čállin ja beassat hárjánit čállit iešguđetlágan teaksta dárbu mielde . oahppi galgat ovdánahttit lunddolaš ja persovnnalaš giehtačála . ieš čállin bokte galgat beassat ovdanbuktit jurdda , oaivil ja vásáhus , ja vásihit gullat oaivil dat mii gaskkustit . oahppi galgat dovdat čálalaš mediavalljivuohta ja ovdánahttit gálga atnit teakstameannudit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja elektrovdna+N+Der1+Der/laš media . giella ja kultuvramáhttu . oahppi galgat oahppat giella formálalaš bealli birra , ja ovddidit dihtomielalaš+A+Der3+Der/vuohta sámegiella ja - kultuvra birra minoritehtta / majoritehta oaidnu . son galgat oahpásnuvvat gáibideaddji girjjálašvuohta , ja oahppat árvu atnit girjjálašvuohta valljivuohta vuođđu jurdda mii sáhttit geahččalit ieš bargu . oahppi galgat oahppat atnit girjerájus ja eará media , ja oahppat man_láhkai media doibmet servodat . son galgat diđoštit mo njálmmálaš ja čálalaš giella atnit+V+TV+Der2+Der/PassL ja man_láhkai dat leat hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL , ja nu oahppat doaba vai sáhttit giella birra hupmat . váldočuokkis - gaskadássi , 5 . -_7 luohkká . 5 luohkká . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . atnit rollaneavttašit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja improvisašuvdna eallit eará dilli ja geahččalit man_láhkai sáhttit sátni atnit , geavahit dramáhtalaš doaibmavuohki nugo áddestallat+V+TV+Der3+Der/n , neavttašit ja viiddis ovdánahttit giellastoagus ovdamearka dihte leaika , njuovččabotnjat+V+TV+Der3+Der/n ja dát láhkai . ovdanbuktit ieš jurdda , oahppohivvodat ja ođas nu_ahte eará beroštit+V+IV+Der3+Der/goahti gullat mii dadjat . guldalit go jitnosit lohkat+V+TV+Der2+Der/PassL ja dat láhki ovttas vásihit girjjálašvuohta , juoigat ja lávlu . ságastallat vásáhus birra ja govva ja dáiddaduodji estehtalaš bealli birra . geahččat ja hupmat tv-prográmma birra . jearahallat lagasbiras vuoras , ja áinnas báddet son muitalus . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . lohkat ja vásihit ođas dikta . son galgat gaskkustit dikta čájálmas ja dramatiseret+V+TV+Der3+Der/n . son galgat čállit dikta ja bargat váikkuhangaskaoapmi nugo gargalinjjá , govva , buohtastahttit+V+TV+Der3+Der/n ja geardduheapmi . lohkat ođas čálli mánná ja nuoraidgirjjálašvuohta ja oanehaš teaksta . son galgat diđoštit ja bargat dainna mo čállit ráhkadit gelddolaš+A+Der3+Der/vuohta , atnit suohtas , govvidit olmmoš ja dakkár . atnit iešguđetlágan gáldu háhkat diehtu dálá čálli birra sápmi , ja čállit biográfalaš teaksta . hárjehallat čállin fádda sisa olle . son galgat dihtomielalaš bargat oahppat fágateaksta sisdoallu . son galgat čállit áššeprosateaksta iešguđetlágan fáddá birra , áinnas čadnot fágaidrasttidit+V+TV bargu . dat lassi oahppat teakstameannudit+V+TV+Der2+Der/eapmi go leat čállit teaksta ja hárjehallat boallobeavdi atnit . atnit ieš teakstamáhtu vuođuštit mo leat mannat čállinproseassa . bargat riektačállin oktagaslaš dárbu mielde . son galgat oahppat atnit sátnelistu . bargat govvagirji teaksta ja govva , ja oahpásnuvvat muhtin sápmi govvagirjedáiddár . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . dárku ja digaštallat dat hupmat+V+TV+Der3+Der/n ja rumašgiella mii atnit+V+TV+Der2+Der/PassL iešguhtet dilálašvuohta nugo digaštallan , riidalit+V+IV+Der2+Der/eapmi , hárdit+V+TV+Der3+Der/n ja soabadit+V+IV+Der2+Der/eapmi . guorahallat dikta ovdanbuktinvuohki , váikkuhangaskaoapmi ja hámádat . diđoštit mo mun sáhttit rievdadallat giella sátneválljen ja syntáksa , iskat muhtin hápmi sámegiel cealkkaráhkadus , buohtastahttit njálmmálaš ja čálalaš ovdanbuktinvuohki , earret_eará jearahallan , ja fuobmát man_láhkai sáhttit lohkat iešguhtet láhkai iešguđetlágan ulbmil . iskat muhtin iešvuohta ovdamearka dihte teakstačatnan ja hámádat fágateaksta mii bargat . hupmat luohti dajahus duogáš birra , mo dat atnit ja mii dat leat máksit ja máksit sápmi servodat . árvvoštallat tv-prográmma sisdoallu ja hápmi . son galgat oahppat veahá dát media birra ja jurddašit mii oaidnit / geahččat . son galgat oahppat govva lohkat ja dulkot . 6 luohkká . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . ságastallat boaris mánná ja nuoraidgirjjálašvuohta birra , ja guorahallat persovdna ja birasgovven . guldalit eará riika ja kultuvra ja maiddái norgga cuvccas , máinnas ja sátnevájas , ja muitalit nuorra oahppi . diđoštit oahppohivvodat , ovdamearka dihte diehtu eará kultuvra birra , drámafága+N+Der1+Der/laš doaibma nugo áddestallat+V+TV+Der3+Der/n , rumašgiella , jietna ja ravkkas . gávdnat váldočuokkis fágahivvodat ja ovdanbuktit dat logaldallan luohkká dahje eará sajis . guldalit báddet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL sámegiel suopmanbihttá ja geahččalit geográfalaš+A+Der2+Der/at bidjat dat muhtin riika dahje guovlu . son galgat bargat sátnevájas , dábálaš dadjamuš ja gielalaš govva sámegiella . guldalas ja ieš ráhkadit radioprográmma , ovdamearka dihte gullugovva , jearahallan dahje reportáša , dramatiseret muitalus ja báddat dat . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . lohkat girji dárkil+A+Der2+Der/at , ovdamearka dihte lohkanprošeakta bokte . son galgat lohkat ođas čálli teaksta , earret_eará jorgalit+V+TV+Der2+Der/PassL dárru ja davviriikkalaš teaksta . čállit muitalus , bargat ovdamearka dihte biras ja persovdnagovven , riidu ja soabadit+V+IV+Der2+Der/eapmi . son galgat deattuhit sátneválljen , giella smávis erohus+N+Der1+Der/Dimin ja girjáivuohta . oahppi galgat ovttas čállit mánus filbmamuitalus . čállit áššeprosateaksta , áinnas eará fága bargu gullevaš ášši . son galgat háhkat áigeguovdil diehtu leksikon , sátnegirji , fágagirji , diagrámma ja govva . son galgat bargat teaksta oassi ja riektačállin , ja oažžut ráva dárbu mielde . lohkat aviisa ja geahččat mii birra čállit . son galgat čállit ja heivehit jearahallan . son galgat ráhkadit aviisa mii almmustuvvot skuvla dahje lagasbiras , bargat bajilčála , govva ja hápmečoavddus / layout ovdamearka dihte teakstameannudit+V+TV+Der2+Der/eapmi . son galgat geahččaladdat heivehit teaksta ja govva ja ovttastahttit teaksta ja tevnnet elektrovdna+N+Der1+Der/laš veahkkeneavvu . dovddiidit teaksta bargu ceahkki , eahpečielggas jurdda rájes gitta gárvvis buvtta . son galgat máhttit addit positiiva ja huksejeaddji oaidnu . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . čoaggit , sirret ja vurket leaika , nárridit+V+TV+Der2+Der/eapmi , dáhpáhus , muitalus ja lagasbiras šolžamuitalus . son galgat bargat ieš giella njálmmálaš kultuvraárbevierru . diđoštit ja digaštallat ovttastupmi ja váikkuhangaskaoapmi muhtin njálmmálaš šáŋra , nugo jearahallan ja logaldallan . ságastallat bealledahkkon teaksta rámidit+V+TV+Der2+Der/eapmi dahje cuiggodankriteriija birra . iskat man_láhkai govva , govus , ravdateaksta ja diet lágan čiekŋudit teaksta sis-doallu . son galgat geahččat man_láhkai čálahápmi , čálasturrodat ja siidohápmi čoavddus atnit+V+TV+Der/PassS deattuhit erenoamáš deaŧalaš teakstaoassi ja vuollálastit eará oassi , ovdamearka dihte bajilčála , álggahus ja juolgenohta . diđoštit man_láhkai oassi doaibmat čálalaš teaksta ja ságastallat dat birra . son galgat bargat gaskamearkabidjan . son galgat maiddái iskat mo iešguhtet sátneluohkká sáhttit geavahit ovdanbuktit+V+TV+Der2+Actor doaibma nugo árta / váikkuhus ja buohtastahttit / vuostálasvuohta . árvvoštallat radioprográmma sisdoallu ja hápmi . 7 luohkká . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . ovttasbargat fágalaš temá mii deattuhit+V+TV+Der2+Der/PassL dárkil guldalit+V+TV+Der2+Der/eapmi . atnit ja ovdánahttit ieš teakstamáhttu go ságastallat girjjálaččat , mii oahppi teakstavásáhus leat vuođđu . atnit rumaš ja jietna iešguđetlágan neavttašandilli ja diđoštit ja ovdánahttit persovnnalaš ja dramáhtalaš ovdanbuktinnákca . son galgat geahččaladdat diđoštit teaksta iešguđetlágan vuohki , ovdamearka dihte video atnit veahkkeneavvu . son galgat čájehit kabareta , revy dahje teáhter ieš ráhkadeapmi ávnnas . oahppat váldit sátni stuoris čoagganeapmi . son galgat čoahkkáigeassu ráhkadit luohkkádigaštallan . son galgat ovdanbuktit temá dahje prošeaktabargu . váldi ovddasvástádus plánet ja čađahit oahpahusdagus smávvaskuvladássi . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . lohkat nuoraidromána fuomášit ja vásihit várás . son galgat lohkat ja ovdanbuktit dikta , lávlla ja luohti ja ságastallat dat birra . lohkat iešguhtet sápmi čálli teaksta , ja geahččat biras , olmmošoaidnu , giella ja dat lágan . son galgat oahpásnuvvat ovtta dahje eanet báikkálaš čálli . bargat áššeprosateaksta , gávdnat vuođustus ja čilgehus dat mii lohkat , ja atnit dat go ieš čállit ovdamearka dihte temá ja prošeaktabargu . son galgat rámidit dahje cuiggodit guhtet guoibmi bargu . čállit luohkká olggobealde lohkki . son galgat vuđolaš+A+Der2+Der/at bargat teaksta mii deattuhit estehtalaš bealli ieš giellaatnu , riektačállin ja gaskamearkabidjan . ovddidit álki logahahtti persovnnalaš giehtačála ja geahččaladdat iešguđetlágan čáppačállinvuohki . son galgat veahá oahppat atnit elektrovdna+N+Der1+Der/laš media ráhkadit ja almmuhit teaksta . guorahallat ja árvvoštallat váikkuhangaskaoapmi iešguđetlágan máinnusteaksta ja geahččaladdat ieš ráhkadit máinnus . oahpásnuvvat almmolaš girjerájus ja ieš iešdagolaš ohcat fága ja čáppagirjjálašvuohta girji mii háliidit lohkat , ja čállit girjeárvvoštallan muhtin girji . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . fuomášit man_láhkai giella rievddadit áigi , báiki , dilli ja oassálastit+V+IV+Der2+Actor mielde . son galgat oaidnit muhtin iešvuohta eará sápmi giella / suopman joavkogiella ja nieida ja bárdni giellaatnin . dat lassi galgat son gávdnat dárogiel dahje eŋgelasgiel sátni ieš giella ja synonyma ieš giella dat seamma sátni ja dadjanvuohki . bargat iešguđetlágan teakstačatnanvuohki . guorahallat dramáhtalaš šáŋra iešvuohta mii leat bargat ja guorahallat dramáhtalaš teaksta ovdanbuktin kriterijaid . ságastallat teaksta rámidit+V+TV+Der2+Der/eapmi dahje cuiggodankriteriija birra ja buorre temá ja prošeaktabargu ovttasbargokriteriija birra . son galgat maiddái smiehtadit ieš čállinovdáneapmi birra iešguhtet šáŋra . son galgat válljet muhtin teaksta mii leat erenoamáš duhtavaš ja muitalit manne . oahppat čieŋal+A+Comp+Der2+Der/at okta čálli birra gii teaksta lohkat . go bargat teaksta geahččat makkár doaibma sátneluohkká leat giella ; son galgat maid bargat cealkkaoahppa . ulbmilaš - nuoraidskuvladássi , 8.-10 luohkká . guldalit ja hupmat . oahppi galgat geahččaleapmi , diđoštit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja geavatlaš doaibma ovddidit ollislaš ipmárdus njálmmálaš giella iešguđetlágan šáŋra . oahppi galgat hárjánit oaidnit ieš ja eará oaivil analyhtalaš ja kritihkalaš oaidnu . son galgat maid leat mielde oaivilohcan , geahččaladdat+V+TV+Der3+Der/n ja dárkkistanságastallan , digaštallan ja čoahkkin . son galgat doaimmalaš+A+Der2+Der/at atnit njálmmálaš media , ja son galgat leat dihtomielalaš guoddu sisdoallu , atninvuohki ja váikkuhangaskaoapmi . lohkat ja čállit . oahppi galgat hárjánit ovdanbuktit oaivil oppalaččat ja čielggas+A+Der2+Der/at . son galgat hárjánit geahččaladdat iešguđetlágan čálalaš šáŋra ja hárjánit jurddašaddat , raporteret ja ákkastallat . oahppi galgat viidáseappot ovdánahttit ieš persovnnalaš giehtačála . son galgat oahppat oaidnit ahte čállin leat ipmárdus , vásihus ja ovttasbargu geaidnu . son galgat máhttit dulkot ja árvvoštallat iešguđetlágan media teaksta sisdoallu ja váikkuhangaskaoapmi , ja ieš atnit media gaskkustit teaksta . son galgat máhttit ohcat diehtu iešguđetlágan diehtojuohkingáldu mii sáhttit atnit , nu ovdamearka dihte girjerájus , vuorká ja diehtojuohkinteknologiija . son galgat oahppat atnit gáldu kritihkalaš ja iešheanalaš bargu . giella ja kultuvramáhttu . oahppi galgat viidásit bargat sámegiella formálalaš bealli ja oažžut stuoris ipmárdus makkár rolla giella ja teaksta leat kultuvra ja servodat . son galgat diehtit juoga dat birra mii váikkuhit giellageavaheapmi áigi vuollai , ja ovdánahttit+V+TV+Der2+Actor dihtomielalaš guottu gielladikšun ja giellaovdánahttit+V+TV+Der3+Der/n . oahppi galgat dovdat giellahámádat , ja mo dat doaibmat ja geavahit+V+TV+Der2+Der/PassL ja viidáseappot ovdánahttit ieš máhtu ja ipmárdus ieš ja eará kultuvra njálmmálaš árbevierru . oahppi galgat diehtit ahte njálmmálaš ja čálalaš šáŋra leat sihke sisdoallu , hápmi ja geavaheapmi . son galgat dovdat čálalaš searvedoaibma ja sáhttit oaidnit čállindilli , temá , šáŋra ja vuostáiváldit oktavuohta . son galgat dovdat iešguđetlágan media , ja mo dát dahkat vejolaš bargat njálmmálaš ja čálalaš teaksta ja gaskkustit dat . oahppi galgat máhttit árvvoštallat media váikkuhus ovttaskas olmmoš ja servodat . váldočuokkis - nuoraidskuvladássi , 8 . -_10 luohkká . 8 luohkká . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . geavahit giella ságastallat earret_eará ovddasvástádus ja friddjavuohta birra , vuoiggalaš+A+Der3+Der/vuohta ja behtolašvuohta , ja vuostelasvuohta birra , ja ahte leat áššálaš ja áššemeahttun . son galgat bargat dárkil ja kritihkalaš guldalit+V+TV+Der2+Der/eapmi , improvisašuvdna ja rollaneaktit+V+TV+Der3+Der/n . oassálastit girjjálašvuohta ságastallan mii vuođđu leat mo ieš dovdat teaksta . ovdanbuktit fágahivvodat joavku dahje luohkká , ja addit ja oažžut huksejeaddji ráva ja cuiggodit+V+TV+Der2+Der/eapmi . juoigat , lávlut ja dánsu / dramatiseret álbmotdikten . oahppat iešdagolaš leat mielde formálalaš čoahkkin ja ságastallan , oahpásnuvvat sáhkavuorru ja vuorrosátnedoaba ; čállit notáhta ja čállit referáhta ságastallan . ságastallat radio ja tv nuorra ja suohtastallanprográmma sisdoallu ja váikkuhangaskaoapmi birra . guldalit ieš giellajoavku iešguđetlágan suopman ja diđoštit ja čielgat suopman-sátni . son galgat oahppat čilget ášši oaidnu+N+Der1+Der/laš ovdamearka . bargat jearahallanteknihkka , ja registreret rumašgiella , miellagovva ja diet lágan . son galgat oassálastit lagasbiras almmolaš čoahkkin . čoaggit cuvccas ja šolžamuitalus , ja geahččalit iešguđetlágan persovnnalaš muitalanvuohki . oahppi galgat geahččalit man_láhkai giellageavaheapmi sáhttit rievdadit ja váikkuhit cealkka . válljet temá mii sáhttit viidáseappot ovdánahttit giella ja tearbma , ovdamearka dihte sohkanamahus , muohtanamahus , árbevierru ja ealáhus tearbma . oahppat guldalit eará sámegiellajoavku . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . guhkebuš áigi lohkka , ovdamearka dihte ráhkadit lohkanprošeakta . son galgat lohkat girji ja oanehisteaksta mii earret_eará gieđahallat temá mii nuorra beroštit . lohkat máŋggalágan máinnas , cuvccas ja muitalus mii leat báikkálaš gullevašvuohta . son galgat čállit muitalus ja novealla , maiddái dakkár mii leat ieš dovddiidus ja vásáhus vuođđu , ja bargat girjjálašvuohta váikkuhangaskaoapmi . čállit cuvccas ja oahppat cuvccas analysa birra . bargat govvaráidu , árvvoštallat teaksta ja govva , maiddái deattuhit estehtalaš bealli , ieš ráhkadit govvaráidu ja veahá geahččalit ieš máhtu dat šáŋra birra . son galgat bargat govvagirji , dáiddagovva ja plakáhta . čállit digaštallančálus ja artihkal iešguhtet vuostáiváldit+V+TV+Der2+Actor . son galgat iešdagolaš geahččalit gávdnat čállintemá mii beroštit . son galgat vásihit ahte lohkat ja čállit ovttas doaibmat maiddái fágalaš bargu , ja vásihit jurddariđđu , čoavddasátni , jurddakárta , gažaldat ja diet lágan árvu . bargat árvvoštallat ieš teaksta ja hárjehallat addit teaksta gullat huksejeaddji ráva ja cuiggodit+V+TV+Der2+Der/eapmi . son galgat guorahallat árvvoštallankriteriija , vurket ieš teaksta vai sáhttit duođaštit ja árvvoštallat ieš čállingiella ovdánit , ja čállit giehtagirji jurddašallat+V+IV+Der3+Der/n ja gulahallat várás . bargat gaskamearka ja háhkat ieš riekta ortografiija . viidáseappot ovdánahttit ieš giehtačála persovnnalaš ja doaibmi čála mii leat álki lohkat . oahppat ohcat girjjálašvuohta , divodit ja heivehit teaksta . son galgat váldit ovddasvástádus láhkai atnit skuvlagirjerájus . son galgat atnit dihtorfierpmádat ohcat diehtu ja gulahallat eará riika sápmi oahppi . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . bargat sápmi čálakultuvra ja oaidnit iešguhtet áigodat teaksta giella ja čála ovdánit . guorahallat šáŋraiešvuohta epihkalaš teaksta mii bargat . son galgat iskat epihkalaš šáŋra girjáivuohta , ja guorahallat mii leat buorre áššeprosateaksta dovdomearka , ja maiddái árvvoštallat dat estehtalaš bealli . dasto galgat guorahallat giella mii atnit go jearahallan čállit , ovdamearka dihte njuolgut dahje eahpenjuolgut cealkka , vearbaáigi ja vearbageavaheapmi , ja man_láhkai sáhttit čatnat persovdnagovvidit+V+TV+Der2+Der/eapmi dat . joatkit riektačállin . guorahallat iešguhtet teakstadássi cealkkaráhkadus ja teakstačatnanvuohki , maiddái oahppi teaksta , ja geahččaladdat bidjat oktii eaŋkil cealkka mohkkái cealkka . son galgat viidáseappot bargat sátneluohkká , táktaráhkadus , sátneálkidit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja nomensojahit+V+TV+Der2+Der/eapmi . bargat šaddat dihtomielalaš ieš njálmmálaš giellaovdáneapmi , háhkat diehtu ieš njálmmálaš giellaovdáneapmi birra , ja oaidnit dat ovttas máhttu mánná giellaovdáneapmi birra . oahpásnuvvat dat mii leat váikkuhit hupmangiella . son galgat ságastallat ieš guovttegielalašvuohta birra ja suokkardit dat . 9 luohkká . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . gieđahallat áigeguovdil gažaldat ja eará temá mii beroštit , kritihkalaš ja árvvoštallat+V+TV+Der2+Actor ságastallan . son galgat ovddidit jurdda , vuođuštit , ákkastallat ja bealuštit oaidnu . háhkat ieš girjjálašvuohta ja fágahivvodat dramatiseret+V+TV+Der3+Der/n ja čájálmas bokte , ja iešguhtet vuohki ovdanbuktit lyrihkka . ovdanbuktit luohti , viisa , lávlla , rockteaksta ja ságastallat sisdoallu ja giella birra . háhkka ieš girjjálašvuohta ja fágahivvodat dramatiseret ja eará lávdeovdanbuktin bokte , ovdanbuktit prošeaktabargu ja dihtomielalaš ipmirdit mii ovdanbuktit mearkkašit vásáhus ja ipmárdus . árvvoštallat ehtalaš ja estehtalaš bealli valljodat ja čalmmustit+V+TV+Der2+Der/eapmi mii leat tv musihkkavideo ja nuoraidprográmma . lágidit ságastallan dahje čoahkkin . oahppi galgat guorahallat ságastallanprográmma tv mii son deattuhit áššálaš+A+Der3+Der/vuohta ja áššemeahttunvuoh'ta . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . lohkat romána ja soames suohtas oanehisprosateaksta . lohkat iešguhtet čálli čállit teaksta , ja hábmet ieš govva dat áigi goas čálli eallit ja mii son beroštit . bargat máŋggalágan lyrihkka ja čállit ieš dikta . čállit iešguđetlágan áššeteaksta , earret_eará ohcan , almmolaš reive , beavdegirji , almmuhus ja rehket . lohkat ákkastallat teaksta ja bargat dat , geahččalit ráhkadusvuohki , čielggadeapmi ja generaliseret+V+TV+Der3+Der/n , ja geahččaladdat váikkuhangaskaoapmi . lohkat essaya ja čállit essayaláhka teaksta . guorahallat máinnus ja oahppat doaibma ja váikkuhangaskaoapmi birra . son galgat ráhkadit máinnus mii atnit govva ja teaksta . atnit dihtorfierpmádat ja davviriikkalaš dihtorfierpmádat diehtu háhkka , vurket ja gieđahallat . galgat atnit+V+TV+Der3+Der/goahti elektrovdna+N+Der1+Der/laš poasta ieš ja nubbi riika sápmi oahppi gulahallat . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . ohcat diehtu giella ja čállin ovdáneapmi birra teaksta . son galgat bargat girjjálašvuohta , girjjálašvuođahistorjá ja giellahistorjá čálli oktavuohta mii leat bargat . son galgat ságastallat girjjálašvuohta ja sosiálalaš ja politihkalaš historjá oktavuohta birra vai áddet mo diktet+V+IV+Der3+Der/n , giella ja servodatdilli sáhttit váikkuhit nubbi nuppi . bargat cealkkaanalysa , digaštallat movt cealkkahuksehus sáhttit rievdadit ja váikkuhit giella ja sisdoallu . bargat sápmi ortografiija ja morfologiija gielladikšun oassi . bargat muhtin áššeprosa guovddáš iešvuohta , ovdamearka dihte geahčadit vuođđudallat+V+TV+Der3+Der/n , leat go teaksta áššálaš+A+Der2+Der/at , mii deattuhit+V+TV+Der2+Der/PassL ja doabaatnin . son galgat dovddiidit prošeakta bargomannolat . bargat muhtin lyrihkkaiešvuohta nugo ovdamearka dihte gielalaš govva , assosiašuvdnariggodat , iešguđetlágan dulkonvejolašvuohta ja eará váikkuhangaska-oapmi . oahppi galgat ságastallat mii addit mun vásáhus čáppagirjjálašvuohta lohkat . lohkat muhtin politihkalaš ságastallan . son galgat guorahallat mo váikkuhangaskaoapmi leat atnit+V+TV+Der2+Der/PassL ja veahá oahppat retorihkka birra . 10 luohkká . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . ságastallat boahtte áigi birra , muittašit ja jurddašaddat , ovdamearka dihte ságastallan dahje hearvasáhka bokte , ja ovttasbargat gávdnat oaivil ja boađus fágahivvodat . iešdagolaš oassálastit jurddašaddat+V+IV+Der2+Actor ságastallan , ovdamearka dihte girjjálašvuohta teaksta sisdoallu , ráhkadus ja váikkuhangaskaoapmi birra . ovdanbuktit prošeaktabargu , áinnas dakkár joavku mii leat iešguhtet ahkásaš . son galgat guorahallat njálmmálaš ovdanbuktin gáibádus . vásihit teáhterčájálmas dahje videobáddet+V+TV+Der3+Der/n , ja guorahallat sisdoallu ja ovdanbuktin . son galgat čájehit teáhter ja ovdanbuktit / dramatiseret čájehit drámačálli dahje ieš čállit dramáhtalaš teaksta . son galgat hábmet rolla ja vuorrodajaldat , bargat jietnaatnin , boddu ja rumašgiella . son galgat vásihit duohta ja jurddašit+V+TV+Der2+Der/PassL lávdedávvir . geahččat filbma ja ságastallat sisdoallu ja filbmet gullevaš váikkuhangaskaoapmi birra . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . lohkat ja árvvoštallat ođas girji mii ieš leat válljet . son galgat čállit girjeárvvoštallan . lohkat boaris teaksta , earret_eará olaus sirma , anders fjellner , lars hætta , johan turi ja anta pirak teaksta . son galgat oahpásnuvvat iešguđetlágan olmmošvuorbi ja historjá ja bargat fágalaš+A+Der2+Der/at teaksta . son galgat ieš teakstavásáhus atnit ieš čállingeahččaladdat+V+TV+Der3+Der/n . lohkat eará kultuvra jorgalit+V+TV+Der2+Der/PassL teaksta ja ságastallat dat birra , leat mielde čájálmas ja guldalit čájálmas , ja oaidnit eará riika kultuvra eallindovddiidus , norbma ja árvu . čállit dieđihit+V+TV+Der2+Actor ja ákkastallat teaksta ja veahá oahppat čállit ovdamearka dihte ohcan , formálalaš reive ja eará šáŋra mii leat atnu , ovttas ráhkadit prošeaktaplána , čállit beaivegirji prošeaktabargu oktavuohta ja čálalaččat árvvoštallat bargomannolat , buvtta ja oahpoávki . son galgat ovttasbargat bagadusbargu čállinbeaivi mii leat iešguhtet ahkásaš . ieš teakstabargu bargat buorre giellaatnu ja formálalaš giellagálga . lohkat ja árvvoštallat iešguđetlágan propagándateaksta ja govva , guorahallat dáiddagovva ja dáiddaduodji ja čállit teaksta . oahpásnuvvat sápmi aviisa ja bargat muhtin aviisašáŋra . son galgat guorahallat iešguhtet čálus muhtin aviisa muhtin áigodat . son galgat ráhkadit aviisa , áinnas ieš vuohki mielde . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . bargat sámegiella ja girjjálašvuođahistorjá dološ dáláš , ja ordnet ieš máhttu deaŧalaš sápmi čálli birra . son galgat čiekŋudit muhtin sápmi čálli , guorahallat mii čálli beroštit ja mo son čállit . son galgat maid lohkat son eallin birra ja govahallat makkár čálli leat ja makkár áigi leat dalle . bargat sápmi giellahistorjá teaksta oktavuohta mii lohkat . son galgat guorahallat maiddái eará kultuvra ovddeš áigi čállin , earret_eará rune - čállin latiidna+N+Der1+Der/laš čála ja gohtalaš čála . son galgat bargat iešguđetlágan čálaovdamearka . guorahallat ieš kultuvra njálmmálaš muitalanárbevierru , ja diđoštit muhtin gielalaš stiilavuohki . iskat gielalaš valjus sápmi , ovdamearka dihte suopman ja sosioleakta , ja guorahallat giellapolitihkka+N+Der1+Der/laš dilli . son galgat guorahallat man_láhkai giella rievdat , geahčadit loatnasátni ja ođđasátni , internašunaliseret ja mo eará giella váikkuhit . son galgat dasto gávdnat olgoriika sátni ja dadjanvuohki ieš giella ja geahččalit gávdnat ieš tearbma mii leat seamma sisdoallu . čohkket ieš teaksta nuoraidskuvladássi ja bargat dat ja árvvoštallat dat vai oaidnit ieš čállingiella ovdáneapmi ja teakstaovdáneapmi . bargat dramáhtalaš šáŋra , dramáhtalaš teaksta váikkuhangaskaoapmi , ovdanbuktin ja teáhter . son galgat veahá oahppat teáhterhistorjá , árvvoštallat filbma váikkuhangaskaoapmi , muitalanvuohki , oktavuohta govva , jietna ja hupmat gaskka , ja buohtastahttit girji ja filbma . oahppat ráhkadit kriteriija mo árvvoštallat temá ja prošeaktabargu dahje prošeaktabihttá . diđoštit muhtin gielalaš stiilavuohki . son galgat guorahallat sápmi aviisa giella , šáŋra , čalmmusteapmi , hivvodatvaljus ja ovdanbuktinhápmi . bargat sápmi grammatihkka váldoiešvuohta . son galgat geavahit sátnelistu , fágagirji ja eará referánsagirjjálašvuohta . sámegiella nubbingiellaálggahus . fága sadji skuvla . sámegiella nubbingiella oahpahit+V+TV+Der2+Der/eapmi váldot ulbmil leat doaibmi guovttegielalašvuohta . lassi eatnigiella galgat oahppi hálddašit sámegiella nu bures ahte sáhttit leat iešdagolaš oasseváldi sápmi servodat . oahppi sáhttit leat hui iešguđetlágan giellagelbbolašvuohta go skuvla álgit . muhtun máhttit unnán sámegiella , ja eará fas máhttit eanet . lea erenoamážit skuvla ovddasvástádus oažžut oahppi doalahit ja ovdánahttit goappeš giella . dat guoskat sihke mánná guhte máhttit guokte giella bures ovdal_go álgit skuvla , ja mánná guhte leat okta go skuvla álgit . ohppiidjoavku mii leat dađistaga stuorrut , leat oahppi gii leat sihke dárru ja sámegiella ruovttugiella . dát oahppi berret oažžut heivehit+V+TV+Der2+Der/PassL oahpahus mii buorre láhki mielde ovdánahttit goappeš giella . lea deaŧalaš bures máhttit sámegiella sáhttit searvat sápmi kultuvra ja servodateallin . sámegiella ja sápmi girjjálašvuohta oahpásnuvvat+V+IV+Der3+Der/n beassat oahppi viiddidit ieš áddejupmi sápmi servodat kultuvrralaš girjáivuohta , seammás_go son ovddidit máŋggakultuvrralaš gelbbolašvuohta . giellamáhttu ja giellaipmárdus ovdánit buoremusat aktiiva+N+Der1+Der/laš giellageavaheapmi bokte . vai oahppi šaddat oadjebas sámegiella geavaheapmi , fertet son movttiidahttit+V+TV+Der2+Der/PassL atnit giella sihke skuvla ja lagasbiras . dan dihte galgat sámegiella , lassi dárogiella , atnit+V+TV+Der/PassS aktiivvalaččat oahpahit . lea deaŧalaš ahte sámegiella atnit+V+TV+Der/PassS veahkkegiella / oahpahusgiella maiddái eará fága . oahppoplána sámegiella nubbingiella leat ráhkadit+V+TV+Der2+Der/PassL atnit+V+TV+Der/PassS sihke davvisámegiella , julevsámegiella ja lullisámegiella . fága bargovuohki . fága oahpahit leat deaŧalaš ahte buot váldodássi atnit oahppi giellagelbbolašvuohta vuođđu . bargovuohki ja organiserenvuohki válljen galgat lágidit movttiidahttit ja doaibmi oahppanbiras . vai oahppi ovdánahttit lunddolaš ja girjái giella , bearrat lagasbiras atnit resursa giellaoahpahit+V+TV+Der2+Der/eapmi . diehtojuohkinteknologiija addit eará ja ođas vejolašvuohta giella bargat . vuohki hástalit teknologiija iešheanalaš oahppat+V+TV+Der3+Der/n diehtoáŋgirvuohta ja suokkardit bokte . dihtor ja elektrovdna+N+Der1+Der/laš veahkkeneavvu geavaheapmi galgat heivehit+V+TV+Der2+Der/PassL fága ja váldot atnu juo smávvaskuvladássi . vuosttaš jahki leat lunddolaš atnit álki , giellafága guoskevaš dihtorspeallu , ja maŋŋil galgat oahppi oahppat teakstameannudit+V+TV+Der2+Der/eapmi . nuoraidskuvladássi galgat oahppi maiddái máhttit atnit edg háhkat diehtu diehtobáŋku ja sáhttit gulahallat fierpmádat . fága hámádat . fága leat golbma váldooassi . lohkka ja čálli . giella ja kultuvramáhttu . fága oktasaš ulbmil . fága oahpahus ulbmil leat . ahte oahppi ovdánahttit gálga atnit+V+TV+Der3+Der/goahti sámegiella neavvu háhkat ieš ja viidáseappot ovdánahttit sápmi kultuvra máhttu , guoddu ja árvu . ahte oahppi oažžut buorre sámegielmáhttu ja máhttu sámegiella birra . ulbmil ja váldočuokkis . ulbmilaš - smávvaskuvladássi , 1 . -_4 luohkká . oahpásnuvvat giella . oahppi galgat veahá oahppat giella birra ja ovdánahttit ieš giella ja buorre girjái sátneriggodat gielalaš iešluohttámuš vuođđu . son galgat máhttit giella atnit njálmmálaččat ja čálalaččat . oahppi galgat máhttit gaskkustit sápmi girjjálašvuohta ja muitalus ja ságastallat dat birra . váldočuokkis , 1 . -_4 luohkká . 1 luohkká / ovdaskuvla . oahpásnuvvat giella . oahpahus galgat oahppi . guorahallat ja geahččaladdat sátni , jietna , riibma ja hoahkat+V+TV+Der3+Der/n . ovdanbuktit álki dikta , riibma ja muitalus . vuostá váldit diehtu ja vástidit álki jearaldat oahpis temá birra , ovdamearka dihte oahppi ieš birra , bearaš birra . geahččaladdat bustávva , ovdamearka dihte ohcat bustávva sátni , ja dadjat bustávvajietnadat . son galgat luohkkálatnja ja eará sadji deaivvadit govus , bustávva , lohku ja čála . guldalit lagasbiras muitalus ja sápmi cuvccas jitnosit lohkan . oahpásnuvvat álki dadjanvuohki dearvvahit ja presenteret oktavuohta . juoigat , lávlut , searvat lávlunstoahkan ja speallu . čállit ieš sátni ja dadjanvuohki . 2 luohkká . oahpásnuvvat giella . oahpahus galgat oahppi . guldalit sápmi muitalus ja cuvccas jitnosit lohkan . álki dikta ja hoahkat+V+TV+Der3+Der/n ovdanbuktin bargat cealkkašuokŋa ja cealkin . hárjehallat ipmirdit álki cealkámuš , gažaldat , diehtu ja gohččun ja dat viiddis muitalit . guorahallat ja geahččaladdat giellajietnadat ja bustávva . ráhkkanit+V+IV+Der3+Der/goahti čálli , bargat ovdamearka dihte bustávvahábmen ja dovdan . atnit giella ságastallan ja movttiidahttit+V+TV+Der2+Der/PassL jearrat go leat juoga mii ii ipmirdit dahje imaštallat , hárjehallat addi ja oažžut gohččun ja eará diehtu . hárjánit girjerájus atnit , bivdit veahkki gávdnat girji . ovdanbuktit riibma , hoahkat+V+TV+Der3+Der/n , lávlla ja eará teaksta , ovdamearka dihte oktiinjálmmiid ovdanbuktit ja fearán dramatiseret . oažžut veahkki čállit ieš sátni ja cealkka ja ieš beassat čállit álki sátni ja dajaldat . 3 luohkká . oahpásnuvvat giella . oahpahus galgat oahppi . guldalit cuvccas , mánáidgirjjálašvuohta , dikta , luohti ja lávlladajahus jitnosit lohkan ja ieš ovdanbuktit ovdamearka dihte dikta , riibma , hoahkat+V+TV+Der3+Der/n , luohti ja lávlla . bargat cealkin ja cealkkašuokŋa ja guldalit humadit+V+IV+Der2+Der/eapmi , oanehaš fearán ja muitalus . atnit ja guorahallat giella iešguhtet temá birra humadit+V+IV+Der2+Der/eapmi . ovdanbuktit ja dramatiseret teaksta ja muitalus . movttiidahttit+V+TV+Der2+Der/PassL čállit dat máhttu mii son leat eatnigiella oahpahus , ovdamearka dihte čállit oanehaš diehtu ja fearán . stoahkat giella ja teaksta govva oktavuohta iešguhtet šáŋra ja gielladilálašvuohta miellagiddevaš doaibma . bargat alfabehta . hárjehallat čálalaččat ovdanbuktit iešguđetlágan teaksta . gávdnat ja válljet girji girjerájus . geahččaladdat dihtorprográmma ja ohcat iešguđetlágan diehtu dt vehkiin . 4 luohkká . oahpásnuvvat giella . oahpahus galgat oahppi . guldalit muitalus , dikta ja cuvccas ja ságastallan ovdamearka dihte radio ja tv-prográmma . iešguđetlágan ovdanbuktin bargat cealkkašuokŋa ja cealkin . bargat temá álbmotárbevierru , ovdamearka dihte oahppaladdat báikegoddi vuoras ja gullat muitalanvierru , musihkkavierru ja borramušvierru birra . hárjehallat ovdanbuktit ieš oaivil ovdamearka dihte digaštallan dahje álki gažaldat jearrat+V+TV+Der3+Der/n ja vástidit+V+TV+Der2+Der/eapmi . čájehit dramatiseret+V+TV+Der3+Der/n ja lágidit nuorra speallu ja geavatlaš doaibma . bargat sátnegovva , ovdamearka dihte dikta ja báikkálaš muitalus . bargat ovdamearka dihte govva / teakstagirji ja govvaráidu čálalaš ovdanbuktin ja hárjánit oaivil buktit čállit+V+TV+Der2+Der/PassL teaksta . lohkat ja oččodit buorre lohkanstrategiija ja beassat lohkat iešguhtet áigumuš dihte muosáhit oahppat , ipmirdit . bargat doaba , nu_ahte sátnehivvodat lassánit dađistaga . atnit girjjálašvuohta movttiidahttit ieš čállit , ovdamearka dihte dikta , govvaráidu ja oanehaš bihttá . atnit girjerájus oažžut várddus oahpis girječálli , ja lohkat teaksta mii sáhttit dego eallindahkat okta dahje soames son . bargat media , ovdamearka dihte tv ja aviisa iešguđetlágan váikkuhangaskaoapmi . hárjánit dihtormašiidna čállit teaksta . ulbmilaš - gaskadássi , 5 . -_7 luohkká . guldalit ja hupmat . oahppi galgat ovdánahttit ieš njálmmálaš giella , nu_ahte sáhttit iešguđetlágan gielladilálašvuohta ja doaibma atnit giella doaimmalaš . oahppi galgat dovdat sápmi girjjálašvuohta ja sápmi muitalanárbevierru . lohkat ja čállit . oahppi galgat ovdánahttit ieš čálalaš ovdanbuktingálga ja vejolašvuohta ávki atnit čálus ja máhttit atnit teaksta mokta ja minsttar ieš čállin . oahppi galgat oahppat čállingiella huksehus birra ja máhttit giella atnit čálalaččat ja njálmmálaččat . giella ja kultuvramáhttu . oahppi galgat muhtin muddu dovdat ieš giella ja giellaovdáneapmi ja giella geavaheapmi muosáhit illu ja gielalaš iešluohttámuš . váldočuokkis , 5 . -_7 luohkká . 5 luohkká . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . njálmmálaččat ovdanbuktit ieš oaivil . ovdanbuktit iešguđetlágan teaksta ja hárjánit ođđasis muitalit fearán / muitalus . guldalit boaris sápmi girjjálašvuohta jitnosit lohkan . hárjehallat jitnosit lohkat ja jietna rievdadallat , bidjat boddu+N+Der1+Der/Dimin ja deattuhit váldosátni . dárku ja ságastallat movt hupmangiella ja rumašgiella atnit+V+TV+Der2+Der/PassL iešguhtet dilli , ovdamearka dihte digaštallan , diggot+V+TV+Der3+Der/n , givssideapmi , nálssuhit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja soabadit+V+IV+Der2+Der/eapmi . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . bargat sátneluohkká . hárjehallat lohkka ja dulkot álki teaksta . bargat čálalaš diehtu ja ieš hábmet diehtu mii leat jurddašit+V+TV+Der2+Der/PassL iešguhtet lohkki , ovdamearka dihte almmolaš ja priváhtta reive ja lohkkiidčálus . lohkat ođas čálli mánná ja nuoraidgirjjálašvuohta ja gávnnahit movt son oažžut ovdan gelddolaš+A+Der3+Der/vuohta , suohtas ja movt govvidit olmmoš . čállit dikta ja bargat lyralaš váikkuhangaskaoapmi . čielgat ja govvidit ja dat láhki fuobmát movt giella sáhttit rievddadit sátneválljen ja syntáksa mielde . hárjehallat atnit sátnegirji ja fágagirji diehtu ohcan . hárjehallat ovddidit vuođuštit+V+TV+Der2+Der/PassL oaidnu čálus . atnit teakstameannudit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja eará heivvolaš dihtorprográmma iešguđetlágan teaksta bargat+V+TV+Der3+Der/n . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . bargat diftoŋga ja vokálrievdan vearbasojahit+V+TV+Der2+Der/eapmi . árvvoštallat radio ja tv-prográmma sisdoallu ja vuohki . guorahallat ja buohtastahttit giellageavaheapmi iešguhtet gielladilálašvuohta . suokkardit muhtin bealli sámegiella cealkkahuksehus ja buohtastahttit čálalaš ja njálmmálaš ovdanbuktinvuohki . humadit iešguhtet sápmi máinnas ja muitalus álgu ja duogáš birra . 6 luohkká . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . guldalit cuvccas ja muitalus jitnosit lohkan ja oahpásnuvvat ieš riikkaoassi iešguhtet suopman . hárjehallat atnit giella iešguhtet giellaoktavuohta . hárjehallat sátni váldit digaštallan áigeguovdil ášši birra ja hábmet ja ovdanbuktit ieš oaivil . oahpahallat ovdanbuktin bures vuođuštit ieš oaivil . hárjánit ovdanbuktit iešguđetlágan teaksta stuoris joavku . oahppaladdat olmmoš báikkálaš biras ja oahpásnuvvat sápmi báikenamahus , eanadatnamahus ja dálki ja biegga ja iešguhtet luonddudáhpáhus namahus . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . čállit oanehaš muitalus+N+Der1+Der/Dimin . oahpahallat oaidnu buktit čálus . čállit iešguhtet šáŋra teaksta , sihke čáppagirjjálašvuohta ja áššeprosa , ovdamearka dihte muitalus , čoahkkáigeassu ja raporta . bargat teaksta sisdoallu eahpečielggas jurdda rájes gitta gárvvis čálus rádjai , ja hárjehallat addit positiivvalaš ja kritihkalaš oaidnu bargu . lohkat ođas girjáčálli iešguhtet šáŋra teaksta . son galgat ieš válljet girji ja teaksta mii áigut lohkat , ja beassat čiekŋudit girji lohkanprošeakta ieš lohkan-leaktu mielde . čállit teaksta iešguhtet atnu . atnit sátnegirji ja eará veahkkegirji ieš teaksta bargat+V+TV+Der3+Der/n . atnit teakstameannudit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja elektrovdna+N+Der1+Der/laš sátnegirji ieš bargu ja oahppat sáddet elektrovdna+N+Der1+Der/laš poasta . atnit dihtormašiidna ja multimedia luohkká dahje skuvlaaviisabargu . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . bargat sátneluohkká , diftoŋga ja vokálrievdan vearba ja nomensojahit+V+TV+Der2+Der/eapmi . guorahallat sápmi ja dárogiella ovttaláganvuohta ja iešguđetlágan+A+Der3+Der/vuohta . čohkket ja systematiseret lagasbiras fearán ja muitalus . ságastallat iešguđetlágan váikkuhangaskaoapmi birra njálmmálaš šáŋra nugo jearahallan ja logaldallan . digaštallat beallegárvves teaksta árvvoštallan kriteriija birra . oahppat veahá dat birra movt giella rievddadit dilálašvuohta mielde , áigi ja báiki mielde , ja dárku sápmi suopman ja sosioleakta erenoamášvuohta . bargat rolla ja vuorrodajaldat dramáhtalaš teaksta , árvvoštallat jietnageavaheapmi ja rumašgiella árvu ja geahččalit ovttageardán lávdedávvir bargat . ságastallat dat birra mii dahkat njálmmálaš ovdanbuktin buorre , ja árvvoštallat giella mii atnit+V+TV+Der/PassS go ákkastallat . 7 luohkká . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . guldalit iešguhtet sámegiella , ovdamearka dihte radio ja tv . hárjehallat buktit oaivil ja responsa teaksta ovdanbuktin . atnit giella ja máhttu giella birra hábmet+V+TV doaibma , ovdamearka dihte čájehit teáhter ja revy . oažžut hárjánit+V+IV+Der2+Der/eapmi sátni váldit+V+TV+Der3+Der/n olmmoš siste ja searvat digaštallan , guldalit eará , ovddidit ieš oaivil ja vuođuštit dat . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . hárjehallat čállit oanehaš muitalus+N+Der1+Der/Dimin . bargat ieš oaidnu ovddidit+V+TV+Der2+Der/eapmi čálalaččat . lohkat duohtateaksta , ovdamearka dihte duohtahivvodat , čilgehus , aviisa ja kárta . atnit teakstameannudanprográmma , elektrovdna+N+Der1+Der/laš sátnegirji ja elektrovdna+N+Der1+Der/laš poasta gulahallat sápmi oahppi eará riika . bargat teaksta čállin iešguđetlágan ovdanbuktin , ovdamearka dihte logaldallan , hearvasáhka . veahkehit+V+TV+Der2+Der/PassL ovdánahttit čállingálga dat láhki ahte oažžut ášši guolla oaivil teaksta , eandalii beaivegirječállin bokte . oahppi galgat dárkil+A+Der2+Der/at bargat teaksta , sihke riekta-čállin , gaskamearka ja komposišuvdna huksehus ovdal_go lágidit vuostáiváldit+V+TV+Der2+Actor . oahpásnuvvat almmolaš girjerájus ja ieš gávdnat fágagirji ja čáppagirjjálašvuohta mii áigut lohkka . son galgat čállit girjeárvvoštallan . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . bargat diftoŋga ja vokálrievdan nomen sojaheapme . bargat sátneluohkká ja álki cealkkaoahppa . guorahallat iešguhtet sápmi suopman . oahppat movt giella leat áigi mielde rievdat . bargat iešguđetlágan media váikkuhangaskaoapmi , ovdamearka dihte tv , radio ja filbma . oahppat eambbo oktavuohta birra giella ja dilálašvuohta gaskkas ja giellageavaheapmi birra formálalaš ja eahpeformálalaš dilálašvuohta . gávnnahit báikkálaš girječálli ja guorahallat maid son leat čállit . ulbmilaš - nuoraidskuvladássi , 8 . -_10 luohkká . guldalit ja hupmat . oahppi galgat giella atnit aktiivvalaččat ja iešguhtet šáŋra , iešguhtet gielladilálašvuohta ja iešguhtet oktavuohta máhttit bures ja vuohkkasit ovdanbuktit . sámegiella galgat leat gaskaoapmi sápmi kultuvra ja servodateallin aktiiva+N+Der1+Der/laš searvan . oahppi galgat oažžut buorre máhttu sápmi girjjálašvuohta ja muitalanvuohki girjáivuohta birra . lohkat ja čállit . oahppi galgat máhttit ovdánahttit teaksta jurdda rájes gárvvis buvtta rádjái ja máhttit ávki atnit oaidnu mii čállin vuolde oažžut eará . son galgat máhttit árvvoštallat ieš teaksta ja ieš ovdáneapmi čállit . son galgat bures dovdat giella doaibma ja huksehus ja leat ieš giellaovdáneapmi hárrái dihtomielalaš . giella ja kultuvramáhttu . oahppi galgat háhkat máhttu dat birra movt njálmmálaš ja čálalaš giella geavahit+V+TV+Der2+Der/PassL ja movt leat hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . son galgat maid máhttit njálmmálaš ja čálalaš giellageavaheapmi erohus birra ja máhttit juoga iešguđetlágan njálmmálaš ja čálalaš šáŋra váikkuhanvuohki ja komposišuvdna birra . váldočuokkis , 8 . -_10 luohkká . 8 luohkká . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . radio ja tv guldalit ođassátta ja nuoraidprográmma . álki muitalus , cuvccas ja máinnas dramatiseret . guldalit iešguhtet sápmi suopman ja sápmi mediagiella . ovttasbargat joavku dahje luohkká diehtu ohcan ja hárjehallat ovdanbuktit+V+TV+Der2+Actor fágaášši joavku / luohkká ja ságastallat buorre ovdanbuktin birra . guldalit jitnosit lohkat ja nu muosáhit girjjálašvuohta teaksta ollislašvuohta ja searvat ságastallan teaksta birra dat vuođul movt son ieš leat muosáhit dat . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . lohkat ollu iešguđetlágan čála . čállit áššeprosateaksta iešguhtet šáŋra , nugo referáhta , reive ja oanehaš bihttá , áinnas ieš beroštupmi vuođul dahje eará fága guoskat ášši birra . oahppi galgat válljet temá mii beroštit , ja čálli teaksta iešguđetlágan lohkket . atnit teakstameannudanprográmma prošeaktabargu , ovdamearka dihte eará fága dahje fágasuorgi olis . ieš bargu olis oahppat+V+TV+Der3+Der/goahti deaŧalaš riektačállinnjuolggadus . oažžut vásihus dat movt son ieš teaksta sáhttit leat čájálmas ja dramatiseret+V+TV+Der3+Der/n vuođđu . bargat iešguhtet šáŋra čálalaš ovdanbuktiimiiguipmi , ovdamearka dihte jearahallan , sáhkavuorru , dikta . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . bargat sátnesojahit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja cealkkahuksehus . šaddat oamediehtu+N+Der1+Der/laš ieš giellaovdáneapmi hárrái . ságastallat ja guorahallat ieš guovttegielalašvuohta . bargat sápmi giellahistorjá+N+Der1+Der/laš guovddáš ášši . suokkardit beaivi+N+Der1+Der/laš giella giellageavaheapmi , ovdamearka dihte njuolgat ja eahpenjuolgat dadjat+V+TV+Der3+Der/n . oahpahallat atnit dihtorfierpmádat viežžat diehtu iešguđetlágan politihkalaš ja hálddahuslaš ášši birra sápmi . atnit elektrovdna+N+Der1+Der/laš poasta ja atnit oktavuohta oahppi eará sápmi guovlu . 9 luohkká . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . searvat áigeguovdil ášši digaštallan ja oahpásnuvvat doaba sáhkavuorru ja vuorrosátni . son galgat čállit notáhta ja ráhkadit digaštallan čoahkkáigeassu . bargat njálmmálaš giella mii leat heivehit+V+TV+Der2+Der/PassL sátneriggodat iešguhtet dilálašvuohta . guldalit cuvccas ja máinnas jitnosit lohkan . guldalit sápmi musihkkateaksta , ođassátta ja radioprográmma . oahpahallat vuođuštit čuoččuhus ja addit oaidnu ja responsa eará njálmmálaš ovdanbuktin . ieš luohkká ovdanbuktit dikta ja álki dramatiseret+V+TV+Der3+Der/n . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . čállit teaksta iešguhtet atnu , ovdamearka dihte sáhkavuorru , ohcamuš , almmolaš reive . atnit iešguhtet media ieš čálalaš bargu vuođđu ja ieš mokta . bures hárjánit čállit nu_ahte olahit máhttu ja oaivil ja fuomášit ahte son sáhttit čállin oahppat sihke sámegiella ja eará fága . oahpahallat kritihkalaš+A+Der2+Der/at árvvoštallat ieš ja eará bargu . hárjehallat atnit dihtorfierpmádat ja skuvlafierpmádat viežžat ja lohkka sápmi girjjálašvuohta elektrovdna+N+Der1+Der/laš hápmi ja lohkat elektrovdna+N+Der1+Der/laš aviisa ja áigečála . ovttasbargat prošeaktaplána ráhkadeapmi , čállit beavdegirji prošeakta bargat , ja čálalaččat árvvoštallat bargomannolat ja buvtta ja čállit beaivegirji . teaksta čállit oktasaš doaibma oktavuohta , ovdamearka dihte ráhkadit aviisa ja máinnusteaksta ja suokkardit máinnus ja háhkat diehtu doaibma ja váikkuhangaskaoapmi birra . oahppi sáhttit ráhkadit máinnus mii leat sihke govva ja teaksta . atnit diehtočoakkáldat , elektrovdna+N+Der1+Der/laš poasta ja elektrovdna+N+Der1+Der/laš sátnegirji diehtu háhkat+V+TV+Der3+Der/n . lohkat iešguđetlágan girjjálašvuođateaksta . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . bargat ortografiija ja gaskamearkabidjan . bargat sátnesojahit+V+TV+Der2+Der/eapmi , cealkkahuksehus ja dovdat cealkkaoassi . digaštallat beallegárvves teaksta árvvoštallan kriteriija birra . guorahallat radio dahje tv-prográmma sisdoallu ja hápmi . geahččaladdat ieš sátneriggodat vuođul girjjohallat giella ja ohcat eará sámegiel sátni mii leat seamma sisdoallu . guorahallat oktavuohta girjjálašvuohta ja sosiála / politihkalaš historjá gaskkas ipmirdit movt diktet+V+IV+Der3+Der/n ja servodatdilálašvuohta sáhttit váikkuhit nubbi nuppi . bargat sápmi girjjálašvuohta ja girjjálašvuođahistorjá ja bidjat girjjálašvuohta / čálli áigelinjá , ja dađi mielde oažžut kronologalaš várddus . 10 luohkká . guldalit ja hupmat . oahpahus galgat oahppi . guorahallat ja ságastallat báikkálaš muitalanárbevierru birra . stuoris oktavuohta ovdanbuktit dramatiseret+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL teaksta , ovdamearka dihte váhnenčoahkkin dahje skuvla oktasaš boddu . hárjehallat dulkot ja jorgalit dárogiella sámegiella . hárjehallat sámegiella dubbet ovdamearka dihte tv-prográmma dahje filbma . bargat ieš njálmmálaš giella viidáseappot ovdánahttit+V+TV+Der3+Der/n dat láhki ahte guorahallan ságastallat girjjálašvuođateaksta ja ášši birra mii beroštit . atnit giella sosiála ja formálalaš dilálašvuohta skuvla ja servodat . ovdanbuktit prošeaktabargu ja guorahallat gáibádus mii leat njálmmálaš ovdanbuktin . lohkat ja čállit . oahpahus galgat oahppi . atnit valjit gáldu ieš giellabargu . čállit teaksta mii sáhttit eará boahtit ávki , ovdamearka dihte ohcamuš , reive . hárjehallat čálalaččat ovdanbuktit áigeguovdil ášši . bargat ovdánahttit+V+TV+Der2+Actor giella viidáseappot , johtu , oktavuohta , čilgehus ja idiomáhtalaš bealli dáfus . čiekŋudit girjjálašvuohta ja čálalaččat ovdanbuktit , ovdamearka dihte prošeaktabargu , ja dárkil+A+Comp+Der2+Der/at bargat muhtin girječálli oaidnit mii son beroštit ja movt čállit . hárjehallat ieš bargu atnit media ja eará veahkkeneavvu . bargat riektačállin . lohkka aviisa , duohtadiehtu , almmolaš áššebábir , iešguhtet šáŋra girjjálašvuohta , maiddái ieš válljet girjjálašvuohta . bargat fágahivvodat gávdnat dat oaivil ja fuobmát čoavddasátni ja disposišuvdna mávssolaš+A+Der3+Der/vuohta . lohkat sápmi romána . geahčadit dáiddagovva ja dáiddaduodji ja čálli teaksta ieš muosáhit birra . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . bargat viidáseappot sápmi grammatihkka váldoášši . bargat sápmi girjjálašvuođahistorjá dološ rájes dáláš , ordnet ieš máhttu guovddáš sápmi girječálli birra , oažžut+V+TV+Der2+Actor girjjálašvuođahistorjá kronologalaš várddus ja bargat teaksta ja historjá oktavuohta . oahpásnuvvat ášši mii áigi vuollái váikkuhit giellageavaheapmi , ja sápmi giellahistorjá váldoášši . guorahallat movt giella rievdat ođđasátni , luoikkassátni , internašunaliseret ja movt eará giella báidnit , erenoamážit davvigiella . oahppi sáhttit sámegiella ohcat olgoriika giella sátni ja doaba . oahpásnuvvat sápmi aviisa . oahppi galgat bargat muhtin aviisašáŋra ja dárkkistit teaksta iešguhtet aviisa okta áigi . guorahallat ja árvvoštallat iešguđetlágan máinnus ja gálvofállat+V+TV+Der3+Der/n teaksta ja govva . sámegiella ja kultuvraálggahus . fága skuvla . sámegiella ja kultuvra oahppoplána leat oahppi gii ii leat , dahje leat unnán sámegielmáhttu . plána ii gáibidit ovdalgihtii sámegielmáhttu . oahppi guhte álgit dát oahppoplána , ja guhte dađistaga dovdat ahte son máhttit+V+TV+Der3+Der/goahti sámegiella muhtin muddu , sáhttit oažžut stuoris hástalus jus čuovvut+V+TV+Der3+Der/goahti sámegiella nubbingiella oahppoplána . sámegiella ja kultuvra leat gulahallat+V+TV+Der3+Der/n , diehtu , ja dáidofága . váldoulbmil leat ovdánahttit+V+TV+Der2+Actor oahppi gulahallangálga , nu_ahte sáhttit áŋgir doaibmat sápmi servodat . jus galgat sáhttit áŋgir+A+Der2+Der/at doaibmat , de leat sápmi giellamáhttu ja kultuvradovdu deaŧalaš eaktu . go oahppat sámegiella ja dovddiidit kultuvra máŋggabealálaš+A+Der3+Der/vuohta , de oažžut oahppi vejolašvuohta háhkat árvvusatninvuođđu ja lassi gierdilvuohta eará kultuvra ja ieš kultuvragullevašvuohta . giellamáhttu addit maid oahppi vejolašvuohta vásáhus sihke iešheanalaš ja ovttas eará , ja dat láhki doaimmalaš+A+Der2+Der/at háhkat diehtu sápmi kultuvra birra . deaŧalaš bargu leat veahkehit oahppi hupmat sámegiella iešguđetlágan oktavuohta . giellamáhttu ovdánit buoremusat go atnit giella aktiivvalaččat . jus galgat olahit dárbbašlaš giellaoadjebasvuohta , de fertet oahppi beassat hupmat eará , sihke skuvla ja skuvla olggobealde . oahppoplána sáhttit gustot ollis riika sihke sámegiella hálddašanguovlu ja hálddašanguovlu olggobealde ja norga beale golbma sámegieljoavku . davvisámegiella , julevsámegiella ja lullisámegiella . fága bargovuohki . bargovuohki galgat ovddidit gielalaš gelbbolašvuohta . guldalas , ipmirdit ja hupmat . lea deaŧalaš deattuhit giella njálmmálaš oassi , ja ahte oahppi hárjánit gullat sámegiella iešguđetlágan giellaoktavuohta . juohke dássi oahpahus galgat leat máŋggalágan doaibma mii deavdit oahppi doaibmanmiella . olle skuvlaáigodat galgat oahppi bargat valjit teaksta , mii sáhttit leat ovdagovva ja movttiidahttit oahppi ieš giellaovddidit+V+TV+Der2+Der/eapmi . lea deaŧalaš oažžut oahppi beroštit sápmi girjjálašvuohta , mii sáhttit veahkehit oahppi oaidnit ja áddet sápmi árbevierru , kultuvra ja servodateallin . skuvlaáigodat fertet oahpahus fáddá ja temá boktit oahppi hutkáivuohta ja diehtinhállu , ja leat heivehit+V+TV+Der2+Der/PassL sihke nieida ja bárdni vásáhusmáilbmi ja beroštupmi . galgat láhčit buorre oahppobiras , vai oahppi beassat deaivvadit sámegiella eará oktavuohta maid go dušše luohkkálatnja . oahppi gii ii orrut sápmi váldoguovlu , fertet nu bures go vejolaš earáládje geahččalit olahit oahppoplána ulbmil . muhtin vuohki sáhttit leat atnit iešguhtet giellalávgunvuohki oahpahus . diehtojuohkinteknologiija rahpat eará ja ođas vuohki giella bargat . sáhttit dagahit oahppi vejolaš leat mielde eallit giellaservodat go beassat gulahallat oahppi eará sadji norga ja davviriikkat . iešguđetlágán prográmma nugo ovdamearka dihte multimediaprográmma ovdánit dađistaga . teknologiija leat dakkár mii hástalit iešheanalaš oahppu . fága hámádat . fága leat golbma váldooassi . atnit giella . giella ja kultuvramáhttu . smávvaskuvladássi leat oahppoplána juohkit+V+TV+Der2+Der/PassL golbma oassi . gaskadássi ja nuoraidskuvladássi leat vuosttaš ja nubbi oassi oktasaš bajilčála vuolde . atnit giella njálmmálaččat ja čálalaččat . fága oktasaš ulbmil . fága oahpahus ulbmil leat . ovddidit oahppi gielalaš ja kultuvrralaš gálga ja oadjebasvuohta vai oahppi dovdat ahte fága nanusmahttit son iešluohttámuš ja addit buorre iešgovva máŋggakultuvrralaš servodat . ovddidit oahppi beroštupmi oahppat sámegiella ja oahpásnuhttit oahppi eará giella go eatnigiella . fuomášuhttit oahppi ahte sámegiella leat gaskaoapmi vásihit ja beassat oahpásnuvvat sápmi kultuvra ja servodateallin . ulbmil ja váldočuokkis . ulbmilaš - smávvaskuvladássi , 1 . -_4 luohkká . oahpásnuvvat giella . oahppi galgat fuomášit ja vásihit sámegiella ieš dovddiidus , nu_ahte son ovddidit gálga oahppat giella . atnit giella . oahppi galgat ovddidit gálga ipmirdit sámegiella ja gulahallat sámegiella . giella ja kultuvramáhttu . oahppi galgat dađistaga oahppat mo giella doaibmat iešguhtet giellaoktavuohta , ja oahppat sápmi eallindilli birra . son galgat hárjánit atnit girjerájus . váldočuokkis , 1 . -_4 luohkká . 1 luohkká / ovdaskuvla . oahpásnuvvat giella . oahpahus galgat oahppi . oahpásnuvvat giella iešguhtet fáddá konkretiseret+V+TV+Der3+Der/n , nu go ovdamearka dihte mun ieš ja mun bearrat . vásihit giella , ovdamearka dihte govva , tevnnet , speallu , sátnespeallu , lávllastoagus , riibma ja hoahkat+V+TV+Der3+Der/n . oahpásnuvvat álki sápmi lávlla ja luohti . atnit giella . oahpahus galgat oahppi . geahččalit ieš sámegiella , ovdamearka dihte lávlun , lohkan , joavkoovdanbuktin , áddestallat+V+TV+Der3+Der/n ja sátnestoahkan . hárjehallat hupmat sámegiella , go muitalit eará mii leat oaidnit , gullat dahje vásihit . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . ságastallat giella birra ja vásihit iešguđetlágan vuohki mo atnit giella . oahppat gos sápmi orrut . fitnat skuvlagirjerájus dahje eará girjerájus , ja oahpásnuvvat dohko . 2 luohkká . oahpásnuvvat giella . oahpahus galgat oahppi . oahpásnuvvat giella iešguhtet temá konkretiseret+V+TV+Der3+Der/n , nugo ovdamearka dihte mun ruoktu ja beaivi+N+Der1+Der/laš dahku . guldalit sápmi muitalanárbevierru cuvccas ja muitalus . vásihit sámegiella media , govva ja tevnnet bokte mii movttiidahttit oahppi oaidnit ieš oassi teaksta mii oahpásnuvvat . oahpásnuvvat álki sápmi lávlla ja sálbma . atnit giella . oahpahus galgat oahppi . ovdanbuktit sámegiella , ovdamearka dihte lávlut , oktii njálbmi lohkka , áddestallat ja bajil muitit . bargat jietnadit+V+TV+Der2+Der/eapmi nu_ahte eará oahppi ja ollesolmmoš áddet son . hárjehallat ieš njálmmálaš gálga máŋggalágan stoagus bokte ja eará oahppi ovttasdoaibman bokte ja oažžut hárjáneapmi dramatiseret ja muitalit bokte . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . ságastallat iešguhtet temá birra mii leat čadnot kultuvra ja giella . ságastallat mii sámegiella sáhttit atnit , man iešguđetlágan giella leat ja man_láhkai mun sáhttit oahppat sámegiella . hárjánit atnit girjerájus ja bivdit veahkki gávdnat girji . 3 luohkká . oahpásnuvvat giella . oahpahus galgat oahppi . oahpásnuvvat giella iešguhtet temá konkretiseret+V+TV+Der3+Der/n , nugo ovdamearka dihte skuvla ja lagasbiras . vásihit giella iešguđetlágan drámádoaibmavuohki bokte . oahpásnuvvat giella media bokte , ovdamearka dihte tv ja videoprográmma . oahpásnuvvat giella luohti , lávlla , sálbma , riibma , hoahkat+V+TV+Der3+Der/n ja dikta bokte . atnit giella . oahpahus galgat oahppi . atnit giella njálmmálaččat , okto dahje ovttas eará , ságastallan ja rollaneavttašit+V+TV+Der2+Der/eapmi bokte . hárjánit lohkat sátni , cealkka ja oanehaš teaksta . geahččaladdat giella , guldalit ja báddet ieš ovdanbuktin . ságastallat sámegiella ja dárogiella ovttaláganvuohta ja erohus birra , dađistaga oahppat sámegiella jietnadatvuogádat . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . bargat álki sátni ja doaba báikkálaččat heivehit+V+TV+Der2+Der/PassL teaksta bokte mii leat oahppi lagasbiras beaivi+N+Der1+Der/laš eallin birra . veahá oahpásnuvvat sápmi eallinvuohki , ovdamearka dihte temá bokte nugo earret_eará bearaš ja skibir . gávdnat girji skuvlagirjerájus dahje eará girjerájus . 4 luohkká . oahpásnuvvat giella . oahpahus galgat oahppi . oahpásnuvvat giella iešguhtet temá bokte , nugo ovdamearka dihte luondu , jahki áigi ja áigedoaba . oahpásnuvvat válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL dovddus mánáidgirjeteaksta mii leat vuođđudit+V+TV+Der2+Der/PassL sápmi muitalanárbevierru . oahpásnuvvat giella stoahkan álki dihtorprográmma mii leat sámegiel teaksta . ságastallat mo oahppi sáhttit oahppat sámegiella , hárjehallat atnit iešguđetlágan veahkkeneavvu , ovdamearka dihte teknihkalaš veahkkeneavvu ja govvagirji , ráhkadit ieš sierra sámegiel doabačoakkáldat . atnit giella . oahpahus galgat oahppi . ságastallat iesguđetlágán temá birra mii leat bargat , ja hárjehallat muitalit mii beroštit . lohkat ja čállit ieš leaktu , ovdamearka dihte govvateaksta ja sátnegovva , ja stoahkat dihtorprográmma mii leat sámegiel teaksta . ráhkadit ja njálmmálaččat ovdanbuktit oanehaš teaksta , atnit govva , hábmet oaivilateaksta mii oahpásnuvvat , sárgut ja hábmet sisdoallu , oassálastit+V+IV+Der2+Actor dramatiseret+V+TV+Der3+Der/n ja rollaneavttašit+V+TV+Der2+Der/eapmi . beaivválaččat lohkat vai ovddidit buorre lohkanvuohki ja lohkanleaktu . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . diđoštit čállingiella ovdamearka dihte plakáhta ja almmuhus luohkkálatnja , stoahkat čállin , čállit teaksta govva , ja dihtormašiidna stoahkat teakstaráhkadeapmi . ságastallat šáŋra birra mii leat bargat . diđoštit ja ságastallat ieš ja sápmi eallinvuohki ovttaláganvuohta ja erohus birra bargat temá nugo ovdamearka dihte árgabeaivi ja bassi . atnit girjerájus oažžut várddus oahpis girječálli girji . ulbmilaš - gaskadássi , 5 . -_7 luohkká . atnit giella njálmmálaččat ja čálalaččat . oahppi galgat ovddidit sámegiella njálmmálaččat ja čálalaččat vai sáhttit áŋgiritoassálastit+V+IV+Der2+Actor iešguđetlágan gielladilli ja doaibma . oahppi galgat viiddidit gálga áddet sámegiella ja gávdnat oaivil sámegiel teaksta . oahppi galgat viiddidit ieš gálga atnit diehtojuohkinteknologiija . giella ja kultuvramáhttu . oahppi galgat eambbo oahppat man_láhkai giella doaibmat iešguđetlágan oktavuohta . iešguhtet temá bargat+V+TV+Der3+Der/n galgat oahpásnuvvat sápmi kultuvra ja servodateallin . oahppi galgat máhttit iešheanalaš atnit skuvlagirjerájus dahje eará girjerájus . váldočuokkis , 5 . -_7 luohkká . 5 luohkká . atnit giella njálmmálaččat ja čálalaččat . oahpahus galgat oahppi . oahpásnuvvat giella iešguhtet temá konkretiseret+V+TV+Der3+Der/n , nugo ovdamearka dihte eanan ja luonddudoaba . hárjehallat atnit sámegiella ovdamearka dihte rollaneavttašit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja dramatiseret+V+TV+Der3+Der/n . ságastallat iešguhtet temá birra mii oahppi beroštit . geahččaladdat čálalaš teakstahábmen , okto ja oahpaheaddji , eará oahppi ja eará veahkki . oahppi galgat bargat teakstameannudit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja dihtorprográmma . oahpásnuvvat sámegiella ja sámegiella atnin iešguđetlágan šáŋra ja áigodat , njálmmálaš ja čálalaš teaksta bokte . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . ieš teakstabargu bokte fuobmát giella njuolggadus ja iešguđetlágan doaibma mii sátni sáhttit leat . hárjehallat giella cealkkašuokŋa ja ravkkas . bargat temá nugo ovdamearka dihte ruovttubáiki ja biebmovierru . veahkehit guhtet guoibmi ja nuorra+A+Der2+Der/at oahppi gávdnat girji girjerájus . 6 luohkká . atnit giella njálmmálaččat ja čálalaččat . oahpahus galgat oahppi . oahpásnuvvat giella iešguhtet temá bokte , nugo ovdamearka dihte oahpis ealli ja loddi šládja . geahččaladdat giella go guldalit , hupmat , lohkat ja ieš ráhkadit teaksta mii dahkat+V+TV+Der2+Der/PassL eallin ovdamearka dihte čájáhus dahje čájálmas dramatiseret bokte . ságastallat ieš árgabeaivi áigeguovdil temá birra . oahpásnuvvat moanat šáŋra mii leat dát ahkásaš heivehit+V+TV+Der2+Der/PassL , ja lohkka unni okta muitalus dahje cuvccas mii ieš leat válljet . geahččaladdat iešguhtet láhkai čállit , ovdamearka dihte proseassačállin ja čállit diehtojuohkinteknologiija vehkiin . lohkat eará álki teaksta . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . bargat teaksta , fuomášit giella hámádat ja iešguhtet doaibma mii sátni sáhttit leat , ovdamearka dihte substantiiva , vearba ja adjektiiva , ja háhkka ieš sátneriggodat . bargat temá nugo ovdamearka dihte árbevierru ja dáhpi . iskat muhtin ovttaláganvuohta ja erohus sápmi ja dárru kultuvra . 7 luohkká . atnit giella njálmmálaččat ja čálalaččat . oahpahus galgat oahppi . oahpásnuvvat giella iešguhtet temá bokte , nugo oahpis guollešládja ja luonddušaddu birra . čállit ieš teaksta , sihke njálmmálaččat ja čálalaččat , ovdamearka dihte go atnit diehtojuohkinteknologiija . atnit giella hutki+N+Der1+Der/laš go govvidit govvaipmárdus . oahpásnuvvat válljet+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL šáŋra mii leat heivehit+V+TV+Der2+Der/PassL dát ahkásaš , ja muitalit unnimus okta muitalus dahje girji birra mii leat válljet bargat . guldalit radioprográmma ja geahččat tv-prográmma ja hárjehallat čuovvu mielde ja ipmirdit sisdoallu . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . bargat giella vai ipmirdit+V+TV+Der3+Der/goahti ja gulahallat+V+TV+Der3+Der/goahti , oahpahallat ovdamearka dihtevearba hápmi , preposišuvdna ja iešguđetlágan teakstačatnan , stávenvuohki , jietnadatčállin , cealkkašuokŋa ja ravkkas . oahpásnuvvat sápmi servodatdilálašvuohta , bargat temá nugo historjá ja geografiija . oahpásnuvvat sámediggi , dat huksehus ja doaibma . ulbmilaš - nuoraidskuvladássi , 8 . -_10 luohkká . atnit giella njálmmálaččat ja čálalaččat . oahppi galgat ovddidit ieš máhttu ja gálga njálmmálaččat ja čálalaččat máŋga ja aktiiva+N+Der1+Der/laš giellaatnin bokte . son galgat vásihit ahte dađistaga buorre hálddašit giella iešguhtet gielladilli . son galgat oahpásnuvvat sámegiella viidodat máŋggalágan teaksta bokte ja oahppat eará sápmi suopman birra . giella ja kultuvramáhttu . oahppi galgat oahppat mo giella leat hukset+V+TV+Der1+Der/j+Der2+Der/PassL . oahppi galgat dovdat+V+TV+Der3+Der/goahti gielagulahallat+V+TV+Der3+Der/n ja kultuvraovdanbuktin gaskaoapmi . son galgat oahpásnuvvat ja muosáhit sápmi kultuvra ja servodateallin iešguhtet bealli . váldočuokkis , 8 . -_10 luohkká . 8 luohkká . atnit giella njálmmálaččat ja čálalaččat . oahpahus galgat oahppi . oahpásnuvvat giella iešguhtet temá bokte , nugo dálki ja biegga , muohta ja jiekŋa ja sápmi mearkabeaivi . atnit teaksta ovdagovva ja movttiidit+V+IV+Der2+Der/eapmi ieš teakstaráhkadeapmi , ráhkadit njálmmálaš ja čálalaš teaksta . ságastallat iešguhtet temá birra mii bargat , ja njálmmálaččat muitalit muhtin temá birra . muitalit muhtin muitalus dahje cuvccas , girji dahje filbma sisdoallu birra mii leat válljet bargat . oahpásnuvvat lagamus sápmi suopman . guldalit sápmi musihkka , lávlla ja sálbma ja oahpásnuvvat dat . hárjánit atnit multimediaprográmma . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . bargat váikkuhangaskaoapmi , giella ráhkadus ja njuolggadus , earret_eará giellaatnin njuolggadus , cealkkahuksehus , sátneluohkká , dábálaš sojahanhápmi ja bargat sátneriggodat , riektačállin , cealkin ja cealkkašuokŋa . bargat iešguhtet dálá áigi ja ovdalaš áigi temá , nugo ovdamearka dihte historjjálaš ja deaŧalaš dáhpáhus , dovddus olmmoš ja sápmi girjjálašvuohta . bargat temá mii guoskat dat man_láhkai eará kultuvra báidnit sápmi kultuvra . atnit sátnegirji , grammatihkkagirji ja eará veahkkeneavvu , ovdamearka dihte diehtojuohkinteknologiija , go bargat giella . 9 luohkká . atnit giella njálmmálaččat ja čálalaččat . oahpahus galgat oahppi . oahpásnuvvat giella iešguhtet temá bokte , nugo bivdu ja guolástit , sápmi báikenamma . ráhkadit teaksta iešguhtet šáŋra mielde eará ovttas , oassálastit+V+IV+Der2+Actor ja jođihit ságastallan temá birra mii leat beroštupmi . geahččaladdat giella ravkkas ja šuokŋa , ráhkadit njálmmálaš teaksta , ovdamearka dihte dikta ja diehtu ja hárjehallat ovdanbuktit+V+TV+Der2+Actor dat ; oahppat muhtin sátnespeallu , sátnevájas , lávlla ja dikta . ságastallat iešguhtet temá birra mii bargat , ja njálmmálaččat ja čálalaččat muitalit temá birra . lohkat unni okta romána dahje girji mii leat álki lohkat ja mii ieš leat válljet , ja ovdanbuktit+V+TV+Der2+Actor ieš dovdu ja oaidnu dat mii leat lohkat . guldalit ja oahpásnuvvat sápmi suopman báikkálaš servodat . atnit+V+TV+Der3+Der/goahti iešguđetlágan media ja diehtojuohkinteknologiija giellaoahppat+V+TV+Der3+Der/n . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . diđoštit giella vuogádat ja njuolggadus dat mo teaksta sáhttit hukset , ja oahppat muhtin sámegielvariánta birra . bargat jorgalit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja lasihit sátneriggodat dađistaga . oahpásnuvvat sápmi kultuvra ja servodatoktavuohta , bargat temá nugo skuvla ja oahpahus , áigeguovdil dáhpáhus , dát . atnit ávki iešguđetlágan veahkkeneavvu nugo sátnegirji , grammatihkkagirji , media ja diehtojuohkinteknologiija . 10 luohkká . atnit giella njálmmálaččat ja čálalaččat . oahpahus galgat oahppi . oahpásnuvvat giella iešguhtet temá bokte , nugo sápmi bivttas / gárvodanárbevierru duodjeárbevierru ja sápmi fuolkevuohta . beassat čállit ieš teaksta sápmi media , vásihit ahte son čálalaš bargu sáhttit addit atnu+N+Der1+Der/laš ja deaŧalaš diehtu ja máhttu eará go almmuhit ieš teaksta . hábmet njálmmálaš ja čálalaš teaksta , ságastallat ja digaštallat , hárjánit ovdanbuktit ieš oaidnu ja gieđahallat áigeguovdil gažaldat . lohkat unni okta romána dahje girji mii leat álki lohkat , ja novealla mii ieš leat válljet , ja guorahallat dovdu ja oaidnu dat mii leat lohkat . oahpásnuvvat soames eará sápmi suopman . bargat iešguđetlágan dihtorprográmma mii leat veahkki giellaoahpahus . giella ja kultuvramáhttu . oahpahus galgat oahppi . bargat giella vuogádat ja sátni iešguhtet doaibma , oahppat sátneluohkká ja sojaheapme birra . vásihit ahte cealkkašuokŋa ja ravkkas leat mearkkašupmi giellaipmárdus . bargat sápmi ja dárogiella huksehus erohus teaksta jorgalit+V+TV+Der2+Der/eapmi ja buohtastahttit+V+TV+Der3+Der/n . bargat sápmi álbmot kultuvra ja servodatdilálašvuođafáddá , earret_eará olbmuidgaskkas+N+Der1+Der/Dimin dilálašvuohta , luondu , biras ja kultuvragáhttet+V+TV+Der3+Der/n , riikkaidgaskasaš doaibma ja sápmi vuoigatvuohta birra . oahpásnuvvat sápmi giella ja kultuvra go fitnat báiki gos leat ealli giella ja kultuvra .