#Distributed under the terms of the GNU General Public License version 2 # or any later version. # ==================================================================== # # N O R T H E R N S Á M I D I S A M B I G U A T O R # ==================================================================== # # ==================================================================== # Sámi language technology project 2003-2006, University of Tromsø # # From 22.02.08 this is the only up-to-date dis file. (Lene) # Quasicode for m4 addition # ========================= # (This documentation shall be removed to after this ToC when the dust has settled) # We will add m4 rules to this file, in order to open for the optional inclusion # and exclusion of certain rules. The first rules to be tested are some rules # that remove derived readings where there are non-derived ones available. # Todo: The m4-code should give a command-line option to include and exclude certain rules, e.g. # vislcg --grammar=grammarfile --exclude=namnedoption ... # where namedoption is to be specified. # The relevant rules are identified below, as # m4 starts () # m4 ends # m4 rules for selecting parts of the file to a certain application. # Commenting out m4 while waiting for solution on line counting # changequote([,]) # changecom([#],[ # ]) # define([FLAGINIT], # [ifdef([$1],[define([$1],1)],[define([$1],0)])])dnl # dnl # define([DIVNUM],0)dnl # define([ENDOMIT],[popdef([DIVNUM])divert(DIVNUM)dnl])dnl # define([ENDKEEP],[popdef([DIVNUM])divert(DIVNUM)dnl])dnl # define([OMITIF], [pushdef([DIVNUM],ifelse(eval($1),0,0,-1))divert(DIVNUM)dnl])dnl # define([KEEPIF], [pushdef([DIVNUM],ifelse(eval($1),0,-1,0))divert(DIVNUM)dnl])dnl # define([ELSE], [define([DIVNUM],ifelse(DIVNUM,0,-1,0))divert(DIVNUM)dnl])dnl # # Add the flag name that you are using here: # FLAGINIT([der]) # FLAGINIT([lex]) # =========================================== # # Short table of contents # # =========================================== # # Delimiters # Tags and sets # Mapping rules # Disambiguation rules # One-cohort disambiguation - cycle 0 # Local disambiguation - cycles 1 and 2 # Cycle 1a: Special cases # Cycle 1b: Cleaning up after the special cases # Cycle 2: Other local disambiguation # Cycle 3: Global disambiguation # Cycle 4: Syntactic disambiguation # Cycle 5: Post-syntactic morphological disambiguation # =========================================== # # Detailed table of contents # # =========================================== # # Delimiters # Tags and sets # Tags declared as single-membered LISTs # Parts of speech # POS sub-categories # Morphosyntactic properties # Derivation # Syntactic tags # Semantic tags # Other tags # Single-word sets # Initials # Sets # Word or not # Derivational affixes # Case sets # Verb sets # Pronoun sets # Adjectival sets and their complements # Coordinators # Sets for adverbs that have lookalikes # Sets of elements with common syntactic behaviour # Verbs # Adverbs # Adjectives # NP sets defined according to their morphosyntactic features # The PRE-NP-HEAD family of sets # Other negatively defined morphosyntactic noun sets # Nominal sets defined according to their morphophonological properties # Sets for lexeme homonymy # Nominal sets defined according to their semantical properties # Nouns with morpho-syntactic preferences # Set hierarchy # Miscellaneous sets # Border sets and their complements # Syntactic sets # Mapping rules # Lexically determined mappings # Mappings of minor categories # Determiner mappings # Attribute mappings # Numeral mappings # Quantifier mappings # Genitive mappings # Appositions # Fragment mappings # Verb mappings # Complements of particles in comparison # Other special nominative mappings # Arguments and secondary predicates # Adverbial mappings # Default mapping # Testing out a new section type # Disambiguation rules # One-cohort disambiguation - cycle 0 # The inassigned syntactic functions # Abbreviations # Acronyms # Lexicalised names # Lexicalised derivations # Lexicalised adjectives # Lexicalised adverbs # Adjectives or nouns, not adverbs # Adverbs, not nouns or adjectives # Lexical N versus Actio # Nouns, not adverbs or adjectives # Nouns, not verbs # Nouns, verbs, or numerals # Particular nouns # Not noun # Temporal expressions with locative case # Southern Locative vs. Essive # Dates vs. numerals # Px # Some verb rules # Particular verbs # Vowel-lowering # Diphtong or not (empty) # Subforms # Compounds # Proper nouns # Local disambiguation - cycles 1 and 2 # Cycle 1a: cases that will be needed in careful mode later # FAMILY pronouns # An early rule for "eanaš"/"eanas" # Px constraints # Certain verb readings # A rule for "dušše" # ahte # son # Cycle 1b: removing the readings that were left from the 1a rules # Removing (nearly) all remaining Px readings # Cycle 2: Other cases of local disambiguation # Noun or not? # Based on left context # Based on right context # Based on circumscribed context # Some particular nouns # Early possessive rule # Adjectives and adverbs # Disambiguationg abbreviations # Case disambiguation of abbreviations # Disambiguating particles # Disambiguating clitics # Disambiguating symbols and punctuation marks # Disambiguating numerals # Disambiguating adpositions # Rules relating to particular adpositions # Adpositions that take modifiers # The case of GASKAL # Po or Pr? # Removing some readings that compete with Po # Disambiguating subjunctions # Some particular subjunctions # CS selection for specific CS candidates # CS removal for specific CS candidates # Some more particular subjunctions # Disambiguating adverbs # General adverb rules # Adverbs, not interjections # Adjectives, not adverbs # Adverbs, not comparative or plural adjectives # Adverbs, not verbs # Verbs, not adverbs # Adverbs, not pronouns # Adverbs, not nouns # Nouns, not adverbs # Rules related to specific adverbs (quite a lot) # CC- and CS-Disambiguation # Disambiguating pronouns # Interrogative and relative pronouns # Reflexive pronouns # Reciprocal pronouns # Numerals # Numerals or not # General rules # Rules related to specific numerals # More pronouns # Indefinite pronouns # General rules # Particular indefinite pronouns # Demonstrative pronouns # DP-internal number concord # DP-internal case concord # FAMILY pronouns # Some rules for FAMILY pronouns again (will hit "dat", except the last one) # Dem or Pers # Number # Disambiguating against other POS # Disambiguating adjectives # Rules related to specific adjectives # Comparative # Attribute disambiguation # Only Attr if something to lean on # Rules for Attr between Dem and N # Other attribute rules # Coordinated attributes # Special rules for 'buorre' (the only adjective showing case agreement) # Comparatives # Adjectives as predicates # Coordination # And now some rules for adverbs that modify adjectives # Disambiguating verbs - part 1 # ConNeg forms # Imperative # Infinitive # Verbgenitive # Perfect Participle # Actio # Present participle # Rules for "orrut" # Rules for "addit" (which is an adjective, but more often a verb) # Actio Loc = Actio Ess # Actio Gen = Actio Ess # Disambiguating nouns # Proper nouns # Prop or not # Particular proper nouns # Prop as Attr or not # Choosing between different proper nouns # Disambiguating the semantic tags # Nouns vs. adjectives # Nouns vs. verbs # Case disambiguation # Secure rules for choosing Acc # Choosing accusative or genitive semantically # Genitive # Nominative and accusative # Nominative # Accusative # Accusative Px or locative # Illative # Early comitative rules # Locative # Comitative # Locative and comitative - Disambiguation based on verbs # Comitative # Locative and comitative - Disambiguation based upon coordination # Another round of locative rules # Essive # Late case rules (after other case rules have worked) # Disambiguating verbs - part 2 # Finite or not # Indicative or imperative # Verbs according to person and number # Rules for a special infinitive construction # More finite verbs # Passive # Non-finite verb forms # Infinitive # Present Participle # Actio/Perfect Participle # Imperative II (empty) # Verbgenitive # Derived vs. lexicalized noun # Aktio # Selecting some more finite verbs # Lexical disambiguation of verbs # Residual cases # Case rules # Other rules for nouns and pronouns # Px rules # Determiners # Adverbs and adjectives # Cycle 3: Global disambiguation # Nouns # Verbs # Genitive after preposition -- round 2 # Cycle 4: Syntactic disambiguation # NP internal # Verbal functions # Subject # Subject predicate # Subject or not # Late nominative rule # Fragments # Object and object predicate # Adverbials or Object # Other grammatical functions # Cycle 5: Post-syntactic morphological disambiguation # Demonstratives # Case # Adverbs # Verbs # Tidying up some loose ends # ================================================================= # # ================================================================= # # ================================================================= # # XXX Copy to sme-dep.rle starts here. # ========== # # Delimiters # # ========== # DELIMITERS = "<.>" "" "" "<...>" "<¶>"; # ============= # # Tags and sets # # ============= # SETS # (Remove all lines that start with SETS if you want to use mdis.) # I define end of clause and beginning of clause in a way so that the file # may be read both by the CG-2 and the vislcg formalisms. LIST BOS = (>>>) (); LIST EOS = (<<<) (); # vislcg and CG-2 together. #LIST BOS = (>>>); LIST EOS = (<<<); # end and beg. of sentence. for vislcg. # Tags declared as single-membered LISTs # ====================================== # Parts of speech # --------------- LIST N = N ; LIST A = A ; LIST Adv = Adv ; LIST V = V ; LIST Pron = Pron ; LIST CS = CS ; LIST CCC = CC ; SET CC = CCC - ("sihke") ; LIST Po = Po ; LIST Pr = Pr ; LIST Pcle = Pcle ; LIST Num = Num ; LIST Prop = Prop ; LIST LEFT = LEFT ; LIST RIGHT = RIGHT ; LIST WEB = WEB ; LIST V* = V* ; # POS sub-categories # ------------------ LIST Pers = Pers ; LIST Dem = Dem ; LIST Interr = Interr ; LIST Indef = Indef ; LIST Recipr = Recipr ; LIST Refl = Refl ; LIST Rel = Rel ; LIST Interj = Interj ; LIST Adp = Adp ; # Morphosyntactic properties # -------------------------- LIST Nom = Nom ; LIST Acc = Acc ; LIST Gen = Gen ; LIST Ill = Ill ; LIST Loc = Loc ; LIST Com = Com ; LIST Ess = Ess ; LIST Sg = Sg ; LIST Pl = Pl ; LIST Du = Du ; LIST Cmpnd = Cmpnd ; LIST SgNomCmp = SgNomCmp ; LIST SgGenCmp = SgGenCmp ; LIST ShCmp = ShCmp ; LIST PxSg1 = PxSg1 ; LIST PxSg2 = PxSg2 ; LIST PxSg3 = PxSg3 ; LIST PxDu1 = PxDu1 ; LIST PxDu2 = PxDu2 ; LIST PxDu3 = PxDu3 ; LIST PxPl1 = PxPl1 ; LIST PxPl2 = PxPl2 ; LIST PxPl3 = PxPl3 ; LIST Comp = Comp ; LIST Superl = Superl ; LIST Attr = Attr ; LIST Card = Card ; LIST Ord = Ord ; LIST Date = Date ; LIST Range = Range ; LIST Qst = Qst ; LIST Foc/ge = Foc/ge ; LIST Foc/gen = Foc/gen ; LIST Foc/ges = Foc/ges ; LIST Foc/gis = Foc/gis ; LIST Foc/naj = Foc/naj ; LIST Foc/ba = Foc/ba ; LIST Foc/be = Foc/be ; LIST Foc/hal = Foc/hal ; LIST Foc/han = Foc/han ; LIST Foc/bat = Foc/bat ; LIST Foc/son = Foc/son ; LIST IV = IV ; LIST TV = TV ; LIST Der/Pass = Der/PassL Der/PassS ; LIST Prt = Prt; LIST Prs = Prs ; LIST Ind = Ind ; LIST Pot = Pot ; LIST Cond = Cond ; LIST Imprt = Imprt ; LIST ImprtII = ImprtII ; LIST Sg1 = Sg1 ; LIST Sg2 = Sg2 ; LIST Sg3 = Sg3 ; LIST Du1 = Du1 ; LIST Du2 = Du2 ; LIST Du3 = Du3 ; LIST Pl1 = Pl1 ; LIST Pl2 = Pl2 ; LIST Pl3 = Pl3 ; LIST Inf = Inf ; LIST ConNeg = ConNeg ; LIST Neg = Neg ; LIST PrfPrc = PrfPrc ; LIST VGen = VGen ; LIST PrsPrc = PrsPrc ; LIST Ger = Ger ; LIST Sup = Sup ; LIST Actio = Actio ; LIST Actor = Actor ; LIST VAbess = VAbess ; # Derivation # ---------- LIST Der/adda = Der/adda ; LIST Der/ahtti = Der/ahtti ; LIST Der/alla = Der/alla ; LIST Der/asti = Der/asti ; LIST Der/easti = Der/easti ; #LIST Der/aš = Der/aš ; LIST Der/d = Der/d ; LIST Der/eaddji = Der/eaddji ; LIST Der/eamoš = Der/eamoš ; LIST Der/amoš = Der/amoš ; LIST Der/eapmi = Der/eapmi ; LIST Der/geahtes = Der/geahtes ; LIST Der/gielat = Der/gielat ; LIST !better: = !better: ; LIST Der/NuA = Der/NuA ; LIST Der/h = Der/h ; LIST Der/heapmi = Der/heapmi ; LIST Der/hudda = Der/hudda ; LIST Der/huhtti = Der/huhtti ; LIST Der/huvva = Der/huvva ; LIST Der/halla = Der/halla ; LIST Der/j = Der/j ; LIST Der/l = Der/l ; LIST Der/laš = Der/laš ; LIST Der/las = Der/las ; LIST Der/hat = Der/hat ; LIST Der/meahttun = Der/meahttun ; LIST Der/muš = Der/muš ; LIST Der/n = Der/n ; #LIST Der/š = Der/š ; LIST Der/st = Der/st ; LIST Der/stuvva = Der/stuvva ; LIST Der/upmi = Der/upmi ; LIST Der/supmi = Der/supmi ; LIST Der/vuohta = Der/vuohta ; LIST Der/goahti = Der/goahti ; LIST Der/lágan = Der/lágan ; LIST Der/lágán = Der/lágán ; LIST Der/lágaš = Der/lágaš ; LIST Der/jagáš = Der/jagáš ; LIST Der/jahkásaš = Der/jahkásaš ; LIST Der/diibmosaš = Der/diibmosaš ; LIST Der/Dimin = Der/Dimin ; LIST Der/viđá = Der/viđá ; LIST Der/viđi = Der/viđi ; LIST Der/veara = Der/veara ; LIST Der/duohke = Der/duohke ; LIST Der/duohkai = Der/duohkai ; LIST Der/vuolle = Der/vuolle ; LIST Der/vuollai = Der/vuollai ; LIST Der/vuolde = Der/vuolde ; # Syntactic tags # -------------- LIST @+FAUXV = @+FAUXV ; LIST @+FMAINV = @+FMAINV ; LIST @-FAUXV = @-FAUXV ; LIST @-FMAINV = @-FMAINV ; LIST @-FSUBJ = @-FSUBJ ; LIST @-FOBJ = @-FOBJ ; LIST @-FADVL = @-FADVL ; SET FMAINV = @-FMAINV OR @+FMAINV ; SET FAUXV = @-FAUXV OR @+FAUXV ; LIST @>ADVL = @>ADVL ; LIST @ADVL< = @ADVL< ; LIST @ADVL = @ADVL ; LIST @HAB = @HAB ; LIST @CNP = @CNP ; LIST @CVP = @CVP ; LIST @>N = @>N ; LIST @N< = @N< ; LIST @>A = @>A ; LIST @P< = @P< ; LIST @>P = @>P ; LIST @HNOUN = @HNOUN ; LIST @INTERJ = @INTERJ ; LIST @>Num = @>Num; LIST @Pron< = @Pron< ; LIST @Num< = @Num< ; #LIST @NUMBER = @NUMBER ; LIST @OBJ = @OBJ ; LIST @OPRED = @OPRED ; LIST @PCLE = @PCLE ; LIST @COMP-CS< = @COMP-CS< ; LIST @SPRED = @SPRED ; LIST @SUBJ = @SUBJ ; LIST @PPRED = @PPRED ; LIST @APP = @APP ; LIST @APP-N< = @APP-N< ; LIST @APP-Pron< = @APP-Pron< ; LIST @APP>Pron = @APP>Pron ; LIST @APP-Num< = @APP-Num< ; LIST @APP-ADVL< = @APP-ADVL< ; LIST @VOC = @VOC ; # LIST @MEASURE = @MEASURE ; #Not in use anymore. We use @N<. LIST @X = @X ; # Semantic tags # ------------- LIST Ani = Ani ; LIST Fem = Fem ; LIST Mal = Mal ; LIST Obj = Obj ; LIST Org = Org ; LIST Plc = Plc ; LIST Sur = Sur ; LIST Tit = Tit ; # Other tags # ---------- LIST ABBR = ABBR ; LIST ACR = ACR ; LIST CLB = CLB ; LIST QMARK = """ ; LIST PPUNCT = PUNCT ; SET PUNCT = PPUNCT - QMARK ; # Single-word sets # ---------------- LIST COMMA = "," ; LIST ¶ = ¶; LIST OKTA = "akta" "okta"; LIST go = "go" ; # Initials # -------- LIST INITIAL = "a" "b" "c" "d" "e" "f" "g" "h" "i" "j" "k" "l" "m" "n" "o" "p" "q" "r" "s" "t" "u" "v" "w" "x" "y" "z" "á" "æ" "ø" "å" "ö" "ä" ; LIST CAP-INITIAL = "A" "B" "C" "D" "E" "F" "G" "H" "I" "J" "K" "L" "M" "N" "O" "P" "Q" "R" "S" "T" "U" "V" "W" "X" "Y" "Z" "Á" "Æ" "Ø" "Å" "Ö" "Ä" ; # Tag sets # ======== SETS # ======== # Word or not # ----------- LIST WORD = N A Adv V Pron CS CC Po Pr Interj Pcle Num ABBR ACR Date Range \? ; # any word SET REALWORD = WORD - Num - Ord ; SET REALWORD-NOTABBR = WORD - Num - Ord - ABBR ; SET WORD-NOTDE = WORD - ("de") ; # Derivational affixes # -------------------- LIST V-DER = Der/adda Der/alla Der/asti Der/d Der/g Der/h Der/halla Der/hudda Der/huhtti Der/huvva Der/j Der/l Der/ahtti Der/st Der/stuvva Der/goahti ; #Der/Pass ; LIST N-DER = Der/eaddji Der/Dimin Der/eamoš Der/eapmi Der/heapmi Der/n Der/š Der/muš Der/upmi Der/us Der/vuohta Actor ; # Actio ; LIST A-DER = Der/diibmosaš Der/eaddji Der/geahtes Der/keahtes Der/heapmi Der/lágan Der/laš Der/meahttun (V* A); LIST A-V = (V* A) ; SET A-NOT-V = A - A-V ; #SET DER = V-DER OR N-DER OR A-DER ; #LIST Pass = Der/Pass ; LIST Der1 = Der1 ; LIST Der2 = Der2 ; LIST Der3 = Der3 ; SET V-ACT = V - Der/Pass ; # Case sets # --------- LIST ADVLCASE = Ill Loc Com Ess ; # Sg Nom - Sg Nom | Pl Nom - Pl Nom # Sg Acc - Sg Acc | Pl Acc - Pl Acc # Sg Gen - Sg Gen | Pl Gen - Pl Gen # Sg Gen - Sg Ill | Pl Gen/Ill - Pl Ill # Sg Gen - Sg Loc | Pl Loc - Pl Loc # Sg Com - Sg Com | Pl Gen/Com - Pl Com # Ess - Ess LIST CASE-HALFAGREEMENT = Ill (Sg Loc) (Pl Com) Ess ; LIST CASE-AGREEMENT = Nom Acc Gen (Pl Ill) Loc Com Ess ; LIST CASE = Nom Acc Gen Ill Loc Com Ess ; SET NOT-NOM = CASE - Nom ; SET NOT-GEN = CASE - Gen ; SET NOT-ACC = CASE - Acc ; SET NOT-ACC-GEN = CASE - Acc - Gen ; # Verb sets # --------- # Verbs and their complements # - - - - - - - - - - - - - - SET NOT-VERB = WORD - V ; # Finiteness and mood # - - - - - - - - - - SET V-IND-FIN = Prs OR Prt ; # Problem: "In boahtán" is an invisible indicative SET V-MOOD = Ind OR Pot OR Imprt OR ImprtII OR Cond ; LIST GC = ("gč") ; SET VFIN = GC OR V-MOOD - ConNeg ; SET VFIN-POS = V-MOOD - ConNeg - Neg ; #SET VFIN-NOT-IMP = Ind OR Pot OR Cond ; SET VFIN-NOT-IMP = VFIN - Imprt ; SET VFIN-NOT-NEG = VFIN - (Neg Foc) ; # this might be to strict, besides, "iige" can be written "ii ge" # Person # - - - - LIST V-SG1 = (V Ind Prs Sg1) (V Ind Prt Sg1) (V Cond Prs Sg1) (V Cond Prt Sg1) (V Pot Prs Sg1) (V Neg Ind Sg1); LIST V-SG2 = (V Ind Prs Sg2) (V Ind Prt Sg2) (V Cond Prs Sg2) (V Cond Prt Sg2) (V Pot Prs Sg2) (V Neg Ind Sg2); LIST V-SG3 = (V Ind Prs Sg3) (V Ind Prt Sg3) (V Cond Prs Sg3) (V Cond Prt Sg3) (V Pot Prs Sg3) (V Neg Ind Sg3); LIST V-DU1 = (V Ind Prs Du1) (V Ind Prt Du1) (V Cond Prs Du1) (V Cond Prt Du1) (V Pot Prs Du1) (V Neg Ind Du1); LIST V-DU2 = (V Ind Prs Du2) (V Ind Prt Du2) (V Cond Prs Du2) (V Cond Prt Du2) (V Pot Prs Du2) (V Neg Ind Du2); LIST V-DU3 = (V Ind Prs Du3) (V Ind Prt Du3) (V Cond Prs Du3) (V Cond Prt Du3) (V Pot Prs Du3) (V Neg Ind Du3); LIST V-PL1 = (V Ind Prs Pl1) (V Ind Prt Pl1) (V Cond Prs Pl1) (V Cond Prt Pl1) (V Pot Prs Pl1) (V Neg Ind Pl1); LIST V-PL2 = (V Ind Prs Pl2) (V Ind Prt Pl2) (V Cond Prs Pl2) (V Cond Prt Pl2) (V Pot Prs Pl2) (V Neg Ind Pl2); LIST V-PL3 = (V Ind Prs Pl3) (V Ind Prt Pl3) (V Cond Prs Pl3) (V Cond Prt Pl3) (V Pot Prs Pl3) (V Neg Ind Pl3); # Note that imperative verbs are not included in these sets! # Some subsets of the VFIN sets # - - - - - - - - - - - - - - - SET V-SG = V-SG1 OR V-SG2 OR V-SG3 ; SET V-DU = V-DU1 OR V-DU2 OR V-DU3 ; SET V-PL = V-PL1 OR V-PL2 OR V-PL3 ; SET V-DU-PL = V-DU1 OR V-DU2 OR V-DU3 OR V-PL1 OR V-PL2 OR V-PL3 ; SET V-NOT-SG1 = VFIN-NOT-IMP - V-SG1 ; SET V-NOT-SG2 = VFIN-NOT-IMP - V-SG2 ; SET V-NOT-SG3 = VFIN-NOT-IMP - V-SG3 ; SET V-NOT-DU1 = VFIN-NOT-IMP - V-DU1 ; SET V-NOT-DU2 = VFIN-NOT-IMP - V-DU2 ; SET V-NOT-DU3 = VFIN-NOT-IMP - V-DU3 ; SET V-NOT-PL1 = VFIN-NOT-IMP - V-PL1 ; SET V-NOT-PL2 = VFIN-NOT-IMP - V-PL2 ; SET V-NOT-PL3 = VFIN-NOT-IMP - V-PL3 ; #SET V-NOT-SG3 = V-SG1 OR V-SG2 OR V-DU1 OR V-DU2 OR V-DU3 | # V-PL1 OR V-PL2 OR V-PL3 ; SET V-1-2 = V-SG1 OR V-SG2 OR V-DU1 OR V-DU2 OR V-PL1 OR V-PL2 ; SET V-3 = V-SG3 OR V-DU3 OR V-PL3 ; # Sets consisting of forms of "leat" (these ones need to be rewritten) # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - LIST LEAN = ("leat" V Ind Prs Sg1) ("leat" V PrfPrc); LIST LEAI = ("leat" V Ind Prt Sg3) ("leat" V Imprt Prs Sg3); LIST LEAT = ("leat" V Ind Prs Pl1) ("leat" V Ind Prs Pl3) ("leat" V Ind Prs Sg2) ("leat" V Inf) ("leat" V Ind Prs ConNeg); LIST LEAT-DU-PL = ("leat" V Du1) ("leat" V Du2) ("leat" V Du3) ("leat" V Pl1) ("leat" V Pl2) ("leat" V Pl3); LIST LEAT-DU3-PL3 = ("leat" V Du3) ("leat" V Pl3); # Not referred to by any rule. LIST LEAT-FIN-NOT-IMP = ("leat" V Ind) ("leat" V Cond) ("leat" V Pot); LIST LEAN-SG1 = ("leat" V Ind Prs Sg1); LIST LEAT-PRC = ("leat" PrfPrc) ; # I am not sure will this set work in CG3, so I have made a new solution: #SET PRC-NOT-LEAT = (V PrfPrc) - ("leat" PrfPrc) ; LIST VPRFPRC = (V PrfPrc) ; LIST LEATPRFPRC = ("leat PrfPrc) ; SET PRC-NOT-LEAT = VPRFPRC - LEATPRFPRC ; # In order to distinguish between real leat-constructions and participles of other verbs LIST HABEO-SG3 = ("leat" Sg3) (V Neg Sg3) ("šaddat" Sg3) ; LIST HABEO-PL3 = ("leat" Pl3) (V Neg Pl3) ("šaddat" Pl3) ; SET HABEO-3 = HABEO-SG3 OR HABEO-PL3 ; # Pronoun sets # ------------ LIST MUN = (Pron Pers Sg1 Nom); LIST DON = (Pron Pers Sg2 Nom); LIST SON = ("son" Pron Pers Sg3 Nom); LIST MOAI = (Pron Pers Du1 Nom); LIST DOAI = (Pron Pers Du2 Nom); LIST SOAI = (Pron Pers Du3 Nom); LIST MII-PERS = (Pron Pers Pl1 Nom); LIST DII = (Pron Pers Pl2 Nom); LIST SII = ("son" Pron Pers Pl3 Nom); SET PPRON-NOM-NOT-DAT = MUN OR DON OR SON OR MOAI OR DOAI OR SOAI OR MII-PERS OR DII OR SII ; # Hmm... CG3? SET PPRON-NOT-DAT = (Pron Pers) - ("dat") ; SET PPRON-DU-PL = MOAI OR DOAI OR SOAI OR MII-PERS OR DII OR SII ; SET PRON-DU = MOAI OR DOAI OR SOAI ; SET PPRON-NOT-SII = MUN OR DON OR SON OR MOAI OR DOAI OR SOAI OR MII-PERS OR DII ; LIST PPRON-GEN = (Sg1 Gen) (Sg2 Gen) (Sg3 Gen) (Du1 Gen) (Du2 Gen) (Du3 Gen) (Pl1 Gen) (Pl2 Gen) (Pl3 Gen); SET PPRON-NOT-GEN = (Pron Pers) - PPRON-GEN ; LIST DEM-SG = (Pron Dem Sg Nom); LIST DEM-PL = (Pron Dem Pl Nom); SET NOT-DEM = WORD - Dem ; LIST SGPRON = (Pron Sg1) (Pron Sg2) (Pron Sg3) (Pron Sg) (Pron PxSg1) (Pron PxSg2) (Pron PxSg3); LIST DUPRON = (Pron Du1) (Pron Du2) (Pron Du3) (Pron PxDu1) (Pron PxDu2) (Pron PxDu3); LIST PLPRON = (Pron Pl1) (Pron Pl2) (Pron Pl3) (Pron Pl) (Pron PxPl1) (Pron PxPl2) (Pron PxPl3); LIST DUPRON-NOTPX = (Pron Du1) (Pron Du2) (Pron Du3) ; SET PRON-NOT-SG = DUPRON OR PLPRON ; LIST DAT-PRON = ("dat") ("dát") ("diet") ("duot") ("dot") ; LIST QUANT-PRON = "ollu" "olu" "unnán" "váháš" "veaháš" "veháš" ; # This set is for choosing between Adv and Pron Indef. # Adjectival sets and their complements # ------------------------------------- SET LEX-A = A - A-DER ; SET A-CASE = A - Attr - Adv ; LIST A-CC = A CC ; SET NOT-ADJ = WORD - A ; SET NOT-ADJ-COMMA = WORD - A - COMMA ; SET NOT-Attr = WORD - Attr ; SET NOT-ADJ-PCLE = WORD - A - Pcle ; SET NOT-ADJ-CC = WORD - A-CC ; SET NOT-AA = WORD - A - Adv OR ("maid") ; LIST NOMINAL-ADJ = "guoktilaš" "lámis" "oasálaš" ("suddu" Der/laš) "viissis"; # and many others # Adverbial sets and their complements # ------------------------------------ SET LEX-ADV = Adv - (A*) ; # LIST LEX-ADV = "gusto"; # Not in use #SET ADVERBIAL = Adv OR Ill OR Loc OR Com OR Ess ; SET NOT-ADV = WORD - Adv; SET NOT-ADV-N = WORD - Adv - N; SET NOT-ADV-PCLE = WORD - Adv - Pcle ; SET NOT-ADV-INDEF = WORD - Adv - Indef ; SET NOT-ADV-PCLE-ILL = WORD - Adv - Pcle - Ill ; SET NOT-ADV-PCLE-Refl = WORD - Adv - Pcle - Refl ; SET NOT-ADV-PCLE-INDEF = WORD - Adv - Pcle - Indef ; SET NOT-ADV-PCLE-NEG = WORD - Adv - Pcle - Neg ; SET NOT-ADVL-PCLE-NEG = WORD - @ADVL - @P< - Pcle - Neg ; #Ask Eckhardt. LIST MO = "goas" "gokko" "gos" "gosa" "govt" "makkár" "manne" "mo" "mot" "mov" "movt" ("nugo" @CVP) (V Qst); # Introduce finite clauses. LIST PLACE-ADV = "davá#bealde" "mátta#bealde" "nuortta#bealde" "oarje#bealde" "olggo#beale" ; # There will usually be a Gen in front. LIST DOPPE = "dakko" "dákko" "dáppe" "diekko" "dieppe" "dokko" "doppe" "duokko" "duoppe" ; # Adverbs with a locativic form, but don´t get Loc as a tag. LIST DOHKO = "deike" "diehke" "dohko" "duohko" ; # Adverbs with a illativic form, but they don´t get Ill as a tag. # Coordinators # ------------ SET Foc = Foc/ge OR Foc/gen OR Foc/ges OR Foc/gis OR Foc/naj OR Foc/ba OR Foc/be OR Foc/hal OR Foc/han OR Foc/bat OR Foc/son ; LIST NEGFOC = (Neg Foc/ge) ; LIST XGO = "dego" "dugo" "nugo" "seammaládjego" "seammaláhkaigo" ; # Compounds LIST SEAMMAX = "seamma#ládje" "seamma#láhkai" "seamma#láhkái" ; # Those combine with go LIST MADE = "mađe" "mađi" ; LIST DADE = "dađe" "dađi" ; SET CRD = COMMA OR CC OR NEGFOC OR XGO OR ("/") OR ("-") OR DADE ; # coordinators LIST LCRD = (@CNP) ; # local coordinator LIST GCRD = (@CVP) ; # global coordinator SET CRD2 = (@CNP) OR COMMA OR NEGFOC OR XGO OR ("/") OR ("-") OR DADE ; # AFTER LCRD vs. GCRD disambiguation # Sets for adverbs that have lookalikes # ------------------------------------- # Here come some adverbs that have identical twins in other POS. # If these are found in Adv contexts, we treat them as adverbs. LIST ADV-LACCAT = "absoluhtalaš" "agálaččat" "aitosaččat" ("aktiiva" Der/laš) ("aktiivva" Der/laš) "almmolaš" "analogalaš" "automáhtalaš" álgoálgosaš "álgovuolggalaš" "árbevirolaš" "beaivválaččat" "biologalaš" ("buhtten#riekti" Der/laš) ("bustávva" Der/laš) "čálalaččat" "čearddalaš" "dábálaš" "duođalaččat" ("dutkan#politihkka" Der/laš) "eahpedábálaš" "eahpeformálalaš" "eahpekritihkalaš" "eahpevirggálaš" "eaktodáhtolaččat" "ekologalaš" "ekologálaš" "ekonomálaš" "eksplisihtalaš" ("elektrovdna" Der/laš) "eahpitkeahttá" ("etihkka" Der/laš) "etymologalaš" "fágalaš" "fonehtalaš" "fonologalaš" "fonotávttalaš" "formálalaš" ("fysiologa" Der/laš) "gaskamearálaš" "geavatlaččat" ("gealbu" Der/laš) ("geografa" Der/laš) ("geográfa" Der/laš) ("giella" Der/laš) ("girko#riekti" Der/laš) "globálalaččat" ("gorri" Der/laš) "govttolaš" "hálddahuslaš" "historjjálaš" "ideologalaš" "iešheanálaš" "implisihtalaččat" "jahkásaččat" "jeavddalaččat" ("jietnadat#oahppa" Der/laš) ("juridihkka" Der/laš) "konkrehtalaš" ("kritihkka" Der/laš) "kronologalaš" ("kultur#historjá" Der/laš) ("kultur#politihkka" Der/laš) ("kultuvra" Der/laš) "logihkalaš" ("luohtu" Der/laš) ("máŋgga#fága" Der/laš) "mekánalaš" ("metoda" Der/laš) "moralalaš" "morálalaš" "morfologalaš" "našuvnnalaš" "negatiivalaš" "negatiivvalaš" "njálmmálaččat" "njuolgguslaččat" ("oaive#ášši" Der/laš) "obbalaš" "obba#lohkái" "oktasaččat" "oktilaš" "ollislaččat" "oppalaččat" "optimalalaččat" "ovttabealálaš" "ovttajienalaš" "ovttamielalaš" "pedagogalaš" ("politihkka" Der/laš) ("praktihkka" Der/laš) ("prinsihppa" Der/laš) ("priváhta#riekti" Der/laš) "profehtalaš" "psykologalaš" "ráfálaččat" ("reála#politihkka" Der/laš) ("riekte#historjá" Der/laš) ("riekti" Der/laš) "riikkaidgaskasaš" "sámegielalaš" ("riikka#goddi" Der/laš) ("ruhta" Der/laš) "rumašlaš" "sámepolitihkalaš" "sekundáralaččat" "semantihkalaš" ("servodat#ávki" Der/laš) ("siviila#riekti" Der/laš) "sosiálalaš" ("stáhta#politihkka" Der/laš) "strategalaš" ("suorge#politihkka" Der/laš) ("teknihkka" Der/laš) "teorehtalaš" ("topografa" Der/laš) ("váldo#ášši" Der/laš) ("virgi" Der/laš) ("vierru" Der/laš) ; LIST ADV-NOT-VERB = "dušše" ; LIST ADV-NOT-NOUN = "easka" "várra" ; LIST ADV-NOT-NAMES = "Ain" "Anne" "Diego" "Dieppe" "Enge" "Galle" "Haga" "Joba" "Johan" "Liikka" "Mai" "Mannes" "Mo" "Mot" "Naba" "Nan" "Oktan" "Sierra" "Sokka" "Villa" ; SET ADV-NOT-OTHER-POS = ADV-NOT-VERB OR ADV-NOT-NOUN OR ADV-NOT-NAMES ; # Sets of elements with common syntactic behaviour # ================================================ SETS # Verbs # ----- # Hmm... Will there be any VN or will there be a V* N? SET VERB = V - (V N); # (TV N) - (Actio Ill) - (Actio Nom) - (Actio Gen) - (Actio Acc) - (Actio Loc) - (Actio Com) ; # V is all readings with a V tag in them, VERB should # be the ones without an N tag following the V SET VERB-NOT-ACTIO = V - (V N) - Actio ; SET LEX-V = VERB - V-DER; # VERB but not V-DER SET V-NOT-CMPND = V - Cmpnd; # Not in use. # The set REALCOPULAS is smaller than COPULAS, made for verbs with PrfPrc complements: Seammás REALCOPULAS son dovdan iežas... LIST REALCOPULAS = "dáidit" "leahkit" "leat" "soaitit" "veadjit" ; # The set COPULAS is for predicative constructions LIST COPULAS = "dáidit" "gártat" "leahkit" "leat" "orrut" "soaitit" "šaddat" "veadjit" ; # "bissut" ? # 'Dáidit' can appear without 'leat'. SET V-NOT-COP = V - COPULAS ; LIST MOD-ASP = "berret" "dáidit" "fertet" "galgat" "gillet" "lávet" "sáhttit" "seahtit" "soaitit" "viggat" ; # Verbs that never have arguments of their own - so we leave out "áigut", for ex. LIST AUX-OR-MAIN = "áigut" "beassat" "hálidit" "háliidit" "máhttit" "nagodit" "ollit" "orrut" "sihtat" "veadjit"; # These verbs can take arguments, so they do not belong in the AUX group, # but they are nevertheless mapped to (@+FAUXV). SET AUX = COPULAS OR Neg OR MOD-ASP OR AUX-OR-MAIN ; SET V-NOT-AUX = V - AUX ; # The set of verbs that cannot be auxiliaries. # Does not include AUX-OR-MAIN. SET VFIN-NOT-AUX = VFIN - AUX ; # Hmm CG3 SET V-MAIN = V - COPULAS - Neg - MOD-ASP OR ("orrut") ; # The set of verbs that can be main verbs. Includes AUX-OR-MAIN. SET V-DER-PASS = V OR V-DER OR Der/Pass; # OR is intersection, this should work # The set is used in one rule with no hits. LIST V-TRANS = TV (IV Der/ahtti) (IV Der/h) ; # This is only a tool for making the following sets, bacause of that the symbols (|) and (-) in the set don´t function as one had expected. SET V-TRANS-ACT = V-TRANS - (TV Der/Pass) ; #- (Actio Loc) - Actio ; #XXX Never acc-obj for a.l. or actor? # All active verbs with a TV tag, including AUX-OR-MAIN. SET V-TRANS-ACT-NOT-AUX = V-TRANS - Der/Pass - AUX ; SET V-TRANS-ACT-NOT-ACT = V-TRANS - Der/Pass - Der/n - Actio - Actor - PrsPrc - Attr OR (TV Actio Ess) ; SET V-TRANS-ACT-NOT-ACT-NOT-AUX = V-TRANS - Der/Pass - Der/n - Actio - Actor - AUX OR (Actio Ess) ; # Sets for verbs choosing oblique objects or adverbials # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # This is the list of strictly transitive verbs. In the rules, refer not to STVLIST, but to the set STV defined below. LIST STVLIST = (IV Der/ahtti) (IV Der/h) "addit" "amašit" "atnit" "ánssášit" "árvalit" "árvidit" "árvvoštallat" "ásahit" "ávžžuhit" "bajidit" "bearrat" "biebmat" "bidjat" "bilidit" "billistit" "bissehit" "bisuhit" "boaldit" "boktit" "buhtadit" "buktit" "buoridit" "caggat" "coggalit" "cealkit" "cegget" "čađahit" "čielggadit" "čoaggit" "čoavdit" "čohkket" "čuoččuhit" "čuohppat" "čuovvulit" "čuovvut" "dadjat" "dagahit" "dahkat" "dáhkidit" "dáhttut" "dárbbahit" "dárbbašit" "dárkkistit" "dávistit" "deaivat" "deattuhit" "deavdit" "diehtit" "diktit" "doahttalit" "doaimmahit" "doalahit" "doallat" "doarjut" "dohkkehit" "dovdat" "dovddahit" "duođaštit" "eahpidit" "eaiggáduššat" "eaktudit" "ealáskahttit" "eavttuhit" "evttohit" "fállat" "fidnet" "fievrridit" "fuolahit" "fuomášit" "garvit" "gaskkustit" "gáhttet" "gáibidit" "gáržžidit" "gávdnat" ("gávnnadit" Sg1) ("gávnnadit" Sg2) ("gávnnadit" Sg3) "geahčadit" "geassit" "geatnegahttit" "geavahit" "gieđahallat" "giddet" "goddit" "gohččut" "gohčodit" "gokčat" "gozihit" "guoddalit" "guođđit" "guođohit" "guorahallat" "guorrat" "guoskkahit" "hábmet" "háhkat" "hálddašit" "heaittihit" "heivehit" "hilgut" "ipmirdit" "jođihit" "juksat" "juohkit" "juolludit" "kártet" "lágidit" "láhčit" "láigohit" "loahpahit" "lohpidit" "loktet" "luoikat" "luoikkahit" "luoitit" "massit" "mearkkašit" "mielddis#buktit" "movttiidahttit" "muddet" "muitalit" "muittuhit" "namahit" "nammadit" "namuhit" "nannet" "nanosmahttit" "nuppástuhttit" "oaidnit" "oastit" "oaivvildit" "oamastit" "oažžut" "ođasmahttit" "ođastit" "ollašuhttit" "organiseret" "ovdan#buktit" "ovdánahttit" "ovddastit" "ovddidit" "prioriteret" "ráddjet" "ráđđet" "ráfáidahttit" "ráfáiduhttit" "ráhkadit" "rávvet" "rievdadit" "rihkkut" "sáddet" "seaguhit" "seailluhit" "sihkkarastit" "sihtat" "siskkildit" "sisttis#doallat" "suodjalit" "suovvat" "unnidit" "vahágahttit" "váillahit" "váldit" "válljet" "várret" "vásihit" "váttásmahttit" "viiddidit" "vuhtii#váldit" "vuođđudit" "vuohttit" "vuojuhit" "vuoruhit" "vuosttaldit" "vuovdit" ; # Strictly transitiv-verbs - a start. This set is ment as a help choosing Acc or Gen. Example: "Mun borren eatni kafeás." - there is Gen, no Acc, even if the verb is transitive. That´s why "borrat" is not in this set. # These verbs: "addit", "fidnet" and "oažžut" can, when it´s about sex, be without object: "Son oaččui gonagasa bártnis." SET STV = STVLIST - Der/Pass ; SET STV-NOT-ACT = STV - (Actio Nom) - (Actio Gen) - (Actio Acc) - (Actio Loc) - (Actio Ill) - (Actio Com) - Actor ; LIST LOCV = "ávkkástallat" "ballat" "beassat" "beroštit" "biehttalit" "bihtit" "ceavzit" "dinet" "dolkat" "eastadallat" "eastadit" "fuolahit" "fuollat" "geargat" "heaitit" "ilbmat" "jearrat" "luohpat" "máinnašit" "nohkkot" "oassálastit" "spiehkastit" "váruhit" "vástidit" ; #Note that "fuolahit" obviously has two homonymous variants: #fuolahit1+Acc, fuolahit2+Loc LIST COMV = "árvalit" "árvvohuššat" "ávkašuvvat" "bálddalastit" "bártašuvvat" "birgehallat" "birget" "buohtastahttit" "deaivvadit" "gulahallat" "gulaskuddat" "hilbošit" "joatkit" "leaikkastallat" "lohpádaddat" "lohpádallat" "lonuhit" "meannudit" "molssodit" "ovttas#bargat" "ovttastahttit" "riidalit" "servvoštallat" "servvoštaddat" "soabadit" "soahpat" "šiehtadallat" "šiehtadit" ; #Note that "leaikkástallat" has two homonymous variants: #leaikkástallat1 (IV), leaikkástallat2+Com LIST ILLV = "áibbašit" "álgit" "ásaiduvvat" "báitit" "beassat" "čohkkedit" "čujuhit" "čuohcit" "deaivat" "doaškut" "dorvvastit" "došket" "duhtat" "geahččat" "gullat" "guoskat" "gustot" "hárjánit" "heivet" "irggástallat" "jáhkkit" "liikot" "luohttit" "mannat" "máhccat" "mieđihit" "oahpásmuvvat" "oahpásnuvvat" "ollet" "oskut" "riepmat" "ráhkkanit" "soahpat" "searvat" "suhttat" "vástidit" "vuolgit"; LIST TRANSLV = "jápmit" "duššat" "hávkat" "náitalit" "gaskkalduvvat" "nohkat" "goarránit" "heahpanit" "boakčánit" "šlundut" "ráigánit" "vuollánit" "gopmánit" "fuotnánit" "roahppánit" "reakčanit" "bieđganit" "luoddanit" "guvggodit" "liegganit" "suorganit" "báhkkanit" "cuovkanit" "hedjonit" "lohppet" "goikat" "galbmot" "goallut" "ruostut" "buoidut" "guvggodit" "suvrut" "suddat" ; # Taken from Helander (2001) p. 89, might be useful in the future as those verbs typically take humans and places in illative case. LIST REKSV = "áibbašit" "deaivat" "dorvvastit" "duhtat" "gustot" "hárjánit" "jáhkkit" "liikot" "mieđihit" "ollet" "ráhkkanit" "soahpat" "searvat" "vuolgit" "beroštit" "biehttalit" "bihtit" "ceavzit" "dinet" "dolkat" "eastadallat" "eastadit" "fuolahit" "fuollat" "geargat" "heaitit" "luohpat" "oassálastit" "váruhit" ; # This set is for giving infitives @ADVL after the verb. LIST ACC-LOCV = "biehttalit" "earuhit" "gieldit" "jearrat" ; LIST ACC-ILLV = "addit" "bidjat" "mearkkašit"; # Two-place predicates that take a direct object and an illative adverbial. LIST MIELDE-V = "addit" "bidjat" "dáidit" "leat" "oastit" "oažžut" "váldit" ; # Verbs that take mielde as their complement. # Son attii girjji mielde. LIST TIMEADVERBIAL-V = "ádjánit" "ássat" "bargat" "bistit" "bivdit" "eallit" "fievrridit" "guohtut" "joatkit" "láddet" "oahpahit" "ođasmahttit" ; # Do not take members of the time set as an object LIST TIMEOBJECT-V = "addit" "atnit" "árvalit" "bálvalit" "čuovvut" "deavdit" "diŋgot" "evttohit" "fátmmastit" "gáibidit" "gávdnat" "geavahit" "gierdat" "guhkidit" "hábmet" "jorgalit" "juolludit" "lasihit" "liigudit" "loahpahit" "loaktit" "markeret" "mearridit" "molsut" "oanidit" "oažžut" "soahpat" "šiehttat" "várret" "viiddidit" ; # might take time as an object LIST DURATION-V = "ádjánit" "ássat" "bistit" "orrut" ; LIST POINT-IN-TIME-V = "árrit" "bissehit" "caggat" "cakkadit" "cakkastallat" "doalahit" "doallat" "duostut" "dustet" "eastadit" "gieldit" "goahcat" "heađuštit" "hehttet" ; LIST ROUTEADVERBIAL-V = "boahtit" "čuoigat" ; # bevegelse langsmed noe, innafor et bestemt område LIST ROUTEOBJECT-V = "ásahit" "bidjat" "botnjat" "basuhit" "buoridit" "čielggadit" "čuovvulit" "čilget" "čuorvut" "čurvet" "dieđihit" "duođaštit" "duorggastit" "geavahit" "geahpedit" "geahpidit" "gudnejahttit" "guorahallat" "gieđahallat" "guođđit" "gilljut" "heahtit" "huikit" "huikkádit" "juoigat" "lávlut" "lohkat" "loahpahit" "mearridit" "máidnut" "nannet" "njulget" "oahpahit" "ráhkadit" "sivdnidit" "suokkardit" "unnidit" "válmmaštit" "vurket" ; LIST HAB-VERB = "goallut" "jápmit" ; # To be used in habitative-sentences. # Valency sets # - - - - - - - LIST INFV = "astat" "ádjánit" "áigut" "álgit" "ásahit" "bágget" "bávččagit" "beassat" "berret" "bivdit" "bivvat" "bistit" "boahtit" "bovdet" "čohkkát" "čohkkedit" "čohkkánit" "čuoččahit" "čuoččastit" "čuorvut" "čurggodit" ("dadjat" Der/PassL) ("dadjat" Der/PassS) "dagahit" "dáhttut" "dáidit" "dárbbašit" "defineret" "diktit" "doaivut" "doapmat" "duostat" "fertet" "fuobmát" "fuolahit" "galgat" "gáibidit" "gárrut" "gártat" "geahččalit" "geargat" "geatnegahttit" "gierdat" "gillet" "gohččut" "háhppehit" "hálidit" "háliidit" "hárjánit" "heivet" "lávet" "mannat" "máhttit" "máššat" "movttiidahttit" "muitit" "nagodit" "navdit" "oahpahit" "oahppat" "oažžut" "ollet" "ribahit" "riepmat" "sáhttit" "seahtit" "sihtat" "soaitit" "suovvat" "šaddat" "stađđat" "veadjit" "viggat" "viššat" "vuogáiduvvat" "vuolgit" "vuollánit" "vuordit"; LIST ACC-INFV = "bivdit" "čuorvut" "dagahit" "diktit" "gohččut" "movttiidahttit" "sihtat" "suovvat" ; # These are verbs taking accusative objects and infinitives at the same time; # a subset of INFV. ## Ii suova nieiddas náitalit. LIST OPREDV = "atnit" "dadjat" "dahkat" "dulkot" "geavahit" "gohčodit" "gohččut" "navdit" "váldit" "válljet"; # Verbs that occur with objects that have secondary predicates. LIST OKTII-V = "goallostuvvot" "beaškkehat" "bidjat" "čatnat" "suddat" "heivet" ("bidjat" Der/Pass) "časkit" "geassit" "gullat" "rehkenastit" "ordnet" "soahpat" "gávnnadit" "heivehit" "doaibmat" "iskat" "laktit" "seaguhit"; # Danger: This list could be too long, in certain respects. # TODO: Think of counter examples, i.e. sentences where we have these verbs, but where oktii is not an adverbial. LIST VGENV = "bassit" "bivdit" "boahtit" "čierrut" "čuoigat" "čuoiggadit" "čuovvut" "fárret" "fitnat" "garrudit" "gálašit" "gállit" "gilljut" "girdit" "johtit" "jorgut" "luoibmat" "mannat" "mátkkoštit" "njahkalit" "njoammut" "riidet" "ruohttat" "sihkkelastit" "soabbut" "šloahtat" "váccašit" "vádjolit" "vájaldit" "vájuldit" "vánddardit" "vázzit" "viehkat" "viežžat" "vuodjat" "vuodjit" "vuojadit" "vuojašit" "vuolgit" "čilget" "čuorvut" "čurvet" "dadjat" "dárostit" "sámástit" "suomastit" "digáštallat" "hállat" "hoallat" "huikit" "hupmat" "juoigat" "lávlut" "logaldallat" "máidnut" "máinnašit" "muitalit" "savkalit" "skierbmut" "vástidit" "njurgut" "veahkehit" "vuoitit" "vuoššat" ; LIST SOURCE-V = "gáibidit" ; # verbs that need a human locative argument as source. XXX Oahppit sáhttet skuvllas gáibidit eanet veahki. Perhaps ACTOR would be better? # Lexical valency sets # - - - - - - - - - - - # Conceptual Hierarchy # ==================== # minor caps : structure elements not sets # caps : sets # # verbal content # / \ # / \ # DYNAMIC-V STATIC-V # / \ / \ # human activity events concrete/human abstract # / \ / \ / / # concrete activity* abstract activity ABSTR-EVENT-V EVENT-V PLACE-V ABSTR-PLACE-V # / \ # HUMAN-AGENT-V ABSTR-ENTITY-COM-V # # ================================================================================================================================= # # concrete activity* # / \ \ # physical activity VERBAL-ACTIVITY-V INTELLECTUAL-ACTIVITY-V # / \ # movement (MOVEMENT-VERB) other # # / / \ \ \ # HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V REM-WITH-PARTS ACTIVITY-V BODY-ACTIVITY-V WRITING-ACTIVITY-V .... # / \ # VEHICLE-PLACE-V VEHICLE-TOOL-V # # others: # HUNTING-ACTIVITY-V; KITCHEN-ACTIVITY-V; WORKING-ACTIVITY-V; WRITING-ACTIVITY-V; HANDICRAFT-ACTIVITY-V; ONLY-PLACE-LOC-V ; HUMAN-LOC-V # # ================================================================================================================================= # Verbs according to loc/com preferance # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # The idea is that the superset DYNAMIC-V does not select (Pl Loc) if the noun is a member of the set TOOL, ABSTR-TOOL or CONCEPT. This is the "minste felles multiplum". The sub-sets are different, e.g. many of them (but not all) are not connected to HUMAN in (Pl Loc), one is not connected to ABSTR-ENTITY and ACTOR in (Pl Loc). We work with negation so the rules don´t destroy analysis because of insufficent sets. LIST MOVEMENT-V = "ádjit" "beassat" "boahtit" "čuoigat" "čuoiggadit" "čuovvut" "fárret" "finadit" "finihit" "fitnat" "gálašit" "gállit" "girdit" "johtit" "mannat" "mátkkoštit" "njoammut" "ollit" "riidet" "ruohttat" "sáhtostit" "sihkkelastit" "suobbulit" "soabbut" "šloahtat" "váccašit" "vádjolit" "vájaldit" "vájuldit" "vánddardit" "vázzit" "viehkalit" "viehkat" "viežžat" "vuodjalit" "vuodjat" "vuodjit" "vuojadit" "vuojašit" "vuolgit" ; # These verbs typically combine with place adverbials in the genitive case @ADVL # (i.e. not accusative) I am not sure if the verbs in the second line do that too. They denote movement anyway. # These verbs take GEOGRAPHICAL-PLACE in Acc @OBJ. LIST HUMAN-ACTIVITY-V = "bassit" "bealuštit" "beaskidit" "beastit" "bivdit" "boaldit" "botket" "buktit" "buvttadit" "časkit" "čatnat" "čájehit" "čállit" "čoaggit" "čoavdit" "čugget" "čuohppat" "dearvvahit" "deavdit" "devdnet" "dikšut" "divvut" "doarrádallat" "doidit" "dubmet" "duddjot" "duvdilit" "ferdnet" "gáhkket" "gárvodit" "gásttašit" "gávkat" "geahččat" "gilvit" "goarrut" "goddit" "gođđit" "gohččut" "goikadit" "goivet" "gokčat" "gottihit" "guldalit" "guolástit" "hábmet" "hervet" "hoigat" "hoitát" "hukset" "huškut" "juhkat" "juksat" "juogadit" "juohkit" "láibut" "láktadit" "loaiddastit" "luddet" "merket" "mihtidit" "murret" "nannet" "náitalit" "njuoskadit" "oahpahit" "ohcat" "rahpat" "ráhkadit" "ráidnet" "rátkit" "registreret" "rekruteret" "ruohkkat" "sáddet" "sáltet" "sárgut" "sihkkut" "skihtardit" "skoalkalit" "tevdnet" "vadjat" "veahkehit" "vikšet" "vuođđudit" "vuosehit" "vuoidat" "vuoiddadit" "vuoitit" "vuostái#váldit" "vuoššat" "vurket" ; # in contrast to abstract "activities" and static verbs. # According to the rules choosing Loc or Com, all activity-verbs do not select TOOL, ABSTR-TOOL, CONCEPT or HUMAN in (Pl Loc). LIST BODY-ACTIVITY-V = "borrat" "čiekčat" "čujuhit" "čuorbmat" "gullat" "guoskkahit" "lihkahit" "lihkastahttit" "njávkkadit" "njávkkastit" "oaidnit" "seavvit" ; # These verbs can also have BODY as a tool. The verb-set belongs to the superset of dynamic-verbs, so they will also work with TOOL and ABSTR-TOOL in Com. "Giehta" is in both the TOOL-set and the BODY-set because it selects in Com to a lot of verbs. LIST PLACING-ACTIVITY-V = "bidjat" "buonjostit" ; #LIST HUNTING-ACTIVITY-V = "bivdit" "goddit" "luossa-#bivdit"; #LIST FOOD-ACTIVITY-V = "ferdnet" ; #LIST WORKING-ACTIVITY-V = ; LIST WRITING-ACTIVITY-V = "čállit" ; LIST HANDICRAFT-ACTIVITY-V = "buddet" "botnit" "goarrut" "hervet" "vadjat" "vikšet" ; SET ACTIVITY-V = BODY-ACTIVITY-V OR WRITING-ACTIVITY-V OR PLACING-ACTIVITY-V OR HUMAN-ACTIVITY-V OR HANDICRAFT-ACTIVITY-V ; LIST VERBAL-ACTIVITY-V = "basuhit" "cealkit" "cuoigut" "čilget" "čuorvut" "čurvet" "dadjat" "dáikit" "dárostit" "digáštallat" "digaštit" "duoldat" "gilljut" "gopmulit" "háladit" "háleštit" "hállat" "hoallat" "huikit" "huikkádit" "humadit" "hupmat" "juoigat" "kommenteret" "lávlut" "logaldallat" "lohkat" "máidnut" "máinnašit" "muitalit" "muitaladdat" "njurgut" "oaivvildit" "savkalit" "ságastaddat" "ságastallat" "ságastit" "sámástit" "sámistit" "sárdnidit" "sárdnut" "sártnodit" "sivdnidit" "skierbmut" "solžat" "suomastit" "šolžat" "vástidit" ; #Under construction! (as most of the other LISTs) # According to the rules choosing Loc or Com, the these verbs select TOOL, ABSTR-TOOL, CONCEPT or HUMAN in (Pl Loc). # SATNI in Com LIST HUMAN-AGENT-V = "áŋgiruššat" "ásahit" "beahttit" "buoridit" "čielggadit" "čuovvulit" "dássidit" "deattuhit" "dieđihit" "dievvat" "duođaštit" "geahpedit" "geahpidit" "gudnejahttit" "guorahallat" "illudit" "lassánit" "liekkadallat" "loahpahit" "luohpat" "mearridit" "moivašuhttit" "nannet" "oassálastit" "suokkardit" "unnidit" "váikkuhit" "válmmaštit" "verrošit" "vurket" ; # According to the rules choosing Loc or Com, the these verbs do not select TOOL, ABSTR-TOOL, CONCEPT, SATNI or HUMAN in (Pl Loc). #LIST ABSTR-EVENT-V = "lassánit" ; # In contrast to the HUMAN-AGENT-V set, this one presupposes no human or human-like actor who initiates the action. LIST INTELLECTUAL-ACTIVITY-V = "dovdat" "fuobmát" "fuomášit" "huobmát" "jurddahit" "jurddašit" "smiehttat" ; # According to the rules choosing Loc or Com, the these verbs do not select TOOL, ABSTR-TOOL, CONCEPT or HUMAN in (Pl Loc). LIST VEHICLE-PLACE-V = "addit" "bearrat" "gaikkihit" "gáibidit" "geiget" "oastit" "oažžut" "suoladit" "váldit" ; # According to the rules choosing Loc or Com, these verbs do not select TOOL, ABSTR-TOOL and CONCEPT in (Pl Loc), but HUMAN or ACTOR in (Pl Loc). # HUMAN is source and locative, VEHICLE is locative LIST VEHICLE-TOOL-V = "buktit" "doalvut" "fievrridit" "vuolggahit" ; # HUMAN is source and locative, VEHICLE is comitative SET HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V = VEHICLE-PLACE-V OR VEHICLE-TOOL-V ; #SET HUMAN-SOURCE-V = # agentive verbs with humans as their agents # The two subsets differ in their choice of case for members of VEHICLE, but both choose locative for members of the set HUMAN (with the thematic role source) LIST ABSTR-ENTITY-COM-V = "investeret" "lihkosmuvvat" "lihkosnuvvat" "lihkostuvvat" "lihkustuvvat" "ruhtadit"; # According to the rules choosing Loc or Com, these verbs do not select TOOL, ABSTR-TOOL, CONCEPT, ABSTR-ENTITY and ACTOR in (Pl Loc). LIST ONLY-PLACE-LOC-V = "áimmahuššat" "álggahit" "bártidit" "bargat" "dahkat" "veahkehit" ; # According to the rules choosing Loc or Com, these verbs only select (Pl Loc) if PLACE or ORGANIZATION. LIST HUMAN-LOC-V = "atnit" "báhcit" "geavahit" "gohčodit" "namuhit" ; # According to the rules choosing Loc or Com, these verbs choose only (Sg Com) if CONCEPT or HUMAN or "sátni". # Abstract LIST PLACE-V = "buolvvastallat" "buolvvastit" "čippostallat" "čohkkát" "čohkahit" "čuožžut" "čuččodit" "morihit" "gohččát" "gullát" "morránit" "orrut" "orodit" "stuorrut" "veallát" "veallahit" ; # Those get only not locative if the target is a member TOOL, ABSTR-TOOL or ANIMATE or CONCEPT. Selects more locatives than ONLY-PLACE-LOC-V LIST ABSTR-PLACE-V = "váilut" "heivet" "hevvet" "hiehpat" "sistisdoallat" "soahpat" "šiehtat"; # Verbs without agent LIST EVENT-V = "dáhpáhuvvat" ; # TIME/AIGODAT are locative LIST STATE-V = "eallit" ; LIST REM-WITH-PARTS = "gaikkihit" ; # Belongs to the DYNAMIC-V. They also take PARTS in comitative case. LIST CONTRAST-V = "rátkit" ; # two arguments, the second of which is locative LIST EMOTION-V = "heahpanaddat" "heahpanit" "ráhkistit" ; #LIST PERCEPTION-V = LIST SENSATION-V = "gullat" "oaidnit" ; LIST ILLNESS-V = "buohcat" "dearvvašmahttit" "dearvvašmuvvat" "dearvvašnuvvat" "dearvvaštuvvat" ; # HIERARCHY: #SET STATIC-V = PLACE-V OR EMOTION-V OR SENSATION-V ; SET DYNAMIC-V = ACTIVITY-V OR MOVEMENT-V OR VERBAL-ACTIVITY-V OR HUMAN-AGENT-V OR INTELLECTUAL-ACTIVITY-V OR ABSTR-ENTITY-COM-V OR HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V OR REM-WITH-PARTS ; # According to the rules choosing Loc or Com, dynamic-verbs do not select TOOL, ABSTR-TOOL or CONCEPT in (Pl Loc). # Human becomes either Loc or Com depending on its subset membership. SET N-TIMEOBJECT-V = MOVEMENT-V OR ACTIVITY-V OR VERBAL-ACTIVITY-V OR INTELLECTUAL-ACTIVITY-V OR PLACE-V ; # Those verb sets in addition to TIMEADVERBIAL-V do not take TIME expressions as objects # Adverbs # ------- # Adverbs as predicates # - - - - - - - - - - - # in combination with verbs LIST COM-ADV = "fárrolaga" "oktan" "oktanaga" "ovtta#mielas" "ovttas" "ovttas#ráđiid" "searválagaid" "searválaga" "searvál" "searvála" ; # Could also be perceived as particles within complexs verbs. # others: vuhti combines with váldit - Com # Other adverb sets # - - - - - - - - - LIST GRADE-ADV = "áibbas" "beare" ("eanet" Adv) "erenoamán" "erenoamáš" "earenoamáš" "hirbmat" "hui" "ila" "issoras" "menddo" ("mii" Sg Gen) "nu" "oalle" "oba" ("oppa" Adv) "seamma" "seammá" ("veaháš" Adv) "vehá" "veháš" "veahá" "veaháš" ; LIST PLURALIZER = "buot" "buotlágan" "buotlágán" "buotlágáš" "earálágan" "iežálágan" "iežálágán" "gait" "gaitlágan" "gaitlágán" "goappeš" "goappašat" "máŋggalágan" "máŋggalágán" "moattelágan" "moattelágán" "moattilágan" "moattilágán" ; # Singular nouns can have a plural form combined with those # Adjectives # ---------- # Lexical valency sets # - - - - - - - - - - - # here we have adjectives according to their semantic properties # in periphrastic constructions (together with "leat") they subcategorize for comitative, locative etc. depending on the noun's semantic properties LIST COM-ADJ = "olles" "oppa" ; LIST ACTIVITY-ADJ = "hilbat" "oskkáldas" ; # denote som kind of activity, might take HUMAN comitative? LIST EMOTION-ADJ = "suohtas" ; # When Attr = pred.form ## Lea suohtas kurssas. - not Attr ## Lea čuovvovaš kurssas. - Attr #LIST ATTITUDE-ADJ = #LIST ATTRIBUTE-ADJ = "čeahppi" ; # Nickel: predicative adjectives (take a complement) "fargat" "heavnnas" "sáiggas" "suhtas" # Other adjective sets # - - - - - - - - - - - # In order to disambiguate between N and A # Those are nouns/adjectives with zero derivation LIST DER-ADJ-N = "addi" "lávlu" "lohkki" "ovddasteaddji" "ráđđejeaddji" "sadjásaš" "vázzi" "vuoddji" "vuoiti" "vuovdi"; LIST ADJ-N = "buoidi" "čeahppi" "headju" "heittot" "jalla" "neavri" "nuorra" "oahpis" "oarbbis" "ráhkis" "rikkis" "váivváš" "vuoras"; # nouns that have very specific semantics and are derived from adjectives # those nouns are animate LIST NON-GRADE-ADJ = "sápmelaš" "alternatiiva" ; # gradable under certain circumstances, for example if we write "nu" "hirbmat" "hui" "oalle" "oppa" "veháš" ## mon dagahallan NU sápmelažžan = jeg later som jeg er SÅÅ same/samisk? ## mon anán du VIEHKA sápmelažžan LIST GRADE-ADJ = "fávru" "headju"; # The ones that have a strong adjective meaning, and are inclined to be adjectives rather than nouns in Ess constructions LIST LEX-ADJ = "bassi" "guovddáš" "nuorra" "oahpis" "váivi" "oainnus"; # Those are quite strongly lexicalized as nouns. LIST TIME-A = "boahtte" "čuovvovaš" "maŋemus" "maŋimus" "ovddit" "mannan" "vássán" ; LIST DURATION-A = "heila" "eanas" "eanet" "geažo" "geažos" "guhkki" "obba" "oba" "ollis" "oppa" "visot" ; LIST DURATION-ADV = "meastui" "measta" "masá" "varga" "vargui" "vargahui" "goasii" "goase" ; LIST POINT-IN-TIME-SPEC = "dološ" "eará" "nubbi" ; # NP sets defined according to their morphosyntactic features # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - LIST N-SG-NOM = (N Sg Nom); LIST N-PL-NOM = (N Pl Nom); SET LEX-N = N - N-DER; LIST PROP = (N Prop); SET CNOUN = N - Prop; # Hmm... Not in use. #SET CNOUN-PL-NOM = (N Pl Nom) - Prop ; SET HNOUN = N - Cmpnd ; SET HNOUN-NOM = (N Nom) - Cmpnd ; SET N-NOT-GEN = N - (N Gen) ; # Hmm.. SET NP = N OR A ; # anything that can take except numerals SET NP-HEAD = Pron OR HNOUN ; SET NP-HEAD-SG = (Pron Sg) OR (Pron Sg3) OR (N Sg) OR (A Sg) - Cmpnd; SET NP-HEAD-PL = (Pron Pl) OR (Pron Pl3) OR (N Pl) OR (A Pl) - Cmpnd; SET NP-HEAD-SG-NOM = (Pron Sg Nom) OR (Pron Sg3 Nom) OR (N Sg Nom) OR (A Sg Nom) - Cmpnd; SET NP-HEAD-PL-NOM = (Pron Pl Nom) OR (Pron Pl3 Nom) OR (N Pl Nom) OR (A Pl Nom) - Cmpnd; SET NP-HEAD-NOM = NP-HEAD-SG-NOM OR NP-HEAD-PL-NOM; SET NP-HEAD-ACC = (Pron Acc) OR (N Acc) OR (A Acc) - Cmpnd; SET NP-HEAD-GEN = (Pron Gen) OR (N Gen) OR (A Gen) - Cmpnd; # The PRE-NP-HEAD family of sets # - - - - - - - - - - - - - - - - SET PRE-NP-HEAD = (Prop Attr) OR (Prop @>N) OR (A Attr) OR (ABBR Attr) OR ("buorre") OR (Pron Pers Gen) OR (N Gen) OR Num OR Cmpnd OR CC OR (Pron Dem) OR (Pron Refl Gen) OR (Pron Indef) OR (PrfPrc @>N) OR (PrfPrc @>N) OR PrsPrc OR (A Ord) ; # OR (Ill LINK 1 (PrfPrc @>N)) OR (Com LINK 1 (PrfPrc @>N)) OR (Loc LINK 1 (PrfPrc @>N)) # The strict version of items that can only be premodifiers, not parts of the predicate SET V-PRE-NP = PrfPrc OR PrsPrc OR Actor OR Actio OR (V A) OR (Ind Prs Sg3) OR (Ind Prs Sg1) OR (Imprt Prs Du2) ; # to be used together with PRE-NP-HEAD before @>N is disambiguated SET NP-MEMBER = PRE-NP-HEAD OR N ; SET PRE-A-N = (Pron Pers Gen) OR (Pron Indef) OR Num OR (A Ord) OR (Pron Dem) OR (Pron Refl Gen) ; SET NOT-PRE-A-N = WORD - PRE-A-N ; SET PRE-APP = COMMA OR (PUNCT LEFT) OR PRE-NP-HEAD ; # This set ist not only for what can # stand in front of appositions but also # postmodifiers. LIST PUNCT-LEFT = (PUNCT LEFT) ; LIST PUNCT-RIGHT = (PUNCT RIGHT) ; # V NPNHAIIP... N # BOS ... N V # There must be a sensible naming convention for these sets... # Most strict BARRIERs... SET NPNH = WORD - PRE-NP-HEAD OR ABBR ; # NPNH = "NOT-PRE-NP-HEAD" SET NPNHV = WORD - PRE-NP-HEAD - V-PRE-NP ; # including possible verbal premodifiers SET NPNHA = WORD - PRE-NP-HEAD - Adv ; # NPNHA = "NOT-PRE-NP-HEAD-OR-ADV" SET NPNHAV = WORD - PRE-NP-HEAD - Adv - V-PRE-NP ; # including possible verbal premodifiers SET NPNHAI = WORD - PRE-NP-HEAD - Adv - Indef ; # NPNHAI = " ...-OR-INDEF" SET NPNHAII = WORD - PRE-NP-HEAD - Adv - Indef - Ill ; # Illative indir.obj. SET NPNHAIIP = WORD - PRE-NP-HEAD - Adv - Indef - Ill - Pcle ; # <== is this our NPNH set? SET NPNHC = WORD - PRE-NP-HEAD - Com ; # "njaŋggofirpmiiguin bivdin" SET NPNHCCC = WORD - PRE-NP-HEAD - COMMA ; SET NPNHCC = WORD - PRE-NP-HEAD - COMMA - LCRD ; SET NAPP = WORD - PRE-APP ; # SET TOLERANT-PRENPP = V ; (everything non-NP-head!) # ... Most sloppy BARRIERs # Set for NP with participle premodifier # ... IF *-1 X BARRIER NPNH OR # LocComIll are ok, but only with a PrfPcc to the right # Other negatively defined morphosyntactic noun sets # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SET NOT-N = WORD - N ; SET NOT-A = WORD - A ; SET NOT-NA = WORD - N - A ; SET NOT-NAPrfCC = WORD - N - A - CC - PrfPrc ; SET NOT-NP = VFIN-NOT-NEG OR ConNeg OR Inf OR Pcle OR Interj OR CS ; # The set NP-BOUNDARY is bigger. SET NPROP = N - PROP ; SET NOT-COMMA = CLB - COMMA OR PUNCT-LEFT OR PUNCT-RIGHT ; SET NOT-QMARK = WORD OR CLB OR PUNCT - QMARK ; SET W-NOT-ACC-GEN = WORD - Acc - Gen ; # Nouns # ------ # Nominal sets defined according to their morphophonological properties # Now we have a rule with regex. #LIST XMEANTA = "dokumeanta" "bargo#departemeanta" "birasgáhtten#departemeanta" "boles#departemeanta" "departemeanta" "dutkan#departemeanta" "eana#doallo#departemeanta" "eanandoallo#departemeanta" "energi#departemeanta" "finans#departemeanta" "gielda#departemeanta" "girko#departemeanta" "guolástan#departemeanta" "guolástus#departemeanta" "guovlo#departemeanta" "guovlu#departemeanta" "hálddahus#departemeanta" "industri#departemeanta" "johtolat#departemeanta" "justiisa#departemeanta" "justis#departemeanta" "kultur#departemeanta" "olgo#riika#departeamenta" "politi#departemeanta" "ruhtadan#departemeanta" "sis#departemeanta" "testameanta" ; #LIST XMENTA = "dokumenta" "bargo#departementa" "birasgáhtten#departementa" "boles#departementa" "departementa" "dutkan#departementa" "eana#doallo#departementa" "eanandoallo#departementa" "energi#departementa" "finans#departementa" "gielda#departementa" "girko#departementa" "guolástan#departementa" "guolástus#departementa" "guovlo#departementa" "guovlu#departementa" "hálddahus#departementa" "industri#departementa" "johtolat#departementa" "justiisa#departementa" "justis#departementa" "kultur#departementa" "olgo#riika#departementa" "politi#departementa" "ruhtadan#departementa" "sis#departementa" "testamenta" ; #NOCGTWIN #GCTWIN #LIST KAPIHTAL = "bušeahta#kapihtal" "kapihtal" ; #LIST KAPIHTTAL = "bušeahtta#kapihttal" "kapihttal" ; # Those are sets for all consonant-gradiation forms that have a variant without consonant-gradiation. #kahpittal:kapihtal #kapihttal LIST MAIN = "foanda" "ovddidan#foanda" ; LIST SUB = "fonda" "ovddidan#fonda" ; LIST NOM-GEN-NOUN = "ILO-tráktáhta" "TV-kamera" "agens" "agitáhtor" "ahkit" "akkumuláhtor" "aksiálláger" "aktuáhtor" "album" "alladeattacirggon" "allodatsárggon" "almmuhantávval" "alpinsuodjegahpir" "amaryllis" "ametysta" "analfabehta" "analysáhtor" "antikristus" "apoastal" "apoasttal" "apostal" "apotehkár" "apparáhta" "arena" "aristokráhta" "artoteahka" "aske#dihtor" "asymtohta" "asynkron#mohtor" "atlas" "audition" "automáhta" "autoritehta" "avista#veksel" "azzil" "bahta#boskkan" "dearvvašvuođadutkan#guovddáš" "dutkan#guovddáš" "guovddáš" "identitehta" "identitehtta" "jolá" "journála" "lága" "pláhta" "plána" "psykiatriija" "stáhta" "ulbmil" "unduláhta" "universitehta" "vahkku" "valuhta" "velositehta" "videoteahka" "viskositehta" "vuolle#nohta" "ákšu" "ánnuitehta" "ássi" "ášši" "čitna#hydráhta" "čáhce#crossa" "šlipsa" "CD-siŋgel" "ILO-tráktáhta" "Kárášjoh#suopman" "TV-kamera" "Vær-varsom-plakáhta" "advokáhta" "affrikáhta" "agens" "aggregáhta" "agitáhtor" "ahkit" "akkumuláhtor" "aksiál#láger" "aktivitehta" "akto#ealit" "akto#váhnen" "aktuáhtor" "album" "ales#gahcin" "ales#gahtin" "alfabehta" "alin" "alken" "alla#deatta#cirggon" "allodat#sárggon" "almennet" "almennet" "almmi#seasan" "almmuhan#dávval" "almmuhan#távval" "alpin#suodje#gahpir" "aláš#gohcet" "aláš#sinut" "amaryllis" "ametysta" "analfabehta" "analysáhtor" "androgen" "anti#kristus" "aorta#uvssot" "apoastal" "apoasttal" "apostal" "apoteahka" "apotehka" "apotehkár" "apparáhta" "arena" "aristokráhta" "arsen" "artoteahka" "aske#dihtor" "asymtohta" "asynkron#mohtor" "atlas" "atoma#fápmo#rusttet" "audition" "automáhta" "autoritehta" "aviisa#doalan" "avista#veksel" "azzil" "bahta#boskkan" "bajit#forminttár" "baján" "ballin" "balsam" "balsáma#bohppel" "bargo#márkan" "bargo#átnjal" "baromehtar" "baromehter" "barta#gávpot" "baskkot" "bassaladdan#rusttet" "bassasat" "bađoš#gaccet" "bađoš#gaccet" "beahce#báhcat" "beahce#hurggán" "beahce#mihttár" "beahce#čukkon" "beahcet" "bealdo#biššan" "bealdo#duhpát" "bealdo#máđir" "bealdo#rettet" "bealdo#sennet" "bealdo#sennet" "bealdo#sáhpán" "beallje#boskkan" "beallje#muhtter" "beallje#rokkan" "beallje#skuhran" "beallje#suojan" "bearbil" "bearpmet" "bearral" "beasse#skoabit" "beatnat#sarrit" "beavkkan" "beavváš" "befála" "bejot" "bensin#mohtor" "benzen" "beron" "berylla" "bevkor" "beštor" "biblioteahka" "bibliotehka" "bidjet" "biebmo#prosessor" "biebmo#rieban" "biebmo#váhnen" "biebmo#váhnen" "biegga#skoarkil" "biehkan" "biehtan" "biehtán" "biellán" "biergo#guhppár" "biergo#átnjal" "bieskán" "bievval" "bieđan" "bihcabáhcat" "bihcir" "bihkka#suohpan" "bihppor" "biibal" "biibbal" "biihtár" "biika#náhkat" "bijat" "bijat" "bijat" "bijat" "bikket" "bilkkár" "bilkár" "billár" "bilttet" "bippal" "birra#jándor" "birrin" "bismmar" "bismmá#čoahkkin" "bismmáid#čoahkkin" "bisso#beahcet" "bitumen" "bivddár" "bivttas#bažán" "bivttas#božán" "bivval" "bivššut" "biđggon" "biškkon" "boahtal" "boaisán" "boaisán" "boalddán" "boaldin#mohtor" "boaldo#mohtor" "boalvár" "boaran" "boargar" "boargár" "boargár" "boasta#steampal" "boasta#steampil" "boazo#eaiggát" "boazo#ealát" "boazo#isit" "boazo#suohkan" "boađđo#civkkán" "boaššo#bearpmet" "bodne#rivot" "bohcce#rusttet" "bohcce#čuohpan" "bohppel" "bohtal#raban" "bohtehtos" "bohtás" "boimmon" "boksa#raban" "boles" "bolfe#gaccet" "bolfe#gaccet" "bolgen#šelggon" "bolot" "bonte#heavval" "bonus" "boran" "borgár" "borjat" "borran#átnal" "borran#átnjal" "bosan" "boson" "botehtos" "botkkon" "botnit" "bovkor" "bođos#vuohtan" "boŋkor" "božán" "brensel" "bubmol" "buddha#tempel" "buhtat" "buhtet" "buijár" "buikkár" "buikár" "buimman" "buktin#hámman" "bulddán" "bulet" "bulkor" "bulmmot" "bulžžet" "bumbol" "bumeránskka" "bummal" "bummol" "buohcce#divššár" "buohkaid#čoahkkin" "buohkkistáhta" "buoiddat" "buolaš#suohpan" "buollin#biškkon" "buolát" "buorat" "buoráš" "buoskár" "buovnnjat" "buovnnjat#sáhpán" "buozan" "buozanvuoh0ta" "buošan" "buošut" "buošát" "bupmol" "burbor" "burpur" "burrut" "busir" "bussá#geahpil" "buvro#risen" "buđet" "bužan" "bábir#ráiggan" "bábir#čanan" "báhcat" "báhkin" "báhkkol" "báhkkon" "báhpa#čeabet" "báhtter" "báhtter#gealddán" "báikki#isit" "báikki#kásus" "báimman" "báitat" "bákte#gáiskkit" "bákte#gájan" "bálges" "bálká#soalddát" "bállat" "bálvalan#ámmát" "bálát" "bárel" "bárggeš" "bárggon" "báron" "bárral" "báson" "básár" "bátne#rokkan" "báđar" "báŋko#eaiggát" "bážan" "cagan" "cakkan" "cakkat" "ceakko#kartotehka" "ceakko#symptohta" "centi#lihtter" "centi#mehtar" "centi#mehter" "centilittar" "chili#bihppor" "cieban" "ciebat" "cielan" "cievan" "cihran" "cinemateahka" "cirggon" "civkkan" "coagan" "cokkan" "cuppol" "dahku#magnehta" "dato#stempel" "davve#vizar" "deagga#fiskes#loppan" "deagga#livkkár" "deagga#máđir" "deahkke#tonus" "dearppát" "dearvvašvuođa#divššár" "deatta#reguláhtor" "deattán" "deattán" "deavut" "debehta" "dehkar" "dehálašvuođa#ortnet" "dekstor" "delár" "demens" "denara" "deret" "desilihtar" "desilihtter" "devnnet" "devon" "dia#projektor" "diamehtar" "diamehter" "diehppe#lieđat" "diehppe#lieđat" "dielko#čuoivvat" "diesel" "diesel#mohtor" "dievŋŋat" "diggár" "dihtor" "diibmo#duojár" "diibmo#dávval" "dikkel" "dikkel#botnet" "dikkár" "diktáhtor" "diktár" "dikšár" "dilot" "dines" "dipma#biššan" "direktora" "direktoráhta" "diret" "dirgget" "diskotehka" "divat" "divat" "diversitehta" "divššár" "doaibma#almmái#ortnet" "doaibma#olmmái#ortnet" "doaibma#operator" "doaibma#vádjet" "doaimmár" "doaján" "doalan" "doares#bielka#lovtton" "doarjja#ortnet" "doavkkan" "dohkká#teáhter" "dolla#rieban" "dollár" "domisiila#veksel" "dopmo#njaman" "doron" "dorre#sáhpán" "dorrát" "doškkon" "dronnet" "drumbu#goazan" "drámá#teáhter" "dudnar" "duhpát" "duhpát#guhkkár" "duhtodat#árvo#operáhtor" "duhát#juolggat" "duivil" "dulben#jurssan" "dulján" "duljár" "dulját" "dumon" "duodjár" "duojár" "duolba#gavre#heavval" "duolba#heavval" "duolba#luovččan" "duolbbár" "duolddan" "duollje#uvssot" "duollár" "duolmman" "duolmman#šelggon" "duolva#čuoivvat" "duolvvár" "duopmo#kapihttal" "duopmár" "duottar#bussá#geahpil" "duottar#hávvar" "duottar#sáhpal" "durbbon" "durján" "dustton" "dutkkon" "dutnar" "duvdda#bearpmet" "duvhllár" "duvssár" "duđan" "dádel" "dággir" "dáhpa" "dáhton" "dáiddár" "dáidár" "dáige#jierit" "dájet" "dájon" "dálar" "dálon" "dálssár" "dálu#eamit" "dálu#isit" "dálve#ruoivil" "dálvvet" "dándor" "dápmot" "dápmot" "dássádahttin#giikan" "dávllat" "dávllet" "dávttat" "dávval" "dávvir" "dávžžan" "eagáš" "eahket" "eahket" "eahkit" "eahpe#ipmil" "eahppel" "eaiggát" "ealet" "ealit" "eallin" "ealán" "ealát" "ealát" "eami#álbmot" "eamit" "eana#bihttá#eaiggát" "eana#eaiggát" "eana#muolddat" "eanan#muolddat" "eappel" "eappel#geađge#čukkon" "earán" "eatnan#eaiggát" "eavddár" "eaŋgal" "eaŋkal" "ebel" "ebmos#lieđat" "ebmos#lieđat" "edet" "ednen" "ehpel" "eisse#válde#geavat" "ekonomiija" "ekonomiija#ortnet" "eksamen" "eksempel" "eksos#gássa#rusttet" "eksosa#rusttet" "eksámen" "ekváhtor" "el#mohtor" "el#orgel" "el-botkkon" "el-mihttár" "el-molon" "el-távval" "el-visppon" "elektrihkkár" "elektrisitehta" "endor" "endossáhta" "entitehta" "eppel" "erttet" "essea" "estimáhtor" "etnisitehta" "ettet" "evangelium" "evaŋgelium" "eváŋgiljon" "examen" "eŋgel" "facultatum" "fahkon" "fakta" "faktora" "fakultehta" "falan" "falat" "fanas#mohtor" "faskkan" "faskkon" "fasttat" "feambil" "fearan" "fearkil" "fearrán" "fearrán" "fearán" "feber" "femininitehta" "feminitehta" "fenomen" "feodála#ortnet" "ferkkon" "fidjol" "fidnár" "fiehtar" "fiehtat" "fierán" "fievrran" "fihkon" "fiiber" "fiikkon" "fiikon" "filbma#projektor" "finddár" "finer" "firet" "firon" "fiskes#beštor" "fiskes#iris" "fiskes#loppan" "fiskes#máđir" "fiskes#vizar" "fiskár" "fitnet" "flundar" "flygel" "flánealla#távval" "foahpir" "fokus" "fokusáhtor" "folin" "formel" "forum" "fototeahka" "fránsos" "fuohpuš" "fuolke#álbmot" "fuođđar#rájan" "fábel" "fáhkan" "fáksa" "fáktor" "fálle#vizar" "fálskkár" "fálttet" "fálttet" "fánen" "fánten" "fápmo#rusttet" "fáskir" "fássol" "fássol#doalan" "fásta#doavtter#ortnet" "fáŋgal" "gaccat" "gaccet" "gacceš" "gaccir" "gaccon" "gahpan" "gahpir" "gahčan#partihkal" "gaibbat" "gaigŋir" "gaigŋir#bismmar" "gaikár" "galbma#gáhkkor" "galjat" "galjot" "galján" "gallup" "galmmihan#mekanihkkár" "galmmihan#skáhpe" "gardnjil" "gargŋil" "garra#sinut" "gaska#goartil" "gaskan" "gavja#njaman" "gazir" "gazza#sáhpal" "gazzaš" "geafe#guhkkár" "geahpil" "geahče#doalan" "geahče#dulben#jurssan" "geaidno#gievkkan" "geaigán" "geaisár" "gealddán" "gealut" "gearret" "gearret" "geaset" "geasse#gollet" "geasse#universitehta" "geasse#čoavjjet" "geasse#čuččot" "geastegiivvár" "geasán" "geavat" "geavllet" "gehpot" "gehtet" "gemináhta" "general#majora" "generáhtor" "gerddon" "geret" "geson" "giedde#máđir" "giedde#sinut" "giehta#goazan" "giehta#heavval" "giehta#láiddot" "gieimman" "gierdo#dagan" "gieres#sabet" "gierrán" "gievkan" "gievkkan" "gieđalat#láiddot" "gihlar" "gihtet" "giikan" "giikar" "giikkár" "giippár" "giittos#rohkos" "giljon" "gilkkan" "gilkor" "gilljo#čearret" "gilljo#čearrit" "gilljon" "gillár" "gilomehtar" "gilomehter" "gilon" "gilvva#sáhpal" "girdi#hámman" "girdi#hávvar" "girdi#sáhpán" "girje#doalan" "girje#gorddet" "girje#livkkár" "girkolaš#čoahkkin" "giron" "gisor" "gissel" "gissor" "gitta#dávvir" "gitta#čoahkkin" "givgás" "giškon" "gluten" "glykogen" "glyptoteahka" "goadjin" "goadjin" "goaffar" "goahppil" "goaivvan" "goaktil" "goallár" "goalšo#vizar" "goapmir" "goaran" "goarat" "goarka#goarvvet" "goartil" "goarvvet" "goaskin" "goaskit" "goatnil" "goatnjil" "goazan" "goađe#eamit" "goađe#isit" "goaŧŧo#čeabet" "goban" "godde#sáhpán" "goden" "gohpe#heavval" "gohpe#luovččan" "gohrat" "goidoš" "goidár" "goike#hivsset" "goike#sallit#bállat" "goikket" "goivvon" "golbma#čiehka#sárggon" "golddán" "golggiidus#rusttet" "golggiidus#rusttet" "golggot" "golle#hámster" "golle#rieban" "gollen" "golmma#čiegat" "golmmet" "golár" "gontor" "goppás" "goppát" "gorddet" "gorddán" "gorut" "gosttet" "gosttet" "gotte#sáhpal" "gottur" "govddon" "govllon" "govva#album" "govva#dáiddár" "gozihan#čoahkkin" "goččor" "goččár" "gođán" "granáhta" "gubar" "gudjor" "guhkan" "guhkat" "guhkes#heavval" "guhkes#áigge#ulbmil" "guhkkár" "guhppil" "guhppár" "guhtal" "guikkut" "gulbmár" "gulkkan" "gullo#suojan" "gulmmet" "gulmmit" "gummi#stevvel" "gummi#sáppát" "guoccat" "guodja#vizar" "guohkan" "guohppar" "guohár" "guoih#gáhrit" "guoik'#gáhrit" "guoimmáš" "guoirrat" "guolban" "guolbba#gorddet" "guole#beahcet" "guolle#goaskin" "guolle#guhppár" "guolle#ipmil" "guolle#átnal" "guolle#átnjal" "guolle#čearret" "guorbban" "guorbbat" "guorpmat" "guorvil" "guossa#gaccet" "guossa#gaccet" "guossa#vizar" "guostta#čurrot" "guotnjar" "guotta" "guottet" "guottet" "guovddut" "guovddáš#dopmo#njaman" "guovddáš#guppol" "guovssat" "guovtte#dávttat#mohtor" "guovtte#iđot" "guovtte#iđot" "guovžur" "guppar" "guppol" "guppás" "gurbbet" "gurbmon" "guret" "gurpmat" "gurra#luođđa#láger" "gurra#šluppot" "gurvvon" "gusa#sáhpal" "guvhllár" "guvllár" "guzat" "guččor" "guččár" "guđahas#mehtar" "guškil" "guššát" "gádjit" "gáfe#silon" "gáffal" "gáhkko#bažán" "gáhkko#božán" "gáhkkor" "gáhpol" "gáhrit" "gáhrot" "gáhta" "gáhtegismmos" "gáhtir" "gáiddus#dárkon" "gáiskkit" "gáisá#bussá#geahpil" "gájet" "gájot" "gákkan" "gálbbe#čeabet" "gálddat" "gálddát" "gálgan" "gálgan#doalan" "gálggan" "gálggan" "gálgoš" "gálko#rieban" "gálkon" "gálljin" "gállot" "gálssot" "gálva#gorddet" "gálvo#kartotehka" "gálán" "gámmir" "gámmár" "gándil" "gándin" "gáneš" "gántor" "gárde#sáhpán" "gárde#vizar" "gárdin" "gárdin" "gárdnagas" "gárjil" "gáron" "gársan" "gártnit" "gárven" "gáskkit" "gáskkát" "gásor" "gássa#duolmman" "gássor" "gásár" "gását" "gávgil" "gávlo#rievttat" "gávlo#vuoján" "gávpe#gámmár" "gávpot" "gávpot#teáhter" "gávra#" "gávre#heavval" "gávrret" "gávrret" "gávval" "gáŋgen" "gášan" "habitualitehta" "hallusinogen" "halogen" "hammond#orgel" "haran" "harem" "haŋkin#váiddon" "heagga#ustit" "heahkel" "heahpat" "heakkel" "hearta#vizar" "heasta#gohrát" "heavval" "heittot" "heittot" "heksaedar" "helikopter" "helvet" "herkken" "hertnet" "herttot" "heđen" "heŋggon" "hihtat" "hilbbot" "hilla#ruovssut" "hiller" "historihkkár" "hivsset" "hivsset" "hiŋkkan" "hoagan" "hoaiddár" "hoalan" "hoapmir" "hoavkkát" "hoavrran" "hoašša#háigir" "hombil" "hommet" "honet" "honnet" "hopmir" "hubat" "huikkan" "huitor" "humaniora" "humbil" "humor" "hyasinta" "hydrogen" "hyperbel" "hypoteahka" "hypotenus" "háigir" "hálddahus#ortnet" "háleštan#skihpár" "hállár" "hálvvát" "hámman" "hámsson" "hánar" "hánat" "hándal" "hápman" "hárddan" "hárddán" "hárpmon" "hárset" "hársit" "hárát" "hárččet" "háskil" "hássel" "hássel#sáhpán" "hávde#gámmár" "hávlár" "hávskár" "hávvar" "háŋgil" "identitehtta:identitehta" "idja#gozán" "ieš#eaiggát" "ieš-pronomen" "iežas#veksel" "ihkkon" "ihkon" "ihto#sinut" "iissot" "iissot" "imaš" "immunitehta" "inspektoráhta" "indefinihtta#pronomen" "infiltrašuvdna#rusttet" "intensitehta" "internehta" "internáhta" "interrogatiiva#pronomen" "intranehta" "invaliditehta" "ipmet" "ipmil" "ipmit" "irján" "isit" "iskkár" "ivssut" "ivssut" "iđat" "iđit" "iđit#rohkos" "jahke#duhát" "jahke#čoahkkin" "jalleš" "jaman" "jarin" "jaspis" "jeagge#biššan" "jeagge#guškil" "jeagge#máđir" "jeagge#sáhpal" "jeagge#vizar" "jeara" "jester" "jiehkko#heavval" "jiellat" "jienastan#seattal" "jieret" "jierit" "jietna#váiddon" "jievjun" "jipmil" "jobbár" "johka#hávvar" "johtin#láger" "johtin#sabet" "jonssot" "jorba#oaivvat#spihkár" "jorbbot" "jorin" "jorran#áksil" "jorre#doalan" "jorre#láger" "joule" "journal#nummar" "jovssus" "juhkan#láse#doalan" "julii" "jumeš" "junii" "junior" "juogut" "juohko#pássár" "juolge#doalan" "juolge#nohta" "juolut" "juomit" "juovla#eahket" "juovla#káktus" "jury" "jurán" "jus#leksikon" "juster#stempela" "justitiarius" "justitiárius" "juvlii" "juvllii" "juvnii" "juvnnii" "juŋgel" "juŋkor" "jálás" "jámet" "jámit" "jándor" "kajenne#bihppor" "kaleandar" "kalkulator" "kalkuláhtor" "kamela" "kamera" "kandidáhta" "kapihttal" "kapihttal" "karbo#hydráhta" "kardeaksa" "karoten" "kartoteahka" "kartotehka" "kasus" "katalysáhtor" "katehta" "katekehta" "keaisár" "keallár" "kefir" "keret" "kervel" "kievkkan" "kihtet" "kijkkár" "kijppár" "kilo#mehtar" "kilo#mehter" "kilo#mettar" "kinemateahka" "kinoteahka" "kirkolaš#čoahkkin" "klassihkkár" "kliissár" "klimáhta" "klyxa" "koordináhta" "koordináhtor" "koaffar" "koartil" "kodicilla" "kodisilla" "koffar" "komehta" "kommeanta#partihkkal" "kondensáhtor" "konfoluhtta#njolon" "konserváhtor" "konsuláhta" "kontor" "konttor" "korinta" "koriánder" "korpus" "korreláhta" "kosttet" "kreativitehta" "kreatsa" "kredihtta#rehket" "kriminalitehta" "kritera" "krysoprasa" "krysolihtta" "kráhter" "kubbel" "kullár" "kuntepillar" "kuráhtor" "kuššát" "kvalitehtta:kvalitehta" "kvantifikáhtor" "kvantitehtta:kvantitehta" "kviteret" "kvohta" "káfe#silon" "káffal" "káhkal" "káhtekismmos" "kámmir" "kámmár" "kánel" "kántor" "kápihttal" "kárven" "kásus" "kávrret" "kávval" "labirinta" "labyrinta" "ladni" "lakta#partihkkal" "laktin" "lappe#kodisilla" "laser" "lassi#árvo#divat" "lasttat" "lađan" "lađas#juolggat" "lađas#juolggat" "leaggán" "leana#dáiddár" "ledjon" "legitimitehta" "leibor" "leksikon" "lektor" "lektoráhta" "liegga#áibmo#rusttet" "liekkan" "liekkas#mihttár" "lievde#njaman" "lievla#njaman" "lieđđe#širan" "lihpar" "lihtar" "lihtor" "lihttar" "lihtter" "lihtto#stáhta" "liidna#kláva" "liige#befála" "liige#modula" "likten#heavval" "likviditehta" "linddor" "linjen" "linjjá" "linjár" "linnjen" "linnjár" "lisensiáhta" "litnet" "littar" "livat" "livnnet" "livttes#risen" "liántta#bužan" "loabát" "loahppa#kommunikeá" "lodde#virus" "lohkan#ortnet" "lohkir" "lohkke#raban" "lohkkir" "lojan" "lojat" "lokkon" "lokál#kásus" "lotte#gazza#sáhpal" "lottáš" "lovppár" "lovpár" "lovttan" "lovtton" "luffel" "luhkkár" "luhtat" "luhtehas#čukkon" "luhtet" "luksus" "luleš" "lummor" "luohkká#skihpár" "luohpet" "luoimman" "luojan" "luosat" "luossa#veajet" "luoste#sáhpán" "luosttat" "luotne#gáffal" "luottut" "luovat" "luovddat" "luovvar" "luovččan" "luovččan#šluppot" "luođđa#doalan" "luođđa#láger" "lutton" "luvddon" "lyra" "ládjo#gahpir" "láfol" "láfon" "láger" "lágut" "láhken" "láhkán" "láhten" "láiddon" "láiddot" "láidon" "láidun" "láikkan" "láitta#heavval" "láittan" "láittán" "láittár" "láktor" "lámbor" "lánnot" "lántor" "lánuorat" "láse#raban" "láser#čálán" "láskut#kartotehka" "láttat" "láttat" "láttán" "lávet" "lávgo#lovtton" "lávkkon" "lávllon" "lávot" "lávár" "láđđe#muzet" "láđđe#čáhpot" "lášmmut" "magnehta" "majestehta" "majora" "majoritehta" "mammon" "manager" "mandel" "mandáhta" "manin" "manin" "manna" "mano#mehtar" "maori#álbmot" "maraton" "marmor" "martihkkal" "maskulinitehta" "master" "matemátihkka" "matrikkel" "matrikkel#nummar" "maŋŋe#bismmar" "maŋŋe#stávval" "maŋŋe#áksil" "maŋŋe#ánnuitehta" "maŋŋe#šelggon" "maŋŋeš" "maššir" "meahcce#luovvar" "meahcce#lávet" "meahcce#váran" "meahcet" "meahcit" "meaisil" "meargŋun" "mearra#goaskin" "mearra#háskil" "mearra#álbmot" "meassár" "meađđen" "meaštár" "mediateahka" "mediatehka" "medieteahka" "megon" "mehtar" "mehter" "meinnet" "meisset" "mekanihkkár" "meren" "meres" "merkkon" "messet" "mettar" "miehte#gieđa#geavat" "miel#duopmár" "miel#eaiggát" "miella#vádjet" "miese#gahpir" "miestta#vizar" "mieđut" "mihttár" "mikro#botkkán" "mikro#doaimmár" "miktam" "milli#mehtar" "milli#mehter" "minikumma" "minister" "minoritehta" "moarrun" "modalitehta" "modernitehta" "modifikáhtor" "modula" "modus" "mohtor" "mohtor#crossa" "mohtor#liekkan" "moivvár" "moksin" "molon" "molssa#gákkan" "molsson" "molybden" "monin" "monin" "morddár" "mordár" "mosat" "moto#crossa" "moxa" "muffa" "muhke#biđggon" "muhkke#bulkor" "muhtor" "muhtter" "muito#nummir" "mulggon" "muohta#skohter" "muohta#skuhter" "muolddat" "muorra#faskkon" "muorra#goarvvet" "muorra#guppol" "muorra#ipmil" "muovje#jieret" "muoŧáš" "muoŧŧal" "murdin#molsson" "museum" "musihkkár" "muslim" "muzet" "muzet#čuoivvat" "muđon" "myhta" "myrra" "myrrá" "mádjit" "máhkan" "máhta" "máiddon" "májor" "máles#risen" "málgor" "málljar" "málár" "mámmon" "mándel" "mánus" "máran" "márbmor" "márffon" "márgár" "márkan" "márkan" "máron" "másomman" "máttil" "máđir" "naleš" "namma#gilkor" "namma#láhpan" "namma#láhpat" "nannán" "našunal#teáhter" "neahpát" "nealggár" "neavttár" "neillet" "nelet" "nelet" "nelot" "nenetsa" "netto#rehket" "nieida#gearret" "nieida#lihtor" "nieida#sahpal" "nieiddas#nisson" "nihkkel" "nihppel" "nii0kun" "niito#sáhpal" "niito#sáhpán" "nirbbet" "nisson" "nissun" "nivssat" "njalddán" "njaman" "njamat" "njeahcet" "njealje#juvllat" "njealje#čiegat" "njealjit" "njeccon" "njelot" "njiezat" "njigan" "njigon" "njiman" "njoalve#láger" "njoammil" "njoazan" "njolon" "njomon" "njozon" "njuikkon" "njulggot" "njunne#duhpát" "njuolggo#golmma#čiegat" "njuolggo#sátne#ortnet" "njuolggut" "njuorat" "njuorddut" "njuorjjo#čázet" "njuorjjot" "njuovan" "njuovvan#rusttet" "njuovčča#lieđat" "njuovčča#lieđat" "njuozat" "njurggan" "njurggon" "njuvddán" "njuvvat" "njágan" "njáhco#sabet" "njáhco#suohpan" "njáhka#veajet" "njálbme#fidjol" "noahtal" "nohta" "nomen" "nomináhta" "notáhta" "novrrán" "nuhtat" "nuhtot" "nulpo#gahpir" "nummar" "nummir" "nummár" "nuorta#gáiskkit" "nuorttut" "nuvan" "nuvttat" "nuvttot" "nábor" "nábot" "nábár" "náhpol" "náhpul" "náhpur" "nállo#láger" "náskál" "náste#finddár" "návet" "oaffar" "oagan" "oaive#gávpot" "oaive#ipmil" "oaive#isit" "oaive#joran" "oaive#skuvrin" "oaivil" "oales#heavval" "oalge#doalan" "oapman" "oarjel#sámegiel#arena" "oarján" "oassá#lasti" "oaván" "obba#bihppor" "obba#gárdin" "obba#rehket" "obersta" "observatora" "ogon" "ohter" "oiddot" "oidno#vihtan" "okkon" "oksygen" "oktaedar" "okto#ealit" "okto#orut" "olles#čoahkkin" "ollut" "ollut" "olmmoš#joren" "olmmoš#joren" "olmmoš#jorán" "olssot" "olus" "olut" "olut" "omen" "omman" "opera" "operáhtor" "opmir" "oppa#tráilar" "oppal" "oppas#rievttat" "orakel" "orbbeš" "orbbeš#goartil" "ordel" "ordil" "orgel" "orgil" "orrit" "ortnet" "orut" "oskál" "otnáš" "ovda#gáffal" "ovda#gávpot" "ovda#ánnuitehta" "ovda#šelggon" "ovddas#rohkos" "ovsttán" "ovtta#iđot" "ovtta#iđot" "ovttas#doaibman#arena" "ovttas#eaiggát" "ovttet" "ođat" "ođut" "paradiijás" "paradiás" "paradoksa" "parlamentarihkkár" "parlamentihkkár" "partihkkal" "parábel" "passivitehta" "person#nummir" "philosophicum" "pinakoteahka" "plakáhta" "plenum" "pohtehtos" "poles" "poles#kámmir" "politi#avokáhta" "politihkkar" "politihkkár" "pollen" "preassa" "predikáhta" "predikáhtor" "prioritehta" "priváhta" "proavás" "proavás" "produktivitehta" "profehta" "professor" "professoráhtta" "projektor" "promilla" "pronomen" "prorektor" "proseassa" "proselyhtta" "prosessor" "purpur" "pyramida" "pássár" "raban" "rabas#čoahkkin" "rabárber" "radiáhtor" "radiál#láger" "ragat" "rahpot" "ravddat" "ravggon" "realitehta" "refleaksa#veahčir" "regressáhta" "reahka#jálás" "reahpen" "reaidnár" "reainnár" "reantár" "refereanssat" "referáhta" "regeanta#nummar" "regel" "reguláhtor" "rehket" "rekambio#rehket" "rekel" "rektor" "rektáŋgel" "relatiiva#pronomen" "relativitehta" "reportár" "resiprohka#pronomen" "rettet" "revolver" "revolvár" "revy" "reáktor" "ribat" "ribon" "ridda#sáhpal" "riddo#máđir" "riddár" "rieban" "riehkan" "riehtet" "riejan" "riekte#regel" "rievssat" "rievtti#geavat" "rievvár" "riffal" "riffel" "rigearár" "rihcit" "rihkko#heavval" "rihkon" "riika#ráđđe#adel" "riika#čoahkkin" "riikka#beaive#ortnet" "rikkearár" "ris#váhnen" "ris#váhnen" "risen" "rist#váhnen" "rist#vánhen" "rista#rieban" "rivot" "rivttár" "rivut" "roabát" "roahkan" "roahnit" "roamše#jierit" "roatnet" "rockár" "rogon" "rohkkil" "rohkos" "rohkot" "rohpe#geaigán" "rohto#gaccet" "rohto#gaccet" "rohto#máđir" "rohto#vizar" "rohtor" "roibbon" "rokkan" "roman" "romani#álbmot" "romat" "ronnet" "rosgeret" "rosttot" "rottet" "rubel" "ruhkos" "ruhmut" "ruivvan" "rukses#feber" "rukses#guškil" "rukses#luovvar" "rukses#rieban" "rukses#ruoivil" "rukses#sinut" "rukses#sáhpán" "rulla#láger" "rullit" "ruohkan" "ruohtta#eahket" "ruoinnan" "ruoinnat" "ruoivil" "ruossa#riddár" "ruossa#rieban" "ruovde#gulmmet" "ruovde#gákkan" "ruovde#máđe:ruovde#máđe" "ruovssut" "ruovtto#goatnil" "ruovttot" "ruovttu#divššár" "ruođat" "ruoške#mándel" "ruošša#gearvil" "ruošša#guovssat" "ruošša#njoammil" "ruošša#állat" "ruošša#állat" "ruppal" "rusen" "rusttet" "rutnot" "ruŋkul" "ruškkut" "rábbe#goaskin" "rábit" "rábon" "rábát" "rádje#soalddát" "rádár" "ráhnit" "ráhto#goaskin" "ráiggan" "rájan" "rájus#kartotehka" "rámmát" "ránan" "ránat" "rándat" "ránes#beštor" "ránes#háigir" "ránes#livkkár" "ránes#rieban" "ránes#sáhpán" "ránsel" "ránsos" "rántet" "ráppár" "rásse#lohkko#vizar" "rásttes#vizar" "rátno#gođđin#stuolet" "rátno#stuolet" "rávdnje#aggregáhta" "rávnnut" "rávrran" "rávál" "ráđđe#dagat" "ráđđe#čoahkkin" "sabet" "sabit" "safira" "sahen#rusttet" "sahán#rusttet" "sal#biehtár" "sal#pehtter" "sallit" "sallit" "saláhta" "sampel" "sardonyksa" "sarrit" "sarrit" "sasttet" "savvon" "seagan" "seahkka#njurggan" "seahkot" "seaibbat" "seakka#gorddet" "seakka#sáhpal" "seakŋáš" "searvo#goazan" "seasan" "seattal" "seavdnjat" "seavnnját" "seaŋga#nisson" "seder" "sehpet" "seivvon" "sekel" "sekkor" "sektor" "seller" "selota" "semi-tráilar" "senet" "senet" "senior" "sennet" "sensitivitehta" "senti#mehtar" "senti#mehter" "senáhta" "sepmon" "septeamber" "septeambár" "serrat" "sesam#siepman" "seđel" "siepman" "sierat" "sierra#oaivil" "sierrán" "sierát" "siessal" "siffar" "sihkkel" "sihkon" "sihkor" "siidagas#vuoján" "siidda#isit" "siido#šelggon" "siiggát" "silan" "silar" "silon" "sirkil" "sirkus" "sirot" "sirot" "sirát" "sis#bandy" "sis-bandy" "siste#suorpmat" "sisttet" "sitara" "sitron" "sitáhta" "sitáhtta" "sivii0la:sivij'la" "sivjjot" "sivjjot" "sivnnát" "skabilken" "skabus#risen" "skarlagen" "skeaikkan" "skeaŋkár" "skeijár" "skerttet" "skievttár" "skiffar" "skihkár" "skihpár" "skilan" "skillet" "skirttet" "skoaran" "skoarkil" "skoavit" "skohtal" "skohter" "skohttal" "skoret" "skovlot" "skreaddár" "skruvva#bonjan" "skruvva#doalan" "skruvva#čárvvon" "skuhter" "skuhttár" "skuibor" "skumot" "skuoggir" "skuoggun" "skuoggun" "skuohtal" "skupmot" "skurbban" "skurbbet" "skurvvát" "skuter" "skuvla#skihpár" "skádja#seasan" "skáhčir" "skájan" "skárbban" "skárben" "skávval" "skávžžet" "smaragda" "smarágda" "smeargil" "smávva#boargár" "snelkkon" "snielut" "snihkkár" "snihppar" "sniiggár" "snijkkár" "snuiba#gahpir" "snuohtar" "snuolggár" "snuvssa" "snuđđor" "snáhpot" "snáhput" "snárket" "snávggut" "soabat" "soadje#sáhpán" "soahke#sáhpán" "soahte#soalddát" "soalddát" "soande#geasehan#bulkor" "soavvil" "soađan" "sohken" "soidnár" "solidaritehta" "solon" "sosial#demokráhta" "sotkkon" "sovkken" "spanut" "spažut" "speadjal" "speadjár" "speallan" "speisse#dálar" "speisset" "spektra" "spenáhta" "spetakkel" "spierta#čáhput" "spihkár" "spijkkár" "spináhta" "spivkkár" "spoavár" "sponsor" "sponta#heavval" "spáillit" "sruva#bonjan" "sráŋga#spihkár" "sráŋga#spiikkár" "stabilitehta" "stadi" "stadion" "stahtor" "stahtus" "stajár" "stalin#orgel" "standárden" "steaika#oapman" "stealle#nihppel" "steampal" "steampil" "steiken#termo#mihttár" "stellet" "stempel" "stetoskohpa" "stevdne#vihtan" "stevnnet" "stevvel" "stihka#gálssot" "stihka#gálssot" "stihká#gálssot" "stihká#gálssot" "stipendiáhta" "stivrra#čoahkkin" "stivrran" "stivrrár" "stoagan" "stoahčat" "stoahčet" "stoahčet" "stoavkkan" "stobe#raban" "stohpo#ortnet" "stokk#áŋkor" "stuora#háskil" "stuorat" "stuorra#geavjjat" "stuorra#gávpot" "stuorra#háskil" "stuorra#máđir" "stuorra#neillet" "stáhkkár" "stáhta" "stáhta#advokáhta" "stáhta#borgár" "stáhtus" "stáidnár" "stáinnat" "stáinnir" "stálle#doalan" "stálo#bárggeš" "stámbbut" "stárre#rutnot" "stávval" "stáđut" "subordináhtor" "substituhta" "substráhta" "suhkkol" "suhkol" "sui0te" "suittet" "suittet" "sukkol" "sukseassa" "suksessa" "sulfáhta" "sulin" "suodje#gahpir" "suodjár" "suohkan" "suohkat" "suohkat#risen" "suohpal" "suohpan" "suoidne#spábba#čárvvon" "suoidne#vahát" "suoidne#vahát" "suoivvan" "suojan" "suoksa#čurot" "suoksa#čurrot" "suonat" "suonjan" "suonjar#láger" "suonjir" "suopman" "suorat" "suorit" "suorpmat" "suovva#rieban" "suoŋir" "suvddár" "suvdár" "suverenitehta" "suvvol" "suđi#láttán" "sveisen#boalddán" "svisker" "syhkkel" "sykkel" "synkron#mohtor" "sábbát" "sábel" "sábát" "sádel" "sáfrán" "ságel" "ságge#gahpir" "ságát" "sáhco#dagan" "sáhkel" "sáhkát" "sáhpal" "sáhpel" "sáhpit" "sáhppes#jieret" "sáhpán" "sáhtán" "sákkil" "sákkin" "sálkor" "sálon" "sáme#digge#politihkkár" "sámmál" "sánddat" "sándil" "sáppat" "sáppát" "sárggon" "sátne#ortnet" "sáttat" "sávdnje#heavval" "sávzza#sinut" "sáđgin" "sáŋgár" "sŋiran" "tabernakel" "tableahtta" "tabuláhtor" "taffel" "taiga:tajga" "taksi" "teknihkkár" "telefon#nummar" "telefon#nummir" "telefon#čoahkkin" "tempel" "tempus" "teret" "termostáhta" "terror" "terrárium" "tetraedar" "tevnnet" "teáhter" "tiggár" "tihttel" "timotemos" "tingeltangel" "tomáhta" "topasa" "totem" "trailer" "traktor" "transformáhtor" "transistor" "trasáhta" "trinitrotoluen" "trippel" "triáŋgel" "trompehta" "trumpehta" "tráilar" "tráktor" "tráktáhta" "tulján" "tuljár" "tulját" "tuohpis" "tuollár" "turbo#mohtor" "turnus" "táhka" "táhkkal" "távval" "uksa#bearpmet" "ulbmil" "unduláhta" "universitehta" "unnit#álbmot" "upmol" "urbil" "urbán" "urmáhkár" "ustit" "uvssot" "uđámat" "vadnin" "vahát" "vajahas#gorddán" "valat" "valljivuođa#ortnet" "valmue#siepman" "valuhta" "varit" "varit" "variábel" "variáhtor" "varra#deaddo#mihttár" "varra#heahpat" "veabel" "veahkke#divššár" "veahkke#professor" "veahkkár" "veahčir" "veaike#boson" "veajet" "veaksel" "veaksil" "veallan" "veambil" "vearret" "vearro#livnnet" "vearro#martihkkal" "vearál" "veattat" "veattán" "vehikkel" "veivár" "veksel" "vektor" "velositehta" "ventiila#lovttan" "venzzon" "verrát" "vevvel" "veđor" "videoteahka" "viehkat" "viehta" "vielggut" "vieljaš" "viellja#álbmot" "viesso#hoaiddár" "viesso#hoiddár" "viesso#sáhpán" "vihtan" "viissár" "viisár" "viivvut" "vilges#bihppor" "vilges#bohppel" "vilges#háigir" "vilges#loppan" "vilges#luovvar" "vilges#máđir" "vilges#sennet" "vilges#sennet" "vilgon" "vintán" "viskositehta" "vispil" "visppon" "vissir" "visttan" "vizar" "viđa#čiegat" "viŋkil" "volta#mihttár" "vuhpon" "vujon" "vuobirs" "vuobis" "vuohes" "vuohtan" "vuohtan" "vuoidan#nihppel" "vuoiddas#božán" "vuoigatvuođa#kánsler" "vuoigŋan" "vuojahan#rusttet" "vuoján" "vuokta#boršta#doalan" "vuokta#gaccet" "vuokta#gaccet" "vuokta#láfol" "vuolahas#doaján" "vuolan" "vuolle#nohta" "vuopman" "vuorjjan" "vuorjjat" "vuoste#gieđa#geavat" "vuosttut" "vuostá#heavval" "vuovddit" "vuovde#gaccet" "vuovde#gaccet" "vuovde#godde#sáhpán" "vuovde#gáiskkit" "vuovde#sáhpal" "vuovde#sáhpán" "vuovde#veasen" "vuovde#vizar" "vuođđo#isit" "vuskkon" "vádjit" "vádjit" "váhkar" "váhkol" "váhnen" "váhttar" "váhtter" "váibbat" "váibmo#uvssot" "váiddon" "váivván" "válbor" "váldo#guottet" "váldo#ragat" "váldo#suopman" "vánhen" "váran" "várrehus#golmma#čiegat" "várvvár" "váskkir" "vátne#mielat" "vátnen" "váđas" "váđir" "váđot" "web#logan" "áddjot" "áddjut" "ádel" "áhkil" "áhkkut" "áhkkut" "áhkkár" "áhpe#rievssat" "áhttán" "áhččemin" "áibme#sákkan" "áibmo#bismmar" "áiccan" "áide#sáhpal" "áige#dávval" "áige#távval" "áige#čáján" "áinnut" "áiro#hopmir" "ákkil" "áksil" "áktor" "álbmot" "álgo#álbmot" "álin" "állan" "állat" "állat" "álon" "álsset#luovvar" "áltár" "ámmat" "ámmát" "ánnuitehta" "ápmil" "ápmir" "áppes" "áppet" "ápril" "áren" "árggan" "árka#cokkan" "árra#iđit" "árran" "ártnot" "árvo#dávvir" "árvo#ortnet" "ásat" "ásen" "ásii" "ásii" "ássi" "ávggos" "ávgos" "ávil" "ávjjur" "ávskár" "ávvir" "áŋkor" "østrogen" "č.ortnet" "čalbme#alán" "čalbme#oaidno#vihtan" "čalmme#oaidno#vihtan" "čalán" "čanan" "časkin#váiddon" "časkkan" "čavil" "čavččat" "čađan" "čeabet" "čeabet#njárččet" "čeabát" "čeahcet" "čeahcit" "čearpmat" "čearret" "čearret" "čearrit" "čeaskkut" "čeavllit" "čelččen" "čerggon" "čeŋkkeš#goartil" "čiegus#oaivil" "čieh#gahpir" "čiehka#dagan" "čiekčan#sabet" "čiekčár" "čielge#doalan" "čitna#hydráhta" "čiŋkkon" "čoahkkin" "čoahkkin#givssár" "čoahkkin#ortnet" "čoahkkár" "čoakkán" "čoakkán" "čoarve#heavval" "čoaskin" "čoavdda#bonjan" "čoavjjet" "čogat" "čohkkun#doalan" "čolon" "čorggut" "čuget" "čukkon" "čulggon" "čunu#goallár" "čuohpan" "čuoigan#sabet" "čuoiggan" "čuoih#gahpir" "čuoivvat" "čuojan" "čuolan" "čuonan" "čuorbban" "čuorggat" "čuorggut" "čuotnan" "čuovga#dávval" "čuovga#gilkor" "čurot" "čurrot" "čuvde#goartil" "čužot" "čábbon" "čáhce#bulkor" "čáhce#crossa" "čáhce#fápmo#rusttet" "čáhce#njaman" "čáhce#sabet" "čáhce#sáhpán" "čáhce#viehkat" "čáhce#ásat" "čáhpot" "čáhppes#bihppor" "čáhppes#dávval" "čáhppes#gaccet" "čáhppes#gaccet" "čáhppes#háigir" "čáhppes#jierit" "čáhppes#rieban" "čáhppes#vizar" "čáhppes#váđot" "čáhput" "čáihne#gaccet" "čálat" "čálggat" "čálgo#ortnet" "čálán" "čám#bohkal" "čám#bokkal" "čáppon" "čárvvon" "čázet" "čázit" "šealggut" "šeaman" "šelges#čuoivvat" "šelggon" "šibit" "šiiva#goazan" "šilljo#čuččot" "šilljo#čuččot" "širan" "šleaŋga#čuoivvat" "šlembbon" "šleđggon" "šleŋggon" "šliip0pár" "šlimir" "šlipsa" "šloahpar" "šlohtor" "šlubbo#oaivvat" "šluppot" "šlámbor" "šláŋŋa#čárvvon" "šoaran" "šoavkkut" "šolár" "šombbár" "šođbbut" "šuokŋa#gáffal" "šuvon" "šáhčir" "šávan" ; # in singular, Nom=Gen=Acc. The C-final ones are poetic short genitives # for the GAHPIR nouns, the V-final ones are either STAHTA ones or they # are III-II GOAHTI ones (the last group has not been systematically added) # Sets for lexeme homonymy # ------------------------ # These can be both N and Po: LIST NOUN-PO = "áigi" "gaskan" "gaskka" "gaskkas" "guovddáš" "ovddas" "vuostá" ; # Not in use because for prefer lex to Der-rule: #LIST NOUN-NOT-VERB = "bivdo#neavvu" "mihtto#mearri" "oahppo#neavvu" ; # alit vs. allat Comp Attr LIST ALLAT = "boazo#lohku" "dáidda#oahpahus" "dássi" "divišuvdna" "dutkan" "eallin#dássi" "gealdda" "gráda" "ieš#mássa" "julev#sáme#giel#oahppu" "lohku" "oahppa" "oahppo#lágádus" "oahppu" "oahpahus" "oahppo#ásahus" "oahppo#dássi" "oahppo#institušuvdna" "oahppo#fálaldat" "oahppat" "skuvla" "duodje#oahppu" "sápmi" "lávda#oahppo#fálaldat" "virgi" ; # Nouns for "bohtat" # - - - - - - - - - LIST BOHTAT-NOUN = "bálká" "áite#uksa" "bunci" "dáigi" "fanas" "lássa" "láse" "luŋka" "stohpo#uksa" "uksa" "viesso#uksa" "vanca" ; # No need for the set for "guovddáš". Now we have a select-reg.ex-rule for it. But because of the "prefer LEX to Der"-rule, every reading is "guovddáš" N, which is not so bad afterall. # - - - - - - - - - - #LIST GUOVDDAS = "áibmo#media#guovddáš" "Ája#-guovddáš" "ÁJA-#guovddáš" "AV-#guovddáš" "álbmotmeahcce#guovddáš" "álbmot#meahcce#guovddáš" "Álgoálbmot#guovddáš" "álgoálbmot#guovddáš" "bajásšaddan#guovddáš" "bargo#guovddáš" "bálvalus#guovddáš" "bearašsuodjalan#guovddáš" "bivdo#guovddáš" "bargo#eallin#guovddáš" "čoahkke#ássan#guovddáš" "data#guovddáš" "dáhpáhus#guovddáš" "dáidda#guovddáš" "dásseárvo#guovddáš" "dásse#árvo#guovddáš" "dearvvašvuođa#guovddáš" "dearvvašvuođa#dutkan#guovddáš" "dearvvašvuođabálvalus#guovddáš" "dearvvašvuođa#bálvalus#guovddáš" "dieđa#guovddáš" "diehto#bálvalan#guovddáš" "dearvvašvuođadutkan#guovddáš" "diehto#guovddáš" "diehtobálvalan#guovddáš" "diehtojuohkin#guovddáš" "diehto#juohkin#guovddáš" "doaibma#guovddáš" "doaimma#guovddáš" "doavtter#guovddáš" "dokumentašuvdna#guovddáš" "dokumenteren#guovddáš" "drošše#guovddáš" "dutkan#guovddáš" "duodje#gávpe#guovddáš" "duođaštan#guovddáš" "duođaštus#guovddáš" "duodje#guovddáš" "ealáhus#guovddáš" "eamiálbmot#guovddáš" "eamiálbmotdutkan#guovddáš" "eami#álbmot#guovddáš" "eami#álbmot#dutkan#guovddáš" "eanan#guovddáš" "etno#musihkka#guovddáš" "earkebisma#guovddáš" "earke#bisma#guovddáš" "etnomusihkka#guovddáš" "fága#guovddáš" "fáles#guovddáš" "fáles#bivdo#guovddáš" "fierpmádat#guovddáš" "filbma#guovddáš" "gaskkustan#guovddáš" "gádde#guovddáš" "gálvo#guovddáš" "gálvo#lonuhan#guovddáš" "gárgedan#guovddáš" "gávpe#guovddáš" "gávpot#guovddáš" "gelbbolašvuođa#guovddáš" "gelbbolašvuohta#guovddáš" "gealbo#guovddáš" "gieldda#guovddáš" "giellagelbbolašvuođa#guovddáš" "giella#guovddáš" "gili#guovddáš" "gulahallan#guovddáš" ("guovddáš" Loc) "gullo#guovddáš" "guolle#guovddáš" "guorahallan#guovddáš" "hálddahus#guovddáš" "hálddáhus#guovddáš" "hárjehallan#guovddáš" "heahte#guovddáš" "hearge#sáhtto#guovddáš" "julevsáme#guovddáš" "julev#sáme#guovddáš" "konserveren#guovddáš" "kultur#guovddáš" "kultur#-guovddáš" "kultur#suodjalan#guovddáš" "kunddar#guovddáš" "lagas#biras#guovddáš" "lášmmodahttin#guovddáš" "máhtto#guovddáš" "máilmme#guovddáš" "meahcce#guovddáš" "militeara#guovddáš" "miššuvdna#guovddáš" "musea#guovddáš" "nisson#guovddáš" "nuoraid#guovddáš" "oahpahan#guovddáš" "oahpahus#guovddáš" "oahppan#guovddáš" "oahppo#guovddáš" "oahpponeavvo#guovddáš" "oahppo#neavvo#guovddáš" "oaivadan#guovddáš" "opmodat#guovddáš" "ovdánan#guovddáš" "ovddidan#guovddáš" "rehket#doallo#guovddáš" "registreren#guovddáš" "repetišuvdna#guovddáš" "ressursa#guovddáš" "resursa#guovddáš" "sáhtto#guovddáš" "sámi#guovddáš" "sis#guovddáš" "skuvla#guovddáš" "sosiála#guovddáš" "spesialistadoavtter#guovddáš" "spesialista#doavtter#guovddáš" "statistihka#guovddáš" "TE-#guovddáš" "teáhter#guovddáš" "teknologiija#guovddáš" "telegráf#guovddáš" "turista#guovddáš" "váldo#guovddáš" "veahkke#neavvo#guovddáš" "vuovde#guovddáš" ; LIST JUOHKIN-ADV = ("hálddahuslaš" Adv) "geografalaččat" ; LIST JUOHKIN-SUBJ = "eise#váldi" ; LIST JUOHKIN-PASS-SUBJ = "gávdnoštupmi" "eana" "čázádat" "vuoigatvuohta" ; # The LAHKA set family # - - - - - - - - - - LIST LAGA = (".*bargo#lága"r) "spábbačiekčan#lága" ; LIST LAGALAHKA = (".*bargo#láhka"r) "spábbačiekčan#láhka" ; # This is for lága compounds SET LAHKA = (".*#láhka"r) - LAGALAHKA ; # This is a family of sets made to account for the homony between "láhka" and # "lága" in oblique cases. #LIST LAHKA = "aborta#láhka" "adopšuvdna#láhka" "alkohol#láhka" "álkohol#láhka" "alla#skuvla#láhka" "áide#láhka" "Álkohol#láhka" "allaskuvla#láhka" "álbmot#girje#rádjo#láhka" "Álbmot#girje#rádjo#láhka" "Álbmotoadjo#láhka" "Álbmot#oadjo#láhka" "alkohola#láhka" "almennet#láhka" "almmolašvuođa#láhka" "apotehka#láhka" "areála#láhka" "arkiiva#láhka" "áhpenuohtástan#láhka" "áhpe#resursa#láhka" "Áhpe#resursa#láhka" "álbmotoadjo#láhka" "álbmot#oadjo#láhka" "álgo#láhka" "árbe#láhka" "árbe#juohkin#láhka" "árbe#vuoigatvuođa#láhka" "árkiiva#láhka" "árvvoštallan#proseassa#láhka" "ášše#láhka" #"bággo#čađahan#láhka" "bargiid#láhka" "bargobiras#láhka" "bargo#biras#láhka" "bargo#suodjalan#láhka" "bággočađahan#láhka" "bággolonistan#láhka" "bággo#lonistan#láhka" "bággo#lotnun#láhka" "báikenamma#láhka" "báike#namma#láhka" "báike-namma#láhka" "bákte#láhka" "bátnedearvvašvuođabálvalus#láhka" "bátne#dearvvašvuođa#bálvalus#láhka" "biebman#láhka" "biebmo#gálvo#láhka" "biilaovddasvástidan#láhka" "biilaovddasvástádus#láhka" "biila#ovddas#vástidan#láhka" "biila#ovddas#vástádus#láhka" "biras#láhka" "birasdiehtojuohkin#láhka" "biras#diehto#juohkin#láhka" "birasgáhtten#láhka" "bivdo#láhka" "boarásmuvvan#láhka" "boazo#dállo#láhka" "boazodoallo#láhka" "boazo#doallo#láhka" "boazo#láhka" "bodne#nuohtástan#láhka" "buollin#láhka" # "cázádat#láhka" "Čázádat#láhka" "čázádat#láhka" "cázádatmudden#láhka" "cázádat#mudden#láhka" "čázádatmudden#láhka" "čázádat#mudden#láhka" "čázádatreguleren#láhka" "čázádat#reguleren#láhka" "čorbma#láhka" "čujuhan#láhka" #"darfe#loggun#láhka" "dábálaš#oasus#láhka" "dálkkas#láhka" "dásseárvo#láhka" "dásse#árvo#láhka" "dávda#láhka" "deanu#láhka" "dearvvašvuođabargiid#láhka" "dearvvašvuođabargii#láhka" "dearvvašvuođa#bargiid#láhka" "dearvvašvuođa#bálvalus#láhka" "dearvvašvuođa#láhka" "dearvvašvuođabálvalus#láhka" "dearvvašvuođaregisttar#láhka" "dearvvašvuođa#registtar#láhka" "digge#láhka" "digge#dikšo#láhka" "digge#logahan#láhka" "divat#láhka" "divššohas#láhka" "divššohas#dearvvašvuođa#láhka" "divššohas#vuoigatvuođa#láhka" "divššohas#vuoigatvuođa#láhka" "doallo#láhka" "duođa#láhka" "duopmo#stuollo#láhka" "duottar#láhka" "duopmostuollo#láhka" #"elliid#suodjalan#láhka" "elliid#suodjalus#láhka" "eana#láhka" "eanadat#láhka" "eanajuohko#láhka" "eanan#láhka" "eanadoallo#láhka" "eanandoallo#láhka" "eana#doallo#láhka" "eana#hálddašan#láhka" "eana#juohkin#láhka" "eana#juohko#láhka" "eana#juohkin#láhka" "eanavuovdin#láhka" "eananvuovdin#láhka" "eana#vuovdin#láhka" "eanan#vuovdin#láhka" "eanansuodjalan#láhka" "eanasuodjalan#láhka" "eana#suodjalan#láhka" "eana#vuovdin#láhka" "eanan#vuovdi#láhka" "eatnan#láhka" "eatnandoallo#láhka" "eatnansuodjalan#láhka" "eatnanvuovdin#láhka" "elliidsuodjalan#láhka" "Ena#láhka" "energi#láhka" "energiija#láhka" "EU-#láhka" #"fáles#láhka" "fápmudan#láhka" "fápmudusa#láhka" "fápmudus#láhka" "feastonuohttefanas#láhka" "feasto#nuohtte#fanas#láhka" "fitnodat#láhka" "Finnmárkku#láhka" "Finnmárko#láhka" "friddjasuohkan#láhka" "friddja#suohkan#láhka" "Frostadigge#láhka" "Frosta#digge#láhka" "fuođđo#láhka" "fuođđuid#láhka" #"gádde#láhka" "gádde#rievdan#láhka" "gávpot#láhka" "gazza#láhka" "geahččo#láhka" "geaidno#láhka" "geaidnojohtolat#láhka" "geaidno#johtolat#láhka" "gearggusvuođa#láhka" "gieldda#dearvvašvuođa#bálvalus#láhka" "gielda#láhka" "gieldda#láhka" "giella#láhka" "gilialmennet#láhka" "gili#almennet#láhka" "gilioppalašeana#láhka" "girko#láhka" "golle#láhka" "gonagas#láhka" "guladigge#láhka" "guolástan#láhka" "guolástus#láhka" "guolle#láhka" "guolle#dávda#láhka" "guollebiebman#láhka" "guolle#biebman#láhka" "guolledávda#láhka" "háhkankonsešuvdna#láhka" "háhkan#konsešuvdna#láhka" "hálddahus#láhka" "hálddáhus#láhka" "hálddašan#láhka" "hápman#láhka" "heaggadieđuid#láhka" "heagga#dieđuid#láhka" "heaittihan#láhka" "huksen#láhka" "huksen#sadje#láigo#láhka" "ii-#vealahan#láhka" "industrikonsešuvdna#láhka" "industri#konsešuvdna#láhka" "iskkadan#láhka" #"jávrebivdo#láhka" "jeagge#láhka" "joatkkaoahpahus#láhka" "joatkka#oahpahus#láhka" "joatkkaskuvla#láhka" "joatkka#skuvla#láhka" "johtolat#láhka" "juogadan#láhka" "juohkin#láhka" #"konkursa#láhka" "konsešuvdna#láhka" "konsešuvnna#láhka" "kriminal#láhka" "kultur#ieš#stivren#láhka" "kulturmuito#láhka" "kultur#muito#láhka" "kultur#muito#gáhtten#láhka" "kvárcakonsešuvdna#láhka" "kvárca#konsešuvdna#láhka" #"lassi#láhka" "lassi#sáme#láhka" "lavdnjeloggun#láhka" "lavdnje#loggun#láhka" "lágalaš" "láhka" "láhka#namahus" "láigodálolaš#láhka" "láigo#dálolaš#láhka" "lihtto#láigohan#láhka" "litnet#láhka" "luodda#láhka" "luome#láhka" "luonddu#dállo#láhka" "luonddugáhtten#láhka" "luonddu#gáhtten#láhka" "luonddu#girjáivuođa#láhka" "luondduresursa#láhka" "luonddu#resursa#láhka" "luonddusuodjalan#láhka" "luonddu#suodjalan#láhka" "luonddusuodjalus#láhka" "luonddu#suodjalus#láhka" "luonddušláddjivuođa#láhka" "luonddu#šláddjivuođa#láhka""luopmo#láhka" "luossa#láhka" "luossa#bivdo#láhka" "luossaguolle#láhka" "luossa#guolle#láhka" "láhka#ásahus" #"mákso#láhka" "mánáidáittardan#láhka" "mánáid#áittardan#láhka" "mánáidgárde#láhka" "mánáid#gárdde#láhka" "mánáid#gárde#láhka" "mánáid#láhka" "mánáidsuodjalusbálvalus#láhka" "mánáid#suodjalan#láhka" "mánáid#suodjalus#láhka" "mánáidsuodjalus#láhka" "mánáid#suodjalus#bálvalus#láhka" "meahccegeavahan#láhka" "meahcce#geavahan#láhka" "meahcce#láhka" "meahcce#kommišuvdna#láhka" "meahccemohtorjohtolat#láhka" "meahcce#mohtor#johtolat#láhka" "mearka#láhka" "mearraguolástan#láhka" "mearra#guolástan#láhka" "mearraguovllu#láhka" "mearra#guovllu#láhka" "mearraresursa#láhka" "miella#dearvvašvuođa#láhka" "mielladearvvašvuođa#láhka" "miella#dearvvašvuođa#dikšun#láhka" "miella#dearvvašvuođa#dikšun#láhka" "minerál#láhka" "minerála#láhka" "mohtorfievrojohtolat#láhka" "mohtorjohtalus#láhka" "mohtor#johtalus#láhka" "mohtorjohtolat#láhka" "mohtor#johtolat#láhka" "molsun#láhka" "mudden#láhka" "muito#láhka" #"namma#láhka" "nággo#láhka" "našunála#láhka" "neavva#láhka" "njuoskaguolle#láhka" "njuoska#guolle#láhka" "Norgga#láhka" "nuoskkidan#láhka" "nuppástus#láhka" #"oahpahalli#láhka" "oahpahan#láhka" "oahpahus#láhka" "oahpo#láhka" "oahppo#láhka" "oasus#láhka" "oktasaš#sáme#láhka" "olgunastin#láhka" "oljo#ohcan#láhka" "olmmošvuoigatvuođa#láhka" "olmmoš#vuoigatvuođa#láhka" "oktasašsáme#láhka" "olgo#áibmo#láhka" "oljoohcan#láhka" "opmodat#vearro#láhka" "ovtta#dássásašvuođa#láhka" "ovttas#eaiggáduššan#láhka" "ovttas#eaiggáduššan#láhka" "ozo#vuoigatvuođa#bákte#láhka" #"pasieantavuoigatvuođa#láhka" "pasientavuoigatvuođa#láhka" "pasienta#vuoigatvuođa#láhka" "pateanta#láhka" "Personsuodjalanriekte#láhka" "Person#suodjalan#riekte#láhka" "petroleum#láhka" "plána#láhka" "persovdna#bajás#čuvgehus#láhka" "persovdna#bajás#čuvgen#láhka" "priváhta#láhka" "priváhtaskuvla#láhka" "priváhta#skuvla#láhka" #"ráđđen#láhka" "ránnjá#láhka" "ráŋggáštan#láhka" "ráŋggáštus#láhka" "rávisolbmuidoahpahus#láhka" "rávis#olbmuid#oahpahus#láhka" "reastaluvvan#láhka" "rehketdoallo#láhka" "rehket#doallo#láhka" "resursa#láhka" "resurssa#geavahan#láhka" "revisor#láhka" "riekte#láhka" "riektedikšo#láhka" "riekte#dikšo#láhka" "riekteveahkke#láhka" "riekte#veahkke#láhka" #"sáiva#bivdo#láhka" "sáiva#bivdo#láhka" "sáivaguolle#láhka" "sáiva#guolle#láhka" "sáiva#guolle#bivdo#láhka" "sálte#čáhce#bivdo#láhka" "sáme#digge#láhka" "sáme#láhka" "Sámedikke#láhka" "Sámedigge#láhka" "Sáme#digge#láhka" "sáme#digge#láhka" "sáme#giella#láhka" "sámi#láhka" "sámi#digge#láhka" "searvan#láhka" "sektor#láhka" "servituhtta#láhka" "sierra#láhka" "skábmamánovuođđo#láhka" "skábma#máno#vuođđo#láhka" "skuvla#láhka" "smávvafuođđuid#láhka" "smávva#fuođđuid#láhka" "soahpameahttunvuođa#láhka" "sosiála#láhka" "sosiál#láhka" "sosiála#bálvalus#láhka" "sosiálbálvalus#láhka" "Sosiálbálvalus#láhka" "sosial#bálvalus#láhka" "sosiál#bálvalus#láhka" "sosiála#bálvalus#láhka" "spesialista#dearvvašvuođabálvalus#láhka" "spesialista#dearvvašvuođa#bálvalus#láhka" "stáhtaboargár#láhka" "stáhta#borgár#láhka" "stáhta#borgár#riekte#láhka" "stáhtaborgárrievtti#láhka" "stáhtafitnodat#láhka" "stáhta#fitnodat#láhka" "suodjalan#láhka" "suohkan#láhka" "suohkan#dearvvašvuođa#láhka" "suorge#láhka" #"truvdnoárbe#láhka" "truvdno#árbe#láhka" "tuollu#láhka" "vahát#buhtadus#láhka" "varasguolle#láhka" "varas#guolle#láhka" "válga#láhka" "várre#láhka" "vearrodahko#láhka" "vearrodáhkko#láhka" "vearro#dahko#láhka" "vearro#láhka" "vearro#máksin#láhka" "viessosadjeláigo#láhka" "viesso#sadje#láigo#láhka" "vuođđo#láhka" "vuollástan#láhka" "vuođđoskuvla#láhka" "vuođđo#skuvla#láhka" "vuođđo#skuvlla#láhka" "vuovdedoallo#láhka" "vuovde#doallo#láhka" "vuovde#gáhtten#láhka" "vuovde#geavahan#láhka" "vuovdesuodjalan#láhka" "vuovde#suodjalan#láhka" "vuovdegáhtten#láhka" "vuovde#láhka" "vuovdevuovdin#láhka" #"1830-#láhka" "1842#-láhka" "1854#-láhka" "1863#-láhka" "1871#-láhka" "1883#-láhka" "1888#-láhka" "1888-#láhka" "1899-bivdo#láhka" "1899-#láhka" "1899#-láhka" "1830#-láhka" "1863-#láhka" "1888#-láhka" "1897#-láhka" "1899#-bivdo#láhka" "1902#-láhka" "1902-#láhka" "1905#-láhka" "1920-várre#láhka" "1920#-várre#láhka" "1933#-láhka" "1933-#láhka" "1951#-láhka" "1964#-láhka" "1964-#láhka" "1965#-láhka" "1965-#láhka" "1972#-láhka" "1975#-láhka" "1975-#láhka" "1975#-várre#láhka" "1975-várre#láhka" "1978#-láhka" "1978-#láhka" "1978#láhka" "1981#-láhka" "1992#-láhka" "§1933#-láhka" ; LIST LAHKA-MOD = "almennet" "almmolašvuođa" "apotehka" "arkiiva" "áhpenuohtástan" "álbmotoadjo" "bargi" "bargo#biras" "báike#namma" "bákte" "bátnedearvvašvuođa#bálvalus" "bivdo" "boazodoallo" "čázádat" "dálkkas" "dásseárvo" "deatnu" "dearvvašvuođa#bargi" "dearvvašvuohta" "dearvvašvuođa#fitnodat" "dearvvašvuođabargiid#láhka" "dearvvašvuođa#registtar" "divššohas#vuoigatvuohta" "doaibmi" "eana" "eanasuodjalan" "eanavuovdin" "elliid#suodjalan" "energi" "fápmudus" "fápmudus" "Finnmárko" "friddja#suohkan" "fuođđo" "gávpot" "geaidno" "gearggusvuohta" "gielddadearvvašvuođa#bálvalus" "gielda" "gilioppalaš#eana" "irko" "golle" "guladigge" "guolle#biebman" "háhkan#konsešuvdna" "hálddašan" "heaggadieđut" "huksen" "industri#konsešuvdna" "jávre#bivdo" "joatkkaoahpahus" "johtolat" "konsešuvdna" "kultur#muito" "lavdnje#loggun" "lotnolasealáhusa#bargi" "luodda" "luonddusuodjalus" "luopmo" "luossa" "mánáid#gárdi" "mánáidsuodjalus#bálvalus" "mearraguolástan" "mearra#resursa" "minerála" "mohtorjohtolat" "mudden" "namma" "Norga" "norga" "oahpahalli" "oahpahus" "oahpo" "oassálastin#láhka" "olgunastin" "olmmoš#vuoigatvuohta" "oktasašsáme" "pasienta#vuoigatvuohta" "ráŋggáštan" "resursa#hálddašeapmi" "riekte#veahkke" "sáiva#bivdo" "sámi" "searvan" "sierra" "spesialistadearvvašvuođa#bálvalus" "stáhtaborgár#rievtti" "stáhta#fitnodat" "tuollu" "uhccimusmihtto#njuolggadus" "varas#guolle" "várre" "vearro#dahko" "vearro" "vuođđo" "vuođđo#skuvla" "vuovde#doallo" "vuovde#gáhtten" "vuovde" "1789" "1842-" "1863-" "1888" "1888-" "1899-#bivdu" "1899-" "1920-várre" "1933-" "1965" "1965-" "1975-" "1975-várre" "1978-" ; # This list is for lahka compounds written with two single words LIST LAHKA-ADJ = "boaris" "dálá" "dáláš" "gustojeaddji" "gustovaš" "našunála" "ovdalaš" "sorjjasmeahttun" ("suodjalit" Der/PassL PrfPrc) ; LIST LAHKA-V = "addit" "áimmahuššat" "árvalit" "ásahit" "čállit" "čuovvulit" "čuovvut" "dohkkehit" "gáibidit" "geatnegahttit" "geavahit" "gieđahallat" "jorgalit" "kriminaliseret" "mearridit" "muhttit" "ovddidit" "ráŋggáštit" "viiddidit" ; LIST LAHKA-V-PASS = "atnit" "ásahit" "báhkkodit" "báhkkot" "čállit" "čuoldit" "dadjat" "dahkat" "dohkkehit" "duššadit" "eaktudit" "fámuhuhttit" "geatnegahttit" "jorgalit" "jurddahit" "jurddašit" "kriminaliseret" "mearridit" "muddet" "njulget" "oaivvildit" "rievdadit" "ráŋggáštit" ; # This one works in combination with others, f.in. LAHKA-POST. LIST LAHKA-NOUN = "§" "almmolašvuohta" "eana#girji" "eanan#girji" "eatnan#girji" "čađaheapmi" "fápmudus" "fápmui#boahtin" "gáibádus" "geatnegasvuohta" "geavaheapmi" "gonagas" "hálddašan#geavat" "juksan#mearri" "kap" "kapihtal" "kapihttal" "konvenšuvdna" "láhka#ásahus" "láhkaovda#bargu" "láigohan#vuoigatvuohta" "mearrádus" "njuolggadus" "nr" "paragráfa" "riekte#áddejupmi" "riekte#gáldu" "riekte#geavat" "riekte#subjeakta" "sáme#konvenšuvdna" "vuoigatvuođa#bargu" "vuoigatvuohta" ; # This one does it more likely to be "láhka" in combination with f.i. LAHKA-V: LIST LAHKA-NOUN-SUBJ = "eise#váldi" "guovddášeise#váldi" "stáhta" ; LIST LAHKAGEN-NOUN = "§" "buohkaid#vuoigatvuohta" "cealkka" ("fápmu" Ill)"hápmi" "johtolat#vuoigatvuohta" "kapihtal" "láhka#vuođđu" "ovda#bargu" "rámma" "ráhkkanan#bargu" "ráidu" "sátne#mearkkašupmi" "ulbmil#paragráfa" "vuođđu" "vuođđo#eaktu" "vuolit" "V"; # "vuolit" is an adj. but suit pragmatically to the set. LIST LAHKA-ASAHUS = "alimus#riekti" "Odeldiggi" "Stuoradiggi" "Stuorradiggi" "stuora#diggi" "stuorra#diggi" "vuolle#riekti" ; LIST LAHKA-POST = "bokte" "olis" "mielde" "vuođul" ; SET NOT-LAHKA = N - LAHKA ; # "moalla" not "molla" LIST MOALLA-V = "báhčit" "boahtit" "bidjalit" "coggalit" "čiekčat" "čievččastit" "deaddilit" "dearpalit" "fieraldahttit" "galkat" "gárrut" "joavdat" "loktestit" "nahkehit" "nivkalit" "roaiskalit" "viehkat" ; # when "moalla" Ill # Ostet: LIST OSTEN-NOUN = "náhkki" "siste#náhkki" "sisti" ; # Virgi-sets # - - - - - - LIST VIRGI = (".*assisteanta#virgi"r) "áššemeannudan#virgi" "bagadus#virgi" "bealle#virgi" "besten#virgi" "dieđa#virgi" "DRO-#virgi" (".*dutkan#virgi"r) (".*fága#virgi"r) "giella#virgi" (".*konsuleanta#virgi"r) (".*#bargi#virgi"r) "guođohan#virgi" "guođoheaddje#virgi" (".*ráđđeaddi#virgi"r) "hálddahus#virgi" (".*hoavda#virgi"r) "hovden#virgi" "II-#virgi" (".*jođiheaddji#virgi"r) (".*journalista#virgi"r) "lassi#virgi" (".*bargo#virgi"r) "njunuš#virgi" (".*oahpaheaddji#virgi"r) "oahpaheai#virgi" "oaivadeaddji#virgi" "oalge#virgi" "oasse#virgi" "oččodan#virgi" "rekrutteren#virgi" "prošeakta#virgi" "speasialista#virgi" (".*áhtta#virgi"r) "stipeandiahta#virgi" (".*fálde#virgi"r) ; LIST VIRGI-V = "almmuhit" "árvalit" "ásahit" "beallje#merket" "dagahit" "deavdit" "geahpedit" "gilvalit" "gustot" "gusket" "hálddašit" "heaittihit" "lasihit" "nannet" "ohcat" "ruhtadit" ; LIST VIRGI-ADJ = "almmolaš" "bealle" "bissovaš" "bistevaš" "dieđalaš" "fásta" "girkolaš" ("girku" N* Der1 Der/laš) "hálddahuslaš" "lassi" "mearrideaddji" "rabas" "sadjásaš" "2/3" "7,5" ; # Verbs are in actio: LIST VIRGI-NOUN = ("ásahit" Actio) "bálká" ("deavdit" Actio) "doaibma#gollu" "gollu" ("heaittihit" Actio) "lohku" ("virgái#bidjat" Actio) ; LIST VIRGI-LOC-NOUN = "almmuhus#teaksta" "vuorro#bargu" ; LIST VUODJIN-NOUN = "čáhce#cross" "dáhkádus" "FMX" "mohtor#searvi" "moto#cross" "vuodjin#lohpi" ; LIST VUODJIN-WORD = "biila#vuoddji" "čáhcedrag-#vuoddji" "FMX-#vuoddji" ; # Other compounds and graphemic preferences # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # Now we have a rule with regex. #LIST XDEPARTEMEANTA = "bearaš#departemeanta" "dearvvašvuođa#departemeanta" "departemeanta" "dutkan#departemeanta" "eana#doallo#departemeanta" "eanandoallo#departemeanta" "guolástan#departemeanta" "hálddahus#departemeanta" "kultur#departemeanta" "olgo#riikka#departemeanta" ; #LIST XBEALLE = "ášše#bealle" "badje#bealle" "bálgges#bealle" "bealle" "beroštus#bealle" "biegga#bealle" "čalbme#bealle" "čavčča#bealle" "diibmo#bealle" "doares#bealle" "duon#bealle" "eahket#bealle" "giđa#bealle" "gurut#bealle" "ija#bealle" "jahke#bealle" "mátta#bealle" "mieđa#bealle" "minuvtta#bealle" "norgga#bealle" "nuortta#bealle" "nuorta#bealle" "olgeš#bealle" "olggo#bealle" "ovda#bealle" "ruoŧa#bealle" "ruošša#bealle" "sealgge#bealle" "sis#bealle" "sohka#belle" "suoma#bealle" "Suoma#bealle" "šiehtadallan#bealle" "váidin#vuoste#bealle" "vuodjin#bealle" ; # X side # Now we have a rule with regex. #LIST XBEALLI = "ášše#bealli" "badje#bealli" "bálgges#bealli" "bealli" "beroštus#bealli" "biegga#bealli" "čalbme#bealli" "čavčča#bealli" "diibmo#bealli" "doares#bealli" "duon#bealli" "eahket#bealli" "giđa#bealli" "gulaskuddan#bealli" "gurut#bealli" "ija#bealli" "jahke#bealli" "mátta#bealli" "mieđa#bealli" "minuvtta#bealli" "norgga#bealli" "nuortta#bealli" "nuorta#bealli" "olgeš#bealli" "olggo#bealli" "ovda#bealli" "ruoŧa#bealli" "ruošša#bealli" "sealgge#bealli" "sis#bealli" "sohka#bealli" "suoma#bealli" "Suoma#bealli" "šiehtadallan#bealli" "váidin#vuoste#bealli" "vuodjin#bealli" ; # half of X #LIST XBEALIS = "ášše#bealis" "badje#bealis" "bálgges#bealis" "biegga#bealis" "čavčča#bealis" "diibmo#bealis" "doares#bealis" "eahket#bealis" "giđa#bealis" "gurut#bealis" "ija#bealis" "jahke#bealis" "mátta#bealis" "mieđa#bealis" "norgga#bealis" "nuortta#bealis" "olgeš#bealis" "olggo#bealis" "ovda#bealis" "ruoŧa#bealis" "sis#bealis" "suoma#bealis" "Suoma#bealis" "váidin#vuoste#bealis" "vuodjin#bealis" ; # Now we have a rule with regex. #LIST XNISSON = "badje#nisson" "bargo#nisson" "boazo#doallo#nisson" "eami#álbmot#nisson" "fitnodat#nisson" "gaska#klássa#nisson" "gulaskuddan#bealle" "máttaeamiálbmot#nisson" "nisson" "ruošša#nisson" "sáme#nisson" "sámi#nisson" "siida#guoibme#nisson" "šlávva#nisson" "Šlávva#nisson" ; #LIST XNISU = "badje#nisu" "bargo#nissu" "boazo#doallo#nisu" "eami#álbmot#nisu" "fitnodat#nisu" "gaska#klássa#nisu" "máttaeamiálbmot#nisu" "nisu" "ruošša#nisu" "sáme#nisu" "sámi#nisu" "siida#guoibme#nisu" "šlávva#nisu" "Šlávva#nisu" ; # The girje/girji sets # Now we have a rule with regex. #LIST GIRJI = "ášše#girji" "báike#girji" "beaive#girji" "beavde#girji" "bláđen#girji" "čoahkkin#girji" "dállo#eana#girji" "diehto#girji" "digge#girji" "diehto#girji" "dikta#girji" "duodje#oahppo#girji" "duollo#girji" "duopmo#beavde#girji" "dutkan#beavde#girji" "duopmo#girji" "dutkkos#beavde#girji" "dutkkos#girji" "eaiggáduššan#eana#girji" "eana#girji" "eanan#girji" "fága#girji" "girji" "giddodat#girji" "gili#girji" "girko#girji" "gonagas#eana#girji" "gonagas#girji" "govva#girji" "govva#sátne#girji" "grammatihkka#girji" "jienastan#beavde#girji" "jietna#girji" "justis#beavde#girji" "konfirmánta#girji" "láhka#girji" "láigo#lihtto#girji" "máidnun#girji" "mánáid#girji" "máŋggos#girji" "muitalus#girji" "nákkos#girji" "novealla#girji" "nuoraid#girji" "oahpa#girji" "oahppo#girji" "oasse#girji" "ohcan#girji" "pánta#girji" "pasienta#girji" "rádja#dutkan#beavde#girji" "riekte#girji" "sátne#girji" "skuvla#girji" "teaksta#girji" "universitehta#oahppo#girji" "veahke#girji" ; #LIST GIRJE = "ášše#girje" "báike#girje" "beaive#girje" "beavde#girje" "bláđen#girje" "čoahkkin#girje" "dállo#eana#girje" "diehto#girje" "digge#girje" "diehto#girje" "dikta#girje" "duollo#girje" "duodje#oahppo#girje" "duopmo#beavde#girje" "duopmo#girje" "dutkan#beavde#girje" "dutkkos#beavde#girje" "dutkkos#girje" "eaiggáduššan#eana#girje" "fága#girje" "girje" "giddodat#girje" "eaiggáduššan#eana#girje" "eana#girje" "eanan#girje" "gili#girje" "girko#girje" "gonagas#eana#girje" "gonagas#girje" "govva#girje" "govva#sátne#girji" "grammatihkka#girji" "jienastan#beavde#girje" "jietna#girje" "justis#beavde#girje" "konfirmánta#girje" "láhka#girje" "láigo#lihtto#girje" "máidnun#girje" "mánáid#girje" "máŋggos#girje" "muitalus#girje" "nákkos#girje" "novealla#girje" "nuoraid#girje" "oahpa#girje" "oahppo#girje" "ohcan#girje" "oasse#girje" "pánta#girje" "pasienta#girje" "rádja#dutkan#beavde#girje" "riekte#girje" "sátne#girje" "skovla#girje" "skuvla#girje" "teaksta#girje" "universitehta#oahppo#girje" "veahke#girje"; # Words with a vowel-lowering variant. # Now we have a rule with regex. #LIST EANA = "badje#eana" "boazo#guohton#eanan" "dálve#eana" "dálve#guohton#eana" "eana" "eanan#doallo#eana" "eanan#doallo#-eana" "geasse#eana" "geasse#guohton#eana" "girko#eana" "goike#eana" "guohton#eana" "hávde#eanan" "jeagge#eana" "ládjo#eana" "meahcce#ládjo#eana" "nuorta#eana" "oktasaš#eana" "oktasaš#guohton#eana" "ruovttu#eana" "váhnen#eana" ; #LIST EANAN = "badje#eanan" "boazo#guohton#eana" "dálve#eanan" "dálve#guohton#eanan" "eanan" "eanan#doallo#eanan" "eanan#doallo#-eanan" "geasse#eanan" "geasse#guohton#eanan" "girko#eanan" "goike#eanan" "guohton#eanan" "hávde#eana" "jeagge#eanan" "ládjo#eanan" "meahcce#ládjo#eanan" "nuorta#eanan" "oktasaš#eanan" "oktasaš#guohton#eanan" "ruovttu#eanan" "váhnen#eanan" ; # Now we have a rule with regex. #LIST EAHTTA = "bušeahtta" "identiteahtta" "immuniteahtta" "intraneahtta" "magneahtta" "majesteahtta" "realiteahtta" "relativiteahtta" "seksualiteahtta" "universiteahtta"; #LIST EHTTA = "katekehtta" "minoritehtta" ; #LIST EHTA = "bušehta" "identitehta" "immunitehta" "intranehta" "katekehta" "magnehta" "majestehta" "minoritehta" "realitehta" "relativitehta" "seksualitehta" "universitehta"; # Now we have a rule with regex. #LIST AHTA = "advokáhta" "affrikáhta" "aggregáhta" "apparáhta" "automáhta" "dáhkke#pláhta" "direktoráhta"" "gáhta" "gemináhta" "goden#apparáhta" "govva#apparáhta" "govven#apparáhta" "gullan#apparáhta" "internáhta" "kandidáhta" "klimáhta" "koordináhta" "lisensiáhta" "mandáhta" "notáhta" "olgoriikka#direktoráhta" "pláhta" "plakáhta" "professor#stipendiáhta" "ráđđehus#apparáhta" "referáhta" "ruhta#automáhta" "saláhta" "seaidne#pláhta" "senáhta" "sosial#demokráhta" "spenáhta" "sigareahtta#automáhta" "speallan#automáhta" "spináhta" "stáhta#internáhta" "stipendiáhta" "sulfáhta" "tomáhta" "unduláhta" "váldo#fága#kandidáhta" "vuoššan#apparáhta" "čitna#hydráhta" ; #LIST AHTTA = "advokáhtta" "affrikáhtta" "aggregáhtta" "apparáhtta" "automáhtta" "dáhkke#pláhtta" "direktoráhtta"" "gáhtta" "gemináhtta" "goden#apparáhtta" "govva#apparáhtta" "govven#apparáhtta" "gullan#apparáhtta" "internáhtta" "kandidáhtta" "klimáhtta" "koordináhtta" "lisensiáhtta" "mandáhtta" "notáhtta" "olgoriikka#direktoráhtta" "pláhtta" "plakáhtta" "professor#stipendiáhtta" "referáhtta" "ráđđehus#apparáhtta" "ruhta#automáhtta" "sosial#demokráhtta" "stáhta#internáhtta" "saláhtta" "seaidne#pláhtta" "senáhtta" "sigareahtta#automáhtta" "speallan#automáhtta" "spenáhtta" "spináhtta" "stipendiáhtta" "sulfáhtta" "tomáhtta" "unduláhtta" "váldo#fága#kandidáhtta" "vuoššan#apparáhtta" "čitna#hydráhtta" ; # Verbs that have a GOAHTI/VIVVA and STAHTA variant # Now we have a rule with regex. #LIST EAHKA = "Nasjonal#biblioteahka" "sierra#biblioteahka" ; #LIST EHKA = "Nasjonal#bibliotehka" "sierra#bibliotehka" ; # Now we have a rule with regex. #LIST EANTA = "konsuleanta" ; #LIST ENTA = "konsulenta" ; LIST LEMMA1 = "agi#beaivái" "álbmot" "álggahit" "árran" "beassáš" "boadnji" "boasttuvuohta" "boazo#eamit" "boazo#lohku" "čoahkkin" "čuvla" "dálu#eamit" (".*diibmu"r) "eana#láigo#boahtu" "Elle" "gárren#oaivvis" "gaskka#muddu" "goađe#eamit" (".*kruvdno"r) "guolle#bivdu" (".*gursa"r) "kaleandar" (".*keallir"r) "lihpar" ("[0-9]*-#lohku"r) (".*millu"r) (".*mirko"r) "moattis" "moraš" (".*#crossa"r) (".*muslima"r) "násti" ("*.#násti"r) (".*neavva"r) "njealjádas#kilo#mehter" "nuortta#násti" "oam#bealli" "oppa#lohkái" "ovda#gihtii" (".*rádji"r) "ruvdno" (".*studeanta"r) (".*suoivva"r) "unnit#lohku" (".*valuhtta"r) "vil#bealli" ; # first dictionary form LIST LEMMA2 = ("agi#beaivi" Ill) "álbmut" ("álgga" N* Der1 Der2 Der/heapmi) "ára" ("beassi" Der/Dimin) "boadnjá" "boasttovuohta" "boazo#eapmi" "boazo#loahku" "čoahkki" "čuvlla" "dálu#eapmi" (".*diibmu"r) "eana#láigo#boađđu" "Elli" "gárren#oaivi" "gaskka#muddo" "goađe#eapmi" (".*kruvdnu"r) "guolle#bivddus" (".*#gurse"r) "kaleanddar" (".*keallár"r) "libar" ("[0-9]*-#loahku"r) (".*millo"r) (".*mirku"r) (".*mirkko"r) "moattes" "mora" (".*#cross"r) (".*muslim"r) "náste" (".*#náste"r) (".*neava"r) "njealjáda#skilo#mehter" "nuortta#nástá" "oam#bealle" "ovda#giehta" "oppal#ohki" (".*rádjá"r) "ruvdnu" (".*studenta"r) (".*suoivvan"r) "unnit#loahku" (".*valuhta"r) "vil#bealle" ; # second dictionary form # The second dictionary form # ambigous lemma # - - - - - - - - # ambigous with respect to case, in which case one should not simply remove lemma2 (such as AMB-LEMMA2 Nom could be AMB-LEMMA1 Gen/Acc) LIST AMB-LEMMA1 = (".*Afrihká"r) (".*Amerihká"r) (".*bearal"r) "biibal" (".*bovra"r) (".*fenomena"r) (".*gámmir"r) (".*#guolbba"r) (".*kaleandar"r) "keaissir" "lassá" (".*#lassá"r) (".*kapihtal"r)(".*meašttir"r) "Njuorggán#savvon" (".*partihkal"r) (".*politihkar"r) "savu" "skážir" (".*skibir"r) (".*speajal"r) (".*spigir"r) "varis" (".*#varis"r) ; LIST AMB-LEMMA2 = (".*Afrihkká"r) (".*Amerihkká"r) (".*bearral"r) "biibbal" (".*bovrra"r) (".*fenomen"r) (".*gámmár"r) (".*#guolban"r) (".*kaleanddar"r) (".*kapihttal"r) "keaisár" "lasá" (".*#lasá"r) (".*meaštár"r) "Njuorggán#savu" (".*partihkkal"r) (".*politihkkar"r) "savvon" (".*skihpár"r) "skáhčir" (".*spihkár"r) (".*speadjal"r) "varris" (".*#varris"r) ; LIST LEMMA-ADJ1 = "asehaš" "čáppat" "eahpe#sihkar" "guorus" "geafi" "njálggat" "oppalaš" "sihkar" ; LIST LEMMA-ADJ2 = "aseheapmi" "čáppis" "eahpe#sihkkar" "guoros" "geaffi" "njálggis" "oppal" "sihkkar" ; LIST PROP-OR-NOT1 = "Biera" "borge#mánnu" "bruvssa" "dat" "čižže#boras" "Danmárku#-Norga" "Deanu#čázádat" "Deanu#sápmelaš" "Deanu#šaldi" "Deatnu" "dilli" "duppal#čuokkis" "e-#poasta" "energi#láhka#ásahus" "Gáre-#goaski" "Gáre#goaski" "Gáre-#muoŧŧá" "Gáre#muoŧŧá" "Gáre-#áhkku" "Gáre#áhkku" "Gáre-#oambealli" "Gáre#oambealli" "Gáre-#siessá" "Gáre#siessá" "Guovddáš#bellodat" "Göteborg" "Hammerfeasta" "justis#departemeanta" "justis#ministtar" "lasse#veahkke#doarjja" "lassi#bargu" "Lulli-Norga" "mun" "moai" "mobil#telefovdna" "Návuotna" "Nigá#-Máhtte" "Njávdán#sápmelaš" "Norgga#bealli" "Oarje-Norga" "Olgeš#bellodat" "Ovddádus#bellodat" "Paus" "Piera" "pomor#gávppašeapmi" "riika#rádji" "rolla#stoahkan" "Ruošša" "Ságat#-áviisa" "sáiva#bivdu" "sálaš#hivvodat" "Sállan#nuorri" "Sállan#suolu" "sáme#álbmot" "sáme#fáldi" "sáme#giel" "sáme#giela#oahpahus" "sáme#gielda" "sáme#giella" "sáme#guovlu" "sáme#namma" "Sáme#komitea" "sáme#konfereansa" "sáme#kultuvra" "sáme#oahpahus" "sáme#paragráfa" "Sáme#radio" "sáme#siida#rádjá" "sáme#vearro#ođastus" "sáme#vearro#eana" "sáme#vearro#plakáhtta" "Sáme#viessu" "sáme#-sadji" "Sámi#vuoigatvuođa#lávde#goddi" "Sámi#vuoigatvuođa#lávde#goddi" "sierra#njuolggadus" "Skánit" "suoma#giella" "Suoma#luodda" "Suonjil#sápmelaš" "Trifona" "TV" "Varis#heasta" "VII"; LIST PROP-OR-NOT2 = "Bierra" "Borge#mánnu" "Bruvsa" "Čižže#borra" "Dan" "Danmárku#-Norge" "deanu#čázádat" "deanu#sápmelaš" "deanu#šaldi" "deatnu" "Dili" "Duppal#čuokkis" "E-#poasta" "Energi#láhka#ásahus" "gáre-#goaski" "gáre#goaski" "gáre-#muoŧŧá" "gáre#muoŧŧá" "gáre-#áhkku" "gáre#áhkku" "gáre-#oambealli" "gáre#oambealli" "gáre-#siessá" "gáre#siessá" "guovddáš#bellodat" "Gøteborg" "Hammerfest" "Justis#departemeanta" "Justis#ministtar" "Lasse#veahkke#doarjja" "Lassi#bargu" "Lulli-Norge" ("Mo" Ess) ("Moa" Ill) "Mobil#telefovdna" "Návuonna" "nigá#-Máhtte" "njávdán#sápmelaš" "norgga#bealle" "Oarje-Norge" "olgeš#bellodat" "ovddádus#bellodat" "Pau" "Pierra" "Pomor#gávppašeapmi" "Riika#rádji" "Rolla#stoahkan" "Rušša" "ságat#-áviisa" "Sáiva#bivdu" "Sálaš#hivvodat" "sállan#nuorri" "sállan#suolu" "Sáme#álbmot" "Sáme#fáldi" "Sáme#giel" "Sáme#gielda" "Sáme#giela#oahpahus" "Sáme#giella" "Sáme#guovlu" "Sáme#kultuvra" "Sáme#namma" "sáme#komitea" "Sáme#paragráfa" "Sáme#konfereansa" "Sáme#oahpahus" "sáme#radio" "Sáme#siida#rádjá" "Sáme#vearro#eana" "Sáme#vearro#ođastus" "Sáme#vearro#plakáhtta" "sáme#viessu" "Sáme#-sadji" "sámi#vuoigatvuođa#lávde#goddi" "sámi#vuoigatvuođa#lávde#goddi" "Sierra#njuolggadus" "Skánik" "Suoma#giella" "suoma#luodda" "suonjil#sápmelaš" "Trifon" "tv" "Varis#heasta" ("VI" Ill); LIST GER-NOTV = "barggadit" "bijadit" "čohkkedit" "dagadit" "deaivvadit" "dutkkadit" "geahčadit" "jugadit" "lihkkat" "logadit" "manadit" "njuovadit" "ozadit" "šlivggodit" ; # "bargat" Ger is more likely than "barggadit" Ger, and so on. LIST GIELDA = "fylkka#gielda" "gielda" "guovddáš#gielda" "hálddašan#gielda" "riddo#gielda" "ruovttu#gielda" "sáme#gielda" "Sáme#gielda" "vuotna#gielda" ; # We need this set because there is ambiguity between "gielda"+Gen/Acc and "gieldda"+Nom. LIST GIELDDA = "gieldda" ; LIST SAPMI-PROP-HEAD = "alla#skuvla" "bálvalus#guovddáš" "cup" "data#lávde#goddi" "dearvvašvuođa#dutkan#guovddáš" "doavtter#searvi" "ealáhus#foanda" "eana#hálddahus" "giella#láhka" "giella#lávde#goddi" "giella#ráđđi" "guovddáš" ("joatkka" SgNomCmp) "kultur#muito#ráđđi" "l" "L-97" "leatna" "meašttir#gilvu" "ossodat" "ovdanahttin#foanda" "parlamentáralaš" ("riddu" SgNomCmp) "sátnevuorká" "sierra#biblioteahka" ("siida" Sg)"teáhter" "valáštallan#lihttu" "válga#lávde#goddi" "válga#lihttu" "vuoigatvuođalávde#goddi" "vuoigatvuođa#lávde#goddi" ; # Those combine with the propernoun Sápmi instead of sápmi LIST SAPMI-N-HEAD = "álbmot" "álbmot#beaivi" "álbmot#dálkkodeapmi" "álbmot#joavku" "árbe#vierru" "ássan#guovlu" "ássi" "áviisa" "beales" "beroštupmi" "boaris" ("boazo#doallu" Nom) ("boazo#doallu" Loc) "byråkrat#giella" "data#báŋku" ("dearvvašvuohta" Cmpnd @>N) "dievdu" "doaibma" ("dutkan" Sg) "ealáhus" "fága#biras" "fierpmádat" "giella" "gilli" "gili#ássi" ("guovlu" Pl) "kultur#ovdáneapmi" "kultur#viessu" "plána" "doaibma#plána" "geavaheaddji" "gelbbolašvuođa#doaibma" "giella#láhka" "girjjásvuohta" ("guolástit" Actio) "guovddáš#guovlu" "hálddašan#guovlu" "ieš#dovdu" "ja" ("nuoraid#searvi" Pl) "oahppo#plána" "oktasaš" "perspektiiva" "mánná" "nisu" "álbmot" "bargi" "geavaheaddji" "jienastus#lohku" "kultur#muitu" "kultur#muito#hálddašeapmi" "kultur#muito#suodjalus" "kultuvra" "náhkke#gálvu" "nuorra" "oktavuohta" "resursa#geavaheapmi" "riggodat" "riikka#joavku" "searvevuohta" "searvi" "servodat" ("siida" Pl) "sis#eanan" "sis#eatnan#siida" "sisa#fárren" "sosiála#dutkan" "strategiija#plána" "valáštallan" "vierru" "vuohki" "vuoigatvuohta" "vuoigatvuođa#bargu" (PUNCT LEFT) ; # Default # Nominal sets defined according to their semantical properties # ------------------------------------------------------------- # Here we will write what sets we have and how we divide them. # Spatial nouns. These nouns behave like postpositions LIST SPATIALNOUN = "guovlu" "osku" "sadji" "vuođđu" ; # These nouns in essiv get @ADVL: LIST ESS-ADVL-N = "arvi" "árga" "baika" "bassi" "báhkka" "beaivvádat" "biegga" "bievla" "buolaš" "čuoika" "čuovga" (".*dálki"r) "dulvi" "mánoheahpi" "muohta" "njáhcu" "seavdnjat" "varra" "veaigi"; # These nouns in essiv can get @ADVL: LIST ESS-PROB-ADVL-N = "boaris" "nuorra" ; # Time sets # - - - - - LIST MANNU = "ođđa#jage#mánnu" "ođđa#jagi#mánnu" "guovva#mánnu" "njukča#mánnu" "njuvčča#mánnu" "márs#mánnu" "cuoŋo#mánnu" "cuoŋos#mánnu" "cuoŋu#mánnu" "gáranas#mánnu" "miesse#mánnu" "mái#mánnu" "geasse#mánnu" "suoidne#mánnu" "borge#mánnu" "šnjilča#mánnu" "šnjilža#mánnu" "čakča#mánnu" "golggot#mánnu" "skábma#mánnu" "november#mánnu" "ritne#mánnu" "juovla#mánnu" ; # Duomma:ii LIST AIGODAT = "áigi" (".*áigodat"r) "álgo#áigi" "bargo#áigi" "soahte#áigi" "soahte#gaska#áigi" ; # Duomma:lea LIST VAHKKU-DUR = "beaivi" "jándor" "bodda" "čakča" "čakča#geassi" "čakča#seavdnjat" "čuohte#jahki" "dálvi" "diibmu" "eahket" "eahket#bodda" "geassi" "giđđa" "idja" "iđit" "iđit#bodda" "jahki" "jahke#bealle" "jahke#čuohti" "kaleanddar#jahki" "loahppa#jahki" "mánnu" "minukta" "njealjádas#jahki" "skuvla#jahki" "tiibma" "vahkko#loahppa" "vahkku" ; # these are periodes and can be Acc LIST VAHKKU-TIME = "b" "bievla#jahki" "bivdo#áigi" (".*#beaivi"r) "D-#beaivi" "dienas#jahki" "doaibma#jahki" "eamiálbmot#jahki" "earre#jahki" "gaska#idja" "geardi" "luome#jahki" "luopmo#jahki" "mihcamárra" "muorje#jahki" "nisson#jahki" "vuoito#jahki" "vuođđo#skuvla#vahkku" ("[0-9]*#-jahki"r) ("[0-9]*-#jahki"r) "[0-9]*-[0-9]*-#jahki" "[0-9]*-[0-9]*-#lohku" ("[0-9]*-#lohku"r) ("[0-9]*#-lohku"r) ; # The quoteless jahki here is since the preprocessor is not fine-tuned # yet, it still gives '"1870-" # jahki N Sg Com'. # lets see if "dbm" works # Duomma:lea SET VAHKKU = VAHKKU-DUR OR VAHKKU-TIME ; LIST NUM-JAHKI = "jahki" "skuvla#jahki"; # Years which can be numerated LIST PARTTIME = "čavčča#bealle" ; # This set is for finding Gen in expressions like PARTTIME OR TIME Gen. LIST AIGI = "áigi" (".*#áigi"r) ; LIST SP-BEAIVI = "albmái#mannan#beaivi" "bargočoahkkin#beaivi" "beassáš#beaivi" "mánnodat" "vuoss#árga" "disdat" "maŋŋeb#árga" "gaska#vahkku" "duorastat" "bearjadat" "juovla#beaivi" "lávvardat" "lávvordat" "sotna#beaivi" "sábbát" "skille#duorastat" ; LIST GEN-BEAIVI = "álbmot#beaivi" "árga#beaivi" "bargo#beaivi" "duopmo#beaivi" "riegádan#beaivi" "skuvla#beaivi" ; # General-beaivi can have Gen modifier, like "skuvlla árgabeaivi". SET BEAIVI = SP-BEAIVI OR GEN-BEAIVI ; # Duomma:lea SET TIME = MANNU OR VAHKKU OR BEAIVI OR AIGI ; # Do not add AIGODAT, it has some other characteristics in some cases. # But fix!! # "Sámediggeráđđi lea áigodagas doallan 5 čoahkkima." # Today believed to be obj. SET NOTIME = N - TIME ; LIST GEASSET = "dálvet" "dálvit" "giđđat" "geasset" ("geassit" Adv) "čakčat" ; # What is special here? LIST PAST-MARKER = ("mánná" Ess) "diibmá" "dolin" "dološ" "dovle" "duvle" "eske" "gieskat" "ikte" ("nuorra" Ess) "ovdal" ("ovddit#beaivi" Gen) ("vássán#áigi" Loc) ("boares#áigi" Gen) ; LIST PRESENT-MARKER = "dál" "ihttin" "odne" "otne" ("boahtte#áigi" Loc) ("boahtte#áigi" Gen) ; SET TIME-MARKER = PAST-MARKER OR PRESENT-MARKER ; LIST TIME-ADV = "guhká" ("guhkit" Adv) ; # Amount sets # - - - - - - #LIST MEASURE = "dumá" "miila" "kg" "kilo" "kilo#mehtar" "kilo#mehter" "kilu" (".*mehtar"r) (".*mehter"r) "sente" "cm" "tumá" "állan" "salla" "lihtter" "hekto#lihtter" "gilo" "čuolda#badji" "fierbme#badji" "uhcánaš" "unnánaš" ; # Duomma:lea LIST VOLUME = "cl" "lihtar" (".*#lihtter"r) "dl" "lihtter" "ml" ; LIST WEIGHT = "mg" "kg" "kilo" "kilu" "gilo" "tonna" ; LIST LENGTH = "čuolda#badji" "dumá" "fierbme#badji" "miila" (".*#mehtar"r) (".*#mehter"r) "mehtar" "mehter" "sente" "cm" "tumá" "állan" "salla" ; LIST TEMPERATURE = "buolaš#ceahkki" "buolaš#gráda" "liegga#ceahkki" "liegga#gráda" ; LIST AMOUNT = "uhcánaš" "unnánaš" ; LIST TIME-UNIT = "jahki" "minukta" "sekunda" ; # For use for rules hitting "maŋŋel" as Adv instead of Po. SET MEASURE = VOLUME OR WEIGHT OR LENGTH OR AMOUNT OR TEMPERATURE ; LIST CURRENCY = "denara" "dollár" "euro" "kruvdnu" "kr" "ru" "rubel" "ruvdnu" "¢" "€" "$"; LIST CURRENCY-GEN = ("kruvdnu" Gen) ("kr" Gen) ("ruvdnu" Gen) ("¢" Gen) ("€" Gen) ("$" Gen); SET NOT-CURRENCY-GEN = N - CURRENCY-GEN ; LIST NUMUNIT = "čuohti" "duhát" "miljon" "millijovdna" "milliovdna" "mill" "milj" "miljo" "miljarda" "mrd"; LIST KIND = "šládja" "válga-#šládja" ; LIST COUNTABLE = "oassi" "kapihttal" "paragráfa" ; LIST NUMMAR = "identifiseren#nummar" "njuolggotlf" "nr" "nummar" "nummir" "tabealla#nummar" "Vuorkááššenr" ; LIST KLASS = "ášši" "bálká#ceahkki" "čuokkis" "s" "siidu" "§" "§§" "paragráfa" "oassi" "kap" "kapihttal" "kapihtal"; LIST PEOPLE-NUM = "guovttis" "golmmas" "njealjis" "viđas" "guđas" "čiežas" "gávccis" "ovccis" "logis" ; # Nouns with morpho-syntactic preferences # ---------------------------------------- # Numerus # - - - - LIST PL-NOUN = "beaivvaščálbme#láse" "beassaš" "biddu" "čalbme#láse" "čázet" "fáhcca" "gállot" "gálssot" "gáma" "gistta" "goikket" "gumme#stevvel" "heajat" "hellodat" "juovla" "mális" "nagir" "njeallje#juvllat" "njuorjjot" "nuhtat" "nuvttat" "nuvttot" "sabet" "sáppat" "sisttet" "skárri" "skuovva" "stevvel" "suohkku" "suorbma#fáhcca" "suorpmat" "ullo#fáhcca" "ullo#suohkku" "vuotta" ("[0-9]*#-jahki"r) ("[0-9]*-[0-9]*-#jahki"r) ("[0-9]*-#jahki"r) ; # Nominals that appear with plural numerals. LIST SG-WORD = ("addit" Der/upmi) "almmolašvuohta" "anistupmi" "arvi" "álgu" "áŋgirvuohta" "ávvu" "ballu" "bealli" "boazo#doallu" "borakeahttáivuohta" ("buorre#dáhtolaš" Der/vuohta) "doaivu" "dáro#giella" "Finnmárkku#láhka" "fuolalašvuohta" "gaskka#muddu" "gávvilvuohta" ("geargat" Der/vuohta) "geavaheapmi" "gelbbolašvuohta" "giella#geavaheapmi" "giella#politihkka" ("giitevaš" Der/vuohta) ("gudnejahttit" Actio) "fápmu" ("guovtte#gielalaš" Der/vuohta) "hearvásvuohta" "illu" "ipmárdus" "isitvuohta" ("juotna" Der/laš Der/vuohta) "kultur#duogáš" "kultur#gelbbolašvuohta" "loahppa" ("máŋgga#bealat" Der/vuohta) "mielki" "miella" "moraš" "muohta" "musihkka" "oame#dovdu" "olahahttivuohta" "ovddas#vástádus" "ovttas#bargu" "ovtta#dássásašvuohta" "politihkka" "ráffi" "ráfi" "ráhkisvuohta" "roahkkatvuohta" "sáme#giella" "sámegiel#máhttu" "sáme#kultuvra" "unnit#logu#politihkka" "ustitvuohta" ("vanhurskkis" Der/vuohta) "vásáhus#duogáš" ("veahka#válddálaš" Der/vuohta) ("vuordnut" Actio) ; # Words that are used in singular unless their plurality is stressed by words such as "goappeš", "goappašat", "earálágan", "máŋgalágan" or Num or Ord. # Case, possessive, etc. # - - - - - - - - - - - LIST LOC-NOUN = (".*dilálašvuohta"r) "dáhpáhus" "ipmárdus" "oktavuohta" ; # Those nouns appear in locative unless a head asks for comitative. LIST VUOHKI = (".*#vuohki"r) "vuohki" ; # Usually in comitative, see rule LIST N-NOPXLIST = "atnu" "almmolašvuohta" "áibmu" "áige#mearri" "áigi" "álbmot#jienasteapmi" "álgo#álgu" "álgo#stávval" "álgo#vuorru" "álgu" "álki" ("árvidit" Actio) "bargo#áigi" "báhkka" ("beaivádit" Actio) "beaivi" "bievla#jahki" "boahtte#áigi" "boahtu" "boazo#doallu" "bora#spire" "cealkka" "čáppa#girjjálašvuohta" "čiegus" "čiehča" "dievas#čoahkkin" "dilli" "divre#giksi" "dolla#gáddi" "dološ" "eahket" "Finnmárkku#opmodat" "geatnegas" "geavat" "gaskka#muddo" "gárvi" "genitiiva#hápmi" "giella#geavaheapmi" "girko#siida" "hálddašan#guovlu" "jahki" "joh#gáddi" "johtu" "kilo" "láhka" "leans#mánne#árvvošteapmi" "loahppa" "logaheapmi" "lohku" "lohpi" "luondu" "maŋŋi" "máŋggaid#lohku" "meallu" ("meannudit" Actio) "miella#dearvvašvuođa#dikšu" "nuoraid#skuvla#dássi" "nuppádas" "nuppát" ("oahpahit" Actio) "ođas" "ođđa#jahki" "oktavuohta" "olle" "olmmoš" "ortnet" "ovtta#oaivil" "ovttaid#lohku" "predikatiiva" "ráfi" "rávásman#ahki" "riekte#geavat" "riikka#arkivára" "sápmelaš" "sis#riika" "sivva" "Skjerstad#-ášši" "smávva#skuvla#dássi" "soaittáhat" "stáhta#ráđđi" "unnit#logu#giella" "vahkku" "valljodat" "viiddis" "viso" "vuokta" ("[0-9]*#-lohku"r) ; # Nominals that probably do not have a Px ('1600-logus'). SET N-NOPX = N-NOPXLIST OR LAHKA ; LIST N-PX = "áhčči" "bárdni" "biigá" "boadnji" "eadni" "eammi" "gáibmi" "guoibmi" "hearrá" "nieida" "oabbá" "olmmái" "ráhkis" "reaŋga" "skibir" "skihpár" "ustit" "viellja" ; # Nominals that well may have a Px. LIST ALU = ("allu" Gen)("assu" Gen)("čiekŋu" Gen)("gassu" Gen)("govdu" Gen) ("guhkku" Gen)("lossu" Gen)("stuorru" Gen)("viidu" Gen); # Those are words that only appear in one form, which Nickel calls A/G. # They are only in a predicative position. LIST TITLE = ("gásttašit" Der/eaddji) "justitiarius" "majestehta" "prof" "cand.mag" "cand.oecon" "cand.philol" "cand.real" "cand.scient" "cand.theol" "cand" "dr.art" "eksp.hoavd" "eksp.sj" "fenr" "fig" "fil.tri" "gen.lt" "genr" "genr.lt" "h.r.adv" "hr" "kapt" "korp" "lekt" "lic" "ltn" "mag.art" "mag" "majestehta" "merc" "miss" "Miss" "Mr" "Mrs" "odont" "oecon" "ordf" "ossod.dir" "stud.phil." "rektor" "res.kap" "stud.philol" "vit.ass" "dr" "dr.med" "dr.philos" "dr.theol" ; # Nouns as predicates # - - - - - - - - - - # subcategorizing for a particular case LIST LOC-COMPL-NOUN = "ávki" "árvalus" "dovdu" "ipmárdus" "ovda#mearka" "sáhka" ; # Nouns that take a locative # There is also an idiomatic use of "ovda#mearka" in the constructions "ovdamearkka dihte" and "ovdamearka" (Ess). LIST COM-COMPL-NOUN = "bargu" "čoahkkin" "gaskavuohta" "lihkku" ("oktavuohta" Nom) ("oktavuohta" Acc) "ovtta#oaivil" "ovttasbargo#čoahkkin" "ovttas#bargu" "ovttas#bargo#šiehtadus" "šiehtadus" ; SET LOC-HEAD = LOCV OR LOC-COMPL-NOUN ; SET COM-HEAD = COMV OR OKTII-V OR COM-COMPL-NOUN ; LIST PREGEN = "álgogeahčen" "bealle#muttus" "bealle#muddu" ("bealli" N Sg Loc) "gaska#muddu" "gaskka#muddu" ("gaskavuohta" N Sg Loc) "loahpageahčen" ("miella" N Sg Loc) "oktavuohta" "ovttas#bargu" ; # Nouns and adjectives that take a preceding genitive. # Set hierarchy # ------------- # this part is aiming at an overall semantic categorization of nouns # the sets before might be aiming at a solution of particular syntactic or lexical problems (even those sets of course also aim at the solution of ambiguities :) ) # the 1. level distinguishes between abstract an concrete # at the 2. level the feature concrete splits up into animate and not-animate # We start with CONCRETE, anyway we have to start at the bottom, so that the individual lists (containing items from the lexicon) are defined before we use them in sets (containing list names) # Conceptual Hierarchy # ==================== # minor caps : structure elements not sets # caps : sets # concrete # / \ # / \ # / \ # ANIMATE not-animate # / \ / \ # HUMAN* not-human (ANIMAL) thing** place*** # / / / \ \ / / # HUNT-ANIMAL BOAZU FISH GEN-ANIMAL BIRD ORGANIZATION INSTITUTION ABSTR-INSTITUTION # # # #================================================================================================================================= # # HUMAN* # / \ # one more than one (HUMAN-GROUP) # / \ # explicit reference/family through role # / / \ \ # # HUMAN-INDIVIDUAL PROFESSION HUM-FUNCTION OFFICE # / / \ # #FAMILY FAMILY-ABSTRACT NON-FAMILY # #================================================================================================================================= # # thing** # / \ # / \ # / \ # # prototypical-tool (TOOL) OBJECT # / \ / \ # concrete tool ABSTR-TOOL object place-potential # / / / \ \ / / / \ \ \ / / \ \ \ #TOOL FISHING-TOOL KITCHEN-TOOL WORKING-TOOL WRITING-TOOL FURNITURE SHOE BEDCLOTHES FOOD PLANT PLANT-PART BODY ABSTR-TEXT CONTAINER VEHICLE # / \ # SMALL-VEHICLE SPACIOUS-VEHICLE #================================================================================================================================= # # place*** # / \ # / \ # / \ # # static directive (ROUTE) # / \ / \ # human-made natural/defined CONCRETE-ROUTE ABSTR-ROUTE # / / \ / \ \ #BUILDING ROOM GOAHTI-PLACE actor (POLITICAL-PLACE) GENERAL-PLACE natural # / / \ / \ # GIELDA NATION GEN-POLITICAL-PLACE WATER GEOGRAPHICAL-PLACE # / \ / \ # NORGA NATION-NOT-NORGA NATURE-PLACE SETTLEMENT-PLACE # #================================================================================================================================= # Possessor hierarchy # + P o s s e s s e d | # Possible possessors + FAMILY FAMILY-ABSTRACT NON-FAMILY + # ------------------------ + -------- ----------------- ------------ | # Prop Plc + x x | # HUMAN-INDIVIDUAL + x x x | # FAMILY pronouns + | # HUMAN-GROUP + x | # PROFESSION + x x x | # OFFICE + x x x | # HUM-FUNCTION + x x x | # ABSTR-TEXT + x x x | # PLACE (not NATURE-PLACE) + x x | # NATION + x x | # ANIMAL + x | # EDUCATION + x x | # ORGANIZATION + x x | # INSTITUTION + x x | # INDUSTRY + x | LIST FAMILY = (Prop Mal) (Prop Fem) (Prop Sur) "áddjut" "áhkká" "áhkkut" "bárdne#mánná" "boadnji" "čeahci" "čeahcit" "dálu#eamit" "eahki" "eamit" "eammi" "eanu" "goaski" "guoibmi" "isit" "lunta" "mánáid#mánná" "mannji" "máttar#áddjá" "máttar#áhkku" "muoŧŧa" "muoŧŧal" "náittos#guoibmi" "neahpi" "oabbá" "oabbá#bealli" "oambealli" "oarpmealli" "osku#guoibmi" "rist#vánhen" "siessal" "siessá" "viellja" "viellja#bealli" "vilbealli" "vuohppa" "vuon#áhkku" "vuoni" ; # These can only be possessed by HUMAN-INDIVIDUAL, HUMAN-GROUP, PROFESSION, OFFICE, HUM-FUNCTION, ABSTR-TEXT LIST FAMILY-ABSTRACT = "áhčči" "áddjá" "áhkku" "bearaš" "eadni" "sohka" "sohka#goddi" "váhnen" "veahka" ; # These can be possessed by HUMAN-INDIVIDUAL, HUMAN-GROUP, PROFESSION, OFFICE, HUM-FUNCTION, ABSTR-TEXT, PLACE (minus NATURE-PLACE), Prop Plc, NATION, ANIMAL, EDUCATION, ORGANIZATION and INSTITUTION. Can also be used as metaphors. LIST NON-FAMILY = "almmái#olmmoš" "álbmot#guoibmi" "ámmát#olmmoš" "bálvalan#guoibmi" "bárdni" "dievdo#olmmoš" "eaŋkil#olmmoš" "gánda" "guossi" "lagamuš" "mánná" "nieida" "nisson" "nisson#olmmoš" "nisu" "Norgga#-ustit" "nuorra" "olles#olmmoš" "osku#guoibmi" "osku#viellja" "olmmái" "olmmoš" "rávis#olmmoš" "sáme#mánná" "sáme#nisson" "sáme#nisu" "sáme#nuorra" "siida#guoibmi" "siida#guoibme#nisu" "skibir" "skihpár" "smávva#gánda" "ustit" "verdde" "viissis" ; # These can be possessed by HUMAN-INDIVIDUAL, HUMAN-GROUP, PROFESSION, OFFICE, HUM-FUNCTION, ABSTR-TEXT, EDUCATION, PLACE (minus NATURE-PLACE), Prop Plc, NATION, EDUCATION, ORGANIZATION, INSTITUTION and INDUSTRY. LIST HUMAN-LIKE = "beahtu" "beargalat" "eŋgel" "háldi" "hearrá" "ipmil" "stállu" "suodjalus#eŋgel" "ulda" ; SET HUMAN-INDIVIDUAL = HUMAN-LIKE OR FAMILY OR NON-FAMILY OR FAMILY-ABSTRACT ; LIST HUMAN-GROUP = "almennet" "almmolašvuohta" "álbmot" (".*#álbmot"r) (".*bearaš"r) (".*čearda"r) "delegašuvdna" "gázzi" "gili#almennet" (".*#guovttis"r) (".*#guovttos"r) (".*joavku"r) (".*kommišuvdna"r) (".*komiteá"r) "ráidu" "ráđđi" ("sápmi" N Pl) "stáhta#almennet" "unnit#lohku" (".*veahka"r) ; ## group of humans that connot be a building at the same time # Duomma:lea # Reg-ex instead #LIST HUMAN-PAIR = "Abimelek#-guovttos" "albmá#guovttos" "apoasttal#guovttos" "áhčeš#guovttos" "áhku#guovttos" "Ándde-#guovttos" "Ándde-#guovttis" "ášše#dovdi#guovttos" "bártni#guovttos" "Biret-#guovttos" #"dáiddár#-guovttos" "etneš#guovttos" "hoavdda#guovttos" "jođiheaddji#guovttos" "máhttájeaddji#guovttos" "máná#guovttos" "máná#-guovttos" "nástti#guovttos" "nieidda#guovttos" "nuora#guovttos" "oahpaheaddji#guovttos" "oahppi#guovttos" "olbmá#guovttos" "oappáš#guovttos" "suola#guovttos" "šlávva#nisson#guovttos" "vánhen#guovttos" "váldo#neavttár#guovttos" "vieljas#guovttos" "vieljaš#guovttos" "vivva#sása#guovttos" ; # Duomma:lea LIST PROFESSION = (".*advokahta"r) (".*duopmár"r) "arkeologa" (".*artista"r) (".*assisteanta"r) (".*áittardeaddji"r) "ákšo#álmmái" (".*bargi"r) "ámmát#olmmái" "ámmát#olmmoš" (".*#mánni"r) (".*hoavda"r) (".*meannudeaddji"r) (".*#geahčči"r) (".*bagadalli"r) (".*bagadeaddji"r) (".*konsuleanta"r) "bargo#veahka" "bassaleaddji" "bassi" "báhkkár" "báhppa" "bálvaleaddji" (".*#čálli"r) ("bearre#mánnat" Actor) "bibliotekára" (".*biigá"r) "biila#divvu" (".*#vuovdi"r) "birasgáhttenráđđe#addi" (".*terapevta"r) (".*terapeuta"r) "bisma" "bismá" "bispa" (".*bivdi"r) (".*hábmejeaddji"r) "boanda" "boazo#doalli" "boazo#sápmelaš" "boazo#sápmi" "boles#meašttir" (".*#vuoddji"r) "buvttadeaddji" "čalbme#áhkku" "čalbme#eadni" "čála#oahppavaš" "čorgejeaddji" (".*čuojaheaddji"r) "dáidár" "dáiddár" "dálon" "dálu#eamit" "dálu#isit" "dárkkisteaddji" "davvi#sápmi" (".*dikšu"r) "direktevra" (".*dirigeanta"r) (".*divššár"r) (".*doaimmaheaddji"r) (".*doavttir"r) "dulka" "duojár" (".*duopmar"r) (".*dutki"r) "ealáhus#doalli" "eallo#doalli" "eanan#doalli" "eanan#hearrá" (".*sadjásaš"r) "eatnan#doalli" "fáldi" "fitnodat#doaibmi" "fitnodat#oamasteaddji" "gávpejas" "giella#ráđđi" (".*veahkki"r) "girdi" "girko#bálvaleaddji" "girko#dulka" "golle#rávdi" "gonagas" "govva#dáidár" "govva#dáiddár" "govvedeaddji" "govvejeaddji" "guođoheaddji" "guolásteaddji" "hárjeheaddji" (".*teknihkar"r) (".*jođiheaddji"r) "johtti#sápmi" "johtti#sápmelaš" (".*journalista"r) "keaisár" "kirurga" "koahkka" "korefereanta" "kursa#oahppi" "lágideaddji" "láibu" "lávlu" "leanut" "logopeda" "luhkkár" "máilmme#meašttir" "máhttájeaddji" "mátta#sápmi" "mearra#almmái" "mearra#olmmái" "mearra#sápmi" "mišuneara" "museá#bargi" "musihkka#dahkki" "musihkkár" "návet#vázzi" "neavttár" "njunuš#jurista" "noaidi" "oahpahalli" (".*oahpaheaddji"r) "oahppi" "oaivadeaddji" "oaivámuš" "ođas#hoavda" "ođas#lohkki" "ossodat#direktevra" "ossodat#direktøra" "parkeren#fákta" "pedagoga" "plánejeaddji" "poliisa" "politiija" "prentejeaddji" "profehta" "professor" "rádje#fákta" "rádje#soalddat" "ráđđe#addi" "ráđđe#olmmái" "rávdi" "reaŋga" "redaktevra" "rehketdoallo#dárkkisteaddji" "rehket#doalli" "rektor" "ruhttejeaddji" "ruvdna#prinsa" "ruvvejeaddji" "sáme#dikke#ráđđi" "sáme#duojár" "sárdnideaddji" "sávza#doalli" "sealge#eadni" "sester" "silba#rávdi" "snihkkár" "soalddat" "sosionoma" "spábbačiekčan#hárjeheaddji" "spábba#čiekči" "stipendiáhta" "studeanta" "sundi" "suohkan#báhppa" "suohkan#plánejeaddji" "šibit#doalli" "telefon#vástideaddji" "tuollár" "turista#ofelaš" "uksa#fákta" "universitehta#lektor" "váldo#doaimmaheaddji" "viesso#hoiddár" "vuokta#čuohppi"; # Duomma:lea LIST OFFICE = "áirras" "ámta#mánni" "bajit#báhppa" "bearaš#minister" "biebmo#ministtar" "birasgáhtten#ministtar" "boazodoallo#hoavda" "dearvvašvuođa#ministtar" "dekana" "eanadoallo#minister" "farao" "fylkka#ráđđi" "gieldda#minister" "guolástus#minister" "justis#ministtar" "kultur#minister" "leans#mánni" "ministtar" "nisson#áirras" "politihkar" "politihkkár" "sága#doalli" "Sáme#demokráhtta" "sámedikke#áirras" "Sámedigge#presideanta" "sámedigge#presideanta" "sátne#jođiheaddji" "sosiála#ministtar" "stáhta#ministtar" "stivra#lahttu" "suodjalus#minister" "ovda#olmmoš" "presideanta" "stáhta#ráđđi" "várre#presideanta" ; LIST HUM-FUNCTION = "Bergen#-soalddát" "kandidáhtta" "kandidáhta" "nomáda" "oahppan#olmmoš" "oktavuođa#olmmoš" "olbmo#bárdni" "pasienta" "ráđđe#almmái" "riika#vuloš" "sáme#demokráhtta" "skohter#vuoddji" "soahte#olmmái" "stáhta#boargár" ("suddu" Der/laš) "turista" "virge#guoibmi" "virge#olmmoš" "vuoras#olmmoš"; #XXX bad name # Don´t add veahkki + Ess. LIST HUM-ATTR = "bassi" "divššohas" "eanan#eaiggát" "eaiggát" "eatnigiel#hálli" "fásta#ássi" "gáktehas" "informánta" "lestadiánalaš" "sáme#gielat" ("suddu" Der/laš) ; # adjectival LIST HUM-VERB = (Actor N) "ássi" "boaris" "bálvaleaddji" "bálvalan#guoibmi" "boazo#eaiggát" "dállo#doalli" "eanan#eaiggát" "geavaheaddji" "gili#ássi" "muitaleaddji" "ovttas#ássi" "riikka#ássi" "vuotna#ássi" "vuoste#belle" "vuoste#bealli"; # vearbal LIST NATIONAL-IDENTITY-NOT-SAPMI = "badje#sápmelaš" "dáčča" "dánskalaš" "duiskkalaš" "Enodat#sápmelaš" "Guovda#geain#sápmelaš" "guovdageaidnolaš" "hollándalaš" "indiána" "israellaš" "judálaš" "juvddálaš" "julev#sápmelaš" "lulli#sápmelaš" "Maya#-indiána" "njávdán#sápmelaš" "nuortalaš" "oarje#sápmelaš" "olgo#riikkalaš" "palestinalaš" "romalaš" "romer" "ruota#suopmelaš" "Ruošša-#Sápmelaš" "samarialaš" "sis#eatnan#sápmelaš" "Suonjil#sápmelaš" "Várjjat#sápmelaš" "vuotna#sápmelaš" ; # Also regional identity # Duomma:lea LIST SUOPMA = "Davvi-Ruoŧŧa" "Davvi-Suopma" "Lulli-Ruoŧŧa" "Lulli-Suopma" "Mátta-Ruoŧŧa" "Mátta-Suopma" "Oarje-Ruoŧŧa" "Oarje-Suopma" "ruošša" "Ruošša" "ruoŧŧa" "Ruoŧŧa" "suopma" "Suopma" ; # This set is used in Gen/Acc-rules. LIST SAPMI = "davvi#sápmi" "julev#sápmi" "lulli#sápmi" "mátta#sápmi" "mearra#sápmi" "nuorta#sápmi" "oarje#sápmi" "sápmi" "Sápmi" ; # This set is used in Gen/Acc-rules. # Duomma:lea SET NATIONAL-IDENTITY = NATIONAL-IDENTITY-NOT-SAPMI OR SAPMI ; SET HUMAN = HUMAN-INDIVIDUAL OR HUMAN-GROUP OR PROFESSION OR HUM-FUNCTION OR HUM-ATTR OR HUM-VERB OR OFFICE OR NATIONAL-IDENTITY ; SET NOT-HUMAN = N - HUMAN ; # Animals LIST GEN-ANIMAL = "ábe#gáhttu" "ásen" "beana" "bohkká" "bussá" "čeavrris" "ciiku" "čivga" "dámmá" "ealit" "fuođđu" "gáhttu" "gáica" "gálbi" "gihcci" "guigu" "gussa" "heasta" "horti" "láppis" "loddi" "máhtu" "njiŋŋálas" "ore" "sávza" "sávza#beana" "smávva#fuođđu" "spiinne#čivga" "spiidni" "vársá" "vársi" "vielppis" "vierca" "vuoksá" "vuoncá#varis" "vuonccis" ; LIST HUNT-ANIMAL = "ealga" "rievssat" ; LIST BOAZU = "áldu" "boazu" "čearpmat" "čora" "eallu" "heargi" "miessi" "sarvvis" "vierro#boazu" "vuonjal" ; LIST FISH = "bálddis" "čuska" "dápmot" "diddi" "diksu" "dorske#guolli" "dorski" "duovvi" "gilot" "guolli" "hávga" "juksu" "luos#juolgi" "luossa" "luossa#guolli" "luossa#nálli" "muortu" "sallit" "sáidi" "sáiva#guolli" "šákša#dorski" "stábbasáidi" "stáinnir" "stuora#sáidi" "rutnot" "veajet" ; LIST ANIMAL-GROUP = "čora" "eallu" "hearge#ráidu" ; SET ANIMAL = GEN-ANIMAL OR HUNT-ANIMAL OR BOAZU OR FISH ; LIST BIRD = "ákta" "báiski" "bovttáš" "cagan" "čearret" "gádde#loddi" "gáiru" "meara#loddi" "skávli" "skuolfi" "šuoršu" "albatrossa" "alit#bađuš" "alit#gaccet" "alit#oai#gaccet" "bakku" "baste#suorsi" "bađoš#gaccet" "beahce#báhcat#loddi" "beahce#loddi" "bealdo#cihci" "bealdo#garjá" "bealdo#vuorra" "bealge#loddi" "beallje#loađgu" "beallje#rásttis" "bearal#skuolfi" "beaste#rages" "beibboš" "beibboš#cihci" "beibboš#cizáš" "belddoš#vizar" "beškkoš" "beštor" "biegga#fálli" "biehkan" "bigán" "bihcabas#čáihni" "bihcebas#gáski" "bihcebas#čáihni" "bisse#hávka" "bižus" "boaimmáš" "boallo#njukča" "boađđo#civkkán" "borjjastit" "borse#njunni" "bovttáš" "bulddogas" "bumbá" "buoide#gaccet" "buokčat" "buokči" "bupmálaš" "bursa#njunni" "bussá#skuolfi" "buvvedat" "báiski" "bákte#duvvá" "bárbmo#fálli" "bávgoš" "cagan" "cagán" "cielláš" "cihce#skuolfi" "cihrre#lasta#vizar" "civka#leivvoš" "cizaš#fálli" "cizopaš" "cizot" "davve#lasta#vizar" "davve#loddi" "davve#vizar" "deagga#čáihni" "deagge#báiski" "deagge#cihci" "dearbme#rásttis" "derpmoš" "dieldá" "dielko#duvvá" "dihtti" "dikso#báhppa" "dirre#lihká" "doadjo#suorsi" "dokta" "dovtta" "duoršu" "duottar#bižus" "duottar#civka#leivvoš" "duvvá" "duvvá#rásttis" "dálve#beštor" "dálve#ruoivil" "dálvi" "dáža#boaimmáš" "dáža#suorsi" "fasána" "fiehta" "fiervá#vierru" "fiervá#viroš" "fiskes#beštor" "fiskes#cihci" "fiskes#cižáš" "fiskes#gaccet" "fiskes#jievžžan" "fiskes#njun#gáhkkor" "fiskes#vizar" "fiŋka" "gaccepaš" "gaccet" "gahper#báiski" "gahper#vizar" "garjá" "gassa#njunni" "gazza#loddi" "gazze#biehtár" "geađge#jorgu" "geađge#rásttis" "giega#biigá" "giehka" "giehpa#vuonccis" "giella#vealgu" "gierdo#duvvá" "gierdo#rásttis" "gierdo#suorsi" "gierdo#čuonjá" "gierra" "giljobaš" "gilljobaš" "gilva#beštor" "girje#báhcat#loddi" "girje#livkkár" "giron" "goahcce#loddi" "goahppil" "goahppil#gálli" "goahte#goljaš" "goalsi" "goalso#ruoššehas" "goalšo#vizar" "goarga" "goarga#loddi" "goargŋo#haŋŋá" "goaski" "goaskin" "gollaš" "golle#beibboš" "golle#cihci" "golle#gahpir" "golli" "golláš" "gorges#hávda" "gorges#lihkká" "govu#skuolfi" "gođa#loddi" "gožu#vuoražas" "guoik#gáhrit" "guoik#gárri" "guoksa" "guolbba#vierru" "guolbba#viroš" "guolbba#čoavžžu" "guolle#fálli" "guolle#čearret" "guorga" "guossa#báhcat#loddi" "guossa#gaccet" "guossa#ruossa#njunni" "guossa#vizar" "guovssat" "guovsso#loddi" "gussa#goalsi" "guškil#vierru" "guškil#viroš" "guškkástat" "gádde#buvvet" "gádde#skirvi" "gádde#vierru" "gádde#viroš" "gáhkkor" "gáiru" "gállat" "gálli" "gállit" "gáranas" "gáranas#loddi" "gárggo#goalsi" "gárgo#goalsi" "gávla#čuonjá" "hálka#loddi" "haŋŋá" "hearta#vizar" "hoašša#cihci" "hurrat" "hurri" "hurri#goahppil" "hurri#čukčá" "háigir" "háigir#loddi" "hálka" "hálka#gonagas" "hálka#čielkkis" "háskil" "hávda" "idja#skuolfi" "jeagge#fálli" "jeagge#meahkástat" "jeagge#čoavžžu" "jeaggehávut" "kanária#loddi" "keaisár#pingviidna" "jiekŋa#čielkkis" "jiesmi" "jievja#skuolfi" "jievže#loddi" "jávre#sopmir" "leahtto#fálli" "leahtto#spálfu" "leaibe#loddi" "leivvoš" "lidnu" "liidn-elláš" "liin-elláš" "litnut" "livkkár" "loađgu" "loddi" "lodde#gonagas" "lodde#jievži" "luhkka#loddi" "láfol" "láhto#spálfu" "látte#guoksa" "látte#guovssat" "látto#vuonccis" "láŋgá" "meahkástat" "mearra#goaski" "mearra#goaskin" "mearra#gáiru" "mearra#čuonji" "mearra#čuonjá" "mielle#spálfu" "miestta#cihci" "miestta#rásttis" "miestta#vizar" "miestta#šurre#vizar" "molde#cizáš" "muhkke#cizáš" "muogir" "muorra#civkkán" "muorra#gakcu" "mákrealla#čearret" "niehtte#garjá" "niito#civkkán" "njukča" "njurggu" "njurgut" "noaide#loddi" "nuorta#cihci" "nuorta#lasta#vizar" "nuorti" "náhkke#soadjá" "oanehis#njun#čuonjá" "paradiisa#loddi" "pelikan#loddi" "pingviidna" "ribe#skáiti" "riddo#civka#leivvoš" "riddo#vierru" "riddo#viroš" "rievssat" "rievssat#cižáš" "rievssat#fálli" "roavgo#gonagas" "rohto#gaccet" "rohto#vizar" "rohto#čoavžu" "rohto#čoavžžu" "rukses#bađoš" "rukses#beibboš" "rukses#civka#leivvoš" "rukses#fiehta" "rukses#guškil" "rukses#juol#čoavžžu" "rukses#ruivil" "rukses#ruoivil" "rukses#rásttis" "rukses#soadjá" "rukses#suorre#hávut" "ruoivil" "ruoná#beibboš" "ruoná#cihci" "ruoná#cizáš" "ruoná#juol#čoavžžu" "ruoná#čáihni" "ruossalas#njunni" "ruovddagas" "ruovde#cihci" "ruovde#cizáš" "ruođa" "ruošša#boaimmáš" "ruošša#skire" "ruošša#skirri" "ruošša#állat" "ránes#cihci" "ránes#cizáš" "ránes#háigir" "ránes#livkkár" "ránes#rásttis" "ránes#skuolfi" "ránes#skávli" "ránes#snárttal" "ránes#čuonjá" "ránes#čáihni" "rásttis" "rávgoš" "sallet#gáiru" "sallit#gáiru" "sealle#cižáš" "siesse#mohkki" "sieđga#civkkán" "silde#gáiru" "silke#buokča" "sitron#beštor" "skierru" "skilke#skálka" "skire" "skirri" "skiŋge#gaccet" "skoarra" "skuolfi" "skutnja#loddi" "skáhpe#loddi" "skáiti" "skárfa" "skárfa#čielkkis" "skávli" "snárttal" "soadja#njálla" "sopmir" "spoađđo#duoršu" "spálfu" "stoarbma#loddi" "stoarbma#spálfu" "stohkke#gaccet" "stohkke#rievdu" "stohkke#spálfu" "stohpo#háigir" "stohpo#spálfu" "struhcca" "struhcca#loddi" "stuorra#fiehta" "stuorra#giljobaš" "stuorra#guškil" "stuorra#guškkástat" "stuorra#meahkástat" "stuorra#skáiti" "stuorra#skávli" "stuorra#vuodja" "stuorra#vuojaš" "stuorra#čarkkus" "stuorra#čoavžu" "stuorra#čoavžžu" "stuorra#čuonjá" "stálo#beibboš" "stárra" "suoidne#suorsi" "suoidne#čiksa" "suola#skáiti" "suorre#spálfu" "suorsi" "suotnjo#liráš" "suotnjo#čoavžžu" "suovka#cihci" "suvlá" "sáhco#meahkástat" "sáhpán#boaimmáš" "sáhpán#skuolfi" "sáiva#hávda" "sávja#hávda" "sávza#loddi" "toardna#garjá" "toardna#gájon" "uhca#buokča" "uhca#buvvedat" "uhca#báiski" "uhca#ciellá" "uhca#cihci" "uhca#meahkástat" "uhca#njukča" "uhca#saddi" "uhca#vierru" "uhca#viroš" "uhca#čoavžžu" "uhca#čáihni" "ummol#cizáš" "upmol#cizáš" "unduláhtta" "uvlo#hávut" "varra#loddi" "veastareaddji" "viglá#čoavžžu" "vilges#nier#čuonjá" "vilges#soadja#skávli" "vilges#ummol#cizáš" "vilges#vierru" "vilges#viroš" "vilges#čoavžu" "vilges#čoavžžu" "vilgessealčáihni" "vintán" "vuoncá#čivga" "vuoncá#varis" "vizardit" "vuodja" "vuojaš" "vuokta#fiehta" "vuokta#gaccet" "vuokta#goalsi" "vuokta#láfol" "vuokta#skárfa" "vuonccis" "vuonccis#loddi" "vuoražas" "vuorččis" "vuovda#duvvá" "vuovde#civka#leivvoš" "vuovde#gaccet" "vuovde#loddi" "vuovde#meahkástat" "vuovde#rásttis" "vuovde#vizar" "vuovde#vuorččis" "vuovde#čoavžu" "vuovde#čoavžžu" "ábi#rievssat" "áhpe#dokta" "áhpe#dovtta" "áhpe#háskil" "áhpe#hávda" "áhpe#lihkká" "áhpe#spálfu" "ákta" "állat" "čarkkus" "čearret" "čiekčá" "čielkkis" "čiergges#rásttis" "čiksa" "čoađgi" "čukčá" "čuohte#gielas" "čuohte#giella" "čuonji" "čuonjá" "čuonjá#fálli" "čáhce#bávgoš" "čáhce#vuonccis" "čáhppes#bađoš#guškil" "čáhppes#buokča" "čáhppes#seal#beštor" "čáhppes#gaccet" "čáhppes#rásttis" "čáhppes#čoavji" "čáhppes#čoavžu" "čáhppes#čoavžžu" "čáihne#cizáš" "čáihne#gaccet" "čáihni" "šilljo#cihci" ; #LIST ANIMAL-PLANT = # Plants that are rather animals (lingustically) SET ANIMATE = HUMAN OR ANIMAL ; # Things LIST TOOL = "áibmi" "ákšu" "bargo#bierggas" "baste" "baste#vuogga" "báddi" "bádden#rusttet" "beana" "bieggamillo#rusttet" "bierggas" "bissu" "bivttas" "boazonjuovvan#niibi" "bohtal" "borramuš" "buiku" "buođđu" "čáhci" "čála" "čuoibmi" "datne#árpu" "dáidda" "dálkkas" "dihtor" "dihtor#mašiidna" "doarta" "dolge#vuogga" "dolla" "dorte" "duodji" "duorgu" "ettet#viidni" "fierbmi" "gádde#nuohtti" "gáidá#nuohtti" "gáffal" "gazirdan#niibi" "giehta" "giehta#mihttu" "giehta#váđđu" "gievdni" "giikan" "goallun#stoahku" "gohppu" "golgadat" "golle#bánno" "gurot#giehta" "hárpa" "HV-#bissu" "jávre#vuogga" "joddu" "joddu-#buođđu" "kohppa" "kruvdnu" "láhkki" "liidna" "liidne#sihkaldat" "luovos#beana" "luossa#vuogga" "luovos#fierbmi" "lyra" "mašiidna" "miehkki" "mihttu" "millo" "millu" "mobil#telefovdna" "mohtor#sahá" "muorje#čoaggi" "muorra#vuogga" "nállu" "niibi" "njuovvan#niibi" "oaggun#stággu" "oaggun#stávra" "olgeš#giehta" "olju" "roahkke#fierbmi" "ruhta" "ruvdnu" "sahá" "sáiti" "sálti" "seaila" "siibma" "sihkaldat" "sirpe" "skárbban" "skierra" "snáldu" "soabbi" "soavvel#vuogga" "speallan#mášiidna" "spihkár" "stággu" "stávra" "stivrran" "suohpan "suorbma" "váđđu" "veahkke#mohtor" "veaike#baste" "vealgi" "viidni" "vuogga" "vuoiddas" "vuoigŋan#mašiidna" ; # Those could be further subdivided into: kitchen tools, working tools, hunting tools, fishing tools, writing tools... #LIST FISHING-TOOL = "buođđu" "fierbmi" "gádde#nuohtti" "giehta#váđđu" "goallun#stoahku" "joddu" "joddu-#buođđu" "liidna" "luovos#fierbmi" "vuogga"; #LIST HUNTING-TOOL = "bissu" "HV-#bissu" "njuolla"; #LIST KITCHEN-TOOL = "baste" "gealva" "millo"; #LIST WORKING-TOOL = "ákšu" "goaivu" "mohtor#sahá" "nibi" "sirpe" ; #LIST COMMUNICATION-TOOL = "mobil#telefovdna" ; #LIST MACHINE = "bieggamillo#rusttet" "mašiidna" ; #LIST EATING-TOOL = "gáffal" ; #LIST MUSIC-INSTRUMENT = "hárpa" "lyra" ; LIST WRITING-TOOL = "bliánta" "bleahkka" "dihtor" "krihtta" "liánta" "peanna"; #LIST HANDICRAFT-TOOL = "áibmi" "datne#árpu" "nálu" "suorbma#goahti" "vikšamuorra" ; # preliminary name for the set: LIST ABSTR-T = "ášši" "bargobearrái#geahčču" "bargodearvvašvuođa#bálvalus" "bearrái#geahčču" "cummá" "dánsa" "dánsu" "dearvvašvuođa#geahčču" "doarjja" "eallin" "fápmu" "gásta" "geahčču" "gullu" "heagga" "jahke#bargu" "láhka#vuođđudus" "mearka" "oahppu" "oaidnin#vuohki" "preassa#doarjja" "ruhta#doarjja" "soabadan#proseassa" "sosialiseren#proseassa" "varra" ; LIST SINGLE-SOUND = "fonema" "jietna" "jietnadat" "loahppa#jietnadat" "vokála" ; # Can be part of a word LIST SOUND-SYSTEM = "báson#šuokŋa" "čotta#juoigan" "gohččun" "lávlun#vuohki" "luohti" "musihkka" "riedja" "rohkos" ; LIST LANGUAGE = "amas#giella" "álgo#giella" "anár#sáme#giella" "anáraš#giella" "Áhkkil#sáme#giella" "áššemeannudan#giella" "bargo#giella" "b-#giella" "B-#giella" "bihtán#sáme#giella" "Biŧon#sáme#giella" "bihtánsáme#giella" "boares#dáro#giella" "C-#giella" "c-#giella" "čállin#giella" "dáro#giella" "davvi#sáme#giella" "davvi#suopman" "dáčča#giella" "diplomáhta#giella" "dološ#dáro#giella" "duiska#giella" "dutkan#giella" "eaŋgalas#giella" "eatni#giella" "eŋgelas#giella" "EU-#giella" "fága#giella" "fránskka#giella" "gárjil#giella" "giella" "girje#giella" "greikka#giella" "guovddáš#sáme#giella" "hálddahus#giella" "hállan#giella" "heastta#guolga#giella" "hebrea#giella" "hollándda#giella" "hupman#giella" "islándda#giella" "jiddisch" "julev#sáme#giella" "julevsáme#giella" "kvena#giella" "latiinna#giella" "latin#giella" "láhten#giella" "lullisáme#giella" "lulli#sáme#giella" "lyde#giella" "máilmme#giella" "máttaoarje#suopman" "mátta#sáme#giella" "mearra#sáme#giella" "meänkieli" "meisset#giella" "minoritehta#giella" "njenec#giella" "nuortalaš#giella" "nuortasáme#giella" "nubbin#giella" "oahpahus#giella" "oarje#suopman" "oarjel#sáme#giella" "oarjesáme#giella" "ođđa#dáro#giella" "ovdasuoma#giella" "ovdavuođđosuoma#giella" "preussa#giella" "ránskka#giella" "rievssat#giella" "romani" "ruoŧa#giella" "ruošša#giella" "ruošša#dáro#giella" "ruovttu#giella" "sáme#-dáro#giella" "sáme#giella" "sámojeda#giella" "skandináva#giella" "skoalta#giella" "spánska#giella" "substantiiva#giella" "suoma#giella" "thai#giella" "ubmi#sáme#giella" "Ubmi#sáme#giella" "unnit#logu#giella" "váldo#giella" "veahádat#giella" "verbála#giella" "vieris#giella" "vierro#giella" "vuođđo#dáro#giella" "vuođđo#giella" "vuođđo#sáme#giella" "vuođđo#suoma#giella" "vuosttas#giella" "vuosttaš#giella" ; SET SOUND = SINGLE-SOUND OR SOUND-SYSTEM OR LANGUAGE ; LIST SATNI = "adjektiiva" "advearba" "Anti#-namma" "álgo#sátni" "árbe#sátni" "árpmu#sátni" "báike#namma" "bárahisstávval#vearba" "boazo#sápmelaš#tearbma" "čoavdda#sátni" "doaba" "doaibma#sátni" "goallos#sátni" "guovddáš#sátni" "kásus#hápmi" "kontrákta#vearba" "lakta#partihkkal" "lakta#partihkal" "loatna#sátni" "namma" "olbmo#namma" "árvo#sátni" "partihkal" "partihkkal" "postposišuvdna" "preposišuvdna" "ruovttu#doallo#tearbma" "sátni" "sátne#mátta" "substantiiva" "tearbma" "vearba" "vieris#sátni" "vierro#namma" "vierro#sátni" ; ## tool for verbal activity LIST WORD-PARTS = "akseanta#mearka" "bustávva" "B-#bustávva" "C-#bustávva" "goallos#sáhcu" "gravis#mearka" "stávval" ; LIST SIGN = "akseanta#mearka" "čuokkis" "duppal#čuokkis" "gažaldat#mearka" "goallos#sáhcu" "gravis#mearka" ; SET ABSTR-TOOL = SOUND OR ABSTR-T ; # Premilinary dividing of the set as a help for dimambiguating "gullat" vs. "gullát". #Those are typically comitative (instead of locative) if they go together with verbs from the LIST HUMAN-AGENT-V and probably also from INTELLECTUAL-ACTIVITY-V. The counterpart for locative is until now SITUATION, we might have to consider making a new list ABSTR-TOOL comprising SITUATION and other elements. # qualities # - - - - - LIST COLOUR = "alit" "čáhppat" "fiskat" "fioleahtta" "ránes" "ruoná" "ruoksat" "runta" "ruškat" "sáhppat" "vielgat" "violeahtta"; # objects, not necessarily tools # - - - - - - - - - - - - - - - - LIST MATERIAL = "ávnnas" "materiála" "muorra" "náhkki" "ullu" "silba" ; LIST PLANT-PART = "lasta" "ruohtas" ; # of plants etc. LIST SHOE = "čázet" "gállot" "gálssot" "gáma" "goikket" "gumme#stevvel" "njuorjjot" "nuhtat" "nuvttat" "nuvttot" "sabet" "sáppat" "sisttet" "skárri" "skuovva" "stevvel" "suohkku" "ullo#suohkku" ; # anything that will go on feet. IV-verbs like "vázzit" can take these as objekt. LIST BEDCLOTHES = "beaska" "gávdni" "oađádat" "rátnu" "roavgu" "seaŋga"; # anything that can be used as bedclothing. IV-verbs like "oađđit" can take these as objekt. LIST CLOTHES = "báidi" "beaska" "bivttas" "boagán" "buksa" "čikŋa#bivttas" "čuvla" "dálve#bivttas" "dorka" "gákti" "gárvu" "geasse#bivttas" "kamel#guolga#bivttas" "láđđe#bivttas" "láđđe#gákti" "liidne#gákti" "náhkke#boagán" "olgguldas#bivttas" "sáme#bivttas" "sis#báidi" "siste#gákti" "sáme#gákti" "T-báidi" ; LIST FOOD = "beatnat#muorji" "biergu" "bohcco#biergu" bohccobiergo#borramuš" "borramuš" "čáhppes#muorji" "eana#muorji" "fuođar" "goike#guolli" "gordni" "guosse#mális" "jáfu" "jokŋa" "láibi" "meahcce#muorji" "ruksessarva#biergu" "sarrit" "vuodja#gáhkku" ; # potential tool for political activity etc., potential place for other food, insects etc. LIST POISONOUS-FOOD = "dierpmá#muorji" ; LIST FOOD-TIME = "gaskabeai#biebmu" "iđit#biebmu" ; LIST LIQUID = "bohcco#mielki" "bruvsa" "buolle#viidni" "buollin#viidna" "čáhci" "čáhppesmuorje#sákta" "čielga#mielki" "deadja" "duolva#čáhci" "gáffe" "gáicca#mielki" "gearra" "goden" "gusa#mielki" "jugus" "juhkamuš" "mielki" "rukses#viidni" "sarrit#sákta" "sáiva#čáhci" "sákta" "sávzza#mielki" "suvrra#mielki" "viidna" "viidni" "vilges#viidni" "vuola" "vuolla" ; LIST PLANT = "aláš#bađve#rássi" "alit#diehppe#rássi" "ávža" "báhpa#čehporaš" "beahci" "bastilis#látnjá" "beahce#guolbba" "beatnat#njuovčča#rássi" "biehtár#guhkká" "biehtár#rássi" "bievla#guolbba" "boallo#rássi" "biello#daŋas" "biello#rássi" "cizaš#vuolpu" "duopma" "duottar#bussá#geahpil" "fiikkon#muorra" "fiskes#rássi" "gálla" "gáma#suoidni" "gáiski" "gáskálas" "giedde#guolbba" "giedde#máđir" "golle#rássi" "guossa" "heastta#gazza#rássi" "horbmá" "jámeš#bátni" "jeagil" "juopmu" "lasta#muorra" "lageš" "leaibi" "miestta" "muotke#njárga#guolbba" "niitto#guolbba" "njála#njuovčča" "oaive#jeagil" "oaksi" "rásse#guolbba" "reatká" "sállja" "sieđga" "skáhpi" "skierri" "soahki" "suhpi" "uvlo#rássi" "vándá#divga" "vilges#máđir" "vuodja#rássi" "vuovde#guolbba" ; # Plants could be actors in fairytales (Alice) LIST FURNITURE = "áltár" "beavdi" "hildu" "ildu" "seaŋga" "skáhppe" "soffá" "stuollu" ; LIST CONTAINER = "bohtal" "čáhce#lihtti" "dáige#lihtti" "eappir" "fárppal" "gohppu" "gordne#lihtti" "gore" "guolle#lihtti" "jienastan#lihtti" "liegga#čáhce#lihtti" "lihtti" "mielke#lihtti" "muorra#lihtti" "oljo#liht ti" "ruska#lihtti" "sálte#lihtti" "sohkar#lihtti" "sovsa#lihtti" "tempel#bumbá" "veadde#lihtti" "vuoššan#lih tti" ; #Those always function as units too, such as in: A bottle of water. # People can be inside them: LIST SPACIOUS-VEHICLE = "áhpe#guolástan#fanas" "biila" "boasta#biila" "borjjas#fanas" "borjjas#vanca" "buohcce#biila" "buohcci#biila" "bussa" "busse" "čáhce#girdi" "dámpa" "drošša" "drošše" "fanas" "fievru" "gádjun#helikopter" "gálvo#biila" "gávpot#bussa" "gávpot#busse" "girje#busse" "geaksu" "girdi" "guolle#fanas" "guorbme#biila" "helikopter" "johka#fanas" "láivi" "mini#bussa" "mini#busse" "mohtor#fanas" "mohtor#fievru" "mohtor#vanca" "njealjit" "njeallje#juvllat" "olgoriikkafeastonuohtte#fanas" "ruvtto#biila" "skuvla#bussa" "skuvla#busse" "suhkki#vanca" "tákse" "táksi" "traktor" "tráktor" "vanas" "vanca"; # People cannot be inside them: LIST SMALL-VEHICLE = "ásen" "beana" "fievro#šibit" "heargi" "heasta" "máná#sihkkel" "meahcce#sihkkel" "mohtor#gielká" "mohtor#sihkkel" "mopeda" "nieidamáná#sihkkel" "njeallje#juvllat" "sihkkel" "skohter" "skuter" "sykkel" ; SET VEHICLE = SPACIOUS-VEHICLE OR SMALL-VEHICLE ; LIST TEXT = "álbmotlohkan#listu" "áviissa#čálus" "ášše#girje" "ášše#girji" "álgoálbmot#gažaldat" "aviisa" "áviisa" "ášše#bábir" "ášše#logahallan" "bargo#bihttá" "bargo#prográmma" "bassi#vádjolus#lávlla" "báike#namma#listu" "beavde#girji" "beavde#girje#čálus" "biras#logahalla" "bivdo#bálká#čálus" "b-#johto#čálus" "bláđđi" "boađus#logahallan" "bođu#mearrádus" "bušeahtta#poasta" "čálus" "čála" "cealkámuš" "čujuhus#listu" "čujuhus#logahallan" "čuovus" "dárogiel#teaksta" "dásádat#logahallan" "dieđáhus" "dienas#listu" "digge#logahallan" "dihtor#čálus" "divššohas#journála" "dokumeanta" "duollo#girje" "duollo#girji" "duopmo#čálus" "e-#poasta" "eana#girji" "eanaopmodat#logahallan" "eksamen" "eksamen#bihttá" "fáddá#siidu" "fága#čálus" "fáksa" "fápmudus#mearrádus" "gáldu" "GAB-#logahallan" "geahččalan#prográmma" "giddodat#logahallan" "girji" "girko#girje" "girko#girji" "hálddahus#mearrádus" "huksen#logahallan" "jahke#dieđáhus" "jahke#logahallan" "jietna#girji" "johtti#čálus" "journála" "journála#čállin" "journála#diehtu" "johtu#čálus" "johto#čálus" "kárta" "lasta" "láhka" "láhka#čálus" "láhka#mearrádus" "láhka#teaksta" "láđđi" "leaksu" "listu" "logahallan" "mátke#muitalus" "mannohadde#logahallan" "málbma#logahallan" "mearka#logahallan" "mearrádus#dokumeanta" "miellahtto#logahallan" "mollengeađge#logahallan" "mielddus" "namma#listu" "neahtta#siidu" "nuppástuhttin#prográmma" "oahppo#girji" "oahppo#prográmma" "oaive#čálus" "ON-#raporta" "opmodat#logahalla" "preassa#dieđáhus" "raporta" "ráfáidahttin#mearrádus" "reive" "riekte#dieđa" "romána" "ruovttu#bargu" "ruovttu#eksamen" "ruovttu#siidu" "Sápmelaš#-bláđđi" "sáme#konvenšuvdna" "sáme#čálus" "sámegiel#teaksta" "sárdni" "sátne#girje" "sátne#girji" "sitáhtta" "statistihkka" "stuorra#digge#dieđáhus" "teaksta" "telegrámma" "váidda" "vahátealli#logahalla" "vealge#logahallan" "vearro#logahallan" "vuođđo#lága#mearrádus" "vuoigat#vuođavuođđo#ášše#bábir" "vuoigatvuođa#gažaldat" ; # A potential place (locative?) for sth. written. # Maybe one should differentiate between written and spoken texts LIST ABSTR-TEXT = "alimus#riekte#mearrádus" "almennet#mearrádus" "almmuhus#teaksta#evttohus" "areála#plána" "áide#plána" "áige#plána" "áittardan#plána" "ákšuvdna#plána" "álbmot#meahcce#plána" "álbmot#riekte#mearrádus" "árvalus" "ássan#plána" "barta#plána" "báber#mearrádus" "bábir#mearrádus" "bággo#lonistan#mearrádus" "bálvalus#plána" "bivdo#áige#mearrádus" "bivdo#mearrádus" "boazo#doallo#láhka#evttohus" "boras#dávda#plána" "boarrásiid#plána" "boazo#doallo#plána" "buoridan#plána" "buhtadus#ortnet" "bušeahtta#evttohus" "buhtadan#mearrádus" "buoridan#evttohus" "bušeahtta#mearrádus" "bušeahtta#málle#evttohus" "cuvccas" "čađahan#mearrádus" "čađahan#plána" "čoahkke#plána" "dearvvašvuođa#plána" "departemeanta#evttohus" "diibmo#juohko#plána" "diehto#juohkin#plána" "dievasčoahkkin#mearrádus" "digge#mearrádus" "divvun#plána" "doaibma#bidjo#evttohus" "doaibma#plána" "doallo#-ortnet" "doallo#plána" "doarjja#ortnet" "dulvadan#evttohus" "dulvadan#mearrádus" "dulvadan#plána" "dutkan#plána" "duodje#oahppo#plána" "duodje#plána" "eaktu" "eana#čujuhus" "eana#čujuhan#cealkámuš" "eanan#doallo#plána" "eana#hálden#plána" "eanan#juohkin#mearrádus" "eana#láhka#mearrádus" "eana#mihtidan#njuolggadus" "eananvuovdin#njuolggadus" "eana#vuovdin#mearrádus" "eanetlohko#mearrádus" "eaŋkal#mearrádus" "earre#mearrádus" "ekonomiija#plána" "el#fápmo#háhkan#plána" "energi#plána" "eSápmi#plána" "EU-#mearrádus" "evttohus" "fáddá#evttohus" "fága#plána" "fágaid#oahppo#plána" "fápmudus#mearrádus" "fáles#ráfáiduhttin#mearrádus" "fievrridan#plána" "finnmárkku#láhka#evttohus" "friddja#suohkan#mearrádus" "fylkka#digge#mearrádus" "fylkka#geaidno#plána" "fylkka#oasse#plána" "fylkka#plána" "fylkka#plána#evttohus" "geasko#evttohus" "gažaldat" "gáhtten#eaktu" "gáhtten#plána" "gárren#mirko#plána" "gáržžidan#evttohus" "gáržžidan#mearrádus" "gávpe#mearrádus" "geasku" geaidno#plána" "gealbo#plána" "geavahan#plána" "gelbbolašvuođa#plána" "gelbbolašvuođa#lokten#plána" "generál#plána" "gieldda#oasse#plána" "gieldda#plána" "giella#gažaldat" "giella#mearrádus" "giella#njuolggadus" "giella#oahppa#plána" "giella#ovddidan#plána" "guođoheaddji#barta#plána" "guolástan#mearrádus" "guolle#bivdo#mearrádus" "guovddáš#lihttu" "guovtte#gielalašvuođa#plána" "hadde#evttohus" "hadde#mearrádus" "hálddašan#doaibma#plána" "hálddašan#ortnet" "hálddahus#plána" "hálddašan#mearrádus" "heivehan#plána" "huksen#ášše#mearrádus" "huksen#plána" "ILO-#soahpamuš" "investeren#plána" "IO-#plána" "IT-#doaibma#plána" "jahke#plána" "jearaldat" "jođihan#plána" "johtolat#dorvvolašvuođa#plána" "journála#vurken#ortnet" "konsešuvdna#mearrádus" "kultur#suodjalan#mearrádus" "kultur#plána" "kultur#viesso#plána" "lasihan#plána" "láhka#rievdadan#evttohus" "láhka#ásahus#mearrádus" "láhka#evttohus" "láhka#mearrádus" "láhka#mudden#evttohus" "láhka#rievdadan#evttohus" "láhtto#evttohus" "láigohan#eana#vuovdin#mearrádus" "lávde#godde#evttohus" "lihtto#láigohan#mearrádus" "luođa#leaktu" "lonuhan#mearrádus" "luossa#bivdo#mearrádus" "máinnas" "mánáid#gárde#plána" "márkan#plána" "mátke#plána" "mearrádus" "mearrádus#evttohus" "mearra#hápman#plána" "mudden#mearrádus" "mudden#plána" "muitalus" "murjen#mearrádus" "muorra#čuohppan#plána" "murren#mearrádus" "nannen#plána" "njuolggadus" "njuolggadus#evttohus" "nuoraid#plána" "nuppástus#evttohus" "oahppo#plána" "oanidan#mearrádus" "ođastus#evttohus" "orohat#plána" "ovda#plána" "ovddidan#plána" "ollašuhttin#plána" "ovttastahttin#mearrádus" "plána#evttohus" "plána#mearrádus" "prejudikáhta#mearrádus" "prinsihppa#mearrádus" "prošeakta#plána" "ráfáiduhttin#plána" "ráhkadan#plána" "rámma#plána" "ráŋggáštus#mearrádus" "rávdnje#vuogádat#plána" "resolušuvdna" "riekte#cealkámuš" "riekte#mearrádus" "rievdadan#evttohus" "riikka#oasse#plána" "rusttet#plána" "ruvke#plána" "sáme#kodisilla" "Sámedigge#plána" "sáme#guovllu#mearrádus" "sáme#mearrádus" "sierra#lohpe#mearrádus" "sierra#mearrádus" "sis#doallo#mearrádus" "skuvla#plána" "skuvlen#plána" "soahpamuš#evttohus" "sosial#plána" "sosiála#plána" "spiehkastan#mearrádus" "stivrra#mearrádus" "strategiija#plána" "suodjalan#evttohus" "suodjalan#mearrádus" "suodjalan#plána" "suorge#plána" "suvdin#plána" "teáhter#plána" "tearbma#evttohus" "traktáhta#mearrádus" "váidda#mearrádus" "válde#sirdin#mearrádus" "váldo#geaidno#plána" "váldo#mearrádus" "várddus#plána" "veajuiduhttin#plána" "vearro#mearrádus" "vearuhan#mearrádus" "viiddidan#plána" "virgáibidjan#njuolggadus" "vuođđo#láhka#evttohus" "vuođđo#láhka#mearrádus" "vuođđo#mearrádus" "vuoruhan#plána" "vuovde#doallo#plána" "vuovde#mearrádus" "Wiener#soahpamuš" "1873#-mearrádus" "1967#-mearrádus" ; # A potential place (locative?) for sth. written, spoken or abstract activity # Part-whole for human LIST BODY = "ámadadju" "bahta" "bahta#ráigi" "bállo#suotna" "bátni" "beađbe#lađas" "bealgi" "beallji" "bierggas" "bieža#dákti" "billu" "buđđá" "čalbme#deahkki" "čalbmi" "čatnan#gođđu" "čeabet" "čelččen" "čeŋkkeš" "čibbe#skálžu" "čibbi" "čižže#bátni" "čielge#ađa" "čielge#dákti" "čielgi" "čoalli" "čoamohas" "čoarbbeal#deahkki" "čoarbbeal#lađas" "čoarb#bealli" "čoavji" "čorbma" "čorbma#oassi" "čorbma#váimmus" "čorbma#vuođđu" "čotta" "čuožžamas#deahkki" "čurti" "čuvdi" "dábba" "dáđvi" "dákte#gođus" "dákti" "dávdi" "deahkke#gođus" "deahkki" "erttet" "erttet#deahkki" "gahpárus" "gahperus" "gardnjil" "gaska#suorbma" "gassa#čoalli" "gassa#váhkká" "gáddu" "gáibi" "gállu" "gánis" "gátnis" "geađđi" "geahpis" "giegir" "giehta" "giehta#deahkki" "giehta#gávva" "giehta#láhpi" "giehta#ramas" "giehta#ruohtta" "giehta#sealgi" "giehta#váibmu" "giehta#váimmus" "gilga" "goapmir#váimmus" "goaŧŧo#čotta" "goaŧŧu" "goike#dákti" "gullu" "guoggomas" "guoggomas#ráksá" "gurot#giehta" "hárdu" "heagga#roasmmoheapmi" "jarri" "juolge#bealgi" "juolge#čelččen" "juolge#gávva" "juolge#lađas" "juolge#láhpi" "juolge#mátta" "juolge#suorbma" "juolge#vuođđu" "juolgi" "lađas" "láhpe#lađas" "manin" "manne#jođas" "manne#ráksá" "maŋŋe#buoidi" "mánágoahte#čotta" "máná#goahti" "mielga#njunni" "monimuš" "monin" "monne#jođas" "monne#ráksá" "morče#suotna" "morči" "muohtu" "náhpi" "niehkki" "nierra" "niske#gohpi" "niski" "njálbmi" "njiehcehas" "njunni" "njuovčča" "oaive#assi" "oaive#čohkka" "oaivi" "oalge#deahkki" "oalgenoras#deahkki" "oalgenoras#váhkká" "oalgi" "oalul" "obba#lággá" "orbbeš" "raddi" "rápma" "rumaš" "rumaš#golggus" "rumaš#lahttu" "rumaš#njalbi" "sáhppe#suvri" "rumaš#golggus" "rumaš#lahttu" "rumaš#njalbi" "sáhppe#suvri" "siidu" "siskkit#beallji" "sotken#oalli" "spiral" "suolbmudan#oalli" "suorbma" "suorbma#geahči" "šušmi" "váhkká#deahkki" "váibmu" "vuohčče#cuozza" "vuoivvas" "vuokta" "vuolit" "oassi" "gieđas" "vuorggu"; LIST WEATHER-ENTITY = "balva" "arvi" "muohta" ; SET OBJECT = PLANT-PART OR SHOE OR FOOD OR TEXT ; # entities which not necessarily are tools # Places LIST BUILDING = "áiti" "ámmát#skuvla" "biebmo#rámbuvri" "barta" "badje#dállu" "boasta" "buohcciid#siida" "buohcci#viessu" "buvda" "buvri" "dállu" "dálve#skuvla" "dálve#viessu" "eanan#doallo#alla#skuvla" "fáŋga#viessu" "fiervá#buvri" "geaidno#gievkkan" "gearde#viessu" "geasse#buvri" "goahti" "gávpi" "gieldda#skuvla" "girku" "hotealla" "internáhtta#skuvla" "inšenevra#alla#skuvla" "kafeá" "kram#buvda" "kultur#skuvla" "láđđu" "láhtu" "lávvu" "lonuhus#gávpi" "mánáid#skuvla" "mearra#buvri" "mearra#skuvla" "musihkka#alla#skuvla" "návet" "návet#goahti" "návsti" "návstu" "nuoraid#skuvla" "oktasaš#barta" "orrun#viessu" "poasta" "priváhta#skuvla" "ráido#viessu" "rámbuvri" "rámbuvra" "rásse#láđđu" "riika#skuvla" "riika#buohcci#viessu" "sáme#skuvla" "skuvla" "stálla" "stálle" "stállja" "stohpu" "synagoga" "šloahtta" "tempel" "tuollo#viessu" "universiteahta" "viessu" "visti"; LIST GENERAL-PLACE = "akto#ráđđen#guovlu" "albmi" "almmi#ravda" "almmi#riika" "areála" "asfálta#šillju" "atnu#eana" "Árjepluovi#-guovlu" "ásodat#guovlu" "ássan#báiki" "ássan#guovlu" "badje#geardi" "badje#eana" "badje#eanan" "barta#guovlu" "báike#goddi" "báiki" "bákte#hárji" "bealdu" "biegga#báiki" "biras" "bivdo#guovlu" "boazo#doallo#guovlu" "boazo#guovlu" "boazo#guohton#eana" "boazo#guohton#eanan" "buođđo#sadji" "čakča#eana" "čakča#eana" "čakča#eanan" "čakča#báiki" "čakča#orohat" "čiegus" "čiekčan#šillju" "čoahkke#báiki" "dálve#báiki" "dálve#eanan" "dálve#eana" "dálve#guohton#eana" "dálve#guohtun#guovlu" "dálve#orohat" "dáruiduhttin#guovlu" "davvi#guovlu" "davvi#riika" "davvi#siida" "dánssa#báiki" "digge#báiki" "dimbbar#čuohppan#sadji" "distribušuvdna#guovlu" "doaibma#guovlu" "dolla#gáddi" "duiska#eana" "duottar#guovlu" "dutkan#guovlu" "eanan#doallo#-eana" "eanan#doallo#eana" "eana#doallo#guovlu" "eretfárren#guovlu" "earre#sadji" "fabrihkka#guovlu" "fanas#látta#sadji" "fága#biras" "gaska#šillju" "gádde#báiki" "gádde#ravda" "gáhtten#guovlu" "gávpe#báiki" "gávpe#márkan" "gávpot" "gávpot#poarta" "geahččan#guovlu" "geaidno#guorra" "geaidno#ravda" "geasse#báiki" "geasse#eana" "geasse#eanan" "geasse#guohton#eanan" "geasse#guohton#eana" "geasse#orohat" "geasse#sadji" "geavahan#guovlu" "gilli" "gili#guovlu" "giddagas#báiki" "giđđa#báiki" "giedde#eana" "gili#guovlu" "gilvva#gárdi" "gilvvohallan#báiki" "girdi#šillju" "girko#gárdi" "guovlu" "goahte#sadji" "goike#eana" "goike#eanan" "guoddin#seaŋga" "guohtun#guovlu" "guolástan#guovlu" "guolástus#guovlu" "guolle#báiki" "guolle#bivdo#sadji" "guohton#eana" "guohton#eanan" "guohtun#eana" "guottet#báiki" "guovddáš#guovlu" "hálddašan#guovlu" "hámman" "hávde#eanan" "hávde#eana" "helvet" "jeagge#eanan" "jeagge#eana" "jeagge#eanan" "jeagel#guovlu" "jeagel#guohtun#eana" "jienastan#báiki" "johtin#guovlu" "julevsáme#guovlu" "kálka#eana" "kontineanta" "konvenšuvdna#guovlu" "lagaš#guovlu" "lassi#eana" "láigo#eana" "leansmánni#guovlu" "LNF-#guovlu" "lulli#guovlu" "lullisáme#guovlu" "luome#eana" "luossa#báiki" "luonddu#biras" "mandáhtta#guovlu" "máilbme#čiehka" "máilbmi" "márkan" "márkan#šillju" "mátta#guovlu" "mátta#sámi#guovlu" "meahcce#eana" "meahcce#gilli" "meahce#guovlu" "mearra#lodde#guovlu" "mearra#sámi#guovlu" "mearra#suodjalus#guovlu" "njáskan#báiki" "njunuš#sadji" "nuorta#eana" "oahppo#báiki" "oaive#gállo#báiki" "oktasaš#eana" "oktasaš#eanan" "oktasaš#guohton#eanan""oktasaš#guovlu" "oktasaš#orohat" "olgo#báiki" "olgo#riika" "orohat" "orrun#báiki" "orrun#guovlu" "priváhta#eana" "rasttidan#báiki" "ravda#guovlu" "rádja#guovlu" "rádje#guovlu" "rádje#guohtun#guovlu" "ránná#riika" "riddo#eana" "riddo#guovlu" "riggodat#guovlu" "riika" "ruoktu" "ruovde#máđidja" "ruovttu#eanan" "ruovttu#eana" "ruovttu#guovlu" "ruovttu#šillju" "sadji" "sáide#báiki" "seahkalas#giella#guovlu" "šákšadorske#guovlu" "sámi#eana" "sáme#eana" "sámigielat#guovlu" "sáme#vearro#eana" "sáme#guovlu" "sámi#guovlu" "siseatnan#guovlu" "sohka#guovlu" "sallju" "searve#guovlu" "siida" "sis#eana" "skáhppon#guovlu" "skoalta#báiki" "skuvla#biras" "skuvla"šillju" "soahte#šillju" "SOF-#guovlu" "spábba#čiekčan#šillju" "stáhta#eana" "stáhta#álbmot#guovlu" "stáhta#sadji" "šillju" "suopman#guovlu" "tempel#šillju" "TV-#šearbma" "váhnen#eana" "váhnen#eanan" "váldoássan#guovlu" "várdo#báiki" "vearro#eana" "viesso#sadji" "viesttar#bađa#eana" "virge#báiki" "vuoiŋŋastan#báiki" "vuotna#guovlu" "vuolgga#guovlu" "vuopme#eana" "vuovde#guovlu" ; LIST NATURE-PLACE = "almennet" "ávži" "bákti" "beahce#vuovdi" "borri" "buollán#ávži" "coagis" "čázádat" "čolpi" "darfe#jeaggi" "dearbmi" "duottar#jávri" "duottar#oassi" "eatnu" "fielbmá" "fiervá" "gáisá" "gáisi" "gárggu" "gárgu" "gieddi" "gieva#jeaggi" "gohpi" "gohppi" "gorži" "guolbban" "gurra" "jávri" "jávre#gáddi" "jeaggi" "jiehkki" "johka" "johka#gaska" "johka#gáddi" "johka#leahki" "johka#njálbmi" "láddu" "láttu" "latnja" "lavdnje#jeaggi" "leahki" "lokta" "luohkká" "luokta" "luondu" "luoppal" "luossa#johka" "meahcce#gieddi" "mearra" "mielli" "mohkki" "muotki" "njárga" "njunni" "oaivi" "oalge#johka" "oalgi" "orda" "orrit" "reašši" "riddo#gáddi" "riddu" "riidi" "ruovttu#gieddi" "soahke#vuovdi" "stealli" "várre#vielti" "várri" "vearro#duottar" "vielti" "vuohppi" "vuotna#bahta" "vuotna#gáddi" ; #LIST ELEMENT = "áibmu" "čáhci" "dolla" ; ## (probably often place) They are often tools - they are not probably Pl Loc. LIST SETTLEMENT-PLACE = "ássan#guovlu" "duottar" "eana" "eana#guovlu" "eanan" "eatnan" "gáddi" "geasse#siida" "Gennesaret#jávre#gáddi" "gilli" "guovlu" "mátke#guovlu" "meahcci" "mearra#gáddi" "njárga" "riddu" "sámi#siida" "sis#eatnan#siida" "sis#vuotna" "suolu" "Tiberias#jávre#gáddi" "vággi" "vuotna" "vuotna#bahta" "vuotna#gáddi" "vuotna#guovlu" "vuovdi" ; SET GEOGRAPHICAL-PLACE = NATURE-PLACE OR SETTLEMENT-PLACE ; LIST GEN-POLITICAL-PLACE = "gávpot" "gilli" "girko#suohkan" "fylka" "mearra#gátte#suohkan" "miel#lahtto#suohkan" "orohat" "rádji" "riddo#suohkan" "riika" "riika#rádji" "ruovttu#gávpot" "sáme#eana" "Sáme#eana" "sis#eatnan#gilli" "sis#eatnan#suohkan" "stáhta" "suohkan" "válga#biire" "vuotna#gávpot" "vuotna#suohkan" ; ## can also function as an actor LIST FYLKA = "Finnmárku" "Finnmarku" "Romsa" "Nordlánda" "Lulli-Trøndelag" "Davvi-Trøndelag" "Hedmárku" "Akershus" "Buskerud" "Vestfold" "Østfold" "Aust-Agder" "Vest-Agder" "Rogalánda" "Hordalánda" "Opplánda" "Fjordane" "Romsdal" "Telemark" ; LIST NORGA = "Dánmárku-#Norga" "davvi#Norga" "Davvi-Norga" "gaska-#Norga" "Norga" "norga" "norgga#bealli" "Norgga-#ruoŧŧa" ; LIST NATION-NOT-NORGA = "Columbia" "Duiska" "Frankriika" "Guatemala" "Israel" "Kanada" "Láhten#-Amerihká" "náššuvdna" "riika" "Ruošša" "Ruoŧŧa" "Sápmi" "sápmi" "Skandinávia" "stáhta" "Suopma" "Suopma-#Ruošša" ; SET NATION = NATION-NOT-NORGA OR NORGA ; SET POLITICAL-PLACE = NATION OR GEN-POLITICAL-PLACE OR FYLKA OR GIELDA ; # Can be an actor # This set is important for distiguishing "vuodjit" and "vuodjat", so there shouldn`t be words which can be combined with "vuodjat": LIST CONCRETE-ROUTE = "Álttá-Kárášjoga-#máđidja" "Álttá-Kárášjoga-#máđii" "bálggis" "bievla#geaidnu" "dálve#luodda" "dálve#máđidja" "dálve#máđii" "eanadat#luodda" "E6#-bálggis" "gáhta" "gávpot#gáhta" "geaidnu" "guorra" "johttin#geaidnu" "kultur#luodda" "láhttu" "luodda" "luonddu#bálggis" "máđidja" "máđii" "meahcce#luodda" "ráidu" "reahpen#ráigi" "spáiddar#ráidu" "suohkan#luodda" "váldo#geaidnu" ; # and others! LIST ABSTR-ROUTE = "gaska" "mátki" "miila" "mohkki" "tuvra" ; SET ROUTE = CONCRETE-ROUTE OR ABSTR-ROUTE ; LIST WATER = "ája" "áhpi" "álddis" "basseaŋŋa" "čáhci" "cázádat" "deanu#čáhcadat" "deanu#cázádat" "eatnu" "fielbmá" "jávri" "johka" "luokta" "mearra" "sállan#nuorri" "sálte#ája" "vuodjan#álddis" "vuojadan#álddis" "vuotna" ; LIST GOAHTI-PLACE = "árran" "boaššu" "loaidu" "reahpen#ráigi" "soggi"; LIST ROOM = "bargo#márkan#kantuvra" "bártniid#hivsset" "biergodiehtojuohkin#kantuvra" "boazo#doallo#kantuvra" "čájáhus#latnja" "ealáhus#kantuvra" "ealáhus#kántuvra" "eami#álbmot#kantuvra" "eana#juohkin#kantuvra" "eanan#vuovdin#kantuvra" "eana#vuovdin#kantuvra" "feaskkir" "fylkka#eana#doallo#kantuvra" "gámmár" "gámmir" "garáša" "gievkkan" "guovllu#kántuvra" "guovllu#kantuvra" "hivsset" "informašuvdna#kántuvra" "kántuvra" "kantuvra" "klássa#latnja" "leans#mánne#kantuvra" "lášmmohallan#sále" "lášmmohallan#sálla" "livnnet#kantuvra" "livnnet#kántuvra" "lokta" "luohkká#latnja" "molssodan#latnja" "nieiddaid#hivsset" "nohkkan#latnja" "oađđen#latnja" "oađđin#latnja" "oahpaheaddji#latnja" "sallju" "skuvla#latnja" "sosiál#kantuvra" "stohpu" "studio" "šillju" ; SET PLACE = GEOGRAPHICAL-PLACE OR POLITICAL-PLACE OR GENERAL-PLACE OR ROUTE OR BUILDING OR ROOM OR GOAHTI-PLACE ; # Abstract # Conceptual Hierarchy # ==================== # minor caps : structure elements not sets # caps : sets # abstract # / \ # / \ # / \ #abstract-non-actor abstract-actor (ACTOR-ROLE) # / \ / \ #thing-potential activity-potential building-potential concept-potential # / \ / \ / / # ORGANIZATION INSTITUTION ABSTR-INSTITUTION # #========================================================================================================================= # # thing-potential # / \ # ABSTR-ENTITY CONCEPT # / \ \ # PROPERTY STRUCTURE OTHER-CONCEPT # #========================================================================================================================= # # activity-potential # / \ # dynamic static # / \ \ / \ # INDUSTRY EVENT EVENT-TOOL-ACTIVITY SITUATION # / \ / \ #OTHER-INDUSTRY POLTICAL-INDUSTRY DILLI WEATHER-SITUATION ILLNESS # ##What else: STATE #========================================================================================================================= LIST ORGANIZATION = (Prop Org) "alimus#riekti" "álbmot#allaskuvla" "alla#skuvla" "ámmát#organisašuvdna" "ámmát#skuvla" "ámta#diggi" "ásahus" "bargo#kantuvra" "báhpa#skuvla" "báikkálaš#searvi" "bálvalan#doaibma" "bearráigeahččan#orgána" "bellodat" "birasgáhtten#departemeanta" "boazo#doallo#searvi" "buohcce#stohpu" "buohcce#viessu" "buohcciid#siida" "dearvvašvuođa#ásahus" "dearvvašvuođa#fitnodat" "departemeanta" "departementa" "dearvvašvuođadutkan#guovddáš" "diggi" "doaibma#guovddáš" "duopmo#stuollu" "dutkan#departemeanta" "dutkan#ráđđi" "ealáhus#ráđđi" "eanandoallo#departemeanta" "eanandoallo#departementa" "eanan#doallo#searvi" "eanan#juohkin#diggi" "eise#váldi" "etáhta" "etáhtta" "fakultehta" "Finnmárkku#kommišuvdna" "firbmá" "fitnodat" "fylkka#gielda" "geahččo#doaibma" "geahččoeise#váldi" "gelbbolašvuođa#guovddáš" "giddagas" "gielda#departementa" "gieldda#diggi" "giella#guovddaš" "giella#ossodat" "giella#ráđđi" "girje#rájus" "girku" "girko#ráđđi" "gozihan#komitea" "guolástan#departemeanta" "guovddášeise#váldi" "guovddáš#searvi" "guovllu#stivra" "guovllubuohcce#viessu" "hálddašan#orgána" "hálddahus" "dearvvašvuođa#ásahus" "dearvvašvuođa#guovddáš" "fylkka#diggi" "instituhtta" "institušuvdna" "IT-#ovttadat" "jándor#ásahus" "jienastan#stivra" "joatkka#skuvla" "johttisámi#searvi" "justis#departemeanta" "justis#komitea" "kantuvra" "klinihkka" "komitea" "komišuvdna" "kulturlávde#goddi" "kulturmuito#ráđđi" "láhka#ásahus" "lávde#goddi" "Luondduhálddašandirektoráhta" "luonddu#hálddašan#-direktoráhta" "luondduhálddašan#direktoráhta" "mánáid#gárdi" "mánáid#skuvla" "media" "meieriija" "militeara" "musea" "našunál#diggi" "nuoraid#skuvla" "oahpahus#doaibma" "oahpaheaddji#searvi" "oahpahus#ráđđi" "olgoriikka#departemeanta" "organisašuvdna" "orgána" "ossodat" "ovda#skuvla" "parlameantta" "psykiatriijabuohcce#viessu" "preassa" "ráđđehus" "ráđđi" "reguleren#ráđđi" "riekte#ásahus" "riika#searvi" "riikka#searvi" "Sámedigge#ráđđi" "Sámediggeráđđi" "sáme#diggi" "sáme#institušuvdna" "sáme#komitea" "Sámelávde#goddi" "sáme#mišuvdna" "sáme#musea" "sámi#ráđđi" "sáme#siida" "sáme#skuvlla#stivra" "sámivuoigatvuođalávde#goddi" "searve#goddi" "searvi" "servodat" "sierraduopmo#stuollu" "skuvla" "skuvla#kantuvra" "skuvlla" "stáhta" "stuorra#diggi" "suodjalan#komitea" "suohkan" "suohkan#stivra" "suorgi" "synagoga" "universiteahtta" "universitehta" "universitehtabuohcce#viessu" "virgáibidjan#ráđđi" "vuođđo#skuvla" "vuoigatvuođa#lávde#goddi" "dearvvašvuođa#stašuvdna" "gielda" "riddo#gielda" "ruovttu#gielda" "sáme#gielda" "Sáme#gielda" "válgalávde#goddi" "vuotna#gielda" ; # those can both be buildings and represent humans # Duomma:lea LIST INSTITUTION = "audiopedagoga#bálvalus" "álgo#bálvalus" "álgodearvvašvuođa#bálvalus" "bagadan#bálvalus" "báikenamma#bálvalus" "bálvalus" "bátnedearvvašvuođa#bálvalus" "bearráigeahččan#bálvalus" "bibliotehka#bálvalus" "birrajándor#bálvalus" "boles#bálvalus" "čállin#bálvalus" "data#bálvalus" "dábálašdoavtter#bálvalus" "dálveluodda#bálvalus" "dearvvašvuođa#bálvalus" "dearvvašvuođa#geahčču" "dieđihan#bálvalus" "diehtojuohkin#bálvalus" "divvun#bálvalus" "doarjja#bálvalus" "dulkon#bálvalus" "duollo#bálvalus" "fierpmádat#bálvalus" "fysioterapiija#bálvalus" "fitnodatdearvvašvuođa#bálvalus" "fuolahus#bálvalus" "fuolla#bálvalus" "gádjun#bálvalus" "geahččo#ortnet" "gielddadearvvašvuođa#bálvalus" "girjerádjo#bálvalus" "girjerájus#bálvalus" "girko#ráđđi" "gohcci#bálvalus" "govdafierpmádat#bálvalus" "gulahallan#bálvalus" "guovddáš" "huksehan#bálvalus" "instituhtta" "inšenevra#bálvalus" "jordamor#bálvalus" "jorgalan#bálvalus" "konsuleanta#bálvalus" "kultur#ráđđi" "maŋŋáhárjehallan#bálvalus" "mánáid#suodjalus" "mánáidsuodjalus#bálvalus" "meahcce#bálvalus" "miella#dearvvašvuođa#suodjalus" "militear#bálvalus" "neahtta#bálvalus" "nuoraid#bálvalus" "oaivadan#bálvalus" "oahpahus#bálvalus" "oasse#bálvalus" "olgo#ipmil#bálvalus" "oskku#bálvalus" "PP-#bálvalus" "poasta#bálvalus" "ráfi#bálvalus" "ruovtto#bálvalus" "ruovttu#bálvalus" "sámegiel#bálvalus" "searvegodde#ráđđi" "servodat#bálvalus" "sihkarvuođa#bálvalus" "skuvla#dearvvašvuođa#bálvalus" "soalddát#bálvalus" "sosiála#bálvalus" "spesialista#bálvalus" "spesialista#dearvvašvuođa#bálvalus" "spesialistadearvvašvuođa-#bálvalus" "suodjalan#bálvalus" "tele#bálvalus" "telematihkka#bálvalus" "vákšun#bálvalus" "Várre#bálvalus" "vuođđodearvvašvuođa#bálvalus" "vuoste#bálvalus" "Vuovde#bálvalus" ; # the previous items can both represent abstract processes and humans # Duomma:lea LIST MEDIA = "media" "oahpahus#rádio" "radio" "rádio" "televišuvdna" "TV" ; #SYMB-INSTITUTION = "njuolggadus" "vuoigatvuohta" "láhka" "ortnet" "čoahkkin#ortnet" ; # Those cannot be buildings, but "act" , "say" things for example.. # Two aspects: Place and institution: # and a couple of other words that do not really have to do with that # suits "vázzit" + Acc LIST EDUCATION = "alla#skuvla" "alla#skuvla#oahppu" "álbmot#alla#skuvla" "álbmot#alla#skuvla#oahppu" "álgo#oahppu" "ámmát#skuvla" "artium#kursa" "badje#dássi" "báhpa#skuvla" "befála#oahppu" "boazodoallo#fága" "boazodoallo#suorgi" "boazodoallofága#oahppu" "dásse#árvo#fága" "doavttir#skuvla" "dulka#oahppu" "duodje#kursa" "duodje#oahppu" "eanandoalloalla#skuvla" "fága" "fidno#skuvla" "gaska#skuvla" "gávpe#oahppo#skuvla" "giella#fága" "giella#gursa" "gierdo#skuvla" "gohttehat#skuvla" "gursa" "joatkka#oahppu" "joatkka#skuvla" "julev#sáme#giel#oahppu" "kursa" "luohkká" "luonddu#fága" "mánáid#skuvla" "musihkka#diibmu" "musihkka#skuvla" "musihkka#suorgi" "musihkkaalla#skuvla" "nuoraid#skuvla" "oahpaheaddjialla#skuvla" "oahpaheaddje#oahppu" "oahpaheaddji#oahppu" "oahppo#fálaldat" "oahppo#institušuvdna" "oahpaheai#skuvla" "oahpaheaialla#skuvla" "oahppo#ásahus" "oahppo#dássi" "oahppu" "ovda#skuvla" "páhpa#skuvla" "ráves#olbmuid#skuvla" "rávis#olbmuid#skuvla" "rekrutt#skuvla" "rihppa#skuvla" "sámegiel#fága" "sáme#giel#gaska#fága" "seminára" "skuvla" "skuvlla" "smávva#skuvla" "sotna#beai#skuvla" "stáhta#internáhtta" "stáhta#internáhta" "stuorra#skuvla" "suorgi" "teateralla#skuvla" "teáhteralla#skuvla" "universiteahtta" "universitehta" "veahkke#skuvla" "verdde#skuvla" "vuođđo#skuvla" "vuolle#dássi" ; # suits to LANGUAGE Gen LIST LESSON = "álgo#gursa" "dáidda#oahpahus" "gaska#fága" "gealbu" "gelbbolašvuohta" "giella#ovdáneapmi" "fálaldat" "joatkka#fáddá" "joatkka#gursa" "lávda#oahppo#fálaldat" "lohkan#baji#oahppu" "máhttu" "musihkka#diibmu" "oahppa" "oahppo#fálaldat" "oahpahus" "váldo#fága" "vuođđo#fága"; LIST OTHER-INDUSTRY = "bálvalus#ealáhus" "biedjo#bivdu" "bivdu" "boazo#ealáhus" "boazo#doallu" "deanu#bivdu" "duodji" "ealáhus" "ealáhus#doaibma" "eanan#doallu" "eana#doallo#ealáhus" "eksport#ealáhus" "fuođđo#bivdu" "geasseguolle#bivdu" "giđđaguolle#bivdu" "godde#bivdu" "guolle#biebman#ealáhus" "guolle#bivdu" "industriija" "johkaluossa#bivdu" "lassi#ealáhus" "luossa#bivdu" "lotnolas#ealáhus" "mátke#ealáhus" "mátkkoštan#ealáhus" "meahcce#ealáhus" "mearra#doallo#ealáhus" "riekte#politihkka" "rievssat#bivdu" "ruvke#doaibma" "sáivaguolle#bivdu" "sáiva#bivdu" "sáiva#guolle#bivdu" "sosiála#politihkka" "šákšadorske#bivdu" "šákša#dorske#bivdu" "sáme#duodji" "sáme#ealáhus" "smávva#bivdu" "šibit#doallu" "tertieara#ealáhus" "vuoddo#ealáhus" "vuođđo#ealáhus" ; # Not related to certain political verbs # Duomma:lea LIST POLITICAL-INDUSTRY = "alkohol#politihkka" "assimileren#politihkka" "álgo#álbmot#politihkka" "ásodat#politihkka" "ássan#politihkka" "bálká#politihkka" "barggahan#politihkka" "bargo#addi#politihkka" "barta#politihkka" "bellodat#politihkka" "bearaš#politihkka" "boazodoallo#politihkka" "boazo#doallo#politihkka" "boras#pirepolitihka" "bora#spire#politihkka" "dáruiduhttin#politihkka" "dásse#árvo#politihkka" "dearvvašvuođa#politihkka" "diehto#politihkka" "ealáhus#politihkka" "eami#álbmot#politihkka" "eanan#politihkka" "etno#politihkka" "fága#politihkka" "gávpe#politihkka" "giella#politihkka" "guolástan#politihkka" "guolástus#politihkka" "guovllu#politihkka" "johtolat#politihkka" "kultur#árbi" "kultur#politihkka" "media#politihkka" "mudden#politihkka" "nuoraid#politihkka" oaččuhan#politihkka" "olgo#riika#politihkka" "poasta#heaittihan#politihkka" "politihkka" "rádje#politihkka" "regiun#politihkka" "riekte#politihkka" "riikka#politihkka" "regionála#politihkka" "reguleren#politihkka" "ruoššaduhttin#politihkka" "sáme#giel#politihkka" "sáme#politihkka" "sámi#eatnan#politihkka" "sámi#politihkka" "servodat#politihkka" "sihkarvuođa#politihkka" "sirren#politihkka" "skuvla#politihkka" "sosiála#politihkka" "stáhtakássa#sisa#boahto#politihkka" "stáhta#politihkka" "stuora#politihkka" "unnit#logu#politihkka" "veajuiduhttin#politihkka" "vearro#politihkka" "viesso#sadje#politihkka" "viidánan#politihkka" "virgái#bidjan#politihkka" "virgái#bidjan#politihkka" ; # Related to certain political verbs # Duomma:lea SET INDUSTRY = POLITICAL-INDUSTRY OR OTHER-INDUSTRY ; LIST RIEKTEDILLI = "bajit#hearrávuohta" "bálvalus#fálaldat" "čearddalašvuohta" "digge#girji" "dilálašvuohta" "ealáhus#vuođđu" "eallin#dili#váttisvuohta" "eana#juohkin#suohkan" "eana#doallo#buvttadeapmi" "eana#vuovdin#kantuvra" "hálddašeapmi" "kultuvra" "matrihkal" "meahcce#riggodat" "opmodat" "rádje#mearka" "rádji" "rádjá" "resursa#geavaheapmi" "riekte#dilli" "riekte#áddejupmi" "riddo#mearra#guovlu" "sierra#ortnet" "stáhta#eana" "suodjalan#guovlu" "váldi" "váldo#fierpmádat" "vearro#njuolggadus" "vuoigatvuođa#dilálašvuohta" "vuoigatvuohta" "vuovde#atnu" "vuovde#njuolggadus" "suverenitehta" "kultur#doarjja"; # FYLKA in front of the set is usually in Gen. LIST STAHTA-GEN = "IT-#doaibma#plána" "almennet" "bargiid#giehta#girji" "boazo#doallo#hálddahus" "bálvalus" "dearvvašvuođa#geahčču" "dearvvašvuođa#iskkadeapmi" "dearvvašvuođa#gozáhus" "doaibma" "doaibma#plána" "doarjja" "doarjja#vuogádat" "dássi" "eaiggáduššan#vuoigatvuohta" "eaiggát#gáibádus" "eana" "eanan" "eatnan" "eise#váldi" "gaska#dille#ortnet#doarjja" "geahččo#ortnet" "geatnegasvuohta" "geavat" "gáibádus" "háldu" "joatkka#skuvla" "kultur#ráđđi" "mearra#bodni" "oahppo#doaibma" "oaidnu" "oaivil" "orgána" "ovddasteaddji" "peršonal#giehta#girji" "ruhta" "sosiála#politihkka" "spesialista#dearvva?vuo?a#bálvalus" "tariffa#šiehtadus" "vuoste#bealli" "áddejupmi" "ámmát#olmmoš" "ásahus" ("jávri" Pl) ("oassálastit" Actio) ("vuovdi" Pl) ("áŋgiruššat" Actio) ; # "stáhta" in front of the set, is usually Gen. LIST SAMEDIGGI-GEN = "autoritehta" "áirras" "árvo#kommišuvdna#lahttu" ("ásahit" Actio) "bargu" "bušeahtta" "bušeahtta#mearrádus" "bušeahtta#vuogádat" "coahkkin#ortnet" "čielggadeapmi" "čilgehus" "čoahkkin" "čoahkkin#ortnet" "dievas#čoahkkin" "doaibma" "doaimmahat" "ealáhus#foanda" "ekonomiija#hálddašeapmi" "ekonomiija#stivret" "hálddašan#apparáhtta" "jahke#dieđáhus" "jahke#-dieđáhus" "joavku" "kultur#viesso#bušeahtta" "lahttu" "mearrádus" "njuolggadus" "nuoraidkonferánsa" "oaidnu" ("oassálastit" Actio) "olles#áige#politihkkár" "opposišuvdna" "ovttas#bargo#aktøra" "politihkkár" "rehket#doallu" "sadji" "sága#jođiheaddji" "šiehtadus#málle" "ulbmil" "váldo#ášši" "váldo#hálddahus" ; SET ACTOR = ANIMATE OR INSTITUTION OR ORGANIZATION ; # Should EVENT be part of this set? # To be used in habitative-sentences: SET HAB-ACTOR = ACTOR OR INDUSTRY OR EDUCATION OR PEOPLE-NUM OR ("gii") OR Pers - ("dat") ; SET HAB-ACTOR-NOT-HUMAN = INSTITUTION OR ORGANIZATION OR INDUSTRY OR EDUCATION ; LIST STATE = "bahávuohta" ("dearvvas" Der/vuohta) "gaskavuohta" "miella#dearvvašvuohta" "ráfi" "váivi" "veahkki"; LIST OTHER-ABSTR-ENTITY = "ášši" "diehtojuohkin#prošeakta" "doaibma#plána" "hehttehus" "oahppo#plána" "ovttas#bargo#prošeakta" "plána" "prošeakta" "sosiála#plána" "váttisvuohta" ; # can represent a concrete entity LIST MONEY = "ánsu" "árvu" "bálká" "beaive#ruhta" "buorrin" "bušeahtta" "čoahkkin#buhtadus" "dearvvasvuođa#bálvalus#mearre#ruhta" "dienas" "divat" "doarjja" "duksa#ruhta" "dutkan#ruhta" "fuolahan#bálká" "giella#ruhta" "giella#prošeakta#ruhta" "gollu" "guovtte#gielalašvuođa#ruhta" "haddi" "jahke#bušeahtta" "juolludeapmi" "juolludus" "kultur#mearre#ruhta" "lassi#ruhta" "liigudeapmi" "máksu" "mátkkoštan#gollu" "oahpaheddjiid#bálká" "preassa#doarjja" "prošeakta#ruhta" "reantu" "ruhta" "ruošša#ruhta" "sáhkku" "sisa#boahtu" "speallo#ruhta" "stáhta#doaibma" "tienas" "veahkke#ruhta" "vealgi" "vearru" "vuoitu"; # Ambiguous with respect to concreteness, either the symbolic amount or the concrete coins and bills SET ABSTR-ENTITY = MONEY OR STATE OR OTHER-ABSTR-ENTITY ; LIST GEN-CONCEPT = "anistupmi" "álgu" "áŋgirvuohta" "áigumuš" "árbe#vierru" "ávžžuhus" "ballu" "bálvaleapmi" "bálvalus#kvaliteahtta" "bargo#málle" "boađus" "dárbu" "dássi" "diehtu" "doaibma" "duođaštan#geatnegasvuohta" "duogaš" "eaiggátvuohta" "eallin#vuohki" "erohus" "evttohus" "fádda" "friddjavuohta" "fuolalašvuohta" "gaska#mearri" "gaska#oapmi" ("geargat" Der/vuohta) "geatnegasvuohta" "gelbbolašvuohta" ("gudnejahttit" Actio) "gudni" "guolle#bivdo#vuoigatvuohta" "hástalus" "isitvuohta" "konflikta" "kontákta" "kultur#duogáš" "kultur#máhttu" "kvaliteahtta" "loahppa" "loatna#etymologiija" "lohpi" "máhttu" ("máŋgga#bealat" Der/vuohta) "mihttomearri" "mihtto#mearri" "molssa#eaktu" "muitu" "oame#dovdu" "oktavuohta" "olahahttivuohta" "ovda#mearka" "ovddas#vástádus" "ovtta#dássásašvuohta" "perspektiiva" "ráffi" "ráfi" "ráhkisvuohta" "rámma" "riekte#prinsihppa" "rolla" "sáme#giel#máhttu" "sáme#kultuvra" "sihkkarastin#strategiija" "strategiija" "šiehtadallan#fáddá" "symbola#systema" "ulbmil" "ustitvuohta" ("vanhurskkis" Der/vuohta) "váibmu" "váikkuhan#fápmu" "váikkuhus" "váldo#sivva" "vásáhus#duogáš" "vearrivuohta" "virge#lohpi" "vuordámuš" "bivdo#vuoigatvuohta" "geavahan#vuoigatvuohta" "guolástan#vuoigatvuohta" "jienastan#vuoigatvuohta" "eanangeavahan#vuoigatvuohta" "oamastan#vuoigatvuohta" "mearraguolle#vuoigatvuohta" "telten#vuoigatvuohta" "sierra#vuoigatvuohta" "murjen#vuoigatvuohta" "láigo#vuoigatvuohta" "láigohan#vuoigatvuohta" "bivdin#vuoigatvuohta""guohtun#vuoigatvuohta" "eananoamastan#vuoigatvuohta" "eanangeavahan#vuoigatvuohta" "vuođđo#vuoigatvuohta" ; # very abstract # Adding words to this set, consider if they suit to the SG-WORD-set as well. LIST MOD-CONCEPT = "eanandoalloálggahan#ulbmil" ; #for quite specified concepts, that has probably an effect on its potential to be modified. LIST EMOTION = "gierisvuohta" "moraš" "ráhkisvuohta" "vašši" ; LIST STRUCTURE = "álgu" "loahppa" "struktuvra" "maŋŋe#geahči" "lasáhus" "loahpa#geahči" "álgo#geahči" "álgo#oassi" "sis#doallu" "veršuvdna" ; LIST PROPERTY = "burrodat" "fastivuohta" "hedjodat" "allodat" "gassodat" "kvaliteahtta" "sturrodat" "guhkkodat" "govdodat" "hápmi" "ivdni" "fearga" "dovdo#mearka" "ieš#vuohta" "viidodat" ; LIST MOD-PROPERTY = "bálvalus#kvaliteahtta" ; LIST IDEOLOGY = "buddhisma" "kommunisma" "osku" "sosial#darwinisma" ; SET CONCEPT = GEN-CONCEPT OR STRUCTURE OR PROPERTY OR IDEOLOGY ; LIST ACTIVITY = "aktivitehta" "báikenamma#dutkamuš" "boazo#doallo#dutkamuš" "čađaheapmi" "dearvvašvuođa#dutkan" "eallin#biras#dutkamuš" "fuolaheapmi" "geahčastat" "gille#dutkamuš" "guorahallan" "heahte#bargu" "loatna#dutkamuš" "lodden" "mátki" "návet#bargu" "sáme#dutkamuš" "sisa#fárren" "substráhta#dutkamuš" "šiehtadallan" ; # semantically comparable to Actio forms + lexicalized Actio forms. # probably change of state in the course of time LIST PROCESS = "duodje#proseassa" "kárten#proseassa" "mearridan#proseassa" "mearridan#prosessa" "oahppo#proseassa" "revitaliseren#proseassa" ; # Reminds of time sets LIST TOPIC = "areála#ášši" "áide#ášši" "bearrái#beahččo#ášši" "boazo#doallo#ášši" "B-#ášši" "buhtadus#ášši" "bušeahtta#gáržžidan#ášši" "čázádat#huksen#ášši" "Čiekŋudan#fáddá" "čoahkkin#ášši" "digge#ášši" "doarjja#juohkin#ášši" "eallin#ášši" "eana#mihtádus#ášši" "eaŋkal#ášši" "eanan#oastin#ášši" "giella#ášši" "girko#ášši" "gudne#rihkkun#ášši" "guolle#ášši" "guovlo#gáhtten#ášši" "hálddašan#ášši" "huksen#ášši" "individuála#ášši" "juogadan#ášši" "Junkerdal#-ášši" "konsešuvdna#ášši" "lassi#ášši" "luonddu#gáhtten#ášši" "meroštan#ášši" "mudden#ášši" "namma#logahallan"ášši" "nággo#ášši" "rádja#ášši" "ráfáiduhttin#ášši" "rávdnje#huksen#ášši" "riido#ášši" "sáme#ášši" "sis#buksa#ášši" "suohkan#stivrra#ášši" "plána#ášši" "riekte#ášši" "sáme#ášši" "sámi#ášši" "suopman#ášši" "váidda#ášši" "váidin#ášši" "váldo#ášši" "vearro#duottar#ášši" "vuoigatvuođa#ášši" "WTO-ášši" "1867#-ášši"; SET ABSTRACT = ABSTR-ENTITY OR CONCEPT OR ACTIVITY ; LIST DILLI = "areála#dilli" "bargo#dilli" "biras#dilli" "boazo#dilli" "boazodoallo#dilli "čearddalašvuohta#dilli" "dilli" doaibma#dilli" "duopmoválde#dilli" "eaiggát#dilli" "eallin#dilli" "eallin-#dilli" "eanadoallo#dilli" "eanaeaiggát#dilli" "fápmo#dilli" "gaska#dilli" "geavahan#dilli" "giella#dilli" "háldo#dilli" "heahte#dilli" "lonohallan#dilli" "luonddu#dilli" "miella#dilli" "monopol#dilli" "náittos#dilli" "niestedábuhanheahte#dilli" "náittos#dilli" "oahpponeavvo#dilli" "oamasteaddji#dilli" "resurssa#dilli" "riekte#dilli" "riido#dilli" "ruhta#dilli" "seaktedábuhan#dilli" "sierra#dilli" "skuvla#dilli" "valljivuohta#dilli" "vuoigatvuođa#dilli" "šaddadan#dilli" ; # Likely to be locative in most contexts LIST WEATHER-SITUATION = "beaivvádat" "bievla" "buolaš" "dálki" "dálke#dilálašvuohta" "fiertu" "siivu" "jođádat" "linádat" "oppas" "riđđu" "muohtti" "ilbmi" "balva" "čuoika" "čoaskin" "buolaš" "biegga" "nuorttadat" "davádat" "oarjjádat" "luládat" "orjješ#biegga" "nuorta#biegga" "obba#dálki" "balva#dálki" "balva#ilbmi" "arvi" "savda" "savdaarvi" "liehmu" "láfu#biegga" "baján" "johtti" "gállu" "jiella" "hieibma" "šlahtti" "seaŋáš" "borga" "guoldu" "dobadat" "dulvi" "moarri" "geardni" "cuoŋu" "jealahas" "jalahas" "geasádat" "dálvvádat" "jáldu" "lievhnu" "galmma" "guostta" "čođđolat" "čođđálat" "sealádat" "šearádat" "bálgu" "bálggádat" ; # LIST OTHER-SITUATION = "áŧestus" ; SET SITUATION = DILLI OR WEATHER-SITUATION ; SET ACTOR-ROLE = HUMAN OR ORGANIZATION OR POLITICAL-PLACE OR EDUCATION ; # Institution: Restricting possible actor subjects. LIST EVENT-TOOL-ACTIVITY = (Actio) "addin" "dearvvašvuođa#iskkadeapmi" "goddin" "hárjehallan" "jápmin" "ráđđádallan" "šiehtadallan" "vázzin" ; LIST EVENT = "avádat#čoahkkin" "álbmot#čoahkkin" "ámtadigge#čoahkkin" "bargiid#čoahkkin" "bajimus#čoahkkin" "beassáš#márkan" "bismma#čoahkkin" "buohkaid#čoahkkin" "boazodoallo#šiehtadallan" "budjeahtta#čoahkkin" "cup" "čakča#márkan" "čoahkkin" "Čuoigan#cup" "dievas#čoahkkin" "digaštallan#čoahkkin" "digge#čoahkkin" "dutkan#čoahkkin" "erenoamáš#čoahkkin" "fáddá#čoahkkin" "feasta" "festivála" "fitnodat#čoahkkin" "gieldda#válga" "girko#čoahkkin" "gitta#čoahkkin" "gozihan#čoahkkin" "gulaskuddan#čoahkkin" "guosse#čoahkkin" "gulaskuddan#čoahkkin" "headja" "hearge#gilvu" "jahke#čoahkkin" "joavko#čoahkkin" "joavko-#čoahkkin" "juovla#márkan" "juristta#čoahkkin" "konferánsa" "konsearta" "kursa" "lávde#gotte#čoahkkin" "loahppa#čoahkkin" "luodda#čoahkkin" "lávdegodde#čoahkkin" "máilmme#soahti" "mátki" "mearridan#proseassa" "miellahtto#čoahkkin" "ministtar#čoahkkin" "miellačájehan#čoahkkin" "miellahto#čoahkkin" "njunus#čoahkkin" "nominašuvdna#čoahkkin" "nášunal#čoahkkin" "ođđaorganiseren#čoahkkin" "oktavuohta#čoahkkin" "oktasaš#čoahkkin" "ovttasbargo#čoahkkin" "olgoriikaminister#čoahkkin" "olles#čoahkkin" "proseassa" "ráđđádallan#čoahkkin" "ráđđe#čoahkkin" "ráđđehus#čoahkkin" "ráhkkanan#čoahkkin" "ráhkkananstivra#čoahkkin" "riekte#čoahkkin" "riikka#čoahkkin" "ruhkos" "ságaškuššan#čoahkkin" "sáme#čoahkkin" "sámedigge#válga" "sáme#digge#válga" "Sámedigge#válga" "sáme#meašttir#gilvu" "Sámi#-meašttir#gilvu" "sáme#musihkka#festivála" "siida#čoahkkin" "soahti" "stivra#čoahkkin" "suokkardan#čoahkkin" "telefon#čoahkkin" "Varanger#festivála" "váldo#čoahkkin" "válga" "vuosttaldan#čoahkkin" "vuođđudan#čoahkkin" "váhnen#čoahkkin" "válga#čoahkkin" "vuosttaš#čájálmas" ; #XXX bad name, too general SET ABSTR-PLACE = ORGANIZATION OR INSTITUTION OR EVENT OR EDUCATION OR INDUSTRY OR SITUATION ; LIST ILLNESS = "albmasuoigi" "allergiija" "anemiija" "ástan#dávda" "árbe#dávda" "báhti" "bátne#várka" "bátne#vearka" "bárku" "bárko#dávda" "bárku#dávda" "bearri" "boazo#dávda" "boahkko#dávda" "boahkku" "boras#dávda" "buohcu" "buohcuvuohta" "buollán" "buozalmas" "čáhce#dávda" "čižže#boras#dávda" "čoavje#bávččas" "čoavje#bonjahat" "čoavje#dávda" "čotta#dávda" "dávda" "dohppehallan#dávda" "eksema" "fiskes#dávda" "fiskes#feber" "gárren#ávnnas" "gárrenávnnas#váttisvuohta" "gárren#dilli" "geahpes#dávda" "geahppes#dávda" "geahppes#vihki" "golgadan#dávda" "golgo#dávda" "golgo#vihki" "guolle#dávda" "infekšuvdna#dávda" "influensa" "jápmin#dávda" "juhkanvuohta" "lađas#dávda" "lađas#leasme#dávda" "leasme#dávda" "leasmi" "liike#dávda" "logahas#dávda" "luossa#dávda" "luhča#dávda" "mánáid#dávda" "mánno#dávda" "nisson#dávda" "njoammu#dávda" "nuorvu" "nuoskkes#dávda" "oaivvesvuohta" "obbon#dávda" "rabies#dávda" "ráŋka" "rohtto#dávda" "rohttu#dávda" "rohtu#dávda" "ruodnu" "skihpa" "časkásan#váddu" "searga#dávda" "sis#máhto#dávda" "sis#váddu" "skurbbet#dávda" "soga#dávda" "soga#váddu" "sohkar#dávda" "spánska#dávda" "speallan#dávda" "suohtta" "tuberkulosa#dávda" "varra#sonahat" "váddu" "vátne#dávda" "vihki" "virus#dávda" "vuolši" "vuorri" ; # LIST ANIMAL-ILLNESS = "luossa#dávda" "vuorri" ; # Sets denoting relations LIST OASSI = "gonagas#oassi" "riika#oassi" "oassi" "teaksta#oassi" "váldo#oassi"; # Might be useful for partitive constructions. # Try to make a set of nouns wich not will be Gen in a AccGen string. LIST HEADOFPARTS = "nisson#oassi" "oassi" "váldo#oassi" "bealli" "guhtemuš" "goappašat" "proseanta" "%" ; # This may be a better partitive set. # Miscellaneous sets # ------------------ LIST Clt = Qst Foc ; LIST Px = PxSg1 PxSg2 PxSg3 PxDu1 PxDu2 PxDu3 PxPl1 PxPl2 PxPl3 ; LIST PX1 = PxSg1 PxDu1 PxPl1 ; LIST PX2 = PxSg2 PxDu2 PxPl2 ; LIST PX3 = PxSg3 PxDu3 PxPl3 ; SET PXNOTSG1 = Px - PxSg1 ; SET PXNOTSG2 = Px - PxSg2 ; SET PXNOTSG3 = Px - PxSg3 ; SET PXNOTDU1 = Px - PxDu1 ; SET PXNOTDU2 = Px - PxDu2 ; SET PXNOTDU3 = Px - PxDu3 ; SET PXNOTPL1 = Px - PxPl1 ; SET PXNOTPL2 = Px - PxPl2 ; SET PXNOTPL3 = Px - PxPl3 ; #SET PPOS = Po OR Pr ; LIST POST-A = "rájes" ; LIST POST-B = "rádjái" ; #LIST WACKERNAGEL = "go" "ba" "bat" "be" "bahan" "son" ; LIST GASKAL = "gaskal" "gaskkal" "gaskii" "gaskka" "gaskkas" ; # p-positions that like coordination LIST TIME-PREP = "badjel" "čađa" "gaskkal" "guovddáš" "maŋŋel" "maŋŋil" "miehtá" "ovdal" ; SET NUMERALS = Num - OKTA ; # this set does not contain ordinals, I am not sure if that is necessary. SET NOT-NUMERALS = WORD - Num ; LIST MANGA = "máŋga" "galle" ; # Not referred to by any rule. SET CARDINALS = Num - Ord - MANGA ; SET NOT-CC = WORD - CC ; SET NOT-PCLE = WORD - Pcle ; LIST COMPAR = "dávjjit" "eanet" "earalágan" "eará" "earret" "seammás" "seammalágan" "seammalágán" "seammaláhkai"; # These combine with "go" Pcle, but COMPAR stands for 'comparison' rather than # 'comparative'. LIST CONTRA = "muhto" ; # In lean muitalan, muhto dál muitalan. LIST PROSEANTA = "proseanta" "%" ; SET REALCLB = CLB - COMMA ; SET NOTCOMMA = WORD - COMMA ; SET NOT-CAP-INITIAL-CC = WORD - CAP-INITIAL - CC ; # Border sets and their complements # --------------------------------- SET CP = (Pron Interr) OR (Pron Rel) OR MO ; LIST SEMICOL = "\;" ; LIST COL = ":" ; SET S-BOUNDARY = (Pron Interr) OR (Pron Rel) OR ("muhto") OR MO OR ("\;") OR (":") OR ("-") OR ("–") OR CS ; # includes CP. Remember that (",") and CC are potential sentence boundaries, too SET S-BOUNDARY1 = (Pron Interr) OR (Pron Rel) OR ("muhto") OR MO OR ("\;") OR (":") OR ("-") OR ("–") ; # includes not CS because of "go" in questions, before it is disambuated. SET S-BOUNDARY2 = (Pron Interr) OR (Pron Rel) OR ("muhto") OR MO OR ("\;") OR (":") OR ("-") OR ("–") OR (@CVP) ; # includes CP # this one includes @CVP, the conjunction which actually connects two sentences (each with a finite verb) to each other, # and not @CNP, which coordinates internal NP-/AdvP-/AP ... coordination # To be used only AFTER the disambiguation of @CVP and @CNP taking place in the chapter right before "Disambiguatig pronouns" # S-BOUNDARY2 is used as barrier. When used as target, rather than as barrier, # it includes BOS and EOS, and is given the names BOC and EOC (beginning and end of clause) SET BOC = S-BOUNDARY2 OR BOS ; SET BOC-PUNCT = BOC - ("-") - ("–") ; SET EOC = S-BOUNDARY2 OR EOS ; SET NP-BOUNDARY = BOS OR EOS OR REALCLB OR VFIN OR Inf OR (Actio Ess) OR ConNeg OR VGen OR Sup OR PPRON-NOT-GEN OR Recipr OR Po OR Pr OR Pcle OR ("jed") OR Interj OR CS OR CP ; SET APP-BOUNDARY = REALCLB OR VFIN OR Inf OR (Actio Ess) OR ConNeg OR VGen OR Sup OR Recipr OR Po OR Pr OR Pcle OR Interj OR CS OR CP ; # A special barrier used with mapping of appositions. SET SV-BOUNDARY = S-BOUNDARY OR FMAINV OR Inf ; # VFIN-NOT-AUX ; # should be V-MAIN linked to VFIN-aux to the left. (cg-3) # This set is ment to use in rules for disambiguating due to verbs or verbsets. SET SV-BOUNDARY2 = S-BOUNDARY2 OR FMAINV OR Inf ; SET SVF-BOUNDARY = S-BOUNDARY OR VFIN ; # This set is ment to use in rules for disambiguating due to verbs or verbsets. # Here we search for either an S-BOUNDARY or a finite verb, either aux or main. SET CCCOMMA = CC OR COMMA ; # remember that those are potential sentence boundaries, too SET BOUNDARY = S-BOUNDARY OR NP-BOUNDARY ; # Note: This set is not in use. SET INTR = Rel OR PUNCT-LEFT ; # interrupters SET INTR-END = COMMA OR PUNCT-RIGHT ; # Syntactic sets # -------------- LIST ALLSYNTAG = (@+FAUXV) (@+FMAINV) (@-FAUXV) (@-FMAINV) (@-FSUBJ)(@-FOBJ)(@-FADVL)(@>A) (@>ADVL) (@ADVL<) (@ADVL) (@HAB) (@>N) (@APP) (@APP-N<) (@APP-Pron<) (@APP>Pron) (@APP-Num<) (@APP-ADVL<) (@VOC) (@CNP) (@CVP) (@P<) (@>P) (@HNOUN) (@INTERJ) (@Pron<) (@OBJ) (@OPRED) (@PCLE) (@COMP-CS<) (@N<) (@SPRED) (@PPRED) (@Num<) (@SUBJ) (@X); SET NON-APP = ALLSYNTAG - (@APP); # SET ASSIGNEDSYN = ALLSYNTAG - @X ; # funzt nicht. # Copy to sme-dep.rle stops here. # ================================================================= # # ================================================================= # # ================================================================= # # =============== # #  Mapping rules  # # =============== # BEFORE-SECTIONS # # =============== # # Lexically determined mappings # ----------------------------- MAP (@>N) TARGET Pron IF (0 ("seamma") OR ("seammá"))(*1 ("ollu") OR ("olu") BARRIER NOT-QMARK)(*1 N); MAP (@>ADVL) TARGET Adv IF (0 ("seamma") OR ("seammá"))(*1 ("ollu") OR ("olu") BARRIER NOT-QMARK); MAP (@>ADVL) TARGET Adv IF (0 DOPPE)(*1 ("eret") BARRIER NOT-QMARK); MAP (@>ADVL) TARGET N IF (0 (N Loc))(*1 ("eret") BARRIER NOT-QMARK); #MAP (@ADVL @>N) TARGET ("ollu") IF (-1 ("seamma") OR ("seammá")); MAP (@ADVL) TARGET ("ollu") IF (*-1 ("seamma") OR ("seammá") BARRIER NOT-QMARK)(0 Adv)(NEGATE *1 Pl BARRIER NOT-QMARK); MAP (@>N) TARGET ("ollu") IF (*-1 ("seamma") OR ("seammá") BARRIER NOT-QMARK)(0 Pron); MAP (@ADVL) TARGET ("olu") IF (*-1 ("seamma") OR ("seammá") BARRIER NOT-QMARK)(0 Adv)(NEGATE *1 Pl BARRIER NOT-QMARK); MAP (@>N) TARGET ("olu") IF (*-1 ("seamma") OR ("seammá") BARRIER NOT-QMARK)(0 Pron); ## Soabadanráđis galget leat golbma miellahttu ja seamma ollu várrelahttut. MAP (@ADVL) TARGET Ess IF (0 ESS-ADVL-N); ## Ii leat bievlan vejolaš fievrridit gálvvu gerresiiguin. # Mappings of minor categories # ---------------------------- MAP (@CNP @CVP) TARGET CS IF (0 ("go") OR ("vai") OR XGO OR DADE); ## MAP (@CVP) TARGET CS IF (NEGATE 0 Indef) ; ## Leago guhkes áigi dassá go Máreha oidnet? MAP (@CNP @CVP) TARGET CC ; ## Na muhto don it leat dasa nama čállán! # meaning: CC-G CC-L (global, local, i.e., inside and outside NP) # mun liikon vuojadit ja viehkat @CNP # mun lean bures ja johtilit vuodján. @CNP # [S [NP mun] [VP [V vuoján] [AdvP bures ja johtilit]]]. @CNP MAP (@INTERJ) TARGET ("surgat") IF (*-1 ("vuoi") OR ("hei") BARRIER NOT-QMARK); ## Vuoi surgat dan gándda! MAP (@INTERJ) TARGET ("beargalat") IF (*-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT 0 (Dem Nom)); ## Gosa don leat beargalat mu reaga dahkan? MAP (@INTERJ) TARGET Interj ; ## Maid, iigo leat boahtán? MAP (@PCLE) TARGET Pcle ; ## Amma mii eat leat máksán? #MAP (@Num<) TARGET ABBR IF (*-1 Num BARRIER NOT-QMARK)(0 INITIAL LINK NOT *1 NP-MEMBER BARRIER NOT-QMARK); ## 98 B. MAP (@APP-Num<) TARGET ABBR IF (*-1 Num BARRIER NOT-QMARK)(0 INITIAL LINK NOT *1 NP-MEMBER BARRIER NOT-QMARK); ## 98 B. MAP (@>N) TARGET ABBR IF (*-1 (Prop Mal) OR (Prop Fem) BARRIER NOT-QMARK)(*1 (Prop Sur) BARRIER NOT-QMARK); ## Aslak A. Guttorm. # Determiner mappings # ------------------- MAP (@>N) TARGET (Dem Sg Nom) IF (*1C (N Sg Nom) BARRIER NP-BOUNDARY); ## Váidalusas galgá leat namahuvvon dat dilálašvuohta. MAP (@>N) TARGET (Dem Nom) IF (*1 Num OR A OR N BARRIER NP-BOUNDARY LINK 0 Nom) (NEGATE *1 Interr OR COMMA OR Dem BARRIER NOT-QMARK); ## Jogo gikse dat guolit? MAP (@>N) TARGET (Dem Acc) IF (*1 Num OR A BARRIER NP-BOUNDARY OR (N Acc) LINK 0 Acc)(NEGATE *1 CC BARRIER WORD); ## Mun lean oastán ja klipsen dáid njiŋŋelasaid. MAP (@>N) TARGET (Dem Acc) IF (*1 (N Acc) BARRIER ADVLCASE OR VFIN); ## Naba daid stuora dorskiid, gosa daid bidjet? MAP (@>N) TARGET (Dem Gen) IF (*1 Num OR A OR N BARRIER NP-BOUNDARY LINK 0 Gen OR ADVLCASE)(NEGATE *1 Po BARRIER NOT-QMARK); ## Mun bessen dan bargui. MAP (@>N) TARGET (Dem Attr) IF (*1 N BARRIER NP-BOUNDARY); ## Makkár vaikkuhusat leat jus veahkki ii addojuvvo? MAP (@>N) TARGET (Dem Sg Com) IF (*1 (N Sg Com) BARRIER NP-BOUNDARY); ## Dat ásahuvvojedje aiddo dainna ulbmiliin, ahte... MAP (@>N) TARGET (Dem Pl Ill) IF (*1 (N Pl Ill) BARRIER NP-BOUNDARY); ## De lassánii maid sisafárren dáidda guovlluide. MAP (@>N) TARGET (Dem Pl Loc) IF (*1 (N Pl Loc) OR (Pron Indef Pl Loc) BARRIER NP-BOUNDARY); ## ...ahte eamiálbmotriekti sáhttá leat okta dain speadjaliin,... ## Fertet vázzilit vai it báze duoin earáin. MAP (@>N) TARGET (Dem Pl Com) IF (*1 (N Pl Com) BARRIER NP-BOUNDARY); ## ...de offiseara bijai muhtun ustibiid Jesusa lusa dáiguin sániiguin... MAP (@>N) TARGET (Dem Pl Com) IF (*1 (N Pl Com) BARRIER NOT-AA); ## Ain ferte joatkit daiguin sierra doaibmabijuiguin. MAP (@>N) TARGET (Dem Sg Gen) IF (*1 ("seammás") BARRIER NOT-QMARK); ## Mun bohten dan seammás. # Attribute mappings # ------------------ MAP (@>A @>ADVL @>Pron @>N) TARGET GRADE-ADV IF (*1 A BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Po OR Inf OR PrfPrc) (NEGATE 0 ("eanet") LINK *1 ("uhcit") OR ("unnit") BARRIER NOT-QMARK); ## Soai leaba goappašagat nu jallat. ## In dieđe man buorit dat leat. MAP (@>N) TARGET GRADE-ADV IF (*1 ("árvu" Loc) BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@>A) TARGET ("mihá") OR ("ollu" Adv) IF (*1 Comp OR COMPAR BARRIER NOT-QMARK); ## Dakkár almmuhemiid leat mihá divraseabbo ráhkadit. MAP (@>A) TARGET ("buot") OR ("gait") IF (*1 Superl BARRIER NOT-QMARK); ## Guhtemuš báhkkon lea buot mávssolaččamus? MAP (@>A) TARGET ("mii" Sg Gen) IF (*1 (Pron Pers Nom) BARRIER NOT-QMARK) (*1 (A Sg Nom) BARRIER V-NOT-AUX); ## Leatgo don fuomášan dan máilmmi, man dat lea váralaš? MAP (@>ADVL) TARGET ("áibbas" Adv) OR ("eanet" Adv) OR ("erenoamáš") OR ("earenoamáš") OR ("hirbmat") OR ("hui") OR ("menddo") OR ("mii" Sg Gen) OR ("nu") OR ("oba") OR ("oppa") IF (1 Adv)(NEGATE *1 ("fal") OR ("maiddái") OR ("mo") OR ("mot") OR ("mov") OR ("movt") OR ("govt") BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE 0 ("mii" Sg Gen) LINK *1 Po BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 ("eanet") LINK 1 ("uhcit") OR ("unnit")); ## Man dávjá mun livččen dáhtton čohkket du mánáid. MAP (@>ADVL) TARGET Adv IF (0 Indef)(*1 VGen BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 N OR Inf)(NEGATE *1 Sg3 BARRIER NOT-QMARK); ## Dát ađa lea uhccán vuošša. MAP (@ADVL<) TARGET Date IF (*-1 SP-BEAIVI BARRIER NOT-QMARK); MAP (@ADVL<) TARGET (N Sg Loc) IF (*-1 ("oktii") OR ("guktii") OR ("golbmii") OR ("njelljii") OR ("vihtii") OR ("geardde") BARRIER NOT-QMARK)(0 TIME); ## Mun ferten málestit guktii vahkus. MAP (@>ADVL) TARGET ("mearri" Gen) IF (*-1 (Pron Dem Sg Gen) BARRIER NOT-QMARK)(*1 Adv BARRIER NOT-QMARK); ## Lihkkus fuomášuvvui dát dan meare árrat ja ahte dálkkoduvvo árrat. # A controversial tag. Mearri is not an adverb, but functions as one in this case. # On the other hand, should "mearri" in front of an adjective get the tag @>A? Right now it gets @>A MAP (@ADVL) TARGET ("sihke") ; MAP (@ADVL) TARGET ("ihkinassii") IF (*-1 ("gosa") BARRIER NOT-QMARK); ## Mun áiigun čuovvut du gosa ihkinassii manažat. MAP (@>A) TARGET ("juohke")(1 Ord); MAP (@>N) TARGET ("juohke")(NEGATE 1 Ord); ## Galgá gávdnot divššohasbearráigeahčči juohke fylkkas. MAP (@>N) TARGET (Pron Attr) ; ## Leago guhkki eará dáluide? ## Doppe leaba earet eará Sondre Lerche ja Madrugada. # It has to be checked if the @P< needs to be removed in some cases. MAP (@N<) TARGET ("eatnat" Indef) IF (*-1 ("giittos") BARRIER NOT-QMARK); ## Giittos eatnat luoikamis. MAP (@PRON<) TARGET ("goappašagat" Nom) IF (*-1 PPRON-DU-PL LINK 0 Nom BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE *-1 CC OR CLB BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 Rel BARRIER NOT-QMARK); ## Soai leaba goappašagat nu jallat. MAP (@N<) TARGET ("goappašagat" Nom) IF (*-1 (N Pl) LINK 0 Nom BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE *-1 CC OR CLB BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 Rel BARRIER NOT-QMARK); MAP (@PRON<) TARGET (Refl Sg Nom) IF (*-1 MUN OR DON OR (Pron Sg3 Nom) OR (Pron Sg Nom) OR (N Sg Nom) BARRIER S-BOUNDARY); ## Dasgo mun lean ieš gohčohallama vuloš. MAP (@N<) TARGET (Refl Sg Nom) IF (*-1 (N Sg Nom) BARRIER S-BOUNDARY); MAP (@PRON>) TARGET (Refl Sg Nom) IF (*1 MUN OR DON OR (Pron Sg3 Nom) OR (Pron Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Ieš han don dadjet dan. MAP (@>N) TARGET (Refl Sg Nom) IF (*1 (N Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE); MAP (@PRON<) TARGET (Refl Pl Nom) IF (*-1 PPRON-DU-PL BARRIER S-BOUNDARY LINK 0 Nom); ## Mii han leat ieža gullan dan su iežas njálmmis. MAP (@N<) TARGET (Refl Pl Nom) IF (*-1 (N Pl) BARRIER S-BOUNDARY LINK 0 Nom); MAP (@PRON>) TARGET (Refl Pl Nom) IF (*1 PPRON-DU-PL BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Nom)(NEGATE *1 VFIN OR Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ...muhto ieža dii ehpet guoskkat daid suorpmain ge. MAP (@>N) TARGET (Refl Pl Nom) IF (*1 (N Pl) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Nom)(NEGATE *1 VFIN OR Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE); MAP (@PRON>) TARGET Recipr IF (*1 Recipr BARRIER NOT-QMARK); ## MAP (@>N @SUBJ @SPRED) TARGET Indef IF (*1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Nom LINK *1 Acc BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *-1 STV-NOT-ACT BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ("ollu") OR ("olu") BARRIER NOT-QMARK LINK NOT *1 Acc BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE 0 ADVLCASE)(0 ("muhtun") OR ("soames") OR ("soamis"))(NEGATE *1 (N Sg Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Px LINK *1 N BARRIER NPNH OR CC)(NEGATE *1 (N Sg Gen PxSg2) BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 (V-SG2) LINK *1 N BARRIER NPNH OR CC)(NEGATE *1 VFIN OR Ess OR ("veara") BARRIER NOT-QMARK)(*1 (N Pl Loc) BARRIER NOT-A); ## Son lea profehta, aiddo dego muhtun boares profehtain. # An exception of the next one MAP (@>N) TARGET Indef IF (*1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Nom LINK *1 Acc BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *-1 STV-NOT-ACT BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ("ollu") OR ("olu") BARRIER NOT-QMARK LINK NOT *1 Acc BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 ADVLCASE) (NEGATE *1 (N Sg Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Px LINK *1 N BARRIER NPNH OR CC)(NEGATE *1 (N Sg Gen PxSg2) BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 (V-SG2) LINK *1 N BARRIER NPNH OR CC)(NEGATE *1 VFIN OR Ess OR ("veara") BARRIER NOT-QMARK); ## Son galgá beassat buktit oaivilis buot gažaldagaide. ## Eai leat šat nu ollu ohcamat priváhta ealáhusain. MAP (@>N) TARGET Indef IF (*-1 IV BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("buot") OR ("ollu") OR ("olu"))(*1 ("vai") BARRIER NOT-QMARK)(*2 Indef OR Num BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NOT-QMARK); MAP (@>N) TARGET Indef IF (*-1 IV BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("buot") OR ("ollu") OR ("olu"))(*1 ("vai") BARRIER NOT-QMARK)(*2 Adv BARRIER NOT-QMARK)(*3 Indef OR Num BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NOT-QMARK); ## Galgágo gustot buot vai dušše muhtun jogaide Finnmárkkus? MAP (@>N) TARGET Indef IF (*1 Gen OR Adv BARRIER NOT-QMARK)(*2 (N Pl) BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 Nom LINK 1 Acc)(NEGATE 0 ADVLCASE)(NEGATE *1 (N Sg Gen PxSg2) BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 (V-SG2) LINK *1 N BARRIER NPNH OR CC)(NEGATE *1 VFIN OR Ess OR ("veara") BARRIER NOT-QMARK); ## Sii geavahit ollu ee. giellabálvalusaid. ADD (@>N) TARGET Indef IF (*1 ("eará") OR Dem BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 Nom LINK *1 Acc BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE 0 ADVLCASE); ## Ollu earáidege go ovttagielagiidda lea váttis gulahallat.... ## ..muhto ii fal nu ollu earáin. ## Ruoŧas bođii loahpas vástadusa Sámi Oahpahusguovddážis, Johkamohkis, muhto ii fal nu ollu earáin. # The partitive construction would have been máŋggain earáin and ollu daid earáin MAP (@ADVL) TARGET Indef IF (0 ("ollu") OR ("olu"))(*1 ("eará" Pl Loc) OR (Dem Pl Loc) BARRIER NOT-QMARK)(*2 V-SG3 BARRIER NOT-ADJ-PCLE)(NEGATE 0 Nom LINK *1 Acc BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 ADVLCASE); MAP (@ADVL) TARGET Indef IF (*-1 V-SG3 BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY)(0 ("ollu") OR ("olu"))(*1 ("eará" Pl Loc) OR (Dem Pl Loc) BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 Nom LINK *1 Acc BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 ADVLCASE); ## Ollu earáin lea hávski. # for habeo-constructions where ollu modifies eará+Loc MAP (@>N) TARGET Indef IF (NEGATE *-1 V-SG3 BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY)(0 ("ollu") OR ("olu"))(*1 ("eará" Pl Loc) OR (Dem Pl Loc) BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *2 V-SG3 BARRIER NOT-ADJ-PCLE)(NEGATE 0 Nom LINK *1 Acc BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 ADVLCASE); ## Ollu earáin leat hávski. # Mange andre har det triveleg. Mange av dei andre er trivelege. # Ollu earáin leat hávskit # Mange andre kjøper mjølk. Mange av dei andre kjøper mjølk. # Ollu earát ostet mielkki. Ollusat earáin ostet mielkki. MAP (@>N) TARGET Indef IF (0 Nom)(*1 (N Nom) BARRIER NPNH) (NEGATE 0 Pl LINK *1 Inf BARRIER NOT-QMARK); ## Goabbáge báddi galgá leahkit 60 alen guhku. MAP (@>A) TARGET Indef IF (*1 A-CASE BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 ("veara") BARRIER NOT-QMARK); ## Sáhttáge ollu buriid dadjat bohtosiid birra. MAP (@>N) TARGET Indef IF (NEGATE 0 ("iešguhtet") OR ADVLCASE)(*1 Num BARRIER NOT-QMARK); ## Buot oktanuppelohkái máhttájeaddji vulge Galileai. #MAP (@>N) TARGET ("buot" Pron) IF (1 Dem OR Indef); #cf. ## Buot dáid mun attán dutnje. ## Sii ledje eanet sivalaččat go buot earát Jerusalemis. # superseded by the rule # ADD (@>N) TARGET Indef IF (1 ("eará") OR Dem)(NEGATE 0 Nom LINK 1 Acc) (NEGATE 0 ADVLCASE); MAP (@>N) TARGET ("buot" Pron) IF (*1 N BARRIER NPNH); ## Dát máksá ahte dat lea lávdan buot servodaga surggiide. MAP (@>N) TARGET Indef IF (*1 N BARRIER NP-BOUNDARY OR REALCLB)(NEGATE *-1 STV-NOT-ACT BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ("ollu") OR ("olu") BARRIER NOT-QMARK LINK NOT *1 Acc BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 Indef LINK *1 PrfPrc BARRIER VERB) (NEGATE *-1 INFV BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 Indef LINK *1 Inf BARRIER VERB)(NEGATE 0 ADVLCASE)(NEGATE 0 ("mihkkege"))(NEGATE *1 (Pers Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NOT-NP OR CLB LINK NOT 0 Loc)(NEGATE *1 Adv BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *1 (N Sg Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE *1 VFIN OR Ess OR ("veara") BARRIER NOT-QMARK); ## Ollu dáin doaibmabijuin sáhttá álggahit dálá rámmaid siskkobealde. MAP (@>N) TARGET ("mii" Interr Pl Nom) IF (*1C (N Pl Nom) BARRIER NP-BOUNDARY); MAP (@>N) TARGET ("mii" Rel Pl Nom) IF (*1C (N Pl Nom) BARRIER NP-BOUNDARY); ## ...dan hárrái, mat riektegáldut leat, mo daid berre dulkot, ja ... MAP (@>N) TARGET Interr IF (NEGATE 0 ("gii") OR ("mii"))(*1 N BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE 0 ("mihkkege") LINK *1 (Pl Acc) BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 (Sg Nom) LINK *1 V-SG3 BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NPNH); MAP (@>N) TARGET Rel IF (NEGATE 0 ("gii") OR ("mii"))(*1 N BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE 0 ("mihkkege") LINK *1 (Pl Acc) BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 (Sg Nom) LINK *1 V-SG3 BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NPNH); ## Guđe sihkarvuođanjuolggadusat ledje biddjon... MAP (@>N) TARGET Interr IF (0 ("guhtemuš"))(*1 (Pers Loc) BARRIER NOT-PCLE); MAP (@>N) TARGET Rel IF (0 ("guhtemuš"))(*1 (Pers Loc) BARRIER NOT-PCLE); ## Guhtemuš ba dis sáhttá... MAP (@>N) TARGET ("buot") OR ("gait") IF (*1 (N Pl Nom) OR (N Pl Acc) BARRIER NP-BOUNDARY); ## Ámtamánnii gulai "bearráigeahččat buot min gullevaš eatnamiid, gittiid ## ja opmodagaid". MAP (@>ADVL) TARGET (A Attr)(1 ("bealde"))(NEGATE 2 Gen); MAP (@>N) TARGET (A Attr)(*1 Num BARRIER NOT-A); ## Vuosttaš logi minuvtta lei buorre áigodat Nordlysa ektui. MAP (@>N) TARGET (A Attr)(NEGATE *1 Num BARRIER NOT-A) ; ## In fuobmán dadjat ahte Márehis lea ođđa irgi. ## Dalle gusto vuosttas, nubbi ja goalmmát teakstaoassi seammaláhkái. # buorre MAP:CaseAgrBuorre (@>N) TARGET ("buorre" A) (0 $$CASE-AGREEMENT) (*1 $$CASE-AGREEMENT BARRIER NPNH LINK 0 N) ; MAP:CaseHalfagrBuorre (@>N) TARGET (A Gen) IF (0 ("buorre")) (*1 CASE-HALFAGREEMENT BARRIER NPNH LINK 0 N); ## Giittán maiddái universitehtalektora Fredrik Harhoff buriid ságastallamiid ovddas. #MAP (@>N) TARGET Nom IF (0 ("buorre"))(*1 (N Nom) BARRIER NPNH); # ## Leatgo buorit guolit? # #MAP (@>N) TARGET Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NPNH)(0 ("buorre"))(*1 (N Acc) BARRIER NPNH); # ## Doaivvutgo oažžut buriid guliid? # #MAP (@>N) TARGET (Sg Gen) IF (0 ("buorre")) (*1 (N Sg Gen) OR (N Sg Ill) OR (N Sg Loc) BARRIER NPNH); # ## Dearvvašvuođabargiidlága § 40 vuosttas lađđasa mielde galgá # ## journála čállojuvvot buori fidnodábi mielde. # # #MAP (@>N) TARGET (Sg Com) IF (0 ("buorre"))(*1 (N Sg Com) BARRIER NPNH); # ## Jos mii addet buriin dáhtuin... # #MAP (@>N) TARGET (Pl Ill) IF (0 ("buorre"))(*1 (N Pl Ill) BARRIER NPNH); # ## Son lea sivdnidan min Kristus Jesusis buriide daguide. # #MAP (@>N) TARGET (Pl Loc) IF (0 ("buorre"))(*1 (N Pl Loc) BARRIER NPNH); # ## Son ferte leat dovddus buriin daguin. # #MAP (@>N) TARGET (Pl Com) IF (0 ("buorre"))(*1 (N Pl Com) BARRIER NPNH); # ## # #MAP (@>N) TARGET Ess IF (0 ("buorre"))(*1 (N Ess) BARRIER NOT-QMARK); # ## Maŋemus son šattai buorrin oahpaheaddjin. # Prenominal participles # - - - - - - - - - - - - ADD (@OPRED) TARGET PrfPrc IF (*-1 Acc BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 STV BARRIER NPNH)(NEGATE 0 ("mannat") LINK *1 TIME BARRIER NOT-QMARK); ## Seammás orru Alimusriekti Skjerstad-áššis dovdan iežas čadnojuvvon dupmui. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1C Dem OR Num OR Attr OR Indef BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *-1 Pers BARRIER NOT-QMARK) (*1 N BARRIER NOT-A); ## ..maid almmolaš dohkkehuvvon dearvvašvuođabargit addet,.. ## Galgá leat okta čohkkejuvvon divššohasjournála. ADD (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 PrfPrc BARRIER NPNHA LINK 0 V-NOT-AUX LINK NOT 0 Actio)(*1C N BARRIER NOT-ADJ); ## Ii leat boahtán mannan váhkus. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (NEGATE *-1 REALCOPULAS BARRIER PrfPrc OR (Actio Ess)) (NEGATE *-1 PrfPrc LINK 0 (Actio Nom) LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT 0 ("leat"))(0 Der/Pass)(*1C N BARRIER NPNH); ## ...dan mii lei dáhpáhuvvan bosttahuvvon olbmuide. MAP (@>N) TARGET PrfPrc (*-1 CLB OR go BARRIER NOT-PRE-A-N)(*1 TIME BARRIER NOT-QMARK); ## Dalle šattašii liikka buorre dálki go mannan sotnabeaivve. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 BOS OR REALCLB BARRIER NOT-PRE-A-N)(NEGATE 0 ("leat")) (*1 N BARRIER NPNH LINK NOT 0 TIME LINK NOT *1 TIME BARRIER NOT-QMARK); ## Ovdamearkan oaivvilduvvon fálaldahkii lea sámi kulturdieđu lohkanbaji. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-2 BOS OR REALCLB BARRIER ("leat"))(*-1 Com OR Loc BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 ("leat")) (*1 N BARRIER NPNH LINK NOT 0 TIME LINK NOT *1 TIME BARRIER NOT-QMARK); ## Sieiddi bálvalemiin sturron eallu gohčoduvvui bálvvoseallun, mi sáhtii jávkat, go oamasteaddji jámii dahje go sieidi ii bálvaluvvon. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 Po BARRIER NOT-NP LINK *-1 BOS OR REALCLB BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 ("leat"))(*1 N BARRIER NPNH LINK NOT 0 TIME LINK NOT *1 TIME BARRIER NOT-QMARK); ## Sámiid várás oaivvilduvvon doaimmaid hárrái galggašii... # For those cases where the Po is homonymous with verb, and therefore a barrier in the preceding rule. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 Pr BARRIER NOT-NP LINK *-1 NP-BOUNDARY BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 ("leat"))(*1 (N Gen) BARRIER NOT-NP); ## 1978 láhka balansere gaskal sámi vuoigatvuođaid boarásmuvvan oainnu,... #MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY OR AUX # LINK NOT 0 A OR N)(0 Der/Pass)(1 N)(NEGATE 1 TIME); ## Vuoigatvuohta dearvvašvuođaveahkkái gusto riikka almmolaš ruhtaduvvon ## spesialistadearvvašvuođabálvalussii. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 V-NOT-AUX LINK NOT 0 PrfPrc BARRIER S-BOUNDARY OR AUX LINK NOT 0 A OR N)(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-QMARK)(0 Der/Pass)(*1 N BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 TIME BARRIER NOT-QMARK); MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 S-BOUNDARY BARRIER NPNHA LINK NOT 0 A OR N)(0 Der/Pass)(*1 N LINK NOT 0 TIME BARRIER NPNHA); ## Ráđđehus háliida lágidit dearvvašvuođa- ja sosiálabálvalusaid oktagaslaš dárbbuid mielde , earret eará pasientavuoigatvuođaid lágain ja dearvvašvuođabargiid lágain. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 Adv BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 Nom BARRIER V-NOT-AUX OR S-BOUNDARY) (*1C Nom BARRIER NPNHA LINK *1 NP-BOUNDARY BARRIER NOT-QMARK); ## Ruonáeana lea čielgasit ráddjejuvvon geográfalaš guovlu. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (NEGATE *-1 Neg BARRIER VERB)(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 Ill BARRIER NOT-A)(NEGATE 0 AUX)(*1C (N Nom) BARRIER NOT-QMARK); ## Son lea oahppan olmmoš. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNH LINK *-1 Loc BARRIER NOT-QMARK)(*1 (N Nom) BARRIER NOT-QMARK); ## Sus leat hervejuvvon gálssohat main heaŋgájit čáppa diehpit. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 Nom BARRIER VERB LINK *-1 COPULAS BARRIER NPNH LINK *-1 Loc BARRIER NOT-QMARK)(*1 N BARRIER NOT-QMARK); ## Sus lea ovddasvástádus gárrenávnnasfuolaheami spesialiserejuvvon osiin. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (0 ("mannat"))(*1 TIME BARRIER NOT-QMARK); ## Ii leat boahtán mannan váhkus. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 ("nu") BARRIER NOT-QMARK)(0 ("gohčodit" Der/PassL)); ## Dáin áššiin sáhttet Sámedikkit várra nu gohčoduvvon friija árvvoštallama mielde mearridit. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (NEGATE *-1 COPULAS OR Neg BARRIER S-BOUNDARY1 OR ConNeg OR PrfPrc)(NEGATE *-1 GRADE-ADV BARRIER NOT-QMARK)(*1 N BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 COPULAS BARRIER VERB OR S-BOUNDARY); ## Son hálidii náitalan nissona. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (NEGATE *-1 COPULAS BARRIER S-BOUNDARY)(*1 (N Loc) BARRIER NOT-AA LINK *1 COPULAS BARRIER NOT-QMARK LINK 0 VFIN LINK *1 Nom BARRIER V-NOT-COP); ## Seammago ovdalis namahuvvon riektehistorjjálaš ovdanbuktimis leat dán barggus maid muhtun buhtes historjjálaš dilit, ja almmuhuvvo danne joavkku čielggadeami mielddusin (2. mielddus). MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 COPULAS OR Neg BARRIER S-BOUNDARY LINK 0 VFIN LINK NOT *-1 Ill BARRIER NOT-A)(0 V-NOT-COP)(*1 (N Nom) BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Acc OR Inf LINK *1 EOS BARRIER NOT-QMARK); ## Buorre sápmelaš lea jápmán sápmelaš. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK *-1 Acc BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 PrfPrc)(*1 (N Acc) BARRIER NOT-QMARK); ## Divššohasas, gii dárbbaša guhkit áiggi ja oktiiheivehuvvon dearvvašvuođabálvalusaid,... MAP (@>N) TARGET PrsPrc IF (NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-QMARK)(*1 N BARRIER NOT-ADJ); ## Boađe boahtti vahku. MAP (@>N) TARGET PrsPrc IF (*1 CC BARRIER NOT-QMARK)(*2 Attr BARRIER NOT-QMARK)(*3 N BARRIER NOT-QMARK); ## Guoski dahje lagas eatnamat. MAP (@>N) TARGET (Actio Nom) IF (*-1 Gen BARRIER NOT-QMARK)(*1 N BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 PrfPrc BARRIER NOT-QMARK); ## Sii orro sin iežaset dahkan darfegođiid siste. ## Sámegiela geavaheapmi journálain lea lassánan. ## Bálvalusaid ovdánahttin riikkarájáid rastá. # Since we cannot at present distinguish between long and short Actios, # this rule hits not only the short Actio in the first example, which is # correct, but also the long Actio in the second example, which is wrong. # Problem: At present (051106), the rule hits neither, which also makes it hard # to document the tag. It hits the third sentence, though, together with @>N. ADD (@>N) TARGET TITLE IF (*1 Prop BARRIER NOT-QMARK LINK 0 Fem OR Mal OR Sur); ADD (@>N) TARGET PROFESSION IF (*1 Prop BARRIER NOT-QMARK LINK 0 Fem OR Mal OR Sur); ADD (@>N) TARGET OFFICE IF (*1 Prop BARRIER NOT-QMARK LINK 0 Fem OR Mal OR Sur); ## Stuorra giitu maiddái professor Birger Stuevold Lassenii. # ADD so that argument mappings can apply later. #MAP (@N<) TARGET MEASURE IF (-1 Num)(0 Gen); ## 5 kr. # Postnominal # - - - - - - MAP (@Num<) TARGET MEASURE IF (*-1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*1 ALU OR A BARRIER NOT-QMARK); ## Min viessu lea vihtta mehtara alu. ## Sus lea njellje mehtara guhkkosaš biila. MAP (@Num<) TARGET MEASURE IF (*-1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*1 Adv OR Pr BARRIER NOT-QMARK); ## Ádjá viessu lea guokte miilla bajábeal márkana. MAP (@Num<) TARGET VOLUME IF (*-1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*1 LIQUID BARRIER NOT-QMARK); ## MAP (@Num<) TARGET WEIGHT IF (*-1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*1 FISH OR FOOD BARRIER NOT-QMARK); ## 1765 ja 1788 gaskal ges vuvde olgoriikii dušše 433 000 kg goikeguoli (Juel 1892: 9). ## Sápmelaš guhte mearragáttis ásai, galggai bivdit 857 kg dorski. MAP (@Num<) TARGET TIME IF (*-1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*1 ("boaris") OR ("nuorra") BARRIER NOT-QMARK); ## Mánná lea golbma jagi boaris. MAP (@Num<) TARGET TIME IF (*-1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*1 ("maŋŋil") BARRIER NOT-QMARK); ## Dat dáhpáhuvai golbma jagi maŋŋil. MAP (@Num<) TARGET N IF (*-1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*1 ("velggolaš") BARRIER NOT-QMARK); ## Ánde lea minnje vihttalot ruvnno velggolaš. MAP (@Num<) TARGET (N Sg Acc) IF (*-1 (Num Acc) BARRIER NOT-QMARK)(0 MEASURE)(*1 (N Acc) BARRIER NOT-QMARK); ## MAP (@PRON<) TARGET (N Sg Com) IF (*-1 DUPRON-NOTPX BARRIER NOT-QMARK)(0 HUMAN-INDIVIDUAL)(*1 VFIN BARRIER NOT-QMARK); ## Moai Birehiin barge mánáidgárddis. MAP (@N<) TARGET (N Sg Com) IF (*-1 (".*#guovttos"r) OR (".*#guovttis"r) BARRIER NOT-QMARK)(0 HUMAN-INDIVIDUAL); #(*1 VFIN BARRIER NOT-QMARK); # "Ándde-#guovttos" and "Ándde-#guovttis" should be replaced with som kind of tag. # Numeral adjective mappings # - - - - - - - - - - - - - MAP (@>N) TARGET (A Ord) IF (*1 N BARRIER NOT-A); ## III kapihtal priváhta arkiivvaid birra máinnaša vuosttažettiin gáhttenárvosaš priváhta arkiivvaid. MAP (@>ADVL) TARGET (A Ord) IF (*1 ("b") BARRIER NOT-QMARK); ## Guovdageaidnu, skábmamánu 3. b. 2002. MAP (@>N) TARGET Num IF (*-1 MANNU BARRIER NOT-QMARK)(*1 ("b") BARRIER NOT-QMARK); ## ja maiddái borgemánu 1 b. 1891 čuovvu njuolggadusain.. MAP (@Num<) TARGET (A Ord) IF (*-1 N BARRIER NOT-QMARK)(*1 CLB BARRIER NOT-QMARK); ## Nummar 1. #MAP (@MEASURE) TARGET (A Ord) IF (*-1 BOS BARRIER NOT-QMARK)(*1 CLB BARRIER NOT-QMARK); ## 1. Sisdoallu # Numeral mappings # ---------------- MAP (@HNOUN) TARGET Nom IF (*-1 BOS BARRIER NOT-QMARK)(0 INITIAL OR Num)(*1 ("\)") BARRIER NOT-QMARK); ## b) Go ovddit sátni lea adjektiiva ja ráhkada substantiivvain fásta, tearpmalágan sáni, man mearkkašupmi lea eará go guovtti sierra. MAP (@N<) TARGET (Num Nom) IF (*-1 (Prop Sur Nom) BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 ("\(") BARRIER NOT-QMARK)(*1 (":") BARRIER NOT-QMARK LINK *1 CARDINALS BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ("\)") BARRIER NOT-QMARK); ## Gávpotroggamat Várggain eai čájet o.m.d. siviila ássama ovdal 1400-jagiid (Simonsen 1959: 45). MAP (@APP-N<) TARGET (Num Nom) IF (*-1 (Prop Sur Nom) BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 ("\(") BARRIER NOT-QMARK)(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ("s") BARRIER NOT-QMARK LINK *1 CARDINALS BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ("\)") BARRIER NOT-QMARK); ## (Simonsen 1959, s. 45) MAP (@APP-ADVL<) TARGET Num IF (-1 ("b") OR ("beaivi") LINK -1 Ord LINK -1 MANNU)(NEGATE 0 Range); ## Mun boađán geassemánu 16. b. 2002. MAP (@APP-N<) TARGET Num IF (*-2 Ord BARRIER NOT-QMARK)(*-1 MANNU BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 Range); ## "23. cuoŋománu 1728 dovddus geaskkus lea ee. celkon ahte mearraguollebivdu lea luđolaš earret" MAP (@APP-N<) TARGET (Num Nom) IF (*-1 Nom BARRIER NOT-QMARK LINK 0 MANNU)(0 CARDINALS); MAP (@APP-N<) TARGET (Num Nom) IF (*-1 Loc BARRIER NOT-QMARK LINK 0 MANNU)(0 CARDINALS); ## Guovdageaidnu / Kautokeino, skábmamánnu 2002. ## Guovdageaidnu / Kautokeino, skábmamánus 2002. ## Bargojoavkku čoahkkima árvalus ovddiduvvo konvenšuvnna oktasaščoahkkimis guovvamánus 2004. MAP (@APP-N<) TARGET (Num Nom) IF (*-1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK 0 MANNU)(0 CARDINALS)(*1 Po BARRIER NOT-QMARK); ## Mun oaivvildan leat liiggás oanehis áiggi árvvoštallat klieantalávdegotti ođđajagimánus čakčamánu 1999 rádjái, (9 mánu). MAP (@APP-N< @SUBJ @SPRED @HNOUN) TARGET (Num Nom) IF (*-1 MANNU BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Nom)(0 CARDINALS); ## Guovdageaidnu / Kautokeino, skábmamánu 2002 viesut ledje buorre. MAP (@ADVL @>P @>N) TARGET (Num Gen) IF (*-1 MANNU LINK NOT 0 Nom)(0 CARDINALS); ## Guovdageaidnu / Kautokeino, skábmamánu 2002. MAP (@OBJ @OPRED) TARGET (Num Acc) IF (*-1 MANNU BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Nom)(0 CARDINALS); MAP (@N<) TARGET Num IF (*-1 ABBR BARRIER NOT-QMARK); #XXX Eventually restrict to VALUTA or something. ## kr. 23,-. # Here we map them all: MAP (@SUBJ @SPRED @HNOUN) TARGET (Num Nom) IF (*1 NUMUNIT BARRIER NOT-QMARK)(*2 CURRENCY-GEN BARRIER NOT-QMARK); MAP (@>N) TARGET (Num Gen) IF (*1 NUMUNIT BARRIER NOT-QMARK)(*2 CURRENCY-GEN BARRIER NOT-QMARK); MAP (@>P) TARGET (Num Gen) IF (*1 NUMUNIT BARRIER NOT-QMARK)(*2 CURRENCY-GEN BARRIER NOT-QMARK)(*3 Po BARRIER NOT-QMARK); MAP (@OBJ @OPRED) TARGET (Num Acc) IF (*1 NUMUNIT BARRIER NOT-QMARK)(*2 CURRENCY-GEN BARRIER NOT-QMARK); ## 2006 stáhtabušeahtas lea ráđđehus liigudan 10 milj. kr álggahanmearreruhtan ođđa dieđavistái. # Coordination # - - - - - - - MAP (@>N) TARGET (A Ord) IF (*1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NOT-A); ## Dát lea ođđa ordnet, ja jienasteapmi dáhpáhuvvá dušše čakčamánu 28. beaivve, iige 28. ja 29. beaivvi nie go mii čáliimet maŋimuš áviisas. MAP (@>N) TARGET (A Ord) IF (*1 COMMA OR CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 (A Ord) OR (A Attr) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NOT-A); # Quantifier mappings # ------------------- MAP (@Num<) TARGET (Num Gen) IF (*-1 Num BARRIER NOT-QMARK)(0 NUMUNIT); ## Dat lea 4 miljovnna teadjakohpa. ## 2006 stáhtabušeahtas lea ráđđehus liigudan 10 milj. kr álggahanmearreruhtan ođđa dieđavistái. MAP (@Num<) TARGET CURRENCY-GEN IF (*-2 Num BARRIER NOT-QMARK)(*-1 Gen BARRIER NOT-QMARK); ## 10 miljovnna ruvnnu. MAP (@Num<) TARGET Gen IF (0 TIME-UNIT LINK NOT -1 (Dem Gen))(1 ("maŋŋel") OR ("maŋŋil"))(NEGATE 2 Gen) ; ## Nu dáhpáhuvai 22 minuvtta maŋŋel go čiekčamat ledje álgán. MAP (@>N) TARGET (A Ord)(*1 N BARRIER NOT-A); ## Dat lei 33. teakstaoassi. ## Arkiivaláhka III máinnaša vuosttažettiin gáhttenárvosaš priváhta arkiivvaid. MAP (@COMP-CS<) TARGET (Num Nom) IF (*-2 V-TRANS-ACT BARRIER VERB LINK NOT 0 ("eanet"))(*-1 ("go") BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 N BARRIER NOT-QMARK LINK 0 ADVLCASE) (NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Ii heargi gal nagot guoddit eambbo go guokte diekkára. MAP (@COMP-CS<) TARGET (Num Nom) IF (*-1 ("dego") OR ("dugo") BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Ráhkkásiiddán, allet vajáldahte ahte Hearrái lea okta beaivi dego duhát jagi ja duhát jagi dego okta beaivi. # MAP (@>N) TARGET (Num Acc) IF (*1 (N Acc) BARRIER NP-BOUNDARY OR N)(NEGATE *1 ("dbm") OR ("diibmu") BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *2 (Num) BARRIER NOT-QMARK); ## Mun máksen 100 ruvnno duvle. MAP (@ADVL) TARGET (Num Nom) IF (*-1 ("b" ABBR) OR ("beaivi") BARRIER NOT-QMARK)(*-2 Ord BARRIER NOT-QMARK); ## Artihkkal lea šaddan fas áigeguovdilin maŋŋá go heivehuvvui norgalaš riektái miessemánu 21. b. 1999 nr 30 lága bokte. MAP (@ADVL) TARGET (Num Nom) IF (*-1 ("b" ABBR) OR ("beaivi") BARRIER NOT-QMARK)(*-2 CARDINALS BARRIER NOT-QMARK); ## ...ja maiddái borgemánu 1 b. 1891 čuovvu njuolggadusain MAP (@>N) TARGET (Num Acc) IF (*1 MEASURE BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ALU BARRIER NOT-QMARK); ## Guokte golbma mehtera guhku, ja guhkitge, sáhttá vuojahat leat. MAP (@>N) TARGET (Num Acc) IF (0 Num BARRIER NOTCOMMA)(*1 (Num Acc) LINK *1 MEASURE BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ALU BARRIER NOT-QMARK); ## Guokte golbma mehtera guhku, ja guhkitge, sáhttá vuojahat leat. MAP (@>N) TARGET (Num Acc) IF (*1 (Num Acc) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 (Num Acc) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 MEASURE BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ALU BARRIER NOT-QMARK); ## Guokte golbma njeallje mehtera guhku, ja guhkitge, sáhttá vuojahat leat. MAP (@>N) TARGET (Num Acc) IF (*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 (Num Acc) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 (Num Acc) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 MEASURE BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ALU BARRIER NOT-QMARK); ## Čuollun sáhttá leat dušše okta fierbmi gurgaluvvon, muhto dábálaččat lea čuollu guhkit, golbma, njeallja fierbmebaji guhku. #MAP (@>N) TARGET (Num Gen) IF (NEGATE 0 (Num Nom))(NEGATE -1 ("nr"))(*1 (N Gen) BARRIER NP-BOUNDARY OR N); MAP (@>N @>ADVL) TARGET (Num Gen) IF (NEGATE *-1 ("nr") BARRIER NOT-QMARK)(*1 (N Gen) OR (N Acc) OR (N Ill) OR (N Loc) OR (N Pl Com) BARRIER NP-BOUNDARY OR N); #XXXTEST ## Galgá čájehit vuollegašvuođa juohke ovtta divššohasa eallimii. ## Diibmá lei Davvi Nuorra sturron 268 mielláhttui. MAP (@>N) TARGET Gen IF (-1 (Num Gen))(1 N); MAP (@>N) TARGET (Num Pl Ill) IF (*1 (N Pl Ill) BARRIER NOT-ADJ); MAP (@>N) TARGET (Num Pl Loc) IF (*1 (N Pl Loc) BARRIER NOT-ADJ); ## Mun ledjen golmmain heajain. MAP (@>N) TARGET (Num Com) IF (*1 (N Com) BARRIER NP-BOUNDARY OR N); ## Das ráhkaduvvo vuojahat gátti guvlui nu galliin čuolddain (dahje oar-julggiin) go lea vuogas. MAP (@>N) TARGET (Num Acc) IF (*1 (N Acc) BARRIER NP-BOUNDARY OR N); ## Mun oidnen guokte nieidda. MAP (@>N) TARGET (Num Acc) IF (*1 ALU BARRIER NP-BOUNDARY OR N); ## Noađđespagáin leat dat geažit guokte golbma tumá guhku. MAP (@>ADVL) TARGET (Num Acc) IF (*1 MEASURE OR TIME BARRIER NOT-QMARK)(*2 Adv OR Po BARRIER NOT-QMARK); MAP (@>A) TARGET (Num Acc) IF (*1 MEASURE OR TIME BARRIER NOT-QMARK)(*2 A BARRIER NOT-QMARK LINK NOT *1 N BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 ADVLCASE); ## Suorpmas lea guokte millimehtara govdat. # This rule should not apply if the adjective following premodifies another item ## Dan oktavuođas go adoptere máná gii lea vuollel 15 jagi, sáhttá oažžut pearmišuvnna gitta 39 vahku olles bálkkáin dahje gitta 49 vahku 80% bálkkáin. MAP (@>A) TARGET (Num Acc) IF (*1 (N Sg Gen) BARRIER NOT-QMARK)(*2 (A Comp) BARRIER NOT-QMARK); ## Son vuvddii daid biergguid vihtta ruvnno hálbbibui. MAP (@>A) TARGET (Num Gen) IF (*1 TIME BARRIER NOT-QMARK)(*2 ("boaris") BARRIER NOT-QMARK); ## Son lea viđa jagi boaris. MAP (@>A) TARGET (Num Gen) IF (*1 ("jahkásaš") BARRIER NOT-QMARK); ## Golmma - njealje jahkásaš mánná biddjojuvvo giissá sisa čohkkut. ## 3-4 jahkásaš mánná biddjojuvvo giissá sisa čohkkut. MAP (@>N) TARGET (Num Gen) IF (*1 MEASURE BARRIER NOT-QMARK)(*2 ALU OR A BARRIER NOT-QMARK); ## Min viessu lea viđa mehtara alu. MAP (@Pron<) TARGET (N Num Nom) IF (*-1 (Pers Nom) BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *-1 Dem BARRIER NOT-QMARK) (*-1 Pl1 OR Pl2 OR Pl3 BARRIER NOT-QMARK); ## Mii golmmas oktan du vieljain finaimet Niillas-čeazi geahčen. MAP (@SUBJ @SPRED) TARGET (N Num Nom); ## Go sotnabeaivi šattai, de čuoigaledje máŋggas várrái. MAP (@SUBJ) TARGET (Num Nom) IF (1 TIME + Gen BARRIER NOT-A LINK *1 ("leat") BARRIER N LINK *1 Nom BARRIER NPNH) ; ## Vuosttaš logi minuvtta lei buorre áigodat Nordlysa ektui. MAP (@N<) TARGET Nom IF (*-1 ("nr") BARRIER NOT-QMARK)(0 CARDINALS OR INITIAL)(*-2 N OR A OR ABBR OR ACR BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *-2 Gen BARRIER NOT-QMARK); #MAP (@N<) TARGET (Num Nom) IF (-1 ("nr" Nom))(-2 N OR A OR ABBR OR ACR); ## Mun lean ilus go beasan ovdanbuktit St.dieđ. nr. 33. #Maybe it has to be (N @ADVL). MAP (@SUBJ @SPRED) TARGET (Num Nom Sg) IF (0 NUMERALS) (*1 Gen BARRIER NP-BOUNDARY LINK NOT 0 ROUTE OR TIME OR Loc OR Num OR Adv)(NEGATE *1 CC BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 ALU BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE *-1 (@>Num) BARRIER NOT-QMARK LINK *-2 (@OBJ) BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *-1 ("s") OR ("siidu") OR ("paragráfa") OR ("kapihttal") OR ("kapihtal") OR HEADOFPARTS OR ("jahki") OR GEASSET OR TEXT OR LAHKA BARRIER NOT-QMARK); ## Dá dat leat, 350 ruvnno. # Maybe "OR (N @ADVL)" has to be added. MAP (@SUBJ @SPRED) TARGET (Num Nom) IF (*1 (Dem Pl Loc) BARRIER NOT-QMARK); ## Okta dain doaimmain lea redigeret ja čorget journála. ## ...ahte eamiálbmotriekti sáhttá leat okta dain speadjaliin... MAP (@SUBJ) TARGET (Num Nom) IF (*1 TIME BARRIER NOT-QMARK)(*2 ("vássit") BARRIER V-NOT-AUX); ## ...ovdalgo 10 jagi leat vássán... MAP (@SUBJ) TARGET (Num Nom) IF (*-1 ("vássit") BARRIER VERB OR CLB)(*1 TIME BARRIER NOT-QMARK); ## Muhto dál leat juo vássán golbma beaivvi dan rájes go dát dáhpáhuvai. MAP (@SUBJ) TARGET (Num Nom) IF (*-1 CC BARRIER NOT-QMARK)(*1 Prop BARRIER NOT-QMARK); ## MAP (@OBJ) TARGET (Num Acc) IF (*-1 ("dahkat") OR ("váldit") BARRIER NOT-ADV)(0 CARDINALS)(*1 TIME BARRIER NOT-QMARK); ## Mun válddán 2 diimmu. MAP (@N<) TARGET (Num Nom) IF (*-1 N OR ACR BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 ("boađus"))(0 CARDINALS)(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *-1 NUMMAR OR MANNU BARRIER NOT-QMARK); ## Dat lea dieđáhus 4. ## Son dagai 1000 diimmu 2005:s. ## Viidváseappot mearrida dearvvašvuođabargiidlága § 10 vuosttas lađđasa... # Should hit numerals that only have to do with numbering, not with amount. MAP (@N<) TARGET Num IF (*-2 N BARRIER NOT-QMARK)(*-1 MANNU BARRIER NOT-QMARK)(0 CARDINALS)(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK); MAP (@N<) TARGET Num IF (*-2 N OR Date BARRIER NOT-QMARK)(*-1 NUMMAR BARRIER NOT-QMARK)(0 CARDINALS); ## Dat lea dieđáhus nr. 4. MAP (@N<) TARGET (Num Nom) IF (*-1 N OR A OR ACR BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 ("boađus"))(0 CARDINALS)(NEGATE 0 ("oktii"))(NEGATE *1 NPROP OR A OR ACR BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *-1 NUMMAR OR MANNU BARRIER NOT-QMARK); ## Girji 4 lei hui buorre girji. #This one is still too strict. It's getting better.. MAP (@N<) TARGET (A Ord) IF (*-1 (ABBR N) BARRIER NOT-QMARK)(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK); MAP (@N<) TARGET (Num Nom) IF (*-1 N OR A OR ACR BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 (@Num<))(0 CARDINALS LINK NOT 0 ADVLCASE)(NEGATE 0 ("oktii") OR OKTA OR ("1"))(*1 Nom BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *-1 NUMMAR OR MANNU BARRIER NOT-QMARK); MAP (@N<) TARGET (Num Nom) IF (0 CARDINALS) (*-1 ("s") OR ("siidu") OR ("§") OR ("paragráfa") OR ("kapihttal") OR ("kapihtal") OR HEADOFPARTS OR ("jahki") OR GEASSET BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 (@Num<)); ## Dat lea s. 240. # evtl. LAHKA ADD (@N<) TARGET (Num Nom) IF (0 CARDINALS)(-1 ("láhka") OR LAHKA OR TEXT); ## Láhka 102 103 Čuvvosat : kárttat 1-19 Giittán Suoma Kulturruhtaráju dán barggu váras ustitlaččat juolludan stipendas MAP (@N<) TARGET (Num Nom) IF (*-3 ("s") OR ("siidu") OR ("§") OR ("paragráfa") OR ("kapihttal") OR HEADOFPARTS OR GEASSET BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 (@Num<)) (*-2 Num BARRIER NOT-QMARK)(*-1 CC BARRIER NOT-QMARK)(0 CARDINALS); ## ...gč. dearvvašvuođabargiidlága kapihttal 6 ja 7. ADD (@N<) TARGET (Num Nom) IF (*-3 LAHKA OR TEXT BARRIER NOT-QMARK) (*-2 Num BARRIER NOT-QMARK)(*-1 CC BARRIER NOT-QMARK)(0 CARDINALS); ADD (@N<) TARGET (Num Nom) IF (*-2 LAHKA OR TEXT BARRIER VFIN OR CS)(*-1 NUMMAR BARRIER NOT-QMARK)(0 Num)(NEGATE *1 Gen BARRIER NPNH); ADD (@N<) TARGET (Num Nom) IF (*-1 NUMMAR BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 ADVLCASE OR Date OR TIME BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 LAHKA OR TEXT BARRIER SV-BOUNDARY); MAP (@>Num) TARGET ("nr") IF (*1 WORD OR Num BARRIER NOT-QMARK); ## Mun lean ilus go beasan ovdanbuktit St.dieđ. nr. 33. MAP (@>Num) TARGET N IF (0 ("nummar") OR ("nummir"))(*1 WORD OR Num BARRIER NOT-QMARK); MAP (@>Num) TARGET Gen IF (0 N OR A OR ACR LINK NOT 0 (@Num<))(*1 CARDINALS BARRIER NOT-QMARK LINK 0 ADVLCASE LINK NOT 0 ("oktii") OR OKTA OR ("1"))(NEGATE *-1 Pr BARRIER NOT-QMARK LINK NOT *-1 Gen BARRIER NOT-QMARK); ## Dokumeanta čilge oppalaččat, mo čuovvulit NOU 1995:6:s evttohuvvon doaimmaid. #MAP (@>N) TARGET Num IF (NEGATE -1 Num OR ("nr"))(NEGATE 0 ADVLCASE)(*1 Gen OR Ill OR Loc OR Com # BARRIER NPNH OR REALCLB LINK NOT 0 Interr)(NEGATE 0 (N Num) LINK 1 (Sg Com)) # (NEGATE 1 Pers LINK 0 Sg1 OR Sg2 OR Sg3) # (NEGATE 1 CC LINK 1 Num LINK 1 NP-BOUNDARY) # (NEGATE 1 ("dbm") OR ("diibmu") OR ("dii") LINK 1 (Num)); ## Jus divššohas lea gaskal 12 ja 16 jagi boaris,... #MAP (@N<) TARGET (Num) IF (-2 PUNCT OR LEFT OR BOS)(-1 N)(1 PUNCT OR RIGHT OR EOS); ## (Láhttu 4) MAP (@>N) TARGET (Num Nom) IF (*1 Ess BARRIER NPNH LINK NOT 0 (V Actio)); ## MAP (@>N) TARGET (Num Nom) IF (*1 (N Nom) BARRIER NPNH); MAP (@>N) TARGET (Num Attr) IF (*1 (N Nom) BARRIER NPNH); ## Sus lea logi gussa. ## Sus lea vihttanuppelot gussa. MAP (@>N) TARGET ("okta" Nom) IF (*1 (N Nom) BARRIER NPNH)(NEGATE *1 Prop OR Dem BARRIER NOT-QMARK); ## Sámegiela doaibmaplánas lei okta doaibmabidju sámegillii jorgalit dieđalaš artihkkaliid. MAP (@>N) TARGET OKTA IF (0 Acc)(*1 (N Acc) OR (A Acc) BARRIER NPNH)(NEGATE *1 Prop OR Dem BARRIER NOT-QMARK); MAP (@>N) TARGET OKTA IF (0 Gen)(*1 N OR A LINK 0 Gen OR Ill OR Loc BARRIER NPNH)(NEGATE *1 Prop OR Dem BARRIER NOT-QMARK); MAP (@>N) TARGET ("okta" Com) IF (*1 (N Com) BARRIER NPNH)(NEGATE *1 Prop OR Dem BARRIER NOT-QMARK); ## Dát lea faskkon maid geavaha dušše ovttain gieđain. MAP (@>N) TARGET ("okta" Ess) IF (*1 (N Ess) BARRIER NPNH)(NEGATE *1 Prop OR Dem BARRIER NOT-QMARK); # # No example yet. # To be evaluated against the previous 4 rules. #MAP (@>N) TARGET OKTA IF (*1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 1 Prop OR Dem); # ## Sámegiela doaibmaplánas lei okta doaibmabidju sámegillii jorgalit # ## dieđalaš artihkkaliid. MAP (@N<) TARGET (Num Nom) IF (*-1 ("diibmu") OR ("biellu") OR ("dbm") OR ("dii") OR ("bie") BARRIER NOT-QMARK LINK 0 Nom); ## Mun boađán diibmu vihtta/viđas. #MAP (@N<) TARGET Ord IF (-1 N)(NEGATE 1 N OR A OR ACR); ## Olav V. #MAP (@ADVL) TARGET Num IF (-1 MANNU)(1 NP-BOUNDARY); ## Dat hávdáduvvojedje Álahedjui skábmamánus 1997. MAP (@ADVL) TARGET Num IF (0 Acc)(*1 TIME OR ROUTE BARRIER NOT-A); ## Dat orui doppe vihtta guhkes jagi. # This rule - since it is the only one, and not equivalent for genitives exist - allows quantified TIME/ROUTE items only in accusative # If we deceide to make one for genitives too, we need this one in the disamb. section: # REMOVE (Gen @ADVL) IF (0 CARDINALS)(1 ABSTR-ROUTE); ## Mii doalvvuimet ealu 2 miilla dan beaivve. MAP (@ADVL) TARGET Range ; ## 2003-2004 mun orron Norggas. # Genitive mappings # ----------------- # @>P MAP (@>P) TARGET Gen IF (NEGATE 0 Num LINK *1 Ill BARRIER NOT-QMARK)(*1 Po BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 Pers OR VEHICLE OR ORGANIZATION OR HUMAN LINK *1 ("mielde") OR ("fárrui") BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT OR COPULAS BARRIER NPNH); ## Na mun gal hupmen dan birra. MAP (@>P) TARGET Gen IF (NEGATE 0 Num LINK *1 Ill BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE 0 (V Actio) LINK *1 ("dihte") OR ("dihtii") BARRIER NOT-QMARK)(1 PUNCT-LEFT LINK *1 PUNCT-RIGHT LINK 1 Po); ## Lasáhus nr. 6 ( 1999-2000 ) mielde leat riikkaoassái ásahan / leat ásaheamen ee. čuovvovaš doaimmaid. MAP (@>P) TARGET Gen IF (NEGATE 0 Cmpnd)(*1 CC BARRIER NOT-QMARK)(*2 Gen BARRIER NPNHA LINK *1 Po BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE 0 (V Actio) LINK *1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 (V Actio) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ("dihte") OR ("dihtii") BARRIER NOT-QMARK); ## Divššohas galgá maiddái oažžut dieđuid vejolaš riskkaid ja ## lassiváikkuhusaid birra. MAP (@>P) TARGET Gen IF (NEGATE 0 Cmpnd)(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK)(*2 Gen BARRIER NPNHA LINK *1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Gen BARRIER NPNHA LINK *1 Po BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE 0 (V Actio) LINK *1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 (V Actio) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ("dihte") OR ("dihtii") BARRIER NOT-QMARK); ## Dat lohká stuorradiggedieđáhusas Sámedikki birra ja stuorradiggedieđáhusain ođđa mielladearvvašvuođafuolahusa, ođđa fástadoavtterortnega ja ođđa veajuiduhttima birra. MAP (@>P) TARGET Gen IF (*1 (NEGFOC) BARRIER NOT-QMARK)(*2 Gen BARRIER NOT-QMARK)(*3 Po BARRIER NOT-QMARK); ## Ii leat váldojuvvon ovdan Ruoŧa iige Suoma bealde. MAP (@>P) TARGET Gen IF (*-1 (Indef Nom) BARRIER NOT-QMARK)(*1 (A Loc) BARRIER NOT-QMARK)(*2 VFIN BARRIER NOT-QMARK); ## Ollugat sámi boarrásiin guđđet dávjá stuorra riskkain. MAP (@>P) TARGET Gen IF (0 TIME OR AIGODAT)(*1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*2 Po BARRIER NOT-QMARK); MAP (@>P) TARGET Gen IF (0 TIME OR AIGODAT)(*1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*2 Gen BARRIER NOT-QMARK)(*3 ("mielde" Po) BARRIER NOT-QMARK); ## Finnmárkku fylkkagielda lea jagi 1988 rájes ovddidan doaimmaid... ## Dat lea dahkkon skábmamánu 28.b. 1898 lága mielde. MAP (@>N) TARGET Gen IF (*-1 Ord OR Num BARRIER NOT-QMARK)(0 ("b") OR ("beaivi"))(*1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*2 LAHKA OR ABSTR-TEXT OR TEXT BARRIER VERB); ## Geahča 29. b. 1968 vieris opmodagaid erenoamáš ráđđenvuoigatvuođaid lága njuolggadusaid. MAP (@>P) TARGET Gen IF (*1 CC BARRIER NOT-QMARK)(*2 (N Gen) BARRIER NPNHA LINK *1 Po BARRIER NOT-QMARK); ## Dán politihkasuorggi ja eará politihkasurggiid gaskkas. MAP (@P<) TARGET Gen IF (*-1 Pr BARRIER NOT-NP OR CLB OR (Num Nom) LINK NOT *-1 Gen BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 (N Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Nom OR VFIN)(NEGATE 0 Pron)(NEGATE 0 TIME LINK *-1 Po BARRIER NP-BOUNDARY LINK *-1 Gen BARRIER NOT-QMARK); MAP (@P<) TARGET Gen IF (*-1 A BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 Pr BARRIER NOT-QMARK LINK NOT *-1 Gen BARRIER NOT-QMARK)(*1 VFIN BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 Pron)(NEGATE 0 TIME LINK *-1 Po BARRIER NP-BOUNDARY LINK *-1 Gen BARRIER NOT-QMARK); MAP (@P<) TARGET Gen IF (*-1 Pr BARRIER NOT-NP OR CLB LINK 0 ("bealde") OR ("beale") LINK *-1 Gen BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 (N Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Nom OR VFIN)(NEGATE 0 TIME LINK *-1 Po BARRIER NP-BOUNDARY LINK *-1 Gen BARRIER NOT-QMARK); ## Sápmelaččat guđet orrot Norgga bealde Deanu, geavahit seammá gávtti go sápmelaččat Suoma bealde Deanu. MAP (@P<) TARGET Gen IF (*-1 Pr BARRIER NPNH LINK *-1 Acc BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 STV-NOT-ACT BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 (N Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Nom OR VFIN)(NEGATE 0 Pron)(NEGATE 0 TIME LINK *-1 Po BARRIER NP-BOUNDARY LINK *-1 Gen BARRIER NOT-QMARK); ## E-boasta lea hui álkes ja jođánis vuohki sáddet reivviid birra máilmmi. #(NEGATE 0 Num LINK *1 NOT-CURRENCY-GEN BARRIER NP-BOUNDARY) (NEGATE -1 Gen OR CLB LINK 2 Po) (NEGATE 0 CURRENCY LINK 0 Gen LINK -1 Num); ## Lága mearrádusat galget váikkuhit luohttevašvuođa gaskal divššohasa ja dearvvašvuođabálvalusa. #(NEGATE 0 Num LINK *1 NOT-CURRENCY-GEN OR BARRIER NP-BOUNDARY) MAP (@P<) TARGET Gen IF (*-1 TIME-PREP BARRIER NOT-NP OR CLB)(0 Date OR TIME LINK NOT *1 Po BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 Pron)(NEGATE *1 (N Gen) BARRIER NOT-QMARK); ## Gávpotroggamat Várggain eai čájet o.m.d. siviila ássama ovdal 1400-jagiid (Simonsen 1959: 45). MAP (@P<) TARGET Gen IF (*-1 CC BARRIER S-BOUNDARY LINK *-1 GASKAL BARRIER S-BOUNDARY)(*1 NP-BOUNDARY BARRIER NOT-QMARK); ## Dábálaččat earuha váldolaččat gaskal dábálaš (totala) geavahanvuoigatvuođaid ja sierranas (partiála) geavahanvuoigatvuođaid. MAP (@P<) TARGET (Pl Gen) IF (*-1 GASKAL BARRIER NOT-NP LINK NOT *-1 (Pl Gen) BARRIER NOT-QMARK) (*1 NP-BOUNDARY BARRIER NOT-QMARK); ## Finnmárkkus ii goassige leat leamaš ságastallan gaskal muhtun muddui seammadássásaš oasálaččaid. MAP (@>P) TARGET Gen IF (*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK)(*2 Gen LINK *1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Po BARRIER NOT-QMARK); ## oskku dahje eará jáhku, seksuálalaš eallinvuogi ja doaibmahehttejumi vuođul MAP (@>P) TARGET Gen IF (*1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Gen BARRIER NPNH LINK *1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Gen BARRIER NPNH LINK *1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Po BARRIER NOT-QMARK); # @>N MAP (@>N) TARGET ("beaivváš") IF (*1 ("Sápmi" Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ("teáhter") BARRIER NOT-QMARK); ## Departemeanta lea evttohan 10 244 000 kruvdnosaš juolludusa Beaivváš Sámi Teáhterii 2001:s. MAP (@>N) TARGET Gen IF (*-1 BOC BARRIER Pr)(NEGATE *-1 Num BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE OR Num)(NEGATE 1 (Actio Gen))(*1 N BARRIER NPNHA LINK NOT 0 Prop); ## Biilla ođđa uksa. MAP (@>N) TARGET Gen IF (*-1 BOC BARRIER Pr)(NEGATE *-1 Num BARRIER NOT-QMARK)(0 TIME OR AIGODAT)(*1 PREGEN BARRIER NOT-QMARK); ## Gursa bistá miessemánu beallemuddui. MAP (@>N) TARGET Gen IF (*-1 BOC BARRIER Pr)(NEGATE 0 TIME OR ("ovttas#ráđđi"))(*1 A BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NPNHA LINK NOT 0 Prop); ## Mun čujuhan iežan ovddit meassamiid suokkardallamii. MAP (@>N) TARGET Gen IF (*-1 BOC BARRIER Pr)(NEGATE 0 TIME)(*1 LEFT BARRIER NPNH LINK *1 RIGHT LINK *1 N BARRIER NPNH); ## Biilla (dahje bussa) ođđa uksa lea rukses. MAP (@>N) TARGET (Pron Sg1 Gen) IF (*1 (Refl PxSg1) BARRIER NOT-QMARK); ## Orru lossat geardduhit mu iežan ávžžuhusa. MAP (@>N) TARGET (Pron Sg2 Gen) IF (*1 (Refl PxSg2) BARRIER NOT-QMARK); ## Diet lea du iežat ášši. MAP (@>N) TARGET (Pron Sg3 Gen) IF (*1 (Refl PxSg3) BARRIER NOT-QMARK); ## Mii han leat gullan dan su iežas njálmmis. MAP (@>N) TARGET (N Sg Gen) IF (*1 (Refl PxSg3) BARRIER NOT-QMARK); ## Dát lea Hearrá iežas dahku. MAP (@>N) TARGET (Pron Du1 Gen) IF (*1 (Refl PxDu1) BARRIER NOT-QMARK); ## MAP (@>N) TARGET (Pron Du2 Gen) IF (*1 (Refl PxDu2) BARRIER NOT-QMARK); ## MAP (@>N) TARGET (Pron Du3 Gen) IF (*1 (Refl PxDu3) BARRIER NOT-QMARK); ## MAP (@>N) TARGET (Pron Pl1 Gen) IF (*1 (Refl PxPl1) BARRIER NOT-QMARK); ## Min iežamet posišuvdna lea nu ahte... MAP (@>N) TARGET (Pron Pl2 Gen) IF (*1 (Refl PxPl2) BARRIER NOT-QMARK); ## Bestojupmi ii leat din iežadet dahku. MAP (@>N) TARGET (Pron Pl3 Gen) IF (*1 (Refl PxPl3) BARRIER NOT-QMARK); ## Sii orro sin iežaset dahkan darfegođiid siste. # Coordinated @>N MAP (@>N) TARGET Gen IF (NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNH)(*1 CC BARRIER NOT-QMARK)(*2 Gen BARRIER NOT-A LINK *1 N BARRIER Po OR VERB); ## Mu ja du girji. MAP (@>N) TARGET Gen IF (NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNH)(*1 CC BARRIER NPNHA LINK *1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NPNHA); ## Olbmuid guhkes ja garra mánnávuohta. MAP (@APP-Num<) TARGET Acc IF (*-1 MEASURE BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 Num BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY OR VERB) ; ## Juohke heasta borrá sullii 6 kilu suinniid beaivái. MAP (@APP-ADVL<) TARGET (N Loc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR ADVLCASE LINK *-1 DOPPE BARRIER NOT-QMARK)(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-ADVL<) TARGET (N Ill) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK *-1 DOHKO BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Ill) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK *-1 DOHKO BARRIER NOT-QMARK)(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Ill) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK *-1 DOHKO BARRIER NOT-QMARK)(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 S-BOUNDARY OR CC BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-ADVL<) TARGET (N Gen) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK *-1 TIME-MARKER OR TIME-ADV OR BEAIVI BARRIER NOT-QMARK)(0 TIME LINK 0 Gen)(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK); ## Mun vuolggán ihttin, bearjadaga. ## Doppe son orui guhká, vihtta jagi. MAP (@APP-ADVL<) TARGET (Pr) IF (*-1 COMMA BARRIER NOT-ADV LINK *-1 TIME-ADV OR TIME-MARKER OR TIME BARRIER NOT-QMARK)(*1 (N Gen) OR (Pers Gen) BARRIER NPNH LINK *1 EOS BARRIER NOT-QMARK); MAP (@APP-ADVL<) TARGET (Pr) IF (*-1 COMMA BARRIER NOT-ADV LINK *-1 TIME-ADV OR TIME-MARKER OR TIME BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 BOS BARRIER NOT-QMARK)(*1 (N Gen) OR (Pers Gen) BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK *1 COMMA BARRIER NOT-QMARK); ## Dolin, ovdal soađi, olbmot lávejedje vuovdit joŋaid. MAP (@APP-ADVL<) TARGET (Po) IF (*-1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 COMMA BARRIER NOT-ADV LINK *-1 TIME-ADV OR TIME-MARKER OR TIME BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 BOS BARRIER NOT-QMARK)(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK); MAP (@APP-ADVL<) TARGET (Po) IF (*-1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 COMMA BARRIER NOT-ADV LINK *-1 TIME-ADV OR TIME-MARKER OR TIME BARRIER NOT-QMARK)(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK); ## Daid sii geavahedje guhkit, gitta 1960-logu rádjai. # @Num< MAP (@Num<) TARGET Gen IF (*-1 NUMERALS BARRIER N OR REALCLB OR PUNCT LINK 0 Nom LINK NOT 0 Ord)(NEGATE 0 Num)(NEGATE *1 A OR N BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *-1 COMMA BARRIER NOT-QMARK); ## Mun máksen 100 ruvnno duvle. #MAP (@Num< @>N) TARGET Gen IF (*-1 NUMERALS BARRIER N OR REALCLB OR PUNCT # LINK 0 Nom LINK NOT 0 Ord)(NEGATE 0 Num)(NEGATE -1 Ord LINK -1 Num); MAP (@Num< @>N) TARGET Gen IF (*-1 NUMERALS BARRIER N OR REALCLB OR PUNCT LINK 0 Nom LINK NOT 0 Ord OR ADVLCASE)(NEGATE 0 Num); ## Skuvlajagis 2001/2002 leat oktiibuot 469 oahppi suohkana vuođđoskuvllain. MAP (@Num<) TARGET (N Gen) IF (*-1 NUMERALS LINK 0 Nom LINK NOT 0 Ord BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 go BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-QMARK) (*1 Acc BARRIER NOT-QMARK LINK *1 CC OR CLB BARRIER NOT-QMARK); ## ...addet go máŋga dearvvašvuođabargiidjoavkku veahki ja fállojuvvo go... MAP (@Num<) TARGET Gen IF (*-1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 (N Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 NUMERALS BARRIER NP-BOUNDARY OR N OR REALCLB OR PUNCT LINK 0 Nom LINK NOT 0 Ord)(NEGATE 0 Num LINK NOT 0 Ord); ## Mus leat čieža vielja ja oappá. MAP (@Num<) TARGET (N Gen) IF (*-1 NUMERALS BARRIER NOT-ADJ LINK 0 Nom)(*1 Prop BARRIER NOT-QMARK); ## Joavkkus leat vihtta oahppi Kárášjogas. MAP (@>ADVL) TARGET Gen IF (0 MANNU)(*1 Ord BARRIER NOT-QMARK); ## ...ođđajagemánu 1. b. 2002. MAP (@>N) TARGET Gen IF (*-1 Ord BARRIER NOT-QMARK)(0 MANNU)(*1 Num BARRIER NOT-QMARK); ## "23. cuoŋománu 1728 dovddus geaskkus lea ee. celkon ahte mearraguollebivdu lea luđolaš earret" MAP (@>N) TARGET Gen IF (0 MANNU)(*1 Num BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ("b") BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Num BARRIER NOT-QMARK); ## ...ja maiddái borgemánu 1 b. 1891 čuovvu njuolggadusain MAP (@>N) TARGET Gen IF (*-1 (Pron Gen) OR (N Gen) BARRIER NPNH)(0 TIME OR AIGODAT)(NEGATE *1 CC BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 VAHKKU LINK *1 CARDINALS BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 ("b") OR ("beaivi"))(*1 N BARRIER NP-BOUNDARY OR REALCLB OR Po OR Pr LINK NOT 0 PLACE LINK 0 Loc Or Ill); ## Min áiggi boaresolbmot muitaladdet ahte... MAP (@ADVL @>N) TARGET Gen IF (*-2 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK 0 MANNU)(*-1 Ord OR Num BARRIER NOT-QMARK)(0 ("b") OR ("beaivi")); ## Geassemánu 8.b. 2001 láhkaásahus nr 676 oktagaslaš plánaid birra dearvvašvuođalágaid vuođul lea addojuvvon láhkamearrádusaid láhkavuođuin. #MAP (@ADVL @>N) TARGET Gen IF (NEGATE -1 Num)(0 MANNU)(1 CARDINALS); ## Guovdageaidnu / Kautokeino, skábmamánnu 2002 MAP (@ADVL) TARGET Gen IF (0 TIME OR ROUTE)(NEGATE *1 N BARRIER NOT-QMARK LINK 0 Com OR Loc); ## Maid Biret-Elle áigu dán dálvve dahkat? ## ...ja geasset vel moatte háve dađi miel go dárbu lea. MAP (@-FSUBJ) TARGET Gen IF (*1 (Actio Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK 1 N); #(NEGATE *1 N BARRIER NOT-QMARK)(*2 N BARRIER NOT-QMARK) ; ## Gean ráhkadan fanas dat lea? MAP (@-FSUBJ) TARGET Gen IF (*1 Ger BARRIER NOT-QMARK); ## Máhte lihkai Máreha boađedettiin. MAP (@-FSUBJ) TARGET Gen IF (*1 VAbess BARRIER NOT-QMARK); ## Diet dáhpáhuvai mu dieđikeahttá. MAP (@-FSUBJ) TARGET Gen IF (0 HUMAN OR PPRON-NOT-DAT)(*1 Acc BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 HUMAN)(*2 VAbess BARRIER NOT-QMARK); ## Divššohasaid sáhttá dálkkodit dálkasiiguin sin dan dieđekeahttá. MAP (@-FSUBJ) TARGET Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 AUX)(0 HUMAN OR PPRON-NOT-DAT OR Refl)(*1 Inf BARRIER NOT-AA); ## Son rávve olbmuid čuovvut skohtermáđii dárkilit go sáhttá leat suddi goappašiid beale luotta. MAP (@-FSUBJ) TARGET Gen IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NPNHA)(*1 (V Actio Loc) BARRIER NOT-QMARK); ## Dat ii leat geafes olbmo nagodeames. MAP (@>A) TARGET Gen IF (*-1 COPULAS BARRIER VERB OR S-BOUNDARY)(*1 (A Comp) BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *1 N BARRIER NOT-QMARK); ## Máret lea vieljaidis boarráset. MAP (@>A) TARGET Gen IF (*1 (A Comp) BARRIER NOT-QMARK)(*2 COPULAS BARRIER VERB OR S-BOUNDARY OR CC LINK NOT *1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY); ## Duon guovtti girjji buoret dat gal lea. MAP (@>A) TARGET Gen IF (*1 (A Comp) BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 VERB OR Adv BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *2 N BARRIER NP-BOUNDARY); ## Mun jáhkán du iežan falibun. MAP (@>A) TARGET Gen IF (0 MEASURE)(*1 A BARRIER NOT-QMARK); ## Suorpmas lea guokte millimehtara govdat. MAP (@>A) TARGET ("mearri" Gen) IF (*-1 (Pron Dem Sg Gen) BARRIER NOT-QMARK)(*1 A BARRIER NOT-QMARK); ## Dan meare stuora viessu. ## Suolu lea dan meare unni ahte guođohit ii sáhte dárbbašan. MAP (@>A) TARGET Gen IF (*1 ("veara") BARRIER NOT-QMARK); ## Dasgo bargi lea bálkkás veara. MAP (@>A) TARGET Gen IF (*1 CC BARRIER NOT-QMARK)(*2 Gen BARRIER NOT-QMARK)(*3 ("veara") BARRIER NOT-QMARK); ## ...buot dan mii leat ráhkistan ja gudnejahttin veara. MAP (@>N) TARGET Gen IF (NEGATE *-1 NUMERALS BARRIER NOT-QMARK LINK 0 Nom) (NEGATE 0 ALU OR Cmpnd OR Num) (*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK)(2 Rel LINK *1 COMMA LINK *1 N BARRIER NOT-NP OR REALCLB) (NEGATE *1 PUNCT BARRIER NOT-QMARK LINK *1 CC BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Gen BARRIER NOT-NP LINK *1 Po BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK *1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Po BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE 0 Actio LINK *1 ("dihte") OR ("dihtii") BARRIER NOT-QMARK); ## Buoremus sámepolitihkka ožžojuvvo áigálii sámi veahkadaga, man ovddasta Sámediggi, ja ráđđehusa gaskaneas ipmárdusain. MAP (@>N) TARGET Gen IF (*-1 Adv BARRIER NOT-QMARK)(0 Gen)(*1 (Pron Indef) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NOT-QMARK); ## Dás sáhtát lohkat eambbo prošeavtta eará ulbmiliid birra. MAP (@>N) TARGET Gen IF (*-1 ("sihke") BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY)(1 ("ja") OR ("ahte") LINK *1 Gen BARRIER NOT-NAPrfCC LINK *1 Po BARRIER NOT-NAPrfCC); ## Dás sáhtát lohkat eambbo sihke prošeavtta eará ulbmiliid ja prošeavtta vuođđoteknologiija ja lingvisttalaš filosofiija birra. MAP (@>N) TARGET Gen IF (-2 ("s") OR ("siidu") OR ("paragráfa") OR ("kapihttal") OR ("kapihtal") OR HEADOFPARTS OR ("jahki") OR GEASSET LINK 1 CARDINALS)(*1 N BARRIER NOT-A); ## 8 ođđa bargosaji ásahuvvojedje jagis 2001 ealáhusfoandda ruhtadoarjagiin. MAP (@>N) TARGET Gen IF (NEGATE -1 NUMERALS LINK 0 Num)(NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNH)(NEGATE 0 ALU OR Num OR Cmpnd OR ("ovttas#ráđđi") OR TIME OR ROUTE)(*1 N BARRIER NOT-AA OR CLB)(NEGATE 1 Inf OR (Actio Gen)); ## Vuosttaš vuojahaga fávllimus čuolda lea goaratčuoldan. # coordination: MAP (@>N) TARGET (Prop Plc Gen)(*1 CC BARRIER S-BOUNDARY LINK 1 (Prop Plc Gen) LINK 1 ("suohkan") OR ("gielda") OR ("fylkka#gielda") OR ("fylka")); ## Sámiláhka meroštallá sámegiela hálddašanguovlun Kárášjoga, Guovdageainnu, Unjárgga, Deanu, Porsáŋggu ja Gáivuona gielddaid. # Difficult to find a barrier. "Deanu" is analysed also a verb. MAP (@>A) TARGET Gen IF (1C A)(1 (Sg Loc))(2C NP-BOUNDARY); # (NEGATE 0 Interr OR ALU) ## ...dan čuldii mii lea joddočuoldda lagamusas. MAP (@Pron<) TARGET (N Pl Acc) IF (-1 ("mii" Interr) OR ("mihkkege") OR ("gii")); ## Maid ipmašiid doppe dagat? ## Ii šaddan mihkkege gávnnademiid. # Default Gen # Wait with this until we have tested the remove @X rule. #MAP (@>N @>P @P<) IF (0 Gen)(NEGATE 0 Acc) ; #MAP (@ACC) IF (0 Acc)(NEGATE 0 Gen) ; # Appositions # ----------- MAP (@APP-N<) TARGET (N Nom) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Nom))(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-N<) TARGET (N Nom) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Nom))(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 S-BOUNDARY OR CC BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Nom) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Nom))(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Nom) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Nom))(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 S-BOUNDARY OR CC BARRIER NOT-QMARK) ; ## Mon lean Will Turner, Sáppatbátti Turnera bárdni! MAP (@APP-N<) TARGET (N Acc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR (N Nom) LINK -1 (N Acc) LINK NOT *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC)(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-N<) TARGET (N Acc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR (N Nom) LINK -1 (N Acc) LINK NOT *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC)(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 S-BOUNDARY OR CC BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Acc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR (N Nom) LINK -1 (Pron Acc) LINK NOT *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC)(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Acc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR (N Nom) LINK -1 (Pron Acc) LINK NOT *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC)(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 S-BOUNDARY OR CC BARRIER NOT-QMARK) ; ## Oidnet go Mihkkala, min nuoramus bártni? ## Mon oainnán fierpmi, su mearkka, ja dieđán ahte Spider-Man lea leamaš das. MAP (@APP-N<) TARGET (N Loc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR ADVLCASE LINK -1 (N Loc))(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-N<) TARGET (N Loc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR ADVLCASE LINK -1 (N Loc))(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 S-BOUNDARY OR CC BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Loc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR ADVLCASE LINK -1 (Pron Loc))(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Loc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR ADVLCASE LINK -1 (Pron Loc))(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 S-BOUNDARY OR CC BARRIER NOT-QMARK) ; ## Ánde orru Oslos, Norgga oaivegávpogis. MAP (@APP-N<) TARGET (N Ill) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Ill))(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-N<) TARGET (N Ill) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Ill))(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 S-BOUNDARY OR CC BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Ill) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pers Ill))(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Ill) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pers Ill))(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 S-BOUNDARY OR CC BARRIER NOT-QMARK) ; ## Dan mun muitalan dušše dutnje, mu buoremus olbmái. MAP (@APP-N<) TARGET (N Ill) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Ill) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(1 COMMA) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Ill) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Ill) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(1 COMMA) ; ## Dutnje, mu buori ustibii, mun muitalan buot. MAP (@APP-N<) TARGET (N Com) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Com))(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-N<) TARGET (N Com) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Com))(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 S-BOUNDARY OR CC BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Com) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Com))(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Com) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Com))(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 S-BOUNDARY OR CC BARRIER NOT-QMARK) ; ## Mun hupmen Máhte-Iŋggáin, Niillas-Máhte eamidiin. MAP (@APP-N<) TARGET (N Nom) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Nom) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(1 COMMA LINK 1 VFIN) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Nom) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Nom) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(1 COMMA LINK 1 VFIN) ; ## Will Turner, Sáppatbátti Turnera bárdni, lea boahtán. MAP (@APP-N<) TARGET (N Loc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Loc) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(1 COMMA LINK 1 VFIN) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Loc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Loc) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(1 COMMA LINK 1 VFIN) ; ## Romssas, Davvi-Norgga stuorimus gávpogis, leat vaikko man ollu studeanttat. MAP (@APP-N<) TARGET (N Nom) IF (-1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 CC BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Nom))(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-N<) TARGET (N Nom) IF (-1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 CC BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Nom))(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 S-BOUNDARY OR CC BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Nom) IF (-1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 CC BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Nom))(*1 EOS BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Nom) IF (-1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 CC BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Nom))(*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 S-BOUNDARY OR CC BARRIER NOT-QMARK) ; MAP (@APP-N<) TARGET (N Nom) IF (*-1 ("nugo") OR ("sihke") BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 COMMA LINK -1 (N Nom))(*1 EOS BARRIER APP-BOUNDARY) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Nom) IF (*-1 ("nugo") OR ("sihke") BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 COMMA LINK -1 (Pron Nom))(*1 EOS BARRIER APP-BOUNDARY) ; ## Návetgoađis ledje ealut, nugo sávzzat, gáiccat ja gusat.  MAP (@APP-N<) TARGET (N Nom) IF (*-1 ("nugo") OR ("sihke") BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 COMMA LINK -1 (N Nom) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(*1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY LINK 1 VFIN) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Nom) IF (*-1 ("nugo") OR ("sihke") BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 COMMA LINK -1 (Pron Nom) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(*1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY LINK 1 VFIN) ; ## Mu vánhemat, sihke áhčči ja eadni, leaba jápmán. MAP (@APP-N<) TARGET (N Acc) IF (*-1 ("nugo") OR ("sihke") BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 COMMA LINK -1 (N Acc) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(*1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY) ; MAP (@APP-Pron<) TARGET (N Acc) IF (*-1 ("nugo") OR ("sihke") BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 COMMA LINK -1 (Pron Acc) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(*1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY) ; ## Muhtun sámi biktasiid, nugo gápmagiid ja vuoddagiid, sii geavahedje guhkit, gitta 1960-logu rádjai. MAP (@APP-N<) TARGET (Num Nom) IF (-2 BOS OR (PUNCT LEFT))(-1 KLASS LINK 0 Nom); ## Ášši 07/00 Sámedikki 1999 jahkedieđáhus. #MAP (@APP-N<) TARGET (A Ord) IF (-1 Prop LINK NOT 0 Plc); ## Heinrich IV. lea boaris. ## Heinrich njealját lea boaris. # Should be @SUBJ MAP (@APP-N<) TARGET Num IF (-3 MANNU)(-2 Ord OR Num)(-1 ("beaivi") OR ("b" ABBR))(NEGATE 0 Range); ## Geassemánu 8.b. 2001 láhkaásahus nr 676 oktagaslaš plánaid birra dearvvašvuođalágaid vuođul lea addojuvvon láhkamearrádusaid láhkavuođuin. ## ...ja maiddái borgemánu 1 b. 1891 čuovvu njuolggadusain #MAP (@APP) TARGET (Num Nom) IF (-1 Gen LINK 0 MANNU)(0 CARDINALS LINK 0 Nom)(*1 Po OR N BARRIER NOT-NP); ## Guovdageaidnu / Kautokeino, skábmamánu 2002 rádjai lei buorre. # Fragment mappings # ----------------- MAP (@HNOUN) TARGET (N Prop Nom) IF (NEGATE *-1 VFIN OR ("leat" PrfPrc) OR CP)(NEGATE *1 (N Nom) BARRIER S-BOUNDARY) (NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE 1 go OR COMMA)(NEGATE *-1 COMMA BARRIER NPNH LINK *-1 ("boahtin" Nom) BARRIER VERB OR S-BOUNDARY LINK -1 ("bures"))(NEGATE -1 TITLE OR Mal OR Fem LINK -1 COMMA BARRIER NPNH LINK *-1 ("boahtin" Nom) BARRIER VERB OR S-BOUNDARY LINK -1 ("bures"))(1 EOC); ## Trond Trosterud MAP (@HNOUN) TARGET N IF (-1 LEFT)(1 RIGHT); MAP (@HNOUN) TARGET (N Nom) IF (NEGATE *-1 VFIN OR ("leat" PrfPrc) OR CP)(NEGATE 0 ("nummar") OR ("nummir"))(1 CARDINALS) (NEGATE *1 (N Nom) BARRIER S-BOUNDARY) (NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE 1 go OR COMMA); ## Luossa-bivdin jođđu-buođuin Deanus. MAP (@HNOUN) TARGET (N Nom) IF (NEGATE *-1 VFIN)(NEGATE *-1 ("leapma" Dimin)) (1 Inf)(NEGATE *2 VFIN)(NEGATE 0 Pl LINK 1 V-PL3) (NEGATE *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK -1 Nom); ## Stipeanda čállit prošeaktaohcamiid. #MAP (@HNOUN) TARGET (N Nom) IF (NEGATE *-1 VFIN OR ("leat" PrfPrc))(1 EOS); ## Vuosttaš boddu. MAP (@HNOUN) TARGET (N Nom) IF (NEGATE *-1 VFIN OR ("leat" PrfPrc) OR (N Nom) OR (ACR Nom))(NEGATE 0 ("nummar") OR ("nummir") LINK 1 CARDINALS)(NEGATE *1 VFIN); ## Vuosttaš boddu. # Should numerals be included? Until we are sure, look at the next rule. MAP (@HNOUN) TARGET (Num Nom) IF (-1 BOS)(1 CLB); ## Okta. ## 1. # Unless "." is the ordinal marker. MAP (@HNOUN) TARGET (N Sg Nom) IF (*-1 BOS BARRIER NOT-NP) (NEGATE *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK -1 Nom) (NEGATE 1 CC LINK *1 Nom BARRIER NOT-NP) (*1 Inf BARRIER VERB LINK 1 EOS); ## Áigemearri váidalusa buktit. MAP (@HNOUN) TARGET (N Sg Nom) IF (*-1 BOS BARRIER VFIN)(1 CC) (*1 (N Nom) BARRIER NOT-NP LINK *1 EOS BARRIER VFIN); ## Váidalusa hápmi ja sisdoallu § 7-4. MAP (@HNOUN) TARGET (N Sg Nom) IF (*-1 CC BARRIER NOT-NP LINK -1 Nom LINK *-1 BOS BARRIER NOT-NP)(1 EOS OR PUNCT)(NEGATE *1 PUNCT-LEFT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 PUNCT-RIGHT LINK *1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Suhttu ja riidu. ## Molssaevttolaš dálkkasdiehtaga našunála dutkanguovddáš ja Sámi dearvvašvuođadutkanguovddáš (goappašat fágabirrasat gullet Romssa universitehta vuollái) berrejit sáhttit oassálastit dán bargui. MAP (@HNOUN) TARGET (Prop Sur Nom) IF (-1 ("\("))(1 CARDINALS LINK 1 (":") LINK 1 CARDINALS LINK 1 ("\)")); ## Gávpotroggamat Várggain eai čájet o.m.d. siviila ássama ovdal 1400-jagiid (Simonsen 1959: 45). MAP (@VOC) TARGET Nom IF (-1 BOS OR REALCLB)(1 COMMA)(2 Nom)(NEGATE 2 Interr) (NEGATE 3 COMMA OR CC LINK *1 Nom BARRIER NPNH); ## Hearrá, mun lean gullan olusiid muitaleamen dán. MAP (@VOC) TARGET (N Sg Nom) IF (-1 BOS OR REALCLB)(1 COMMA) (*2 (Pron Sg2))(NEGATE 2 Interr); ## Hearrá, du ráhkis ustit lea buohcci. ## Ustiban, in mun daga dutnje vearrut. MAP (@APP>Pron) TARGET (N Sg Nom) IF (*-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(1 COMMA)(0 HUMAN-INDIVIDUAL)(2 Pers LINK NOT 1 CC OR COMMA)(NEGATE 2 Interr); ## Muhto diet Will Turner, son nai lea fiinna olmmái. MAP (@VOC) TARGET Nom IF (-1 BOS OR REALCLB)(1 COMMA)(2 VFIN); ## Ustiban, in mun daga dutnje vearrut. MAP (@APP-Pron<) TARGET Nom IF (*-1 Pron LINK 0 Sg2 OR Du2 Or Pl2 BARRIER NPNH LINK -1 COMMA LINK *-1 (V Sg2) OR (V Du2) OR (V Pl2) OR (Pron Sg2) OR (Pron Du2) OR (Pron Pl2) LINK NOT 0 ("leat"))(1 EOS)(0 ANIMATE)(NEGATE 0 Sg LINK *-1 V-SG3 BARRIER VERB); ## Gáidet eret mu luhtte, dii verrošeaddjit! MAP (@VOC) TARGET Nom IF (*-1 COMMA BARRIER NOT-NP OR CC LINK *-1 (V Sg2) OR (V Du2) OR (V Pl2) OR (Pron Sg2) OR (Pron Du2) OR (Pron Pl2) LINK NOT 0 ("leat"))(1 EOS)(0 ANIMATE)(NEGATE 0 Sg LINK *-1 V-SG3 BARRIER VERB); ## Vuoi du, Betsaida! MAP (@VOC) TARGET (N Nom) IF (*-1 COMMA BARRIER NPNH LINK *-1 ("boahtin" Nom) BARRIER VERB OR S-BOUNDARY LINK -1 ("bures"))(1 EOC); MAP (@APP) TARGET (N Nom) IF (-1 TITLE OR Mal OR Fem LINK -1 COMMA BARRIER NPNH LINK *-1 ("boahtin" Nom) BARRIER VERB OR S-BOUNDARY LINK -1 ("bures"))(1 EOC); ## Bures boahtin Čáhppes Bearralii, Miss Turner! MAP (@VOC) TARGET Nom IF (-1 COMMA)(0 Pers)(0 Sg2 OR Du2 Or Pl2) (*1 Nom BARRIER NPNH LINK 1 EOS); ## Gáidet eret mu luhtte, dii verrošeaddjit! MAP (@VOC) TARGET (N Nom) IF (-2 BOS)(-1 (Imprt Sg2))(NEGATE -1 Adv OR Qst)(1 EOS); ## Gula eadni! MAP (@VOC) TARGET (N Nom) IF (-3 BOS)(-2 (Imprt Sg2) OR (Sg2 Qst))(NEGATE -2 Nom) (-1 COMMA)(1 COMMA); ## Buvttes, Máhtte, goikemuoraid! MAP (@VOC) TARGET (N Nom) IF (-4 BOS)(-3 (V Sg2))(-2 go)(-1 COMMA)(1 COMMA); ## It go, bártnážan, boađáše fargga ruoktot? MAP (@>N) TARGET Cmpnd; ## Dát ii guoskka dikšui mii boahtá mánáid- ja nuoraidpsykiatriija vuollái. MAP (@>N) TARGET (Prop Attr); ## Rektor Tove Bull álgaga mielde... # Verb mappings # ------------- MAP (@+FAUXV) TARGET Neg ; ## In. MAP (@+FAUXV @+FMAINV) TARGET VFIN IF (NEGATE *-1 REALCOPULAS OR INFV OR Neg BARRIER VERB OR S-BOUNDARY)(0 ("orrut")); ## Sii orro darfegođiid siste. MAP (@-FMAINV) TARGET Inf IF (*-1 AUX BARRIER V LINK NOT 0 ("leat") LINK NOT -1 A LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 1 NP-HEAD-NOM OR Loc)(NEGATE 0 AUX LINK 1 Inf); MAP (@SUBJ) TARGET Inf IF (NEGATE 0 AUX LINK 1 Inf)(*-1 ("leat") BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK -1 NP-HEAD-NOM LINK -1 (Interr Gen) LINK *-1 BOS OR (":") BARRIER WORD) ; ## Gean vuorru lea dál bálkestit birccu? MAP (@SUBJ) TARGET Inf IF (NEGATE 0 AUX LINK 1 Inf)(*-1 A BARRIER NOT-ADV LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY); ## Mu mielas lea suohtas oahppat sámegiela. MAP (@SUBJ) TARGET Inf IF (NEGATE 0 AUX LINK 1 Inf)(-1 COPULAS LINK -1 A LINK *-1 BOC BARRIER NOT-ADV); ## Vearrámus lea go nu váttis lea oažžut eret dan gova, lohká nisu, gii ii hálit namas aviisii. MAP (@SUBJ) TARGET Inf IF (NEGATE 0 AUX LINK 1 Inf)(-1 ADVLCASE LINK *-1 A BARRIER NOT-ADV LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY); ## Danne go mii orrut tunealla lahka, de lea álki isidii vuodjit tunealla go manná girdišilljui. MAP (@SUBJ) TARGET Inf IF (NEGATE 0 AUX LINK 1 Inf)(-1 AUX LINK *-1 A BARRIER NOT-ADV LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY); ## Mu mielas lea suohtas beassat johtit riikkas riikii ja báikkis báikái. MAP (@SUBJ) TARGET Inf IF (*-1 ("leat") BARRIER AUX LINK -1 (N Pl Acc) LINK -1 ("mii") OR ("gii") LINK 0 (Interr Sg Nom) LINK *-1 BOS OR (":") BARRIER WORD); ## Mii ávkkiid lea min doppe johtit? MAP (@SUBJ) TARGET Inf IF (1 COPULAS)(*2 A BARRIER NOT-ADV); MAP (@SPRED) TARGET Inf IF (*-1 ("leat") BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK -1 (N Nom)) ; ## Gurssa ulbmil lea oahppat goarrut Ivgu gávtti. MAP (@ADVL) TARGET Inf IF (*-1 MOVEMENT-V BARRIER S-BOUNDARY OR VFIN OR Nom OR CC LINK NOT 0 ("ollu")); ## Stálus bođii baikahoahppu, ja son guđii seahka ja vulggii baikit. ## Boađe mu lusa geahččat ođđa govaid! ## Boađe sisa gáfe juhkat. MAP (@ADVL) TARGET Inf IF (-1 ADVLCASE LINK NOT 0 NP-HEAD-NOM LINK NOT *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT OR AUX BARRIER VFIN OR Nom); ## Muhtun turisttat vulget badjesámi gođiide borrat sámi biepmu. MAP (@ADVL) TARGET Inf IF (-1 (N Nom) LINK NOT 0 GEN-CONCEPT OR (A Nom) OR Inf OR (Der/n) LINK *-1 ("leat") BARRIER NPNH)(0 V-TRANS-ACT) ; ## Mus lea biergu vuoššat. ## Mus livčče guolit viežžat. # Nickel s. 471 MAP (@-FOBJ) TARGET Inf IF (-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT LINK 0 Inf LINK NOT 0 AUX LINK -1 ("leat")); ## Gurssa ulbmil lea oahppat goarrut Ivgu gávtti. MAP (@-FOBJ) TARGET Acc IF (1 Ger); MAP (@-FOBJ) TARGET Acc IF (0 NP-HEAD-ACC)(*-1 Inf BARRIER NP-BOUNDARY LINK 0 V-TRANS-ACT-NOT-AUX LINK *-1 ("leat") BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT -1 Loc) ; ## Gurssa ulbmil lea oahppat goarrut Ivgu gávtti. MAP (@-FOBJ) TARGET Acc IF (0 NP-HEAD-ACC)(*-1 Inf BARRIER NP-BOUNDARY LINK 0 V-TRANS-ACT-NOT-AUX LINK *-1 ("leat") BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT -1 Loc) ; ## Megabyte lea dán áiggi dábálaš vuohki mihtidit sturrodaga. # Topicalized obj: MAP (@-FOBJ) TARGET Acc IF (*-1 ("leat") BARRIER VERB)(0 NP-HEAD-ACC)(1 Inf LINK 0 V-TRANS-ACT-NOT-AUX) ; ## Dus ii leat lohpi dan dahkat! ## This one gives dublets. #ADD (@-FOBJ) TARGET Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT + Inf BARRIER VERB LINK NOT 0 Adv LINK *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT 0 AUX)(NEGATE *-1 Inf LINK *-1 CC LINK *-1 Inf LINK *-1 AUX LINK 0 VFIN); ## Boađe mu lusa geahččat ođđa govaid! ## Muhtun turisttat vulget badjesámi gođiide borrat sámi biepmu. #ADD (@-FOBJ) TARGET Acc IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR VERB LINK NOT 0 AUX OR TV)(NEGATE *-1 Inf LINK *-1 CC LINK *-1 Inf LINK *-1 AUX LINK 0 VFIN)(NEGATE 0 TIME)(1 V-TRANS-ACT + Inf) ; ## Boađe sisa gáfe juhkat. MAP (@-FOBJ) TARGET Acc IF (NEGATE -1 HUMAN OR PPRON-NOT-DAT LINK 1 Acc LINK 0 NOT-HUMAN OR ("dat"))(1 (TV VAbess)); ## Goappaš joavkkut manne moala bážikeahttá molssodanlatnjii maŋŋel vuosttaš vuoru. MAP (@A<) TARGET Inf IF (-1 (A Nom) LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 NP-HEAD-NOM BARRIER VFIN-NOT-AUX OR S-BOUNDARY); ## Dološ olbmot ledje hui čeahpit dulkot nieguid. MAP (@A<) TARGET Inf IF (-1 NP-HEAD-ACC LINK -1 (A Nom) LINK *-1 ("leat") BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 NP-HEAD-NOM BARRIER VFIN-NOT-AUX OR S-BOUNDARY); MAP (@N<) TARGET Inf IF (-1 (N Nom) LINK NOT 0 PrfPrc LINK *-1 ("leat") BARRIER VERB LINK *-1 NP-HEAD-NOM OR PRESENT-MARKER OR PAST-MARKER OR Loc BARRIER VFIN-NOT-AUX OR S-BOUNDARY)(NEGATE 0 V-TRANS-ACT-NOT-AUX LINK -1 NP-HEAD-NOM LINK NOT 0 GEN-CONCEPT LINK *-1 COPULAS BARRIER NPNH LINK -1 Loc LINK 0 HUMAN OR Pers LINK *-1 BOS BARRIER NPNH); ## Dál lea Bireha vuorru geahččat sávzzaid. ## Sis lea nana árbevierru veahkehit ieš iežas persovnnalaš fierpmádagaid vehkiin. # Lea last constraint is so it won´t hit in: Mus lea biergu vuoššat. cfr. Nickel s. 471 it is an adverbial. # Remove this one for an OBJ-analyse. #MAP (@N<) TARGET Inf IF (-1 Acc LINK NOT 0 Adv LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NPNH LINK NOT 0 AUX OR (A Attr) LINK *-1 Nom)(NEGATE *-1 CC BARRIER VFIN LINK *-1 Inf BARRIER VFIN LINK *-1 AUX BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 VFIN); ## Mánnávuođas son vásihii dulvademiid ja eará luonddubillistemiid mat leat ožžon su čállit divttaid. # The last constraint is for elliptic phrases. MAP (@N<) TARGET Inf IF (-1 NP-HEAD-ACC LINK -1 (N Nom) LINK NOT 0 VERB LINK *-1 ("leat") BARRIER VERB LINK *-1 NP-HEAD-NOM OR PRESENT-MARKER OR PAST-MARKER OR Loc BARRIER VFIN-NOT-AUX OR S-BOUNDARY); ## Dus ii leat lohpi dan dahkat! MAP (@-FADVL) TARGET N IF (0 ADVLCASE LINK -1 Inf LINK -1 NP-HEAD-NOM LINK *-1 ("leat") BARRIER VERB OR S-BOUNDARY OR COMMA OR CC LINK *-1 NP-HEAD-NOM OR PRESENT-MARKER OR PAST-MARKER OR Loc BARRIER VFIN-NOT-AUX OR S-BOUNDARY) ; ## Mus livččii miella mannat teáhteris. MAP (@-FADVL) TARGET N IF (0 ADVLCASE LINK *-1 Inf BARRIER VERB OR Nom LINK -1 Inf LINK *-1 NP-HEAD-NOM LINK *-1 COPULAS BARRIER VERB LINK *-1 NP-HEAD-NOM OR PRESENT-MARKER OR PAST-MARKER OR Loc BARRIER VFIN-NOT-AUX OR S-BOUNDARY) ; ## Mu mielas lea suohtas beassat johtit riikkas riikii ja báikkis báikái. MAP (@-FADVL) TARGET N IF (0 ADVLCASE LINK -1 Ger); ## Lea dehálaš beassat geavahit eatnigielas ságastaladettiin doaktáriin. MAP (@-FADVL) TARGET Pr IF (-1 Acc LINK *-1 Inf LINK 0 V-TRANS-ACT-NOT-AUX BARRIER NPNH LINK -1 NP-HEAD-NOM LINK *-1 ("leat") BARRIER VERB LINK *-1 NP-HEAD-NOM OR PRESENT-MARKER OR PAST-MARKER OR Loc BARRIER VFIN-NOT-AUX OR S-BOUNDARY)(1 Gen) ; ## E-boasta lea hui álkes ja jođánis vuohki sáddet reivviid birra máilmmi. MAP (@-FADVL) TARGET Pr IF (*-1 Inf LINK 0 V-TRANS-ACT-NOT-AUX BARRIER NPNH LINK -1 NP-HEAD-NOM LINK *-1 ("leat") BARRIER VERB LINK *-1 NP-HEAD-NOM OR PRESENT-MARKER OR PAST-MARKER OR Loc BARRIER VFIN-NOT-AUX OR S-BOUNDARY)(1 Gen) ; MAP (@-FADVL) TARGET Po IF (-1 NP-HEAD-GEN LINK *-1 Inf LINK 0 V-TRANS-ACT-NOT-AUX BARRIER NPNH LINK -1 NP-HEAD-NOM LINK *-1 ("leat") BARRIER VERB LINK *-1 NP-HEAD-NOM OR PRESENT-MARKER OR PAST-MARKER OR Loc BARRIER VFIN-NOT-AUX OR S-BOUNDARY)(1 Gen) ; MAP (@-FADVL) TARGET Po IF (-1 NP-HEAD-GEN LINK *-1 Acc BARRIER NPNH LINK *-1 Inf LINK 0 V-TRANS-ACT-NOT-AUX BARRIER NPNH LINK -1 NP-HEAD-NOM LINK *-1 ("leat") BARRIER VERB LINK *-1 NP-HEAD-NOM OR PRESENT-MARKER OR PAST-MARKER OR Loc BARRIER VFIN-NOT-AUX OR S-BOUNDARY)(1 Gen) ; MAP (@-FADVL) TARGET Adv IF (-1 Inf LINK -1 NP-HEAD-ACC OR (Pers Acc) LINK *-1 VFIN BARRIER VERB OR S-BOUNDARY OR COMMA OR CC LINK 0 V-TRANS-ACT LINK *-1 NP-HEAD-NOM OR PRESENT-MARKER OR PAST-MARKER OR Loc BARRIER VFIN-NOT-AUX OR S-BOUNDARY) ; ## Dihkkádeaddji rávve skohtervuddjiid mátkkoštit várrugasat, go dán jagi lea erenoamán heajos jiekŋa jogain. MAP (@-FADVL) TARGET Adv IF (-1 NP-HEAD-ACC OR (Pers Acc) LINK *-1 VFIN BARRIER VERB OR S-BOUNDARY OR COMMA OR CC LINK 0 V-TRANS-ACT LINK *-1 NP-HEAD-NOM OR (Actor Nom) OR PRESENT-MARKER OR PAST-MARKER OR Loc BARRIER VFIN-NOT-AUX OR S-BOUNDARY)(1 Inf) ; ## Dihkkádeaddji rávve skohtervuddjiid várrugasat mátkkoštit, go dán jagi lea erenoamán heajos jiekŋa jogain. MAP (@ADVL) TARGET Inf IF (*-1 REKSV BARRIER NOT-ADV) ; MAP (@ADVL) TARGET Inf IF (-1 CC LINK *-1 Inf BARRIER VERB LINK *-1 REKSV BARRIER NOT-ADV LINK *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY); ## Go beassážiid leat čáppa dálkkit ja beaivvádat, de olbmot liikojit čuoigat meahcis dahje vuodjit mohtorgielkkáin. MAP (@ADVL) TARGET Inf IF (-1 Acc LINK *-1 REKSV BARRIER NPNH) ; ## Son lea dakkár mii ii beroš lága čuovvut! MAP (@OBJ) TARGET Inf IF (*-1 HUMAN OR PPRON-NOT-DAT BARRIER NOT-AA LINK 0 Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NPNH LINK NOT 0 AUX OR (A Attr) LINK *-1 Nom)(NEGATE *-1 CC BARRIER VFIN LINK *-1 Inf BARRIER VFIN LINK *-1 AUX BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 VFIN); ## Mánnávuođas son vásihii dulvademiid ja eará luonddubillistemiid mat leat ožžon su čállit divttaid. # The last constraint is for elliptic phrases. MAP (@OBJ) TARGET Inf IF (*-1 HUMAN OR PPRON-NOT-DAT BARRIER NOT-AA LINK 0 Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NPNH LINK NOT 0 AUX OR (A Attr) LINK 0 Imprt)(NEGATE *-1 CC BARRIER VFIN LINK *-1 Inf BARRIER VFIN LINK *-1 AUX BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 VFIN); ## Dáhto mánát boahtit ruoktot! MAP (@OBJ) TARGET Inf IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-AUX BARRIER NOT-ADV LINK NOT 0 Imprt OR VAbess OR Ger) ; MAP (@OBJ) TARGET Inf IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-AUX BARRIER NOT-ADV LINK NOT 0 AUX LINK 0 Imprt LINK *-1 BOC BARRIER WORD); ## Mun hálidan oahppat goarrut gávtti. # Coordination MAP (@OBJ) TARGET Inf IF (-1 CC LINK *-1 Inf BARRIER VERB LINK *-1 V-NOT-AUX BARRIER NOT-ADV LINK NOT 0 Imprt LINK *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY); ## Son boahtá stálljii ja veahkeha čorget ja biebmat heasttaid. ## Mun hálidan oahppat goarrut gávtti ja gođđit ránu. MAP (@OBJ) TARGET Inf IF (-1 CC LINK *-1 Inf BARRIER VERB LINK *-1 V-NOT-AUX BARRIER NOT-ADV LINK 0 Imprt LINK *-1 BOC BARRIER WORD); ## Oahpa goarrut gávtti ja gođđit ránu. MAP (@-FAUXV) TARGET Inf IF (-1 NP-HEAD-NOM LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 AUX)(1 Inf) ; ## Mu mielas lea suohtas beassat johtit riikkas riikii ja báikkis báikái. #MAP (@-FMAINV) TARGET Inf; # This one is later here too. MAP (@-FAUXV @-FMAINV) TARGET ("orrut"); ## Olbmot eai orron čadnon dušše iežaset mearragáddái bivdit. MAP (@-FAUXV @-FMAINV) TARGET Inf IF (*-1 INFV BARRIER VFIN) (0 AUX-OR-MAIN); ## Son galgá beassat buktit oaivilis. MAP (@-FAUXV @-FMAINV) TARGET Inf IF (-1 Acc LINK 0 HUMAN OR PPRON-NOT-DAT OR Refl)(0 AUX-OR-MAIN); ## Muhto son logai iežas áigut ášši duvdit departemeantta ovdii. MAP (@+FAUXV @+FMAINV) TARGET VFIN IF (NEGATE *-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(0 AUX); ## Maid Máret áiggui goarrumis? ## Mun galggan ruoktot. MAP (@-FAUXV) TARGET ConNeg IF (*-1 Neg BARRIER VERB)(0 COPULAS) (*1 PrfPrc BARRIER VERB OR S-BOUNDARY); ## Muhto juos Kristus ii leat bajásčuožžilan, .. MAP (@-FAUXV) TARGET ConNeg IF (*-1 Neg BARRIER VERB)(0 AUX-OR-MAIN) (*1 Inf OR PrfPrc BARRIER VERB OR S-BOUNDARY); ## Eai guovttis ge nagot loktet dan geađggi. MAP (@-FMAINV) TARGET ConNeg IF (*-1 Neg BARRIER VERB)(NEGATE *1 Inf OR PrfPrc BARRIER VERB OR S-BOUNDARY); MAP (@-FMAINV) TARGET ConNeg IF (*-1 Neg BARRIER VERB)(0 COPULAS)(NEGATE *1 PrfPrc BARRIER VERB OR S-BOUNDARY); # Seems to be unnecessary. #MAP (@-FAUXV @-FMAINV) TARGET AUX-OR-MAIN IF (NEGATE 0 VFIN); ## In beassan dal deatnojohtima oaidnit. # Seems to be unnecessary. #MAP (@-FMAINV) TARGET AUX-OR-MAIN IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER VERB) (NEGATE *1 VERB BARRIER S-BOUNDARY); ## Sámegiela lea ávkkálaš máhttit. # Seems to be unnecessary. MAP (@-FAUXV) TARGET ConNeg IF (*-1 Neg BARRIER S-BOUNDARY1)(0 AUX LINK NOT 0 COPULAS)(*1 Inf BARRIER VERB OR S-BOUNDARY); MAP (@-FAUXV) TARGET ConNeg IF (-1 Pers LINK -1 Neg)(0 AUX LINK NOT 0 COPULAS)(*1 Inf BARRIER VERB OR S-BOUNDARY); ## Daid ii galgga suovvat bargat joavdelasaid. ## Ii daid galgga joavdelasaid bargat suovvat. MAP (@-FAUXV) TARGET PrfPrc IF (*-1 Neg BARRIER S-BOUNDARY)(0 AUX)(*1 Inf BARRIER VERB OR S-BOUNDARY); ## Eat mii sáhte vuolgit. #MAP (@-FAUXV) TARGET PrfPrc IF (0 ("leapma" Dimin)); ## Máŋgga oktavuođas lea leamaš stuora jearru ja dárbu eamiálbmotdutkamiid fágaidgaskasaš semináraide. # Seems to be unnecessary. #MAP (@-FAUXV) TARGET AUX IF (NEGATE 0 VFIN)(*1 Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; ## Mun in šaddan vuolgit. # Seems to be unnecessary. MAP (@+FAUXV) TARGET VFIN IF (*-1 Inf OR PrfPrc OR (Actio Ess) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 COPULAS); ## Ja boahtán ledje su gudnejahttit. MAP (@+FAUXV) TARGET VFIN IF (NEGATE *-1 AUX BARRIER NOT-AA)(0 AUX)(*1 Inf OR ConNeg OR PrfPrc BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY)(NEGATE 0 ("leat") LINK *1 VGen BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Don šattat vel joksat Sirpmás gohcciid. ## In sáhte olles gáhku borrat. MAP (@+FAUXV) TARGET VFIN IF (0 COPULAS)(*1 Inf OR PrfPrc OR (Actio Ess) BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY); ## Mun ledjen borramin. MAP (@-FAUXV) TARGET PrfPrc IF (0 AUX)(*1 Inf OR (Actio Ess) BARRIER S-BOUNDARY); ## In leat sáhttán gáhku borrat dan rájes. ## In leat leamaš mielde gáhku láibume ovdal. MAP (@+FMAINV) TARGET VFIN IF (NEGATE *-1 Inf OR PrfPrc OR (Actio Ess) BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY)(0 COPULAS)(NEGATE *1 Inf OR PrfPrc OR (Actio Ess) BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY); ## Mun lean Romssas. MAP (@+FMAINV) TARGET VFIN-NOT-AUX ; ## Boađe boahtte vahku. ## Son lea oappáin náitalan. MAP (@-FMAINV) TARGET PrfPrc IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER PrfPrc OR (Actio Ess))(NEGATE 0 AUX LINK *1 Inf BARRIER S-BOUNDARY)(*1 NP-BOUNDARY BARRIER WORD); ## Ja Biret-Elle lea easka skuvllas geargan. ## Lean mun gal oaidnán čakčaseavdnjadiin dola rievdamiin čázi alde Deanus. ## Máŋgasat leat maid vásihan, ahte sii leat bártidan. MAP (@-FMAINV) TARGET PrfPrc IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER PrfPrc OR (Actio Ess))(NEGATE 0 AUX LINK *1 Inf BARRIER S-BOUNDARY)(1 Ess); ## Moanaid guovlluin gos lavdnji lea leamaš adnon boaldámuššan lea buot lavdnji dál čuhppon. MAP (@-FMAINV) TARGET PrfPrc IF (*-1 COPULAS OR Neg BARRIER S-BOUNDARY1 LINK 0 VFIN)(NEGATE *-1C PrfPrc BARRIER VERB OR N); ## Ii dal láhppán gal leat. ## Ii son liikon dohko. ## Ii okta ge geahččalan eará sivaid ohcat. MAP (@-FMAINV) TARGET PrfPrc IF (-1 CC)(-2 (PrfPrc @-FMAINV)); ## ... dákkár orgánii leat boahtán dahje ovddiduvvon. MAP (@-FMAINV) TARGET PrfPrc IF (*1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 VFIN); ## Ja boahtán ledje su gudnejahttit. MAP (@-FMAINV) TARGET PrfPrc IF (-1 VERBAL-ACTIVITY-V)(0 ("leat")); ## Dat cuigo lean nu ropmi. #MAP (@-FMAINV) TARGET PrfPrc IF (*-1 (Actio Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 ("leat" Sg3) BARRIER NPNHA LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY); ## Leago miehtan vižžojuvvon divššohasas... # Seems to be unnecessary. #MAP (@-FMAINV) TARGET PrfPrc IF (-2 PrfPrc)(-1 CC); ## Artihkal lea sámegillii jorgaluvvon ja almmuhuvvon Romssa universitehta Juridihka fakultehta čálaráiddus. # Seems to be unnecessary. #MAP (@-FMAINV) TARGET PrfPrc IF (*-1 ("dušše") BARRIER VERB LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER VERB); ## Čuollun sáhttá leat dušše okta fierbmi gurgaluvvon. # Since "dušše" is also VFIN, we need a special rule to find "leat" across it. # Seems to be unnecessary. #MAP (@-FMAINV) TARGET PrfPrc IF (*-1 ("go" Pcle) BARRIER VERB OR S-BOUNDARY LINK -1 REALCOPULAS LINK 0 VFIN-NOT-IMP); ## Leat go don máistán dien bierggus? # Seems to be unnecessary. MAP (@-FMAINV) TARGET Inf; ## Manaigo Biret-Elle viežžat boastta? MAP (@-FMAINV) TARGET ConNeg IF (NEGATE 0 AUX) ; ## Iigo dutnje šat boađe áviisa? MAP (@-FMAINV) TARGET (V Actio Ess); ## Oađidettiin gullen olbmo boahtimin. MAP (@-FMAINV) TARGET Sup; ## Áddjá bázii mállása vuoššažit. MAP (@-FAUXV) TARGET ConNeg IF (*-1 Neg BARRIER VERB)(0 COPULAS)(*1 EOS BARRIER A); ## Ii leat. # Wrong result for SPRED SUBJ ii leat. # Default bottom rule, at the end of this chapter: # Finite auxiliary is both MAP (@+FAUXV) TARGET VFIN IF (0 AUX); MAP (@+FAUXV @+FMAINV) TARGET VFIN IF (0 AUX-OR-MAIN); MAP (@+FMAINV) TARGET VFIN; MAP (@-FAUXV @-FMAINV) TARGET ConNeg IF (*-1 COPULAS OR Neg BARRIER NOT-ADV)(NEGATE *1 Acc BARRIER NPNH); MAP (@-FAUXV @-FMAINV) TARGET PrsPrc IF (*-1 COPULAS OR Neg BARRIER NOT-ADV)(NEGATE *1 Acc BARRIER NPNH); # Complements of particles in comparison # -------------------------------------- ADD (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-3 ("nu") BARRIER NOT-NP LINK 1 A OR Adv)(-1 ("go")); ## Nu guhkás go vejolaš galgá dat čuovvoluvvot. MAP (@COMP-CS<) TARGET NP-MEMBER IF (*-1 ("go") BARRIER NOT-NP LINK NOT -1 VFIN)(0 Nom OR ADVLCASE)(1 PUNCT)(2 EOS); ## Ovdabarggut állanit seamma beallái go "láhkateavstta lunddolaš lohkan". ## Ovdabarggut állanit seamma beallái go "láhkateavstta lohkan". MAP (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-1 ("go") BARRIER NOT-NP LINK NOT -1 VFIN) (1 CC)(NEGATE *1 VFIN-NOT-IMP); ## Sin mearridanorgánain berre mearridanváldi leat nu viiddis go vejolaš ja nu čadni go vejolaš. MAP (@COMP-CS<) TARGET NP IF (*-1 ("go") BARRIER NOT-NP OR Nom LINK NOT -1 VFIN OR BOS)(1 CLB LINK NOT *1 VFIN BARRIER CC); ## Muhto buođđogeažit ja giđđabuođut ráhkaduvvojit muđui seammá vugiid mielde go geassebuođut, ja danne heive buođđun birra obbalohkái juo muitaluvvot. MAP (@COMP-CS<) TARGET Loc IF (*-1 ("go") LINK 1 Indef BARRIER NOT-NP OR Nom LINK NOT -1 VFIN OR BOS LINK *-1 Loc BARRIER SV-BOUNDARY)(1 CLB LINK NOT *1 VFIN BARRIER CC); ## MAP (@COMP-CS<) TARGET Com IF (*-1 ("go") LINK 1 Indef BARRIER NOT-NP OR Nom LINK NOT -1 VFIN OR BOS LINK *-1 Com BARRIER SV-BOUNDARY)(1 CLB LINK NOT *1 VFIN BARRIER CC); MAP (@COMP-CS<) TARGET Ill IF (*-1 ("go") LINK 1 Indef BARRIER NOT-NP OR Nom LINK NOT -1 VFIN OR BOS LINK *-1 Ill BARRIER SV-BOUNDARY)(1 CLB LINK NOT *1 VFIN BARRIER CC); MAP (@COMP-CS<) TARGET Ess IF (*-1 ("go") LINK 1 Indef BARRIER NOT-NP OR Nom LINK NOT -1 VFIN OR BOS LINK *-1 Ess BARRIER SV-BOUNDARY)(1 CLB LINK NOT *1 VFIN BARRIER CC); MAP (@COMP-CS<) TARGET NP IF (*-1 ("go") BARRIER NOT-NP OR Nom OR Loc LINK *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY )(NEGATE *-1 go BARRIER NOT-NP LINK -1 VFIN LINK *-1 BOS OR CS BARRIER NOT-CC)(0 Nom OR ADVLCASE)(1 EOS OR CLB) (NEGATE 1 CLB LINK *1 VFIN BARRIER CC) (NEGATE 1 CLB LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH) (NEGATE 2 Interr LINK *1 VFIN LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## ...muhto galjebut dat lea go guv-čalmmit. MAP (@COMP-CS<) TARGET NP IF (-1 ("dego") OR ("dugo"))(0 Nom OR ADVLCASE BARRIER Nom)(NEGATE *1 VFIN-NOT-IMP OR AUX BARRIER S-BOUNDARY); ## Sii leat dego eŋgelat almmis. MAP (@COMP-CS<) TARGET NP IF (*-1 ("dego") OR ("dugo") BARRIER NOT-NP OR Nom)(0 Nom OR ADVLCASE)(1 EOS OR CLB); ## Son oahppaladdá min allagasas dego beaivváža badjáneapmi. MAP (@COMP-CS<) TARGET NP IF (*-1 ("go") BARRIER NPNH LINK -1 A)(0 Nom OR ADVLCASE BARRIER Nom)(NEGATE 0 TITLE LINK 1 Prop LINK 0 Fem OR Mal OR Sur)(NEGATE *1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Máhttájeaddji ii leat stuorit go oahpaheaddjis. MAP (@COMP-CS<) TARGET Pron IF (*-1 ("go") BARRIER NPNH LINK -1 A)(0 Nom OR ADVLCASE BARRIER Nom)(NEGATE *1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dalle dat viežžá čieža eará vuoiŋŋa vel, bahábuid go son ieš. MAP (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-2 ("dego") OR ("dugo") LINK *1 NP BARRIER NPNH LINK 1 Rel)(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Dat lea dego olmmái gii manai olgoriikii. MAP (@COMP-CS<) TARGET NP IF (*-1 ("dego") OR ("dugo") BARRIER NOT-NP OR Nom) (NEGATE 0 Attr LINK *1 Nom BARRIER NPNH)(NEGATE *1 VFIN-NOT-IMP BARRIER S-BOUNDARY) (NEGATE 1 ("go") OR ("dego") OR ("dugo")); ## Dego njamaheaddji eadni dikšumin mánáidis... # Coordination # - - - - - - - MAP (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-1 ("dego") OR ("dugo") BARRIER NPNH)(0 Sg)(1 CC) (*2 (Sg Nom) OR (Sg3 Nom) BARRIER NPNH LINK *1 V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dat guhte ii biso mu siste, bálkestuvvo olggos dego oaksi ja son goldná. MAP (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-1 CRD BARRIER NPNHAI LINK -1 (@COMP-CS<))(1 CRD) (*2 Nom BARRIER NPNH); ## Seamma gusto uhcit fuđđožiidda nu go neahti, čeavrris, mievri ja rieban. ## ledje beakkán ja dovddus olbmot nu go Diaz , Maria Hætta , Anne Gaup , Erik ja vel muhtin eará dovddus olbmot MAP (@COMP-CS<) TARGET Loc IF (*-1 CRD BARRIER NPNHAI LINK -1 (@COMP-CS<))(1 CRD) (*2 Loc BARRIER NPNH OR Nom); MAP (@COMP-CS<) TARGET Ill IF (*-1 CRD BARRIER NPNHAI LINK -1 (@COMP-CS<))(1 CRD) (*2 Ill BARRIER NPNH OR Nom); MAP (@COMP-CS<) TARGET Com IF (*-1 CRD BARRIER NPNHAI LINK -1 (@COMP-CS<))(1 CRD) (*2 Com BARRIER NPNH OR Nom); MAP (@COMP-CS<) TARGET Ess IF (*-1 CRD BARRIER NPNHAI LINK -1 (@COMP-CS<))(1 CRD) (*2 Ess BARRIER NPNH OR Nom); MAP (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-1 CC BARRIER NOT-A LINK -1 (@COMP-CS<))(NEGATE *1 VFIN OR go OR ("dego") OR ("dugo") BARRIER S-BOUNDARY); MAP (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 (@COMP-CS<))(NEGATE *1 VFIN OR go OR ("dego") OR ("dugo")); ## Jesus lea gievrrat go Sáhtán ja bahá vuoiŋŋat. MAP (@COMP-CS<) TARGET Acc IF (-2 Acc)(-1 ("dego") OR ("dugo")); ## Mun vuolggahan din dego sávzzaid gumppiid gaskii. ADD (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-1 ("go") BARRIER NOT-NP OR Nom LINK NOT -1 VFIN) (1 EOS); ## Dat galgá čuovvoluvvot nu guhkás go vejolaš. # Other special nominative mappings # --------------------------------- ADD (@ADVL) TARGET Nom IF (0 ("diibmu") OR ("biellu") OR ("dbm") OR ("dii") OR ("bie"))(1 Num); ## Mun boađán diibmu vihtta. MAP (@ADVL) TARGET Nom IF (-2 Num)(-1 ("ruvdno"))(NEGATE 0 ("velggolaš")); ## Sallidat mákset 10 ruvnno bihttá. # Arguments and secondary predicates # ---------------------------------- MAP (@OPRED) TARGET ("veara") IF (*-1 NP-HEAD-ACC BARRIER NOT-NP LINK *-1 OPREDV BARRIER NOT-NP); ## Muhto mun in ane ealliman mange vearan. MAP (@SPRED @OPRED) TARGET ("veara" Ess); ## Dan birra in gávnnat vearan cealkit. MAP (@SPRED @ADVL) TARGET ("veara"); ## Dat ledje vihttalogiduhát silbaruđa veara. # @SPRED ## Ohcamat filbmaulbmiliidda leat lassánan mearkkašahtti veara. # @ADVL MAP (@ADVL) TARGET ("mearkkašit" Der/veara); ## Buhttenrievttálaččat ii nuppástuvvon mearkkašanveara... MAP (@ADVL) TARGET ("namuhit" Der/veara); ## MAP (@ADVL) TARGET ("čalbme#bealle" Gen); ## Son lea čalbmebeale. #ADD (@SUBJ @SPRED) TARGET Nom IF (NEGATE 0 ("diibmu") OR ("biellu") OR ("dbm") OR ("dii") OR ("bie") OR Adv LINK *1 Num BARRIER NP-BOUNDARY OR COMMA LINK 1 Num LINK *1 MEASURE LINK 1 ALU) (NEGATE 0 Num LINK *-1 ("diibmu") OR ("dbm") BARRIER NP-BOUNDARY) (NEGATE 0 (Prop Nom) LINK 1 ORGANIZATION)(NEGATE 0 (Actio Ess) OR (ESS-ADVL-N Ess)); MAP (@SUBJ @SPRED @PPRED) TARGET Nom IF (NEGATE 0 ("diibmu") OR ("biellu") OR ("dbm") OR ("dii") OR ("bie") OR Adv LINK *1 Num BARRIER NP-BOUNDARY OR COMMA LINK 1 Num LINK *1 MEASURE LINK 1 ALU) (NEGATE 0 Num LINK *-1 ("diibmu") OR ("dbm") BARRIER NP-BOUNDARY) (NEGATE 0 (Prop Nom) LINK 1 ORGANIZATION)(NEGATE 0 (Actio Ess) OR (ESS-ADVL-N Ess)); ## Manne ii leat áviisa boahtán? MAP (@>N) TARGET (Prop Plc Nom) IF (1 N); ## Beazedievvá mánáidgárdi. MAP (@SPRED) TARGET PrfPrc IF (*-1 ("orrut") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 NP-BOUNDARY); ## Olbmot eai orron čadnon dušše iežaset mearragáddái. MAP (@SPRED @OPRED) TARGET PrsPrc IF (-1 ("nu"))(1 ("go" Pcle)); ## Mearridanváldi berre leat nu čadni go vejolaš. MAP (@SPRED) TARGET PrsPrc IF (-1 COPULAS)(*1 Acc BARRIER NPNH); ## Dat lea ánssášeaddji báhpa bagadusa. MAP (@SUBJ) TARGET Indef IF (NEGATE *-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE) (NEGATE -1 ("mii" Interr Sg Gen))(NEGATE 0 Acc OR ADVLCASE)(1 V-SG3) (NEGATE *2 Nom BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT 0 PrfPrc) (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER S-BOUNDARY); ## ...ovdal go buot lea dáhpáhuvvan. MAP (@SUBJ) TARGET ("buot") OR ("gait") IF (*1 V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE) (NEGATE *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE 1 ("buohkanassii")); ## Buot lei varran. MAP (@SUBJ) TARGET ("buot") OR ("gait") IF (1 V-SG3 LINK 0 COPULAS LINK *1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV LINK 0 IV OR Der/Pass); MAP (@SUBJ) TARGET ("buot") OR ("gait") IF (*-1 V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 COPULAS)(*1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV LINK 0 IV OR Der/Pass); MAP (@SUBJ) TARGET ("buot") OR ("gait") IF (-1 COMMA)(1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV LINK 0 IV OR Der/Pass); ## Buot lea vuođđuduvvon dan áddejumis. ## Nu leige buot vuođđuduvvon dan áddejumis. ## Sii siskkildit dán 78 riektemearrádusa, buot vuođđuduvvon dan áddejumis, almmá ovttage vuosteákka haga. MAP (@SUBJ) TARGET ("buot") OR ("gait") IF (-1 COPULAS); ## Danin lea buot nu olu álkit inuihtaide. MAP (@SUBJ) TARGET ("buot") OR ("gait") IF (-1 ("gullat") LINK -1 Ill); ## Dat mearkkaša ahte dása gullet buot mat eai leat spiehkastuvvon. MAP (@SUBJ) TARGET ("buot" Indef) IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT *1 Inf)(NEGATE *1 (N Nom) BARRIER NOT-ADJ)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY); ## Seamma maid dat láhka duottarkommišuvnna ásaheami birra, ja buot mii lea mearriduvvon. MAP (@ADVL) TARGET Acc IF (*-1 ("deaddit") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 NUMERALS)(1 MEASURE LINK 0 Gen); MAP (@ADVL) TARGET Acc IF (0 NUMERALS)(1 MEASURE LINK 0 Gen)(*2 ("deaddit") BARRIER SV-BOUNDARY); ## Diddi dettii guokte kilo. MAP (@ADVL) TARGET Acc IF (*-1 ("máksit") BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT -1 ACTOR)(0 NUMERALS LINK NOT -1 ACTOR)(1 CURRENCY LINK 0 Gen); MAP (@ADVL) TARGET Acc IF (0 NUMERALS)(1 CURRENCY LINK 0 Gen)(2 ("máksit") LINK NOT 1 ACTOR)(NEGATE 2 ACTOR); ## CD máksá 160 ruvnno. MAP (@OBJ @OPRED) TARGET Acc IF (0 NUMERALS)(*1 Gen BARRIER NP-BOUNDARY LINK NOT 0 ROUTE OR TIME OR Loc)(NEGATE 1 CC)(NEGATE *1 ALU BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE -1 (@>Num) LINK -2 (@OBJ)); ## Mun oidnen 4 nieidda. MAP (@OBJ @OPRED @-FOBJ) TARGET Acc IF (NEGATE 0 TIME OR ROUTE);#(NEGATE 0 Adv LINK NOT 0 OKTA)(NEGATE 0 Num LINK *1 TIME OR ROUTE BARRIER NOT-A)(NEGATE 0 TITLE LINK 1 Prop LINK 0 Fem OR Mal OR Sur)(NEGATE 1 ("seammás")); ## Dat orui doppe vihtta guhkes jagi. ## Manaigo Biret-Elle viežžat boastta? MAP (@OBJ @OPRED) TARGET Acc IF (0 ("mađđi")); # máđi is also Adv and the rule above has exception for Adv. ADD (@OBJ) TARGET Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER VERB OR S-BOUNDARY) (0 TIME OR ROUTE); ## Stuorábu ráđđet beaivvi ja uhcibu ráđđet ija. ADD (@OBJ) TARGET Acc IF (*-2 V-TRANS-ACT BARRIER VERB OR S-BOUNDARY) (-1 Indef)(0 TIME OR ROUTE); ## Dat gáibida ollu áiggi. ADD (@OBJ) TARGET Acc IF (0 TIME OR ROUTE) (*1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 VFIN OR Inf OR PrfPrc); ## ...maŋŋá go lea 16 jagi deavdán. MAP (@OBJ) TARGET Acc IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD)(0 Interr)(*1 ("\?")); MAP (@OBJ) TARGET Indef IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER N OR CLB OR Acc LINK NOT 0 ("gustot") LINK NOT *-1 Acc BARRIER VERB OR S-BOUNDARY) (NEGATE 0 Gen OR ADVLCASE OR ("vaikko") OR Nom)(NEGATE *-1 V-SG3 BARRIER VFIN)(NEGATE *1 NP-HEAD BARRIER NOT-NP); ## Go bohte gávpogii, de muitaledje buot. MAP (@OBJ) TARGET ("ollu" Indef) IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER NPNH LINK *-1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY); ## Meardebuođđobivdu gal ii mearkkaš ollu álbmoga ealáhussii. MAP (@OBJ) TARGET Indef IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY OR Acc LINK NOT 0 ("gustot") LINK NOT *-1 Acc BARRIER VERB OR S-BOUNDARY)(NEGATE 0 ADVLCASE OR Nom) (NEGATE *1 (N Acc) BARRIER NOT-ADJ)(NEGATE *1 Inf); ## Mun anán buot vahágin. MAP (@OBJ) TARGET Indef IF (*1 V-TRANS-ACT BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT 0 (Imprt Prs Pl1))(NEGATE 0 ADVLCASE OR Nom)(NEGATE *1 (N Acc) BARRIER NOT-ADJ)(NEGATE 1 PRE-NP-HEAD); ## Buot maid dii čatnabehtet eatnama alde, lea čadnojuvvon almmis. MAP (@OBJ) TARGET ("buot" Pron) IF (*-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY OR CC) (*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY); ## It don galgga buot čuohpadit. MAP (@OBJ) TARGET (Pron Rel) IF (0 Acc); ## MAP (@SPRED) TARGET (N Ess) IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) OR CP BARRIER NOT-NP) (*1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 1 Inf); ## ...man ulbmilin lei lohkat ja juogustit bohccuid. MAP (@SPRED) TARGET (N Ess) IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) OR CP BARRIER NOT-NP) (*1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 (N Nom) BARRIER NOT-NP); ## Riektemetoda vuođđun lea našunálastáhtalaš riekteárbevieruid áddejupmi. MAP (@SPRED) TARGET ALU ; ## Dábálaččat leat joddut sullii ovtta guhku. MAP (@SPRED) TARGET Gen IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1 EOS OR CS); ## Dat lea mu. MAP (@SPRED) TARGET Gen IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK *-1 (@SPRED) BARRIER WORD) (1 EOS OR CS); ## Áhká rumaš ii leat su iežas oapmi, muhto boatnjá. MAP (@SPRED) TARGET (Interr Gen) IF (NEGATE 0 ("mii"))(NEGATE *1 A OR N BARRIER NPNH) (NEGATE *1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY); ## Gean dat lea? MAP (@SPRED) TARGET Gen IF (NEGATE 0 TIME)(1 Pers)(2 COPULAS) (NEGATE *3 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY); ## Dan guovttos dat leat. MAP (@SPRED) TARGET (PrfPrc) IF (-1 BOS OR REALCLB)(0 Der/Pass)(1 ("leat")) (*2 NP-HEAD-NOM BARRIER NOT-NP); ## Buressivdniduvvon lehkos son guhte boahtá Hearránammii. #MAP (@SPRED) TARGET Indef IF (*-1 COPULAS BARRIER VERB OR (@SPRED) LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE 0 ADVLCASE)(NEGATE *1 VERB BARRIER S-BOUNDARY); ## Dakkár dálolaččat leat nu ollu dál Deanus, ahte... # Habitative mappings # ------------------- MAP (@HAB) TARGET Loc IF (0 HAB-ACTOR)(NEGATE 0 HAB-ACTOR-NOT-HUMAN LINK *1 HUMAN BARRIER (N Nom))(1 AUX LINK *1 ("leat") BARRIER NOT-ADV-PCLE); MAP (@HAB) TARGET Loc IF (0 HAB-ACTOR)(NEGATE 0 HAB-ACTOR-NOT-HUMAN LINK *1 HUMAN BARRIER (N Nom))(*1 ("leat") BARRIER NOT-ADV-PCLE); MAP (@HAB) TARGET Loc IF (0 HAB-ACTOR)(NEGATE 0 HAB-ACTOR-NOT-HUMAN LINK *1 HUMAN BARRIER (N Nom))(1 CC LINK *1 HAB-ACTOR BARRIER NPNH LINK *1 ("leat") BARRIER NOT-ADV-PCLE); MAP (@HAB) TARGET Loc IF (0 HAB-ACTOR)(NEGATE 0 HAB-ACTOR-NOT-HUMAN LINK *1 HUMAN BARRIER (N Nom))(*1 HAB-VERB BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 Nom BARRIER VFIN); MAP (@HAB) TARGET Loc IF (0 HAB-ACTOR)(*-1 go BARRIER NPNH LINK -1 ("leat") BARRIER NOT-PCLE LINK NOT *-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); #MAP (@HAB) TARGET Loc IF (0 HAB-ACTOR)(*-1 ("leat") BARRIER NOT-PCLE LINK NOT *-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); MAP (@HAB) TARGET Ill IF (0 HAB-ACTOR)(*1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 A BARRIER NOT-ADV-PCLE); MAP (@HAB) TARGET Loc IF (-1 Mal OR Fem)(0 Ord)(NEGATE 0 HAB-ACTOR-NOT-HUMAN LINK *1 HUMAN BARRIER (N Nom))(*1 ("leat") BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Heinrich njealjádis lea rikkis eamit. # Adverbial mappings # ------------------ MAP (@>ADVL) TARGET ("dás" Adv) IF (1 ("ovdal")); MAP (@ADVL) TARGET Adv ; ## Mun máksen 100 ruvnno duvle. MAP (@ADVL) TARGET Po ; ## Daid ovddas gal in máksán maidege. MAP (@ADVL) TARGET Pr ; ## Jus divššohas lea badjel 16 jagi boaris... MAP (@ADVL) TARGET (VAbess) ; ## Mus báhce moadde girjji logakeahttá. MAP (@ADVL) TARGET VGen ; ## Máhtte manai čuoigga skuvlii. MAP (@ADVL) TARGET Ger ; ## Biigá lei bassaladdame báhpa boađedettiin. MAP (@ADVL) TARGET Ill ; ## Cokka láibbiid sehkkii. MAP (@ADVL) TARGET Loc ; ## Maid dat Kárášjogas bargá? MAP (@ADVL) TARGET Com ; ## Dieđut galget meannuduvvot várrugasvuođain. MAP (@ADVL) TARGET (N Ess) IF (0 ("bassi")); ## Bassin it galggaše bargat. MAP (@SPRED @OPRED) TARGET (A Ess) IF (0 ("bassi")); ## Son gohčoduvvo bassin ja Ipmila Bárdnin. # "Bassin" can be predicative or adverbial. Therefore it is treated separately. MAP (@ADVL) TARGET Ess IF (0 ESS-PROB-ADVL-N)(NEGATE *-1 OPREDV BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE *1 OPREDV BARRIER SV-BOUNDARY); MAP (@SPRED @OPRED @PPRED @ADVL) TARGET Ess; ## Dat lea oahpaheaddjin doppe. MAP (@ADVL) TARGET Actio IF (NEGATE 0 Ess)(NEGATE 1 Po); ## Son heittii suhkamis. MAP (@ADVL) TARGET Acc IF (NEGATE -1 Num)(0 TIME OR ROUTE); ## Beaivvi mun čohkkájin doppe. MAP (@ADVL) TARGET (Num Sg Gen) IF (-1 VERB)(*1 EOS OR CC BARRIER WORD LINK NOT 1 Num); ## Su vuosttaš girji bođii 1986, ja girji lea muitalus nuorra sámenieidda birra gii šaddá bajás internáhtas. MAP (@ADVL) TARGET Gen IF (NEGATE -1 Attr OR PrfPrc LINK -1 Num)(NEGATE -1 Num)(1 NP-BOUNDARY OR Num)(NEGATE 1C Adv)(NEGATE 1 Po); MAP (@ADVL) TARGET Gen IF (NEGATE -1 Attr OR PrfPrc LINK -1 Num)(NEGATE -1 Num)(1 COMMA LINK 1 S-BOUNDARY)(NEGATE 1C Adv)(NEGATE 1 Po); ## Áddjá lei soggái čalmmiid. ## Leago dudno mielas suohtas go sáhttá rabas julggiid vázzit? ## Mun čálán dieđáhusa 4. # I don´t see a genitive here? # This is about an absolute genitive MAP (@SUBJ) TARGET (A Ord) IF (1 COPULAS LINK 1 BEAIVI LINK 0 Nom) ; MAP (@SUBJ) TARGET (A Ord) IF (1 COPULAS LINK 1 (N Gen) OR (Pron Gen) LINK 1 BEAIVI LINK 0 Nom) ; ## 21.03. lea mu riegádanbeaivi. MAP (@SUBJ) TARGET Date IF (1 COPULAS LINK 1 BEAIVI LINK 0 Nom) ; MAP (@SUBJ) TARGET Date IF (1 COPULAS LINK 1 (N Gen) OR (Pron Gen) LINK 1 BEAIVI LINK 0 Nom) ; ## 21.03. lea mu riegádanbeaivi. MAP (@SUBJ @OBJ @ADVL @SPRED @OPRED @>P @P<) TARGET Date ; ## Odne lea 27.01.2005. ## 21.03. lea mu riegádanbeaivi. # This is not recognized as DATE. MAP (@ADVL) TARGET (A Ord) IF (-1 SP-BEAIVI)(-1 Gen) ; ## Mii bovdet goavddi rahpamii gaskavahku 29.08. bie. 18.30. # Default mapping # --------------- MAP (@X) TARGET WORD ; # ============================== # # Testing out a new section type # # ============================== # CORRECTIONS # # ============================== # #SUBSTITUTE (Plc) (Sur) TARGET (Prop) IF (-1C (Mal Attr) OR (Fem Attr)); SUBSTITUTE (Plc) (Sur) TARGET Prop IF (-1C (Mal Attr) OR (Fem Attr)); ## Linda England. # This rule does not work, it may be that the CORRECTIONS mechanism is not implemented. # Todo: Discuss this with Eckhard. #SUBSTITUTE (@OBJ) (@APP) TARGET N IF (-1 Ord LINK -1 Num LINK -1 KLASS); ## Geahča § 12 vuosttas lađđasa mávssu birra máŋgosa/nuppádasa ovddas. SUBSTITUTE (@OBJ) (@APP) (N) IF (-1 Ord); #(-2 Num)(-3 N LINK 0 KLASS); ## Geahča § 12 vuosttas lađđasa mávssu birra máŋgosa/nuppádasa ovddas. # This is a stupid version of the previous rule, just to see whether it works. # Neither this nor the following one work. Sigh. SUBSTITUTE (@>N) (@APP) TARGET Num IF (-1 KLASS)(0 Num); # ==================== # # Disambiguation rules # # ==================== # # =================================== # # One-cohort disambiguation - cycle 0 # # =================================== # SECTION #1 # # =================================== # # ----------------- # # Table of Contents # # ----------------- # # Removing @X # Abbreviations # Lexicalised names # Lexicalised derivations # Lexicalised adjectives # Adjectives or nouns, not adverbs # Lexicalised adverbs # Adverbs, not nouns or adjectives # Lexical N versus Actio # Nouns, not adverbs or adjectives # Nouns, not verbs # Nouns, verbs, or numerals # Not noun # Temporal expressions with locative case # Adposition + Px # Some verb rules # Compounds # Proper nouns # The unassigned syntactic functions # ---------------------------------- REMOVE (@X) ; # Keine Spur... # @X is our "didn't find a syntactic tag -tag. # Here we remove it if we have any other suggestion. REMOVE (@PPRED) IF (0 (@PPRED)) ; # until we have included habitative. # Abbreviations # ------------- # SELECT ("s") IF (0 ("S")); ## s. 24. ## Per S. Berg. # Acronyms # -------- REMOVE Num IF (0 ACR); ## TV2 #SELECT CC IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD)(0 ("ja") LINK 0 ACR); ## Ja son bođii. REMOVE ACR IF (0 ("ja") OR ("ba") OR ("na") LINK 0 CC OR Pcle); REMOVE ACR IF (0 Pron OR Pcle) ; ## dan SELECT Pcle IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD)(0 ("na") LINK 0 ACR); SELECT Adv IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD)(0 ("áin") LINK 0 ACR); SELECT Interj IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD)(0 ("aa") LINK 0 ACR); SELECT V IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD)(0 ("mannat") LINK 0 ACR); REMOVE ACR IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD)(0 Pron OR Adv); REMOVE ACR IF (0 ("don" Pers Gen))(1 ("gonagaslaš")); ## .... Din Gonagaslaš ... SELECT ("Fs") IF (0 ACR)(1 ("ášši")); ## Fs ášši ... # Lexicalised names. See also # Disambiguating the semantic tags # ------------------- REMOVE ACR IF (0 Prop) ; ## NRK lea čujuhan iežas áigut leat dehálaš seailluhit sámi servodaga. SELECT Prop IF (NEGATE -1 BOS)(0 Adv LINK NOT 0 (Plc Der/t)); ## Dovddan Anne Olsena. # Lexicalised derivations # ----------------------- # This is where we use the m4 machinery. # We have two versions of ouf rle-file, modulo m4: # lex-mode: Der/vuohta removed, lexicalised entries kept. This is default # der-mode: Der/vuohta etc. preferred to lexicalised. This must be asked for, like this: # dis.sh --grammar=sme/bin/sme-dis-Dder.rle # Thus: # "" # "dearvvašvuohta" N SgGenCmp Cmpnd S:2330 @>N <= LEX mode <= default # "dearvvaš" A* Der3 Der/vuohta N SgGenCmp Cmpnd S:2330 @>N <= der mode <= must be asked for # Commenting out m4 while waiting for solution on line counting # # \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\ # # Default is to keep these rules (counting: 16 lines) # OMITIF(der) # REMOVE N-DER IF (0 LEX-N LINK NOT 0 Ess); ## Dat lea oahpaheaddjin doppe. # Since Actio was included in the N-DER set, this rule now removes # many Actios. This may be unfortunate. If so, the remedy is to remove # Actio from the N-DER set. REMOVE N-DER IF (0 N-DER LINK 0 Ess)(0 LEX-N LINK 0 Ess)(NEGATE 0 Actio); ## Boarrásis leai dat vel eanaš ealáhussan ge. # Removes N-DER if O is also a lexical noun, and both nouns are essive. REMOVE A-DER IF (0 LEX-A); ## Dábálaš mearrádusat. REMOVE Der1 IF (0 Der3 OR Der2); REMOVE Der2 IF (0 Der3); REMOVE (N* SgNomCmp) IF (0 Indef); REMOVE V-DER IF (0 LEX-V)(NEGATE 0 (eaddji)); REMOVE V-ACT IF (0 ("gávdnot") OR ("oidnot") OR ("váldot") OR ("vuhttot") OR ("čoggot") OR ("vulgot") OR ("firrot") OR ("vuvdot") LINK 0 Der/Pass); # ENDOMIT # # ////////////////////////////////////////////////////////////////////////// # # # \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\ # # Default is to omit these rules (counting: 30 lines) # KEEPIF(der) # REMOVE LEX-N IF (0 N-DER LINK NOT 0 Ess); # REMOVE LEX-N IF (0 N-DER LINK 0 Ess)(0 LEX-N LINK 0 Ess)(NEGATE 0 Actio); # REMOVE LEX-A IF (0 A-DER); # REMOVE LEX-V IF (0 V-DER)(NEGATE 0 (eaddji)); # ENDKEEP # # ////////////////////////////////////////////////////////////////////////// # The negative condition is to avoid ending up with only a PrfPrc reading # e.g. for "registrerejeaddji" in # "… dan láhkai ahte dieđuid registrerejeaddji, journálaovddasvástideaddji ja # bearráigeahččoeiseválddit sáhttet viežžat dieđuid dárbbu mield". # Lexicalised adjectives # ---------------------- REMOVE VGen IF (0 A); ## Na varas guolli dal lea buorre. REMOVE PrsPrc IF (0 A); ## Áššis biddjui mearrideaddji deaddu dasa ahte... REMOVE (V*) IF (0 A-NOT-V) ; REMOVE (V* Actor) IF (0 LEX-A); #REMOVE (V* A) IF (0 LEX-A); ## Boradeapmi basakeahtes gieđaiguin ii daga olbmo buhtismeahttumin. SELECT A IF (0 ("sivaheapmi")); ## Ehpet livčče dubmen sivahemiid. # This rule removes the reading sivahit+V+eapmi+N+Actio. # A more general rule (SELECT A IF (0 (heapmi))(0 Actio) went wrong. # Particular adjectives # - - - - - - - - - - - SELECT ("lihkku") IF (0 ("liehkku" Der/laš)); ## lihkkolaš SELECT ("jođán" Attr) IF (0 ("jođánis")); # lágan A, not lága N Ess SELECT A IF (-1 ("muhtun"))(0 ("lága" Ess)); ## muhtun lágan # ollis SELECT (A Attr) IF (0 ("ollis" A Attr))(1 Num OR N); ## olles 33%. # oppa REMOVE Adv IF (0 ("oppa" A Attr))(1 N); ## ... ja oppa sámi álbmogii. # viššal vs. viššalaš REMOVE ("viššalaš") IF (*-1 HUMAN OR PPRON-NOM-NOT-DAT BARRIER S-BOUNDARY LINK 0 Nom)(0 ("viššal")); REMOVE ("viššalaš") IF (0 ("viššal"))(*1 HUMAN OR PPRON-NOM-NOT-DAT BARRIER S-BOUNDARY LINK 0 Nom); ## Son lea viššaleabbo go mun. # veara REMOVE Der/veara IF (0 ("veara")); # Adjectives or nouns, not adverbs # -------------------------------- # Words that probably are not adverbs when they appear in the -aččat form. # Words that are most likely to be nouns are picked out by a later rule. # This rule deals with those -aččat words that could be nouns or adjectives # but not adverbs. REMOVE Adv IF (0 ("ášše#oassi" Der/laš) OR ("bosnialaš") OR ("čuovvovaš") OR ("dánskalaš") OR ("Davvinorga" Der/laš) OR ("davvi#norga" Der/laš) OR ("davviriikkalaš") OR ("dehálaš") OR ("duiskkalaš") OR ("eahpeduhtavaš") OR ("egyptalaš") OR ("gávpi" Der/laš) OR ("gávppašan#bealle" Der/laš) OR ("geavahan#riekti" Der/laš) OR ("greikalaš") OR ("gullevaš") OR ("guovdageaidnulaš") OR ("hollándalaš") OR ("julev#sápmelaš") OR ("juvddálaš") OR ("kretalaš") OR ("lulli-#norga" Der/laš) OR ("máksu" Der/laš) OR ("norgalaš") OR ("nuortalaš") OR ("oarje#sápmelaš") OR ("ohcejohkalaš") OR ("palestinalaš") OR ("romalaš") OR ("sadjásaš") OR ("sápmelaš") OR ("sogalaš") OR ("sorjavaš") OR ("sullasaš") OR ("suddu" Der/laš) OR ("vepselaš")); REMOVE Adv IF (0 (A Attr))(1 SPATIALNOUN); ## fásta saji # This should be expanded if it works. #This one is too brave. It removes a lot of Adverbs which shouldn´t be removed. #REMOVE Adv IF (-1 Gen)(0 (A Attr))(1 N); ## Finnmárkku fásta ássi. SELECT (A Comp Attr) IF (-1 COPULAS)(0 ("buorre") LINK 0 Adv)(1 N); ## Eatnandoallu bođii lassin, nu ahte šattai buoret birgejupmi vaikko meahccefuođđut nohkagohte ja náhkkegávpi nogai. # Lexicalised adverbs # ------------------- REMOVE (A* Adv) IF (0 LEX-ADV) ; ## Son dábálaččat ráhkkana dasa dálvvi mielde. REMOVE VAbess IF (0 Adv); REMOVE Foc IF (0 ("dieđusge") OR ("gostege")); ## Romssa universitehta áigu dieđusge dán geahččalit áimmahuššat. # Adverbs, not nouns or adjectives # -------------------------------- # Words that probably are adverbs when they appear in the -aččat form. # Since only the -aččat form gets the Adv tag, the rule will hit this form. SELECT Adv IF (NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (N Pl) OR PPRON-DU-PL BARRIER Nom LINK 0 Nom)(0 ADV-LACCAT) ; SELECT Adv IF (0 ADV-LACCAT)(1 A OR N LINK NOT 1 go) ; ## Muhto buođđogeažit ja giđđabuođut ráhkaduvvojit muđui seammá vugiid mielde go geassebuođut, ja danne heive buođđun birra obbalohkái juo muitaluvvot. ## Oppalaččat daid gažaldagaid birra mat gieđáhallojuvvojit NAČ 1993:34,... REMOVE (N Dimin) IF (0 Adv OR A); ## Olu mearrádusat gártet iešguđet doaibmasurggiid gaskasaččat. REMOVE (N* Dimin) IF (0 Adv OR A); ## Mun vuolggán ihttážis mánnu. REMOVE ("vuolli") IF (-1 ("čállit"))(0 ("vuollái")); ## Sii áigot bissehit rievssatbivdu čakčaorohagain, ja dasa lea Saari čállán vuollái. SELECT Adv IF (*-1 FMAINV OR Inf BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE -1 ("vel") OR ("ain"))(0 (N Acc) LINK NOT 0 Loc OR QUANT-PRON OR PrfPrc)(1 Acc)(NEGATE 2 ("go")); ## Lávdegoddi ádjána guhká áššiid meannudemiin. SELECT ("easkka" Adv) IF (0 ("easka"))(1 ("dalle")); SELECT ("álo") IF (0 ("állu")); SELECT Adv IF (0 ("ovtta#mielas") OR ("čoahkkái") OR ("čoahkis") OR ("čoahkkái") OR ("sullii") OR ("nuppádassii") OR ("goalmmádassii") OR ("láhkái") OR ("geardde") OR ("oidnosis") OR ("oidnosii") OR ("beare") OR ("ođđasis")); REMOVE Num IF (0 ("máŋgii")); REMOVE ("guovttes") IF (0 ("guovttis")); SELECT Adv IF (-1 (TV PrfPrc) LINK 0 Der/Pass)(0 Comp LINK NOT 0 Nom); ## Buot almmáiolbmuin leairraháhta deaddiluvvon nannosit oaivái. REMOVE (A Comp) IF (-1 DYNAMIC-V)(0 Adv); ## Eadni ráhkadii johtilit ruovttusiiddu. SELECT Adv IF (*-1 ("mannat") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("galmmas")); ## In mannan galmmas, muhto veallájin guhká. # Lexical N versus Actio # ---------------------- REMOVE (N Actio) IF (0 ("eallin") OR ("váldo#giella")); ## Dat geaidnu lea seaggi mii doallu eallimii. ## Ruovttugiella mearkkaša giela, mii lea leamaš váldogiellan ruovttus. # other nouns? # Nouns, not adverbs or adjectives # -------------------------------- # Words of which both the singular (-laš) and the plural (-laččat) # are probably nouns: SELECT N IF (0 ("Álttá#sápmelaš") OR ("Anár#sápmelaš") OR ("badje#sápmelaš") OR ("boazo#sápmelaš") OR ("dálolaš") OR ("Deanu#sápmelaš") OR ("duottar#sápmelaš") OR ("eana#láigolaš") OR ("Guovdageaidnu" Der/laš) OR ("guovdageaidnulaš") OR ("johtti#sápmelaš") OR ("láddelaš") OR ("mearra#sápmelaš") OR ("Ohcejoga-#sápmelaš") OR ("Porsáŋggu#sápmelaš") OR ("riddo#sápmelaš") OR ("Ruošša#sápmelaš") OR ("samarialaš") OR ("skoalta#sápmelaš") OR ("Várjjat-#sápmelaš") OR ("Várjjat#sápmelaš") OR ("várre#sápmelaš") OR ("vuotna#sápmelaš")); ## ...gos boazosápmelaččat sáhttet jođihit boazodoaluset. # Words which are probably nouns when they appear in the plural form (-laččat), # but could be adjectives when they appear in the singular form. The rule is # designed to hit the (Pl Nom) forms. SELECT (N Pl Nom) IF (0 ("egyptalaš") OR ("greikalaš") OR ("julev#sápmelaš") OR ("juvddálaš") OR ("kretalaš") OR ("nuortalaš") OR ("olgo#riikkalaš") OR ("oarje#sápmelaš") OR ("romalaš") OR ("sápmelaš") OR ("sogalaš")); ## Sápmelaččat orro maid skandinávalaš njárgga siskkimus guovlluin. ## ...ja doppe ásse dušše nuortalaččat. SELECT (N Pl Nom) IF (0 (eaddji)); ## Dat geađgi man huksejeaddjit hilgo,... SELECT (N Acc) IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY OR Acc)(NEGATE 1 Acc)(0 Adv)(NEGATE 0 Loc); SELECT (N Loc) IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY)(0 Adv)(NEGATE 0 Pron OR Po)(*1 Acc OR COPULAS OR Neg BARRIER VFIN); ## Mun válden guhkás siepmana. # Selecting N instead or Adv (guhkás). # For testing: #REMOVE A IF (0 N LINK 0 (@SUBJ)); ## Nu čilgiiga lávlut. # N Ess vs. A Ess # - - - - - - - - REMOVE (N Ess) IF (NEGATE -1 A OR (@>N))(0 (A Ess) LINK 0 GRADE-ADJ); ## Ale fal jáhke mun anán du headjun! REMOVE (N Ess) IF (0 (A Ess))(*1 ("atnit") BARRIER SV-BOUNDARY); REMOVE (N Ess) IF (*-1 ("atnit") BARRIER SV-BOUNDARY)(0 (A Ess)); REMOVE (A Ess) IF (NEGATE *-1 OPREDV BARRIER SV-BOUNDARY)(0 (N Ess) LINK 0 LEX-ADJ OR NON-GRADE-ADJ LINK NOT *-1 GRADE-ADV BARRIER NOT-ADJ); ## Min nuorat leat mielde nu olu doaimmain, sii leat oidnosis sápmelažžan. ## Sii bálkáhedje guovllu olbmuid oahpisin ja suhkkin. ## Gaskamearas sii ledje hárjanan Čáhčeskohteriida, muhto mohtorgielkkan vuoddjin lei sidjiidda ođđa, nugo maiddái dálveoaggunge. REMOVE (N Ess) IF (*-1 ("dahkat") BARRIER SV-BOUNDARY)(0 (A Ess) LINK NOT 0 (NON-GRADE-AJ) OR (LEX-ADJ)); ## Sámi kultuvrra galgá dahkat čalmmusin seammás go sápmelaččat ieža besset nannoseappot váikkuhit bálvalusaid ja eastadandoaimmaid hábmemii. # Nouns, not verbs # ---------------- REMOVE VAbess IF (0 ("orohat")); ## Guovlu lea orohaga olggobealde. REMOVE ("fatnasit" Sg2) IF (0 ("fanas")); REMOVE PrsPrc IF (0 (N Sg))(NEGATE *1 Acc BARRIER NPNH) ; # Should not hit cealkkavástaga with PrsPrc + Obj. ## geavaheaddji REMOVE Imprt IF (0 ("fápmudus")); # Not in use because for prefer lex to Der-rule. #REMOVE (V*) IF (0 NOUN-NOT-VERB); #REMOVE V IF (0 NOUN-NOT-VERB); ## Kommišuvnna mihttomearrin lea leamaš gávnnahit guohtunrájiid. REMOVE VFIN IF (-1 ("makkár"))(0 N); REMOVE Inf IF (-1 ("makkár"))(0 N); ## Makkár gáhkut dis leat? SELECT N IF (0 ("ráđđe#viessu")); # not "ráđđe#viessut" V* # Nouns, verbs, or numerals # ------------------------- SELECT Num IF (-1 Neg)(0 OKTA LINK 0 Foc/ge)(1 Loc); ## ovttasge REMOVE (Num Ill) IF (0 ("mun")) ; ## Mii válljiimet dan. SELECT Num IF (*-1 ("diibmu") OR ("biellu") BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("okci") OR ("vihtta")); REMOVE (Num Ill) IF (0 (N Ill)); ## Vi. SELECT (V Neg Ind Sg3) IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD); ## Ii. SELECT (V Neg Ind Sg2) IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD); ## It. SELECT (V Neg Ind Sg1) IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD); ## In. SELECT Inf IF (*-1 (Neg Sup) BARRIER S-BOUNDARY); REMOVE ("miinai") IF (0 ("mannat")); ## manai SELECT VFIN IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD)(0 Qst)(*1 ("?") BARRIER VFIN); ## Humatgo sámegiela? SELECT ("guhtta") IF (0 ("guđđa"))(1 ("geardde")) ; # Particular nouns # ---------------- # Choose one lemma, also compounds # - - - - - - - - - - - - - - - - # where we have two dictionary forms and in other than nominative get two analyses REMOVE LEMMA2 IF (0 LEMMA1); #SELECT ("[0-9]*-#lohku"r) (0 ("[0-9]*-#lohku"r)) ; REMOVE AMB-LEMMA2 IF (0 AMB-LEMMA1 LINK NOT 0 (Sg Nom)); REMOVE LEMMA-ADJ2 IF (0 LEMMA-ADJ1); #REMOVE EHTA IF (0 EAHTTA); # No homonymies. #REMOVE AHTA IF (0 AHTTA); REMOVE (".*hta"r) (0 (".*htta"r)); #REMOVE EAHKA IF (0 EHKA); REMOVE (".*eahka"r) (0 (".*ekha"r)); #REMOVE EANTA IF (0 ENTA); REMOVE (".*eanta"r) (0 (".*enta"r)); #REMOVE EHTA IF (0 EHTTA LINK NOT 0 (Sg Nom)); REMOVE (".*ehta"r) (0 (".*ehtta"r) LINK NOT 0 (Sg Nom)); #REMOVE XMENTA IF (0 XMEANTA); ## dokumentii. REMOVE (".*#departementa"r) (0 (".*#departementa"r)); # nisson, skihpár, spihkár jnv. # - - - - - - - - - - - - - - - #SELECT XNISU IF (0 XNISSON LINK NOT 0 (Sg Nom)); #SELECT XNISU IF (0 XNISSON LINK 0 (Sg Nom) LINK 0 Px); SELECT (".*nisu"r) (0 (".*nisson"r) LINK NOT 0 (Sg Nom)) ; SELECT (".*nisu"r) (0 (".*nisson"r) LINK 0 (Sg Nom) LINK 0 Px) ; ## Gielddat sáhttet eambbo ulbmillaččat stivret iežaset servodaga ealáhusovdáneami, nu ahte sin gielda šáddá buore gieldan maiddái nissoniidda orrut. # ahki vs. sahki # - - - - - - - - SELECT ("vuoras#ahki") IF (0 ("vuora#sahki")); # áigi vs. ráigi # - - - - - - - SELECT ("máttar#áigi") IF (0 ("mátta#ráigi")); # áitit vs. náitit # - - - - - - - - - SELECT ("goddin#áitit") IF (0 ("goddi#náitit")); # almmái vs. albmi # - - - - - - - - - SELECT ("badje#almmái") IF (0 ("badje#albmi")); SELECT ("ráđđe#almmái") IF (0 ("ráđđe#albmi")); # báitta vs. báitat # - - - - - - - - - SELECT ("beaive#báitta") IF (0 ("beaive#báitat")); # bealli vs. ealli # - - - - - - - - - SELECT ("vil#bealli") IF (0 ("vilb#ealli")); SELECT ("Juhán#-vil#bealli") IF (0 ("Juhán#-vilb#ealli")); # bealli vs. ebel # - - - - - - - - - SELECT ("ášše#bealli") IF (0 ("ášš#ebel")); SELECT ("liidne#bealli") IF (0 ("liidn#ebel")); SELECT ("oasse#bealli") IF (0 ("oass#ebel")); # bealle # - - - - #REMOVE XBEALLI IF (0 XBEALLE); #REMOVE XBEALIS IF (0 XBEALLE); REMOVE (".*#bealli"r) (0 (".*#bealle"r)); REMOVE (".*#bealis"r) (0 (".*#bealle"r)); ## Sin jahkásaš johtolagat sáhtte leat čuđiidge kilomehteriid, dat olle dála Suomabeale vuovdeguovlluid dálveorohagain Jiekŋameara rittu geasseorohagaide. # bidju vs. biedju # - - - - - - - - - SELECT ("doaibma#bidju") IF (0 ("doaibma#biedju")); # biile vs. biila # - - - - - - - - SELECT ("skuvla#biila") IF (0 ("skuvla#biile")); # bivdu vs. bivddus # - - - - - - - - - SELECT ("gas#reabbá#bivdu") IF (0 ("gas#reabbá#bivddus")); SELECT ("godde#bivdu") IF (0 ("godde#bivddus")); # boahtu vs. boađđu vs. boađus # - - - - - - - - - - - - - - - SELECT ("bivdo#boahtu") IF (0 ("bivdo#boađđu")); SELECT ("buvttadan#boahtu") IF (0 ("buvttadan#boađđu")); SELECT ("doaibma#boahtu") IF (0 ("doaibma#boađđu")); SELECT ("dutkan#boahtu") IF (0 ("dutkan#boađđu")); SELECT ("ealáhus#boahtu") IF (0 ("ealáhus#boađđu")); SELECT ("jahke#boahtu") IF (0 ("jahke#boađđu")); SELECT ("lasse#boahtu") IF (0 ("lasse#boađđu")); SELECT ("lassi#boahtu") IF (0 ("lassi#boađđu")); SELECT ("loahppa#boahtu") IF (0 ("loahppa#boađđu")); SELECT ("penšuvdna#boahtu") IF (0 ("penšuvdna#boađđu")); SELECT ("reanto#boahtu") IF (0 ("reanto#boađđu")); SELECT ("ruhta#boahtu") IF (0 ("ruhta#boađđu")); SELECT ("sis#boahtu") IF (0 ("sis#boađđu")); SELECT ("šiehtadus#boahtu") IF (0 ("šiehtadus#boađđu")); SELECT ("šiehtadallan#boahtu") IF (0 ("šiehtadallan#boađđu")); SELECT ("válga#boahtu") IF (0 ("válga#boađđu")); SELECT ("vearro#boahtu") IF (0 ("vearro#boađđu")); SELECT ("vil#bealli") (0 ("vilb#.*"r)); SELECT ("vuovdin#boahtu") IF (0 ("vuovdin#boađđu")); SELECT ("boađus") IF (-1 COPULAS)(0 ("boahtu"))(1 Num); SELECT ("boađus") IF (0 ("boahtu"))(1 COPULAS)(2 Num); ## Maŋŋil láivves vuosttaš vuoru lei boađus 0-0. # čáhci vs. čázit # - - - - - - - - - SELECT ("duolva#čáhci") IF (0 ("duolva#čázit")); # čálus vs. čállu # - - - - - - - - - SELECT ("oaive#čálus") IF (0 ("oaive#čállu")); # čiekči vs. čiekčá # - - - - - - - - - SELECT ("fallehan#čiekči") IF (0 ("fallehan#čiekčá")); # CG3: SELECT ("čiekči") (0 ("čiekčá") LINK 0* ("spábba") BARRIER S-BOUNDARY); # čoahkkin vs. čoahkki # - - - - - - - - - - - SELECT (".*#čoahkkin"r) (0 (".*#čoahkki"r)) ; #SELECT ("jahke#čoahkkin") IF (0 ("jahke#čoahkki")); #SELECT ("diehto#juohkin#čoahkkin") IF (0 ("diehto#juohkin#čoahkki")); #SELECT ("joavko#čoahkkin") IF (0 ("joavko#čoahkki")); #SELECT ("riikka#čoahkkin") IF (0 ("riikka#čoahkki")); #SELECT ("stivrra#čoahkkin") IF (0 ("stivrra#čoahkki")); # čuođi # - - - REMOVE ("čuhti") IF (0 ("čuođi" Num))(1 MEASURE); REMOVE ("čuđđi") IF (0 ("čuođi" Num))(1 MEASURE); ## Sin jahkásaš johtolagat sáhtte leat čuđiidge kilomehteriid, dat olle dála Suomabeale vuovdeguovlluid dálveorohagain Jiekŋameara rittu geasseorohagaide. # čuohti # - - - - SELECT ("jahke#čuohti"); ## Finnmárkolaččat ledje atnán vuvddiid jahkečuđiid. # čuru vs. čurrot # - - - - - - - - SELECT ("suoksa#čuru") IF (0 ("suoksa#čurrot")); # Dávvirat vs. Dávvir # - - - - - - - - - - SELECT ("Vuorká-Dávvirat") IF (0 ("Vuorká-Dávvir")); # doložis vs. doallu Der/Dimin Loc # - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT ("dološ") IF (0 ("doallu" Der/Dimin)); # e-#boasta SELECT ("e-#boasta") IF (0 ("E-#boasta")); # eallinahki # - - - - - SELECT ("eallin#ahki") IF (0 ("eallinag#itna")); # eamit vs. eapmi # - - - - - - - - REMOVE ("eapmi" Pl) IF (*1 V-SG BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY); # eana # - - - #REMOVE EANA IF (0 EANAN) ; REMOVE (".*eana"r) (0 (".*eanan"r)) ; REMOVE Sg IF (*-1 ("stáhta") OR ("priváhta") OR ("matrikuleret"))(0 ("eana" Pl Loc)); ## Stáhta eatnamiin. # fálli vs. fális # - - - - - - - - SELECT ("vuoncá#fálli") IF (0 ("vuoncá#fális")); # friddjagoartta # - - - - - - - - REMOVE ("friddj#agoarta") IF (0 ("friddja#goarta")); # geassi vs. geasis # - - - - - - - - - SELECT ("giđđa#geassi") IF (0 ("giđđa#geasis")); # gielda vs gieldda # - - - - - - - - - SELECT GIELDA IF (NEGATE 0 GIELDDA); ## Sosiála ja dearvvašvuođadepartemeanta lea dorjon Spesialistadoavtterguovddáža ja fylkkagieldda psykiatriija dearvvašvuođafuolahusa Kárášjogas. SELECT ("gielda") IF (-1 FYLKA LINK 0 (@>N)); # giella vs. gielas vs. giellat # - - - - - - - - - - - - - - - SELECT LANGUAGE IF (0 LANGUAGE LINK 0 Ess OR Loc); # gilvu vs. gilvvu Adv # - - - - - - - - - - #SELECT ("gilvu") IF (0 Adv LINK *-1 ("vuoitit") BARRIER SV-BOUNDARY); # CG3: SELECT ("gilvu") (0 Adv LINK 0* ("vuoitit") BARRIER SV-BOUNDARY); # guđas vs. uđas - the right form is "beal guđas" # - - - - - - - - #SELECT ("beal#guđas") IF (0 ("bealg#uđas")); # gollu vs. goallu # - - - - - - - - - SELECT ("liige#gollu") IF (0 ("liige#goallu")); # goarta vs. gorta # - - - - - - - - - SELECT (".*#goarta"r) (0 (".*#goarta"r)) ; #SELECT ("vuodjin#goarta") IF (0 ("vuodjin#gorta")); # guorra # - - - - SELECT ("luodda#guorra") IF (0 ("luodda#gurra")); SELECT ("geaidno#guorra") IF (0 ("geaidno#gurra")); SELECT ("gádde#guorra") IF (0 ("gádde#gurra")); SELECT ("uksa#guorra") IF (0 ("uksa#gurra")); SELECT ("seaidne#guorra") IF (0 ("seaidne#gurra")); SELECT ("áide#guorra") IF (0 ("áide#gurra")); # guovddáš # - - - - - SELECT Attr IF (0 ("guovddáš"))(1 N LINK NOT 0 TIME OR PLACE); ## Guovddáš doaibmabidju lea vuođđudit sámegiela álgooahpahusa. # (guovdi Dimin) vs guovddáš # - - - - - - - - - - - - # No need for the set for "guovddáš". Now we have a select-reg.ex-rule for it. But because of the "prefer LEX to Der"-rule, every reading is "guovddáš" N, which is not so bad afterall. #SELECT GUOVDDAS IF (0 GUOVDDAS) ; # CG3: These rules don´t work becaus of the "prefer LEX to Der"-rule. SELECT (".*#guovddáš"r) IF (0 (".*#guovddáš"r)) ; SELECT ("guovddáš") IF (0 ("guovdi"))(NEGATE *-1 BOS LINK *1 GEOGRAPHICAL-PLACE LINK 0 Loc); # This one is based on that in our corpus there is no "guovdi" Dimin Loc, and if there is, then it is out in the bush. # gurra # - - - SELECT ("Skiippa#gurra") IF (0 ("Skiippa#guorra")); SELECT ("bákte#gurra") IF (0 ("bákte#guorra")); SELECT ("lássa#gurra") IF (0 ("lássa#guorra")); # jahki vs. njahki # - - - - - - - - - SELECT ("gođđin#jahki") IF (0 ("gođđi#njahki" )); SELECT ("lohkan#jahki") IF (0 ("lohkan#njahki" )); SELECT ("nisson#jahki") IF (0 ("nisso#njahki")); SELECT ("spábba#čiekčan#jahki") IF (0 ("spábba#čiekča#njahki")); SELECT ("váran#jahki") IF (0 ("vára#njahki")); # jienastuslohku # - - - - - - - - SELECT ("jienastus#lohku") IF (0 ("jienastus#loahku")); ## Go galgá beassat fárrui sámi jienastuslohkui, de ferte... # juogus vs. jugus # - - - - - - - - - SELECT ("fylkka#juogus") IF (0 ("fylkka#jugus")); SELECT ("Finnmárkku#juogus") IF (0 ("Finnmárkku#jugus")); SELECT ("nisson#juogus") IF (0 ("nisson#jugus")); SELECT ("nuoraid#juogus") IF (0 ("nuoraid#jugus")); SELECT ("juogus") IF (-1 NATION OR SUOPMA OR SAPMI LINK 0 Gen)(0 ("jugus")); SELECT ("ráhkesvuođa#jugus") IF (0 ("ráhkesvuođa#juogus")); SELECT ("sohkar#jugus") IF (0 ("sohkar#juogus")); # lága vs láhka # - - - - SELECT ("lága") IF (0 ("lága"))(-1 ("eará") OR ("iežá"))(*-1 BOS LINK *1C ("lága")) ; ## Lága gáibida menddo olu eará lágaid ektui. ## Sii bidjet menddo stuora gáibádusaid min lágii eará lágaid ektui. SELECT LAGA IF (0 LAGA) ; # láhka # - - - # The point here is to disambiguate "láhka" from "lága". SELECT LAHKA IF (0 LAHKA); ## Čujuhuvvo maiddái sierramotiivvaide dearvvašvuođalága 45. paragráfii čuolbmačilgehusaid birra jávohisvuođageatnegasvuođa ja geigenlobi ektui epikriissa oktavuođas (oasi dearvvašvuođabargiidlágas oktan mearkkašumiiguin). SELECT ("lágalaš") IF (0 ("lágalaš")); SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(*1 ("fápmu") LINK 1 ("boahtin") BARRIER V-NOT-COP); SELECT ("láhka") IF (0 ("lága") LINK *1 LAHKA-NOUN OR ("kriminaliseret") BARRIER V-NOT-COP); ## Norgga stáda lea iešguđet lágaid ja láhkaásahusaid bokte geatnegahtton. ## Sosiálabálvalusaid lága § 4-3. SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(*-1 LAHKA-NOUN OR ("gč") OR ("kriminaliseret") BARRIER V-NOT-COP) ; ## Gč. lága suoidnemánu b. 1992 nr. 97. ## Fápmuiboahtin ja eará lágaid rievdadusat. ## Gonagas addá láhkaásahusa lága geavaheami birra. SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(-1 ("rievdadit") OR ("jorgalit") LINK 0 Der/Pass); SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(*1 ("rievdadit") OR ("jorgalit") BARRIER V-NOT-AUX LINK 0 Der/Pass); ## Rievdaduvvon láhka.... ## Ođđa lágat galget jorgaluvvot sámegillii. SELECT ("láhka") IF (*-1 MANNU LINK 1 Ord LINK 1 ABBR LINK 1 Num)(0 ("lága")); ## Dat lea dahkkon skábmamánu 28. b. 1898 lága mielde. SELECT ("láhka" Loc) IF (0 ("lága"))(*-1 BOC LINK *1 LAHKA-V-PASS LINK 0 Der/Pass) ; ## Dat lea mearriduvvon lágas 33. ## Ii adnon norgga lágas daid attáldagaid birra maid dáččat mákse iežaset gonagassii. SELECT ("láhka") IF (0 ("lága" Loc))(*-1 ("reguleret") OR ("sihkkarastit") OR ("ovdan#boahtit") OR ("oaidnit" Der/Pass) BARRIER VERB OR S-BOUNDARY) ; ## Dan ferte reguleret lágain. SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(1 ("guoskat") OR ("gustot")) ; SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(*1 Rel BARRIER WORD LINK 1 ("guoskat") OR ("gustot")) ; ## Lágat gusket moadde gielddaide Norrbottena leanas. ## Vuođđun leat maiddái dálá lágat, mat gustojit mánáid- ja nuoraidsuorgái. SELECT ("láhka") IF (*1 ("mearridit") OR ("čuoldit") BARRIER VFIN)(0 ("lága" Sg Gen))(*1 Po BARRIER V); ## Dat lea mearriduvvon lága 3 mielde. SELECT ("láhka") IF (*-1 (@>N) BARRIER NOT-ADJ LINK 0 LAHKA-MOD OR NATION-NOT-NORGA)(0 ("lága")); ## Ráđđehus háliida lágidit dearvvašvuođa- ja sosiálabálvalusaid oktagaslaš dárbbuid mielde, earret eará pasientavuoigatvuođaid lágain ja dearvvašvuođabargiid lágain. SELECT ("láhka") IF (-1 LAHKA-ADJ)(0 ("lága")); SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(1 LAHKA-POST)(*-1 BOC LINK *1 LAHKA-NOUN OR LAHKA-V-PASS) ; SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(1 LAHKA-POST)(*1 LAHKA-NOUN OR LAHKA-V-PASS BARRIER S-BOUNDARY) ; # In addition to a LAHKA-POST, there is a noun or pass.verb which make it more likely to be "láhka". ## Sis lea leamaš geatnegasvuohta čállit journálaid maiddái ovddeš lágaid mielde. ## Lága mielde lei vejolaš oažžut albma eanangirjji mii dáhkidii oamastanvuoigatvuođa gávpe- ja árbeoktavuođain ge. SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(*-1 BOS LINK *1 LAHKA-NOUN-SUBJ LINK 0 (@SUBJ) LINK *1 LAHKA-V) ; ## Guovddášeiseválddit árvaledje lága vai sidjiide livčče vejolaš váikkuhit Finnmárkku čearddalašvuođadiliide. SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(*-1 BOS LINK *1 LAHKA-V LINK *1 LAHKA-ASAHUS LINK 0 Ill OR Loc) ; ## Dáidá šaddat váttis ovddidit lága Stuoradiggái dál. SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(-1 ("čuovvut") OR ("čuovvulit")) ; # If it´s "lága", then one should expect a Gen., like "sin lága, gávpoga lága". ## Olbmot eai čuovo lága. SELECT ("láhka") IF (0 ("lága" Gen))(*1 LAHKAGEN-NOUN OR (@N<) BARRIER NOT-ADJ) ; ## Dan oaidná lága ráhkkananbarggus. SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(1 LAHKA-POST)(2 ("lohpi") OR LAHKA-NOUN) ; SELECT ("láhka") IF (-1 ("lohpi") OR LAHKA-NOUN)(0 ("lága"))(1 LAHKA-POST) ; ## Sis lei lága mielde lohpi vuosttaš vuovdimis prioriteret dážaid sámiid ja láddelaččaid ovddabeallái. ## Sis lei lohpi lága mielde. SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(1 ("olis") OR ("vuođul") OR ("ovdal")) ; ## Ii mihkkege hehtte nammadeames ovddasvástideaddji maiddái dakkár doaimmain mat eai adno ## dearvvašvuođaásahussan lága olis. SELECT ("láhka") IF (0 ("lága") LINK *1 ("vuostá" Po) BARRIER NOT-N LINK 1 ("váldit") LINK 1 ("vuhtii")); ## Mii geahččat bearrái ahte lágat vealaheami vuostá váldojuvvojit vuhtii. SELECT ("láhka") IF (0 ("lága" Acc))(*-1 BOC LINK *1 LAHKA-V) ; ## Ja de bohciida jearaldahkan leat go sii geat dán lága čálle, bidjan sápmelaččaid sisriikalažžan. ## Stáhta galgá jorgalit lága sámegillii. # láhka in coordination #SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(*1 LAHKA LINK 1 LAHKA-POST) ; ## Mo lágaid gáibádusaid ja gáibádusaid daid lágaid olis sáhttá áimmahuššat. SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(-1 ("eará") OR ("iežá"))(*-1 BOS LINK *1C LAHKA) ; ## Dan áiggi rájes go láhka fápmui biddjo, dahkkojit čuovvovaš njuolggadusat eará lágain. SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(*-1 LAHKA) ; SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(*1 LAHKA) ; ## Go teavsttas lea guhkes láhkanamahus, de sáhttá lága namahusa bidjat aisttonmearkkaid sisa. # This one might make trouble for "lága". SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(1 CC OR COMMA LINK 1 ("konvenšuvdna") OR ("láhka#ásahit" Actio) OR ("láhkaovda#bargu") OR ("politihkka") OR ("ekonomiija") OR ("riekte#geavat") OR ("hálddašit" Actio)); SELECT ("láhka") IF (0 ("lága"))(-1 CC OR COMMA LINK -1 ("konvenšuvdna") OR ("láhka#ásahit" Actio) OR ("láhkaovda#bargu") OR ("politihkka") OR ("ekonomiija") OR ("riekte#geavat") OR ("hálddašit" Actio)); ## Gihpa gieđahallá maid vuoigatvuođaid, mat vuođđuduvvet lágaide ja konvenšuvnnaide. ## Sámi perspektiiva lea mielde dehálaš dearvvašvuođa- ja sosiálpolitihkalaš guorahallamiin ## ja mearrádusdokumeanttain, nugo lágain, láhkaásahusain ja bagadusmateriálain. SELECT ("láhka") IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1C LAHKA OR TEXT OR ("stáhta"))(0 ("lága")); SELECT ("láhka") IF (*1 CC LINK *1C LAHKA OR TEXT OR ("stáhta") BARRIER NPNH)(0 ("lága")); ## Máŋggabealatvuohta ja ovttadássásašvuohta čuovvula maiddái ođđa pasientavuoigatvuođalágaid ja lága dearvvašvuođabargiid birra. # lávka/lávki vs. lávke # - - - - - - - - - - - SELECT ("jiehtanas#lávki") IF (0 ("jiehtanas#lávke")); SELECT ("skuvla#lávka") IF (0 ("skuvla#lávke")); # logi # - - - SELECT ("logi") IF (0 ("loahki" Com) LINK *1 (N Com) BARRIER NOT-ADJ); ## Almmiriika sáhttá veardiduvvot logiin nuorra nieiddain geat válde lámppáset ja vulge olggos irggi ovddal. # lohku vs. loahku # - - - - - - - - - SELECT ("bohcco#lohku") IF (0 ("bohcco#loahku")); SELECT ("eanet#lohku") IF (0 ("eanet#loahku")); SELECT ("unnit#lohku") IF (0 ("unnit#loahku")); SELECT ("jienastan#lohku") IF (0 ("jienastan#loahku")); SELECT ("bivdo#fanas#lohku") IF (0 ("bivdo#fanas#loahku")); SELECT ("sáme#jienastus#lohku") IF (0 ("sáme#jienastus#loahku")); SELECT ("stággo#lohku") IF (0 ("stággo#loahku")); # luohkká vs. luohká vs. luohkki # - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT ("gártnet#luohkká") IF (0 ("gártnet#luohká")); SELECT ("njuikun#luohkká") IF (0 ("njuikun#luohkki")); SELECT ("skuvlla#luohkká") IF (0 ("skuvlla#luohkki")); # máksomearri # - - - - - - REMOVE ("máksom#earri") IF (0 ("mákso#mearri")); ## Ii galgga leat stuorát sullasaš máksomearri. # mánni vs. mánná # - - - - - - - - SELECT ("ámta#mánni") IF (0 ("ámta#mánná")); SELECT ("fylkka#mánni") IF (0 ("fylkka#mánná")); ## fylkkamánnái SELECT ("lága#mánni") IF (0 ("lága#mánná")); # meastagis SELECT N IF (0 ("measta" Adv Foc/gis)); # mihttomearri # - - - - - - - REMOVE ("mihttom#earri") IF (0 ("mihtto#mearri")); # moalla vs. molla # - - - - - - - - SELECT ("moalla") IF (*-1 MOALLA-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("molla" Ill)); SELECT ("moalla") IF (*-1 ("bidjat") OR ("mannat") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1 ("spábba") BARRIER N OR Pron)(0 ("molla" Ill)); SELECT ("moalla") IF (*-1 ("bidjat") OR ("mannat") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("molla" Ill)); # nálli vs. álli # - - - - - - - SELECT ("godde#nálli") IF (0 ("godden#álli")); # násti vs. nástá/náste (is in the LAMMA1-set) #SELECT ("nuorta#násti") IF (0 ("nuorta#náste") OR ("nuortta#nástá") ); # oalli vs. olli # - - - - - - - - SELECT ("mearka#oalli") IF (0 ("mearka#olli")); # ráđđen vs. áđđen # - - - - - - - - - SELECT ("akto#ráđđen#guovlu") IF (0 ("aktor#áđđen#guovlu")); # ráhppa vs. tráhppa # - - - - - - - - - - SELECT ("dápmot#ráhppa") IF (0 ("dápmo#tráhppa")); # ráigge vs. ráigi # - - - - - - - - - #SELECT ("luodda#ráigge") IF (0 ("luodda#ráigi")); # reavri vs. revre # - - - - - - - - - SELECT ("ruovde#revre") IF (0 ("ruovde#reavri")); # riggi vs. rikkis # - - - - - - - - - SELECT ("riggi") IF (*-1 ("dolla") OR ("lávvu") OR ("báthi") OR ("árran") OR ( "heaŋgát") BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("rikkis")) ; SELECT ("riggi") IF (0 ("rikkis"))(*1 ("dolla") OR ("lávvu") OR ("báhti") OR ( "árran") OR ("heaŋgát") BARRIER S-BOUNDARY) ; # ruoktu vs. rukto/ruktu # - - - - - - - - - - - - #SELECT ("oanehis#šilljo#ruoktu") IF (0 ("oanehis#šilljo#ruktu")); SELECT ("beaive#ruoktu") IF (0 ("beaive#ruktu")); SELECT ("mánáid#ruoktu") IF (0 ("mánáid#ruktu")); SELECT ("poasta#ruktu") IF (0 ("poasta#ruoktu")); SELECT ("turnea#ruktu") IF (0 ("turnea#ruvtto")); # ruvdnu - is in the LEMMA1-set # - - - - #SELECT ("ruvdnu") IF (0 ("ruvdno")); #SELECT ("kruvdnu") IF (0 ("kruvdno")); # ruvke vs ruvki # - - - - - - - - SELECT ("urán#ruvke") IF (0 ("urán#ruvki")); # sadji vs sadjin # - - - - - - - - SELECT ("duhát#jahke#sadji") IF (0 ("duhát#jahke#sadjin")); # Prop Plc Der/t # - - - - - - REMOVE (Prop Der/t) IF (0 ("sápmi") OR ("ruošša") OR ("duiska")); # skuvla vs. kuvla (kuvlla) # - - - - - - - - - - - - - SELECT EDUCATION IF (0 EDUCATION); ## 1. Čakčamárkaniid lágidemiin mii bargat ovttas Sámi allaskuvllain. # soadji vs. sodji # - - - - - - - - - SELECT ("soadji") IF (0 ("sodji"))(1 BIRD LINK 0 Gen); ## Eará symbola lei Gáissáža soajit, ja manin dás geavahedje juste lotti sojiid? # soahti vs. sohti/sođđi # - - - - - - - - - - - - SELECT ("máilmme#soahti") IF (0 ("máilmme#sohti")); SELECT ("Krim#soahti") IF (0 ("Krim#sohti")); # stuorradiggedieđáhus # - - - - - - - - - - SELECT ("stuorra#digge#dieđáhus") IF (0 ("stuorra#digge#dieđáhus")); # suorgi vs. suorggis # - - - - - - - - - - SELECT ("suorgi") IF (-1 ("priváhta"))(0 ("suorggis")); SELECT ("áittardan#suorgi") IF (0 ("áittardan#suorggis")); ## Mot lea sámi nissoniid posišuvdna obbalaččat bargoeallimis (vuođđoealáhusain, almmolaš- ja priváhta suorggis , smávva fitnodagain je.) ja erenoamážit go leat bargin sámi ásahusain ja organisašuvnnain ? # A coordination rule might work in this case too. # teasta vs. ateasta # - - - - - - - - - - SELECT ("varra#teasta") IF (0 ("varr#ateasta")); # testameanta vs. testamentet # - - - - - - - - - - REMOVE V IF (-1 ("ođđa"))(0 ("testameanta")); # válgamálle # - - - - - - SELECT ("válga#málle") IF (0 ("válgam#álli")); # verdde vs. veardi # - - - - - - - - - SELECT ("bargo#verdde") IF (0 ("bargo#veardi")); SELECT ("gávppe#verdde") IF (0 ("gávppe#veardi")); # viergi vs. virgi # - - - - - - - - SELECT VIRGI IF (0 VIRGI) ; SELECT ("virgi") IF (*-1 ORGANIZATION OR INSTITUTION BARRIER NOT-ADJ LINK 0 Gen)(0 ("viergi")); ## Nuoraidskuvlla virggiin lea buorre bálká. SELECT ("virgi") IF (0 ("viergi"))(1 ORGANIZATION OR INSTITUTION LINK 0 Loc); ## Dat sáhtášedje maid viššaleappot čuovvulit báikegotti studeanttaid ja fállat daidda virggiid ruovttugielddas. SELECT ("virgi") IF (-1 PROFESSION LINK 0 (@>N))(0 ("viergi")); ## Eai leat lahkage doarvái logopedat, geat dikšot geavaheaddjiid klinihkain, eaige sámiid ássanguovllus leat galle gieldda, mat leat ásahan logopeda virggiid. SELECT ("virgi") IF (-1 VIRGI-ADJ)(0 ("viergi")) ; ## ... almmolaš virggiid .. SELECT ("virgi") IF (*-1 VIRGI-V BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("viergi" Acc)) ; SELECT ("virgi") IF (*1 VIRGI-V BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("viergi" Acc)) ; ## Olbmot eai oza diekkár virggiid. ## Hálddahus berre nannet suorggi ovttain virggiin. SELECT ("virgi") IF (0 ("viergi") LINK *-1 ("bidjat") OR ("oažžut") OR ("gáibidit") OR ("beassat") OR ("hálidit") OR ("háliidit") BARRIER SV-BOUNDARY LINK *-1 ("olmmoš") OR ("fága#olmmoš") OR ("kandidáhta") OR EDUCATION OR HUMAN BARRIER NOT-AA) ; SELECT ("virgi") IF (0 ("viergi") LINK *1 ("bidjat") OR ("oažžut") OR ("gáibidit") OR ("beassat") OR ("hálidit") OR ("háliidit") BARRIER SV-BOUNDARY LINK *1 ("olmmoš") OR ("fága#olmmoš") OR ("kandidáhta") OR EDUCATION OR HUMAN BARRIER NOT-AA) ; ## virggiide biddjojit olbmot ## oažžut olbmuid virggiide SELECT ("virgi") IF (-1 ("fállat") OR ("beassat"))(0 ("viergi" Ill)) ; SELECT ("virgi") IF (1 ("fállat") OR ("beassat"))(0 ("viergi" Ill)) ; SELECT ("virgi") IF (1 ("guoskevaš") LINK 1 ("resursa"))(0 ("viergi" Ill)) ; SELECT ("virgi") IF (*1 ("hálddahus") BARRIER NPNH)(0 ("viergi" Ill)) ; SELECT ("virgi") IF (0 ("viergi" Ill) LINK *-1 ("ohcat") BARRIER SV-BOUNDARY); SELECT ("virgi") IF (0 ("viergi") LINK *-1 BOS LINK *1 ("virgái#bidjat") OR ("váldo#bidjan") OR ("bálká")) ; SELECT ("virgi") IF (0 ("viergi" Gen))(1 VIRGI-NOUN BARRIER NOT-ADJ) ; ## Mii váldit Finnmárkku olggobeale virggiid goluid, maiguin ásahit dakkár gelbbolašvuođa... SELECT ("virgi") IF (*-1 ("luohpat") OR ("bissut") OR ("bidjat") BARRIER NOT-ADV)(0 ("viergi" Loc)); SELECT ("virgi") IF (0 ("viergi" Loc))(*1 ("luohpat") OR ("bissut") OR ("bidjat") BARRIER NPNH); ## Virgeloguid lea suohkan dássážii geahpedan dainna lágiin go olbmot luhpet virggiin. ## Doavttir lea máŋgii biddjon eret virggiin miehtá Suoma. SELECT ("virgi") IF (0 ("viergi" Loc))(1 COPULAS)(*2 HUMAN OR VIRGI-LOC-NOUN BARRIER (@SUBJ) LINK 0 Nom); SELECT ("virgi") IF (*-1 HUMAN OR VIRGI-LOC-NOUN LINK 0 Nom BARRIER NPNH OR VERB LINK 0 (@SUBJ))(0 ("viergi" Loc)); ## Virggiin leat nu ollu sámegielat doaktárat go vejolaš. SELECT ("virgi") IF (*-1 ("resursa#vátnivuohta") OR ("servodat#suorgi") BARRIER NPNH)(0 ("viergi" Gen))(1 ("ektui")); SELECT ("virgi") IF (0 ("viergi"))(*1 ("resursa#vatnivuohta") OR ("servodat#suorgi") BARRIER NPNH); SELECT ("virgi") IF (0 ("viergi" Loc) LINK 1 COPULAS LINK 1 VIRGI); ## Okta dain virggiin lea giellamielbargivirgi. SELECT ("virgi") IF (0 ("viergi" Com) LINK *-1 ("nannet") OR ("čuovvulit") BARRIER SV-BOUNDARY); ## Sii áigot hálddhusa nannet ovttain virggiin. # vuollebealli # - - - - - - - REMOVE ("Vuolle#bealli") IF (0 ("vuolle#bealli")); # Not noun # -------- REMOVE ("duđđa" N Pl); ## Duđat go mu čállimii? REMOVE N IF (0 ("gaskasaš")); # Temporal expressions with locative case # --------------------------------------- SELECT (N Sg Loc) IF (0 MANNU) ; # To avoid "skábma#mánus" N Sg Nom. ## Dat hávdáduvvojedje Álahedjui skábmamánus 1997. # Southern Locative vs. Essive # ---------------------------- REMOVE (Sg Loc) IF (0 Ess)(NEGATE 0 Actio)(NEGATE -1 (@CNP) LINK -1 Loc LINK NOT 0 Ess); ## girkun # This is a rule that prevents southern dialectal forms to destroy the rest of hte # parser. It should be commented out whenever analysing texts with Locative -n only. # All words with Cg will avoid this rule, since e.g. várin is southern Loc only. ## Luossa-bivdin joddu-buođuin deanus. # Dates vs. numerals # ------------------ REMOVE Num IF (NEGATE -1 ("§") OR ("paragráfa") OR ("kapihttal") OR ("kap"))(0 Date); ## Odne lea 27.01.2005. ## Dat lea § 12.2.12. # Px # --- REMOVE Px IF (0 N-NOPX OR Num OR Der/n); ## REMOVE Px IF (0 MANNU OR WEATHER-SITUATION); # Adposition + Px # - - - - - - - - SELECT Adp IF (0 ("gaska" N Ess)); ## Sii árvališgohte gaskaneaset. # Some verb rules # --------------- REMOVE Imprt IF (0 Qst); REMOVE Imprt IF (0 Der/Pass)(NEGATE 0 Neg)(NEGATE *-1 BOS BARRIER WORD-NOTDE); ## Geavahanmálles ... vuhtto ahte dušše lea háhkan geiddeeatnamiid. ## Bijatgo don sohkkara dedjii? ## Jos fávleoalggis lea guolli, loktestuvvo dat dušše čázeoaivái. SELECT Neg IF (-1 BOC OR (":"))(1 ConNeg); ## Allot daga dan. REMOVE Imprt IF (0 ("berret") OR ("dáidit") OR ("fertet") OR ("galgat") OR ("lávet") OR ("sáhttit")); ## Báldáhan ferte diŋgot. ## Lága mearrádusat galget váikkuhit luohttevašvuođa. # And more verbs, but not the whole AUX set (not "leat", for example). REMOVE Imprt IF (0 ABSTR-PLACE-V); # Passive verbs cannot probably just be imperative if they are in the 3rd person. REMOVE Inf IF (0 Qst); ## Leatgo addojuvvon neavvagat ja dieđut divššohassii,... REMOVE Foc IF (0 Actio OR PrfPrc OR VGen); REMOVE Foc/ba IF (0 Actio OR PrfPrc OR VGen); ## Studeanttat geat leat čađahan váldofágaeksámena... REMOVE VGen IF (0 ("nala") OR ("čuvvodit") OR ("geahččat")); REMOVE VGen IF (-1 ("Skallagrimsson") OR ("Suoma"))(0 ("saga") OR ("gáidá")); SELECT Po IF (0 ("mielddistit"))(1 ("buktit")); # Particular verbs # ---------------- #REMOVE ("leahkit") IF (0 ("leat" V IV Imprt Prs Sg3) OR ("leat" Inf)); ## lehkos! REMOVE (Der/PassS) IF (0 ("oažžut") OR ("guovlat") LINK 0 Sg3); # ožžo, guvlui REMOVE Ger IF (0 ("geavat" N) OR ("vásedin")); REMOVE Ger IF (0 ("hálihit") OR ("vásedin")); REMOVE GER-NOTV IF (0 Ger); SELECT V IF (0 ("háksu" Ill)); # haksui REMOVE (Der/PassS) IF (0 ("oažžut")); # Vowel-lowering # -------------- #REMOVE GIRJE IF (0 GIRJI); REMOVE (".*girje"r) (0 (".*girji"r)) ; ## Uccitlogu evttohusat oidnojit Sámedikki čoahkkingirjjiin. # Diphtong or not (empty) # --------------- # Subforms # -------- REMOVE SUB IF (0 MAIN); ## ovddidanfondii # Compounds # --------- SELECT SgGenCmp IF (0 SgNomCmp); ## Sosiála- ja dearvvašvuođadepartemeanta. # This is a mystery. The second rule is the one we want to work, but it only works # if # The background here is that we don't know which one is used if # morphology cannot tell, so we may as well remove one of them. # Compound verbs # - - - - - - - - REMOVE ("olggo#saddit") IF (0 ("olggos#addit")); REMOVE ("bar#goaddat") IF (0 ("bargo#addit") OR ("bargo#addi")); # Compound nouns are under # Particular nouns # - - - - - - - # Proper nouns # ------------ REMOVE (Prop @Num<) IF (0 Prop); ## 3.2 Sámi mánáid ja nuoraid bajásšaddaneavttut. # This is a Lule Sámi form. REMOVE ("Sámedigge") IF (0 ("Sámediggi")); REMOVE ("sáme#digge") IF (0 ("sáme#diggi")); SELECT Prop IF (NEGATE *-1 BOS OR (":") BARRIER WORD)(0 N); ## Son riegádii jagi 1943 Suoma bealde. # The form "norga" is not in the dictionary... REMOVE ("norga") IF (0 ("Norga")); SELECT Prop IF (0 NATION LINK 0 ADVLCASE); ## Ruoŧas lea guhkes árbevierru nano iešmearrideaddji gielddain. REMOVE Prop IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER WORD)(0 Loc LINK NOT 0 Plc)(1 NP-HEAD-NOM LINK 1 VFIN LINK 1 NP-HEAD-ACC) ; ## Sokkis sii seailluhit diŋggaid. REMOVE ("Sáme#giella") IF (0 ("sáme#giella")); ## Sámegiela hállet áidna giellan mánát, geat eai leat vel á´lgán skuvlii, bázáhallan olbmot ja boarrásat. REMOVE ("sáme#politihkka") IF (0 ("Sáme#politihkka")); ## Sámepolitihka birra. REMOVE ("sámi#ráđđi") IF (0 ("Sámi#ráđđi")); ## Dán gáibideigga foandda hoavda Per Edvard Klemetsen ja Norgga Sámiráđi ovdaolmmoš Aslak Nils Sara gielddaministaris Arne Rettedalas geainna soai maŋŋebárgga deaivvadeigga Oslos. REMOVE ("Norgga#bealli") IF (0 ("norgga#bealli")); ## Norggabeali áirasat ledje Olav Mathis Eira.. REMOVE Prop IF (0 CNOUN)(0 (Prop Pl))(NEGATE 0 VGen); ## Sápmelaččaide lea hui mávssolaš ahte sin dárbbut váldojit vuhtii. REMOVE Prop IF (NEGATE -1 (Prop Attr))(0 ("jávri") OR ("guhkki") OR ("kap") OR ("klubbu") OR ("arena") OR ("arvat") OR ("bassi")); #XXXTEST # Philosophy is that these are nouns rather than names. ## Jávri lea stuoris. SELECT Prop IF (-1 ("Min" Prop))(0 ("Áigi" Prop)); SELECT Prop IF (0 ("Min" Prop))(1 ("Áigi" Prop)); ## Mun lean dan lohkan Min Áiggis. REMOVE Prop IF (0 ("sieidi")) IF (1 ("bálvaleapmi")); SELECT (Gen @>N) IF (0 ("sieidi") LINK 1 ("bálvaleapmi")); ## Sieiddi bálvalemiin sturron eallu gohčoduvvui bálvvoseallun, mi sáhtii jávkat, go oamasteaddji jámii dahje go sieidi ii bálvaluvvon. REMOVE Prop IF (0 ("unni" Attr))(1 Der/Dimin OR ("mánáš")); # ===================================== # # Local disambiguation - cycles 1 and 2 # # ===================================== # # --------------------------------------------------------- # # Cycle 1a: cases that will be needed in careful mode later # # --------------------------------------------------------- # SECTION #2 # # --------------------------------------------------------- # # The idea with cycle 1a is to disambiguate cases that are judged as easier and # more secure than later cases, and that at the same may be used as context # for other rules in later cycles. # ----------------- # # Table of Contents # # ----------------- # # FAMILY pronouns # An early rule for "eanaš"/"eanas" # Px constraints # Certain verb readings # A rule for "dušše" # ahte # FAMILY pronouns # ----------------- # Mon ( = Mo N Prop Ess) # - - - - - - - - - - - # Moai ( = Moa N Prop Ill) # - - - - - - - - - - - - SELECT MOAI IF ( *1 V-DU1); ## Moai čilge dan ášši. SELECT MOAI IF (*-1 V-DU1); ## Čilgego moai dan? # mii ( = Interr) # - - - - - - - - # Left conditions SELECT Pers IF (-3 BOS OR CS OR (":" CLB))(-2 V-PL1)(-1 go)(0 MII-PERS); SELECT Pers IF (-1 (V Ind Prs Pl1 Clt))(0 MII-PERS); ## Eat go mii leat profehtastallan du nammii? ## SELECT Pers IF (-1 (V Neg Pl1))(0 MII-PERS); SELECT Pers IF (*-1 V-PL1 BARRIER NOT-ADV OR ("seamma"))(0 MII-PERS)(NEGATE 1 V-SG3); ## Eat mii sáhte vuolgit. ## Goas oinniimet mii du nelgon dahje goikan? # The last condition added because of the example below. Attempts to formulate # a negative condition on V-PL1 instead (e.g. LINK NOT 0 A) did not work. ## Dat geaidnu lea govdat mii doalvu gáđohussii. # Right conditions SELECT Pers IF (0 MII-PERS)(1C Interr); SELECT Pers IF (0 MII-PERS)(1 COMMA)(2C Interr); SELECT Pers IF (0 MII-PERS)(*1 V-PL1 BARRIER SV-BOUNDARY LINK NOT 0 Adv); ## ## .. de mii, guđet leat eatnagat, leat okta rumaš. ## Dasgo mii oinniimet su násti badjáneamen. SELECT Pers IF (0 MII-PERS)(1 CC)(2 (N Nom)); ## Mii ja farisealaččat atnit borakeahttáivuođa. # mis and sis # - - - - - - # mun Pron Pers Pl1 Loc = mis Adv, corr. for son Pron Pers Pl3 Nom = sis Adv # This one is hard to resolve, as they have the same distribution. # don ( = Pron Dem Sg Acc/Gen) # - - - - - - - - - - - - - - SELECT Pers IF (*-1 (V Sg2) BARRIER SV-BOUNDARY LINK NOT 0 Adv)(0 DON); SELECT Pers IF (0 DON)(*1 V-SG2 BARRIER PUNCT); ## Liikotgo don Abbai? ## Don it leat nama čállán. # son ( = Pcle) # - - - - - - - SELECT Pers IF (*-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE -1 Qst or ("go"))(0 ("son" Pron Pers Sg3 Nom)); ## Ii son liikon dohko. SELECT Pers IF (0 ("son" Pron Pers Sg3 Nom))(1 (Pron Interr Sg)); ## Son gii addá veahki galgá mearridit. SELECT Pcle IF (NEGATE -2 CLB)(-1 Qst or ("go"))(0 ("son"))(1 Nom)(NEGATE 1 Refl OR Inf OR Cmpnd); ## Lea go son Máret boahtán? SELECT (Pron Pers Sg3 Nom) IF (0 ("son"))(*1 V-SG3 BARRIER N); ## Son fertii vuolgit. # sutnje ( = forms of the verb "suotnjat") # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT (Pron Ill) IF (0 ("son"))(1 (Pron Interr Sg)); SELECT (Pron Ill) IF (*-1 (V Ind))(0 ("son")); # Barrier? ## Dearvvašvuođabálvalus galgá addit sutnje gii ohca... ## Son galgá addit sutnje dárbbašlaš dieđuid. # danin (Pron Ess OR Adv) # - - - - - - - - - - - - SELECT (Pron Ess) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("danin"))(1 EOS OR CLB); ## ...jos oapmi fierpmit leat danin,... # dat (Pron Pers, Pron Dem, Pcle) # - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Sg3 IF (NEGATE *-1 V-PL)(0 ("dat" Sg3 Nom))(NEGATE 1 N)(*1 V-SG3 BARRIER V-PL); ## Dat movt sámi oahpahus lea doaibman... SELECT Dem IF (*1 (Pl Loc) BARRIER NPNHA)(0 (Pl Loc)); SELECT Dem IF (*1 (Sg Loc) BARRIER NPNHA LINK 1 CS LINK 1 Loc)(0 (Pl Loc)); ## Dain hirbmat váriin ja mehciin sin guovllus lei earenoamáš vallji sihke elliid ja eará dáfus. SELECT Dem IF (*1 (Pl Com) BARRIER NPNHA)(0 (Pl Com)); SELECT Dem IF (*1 (Sg Com) BARRIER NPNHA LINK 1 CS LINK 1 Com)(0 (Pl Com)); #SELECT Dem IF (*1 (Pl Nom) BARRIER NPNHA)(0 (Pl Nom)); #SELECT Dem IF (*1 (Sg Nom) BARRIER NPNHA LINK 1 CS LINK 1 Nom)(0 (Pl Nom)); # #SELECT Dem IF (*1 (Pl Gen) BARRIER NPNHA)(0 (Pl Gen)); #SELECT Dem IF (*1 (Sg Gen) BARRIER NPNHA LINK 1 CS LINK 1 Gen)(0 (Pl Gen)); # #SELECT Dem IF (*1 (Pl Acc) BARRIER NPNHA)(0 (Pl Acc)); #SELECT Dem IF (*1 (Sg Acc) BARRIER NPNHA LINK 1 CS LINK 1 Acc)(0 (Pl Acc)); # #SELECT Dem IF (*1 (Pl Ill) BARRIER NPNHA)(0 (Pl Ill)); #SELECT Dem IF (*1 (Sg Ill) BARRIER NPNHA LINK 1 CS LINK 1 Ill)(0 (Pl Ill)); # #SELECT Dem IF (*1 Ess BARRIER NPNHA)(0 Ess); #SELECT Dem IF (*1 Ess BARRIER NPNHA LINK 1 CS LINK 1 Ess)(0 Ess); #SELECT Dem IF (*1 (Sg Loc) BARRIER NPNHA)(0 (Sg Loc)); #SELECT Dem IF (*1 (Sg Com) BARRIER NPNHA)(0 (Sg Com)); #SELECT Dem IF (*1 (Sg Nom) BARRIER NPNHA)(0 (Sg Nom)); #SELECT Dem IF (*1 (Sg Gen) BARRIER NPNHA)(0 (Sg Gen)); #SELECT Dem IF (*1 (Sg Acc) BARRIER NPNHA)(0 (Sg Acc)); #SELECT Dem IF (*1 (Sg Ill) BARRIER NPNHA)(0 (Sg Ill)); #SELECT Dem IF (*1 Ess BARRIER NPNHA)(0 Ess); SELECT Pers IF (-1 Nom)(NEGATE -1 Pers)(0 ("dat" Nom))(*1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 1 CLB OR EOS); ## Hei, soiddas dat lea, máistte don dan gáfe! ## Gean mearkka bohccot dat ledje? SELECT Pcle IF (-1 Nom)(NEGATE -1 A OR Interr OR PrfPrc)(0 ("dat" Nom))(*1 VFIN BARRIER NOT-ADV); #(NEGATE *1 N BARRIER NP-BOUNDARY); ## Máret dat boahtá. ## Mun dat lean. SELECT Pcle IF (NEGATE *-1 (V Sg3) OR (V Du3) OR (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE -1 BOS OR CS OR (":" CLB))(0 ("dat" Nom))(NEGATE *1 N BARRIER NOT-NP)(NEGATE *1 (V Sg3) OR (V Du3) OR (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY); ## Na vuolggán dat gal mun ge. REMOVE Dem IF (0 DAT-PRON)(NEGATE 0 ("dasgo") OR ("danin") OR ("dainna"))(NEGATE 1 A OR Num OR N OR Indef OR Attr)(NEGATE 1 PrfPrc LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Nom LINK 1 ("gal") OR Pcle LINK 1 (N Nom))(NEGATE 1 NP-HEAD-GEN LINK 1 (Actio Gen) LINK 1 N)(NEGATE 1 ("seammás"))(NEGATE 0 Acc LINK *1 STV-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT *1 Acc BARRIER NPNH); ## Dá dat leat. ## Moai soabaime dasa. REMOVE Dem IF (0 (Pron Pers))(NEGATE *1 N BARRIER NPNHAII)(NEGATE 1 ("nubbi" Gen) OR ("seammás")); ## Aiddo sii movttidahttojuvvojit daid buot smiehttat sámegillii. ## Nubbi noađđeheargi goallostuvvo giehtahearggi lávžái ja goalmmát fas dan nuppi lávžái. # It shouldn´t take this one. SELECT Dem IF (-2 (N Pl Nom))(-1 CC)(0 (Pron Pers Pl3 Gen))(*1 N BARRIER NPNH); ## Skovit ja daid rávačállagat galget leat sámegillii. # This is a general rule. The problem is that we have no counter examples. #SELECT Dem IF (0 (Pron Pers Sg3 Gen @>N)); ## dan suorggis. # Here´s a better one: SELECT Dem IF (NEGATE *-1 STV-NOT-ACT LINK NOT *2C Acc BARRIER N)(0 (Pron Pers Sg3 Gen @>N))(NEGATE *1 Pl OR Ess OR Com BARRIER N) ; # It shouldn´t hit: Mun gohčodan dan eadnin. Sii čurvot dan dáhkiid alde. De dearvvahehket dan ráfiin. Son dasto attii dan eadnásis. # dasa ( = forms of the verb "dassat") # - - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE VGen IF (0 Pron); ## Na muhto don it leat dasa nama čállán! ## Dat gal lei beare unnán. # Earlier specific rules, to be reactivated if the previous one is too strong. #SELECT Dem IF (0 ("dat" Pron Dem Sg Ill))(1 VFIN); ## Dasa lea guhkes historjá. #SELECT Dem IF (0 ("dat" Pron Dem Sg Ill))(1 ("lassi" N Ess)); ## Dasa lassin. #SELECT Ill IF (-1 ("sivva"))(0 DAT-PRON); ## Sivva dasa lea, ahte ... #SELECT Ill IF (-1 PrfPrc)(0 DAT-PRON); ## Sii leat čujuhan dasa vuosttas jagi. SELECT Ill IF (0 DAT-PRON)(1 ("lassi" Ess)); ## Dasa lassin buvttán dás lasseargumenttaid. # dáidda (N Sg Nom or Pron Dem Pl Ill) # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Ill IF (0 ("dáidda"))(*1 (N Pl Ill) BARRIER NPNH); ## ...ja dáidda gielaide sáhttá čállit journálaid. SELECT Ill IF (*-1 ILLV BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("dáidda")); ## ...mat gullet dáidda 1972-konvenšuvnna mielde. REMOVE Nom IF (-1 NP-HEAD-NOM)(0 ("dáidda")); ## Sus lea álgovuorus dušše guohtunvuoigatvuohta dáidda. REMOVE Nom IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("dáidda")); ## ...lea čađahan iskamiid muhtun orohagain ja ávžžuhan ## boazologu dáidda. SELECT Ill IF (-1 ("lassi"))(0 ("dáidda")); ## Lassin dáidda lea Sámi vuoigatvuođalávdegotti ovdaolmmoš... SELECT Ill IF (0 ("dáidda"))(*1 ("bidjat") OR ("lasihit") BARRIER V-NOT-AUX); ## Ferte mearridit makkár deattu dáidda galgá bidjat. # dii ("D" Num Ill) or (Pron Pers Pl2 Nom) # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Pers IF (0 ("don" Pron Pers Pl2 Nom)); ## Dii. # Careful would have been to look for Pl2 verb or excl mark. # Other homonymies linked to FAMILY pronouns, with non-obvious answers. # Munin = Pron Pers Sg1 Ess = Ess of N Prop Muni (!) # dudnon = Pron Per Du2 Ess = dudnu N Sg ... PxSg1 (covered by Px rule) # Sunin = Pron Pers Sg3 Ess = Ess of N Prop Sun # FAMILY pronoun, not numeral # - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE Num IF (-1 BOS)(0 (Pron Pers)); ## Min oainnu mielde lea ealga ressursa. # An early rule for "eanaš"/"eanas" # ---------------------------------- SELECT Pron IF (0 ("eanaš") OR ("eanas"))(1 (Dem Loc) OR (Pers Loc)); ## Eanaš dáin gálduin leat hui unnán dieđuid. # Px constraints # -------------- # First select some clear Px cases, and remove some equally clear non-cases # Let these come directly after local disambiguation. #REMOVE PxSg3 IF (*-1 (PRON-12 Gen @>N)); ## Dilli lea min mielas čuožžilan. # PxSg1 # - - - SELECT (Nom PxSg1) IF (-1 BOS)(NEGATE 0 VFIN)(1 EOS); ## Ustibažžan! SELECT (PxSg1) IF (-1 V-SG1 LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE -1 Neg LINK 1 PrfPrc)(NEGATE 0 Dem)(NEGATE -1 ("leat"))(NEGATE *1 Acc BARRIER VFIN LINK NOT 1 Po)(NEGATE *1 ("ahte") BARRIER WORD); SELECT (PxSg1) IF (*-1 V-SG1 LINK NOT 0 ("leat"))(NEGATE 0 Dem)(1 CC OR COMMA LINK 1 PxSg1) ; SELECT (PxSg1) IF (-1 Inf LINK *-1 V-SG1 BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 ("leat"))(NEGATE 0 Dem) ; SELECT (PxSg1) IF (*-3 V-SG1 LINK NOT 0 ("leat"))(-1 CC LINK -1 PxSg1)(NEGATE 0 Dem); ## Mun attán heaggan sávzzaid ovddas. ## Mun attán heaggan, áhkkán ja ruhtan sávzzaid ovddas. ## Mun válddán ovdamearkan Buolbmága. # It shouldn`t take this example. SELECT (Nom PxSg1) IF (-1 PUNCT OR CLB)(0 N-PX)(1 COMMA); SELECT (Nom PxSg1) IF (-1 BOS)(0 N-PX)(1 VFIN); ## Bárdnán, leage dorvvolaš. # PxSg2 # - - - SELECT (PxSg2) IF (-1 V-SG2)(NEGATE -1 ("leat"))(-2 DON); ## Don attát heakkat mu ovddas? SELECT (PxSg2) IF (*-1C (Imprt Sg2) BARRIER NPNHA LINK 0 V-TRANS-ACT LINK NOT 0 ("dassat") OR Der/Pass LINK -1 S-BOUNDARY OR CC OR BOS)(NEGATE 0 Adv)(NEGATE 0 (N Pl Nom) LINK *-1 CC OR CLB BARRIER NPNH LINK -1 Nom)(NEGATE 0 (N Pl Nom) LINK -1 Attr LINK 0 Imprt)(NEGATE 0 (N Pl Nom) LINK *1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Buvtte dasto oaffarskeaŋkkat! ## Lihka bajás, váldde seaŋggat ja vázzil! # (NEGATE 0 Prop OR (V Sg2)) # (NEGATE 0 Inf LINK *-1 INFV BARRIER VERB) SELECT (PxSg2) IF (0 (N Pl Nom))(*1C (V Sg2) BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## Hearrá Ipmilat galggat gudnejahttit. SELECT (PxSg2) IF (0 (N Pl Nom))(*-1 (V Sg2) BARRIER S-BOUNDARY)(*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY OR Acc LINK NOT 0 A OR Imprt); ## Leat go oaidnán oappát? REMOVE (Gen PxSg2) IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE *-1 (Pron Sg2 Loc)BARRIER S-BOUNDARY)(0 (N Pl Nom))(*1 ("mielde")); SELECT (Gen PxSg2) IF (*-1 Sg2 BARRIER S-BOUNDARY)(0 (N Pl Nom))(1 Po)(NEGATE 1 N)(NEGATE *2 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH); ## Go don rohkadalat, de mana gámmárat sisa. SELECT PxSg2 IF (-1 ("hearrá" Sg))(0 ("ipmil")); ## It galgga geahččalit Hearrá Ipmilat. REMOVE PxSg2 IF (*-1 BOS OR (":" CLB) BARRIER NPNH)(0 (N Pl Nom))(1 (V Pl3) OR (Pron Rel Pl Nom) OR KLASS); ## Searvi divžžohasat ožžot maid dieđuid bohtasiid birra. REMOVE PxSg2 IF (*-1 BOS OR (":" CLB) BARRIER Sg2)(NEGATE 0 N-PX)(NEGATE *1 (V Sg2) BARRIER SV-BOUNDARY); ## Nystø mielas leaba soai Lene Hanseniin rievttes olbmot ovddastit sámi álbmoga dáhtu Tromssa ohcamušas. # No antecedent, no reflexiven. # PxSg3 # - - - # Special nouns REMOVE PxSg3 IF (0 KLASS)(1 Num); ## Suohkanstivra mearridii áššis 62/99 sirdit administrašuvnna Levdnjii. REMOVE PxSg3 IF (-2 MANNU LINK 0 Gen)(-1 (A Ord))(0 ("beaivi" Loc)); ## Konvenšuvdna lea fámus miessemánu 1. beaivvis 2002 ja gusto 30 jagi dán beaivvi rájis. REMOVE PxSg3 IF (-1 CC LINK -1 Loc)(0 (Sg Loc))(NEGATE 1 NP-MEMBER); # Remove possessive suffixes in locative coordination. ## Hukset orrun- ja doaibmaguovddáža Mázii ja fuollaásodagaid dakko lahkosii, lea vuoruhuvvon doaibma suohkana ekonomiplánas ja doaibmaprográmmas, nu maiddái suohkana boarrásiidplánas oktiibuot 6 mill kr jagi 2001 rádjái. REMOVE PxSg3 IF (0 (N Sg Loc))(1 ("nubbi" Ill)); ## Son lea viehkan čoahkkimis nubbái maŋŋebárgga rájes. SELECT (PxSg3) IF (*-1 (V TV Sg3) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 Der/Pass OR LOCV LINK *-1 ("son" Sg3 Nom) OR (N Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY OR VERB)(0 Loc)(NEGATE 0 N-NOPX OR PLACE)(NEGATE 0 ("árvu") LINK *-1 ("atnit") BARRIER NOT-ADV)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH); ## Son beastá álbmogis sin suttuin. ## Son hárve gullá eatnigielas. ## Jesus leai sullii golbmalotjahkasaš go álggahii doaimmas. SELECT (PxSg3) IF (*-2 (V Sg3) BARRIER V-NOT-AUX)(-1 PrfPrc LINK 0 V-TRANS-ACT LINK NOT 0 LOCV)(0 N-PX)(NEGATE 0 Nom); ## ...ovdal go Márjá lei riegádahttán bártnis. SELECT (PxSg3) IF (*-3 (N Sg Nom) OR (Pron Pers Sg3 Nom))(-2C A)(-1 go)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH); ## Máhttájeaddji ii leat stuorit go oahpaheaddjis, ii ge bálvaleaddji stuorit go hearrás. ## Mávssut leat adnon eambbo go bušeahtas. #REMOVE (PxSg3) IF (NEGATE *1 (V Sg3) BARRIER VFIN)(NEGATE *-1 (V Sg3) BARRIER VFIN); # This rule is removed to "Residual cases" because then is the infinitiv picked out. # This rule is very careful. It just presupposes any potential singular subject # in the sentence in order to allow for a possessive suffix. ## Vuođđun lea biddjon ahte dát lanjadagat adnojit "boarrásiid-dikšosadjin", ## muhto maŋŋil teavsttas čilget njealját ásodaga birra. SELECT (PxSg3) IF (*-1 (Sg Nom) OR (Sg3 Nom) BARRIER Pers OR S-BOUNDARY OR LOCV LINK NOT 0 Attr)(NEGATE *-1 (Imprt Sg2) BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE -1 (N Nom) OR (N Acc))(0 N-PX)(NEGATE 0 Loc LINK 1 Ill); ## Dat guhte ráhkista bártnis dahje nieiddas eanebut go mu... ## Son galgá boahtit álo beroškeahttá makkár duogáš eatnis lea. # It might be problematic using Acc as a constraint, since Acc=Gen. But we cannot think of a Gen+NounPx construction that works. SELECT PxSg3 IF (*-1 (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY)(0 Gen)(1 Po LINK NOT 0 N)(NEGATE 1 Pr LINK *1 Gen BARRIER NPNH); ## Dahje maid sáhttá olmmoš addit máksun heakkas ovddas? SELECT (Gen PxSg3) IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) OR CLB BARRIER NPNH)(1 Po)(*2 V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 A LINK *1 N BARRIER NPNH); ## Raporttas bokte dáhttu bargojoavku čalmmustahttit Sámedikki. SELECT (PxSg3) IF (-2 N-PX)(-1 CC); ## Mun lean boahtán bidjat soahpameahttunvuođa bártni ja áhčis gaskii. REMOVE PxSg3 IF (0 ("ođđasis")); ## Byrokratiijat hábmemušaideaset geažil dušše ráhkadit ođđasis ## daid čuolmmaid. # We could perhaps have selected Adv instead. REMOVE Px IF (0 ("oktavuohta" Loc)); ## Dán doaibmabiju eat váldde mielde dán oktavuođas. SELECT Loc IF (-1 VFIN)(0 PLACE LINK 0 Px)(NEGATE 1 Po OR ("mielde") OR ("fárrui")) ; REMOVE (Gen PxSg3) IF (NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNH)(1C Prop); ## erret eará stuorradiggedieđáhusas Sámedikki doaimmaid birra. REMOVE PxSg3 IF (NEGATE *-1 (Sg Nom) OR (Sg3) OR (Sg Loc) BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE 0 N-PX)(NEGATE *-1 (Sg Nom) OR (Sg3) OR (Sg Loc) LINK *1 ("go") BARRIER S-BOUNDARY LINK *1 (@COMP-CS<) BARRIER S-BOUNDARY); ## Dássážii ii leat čađahuvvon dutkan mii čájeha mo sámi divššohasat vásihit dikšofálaldaga. # ?? # All Px REMOVE Loc IF (0 ("ieš#dovdu") LINK 0 Px) ; ## Son rahčá iešdovdduinis. REMOVE Px IF (*-1 (Pron Pers Gen @>N) BARRIER NOT-ADJ); ## Dilli lea min mielas čuožžilan. ## Mu mielas dat lea hui dehálaš njuolggadus. # Note: This rule is too general to accept a hypothetical "Mu áhččán" # ------------------- # #SEC# SECTION #3 # # ------------------- # # Certain verb readings # --------------------- REMOVE VGen IF (0 Der/Pass OR Der/goahti OR Der/st OR Der/l); # Here we pick out finite verbs that follow FAMILY pronouns. # This selection is quite safe at this point, and we get rid of several # ambiguities that would otherwise be disturbing in the following cycles. # Note that all the following rules, except the rule for Sg2, also select # imperatives. # All imperatives REMOVE Imprt IF (*-1C Rel BARRIER S-BOUNDARY); # Sg1 - early cycle, safe rules # - - SELECT (V Sg1) IF (*-1 MUN BARRIER Nom OR V-SG1 OR S-BOUNDARY LINK NOT *-1 V-SG1 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 PrfPrc LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER S-BOUNDARY OR CLB)(NEGATE 0 PrfPrc LINK *-1 V-SG1 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dego mun dás vuollelis mottiin ovdamearkkain čájehan,... SELECT (V Sg1) IF (*1 MUN BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## Man guhká ferten mun gierdat din? # Sg2 - early cycle, safe rules # - - SELECT V-SG2 IF (*-1 DON BARRIER V-SG2 OR ConNeg OR S-BOUNDARY LINK NOT *-1 V-SG2 BARRIER S-BOUNDARY); ## ...jos don fal luoitádat ja gudnejahtát mu. ## Rohkadallet dasto ná: Áhččámet, don guhte leat almmis. SELECT V-SG2 IF (*1 DON BARRIER S-BOUNDARY); ## Leat go don dat guhte galgá boahtit? REMOVE Inf IF (*-1 BOS BARRIER VFIN)(*1 ("ahte" CS) BARRIER NOT-ADV); ## Dainna lágiin fuobmát jođánit ahte sámi gielladilis lea árvu maid eará riikkain. # Sg3 - early cycle, safe rules # - - SELECT (V Sg3) IF (*-1 SON BARRIER Nom OR V-SG3 OR CS OR PUNCT LINK NOT *-1 V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Adv LINK *1 V-SG3); ## Geas ležžet bealjit, son gullos! SELECT (V Sg3) IF (*1 SON BARRIER NOT-ADV-PCLE OR go OR CLB)(NEGATE 0 CS)(NEGATE 0 Adv LINK *1 (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY); ## ...oažžu son atnit dušše dan čázis mii sutnje lea mearriduvvon. REMOVE (V Sg3) IF (-1 (Pron Nom))(NEGATE -1 Sg OR Sg3); ## Sii manne vissui. ## Dii uhccán oskkolaččat. REMOVE (V Sg3) IF (-1 (Sg Com) LINK -1 (N Nom))(0 Du3); ## Biret-guovttos Juffáin leaba čeahpit duddjot. REMOVE (V Pl3) IF (-1 (Pron Rel Sg))(0 (V Sg3)); ## Kahihttalis mas čilge orrunlanjadagaid latnjačovdosa nannejuvvo ahte ## lanjadat leat plánejuvvon orruide geat dárbbašit divššu guhkit. # Negative verb, not abbreviation or roman numeral Ii. SELECT (V IV Neg Ind Sg3) IF (0 ("ii"))(*1 Foc OR ConNeg BARRIER COMMA OR PUNCT); ## Ii oktage lea boahtán. # Du1 - early cycle, safe rules # - - SELECT (V Du1) IF (*-1 MOAI BARRIER V-DU1 OR S-BOUNDARY OR PUNCT LINK NOT *-1 V-DU1 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Moai dihte ahte dát lea munno bárdni. SELECT (V Du1) IF (NEGATE 0 Adv LINK *-1 BOS OR PUNCT BARRIER NOT-CC)(NEGATE 0 Adv LINK *-1 (V Du1))(*1 MOAI BARRIER S-BOUNDARY); ## # Du2 - early cycle, safe rules # - - SELECT (V Du2) IF (*-1 DOAI BARRIER V-DU2 OR SV-BOUNDARY OR PUNCT LINK NOT *-1 V-DU2 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Manne doai ozaide mu? SELECT (V Du2) IF (*1 DOAI BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## # Du3 - early cycle, safe rules # - - # The competition is -ba Foc. SELECT (V Du3) IF (*-1 SOAI BARRIER V-DU3 OR SV-BOUNDARY OR PUNCT LINK NOT *-1 V-DU3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Soai leaba dahkan čielga oavdudagu. ## Soai ferteba mannat. SELECT (V Du3) IF (*1 SOAI BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## Fertebago soai mannat? SELECT (V Du3) IF (*-1 ("guokte" Nom) BARRIER SV-BOUNDARY) ; ## Guokte nissona ferdneba milluin. REMOVE (V Sg3) IF (0 Du3)(*1 ("guokte" Nom) BARRIER NPNHA); ## Mus leaba dušše dát guokte oappá geaid don dás oainnát. SELECT (V Du3) IF (-1 (N Nom))(*-2 CC BARRIER NPNH LINK -1 (N Nom)); ## Per Berg ja Rolf Olsen leaba doppe. ## Deanu Searat ja Sámi Siida leaba ovttas ordnen dáid gilvvohallamiid. ## Stuorra nieida ja unna gánda ferteba leat doppe. # Note that 'Searat' is Pl, hence no number requirement in this rule. SELECT (V Du3) IF (*1 (Sg Nom) BARRIER NPNHA LINK 1 CC LINK *1 (Sg Nom) BARRIER NPNH); ## Dá leaba Brita ja Ole Kåven. REMOVE (V Sg3) IF (*-1 (N Num Nom) BARRIER SV-BOUNDARY)(0 (V Du3)); ## Biera-guovttos Márehiin leaba daid mánáid váhnemat. # Pl1 - early cycle, safe rules # - - SELECT (V Pl1) IF (*-1 MII-PERS BARRIER VFIN OR PUNCT LINK NOT *-1 V-PL1 BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## Mii sápmelaččat gal leat vásihan dán... SELECT (V Pl1) IF (*1 MII-PERS BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB OR ("seamma") LINK NOT *1 V-SG3 BARRIER NOT-AA OR CLB); ## Galgat go mii vuordit muhtun eará? REMOVE Imprt IF (-1 MII-PERS OR (N Pl Nom))(0 (V Prs Pl1)); ## Mii áigut maiddái leat aktiivvalaččat mielde juohke dásis. # Pl2 - early cycle, safe rules # - - SELECT (V Pl2) IF (*-1 DII BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## SELECT (V Pl2) IF (*1 DII BARRIER NOT-ADV-PCLE OR MO OR CLB); ## Addet dii sidjiide borramuša! # Pl3 - early cycle, safe rules # - - # Select... SELECT (V Pl3) IF (*-1 SII BARRIER V-PL3 OR S-BOUNDARY OR PUNCT LINK NOT *-1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Adv LINK *1 V-PL3 BARRIER S-BOUNDARY); ## ...vai sii áiggi mielde oččoše doarvái gelbbolašvuođa. SELECT (V Pl3) IF (*1 SII BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB)(NEGATE 0 Adv OR Po LINK *1 V-PL3 BARRIER S-BOUNDARY); ## Máhttego sii čilget áššiset dárogillii? SELECT (Prt Pl3) IF (*-2C (Prt Pl3) BARRIER VFIN)(-1 CC); ## Ja buot olbmot imaštalle sakka ja jerre. SELECT (V Pl3) IF (-1 (Pron Rel Pl) OR ("mo") OR ("mov") OR ("movt") OR ("govt")) (-2 (N Pl)); SELECT (V Pl3) IF (-1 (Pron Rel Pl) OR ("mo") OR ("mov") OR ("movt") OR ("govt"))(-2 COMMA)(-3 (N Pl)); ## Njuolggadusat movt meannudit oanehisáigge vealgáibideami, beaivádan 25.04.00. ## Vai bálvalusas lea buohccedikšofágalaš dássi eaktuduvvo ahte leat fágabargit geat virgáividdjojit. SELECT (V Pl3) IF (-1 CS)(*-2 (V Pl3) BARRIER VFIN LINK -1 (N Pl Nom) OR (Pron Pers Pl3 Nom)); ## Sii ožžot smiehttanáiggi jos háliidit muitalit dan birra. REMOVE (V Prt Sg2) IF (*-1 (Pl Nom @SUBJ) BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY)(0 (V Pl3)); ## Daid gažaldagaide, mat dán čielggadeamis galget gieđahallot, ... REMOVE (V Prt Sg2) IF (-1 CS LINK *-1 (Pl Nom @SUBJ))(0 (V Pl3)); ## Hálddašanásahusat maid várra fertejit dákkár deasttaid atnit rievttálaš árvvoštallamis go galget mearridit mii dan sisdoallu berrešii leat. # Remove... REMOVE (V Ind Pl3) IF (1C VFIN)(NEGATE 1 Pl3) ; ## Manne ii leat áviisa boahtán? ## Máhtte manai čuoigga skuvlii. ## Vihtta bivdovuogi mun gal dušše namahin. REMOVE (Prt Sg2) IF (NEGATE *-1 (Pron Pers Sg2))(0 (Prs Pl3))(*1 Der/Pass BARRIER NOT-ADV); ## Reivelonuhallan sámi institušuvnnaiguin galget dahkkot sáme- ja dárogillii. # Probably not prodrop if passivized Sg2. # PrsPrc # - - - - SELECT PrsPrc IF (NEGATE 0 LEX-N)(1 CC OR COMMA LINK 1 A); ## Soahpamušas váilu njuolggadusat smávit vahágahtti ja geavatlaččat ## bággolonistemiide. # Early rule since many PrsPrc readings are removed later. # A rule for "dušše" # ------------------------ REMOVE V IF (-1 CS)(0 ("dušše"))(*1 Acc BARRIER NPNHA); ## Suhpodit daddjojuvvo dat go dušše nođiid váldá olmmoš eret. # This rule has to precede particle rules, so that the verb reading of # "dušše" will not force the CS reading of a preceding particle. # ahte # ---- SELECT (CC @CNP) IF (-1 COMPAR)(0 ("ahte"))(1 COMPAR); SELECT (CC @CNP) IF (-1 Comp)(0 ("ahte"))(1 Comp); ## Dárogiel sánit bohtet eanet ahte eanet sámegiela sisa. ## Dat šattai heajut ahte heajut. SELECT CS IF (0 ("ahte")); # All other occurrences of "ahte" are CSs. # These rules have to precede all rules referring to CC, so I put # them here, although they logically belong with the subjunction rules # in a later block. # son # --- REMOVE (Pcle) IF (0 @COMP-CS<); ## Dalle dat viežžá čieža eará vuoiŋŋa vel, bahábuid go son ieš. # ---------------------------------------------------------------- # # Cycle 1b: removing the readings that were left from the 1a rules # # ---------------------------------------------------------------- # SECTION #4 # # ---------------------------------------------------------------- # # Removing (nearly) all remaining Px readings # ------------------------------------------- # The remaining Px readings will be taken care of later. REMOVE (PxSg1) ; # IF (0 Ess); # yes, kill'em all ## Ale bala váldimis Márjjá ruktosat áhkkán. REMOVE (Nom PxSg2); ## Su lusa bohte olbmot Jerusalemis. ## Na dát ledje buorit mállásat. #REMOVE (PxSg2) IF (NEGATE *-1 Imprt OR MOD-ASP BARRIER SV-BOUNDARY LINK 0 Sg2)(NEGATE *1 (V Sg2) BARRIER SV-BOUNDARY); ## De bohte ruđat. ## Ja gillii fas dohko mannat. ## ...gii eanemus ja REMOVE (PxSg2) IF (*-1 (Sg Gen) OR (Sg3 Gen) BARRIER NPNH LINK -1 CC); ## ...eará čuovvoleapmi mii johtui biddjo ja dan bohtosat. REMOVE (PxSg3) IF (-1 Indef)(0 Loc); # Possessed nouns do not go with Indef? ## Olmmoš ii eale dušše láibbis, muhto juohke sánis mii boahtá ## Ipmila njálmmis. ## Alimusriekti lea dattege muhtun duomus cealkán ahte... REMOVE (PxSg3) IF (NEGATE *-1 (V Sg3) BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE -1 go)(NEGATE *1 (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY) ; ## Maid don áiggut márkanis? ## Divššohasas galget leat dat dieđut, ... ## Nu guhkás go Gonagas mearrida... REMOVE (PxSg3) IF (*-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY OR Inf LINK NOT 0 Sg OR Sg3 OR FMAINV OR Inf)(NEGATE -1 Inf LINK 0 V-TRANS-ACT LINK *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY); ## Láhka gusto olbmuide norgga skiippaid alde mat johtet olggoriikkas. ## Son oastá dáid váldolinjáid hárrái Stuorradikkis. # The last sentence is problematic, tells us that (Sg3 TV) REMOVE (PxSg3) IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT 0 Sg3 OR Inf OR PrfPrc)(NEGATE *-1 ConNeg BARRIER S-BOUNDARY LINK *-1 (Neg Sg3) BARRIER VERB)(NEGATE 1 ("fárrui") OR ("mielde"))(NEGATE *1 VFIN); ## ...geat eai oro bissovaččat riikkas. # Removed this rule. It removed the Px in ## Máhtte ii váidalan geafivuođas." REMOVE (PxSg3) IF (*-1 Interr BARRIER VFIN)(*1 VFIN LINK NOT 0 Sg3); ## ...man oaivilis sii leat dakkár áššiid hárrái. # -------------------------------------------- # # Cycle 2: Other cases of local disambiguation # # -------------------------------------------- # SECTION #5 # # -------------------------------------------- # # Note: Is it clearer to introduce a "SECTION" boundary in front of Cycle 2? # This is the main part of the local disambiguation. # Here we go through the grammar in a systematic way. # Cases that should be handled before or after the main disambiguation, # will be taken care of in cycles before or after this one. # ----------------- # # Table of Contents # # ----------------- # # Noun or not? # Based on left context # Based on right context # Based on circumscribed context # Some particular nouns # Early possessive rule # Adjectives and adverbs # Disambiguationg abbreviations # Case disambiguation of abbreviations # Disambiguating particles # Disambiguating clitics # Disambiguating symbols and punctuation marks # Disambiguating numerals # Disambiguating adpositions # Rules relating to particular adpositions # Adpositions that take modifiers # The case of GASKAL # Po or Pr? # Removing some readings that compete with Po # Disambiguating subjunctions # Some particular subjunctions # CS selection for specific CS candidates # CS removal for specific CS candidates # Some more particular subjunctions # Disambiguating adverbs # General adverb rules # Adverbs, not interjections # Adjectives, not adverbs # Adverbs, not comparative or plural adjectives # Adverbs, not verbs # Verbs, not adverbs # Adverbs, not pronouns # Adverbs, not nouns # Nouns, not adverbs # Rules related to specific adverbs (quite a lot) # CC- and CS-Disambiguation # Disambiguating pronouns # Interrogative and relative pronouns # Reflexive pronouns # Reciprocal pronouns # Numerals # Numerals or not # General rules # Rules related to specific numerals # More pronouns # Indefinite pronouns # General rules # Particular indefinite pronouns # Demonstrative pronouns # DP-internal number concord # DP-internal case concord # FAMILY pronouns # Some rules for FAMILY pronouns again (will hit "dat", except the last one) # Dem or Pers # Number # Disambiguating against other POS # Disambiguating adjectives # Rules related to specific adjectives # Comparative # Attribute disambiguation # Only Attr if something to lean on # Rules for Attr between Dem and N # Other attribute rules # Coordinated attributes # Special rules for 'buorre' (the only adjective showing case agreement) # Comparatives # Adjectives as predicates # Coordination # And now some rules for adverbs that modify adjectives # Disambiguating verbs - part 1 # ConNeg forms # Imperative # Infinitive # Verbgenitive # Perfect Participle # Actio # Present participle # Rules for "orrut" # Rules for "addit" (which is an adjective, but more often a verb) # Actio Loc = Actio Ess # Actio Gen = Actio Ess # Disambiguating nouns # Proper nouns # Prop or not # Particular proper nouns # Prop as Attr or not # Choosing between different proper nouns # Disambiguating the semantic tags # Nouns vs. adjectives # Nouns vs. verbs # Case disambiguation # Secure rules for choosing Acc # Choosing accusative or genitive semantically # Genitive # Nominative and accusative # Nominative # Accusative # Accusative Px or locative # Illative # Early comitative rules # Locative # Comitative # Locative and comitative - Disambiguation based on verbs # Comitative # Locative and comitative - Disambiguation based upon coordination # Another round of locative rules # Essive # Late case rules (after other case rules have worked) # Disambiguating verbs - part 2 # Finite or not # Indicative or imperative # Verbs according to person and number # Rules for a special infinitive construction # More finite verbs # Passive # Non-finite verb forms # Infinitive # Present Participle # Actio/Perfect Participle # Imperative II (empty) # Verbgenitive # Derived vs. lexicalized noun # Aktio # Selecting some more finite verbs # Lexical disambiguation of verbs # Residual cases # Case rules # Other rules for nouns and pronouns # Px rules # Determiners # Adverbs and adjectives # ============ # # Noun or not? # # ============ # # Based on left context # --------------------- SELECT N IF (-1 (A Attr) OR Indef)(NEGATE 0 Inf OR VFIN OR ("veara") OR ("mearkkašan#veara") OR ("namuhan#veara") OR ("leat" PrfPrc))(NEGATE -1 Adv)(1 NP-BOUNDARY); ## Dat lea čuovvovaš sajis. ## Jáhkán livččii váddáseabbu leamaš jus ii livčče juogalágan bearašoktavuohta, lohká Budeaju nieida gii lea bajásšaddan gávpogis. # It should not take the latter one. SELECT (N Nom) IF (-2C (N Nom))(-1 CC)(NEGATE 0 VERB OR Pron)(NEGATE 0 (A Ess) LINK -2 Ess)(NEGATE 1 N OR Pron OR Num OR A OR Actio); ## Mánát ja nuorat leat dál. # Write rules for other case forms. SELECT N IF (-2 BOS)(-1C Gen)(1 EOS); ## Son lea Ruoŧa čálli. # (titles) REMOVE N IF (-1 (N Gen) OR (Pron Pers Gen))(NEGATE -1 Nom)(0 Po)(NEGATE 0 NOUN-PO); ## Daid ovddas gal in máksán maidege. SELECT N IF (*-1 (Dem Acc) BARRIER NPNH LINK *-1C VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Acc)(0 VFIN)(NEGATE 0 PrfPrc LINK *-1 ("leat")); ## Áhčči dagai dan fatnasa nu oanehačča. REMOVE PrsPrc IF (-1 A)(NEGATE -1 Adv)(NEGATE 1 Ess); ## Dainnna ii leat vissis mearri galljodagas. SELECT A IF (-1 ("eambbo"))(NEGATE 0 Comp); ## Muhto eambbo eahpidahtti lea čielggadusa s. 17 cealkámuš. REMOVE VFIN IF (*-2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(-1 PrsPrc)(NEGATE -1 LEX-N) ; ## Johanas lei buolli ja báiti čuovggas. # Based on right context # ---------------------- SELECT N IF (NEGATE 0 Pers OR VFIN OR (A Ess))(1 CC)(2C N); ## Sápmelaččat ja dážat leat ovdal eallán ovttas. SELECT N IF (NEGATE 0 PrfPrc LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 COMMA)(*2 HNOUN BARRIER NPNH OR CC LINK 1 CC); ## ...ležžet sii dál sápmelaččat, dážat dahje kveanat. SELECT N IF (NEGATE 0 Adv OR Inf OR PrfPrc OR ("hárrái") OR ("orrut") OR ("veara"))(1 COMMA)(2 CP); ## Doaimmat, maiguin mun barggan. ## Gažaldat lea dušše, man ollu ... # NOT 0 Adv! ## Lea miellagiddevaš lohkat, maid ...# NOT 0 Inf! SELECT N IF (NEGATE 0 Po OR Pron OR Inf OR PrfPrc)(1C (Pron Interr)); ## Dát lea mu bálvaleaddji gean mun lean válljen. SELECT N IF (-1 BOS OR CS OR (":" CLB))(1 (PUNCT LEFT))(*2 (PUNCT RIGHT) LINK 1 (Pron Interr)); ## Riehkit (riehkit ja fierváhirssat) mat bohtet beaŋkká siskkobeallai ## olggobeal priváhta eatnamiid gullet eanaeaiggádii. REMOVE N IF (0 Pr)(NEGATE 0 ("guovddáš"))(*1 (N Gen) OR (Pron Pers Gen) BARRIER S-BOUNDARY OR CC LINK NOT 0 Cmpnd BARRIER NPNH); ## Jus divššohas sivas fysihkalaš vigiid,.. REMOVE N IF (0 VFIN)(0 (V-TRANS-ACT Qst))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(*1 Acc BARRIER NPNH); ## Áiggutgo gáfe? REMOVE N IF (0 VFIN)(0 V-TRANS-ACT)(1 ("go" Pcle))(*2 Acc BARRIER NPNH)(NEGATE *2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Áiggut go gáfe? REMOVE A IF (0 N)(NEGATE 0 (@ADVL) OR ("dološ"))(1 Po)(NEGATE 1 Pr LINK *1 NP-HEAD-GEN BARRIER NP-BOUNDARY); ## Čohkkán dárolaččaid gaskkas. REMOVE A IF (NEGATE -1 ("mii" Sg Gen))(0 N)(NEGATE 0 Comp OR Ess OR ("veara") OR ("mearkkašan#veara") OR ("namuhan#veara"))(1C VFIN)(NEGATE 1 REALCOPULAS LINK *1 ("ahte") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 1 go LINK *1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX LINK *1 (@SUBJ) BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 Qst LINK *1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX LINK *1 (@SUBJ) BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 (A Ord) LINK -1 Prop LINK NOT 0 Plc); ## Dál go sápmelaččain leat bohccot. ## Man guhkki lea du biila? # NOT -1 "mii" Sg Gen! SELECT VFIN IF (1 go)(*2 ("ahte") BARRIER NOT-ADV); ## Dáhtut go ahte mii gáikut dat eret? REMOVE VFIN IF (-1 BOS OR CS OR (":" CLB))(0 NP-HEAD-SG-NOM)(1C V-SG3); ## Lásse lea mus reaŋgan. # Here I am careful, and require the V-SG3 to be a secure reading. REMOVE VFIN IF (-1 BOS OR CS OR (":" CLB))(0 (Prop Nom))(NEGATE 0 ("Lea") OR ("Berre"))(1 V-SG3); ## Máhtte ferte leat vuolgime. # Here I am less careful, and accept also ambiguous V-SG3, since I take it # that when the left context is a name, it is a more secure subject-candidate. # Alternatively, I might drop the 1C in the previous rule, or include the # pronouns. REMOVE PrsPrc IF (NEGATE *1 N BARRIER NOT-ADJ-CC)(NEGATE -1 ("nu"))(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 1 COMMA OR CC LINK 1 A) ; ## Bearráigeahčči galgá doaimmahit bargguidis iešheanálaččat. ## ...ja ahte dat dáhttu čielgasit berre doahttaluvvot. # This rule hits many nouns as well, like "dáhttu" in the last example. OK! REMOVE Adv IF (1C Po)(NEGATE 1 Px OR Adv OR ("mielde")); # The last part of this rule, plus some modifications in Po rules, were necessary # to get the adverb analysis of "mielde" in ## Mun vulgen dušše mielde. ## ... šattai Unjárga maid mielde... REMOVE A-CASE IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NOT-DEM)(0 N)(NEGATE 0 ("buorre"))(1 N) (NEGATE 0 Ord LINK *1 N BARRIER NOT-A); ## Sápmelaččaid historjá lea boaris. # No adjective, except buorre, agrees with a head noun in case. The correct # reading for a case-inflected prenominal word must thus be N. # (Problem: we have not considered a string predicative adj + other NP) REMOVE (A Gen) IF (0 N LINK NOT 0 ("buorre"))(NEGATE 0 Ord OR NOUN-PO OR ("dološ"))(*1 N BARRIER NOT-ADJ); ## Sámi dutkamiid guovddáža ásaheapmi. # Preverbal subject SELECT (Pl Nom) IF (NEGATE 0 Inf LINK -1 INFV)(1C (V Pl3))(NEGATE 0 Adv); ## Olu nuorat bohte naitalanahkái. # This is a brave rule, probably too strong. It comes this early in order to # precede other rules. # New: Modified because of ## Prošeavtta áigut čađahit. # Added C to avoid áigut as subject. ## ... geainna váimmut buoremusat lávggadit. # Buoremusat = Adv! # Based on circumscribed context # ------------------------------ REMOVE A IF (-1 Dem)(1 (Pron Interr)); ## Son lea dan sápmelaš gean dovddan. REMOVE (A Sg Nom) IF (NEGATE *-1 VFIN OR ("mii" Sg Gen))(0 (N Sg Nom))(*1 V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 REALCOPULAS LINK NOT *1 ("ahte") BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Sápmelaš dál soittii dávjá dadjalit: gal han doppe ledje olbmot. REMOVE (A Pl Nom) IF (NEGATE *-1 VFIN)(0 (N Pl Nom))(*1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dálá guovlluin sápmelaččat eai leat ássan nu guhká. REMOVE Adv IF (NEGATE *-1 (Pl Nom) BARRIER S-BOUNDARY)(0 (N Pl Nom))(*1C V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE OR SV-BOUNDARY); ## ...ahte nuorat eai nagodan identifiseret iežaset kulturduogážiinniset. REMOVE V IF (-1C Dem)(1 V-IND-FIN); ## Dán báhkis šaddá čáppa gohppu. REMOVE V IF (-1 BOS OR CS OR (":" CLB))(0 N)(1 ("go"))(2 VFIN LINK NOT 0 Adv OR Imprt); ## Ádjás go lea ođđa fanas? REMOVE (V Ind) IF (-1 Dem)(0 N)(1C (V Ind)); ## Dakkár registreren ii leat goassege leamaš oassin árbevierus. REMOVE (V Ind) IF (-1 CS)(0 N)(NEGATE 0 (V Pl1))(1 (Pron Interr) LINK *1 (V Ind)); ## Dasgo mánná mii lea su siste... REMOVE Adv IF (-1 BOS OR CS OR (":" CLB) OR PUNCT)(0 (N Sg Nom))(NEGATE 0 Prop OR ("duo") OR ("várra"))(1 V-SG3); ## Áigi lea dievvan. REMOVE (N Ess) IF (NEGATE *-1 OPREDV BARRIER VERB)(0 (V Actio Ess)); ## Son oinnii Ipmila Vuoiŋŋa boahtimin vuolás. ## Luosahat adnojuvvojit dalle goas stuorát guolli lea vuodjamin. # Some particular nouns # --------------------- # álbmot # - - - - SELECT N IF (-1 ("sápmi" Sg Gen))(0 ("álbmot")); ## Dárbbašago sámi álbmot bálvalusfálaldagaid lasiheami? # bealistis # - - - - - SELECT N IF (*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("bealis"))(0 Px); ## Stáhta bealistis vuođusta rievttis háldduiguin. # fuolla (idiomatic) # - - - - - - - - - SELECT (N Acc) IF (*-1 ("atnit") BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("fuolla")); ## Son ii ane fuola sávzzain. # giella # - - - - SELECT ("giella") IF (-1 Attr); ## Sámegiella hállet áidna giellan mánát, geat eai leat vel álgán skuvlii. # guovttes # - - - - REMOVE ("guovttes") IF (1 (Sg Gen)); REMOVE ("guovttes") IF (*1 (N Sg Gen) BARRIER NPNH); ## Viesus leat guokte olbmo. ## Sáhtášii juohkit guokte 5 mánnosaš stipeandda čállit ohcamiid. # imaš # - - - SELECT N IF (-1 VFIN OR ConNeg OR A OR Dem)(0 ("imaš")); ## Lei imaš, go buvddas eai vuovdde albma varramárffiid. ## dakkár imaš ja ártegis dilli ahte ... # máŋga # - - - - REMOVE N IF (0 ("máŋga"))(NEGATE 0 Loc)(*1 N BARRIER NPNH); ## Bargu ollašuhttit máŋga dáin doaibmabijuin lea juo álggahuvvon. # mearri (idiomatic) # - - - - - - - - - - SELECT ("mearri" Gen) IF (-1 (Pron Dem Sg Gen))(1 A OR Adv); ## Lihkkus fuomášuvvui dát dan meare árrat ja ahte dálkkoduvvo árrat. SELECT ("mearri" Gen) IF (-1 ("seammá") OR OKTA)(1 A OR N); ## Sámi sisafárren álggi ovdalaš 1750. 1770:s ledje dan dihte gártan measta seammá meare sápmelaččat go dáččat dohko - 21 "vearrosápmelačča"154 ja 24 dáčča. # oppalaš # - - - - SELECT Attr IF (0 ("oppalaš"))(*1 N BARRIER NPNH); ## Sámi álbmoga bálvalusfálaldagaid dási oppalaš lokten eaktuda, ahte... # osku # - - - REMOVE Actor IF (0 ("osku")); # riŋget # - - - - SELECT V IF (0 ("riŋga") LINK 0 Ill)(0 Ill)(NEGATE *-1 VERB BARRIER S-BOUNDARY LINK 0 FMAINV OR Inf)(NEGATE *1 VERB BARRIER S-BOUNDARY LINK 0 FMAINV OR Inf); ## Sire riŋgii sutnje, go lei geargan bihtáid bargamis. # vašálaš # - - - - SELECT N IF (0 ("vašálaš"))(NEGATE *1 HNOUN BARRIER NPNH); ## Mun bijan du vašálaččaid du julggiid vuložin. # Early possessive rule # --------------------- REMOVE Px IF (0 TIME LINK 1 Num); ## Prošeakta lea ruhtaduvvon ja álggahuvvo jagis 2002. # ====================== # # Adjectives and adverbs # # ====================== # SELECT A IF (-2 BOS OR CS OR (":" CLB))(-1 ("mii" Interr Sg Gen))(NEGATE 0 Po); ## Man guhkki lea girkui? REMOVE VERB IF (-1 ("mii" Interr Sg Gen)); ## In dieđe man buorit dat leat. REMOVE VERB IF (-1 ("mihá")); REMOVE VERB IF (-1 ("seamma"))(*1 go BARRIER NOT-NA LINK NOT 1 VFIN); REMOVE V IF (1 ("ihkinassii")); ## Muhtun riggodagaid geavahit mihá unnit dál. ## Bargiid guottut mearkkašit seamma ollu go fáktadieđut. ## Mun áiggun čuovvut du ihkinassii manažat. REMOVE N IF (-1 ("nu") OR ("mihá") OR ("hirbmat") OR ("hui"))(0 Adv OR A OR PrfPrc); ## Mun lean nu suhttan. ## Lea hui easkka čuožžilan gažaldat. SELECT Adv IF (-1 ("leat"))(1 PrfPrc); SELECT Adv IF (-1 VERB OR Com)(0 ("ovttas"))(NEGATE 0 Foc); ## Divššohas lea duođalaččat roasmmohuvvan. ## Bátnedoavttir galgá ovttas eará bargiiguin mearridit. REMOVE Adv IF (0 ("nuorra")); ## Nuorat dajai sutnje:... SELECT (A Nom) IF (-1 ("vuoi")); ## Vuoi surgat dan gándda! REMOVE (A Comp) IF (-1 BOS OR CLB)(0 Adv)(1 EOS OR CLB); ## Ovttajienalaččat. REMOVE (A Comp) IF (-1 V)(0 Adv)(1 (N Ess)); ## Son lea válljejuvvon ovttajienalaččat ovddideaddjin. REMOVE Adv IF (-1 V OR (@OBJ))(0 ("eanas" A) OR ("eanaš" A))(1 N); ## Ná sáhttá geavvat eanas geasi. REMOVE A IF (*-1 IV BARRIER SV-BOUNDARY LINK NOT 0 COPULAS OR ("áibbas"))(0 Adv)(1 EOC); REMOVE A IF (*-1 IV BARRIER SV-BOUNDARY LINK NOT 0 COPULAS)(0 ("maŋŋit" Adv))(1 Ill OR DOHKO)(2 EOC); ## Boađán maŋŋeleappos. ## Eatnandoallu bođii maŋŋit Sápmái. # ======================================= # # Disambiguating abbreviations # # ======================================= # # Case disambiguation of abbreviations # ------------------------------------ # Abbreviations are also disambiguated via normal case disambiguation rules, # but some contexts are special to abbreviations, and therefore dealt with # separately here. # Keep in mind: perhaps the placement of these rules is to early. SELECT Nom IF (*-1 EOS LINK NOT *1 V)(0 (ABBR N))(1 Num); ## Sd.prp.nr. 63:s. SELECT Nom IF (-1 Num OR NUMMAR)(0 INITIAL LINK NOT 1 NP-MEMBER); ## 98 b. SELECT Nom IF (-1 BOS)(0 INITIAL OR Num)(1 ("\)")); ## b) Go ovddit sátni lea adjektiiva ja ráhkada substantiivvain fásta, tearpmalágan sáni, man mearkkašupmi lea eará go guovtti sierra. SELECT Loc IF (-2 MANNU)(-1 Ord)(0 ("b"))(*1 ("beaivi" Ill) BARRIER VERB); SELECT Loc IF (-2 MANNU)(-1 Ord)(0 ("b"))(*1 ("beaivi") OR ("b") BARRIER VERB LINK 1 ("rádjai")); ## Mii leimmet doppe áigodagas miessemánu 1.b. čakčamánu 14. beaivái. REMOVE Loc IF (0 ("b")); # Removes all the remaining Loc. SELECT Loc IF (-1 (@Num<) LINK -1 CARDINALS)(0 TIME); ## Nu studeanta ii ožžon 8 diimmu vahkus? #SELECT Acc #SELECT Gen # ========================== # # Disambiguating particles # # ========================== # SELECT Pcle IF (-2 BOS)(NEGATE -1 PUNCT)(0 ("son"))(1 (@SUBJ)); ## Mo son Duommá lea dahkan? SELECT Pcle IF (-1 N LINK *-1 BOS BARRIER NPNH)(0 ("son"))(1 (@SUBJ)); ## Dat viesu son mun dovddan. REMOVE Pcle IF (0 ("son")); # Remove the rest ## Son lea Deanus eret. # ========================== # # Disambiguating clitics # # ========================== # REMOVE Qst IF (0 ("dego") OR ("dugo")); ## Su ámadadju báittii dego beaivváš. REMOVE Qst IF (NEGATE *-1 VERB BARRIER WORD)(0 Adv)(NEGATE *1 ("?")); ## Nugo dieđát, de lean dál. # ============================================ # # Disambiguating symbols and punctuation marks # # ============================================ # SELECT (@ADVL) IF (-1 LEFT)(0 ("§") OR ("§§"))(*1 RIGHT BARRIER REALWORD); ## (§§ 1521) # ========================== # # Disambiguating numerals # # ========================== # SELECT Ord IF (NEGATE -1 N)(0 ACR)(*1 N BARRIER NOT-A); ## III kapihtal priváhta arkiivvaid birra máinnaša vuosttažettiin gáhttenárvosaš priváhta arkiivvaid. SELECT Ord IF (-1 N LINK 0 Gen)(0 ACR)(*1 N BARRIER NOT-A); ## Arkiivalága III kapihtal priváhta arkiivvaid birra máinnaša vuosttažettiin gáhttenárvosaš priváhta arkiivvaid. ## Arkiivalága III. kapihtal priváhta arkiivvaid birra máinnaša vuosttažettiin gáhttenárvosaš priváhta arkiivvaid. ## III. kapihtal priváhta arkiivvaid birra máinnaša vuosttažettiin gáhttenárvosaš priváhta arkiivvaid. SELECT (A Ord) IF (-1 Prop LINK NOT 0 Plc); ## Heinrich IV. lea boaris. ## Heinrich njealját lea boaris. SELECT Num IF (-1 COUNTABLE OR ("nr"))(0 ABBR OR ACR) ; ## Dieđáhusa oasis I ovdanbuktojuvvo Bb:a sámepolitihkalaš vuođđolávdi. SELECT Num IF (-1 (@HNOUN))(0 (Num Nom) OR (Num Attr)); REMOVE Range IF (0C Num)(-1 ("dbm") OR ("dii") OR ("bie") OR ("diibmu") OR ("tiibmu") OR ("biellu")); ## Seminárajođiheaddji lea Alona Yfimenko ja lávvardaga suoidnemánu 19. beaivve diibmu 16-18 lea seminára semináralávus. REMOVE Range IF (0C Num)(NEGATE 1 VFIN)(-1 NUMMAR OR KLASS OR LAHKA); SELECT Nom IF (-1 Prop)(0 ("guovttos")); ## Biera guovttos Márehiin leaba daid mánáid váhnemat. REMOVE Px IF (-1 Prop)(0 ("guovttos")); ## Biera guovttos Márehiin leaba daid mánáid váhnemat. SELECT Num IF (0 (N ACR)); ## Plána- ja huksenlaga II mielde. SELECT Nom IF (-1C Gen OR Loc LINK 0 MANNU)(0 CARDINALS); SELECT Nom IF (-1C Gen LINK 0 MANNU)(0 CARDINALS)(*1 Po OR N BARRIER NOT-NP); ## Guovdageaidnu / Kautokeino, skábmamánu 2002 rádjai lei buorre. SELECT Nom IF (-1 (Prop Sur Nom) LINK -1 ("\("))(0 Num)(1 (":") LINK 1 CARDINALS LINK 1 ("\)")); ## Gávpotroggamat Várggain eai čájet o.m.d. siviila ássama ovdal 1400-jagiid (Simonsen 1959: 45). SELECT Nom IF (-1 ("\("))(0 (Prop Sur Nom))(1 CARDINALS LINK 1 (":") LINK 1 CARDINALS LINK 1 ("\)")); ## Gávpotroggamat Várggain eai čájet o.m.d. siviila ássama ovdal 1400-jagiid (Simonsen 1959: 45). SELECT Nom IF (-1 ("\("))(0 (Prop Sur Nom))(1 CARDINALS LINK 1 COMMA LINK 1 ("s") LINK 1 CARDINALS LINK 1 ("\)")); ## (Simonsen 1959, s. 45) SELECT Nom IF (-1 (":") LINK -1 CARDINALS LINK -1 (Prop Sur Nom) LINK -1 ("\("))(0 Num)(1 ("\)")); ## Gávpotroggamat Várggain eai čájet o.m.d. siviila ássama ovdal 1400-jagiid (Simonsen 1959: 45). # ========================== # # Disambiguating adpositions # # ========================== # SECTION #6 # # ========================== # # Rules relating to particular adpositions # ---------------------------------------- # gaskan # - - - - SELECT Pr IF (0 ("gaskan"))(1 VGen); ## Gaskan bora viehkalin olggos. # mađe # - - - SELECT Po IF (-1 (Num Gen))(0 ("mađe")); SELECT Num IF (1 ("mađe")); # maŋŋel / maŋŋil # - - - - - - - - SELECT Adv IF (-1 TIME-UNIT LINK 0 Acc OR Gen LINK NOT -1 (Dem Gen))(0 ("maŋŋel") OR ("maŋŋil"))(NEGATE 1 Gen); ## Nu dáhpáhuvai 22 minuvtta maŋŋel go čiekčamat ledje álgán. # miehtá # - - - - # These rules are here because "miehtá" is also VFIN, and many of the Pr/Po # rules below include the condition (NEGATE VFIN). So "miehtá" goes wrong there. SELECT Pr IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE -1 Gen)(0 ("miehtá"))(*1 Gen BARRIER NPNH); ## Dalle bisttii luossaguolli miehtá dálvvi. SELECT Pr IF (-1 Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(0 ("miehtá"))(*1 Gen BARRIER NPNH); ## Sii dieđihedje dan miehtá guovllu, ja sii bukte su lusa buot ## buhcciid. SELECT Pr IF (-1 Nom LINK *-1 COPULAS BARRIER NPNHA)(0 ("miehtá"))(*1 Gen BARRIER NPNH); ## Searvegottiin lei dál ráfi miehtá Judea ja Galilea ja Samaria. SELECT Pr IF (*-2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(-1 COMMA OR CC)(0 ("miehtá"))(*1 NP-HEAD-GEN BARRIER NP-BOUNDARY LINK NOT 1 Po); ## SELECT VFIN IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE -1 Gen LINK NOT 0 Nom)(0 ("miehtá"))(NEGATE 1 Gen LINK 0 TIME OR PLACE); ## Jus divššohas dasa miehtá, dahje dilálašvuohta lea nu,... ## Áldu mii dálvvi miehtá njamaha miesi gohčoduvvo čearpmateadni. ## Dat sáhttet leat ovttasbargošiehtadusat oanahis áigái, dahje oktasašdoallu muhtin áiggiid jagis, dahje vaikko miehtá jagi. # ovdal # - - - SELECT Adv IF (1 TIME-UNIT + Acc)(2 ("maŋŋel") OR ("maŋŋil")); SELECT Adv IF (1 Num)(2 TIME-UNIT + Acc)(3 ("maŋŋel") OR ("maŋŋil")); # ovddas # - - - - REMOVE (V* A) IF (0 ("ovddas")); SELECT ("ovddas" Po) IF (-1 Gen LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY)(0 Nom LINK 1 V); ## Láilá Susanne Vars lea ge dál Sámedikki ovddas bargamin njuolggadusaiguin Finnmárkoláhkii. # vuostá # - - - - SELECT Adv IF (-1 ("váldit"))(0 ("vuostá")); ## Sámi servodagas váilu árbevierru váldit vuostá almmolaš diehto- ## juohkima dakkár hámis. # Adpositions that take modifiers # ------------------------------- SELECT Pr IF (-1 Gen)(0 ("bealde") OR ("beale") OR ("beallái") OR ("geahčai") OR ("geahčen") OR ("geaže"))(1 Gen)(NEGATE 1 TIME); ## Daid sáhttá heaŋggastit dan heargái mii daid eará goahtemuoraid lea guoddimin, guokte bealji goappáge beallái hearggi. # The case of GASKAL # ------------------ SELECT Pr IF (0 GASKAL)(1 (Pron Gen))(2 CC)(3 (Pron Gen)); ## Dat lei gaskal min ja din. SELECT Po IF (-3 (Pron Gen))(-2 CC)(-1 (Pron Gen))(0 GASKAL); ## Dat lei min ja din gaskkas. SELECT Pr IF (0 GASKAL)(1 Num)(2 CC)(3 Num); ## Gaskal 12 ja 16 jahkásaš mánáin lea muhtun muddui iešheanalis SELECT Po IF (-3 Num)(-2 CC)(-1 Num)(0 GASKAL); ## Alimusriekti veadjá leat jagiid 1854 ja 1897 gaskka doallan ## siskkáldas čoahkkima. SELECT Pr IF (0 GASKAL)(*1 NP-HEAD-GEN BARRIER SV-BOUNDARY LINK 1 CC LINK *1 NP-HEAD-GEN BARRIER SV-BOUNDARY); ## Ferte navdit ahte dáža duopmostuolut ja eará riektegeavaheaddjit ## dábálaččat dulkojit dáža siskkáldas rievtti nu ahte garvá vejolaš ## vuostálasvuođa gaskal dákkár álbmotriektenorpma ja siskkáldas ## norgga njuolggadusa. SELECT Pr IF (0 GASKAL)(*1 (N Gen) BARRIER NPNH LINK *1 CC BARRIER NOT-NP LINK *1 (N Gen) BARRIER NPNH LINK 0 HNOUN); ## Lága mearrádusat galget váikkuhit luohttevašvuođa gaskal divššohasa ## ja dearvvašvuođabálvalusa. ## Dán láhkai lea leamaš muhtun muddui lotnolas doahttaluvvon dássádat- ## dilálašvuohta gaskal stáhta almenneteaiggádin ja geavahanvuoigaduvvon ## giliássiid. SELECT Pr IF (0 GASKAL)(1 Dem)(2 NUMERALS); ## Ferte oaidnit oktavuođa gaskal dan guokte soahpamuša. SELECT Pr IF (0 GASKAL)(1 A)(2 CC)(3 A LINK *1 (N Gen) LINK 0 HNOUN); # Barrier? ## Galgá válljejuvvot gaskal vejolaš ja dohkálaš iskkadan- ja ## dikšunvugiid. SELECT Po IF (-1 (N Gen) LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 (N Gen))(0 GASKAL); ## Riiddut boazodolliid ja eará vuoigatvuođaoamásteddjiid gaskkas ## livčče lassánan. SELECT Po IF (-3 Inf)(-2 ("ja"))(-1 Inf)(0 GASKAL); ## Sániid oamastit ja eaiggáduššat gaskkas geavahuvvo "ja". # =============== # #SEC# SECTION #7 # # =============== # # Po or Pr? # --------- # Across parenthesis SELECT Po IF (-1 (PUNCT RIGHT))(*-2 (PUNCT LEFT) LINK -1 Gen); ## ...sáhttá dulkot telestudio dahje govvatelefovnna (ruoná nummira) bokte. # Requiring Genitive REMOVE Po IF (NEGATE -2 MANNU LINK 1 Ord)(NEGATE -1 (N Gen) OR (A Gen) OR (Num Gen) OR (Pron Gen) OR (Actio Gen) OR (Num Nom))(NEGATE 0 ("gaskan")); REMOVE Po IF (-1 N)(NEGATE -1 Gen); #REMOVE Po IF (0 ("mielde"))(-1 Acc)(-2 TV); REMOVE Pr IF (NEGATE *1 N OR A OR Num OR Pron OR Date BARRIER NPNH); ## Jus divššohas lea badjel 16 jagi boaris,... ## Leansmánni lea kommišuvnnas fárus. ## Na mun gal hupmen dan birra. ## Kapihttala 11 mielde. SELECT Pr IF (NEGATE -1 Gen OR (Pron Interr Nom))(NEGATE 0 A OR VFIN OR Adv)(*1 (N Gen) BARRIER NPNH LINK 0 HNOUN); ## Jus divššohas lea vuollil 16 jagi boaris,... SELECT Pr IF (-1 ("dušše"))(*1 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH); ## Dat lea dušše badjelaš állanbeali guhku. SELECT Pr IF (-1 (@+FMAINV))(0 Adv)(1 @P<)(NEGATE 2 N); ## Jesus manai fatnasii ja vulggii rastá jávrri iežas gávpogii. SELECT Pr IF (NEGATE -1 Gen)(1 (Pron Gen)); ## ...muhto ovdal dan áiggi ledje "sápmelaččat boahtán dán guvlui". REMOVE Pr IF (NEGATE 1 (Num Gen) OR Date)(NEGATE *1 (N Gen) BARRIER NPNHA OR (Num Nom)); ## Olbmuin bisttii luossaguolli miehtá dálvvi. ## Ovdal dan aiggi ledje sápmelaččat boahtán dán guvlui. ## Gonagas addá láhkaásahusa lága geavaheami birra Svalbarddas. SELECT Po IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) OR CLB BARRIER NPNH)(-1 Gen)(NEGATE 0 NOUN-PO OR ("mielde")); SELECT Po IF (-1 Gen)(1 CC)(NEGATE -1 Acc LINK *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK -1 Acc LINK -1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 ("mielde") OR ("fárrui")); SELECT Po IF (-1 Gen)(NEGATE -1 VERB OR Adv)(1 TIME); ## Dán vuostá sáhttá dadjat, ahte ... ## Jos sáddo deavdá buođu vuollái dahje jos sáddo hávddarda buođu vuolde... ## Sámi guovlluin ožžo Sámeparlameantta Suoma beallái jagi 1976. SELECT Po IF (-1 LAHKA-NOUN OR LAHKA OR ("sávaldat") OR ("ovttas#bargo#vuoigŋa") OR ("dárbu") OR ("oaivil") OR DAT-PRON LINK 0 Gen)(0 ("mielde")); ## Dat ii leat Olgoriikadepartemeantta njuolggadusaid mielde. # Can be removed if the next rule functions well. SELECT Po IF (-1 Gen)(NEGATE -1 ("leapma" Dimin))(1 Gen LINK *1 Po BARRIER NP-BOUNDARY); ## Dattetge ii leat muitaluvvon makkárge namahan veara geavahanriiddu birra ## dálolaččaid ja boazodoalu gaskkas. SELECT Po IF (-1 (Interr Gen)); ## Vuoi dan olbmo gean bokte fillehusat bohtet. SELECT Pr IF (NEGATE -1 Gen LINK *-1 BOS BARRIER (V-TRANS-ACT) OR Pr)(NEGATE -1 TIME)(NEGATE 0 Attr OR VFIN)(NEGATE 1 VFIN)(*1 (N Gen) OR (Pron Gen) BARRIER PUNCT OR NPNH OR (Num Nom) LINK NOT 0 Cmpnd LINK NOT *1 N OR Po BARRIER S-BOUNDARY OR CC)(NEGATE -1C (@>P)); ## Sáhttá dahttege vurket journála olggobealde doaimma. #SELECT Po IF (-1 (@>P)); # more careful with -1C than with -1. SELECT Po IF (-1C (@>P))(NEGATE 0 NOUN-PO OR ("mielde") OR ("fárrui") OR ("mađe")); SELECT Pr IF (1 (Num Gen)); ## Vuollel 12 jahkásaš mánáin ii leat iešheanalis geahččanvuoigatvuohta. REMOVE Pr IF (NEGATE *1 Gen OR Date BARRIER NPNH); ## Geavatlaš sivaid geažil čatnasa bajimus submi namuhuvvon máksomearrái. SELECT Pr IF (0 TIME-PREP)(1 Date OR TIME OR ("soahti"))(NEGATE 2 Po); ## DBE dáhttu oažžut dieđu suohkanis ovdal 01.11.99. SELECT Pr IF (*-1 MOVEMENT-V BARRIER NOT-ADV)(0 ("guovddáš"))(1 PLACE)(NEGATE 2 Po); ## Dat váccaša guovddáš márkana. SELECT Adv IF (-2 (Num Acc))(-1 (N Acc))(0 ("maŋŋil")); ## Dat dáhpáhuvai golbma jagi maŋŋil. SELECT Po IF (-1 Gen LINK NOT 0 Num)(NEGATE -1 VFIN OR ("leat" PrfPrc) OR Adv)(NEGATE -1 Acc LINK *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK -1 Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 Attr OR ("mielde") OR ("fárrui") OR ("mađe") OR ("buorre") OR NOUN-PO OR CS)(NEGATE 0 ("bajil") LINK *-1 ("oahppat") BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE 1C Po)(NEGATE 1 Gen); ## Daid ovddas gal in máksán maidege. SELECT Po IF (-1 Num)(0 ("rádjai")); # Make general rule! REMOVE Po IF (NEGATE -1 Gen OR Num)(NEGATE 0 ("gaskan")); ## ... paragráfaide 3-18 rájes 3-21 rádjái. ## Jus divššohas dasa miehtá,... # Diambiguation N - Po, Noun vs. Po: # - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE Po IF (-1C (Num Gen)); SELECT Po IF (-1 ("guovttá"))(0 ("gaskan")); ## Mun áiggošin duinna guovttá gaskan hupmat. SELECT Po IF (-1 Gen)(0 ("gaskkas") OR ("vuostá"))(NEGATE 0 ("vuostá") LINK *-2 BOC BARRIER NPNH); # This is a problematic one because "gaskkas" can also be (N Sg Loc) or (N Sg Nom), "vuostá" can be N Sg Nom. It shouldn´t hit: "Áhku vuostá lea buoremus vuostá maid mun dieđán." SELECT Po IF (-1 Acc OR Gen LINK 0 TIME)(0 ("áigi")); ## Ánde Máhtte Somby Sandvik beasai guokte vahku áigi diehtit ahte son beassá vuolgit. SELECT Po IF (*-2 ("máksit") OR ("máksu") BARRIER NPNH)(-1 Gen)(0 ("ovddas")); ## Logut čájehit makkár kilohatti gaskamearálaččat Finnmárkkus ferte máksit ealggabierggu ovddas. SELECT Po IF (*-2 Acc BARRIER NPNH LINK *-1 ("máksit") OR ("máksu") BARRIER NPNH)(-1 Gen)(0 ("ovddas")); ## ...maid ovddas sihtá máksit bálkámassima 30 beaivvi ovddas. SELECT Po IF (-1 Gen)(0 ("ovddas"))(*1 ("máksit") OR ("máksu") BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Spider-Man-gova ovddas máksojuvvo bures! # Coordination SELECT Po IF (0 ("ovddas") LINK -1 Gen LINK *-1 (V Neg) BARRIER V OR Pr OR Po LINK *-1 ("ovddas" Po) BARRIER NPNH); ## Sámediggi lea miehtan sutnje máksit 800 ruvnno juohke árgabeaivvi ovddas, muhto ii fal lávvordagaid, sotnabeivviid ja bassebeivviid ovddas. # Removing some readings that compete with Po # ------------------------------------------- REMOVE N IF (-1 Gen LINK NOT 0 Num)(0 Po)(NEGATE 0 NOUN-PO)(NEGATE 1C Po); REMOVE V IF (-1 Gen)(0 Po)(NEGATE 1C Po); ## ...maid ektui sáhtii leat buori oskkus. ## Gávpot mii lea vári alde, ii sáhte leat čihkosis. # =========================== # # Disambiguating subjunctions # # =========================== # SECTION #8 # # =========================== # # Subjunctions are disambiguated in two subcycles. This is the first. # Some particular subjunctions # ---------------------------- # amas # - - - # A, or Neg Sup, or CS (if followed by (nominative) subject and (infinitival) verb). SELECT A IF (0 ("amas"))(1 CC)(2 A); SELECT A IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV OR CLB)(0 ("amas")); ## Máŋgasat leat sakka fuolastuvvan amas ja dovddus vahágiin. ## Ollu sápmelaččaide lea dál ain amas jurdda. SELECT A IF (0 ("amas"))(1 N)(NEGATE *1 Nom BARRIER NOT-NP); ## Eai dovdda amas olbmo jiena. SELECT (Neg Sup) IF (0 ("amas"))(1 Inf); ## Bávlos lei nappo mearidan gárvit Efesosa, amas ájihuvvot Asia eanan- ## gottis. SELECT CS IF (0 ("amas"))(1 Neg); ## Prinsihpa maid lean čuovvon lea juohkehačča ektui fuolahan, amas ii ## vuovdi vahágahtto. SELECT CS IF (0 ("amas"))(*1 Nom BARRIER NPNHA LINK *1 Inf); ## Mánás leat juolggit biddjojuvvon man nu vuostái nođiid ala, amas juolggit ## čerggiidit. # amat # - - - SELECT (Neg Sup) IF (0 ("amat"))(1 Inf); # Also Pcle? ## Sii guddet du gieđaideaset alde, amat norddastit juolggát geađgái. # daningo # - - - - # dasságo # - - - - # These two are taken care of by the rule in the cycle 'Disambiguating clitics'. # dasgo # - - - SELECT CS IF (0 ("dasgo"))(NEGATE *1 ("?")); SELECT CS IF (0 ("dasgo"))(1 Interr); ## Dasgo Herodes lea ohcamin máná goddin dihtii dan. ## Dasgo goabbá lea stuorit,... # de # - - SELECT CS IF (-1 COMMA)(0 ("de") OR ("vaikko"))(NEGATE 1 CS); ## Jos geahččá dearvvašvuođarievtti geahččanguovllus, de ii gáibádus áddehahtti dieđuid oažžumis čatnas giellalága ráddjehusaide. SELECT CS IF (*-1 ("jos") OR ("jus") OR ("juos") OR ("joas") OR ("go") LINK *-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NOT-ADV)(-1 COMMA)(0 ("de")); ## Jos dieđášin, de dajašin. ## Go olbmot jaskkodit, de sáhpánat álget jursit. ## Son diehtá, ahte jos galgá leat mielde, de ferte máksit. SELECT CS IF (*-1 ("go") LINK *-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NOT-ADV)(-1 COMMA)(0 ("de")); ## Dakkaviđe go rahpat uvssa suoidnelatnjii, de heasttat šaddet muoseheamit. # go # - - # Yes/no ( = fi. -ko/-kö, no. V1)) SELECT Pcle IF (-3 BOS OR CLB)(-2 CC)(-1 V)(0 go); SELECT Pcle IF (-2 BOS OR REALCLB OR PUNCT OR COMMA)(0 go)(*1 ("?")); ## Muhto boađát go? ## Eai go báhkinat ge daga aiddo nu? ## Judas, beahtát go Olbmobártni cummáin? SELECT Pcle IF (-2 ("vai"))(0 go); ## ...vai geahččaluvvo go gávdnat čovdosiid bissovaš rievttis,... SELECT Pcle IF (-2 VERB)(-1C VFIN)(0 go)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); SELECT Pcle IF (*-2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT 0 Inf)(-1C VFIN)(0 go)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Árvvoštaladettiin galgá go addit lobi lea dattege gažaldat das,... ## De oaidná olmmoš dárbbaša go oalgebáddi luoitiluvvot. SELECT Pcle IF (-1 (V Neg) OR MOD-ASP)(0 go); ## Son jerre it go boađe? ## Sámedikki eará orgánat mearridit ieža galget go čoahkkimat leat ## rabas vai gitta. SELECT Pcle IF (*-3 ("go" Pcle) BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY LINK -1 VFIN)(-2 CC)(-1 VFIN)(0 go); ## Addet go máŋga dearvvašvuođabargiidjoavkku veahki ja fállojuvvo go divššohasaide birrajándororrun. SELECT Pcle IF (-2 Inf)(-1 VFIN LINK NOT 0 Ill)(NEGATE -1 PrfPrc)(0 go)(NEGATE *1 (@COMP-CS<) BARRIER S-BOUNDARY); ## Farisealaččat atne Jesusa čalmmis oaidnit áigu go buoridit sábbáhin. SELECT Pcle IF (-3 N OR Pron)(-2 ("ahte"))(-1 VFIN)(0 ("go")); ## Politihkas lei 1866 rájes sáhka ahte galggai go stivrregoahtit gii oažžu eatnama láigohit stáhtas. SELECT Pcle IF (-1 N LINK *-1 BOS BARRIER NOT-NP)(NEGATE -1 ("hávvi"))(0 go)(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(*1 ("?")); ## Eatni goarrun gákti go dus lea die? SELECT Pcle IF (-2 (N Gen) LINK *-1 BOS BARRIER NOT-NP)(-1 Po)(0 go)(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Girdi mielde go don manat Helssegii? # Something else ( = fi. kuin, no. (så) som)(are all these CS?) # Testing: SELECT CS IF (*-1 A OR Adv LINK *-1 ("nu") OR ("mihá") BARRIER S-BOUNDARY)(0 go); SELECT CS IF (*-1 ("seammá"))(NEGATE -1 VFIN LINK NOT *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(0 go); ## Nu guhkás go Gonagas mearrida... ## Giđđabuođut ráhkaduvvojit seammá vuogi mielde go geassebuođut. ## Seammá gusto go... # NOT -1 VFIN! SELECT CS IF (*-1 COMPAR BARRIER NOT-ADJ OR CLB)(0 go); SELECT CS IF (*-1 Comp BARRIER S-BOUNDARY OR PUNCT LINK NOT 0 VERB)(0 go)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Dát dáhpáhuvva dávjjit go dat, maid ovdal namuhin. ## Láhkaásahus addá máŋgga áššis dárkilit njuolggadusaid go láhka. SELECT CS IF (-1 Comp LINK *-1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX OR CS)(NEGATE *-1 V-PL1 OR V-PL2 OR V-PL3 BARRIER V-NOT-AUX)(0 go); ## Dasgo mun in leat álggage heajut go dat mahkáš alla apoastalat. SELECT CS IF (*-2 Comp BARRIER NPNH LINK NOT 0 Inf)(-1 A OR N)(0 go); ## Dii han lehpet eanet veara go ollu cizážat. SELECT CS IF (-1 A OR Adv)(NEGATE -1 Po)(0 go)(*1 Interr BARRIER VFIN); ## Joavku ii válddahala dát gažaldagaid dobbelii go maid Sámi vuoigatvuođalávdegoddi lea dahkan. #SELECT CS IF (0 go)(*1 CONTRA OR EOS BARRIER VFIN); # This one hits questions. SELECT CS IF (0 go)(1 ("ahte")); ## Mus ii leat go okta beana. ## Lea váttis áddet earáláhkai, go ahte maiddái duopmostuollu rahčá ## čađat dainna váttisvuođain. # vai # - - # This one may be CS (vai = 'in order to') or CC (vai = 'or'). REMOVE CC IF (0 ("vai"))(NEGATE *-1 Qst OR Interr)(NEGATE 1 Qst OR Neg)(NEGATE 2 ("go" Pcle))(*1 VFIN); SELECT (CC @CVP) IF (0 ("vai"))(1 Neg)(2 CLB); SELECT (CC @CVP) IF (0 ("vai"))(1 Qst); ## Leago sámeálbmogis vuoigatvuođat vai eai, dahje... ## ... vai leago .. SELECT (CC @CVP) IF (0 ("vai"))(2 ("go" Pcle)); ## Dáhpáhuvvá go dat ođđa lágaid bokte, vai geahččaluvvo go gávdnat ## čovdosiid bissovaš rievttis? SELECT CC IF (0 ("vai"))(NEGATE *1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## ...čállogo journála elektrovnnalaččat vai báhpárii. ## Leago nieida vai bárdni? # The C may be too strong, but without it we are not able to catch the N reading of "bárdni". # An alternative would have been to have a rule for leago A vai B? SELECT CC IF (*-1 Inf BARRIER VERB OR CLB)(0 ("vai" CC))(*1 Inf BARRIER VERB); ## Buriid dahkat vai baháid dahkat. # vaikko # - - - - SELECT Pron IF (0 ("vaikko"))(1 ("mii") OR ("gii") OR ("guhte") OR ("goabbá") OR ("guhtemuš") OR ("makkár")); # "vaikko mii", etc. is a pronoun. Other vaikko cases are CS. # This should probably rather be taken care of in the preprocessor. #SELECT CS IF (-1 BOS OR CS OR (":" CLB))(0 ("vaikko"))(*1 ("de")); # See rule in the next cycle. # Subjunctions are disambiguated in two subcycles. This is the second. # ============== # SECTION #9 # # ============== # # CS selection for specific CS candidates # --------------------------------------- # go SELECT CS IF (0 go); # All other go's are CS. (differ from Pcle sect 2?) # mo SELECT Adv IF (*-1 BOS OR (":") OR PUNCT BARRIER NOT-PCLE)(0 ("mo") OR ("mot") OR ("mov") OR ("movt") OR ("govt"))(*1 ("?")); ## Mo dagai stáhta iežas Finnmárkku eatnamiid eaiggádin? #Try a more radical approach: SELECT CS IF (NEGATE *-1 BOS OR (":") OR PUNCT BARRIER NOT-PCLE)(0 ("mo") OR ("mot") OR ("mov") OR ("movt") OR ("govt"))(NEGATE *1 ("?")); #SELECT CS IF (-1 V)(0 ("mo") OR ("mot") OR ("mov") OR ("movt") OR ("govt"))(1 Nom OR (@ADVL)); ## Farga boahtá ođđa govat mat čájehit mo ieš johtin manai. #SELECT CS IF (-1 COMMA)(0 ("mo") OR ("mot") OR ("mov") OR ("movt") OR ("govt"))(1 Nom OR (@ADVL) OR VFIN); # vai SELECT CS IF (0 ("vai")); ## Na geasset go bođii diehtiht ahte ii beasa skuvlii. ## Ja go beasai fas seammá bargui. ## Ásahusa journálaovddasvástideaddji sáhttá liikká rievdadit journála ## vaikko gustojit vuolláičállojuvvon journálamerkestemiide. ## Vai miehtan galgá leat lágalaš, ferte divššohas leat ožžon... # vaikko SELECT CS IF (0 ("vaikko")); # CS removal for specific CS candidates # ------------------------------------- REMOVE CS IF (0 ("de")); ## De leat máksán. # Some more particular subjunctions # ---------------------------- # mađe/mađi and dađe/dađi SELECT CS IF (0 MADE)(*1 DADE) ; ## Mađe mielde oaivi, dađe mielde ságat. REMOVE CS IF (0 MADE)(NEGATE *1 DADE) ; SELECT CS IF (*-1 MADE BARRIER S-BOUNDARY)(0 DADE); ## Mađe stuorit RAM-muitu du dihtoris lea, dađe eanet dihtorprográmmaid sáhtát geavahit oktanaga. REMOVE CS IF (NEGATE *-1 MADE BARRIER S-BOUNDARY)(0 DADE); REMOVE CS IF (NEGATE *1 VFIN OR ("leapma" Dimin)); # The latter is "leamaš". ## Sii manne meahccái, vaikko lei issoras buolaš. ## Eai lean váldán go niestebohcco. # ====================== # # Disambiguating adverbs # # ====================== # SECTION #10 # # ====================== # # General adverb rules # -------------------- SELECT Adv IF (-2 VFIN)(-1 ("nu"))(1 COMMA)(2 ("ahte")); ## Lohku lassánii nu johtilit, ahte ... SELECT Adv IF (*-1C VFIN OR Inf BARRIER NOT-ADV OR PUNCT LINK NOT 0 AUX)(0 (A Attr) OR (A Comp))(NEGATE 0 Inf OR N)(NEGATE 0 ("visot") LINK 1 Refl OR A LINK 1 N)(NEGATE 0 ("eanaš") OR ("eanas") OR ("eanet"))(NEGATE 1 N)(NEGATE 1 CC LINK 1 (A Attr) LINK *1 N BARRIER NOT-ADJ); ## Mannet ja guorahallet dárkilit dán máná hárrái! ## Dán geasi gal áiggun bargat garrasit. ## Sii geavahit ollu ee. giellabálvalusaid. # Adv if postverbally SELECT Adv IF (-2 VERB)(NEGATE -2 COPULAS)(-1 ("hui") OR ("nu"))(NEGATE *1 N BARRIER NP-BOUNDARY); ## Son čállá hui čábbát. SELECT Adv IF (*-1 (V Sg1) OR (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY OR COPULAS OR Nom OR PUNCT)(0 (A Pl Nom))(NEGATE 0 Inf)(NEGATE 1 N)(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 Nom BARRIER SV-BOUNDARY); ## Dál ii leat oktage Romssa universitehta guovddášhálddahusas gii ## hálddaša sámegiela njálmmálaččat ja čálálaččat. ## Jus lea geavatlaččat vejolaš, galget divššohasat... # The last condition covers cases where 0 is a comparative adjective. SELECT Adv IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE *-1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE *-1 ("leapma" Dimin) LINK NOT *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY) (0 (A Pl Nom))(NEGATE 0 Inf)(1 A); ## Dát mearrádus lei formálalaččat gustojeaddjin gitta dassáigo... REMOVE Nom IF (-1 (Pron Interr Nom))(0 Adv); ## Iige leat duopmu mii čielgasit ja njuolga mearrida... REMOVE (Pl Nom) IF (*-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY)(0 Adv); REMOVE (Pl Nom) IF (0 Adv)(*1C V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## ...gos mánná ássá dahje gaskaboddasaččat orru. ## Son dábálaččat ráhkkana dasa dálvvi mielde. REMOVE Gen IF (0 Adv)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNH)(NEGATE *1 Po BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE *1 N BARRIER NP-BOUNDARY); ## Dát dagut leat rasistalaččat. #REMOVE Adv IF (-1 (N Gen) OR (Pron Gen))(NEGATE -1 Adv OR VFIN OR ("leat" PrfPrc)) # (0 Po); # Po if after Gen # but no hits in corpus? #SELECT Adv IF (0 ("mielde"))(*-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY LINK -1 (Pron Loc))(NEGATE 1 (N Nom)); SELECT Adv IF (0 ("mielde"))(*-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY LINK -1 (Pron Loc))(NEGATE -2 (N Nom))(NEGATE 1 (N Nom)); ## Mus lea dorski mielde. ## Sudnos ledje evttohusat mat sudno gáttu mielde geahpidivčče riidduid. ## Sis lei lága mielde lohpi. ## Sis lei lohpi lága mielde. SELECT Adv IF (-2 ("váldit"))(-1 Acc)(0 ("mielde") OR ("fárrui")); ## Sámediggi lea bivdán ráđđehusa váldit Sámedikki mielde árvoháhkanprográmmabargui. SELECT Adv IF (-1 Dem OR N OR A OR Pron LINK 0 Gen)(0 ("mađe"))(NEGATE *1 DADE BARRIER S-BOUNDARY); ## Mun bohten dan mađe árrat. SELECT Adv IF (0 ("mielde"))(*-1 ("go" Pcle) LINK -1 REALCOPULAS BARRIER VFIN); SELECT Adv IF (0 ("mielde"))(*-1 ("leat" Qst) BARRIER VFIN); ## Leago dorski mielde? ## Lea go dorski mielde? SELECT Adv IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT OR COPULAS BARRIER NPNH)(-1 Pers OR HUMAN LINK 0 Gen LINK NOT 0 DAT-PRON)(0 ("mielde")); ## Dat ii leat mu mielde. # Can be ambiguos. REMOVE Adv IF (-1 (N Gen) OR (Pron Gen))(NEGATE -1 Adv OR VFIN OR ("leat" PrfPrc))(0 Po)(NEGATE 0 ("bajil") LINK *-1 ("oahppat") BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE 0 ("mielde") OR ("fárrui") OR ("mađe") LINK *-1 MIELDE-V BARRIER VFIN) ; ## Válddán girjji mielde. ## Válddán dorski mielde. REMOVE Adv IF (-1 (Num Nom @N<))(-2 (N Gen) OR (Pron Gen))(NEGATE -2 Adv OR VFIN OR ("leat" PrfPrc))(0 Po)(NEGATE 0 ("mielde") OR ("fárrui") LINK *-1 MIELDE-V BARRIER VFIN); ## Sii sáhttet buktit hálddahuslaš cealkámuša lága kapihttala 11 mielde. #REMOVE (Adv Comp) IF (-1 ("leat"))(0 (A Attr) LINK NOT 0 Pl)(NEGATE 0 ("eanaš") OR ("eanas"))(NEGATE 0 (@>A))(1 N)(NEGATE 2 VERB); ## Bussás leat alit čalmmit. SELECT Adv IF (0 (Pron Indef) LINK NOT 0 ("buot") OR ("gait"))(1 S-BOUNDARY); ## Dat mearridit seammás ahte stáhtaeiseválddit galget ovddidit doaibmabijuid. #REMOVE Indef IF (-1 BOS OR CC OR ("go"))(0 (Pron Indef)); #REMOVE Indef IF (-1 BOS OR CC OR ("go"))(0 (Pron Indef Loc)); #SELECT Adv IF (-1 BOS OR CC OR ("go") OR (PUNCT RIGHT))(0 (Pron Indef)); SELECT Adv IF (-1 BOS OR CC OR ("go") OR (PUNCT RIGHT))(0 ("seammás") OR ("seammas")); ## Dat mearridit seammás ahte stáhtaeiseválddit galget ovddidit ## doaibmabijuid. # # There could be problems with PUNCT RIGHT. #SELECT (Indef Loc) IF (*-1 LOCV OR ("orrut") BARRIER NPNH)(0 (Pron Indef)) ; ## Moai orro seammás. SELECT Adv IF (0 ("seamma" Loc)); ## Maid vigihis eallin ovdal go šattai internáhttii lea okta ja dát sáhttá seammas maid govahallat sámiid dili ovdal dáruiduhttima. SELECT Adv IF (NEGATE -1 CC LINK -1 Indef)(0 (Pron Indef))(1 COMMA)(2 CS); ## Muhto geavadis ráddjejuvvui vuoigatvuohta veaháš, go ráfáiduhttima ## spiehkastat mearralottiid ektui gáržžui. REMOVE Po IF (-1C NOT-NP)(0 Adv)(1 NOT-NP OR CLB); ## Mun in leat mielde. REMOVE (N Gen) IF (-1 VFIN)(0 Adv)(NEGATE 1 N or Po); ## Diet lea beare unnán. REMOVE (Pron Interr) IF (NEGATE *-1 Neg BARRIER VFIN)(0 ("maid"))(1 CLB); ## Dá lea reivve maid. # Adverbs, not interjections # -------------------------- REMOVE Interj IF (NEGATE -1 Interj OR BOS)(0 Adv); ## Dat dinii bures doppe. # Adjectives, not adverbs # ----------------------- REMOVE Adv IF (*-2 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(-1 (Pron Indef))(0 (A Pl Nom)); ## Ehpet go dii leat ollu mávssolaččabut go dat? SELECT (A Pl Nom) IF (*-1 BOS OR REALCLB)(1 COPULAS LINK *1 (Pers Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 Nom BARRIER S-BOUNDARY); ## Ávdugasat lehpet dii go sii bilkidit ja doarrádallet din. SELECT (A Comp Attr) IF (NEGATE -2 ("eanet") LINK 1 ("ja"))(0 Adv)(1 (A Attr))(2 (N Plur)); ## Sii buvttadit eanet ođđa dieđuid dan birra. # Adverbs, not comparative or plural adjectives # --------------------------------------------- SELECT Adv IF (-1 BOS OR CS OR (":" CLB))(0 (A Nom))(NEGATE *1 (N Loc) BARRIER NPNH)(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY LINK *1C NP-HEAD-NOM BARRIER SV-BOUNDARY)(*1 V-NOT-COP BARRIER S-BOUNDARY LINK *1C NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY ); ## Geavatlaččat ja ruđalaččat sáhttá dát garrasit čuohcat. # The non-copula verb does not have to be finite, but there must be a finite verb. REMOVE Comp IF (-1 ("hui") OR ("nu") OR ("seammá"))(0 Adv); ## Dat lea hui čielgasit. REMOVE (Comp Attr) IF (-1 VFIN)(0 Adv)(NEGATE 0 PxPl3)(NEGATE *1 N OR A); ## Ráđđehus áigu erenomázit giddet fuopmášumi sámegillii. SELECT Adv IF (*-1 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY OR Nom)(-1 Indef)(0 Comp)(NEGATE 0 PxPl3)(NEGATE 1 N); ## Eai galgga oažžut vuodjinlobi seamma álkit go sii geain meahcásteapmi lea ealáhus. ## Eai oaččo vuodjinlobi seamma álkit go sii geain meahcásteapmi lea ealáhus. REMOVE (A Comp) IF (-1 N OR Pron)(1 VFIN)(NEGATE 1 N); ## ...ja ahte dat dáhttu čielgasit berre doahttaluvvot. SELECT Adv IF (*-1 NP-HEAD-NOM OR (A Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 (Pron Interr) OR VFIN OR Rel)(1 PrfPrc)(NEGATE 1 Actio LINK 1 ("veara")); ## ...leatgo sámit historjjálaččat adnon eamiálbmogin... SELECT Adv IF (-2C Adv)(-1 CC)(1 VERB); ## ...son gii eanemus ja bistevaččat doallá oktavuođa divššohasain. SELECT Adv IF (0 (A Pl Nom))(*1C V-1-2 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Persovnnalaččat in rávveše geange risikeret vel nuppes kr. 255.307. SELECT Adv IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 (A Pl Nom))(*1 PrfPrc OR (Actio Ess) BARRIER SV-BOUNDARY); ## ...dallego sii ledje lobálaččat bohccuiguin orrumin boazogoahtunorohagas ## gosa gulle. REMOVE Attr IF (1 CC)(NEGATE 2 Adv OR PRE-NP-HEAD); ## ...čállogo journála elektrovnnalaččat vai báhpárii. REMOVE (A Nom) IF (0 Adv)(1 (A Nom) LINK NOT *1 N BARRIER NPNH); ## Geainnut ledje maid guhkit rabas. SELECT Adv IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(-1C (@SPRED))(0 A)(1 EOS); ## Seammás oinniimet ahte dát njeallje biirre šadde doarvái bieđggus geográfalaččat. # Adverbs, not verbs # ------------------ REMOVE (V Ind) IF (-1 Nom LINK *-1 (V Ind) BARRIER NPNHA)(0 ADV-NOT-VERB); ## Oar-julggiid atnet olbmot dušše dalle go bodni lea nu garas ahte... SELECT Adv IF (-1 (Pron Interr))(1 CC)(2C Adv)(NEGATE *3 A BARRIER NOT-ADV); ## ... dan dearvvašvuođabálvalussii, mii ollásit dahje osohahkii... SELECT Adv IF (-1 VERB)(1 CC)(2 ("seammá"))(3C Adv)(NEGATE *4 A BARRIER NOT-ADV); ## Njuolggadusat fertejit gustot ollásit ja seammá láhkai... REMOVE VERB IF (*-1 INFV BARRIER SV-BOUNDARY)(0 Adv)(1 Inf); ## ...go duohta dilálašvuođaid ii sáhte ollásit čilget. REMOVE VGen IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Adv)(*1 N BARRIER VERB); ## Lea čađat dárbu ođasmahttit jorgalusaid. SELECT Adv IF (0 ("viibmat") LINK *1 VFIN BARRIER VERB OR S-BOUNDARY); ## Viimmat mun ohppen čállit sámegiela. REMOVE (Der/st Imprt) IF (-1 Pr OR Adv)(0 Adv); REMOVE (Der/st Imprt) IF (-1 CS)(0 Adv); REMOVE (Der/st Imprt) IF (-1 Pr)(0 Adv); REMOVE (Der/st Imprt) IF (-1 CC OR BOS)(0 Adv)(1 Num); # Verbs, not adverbs # ------------------ REMOVE Adv IF (*-1 ILLV)(0 Inf)(NEGATE *-1 BOS LINK *1 Ill)(NEGATE 1 CS); ## Sii liikojit čuožžut synagogain ja gáhtačiegain rohkadallamin, ## vai olbmot fuomášit sin. ## Sii liikojit fuobmat, ahte ganddat ... REMOVE Adv IF (NEGATE *-1 Acc)(-1 INFV)(0 Inf); ## Gonagas sáhttá addit láhkaásahusaid dan birra. #REMOVE Adv IF (0 ("addit"))(1 N); ## Gonagas sáhttá addit láhkaásahusaid dan birra. REMOVE Adv IF (-1C N)(0 ("addit"))(NEGATE *1 VERB BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Divššohasbearráigehčči galgá govttolašvuođain addit ## sutnje dieđuid gii jearrá. SELECT V IF (0 ("addit"))(NEGATE 0 Actio)(*1 Acc OR Ill BARRIER NPNHA); ## Son gohčui addit niidii dan. # Adverbs, not pronouns # --------------------- SELECT Adv IF (0 (Pron Indef Nom))(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Num)(*1 (N Nom) BARRIER S-BOUNDARY OR CC LINK NOT 0 Inf); ## ...go Sámedikki áššemeannudeamis unnán buvttaduvvojit čállosat ## sámegillii. ## Muhto veajan gal eanaš biddjojuvvojit dakkár tiŋggat mat... SELECT Adv IF (0 (Pron Dem Sg Loc))(NEGATE *1 N BARRIER NPNH); ## Bođus das lea dávjá ahte dat ii iskojuvvo dárkileappot. # Adverbs, not nouns # ------------------ SELECT Adv IF (NEGATE -1 Dem)(0 ("doarvái")); ## Ráđđehusas lea doarvái vuođđu mearridit dan. SELECT Adv IF (*-1 VFIN)(0 GEASSET)(NEGATE 1 Acc); ## Son lei doppe geasset. SELECT Adv IF (0 GEASSET)(*1 VFIN); ## Dálvet son vulggii meahccái. SELECT Adv IF (*-1 VFIN BARRIER NOT-ADV)(0 ADV-NOT-OTHER-POS)(NEGATE 0 Num); ## Lea dušše okta Ipmil. ## Ja Biret-Elle lea easka skuvllas geargan. # Move to cycle 1a? SELECT Adv IF (-1 CS)(0 ADV-NOT-OTHER-POS)(1 Nom LINK 1 VFIN OR Interr); ## Lahka mearridii, ahte dušše sii guđet máhte... # A bit half-hearted the previous LINK). REMOVE Interj IF (-1 BOS)(0 ADV-NOT-NAMES); ## De fidnejin. ## No hits in corpus. SELECT Adv IF (-1 (N Nom))(0 ADV-NOT-NOUN); SELECT Adv IF (-1 CC)(0 ADV-NOT-NOUN)(NEGATE *1 VFIN); ## Dáin áššiin sáhttet Sámedikkit várra nu gohčoduvvon friija ## árvvoštallama mielde mearridit. ## Dás lea unnimus 150 jagis sáhka ja várra 200 jagis. SELECT Adv IF (NEGATE 0 ("okta" Ess))(0 Ess)(NEGATE 0 ("mii" Foc)); ## Eatnagat bohtet nuortan ja oarjin. ## ...amadet gaikut nisuid bajás oktan árvvohis rásiiguin. # This rule also hits "ihttin", "guhkkin", "muhtumin", "iehčanassii", # It is possible that some conditions will have to be added. # Nouns, not adverbs # ------------------ REMOVE Adv IF (-1C Gen)(NEGATE -1 Interr)(0 (N Loc)) ; ## Son bođii njukčamánu loahpas. # Rules related to specific adverbs (quite a lot) # --------------------------------- # áibbas SELECT ("áibbas") IF (0 ("áibat")); ## Maiddái áibbas ođđaáigásaš ealáhusvuogit. # álggage # - - - - SELECT Adv IF (*-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("álggage")); SELECT Adv IF (0 ("álggage"))(*1 Nom BARRIER S-BOUNDARY); ## In mun leat álggage heajut go dát. ## Sis, geain eai lean álggage njuovvanbohccot,... # álgu # - - - SELECT N IF (-1 Gen OR (A Attr))(0 ("álgu")); ## Prošeavtta álgu ii lean álki. # beare # - - - SELECT Adv IF (0 ("beare"))(1 ("ollu") OR ("olu") OR A OR Adv); ## Orohagas leat beare olu bohccot. ## Sii bidje liinnáid beare lahka gátti. # bearrái # - - - - SELECT Adv IF (*-1 ("geahččat") BARRIER NOT-ADV)(0 ("bearrái")); # beallái # - - - - # The Po/Pr seems to be taken care of by the general rules in an earlier block. # But rules are needed that distinguish between N and Adv readings. # bures # - - - SELECT Adv IF (0 ("bures") LINK 1 ("boahtin")); # Instead of Interj. SELECT Adv IF (0 ("bures") LINK *1 ("mannat") BARRIER VERB); ## Bures dat manná. # čađat # - - - SELECT Adv IF (-1 VFIN)(NEGATE -1 Pl3 OR Neg)(0 ("čađat")); SELECT Adv IF (0 ("čađat"))(1 VFIN)(NEGATE 1 Pl3); ## Lea čađat dárbu ođasmahttit jorgalusaid. ## Son muitala ahte dii čađat jurddašehpet min iluin. # dadjat # - - - - SELECT Adv IF (-1 COMMA)(0 ("dadjat")); ## Muhto joddobuođuiguin bivdojuvvo luossa miehtá deanu, dadjat ## njálmmi rájes gitta gierragii. SELECT Adv IF (0 ("dadjat"))(1 ("juo")); ## Háhkan lea šaddan dadjat juo cieggan riektedilli. # dainna # - - - - SELECT Adv IF (0 ("dainna"))(1 go); ## ...muhto sáhttá vuordit dainna go ferte vuoruhit dikšuma. SELECT Adv IF (0 ("dainna"))(*1 CS BARRIER NOTCOMMA); ## Kvaliteahtta sihkkarasto dainna, ahte bargit dovdet kultuvrra. # danin # - - - SELECT Adv IF (0 ("danin"))(NEGATE *1 (N Ess) BARRIER NPNH)(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV)(NEGATE 1 CLB)(NEGATE *-1 OPREDV BARRIER NOT-ADV)(NEGATE *1 OPREDV BARRIER NOT-ADV); ## Danin badjánii jurdda lága ráhkadit. ## Návetruitu lávejit danin atnit. # Essive - hence the restrictions. SELECT Ess IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV)(0 ("danin"))(1 CLB); ## ...jos fierpmit leat danin,... SELECT Ess IF (0 ("danin"))(*1 OPREDV BARRIER NOT-ADV-PCLE); SELECT Ess IF (0 ("danin"))(*-1 OPREDV BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Návetruitu lávejit danin atnit. ## SELECT Adv IF (0 ("danin")); ## Sierralágan diehtojuohkingeahččaleamit leage danin dehálaččat. # If there are more essives, give rules for them. # dassá # - - - REMOVE ("dassat") IF (0 ("dassá") OR ("dassái"))(1 go)(*2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Dassá go son jámii, lea guhkes áigi. REMOVE ("dassat") IF (-1 TIME)(0 ("dassá") OR ("dassái")); ## Vuosttažettiin adnui sámi kultuvra árvvoheabbon go dáža kultuvra 100 jagi dassá. # dákko # - - - REMOVE (V Imprt Prs Sg2) IF (0 ("dákko"))(*1 VFIN); REMOVE (V Imprt Prs Sg2) IF (*-1 VFIN)(0 ("dákko")); ## ... oaiviliid ja ákkaid bokte mat dákko ovddiduvvojit,... ## Hammerfeastta suohkanbáhppá Harboe lea dákko maid, nu go ## eará oktavuođain, buorre gáldu. # Alternatively, on could remove all imperatives. Here, I remove the # imperative reading of "dággut" if there is a finite verb somewhere # else. # duo # - - SELECT Adv IF (NEGATE -1 Dem or (A Attr))(0 ("duo")); ## Áddjá go duo lea boahtime? # duođaid # - - - - SELECT Adv IF (-1 BOS OR PUNCT OR CLB)(0 ("duođaid"))(1 COMMA); ## Duođaid, mun cealkkán didjiide:... SELECT Adv IF (-1 COPULAS)(0 ("duođaid"))(1 Ess); ## Eatnandoallu šattai duođaid buressivdnádussan sámiide, nugo dat lei iežáge álbmogiidda. # dušše # - - - - # There is a rule "Lea dušše okta Ipmil" for the typical dušše cases. REMOVE N IF (0 ("dušše")); REMOVE A IF (0 ("dušše")); ## Vihtta bivdovuogi mun gal dušše namahin,... ## Oar-julggiid atnet olbmot dušše dalle go bodni lea nu garas... # Brutal, but the noun and the adjective are almost always "dušši". REMOVE VFIN IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("dušše")); REMOVE VFIN IF (0 ("dušše"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Nu eai dieđus dárbbaš skáhppot birra buot gal, dušše lasi ## dan sadjái mii mieská. ## ...go dušše áibbas moatti sajis heive meardebuođđu adnojuvvot. REMOVE VFIN IF (-1 ("leat"))(0 ("dušše")); ## Leamaš dušše vihtta dorski nuhtiin. REMOVE Actor IF (0 ("duššat")); # Make a set for non-agentive verbs? ## Oktagaslaš olbmo lonuheami dohkálašvuohta lea stáhtii geavadis ## duššin. SELECT Adv IF (-1 BOS OR CS OR (":" CLB))(0 ADV-NOT-VERB); SELECT Adv IF (-2 BOS OR CS OR (":" CLB))(-1 Pcle)(0 ADV-NOT-VERB); ## Dušše daid dieđuid, mat gusket konkrehta várraárvvoštallamii, ## sáhttá čuoldit geahččanlobis. ## No hits for the last rule? # eambbo # - - - - SELECT A IF (0 ("eambbo"))(1 N); ## Dingojitgo eambbo biergu? SELECT Adv IF (0 ("eambbo")); ## Gittabivdosiin ii leat lohpi bivdit deanu eambbo go beallái. # eanaš/eanas # - - - - - - - SELECT Adv IF (*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("eanas") OR ("eanaš"))(NEGATE *1 N BARRIER NPNH); ## Muhto báinnan dat gal eanaš lea. SELECT Adv IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 NP-HEAD-NOM BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("eanaš") OR ("eanas"))(NEGATE 1 N LINK 1 N); ## Áššemeannudeapmi lea eanaš dárogillii. ## Sámegiella lea eanaš oktavuođain unnitlogugiella. (NEGATE 1 N LINK 1 N)! SELECT Adv IF (*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 PrfPrc LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("eanaš") OR ("eanas")); ## Oahpahusossodagas lea áššemeannudeapmi eanaš dárogillii. SELECT Adv IF (-1 COPULAS)(0 ("eanas") OR ("eanaš"))(1 N)(NEGATE 1 TIME)(*2 CS OR EOS BARRIER N); ## Dál lea eanaš ovttamielalasvuohta, ahte... ## Ovdal ledje eanas vuonaid bivdán, muhto go skoavdefatnasat bohte... ## Ealus lea eanaš álddut. SELECT Adv IF (0 ("eanaš") OR ("eanas"))(1 PrfPrc); ## Nuppádassii leat čielga gáibadusat eaktodáhtolaš oskui, mii ## guoská giddodahkii, eanaš vuođđoduvvon registrerema oktavuođas. # eanet # - - - SELECT Adv IF (0 ("eanet"))(1 CC)(2 ("eanet"))(3 A); SELECT Adv IF (-2 ("eanet"))(-1 CC)(0 ("eanet"))(1 A); ## Dutkangaskkusteapmi ja jearru dutkanbohtosiidda šaddá eanet ja eanet guovddáš oassi dutkama árgabeaivvis. SELECT Adv IF (0 ("eanet"))(1 ("uhcit") OR ("unnit")); SELECT Adv IF (-1 ("uhcit") OR ("unnit"))(0 ("eanet")); ## ...muhto dál lea eanet uhcit jávkan. ## Go vierroopmodaga geavaha ja eaiggát unnit eanet čielgasit dasa leat miehtán,... SELECT Adv IF (0 ("eanet") OR ("unnit") OR ("uhcit"))(NEGATE 0 Pron)(NEGATE 1 Dem OR N OR A); ## Guovlu atnigoahtá olu eanet. ## Dat lea eanet go 10. ## Lea 43 olbmo unnit go diibmá dán muddui. # Ambiguous: ## ...hálida universitehta almmuhit eanet dieđalaš artihkkaliid ## sámegillii. # - hence the condition (NEGATE 1 A). SELECT Adv IF (0 ("eanet"))(1 A-CASE)(NEGATE *2 N BARRIER NPNH); ## Báhkkodeamis ferte leat sáhka geavaheamis mii lea oktoráđđejeaddji ## dahje ainjuo čielgasit eanemus čalbmáičuohcci. # But the A-CASE is often a wrong analysis. SELECT Attr IF (0 ("eanet"))(1 Dem OR N); ## Jos galgá eanet dutkiid ožžodit dán suorgái,... ## Noađđebealli oažžu deaddit eanemus viegu. ## ...okta dahje eanet dain eará namuhuvvon doaimmain. # erenoamáš # - - - - - - SELECT Adv IF (0 ("erenoamáš"))(1 A); ## Doaibmabidju lihkostuvvui bures ja lei erenoamáš hutkkálaš. # earenoamážit/erenoamážit # - - - - - - - - - - - - - - SELECT Adv IF (0 ("earenoamážit") OR ("erenoamážit"))(*1 Loc OR Ill OR Com BARRIER NPNHA); ## ...ja earenoamážit dán gaskavuođas servodatlaš beliid. SELECT Adv IF (0 ("earenoamážit") OR ("erenoamážit"))(*1 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNHA LINK 1 Po); ## ...earenoamážit gáhtten dihte Goahtečoruvuona gođđobáikkiid... # easkka # - - - - SELECT Adv IF (0 ("easkka"))(*1 TIME BARRIER NPNHA); ## ...mii easkka maŋimuš áiggiid lea jávkágoahtán. ## Dat lei boahtán ruoŧagielain easkka j. 1863. # Ambiguous: ## Dat čielgá dálá oasálaččaide easkka proseassas. SELECT Adv IF (0 ("easkka"))(1 Num OR ("maŋŋel")); ## Muhto easkka 1898:s dovdagohte Láhppiolbmot dan mii maŋŋelis bođii. ## ...easkka maŋŋel 1529 ásaiduvve olbmot duođas báikkiide. # goas # - - - SELECT Adv IF (0 ("goas"))(NEGATE 1 go)(*1 ("?")); SELECT Adv IF (0 ("goas"))(1 CC)(2 CP); ## Goasbat Máret fuobmái fas dohko vuolgit? ## Goas ja mo dearvvašvuođaveahki lea addojuvvon,... # goassige # - - - - - SELECT Adv IF (*-1 Neg BARRIER VFIN)(0 ("goassige")); ## Ii leat stáhtas várra goassige leamaš ruđalaš ávki dán ámmahis. # gosa # - - - SELECT Adv IF (0 ("gosa"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Gosa don čihket dan? ## Son oinnii báikkiid gosa juo ledje ásaiduvvan. # Here, the rule giving the verbal reading of "gosa" is missing. It must # be added. # gosage # - - - - SELECT ("gosa" Foc) IF (*-1 Neg BARRIER VFIN-NOT-IMP); ## Mii eat sáhttán vuolgit gosage. SELECT ("gosa" Foc) IF (*-1 Qst BARRIER S-BOUNDARY); ## Leatgo don vuolgime gosage? SELECT ("gosa" Foc) IF (*-1 ("go" Pcle) BARRIER S-BOUNDARY); ## Leat go don vuolgime gosage? # guhká/guhkás vs guhkká # - - - - - - - - - - - SELECT Adv IF (*-1 VERB BARRIER NOT-ADV-N)(0 ("guhkká") LINK 0 Loc OR Gen)(NEGATE 1 COPULAS OR Acc)(NEGATE 1 (V Neg) LINK 1 COPULAS) ; SELECT Adv IF (-2 VERB)(-1 (@SPRED))(0 ("guhkká") LINK 0 Loc OR Gen) ; SELECT Adv IF (-1 BOS OR CC OR CS)(0 ("guhkká") LINK 0 Loc OR Gen)(*1 VERB LINK -1 (@SUBJ)) ; ## Dilli joatkkašuvvá dákkárin guhkás boahtteáigái. ## Son bálkestii spáppa guhkás. ## Guhkás son bálkestii spáppa. # gusto # - - - SELECT Adv IF (0 ("gusto"))(1C VFIN); ## Don gal gusto beroštat čuovvut. SELECT Adv IF (-1 VFIN)(NEGATE -1 Neg)(0 ("gusto")); ## Diet lea gusto ávkkálaš. REMOVE VGen IF (0 ("gusto")); ## Jeahkálat nohket gal dálvvis gusto. # hárve # - - - SELECT Adv IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT 0 Neg)(0 ("hárve")); ## Prinsihpalaš gažaldagat leat leamaš baicce hárve Norgga duopmostuoluin. REMOVE ("hárvet") IF (NEGATE *-1 PLANT OR ("bealdu") OR ("eana") OR ("eanan") OR ("eatnan") OR ("gieddi") OR ("tráktor") OR ("traktor") BARRIER S-BOUNDARY)(0 Adv)(NEGATE *1 PLANT OR ("bealdu") OR ("eana") OR ("eanan") OR ("eatnan") OR ("gieddi") OR ("tráktor") OR ("traktor") BARRIER S-BOUNDARY); ## Boazoealáhusas ovddasteaddjit hárve vuosttaldit viessohuksema. REMOVE ("hárvat") IF (0 Adv)(*1 Acc OR Ill BARRIER S-BOUNDARY); REMOVE ("hárvat") IF (0 Adv)(*-1 Acc OR Ill BARRIER S-BOUNDARY); ## Boazoealáhusas ovddasteaddjit hárve vuosttaldit viessohuksema. ## Muhtun hárve báikái bisanedje sápmelaččat. ## Muhtun hárve spiehkastagaiguin besse vearus. # ikte # - - - SELECT Adv IF (0 ("ikte"))(*1 (V Prt)); ## Ikte lei hui buolaš. SELECT Adv IF (*-1 (V Prt))(0 ("ikte")); ## Ikte lei hui buolaš. # jogo # - - - SELECT Qst IF (0 ("jogo"))(NEGATE *1 ("dahje")); ## Jogo gikse dat guolit? # juo # - - SELECT Interj IF (-1 BOS)(0 ("juo"))(1 COMMA); ## Juo, dat gal heive. # láhkai # - - - - SELECT N IF (-1 Dem OR Attr OR (Interr Gen))(0 ("láhkai")); ## Seammá láhkai go váldojournála ja lassijournála geavaheami oktavuođas... ## Dán barggus lea erenoamáš deaŧalaš bures gulahallat Sámedikkiin guđe ## láhkai galgá návccaid atnit. # mađe/mađi vs mađđi # - - - - - - - - - - REMOVE N IF (0 MADE)(1 (A Comp))(*2 DADE); ## Mađe nuorat váhnemat, dađe deaŧaleabbo lea mánáid sámegielmáhttu. # maid # - - - SELECT Adv IF (-1 (Pron Rel))(0 ("maid"))(NEGATE -1 (Pron Rel Pl Acc)); ## ... mat maid leat politihkalaš bellodagat. SELECT Adv IF (-1 INFV)(0 ("maid"))(*1 Inf BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY); ## Mun háliidan maid mannat. SELECT Adv IF (-1 ("leat"))(0 ("maid"))(*1 PrfPrc BARRIER S-BOUNDARY OR ("leat")); ## Lea maid lassin gávnnahan metodalaččat váttisin mearridit... SELECT Adv IF (-1 ("leat"))(0 ("maid"))(*1 (A Nom) BARRIER NOT-ADV); ## Geainnut ledje maid guhkit rabas. SELECT Adv IF (-1 N LINK *-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NPNHA)(0 ("maid"))(NEGATE *1 VFIN LINK *1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Suomas maid lei dilli váttis. ## Nubbi maid fuobmáimet lei ahte... (Interr, hence the last condition.) SELECT Adv IF (*-1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("maid"))(*1 NP-HEAD-PL-NOM BARRIER NPNHA LINK NOT *1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV); ## Riggodagaide gullet maid fuođđot ja lottit. SELECT (Rel Sg) IF (-1 ("buot") OR ("gait"))(0 ("maid")); ## Buot maid dii dahkabehtet, lea buorre. REMOVE Adv IF (0 ("maid"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY LINK *1 COMMA BARRIER S-BOUNDARY LINK 1 VFIN)(NEGATE -1 (N Pl) LINK *2 V-PL3 BARRIER NOT-ADV); REMOVE Interj IF (0 ("maid"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY LINK *1 COMMA BARRIER S-BOUNDARY LINK 1 VFIN)(NEGATE -1 (N Pl) LINK *2 V-PL3 BARRIER NOT-ADV); ## Dan maid dalle dárbbaša fievrridit, ferte olmmoš noađuhit. SELECT Rel IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY LINK 0C VERB)(0 ("maid"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR CC LINK NOT 0 ("eanet"))(NEGATE *1 Inf BARRIER VERB OR Nom LINK *-1 INFV BARRIER VERB)(NEGATE -1 ("leat" Pl3) LINK *2 (N Pl Nom) BARRIER NPNHA); ## Don galggat doallat dan maid leat vurdnon Herrái. SELECT Adv IF (-2 BOS OR CS OR (":" CLB))(-1 (Pron Pers) OR N)(0 ("maid"))(NEGATE *1 VFIN LINK *1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Sidjide maid lei Ruija. SELECT Adv IF (-1 COPULAS LINK 0 Pl3)(0 ("maid"))(*1 (N Pl Nom) BARRIER NPNHA); SELECT Adv IF (-1 Loc LINK *-1 COPULAS BARRIER NPNHA OR VERB)(0 ("maid"))(*1 (N Nom) BARRIER NPNHA); ## Romssa universitehtas leat maid eará plánat álggahit fálaldagaid. ## Leago stáhtas maid geatnegasvuohta doarjut doalahit dán kultuvrra. SELECT Adv IF (*-1 CS BARRIER VFIN OR CLB)(NEGATE -1 ("go"))(0 ("maid"))(*1 VFIN LINK NOT *1 VFIN); ##... nu ahte dat maid siskkilda ávnnalaš kultureavttuid. REMOVE Interj IF (1 CC)(2 (Pron Interr)); REMOVE Adv IF (1 CC)(2 (Pron Interr)); ## Maid mii dál vihtaniiguin? ## Lea registreren maid ja man ollu lea borran. #SELECT Adv IF (0 ("maid"))(NEGATE *1 VFIN); SELECT Adv IF (0 ("maid"))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR CC); ## Dán oktavuođas čujuhuvvo maid oanáduslistui ja gáldolistui. ## Sápmelaččat oasálaste maid dasa, muhto lassin ledje sis vel eará ## resursat. SELECT Adv IF (*-1 INFV BARRIER VERB)(0 ("maid"))(*1 Inf BARRIER VERB); ## Sápmelačcat galge maid vearu máksit Danmárku-Norgii. SELECT Adv IF (*-1 (V Sg3) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("maid"))(*1 NP-HEAD-SG-NOM BARRIER NPNHA); ## Dattege bohciida maid sierra gažaldat, SELECT Interj IF (-1 BOS)(0 ("maid"))(1 COMMA); ## Maid, iigo leat boahtán? # maid # - - SELECT Adv IF (0 ("mii"))(*1 ("geahččat") BARRIER SV-BOUNDARY LINK 0 FMAINV OR Inf LINK 1 Ill); ## Maid don geahčat munnje? # man # - - SELECT Adv (0 ("man"))(1 (A Nom)); ## Man stuoris mánná lea? REMOVE Adv (0 ("man"))(1 N LINK 0 ADVLCASE); # manne # - - - SELECT Adv IF (*-1 BOC OR PUNCT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("manne"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR CC LINK NOT 0 Inf); ## Ja manne moraštehpet biktasiid dihtii? ## Naba dii, manne dii ieža rihkkubehtet Ipmila báhkkomiid? ## Sii manne isideaset lusa ja muitaledje buot. # BARRIER CC! SELECT Adv IF (*-1 BOC OR PUNCT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("manne")) (*1 LEAT BARRIER SV-BOUNDARY OR CC LINK *1 (N Pl Nom) BARRIER S-BOUNDARY OR CC OR PUNCT); ## Manne dis leat diekkár bahás jurdagat din váimmuin? SELECT Adv IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR CC OR CLB LINK NOT 0 Neg)(0 ("manne")); ## Jos oktage jearaš dudnos manne doai dahkabeahtti dan,... REMOVE VGen IF (0 ("manne" Adv)); SELECT Adv IF (0 ("manne"))(NEGATE 1 ("go"))(*1 ("?")); ## Manne rievddadit luonddudilálašvuođat? # mielas # - - - - REMOVE Adv IF (-1 Gen)(0 ("mielas")); ## Mu mielas don sáhtát mielas boahtit. # muhtumin # - - - - - SELECT Adv IF (0 ("muhtumin")); ## Muhtumin lea deaŧalaš čállit journála dalán. # naba # - - - SELECT Adv IF (0 ("naba"))(NEGATE 1 V-SG3); ## Naba don, man ollu don leat dahkan. # "Naba" is a proper noun also, but hardly relevant in a Sami context. # Thus, it could perhaps be deleted in all contexts. The intended context # here is one of the subject, but it is somewhat halfheartedly written. # ovdal go # - - - - - REMOVE Adv IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(0 CS)(1 VFIN); ## Fertet vuolgit ovdalgo sevnnjoda. # ođđasit # - - - - SELECT Adv IF (-1 ("fas"))(0 ("ođđasit")); ## Elia gal boahtá dahkat buot fas ođđasit. SELECT Adv IF (*-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("ođđasit"))(*1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY); ## Eat mii sáhte ođđasit ásahit vuođđu. # oktan/ovttas # - - - - - - - SELECT Adv IF (0 ("ovttas") OR ("oktan"))(*1 Com BARRIER NP-BOUNDARY); ## Divššohas lea vuoigatvuohta iežas journála geahččat oktan ## mildosiiguin. SELECT Adv IF (-1 (Pl Nom))(0 ("ovttas"))(1 V-PL3); ## Ferte oaidnit ollislaš gova maid soahpamušat ovttas vuođđudit. SELECT Adv IF (*-1 NUMERALS BARRIER NPNH LINK 0 Nom)(0 ("ovttas"))(*1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Ferte oaidnit ollislaš gova maid dát guokte soahpamuša ovttas vuođđudit. # oktii # - - - REMOVE V-SG3 IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(-1 ("dušše"))(0 ("oktii")); ## Vuoigatvuohta gusto dušše oktii. REMOVE V-SG3 IF (-1 ("dušše") LINK *-1 BOS BARRIER VFIN)(0 ("oktii"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Dušše oktii lean oaidnán čájáhusa mii čájehii álgoálbmoga rávdebarggu. ## Ja dušše oktii lean oaidnán čájáhusa mii čájehii álgoálbmoga rávdebarggu. SELECT Adv IF (-1 ("dušše") LINK *-1 BOS BARRIER VFIN)(0 ("oktii"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE *1 ILLV); SELECT Adv IF (-1 ("dušše") LINK *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("oktii"))(*1 Inf OR PrfPrc); ## Lulli-sámiguovlu biirret heajumusat go sis lea dušše oktii leamaš listu ## mas nisu lea njunnožis. SELECT Adv IF (-1 VFIN LINK -1 N LINK -1 CC LINK -1 N)(0 ("oktii")); #SELECT Adv IF (*-1 VFIN BARRIER NOT-ADV LINK -1 N LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 N) # (0 ("oktii"))(1 NP-BOUNDARY); SELECT Num IF (-1 ("dušše") LINK *-1 BOS BARRIER VFIN)(0 ("oktii"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(*1 ILLV); REMOVE V IF (*-1 V BARRIER S-BOUNDARY OR CC)(0 ("oktii")); ## Vuoigatvuohta gusto dušše oktii seammá dilálašvuođa ovddas. ## Dat ledje baicca čuldon oktii. SELECT Adv IF (-1 BOS OR CS OR (":" CLB))(0 ("oktii"))(1 go OR (N Pl)); ## Oktii go leimmet mannamin rohkadallanbáikái, bođii min ovddal ## muhtun šlávvanieida. ## Oktii cuohpaid galgá biddjot luossa go sáltejuvvo. SELECT Adv IF (0 ("oktii"))(1 ("njunni" N Pl Gen) OR ("juolgi" N Pl Gen) OR ("sealgi" N Pl Gen) OR ("geahči" N Pl Gen)); ## Dat čohkkáiga oktii njuniid. SELECT Adv IF (*-1 OKTII-V OR COMV)(0 ("oktii")); ## Porsáŋggu loguin leat buot klássaid submi biddjon oktii. # Here we definitely need some barriers. SELECT Adv IF (*1 TIME BARRIER N OR V OR Pron)(*1 Ill OR Loc BARRIER NPNH); ## Oktii juohke stuorradiggeáigodagas ovddiduvvo dieđáhus daid ## doaibmabijuid birra mat galget sihkkarastit ja ovddidit sámi giela SELECT Adv IF (-1 ("vel"))(0 ("oktii")); ## Lea go Sámedikki mielas Microsoft duodaid anssašan vel oktii ## nuvttá máidnosa, mii ii leat duohta ge? SELECT Adv IF (0 ("oktii"))(1 ("vel")); REMOVE Num IF (-1 (@SUBJ))(0 Adv)(1 VFIN); # okto # - - - SELECT Adv IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR CC)(0 ("okto")); SELECT Adv IF (0 ("okto"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR CC); ## ...ahte fertejit leat okto geavahan dahje čielgasit eanemusat ## geavahan, ## ...maid badjel sii ovdal okto leat ráđđen. # ollásit # - - - - SELECT Adv IF (-1 VERB)(NEGATE -1 INFV)(0 ("ollásit" Adv)); ## ...ahte historjjálaš ovdáneapmi čielggaduvvo ollásit. SELECT Adv IF (0 ("ollásit" Adv))(*1 Loc OR Ill BARRIER NPNHA); ## Dát eatnamat eai gula datte ollásit dábálaš njuolggadusaide ## stáhta eatnamiid namas. SELECT Adv IF (0 ("ollásit" Adv))(*1 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNHA LINK 1 Po); ## # ollu # - - # "ollu" is sometimes ambigious, like "Mun borren ollu.". Try with these difinitions as a help for making rules: # 1) "ollu" + N/Pron = Indef @ProN> # 2) STV + "ollu" (ii leat N) = Indef @OBJ # 3) IV + "ollu", V (not STV) + "ollu" = @Adv SELECT Adv IF (-1 VERB)(0 ("ollu") OR ("olu"))(1 (Pron Pers)); ## Dat váikkuha ollu dasa. SELECT (Pron Indef @>N) IF (-1 Rel)(1 N); ## maid ollu dearvvašvuođaásahusat. #SELECT (Pron Indef @>N) IF (*-1 V BARRIER NOT-ADV)(0 QUANT-PRON)(*1 (N Acc) OR (N Nom) BARRIER NPNH); ## Gielddat, main orrot ollu sápmelaččat. SELECT (Indef @OBJ) IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV)(0 ("ollu") OR ("olu"))(NEGATE 1 Acc LINK NOT 1 ADVLCASE); ## Máret diehtá ollu. ## Meardebuođđobivdu gal ii mearkkaš ollu álbmoga ealáhussii. SELECT Adv IF (NEGATE *-1 STV-NOT-ACT OR COPULAS BARRIER NOT-AA LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 ("ollu") OR ("olu"))(NEGATE 1 Acc LINK NOT 1 ADVLCASE)(NEGATE 1 Nom); SELECT (Indef @OBJ) IF (*-2 STV-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV)(-1 ("seammá") OR ("seamma"))(0 ("ollu") OR ("olu"))(NEGATE 1 Acc LINK NOT 1 ADVLCASE)(NEGATE 1 (Pl Nom)); SELECT Adv IF (NEGATE *-2 STV-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV)(-1 ("seammá") OR ("seamma"))(0 ("ollu") OR ("olu"))(NEGATE 1 Acc LINK NOT 1 ADVLCASE)(NEGATE 1 (Pl Nom)); #SELECT Adv IF (*-1 V-TRANS-ACT LINK NOT 0 ILLV OR COMV OR LOCV LINK *1 ADVLCASE)(NEGATE *1 CS)(-1 ("seammá") OR ("seamma"))(0 ("ollu") OR ("olu")); ## Bargiid guottut mearkkašit seammá ollu bálvaluskvalitehttii go fáktadieđut geavaheaddjiid giela ja kultuvrra birra. SELECT Adv IF (-1 ("seamma") OR ("seammá"))(0 ("ollu") OR ("olu"))(NEGATE *1 N OR A BARRIER NPNH); ## Soabadanráđis galget leat golbma miellahttu ja seamma ollu várrelahtut. #SELECT Pron IF (-1 ("seamma") OR ("seammá"))(0 ("ollu") OR ("olu"))(*1 N BARRIER NPNH LINK 1 ("go")); ## Bargiid guottut mearkkašit seammá ollu bálvaluskvalitehttii go fáktadieđut geavaheaddjiid giela ja kultuvrra birra. REMOVE Adv IF (NEGATE -1 ("seamma") OR ("seammá") OR ("mii" Pron))(NEGATE -1 V)(0 ("ollu") OR ("olu"))(NEGATE 1 V); # This is a kill-all-rule... # oppa # - - - SELECT Adv IF (0 (@>A))(0 ("oppa")); ## Dat lea oppa juhkkis olmmoš. # rádjái/rádjai # - - - - - - - SELECT Po IF (-1 Num)(0 ("rádjai") OR ("rádjái")); ## Njuolggadusat nággolága § 204:s § 209 rádjái ožžot seammá geavahusa. # This rule should be extended to all postpositions likely to occur after # number expressions. Todo: Make a set. # seamma / seammá # - - - - - - - - SELECT Adv IF (0 ("seamma") OR ("seammá"))(1 ("ollu") OR ("olu")); ## Soabadanráđis galget leat golbma miellahttu ja seamma ollu várrelahttut. # siivot # - - - - SELECT Adv IF (-1 VFIN)(0 ("siivot")); ## Vácce siivot amat boktit máná. # sullii # - - - - SELECT Adv IF (0 ("sullii"))(1 Num); ## Bušeahtas lea sullii 650.000 ruvnno leamaš várrejuvvon. # This rule must be generalised on both conditions: "sullii" must be extended # to a set of adverbs denoting quantification, and Num must be extended to # more measures (or parallel rules must be written). SELECT Adv IF (-1 ("leat"))(0 ("sullii")); ## Spahká lea sullii dušše suorbmabeali asu gežiid bokte. # The idea is that "leat" doesn't subcategorise for illatives. # unnán # - - - SELECT Adv IF (0 ("unnán"))(1 VFIN OR PrfPrc)(NEGATE 1 N); ## Eanaš duopmárat unnán dovdet eamiálbmogiid historjjá. ## Dat orru oppanassii unnán čilgejuvvon 1800-logu gaskamuttu. # uhcit/unnit # - - - - - - SELECT Adv IF (-1 ("eanet"))(0 ("uhcit") OR ("unnit")); SELECT Adv IF (0 ("uhcit") OR ("unnit"))(1 ("eanet") OR ("eambbo")); ## Dál lea eanet uhcit jávkan. ## Go eaiggát eanet unnit čielgasit dasa lea miehtán,... # várra # - - - SELECT Adv IF (0 ("várra"))(*1 (N Sg Nom) BARRIER S-BOUNDARY OR CC); ## Mearkkašahttimus Ruonáeatnama ruovttustivrii dál várra lea váttisvuohta ## ruhtadit buot áššesurggiid hálddašeami. SELECT Adv IF (*-2 A BARRIER WORD)(-1 CC)(0 (várra))(*1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## SELECT Adv IF (-1 CLB)(0 ("várra"))(NEGATE *1 V-SG3); ## Sápmelaččat geat ledje birgegoahtán dušše boazudoaluin, várra ## ledje buot friddjamusat. # vehážiid # - - - - - SELECT Adv IF (0 ("vehážiid"))(1 ("vehážiid")); SELECT Adv IF (-1 ("vehážiid"))(0 ("vehážiid")); ## ...mii easkka maŋimuš áiggiid lea vehážiid vehážiid jávkkagoahtán. # visot # - - - SELECT ("visot" A Attr) IF (0 ("visot"))(1 (A Attr)); ## Jus ulbmilat politihkain galget šaddat duohtan fertejit visot náššuvnnalaš unnitálbmogiid dárbbut ja beroštumit váldojuvvot vuhtii juohke oasis riikkas ja buot servodaga dásiin. SELECT ("visot" A Attr) IF (0 ("visot"))(*1 (N Pl Gen) BARRIER NOT-PRE-A-N); ## Visot dat stuora mánát leat boahtán. SELECT ("visot" A Attr) IF (0 ("visot"))(*1 (N Pl) BARRIER NPNH); SELECT ("visot" A Attr) IF (0 ("visot") LINK 1 Refl LINK *1 (N Pl) BARRIER NPNH); ## Visot mánát leat boahtán. ## Ii leat vel visot čohkkejuvvon. ## Visot dan maid NRK sádde digitála fierpmis sáhttá maid gullat Nettradios. # viššal vs. viššalaš # - - - - - - - - - - REMOVE ("viššalaš") IF (*-1 HUMAN LINK 0 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY); ## Sihke Mázes ja Guovdageainnus leat boarrásat viššalit finadan doaibmaguovddážiin. # vuhtii # - - - - SELECT Adv IF (-1 ("váldit"))(0 ("vuhtii")); ## ...muhto ferte váldit vuhtii máná agi ja láttasvuođa. # vuostái # - - - - REMOVE N IF (-1 (@>P))(0 ("vuostái")); ## Min vuostái. # (more general 0?) # ========================= # CC- and CS-Disambiguation # ========================= # IMPORTANT! - Not all rules might be suitable for both CC- and CS-disambiguation. If rules refer to LCRD/GCRD one should make sure they really refer to both CC- and CS-disambiguation. REMOVE LCRD IF (0 DADE) ; REMOVE LCRD IF (-1 COMMA)(0 ("ja" CC))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## REMOVE LCRD IF (*-1 BOS BARRIER NOT-ADV); REMOVE LCRD IF (-2 BOS)(-1 CC); ## Muhto go son dáppe oastigođii ránuid... ## Dál go ruhtadilli lea buoret go ovdal, de leat gávttis eanet čiŋat. REMOVE LCRD IF (-1 PUNCT LINK -1 ABBR OR PUNCT LINK -1 BOS); ## Ja nugo duot almmálaš olmmoš lea, nu šaddet buot almmálaš olbmot. ## ´Go mun odne bohten ájagáddái ja celken: #REMOVE LCRD IF (-1 PUNCT LINK -1 ABBR OR PUNCT LINK -1 BOS); ## »« Ja go doadjalin dan čieža láibbi dan njealje duháhii, galle veaddelihti dievva dii dalle čohkkiidet láibebihtáid? ## b) Go ovddit sánti lea djektiiva ja ráhkada subtantiivvain fásta, tearpmalágan sáni, man mearkkawupmi lea eará go guovtti sierra... REMOVE LCRD IF (-1 (""") LINK -1 (":")); ## Ámtamánni Fieldsted promemorias reatogámárii Københámmanis njukčamánu 31. b. 1775 daddjo: "Go buot nannán Finnmárkkus adno juogakeahttá almennehin mii dušše gullá Su Majestehtii". ## daddjo ee. dát: " Go lávdegotti evttohus ovttastuvvo ovtta mearrádussan gártat buot stáhtaeatnamat earret stáhtaalmennehat seammaláhkai. REMOVE LCRD IF (NEGATE -2 Gen)(-1 ("ovdal") LINK NOT *-1 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY OR CCCOMMA)(0 ("go")); ## REMOVE LCRD IF (-1 ("rájes") LINK -1 DAT-PRON)(0 ("go")); ## Rievtti ovdaolmmoš navdá dán leat riekta go čállui, ja ahte vuoigatvuođadilálašvuohta mii mearkkašii ahte stáhta lei dohkkehuvvon stáhtaalmenneha eaiggádin dalle juo lei cieggan, ja riekti oaivvilda dán vuoigatvuođadilálašvuođa dál sáhttit lea ain eanet cieggan - almmá vuostálastima haga nu go leamaš vássán áiggis gitta das rájes go advokáhta Schiefloe almmuhii girjjiidis jagiin 1952 ja 1955. # taking the global coordinator after time adverbials REMOVE LCRD IF (-1 ("dihte") LINK -1 (Dem Gen))(0 ("go")); ## REMOVE LCRD IF (*-2 TV LINK 0 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(-1C (@OBJ))(*1C (@OBJ) BARRIER NPNHA LINK *1 TV LINK 0 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); # Has to come before the GCRD rules # Two transitive verbs each asking for its own object before and after the CC/CS ## Erenoamážit muitá borramušaid ja bohccobierggu hája ja dávttiid ruoškima go ađđamiid čiske. REMOVE GCRD IF (-1 A)(0 ("go"))(1 (@ADVL) OR NP-MEMBER LINK *1 COMMA LINK 1 VFIN BARRIER NPNH); ## Dán njuolggadusa deaŧalaš eaktu lea ahte ođđa siidaosiid ásaheapmi ii galgga dagahit ahte boazolohku šaddá alit go siidii mearriduvvon lohku, geahča dás maŋŋelis. # specifically for comparative go-constructions REMOVE GCRD IF (-1 Cmpnd); #SELECT (@CNP) IF (-1 Cmpnd); ## Ulbmil seammádássásaš bohtosiid juksamis galgá gustot álo beroškeahttá makkár giella- dahje kulturduogáš veahki dárbbašeaddjis lea. ## Ulbmil seammádássásaš bohtosiid juksamis galgá gustot álo beroškeahttá makkár giella- go kulturduogáš veahki dárbbašeaddjis lea. REMOVE GCRD IF (-1 ("\-") LINK -1 (\?) LINK -1 BOS)(0 ("ja"))(1 N); # wrongly formated compounds ## Eanandoallo - ja biebmoministtar Lars Sponheim lohká ahte goas boazodoalloláhka biddjo Stuoradikki ovdii mearrideapmái, lea dan duohken man muddui Oarje-Finnmárkkus lea dohkálaš boazolohku cuoŋománu 1. beaivvi. REMOVE GCRD IF (-1 (\?) LINK -1 BOS)(0 ("ja"))(1 N OR A OR (\?)); ## 6.4 Ealáhusovddideapmi ja ovttasbargu ¶ Buotbealálaš ja dávgasis báikkálaš ealáhuseallin bidjá vuođu sámi kultuvrra ávnnaslaš vuđđui. # Assuming that the wrongly analysed first item right after BOS and before the CC will be a noun or adjective if the item after CC is a noun or adjective or itself an undefined entity. REMOVE GCRD IF (NEGATE *-1 VFIN OR AUX BARRIER S-BOUNDARY)(*-1 V OR N OR Adv OR A OR Pron OR Num); REMOVE GCRD IF (-1 (A Attr) OR (Gen @>N) LINK -1 CC OR CS)(0 CC)(1 (A Attr) OR (@>N)); ## Olbmuin geain leat lihkadanváttut leat váttisvuođat go boares ruovdemáđiijá vovnnáid oláheapmi ii leat nu buorre, ja ođđa ja stuorit stášuvnnain ges lea heajos čalmmálaš. # Must stand before the other round of LCRD rules REMOVE LCRD IF (*-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(*1C VFIN OR Inf BARRIER S-BOUNDARY); # Same as the previous rule just with a potential infinitive to the right ## Sámi dáiddárat galget oažžut seammalágan eavttuid go eará dáiddáriin leat go sin barggut almmolaččat almmustuvvojit. REMOVE LCRD IF (*-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("go") LINK *1 (@SUBJ) BARRIER NPNH LINK *1 (@OBJ) BARRIER NPNH); ## Ovdal buorida Ipmil dálkkiidis go neavrres olmmoš dábiidis. #REMOVE GCRD IF (-1C (@ADVL))(1C (@ADVL)); REMOVE GCRD IF (-1C (@ADVL))(1C (@ADVL) LINK NOT *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); REMOVE GCRD IF (-1C (@ADVL) LINK NOT *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(1C (@ADVL)); # Should not hit sentences like this: ## Lávdegoddi lea dasa lassin guorahallan báikkálaš riekteáddejumiid Finnmárkkus ja vuordimis áigu dán ilbmadit iežas boahtte čielggadeami mielddusin. #SELECT (@CNP) IF (-1C (@ADVL))(1C (@ADVL)); ## Áiggi mielde eanet ahte eanet lohkagohtet sámegillii. REMOVE GCRD IF (-1C (@SUBJ))(*1C (@SUBJ) BARRIER NPNHA); #SELECT (@CNP) IF (-1C (@SUBJ))(*1C (@SUBJ) BARRIER NPNHA); ## Son lonká bargit ja maiddái fáŋggat fertejit oažžut sámegiel oahpahusa. REMOVE GCRD IF (-1C (@OBJ))(*1C (@OBJ) BARRIER NPNHA); #SELECT (@CNP) IF (-1C (@OBJ))(*1C (@OBJ) BARRIER NPNHA); REMOVE GCRD IF (-1 (@X) OR N LINK NOT 0 VFIN OR Inf)(*1C N BARRIER NPNHA LINK NOT 1 VFIN); #SELECT (@CNP) IF (-1 (@X) OR N)(*1 N BARRIER NPNHA LINK NOT 1 VFIN); REMOVE GCRD IF (NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR PUNCT-RIGHT OR CCCOMMA); #SELECT (@CNP) IF (0 CC)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR PUNCT-RIGHT OR CCCOMMA); # No potential finite verb following ## Eai galgga sii geat gullet dakkáraš minoritehtaide ovttas eará láhttuiguin mat gullet sin jovkui, manahit vuoigatvuođaideaset dikšut iežaset kultuvra, dovddastit ja geavahit iežaset oskku, dahje geavahit iežaset giela. REMOVE LCRD IF (1 CS); #SELECT (@CVP) IF (1 CS); ## Álbmotriekti gierdá dákkár doaimmaid duššefal heahtediliin ja go daidda lea dievaslaš ipmárdus dákkár álbmogiid ovddasvástideaddji eiseválddiid bealis. # Does 1 have to be strict? REMOVE LCRD IF (0 CC)(1C VFIN); #SELECT (@CVP) IF (0 CC)(1C VFIN); # A secure finite verb after it. ## Bargiidbellodaga Per Nils Saari beasai suohkanstivrii ja válljii ovttasbargat olgešbellodagain, gurutbellodagain ja johttisámi listtuin vai ožžot eanetlogu suohkanstivrras. REMOVE LCRD IF (1C VFIN); #SELECT (@CVP) IF (1C VFIN); REMOVE LCRD IF (1 (@SUBJ) LINK 1C VFIN); ## Máŋgii vurdojuvvo, vaikko vel ii jitnosit daddjoge, ahte almmolaš bálvalusaid geavaheaddjit livčče seammálágant maiddái kultuvrra dáfus dahje sii unnimusat láhttešedje dážaid váldooasi láhkai, go mun barggan dákkár bálvalusaid. #REMOVE LCRD IF (*-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(*1C (@SUBJ) BARRIER NPNHA); SELECT (@CVP) IF (*-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(*1C (@SUBJ) BARRIER NPNHA); ## Konvenšuvdna eamiálbmogiid ja čearddaid birra iešbirgejeaddji stáhtain dohkkehuvvui Norggas jagis 1990, muhto dakkár dohkkeheapmi ii leat velá dahkkon Ruoŧas. ## Bealatjogas leat dološ rájes leamaš balvossajit ja dát golbma sieiddi ledje dovddus gitta olgoriikii. ## Son lea stuorat nugo mun. REMOVE LCRD IF (*-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(*1C AUX LINK 0 Prs BARRIER S-BOUNDARY); #??? #SELECT (@CVP) IF (*-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(*1C AUX LINK 0 Prs BARRIER S-BOUNDARY); #??? REMOVE LCRD IF (*-1 COMMA LINK *-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(*1C AUX LINK 0 Prs BARRIER S-BOUNDARY); #??? # The comma version REMOVE LCRD IF (-1 BOS)(0 CC); #SELECT (@CVP) IF (-1 BOS)(0 CC); ## Ja de mun lean boahtán. REMOVE LCRD IF (-2 BOS)(-1 PUNCT)(0 CC); #SELECT (@CVP) IF (-2 BOS)(-1 PUNCT)(0 CC); ## - Ja de mun lean boahtán. REMOVE LCRD IF (*-1C VFIN OR Inf BARRIER S-BOUNDARY)(*1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY); #SELECT (@CVP) IF (*-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR CCCOMMA)(*1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Mi eat áiggo bivdit bargolávdegotti čoahkkimii ovdal borgemánus ja dán čoahkkimis mii mearridit maid riidduáššiin dahkat, lohka Norgga áviissaid searvvi ovdaolmmoš Kåre Westlund Sámi Áigái. ## Mun oainnán Máreha ja Elle ja don oainnát Klausa. ## Eanáš ásahusain leat sámegiela gelbbolašvuohta dál nu go dalle ge lei. ## Oahpahusas galget oahppit - bargat guoskanhárjehallamiiguin vai dakko ohppet doahttalit ja ovdánahttit oamedieđu iežaset ja earáid rupmašii ja rájiide. # No comma as a boundary REMOVE LCRD IF (*-1 (@-FMAINV) OR Inf BARRIER S-BOUNDARY LINK *-1 (@+FAUXV) BARRIER S-BOUNDARY)(*1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Muhto ii dán olbmá beatnagis, iige olbmás alddis, beroštan mu beana maidege, muhto ealu gal jorgalii. REMOVE LCRD IF (*1 AUX LINK *1C (@-FAUXV) OR (@-FMAINV)); REMOVE LCRD IF (*1 AUX LINK *1 Rel OR MO LINK *1 AUX LINK *1 (@-FAUXV) LINK *1 (@-FAUXV) OR (@-FMAINV)); # The relative sentence version # Comma CC without a comma list is a boundary: REMOVE LCRD IF (*-2 BOS BARRIER COMMA)(-1 COMMA); #SELECT (@CVP) IF (*-2 BOS BARRIER COMMA)(-1 COMMA); ## Ášši ii čielgga ovdal árra čavčča, ja dassážii ferte foanda vuordit. # Embedded clause with initial adverbial: REMOVE LCRD IF (NEGATE -1 (@ADVL))(*1 (@ADVL) BARRIER NPNH LINK 1 VFIN); #SELECT (@CVP) IF (NEGATE -1 (@ADVL))(*1 (@ADVL) BARRIER NPNH LINK 1 VFIN); ## Nuorat vuosttaldit EU 13. čoahkkin ja das válljejit maid ođđa jođiheddjiid. REMOVE LCRD IF (-1 Num LINK -1 ("gaskal"))(0 CC)(1 Num); ## Gaskal 22 ja 35 juolggi geavahit dábálaččat fierpmi dahje vádu, muhto liinnage. REMOVE LCRD IF (-1 Num)(0 CC)(1 Num LINK 1 ("gaskal")); ## 1765 ja 1788 gaskal ges vuvde olgoriikii dušše 433 000 kg goikeguoli (Juel 1892: 9). REMOVE LCRD IF (-1 Inf LINK NOT *-1 V)(0 CS)(1 Inf); ## Dan maiddái oaidnit go leat viehka uhccán gaskategoriain «muhtun muddui dahje uhccán». # ======================= # # Disambiguating pronouns # # ======================= # SECTION #11 # # ======================= # # Interrogative and relative pronouns # =================================== # Relative or interrogative SELECT Interr IF (-1 COMMA LINK *-1 ("jos") OR ("juos") OR ("jus") OR ("joas"))(0 Rel)(*1 ("?")); ## Juos Ipmil lea min beale, gii lea min vuostái? SELECT Interr IF (*-1 BOS OR (":") OR PUNCT BARRIER NOT-PCLE)(0 Rel)(*1 ("?")); SELECT Interr IF (-1 CC LINK *-1C Interr)(0 Rel)(*1 ("?")); ## Maid don doaivvut, mun gielistan? ## Na maid don diŋgojit? ## Man uhccán osku dus lea! # The last example is an exclamation. Hit because no ? required. REMOVE Interr IF (-1 Interr); ## Dat lea čuonžža, mii maid gorgŋu detnui čakčageasi. REMOVE (Pron Pers) IF (NEGATE -1 V-PL1)(0 ("mii")) (*1 V-SG3 BARRIER V-PL1 LINK NOT 0 (Pl1)); ## Dát ii guoskka dikšui mii boahtá psykiatriija vuollái. SELECT Rel IF (*-1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY2)(*1C NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY2); ## ...ahte olbmot besset oaidnit maid sii sáhttet vuordit. SELECT (Pron Rel Sg) IF (-1C NP-HEAD-SG OR (Card Sg))(NEGATE *-2 NUMERALS BARRIER NPNH); SELECT (Pron Rel Pl) IF (-1 NP-HEAD-PL)(NEGATE -1 NP-HEAD-SG); SELECT (Pron Rel Pl) IF (-1 NP-HEAD-SG LINK -1 Num); ## ...go lei sáimmaiguin bivdán jávrris maid stáhta lei láigohan. ## Doaibma gullá doaimmaide maid ulbmil lea movttiidahttit sámi nuoraid... REMOVE (Rel Sg) IF (*-1 (N Sg) BARRIER NOT-COMMA LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 N); ## Mun oastán peanna ja bliánta, maid mun dárbbašan skuvllas. REMOVE (Rel Pl) IF (NEGATE *-1 (N Pl) OR PRON-NOT-SG BARRIER N OR Pron)(NEGATE *-1 N LINK *-1 Num OR CC BARRIER V)(0 (Rel Sg)); ## # Rel or Interr REMOVE Interr IF (NEGATE *-1 BOS OR (":") OR PUNCT BARRIER NOT-PCLE)(0 Rel)(NEGATE *1 ("?")); REMOVE Interr IF (NEGATE -1 CC LINK *-1C Interr)(0 Rel)(NEGATE *1 ("?")); #REMOVE Interr IF (NEGATE -1 BOS)(0 Rel); #REMOVE Interr IF (NEGATE -2 BOS)(-1 CC OR COMMA)(0 Rel); #REMOVE Interr IF (NEGATE -3 BOS)(-2 COMMA)(-1 CC)(0 Rel); #REMOVE Rel IF (*-1 BOS BARRIER N OR Pron OR Num OR A); # Coordination for Rel and Interr #REMOVE Interr IF (-2 COMMA)(-1 CC)(0 Rel); ## , muhto geat ieža eai šat meroštala alcceseaset sáme identitehta. # Number detection # Plural number # Referring back to QP SELECT Pl IF (*-1 NUMERALS BARRIER NPNH LINK NOT 0 Ord)(0 (Pron Rel)); ## Davviriikkain leat guokte álbmoga maid atnit álgoálbmogin. SELECT Pl IF (-2C NP-HEAD-PL)(-1 COMMA)(0 (Pron Rel)); ## Deaŧalaš lea ahte čállojuvvojit dakkár gillii, maid buot bargit áddejit. ## Dat divššohasat, geaid leat geavadis vejolaš joksat,... # Referring back to plural PoP SELECT Pl IF (-2 Pl)(-1 Po)(0 (Pron Rel)); ## Jos in livčče dahkan dakkár daguid sin gaskkas maid ii oktage eará leat dahkan, de ... SELECT Pl IF (-3 Pl)(-2 Po)(-1 COMMA)(0 (Pron Rel)); ## ...ahte resurssaid ektui maid livččii dárbbašan atnit... ## Sivaid geazil, maid berre čuovvolit,... SELECT Pl IF (-1 Po LINK *-1 NUMERALS BARRIER NPNH)(0 (Pron Rel)); SELECT Pl IF (-2 Po LINK *-1 NUMERALS BARRIER NPNH)(-1 COMMA)(0 (Pron Rel)); ## No hits? ## No hits? # Referring across Plural PP REMOVE Sg IF (*-1 (N Pl) BARRIER (N Sg))(0 (Pron Rel Pl)); ## Jos in livčče dahkan dakkár daguid sin gaskkas maid ii oktage eará leat dahkan, de ... REMOVE Sg IF (-2 (N Pl))(-1 Inf OR PrsPrc)(0 ("mii" Pron Rel)); ## Ovddasteaddjis lea vuoigatvuohta dieđuid geahččat maid divššohas ## biehttaluvvo oaidnimis. # Singular number SELECT Sg IF (NEGATE -3 CC OR NUMERALS)(-2C NP-HEAD-SG)(-1 COMMA)(0 (Pron Rel)); ## Son lea diibmá leamaš viđa čoahkkimis, maid ovddas sihtá máksit bálkámassima 30 beaivvi ovddas. SELECT Sg IF (*-2C ConNeg BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (V Neg Sg3) BARRIER Neg)(-1 COMMA)(0 (Pron Rel)); ## Sámegiella ii nappo galgga leat unna ovddožin, maid juolludit dušše daidda. SELECT Sg IF (-2 Sg LINK NOT *-1 NUMERALS BARRIER NPNH)(-1 Po)(0 (Pron Rel)); SELECT Sg IF (-3 Sg LINK NOT *-1 NUMERALS BARRIER NPNH)(-2 Po)(-1 COMMA)(0 (Pron Rel)); ## Mandáhta mielde maid Sámi vuoigatvuođalávdegoddi lea addán... ## ...ja dan dearvvašvuođaveahki birra, maid son oažžu,... REMOVE Pl IF (*-1 BOC-PUNCT OR (":" CLB) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("mii" Pron) LINK 0 Rel OR Interr);#(NEGATE *1 (N Pl Acc) OR (N Pl Gen) BARRIER NPNH); ## Maid don doaivvut, mon gielistan? REMOVE Pl IF (*-1 VERB BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT -1 (N Pl))(0 ("mii" Pron Rel))(NEGATE *1 (N Pl Acc) OR (N Pl Gen) BARRIER NPNH); ## Ii nagot áddet maid miehtán sisdoallá. REMOVE Pl IF (NEGATE *-2 ("mii" Pron Interr) BARRIER S-BOUNDARY2)(-1 CC)(0 ("mii" Pron Interr))(NEGATE *1 (N Pl Acc) OR (N Pl Gen) BARRIER NPNH); ## Daidda heŋgejuvvojit gurpasat, ja maid dál de guottehit lea áigumin. # Look at this rule! # Case detection SELECT (Sg Gen) IF (0 ("mii" Interr) OR ("mii" Rel))(1 A)(NEGATE 1 Comp OR Superl); SELECT (Sg Gen) IF (0 ("mii" Interr) OR ("mii" Rel))(1 Adv)(NEGATE 1 Superl); ## Man guhkki lea skuvlii? ## It go don gula man garrasit sii sivahallet du? # man is Adv SELECT Gen IF (0 (Pron Interr) OR (Pron Rel))(1 Po); ## Son gean birra dieđut leat,... REMOVE Acc IF (0 (Pron Interr) OR (Pron Rel))(*1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH LINK *1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 PrfPrc BARRIER S-BOUNDARY2); ## Doaibma gullá doaimmaide maid ulbmil lea movttiidahttit sámi nuoraid... REMOVE Gen IF (0 (Pron Rel))(1 (Pron Pers Nom))(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER Acc OR S-BOUNDARY2); ## Dát lea mu Bárdni gean mun ráhkistan. # Reflexive pronouns # ================== # iežas is Gen or Acc # ieža is Pl or Du # Reflexive iežas # ---------------- SELECT Gen IF (-1 Acc)(0 ("ieš" Gen))(*1 N BARRIER NPNH); ## ... muhto it fuomáš hirssa iežat čalmmis? #SELECT Gen IF (0 ("ieš" Gen))(1 N)(NEGATE *1 Po BARRIER VERB); SELECT Gen IF (NEGATE *-1 STV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR (@OBJ))(0 ("ieš" Gen))(*1 N BARRIER NPNH LINK 0 ADVLCASE)(NEGATE *1 STV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR (@OBJ)); #Should not hit this one: ## Mii eavttuheimmet iežamet organisašuvnnaide borgemánus 2002 ja dajaimet čielgasit ahte dat ii galgga geavahit speallanautomáhtaid sisabukti doibmii. # Should hit this one: ## Mii čáliimet iežamet organisašuvnnaide borgemánus 2002 ja dajaimet čielgasit ahte dat ii galgga geavahit speallanautomáhtaid sisabukti doibmii. SELECT Acc IF (*-1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Refl)(1 (Actio Ess) OR PrfPrc) ; ## Danne lohká Næss dál iežaset plánemin akšuneregoahtit dávjjibut. # Acc ieža- is also captured by later object rules. # Emphatic ieš # ------------- # Sg ieš is unique, there is homonymy Du/Pl for ieža. # Problem: Prs Du1 = Prt Pl3. SELECT Pl IF (*-1 V-PL OR (V Imprt Pl2) OR MII-PERS OR DII OR SII OR (Pron Interr Pl Nom) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT)(0 ("ieš" Pron Refl Pl Nom))(NEGATE *1 V-DU BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Allet dubme, amadet ieža dubmejuvvot! ## ...muhto leat maiddái muhtumat geat ieža leat dahkan iežaset ## dohkketmeahttumin... SELECT Pl IF (0 ("ieš" Pron Refl Pl Nom))(*1 V-PL BARRIER SV-BOUNDARY2); ## ...ja didjiide mihtiduvvo seammá mihtuin mainna ieža ge mihtidehpet. SELECT Du IF (*-1 V-DU OR MOAI OR DOAI OR SOAI BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT)(0 ("ieš" Pron Refl Du Nom)); ## Doai galgabeahtti ieža mannat. SELECT Du IF (0 ("ieš" Pron Refl Du Nom))(*1 V-DU OR MOAI OR DOAI OR SOAI BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Ieža soai muitaleigga mii lei dáhpáhuvvan mátkkis. # Reciprocal pronouns # =================== SELECT Recipr IF (-1 Recipr); SELECT Recipr IF (1 Recipr); SELECT Pl IF (-1 (Recipr Pl))(0 Recipr); REMOVE Pl IF (-1 (Recipr Du))(0 Recipr); ## ...de dadje guhtet guoibmáseaset:... ## Gielddat berrejit ásahit fásta dulkaveaga, kánske ovttasbarggus nubbi ## nuppiin. # ================ # SECTION #12 # # ================ # REMOVE Recipr ; ## Jos dajan nubbái: Mana! de son manná. # Numerals # ======== # These rules have to precede the rules for indefinite pronouns, or the Ord # reading of "nubbi" will be removed where it should remain. # Numerals or not # --------------- REMOVE N IF (0 Num)(*1 (N Sg Gen) BARRIER NOT-A); REMOVE Adv IF (0 OKTA + Acc)(1 (Sg Acc)); # General rules # ------------- #REMOVE Nom IF (-1 ABBR OR ACR OR ("§") OR ("paragráfa") OR ("kapihttal") OR # ("kapihtal") OR ("jahki") OR GEASSET)(NEGATE -1 ("nr"))(0 Num); # ## Dat lea nr. 4. REMOVE Acc IF (-1 ABBR OR ACR OR ("§") OR ("paragráfa") OR ("kapihttal") OR ("kapihtal") OR HEADOFPARTS OR GEASSET OR TEXT OR LAHKA)(NEGATE -1 ("nr"))(0 Num LINK NOT 0 Adv); ## ## Mun logan nr. 4. Mun logan nr. ovtta. REMOVE Acc IF (-1 NUM-JAHKI LINK NOT -1 (PrfPrc @>N) OR (Attr @>N) OR (Dem @>N))(0 Num); ## Son mávssii mannan jagi 43 ruvnnu kilos. REMOVE Gen IF (-1 ABBR OR ACR OR ("§") OR ("paragráfa") OR ("kapihttal") OR ("kapihtal") OR HEADOFPARTS OR NUM-JAHKI OR GEASSET OR TEXT OR LAHKA)(NEGATE -1 ("b" ABBR))(NEGATE -1 ("nr"))(0 Num)(NEGATE 1 Ill OR Loc); ## ...maid KITH gárvvistii ja almmuhii geasset 2001. # These rules leave only the caseless Num reading. # Well, now we have case everywhere # SELECT Nom is much stronger than SELECT Nom IF (-1 ABBR OR ACR OR ("§") OR ("paragráfa") OR ("kapihttal") OR ("kapihtal") OR HEADOFPARTS OR NUM-JAHKI OR GEASSET OR TEXT OR LAHKA)(NEGATE -1 ("b" ABBR))(NEGATE -1 ("nr"))(0 Range); ## Skuvlajagi 1998-99 rivde doarjjajuohkima eavttut. SELECT (Num Acc) IF (-1 (Num Acc))(0 ("duhát"))(1 (N Acc)); ## Dat máksá guokte duhát ruvnno. SELECT Num IF (1 ("ruvdnu")); ## Dainna čuđiin ruvnnuin áiggun bierggu oastit. SELECT Gen IF (0 OKTA)(1 (N Gen) LINK *1 N BARRIER NOT-ADJ); ## Dan eatnamis oažžu ovtta gusa fuođđara. SELECT Gen IF (0 OKTA)(*1 (N Ill) OR (N Loc) BARRIER NOT-ADJ); ## Mun attán girjji ovtta oahppái. REMOVE Acc IF (-1 ("juohke"))(0 OKTA)(*1 N BARRIER NOT-ADJ LINK NOT 0 Acc); ## ...čájehit vuollegašvuođa juohke ovtta divššohasa eallimii. # Rules related to specific numerals # ---------------------------------- # galle # - - - SELECT Indef IF (*-1 Neg BARRIER S-BOUNDARY2)(0 ("galle")); ## Eaige sámiid ássanguovllus leat galle gieldda, mat... REMOVE Indef IF (0 ("galle")); SELECT Num IF (NEGATE -1 Neg)(0 ("galle"))(*1 N BARRIER NPNH); ## ...ja govve galle joga leat Deanučázádaga njuoskkadagas. # nubbi # Remove the nominal reading of "nubbi" # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # The idea is that "nubbi" is a noun only when it is not followed by # a noun with which it agrees in case. Some of the case combinations may # still hide a noun "nubbi", but no errouneous hits were found in the corpus. REMOVE N IF (0 ("nubbi" Nom))(*1 (N Nom) BARRIER NOT-ADJ); REMOVE N IF (0 ("nubbi" Gen))(*1 (N Gen) BARRIER NOT-ADJ); ## 22. b. 1902 lága nuppi lađđasa a bustávas. REMOVE N IF (0 ("nubbi" Acc))(*1 (N Acc) BARRIER NOT-ADJ); REMOVE N IF (0 ("nubbi" Gen))(*1 (N Ill) BARRIER NOT-ADJ); ## Vuosttas ja nuppi lađđasii: REMOVE N IF (0 ("nubbi" Gen))(*1 (N Loc) BARRIER NOT-ADJ); ## ... ja nuppi teakstaoasis lea válddálas REMOVE N IF (0 ("nubbi" Com))(*1 (N Com) BARRIER NOT-ADJ); ## Nuppiin sániiguin daddjon lea sáhka oasis gáddevuoigatvuođas. REMOVE N IF (0 ("nubbi" Ess))(*1 (N Ess) BARRIER NOT-ADJ); ## Rávdná lea leamaš SÁNSa jođiheaddjin ja NSRa nubbin jođiheaddjin. #REMOVE N IF (-1 Gen OR Dem)(0 ("nubbi" Ess))(*1 N BARRIER NOT-ADJ); ## Rávdná lea leamaš SÁNSa jođiheaddjin ja NSRa nubbin jođiheaddjin. # I tried CASE instead of Ess, but then the rule did not fire. # nubbi # - - - # Pron Indef or A Ord SELECT (Pron Indef Gen) IF (0 ("nubbi"))(1 ("dáfus" Po) OR ("beali" Po) OR ("hávvi") OR ("beallái" Po) OR ("bealli") OR ("sohka#bealli") OR ("bealde") OR ("beales") OR ("láhkai") OR ("riika")); ## Nuppe dáfus deattuha suohkan, ahte... SELECT Pron IF (*-1 ("nubbi") OR ("guokte"))(0 ("nubbi")); SELECT Pron IF (0 ("nubbi"))(*1 ("nubbi")); SELECT (Pron Com) IF (0 ("nubbi"))(1 ("sátni" Com)); SELECT (Indef Loc) IF (-1 COMMA OR CC LINK -1 (N Nom) LINK *-1 COPULAS BARRIER VERB LINK -1 (N Pl Loc)); ## Muhtun siiddain leat moanat goađit, nuppiin unnánat, dan duohken leago rájá siskkobealde stuorra dahje unna eanaguvlloš. SELECT Indef IF (0 ("nubbi" Pl) LINK NOT 1 PL-NOUN); SELECT Ord IF (*-2 ("vuosttas") OR ("vuosttaš"))(*-1 CC OR (@ADVL) BARRIER WORD)(0 ("nubbi")); SELECT Ord IF (0 ("nubbi"))(*1 CC OR COMMA LINK 1 ("goalmmát")); ## Vuosttaš vuojahaga fávllimus čuolda lea goaratčuoldan ja nubbi čuolda fas gáddeoal-čuoldan. ## Nubbi noađđeheargi goallustuvvo giehtahearggi lávžái ja goalmmát fas dan nuppi lávžái. ## Sii leat Ohcejogas golggotmánu vuosttaš beaivvi, Gáregasnjárggas nuppi beaivvi ja Njuolggámis ges goalmmát beaivvi. SELECT Ord IF (-1 MANNU LINK 0 Gen)(0 ("nubbi"))(1 ("beaivi") OR ("b") OR ("vahkku")); ## Son lei doppe Ohcejogas golggotmánu nuppi beaivvi. SELECT Ord IF (0 ("nubbi"))(1 A LINK 0 Superl OR Loc OR ("maŋimuš")); ## Listu lea gieldda nubbi stuorámus bellodat. ## Nubbin vuolemusas lea Guovdageaidnu Finnmárkku listtus. SELECT Indef IF (-1 (N Sg Loc))(0 ("nubbi" Ill)); ## Son lea viehkan čoahkkimis nubbái maŋŋebárgga rájes. SELECT Ord IF (0 ("nubbi"))(1 ("geardi") OR ("buolva" Loc) OR ("giella") OR ("máilbme#soahti") OR ("lađas") OR ("čuokkis")); ## Henrik oaččui buot gussiid dearvan nuppi gearddi čađa, gos ii buollán. ## Soai leigga fulkkežat nuppi buolvvas. SELECT Ord IF (-1 ("vuoigatvuođalávde#goddi"))(0 ("nubbi"))(1 ("árvalus")); SELECT Ord IF (-1 OKTA)(0 ("nubbi")); ## Okta nubbi vuodjá tráktor máđiiráigge. SELECT Ord IF (*-1 MOVEMENT-V OR ("šaddat") BARRIER VERB)(0 ("nubbi" Ess)); ## Sii olihedje diibmá nu movt dán jagi nubbin. SELECT (Indef Gen) IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("nubbi"))(1 HUMAN)(2 ADVLCASE); ## Politiijat sorre su nuppi olbmo jápmimii. SELECT (Indef Acc) IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("nubbi"))(1 Inf); ## Ulbmil lea oažžut nuppi boagustit. SELECT Gen IF (0 ("nubbi"))(1 N); ## Son oaččui čáda ášši fas nuppi Stuorradikkis. SELECT Indef IF (0 ("nubbi"))(*1 CC OR COMMA LINK 1 ("nubbi")); SELECT Indef IF (0 ("nubbi"))(*1 COMMA LINK 1 CC LINK 1 ("nubbi")); ## Nubbi lei dáža, muhto nuppi bearrašis lei isit sápmelaš. ## Nubbi váldojuvvo, ja nubbi báhcá. SELECT Indef IF (*-2 ("nubbi"))(-1 CC OR COMMA)(0 ("nubbi")); ## Čielggadeapmi lea guovtteoasát - nubbi ieš vuoigatvuođagažaldagaid birra ja nubbi dán suorggi siskkabeale hálddahusortnegiid birra. SELECT Indef IF (*-2 ("okta" Num))(-1 CC OR COMMA)(0 ("nubbi")); ## Okta ášši lea mii lágas mearriduvvui, nubbi lea man kommišuvnnat čuvvo mearrádusaid. ## Riektegeavadis sáhtášii danin geavahit guokte váldolinjjá, okta ovdal ja nubbi fas maŋŋá 1970. SELECT Indef IF (-1 ("unnimustá") OR ("unnimusat"))(0 ("nubbi")); ## Mánáin lea ovttastallanvuoigatvuohta unnimustá nuppiin váhnemiin. REMOVE Attr IF (0 ("nubbi"))(1 Dem OR Adv); ## ... ja nubbi dán suorggi siskkabeale hálddahusortnegiid birra. ## ...nubbi fas rávesolbmuid psykiatriijas. SELECT Indef IF (0 ("nubbi" Ord)); # okta # - - - SELECT Gen IF (-1 BOS OR CS OR (":" CLB) OR REALCLB)(0 OKTA)(*1 Loc BARRIER NOT-ADJ); ## Ovtta ovddasteaddjis divššohasa ovddas lea vuoigatvuohta... # More pronouns # =================== # Indefinite pronouns # =================== # General rules # ------------- REMOVE (Pron Attr) IF (*-1 LEAT-FIN-NOT-IMP LINK NOT *1 PRC-NOT-LEAT BARRIER VFIN)(NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER NPNH)(0 ("muhtun") OR ("soames") OR ("soamis"))(*1 Loc BARRIER NPNH)(NEGATE *1 VFIN); REMOVE (Pron @>N) IF (*-1 LEAT-FIN-NOT-IMP LINK NOT *1 PRC-NOT-LEAT BARRIER VFIN)(NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER NPNH)(0 ("muhtun") OR ("soames") OR ("soamis"))(*1 Loc BARRIER NPNH)(NEGATE *1 VFIN); ## Son lea profehta, aiddo dego muhtun boares profehtain. # Both rules are necessary in exactly this order SELECT (Pron Attr) IF (0C Pron)(*1C N BARRIER NOT-ADJ-PCLE OR go); ## Dan muitalii muhtin mátkkošteaddji gean namma lei Keilhau. ## Njuolggadusain ledje eará ge mearrádusat. SELECT (Pron Attr) IF (1 (A Attr))(*2 HNOUN BARRIER NP-BOUNDARY); ## ...ja eará almmolaš dahje priváhta doaibma. SELECT Attr IF (1 ("láhkai")); ## Seammá láhkái go váldojournála ja lassijournála geavaheami oktavuođas... REMOVE Attr IF (0 Pron)(1 (Pron Interr)); ## Lea unnán maid sáhttit dahkat. REMOVE (Indef Attr) IF (1 (Pron Pers Loc)); ## Ja muhtun sis viegai dakkaviđe su lusa. SELECT Indef IF (*-1 Neg)(0 (Interr Foc)); SELECT Indef IF (-1 Indef)(0 (Interr Foc)); ## Ale divtte geange badjelgehččat du. ## Várut dadjamis maidege geasage dan birra! SELECT Indef IF (*-1 ("jus") OR ("jos") OR ("juos") OR ("joas") BARRIER S-BOUNDARY2)(0 Interr); SELECT Indef IF (-1 ("menddo"))(0 N); ## Jus guhtege dadjá áhččásis dahje eadnásis:... ## ...ahte doaimmat eai juogaduvvo menddo ollugiidda. SELECT Indef IF (0 (Interr Foc))(NEGATE *1 VFIN); ## Dat oste guđege sabehiid. SELECT Indef IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NOT-ADV)(*1 N BARRIER NPNH); ## Ollu amerihkálaččat doivot Oslo Ruoŧa oaivegávpogin. REMOVE Adv IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC OR VERB)(0 Indef)(NEGATE 1 A)(NEGATE *1 VERB-NOT-ACTIO BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC); ## Doppe ledje ollu olbmot. ## Diet gal lei beare unnán. # Indefinite pronouns, not adverbs, if there is no verb other than 'leat'. REMOVE Adv IF (*-1 CC OR CLB BARRIER NOT-ADV)(0 Indef)(NEGATE 0 Loc)(*1 N BARRIER NPNH); ## Dán áššis, nugo eanaš eará áššiin,... REMOVE Adv IF (-1 ("sihke"))(0 Indef)(*1 N BARRIER NP-BOUNDARY); ## Dat gáibida almmatge sihke ollu áiggi ja resursaid. REMOVE Adv IF (1 Interr); ## Attášii sutnje buot maid dárbbašit. ## Danne lea váttis čohkket barggu buot surggiide oktanaga. # Possibly sentences such as: ## Son lea njuoskan buot, mii lea fuones ášši. # could be counterexamples, but until now a comma is supposed to be inbetween. SELECT Indef IF (-1 Neg)(0 ("goabbáge")); ## Ii goabbáge njuolggadus čujut man láhkavuođuin daid leat cealkán. REMOVE Attr IF (0 Sur)(NEGATE 1 Prop); # Particular indefinite pronouns # ------------------------------ # This is an important section. It should first be expanded # and then probably generalised according to classes of # indefinite pronouns. # buot # - - - SELECT (Pron Indef @>N) IF (0 ("buot") OR ("gait"))(*1 N OR (A Pl) BARRIER NOT-A); ## Sii meannudit buot velggolaččaid máksingeahpádusohcamiid. SELECT (Pron Indef) IF (0 ("buot") OR ("gait"))(1 PRE-NP-HEAD); #(*1 N BARRIER NPNH); #XXX ## Mii addet bálvalusfálaldaga buot álbmogii. SELECT (Pron Indef) IF (0 ("buot") OR ("gait"))(1 Num)(*2 N BARRIER NPNH); ## De fertejit buot vihtta miellahtu oassálastit. SELECT (Pron Indef) IF (0 ("buot") OR ("gait"))(1 PrfPrc)(*2 N BARRIER NOT-A); ## ahte buot náitalan olbmuin galggai leat guolástanvuoigatvuohta. SELECT (Pron Indef) IF (0 ("buot") OR ("gait"))(1 V-PL3); ## Vuollásaš ráđit buot heaittihuvvojedje oktasaš hálddahuslaš jođiheapmái. SELECT Adv IF (0 ("buot") OR ("gait"))(1 (A Superl)) ; ## Buot buoremus lea ieš vuolgit. SELECT Adv IF (0 ("buot") OR ("gait"))(1 VFIN LINK 1 Nom LINK NOT 0 Der/Pass LINK *1 Acc BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY2); ## Buot lea beaivváš boaldán gittiid. SELECT Adv IF (0 ("buot") OR ("gait") LINK -1 VFIN LINK 0 IV LINK -1 Nom)(NEGATE 1 Pr); ## Dat bulii buot, dat dállu. SELECT Adv IF (-2 V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(-1 Acc)(0 ("buot") OR ("gait"))(NEGATE 1 N); SELECT Adv IF (-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT LINK *-1 Acc BARRIER VERB OR S-BOUNDARY)(0 ("buot") OR ("gait"))(NEGATE 1 N); ## Don bilidit dan buot. ## Dan don bilidit buot. SELECT (Indef @SUBJ) IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("buot") OR ("gait"))(NEGATE *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); ## Buot lea lávkkas. SELECT (Indef @SUBJ) IF (-1 ("gullat") LINK -1 Ill)(0 ("buot") OR ("gait")); ## Dat mearkkaša ahte dása gullet buot mat eai leat spiehkastuvvon. SELECT (Indef @OBJ) IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("buot") OR ("gait") LINK 1 S-BOUNDARY2 OR REALCLB); ## Mun borren buot. SELECT (Indef @OBJ) IF (0 ("buot") OR ("gait"))(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER Acc OR S-BOUNDARY2); ## Sii fertejit buot earret eatnamiid gohčodit danin. REMOVE Adv IF (0 Indef LINK 0 ("buot") OR ("gait")); # eará # - - - SELECT (Indef Attr) IF (0 ("eará"))(1 PrfPrc)(2 N); ## ...ja eará vuostáiváldojuvvon dokumeanttaid... # earri # - - - REMOVE ("earri" N Sg Acc PxSg2) IF (-2 (V Pl3))(-1 COMMA)(0 ("eará"))(1 (V Pl3)); ## Muhtamat čállet, earát ožžot jorgalan ja bagadallanveahki dán bargui. REMOVE ("earri" N Sg Acc PxSg2) IF (-1 ("buot") OR ("gait") OR ("máŋga")); ## Buot earát. REMOVE ("earri" N Sg Acc PxSg2) IF (NEGATE *-1 Sg2)(*1 (V Pl3)); ## ... go dat maid earát vásihit. REMOVE ("earri" N Sg Acc PxSg2) IF (1 (Pron Rel Pl)); ## ... ja earát geat háliidit ... # eatnat # - - - SELECT Indef IF (-1 ("giittos"))(0 ("eatnat")); # juoga # - - - SELECT (Indef Nom) IF (-1 CLB)(0 ("juoga"))(1 Interr); ## ..., juoga mii boahtá ovdan Romssa universitehta plánain. # ollu # - - - SELECT Pron IF (-2 Pron)(-1 CC)(0 ("ollu") OR ("olu")); ## Váilos unnán dahje ollu. SELECT Pron IF (-1 ("seamma"))(0 ("ollu") OR ("olu"))(*1 N BARRIER NPNH); ## Jus eanebut leat ožžon seamma ollu jienaid, de mearriduvvo boađus vuorbádemiin. # seamma/seammá # - - - - - - - #SELECT Attr IF (-1 Num)(0 ("seamma") OR ("seammá"))(1 A OR N ); # Old version. SELECT Attr IF (0 ("seamma") OR ("seammá"))(*1 N BARRIER NOT-NUMERALS); ## Dasto smiehttatge fas seamma sullasaš jearaldagaid. ## Sáhttá leat ulbmillaš, ahte seamma olmmoš áimmahuššá máŋga ## dain doaimmain. SELECT Attr IF (0 ("seamma") OR ("seammá"))(1 Adv OR ("ollu" Pron))(NEGATE 1 VERB OR ("gusto")) ; ## Mu oainnu mielde sáhttá seammá bures oaidnit dan láhkai, ahte... # The "gusto" here should be removed by a set of sentence adeverbials # Then we kill the rest of the attributes... # But did we catch enough attributes? #REMOVE Attr IF (0 ("seamma") OR ("seammá")) ; ## Seammá gusto poliklinihkalaš divššus. ## Seamma gusto poliklinihkalaš divššus. # unnán # - - - SELECT Indef IF (*-1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX)(0 ("unnán"))(NEGATE 1 PrfPrc LINK *1 NP-HEAD-ACC BARRIER NPNH); ## Dat gal lei beare unnán. ## Sii leat hui unnán dahkan guorahallat "sámi vieruid ja riekteáddejumiid". ## Eanetlohku lea menddo unnán bidjan Finnmárkku mihtilmas diliid vuođđun. # In the last example "unnán" is an Adv. Hence the last condition. # Alternative: (NEGATE 1 PrfPrc LINK 1 Inf)? # vaikko mii # - - - - - - SELECT Sg IF (0 ("vaikko mii" Acc)); # Demonstrative pronouns # ====================== REMOVE (Dem Pl Ill) IF (0 Pers)(1 (N Pl Acc)); ## Muhto boanddat leat goikadan ollu jekkiid ja gilván daidda rásiid. REMOVE Pcle IF (-1 Interr OR CC)(0 DAT-PRON); ## Maid dat Kárášjogas bargá? ## Dahje dat gávccenuppelogis geat sorbmašuvve... SELECT Dem IF (NEGATE -1 VERB)(1 (Indef Attr)); ## Nuppi geahči dan seammá lávžžis fas biddjojuvvo bađa birra. SELECT Dem IF (0 ("dat" Sg))(1 ("seammás")); REMOVE (Dem Sg) IF (0 ("dat" Sg))(NEGATE *1 (N Sg) BARRIER NOT-NP LINK 0 HNOUN)(NEGATE 1 PrfPrc LINK *1 (N Sg) BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE 1 (Indef Sg) OR ("seammás")); ## .. ja dan golut leat govttolaččat veahki ektui. REMOVE (Dem Pl) IF (0 ("dat" Sg))(NEGATE *1 (N Pl) OR (Indef Pl) OR NUMERALS BARRIER NOT-NP)(NEGATE 1 NP-HEAD-GEN LINK 1 (Actio Gen) LINK 1 (N Pl)); ## ...ja ahte dat dáhttu čielgasit berre doahttaluvvot. REMOVE Dem IF (0 Pers)(1 Dem); ## ...beroškeahttá das makkár geavahus leamaš dolin. REMOVE Pers IF (0 (Dem Gen))(1 SPATIALNOUN OR AIGODAT); ## Dan vuođđu. REMOVE Pers IF (0 (Dem Gen))(1 N)(*2 Rel BARRIER NOT-COMMA); #REMOVE Pers IF (0 Dem LINK *1 N BARRIER NPNH LINK *1 (CS @CVP)); ## Smith lea čuoččuhan dán oaivila guhkes áiggi, sihke riektepolitihkalaš gažaldahkan, namalassii ahte čoavddus berre leat dakkár ja gustojeaddji vuoigatvuođa gažaldahkan. # makkár (Negative polarity demonstratives) # - - - SELECT Attr IF (*-1 Neg OR Qst OR ("go" Pcle))(0 (Pron Dem Attr Foc/ge))(*1 N BARRIER NPNH); # DP-internal number concord # -------------------------- SELECT Sg IF (0C (Pron Dem))(*1C (N Sg) BARRIER NPNH); ## Dát olmmái bilkida Ipmila. SELECT (Dem Sg) IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 (N Sg) BARRIER NPNH LINK NOT 0 (N Pl))(NEGATE 1 VFIN)(NEGATE 0 Pers LINK 1 CC); ## Dát ohcan lea juhkkojuvvon golmma departementii. SELECT Pl IF (0C (Pron Dem))(*1C (N Pl) BARRIER NOT-ADJ LINK 0 HNOUN); ## Naba daid stuora dorskiid, gosa daid bidjet? SELECT (Dem Sg Nom) IF (0 DAT-PRON)(1 ("gal") OR Pcle)(2 (N Sg Nom))(NEGATE 2 PrfPrc); ## Láve dat gal njiŋŋelas boazu ge muhtomin adnojuvvot noađi guoddit. ## Ii lean gal eambbo go 11 liekkasceahki, muhto ii dat gal orron hehttemin su vuojadeamis. # This rule should not take the latter one. # DP-internal case concord # ------------------------ # More rules for Dem in front of NUMERALS must be added. # Nominative SELECT (Dem Sg Nom) IF (0 DAT-PRON)(*1 (N Sg Nom) BARRIER NOT-ADJ LINK 0 HNOUN LINK *1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT); SELECT (Dem Sg Nom) IF (0 DAT-PRON)(*1C HNOUN BARRIER NOT-ADJ LINK 0 (Sg Nom) LINK *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Dalle dat geahppaset gurppas daddjojuvvo veajan. ## Ii han ovttasge du sogas leat dat namma. SELECT (Dem Pl Nom) IF (*1 (N Pl Nom) BARRIER NOT-ADJ LINK 0 HNOUN LINK *1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2); SELECT (Dem Pl Nom) IF (*1 (N Pl Nom) BARRIER NOT-ADJ LINK 0 HNOUN LINK *-1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Dát vejolašvuođat leat dehálaš eallindiliid eavttut álbmogii. ## Noađđespagáin leat dat geažit guokte golbma tumá guhku. SELECT (Dem Pl Nom) IF (*1 (N Pl Nom) BARRIER NOT-ADJ LINK 0 HNOUN LINK *1 V-DU3 BARRIER SV-BOUNDARY2); SELECT (Dem Pl Nom) IF (*1 (N Pl Nom) BARRIER NOT-ADJ LINK 0 HNOUN LINK *-1 V-DU3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Go dat geažit mat geaigut leaba bajás, gohčoduvvoba spahká-oaivin. ## No hits in corpus for the last rule, but it looks OK! SELECT (Dem Pl Nom) IF (0 DAT-PRON)(1 NUMERALS LINK 0 Nom); ## ...ožžo dat 50 vuotnaguolásteaddji Gáivuonas buhtadasa. SELECT (Dem Pl Nom) IF (1 Nom)(2 (Pron Interr Pl)); ## No examples in corpus? REMOVE Nom IF (*-1C (Gen @>N) OR (Acc @>N) BARRIER NOT-ADJ)(1 N); ## SDD áigu suokkardit Sámedikkiin, sáhttágo dán plána doaimmaid čađaheami delegeret Helse Nordii. # This is a rule disambiguating between nominative and genitive/accusative # Only a couple of words in Northern Sámi need to be disambiguated with respect to that. # Accusative SELECT (Dem Acc) IF (0 DAT-PRON)(1C (Num Acc) OR (Indef Acc)); ## Tabealla vuosttaš ceakkočuolddas oaidnit dan golbma bajitdási ## váldofáddajoavkku. SELECT (Dem Acc) IF (0C (@>N))(1C Acc); ## dáid buriid. # Genitive SELECT (Dem Gen) IF (0 DAT-PRON)(1C (Num Gen))(NEGATE 0 (Dem Pl) LINK 1 OKTA); SELECT (Dem Gen) IF (NEGATE *-1 VERB OR CC BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 DAT-PRON)(*1C (N Gen) BARRIER NOT-ADJ LINK 0 HNOUN); ## Davimus guovllut ledje dálá Ruošša ja daid guovtti davvi- ## ovttastumiid oktasaš vearroeanan. ## ...de lei stáhta dan eatnama oamasteaddji maid. SELECT (Dem Sg Gen) IF (NEGATE *-1 VERB BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 DAT-PRON)(*1C (N Sg Ill) BARRIER NPNH); ## Nubbi noađđeheargi goallostuvvo giehtahearggi lávžái ja goalmmát ## fas dan nuppi lávžái. SELECT (Dem Sg Gen) IF (1 ("láhki" Sg Ill)); ## Lean smiehttan dan láhkái. SELECT (Dem Pl Ill) IF (0 DAT-PRON)(*1C (N Pl Ill) BARRIER NOT-NP); ## Láhka gusto daidda dearvvašvuođahálddahusa dearvvašvuođa- ## dieđuid gieđahallamiidda. # Disambiguating (Pl Ill) is only a question of distinguishing between # Pers and Dem. Accordingly, the barrier can be less strict. SELECT (Dem Sg Gen) IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER (@OBJ) LINK NOT *-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 DAT-PRON)(*1C (N Sg Loc) BARRIER NPNH); ## Ja dan báhkka cizas lea fierpmit dassá go dat čoasku. SELECT Dem IF (0 DAT-PRON)(0C Loc)(*1 (N Pl Loc) BARRIER NPNH); ## Seamma olmmoš áimmahuššá máŋga dain doaimmain dahje rollain. SELECT Dem IF (0 ("dainna"))(*1 (N Sg Com) OR (N Pl Loc) BARRIER NPNH); ## ...suollemas dainna doaivvuin ahte... ## Guhtemuš dainna bivdovugiin guhkimus leaš geavahuvvon... # No disambiguation between Sg Com and Pl Loc here. All we do is # distinguish between Dem and Pers. # As for Dem Pl Com, it is taken care of by the first rule for DP-internal # number concord above. REMOVE Dem IF (0 ("dainna"))(NEGATE *1 (Sg Com) OR (Pl Loc) BARRIER NPNH); ## Dainna Máret lávii čiŋadit. SELECT (Dem Pl Gen) IF (0 DAT-PRON)(*1C (N Pl Com) BARRIER NPNH); ## ...ja daid lunddolaš rájáiguin ássanguovlluid siiddaid gaska. SELECT (Dem Pl Com) IF (*1C (N Pl Com) BARRIER NPNH); ## Sámediggi čujuhii ahte ain ferte joatkit daiguin sierra doaibmabijuiguin. REMOVE Acc IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Dem)(*1 (N Loc) OR (N Com) BARRIER NPNH); ## Dán mearrádusas ii leat lagabuidda definerejuvvon... REMOVE (Dem Acc) IF (0 DAT-PRON)(1 ADVLCASE); ## De našunálastáhtat válde daid háldoseaset. REMOVE (Dem Acc) IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(1 N)(1 ADVLCASE); ## Mun vuolggán vel dán vahkus. SELECT (Dem Sg Gen) IF (*1 VAHKKU BARRIER NOT-ADJ LINK 0 Gen OR Loc); ## Olbmot juige dan galbma ijas. REMOVE (Dem Acc) IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 N)(1 ADVLCASE)(*1 NP-HEAD-ACC BARRIER S-BOUNDARY2); ## ...geas lea ovddasvástádus ollašuhttit dán suorggis giellalága ## gáibadusaid. REMOVE (Dem Nom) IF (0 DAT-PRON)(NEGATE *1 (N Nom) BARRIER NPNH); REMOVE (Dem Sg Loc) IF (0 DAT-PRON); REMOVE (Dem Sg Ill) IF (0 DAT-PRON); ## Maid dat Kárášjogas bargá? ## ...ja lea vuoigatvuohta oažžut das máŋgosa sierranas jearrama ## vuođul. ## Olggosaddin sáhttá liikká dáhpáhuvvat jos gávdnojit dasa ## beaktilis sivat. REMOVE (Pron Pers Sg3 Gen) IF (NEGATE -1 Pr)(0 (Pron Dem Sg Gen))(*1 (N Sg Gen) BARRIER NOT-ADJ) ; ## Dieđuid galgá heivehit dan sámi guvlui, gos mánát orrot. # Essive #REMOVE Dem IF (0 Ess)(NEGATE *1 (N Ess) BARRIER NPNH); # duon # Removed because # FAMILY pronouns # ================= SELECT (Sg3 Com) IF (*-1 (@CVP) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 N BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("dainna") LINK 1 VFIN); ## Harry viežžá báđi návsttis ja dainna vuoššat guliid dolas. SELECT Sg3 IF (0 (Pron Pers Sg3 Nom))(1 COMMA)(2 (Pron Rel Sg)); ## Dat, mii oktii leamaš riekta, ii dárbbaš leat šat riekta dál. # Some rules for FAMILY pronouns again (will hit "dat", except the last one) # ---------------------------------------------------------------------------- SELECT (Sg3 Nom) IF (*-1 (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC OR PUNCT)(NEGATE *1 (N Sg Nom) BARRIER NPNH); ## Iihan dat liikon Kárášjohkii? SELECT (Sg3 Nom) IF (*1 (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR VFIN LINK NOT 0 (N Pl))(NEGATE *-1 V-SG3 BARRIER NOT-ADV OR CLB)(NEGATE -1 V-PL3)(NEGATE 0 Pl3 LINK *1 V-DU3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Ja dan báhkka cizas leat fierpmit dassá go dat čoasku. SELECT (Pl3 Nom) IF (*-1 (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC OR HNOUN-NOM); SELECT (Pl3 Nom) IF (NEGATE -1 NP-HEAD-PL-NOM)(*1 (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Eai dat leat vel giksan. ## Dathan gal leat buorit guolit. SELECT (Pl3 Nom) IF (*1 V-DU3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Duo duon rukses biillas dat čohkkába. SELECT (Pron Sg3) IF (1 (Pron Interr Sg)); SELECT (Pron Sg3) IF (1 COMMA)(2 (Pron Interr Sg)); ## ...go dušše dat mii guoská reguleremii. ## Dat, gii ákkastallá... SELECT (Pron Pl3) IF (1 (Pron Interr Pl)); SELECT (Pron Pl3) IF (1 COMMA)(2 (Pron Interr Pl)); ## Dat mat sáhttet háhkkojuvvot, leat ovdalis juo namuhuvvon. ## ...go dat, mat leat namahuvvon vuosttas lađđasis, galget... SELECT (Pron Sg3 Nom) IF (*1 ("ahte") BARRIER WORD); ## Dat, ahte Nielsenii eai lean čájehan mákkarge hávdesajiid, ## sáhttá čuovvut máŋgga áššis. REMOVE Acc IF (0 Pers OR Refl LINK NOT 0 Dem)(*1C (N Acc) BARRIER S-BOUNDARY2 OR Po OR (Actio Loc) OR ("dego") OR ("dugo") OR COMMA LINK NOT 0 TIME); ## De lea sihke divššohas ja su lagamus oapmahaččas vuoigatvuohta oažžut dieđuid. ## Min áiggi lea dat gildojuvvon. ## Go ii oktage vuosttildan dan vuoigatvuođadili... REMOVE Acc IF (-1 (Refl Sg Nom))(0 (Refl Gen PxSg3))(*1 N BARRIER NPNH); ## Sis lea nana árbevierru veahkehit ieš iežas persovnnalaš fierpmádagaid vehkiin. # Dem or Pers # ----------- SELECT Dem IF (0 DAT-PRON LINK 0 Sg)(*1 N BARRIER NOT-ADJ LINK 0 Sg LINK NOT 0 Nom OR Com OR Ess LINK 1 CS OR Interr); SELECT Dem IF (0 DAT-PRON LINK 0 Pl)(*1 N BARRIER NOT-ADJ LINK 0 Pl LINK NOT 0 Nom OR Com OR Ess LINK 1 CS OR Interr); SELECT Dem IF (0 DAT-PRON LINK 0 Sg)(*1 N BARRIER NOT-ADJ LINK 0 Sg LINK NOT 0 Nom OR Com OR Ess LINK 1 COMMA LINK 1 CS OR Interr); SELECT Dem IF (0 DAT-PRON LINK 0 Pl)(*1 N BARRIER NOT-ADJ LINK 0 Pl LINK NOT 0 Nom OR Com OR Ess LINK 1 COMMA LINK 1 CS OR Interr); ## dan teoriija maid ## dan teoriija, go # Number # ------ # refering forward to the subjectpredicate SELECT Sg3 IF (0 (Pron Pl3) LINK 0 Nom)(*1 Sg LINK 0 (@SPRED) BARRIER (@SUBJ) OR S-BOUNDARY2 OR CC); ## Lean mun gal oaidnán čakčašeavdnjadiin dola rievdamiin čázi alde Deanus, muhto dat leamaš vissa gobmi. SELECT Pl3 IF (0 (Pron Pl3) LINK 0 Nom)(*1 Pl LINK 0 (@SPRED) BARRIER (@SUBJ) OR S-BOUNDARY2); # Disambiguating against other POS # -------------------------------- # Getting rid of problematic names. # Problematic here are the names Dan, Dien, and the essive of the noun duo. REMOVE ("Dan" Prop Sg Nom) IF (-1 BOS)(0 Dem)(*1 N BARRIER NPNH); #(NEGATE 1 Prop); REMOVE ("Dien" Prop Sg Nom) IF (-1 BOS)(0 Dem)(*1 N BARRIER NPNH); ## Dan nieidda mun dovddan. REMOVE (Dem Sg Nom) IF (NEGATE *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *1 (N Sg Nom) BARRIER NPNH)(NEGATE *1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Dasto leat dát iešguđetge doaibmabijut juhkkojuvvon... REMOVE (Dem Pl Nom) IF (NEGATE *-1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *1 (N Pl Nom) OR NUMERALS BARRIER NPNH)(NEGATE *1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Amma duot lei Niillasa guollebiila? # The verb is there to capture intransitive Dem. REMOVE ("Lea" Prop Sg Nom) IF (-1 BOS)(NEGATE *1 Sg3 BARRIER S-BOUNDARY2); ## Lea dehálaš deattuhit, ahte IKT ii doaimma. # ========================= # # Disambiguating adjectives # # ========================= # SECTION #13 # # ========================= # # Rules related to specific adjectives # ==================================== # dološ # - - - - SELECT A IF (0 ("dološ"))(*1 N BARRIER NPNH); ## ...go lea gažaldat háhkamis dološ áiggi rájes geavaheami... # garra # - - - # These rules are here to remove "garra" N Sg Nom. SELECT Attr IF (0 ("garas"))(1 (N Nom)); SELECT Attr IF (NEGATE *-1 V-SG3)(0 ("garas" A Attr))(1 A OR N)(NEGATE *1 V-SG3); ## Norggas lea leamaš gal garra digaštallan sámi oahppoplána hárrái. ## Beatnagat eai biva viššat garra buollašiid. # nanus # - - - SELECT A IF (-1 ("hui"))(0 ("nanus")); ## hui nanus. # nuorra (vs. nuorrat V) REMOVE V IF (0 ("nuorra") LINK *-1 V-NOT-COP BARRIER SV-BOUNDARY2); REMOVE V IF (0 ("nuorra") LINK *1 V-NOT-COP BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Son bođii dohko nuorran. # sierra # - - - - SELECT (A Attr) IF (0 ("sierra"))(*1 N BARRIER NPNH); ## Sámelága vuođul lea ásahuvvon sierra ovddasteaddji orgána. # stuoris # - - - - SELECT Attr IF (-1C N)(0 ("stuorát"))(1C (N Pl))(1 HNOUN); ## ...leat viiddis njuolggadusat áššemeannudeapmái stuorát ## čázádatmuddemiid oktavuođas. # surgat # - - - - SELECT (A Sg Nom) IF (0 ("surgat"))(0 (@INTERJ)); ## Hei surgat, lea divrras! # veara # - - - REMOVE N IF (-1 (Actio Gen))(0 ("veara")); ## ...buot dan mii leat ráhkistan ja gudnejahttin veara. REMOVE N IF (*-1 (@OBJ) BARRIER NOT-NP)(0 ("veara")); ## De bođii geafes leaska ge gii bijai guokte smávvaruđaža, ## moatte šlántte veara. REMOVE N IF (0 ("mearkkašan#veara") OR ("namuhan#veara")); ## Buhttenrievttálaččat ii nuppástuvvon mearkkašanveara... # We would like to have a more general rule that could hit all compounds # with "-veara", but since that is not possible yet we list some relevant # words instead. # vejolaš # - - - - SELECT (@COMP-CS<) IF (*-2 A OR Adv LINK -1 ("nu"))(-1 ("go")); ## Sámi boarrásat sápmelaččat galget nu guhkás go vejolaš beassat dovdat oktiigullevašvuođa. ## Danne dárbbašuvvo nu buorre gulahallan go vejolaš Sámedikkiin. # BARRIER? # vuolit # - - - - SELECT Attr IF (0 ("vuolit"))(1 ("gráda") OR ("dássi")); ## Skuvla dušše addá oahpu vuolit dásis. # Comparative # =========== SELECT Comp IF (NEGATE -1 ("nu") OR ("seamma") OR CC)(NEGATE 0 (Pl Nom) LINK -1 Comp OR COMPAR LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 ("go" Pcle) BARRIER NOT-N); ## Dážat navde Finnmárkku buoret guovlun go iežaset ruovttubáiki. SELECT Comp IF (-1 ("mihá")); SELECT Comp IF (-1 ("olu"))(NEGATE 0 (Pl Nom) LINK *1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Nuppe dáfus ledje mihá eanebut geat bivde lagabus gátti. ## ...ja danin lea buot nu olu álkit inuihtaide. REMOVE Adv IF (*-1 ("go" Pcle) BARRIER NPNH OR CC)(*1 N BARRIER NOT-ADJ-CC); ## Alimusriekti ii badjelgeahččange sápmelaččaid nu sakka go vuolit ## instánssa duopmu. # Attribute disambiguation # ======================== SELECT (A Attr) IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 VERB)(NEGATE 1 Dem OR VERB)(NEGATE 0 Prop LINK -1 (Prop Attr) LINK 2 CC)(NEGATE 0 Prop LINK 1 CC LINK 1 Prop LINK NOT 1 Prop)(*1 (\?) BARRIER NPNH LINK NOT 1 Po)(NEGATE 1 COMMA LINK 1 N); ## Siviila doahttalkeahtesvuođat maŋidedje rusttebargguid (Hvem Hva Hvor 1982: 265) # This one has to before the only attr if something to lean on-rule # Only Attr if something to lean on # --------------------------------- REMOVE Attr IF (NEGATE *1 N OR A OR (\?) BARRIER NPNHCC)(NEGATE 1 CC LINK 1 (A Attr) LINK *1 N BARRIER NPNHCC)(NEGATE 1 PUNCT-LEFT LINK *1 PUNCT-RIGHT LINK *1 N BARRIER NPNHCC); ## Dalle sáhttá beaktilit háhkat guovtte ja maiddái golmmagielat (maiddái suomagielat) gelbbolašvuođa . ## Seamma guoská geassemánu. ## Ráđđehus hálida erenoamažit buktit ovdan ILO-konvenšuvnna nr. 169 eamiálbmogiid ja čearddaid birra iehčanas stáhtain, jagi 1966 ON-konvenšuvnna siviila ja politihkalaš vuoigatvuođaid birra artihkal 27,... # XXX This rule was removed, and I restored it. It probably was removed for a reason, so have a look? # For the first (original)example sentence it is irrelevant, but for the second, it is useful. # Rules for Attr between Dem and N # -------------------------------- SELECT (A Attr) IF (*-1 (Dem Sg Nom) BARRIER NPNH)(*1 (N Sg Nom) BARRIER NPNH); SELECT (A Attr) IF (*-1 (Dem Pl Nom) BARRIER NPNH)(*1 (N Pl Nom) BARRIER NPNH); ## Dalle dat geahppaset gurppas daddjojuvvo veajan. ## ...jus dát máinnašuvvon árbevirolaš dilálašvuođat eai geahččaluvvo čuvgejuvvot. SELECT (A Attr) IF (*-1 (Dem Sg Acc) BARRIER NPNH)(*1 (N Sg Acc) BARRIER NPNH); SELECT (A Attr) IF (*-1 (Dem Pl Acc) BARRIER NPNH)(*1 (N Pl Acc) BARRIER NPNH); ## ...ja son doaimmaha dán dábálaš dahje eanaš geavaheami. ## Nuppe beales geahččalit dahkat dáid siskkáldas áddejumiid duođaštanfáddán. SELECT (A Attr) IF (*-1 (Dem Sg Gen) BARRIER NPNH)(*1 (N Sg Gen) BARRIER NPNH); SELECT (A Attr) IF (*-1 (Dem Pl Gen) BARRIER NPNH)(*1 (N Pl Gen) BARRIER NPNH); ## Dán konkrehta háve gustojedje gáržžideamit nappo earáide go boazosapmelaččaide. ## No cases left after the Dem Pl Acc-Attr-N Pl Acc rule? SELECT (A Attr) IF (*-1 (Dem Sg Gen) BARRIER NPNH)(*1 (N Sg Ill) BARRIER NPNH); SELECT (A Attr) IF (*-1 (Dem Pl Ill) BARRIER NPNH)(*1 (N Pl Ill) BARRIER NPNH); ## Dás lei maiddái gažaldat geavahanvuoigatvuođas vuovdái ja dan vejolaš viidodahkii. ## ...mat gullet dáidda ja eará lunddolaš sullasaš doaimmaide. SELECT (A Attr) IF (*-1 (Dem Sg Gen) BARRIER NPNH)(*1 (N Sg Loc) BARRIER NPNH); SELECT (A Attr) IF (*-1 (Dem Pl Loc) BARRIER NPNH)(*1 (N Pl Loc) BARRIER NPNH); ## Ja dan báhkka cizas leat firpmit dassá go dat čoasku. ## Sápmelaččat ledje vuosttasin dahje okta dain vuosttaš álbmot-joavkkuin,... ## ...dainna váilevaš vejolašvuođain... SELECT (A Attr) IF (*-1 (Dem Pl Com) BARRIER NPNH)(*1 (N Pl Com) BARRIER NPNH); ## Geainnuin livččii eambbo turistajohtolat suohkana čoahkkeássanguovddážiid čađa daiguin ekonomalaš oalgeváikkuhusaiguin. SELECT (A Attr) IF (*-1C Dem BARRIER NPNH)(*1 N BARRIER NOT-ADJ-CC)(NEGATE 0 N LINK *1 VFIN BARRIER NOT-ADV); ## Mo Alimusriekti meannudii vaikkoba dakkár vuolit dási olbmuid vihtančilgehusaigun? # Other attribute rules # --------------------- SELECT Attr IF (0 GRADE-ADV LINK NOT 0 Adv)(1 (A Nom)); SELECT Attr IF (0 Prop LINK 1 ("guovttos")); ## Gaskaija áiggi Bávlos guovttos Silasiin rohkadalaiga ja lávlluiga. # a. also without the LINK to Com? b. larger set than only "guovttos"? SELECT (Plc Der/laš A Attr) IF (1 Mal OR Fem OR Sur); ## Guovdageaidnulaš Jostein Biti šattai Eurohpameašttirin skohtergilvvus. REMOVE VFIN IF (NEGATE *-2 Rel OR CS BARRIER S-BOUNDARY2)(-1C VFIN)(NEGATE 0 ConNeg); ## Mun áiggun oastit biilla. ## Gos dáppe lea máddi? ## Ánne-Sofe buvttii varas biergguid. ## Máhtte manai čuoigga skuvlii. ## Dan dihte go lea čađat dárbu ođasmahttit jorgalusaid. # As we see, this rule can lead to a verbal, a nominal, an adjectival or an # adverbial reading. It comes here because this is where it is first needed. REMOVE (A Attr) IF (1 CC)(2 N)(NEGATE 2 (A Attr))(NEGATE 2 PrfPrc LINK *1 N BARRIER NPNH); ## ...jus doaimma ovttadagat sihke fágalaččat ja lágideami bokte leat... SELECT (N Attr) IF (NEGATE 0 Prop)(1 N); ## Máttimus sápmelaččat eahpidedje dáža dutkiid eanet go davit sápmelaččat. SELECT CAP-INITIAL IF (-1 (Prop @>N))(0 INITIAL)(1 Sur); ## Mikkel A. Eira. REMOVE Adv IF (NEGATE *-1 VERB BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 ("gosa") OR ("mielde"))(NEGATE 0 ("bures") LINK 1 ("boahtin"))(NEGATE 1C A)(NEGATE *1 VERB BARRIER S-BOUNDARY2); ## Diehtojuohkin divššohasa lagamuš oapmahažžii. ## Stuorát guolit mat eai bisán čalmmiide, mannet čađa. SELECT (A Attr) IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 VERB)(NEGATE 1 Dem OR VERB OR Prop)(NEGATE 0 Prop LINK -1 (Prop Attr) LINK 2 CC)(NEGATE 0 Prop LINK 1 CC LINK 1 Prop LINK NOT 1 Prop)(*1 N BARRIER NPNH LINK NOT 1 Po)(NEGATE 1 COMMA LINK 1 N); ## Golbma čáppa, doaimmalaš nieidda livžo áhčiset riegádanbeaivve. SELECT (A Attr) IF (-1 COPULAS)(1 A OR N LINK NOT *1 Po OR Loc OR Inf BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE 1 Adv OR VERB OR ADVLCASE)(*2 go BARRIER NOT-NP); ## Sis-Finnmárkkus lea vuolit gaskamearálaš bruttoboahtu go fylkkas... SELECT (A Attr) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1C (@SPRED) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 1 CLB LINK 1 N)(*1 N BARRIER NPNH LINK NOT 1 Po OR Loc); ## Dieđuid diehtogieđahallama ovddasvástideaddjin leat guovlluguovdasaš dearvvašvuođadoaimmat. SELECT (A Attr) IF (*-1 Num BARRIER NPNH)(*1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 (V* A))(NEGATE 0 Prop LINK 1 CC)(NEGATE 0 ("kr") LINK -1 CARDINALS); ## Dan dihte ohcat guokte lassi stipendiáhttavirggi sámi/eamiálbmotguoskevaš dutkamiidda. SELECT (A Attr) IF (-1 Adv LINK NOT 0 GRADE-ADV)(NEGATE 0 Inf)(*1C N BARRIER NPNH)(NEGATE 1 CLB LINK 1 N)(NEGATE 1 Prop); ## Mánná viehkalii olggos álás julggiid. ## Universitehtas lea maiddái čielga nášunála ovddasvástádus... SELECT (A Attr) IF (*-1 FMAINV OR Inf BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 Adv)(1 Acc)(2 ("go")); ## Mun čállen romit reivve go don. SELECT (A Attr) IF (NEGATE *-3 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(-2 Attr OR PrfPrc OR PrsPrc)(-1 CC)(1 N LINK NOT 0 Nom)(NEGATE 0 (Prop Gen) LINK NOT 1 Prop); ## Soahpamušas váilot njuolggadusat smávit vahágahtti ja geavatlaččat bággolonistemiide. REMOVE (A Nom) IF (NEGATE -1 COPULAS LINK 1 EMOTION-ADJ LINK 1 ADVLCASE)(0 (A Attr))(NEGATE 0 (Pl Nom) LINK *-1 (V Pl3) BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CS LINK NOT *-1 (Pl Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC)(NEGATE 0 (Pl Nom) LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Pl3)(NEGATE *1 (@SPRED) BARRIER NOT-AA)(*1C N OR Cmpnd BARRIER NOT-ADJ OR (PUNCT RIGHT) LINK NOT 1 Po OR PREGEN)(NEGATE 1 Prop OR Ill)(NEGATE 1 COMMA LINK 1 N)(NEGATE 1 Gen LINK *1 Po OR PREGEN BARRIER NP-BOUNDARY); ## Dat lea čuovvovaš sajis. REMOVE (A Gen) IF (0 (A Attr))(*1 N BARRIER NOT-ADJ LINK NOT 1 Po); REMOVE (A Acc) IF (0 (A Attr))(*1 N BARRIER NOT-ADJ LINK NOT 1 Po); ## Sámegiella ja dárogiella leat ovttaárvosaš gielat. ## Lea deaŧalaš movttiidahttit studenttaide gazzat doavttergrádaoahpu. # The careful mode (*1C N) was removed because of the second example. # But reintroduced because of the third example. REMOVE V IF (NEGATE -1 (N Nom))(0 (A Attr))(*1 N BARRIER NOT-ADJ LINK NOT 1 Po)(NEGATE 0 Inf)(*2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Olles doaibmaviessu lea sullii 2300 njealjehasmetera stuoru. REMOVE N IF (0 (A Attr) LINK NOT 0 (V* A))(NEGATE 1 VFIN OR PrfPrc OR CLB)(NEGATE 1 PREGEN OR Prop)(NEGATE 0 (Sg Nom) LINK *-1 (V Sg3) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC)(NEGATE 0 (Pl Nom) LINK *-1 (V Pl3) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC)(*1 N BARRIER NOT-ADJ LINK NOT 1 Po); ## Muhto dakkár radikála rievdadus eahpitkeahttá buktá garra reakšuvnnaid. SELECT (A Attr) IF (NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NP-HEAD-NOM OR V-NOT-AUX)(NEGATE 0 Num OR Inf OR Comp OR ("nubbi") OR V)(NEGATE 0 Adv LINK 1 Gen LINK 1 N)(NEGATE 0 Adv LINK 1 (N Gen))(1 N OR A LINK NOT 0 TIME OR PLACE)(NEGATE 1 VFIN OR Inf OR PREGEN OR Prop)(NEGATE 0 (N Sg Nom) LINK *-1 V-SG3 BARRIER NPNHA LINK NOT *-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 ("go") BARRIER NOT-NP LINK NOT -1 VFIN LINK NOT 1 EOS); ## Gonagas sáhttá mearridit sierranaš njuolggadusaid báikkalaš dilálašvuođaid ektui. SELECT (A Attr) IF (NEGATE *-1 LEAT-FIN-NOT-IMP BARRIER NOT-ADV LINK *-1 BOS BARRIER NOT-ADV)(NEGATE 0 Adv OR Inf)(1 A-CASE LINK 1 CLB LINK 1 NP-BOUNDARY); ## ...main leat mielde dušše priváhta oasálaččat, ii leat... ## Lea dehálaš deattuhit, ahte IKT ii doaimmá. ## Lea erenoamáš dehálaš movttiidahttit sámegielat doaktáriid bargat gielddain. REMOVE Adv IF (-2 A OR N)(-1 ("go" Pcle))(*1 N BARRIER NPNH); ## No longer needed after the introduction of the previous rule? REMOVE PrsPrc IF (0 (A Attr))(1 N); ## Sidjiide maid lei guollerikkis Ruija geasuheaddji guovlu. REMOVE (A Loc) IF (0 Attr)(1 N); ## Olggosaddin sáhttá liikká dáhpáhuvvat jos gávdnojit dasa beaktilis sivat. SELECT (A Attr) IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 VFIN OR Inf)(*1 HNOUN BARRIER NPNH)(NEGATE 1 VFIN OR Prop)(NEGATE 1 COMMA LINK 1 N); ## Sámedikki vuosttamuš dábálaš dievasčoahkkima maŋŋa... REMOVE N IF (-1 Gen OR Dem OR Indef)(0 Attr LINK NOT 0 (V* A))(1 N)(NEGATE 1 VFIN); ## Oktasaš vuoigatvuođat ledje šaddan dološ áiggi rájes... REMOVE VFIN IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(-1 Gen OR Dem OR Indef)(0 Attr)(1 N); ## Lávži goallostuvvo dan ovddit noađđehearggi čeabehii. REMOVE Adv IF (NEGATE -2 V-NOT-AUX)(-1 Gen OR Dem OR Indef)(NEGATE -1 PrfPrc)(0 Attr)(1 N); ## ...galget divššohasa lagamus oapmahaččat oažžut dieđu... SELECT (A Attr) IF (1 (PUNCT LEFT) LINK *1 (PUNCT RIGHT) LINK 1 N); ## Dábálaččat earuha váldolaččat gaskal dábálaš (totala) geavahan- ## vuoigatvuođaid ja sierranas (partiála) geavahanvuoigatvuođaid. SELECT (A Attr) IF (-1 COMPAR)(1 ("go" Pcle))(2 (A Attr))(*3 N BARRIER NOT-ADJ); ## Sámedikki ásaheapmi lea eanet ideologalaš go čielga mearrádus. SELECT (A Attr) IF (NEGATE 0 Adv OR Num OR PrfPrc)(1 TIME); ## Váilui guhkit áiggi lotnolaš oaivila. SELECT (A Attr) IF (*-1 ("lassi" Ess) BARRIER NPNH)(*1 Ill BARRIER NPNH); ## Vuoigatvuohta leat Sámedikkiid jienastusloguin lea lassin dábálaš jienastanvuoigatvuođa eavttuide. REMOVE (Adv Comp) IF (0 (A Comp Attr))(*-1 V OR BOS BARRIER NOT-PRE-A-N)(1 N); ## Dán áiggi sii johtet biillaiguin, jos headjavissui lea guhkit mátki. # Coordinated attributes # ---------------------- SELECT (A Attr) IF (NEGATE 0 Prop)(1 COMMA)(2 Attr)(3 CC LINK *1 HNOUN BARRIER NPNH); ## ...go viidáset gaskkusta oppalaččat álbmoga historjjálaš, ## kultuvrralaš ja politihkalaš dieđuid. SELECT (A Attr) IF (NEGATE 0 Prop)(1 COMMA)(2 Attr OR PrsPrc)(NEGATE 3 N LINK 1 COMMA)(*3 HNOUN BARRIER NPNH); ## Ferten maid imaštallat go dehálaš, sámepolitihkalaš birrasat ## barget nu áŋgirit dán ovdii. SELECT (A Attr) IF (-2 Attr)(NEGATE -2 Prop)(-1 CC)(1 N OR Actio); ## Divššohasain lea vuoigatvuohta oažžut čilgejuvvot álkit ja ## oanehaččat journálas geavahuvvon fágadoahpagiid. SELECT PrfPrc IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV LINK -1 A); ## Dilálašvuođaid álgu sáhttá leat dovdameahttun dahje jávkan historjjá seavdnjatvuhtii. # The last rule does not hit only prenominal PrfPrc. It is nevertheless useful, # since PrfPrc but not Actio coordinates with adjectives in predicate position. SELECT (A Attr) IF (1 CC)(2C (A Attr)); SELECT (A Attr) IF (1 CC)(2 (A Attr))(NEGATE 2 VERB)(3 N OR Cmpnd)(NEGATE 4 Po); ## ...go galgá válljejuvvot gaskal vejolaš ja dohkkalaš iskkadan- ## ja dikšunvugiid. ## Olbmot geat ellet náitoslágan dahje guimmešvuođalágan gaskavuođain. SELECT (A Attr) IF (NEGATE -1 ("leat"))(1 CC)(*2 PrfPrc BARRIER NOT-ADV)(*3 N BARRIER NPNH); ## Johtalus rabas dahje galbmon mearas lea muddejuvvon. SELECT (A Attr) IF (*-1 Neg BARRIER S-BOUNDARY2 OR VFIN)(*1 CONTRA BARRIER WORD LINK 1C Attr); ## ILO-konvenšuvdna nr 169 ii vuođđuduva formála, muhto funktionála ## oamastanvuoigatvuođa doahpagii. # Special rules for 'buorre' (the only adjective showing case agreement) # ---------------------------------------------------------------------- SELECT:SeCaseAgrBuorre $$CASE-AGREEMENT + A (0 ("buorre")) (*1 $$CASE-AGREEMENT BARRIER NPNH LINK 0 N) ; SELECT:SeComAgrBuorre Com (0 ("buorre")) (*1 Com BARRIER NPNH LINK 0 N) ; SELECT:SeLocAgrBuorre (Pl Loc) (0 ("buorre")) (*1 (Pl Loc) BARRIER NPNH LINK 0 N) ; SELECT:SeCaseHalfagrBuorre (A Gen) IF (0 ("buorre")) (*1 CASE-HALFAGREEMENT BARRIER NPNH LINK 0 N); #SELECT (A Ess) IF (0 ("buorre"))(*1 (N Ess) BARRIER NOT-ADJ-CC); # ## Son šaddá buorrin oahpaheaddjin. # #SELECT (A Pl Nom) IF (0 ("buorre"))(*1 (N Pl Nom) BARRIER NOT-ADJ-CC); # ## Leatgo buorit guolit? # #SELECT (A Acc) IF (0 ("buorre"))(NEGATE 0 Comp OR Superl)(*1C (N Acc) BARRIER NOT-ADJ-CC); # ## Doaibmaplána lea bidjan buori vuođu. # ## Doaivvutgo oažžut buriid guliid? # #SELECT (A Gen) IF (0 ("buorre"))(NEGATE 0 Comp OR Superl)(*1C (N Gen) BARRIER NOT-ADJ-CC LINK 0 HNOUN); # ## ...galgá journála čállojuvvot buore fidnodábi mielde. # # Comparatives # ------------ # This block of rules is there to ensure case agreement for attributive # comparatives. REMOVE Gen IF (0 Comp)(*1 HNOUN BARRIER NPNH LINK 0 NOT-GEN); REMOVE Acc IF (0 Comp)(*1 HNOUN BARRIER NPNH LINK 0 NOT-ACC); ## Oppalaččat daid gažaldagaid birra mat gieđahallojuvvojit... ## ...oktiibuot 3.000.000 ruvnno jahkásaččat 5 jagi badjel. REMOVE Nom IF (0 Comp)(*1 HNOUN BARRIER NPNH OR PUNCT LINK 0 NOT-NOM LINK NOT 0 Inf)(NEGATE 1 COMMA OR CC)(NEGATE 0 (Pl Nom) LINK *-1 (V Pl3) BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 (Pl Nom) LINK *1 (V Pl3) BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 (Sg Nom) LINK *-1 V-SG3 BARRIER NPNHA)(NEGATE 1 Gen LINK *1 Po OR PREGEN BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE 1 Dem); ## Álggahit eará doaibmabijuid gáibida baicca lassi árjja... SELECT (Pl Nom) IF (NEGATE -1 ("dađi") OR ("mađi"))(0 Comp LINK *1 (V Pl3) BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY2); ## Lea buoret borramuš go daid maid nuorat dán áigge njillet. # alit vs. allat Comp Attr # - - - - - - - - - - - - SELECT ("allat") IF (0 ("alit"))(1 ALLAT OR MONEY OR EDUCATION OR ("go")); SELECT ("allat") IF (-2 ("badjel"))(-1 Num)(0 ("alit")); SELECT ("allat") IF (0 ("alit"))(1 CC)(2 ("gaska#dássi")); SELECT ("alit") IF (0 ("allat"))(1 COMMA OR (@CNP) OR PUNCT)(2 COLOUR); SELECT ("alit") IF (0 ("allat"))(-1 COMMA OR (@CNP) OR PUNCT)(-2 COLOUR); SELECT ("alit") IF (0 ("allat"))(1 ("Volvo") OR ("biila") OR ("čalbmi") OR ("dielku") OR ("russa") OR ("čuovga") OR ("albmi") OR ("ivdni") OR ("fearga") OR CLOTHES OR BEDCLOTHES OR BUILDING); # Comparative or Attr # Adjectives as predicates # ======================== SELECT (A Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (N Pl Nom) OR (Pron Pl Nom) OR (Pl1 Nom) OR (Pl2 Nom) OR (Pl3 Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 OR (Sg Nom))(NEGATE 0 N)(NEGATE 1 A)(NEGATE 1 Adv LINK 1 A); ## ...ja dan golut leat govttolaččat veahki ektui. SELECT (A Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (Du1 Nom) OR (Du2 Nom) OR (Du3 Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 N)(NEGATE 1 VERB OR A); ## I have found no examples, but the rule should work! SELECT (A Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Nom)(NEGATE 0 N)(NEGATE 1 VERB OR A); ## Sámegiella ja dárogiella leat ovttaárvvosaččat. SELECT (A Sg Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 BOS OR CS OR (":" CLB) OR CP BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 CLB OR EOS); ## Jos viessu lea dohkálaš, de ráfi orru dan badjel. ## Vuoigŋa gal lea geargat, muhto oažži lea headju. SELECT (A Sg Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 BOS OR CS OR (":" CLB) OR CP BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 CLB OR EOS BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ...dan dihte go geassegollebivdu lei áibbas heittot leamaš,... SELECT (A Sg Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (N Sg Nom) OR (Pron Sg Nom) OR (Sg1 Nom) OR (Sg2 Nom) OR (Sg3 Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Ess)(NEGATE 0 N OR Inf OR Adv)(NEGATE 1 VERB)(NEGATE 1 CC LINK 1 Adv)(NEGATE *1 N BARRIER NPNH); ## Mun in leat dohkálaš ahte don boađášit mu vissui. SELECT (A Sg Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER Nom OR PrfPrc OR CS OR MO LINK 0 Sg1 OR Sg3)(NEGATE 0 Adv OR N OR Inf)(NEGATE 1 VERB OR Num OR A)(NEGATE 1 ("nu") OR ("hui") LINK 1 A)(NEGATE 1 CC LINK 1 Adv)(NEGATE *1 N BARRIER NPNH); ## Lea ártet go it gallet fulkkiin. SELECT (A Sg Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 (Neg Sg1) OR (Neg Sg2) OR (Neg Sg3) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 N)(NEGATE 1 N OR A)(NEGATE 1 ("nu") OR ("hui") LINK 1 A); ## Ii leat vuogas geavahit hálduiváldima dálá fásta opmodagaide. SELECT (A Sg Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-AA LINK 0 Sg3)(NEGATE 0 Inf)(0 (N Sg Loc) OR (Actor) OR (N* A))(*1 EOS OR CLB BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Lea veahá eahpidahtti, ahte eanaš oassi ođđa govvadáidagis,... ## Dávjá lea lunddolaš, ahte doaktáris lea vástádusrolla. SELECT (A Sg Nom) IF (-1 NP-HEAD-SG-NOM)(*-2 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Adv LINK 1 Adv)(NEGATE 0 Attr LINK *1 (N Sg Nom) BARRIER CLB OR NPNH); ## Dábálaččat lea čuollu guhkit, golbma, njellje firbmebaji guhku. SELECT (Sg Nom) IF (*-1 Ill BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*-1 V-SG3 BARRIER V-NOT-AUX)(NEGATE 0 PrfPrc)(NEGATE 0 NUMERALS LINK *1 ALU OR ("velggolaš") BARRIER NP-BOUNDARY); ## ...muhtun gii lei sutnje velggolaš logi duhát taleantta. ## Mus lea dutnje juoga dadjamuš. SELECT (A Pl Nom) IF (*-1 (N Pl Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK *-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Mánnáguoddi-spagáin leat spahká-oaivvit sakka guhkibut. ## Dán oktavuođas leat dološ geavahusa njuolggadusat miellagiddevaččat. SELECT (A Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 (V Neg) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 V-DU-PL)(NEGATE 0 N)(NEGATE 1 VERB OR A); #(NEGATE 1 N); ## Sis-Finnmárkku dikkit maŋŋilgo Norga badjelasas válddii sorjjas- ## meahttunvuođa dán guovllus, eai šat lean seamma dehálaččat ## sápmelaččaid gaskkas go ovdal. SELECT (A Sg Nom) IF (*-1 BOS OR REALCLB BARRIER NOT-CC)(1 (Dem Sg Nom) OR MUN OR DON OR SON); ## Ja ávdugas son guhte oskkui. SELECT (A Pl Nom) IF (*-1 BOS OR REALCLB BARRIER NOT-CC)(*1 NP-HEAD-PL-NOM BARRIER NPNH); ## Ávdugasat sii geat moraštit. REMOVE VERB IF (-1 COPULAS)(0 Nom)(NEGATE 0 PrfPrc)(1C (Pron Interr)); REMOVE (A Attr) IF (-1 COPULAS)(0 Nom)(1C (Pron Interr)); ## Dat geaidnu lea govdat mii doalvu gáđohussii. ## Dát dáidá leahkit duohta máid boazodoalli lohká. REMOVE VFIN IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-INDEF)(0 Attr)(1 N OR EOS); ## Joddu suhppejuvvo go doaris lea gárvvis. SELECT A IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-INDEF)(NEGATE 0 VERB OR Ord OR N OR Adv)(1 N OR EOS); ## ...de dilli orru leamen earalágan. SELECT A IF (-2 (N Sg Nom))(-1 ("leat" Sg3))(NEGATE 0 N OR PrfPrc OR Inf)(NEGATE 0 Ill LINK 1 PrfPrc)(NEGATE 0 Adv LINK 1 A); ## Sin váilevaš oahppu ja giellamáhttu lea guhkit áiggi leamaš ## heađušteaddjin. REMOVE (A Attr) IF (0 A)(1 COMMA)(NEGATE 2 A OR PrsPrc)(NEGATE 2 CC LINK 1 Attr); ## Jos dat ii leat vejolaš, de mii fertet mannat. REMOVE (A Attr) IF (0 A)(NEGATE 1 A OR N OR Num OR Actio OR PrfPrc OR PrsPrc OR CC OR COMMA OR (\?)); ## Dat galgá čuovvoluvvot nu guhkás go vejolaš. REMOVE (A Attr) IF (0 A-CASE OR Adv)(1 CC)(NEGATE *2 N BARRIER NP-BOUNDARY); ## ...berre mearridanváldi leat nu viiddis go vejolaš ja nu ## čadni go vejolaš. REMOVE (A Gen) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 Inf); ## Lea hávski oažžut reivve. SELECT (A Sg Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV LINK 0 V-SG3 LINK NOT *-1 Loc BARRIER N)(NEGATE -1 Gen)(NEGATE 0 Inf OR Attr)(NEGATE 0 Adv LINK *1 VERB BARRIER NOT-ADV)(NEGATE 1 PrfPrc)(NEGATE 1 CC LINK 1 Adv); ## Buođđu lea dál gárvvis. ## Dalle lea lunddolaš, ahte... SELECT (A Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK -1 NP-HEAD-PL LINK 0 Nom)(*-1 V-DU-PL BARRIER V-NOT-AUX LINK NOT *-1 Neg BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Sg); ## Dán máilmmi mánát leat čeahpibut soabadit gaskaneaset. SELECT (A Pl Nom) IF (1 (Pron Pl2))(*2 COPULAS BARRIER VERB)(*2 V-PL2 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Man čeahpit dii lehpet hilgut Ipmila báhkkomiid! SELECT (A Pl Nom) IF (-1 (N Pl Nom))(*-2 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Pl3)(NEGATE 1 PrfPrc); ## ...vai leago eanavuovdinorgánat geatnegasat luobahit eatnamiid... SELECT (A Pl Nom) IF (*-1 ("orrut") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*-1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Riekteháhkama eavttut geavahusa njuolggadusaid mielde eai oro absoluhtat. SELECT (A Pl Nom) IF (-2 (A Pl Nom) LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(-1 CC); ## ...jus dat leat čuožžovaččat ja dárbbašlaččat. REMOVE (A Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER VERB)(*-1 V-SG3 BARRIER V-NOT-AUX)(*1 (A Sg NOM) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom); ## No hits? # Coordination # ------------ SELECT (A Sg Nom) IF (-2 (A Sg Nom))(-1 CC OR COMMA)(1 CC OR COMMA)(2 (A Sg Nom)); SELECT (A Sg Nom) IF (-2 (A Sg Nom))(-1 CC)(1 CS OR EOS)(NEGATE 0 Inf LINK -2 Inf); ## e. e. man bissovaš, dovddus ja bindil dat lea. ## Vare livččet jogo galmmas dahje liekkas! REMOVE (A Attr) IF (1 COMMA OR CC)(2 A)(NEGATE *1 N BARRIER NP-BOUNDARY); ## ...man bissovaš, dovddus ja bindil dat lea. SELECT (A Pl Nom) IF (-2 (A Pl Nom))(-1 CC OR COMMA)(1 CC OR COMMA)(2 (A Pl Nom)); ## Lehket álo ustitlaččat, vuollegaččat ja guhkesmielalaččat. SELECT (A Pl Nom) IF (-2 (Pl Nom))(NEGATE -2 Adv)(-1 CC)(1C NP-BOUNDARY); ## Ollu profehtat ja vanhurskásat leat áibbašan oaidnit dan. SELECT (Pl Nom) IF (-2 (Pl Nom))(NEGATE -2 Adv OR Inf)(-1 CC)(1 CC OR CLB)(2 NP-BOUNDARY); ## De bohte ollu tuollárat ja suttolaččat ja čohkkájedje beavddis. SELECT (Pl Nom) IF (1 CC)(2C (Pl Nom))(NEGATE 2 Interr); ## Dušše inuihtat ja sápmelaččat sáhttet adnojuvvot Davviriikkaid ## eamiálbmogin. # And now some rules for adverbs that modify adjectives # ===================================================== SELECT Adv IF (0 A)(NEGATE 0 Inf)(1C A)(NEGATE *1 N BARRIER NPNH); ## ...jus ii leat čielgasit dárbbašmeahttun dahje geavatlaččat ## veadjemeahttun. ## ...ahte váikkuhusat divššohasa lagamuččaide leat mearkka- ## šahtti stuorrát. SELECT Adv IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 MADE BARRIER S-BOUNDARY)(1 A); ## Sámi riekteáddejupmi ii lean doarvái miellagiddevaš suokkarduvvot ovttas dainna gažaldagain. SELECT Adv IF (-2C Adv)(-1 CC)(0 A); ## Maŋŋá soađi lea sámi álbmot rahčan ollu vai dat adnojuvvošii ## seammá dássásažžan, sihke duođalaččat ja rievttálaččat. SELECT Adv IF (0 A)(1 CC)(2C Adv); ## ...dan muddui go dat lea geavatlaččat ja ruđalaččat vejolaš. # ============================= # # Disambiguating verbs - part 1 # # ============================= # SECTION #14 # # ============================= # # In this cycle we apply some safe verb rules. # ConNeg forms # ------------ SELECT:ConNegImp (Imprt ConNeg) IF (*-1 (Neg Imprt) BARRIER ConNeg OR SV-BOUNDARY2); ## Ale ge jorggit selggiid sutnje gii bivdá dus loanas. REMOVE:NotConNegInd (Ind ConNeg) IF (-1 ConNeg)(*-2 (Neg Ind) BARRIER ConNeg OR PrfPrc OR SV-BOUNDARY2)(0 A)(1 go); ## Máhttájeaddji ii leat stuorit go oahpaheaddjis, ii ge bálvaleaddji ## stuorit go hearrás. ## Máhttájeaddji ii leat stuorit go oahpaheaddjis, ii ge bálvaleaddji ## stuorit johtileabbot go hearrás. SELECT:ConNegIfNeg (Ind ConNeg) IF (*-1 (Neg Ind) BARRIER ConNeg OR PrfPrc OR SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 N LINK *1 ConNeg BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Loc LINK -1 NEGFOC LINK -1 Loc); ## Eai dat dohkke šat maninge. SELECT:ConNegCondIfNeg (Cond ConNeg) IF (*-1 (Neg Ind) BARRIER ConNeg OR SV-BOUNDARY2); ## Ii go son ollu eanet gárvvohivčče din? REMOVE:NotConNegNotNeg ConNeg IF (NEGATE *-1 Neg BARRIER SV-BOUNDARY2 OR go)(NEGATE -1 Rel LINK -1 Neg)(NEGATE -2 Rel LINK -1 Neg)(NEGATE *-1 (@CVP) BARRIER NOT-AA LINK *-1 ConNeg BARRIER VFIN); REMOVE:NotConNegII (ConNegII) IF (NEGATE *-1 (Neg Imprt) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Dasgo mii oinniimet su nástti badjáneamen ja leat boahtán... ## Stáhta galgá fuolahit ahte gávdno divššohasbearráigeahčči ## juohke fylkkas. SELECT:ConNegImpCC (Imprt ConNeg) IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV LINK *-1 (Imprt ConNeg) BARRIER VERB); SELECT:ConNegIndCC (Ind ConNeg) IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV LINK *-1 (Ind ConNeg) BARRIER VERB); ## Allet nappo moraš ja cealkke... ## SELECT:ConNegPrfPrc ConNeg IF (*-1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 Neg BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("leat"))(NEGATE *1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Ii dál láhppán gal leat. # Need more advanced rule to select ConNeg when there is more # material between Neg and ConNeg. REMOVE:NotConNegIfNotNeg ConNeg IF (NEGATE *-1 (Neg) BARRIER CLB OR V-IND-FIN)(NEGATE *-1 Nom LINK -1 Neg)(NEGATE *-1 (@CVP) BARRIER NOT-AA LINK *-1 ConNeg BARRIER VFIN); ## Juohke muorra mii ii šaddat buriid šattuid, čullojuvvo ja ## bálkestuvvo dollii. ## Gávpot mii lea vári alde, ii sáhte leat čihkosis. # Imperative # ---------- REMOVE:NotImprtGo Imprt IF (1 ("go" Pcle)); REMOVE:NotImprtInd Imprt IF (*-1 (Neg Ind) BARRIER CLB OR V-IND-FIN); REMOVE:NotImprtConNeg Imprt IF (*-1 ConNeg BARRIER COMMA OR SV-BOUNDARY2); ## Go bohciida soahpameahttunvuohta das ahte galget go journála... ## Mánát eai gillen dálu čorget. ## Na muhto don it leat dasa nama čállán! REMOVE:NotImprtA Imprt IF (-1 A LINK NOT 0 Ess); REMOVE:NotImprtN Imprt IF (-1 N OR Po); ## Čuorvvas gullo Ramas. ## Boarrásis leai dat vel eanaš ealáhussan ge. # This will work fine when headings no longer interfere. REMOVE:NotImprtVFIN Imprt IF (*1C VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## Lágas ii duššaduvvo oktage bustávaš dahje čuoggáš, ovdal go... REMOVE:NotImprtSlash Imprt IF (*-1 ("\(") BARRIER ("\)"))(0 N); ## Láigolihtus eai čuovo makkárge sierravuoigatvuođat gáddái (buo. ## riehkit, stárat). SELECT:ImprtLeat Imprt IF (-1 BOS OR PUNCT OR REALCLB)(0 ("leat"))(1 A); ## Leage buorre! SELECT:ImprtDál Imprt IF (-1 BOS OR PUNCT OR REALCLB)(1 ("dál"))(2 COMMA)(3 Rel OR Adv); ## Gullet dál, maid veardádus gilvi birra mearkkaša... # Infinitive # ---------- REMOVE Pl1 IF (-1 VFIN LINK NOT 0 N)(0 Inf); ## Bargu lei árvvoštallat dan. SELECT Inf IF (*-1 (Neg Sup) BARRIER S-BOUNDARY2); SELECT Inf IF (*-1 ("amas" CS) BARRIER VERB); ## ...amaset sin čalmmit oaidnit,... ## ...amas lojes hearggit livvut. SELECT Inf IF (*-1 NP-HEAD-SG-NOM BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 CC BARRIER NPNHA LINK *-1 Inf BARRIER NOT-ADV); ## Dearvvašvuođaveahkkedárbu galgá árvvoštallojuvvot ja diehto addojuvvot. # This rule has to come before the ones below. SELECT Inf IF (*-1 INFV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Neg LINK NOT 0 N)(NEGATE *1 Inf BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Bissuin galgá heahkkahuhttit, ii nie váigadit goddit; sáhttá leat váiga. SELECT Inf IF (-1 BOS)(*1 ("ii" V IV Neg Ind Sg3) BARRIER V); ## Viežžat viervván rivgo čiektageregin ii leat ásti, iige sáváháhttin. SELECT Inf IF (*-1 ("veara") BARRIER NOT-ADV LINK -1 COPULAS); # Rules that prevent later selection of Inf for a finite verb in the frame # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # INFV...CC... ____ REMOVE Inf IF (*-1 NP-HEAD-PL-NOM BARRIER NPNHA LINK -1 CC)(NEGATE *-1 A BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE *-1 INFV BARRIER VERB); REMOVE Inf IF (*-1 (Num Nom) BARRIER NOT-NA LINK -1 CC LINK NOT *-1 Inf OR INFV BARRIER VFIN); ## ...ja ollugat biehttalit iežaset sámevuođa. ## ...ja máŋga Davviálbmogiid fakultehta studeantta leat oasi oahpus gazzan Romssa universitehtas. REMOVE Inf IF (-1 CC LINK NOT *-1 Inf BARRIER S-BOUNDARY2); REMOVE Inf IF (-3 (A Attr))(-2 CC)(-1 PrfPrc)(0 N); ## Áirasat geat vuostálastet eavttuhusa jienastit nu ahte deaddilit ## boalu "vuostá" ja čuožžilit. ## Mearrasápmelaččat ledje áŋgiris ja oahppan bivdit. # Going for Pl1 instead of Inf # - - - - - - - - - - - - - - REMOVE Inf IF (-1C (@ADVL) LINK *-1 BOS BARRIER NPNH); ## Vulobealde guorahallat fas mo sáhtášii deattuhit dákkár jávohisvuođa. REMOVE Pl1 IF (-1 BOS)(0 Inf)(NEGATE 0 Qst OR Imprt); # Now we select Inf # - - - - - - - - - # The first rule seems much better without the NOT 0 Adv. SELECT Inf IF (*-1 INFV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Neg LINK NOT 0 N);#(NEGATE 0 Adv); ## Skuvla galggai oahpahit sámemánáide dárogiela. ## Prošeavtta áigut čađahit. SELECT Inf IF (*-1 INFV BARRIER NP-HEAD-PL-NOM OR SV-BOUNDARY2 LINK 0 VFIN OR PrfPrc OR Inf LINK NOT 0 N); ## Son oažžu vuokkain ja luovosfirpmiin, namalassii golgadagain, bivdit miehtá deanu. SELECT Inf IF (-2 Inf)(-1 COMMA)(1 COMMA OR CC); ## Luondduresursaealáhusat sáhttet álggahuvvot, bisuhuvvot ja ovddiduvvot. # This rule looks backwards across a relative clause: SELECT Inf IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (Pron Interr) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 INFV BARRIER Inf OR SV-BOUNDARY2); ## ...galgá sihke divššohas ja váhnemat dahje earát geain lea váhnen- ## ovddasvástádus oažžut dieđu. SELECT Inf IF (*-1 ACC-INFV BARRIER Inf OR SV-BOUNDARY2 OR Nom OR Neg); ## Lea deaŧalaš movttiidahttit studeanttaid gazzagoahtit doavttergráda- ## oahpu. SELECT Inf IF (-1 (A Nom))(*-2 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE); SELECT Inf IF (-1 ADVLCASE LINK *-1 (A Nom) BARRIER NPNH LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dál lea váttis dadjat juste beaivvi goas váttisvuođat čoavdašuvvet. ## Danne go mii orrut tunealla lahka, de lea álki isidii vuodjit tunealla go manná girdišilljui. SELECT Inf IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK *-1 Loc BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Adv); ## ...vaikkovel sis livččege ovdal leat leamaš geavahanvuoigatvuohta. SELECT Inf IF (*-1 ("leat" Sg3) BARRIER NOT-ADV)(*1 ("ahte") BARRIER WORD); ## Doaibmaplána ulbmil lea sihkkarastit, ahte... SELECT Inf IF (-3 ("dat" Sg3 Gen))(-2 ("ala"))(-1 ("ahte")); ## Sámediggi áigu bargat dan ala ahte oččodit ruovttoluotta... SELECT Inf IF (*-1 INFV BARRIER SV-BOUNDARY OR Inf LINK *1 CC BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Inf)(0 Inf); ## ...ahte lea ferten niesteseahka dahje lávkka guoddit. # Verbgenitive # ------------ # Background: # VGen is a bad lookalike for various finite forms. It is rare, and occurs in # special contexts. # Philosophy: # 1. We make rules selecting VGen where we feel safe to say we have found it. # 2. We remove all remaining VGen readings. # 1. Looking for VGen. SELECT VGen IF (-1 ("gaskan"))(NEGATE 0 Der/Pass OR Loc OR Inf); ## Gaskan viessobasa bohte guossit. ## Gaskan bora viehkalin olggos. SELECT VGen IF (NEGATE *-2 Neg BARRIER VERB OR SV-BOUNDARY2)(-1 ("lahka"))(NEGATE 0 Der/Pass OR N OR Inf); ## Son lei lahka jámi. ## Dál mun lean lahka geargga. SELECT VGen IF (*-1 VGENV BARRIER Neg OR SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 VGENV LINK NOT 0 Der/Pass OR Loc OR Inf OR ("mannat")); SELECT VGen IF (0 VGENV LINK NOT 0 Inf OR Loc OR Der/Pass OR ("mannat") OR ("fitnat"))(1 VGENV LINK 0 FMAINV OR Inf); ## Máhtte vulggii njurggu čáppa nuohta. ## Dat bođii čuoigga. ## Mánná viegai ovtta čieru ruoktot. ## Juoigga bođii ja garrut manai. SELECT VGen IF (-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 VGENV LINK NOT 0 Der/Pass OR Loc OR Inf); ## Muhtumat ledje vácci, ja muhtumat ledje čuoigga. SELECT VGen IF (-2 COPULAS)(-1 Indef OR Adv)(0 VGENV LINK NOT 0 Der/Pass OR Loc OR Inf); ## Dát ađa lea uhccán vuošša. SELECT VGen IF (NEGATE *-2 Neg BARRIER VERB OR SV-BOUNDARY2)(0 VGENV LINK NOT 0 Der/Pass OR Loc OR Inf)(*1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc LINK 0 FMAINV)(NEGATE *1 NPNH BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 BOS LINK 2 COMMA OR Acc); ## Min vuoitti dat goitge lea. SELECT VGen IF (-1 CC LINK -1C VGen); SELECT VGen IF (1 CC LINK 1C VGen); ## Olbmot bohte sihke vuoji ja vácci. ## Sihke vácci ja vuoji bohte olbmot. # 2. Done that, now we remove whatever VGen was left. REMOVE VGen IF (0 (VGen)); # Perfect Participle # ------------------- SELECT PrfPrc IF (0 Der/Pass); ## ...nu go namahuvvon vuosttas ja nuppi teakstaoasis. # Exceptions might turn up. REMOVE PrfPrc IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 N LINK NOT *-1 REALCOPULAS BARRIER NPNHA)(0 N)(NEGATE 0 ("leapma" Dimin))(NEGATE -1 CC LINK *-1 PrfPrc BARRIER VERB); ## Journála sirdin ja luoikan. ## ...de lassánii maid sisafárren ja koloniseren dáidda guovlluide. REMOVE PrfPrc IF (*-1 Gen BARRIER NPNH LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 N LINK NOT *-1 REALCOPULAS BARRIER NPNHA)(0 N)(NEGATE 0 ("leapma" Dimin)); ## Iige njuovvan ja bierggu rádjan leat mihkkege dearvvašvuođa- ## váttisvuođaid. # The reason for the specific mention of Gen in this rule is that at this stage, # the nominals in question are both Acc and Gen. Since Acc is NPNH, it acts as a # barrier for the previous rule. SELECT PrfPrc IF (-1 Neg); ## Buorre lea go it fuobmán. SELECT PrfPrc IF (*-1 Neg BARRIER PrfPrc OR SV-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 ConNeg BARRIER Neg LINK NOT 0 ("leat"))(NEGATE 0 Ess)(NEGATE *1 ConNeg BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC); ## Iihan dat liikon Kárášjohkii. SELECT PrfPrc IF (*-1 Neg BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 INFV)(*1 Inf BARRIER SV-BOUNDARY2); ## No hits any more? REMOVE (N Ess) IF (*-1 Neg BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 PrfPrc)(NEGATE *1 ConNeg OR PrfPrc BARRIER S-BOUNDARY2); ## Manne son ii ohcan dan ođđa virggi? SELECT PrfPrc IF (*-1 Neg BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *1 ConNeg OR PrfPrc BARRIER SV-BOUNDARY2 OR ("nugo")); ## In leat gal gullan inge lohkan. REMOVE PrfPrc IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NPNHA OR Nom LINK *-1C (N Ess) BARRIER NOT-ADV LINK *-1 BOS OR CS OR (":" CLB) OR CP BARRIER NPNH)(0 N)(NEGATE 0 ("leapma" Dimin)); ## Dasa lassin álggahuvvojit movttiidahttin ja nannendoaimmat, maid vuođđun lea dutkan. SELECT PrfPrc IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 VFIN LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Ess LINK 1 (A Nom) OR PrfPrc)(NEGATE 0 ESS-ADVL-N)(NEGATE 0 Actio LINK 1 PrfPrc LINK 0 (@-FMAINV))(NEGATE 1 ("veara"))(NEGATE 1 CC LINK 1 Actio LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Actio OR N LINK *1 ("leat" PrfPrc) BARRIER COPULAS); ## Norgga láhkaaddit leat áigá jo suokkardan vuđolaččat kvenaid eamiálbmotstáhtusa gažaldaga. SELECT PrfPrc IF (*-1C Rel LINK -1 Pron OR N LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Ess LINK 1 (A Nom) OR PrfPrc)(NEGATE 0 Actio LINK 1 PrfPrc LINK 0 (@-FMAINV))(NEGATE 1 ("veara"))(NEGATE 1 CC LINK 1 Actio LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Actio OR N LINK *1 ("leat" PrfPrc) BARRIER COPULAS); ## Muhtin biirres leat gávcci 12 áirasiin leamaš nissonolbmot, ja eará biirres leat buohkat geat leat válljejuvvon leamaš dievddut . # The relative sentence version. REMOVE PrfPrc IF (-1 COPULAS LINK NOT 0 VFIN)(0 N LINK NOT 0 N-DER OR Actio); ## Sámediggi vuhtiiváldá ahte galgá leat šiehtadallan guoskevaš bealálaččaid gaskkas das ahte mearridit girječálliide máksomeriid j.v. # Topicalized version # - - - - - - - - - - #easy topicalized version: SELECT PrfPrc IF (*-1 Nom BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Ess LINK 1 (A Nom) OR PrfPrc)(NEGATE 0 Actio LINK 1 PrfPrc LINK 0 (@-FMAINV))(NEGATE 1 ("veara"))(NEGATE 1 CC LINK 1 Actio LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Actio OR N LINK *1 ("leat" PrfPrc) BARRIER COPULAS); ## Muhtin biirres leat gávcci áirasa leamaš nissonolbmot, ja eará biirres leat buohkat geat leat válljejuvvon leamaš dievddut. #version where the subject is extended by partitive construction: SELECT PrfPrc IF (-1 Loc LINK -1C (PrfPrc @>N) OR A LINK -1 Num LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Ess LINK 1 (A Nom) OR PrfPrc)(NEGATE 0 Actio LINK 1 PrfPrc LINK 0 (@-FMAINV))(NEGATE 1 ("veara"))(NEGATE 1 CC LINK 1 Actio LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Actio OR N LINK *1 ("leat" PrfPrc) BARRIER COPULAS); # leat+(@SUBJ+(Adv)+(quantor+PrcN>+Loc))+-FAUX/-FMAIN+@SPRED ## Muhtin biirres leat gávcci obbalaččat 12 válljejuvvon áirasiin leamaš nissonolbmot, ja eará biirres leat buohkat geat leat válljejuvvon leamaš dievddut. SELECT PrfPrc IF (*-1 (@OBJ) BARRIER NOT-ADV LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 Actio LINK -1 PrsPrc)(NEGATE 1 COMMA LINK *1 Actio BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Actio LINK *1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Leago barggu ohcan? SELECT PrfPrc IF (-1 (@SUBJ) LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 Actio LINK -1 PrsPrc)(NEGATE 0 Actio LINK 1 CC LINK 1 Actio LINK *1 N BARRIER NOT-NP); ## Leatgo sii njuovadan juo? SELECT PrfPrc IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC LINK NOT 0 PrfPrc LINK 0 VFIN)(NEGATE 0 Actio LINK *1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 (PrfPrc @>N))(NEGATE 0 Ess LINK 1 (A Nom) OR PrfPrc)(NEGATE 0 ESS-ADVL-N)(NEGATE 1 ("dihte") OR ("dihtii"))(NEGATE 1 COMMA OR CC LINK *1 Actio BARRIER NPNH)(NEGATE 1 ("veara")); ## Biret-Elle lea easka skuvllas geargan. SELECT PrfPrc IF (0 ("leat" PrfPrc))(NEGATE 0 ("") LINK NOT -1 VERBAL-ACTIVITY-V)(NEGATE *1 V-SG3 BARRIER NPNHA); ## Eará guovlluin gos leat vel unnit sámit go Finnmárkkus, leamaš dákkár ákkain vel stuorát deaddu almmolaš ságastallamis. ## Leamaš illá sáhttá leat lovttas. # It should not take the latter one (demo). SELECT PrfPrc IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 N OR Actio OR Ess)(NEGATE *-1 CC BARRIER VFIN); ## Sámediggi sáhttá mearridit meannudit ášši giddejuvvon uvssaid duohken. # PrfPrc if there is not a Sg1 to the left, but if there is a CC to # the right of a possible Sg1, then we forget about the Sg1. SELECT PrfPrc IF (-1 NP-HEAD-GEN LINK *-1 ("dadjat") BARRIER NPNHA)(1 N)(2 NP-BOUNDARY); ## Dat dajai iežas gávdnan golli. # More verbs should be listed here. SELECT PrfPrc IF (0 ("mannat"))(1 TIME); ## Ii leat boahtán mannan vahkus. ## Mannan čuohtejagi gaskkamuttos lei stuorra gilvu. REMOVE Sg1 IF (0 Der/Pass)(*1 (N Nom) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Juolluduvvon permišuvnnat. REMOVE Actio IF (-1 Dem OR (Pron Indef))(0 PrfPrc)(1 N); #REMOVE Actio IF (0 PrfPrc)(1 N); ## ahte buot náitalan olbmuin galggai leat guolástanvuoigatvuohta. ## Luossa-bivdin joddu-buođuin deanus. ## Gumppe goddin boazu. Du čoaggin muorjjit gopmánedje láhttái. # "Leamaš" without finite verb # - - - - - - - - - - - - - - SELECT PrfPrc IF (-1 NP-HEAD)(NEGATE -1 Gen)(0 ("leapma" Dimin)); SELECT PrfPrc IF (0 ("leapma" Dimin))(*1 A-CASE BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Muhto dat leamaš vissa gobmi. ## Árbevirolaččat leamaš várrugasat addit ovttaskas olbmuide... SELECT PrfPrc IF (0 ("leapma" Dimin))(*1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE); SELECT PrfPrc IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(0 ("leapma" Dimin))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Muhto leamaš gal ovdal okta bivdovuohki vel. ## Sápmelaččat je eiseválddiid gaskkas leamaš kulturboatkka, mii... SELECT PrfPrc IF (0 ("leapma" Dimin))(*1 (V Actio Ess) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dáidet leamaš buohcame? SELECT PrfPrc IF (*-2 PrfPrc BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC)(-1 CC)(0 ("leapma" Dimin)); ## Doaibmaplána lea bidjan buori vuođu ja leamaš mielde rievdadeame... # Actio # ----- #REMOVE PrfPrc IF (-1 NP-HEAD-GEN)(0 Actio)(1 N)(2 NP-BOUNDARY OR Dem); SELECT Actio IF (-1 ACTOR OR (Pron Pers) LINK 0 Gen)(0 Actio)(1 N)(2 NP-BOUNDARY OR Dem); ## Háliidit go sii konvenšuvnna mearridan vuoigatvuođaid sirdojuvvon earáide? # XXX This is a strong rule -- do a follow up and check whether it hits too often. SELECT Gen IF (-1 ("sápmi"))(0 ("álbmot#válljet"))(1 ("orgána")); # Present participle # ------------------ SELECT PrsPrc IF (-1 ("hui"))(*1 N BARRIER NPNH); ## Mudden ferte dagahit janza ja hui vahágahtti meassamiid. SELECT PrsPrc IF (-1 ("nu"))(1 ("go" Pcle)); ## Mearridanváldi berre leat nu čadni go vejolaš. REMOVE PrsPrc IF (0 N)(1C NP-BOUNDARY); REMOVE PrsPrc IF (0 N)(1 CLB)(2 NP-BOUNDARY); ## Ii dain leat áiti ii ge láhtu. ## Sii geain lea váldi, gohčoduvvojit buorredahkkin. SELECT PrsPrc IF (NEGATE 0 VFIN)(*1 Acc BARRIER NPNH OR CRD) ; ## Dat lea ánssášeaddji báhpa bagadusa. # Rules for "orrut" (there are som more rules at # orrut vs. orrot) # -----------------# #SELECT V-SG3 IF (0 ("orrut"))(*1 PrfPrc OR (Actio Ess) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Elásttalaš hálddašanvuoigatvuohta čuoččuhus orru ## mielddisbuktimin ahte... # This rule doesn´t allow plural, so I remove it. The example works although. And it´s # important that the following example works: ## Olbmot orro liikomin bures dáid márkaniidda ja mii ieža leat duhtavaččat. SELECT VERB IF (0 ("orrut"))(*1 A BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Sus lea vuoigatvuohta orrut anonyman. SELECT V-SG3 IF (0 ("orrut"))(*1 ("dego") OR ("dugo") OR CS BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dás orru datte ahte... ## Orru dego boazodoallu ain geahččaluvvosii hálddašuvvot ja stivrejuvvot... SELECT Ind IF (0 ("orrut"))(*1 ("leat" Inf) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Min oktavuođas orru omd. boazodoallu leat leamen... # Rules for "addit" (which is an adjective, but more often a verb) # ---------------------------------------------------------------- SELECT Inf IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV)(0 ("addit"))(NEGATE *1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2); ## ...man ulbmil lea addit oppalaš ipmárdusa sámi kultuvrras. # Actio Loc = Actio Ess # --------------------- # This is due to the southern Locative -n REMOVE Loc IF (*-1 ("leat") OR ("fitnat") OR ("orrut") or ("gávnnahallat") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 (Actio Ess)) ; ## Ulbmilat leat rievdamin. ## Ii dat gal orron hehttemin su vuojadeamis. ## Fina viežžamin ealus munnje guokte gihci. ## Nubbi gávnnahalai vuodjimin. # Actio Gen = Actio Ess # --------------------- # This is for the -eami forms REMOVE Ess IF (NEGATE *-1 VFIN)(0 (Actio Gen))(*1 N BARRIER NPNH); ## lágat ja eará njuolggadusat mat leat hálddašeami vuođđun. ## Son dovddai máná lihkadeami čoavddas. # ==================== # # Disambiguating nouns # # ==================== # SECTION #15 # # ==================== # # Proper nouns # ============ # Prop or not # ----------- SELECT Prop IF (NEGATE *-1 BOS OR (":") OR (PUNCT LEFT) OR (Num Nom) BARRIER REALWORD); ## Áirras Egil Olli nammaduvvui Sámedikki ovddasteaddjin. ## 1.1. Sámi doaibmaplána darbu ja ulbmilat. # Capitalised nouns in the middle of a sentence are names - (not always). REMOVE (Prop Pl) IF (0 (Prop Sg))(NEGATE 0 ("Sámediggi") OR (laš)); ## Marit lea dál. # Marit N Sg, not Mari+t Pl Nom # Not in use #REMOVE (Prop Pl) IF (-1 BOS)(0 CNOUN-PL-NOM); ## Sámit leat álgoálbmot. SELECT PROP-OR-NOT1 IF (0 PROP-OR-NOT2); REMOVE (Prop Pl Nom) IF (-1 BOS)(NEGATE *1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Unnit nuppástusaiguin. REMOVE (Prop Pl Acc) IF (-1 BOS)(0 CNOUN); ## Gunaid galgá leat várrogas atnit. SELECT Prop IF (-1 BOS)(0 Loc)(1 COMMA)(2 MANNU)(3 Num) ; SELECT Prop IF (-1 BOS)(0 Loc)(1 COMMA)(2 Num) ; ## Deanus, borgemánu 31. b. 2005. SELECT Prop IF (-1 BOS)(0 ("Sápmi" Prop))(1 ORGANIZATION OR Org); ## Sámi allaskuvla láhčá diliid dulkoma joatkkaoahppofáldahkii, mii oaivvilduvvo olbmuide, geat dovdet dearvvašvuođa- ja sosiálasuorggi, ja maiddái MBD ovddasvástádussuorggi. # Propernoun modifiers SELECT Gen IF (0 Acc LINK 0 NORGA)(1 POLITICAL-INDUSTRY OR ORGANIZATION OR INSTITUTION); ## ...čájeha, ahte Norgga sámipolitihkka lea duođas váikkuhišgoahtán.. ## DavviNorgga mánáidsuodjalusa ásahus- ja organisašuvdnaovddideames. # Removing proper nouns that are lookalikes # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT ("Dan") IF (NEGATE -1 BOS OR (":") OR PUNCT)(1 (Prop Sur) OR (Prop Mal)); SELECT ("dan") IF (-1 BOS OR (":") OR PUNCT); REMOVE ("Dan" Attr) IF (NEGATE 1 Prop); #REMOVE ("Dan" Prop) IF (1 CNOUN); # Dan is Nom or Attr. REMOVE ("Hu" Ill) IF (1 A or Adv); REMOVE Prop IF (-1 BOS)(0 ("Lassi")); #REMOVE Prop IF (0 ("Lassi"))(1 Pron); #REMOVE Prop IF (0 ("Lassi"))(*1 N BARRIER NPNH); ## Lassi dutkandoarjagat sáhttet leat mielde... ## Lassin dasa ferte váldit vuhtii sierralágan dilálašvuođaid. ## Lassin jorgalandoarjagii, de lea dárbu sihke... ## Lassin leat oalle viiddis boazuguohtunguovllut. SELECT Prop IF (0 ("Lásse"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Lásse dat leigga sihtan mu váldit lusan. REMOVE ("Lea") IF (-1 BOS OR PUNCT)(NEGATE 1 V-SG3); REMOVE ("Lea") IF (-1 BOS OR PUNCT OR (":"))(1 A); ## Lea dušše okta Ipmil. Lea idja. ## Lea buolaš. Son dajai: Leage gierdávaš. REMOVE ("Man") IF (-1 BOS OR PUNCT OR (":"))(0 (V Imprt)); ## De son celkkii sutnje: "Mana basadit Siloaláddos." # Cannot think of sensible conditions. REMOVE Prop IF (-1 BOS)(0 ("Mo"))(NEGATE 1 go)(*1 ("?")); REMOVE Prop IF (-2 CLB)(-1 PUNCT)(0 ("Mo")); ## Mo sáhttá su riika dalle bissut? REMOVE Prop IF (0 HEADOFPARTS); ## Osiid ektui, dárkojuvvo Finnmárku muđui Almennehin,... # Selecting proper nouns # - - - - - - - - - - - - SELECT (Prop Nom) IF (0 ("Rabbi"))(1 COMMA); ## Rabbi, lea buorre go mii leat dáppe. SELECT Prop IF (0 ("Ruoŧŧa"))(1 CC)(2 Prop); ## Ruoŧa ja Suoma beale riektedilli lea measta ovttalágan. # Particular proper nouns # ----------------------- # These should probably be unified later. # Sámi + these words = common noun: (this is the open group, this should be default). REMOVE Prop IF (0 ("sápmi" Gen))(1 SAPMI-N-HEAD); ## Sámi perspektiiva lea dehálaš. # Sámi + these words = proper noun: (this is the closed set, the set of institutions) SELECT Prop IF (0 ("Sápmi"))(*1 SAPMI-PROP-HEAD BARRIER NPNH); ## Sámi dearvvašvuođadutkama guovddáš. ## Sámi Ovdanahttinfoanda ferte vuordit árra čakčii ovdal ruhtadilli čielga. REMOVE Prop IF (0 (N Gen))(1 CC)(2 (N Gen))(NEGATE 2 Prop); ## Sámi ja dáža kultuvra. REMOVE Prop IF (0 ("Sápmi"))(NEGATE *1 SAPMI-PROP-HEAD BARRIER NPNH); # We remove the last Prop-analysis. # Prop as Attr or not # ------------------- REMOVE (Prop Attr) IF (NEGATE *1 Prop OR Ord BARRIER NOT-CAP-INITIAL-CC); # All these superseded by the remove rule above: SELECT (Prop Attr) IF (-1 (V Sg3))( 1 Prop)(2 Prop)(3 CLB); SELECT (Prop Attr) IF (-2 (V Sg3))(-1 Prop)(1 Prop)(2 CLB); ## Dat lea dehálaš, lohká Svein Ottar Helander. SELECT (Prop Attr) IF (NEGATE -1 Prop)(1 CC)(2 (Prop Attr))(3 INITIAL OR (N Prop)); ## Dá leaba Brita ja Ove Kåven. REMOVE (Prop Attr) IF (NEGATE 1 (Prop Mal) OR (Prop Fem) OR (Prop Sur) OR CAP-INITIAL OR INITIAL OR Ord); ## Trond Trosterud lea dál. ## Olles doaibmaviessu lea sullii 2300 njealjehasmetera. SELECT Attr IF (0 Prop)(1 INITIAL)(2 Prop); SELECT Attr IF (0 (Prop Mal) OR (Prop Fem))(NEGATE 0 Loc)(1C (N Prop Sur) OR (N Prop Fem) OR (N Prop Mal))(NEGATE 0 (@OBJ) LINK *1 (@OPRED) BARRIER NOT-NP); SELECT Attr IF (0 (Prop Mal) OR (Prop Fem))(NEGATE 0 Loc)(1 INITIAL OR CAP-INITIAL LINK 1C (Prop Sur))(NEGATE 0 (@OBJ) LINK *1 (@OPRED) BARRIER NOT-NP); SELECT Attr IF (0 (Prop Sur))(NEGATE 0 Loc)(1C (N Prop Sur))(NEGATE 0 (@OBJ) LINK *1 (@OPRED) BARRIER NOT-NP); ## Áirras nr. 17 Randi S. Pedersen oaččui permišuvnna. ## Áirras nr. 10 Ole Henrik Magga oaččui permišuvnna. # Two rules in order to avoid Sur Attr to Mal or Fem. SELECT (@>N) IF (0C (Prop Nom))(1 ORGANIZATION); ## Ođđajagimánus 2001 lei Beazedievvá mánáidgárdi doaimmas golmmain ossodagain. SELECT (@>N) IF (0 (Prop Gen))(1 ORGANIZATION); ## Oslo universiteahta namas Oslo namma lea genitiivvas. # Choosing between different proper nouns # --------------------------------------- # Jáhko vs. Jáhkob # - - - - - - - - - REMOVE ("Jáhko") IF (0 ("Jáhkob")); ## De oinnii Jáhkoba ja su vielja Johanasa. # Johan/Johana/Johanas # - - - - - - - - - - - SELECT ("Johanas" Nom) IF (1 V-SG3)(*1 VFIN-NOT-AUX); ## Daid beivviid gásttašeaddji Johanas bođii ja sárdnidišgođii. SELECT ("Johanas" Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-NP)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Su namma galgá leat Johanas. SELECT ("Johanas") IF (-1 ("gásttašit" Actor)); # Jovna/Jovdna/Jovnna # - - - - - - - - - SELECT ("Jovnna") IF (0 Loc); # Nilse vs. Nilsen # - - - - - - - - - REMOVE ("Nilse") IF (0 ("Nilsen" N Prop Sg Nom)); ## Tor Nilsen lea boahtán. # Norga vs. Norge # - - - - - - - - REMOVE ("Norge") IF (0 ("Norga")); ## Mun vuolggán Norgii. # Disambiguating the semantic tags # ================================ REMOVE Mal IF (0 Fem); # Kari REMOVE Org IF (0 ("Ulla")); REMOVE (Fem @SUBJ) IF (0 (Sur @SUBJ)); REMOVE (Mal @SUBJ) IF (0 (Sur @SUBJ)); REMOVE (Fem @OBJ) IF (0 (Sur @OBJ)); REMOVE (Mal @OBJ) IF (0 (Sur @OBJ)); REMOVE (Fem @SPRED) IF (0 (Sur @SPRED)); REMOVE (Mal @SPRED) IF (0 (Sur @SPRED)); REMOVE (Fem @OPRED) IF (0 (Sur @OPRED)); REMOVE (Mal @OPRED) IF (0 (Sur @OPRED)); REMOVE Sur IF (-1 Attr)(NEGATE -1 Sur OR Fem OR Mal)(0 Org); REMOVE Plc (-1 (Prop Mal Attr) OR (Prop Fem Attr))(0 Sur); ## Trond Trosterud lea dál. REMOVE Fem IF (-1 (Prop Attr))(0 Sur); ## Johan Mattis Eira ja Karen Marie Eira Buljo. REMOVE Mal IF (-1 (Prop Attr))(0 Sur); REMOVE Fem IF (-2 (Prop Attr) LINK 1 (ABBR @>N))(0 Sur); ## Mikkel A. Eira bargá. REMOVE Sur IF (-1 (Prop Attr))(NEGATE -1 Mal OR Fem); ## Helse Nord. SELECT Sur IF (0 Plc LINK 0 (@SUBJ))(*1 VERBAL-ACTIVITY-V LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2); SELECT Sur IF (*1 TV LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 Plc LINK 0 (@SUBJ)); SELECT Sur IF (0 Plc LINK 0 (@SUBJ))(*1 AUX LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1 TV BARRIER SV-BOUNDARY2); SELECT Sur IF (*-1 TV BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 AUX LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 Plc LINK 0 (@SUBJ)); ## Muhto lea áibbas čielggas ahte mii vuordit guorahallanproseassa luvve dan 3,1 miljovnna, dadjá Kemi. REMOVE Plc IF (0 (@SUBJ) LINK 0 Mal OR Fem OR Sur)(*1 DYNAMIC-V BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); ## Áilu vujii skohteriin. SELECT Plc IF (0 Obj LINK 0 Loc LINK 1 COPULAS); ## Jávregáttis leat golbma olbmo. REMOVE Sur IF (-1 Mal OR Fem OR (Pers Pron) LINK 0 Gen)(0 Mal OR Fem); ## Heaikka Máret, min Jovnna SELECT Sur IF (-1 (@>N) LINK 0 TITLE)(0 Mal OR Fem); ## Miss Turner REMOVE Plc IF (0 Org)(1 DYNAMIC-V) ; SELECT Org IF (0 Plc)(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY LINK *1 ("moalla") BARRIER NPNH); ## Golai logi minuvtta ovdal go Ávju fidnii vuosttaš moala. # Nouns vs. adjectives # ======================= # Note that although the following rules are single cohort rules, they could # not come very early, since correct readings might then be removed. Also note # that we do not remove (A Sg Nom) or (A Pl Nom). REMOVE N IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (@SPRED) LINK 0 ADJ-N); ## Vaikko birgejupmi luonddu dáfus sáhtii leahkit heittot, lei hui buorre ekonomalaš dilálašvuohta vuovdima váste guliid bivdit. REMOVE N IF (NEGATE *-1 (@OBJ) LINK 0 ANIMATE OR (Pron Pers))(0 A)(0 (@OPRED) LINK 0 DER-ADJ-N OR ADJ-N)(NEGATE *1 (@OBJ) LINK 0 ANIMATE OR (Pron Pers)); ## Giđđaloddema vuosttaldeaddjit oaivvildit loddema heittohin go čivganlottiid bivdet. SELECT (A Nom) IF (-1 ("man") OR ("oalle"))(0 N); ## 1700-logu vuosttaš oasis eahpitkeahttá Thomas von Westen čielgasepmosit válddahallan man heittot sápmelaččaid ja dáččaid ja dáččaid gaskavuohta duođai sáhtii leahkit. REMOVE (A Sg Acc) IF (NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 (N Sg Acc))(NEGATE 0 ("buorre")); REMOVE (A Sg Gen) IF (0 (N Sg Gen))(NEGATE 0 Ord OR ("dološ") OR ("buorre")); ## Beaivváš addá eatnamii lieggasa. ## Muhtomin ferte guokte gurpasa bidjat oktan noađđebeallin. REMOVE (A Sg Loc) IF (0 (N Sg Loc)); REMOVE (A Sg Ill) IF (0 (N Sg Ill)); REMOVE (A Sg Com) IF (0 (N Sg Com) LINK NEGATE 0 ("buorre")); ## Ovtta ovddasteaddjis divššohasa ovttas lea vuoigatvuohta... ## Juohke gurpasii biddjojuvvo guottahat. ## Lean mun gal oaidnán čakčaseavdjadiin dola rievdamiin čázi alde. REMOVE (A Pl Acc) IF (0 (N Pl Acc) LINK NOT 0 ("buorre")); REMOVE (A Pl Gen) IF (0 (N Pl Gen)); ## Ulbmil lea movttiidahttit sámi nuoraid gazzagoahtit universitehtaoahpu. ## ...de lea inuihtaid dilli áibbas eará go sápmelaččaid. REMOVE (A Pl Loc) IF (0 (N Pl Loc)); REMOVE (A Pl Ill) IF (0 (N Pl Ill)); REMOVE (A Pl Com) IF (0 (N Pl Com)); ## Leigo sápmelaččain maid vuoigatvuohta bivdimii. ## Sámi nuoraide láhččojuvvo vejolašvuohta oassálastit gieddebargguide. ## Sii ledje gávpejasat oktavuoigatvuođain gávppašit sápmelaččaiguin. SELECT (N Nom) IF (0 (A Nom))(*1 COPULAS BARRIER (N Nom) OR (Pron Nom) OR SV-BOUNDARY2 LINK NOT *1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 (Pron Nom) OR (A Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Interr); #LINK NOT *1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2); ## Divššohasa ovddasteaddji vuosttas teakstaoasi mielde lea son gii... SELECT N IF (NEGATE 0 Po OR Adv OR VFIN OR Inf OR PrfPrc OR PrsPrc OR (Num Nom))(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH)(1 PrfPrc LINK 0 V-NOT-AUX); ## Go joddu lea čáhcái boahtán,.. REMOVE A IF (-1 (Pron @>N) OR (Num @>N))(0 N)(NEGATE *1 N BARRIER NPNH); ## Duopmostuolut adde vuos dan, maŋŋil fylka Korpijaakko dulko njuolggadusaid nu ahte juohke sápmelaš oaččui háldet guovllu mii lei doarvái.. ## Dát ii caggan ahte dán lávdegottis mii lei ráhkkanahttán njukčamánu 12. b. 1965 lága ii lean Finnmárkku guovlluberoštumiid makkárge aitosaš ovddastus, ja guhkkin eret oktage sápmelaš. REMOVE A IF (-1 (""") LINK -1 ("namma") OR ("substantiiva"))(0C N OR A)(1 (""")); ## "Finn" lei boaresdáro namma "sápmelaš" (finnr, gen. - s, nominatiiva ml. finnar; ....) REMOVE A IF (-1 BOS)(0 N)(1 Rel); ## Sápmelaš guhte mearragáttis ásai, galggai bivdit 857 kg dorski, dábuhit goikeguoli man árvu govččai diiddu, vearu ja eará fásta goluid... REMOVE N IF (*-1 ("orrut") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 A) ; ## Dál ii oro šat bávččas. # Nouns vs. verbs # ====================== REMOVE VFIN IF (-1C (Attr @>N)); ## Eambbo doaimmat ruovttuin váikkuhit maiddái veahkkebálvalusossodaga. SELECT (N Pl) IF (-1 ("buorre" Pl Nom))(0 (V Ind)); ## Mánáidgárdi sáhttá fállat: 25 beaivvi luomu, doarvái bargit, buorit lanjat čáppa guovllus. # Case disambiguation # =================== # ================ # SECTION #16 # # ================ # # Secure rules for choosing Acc # ============================= # Here we put rules that we want to work before the main Genitive chapter. # Many of them use the strict transitive verb sets (they really want acc objects, so we give them that). # Intransitive verbs can sometimes be transitive # Accusative or genitive in front of ALU and in front of adjectives # Not genitive in front of number and MANGA + TIME # Not genitive in front of number + ADVL if there is a STV # Accusative after actio # Accusative after "vuoi" (exceptions to REMOVE Acc-rule below) # Accusative after adjectives and nouns # Accusative sentence-finally # Genitive and accusative in temporal adverbials # Intransitive verbs can sometimes be transitive # ---------------------------------------------- SELECT Acc IF (*-1 MOVEMENT-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 ("mannat") OR ("vuolgit") OR ("boahtit") LINK 0 IV)(0 GEOGRAPHICAL-PLACE OR ABSTR-ROUTE)(NEGATE 1 Po)(NEGATE -1 CC LINK *1 VFIN) ; SELECT Acc IF (0 GEOGRAPHICAL-PLACE OR ABSTR-ROUTE)(NEGATE 1 Po)(*1 MOVEMENT-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 ("mannat") OR ("vuolgit") OR ("boahtit")); SELECT Acc IF (*-1 ("vázzit") OR ("viehkat") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 EDUCATION)(NEGATE 1 Po)(NEGATE 1 ROOM LINK 0 Loc)(NEGATE -1 CC LINK *1 VFIN) ; SELECT Acc IF (0 EDUCATION)(NEGATE 1 Po)(*1 ("vázzit") OR ("viehkat") BARRIER SV-BOUNDARY2) ; SELECT Acc IF (*-1 ("viehkat") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("spábba")) ; SELECT Acc IF (0 ("spábba"))(*1 ("viehkat") BARRIER SV-BOUNDARY2) ; SELECT Acc IF (*-1 ("vázzit") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 SHOE OR HUNT-ANIMAL OR BOAZU) ; SELECT Acc IF (0 SHOE OR HUNT-ANIMAL OR BOAZU)(*1 ("vázzit") BARRIER SV-BOUNDARY2) ; ## Mun váccán vákkiid, vuvddiid ja váriid. ## Sii vázzet skuvlla. ## Mun váccán skuvlla gávpogis. ## Mun váccán skuvlla šiljus. # This is not Acc, but Gen. SELECT Acc IF (*-1 ("nohkkat") OR ("oađđit") OR ("oađašit") OR ("oađástallat") OR ("nohkastit") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 BEDCLOTHES) ; SELECT Acc IF (0 BEDCLOTHES)(*1 ("nohkkat") OR ("oađđit") OR ("oađašit") OR ("oađástallat") OR ("nohkastit") BARRIER SV-BOUNDARY2) ; ## Son oađđá beaskka. SELECT Acc IF (-1 ("sáhttit") LINK NOT *1 FMAINV OR Inf BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (Pron Pers) OR HUMAN LINK 0 Gen)(*1 (@ADVL) BARRIER NOT-ADV); SELECT Acc IF (0 (Pron Pers) OR HUMAN LINK 0 Gen)(*1 ("sáhttit") BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT *1 FMAINV OR Inf BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 ("sáhttit") LINK *1 (@ADVL) BARRIER NOT-ADV); ## Gii sáhtii du dohko? ## Gii du nu johtilit sáhtii dohko? # Accusative or genitive in front of ALU and in front of adjectives # ----------------------------------------------------------------- # Exceptional accusative attributes in front of ALU nouns. SELECT Acc IF (0 Num LINK *1 MEASURE BARRIER NOT-A LINK 1 ALU); SELECT Acc IF (0 Num LINK 1 ALU); SELECT Acc IF (0 Num LINK 1 Num LINK 1 ALU); # Not-so-exceptional? SELECT Acc IF (0 NUMERALS)(1 MEASURE)(2 ALU OR A); ## Visti lei vihtta mehter alu. SELECT Gen IF (-1 (Num Acc))(0 MEASURE)(1 ALU OR A); ## Min viessu lea vihtta mehtara alu. ## Sus lea njeallje mehtara guhkkosaš biila. SELECT Acc IF (0 NUMERALS BARRIER NOTCOMMA)(*1 (Num Acc) LINK 1 MEASURE LINK 1 ALU OR A); ## Guokte golbma mehtera guhku, ja guhkitge, sáhttá vuojahat leat. SELECT Acc IF (1 (Num Acc) LINK 1 (Num Acc) LINK 1 MEASURE LINK 1 ALU OR A); SELECT Acc IF (1 COMMA LINK 1 (Num Acc) LINK 1 COMMA LINK 1 (Num Acc) LINK 1 MEASURE LINK 1 ALU OR A); ## Čuollun sáhttá leat dušše okta fierbmi gurgaluvvon, muhto dábálaččat lea čuollu guhkit, golbma, njeallja fierbmebaji guhku. SELECT Acc IF (-1 (Num Acc))(0 MEASURE)(1 Pr); ## Ádjá viessu lea guokte miilla bajábeal márkana. SELECT Acc IF (0 Num)(1 TIME)(2 ("maŋŋel") OR ("maŋŋil")); ## Logi minuvtta maŋŋel nagodii Sørøy Glimt čiekči Stig Martinsen dulbet bohtosa ovttain moalain. SELECT Gen IF (-1 (Num Gen))(0 TIME)(1 ("boaris")); ## Son lea viđa jagi boaris. SELECT Gen IF (-1 (Num Acc))(0 TIME)(1 ("boaris")); ## Mánná lea golbma jagi boaris. SELECT Gen IF (-1 (Num Gen))(0 MEASURE)(1 A OR ALU); ## Visti lei viđa mehter alu. ## Dohko manai viđa mehter govdosaš geaidnu. SELECT Gen IF (-1 (Num Acc))(0 TIME)(1 ("maŋŋil")); ## Dat dáhpáhuvai golbma jagi maŋŋil. SELECT Gen IF (0 Num)(1 (N Acc))(2 ("velggolaš")); SELECT Gen IF (-1 Num)(1 ("velggolaš")); ## Ánde lea munnje vihttalot ruvnno velggolaš. SELECT Gen IF (0 OKTA)(1 ALU); ## Dábálaččat leat joddut sullii ovtta guhku. REMOVE Gen IF (0 Num)(1 ("ruvdnu")); ## 1500 ruvnno SELECT Acc IF (0 Num)(1 ("gitta"))(2 (Num Acc)); ## Dát ledje gáddenuohtit mat ledje 180 gitta 200 sala guhku, ja 15 gitta 20 sala čieŋu. SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(NEGATE -1 N LINK 2 VFIN)(NEGATE -1 CS)(0 Num)(NEGATE *1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *1 Ill OR Loc BARRIER NOT-ADJ) ; ## Giliviessu geassá 200 olbmo. ## Láhttu 4 lea rabas. It shouldn´t hit this one. "láhttu" is also read as V. # Not genitive in front of number and MANGA + TIME # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE Gen IF (0 Acc)(NEGATE 0 ("b") OR ("beaivi"))(1 Num OR MANGA LINK 1 TIME)(NEGATE 0 MANNU LINK 1 Num OR Ord LINK 1 ("b") OR ("beaivi")); # Dutkin Annika jođihii giellaealáskahttima dutkan- ja ovddidanprošeavtta máŋga jagi. # Not genitive in front of number + ADVL if there is a STV # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE Gen IF (0 Acc)(*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR (@OBJ))(1 Num OR MANGA LINK 1 ADVLCASE)(NEGATE *2 Acc BARRIER S-BOUNDARY2) ; ## Oktiibuot viđas ožžo sáhkkocelkosa 45 biillas go lei menddo alla leahttu. # Accusative after actio # - - - - - - - - - - - - SELECT Acc IF (*-1 ("dihte") OR ("dihtii") BARRIER NPNH LINK -1 Actio)(1 NP-BOUNDARY); ## ... diehtin dihtii iežas dili ja veahki sisdoalu. SELECT Acc IF (*-1C (Actio Loc) BARRIER HNOUN-NOM OR (Pron Nom) OR SV-BOUNDARY2 OR CC LINK NOT 0 Cmpnd OR Gen OR IV)(NEGATE -1 CC LINK -1 Actio LINK NOT 0 Cmpnd)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE OR Loc)(NEGATE 0 Num LINK -1 ("§"))(1 NP-BOUNDARY)(NEGATE 1 N); ## ...dahje biehttalit botkemis nealgudeami mii lea jođus. # Accusative after "vuoi" (exceptions to REMOVE Acc-rule below) # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Acc IF (*-1 ("vuoi") BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME LINK *-1 (N Acc) BARRIER ("vuoi"))(NEGATE *1 N BARRIER S-BOUNDARY2 OR NPNH); ## Vuoi du, Betsaida! SELECT Acc IF (*-1 ("vuoi") BARRIER NOT-NP OR CLB OR CP)(NEGATE 0 TIME LINK *-1 (N Acc) BARRIER ("vuoi"))(1 NP-BOUNDARY); ## Vuoi dán máilmmi ja dan fillehusaid! SELECT Acc IF (*-1 ("vuoi") BARRIER NOT-NP)(0 Dem); ## Vuoi surgat dan gándda! SELECT Acc IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Acc LINK *-1 ("vuoi") BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 Dem OR Pers); ## Vuoi áhpehemiid ja njamaheddjiid daid beivviid! SELECT Acc IF (*-1 Pers BARRIER CLB OR NPNH LINK *-1 ("vuoi") BARRIER NOT-ADV); ## Muhto vuoi din riggáid, dasgo dii lehpet juo ožžon iludet. # Accusative after adjectives and nouns # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Acc IF (*-1 A BARRIER S-BOUNDARY2 OR NPNH OR PUNCT LINK 0 Nom LINK NOT 0 Attr OR ("buorre") OR Adv OR N)(NEGATE 0 Px OR PrfPrc OR Adv)(1 EOS OR CLB); #(NEGATE 0 TIME); ## Mánát leat oažžulat guliid. SELECT Acc IF (-1 ("ahkit")); ## Mánás lea ahkit eatni. #Accusative in coordination... to be explained. REMOVE (Gen @>N) IF (*-1 BOS LINK *1 Acc)(0 Acc LINK 0 LOC-COMPL-NOUN)(*1 Loc BARRIER NPNH); ## Gihpa gieđahallá maid vuoigatvuođaid, mat vuođđuduvvet lágaide ja konvenšuvnnaide, ovdamearkkaid gielddaid plánain sámi mánáid ja nuoraid ovdii ovttas singuin, ja dasto ovdamearkkaid fálaldagain, mat addojit dearvvašvuođastašuvnnain ja mánáidgárddiin juo dan rájes go mánát leat uhcit, skuvlaja asttuáigefálaldagain, gitta nuoraide, geat leat oahpus, ja ovdamearkkaid nuoraiddiehtojuohkimis ja vejolašvuođain davviriikkalaš ja riikkaidgaskasaš ovttasbargui. # This rule targets the third "ovdamearkkaid". The idea is # a. that # Accusative sentence-finally # --------------------------- # Removed this one because it made trouble. The example function although. #REMOVE Gen IF (NEGATE *-1 Pr OR Num OR CC BARRIER NPNH)(0 N OR Pron)(NEGATE 0 TIME) # (*1 EOC BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; ## Ferte čájehit várrugasvuođa go lea sáhka sihkkumis dakkár dieđuid. #REMOVE Gen IF (NEGATE *-1 Pr OR Num OR CC BARRIER NPNH)(0 N OR Pron)(NEGATE 0 TIME) # (*1 COMMA BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 1 CC) ; SELECT Acc IF (*-1 NP-HEAD-ACC BARRIER VFIN LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NPNH)(*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Gen)(1 EOS); ## Unna mánážat dulbmet eatni askki, stuora mánát fas váimmu. # CC in the preceding rule because of coordination after Pr. The following rule compensates for it. SELECT Acc IF (NEGATE *-1 Pr OR Num BARRIER NPNH)(0 NOTIME OR Pron)(NEGATE 0 Nom OR Loc OR Adv OR VERB-NOT-ACTIO OR (Prop Plc))(1 CC LINK *1 Acc BARRIER NPNH LINK *1 CLB OR VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 Gen BARRIER NPNH)(NEGATE -1 COMMA LINK -1 Gen)(NEGATE -1 Gen LINK -1 COMMA LINK -1 Gen); SELECT Acc IF (NEGATE *-1 Pr OR Num BARRIER NPNH)(0 NOTIME OR Pron)(NEGATE 0 Nom OR Loc OR Adv OR VERB-NOT-ACTIO OR (Prop Plc))(1 COMMA LINK *1 Acc BARRIER NPNH LINK 1 CC LINK *1 Acc BARRIER NPNH LINK *1 CLB OR VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 Gen BARRIER NPNH)(NEGATE 1 COMMA LINK 1 Gen LINK 1 CC OR COMMA); ## Ráđđehus áigu ruhtadit dehálaš oktasašdoaimmaid, nugo dulkaoahpu ja diehtojuohkinbálvalusa. ## Sii bukte skeaŋkkaid mánnái: golliid, suovvasiid ja myrra. SELECT Acc IF (NEGATE *-1 Pr OR Num BARRIER NPNH)(0 NOTIME OR Pron)(NEGATE 0 Nom OR Loc OR Adv OR VERB-NOT-ACTIO OR (Prop Plc))(1 CC LINK 1 Gen LINK 1 Acc LINK *1 CLB OR VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 Gen BARRIER NPNH)(NEGATE -1 COMMA LINK -1 Gen)(NEGATE -1 Gen LINK -1 COMMA LINK -1 Gen); ## Sámit soitet erenoamážit amašit norpmaid nugo guhkes váccahagaid ja oktasašvuođa váiluma. #SELECT Acc IF (NEGATE *-1 Pr OR Num BARRIER NPNH)(0 NOTIME OR Pron)(NEGATE 0 Nom OR Loc OR Adv OR VERB-NOT-ACTIO)(*1C CLB OR VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 Gen BARRIER NPNH)(NEGATE 2 ("ii") LINK 1 Gen LINK 1 N); ## Jus divššohas roasmmohuvvá dahje oažžu duođalaš váttisvuođaid,... ## Liggen dihtii viesuideaset, ferte ollusat muoraid boaldit. REMOVE Gen IF (NEGATE *-1 Pr OR Num BARRIER NPNH)(0 NOTIME OR Pron)(*1 PUNCT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 1 NP-BOUNDARY) ; ## Dohkkehit persovnnalaš sávaldagaid geavahit álbmotdálkkodeami ja guvhlláriid. REMOVE Gen IF (*-2 V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(NEGATE *-1 Pr OR CC OR (Num Nom) BARRIER NPNH)(-1 Gen)(0 NOTIME OR Pron)(NEGATE 0 ALU OR ROUTE)(*1 CLB BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 1 COMMA LINK 1 Gen LINK *1 Po BARRIER VERB)(NEGATE -1 Gen LINK -1 CC LINK -1 Gen); ## ...ahte vuhtiiváldit divššohasa dárbbuid, beroštumiid ja riektesihkarvuođa dearvvašvuođabálvalusa ektui. REMOVE Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(0 ("dat" Acc))(1 CC OR CS); ## Šloahtta dieđiha gait suohkaniidda gos kruvdnoprinsabárra manná guossis dan ahte sii geat sihtet govvet mannet dohko gos preassagovvejeaddjit leat. # Difficult to make a border... # Genitive and accusative in temporal adverbials # ----------------------------------------------- # A 'measure' time adverbial is Acc, others are Gen. SELECT (Gen @>N) IF (0 MANNU)(1 (A Ord)); ## Dál lea miessemánu 1. beaivvi. SELECT (Gen @>N) IF (-1 Ord)(0 MANNU)(1 Num); ## "23. cuoŋománu 1728 dovddus geaskkus lea ee. celkon ahte mearraguollebivdu lea luđolaš earret" SELECT Gen IF (-1 Ord)(0 ("beaivi") OR ("vahkku")); ## Evaluerenraporta addojuvvui GOD:ii geassemánu 20. beaivvi 2000. SELECT Nom IF (-3 MANNU)(-2 Ord OR Num)(-1 ("beaivi") OR ("b" ABBR))(0 Num); ## Sámedikki bargiidčoahkkimis Guovdageainnus juovlamánu 7. beaivvi 2001 ## mearridii... SELECT Gen IF (-1 ("boahtte") OR ("boahtit" PrsPrc) OR ("čuovvovaš" Attr) OR ("ovddit" Attr))(0 TIME)(NEGATE 0 Px) ; ## Boađe boahtte vahku. # Assuming that the time-expression following those words will be in an idiomatic construction that implies a point of time rather than a period SELECT Gen IF (NEGATE -1 DURATION-A)(0 ("čakča#geassi") OR ("giđđa#dálvi") OR ("čakča#dálvi") OR ("giđđa#geassi") OR ("giđas#dálvi") OR ("giđas#geassi") LINK 0 Acc); # Duomma says that those compounds typically are in Genitive and not accusative case if they are a time adverbial. ## Unjárgga guvlui, muitaluvvo ahte olbmot lávejedje čakčageasi, go lájuiguin gerge, mannat Oardajávrái ja Oardavuonjoga bajágeahčái Báhcavuona suohkanii bivdit dálvuoli. SELECT Gen IF (-1 COMMA)(0 TIME)(1 EOS); ## Mun vuolggán ihttin, bearjadaga. SELECT Gen IF (-1 ("guhte" Gen))(0 VAHKKU LINK 0 Acc); ## Dieđátgo guđe beaivvi mis lea čoahkkin? SELECT Gen IF (NEGATE *-1 STV-NOT-ACT OR DURATION-V BARRIER SV-BOUNDARY2 OR DURATION-A)(0 BEAIVI)(1 EOS OR COMMA LINK NOT *1 VERB); ## Mii leimmet doppe mu riegádanbeaivvi, čakčamánu 3. b. SELECT Gen IF (-1 BOS OR CS OR (":" CLB))(0 BEAIVI); ## Bearjadaga mii vuolgit oaggut. SELECT Gen IF (-1 NP-BOUNDARY)(0 BEAIVI); ## Mun boađán bearjadaga. # The idea here is that the BEAIVI should not be modified by e.g. 'olles'. SELECT Gen IF (-2 Gen LINK 0 MANNU)(-1 Num OR Ord)(0 ("b") OR ("beaivi")); ## Geassemánu 8.b. 2001 láhkaásahus nr 676 oktagaslaš plánaid birra dearvvašvuođalágaid vuođul lea addojuvvon láhkamearrádusaid láhkavuođuin. SELECT Gen IF (0 Card)(1 (N Gen)); ## Dat lea duháhiid jagiid boaris. SELECT Gen IF (0 Num)(1 TIME)(1 ADVLCASE); ## Journálat sáhttet lágiduvvot fylkkamánne rádjui 10 jahkái. SELECT Gen IF (-1 PARTTIME)(0 TIME); ## Diddi vuodjala detnui mihcamárain maŋás ja guvžá fas čavččabeallái geasi. SELECT Gen IF (-1 ("juohke") OR ("seammá" @>N) OR ("seamma" @>N))(0 TIME); ## ...álbmotjoavkku mat ovdal dahje seammá áiggi... # Other attributes similar? SELECT Gen IF (0 NUM-JAHKI)(1 Num); ## Jagi 2002 bušeahttačoahkkima,... ## Skuvlajagi 1998-99 rivde doarjjajuohkima eavttut. SELECT Gen IF (NEGATE 0 VERB)(1 ("áigi"))(NEGATE 1 (Sg Loc) LINK 1 ("áigi" Sg Ill)); ## Čoahkkimis lea lávdegoddi árvalan konfereanssa áiggi, báikki ja fáttáid. ## ...oppa dan áiggi go dáláš konvenšuvdna lea doaibman. SELECT Gen IF (-1 Gen)(0 ("áigi")); ## ...gonagasa Herodesa áiggi,.. SELECT Gen IF (0 ("hávvi"))(*1C Acc BARRIER S-BOUNDARY2); ## Váilevaš vejolašvuohta doaimmahit kultuvrra ávnnaslaš beliid sáhttá ## muhtun háviid mearkkašit álbmotriekterihkkuma. SELECT Gen IF (0 ("hávvi"))(NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Fágalaš sudjadeapmi daid háviid go doavttir lea dahkan biehttaleami. #SELECT Gen IF (*1 V-PASS BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("hávvi"))(NEGATE *1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2); ## Muhtun háviid buhtaduvvo meassamiid ruđalaš vahát. # The time expression "hávvi" is not Acc, but the problem is the homonymous noun. SELECT Gen IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NPNHA)(0 ("áigi") OR ("bodda") OR ("geardi") OR ("hávvi")); ## Eará háviid ii leat hoahpu journálačállimiin. SELECT Gen IF (1 ("riegádan#beaivi")); ## Golbma čáppa, doaimmalaš nieidda livžo áhčiset riegádanbeaivve. SELECT Gen IF (-1 (Num Gen))(0 ("geardi")); ## Galggat golmma geardde beaivvis borrat ovtta tableahta. REMOVE Gen IF (-1 Dem OR TIME-A LINK -1 ("dušše"))(0 VAHKKU OR MANNU LINK 0 (@ADVL)); ## Dušše maŋemus jagi heaittihuvvo njealje čuoiganjoavkku. # "dušše" as presenting year as a lasting period REMOVE (Gen @ADVL) IF (0 TIME LINK 0 Pl); ## NVE dieđiha maid, ahte dáid lagamus beivviid eat dárbbaš Finnmárkkus ballat dulvvis. REMOVE (Gen @>N) IF (NEGATE -1 Ord OR Gen)(0 TIME LINK 0 Pl LINK 0 (@ADVL)); ## Duodji lei deaŧalaš sivva manne olbmot Gáivuonas birgejedje nu bures váttes jagiid vuosttaš ja nuppi máilbmesoađi gaskkas. REMOVE (Gen @ADVL) IF (*-1 DURATION-A BARRIER NPNH)(0 TIME); ## Jus oahppi dahje ohppiidjoavku jávká lobihemiid osiid diimmus dahje olles diimmu. ## Bohccot šaddet gárddis jorrat guhkes beaivvi 20-30 buolašgrádas. REMOVE Gen IF (*-1 DURATION-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 TIME LINK 0 (Acc @ADVL)); REMOVE (Gen @ADVL) IF (*-1 DURATION-V LINK 0 PrfPrc OR Inf BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 AUX OR Neg BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 TIME LINK 0 (Acc @ADVL)); ## Skiippaguras Kárášjohkii ádjánii bures beaivvi, muhto vuloseano ii ádjánan go beaivvi go dábálaš olu čáhci lei (Fixdal 1938: 64). SELECT (Acc @ADVL) IF (*-1 DURATION-V OR ("leat") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 VAHKKU-DUR + (Acc @ADVL) LINK 1 DOPPE OR Loc); ## Mii leat diimmu fávllis ovdalgo suhkat gáddái. REMOVE (Acc @ADVL) IF (-1 POINT-IN-TIME-SPEC OR Ord)(0 TIME); # After accusative rules ## Eará beaivvi soaitá čuožžut ahte galgat láibut bihpporgáhkuid jna. ## Vuosttas čoahkkinbeaivvi deattuhuvvojedje muhtun ráji dat čuolmmat ja hástalusat Skandinavias leat ovddabealde boranávddiid hálddašeami oktavuođas. ## Čalmmehis stálu maid stohke dološ áiggi. REMOVE (Acc @ADVL) IF (*-1 POINT-IN-TIME-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 TIME LINK 0 (Acc @ADVL)); ## Bivdu, eandálii beatnagiin bivdin, sáhttá hehttet boazobarggu čohkken- ja johtináiggi. REMOVE (Acc @ADVL) IF (*-1 POINT-IN-TIME-V LINK 0 PrfPrc OR Inf BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 AUX OR Neg BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 TIME LINK 0 (Acc @ADVL)); # Can still be Acc @ADVL if standing after a DURATION-A # That is why these rules have to stand after the DURATION-A rule # Choosing accusative or genitive semantically # ============================================ # These rules work without knowing for sure if the other nouns in the chain are Acc or Gen. # Who can possess a human? ## Mun oainnán beatnaga oappá biilla duohken. ## Mun oainnán beatnaga eatni biilla duohken. - Ambigious. REMOVE Gen IF (0 (N Acc) LINK NOT 0 HUMAN-INDIVIDUAL OR PROFESSION OR OFFICE OR HUM-FUNCTION OR HUM-ATTR OR HUM-VERB OR ABSTR-TEXT OR TIME OR TITLE OR ("dállu"))(NEGATE -1 Num)(*1 FAMILY BARRIER NOT-ADJ); REMOVE Gen IF (0 (N Acc) LINK NOT 0 (Prop Plc) OR HUMAN-INDIVIDUAL OR PROFESSION OR OFFICE OR HUM-FUNCTION OR HUM-ATTR OR HUM-VERB OR ABSTR-TEXT OR PLACE OR NATION OR ANIMAL OR EDUCATION OR ORGANIZATION OR INSTITUTION OR TIME)(NEGATE -1 Num)(*1 FAMILY-ABSTRACT BARRIER NOT-ADJ); REMOVE Gen IF (0 (N Acc) LINK 0 NATURE-PLACE)(*1 FAMILY-ABSTRACT OR NON-FAMILY BARRIER NOT-ADJ); REMOVE Gen IF (0 (N Acc) LINK NOT 0 (Prop Plc) OR HUMAN-INDIVIDUAL OR HUMAN-GROUP OR PROFESSION OR OFFICE OR HUM-FUNCTION OR HUM-ATTR OR HUM-VERB OR ABSTR-TEXT OR PLACE OR NATION OR EDUCATION OR ORGANIZATION OR INSTITUTION OR INDUSTRY OR TIME)(NEGATE -1 Num OR Pr)(*1 NON-FAMILY BARRIER NOT-ADJ); REMOVE Gen IF (0 (Actio Acc))(*1 HUMAN-INDIVIDUAL OR PROFESSION OR OFFICE OR HUM-FUNCTION OR HUM-ATTR OR HUM-VERB OR ("bearaš") OR NATION BARRIER NOT-ADJ LINK NOT 0 ("eadni") OR ("áhčči")); ## Dearvvašvuođabargiilága § 10, mii gieđahallá dieđuid addima pasienttaide, ja pasientavuoigatvuođalága § 1-3, mii gieđahallá vuoigatvuođa informerejuvvon miehtamii, leat ovdamearkkat dakkár vuoigatvuođain. SELECT Gen IF (0 ("áhčči") OR ("ipmil"))(1 ("Vuoigŋa") OR ("vuoigŋa")); ## Ehpet dii leat ieža sárdnumin, muhto Áhčádet Vuoigŋa sárdnu din bokte. REMOVE Gen IF (0 ("vuoigŋa"))(1 ("ipmil")); ## Muhto jos mun áján olggos bahá vuoiŋŋaid Ipmila Vuoiŋŋa fámuin. # Genetive + Ess REMOVE Acc IF (0 PLACE LINK 0 Gen)(1 HUMAN LINK 0 Ess); ## Vánit eahpiduvvo ahte stáhta geatnegasvuođat sámiid ektui 27. artihkkala mielde dagahivččii stáhta dihto guovlluid eaiggádin geatnegassan doaimmahit eaiggáduššanvuoigatvuođa nu ahte deavddášii 27. artihkkala geatnegasvuođa. REMOVE Gen IF (0 SINGLE-SOUND)(1 ROUTE); ## Ii son bealkke ii ge čuorvvo, ii ge oktage gula su jiena gáhtaid alde. # Nobody can possess a Proper name? Except from pers.pron. and Mal and Fem REMOVE Gen IF (NEGATE -1 Num)(0 (N Acc) LINK NOT 0 NATION OR TIME OR TITLE OR PROFESSION OR Mal OR Fem)(1 Prop LINK NOT 0 NATION OR ("Vuoigŋa"))(NEGATE 1 (Prop Org))(NEGATE 1 (Prop Attr) LINK 1 (Prop Org)); ## ...go čielggadii oamastanvuoigatvuođa Finnmárkku eatnamiid hárrái. # Who can possess Prop Org? REMOVE Gen IF (NEGATE -1 Num)(0 (N Acc) LINK NOT 0 NATION OR TIME)(1 (Prop Org) LINK NOT 1 (Prop Org)); ## Álggos coggalii Anti vuosttaš spáppa Sørøy Glimt mollii 22 minuvtta maŋŋel go čiekčamat ledje álgán Niitoguolban stadionas. # Accusative in front of a human group: REMOVE Gen IF (0 (N Acc) LINK NOT 0 GENERAL-PLACE OR GEOGRAPHICAL-PLACE OR GEN-POLITICAL-PLACE OR NATION OR ORGANIZATION OR EDUCATION OR TIME OR Plc)(NEGATE -1 Num)(1 HUMAN-GROUP); ## Ráđđehus deattuha sámi kulturáddejumi gelbbolašvuođa loktema sámiid buorrin. # Genetive in front of "joavku": SELECT Gen IF (0 Plc OR Org OR ACR)(1 ("joavku") OR ("spáppa#čiekčan#joavku") OR ("lávlun#joavku") OR ("dánsun#joavku") OR ("valáštallan#joavku") OR ("čuoigan#joavku") OR ("bođu#valáštallan#joavku") OR ("A-#joavku") OR ("B-#joavku") OR ("filbmen#joavku") OR ("čuojahan#joavku")); # Genitive in front of "oaidninčiehka" ja "vuoigatvuohta": SELECT Gen IF (NEGATE *-1 STV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 Acc LINK 0 HUMAN OR Pron)(*1 ("oaidnin#čiehka") OR ("vuoigatvuohta") BARRIER VERB); ## Romeriid vealahanáššis lea dárbu geahččat sihke ovttaskas olbmo, struktuvrralaš ja unnitlogu oaidninčiegas. SELECT Gen IF (*-1 STV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 Acc LINK 0 HUMAN OR Pron)(*1 ("oaidnin#čiehka") OR ("vuoigatvuohta") BARRIER VERB LINK 0 Acc); ## Mátta-Norgga almennehiin dihtto ahte giliolbmot gitta 1700-lohkui dahke iežaset vuoigatvuođa almennehiidda erenoamážit gustojeaddjin Gonagasa eiseválddiide. # Genitive in front of PLACE-ADV: SELECT Gen IF (0 (Prop Plc) OR GEOGRAPHICAL-PLACE LINK 0 Acc)(1 PLACE-ADV); ## vealgelogahallama mearkkašumi fylkkain Finnmárkku máttabealde # Accusative in front of a political-place or general-place: REMOVE Gen IF (0 N LINK NOT 0 ABSTR-PLACE OR ACTIVITY OR TOPIC OR HUMAN OR TOPIC OR PROCESS OR INDUSTRY OR INSTITUTION OR ORGANIZATION OR TIME OR Prop)(1 GENERAL-PLACE OR POLITICAL-PLACE LINK NOT 0 ("biras" Pl Loc) OR ("sápmi")); ## Sámediggi sáhttá maid buktit cealkámušaid guovlluid dearvvašvuođafitnodagaid jahkedieđáhusain ja plánaárvalusain. ## Ráđđehus áigu Sámedikkiin guorahallat dan rolla gieldda bálvalusaid ja ovddideami ektui. # Accusative in front of MANNU REMOVE Gen IF (0 Acc LINK NOT 0 ("jahki") OR LAHKA OR ("Sámediggi"))(NEGATE -1 Num)(1 MANNU); ## Carsten Smith guđii Sámi vuoigatvuođalávdegotti ovdaolbmo virggi skábmamánu 1. b. 1985. # Genetive in front of "virgi": REMOVE Acc IF (0 OFFICE OR PROFESSION)(1 ("virgi")); ## Carsten Smith guđii Sámi vuoigatvuođalávdegotti ovdaolbmo virggi skábmamánu 1. b. 1985. # Accusative in front of a nation or "sápmi": REMOVE Gen IF (0 Acc LINK NOT 0 NATION OR GENERAL-PLACE OR ORGANIZATION OR EDUCATION OR ANIMATE OR ("evangelium") OR (Prop Plc))(0 N)(1 NATION OR POLITICAL-PLACE LINK NOT 0 ("sápmi" Pl)); ## Ráđđehus láhčá dilálašvuođaid sámi kultuvrra máŋggadáfotvuođa seailluheapmái. # "Sámegiela hálddašanguovlu/hálddahusguovllu" SELECT Gen IF (0 ("sáme#giella") OR ("suoma#giella") OR ("giella#njuolggadus") OR ("giella#láhka") LINK 0 Acc)(1 ("hálddašan#guovlu") OR ("hálddahus#guovlu")); ## Sámiláhka meroštallá sámegiela hálddašanguovlun Kárášjoga, Guovdageainnu, Unjárgga, Deanu, Porsáŋggu ja Gáivuona gielddaid. SELECT Gen IF (0 ("sámi#láhka"))(1 ("giella#njuolggadus")); # hálddašanguovllu suohkanat/gielddat SELECT Gen IF (0 ("hálddašan#guovlu") OR ("hálddahus#guovlu") LINK 0 Acc)(1 ("gielda") OR ("suohkan") OR ("fylka")); # giella SELECT Gen IF (-1 VERBAL-ACTIVITY-V)(0 Acc)(1 (giella)); ## ... hállet iežaset giela ... # Gen + MEDIA SELECT Gen IF (0 NATION LINK 0 Acc)(1 MEDIA); ## Mediat Ruoŧa rádio, Oahpahusrádio ja Ruoŧa Televišuvdna, ožžot jagis 2002 ođđa sáddenlobiid. # Gen + "gielda" or "suohkan" SELECT Gen IF (0 (Prop Plc Acc))(*1 ("suohkan") OR ("gielda") BARRIER NPNH LINK 0 Pl); # "guovddáš#lihttu" SELECT Gen IF (0 ("gielda" Pl))(1 ("guovddáš#lihttu")); # "dárbu" SELECT Gen IF (0 ANIMATE)(1 ("dárbu")); # "heagga" SELECT Gen IF (0 (Acc))(1 ("heagga") LINK 0 Px); ## Sii ealihit sin heakkaset vuodjimiin ja geasehemiin. # buo. SELECT Acc IF (*-1 ("buo") BARRIER NPNH)(0 (N Gen)); ## , buo. sierra sámestáhta. # ovttasráđiid REMOVE Gen IF (1 ("ovttas#ráđđi" Pl Gen)); # váldit mielde SELECT Acc IF (*-1 ("váldit") BARRIER NPNH)(0 Gen)(1 ("mielde") OR ("fárrui")); ## Sámediggi lea bivdán ráđđehusa váldit Sámedikki mielde árvoháhkanprográmmabargui. # "barggahit" SELECT Acc IF (*-1 ("barggahit") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 HUMAN)(NEGATE 0 Gen LINK 1 HUMAN); # evangelium SELECT Gen IF (0 ("evangelium"))(1 ("riika")); ## Son oahpahii sin synagogain, sárdnidii evangeliuma riikka birra. # Accusative in front of an organization: REMOVE Gen IF (0 Acc LINK 0 TEXT OR ABSTR-TEXT OR ABSTRACT)(NEGATE -1 Num)(1 ORGANIZATION); # We could do it the other way: IF (O Acc LINK NOT HUMAN OR POLITICAL-PLACE OR GENERAL-PLACE). # Or we could concider to widen the other part: (NEGATE 1 HUMAN-INDIVIDUAL OR HUM-FUNCTION OR HUM-ATTR OR HUM-VERB OR ANIMALS OR ABSTRACT) ## Bargiidbellodaga sámediggejoavku divvu gažaldagaid ráđi ruhtavuoruhemiid hárrái. REMOVE Gen IF (0 N LINK NOT 0 NATION OR TIME)(NEGATE -1 Num)(1 ("sáme#diggi") OR (Sáme#diggi")); ## Sámedikkit nammadit lahtuid sámedikkiid gaskasaš ovttasbargoorgánii. # Genitive in front of an organization: SELECT Gen IF (0 NATION LINK 0 Acc)(*1 ORGANIZATION OR INSTITUTION OR EDUCATION OR INDUSTRY BARRIER NPNH LINK NOT 0 ("skuvla")); ## 80-logu beallemuttus ásahuvvojedje sámi organisašuvnnat. REMOVE Gen IF (0 N LINK NOT 0 TIME OR ANIMATE OR NATIONAL-IDENTITY OR POLITICAL-PLACE)(NEGATE -1 Num)(1 ("servodat")); ## Lea dan vuođul geatnegasvuohta ovddidit buot mánáid beroštumiid servodagas. # Should consider if we could put in (1 ORGANIZATION). Then we have to add at least Prop as 0. # buot + Pl REMOVE Acc IF (-1 ("buot") OR ("gait") OR ("gait") OR ("buohkaid"))(0 (Sg Gen) LINK *1 (N Pl) BARRIER VERB); ## Kantuvra meannuda buot Nordlándda, Romssa ja Finnmárkku ohppiid ja studeanttaid loatna- ja stipeandaohcamiid, ja buot velggolaččaid máksingeahpádusohcamiid, geat orrot seamma guovllus. # "bargat" + object REMOVE Acc IF (*-1 ("bargat") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 Gen LINK NOT 0 TEXT OR ("bargu") LINK *1 N BARRIER VFIN); REMOVE Gen IF (*-1 ("bargat") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 Acc LINK 0 TEXT OR ("bargu") LINK NOT 1 N); # This is based on that the object will be "leavssuid, bargobihtáid, barggu" elsewhere Gen: ## ... geaiguin lei bargan ovttas sihke anárašgiela, nuortalašgiela ja lullisámegiela ovddidanbargguiguin. # "Oassi" is usually not in genitive: SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 Num)(0 OASSI LINK 0 Gen)(1 Gen LINK NOT 0 Actor); ## Son vuolggahii muhtun bálvaleaddji lusa vai son oččošii oasis viidnegárddi šattuin. # Try to make a set of nouns which cannot be Gen in a AccGen string. # Possible Gen-construction: Nuppi oasi geavaheaddji ...... # Writing a text: SELECT Acc IF (*-1 WRITING-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 Num)(0 TEXT OR ABSTR-TEXT LINK 0 (@OBJ) OR (@F-OBJ))(NEGATE 1 CONCEPT OR TEXT OR ABSTR-TEXT); ## Sámi geavaheaddjit galggašedje sáhttit váidalit njálmmálaččat, man vuođul fylkkadoavttir de čállá váidaga, dárbbu mielde dulkka vehkiin . # CONCEPT should be a constraint, so that in "write a text's outline", "text" still gets Gen. # An organization´s representative: SELECT Gen IF (0 Acc LINK 0 ORGANIZATION OR INSTITUTION OR (Prop Org))(1 PROFESSION OR HUM-FUNCTION OR HUM-ATTR OR HUM-VERB OR OFFICE LINK NOT 0 Pl); ## Dán gáibideigga foandda hoavda Per Edvard Klemetsen ja Norgga Sámiráđi ovdaolmmoš Aslak Nils Sara gielddaministaris Arne Rettedalas geainna soai maŋŋebárgga deaivvadeigga Oslos. #SELECT Gen IF (-2 VERBAL-ACTIVITY-V LINK 1 Gen)(0 (N Acc))(NEGATE 0 TITLE OR PROFESSION OR OFFICE LINK 1 Prop); ## Nu muitala Nuorta-Finnmárkku Politiguovllu operašuvdnajođiheaddji Eigil Henninen. # This rule doesn´t hit well. # ášši SELECT Gen IF (-1 NATIONAL-IDENTITY)(0 ("ášši")); # fáktemuš SELECT Acc IF (*-1 ("fáktemuš") BARRIER NPNH)(0 (N Gen))(NEGATE 1 Acc); ## Dain lea fáktemuš juohke balvva. # "sápmi" # - - - - SELECT Gen IF (-1 Acc OR Gen)(0 ("sápmi" Sg))(1 N); ## Čálán girjji sámi áššiid birra. SELECT Gen IF (0 ("sápmi" Sg))(*1C Acc BARRIER NOT-ADJ); ## Dalle čujuhuvvui ahte lea dárbu nannet doaimmaid mat ovddidit ## sámi dutkama, fágaidgaskasaš ovttasbarggu ja sámi áššiid oahpahusa. ## Ráđđehus deattuha sámegiela ja sámi kulturáddejumi gelbbolašvuođa loktema. SELECT Gen IF (0 ("sápmi" Sg))(1C Gen)(2C Acc); ## Ráđđehus deattuha sámegiela ja sámi kulturáddejumi gelbbolašvuođa loktema, ja sámi bargiid bálkáheami. #SELECT Gen IF (0 ("sápmi" Sg))(1 CC)(2 (A Attr)); ## ...váfistan dihte sámi ja eamiálbmotguskevaš dutkama. # This rule doesn´t allow "sápmi" Acc + CC + A + Acc, which could be true. SELECT Gen IF (0 ("sápmi") OR ("Sápmi") LINK 1 SAPMI-N-HEAD OR SAPMI-PROP-HEAD); ## Soai áiguba ovddastit sámi álbmoga dáhtu go Tromsa ohcá Olympia gilvvuid lágidit 2014:s. SELECT Gen IF (NEGATE *-1 ("máhttit") OR ("oahppat") OR ("oahpahit") OR ("juohkit") OR ("čállit") OR ("lohkat") OR ("gallestallat") OR ("galledit") OR VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 SAPMI OR SUOPMA)(*1 N BARRIER NOT-ADJ); SELECT Gen IF (NEGATE *-1 ("máhttit") OR ("oahppat") OR ("oahpahit") OR ("juohkit") OR ("čállit") OR ("lohkat") OR ("gallestallat") OR ("galledit") OR VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 SAPMI OR SUOPMA)(1 (@CNP) LINK 1 SAPMI OR SUOPMA OR NATION LINK 0 Gen); SELECT Gen IF (0 SAPMI OR SUOPMA)(1 (@CNP))(2 ("eará") OR ("iežá"))(3 N); ## Ulbmil lea čuovvulit sámilága áigumušaid ja vuoigatvuođaid sámegiela viidásut geavaheamis. # LAHKA SELECT Gen IF (0 LAHKA)(1 LAHKAGEN-NOUN OR LAHKA-NOUN OR ("áigumuš") LINK 0 Acc); ## SELECT Gen IF (0 LAHKA OR ("Sámediggi"))(1 MANNU)(2 Ord OR CARDINALS)(3 ("beaivi") OR ("b"))(4 Num)(*5 N BARRIER NPNH LINK NOT *1 FMAINV OR Inf BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dás čujuha lávdegoddi muđui Sámedikki miessemánu 30. beaivvi 2000 doalloplána čuoggái 13.1. # KLASS SELECT Gen IF (0 TEXT OR ABSTR-TEXT LINK 0 Acc)(1 KLASS); ## Dás čujuha lávdegoddi muđui Sámedikki miessemánu 30. beaivvi 2000 doalloplána čuoggái 13.1. # giella SELECT Gen IF (0 LANGUAGE LINK 0 Acc)(*1 LESSON OR ("dilli") OR ("prošeakta") OR ("geavaheapmi") OR ("doaibma#plána") OR ("ovdáneapmi") OR ("sajádat") OR ("korrektur#-prográmma") OR ("dutkan#dilli") OR ("vuohki") BARRIER NPNH LINK NOT 0 Nom OR Acc LINK NOT 1 ("ektui") OR ("olis") OR ("dihte")); SELECT Gen IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 LANGUAGE LINK 0 Acc)(*1 LESSON OR ("dilli") OR ("prošeakta") OR ("geavaheapmi") OR ("doaibma#plána") OR ("ovdáneapmi") OR ("sajádat") OR ("korrektur#-prográmma") BARRIER NPNH); SELECT Gen IF (0 LANGUAGE LINK 0 Acc)(1 SATNI); SELECT Gen IF (0 LANGUAGE LINK 0 Acc)(1 ("nubbi") OR ("vuosttaš") OR Ord OR ("A") OR ("B") OR ("C"))(2 ("giella") LINK NOT 0 Ess); REMOVE Gen IF (0 N LINK NOT 0 ACTOR-ROLE OR ABSTR-PLACE OR TIME OR TEXT OR ABSTR-TEXT OR SETTLEMENT-PLACE OR EMOTION OR ACTIVITY)(1 LANGUAGE); ## Ulbmil lea čuovvulit sámilága áigumušaid ja vuoigatvuođaid sámegiela viidásut geavaheamis. SELECT Gen IF (0 Pron)(1 ("giella")); ## Dát joavku galggašii beassat geavahit iežas giela dearvvašvuođabargiiguin. # Sámediggi/ stáhta REMOVE Gen IF (0 (N Acc) LINK NOT 0 ("Norga") OR NATION-NOT-NORGA OR HUMAN)(1 ("Sámediggi") OR ("stáhta") OR ("stáhtta") OR ("stáda")); ## Departemeanttat buktet jahkásaš mearkkašumiideaset Sámedikki doaimmaid hárrái. SELECT Gen IF (0 ("Sámediggi"))(1 Date)(2 ("reive") OR ("notáhta") OR CC); ## Várrepresideanta lea čilgen Sámedikki oainnu ášši birra, ja čujuhii Sámedikki 28.06.00 reivii mas diggi bivddii ahte guovlu ii šat lihkahallojuvvo go ođđa boazodoallofágalaš čielggadus lea dahkkojuvvomin. SELECT Gen IF (0 ("Sámediggi"))(1 Num)(2 ("bušeahtta")); SELECT Gen IF (0 ("stáhta") OR ("stáhtta") OR ("stáda") LINK 0 Acc)(1 ("sápmi" Gen) OR ("Sápmi" Gen))(2 ("joatkka#skuvla")); SELECT Gen IF (-1 FYLKA LINK 0 Gen)(0 ("stáhta") OR ("stáhtta") OR ("stáda") LINK 0 Acc)(1 ("oahpahus#kantuvra")); SELECT Gen IF (0 ("Sámediggi" Acc))(1 ("sápmi"))(2 ("sátne#vuorká")); SELECT Gen IF (0 ("Sámediggi" Acc))(*1 SAMEDIGGI-GEN OR TEXT OR ABSTR-TEXT BARRIER NPNH LINK NOT 0 Ess); ## Sámediggi lea geigen jahkedieđáhusas departementii Sámedikki doaimmas 2005. SELECT Gen IF (0 ("stáhta") OR ("stáhtta") OR ("stáda") LINK 0 Acc)(*1 STAHTA-GEN OR ORGANIZATION OR TEXT OR ABSTR-TEXT OR INSTITUTION OR RIEKTEDILLI BARRIER NPNH LINK NOT 0 Ess); # TEXT and ABSTR-TEXT are perhaps too big. ## Heiveheami ovddidit ovttas Sámedikkiin ja Davvi-Norgga spesiálapedagogalaš birrasiiguin, stáhta spesiálapedagogalaš doarjjavuogádagain ja Læringssenteret:iin. # FYLKA SELECT Gen IF (0 FYLKA LINK 0 Acc)(1 ("fylka") OR ("fylkka#gielda") OR ("fylkka#suohkan") OR ("ámta")); SELECT Gen IF (0 FYLKA LINK 0 Acc)(1 CC)(2 FYLKA LINK 0 (@>N)); ## Giellanjuolggadusat leat váikkuhan vaikkoba Finnmárkku ja Romssa fylkkagielddaide nu, ahte leat váldigoahtán ovdan dákkár áššiid. SELECT Gen IF (0 FYLKA LINK 0 Acc)(*1 GEOGRAPHICAL-PLACE OR GEN-POLITICAL-PLACE OR HUMAN OR DILLI OR INDUSTRY OR RIEKTEDILLI OR ORGANIZATION BARRIER NPNHAI); ## Álbmotrievttálaš ja historjjálaš ođđa riektegáldoosiid ferte árvvoštallat stáhta dálá geavada ja riikka lágaid ektui, erenoamážit Finnmárkku eatnamiid vuoigatvuođaid deasttas. # Genitive # ======== # Since disambiguation between accusative and genitive is very difficult, # let us pick out as many genitives as possible here. # Genitive after quantifier # Genitive in front of postposition # Genitive after preposition # Genitive between "nugo" and N # Genitive inside a two-part Po # Genitive attribute of adpositions or certain nouns # Genitive in comparison # Genitive relative pronouns # Genitive indefinite pronouns # Genitive in proper name sequences # Genitive after "mii" and "mihkkege" # Genitive subjects of non-finite verbs # Genitive (or nominative) in clause without full verb # Genitive in front of "oktavuođas" etc. # Genitive between Dem and N # Genitive in place adverbials # Genitive specifiers # Acronyms and other nouns where Nom=Gen/Acc # Genitive in coordination # Genitive after quantifier # - - - - - - - - - - - - - #REMOVE Gen IF (*-1C (@>N) BARRIER NPNH)(NEGATE *1 N BARRIER NOT-NP); SELECT Gen IF (*-1C (Num Nom Sg) BARRIER NPNH OR Gen OR CC OR PUNCT OR REALCLB OR Ord LINK NOT 0 OKTA OR Ord OR (Num A) LINK NOT -1 ("jahki"))(0 (@Num<))(NEGATE 0 VERB OR ("nr") OR ("nummar") OR ("s")); #(NEGATE -1C (@>N) LINK NOT *1 N BARRIER NOT-NP); ## Golbma čáppa, doaimmalaš nieidda livžo áhčiset riegádanbeaivve. SELECT Gen IF (-1 (@>N) LINK -1C Num LINK NOT 0 OKTA OR Ord OR (Num A) LINK NOT -1 ("jahki"))(0 (@Num<))(NEGATE 0 VERB OR ("nr") OR ("nummar") OR ("s")); SELECT Gen IF (*-1C Num BARRIER NPNH OR Gen OR CC OR PUNCT OR REALCLB OR Ord LINK NOT 0 OKTA OR Ord OR (Num A) LINK -1 ("jahki") LINK -1 (PrfPrc @>N) OR (A @>N) OR (Dem @>N))(0 (@Num<))(NEGATE 0 VERB OR ("nr") OR ("nummar") OR ("s")); ## Son mávssii mannan jagi 43 ruvnnu kilos. #REMOVE Gen IF (*-1C Ord BARRIER NPNH OR Gen OR CC OR PUNCT OR REALCLB OR Ord LINK NOT 0 OKTA)(NEGATE 0 VERB OR ("nr") OR ("nummar") OR ("s") OR TIME)(NEGATE 1C Po)(NEGATE *1 N BARRIER NPNH); ## Vuođđun lea biddjon ahte dát lanjadagat adnojit "boarrásiid-dikšosadjin", muhto maŋŋil teavsttas čilget njealját ásodaga birra. SELECT Gen IF (*-1 (Num Sg) BARRIER NPNH OR Gen OR PUNCT OR REALCLB LINK NOT 0 OKTA OR Ord LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC); ## Joavkkus leat vihtta oahppi Kárášjogas. SELECT Gen IF (*-1 Num BARRIER NPNH OR Gen OR PUNCT OR REALCLB LINK NOT 0 OKTA OR Ord LINK -1 CC OR CLB LINK *-1 (Num Nom) BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 Num LINK -1 CC OR CLB); ## Joavkkus leat vihtta oahppi Kárášjogas, vihtta oahppi Muosáhis ja vihtta Bearalvágis. SELECT Gen IF (-1 CC)(-2 Cmpnd)(*-3 (NUMERALS @SUBJ) BARRIER NPNH OR PUNCT LINK 0 Nom); ## Máŋga sámi dearvvašvuođa- ja sosiálabargi vásihit dan. SELECT Gen IF (*-1 (Num Nom) BARRIER NOT-NP OR CLB)(NEGATE -1 CC)(*1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Máŋga Romssa universitehta dutkanbirrasa leat ásahan ovttasbargguid... SELECT Gen IF (*-1 NUMERALS BARRIER CC OR CLB OR NPNH OR PUNCT OR ("ruvdnu") OR HEADOFPARTS LINK 0 Nom LINK NOT -1 ABBR OR CLB)(NEGATE *-1 (Num Acc) BARRIER NPNH LINK *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC)(NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(*1 Gen BARRIER NPNH); ## Máŋga Romssa universitehta dutkanbirrasa leat ásahan ovttasbargguid... # Genitive in front of postposition # - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Gen IF (NEGATE 0 Adv OR PrfPrc)(1C Po)(NEGATE 1 Px OR ("eret")); SELECT Gen IF (NEGATE 0 Adv OR PrfPrc)(1C @N<)(2C Po)(NEGATE 2 Px); SELECT Gen IF (NEGATE -1 ("§") OR ("nr"))(0 Num)(*1 (N Gen) BARRIER NPNH LINK 1 Po); ## Lávdegottiid čoahkkimat dollojit giddejuvvon uvssaid duohken. ## Divššohasas lea vuoigatvuohta oažžut dearvvašvuođadilis árvvo- ## štallojuvvot 30 bargobeaivvi sisa. ## Sii sáhttet buktit hálddahuslaš cealkámuša lága kapihttala 11 mielde. SELECT Gen IF (*-1 BOS BARRIER NOT-CC)(1 (Po Qst)); ## Girdi mieldego don manat? SELECT Gen IF (*-1 BOS BARRIER NOT-CC)(1 Po)(2 go); ## Girdi mielde go don manat? SELECT Gen IF (1 CC)(*2 Gen BARRIER NPNH LINK 1 GASKAL); ## Juos fágabargi ja geavaheaddji gaskka leat dasa lassin gielalaš ## dahje kultuvrralaš gulahallanváttisvuođat,... SELECT (V Actio Gen) IF (1 ("dihte" Po) OR ("dihtii"))(*1 (N Acc) BARRIER NOT-NP); ## Vuovdon earit máhcahovvojit sámi guovlluide nannen dihte báhcán doaluid. SELECT (V Actio Gen) IF (1 CC)(2 (V Actio Gen))(3 ("dihte" Po) OR ("dihtii")); ## ...seailluhan, nannen ja ovddidan dihte sámi servodaga. SELECT Gen IF (0 Actio)(1C Po); ## Válddán dan ášši guorahallan vuollái. #SELECT Gen IF (*-1 Po OR PREGEN BARRIER NOT-NP OR PUNCT OR REALCLB) # (NEGATE 1 COMMA LINK 1 Gen LINK NOT *1 CC BARRIER Po)(NEGATE 1 Pers) # (*1 Po OR PREGEN BARRIER NOT-NP OR REALCLB); SELECT Gen IF (NEGATE *-1 STV BARRIER Acc OR S-BOUNDARY2)(*-1 Po OR PREGEN BARRIER NOT-NP OR PUNCT OR REALCLB)(NEGATE 0 Ind)(NEGATE 1 COMMA LINK 1 Gen LINK NOT *1 CC BARRIER Po)(NEGATE 1 Pers)(*1 Po OR PREGEN BARRIER NOT-NP OR REALCLB); ## ...dan vuolde sisdoalu birra divššohasjournálain, čállima, divodeami, sihkkuma, vurkema, sirdima, journála beassanvejolašvuođa ja duššadeami birra. ## Mun vánddardan sin mielde ja muitalan sámiid birra olbmuide. # It shouldn´t take the latter one. SELECT Gen IF (1 (PUNCT LEFT))(*2 (PUNCT RIGHT) LINK 1 Po); ## Dearvvašvuođaregisttarláhka lea sierraláhka heaggadieđuidlága (cuoŋo- ## mánu 14. b. 2000 láhka nr 31 heaggadieđuid gieđahallama birra) ektui. SELECT Gen IF (1 CC)(*2 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNHA LINK 1 Po); ## Seammás áiggun maiddái ovdanbuktit dihto reflekšuvnnaid sihke eaŋkil rievttálaš geavatlaš gažaldagaid ja eambbo prinsihpalaš gažaldagaid hárrái. # Genitive after preposition # - - - - - - - - - - - - - - SELECT Gen IF (*-1C Pr BARRIER NPNH OR REALCLB OR CONTRA)(NEGATE 0 VFIN)(1 NP-BOUNDARY OR CC OR COMMA OR ("ieš")); ## Earret mu ii giige lea boahtán. ## Sáhka su birra viidánii miehtá Syria, ja ... ## ...gaskal vejolaš ja dohkálaš iskkadan- ja dikšunvugiid. ## ...ja vulggii rastá jávrri iežas gávpogii. SELECT Gen IF (*-1C Pr BARRIER NOT-NP OR Po)(*1 Interr BARRIER WORD); ## Sáhttá dadjat, ahte jagi 1978 láhka balansere gaskkal sámi ## vuoigatvuođaid boarásmuvvan oainnu, mii lei ráđđejeaddjin ## "vigihis ávkkástallanrievtti áigodagas", ja eanet ođđaáigásat ## vuoigatvuođaid dovddasteaddji oainnu. SELECT Gen IF (-1C Pr)(0 Num); ## Jus divššohas lea badjel 16 jagi boaris... SELECT Gen IF (-3 GASKAL)(-2 (Num Gen))(-1 CC)(0 Num); ## Jus divššohas lea gaskal 16 ja 18 jagi boaris,... # Genitive between "nugo" and N # - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Gen IF (-1 ("nugo"))(1 N LINK NOT 0 PLACE OR Plc); ## Ráđđehus áigu ruhtadit dehálaš oktasašdoaimmaid, nugo suorggi dulkaoahpu ja diehtojuohkinbálvalusa. # Genitive inside a two-part Po # - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Gen IF (-1 POST-A)(1 N)(2 POST-B); ## Nu leat 40 buolvva Dávveda rájes Babylonia fáŋgavuođa rádjái. # Genitive attribute of adpositions or certain nouns # - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Gen IF (1 ("bealde" Pr) OR ("beale" Pr) OR ("beallái" Pr) OR ("geahčai" Pr) OR ("geahčen" Pr) OR ("geaže" Pr)); ## Ánde boahtá don bealde joga. # Genitive or accusative in front of "gihtii" # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Gen IF (*-1 ("váldit") BARRIER NOT-AA)(0 HUMAN OR (Pron Pers) LINK 0 Acc)(*1 ("giehta" Ill) BARRIER NOT-AA); ## Son válddii mu gihtii. # Genitive in front of "guvlui" # - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Gen IF (NEGATE 0 Dem OR Loc)(1 ("guovlu" N Sg Ill)); ## Áddjá lei nohkkan, láse guvlui oaivi. # Genitive in front of "láhkái" # - - - - - - - - - - - - - - - SELECT (Actio Gen) IF (1 ("láhki" N Sg Ill)); ## ...go dearvvašvuođabargit iežaset árvvoštallama mielde gávnnahit... ## Dat ráhkaduvvo gáttis gárvvisin ja gessojuvvo vatnasii suohppun ## láhkái. SELECT (N Gen) IF (1 ("láhki" N Sg Ill)); ## Dat lea áhčis láhkai. # Genitive with "dan mađe N" # - - - - - - - - - - - - - SELECT (Gen Sg) IF (0 DAT-PRON)(2 ("mađe")); # Genitive with "oktavuohta" - it´s included in PREGEN-rule # - - - - - - - - - - - - - - #SELECT Gen IF (0 Acc)(1 ("oktavuohta")); ## Váldosisdoallu sápmelaččaid ektui lea, ahte Kárášjoga MNP oktavuhtii ásahuvvo bearašossodat ja Leavnnja DPS oktavuhtii fáhkkaveahkkejoavku ja oanehis áiggi dikšuma seaŋgasajit. # Genitive with "ovttas#bargu" # - - - - - - - - - - - - - - SELECT Gen IF (0 (N Pl) LINK 1 ("ovttas#bargu")); # Accusative with "veara" # - - - - - - - - - - - SELECT Acc IF (NEGATE 0 Nom)(*1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX OR CS LINK *1 ("veara") BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Min ii leat veara dohko vuolgit. ## Dasgo bargi lea bálkkás veara. # NOT 0 Nom! # Genitive in comparison # ---------------------- SELECT Gen IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 VERB)(1 (A Comp Ess))(NEGATE 1 VERB OR Adv)(NEGATE 2 go); ## Mun jáhkán du iežan falibun. ## ..sámi servodat dárbbaša dárbbašlaš veahki hukset min iežamet oahpahusvuogádaga guhkit áiggi boahteáiggis." # Genitive relative pronouns # - - - - - - - - - - - - - - SELECT (Pron Interr Gen) IF (NEGATE 0 Indef OR ("mii"))(1 N)(*1 COPULAS BARRIER CLB)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER CLB); ## ...ja gii galgá árvvoštallat guđe dieđut galget leat journálas. ## ...ja guđe árvvoštallamiid vuođul doaibmabidju lea álggahuvvon. SELECT (Pron Interr Gen) IF (0 ("mii"))(1 (N Nom))(*1 COPULAS BARRIER CLB)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER CLB); ## Jerusalemis lea láttu man namma hebreagillii les Betesda. # Genitive indefinite pronouns # - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Gen IF (0 Indef)(1 (N Ill) OR (N Loc) OR (N Com)); ## De galget ollu dearvvašvuođabargit iešguđet fidnojoavkkuin dan ## geavahit. # Genitive in proper name sequences # - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE Acc IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Prop)(1 Prop)(NEGATE 1 ADVLCASE); ## Dat lea Norgga Röros ja Máhte Piera. # The idea behind the following rule pair is to that in a (Spec + N) # sequence, the Prop is the possessor rather than the other way around. # XXX these two rules should be generalised to star notation. REMOVE Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Prop)(*1 (N Acc) BARRIER NPNH);#(NEGATE *1 Po BARRIER N); ## Mun oainnán Máhte beatnaga Máreha biilla duohken. ## Mun oainnán kánske Máhte beatnaga Máreha biilla duohken. ## Son oaidná min Máhte biilla duohken. # 0 = Máhte #REMOVE Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Prop)(1 Gen LINK 1 Po BARRIER N); ## Mun oainnán Máhte beatnaga Máreha biilla duohken. # Accusative after "mii" and "mihkkege" # - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT (N Pl Acc) IF (-1 ("mii") OR ("gii"))(1 NP-BOUNDARY)(*1 ("?")); ## Maid ipmašiid doppe dagat? # Embedded questions are also possible, but harder to formulate a rule. SELECT (N Pl Acc) IF (-1 ("mihkkege")); ## Iige njuovvan ja bierggu rádjan leat mihkkege dearvvašvuođaváttisvuođaid. # Genitive subjects of non-finite verbs # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE Gen IF (*-1 S-BOUNDARY2)(0 TV)(1 Actio)(NEGATE 1 Ess OR Com)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Ii leat šiitimis ahte Stuorradiggi dattetge dán stuorradiggeáigodagas ## oažžu gieđahallamii máŋga ášši main lea stuorra mearkkašupmi sámiide. # Has to stand in front of the next rule (SELECT Gen) SELECT Gen IF (NEGATE *-1 COPULAS BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Interr OR Dem OR (Der/PassL Actio) OR (Der/PassS Actio))(*1 Actio BARRIER NOT-ADJ LINK 0 Nom OR Gen)(NEGATE 1 (V Actio Loc))(NEGATE 1 PrfPrc LINK *1 NP-HEAD-ACC BARRIER NPNH)(NEGATE 2 Po); ## Eatni dahkan láibi lei buorre. ## Čujuhan iežan ovddit meassamiid suokkardallamii. SELECT Gen IF (0 Interr)(1 (Actio Gen))(2 N); ## Gean ráhkadan fanas dat lea? SELECT Gen IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NPNHA)(1 (V Actio Loc)); ## Dat ii leat geafes olbmo nagodeames. SELECT Gen IF (0 HUMAN OR Pers LINK NOT 0 ("dat"))(1 Ger); ## Son muitalii dan buot olbmuid guladettiin. SELECT Acc IF (NEGATE 0 HUMAN OR Pers LINK NOT 0 ("dat"))(1 Ger LINK 0 V-TRANS-ACT); ## Son muitalii dan buot olbmuid guladettiin. REMOVE Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc)(0 ("ieš"))(1 Ger); REMOVE Gen IF (-1 ("kruvdnosaš") OR ("ruvdnosaš") OR ("árvosaš") LINK -1 Num)(0 MONEY); ## Departemeanta lea evttohan 10 244 000 kruvdnosaš juolludusa Beaivváš Sámi Teáhterii 2001:s. REMOVE Gen IF (-1 ("árvosaš") LINK -1 Num)(0 BUILDING OR TEXT OR VEHICLE OR LIQUID OR CLOTHES OR FOOD OR SHOE OR TOOL); ## Departemeanta lea oasttan 10 244 000 kruvdnosaš biilla Beaivváš Sámi Teáhterii 2001:s. # Genitive (or nominative) in clause without full verb # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE Acc IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER PUNCT)(NEGATE *-1 (@CVP) LINK *1 V-TRANS-ACT BARRIER Acc)(NEGATE *-1 (@CVP) BARRIER V-TRANS-ACT LINK *1 (@CVP) BARRIER VFIN)(NEGATE *-1 (@CVP) BARRIER V LINK 1 @COMP-CS<)(NEGATE *-1 (Der/PassS PrfPrc) OR (Der/PassL PrfPrc) BARRIER NPNH LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(NEGATE -1 CC LINK -1 Acc LINK -1 ("ollu") OR ("olu"))(NEGATE 0 TIME)(NEGATE 0 NUMERALS LINK *1 TIME OR MEASURE BARRIER NOT-A)(NEGATE 0 (N Pl) LINK *-1 (Num Pl) BARRIER NOT-ADJ)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(NEGATE *1 CLB BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 NOT-HUMAN OR ("dat") LINK 1 VAbess) ; # LINK *1 (Pron Acc) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Leago doppe kafea? ## Amma duot lei Niillasa guollebiila? ## Láhka divššohasvuoigatvuođaid birra. ## ...jus divššohas oažžu ávkki dearvvašvuođaveahkis. ## Sámedikki čoahkkimat dollojuvvojit rabas uvssaid. # This rule also (correctly) removes Acc from many elements that will # eventually be analysed as verbs. REMOVE Acc IF (-1 COMMA LINK -1 Nom)(0 Acc)(1 CC LINK 1 Gen LINK *1 Nom BARRIER NOT-ADJ); ## Gehččet, man vuovdás ja viidnejuhkkis olmmái, tuolláriid ja suttolaččaid ustit! REMOVE Acc IF (*-1 CP BARRIER VERB)(NEGATE 0 TIME)(*1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX LINK NOT *1 VERB); ## ...ja makkár váldi dain nuppádassii berre leat. ## ...main sámi ja sámi guoskevaš fáttát leat guovddážis. # This rule removes Acc in subordinate clauses that has no full verb. REMOVE Acc IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-AA LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER V-NOT-AUX LINK *-1 BOS OR CLB BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1 CLB OR EOS); ## Ale váldde, dat lea mu! # Genitive in front of "oktavuođas" etc. # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Gen IF (1 PREGEN); ## ...go sii bargguset oktavuođas Sámedikkis ožžot dakkár dieđuid. ## ...geat barget erenoamážit sámi guoskevaš čuolbmačilgehusaiguin. # Genitive between Dem and N # -------------------------- # Here I have left out all rules that would involve an Acc/Gen demonstrative, # since these demonstratives could be objects not belonging with the N. REMOVE Acc IF (*-1 (Dem Nom) BARRIER NPNH)(*1C (N Nom) BARRIER NPNH OR Dem); ## Dát eaiggáduššanvuoigatvuođa doaba de geahččaluvvo... REMOVE Acc IF (*-1 (Dem Sg Com) BARRIER NPNH)(*1 (N Sg Com) BARRIER NP-BOUNDARY OR Dem); #4 ## No examples in corpus, but the rule should work. REMOVE Acc IF (*-1 (Dem Pl Ill) BARRIER NPNH)(*1 (N Pl Ill) BARRIER NP-BOUNDARY OR Dem); #0 ## Dearvvašvuođaregisttarláhka gusto daidda dearvvašvuođa- ## hálddahusa dearvvašvuođadieđuid gieđahallamiidda. REMOVE Acc IF (*-1 (Dem Pl Loc) BARRIER NPNH)(*1 (N Pl Loc) BARRIER NP-BOUNDARY OR Dem); ## No examples in corpus. REMOVE Acc IF (*-1 (Dem Pl Com) BARRIER NPNH)(*1 (N Pl Com) BARRIER NP-BOUNDARY OR Dem); #0 ## REMOVE Acc IF (*-1 COM-ADV BARRIER NPNH)(*1 (N Com) BARRIER NP-BOUNDARY); ## Eamiálbmotguovddáža ásaheami sáhttá geahččat ovttas universitehta ## Áivan dutkamiid guovddáža ohcamiin. # Genitive in place adverbials # ---------------------------- SELECT Gen IF (*-1 MOVEMENT-V BARRIER NPNHA)(0 ROUTE); ## ...ja sii manne eará luotta ruoktot eatnamasaset. # Genitive specifiers # ------------------- #REMOVE Nom IF (-1 Gen LINK NOT 0 TITLE)(NEGATE 0 ABBR OR TITLE OR PROFESSION)(*1 (N Nom) BARRIER NP-BOUNDARY OR VERB OR Adv OR CC OR ADVLCASE OR PUNCT OR CLB LINK NOT 1 N); ## Romssa universitehta Sámi dearvvašvuođadutkama guovddáš (sajuštuvvo Kárášjohkii) ásahuvvo jagis 2001 sosiála- ja dearvvašvuođadepartemeantta ruhtademiin. REMOVE (N Acc) IF (-1 Adv)(0 Gen)(1 (Pron Indef) LINK 1 N); ## Dás sáhtát lohkat eambbo sihke prošeavtta eará ulbmiliid birra. REMOVE (N Acc) IF (*-1C NP-BOUNDARY BARRIER WORD)(NEGATE -1 V)(NEGATE 1 Gen LINK 1 Po)(NEGATE 1 VFIN)(*1 N BARRIER NPNH OR CC LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC)(NEGATE *1 (@SUBJ) BARRIER NOT-NP OR CC LINK *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC LINK NOT *1 (OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC)(NEGATE 0 ("hearrá" Acc) LINK 1 ("ipmil" Acc))(NEGATE 1 Ill LINK *1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Ášši meannudeapmi loahpahuvvui guovvamánu 20. b. dii. 09.15. REMOVE (N Nom) IF (*-1 NP-BOUNDARY BARRIER WORD)(NEGATE -1 COPULAS)(0 Gen)(NEGATE 0 TITLE)(NEGATE 1 COPULAS OR Inf)(*1 (N Nom) BARRIER NOT-ADJ OR CLB OR ("/") LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC OR PUNCT)(NEGATE 1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Ášši meannudeapmi loahpahuvvui guovvamánu 20. b. dii. 09.15. ## Maiddái álgoálbmotfestivála Riddu Riđđu doarjja unnui. SELECT Gen IF (-1 ("bovdet"))(NEGATE 0 HUMAN)(1 N); ## Mii bovdet goavddi rahpamii gaskavahku 29.08. bie. 18.30. REMOVE (Pron Pers Acc) IF (-1 NP-BOUNDARY)(*1 N BARRIER NOT-Attr LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC); ## ...lea go sin doaibma vuoigaduvvon oažžut doarjaga. REMOVE Acc IF (-1 ("oppa"))(0 (Pron Pers Gen))(*1 (N Acc) BARRIER NOT-Attr); ## Ja farao gohčui olbmáidis doalvut Abrama, su áhká ja oppa su opmodaga eatnamis eret. SELECT Gen IF (*-1 BOS BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 Adv OR ("mii" Interr) OR Dem OR Attr OR PrsPrc OR PrfPrc OR VFIN OR Actio)(NEGATE 0 TITLE LINK 1 Prop)(NEGATE 0 PxSg2)(NEGATE 0 Num LINK *1 (N Acc) BARRIER NOT-ADJ)(1C (N Nom) OR (N Acc)); ## Sámi parlamentáralaš ráđi doaibmaáigi čuovvu Sámedikki válgaáigodaga. #SELECT Gen IF (*-2 BOC BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*-1 Num BARRIER NPNH) SELECT Gen IF (*-1 Num BARRIER NPNHA LINK *-1 BOC BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 (Pl Loc) BARRIER NPNH OR Dem LINK NOT 0 Interr); ## Okta Sámedikki stuora hástalusain lea ain bargat buoridit... ## Okta ášši mas lea stuora mearkkašupmi, lea ahte... #NOT 0 Interr! SELECT Gen IF (*-1 VFIN BARRIER N OR (Pers Pron) OR CLB)(0 N LINK NOT 0 ("buorre"))(NEGATE 0 Num OR Dem OR VGen OR PrfPrc OR PrsPrc OR Indef OR Interr OR Adv OR Loc OR (Actio Ess))(NEGATE 1 CLB)(NEGATE 0 Nom)(*1C (N Nom) OR (N Acc) BARRIER NPNH OR PrfPrc OR CC OR PUNCT LINK NOT 0 Prop OR TIME OR ROUTE); ## Lávdegottiid doaibmaáigi čuovvu Sámedikki válgaáigodaga. ## Lea deaŧalaš movttiidahttit vuolit gráda studeanttaid válljet sámi guoskevaš čuolbmačilgehusaid ja eamiálbmotáššiid váldofágafáddán. ## Matleena lea maiddái ealáskahttán nuppi nuorttalaččaid árbevieru. SELECT Gen IF (NEGATE *-1 STV-NOT-ACT BARRIER Acc OR SV-BOUNDARY2)(-1 (A Attr) OR Gen)(0 N LINK NOT 0 PxSg3)(1 Ess LINK NOT 0 Actio); ## Lávdegoddi lea dasa lassin guorahallan báikkálaš riekteáddejumiid Finnmárkkus ja vuordimis áigu dán ilbmadit iežas boahtte čielggadeami mielddusin. SELECT Gen IF (*-1 VFIN BARRIER N OR Pron OR CLB)(NEGATE 0 Num OR Dem OR VGen OR PrfPrc OR PrsPrc OR Indef OR Interr OR Adv)(1 Cmpnd LINK 1 CC LINK 1C (N Nom) OR (N Acc)); ## Dutkin Annika jođihii giellaealáskahttima dutkan- ja ovddidanprošeavtta máŋga jagi. SELECT Gen IF (NEGATE 0 Dem OR Num OR Attr OR Indef OR VERB OR ("ahkit" Nom))(NEGATE 0 (N Acc) LINK 1 (Prop Acc))(NEGATE 0 ("buorre"))(NEGATE 0 ("hearrá") LINK 1 ("ipmil"))(*1C (Acc N) BARRIER NPNH OR PrfPrc OR S-BOUNDARY2 OR PUNCT LINK 1 EOS); ## Divššohas galgá ieš beassat mearridit dearvvašvuođaveahki miehtama. ## Bistevažžan dahkat sámi kulturdieđu lohkanbajioahpu. SELECT Gen IF (NEGATE 0 A OR Dem OR Num)(*1 (N Acc) BARRIER NPNH OR CC LINK 1 PrfPrc); ## Tromssa fylkagieldda joatkkaskuvladási skuvlastruktuvrra árvvoštallan. ## Dearvvašvuođaregisttarlága mielde leat divššohasjournálat ásahuvvon dikšuma várás. # Many of the PrfPrcs referred to will turn out to be Actios. That is OK. SELECT Gen IF (0 Interr)(1 (N Ess))(NEGATE 1 V-SG1 LINK NOT 1 VFIN); ## ...man ulbmilin lea lohkat ja juogustit bohccuid. SELECT Gen IF (*-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (Pers Sg2))(1 (Refl Gen PxSg2)); ## Hearrá, mun lean gullan olusiid muitaleamen dán olbmá ja buot baháid ## birra maid son lea dahkan du iežat olbmuide Jerusalemis. SELECT Gen IF (*-1 COPULAS OR CC BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1C Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR Acc)(NEGATE 0 Loc OR TIME)(*1C ADVLCASE BARRIER NPNH LINK NOT 0 Ess)(NEGATE 1 Inf OR PrfPrc LINK 0 TV)(NEGATE 1 CC)(NEGATE 0 Num LINK 1 (N Gen)); ## Arkelaus lei šaddan Judea gonagassan. ## Don it leat guhkkin eret Ipmila riikkas. ## Muhtin Guovdageainnu nisu lea vásihan ahte muhtin lea suoládan su gova ja su sámi identitehtain ciellá ja nihttá eará olbmuid interneahttasiiddus. SELECT Gen IF (*-1 ACC-ILLV BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Ill BARRIER NPNH LINK *1C Acc BARRIER NPNH OR CC LINK NOT 0 Interr)(NEGATE *1 Ill BARRIER NPNH LINK *1 Acc BARRIER NPNH LINK 1 Po)(NEGATE 0 (Dem Pl) LINK *1 (Sg Ill) BARRIER NPNH); ## Láhkaásahus ii bija doaimma guđege oassái ovddasvástádusa ásahit journálavuogádaga. SELECT Gen IF (*-1 ("dahkat") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 Pers OR Refl LINK NOT 0 Dem)(*1 Com BARRIER NPNH); ## Ii go mus leat lohpi dahkat iežan opmodagain mo ieš dáhtun? SELECT Gen IF (0 ("suddu" Acc))(1 ("ándagassii")); ## Don oahpásmahtát su álbmogii bestojumi suttuid ándagassii addojumiin. REMOVE Acc IF (0 Pers OR Refl) IF (*-1 Acc BARRIER NOT-ADV)(0 Gen LINK 1 N)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Mun oidnen ovtta du vieljain. ## Son gádju min eret min vašálaččain. REMOVE Acc IF (*-1 CLB BARRIER WORD)(NEGATE 0 Interr OR Rel)(NEGATE 1 CC OR CLB)(*1 Nom BARRIER NPNH OR CC LINK NOT 0 Interr); ## Sámi dáidda- ja kulturpolitihkka. ## Sámiid válgalihttu evttoha ahte... REMOVE Acc IF (*-1 ILLV BARRIER SV-BOUNDARY2)(*1 Ill BARRIER NPNH); ## Ehpet eisege beasa almmi riikii. REMOVE Acc IF (*-1 Ill BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC)(*1 ILLV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC); ## Dan válddi, masa Ruonáeatnama ruovttustivra lea ollen,... REMOVE Acc IF (*-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 ILLV BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Ill BARRIER NPNH); ## ...mat gullet sámilága giellanjuolggadusaid hálddašanguvlui. REMOVE Acc IF (*-1 LOCV BARRIER NPNHA OR Loc OR CLB)(*1 Loc BARRIER NOT-NP LINK NOT 0 V-TRANS-ACT LINK 0 Actio); ## Divššohasas lea vuoigatvuohta biehttalit journála olggosaddimis. REMOVE Acc IF (*-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 LOCV BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Loc BARRIER NPNH); ## REMOVE Acc IF (*-1 LOCV BARRIER NOT-ADV-PCLE OR go LINK NOT 0 ACC-LOCV LINK *-1 Loc BARRIER (@SUBJ) OR SV-BOUNDARY2 OR CC)(NEGATE 1 (Actio Loc)); ## Das čuovvu mu oainnu mielde dat, ahte... REMOVE Acc IF (*-1 ILLV BARRIER NOT-ADV-PCLE OR go LINK NOT 0 ACC-ILLV LINK *-1 Ill BARRIER (@SUBJ) OR SV-BOUNDARY2 OR CC); ## ...masa gullet Kárášjoga, Guovdageainnu, ...ja Gáivuona gielddat. SELECT (Attr) IF (0 ("nr")); SECTION # 17 #SELECT Gen IF (*-1 Ill BARRIER NPNH LINK NOT 0 Px) #(*1 Po BARRIER NPNH LINK NOT 0 Px); ## Son bijai su alimussii tempela geađgemuvrra ala. #Might have to be checked. SELECT Gen IF (*-1 Loc BARRIER NPNH LINK NOT 0 Actio)(NEGATE 0 VFIN)(NEGATE 1 Pers)(*1 Po BARRIER NPNH); ## ...mii lea leamaš čihkosis máilmmi sivdnideami rájes. SELECT Gen IF (-2C Acc)(-1 ADVLCASE)(0 Acc)(1 Gen LINK 1 Po); ## Dasto beargalat válddii su bassi gávpogii ja bijai su alimussii tempela geađgemuvrra ala ja dajai: SELECT Gen IF (*-1 CC OR COMMA BARRIER NPNH LINK -1 Loc)(NEGATE 0 VERB)(*1 Loc BARRIER NOT-NP OR REALCLB LINK NOT -1 CC); ## Su lusa bohte olbmot Jerusalemis ja oppa Judeas ja Jordana guovlluin. SELECT Gen IF (0 ("láhka") OR ("mánáidsuodjalus#láhka") OR ("ávžžuhus"))(1 ("§") OR ("mearrádus")); ## ...gč. dearvvašvuođabargiid lága§ 45. SELECT Gen IF (0 Nom)(1 ("biras")); ## Mihtilmas dáža birrasiin ii leat álo nu. SELECT Gen IF (0 NATION)(1 ("láhka")); ## SELECT Gen IF (0 Acc)(1 ("deasta" Loc) OR ("vejolašvuohta") OR ("čađaheapmi")); SELECT Gen IF (-1 CC)(0 (N Prop))(*1 (N Nom) BARRIER NPNH OR COMMA OR CC); ## ...ja Romssa universitehta lea doaibmaplána bokte... SELECT Gen IF (1 ("/"))(2 Attr)(NEGATE 2 Prop); ## Lea dárbbašlaš erenoamážit vuoruhit sámi/eamiálbmotguskevaš dutkamiid. SELECT Gen IF (-1 Indef)(0C Pers)(*1 (N Pl Loc) BARRIER NPNH); ## Muhtun kretalaš, muhtun sin iežaset profehtain, lea dadjan... SELECT Gen IF (*-1 ("dego") OR ("dugo") BARRIER NOT-NP)(*1 (N Nom) BARRIER NOT-NP OR CLB); ## Máret livžu dego logi máná eadni. REMOVE Acc IF (-2 ADVLCASE)(-1 ("go" Pcle))(*1 ADVLCASE BARRIER NPNH); ## Dat gullá lunddolaččat dakkár áššiide go Sámedikkiid válganjuolggadusaide. REMOVE Acc IF (-1 ("sárdnut") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Gen)(*1 ("birra") BARRIER NPNH); ## Mii gullat sin sárdnumin Ipmila stuora daguid birra min iežamet gillii. REMOVE Acc IF (*-1 ("birra") BARRIER NPNHA LINK *-1 ("sárdnut") BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC); ## Mii gullat sin sárdnumin Ipmila stuora daguid birra min iežamet gillii. SELECT Gen IF (0 MANNU LINK 1 Ord); ## Ráđđehus áigu gulaskuddancealkámušaid vuođul árvvoštallat nuppástuhttit lága levgema birra gielddaid almmolaš visttiin, ja evttohusa dahkat guovvamánu 6. birra virggálaš levgenbeaivin. SELECT Gen IF (*-1 ("vrd") OR ("veardidit") BARRIER NOT-AA)(1 Com); ## ... vrd. earret eará pasientavuoigatvuođaid lágain ja dearvvašvuođabargiid lágain. # Acronyms and other nouns where Nom=Gen/Acc # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # vahkku # plana REMOVE Nom IF (*-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *1 VFIN LINK NOT 0 Der/Pass BARRIER VFIN LINK NOT 0 Der/Pass)(NEGATE -1 (Prop Attr))(0 (Sg Gen) LINK *1 N BARRIER NOT-ADJ)(NEGATE *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 (@SUBJ))(0 (@SUBJ) LINK NOT *1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Buollinveahka lea maiddái leamaš skuvllain ja mánáidgárddiin muitaleame buollingáhttema, ja oassálastán DBE jahkásaš buollingáhttenvahkus. ## Oasttán LSD gávpogis. ## Čalmmeheamit ja beale- ja čalmmeheamit ja olbmot váilevaš dárogiel máhtolašvuođain dárbbašit veahki ávkašuvvat geahččanvuoigatvuođain. # Genitive in coordination # ------------------------ SELECT Gen IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 (Pers Nom))(NEGATE 0 (Prop Nom) LINK 1 CC LINK 1 (Pers Sg3 Gen))(1 CC)(2 NP-HEAD-GEN LINK *1 (N Nom) BARRIER NPNH LINK NOT 1 Loc); ## Kanáda ja Austrália riekteapparáhtat leat fuomášan... ## Jekonja ja su vieljat leat dál. # (NEGATE 0 (Prop Nom)... SELECT Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 HUMAN-INDIVIDUAL)(1 CC)(2 HUMAN-INDIVIDUAL LINK 0 Gen LINK 1 Gen OR Acc); ## Mun vuovddán eatni ja áhči beatnaga. SELECT Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT)(-2 Acc)(-1 CC)(0 HUMAN-INDIVIDUAL)(1 Acc OR Gen); ## Mun vuovddán gusa ja áhči beatnaga sidjiide. SELECT Gen IF (NEGATE 0 Nom LINK *-1 VFIN BARRIER NPNHA)(1 CC)(*2 Po OR PREGEN BARRIER NPNH OR Nom LINK NOT *1 Interr OR VFIN OR Inf BARRIER WORD); ## Divššohas galgá maiddái oažžut dieđuid vejolaš riskkaid ja lassiváikkuhusaid birra. SELECT Gen IF (*-1 ("sihke") BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY2)(0 Acc)(1 ("ja") OR ("ahte") LINK *1 Gen BARRIER NOT-NAPrfCC LINK *1 Po BARRIER NOT-NAPrfCC); ## Dás sáhtát lohkat eambbo sihke prošeavtta eará ulbmiliid ja prošeavtta vuođđoteknologiija birra. ## Dás sáhtát lohkat eambbo sihke prošeavtta eará ulbmiliid ja prošeavtta vuođđoteknologiija ja lingvisttalaš filosofiija birra. SELECT Gen IF (1 COMMA)(*2 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH LINK 1 CC LINK *1 Po BARRIER NPNH); ## Dat čuožžila vuođđolága ásaheaddji, láhkaásaheaddji, ráđđehusa ja majestehta vuostá. SELECT Gen IF (1 COMMA)(*2C NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH LINK 1 COMMA LINK *1 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH LINK 1 COMMA OR NP-BOUNDARY OR CC); ## ...nannet máhtu sámi historjjá, kultuvrra, árbevieruid ja ## bajásgeassinnorpmaid ja -minstariid birra. SELECT Gen IF (1 COMMA)(2 CC)(*3 (N Gen) BARRIER NPNH LINK 1 Po); ## ...dán vuolde mearrádusat rájadeami, hilguma ja buktima birra. SELECT Gen IF (-2C NP-HEAD-GEN LINK *-1 NP-BOUNDARY BARRIER NPNH)(-1 CC); ## ...ahte kultuvrra ja eallinvuogi eaktivuohta ii galgga leat... SELECT Gen IF (-2C NP-HEAD-GEN LINK NOT 0 @Num<)(-1 CC)(*1 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH); ## ...šiehtadus Hálkavári ja Iŋggásguolbana báhčinguovlluid dáfus. SELECT Gen IF (-2C Gen)(-1 COMMA)(1 COMMA)(2 Gen); ## ...masa gullet Kárášjoga, Guovdageainnu, Unjárgga, Porsáŋggu, Deanu ja Gáivuona gielddat. SELECT Gen IF (-3C NP-HEAD-GEN LINK *-1 NP-BOUNDARY BARRIER NPNH)(-2 CC)(-1 PRE-NP-HEAD LINK NOT 0 ("okta" Nom)); ## Guovlluid dearvvašvuođafitnodagaid ja eará stáhta doaimmaid hálddahusstivremis SDD:s lea vejolaš váikkuhit njuolggabut. SELECT Gen IF (NEGATE *-1 V-NOT-AUX BARRIER CLB OR NPNHA)(NEGATE -1 Gen)(NEGATE 0 Nom OR PrsPrc)(1 CC)(2 Gen)(*3 Loc BARRIER CLB OR NPNH); ## Tyrusa ja Sidona guovlluin bohte olbmot su lusa. SELECT Gen IF (-2C Gen)(NEGATE -2 Cmpnd)(-1 CC)(*1 Loc BARRIER CLB OR NPNH); ## ...muhto farisealaččaid ja saddukealaččaid oahpus. REMOVE Acc IF (NEGATE -2 Acc LINK *-1 Inf BARRIER NPNHA)(-1 CC)(NEGATE 0 Interr)(*1C (N Nom) BARRIER NPNH); ## Sámedikki čoahkkinjođihangotti ja lávdegottiid čoahkkimat dollojit... SELECT Gen IF (*-1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1C NP-HEAD-GEN)(1 CC)(*2 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH); ## Gielddaid, fylkkagielddaid ja guovlluid dearvvašfitnodagaid ## bargoaddit galget... SELECT Gen IF (-2 Ill)(-1 CC)(NEGATE 0 Cmpnd OR (@>N))(*1 Ill BARRIER NPNH); SELECT Gen IF (-2 Com)(-1 CC)(NEGATE 0 Cmpnd)(*1 Com BARRIER NPNH); ## Eahpitkeahttá lea ávkin boazodollui ja sámi beroštumiide dat. ## Gáhttenplánain ja gáhttenplána evttohusain ii addojuvvo doarvái... SELECT Gen IF (-2 Loc)(-1 CC)(NEGATE 0 Cmpnd)(*1 Loc BARRIER NPNH); SELECT Gen IF (-2 Ess)(-1 CC)(NEGATE 1 CC)(*1 Ess BARRIER NPNH LINK NOT 0 Actio); ## Dál lea dárbu oažžut ollislaš geahčastaga ovdánanminstaris ja ## otnáš areáladilis. ## Sámit leat aktiivvalaš ovttasbargoguoibmin ja eavttuid biddjin. #SELECT Gen IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT) # (NEGATE 0 Nom LINK *1 Gen BARRIER NPNH)(NEGATE 0 VFIN LINK 1 Adv) # (NEGATE 0 PrfPrc LINK 1 N)(*1 Po BARRIER NPNH OR REALCLB OR PUNCT OR (Pron Pers)); #SELECT Gen IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT)(NEGATE 0 Nom LINK *1 Gen BARRIER NPNH)(NEGATE 0 VFIN LINK 1 Adv)(NEGATE 0 PrfPrc LINK 1 N)(*1 Po BARRIER NPNH OR REALCLB OR PUNCT OR (Pron Pers) LINK NOT 0 ("mielde")); ## ...jus eai leačča dárbbašlaččat dearvvašvuođa vahátváikkuhusaid ## eastadeami dihtii. SELECT Gen IF (-1 (Pl3 Gen) LINK *-1 (@OBJ) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 CC)(2 Gen)(NEGATE 2 Cmpnd)(*3 N BARRIER NPNH LINK NOT 0 Gen); ## Boazosápmelaččain lea vuoigatvuohta geavahit eatnamiid ja gáttiid ## sin elliid ja sin iežaset ealáhussii. SELECT Gen IF (1 ("/"))(2C Gen); ## ...mii ii čuoza nu garrasit viidodaga/čikŋodaga ja guhkkodaga dáfus. SELECT (Gen @>N) IF (-1 (@CNP) LINK *-1 (Num Nom) BARRIER (N Nom) LINK *-1 (N Gen @>N) BARRIER REALWORD-NOTABBR)(0 (N Acc) LINK *1 (Num Nom) BARRIER REALWORD-NOTABBR LINK *1 VFIN) ; ## Dearvvašvuođabargiilága § 10, mii gieđahallá dieđuid addima pasienttaide, ja pasientavuoigatvuođalága § 1-3, mii gieđahallá vuoigatvuođa informerejuvvon miehtamii, leat ovdamearkkat dakkár vuoigatvuođain. #Parallell constructions. # Nominative and accusative # ========================= REMOVE Acc IF (-1 ("bahkket"))(0 (Pers Gen))(*1 Ill BARRIER NPNH); ## Dat bahkkejit min jurdagiidda. SELECT Nom IF (0 (N Acc))(NEGATE *-1 Nom BARRIER CC)(1 COMMA LINK *1 Nom BARRIER NPNH LINK 1 COMMA); SELECT Nom IF (-1 BOC)(0 N)(1 Rel)(2 VFIN LINK *1 COMMA BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 1 VFIN LINK *1 (@OBJ) BARRIER NPNH); ## Ja Ipmil guhte suokkarda váimmuid, diehtá maid Vuoigŋa hálida, dasgo Vuoigŋa rohkadallá bassi olbmuid ovddas Ipmila dáhtu mielde. REMOVE Gen IF (*-1 BOC BARRIER NPNH OR Pl)(0 NP-HEAD-SG LINK 0 Gen)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1 (Pron Pers))(*1 VFIN); REMOVE Gen IF (*-1 BOC BARRIER NPNH OR Sg)(0 NP-HEAD-PL LINK 0 Gen)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1 (Pron Pers))(*1 VFIN); ## Daid mun sáltejin. ## ...man mii dan áigge dovdat gonagasriika Norgan. ## Daid heasttaid son lohká heivet buoremusat deike galbma guovlluide. REMOVE Gen IF (-1 BOC)(1 Adv)(NEGATE 1 N OR A); ## Dieđuid maiddái ii dárbbaš addit go... REMOVE Gen IF (NEGATE 0 TIME OR Num)(1 CLB)(2 CC)(3 NPNH);#(NEGATE 3 Gen LINK *1 Po BARRIER NPNH); ## Eará veahki sáhttá addojuvvot jus divššohas čájeha beroštumi, ja lea... REMOVE Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc OR COMMA LINK NOT *-1 Acc BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE -1 ("mii"))(NEGATE *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK *-1 GASKAL BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE OR Refl)(1 Ill OR Loc OR Com OR Adv LINK NOT *1 Acc BARRIER V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(NEGATE *-1 HEADOFPARTS LINK 1 Gen LINK 1 Loc); ## Dalle Jesus moaitigođii gávpogiid gos son lei dahkan eanas fámolaš daguidis. REMOVE Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc LINK NOT *-1 Acc BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE -1 ("mii"))(NEGATE *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK *-1 GASKAL BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1 Ill OR Loc OR Com OR Adv LINK *1 Gen BARRIER VERB LINK 1 Ill OR Loc OR Com)(NEGATE *-1 HEADOFPARTS LINK 1 Gen LINK 1 Loc); ## Kripos lea dutkan jápminášši vuonas veahkkin NuortaFinnmárkku politiijaide. REMOVE Gen IF (-1 (Dem Acc) LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc)(NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE -1 ("mii"))(NEGATE *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK *-1 GASKAL BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1 Ill OR Loc OR Com OR Adv LINK NOT *1 Acc BARRIER V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(NEGATE *-1 HEADOFPARTS LINK 1 Gen LINK 1 Loc); ## Dalle Jesus moaitigođii daid gávpogiid gos son lei dahkan eanas fámolaš daguidis. REMOVE Gen IF (-2 V-TRANS-ACT)(-1 ("go"))(0 Acc)(1 REALCLB); ## Eai lean váldán go niestebohcco. ## Son gádju min eret min vašálaččain. # It shouldn´t hit this one. REMOVE Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(*-1 Acc BARRIER V-TRANS-ACT LINK 1 CC)(NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE -1 ("mii"))(NEGATE *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK *-1 GASKAL BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1 Ill OR Loc OR Com LINK NOT *1 Acc BARRIER V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(NEGATE *-1 HEADOFPARTS LINK 1 Gen LINK 1 Loc); ## Mun vuovddán gusa ja áhči beatnaga oahpaheaddjái. REMOVE Gen IF (NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NPNH)(0 N)(1 Dem); ## Jahkásaš bušeahttarámma dán prošeavtta doaimmaide gártá oktiibuot ## 70.000 ruvnno. REMOVE Gen IF (NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NPNH)(1 SP-BEAIVI); ## Sii bivdet luosa mánnodaga. REMOVE Gen IF (*-1 OPREDV BARRIER NPNH LINK NOT 0 N OR Der/Pass LINK NOT *-1 NP-HEAD-ACC BARRIER SV-BOUNDARY2)(1 Ess); ## Don galggat gohčodit su Jesusin. REMOVE Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 OR Acc)(1 ("§")); ## Vuoigatvuohta oažžut dearvvašvuođaveahki § 2-2. # This rule would work fine if we could make an earlier rule select Gen # for all occurrences of compounds in -lága in front of§. REMOVE Gen IF (NEGATE *-1 Pr BARRIER NP-BOUNDARY)(0 (Prop Nom))(1 CLB)(NEGATE 2 (Prop Gen)); ## Gažaldat áirasis Egil Olli, Bargiidbellodaga sámediggejoavku. REMOVE Gen IF (*-1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 N)(1 CC)(2 (Pron Sg3 Gen)); ## Váldde máná ja su eatni fárrui. REMOVE (Interr Gen) IF (1 Dem); ## Viiddodatrámmaid geažil, maid dát ovdanbuktit ferte doallat,... REMOVE Gen IF (NEGATE 0 Dem)(*1 ("hávvi" N Sg Gen) BARRIER NPNH); ## ..geasa dearvvaávuođabálvalus addá dahje fallá veahki juohke ## áidna háve... REMOVE Gen IF (NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME OR Num)(1 CLB)(2 CC); ## Dat váikkuha ollu dasa, mo olbmot vásihit bálválusaid, ja oažžu sin ## dovdat stuorát oadjebasvuođa. REMOVE Gen IF (NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME)(1 Inf LINK 0 V-TRANS-ACT)(1C VERB); ## Vuoigatvuohta journála geahččat. REMOVE Gen IF (0 ("stáhtus"))(1 Ess)(*2 V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Inuihtaid stáhtus eamiálbmogin ii leat vuođđolágas nannejuvvon. REMOVE Gen IF (1 ("áigi" Sg Loc))(2 ("áigi" Sg Ill)); ## Lea stuorradiggi mii ferte mearrádusa áiggis áigái dulkot ja atnit. REMOVE Nom IF (*-1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 ACC-INFV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT)(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE *-1 (Interr Acc) BARRIER Acc); ## Hearrá, suova mu vuos mannat ruoktot hávdádit áhččán. SELECT Nom IF (0 (@VOC) LINK *-1 BOS LINK *1 Imprt BARRIER WORD) ; ## Gula, mánážan! REMOVE Acc IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 CS BARRIER V LINK 1 @COMP-CS<)(NEGATE *-1 (":") BARRIER V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(NEGATE *-1 ("ollu") BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME OR Dem OR Num)(NEGATE 0 NUMERALS LINK *1 TIME OR MEASURE BARRIER NOT-A)(NEGATE 0 ("dat") LINK 1 CS)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 ABSTR-ROUTE)(NEGATE 1 V-TRANS-ACT + Loc); ## Sámedikkis lea leamaš čoahkkin 14.03.01. ## Leago dudno mielas suohtas go sáhttá rabas julggiid vázzit? SELECT Gen IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER PUNCT)(0 (N Acc))(1 (@CNP) LINK 1 Gen LINK *1 (N Nom) BARRIER NOT-ADJ LINK 1 (PUNCT RIGHT) OR (".")); SELECT Gen IF (0 Acc)(1 COMMA LINK 1 (N Gen) LINK 1 COMMA OR CC LINK 1C (N Gen)); ## 80-logu beallemuttus ásahuvvojedje sámi organisašuvnnat (doaktáriid, buohccedivššáriid, sosiálabargiid ja sosionomaid sierra searvvit). # Predicates of accusative subjects # --------------------------------- SELECT (Sg Acc) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Inf LINK *-1 (Sg1 Acc) OR (Sg2 Acc) OR (Sg3 Acc) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH); ## ... de diktet mu leat jalla vai mun ge beasašin veahá rábmot! # and more rules! # Rules for object predicatives are found in the accusative section, but # this rule needs to come earlier since copulas are involved. # ================ # SECTION #18 # # ================ # # Nominative # ========== # Miscellaneous rules # Vocatives, subjects of sentence fragments # Nominative in titles and sentence fragments # Nominative after "go", "dego", "dugo" and "nugo" # Nominative subjects # Preverbal subjects # Postverbal subjects # Nominative predicatives # Nominative as objects in existential clauses # Nominative in coordination and apposition # Nominative in parallell constructions # Not nominative # Miscellaneous rules # -------------------- # This rule is not very good because it hits i.g.: Subj + lea + A + ja + A + placeADVL. The example sentence works without it. #REMOVE Nom IF (*-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR NPNHA LINK NOT 0 Dem)(0 (A Attr))(1 N); ## Sápmelaččat leat oadjebasat olggut birasáitagiid ektui. REMOVE Nom IF (*-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR NPNHA LINK NOT 0 Dem)(0 (Prop Sur Attr))(1 (N Sur)); ## Tor Berg Hansen REMOVE Nom IF (*-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR NPNHA LINK NOT 0 Dem)(0 (Prop Sur Attr) OR (Prop Mal Attr) OR (Prop Fem Attr))(1 (N Sur) OR (N Mal) OR (N Fem)); ## Tor Arne Berg Hansen ## Tor Hansen Per Olsen #REMOVE (N Nom) IF (*-1 (Pers Nom) BARRIER NOT-ADJ)()(NEGATE 0 Num)(NEGATE 1 EOS); ## Muhto son várra áinnas beroštii dakkár dilálašvuođaide. ## Don ipmilmeahttun jalla! # NOT 1 EOS! REMOVE (Sg Nom) IF (NEGATE *-1 CC BARRIER NPNHA LINK *-1 Nom)(NEGATE 0 (N Num) OR Range)(*1C V-DU-PL BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## Historjjálaš dilálašvuođat uhccán mearkkašit dálá dilálašvuhtii. REMOVE Nom IF (0 ("hearrá"))(1 ("ipmil"))(NEGATE 1 Nom); ## Hearrá Ipmilat galggat gudnejahttit. SELECT Loc IF (1 ("eret"))(NEGATE 0 TOOL OR ABSTR-TOOL OR CONCEPT); ## Dáiddát don ge leat Galileas eret. SELECT (Pl Loc) IF (*-1 ("eret") BARRIER NPNH LINK *-1 VFIN BARRIER Loc)(NEGATE 0 TOOL OR ABSTR-TOOL OR CONCEPT); ## Son nordada ráđđejeddjiid eret truvnnuin. ## Son gádju min eret min vašálaččain. SELECT Nom IF (-1 Gen)(NEGATE -1 (Pron Dem Gen))(0 N-SG-NOM)(NEGATE 0 PrfPrc OR Ill OR Po)(1 V-SG3); ## Du ášši lea dehalaš. ## Dan ášši ferte dutkat. # HMM, brave.. - but it seems to work! # Note that the tag is selected, the set is in the condition. SELECT Nom IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(-1C Gen)(0 ("dáidda")); ## Deike lea máŋggaid jagiid čohkkejuvvon sámi dáidda. SELECT Nom IF (-2 Num)(-1 ("ruvdno")); ## Láđđi máksá 70 ruvnno mehtar. SELECT Nom IF (0 ("dii") OR ("bie"))(1 Num); ## Mun boađán dii. 5. SELECT (Num Sg Loc) IF (-1 ("álgit") OR ("boahtit") OR ("vuolgit") OR ("diibmu") OR ("biellu"))(1 EOC); ## Filbma álgá čiežas. SELECT (N Num Nom) IF (-1 (Pers Nom))(-1 Pl1 OR Pl2 OR Pl3); ## De mii golmmas leansmánniin manaimet geahččat. SELECT (N Nom) IF (*-1 ("okta" Nom) BARRIER NPNH LINK NOT 0 Foc); ## Málli vuššojuvvui okta lihtter. SELECT Nom IF (0 ("veara"))(1 VERB); ## Eanetlohku ii oro namuhan veara berošteamen gielddaid dárbbuid. # Nominative if two names in a row SELECT Nom IF (-1 PROP)(0 PROP)(*1 V-SG3 BARRIER VFIN); ## Birasgáhttenminister Siri Bjerke dajai čielgasit ahte... # Vocatives, subjects of sentence fragments # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Nom IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER NOT-ADJ)(0 Prop)(1 COMMA); ## Biera, du sabehiid! ## Jovsset, Dávveda Bárdni! SELECT Nom IF (1 EOS)(0 Prop)(-1 COMMA); ## Boađe deike, Duommá! SELECT (Sg Nom) IF (*-1 MUN OR DON OR (Pron Sg3) BARRIER NOT-AA LINK *-1 BOS OR (":") BARRIER NOT-ADJ-CC)(1 EOS); ## Son celkkii: Don jalla! SELECT (Pl Nom) IF (*-1 MII-PERS OR DII OR SII BARRIER NPNHA LINK *-1 BOS OR CLB BARRIER NOT-ADJ-CC)(1 EOS); ## Dii guoktilaččat! SELECT (A Pl Nom) IF (-2 MII-PERS OR DII OR SII LINK *-1 BOS OR CLB BARRIER NOT-ADJ-CC)(-1 Adv OR Indef)(1 EOS); ## Dii uhccán oskkolaččat! SELECT Nom IF (*-1 BOS OR PUNCT BARRIER NPNH)(1 COMMA)(2 Imprt); ## Sáhtán, gáidda eret! SELECT Nom IF (-1 BOS OR PUNCT OR REALCLB)(1 COMMA); ## Oahpaheaddji, mun áiggun čuovvut du. SELECT Nom IF (*-1 (Pron Sg2) BARRIER NPNH LINK -1 COMMA)(0 N)(1 EOS); ## Mun dubmen du iežat sániid mielde, don heajos bálvaleaddji! # Nominative in titles and sentence fragments # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # A single word is nominative SELECT Nom IF (-1 BOS OR (":"))(NEGATE 0 VFIN)(0 N OR A OR Pron)(1 EOS); ## Katja. ## Bálvaleaddjit manne dalle isideaset lusa ja jerre: Hearrá! # A single word with a numeral in front of it is nominative SELECT Nom IF (-2 BOS)(-1 Num)(1 EOS); ## # An NP head with a genitive modifier is nominative SELECT Nom IF (-2 BOS)(-1 Gen)(0C N)(1 EOS); ## # A title is nominative if it has a Nom reading at all. SELECT Nom IF (0 (@>N) LINK 0 TITLE); ## Stuorra giitu maiddái professor Birger Stuevold Lassenii. # in this case the title of a person is meant, not a sentence fragment # An NP head with an Attr modifier is nominative. SELECT Nom IF (-2 BOS)(-1 Attr)(1 EOS); ## # A clause-final numeral preceded by § is nominative. SELECT Nom IF (-1 ("§") OR ("kapihtal") OR ("kapihttal"))(0 Num)(1 EOS); ## Vuoigatvuohta oažžut dárbbašlaš dearvvašvuođaveahki § 2-2. # A Gen series is broken by an intermediate Prop REMOVE Gen IF (0 Nom LINK NOT 0 NATION OR GENERAL-PLACE OR ORGANIZATION OR EDUCATION)(1 (Prop Gen))(*2 N OR Po BARRIER NPNH); ## Ráđđehusa dearvvašvuođa- ja sosiálabálvalusaid doaibmaplána Norgga sápmelaččaid várás . # Nominative after "go", "dego", "dugo" and "nugo" # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Nom IF (*-1 ("go" Pcle) BARRIER NPNH LINK NOT -1 VFIN)(*-1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX OR CS)(NEGATE 1 N OR A); ## Jesus lea gievrrat go Sáhtán ja bahá vuoiŋŋat. SELECT Nom IF (*-1 ("go" Pcle) BARRIER NOT-NP LINK NOT -1 VFIN)(NEGATE 0 Acc OR VFIN)(1 EOC); ## Ii leat almmustuvvan oktage stuorit go gásttašeaddji Johanas. SELECT Nom IF (*-1 ("dego") OR ("dugo") OR ("nugo") BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH)(*1 NP-BOUNDARY OR CLB BARRIER WORD); ## Su ámadadju báittii dego beaivváš. SELECT Nom IF (-2 ("dego") OR ("dugo") OR ("nugo"))(-1 Gen OR PrsPrc)(1 NP-BOUNDARY); ## ...johtá dego gillju ledjon ozadettiin muhtuma... REMOVE Imprt IF (*-1 ("dego") OR ("dugo") BARRIER SV-BOUNDARY2); ## ...dego vuonccis čohkke čivggaidis soajáidis vuollái. SELECT Nom IF (-1 ("go" Pcle))(0 Num); ## ...go heaittihanáigemearri lea oanehat go vihtta jagi. # Nominative of "nummar" and "nummir" preceding a cardinal # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE (N Gen) IF (0 ("nummar") OR ("nummir"))(1 CARDINALS OR WORD); # Nominative subjects # ------------------- # Preverbal subjects # - - - - - - - - - - SELECT (N Nom) IF (*-1 (Dem Nom) BARRIER NOT-ADJ)(NEGATE 0 ("leapma" Dimin)); ## Noađđespagáin leat dat geažit guokte golbma tumá guhku. ## ...ja ahte dat dáhttu čielgasit berre doahttaluvvot. SELECT (Num Nom) IF (-1 (Dem Sg Nom)); ## Dát guokte ášši Siviilaáittardeaddji geavadis leat váldon... SELECT (Num Nom) IF (1 TIME + Gen BARRIER NOT-A LINK *1 ("leat") BARRIER N LINK *1 Nom BARRIER NPNH) ; ## Vuosttaš logi minuvtta lei buorre áigodat Nordlysa ektui. SELECT Nom IF (*-1 CS OR BOS OR CC OR CP OR PUNCT OR (":") BARRIER NPNHA OR (Dem Acc))(0 Sg)(NEGATE 0 Adv OR Loc OR Po)(NEGATE 0 Ess LINK 0 (@ADVL))(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH)(*1C V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ...ahte doaimma jođihangoddi vejolaččat mearrida... SELECT Nom IF (*-1 CS OR BOS OR CC OR CP OR PUNCT OR (":") BARRIER NPNHA OR (Dem Acc))(0 Sg)(NEGATE 0 Adv OR Loc)(NEGATE 0 Ess LINK 0 (@ADVL))(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH)(1 (Num Nom))(*2C V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## NOU 1995:6 cealká earret eará nu. SELECT (N Sg Nom) IF (NEGATE 0 Acc OR Po)(1 V-SG3)(NEGATE 1 N)(NEGATE *2C Nom BARRIER S-BOUNDARY2); ## Doaibmaplána árvvoštallan čajeha maiddái ahte... ## Dan ášši ferte čilget nállevealaheami ektui sierra. # Topicalised object. SELECT (N Sg Nom) IF (NEGATE 0 Acc)(1 ("oktan") LINK 1 Com)(3 V-SG3)(NEGATE 1 N)(NEGATE *4C Nom BARRIER S-BOUNDARY2); ## Ohcan oktan cealkámušaiguin sáddejuvvo boazodoallohálddahusa bokte Eanadoallodepartementii. SELECT (N Sg Nom) IF (NEGATE *-1 (N Sg Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC OR CLB)(NEGATE 0 Loc)(1 (Neg Sg3)); ## Sámi dutkan ii leat dan dihte soaittáhagas válljejuvvon dutkansuorgi. SELECT Nom IF (*-1 BOC OR PUNCT BARRIER NPNHA)(0 Pl)(NEGATE 0 Adv OR Ill)(*1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ...go beaktilis sivat bealuštit dan. SELECT Nom IF (0 Actio)(NEGATE 0 VFIN)(*1 ILLV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom); ## Ruovttus fárren sáhttá čuohcit olbmui sakka. # The idea here is that 0 is not accusative, since there is an ILLV. # So we could alternatively REMOVE Acc. But the present rule seems to work. SELECT Nom IF (*-1 CS OR BOS OR CC OR CP BARRIER NP-HEAD OR VFIN)(0 NUMERALS)(*1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2); ## Guokte jahkásaš doavttergrádakurssa leat lágiduvvon. ## Go máŋggas galget čállit seamma journálii, de... # In the last example, the reading N Sg Nom is chosen because of the reading # Num Sg Loc. SELECT Nom IF (*-1 CS OR BOS OR CC OR CP BARRIER NP-HEAD OR VFIN)(0 NUMERALS)(*1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 (Pl3) LINK NOT *1 PrfPrc OR Inf BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Vihtta bivdovuogi leat Deanus luosa bivdidettiin. SELECT (Sg Nom) IF (*-1 CS OR BOS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Adv OR PrfPrc)(NEGATE 0 Qst)(*1 V-SG3 OR V-DU3 BARRIER NOT-NP OR Nom OR Ess OR SV-BOUNDARY2 LINK NOT *1 NP-HEAD-SG-NOM BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 Gen LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Ess); ## Mii vuordit ahte stáhta sámi vuoigatvuođaid barggu oktavuođas čuovvu... SELECT Nom IF (0 (N Num Sg Loc))(*1 V-DU3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Máná-guovttos leigga sávrrit viehkat. # The formulation is designed to hit "guovttos", also in compounds. SELECT Nom IF (0 ("galle"))(*1 V-PL3 BARRIER Nom OR VFIN); ## ... ja albmada galle "mearrasámi" ledje vearrováldit. SELECT Nom IF (0 (N Num))(*1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dakkár doaimmat, main máŋggas čállet dieđuid journálaide,... SELECT Nom IF (0 NOTIME OR Pron)(NEGATE 0 REALCOPULAS OR PrfPrc OR Inf)(NEGATE 0 A LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Adv OR Attr OR VFIN OR Loc OR Po)(NEGATE 1 CC LINK 1 VFIN)(*1C V BARRIER LEFT OR NP-HEAD OR Po OR SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Inf OR (PrfPrc @>N) OR V-TRANS-ACT); ## Váfistan dihte ođđa bargovugiid lea komitea viiddiduvvon. ## Bušeahtas lea sullii 650.000 ruvnno leamaš várrejuvvon dáidda. ## Dat guhte osku ja gásttašuvvo, bestojuvvo. #SELECT Nom IF (0 NOTIME OR Pron)(NEGATE 0 REALCOPULAS OR PrfPrc OR Inf)(NEGATE 0 A LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Adv OR Attr OR VFIN OR Loc OR Po)(NEGATE 1 CC LINK 1 VFIN)(-1C IV LINK NOT *-1 Nom BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Ii ovttasge dis duššá vuoktačalmmáš ge oaivvis. SELECT Nom IF (0 Num)(1 TIME)(*2 ("vássit") BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Go logi jagi lea vássán maŋimus journálamerkesteami rájes,... REMOVE (Prs Sg3) IF (NEGATE *-1 (Sg Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 A OR Indef)(*1C (Prs Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR ("dego") OR ("dugo") LINK NOT 0 Qst); ## Man uhccán osku dus lea! SELECT Nom IF (0 Sg)(1 CC)(*2 (Sg Nom) BARRIER NPNH LINK *1 V-DU3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Silas ja Timoteus báziiga Bereai. SELECT NP-HEAD-NOM IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 NP-HEAD-NOM)(1 V-PL3); ## Árbevierru ja geavat sáhtášedje leat dulkonmomeanttat. REMOVE Nom IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 (Pron Pers))(1C V-1-2); ## No examples in corpus? SELECT Adv IF (*-1 (N Pl Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 OR COPULAS OR ("orrut"))(0 (A Pl Nom)); ## Eamiálbmotlaš áššit jogo systemáhtalaččat dubmejuvvojit menddo siivut... SELECT Adv IF (0 (A Pl Nom))(*1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 (N Pl Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 1 CC OR COMMA LINK *1 N OR A BARRIER NPNH); ## Nappo leat gazaldagas historjjálaččat háhkkojuvvon vuoigatvuođat. SELECT Adv IF (-1 BOS OR CS OR (":" CLB))(0 (A Pl Nom))(NEGATE 1 CLB)(NEGATE *1 V-DU3 OR V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## ...go cálálaččat lea registreren maid ja man ollu lea borran. ## Reálapolitihkalaččat gehččojuvvon, de lea mihtilmas... SELECT (A Pl Nom) IF (NEGATE *-1 (Pl Nom) OR (Pl3 Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 NOMINAL-ADJ)(NEGATE 0 (N Pl Nom) OR (Pron Nom))(NEGATE 0 (A Comp Pl Nom))(NEGATE *1 (N Pl Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Go Herodes árvidii ahte viisát ledje beahttán su,... SELECT (A Pl Nom) IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Neg OR COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Pl3)(NEGATE *1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2); ## Nu maŋimuččat šaddet vuosttamužžan. SELECT (A Pl Nom) IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Neg OR COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Du3)(NEGATE *1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2); ## ...ahte oasálaččat eaba leat dássásaččat. SELECT (A Pl Nom) IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Neg OR COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Pl3 LINK *1 CC BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Geafit gal leat álo din luhtte ja sidjiide sáhttibehtet dahkat buriid. # Postverbal subjects # - - - - - - - - - - SELECT Nom IF (*-1 VFIN BARRIER NPNH OR Nom LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(*-1 VFIN BARRIER NPNH OR Nom LINK *-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 N)(NEGATE *1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Po); ## Dán áiddi huksii stáhta. SELECT (N Sg Nom) IF (*-1 V-SG3 BARRIER NPNHAIIP OR CP LINK NOT 0 (Imprt Sg2) LINK *-1 BOC BARRIER Nom LINK NOT 0 Nom)(NEGATE -1 ("buorre" Acc))(NEGATE 0 VFIN OR PrfPrc OR Indef OR Gen OR Ill OR Loc OR (Actio Ess) OR Po)(NEGATE 1 ("ahte"))(NEGATE 0 Loc LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH)(NEGATE 0 PrsPrc LINK 1 (N Sg Nom))(NEGATE 0 Attr LINK 1 N); ## Guovddášis dán bárggus lea Sámi dutkamiid guovddáš. ## Riikkaid galgá Piera oaidnit. SELECT (N Sg Nom) IF (*-1 V-SG3 BARRIER NPNHAIIP OR CP LINK *-1 BOC BARRIER Nom)(-1 (A Attr)); ## Dasgo dalle han gaikkoduvvo ođđa bivttas, ja... SELECT (Pron Sg Nom) IF (*-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom LINK NOT 0 (Imprt Sg2) LINK *-1 BOC BARRIER Nom)(NEGATE 0 Attr LINK *1 A OR N BARRIER NPNH); ## Erenoamášit guoská dát dakkár áššiide, mat... ## Ovdabargguin ii boađe ovdan eará, go ahte... SELECT (Sg3 Nom) IF (*-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT)(NEGATE *1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Eahpitkeahttá lea ávkin sámi beroštumiide dat go guovllut... SELECT (Sg Nom) IF (*-1 (Imprt Sg3) BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 Acc OR Ess); ## Nu báitos din čuovggas ge olbmuide. SELECT (Pl Nom) IF (*-1 (Imprt Pl3) BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 Acc); ## SELECT Nom IF (*-1 Der/Pass BARRIER CC OR NPNHA)(NEGATE *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 (Der/PassS PrfPrc) OR (Der/PassL PrfPrc) LINK NOT *-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH); ## ...ahte lea ráhkaduvvon diehtojuohkinmateriála. SELECT Nom IF (NEGATE *-3 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(-2 Der/Pass)(-1 (Der/PassL PrfPrc) OR (Der/PassS PrfPrc)); ## Váldonjuolggadussan galgá geavahuvvot čohkkejuvvon journála... SELECT (N Pl Nom) IF (*-1 V-PL3 BARRIER NPNHAIIP LINK *-1 BOC BARRIER Nom)(NEGATE 0 PrfPrc OR Inf); ## 1995:s gárvánedje rádiobuvttadeapmái lanjat. SELECT (Pl3 Nom) IF (*-1 V-PL3 BARRIER NP-HEAD-NOM LINK *-1 BOS OR CS OR CLB BARRIER NP-HEAD-NOM); ## No hits? SELECT (Num Nom) IF (*-1 ILLV BARRIER NPNHA LINK 0 (Pl3) LINK *-1 Ill BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Eanetlohku, masa gulle Riektejoavkku 6 eará lahtu,... SELECT (Num Nom) IF (*-1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT *-1 (@SUBJ) OR (@SPRED) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 Inf BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## .. ja ahte sin bálvalit moadde olbmo. ## Skuvlajagis 2001/2002 leat oktiibuot 469 oahppi suohkana vuođđoskuvllain. SELECT (Pron Pl Nom) IF (*-1 V-PL3 BARRIER NP-HEAD-NOM OR SV-BOUNDARY2 LINK *-1 BOC BARRIER NP-HEAD-NOM); ## Eará osiid giddodagaid dáfus, leat dát dávjá dilit maid... ## Sáhttetgo earát gáibidit buhtadasa boahtá das makkár beroštumiin lea... SELECT Nom IF (*-1C V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE OR MO LINK *-1 BOC BARRIER Nom)(0 (N Num) OR NUMERALS); ## Mus báhce moadde girjji logakeahttá. ## Go sotnabeaivi šattai, de čuoigaledje máŋggas várrái. SELECT (Pl Nom) IF (*-1 V-PL3 BARRIER NPNHAI LINK *-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 NOMINAL-ADJ); ## ...de bohte muhtun viisát nuortan Jerusalemii. SELECT Nom IF (*-1 COMMA BARRIER NPNH LINK NOT *-1 V-MAIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Adv OR ("leat" PrfPrc) OR Imprt OR Po)(NEGATE 0 Actio LINK 1 ("veara")); ## Dá dat leat, 350 ruvnno. ## Eará guovlluin gos leat vel unnit sámit go Finnmárkkus, leamaš dákkár ákkain vel stuorát deaddu almmolaš ságastallamis. # It should not take the latter one. #SELECT Nom IF (*-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER NPNH LINK -1 COMMA LINK *-1 VFIN); SELECT Nom IF (*-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER NPNH LINK -1 COMMA LINK *-1 VFIN)(NEGATE 1 Nom); ## Don leat jallu, dadja Tomi. ## Don leat jallu, dadja Tomi skihpar. # Nominative predicatives # ----------------------- REMOVE A IF (NEGATE *-1 COPULAS OR OPREDV BARRIER V-NOT-AUX)(0 N)(NEGATE 0 ("veara"))(1 CLB)(NEGATE 2 A OR PrsPrc); ## Ulbmil lea ovddidit guovddáža eamiálbmotdutkamiid guovddázin. # This rule has to follow identification of subject. SELECT (Sg Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT OR NP-HEAD-NOM LINK 0 Sg3)(0 NP-HEAD)(NEGATE 0 PrfPrc OR Actor OR (Prop Loc) OR Ess)(NEGATE 0 NOUN-PO)(NEGATE 0 Loc LINK *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT)(NEGATE 0 A LINK 0 Ill)(NEGATE 0 Adv LINK 1 Pr OR VGen)(1C NP-BOUNDARY); ## Dasgo dus boahtá oaivámuš gii lea mu álbmoga Israela báimman. ## Dat gal lei beare unnán. SELECT (Sg Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER CC OR NPNHA OR (Sg Nom))(*-1 V-SG3 BARRIER V-NOT-AUX)(NEGATE 0 Loc OR Ess OR Adv)(NEGATE 0 NOUN-PO)(*1C NP-BOUNDARY BARRIER WORD); ## Go šattai eahket, de... SELECT (Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT OR NP-HEAD-NOM OR (@SPRED) LINK 0 Pl3)(0 A OR NP-HEAD)(NEGATE 0 Inf)(1C NP-BOUNDARY); ## Vuollel 7% Finnmárkku eatnamiin leat vuovddit. ## Olmmošlassáneami geažil šadde eanebut geat galge juogadit buriid. SELECT (Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT OR NP-HEAD-NOM LINK 0 Pl3)(0 A OR NP-HEAD)(NEGATE 0 Inf)(1 CLB)(2 NOT-NP); ## ...main leat mielde dušše priváhta oasálaččat, ii leat... SELECT (Pl Nom) IF (-1 (Indef Attr) LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Pl3)(1 CLB)(2 NOT-NP OR CC); ## ...seammás go nuppe dáfus leat veháš várrugasat, ja dadjet ahte... SELECT Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHA OR PrfPrc LINK *-1 MUN BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*-1 V-SG1 BARRIER V-NOT-AUX)(NEGATE 0 PrfPrc OR (Actio Ess))(NEGATE 0 Loc LINK *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT)(NEGATE 0 Ess)(NEGATE 1 N OR A)(NEGATE *1 PrfPrc BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Vaikko mun lean friddja in ge lean geange vuollásaš,... SELECT Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHA OR PrfPrc LINK *-1 DON BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*-1 V-SG2 BARRIER V-NOT-AUX)(NEGATE 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Loc LINK *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT)(NEGATE 1 N)(NEGATE *1 PrfPrc BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Mii diehtit ahte don leat Israela oahpaheaddji. SELECT Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 (@SUBJ) BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 VERB OR Adv OR Loc OR Ill OR Ess)(*1 S-BOUNDARY2 BARRIER NP-HEAD OR (A Nom)); ## ...maidda lágas eai leat sierra njuolggadusat, muhto... SELECT Nom IF (-2 Nom)(-1 COPULAS)(0 N OR A)(NEGATE 0 PrfPrc OR Ess OR (Prop Loc))(1 EOS OR ("go")); ## ...ahte dat leat earalágan go eará joavkkut. # Hits here because "earalágan" does not agree? SELECT Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 (N Num)); ## Stobus leigga guovttis. ## Mii leimmet golmmas. #REMOVE Loc IF (NEGATE -1 ("diibmu") OR ("biellu") OR ("dii") OR ("bie") OR ("dbm"))(0 (N Num Nom))(NEGATE 1 Num LINK 1 ("eret")); ## Mii bođiimet golmmas. ## Viđas golbma eret lea guokte. # Hence the last condition. # Nominative as objects in existential clauses # -------------------------------------------- SELECT Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHA LINK *-1 Loc BARRIER N OR SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Adv OR Ess)(NEGATE *1 (N Nom) BARRIER NPNH); ## Ii dus leat gávdni masage. SELECT Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHA OR Nom LINK *-1 Loc BARRIER N OR A OR SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 PrfPrc)(1 NP-BOUNDARY)(NEGATE 0 Attr OR PrsPrc LINK *1 N BARRIER NOT-ADJ-CC)(NEGATE 0 Adv LINK *1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dat bulle ja goldne go dain ii lean ruohtas. SELECT Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER Inf OR PrfPrc OR SV-BOUNDARY2 OR Nom)(*-1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 Loc BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 NUMERALS); ## Davviriikkain leat eahpitkeahttá guokte álbmoga maid atnit álgoálbmogin. SELECT Nom IF (*-1 Loc BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom LINK *-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom LINK NOT *-1 Nom BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Adv LINK *1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 VFIN LINK -1 CLB)(1 NP-BOUNDARY); ## Ovdal go kristtalašvuohta bođii Sápmái lei noaiddis erenoamáš ## rolla oaidnilin ja dálkkodeaddjin. REMOVE Acc IF (*-1 COPULAS BARRIER PrfPrc OR Inf OR (Actio Ess) OR SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 TIME)(1 CS OR EOS); ## Dain áššiin lea Ruonáeatnama ruovttustivrras ráđđeaddi váldi. REMOVE Nom IF (NEGATE 0 Dem)(1C (N Nom))(NEGATE 1 PUNCT OR Num OR Interr)(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 ("son"))(NEGATE *1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT *1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 Gen LINK 1 Actio LINK 1 N); ## Divššohasjournála láhkaásahus. ## ...maid buot journála geavaheaddji dearvvašvuođabargit áddejit. SELECT (Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR go OR Nom LINK 0 Pl3)(1 EOS); ## Váikkuhusat divššohasa lagamuččaide leat mearkkašahtti stuorrát. SELECT (Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHAI OR PrfPrc)(*-1 V-DU-PL BARRIER V-NOT-AUX OR CS)(*-1 PPRON-DU-PL BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT *-1 (Pl Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Ehpet go dii leat ollu mávssolaččabut go dat? SELECT (Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHAI OR PrfPrc)(*-1 V-DU-PL BARRIER V-NOT-AUX OR CS)(NEGATE 0 Inf)(*-1 (N Sg Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 (N Sg Nom)); ## Anne ja Biret leaba goappašagat nu jallat. SELECT Nom IF (*-1 COPULAS OR (IV) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 NUMERALS)(1 ("ruvdno")); ## Doaibmabiju jahkásaš bušeahttarámma lea: 380.000 ruvnno. # Nominative in coordination and apposition # ----------------------------------------- REMOVE Nom IF (*-1 VFIN LINK NOT 0 Pl)(0 Loc LINK 1 CRD LINK *1 Nom LINK NOT *1 VFIN); ## Plána lei ahte galggai čađahit johtaluslohkamiid diimmá jagi skuhtervuodjimis ja bievlavuodjimis. SELECT Nom IF (*-1 CRD BARRIER NPNHAI LINK -1 Nom LINK NOT 0 Acc LINK NOT *-1 V-NOT-AUX BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 VFIN)(1C NP-BOUNDARY); ## Divššohas dahje su ovddasteaddji gii oaivvilda ahte... SELECT Nom IF (-2C HNOUN-NOM)(-1 CRD)(NEGATE 0 Cmpnd OR Actor OR Adv)(NEGATE 0 Attr OR Gen LINK 1 (N Nom))(NEGATE 0 PrfPrc LINK -1 CC LINK *-1 PrfPrc BARRIER VERB)(NEGATE 0 VFIN); ## Eamiálbmogat ja riekti - muhtun prinsihpalaš vuolggasajit. #SELECT Nom IF (*-1 CRD BARRIER NPNHA LINK -1 Nom LINK NOT 0 Cmpnd)(1 EOC)(NEGATE 0 Inf LINK -1 CC LINK -1 Inf)(NEGATE 0 VFIN); ## Doai ja vel okta guossi, dii galgabehtet oažžut dán lanja. SELECT Nom IF (-2 (Pron Nom))(-1 CRD); ## Jesus Kristus ieš ja Ipmil. SELECT Nom IF (-1 CRD LINK *-1C (Num Nom) BARRIER NOT-NA)(0 Num); ## Journála divodeapmi ja sihkkun. ## Joavkkus leat guokte Riikaoasselávdegotti ovddasteaddji ja 2 Sámedikkis. SELECT Nom IF (-2C Nom)(-1 CRD)(1 Gen LINK *1 Po BARRIER NPNH)(NEGATE *1 Nom BARRIER Po); ## Dearvvašvuođaásahusas mearriduvvo divvun dahje sihkkun dearvvaš- ## vuođabargiidlága § 44 mielde. SELECT Nom IF (*-1 CRD BARRIER NPNH LINK *-1 Nom BARRIER WORD LINK NOT 0 PrfPrc)(1 CS OR EOS OR (PUNCT RIGHT))(NEGATE 0 Inf LINK -1 CC LINK -1 Inf); ## ...Jáhkoba ja Jovssesa eadni, ja Salome. SELECT Nom IF (1 CRD)(*2C Nom BARRIER W-NOT-ACC-GEN LINK 1 NP-BOUNDARY OR CLB OR PUNCT-LEFT OR PUNCT-RIGHT); ## 3) Oččodeapmi, diehtojuohkin ja ásahusovttasbargu. ## Molssaevttolaš dálkkasdiehtaga našunála dutkanguovddáš ja Sámi dearvvašvuođadutkanguovddáš (goappašat fágabirrasat gullet Romssa universitehta vuollái) berrejit sáhttit oassálastit dán bargui. SELECT Nom IF (1 COMMA LINK *1 Nom BARRIER NOT-NP LINK 1 CC LINK *1 Nom BARRIER NOT-NP LINK *1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Sámedikki hálddahusa nannen, dearvvašvuođa- ja eallindiliiskkadeami ## ruhtadeapmi ja Sámi dearvvašvuođadutkanguovddáža doaimmaid viiddideapmi ## váldojit ovdan. SELECT Nom IF (NEGATE 0 Loc)(1 COMMA)(*2 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH LINK 1 CC LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH LINK 1 CC OR COMMA OR NP-BOUNDARY); ## ...dikšu, dearvvašvuođabisuheaddji, veajuidahtti dahje dikšun- ## ja fuolahanulbmilat. SELECT Nom IF (1 COMMA)(*2C NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH LINK 1 COMMA LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH); ## Romssa universitehtas lea sámi dutkan, gelbbolašvuođahuksen, ## oahpahus ja eará gaskkustepmi leamaš... SELECT Nom IF (1 ("/"))(*2C Nom BARRIER NPNH); SELECT Nom IF (-2C Nom)(-1 ("/")); ## Vuoroheapmi lea: isit/eamit,... ## Lea ráhkaduvvon diehtojuohkinmateriála/oččodanmateriála. SELECT Nom IF (*-1 COMMA BARRIER VFIN LINK -1C NP-HEAD-NOM)(1 COMMA)(*2 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH); ## ..persovdnarievtti dábálaš láhkavuogádagat, bearašriekti, árberiekti,... SELECT Nom IF (NEGATE 0 VERB)(1 COMMA)(*2 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH OR CC OR COMMA LINK 1 EOS OR S-BOUNDARY2); ## Jáhkobii riegádii Jovsset, Márjjá boadnja. SELECT Nom IF (-2C Nom)(-1 COMMA)(1 EOC)(NEGATE 0 Adv LINK 1 CS)(NEGATE 0 VFIN); ## Olusat dadjet munnje dan beaivvi: Hearrá, Hearra! SELECT Nom IF (-2C Nom)(-1 COMMA)(0 N)(NEGATE 0 Loc)(1 Inf); ## Muhto ruovttustivra ii leat ožžon mearridanválddi dakkár áššiid ## hárrái go stáhtavuođđoásahus, stáhtaborgárdoaba, pássa- ja visumváldi, ## váldi mearridit stáhtasymbolaid,... SELECT Nom IF (*-1 (V Pl3) BARRIER NPNH LINK NOT *-1 (Pl Nom) OR (Pl3 Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(1 CC)(*2 Nom BARRIER NPNH); ## ...maid liikká fertejedje leansmánni ja guokte albmá čujuhit. SELECT Nom IF (*-1 COMMA BARRIER NPNHAI LINK -1C Nom)(NEGATE 0 VFIN)(1 CC); ## ...geat leat divššohasa lagašolbmot, fuolaheaddji dahje veahkefuolaheddji. SELECT Nom IF (1 CC)(2C (Pron Nom))(3 (Pron Nom)); ## Gonagas Agrippa ja dii buohkat geat lehpet dás minguin! SELECT Nom IF (1 CC)(2C (N Nom))(2 HNOUN); ## Jos dát leažža dušše olbmuid dáhttu ja dahku,... SELECT (Indef Nom) IF (-2 NP-HEAD-NOM)(-1 COMMA)(1 Pers); ## Muhtun kretalaš, muhtun sin iežaset profehtain, lea dadjan... SELECT Nom IF (-2 Nom)(-1 NEGFOC); ## Eai ovdabarggut, teoria iige geavat doarjjo klausula áddejumi. SELECT Nom IF (-1 PUNCT-LEFT)(0 KLASS LINK NOT 0C ADVLCASE)(*1 PUNCT-RIGHT BARRIER Po OR TV OR N); ## Sámediggi sáhttá maid buktit cealkámušaid guovlluid dearvvašvuođafitnodagaid jahkedieđáhusain ja plánaárvalusain (kap. 3.4). ## (čuokkis 10) # Nominative in parallell constructions # ------------------------------------- SELECT (Nom @SUBJ) IF (*-1 BOS LINK *1 (Gen @>N) LINK 1C (Nom @SUBJ) LINK *1 TV)(-1 (Gen @>N))(0 N LINK *1 TV); ## Dearvvašvuođabargiilága § 10, mii gieđahallá dieđuid addima pasienttaide, ja pasientavuoigatvuođalága § 1-3, mii gieđahallá vuoigatvuođa informerejuvvon miehtamii, leat ovdamearkkat dakkár vuoigatvuođain. # Not nominative # -------------- REMOVE Nom IF (*-1 (Pers Pron Nom) BARRIER COPULAS OR S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Interr)(NEGATE *-1 (Pron Attr) BARRIER NPNH)(0 N); ## Ávdugasat sii geat duddjojit ráfi! REMOVE Nom IF (*-1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT LINK *-1 (Pron Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT)(NEGATE *-1 PrsPrc BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Adv); ## ...vai ollašuvašii dat mii lea celkojuvvon profehta Jesaja bokte. REMOVE Nom IF (*-1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE OR REALCLB LINK *-1C Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2); ## ...jus sierranas sivat eai eará cealkke. ## Dii galgabehtet vuđolaččat bargat. REMOVE Nom IF (*-1 BOC BARRIER NOT-NP)(NEGATE 1 Prop)(*1C (N Nom) BARRIER CC OR CLB OR NPNH OR PUNCT LINK *1 VFIN BARRIER NOT-NP)(NEGATE 1 (Interr Nom))(NEGATE -1 (Gen @>N) LINK 1 ABBR); ## Romssa universitehta vuosttaš čielgadeapmi sámi dutkama birra dahkkui... REMOVE Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHA LINK *-1 Loc BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR NPNH OR PUNCT); ## Sámedikkiin lea ráđđeaddi váldi buot sámi beroštumiide guoskevaš áššiin. REMOVE (Sg Nom) IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR CRD LINK NOT 0 Sg3)(NEGATE -1 COMMA LINK *-1 (Imprt Sg2) BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 NUMERALS OR (Cmpnd) OR ("veara") OR Adv); ## Dan mađe čuovggai mánnu, ahte earuhedje albmáid reagas. XXX ## Odne leat Per, Kåre ja Petter boahtán. XXX #SELECT Adv IF (NEGATE 0 Attr OR VFIN OR Inf OR VGen OR Indef OR N OR Loc OR Ill OR Pr)(NEGATE 0 (Num Ess) LINK *1 Com OR Ess BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Po LINK -1 Gen)(*1 A OR N BARRIER NPNH)(NEGATE 1 CC OR CLB); ## Farisealaččat ja erenoamážit sin čálaoahppavaččat nimmoredje. # One early locative rule / partitive construction # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Loc IF (*-1 HEADOFPARTS BARRIER NPNH OR COMMA); ## Guhtemuš dainna bivdovugiin guhkimus leaš gevahuvvon... ## Dat sáhttet leat oassin árvvoštallamiin. #If this does not work: maybe: REMOVE Acc? SELECT Loc IF (*-1 HEADOFPARTS LINK 1 Gen BARRIER NPNH OR COMMA); # Just in case there is a genitive which still is an accusative as well and therefore NPNH and ruled out by the rule before. SELECT Loc IF (-3 HEADOFPARTS LINK 1 Ill LINK 1 (PrfPrc @>N)); SELECT Loc IF (-3 HEADOFPARTS LINK 1 Com LINK 1 (PrfPrc @>N)); SELECT Loc IF (-3 HEADOFPARTS LINK 1 Loc LINK 1 (PrfPrc @>N)); # Accusative # =============== # SECTION #19 # # =============== # # Miscellaneous rules related to accusative # Topicalised object # Accusative between Aux and main verb # After negation # In front of an infinitive # In front of a participle # Accusative postverbally # Accusative numeral # Accusative after accusative numerals # Objects with object predicatives # Accusative subjects of infinite verbs # Accusative in temporal adverbials # Accusative in measure expressions # Accusative in apposition # Accusative indefinite pronouns # Accusative in coordination # Accusative in apposition # Not accusative # Miscellaneous rules related to accusative # ----------------------------------------- # The REMOVE Acc rules in this section are rules that do not make reference # to an unambiguous Acc in the environment. Rules that do so come at the end # of the accusative chapter. # Also note that at present, causatives with two accusatives go wrong. SELECT (N Sg Acc) IF (-1 ("čáhkket"))(0 ("sadji")); ## Njálmmálaš duođaštusat fertejit čáhkket saji čálalaš kultuvrra ## duođaštusaide. REMOVE Acc IF (-1 Attr)(NEGATE -1 VERB)(*1 (N Nom) OR (N Acc) BARRIER NPNH OR COMMA OR CC LINK 1 CC LINK NOT *1 Po BARRIER NPNH); ## ...muhto dálá máilmmi váivvit ja riggodaga fillehus hávkada sáni. REMOVE Acc IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Num LINK 1 ("jahki") OR MEASURE); ## ...ahte dat lea maiddái divššohasa dáhttu ja ahte... REMOVE Acc IF (*-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 Actor LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 CS OR EOS BARRIER V-NOT-AUX); ## Leat go don juvddalaččaid gonagas? REMOVE Acc IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Po BARRIER NPNH LINK *1 Nom BARRIER NPNH); ## ...šattai dan oainnu mielde lunddolaš, ahte... REMOVE Acc IF (*-1C Der/Pass BARRIER Inf OR SV-BOUNDARY2 LINK 0 VERB)(NEGATE -1 Der/Pass LINK 0 PrfPrc LINK -1 CC LINK -1 Acc)(NEGATE *-1 (Der/Pass PrfPrc) BARRIER NPNH LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT); ## ...mii lea celkojuvvon profehta Jesaja bokte. REMOVE Nom IF (*-1C Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR ("dego") OR ("dugo") OR ("/"))(*-1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 PrsPrc)(NEGATE 0 Num LINK -1 N OR ("§"))(NEGATE *-1 Nom BARRIER NAPP)(NEGATE 1 CC LINK 1 Nom)(NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 (A @>N) OR CS); ## Na mun váccán joatkkaskuvlla doppe. ## Go Min Áigi áiggošii fitnat govvesteame luosa, lohká Tretnes iežas smávven juo duovi. # Two finite verbs, two Nom: "Nu guhkás go Gonagas mearrida gusto láhka..." REMOVE Nom IF (*-1C Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR ("dego") OR ("dugo") OR ("/"))(*-1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 PrsPrc)(NEGATE 0 Num LINK -1 N OR ("§"))(1 (@OBJ))(NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Lea deaŧalaš movttiidahttit vuolit gráda studeanttaid válljet sámi guoskevaš čuolbmačilgehusaid ja eamiálbmotáššiid váldofágafáddán. REMOVE Nom IF (-1 (N Nom) LINK NOT 0 (N>) LINK 0 TITLE)(*1 V-NOT-AUX BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Lagamus oapmahaččas lea vuoigatvuohta journála geahččat. REMOVE Gen IF (NEGATE *-1 Pr OR Num BARRIER NPNH)(1 CC)(2 NP-BOUNDARY); ## Čuovvovaččat ovdanbuktit váldofáddájoavkkuid ja plánejuvvon ## doaibmabijuid. REMOVE (N Gen) IF (NEGATE *-1 Pr OR Num BARRIER NPNH)(1 (Pron Pers Gen)); ## Gonagas sáhttá addit láhkaásahusaid dán birra. REMOVE Gen IF (-1 (Gen @>N))(0 ("§"))(1 Num); ## Dearvvašvuođabargiidlága § 10, mii gieđahallá dieđuid addima pasienttaide, ja pasientavuoigatvuođalága § 3-1,... REMOVE Acc IF (-1 CC LINK -1 Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NPNHAI)(0 Gen LINK NOT 0 OKTA)(1 (N Acc)); ## Son gohčui čoahkkái buot bajitbáhpaid ja álbmoga čálaoahppavaččaid ja jearai sis. #REMOVE (N Gen) IF (1C Gen LINK *1 Po OR N BARRIER V); # This rule doesn´t function well, and there are other rules hitting the examples. #REMOVE (N Gen) IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT OR TIME BARRIER NPNH)(NEGATE -1 PrfPrc LINK -1 (@OBJ))(1C Gen LINK *1 Po OR NOT-ACC-GEN BARRIER Acc OR SV-BOUNDARY2); ## Ráđđehus láhčá dilálašvuođaid sámi kultuvrra máŋggadáfotvuođa seailluheapmái. ## Bargiidbellodaga sámediggejoavku divvu kritihkalaš gažaldagaid ráđi ruhtavuoruhemiid hárrái. ## Sii leat sivaid ožžon eatni alkoholageavaheami geažil. # The barrier is too weak. The logic is that when we know sámi is Gen, then the # constituent before it cannot modify it, hence must be Acc or Nom. # The left context also is bad, since we can have a GGPo structure. VXXXPo, where X = A, G # can have different solutions. # XXX This is the core rule (set) for VX*P strings # Return to this point. # Topicalised object # ------------------ SELECT Acc IF (-1 BOC)(0 ("mii"))(1 (N Pl Gen))(2 NP-BOUNDARY)(*1 V-TRANS-ACT); ## Maid ipmašiid doppe dagat? REMOVE Nom IF (NEGATE *-1 (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 ("§") OR ("b") OR ("nr"))(0 NUMERALS)(NEGATE 1 TIME)(NEGATE 1 CC)(NEGATE *1 (V Du3) OR (V Pl3) BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 V-TRANS-ACT); ## Bargu ollašuhttit máŋga dáin doaibmabijuin lea juo álggahuvvon. SELECT Acc IF (*-1 BOC BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Nom)(1 COMMA LINK *1 COMMA LINK *1 V-TRANS-ACT BARRIER NP-HEAD)(NEGATE 1 COMMA LINK *1 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH LINK 1 COMMA OR CC); ## Dáid doaibmabijuid viidáset ovdáneami, earret eará ođasmahttit sámegieloahppomateriála, sáhttá áimmahuššat universitehta bušeahttarámmaid siskkobealde. SELECT Acc IF (NEGATE *-1 Acc BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (N Gen))(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER Acc OR S-BOUNDARY2 LINK 1 Gen LINK 1 (A Attr) LINK 1 Gen LINK 1 (@CNP) LINK 1 Gen LINK 1 Gen LINK 1 Po); ## Álbmotrievttálaš ja historjjálaš ođđa riektegáldoosiid ferte árvvoštallat stáhta dálá geavada ja riikka lágaid ektui, erenoamážit Finnmárkku eatnamiid vuoigatvuođaid deasttas. SELECT Acc IF (-1 BOS)(0 (Pron Dem))(*1C Acc BARRIER NPNH) ; ## Dán máŋggadáfotvuođa háliidit mii bisuhit. SELECT Acc IF (*-1 BOS BARRIER NPNHA OR Nom OR NP-HEAD-ACC)(*1 V-SG3 BARRIER NOT-NOM)(*2 TV BARRIER (@OBJ) LINK *1 EOS OR S-BOUNDARY2 BARRIER (@OBJ)) ; ## Dan ášši ferte čilget nállevealaheami ektui sierra. # This rule is relevant for nouns where Nom=Acc=Gen. # Accusative between Aux and main verb # ------------------------------------ # After negation # - - - - - - - - SELECT Acc IF (*-1 (V Neg) BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 ConNeg BARRIER Neg LINK NOT 0 ("leat"))(NEGATE 0 Nom)(*1 (TV ConNeg) OR (TV PrfPrc) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 Acc); ## Na muhto don it leat dasa nama čállán! # In front of an infinitive # - - - - - - - - - - - - - SELECT Acc IF (*-1 VFIN BARRIER NPNHAI)(NEGATE 0 VERB)(NEGATE 0 Nom OR Loc OR Adv OR TIME)(*1 Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK 0 V-TRANS-ACT); ## Dasgo Herodes lei bidjan olbmuid váldit Johanasa gitta. SELECT Acc IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT LINK *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 PrfPrc OR Nom OR Adv OR TIME)(1 Inf); ## Almmolaš buohcceviessu dahje guovlopsykiatralaš guovddáš galgá ## divššu čađahit. #This rule doesn`t take this example anymore. ## Divššohasas lea vuoigatvuohta oažžut dearvvašvuođadilis árvvoštallojuvvot. SELECT Acc IF (*-1 VFIN BARRIER NPNH)(1 CC)(*2 NP-HEAD BARRIER NPNH LINK 1 Inf); ## ...ahte lea ferten niesteseahka dahje lávkka guoddit. # In front of a participle # - - - - - - - - - - - - - SELECT Acc IF (*-1 LEAT-FIN-NOT-IMP BARRIER NPNHAI)(NEGATE 0 Adv OR Nom OR TIME)(*1 PrfPrc LINK 0 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV LINK NOT *1 ("leat" PrfPrc) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Leago barggu ohcan? SELECT Acc IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 Ess)(2 PrfPrc); ## Mun lean dan veahkkin ráhkadan. SELECT Acc IF (1 ("jahki"))(2 ("deavdit")); ## ...maŋŋá go lea 16 jagi deavdán. # Accusative postverbally # ----------------------- SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR (@OBJ) OR COMMA LINK NOT 0 N OR ILLV OR LOCV OR COMV LINK NOT *-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 Nom BARRIER NAPP)(NEGATE -1 CS)(NEGATE 0 Adv OR Refl)(NEGATE 0 Nom LINK *-1 (TV N Gen) BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME OR VFIN)(NEGATE 0 Dem LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Loc LINK *-1 (IV) BARRIER VERB) (NEGATE 0 (Acc PxSg3) LINK 0 Loc)(NEGATE 1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT OR Po)(NEGATE *1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC OR COMMA)(NEGATE 0 ("nr") LINK -1 N OR A OR ACR OR ABBR)(NEGATE 1 (N Ess)); # Copied this one from the last part and changed it from select OBJ to select Acc. It came to late for coordinationrules. ## Gielalaš hehttehusat váttásmahttet sihke guorahallama, diagnostiserema, gieđahallama, divššu, fuolaheami ja dieđuid addima geavaheaddjái. # It hits the first Acc. SELECT Acc IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR (@OBJ) LINK NOT 0 N OR ILLV OR LOCV OR COMV LINK NOT *-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Adv)(NEGATE 0 Nom LINK *-1 (TV N Gen) BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE 0 Dem LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Loc LINK *-1 (IV) BARRIER VERB)(NEGATE 0 (Acc PxSg3) LINK 0 Loc)(NEGATE 1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT OR Po)(NEGATE 0 ("nr") LINK -1 N OR A OR ACR OR ABBR)(*1 Inf BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc LINK 0 V-TRANS-ACT); ## Vánit eahpiduvvo ahte stáhta geatnegasvuođat sámiid ektui 27. artihkkala mielde dagahivččii stáhta dihto guovlluid eaiggádin geatnegassan doaimmahit eaiggáduššanvuoigatvuođa nu ahte deavddášii 27. artihkkala geatnegasvuođa. SELECT Acc IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER W-NOT-ACC-GEN LINK 0 FMAINV OR Inf LINK NOT *-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(1 VFIN); ## Politihkalaš sávaldat dáhkidit sámi geavaheddjiid bálvalusaid dási lea maid čuovvuluvvon iešguđet stuorradiggedieđáhusain. # Bisetning foran hovedsetning: SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR (@OBJ) LINK -1 COMMA LINK *-1 BOS BARRIER (@CVP) LINK 1 CS)(NEGATE 0 Adv)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE 0 Dem LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Loc LINK *-1 (IV) BARRIER VERB)(NEGATE 0 (Acc PxSg3) LINK 0 Loc)(NEGATE 1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(NEGATE *1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC OR COMMA)(NEGATE 0 ("nr") LINK -1 N OR A OR ACR OR ABBR); ## Jus dii ráhkistehpet dušše sin geat ráhkistit din, ánssášehpet go dalle das bálkká? SELECT Acc IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR (@OBJ) OR PUNCT OR ("dego") OR ("dugo") LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 ("duot")); ## Mun válddán duon girjji. SELECT Gen IF (*-1 MOVEMENT-V BARRIER SV-BOUNDARY2 OR (@OBJ) OR PUNCT OR ("dego") OR ("dugo") LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 ("duot") LINK *1 ROUTE BARRIER NPNH); ## Mii vujiimet duon luotta. SELECT Acc IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc OR PUNCT OR ("dego") OR ("dugo") LINK NOT 0 FAUXV)(0 Gen)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE 0 (Acc PxSg3) LINK 0 Loc)(NEGATE 0 Nom LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 (N Ill) BARRIER NOT-ADJ); ## Bidjet láhkaaddi lohpái seaguhit iežas dálá vuoigatvuođaide Finnmárkkus. SELECT Acc IF (*-1C V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR NPNHA OR ("nugo") OR ("dego") OR ("dugo") LINK NOT 0 FAUXV LINK NOT 0 Gen)(NEGATE 0 (Sg Nom) LINK *-1 (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 PrfPrc LINK NOT *-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 NUMERALS)(NEGATE 0 PrfPrc OR Adv OR VFIN OR Loc OR TIME)(1C NP-BOUNDARY LINK NOT 0 Actio); ## Sámegillii galbet universitehta lea šaddan realitehta. SELECT Acc IF (*-1C V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NPNHAIIP OR COMMA LINK 0 FMAINV OR Inf) ; #(NOT -1 PrfPrc OR PrsPrc LINK -1 BOC)(0 NP-HEAD)(NOT 0 PrfPrc OR Adv OR Dem OR Nom OR Loc OR TIME)(NOT 0 V-PL3 LINK -1 CC LINK *-1 V-PL3 BARRIER NPNHAIIP OR COMMA) (*1C NP-BOUNDARY OR PUNCT BARRIER WORD LINK NOT 0 Actio)(NOT 1 Po) ; ## Divššohasbearráigeahčči sáhttá váldit meannudeapmái áššiid, mat... # The (Num Nom) is not optimal, we need to consider the Num Ord and Num Card # tagging. Now, 22. is given Num Ord and 22.10. is given Num Nom, this gives # the correct result, but is not satisfying, linguistically. # we just have A Ord now, instead of Num Ord SELECT Acc IF (*-1C Po BARRIER NPNHAIIP LINK -1 N OR Pron LINK *-1C V-TRANS-ACT BARRIER NPNHAIIP)(0 NP-HEAD)(NEGATE 0 Interr OR Refl OR VFIN OR PrfPrc or Adv OR TIME)(1 NP-BOUNDARY OR ADVLCASE OR Adv)(NEGATE 1 Po); ## Boazosápmelaččat eai sáhte atnit dološ áiggi rájes geavaheami ## riektevuođđun bohccuid guođoheapmái Aursunddas. # Extended copy of the previous rule. # This rule is to tolerate a PP between the verb and the object. # This rule is probably not in use anymore because of a more general rule under "Choosing Acc or Gen semantically" SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 Gen)(0C N LINK NOT 0 Loc)(1 (Prop Gen)); ## ...go čielggadii oamastanvuoigatvuođa Finnmárkku eatnamiid hárrái. REMOVE Nom IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA OR PUNCT OR SV-BOUNDARY2 LINK 0 VFIN LINK *-1 NP-HEAD-SG-NOM OR NP-HEAD-PL-NOM BARRIER NOT-ADV OR CLB)(NEGATE *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Nom); ## Seammá gusto jus mánná molsu skuvlla. SELECT Acc IF (*-1C V-TRANS-ACT BARRIER NPNHAIIP OR COMMA)(0 NP-HEAD)(NEGATE 0 PrfPrc OR Adv OR Dem OR Inf )(1 CC)(*2 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Bearašsuodjaluskantuvrrat fállet divššu ja rávvejit bearrašiid. # Could this rule be modified so that it accepts a subject between 0 and verb? REMOVE Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 Pers); ## Sii bilkidit ja doarrádallet din mu dihtii. REMOVE Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 Dem); ## De gohčui doalvut iežas don beallái jávrri. SELECT Acc IF (NEGATE *-1 Acc BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Acc)(0 NP-HEAD)(NEGATE 0 VFIN)(1 (A Ess))(NEGATE *1 Actio BARRIER NOT-ADJ-CC); ## ...go beaktilis almmolaš beroštumit dagahit dan govttolažžan. SELECT Acc IF (*-1 ACC-LOCV BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 Der/Pass)(*1 Loc BARRIER NOT-NP); ## Sáhttá viežžat dieđuid divššohasa oapmahaččain. # Removed "viežžat" from ACC-LOCV, because it can take Com: "Mun vižžen su biillain." Made a # viežžat sub.chapter. SELECT Acc IF (*-1 ACC-ILLV BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 Der/Pass)(*1 Ill BARRIER NPNH); ## Ii oktage bija duohpakeahtes duogŋasa boares biktasii. REMOVE Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(0 N)(1 (Pron Indef))(*1 ADVLCASE BARRIER NPNH LINK NOT 1 Acc); ## ...čájehit vuollegašvuođa juohke ovtta divššohasa eallimii. REMOVE Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA OR Acc LINK NOT 0 ILLV OR ACC-ILLV OR VGen LINK NOT *-1 Acc BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Refl)(NEGATE *1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 1 CC)(*1 Ill BARRIER NPNH LINK NOT 0 ("láhki")); ## Dasto son vuolggahii sin Betlehemii ja dajai:... REMOVE Gen IF (*-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 ILLV LINK NOT 0 PrsPrc)(*1 Ill BARRIER NPNH); ## Bijatgo don sohkkara dedjii? REMOVE Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA OR (@OBJ) OR CLB OR ("makkár") LINK NOT 0 LOCV OR N)(NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA LINK *-1 (@OBJ) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Dem)(NEGATE *1 Acc OR Nom BARRIER NOT-NP OR CC)(*1 Loc BARRIER NPNH LINK NOT 0 Adv); ## Sii manne vissui ja oidne máná etniinis. ## Skuvla galggai oahpahit dárogiela vissis guovlluin. SELECT Acc IF (*-1 Loc BARRIER NPNH LINK -1 LOCV)(1 NP-BOUNDARY OR CC OR CLB); ## Divššohasas lea vuoigatvuohta biehttalit vuostáváldimis vara dahje ## varrabuktagiid. SELECT Acc IF (*-1 ("dihte") OR ("dihtii") BARRIER NOT-NP OR PUNCT LINK -1 Actio)(NEGATE 0 Inf)(1 NP-BOUNDARY OR PUNCT); ## ...ja ovdanbuktin dihte ođđa čoavddusevttohusaid. SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(1 (VAbess)); ## In mun dáhto vuolggahit sin borakeahttá ruoktut. SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 Adv)(1 Sup)(NEGATE 1 Neg); ## Máhtte guđii bohccuid livadeažžat. REMOVE Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 TIME)(*1 CC BARRIER WORD LINK *1 Nom BARRIER NPNH LINK *1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Mun lohken girjji ja Niillas guldalii ođđasiid. # Accusative numeral # ------------------ SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 Acc BARRIER S-BOUNDARY2)(0 Num)(1 (N Acc)); ## Galgá geavahit ovtta divššohasjournála juohke divššohasa nammii. ## Juohke kursa lea árvvoštallojuvvon máksit 50.000 ruvnno. SELECT Acc IF (0 Num)(*1C (N Acc) BARRIER NPNH OR Gen LINK NOT 0 (@N<)); ## Láve dat gal olmmoš ovtta suorrerissi maiddái atnit. # Accusative after accusative numerals # ------------------------------------ #SELECT Acc IF (*-1 (Num Acc) BARRIER NPNH OR N LINK NOT 0 Gen); ## Go mánná lea deavdán 12 jagi, son galgá beassat buktit oaivilis. #SELECT (N Acc) IF (*-1C (Num Acc) BARRIER NPNH); ## Mihttomearrin lea buvttadit 2 sámegiel almmuheami jahkái. # Objects with object predicatives # -------------------------------- # Note that a rule for accusative predicates following accusative subjects and # copulas is found right before the nominative rule block. SELECT Acc IF (*-1 OPREDV BARRIER NPNHA LINK NOT 0 Der/Pass OR N LINK NOT *-1 NP-HEAD-ACC BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 TIME OR Pron)(NEGATE *1 Acc BARRIER NPNH OR PUNCT OR CC OR ("/")); ## Dážat eai atnán sámiid buoret go beanan. SELECT Acc IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER NPNH LINK 0 Inf)(NEGATE *1 (N Acc) BARRIER NPNH); SELECT Acc IF (-1 CC LINK -1 Acc LINK *-1 STV-NOT-ACT BARRIER NPNH LINK 0 Inf)(NEGATE *1 (N Acc) BARRIER NPNH); ## Lea deaŧalaš movttiidahttit vuolit gráda studeanttaid válljet sámi guoskevaš čuolbmačilgehusaid ja eamiálbmotáššiid váldofágafáddán. ## Mánáidgárdi ferte čájehit ahte sii duohtan váldet barggu nannet sámegiela mánáidgárddis, ea.ea. plánaid, bušeahtaid, raporttaid ja rehketdoalu bokte. SELECT Acc IF (*-1 OPREDV BARRIER NOT-NP OR PUNCT LINK NOT 0 Der/Pass OR Actio)(NEGATE *-1C Acc BARRIER S-BOUNDARY2)(1 PUNCT OR CLB OR EOS); ## ...ja muđui atná son doavggusin oađđadagaid (duolji, ránu) ja ## biktasiid. SELECT Acc IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Ess LINK -1 Acc)(NEGATE 0 PrsPrc)(1 A OR Ess); ## ...dahkan doaimmaid vuoiggaleabbun ja sosiálabálvalusaid álkibut. SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK NOT 0 N OR ("bargat") LINK NOT *-1 NP-HEAD-ACC BARRIER SV-BOUNDARY2)(1C Ess)(NEGATE 2 Inf)(NEGATE *2 Acc BARRIER NPNH); ## Mun oidnen Máreha mánnán. ## Mun oidnen Máreha boahtime. # The rule also hits objects in front of Actio Ess, which seems OK. REMOVE Acc IF (*-1 ("bargat") LINK 0 FMAINV OR Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Gen)(1 (N Ess)); ## Son lea bargan áviissa váldodoaimmaheaddjin. REMOVE Acc IF (*-1 Acc BARRIER NOT-NP OR Inf OR CLB LINK *-1 OPREDV BARRIER NPNH)(NEGATE *-1 ("/") OR CC BARRIER NPNH LINK -1 Acc)(1 Gen LINK *1 Po BARRIER NPNH); ## ...go doavttir lea dahkan biehttaleami apotehka vuoigatvuođa vuostá. REMOVE Acc IF (*-1 Acc BARRIER NOT-NP LINK NOT 0 Pers LINK *-1 OPREDV BARRIER NOT-NP)(NEGATE *-1 COMMA OR ("/") OR (PUNCT LEFT) OR CC BARRIER NPNH LINK -1 Acc)(NEGATE 0 Interr); ## Dát sáhttá dáhpáhuvvat go atná konkrehtalaš daguid ovtta dahje nuppi riekteáddejumi boađusin. # Accusative subjects of infinite verbs # ------------------------------------- SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 Gen LINK *1 (N Acc) OR (N Gen) BARRIER NPNH OR CC)(NEGATE 0 ("leat"))(*1 (Actio Ess) BARRIER NOT-NP LINK NOT -1 CC); ## De oinnii olbmá čohkkámin tuolloviesus. SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 ("leat" PrfPrc))(NEGATE 0 Gen LINK *1 (N Acc) BARRIER NPNH OR CC)(*1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Niillas logai Máhte geahččan Máreha ráfálažžan. ## Stuorradiggi sihkui dasa lassin vejolašvuođa mii dassážii leamaš lean geavahit suomagiela veahkkegiellan. # It should not take the latter one. # Accusative in temporal adverbials # --------------------------------- REMOVE Nom IF (*-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 REALCOPULAS BARRIER VERB)(0 NUMERALS)(1 TIME); ## Fierbmi bistá guokte- golbma jagi. SELECT (Acc @ADVL) IF (NEGATE *-1 REALCOPULAS BARRIER VERB)(0 Num)(1 TIME)(NEGATE 2 N OR Po)(NEGATE *1 Gen BARRIER NOT-A LINK *1 ("leat") BARRIER N LINK *1 Nom BARRIER NPNH) ; ## Go fylkkadoavttir lea seailluhan journála 10 jagi,... #SELECT (Acc @ADVL) IF (-1C NP-BOUNDARY OR A)(NEGATE -1 Interr OR Indef OR Pr)(NEGATE 0 Loc) # (0 TIME)(NEGATE *1 TIME BARRIER NPNH)(NEGATE 1 ("loahppa") OR ("álgu")) # (NEGATE -1 V-TRANS-ACT LINK NOT *-2C (@OBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT *1C (@OBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2) # (NEGATE 0 ("b") OR ("beaivi") LINK -1 Ord); ## Máhtte duddjostalai beaivvi. ## Helse Nord sáhttá dađi mielde ovdánit bargoneavvun guhkes áiggi áŋgiruššamis sápmelaččaid várás. #SELECT (Acc @ADVL) IF (-1C NP-BOUNDARY OR A)(NEGATE -1 Interr OR Indef OR Pr)(NEGATE 0 Loc)(0 TIME)(NEGATE 0 ("beaivváš"))(NEGATE *1 TIME BARRIER NPNH)(NEGATE 1 ("loahppa") OR ("álgu"))(NEGATE -1 STV LINK NOT *-2C (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT *1C (@OBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 ("b") OR ("beaivi") LINK -1 Ord); SELECT (Acc @ADVL) IF (0 Num)(*1 TIME BARRIER NOT-A); ## Dat orui doppe vihtta guhkes jagi. SELECT Acc IF (0 ("bodda")); ## Mun finan gávppašeame dan botta. # Accusative in measure expressions # --------------------------------- SELECT Acc IF (0 Num)(1 TIME OR MEASURE OR ("ruvnno"))(2 A); ## Mánná lea golbma jagi boaris. # Accusative in apposition # ------------------------ SELECT (N Acc) IF (-1 (Pers Gen))(1C (Prop Acc)); ## Jesus válddii fárrosis Biehtára, Jáhkoba, ja su vielja Johanasa. SELECT Acc IF (*-1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1 Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 Gen LINK 1 REALCLB); ## Oidnet go don Mihkkala, min nuoramus bártni? ## Earret eará lea sihke Norggas ja Ruoŧas mearriduvvon dán áigodagas ásahit sámi álbmotválljen orgána, Sámedikki. SELECT Acc IF (*-1 (PUNCT LEFT) BARRIER NOT-NP OR ABBR LINK -1C Acc)(1 (PUNCT RIGHT)); SELECT Acc IF (-2C Acc)(-1 (PUNCT LEFT))(NEGATE 1 Acc)(*1 (PUNCT RIGHT) BARRIER NOT-NP); ## ...ja muđui atná son doavggusin oađđadagaid (duolji, ránu) ja biktasiid. # Accusative indefinite pronouns # ------------------------------ SELECT Acc IF (0 (Pron Indef))(*1C (N Acc) BARRIER NPNH OR N); ## Galgetgo sii guldalit iešguđet geavaheaddjijoavkkuid. # Accusative in coordination # -------------------------- # First part # - - - - - - REMOVE Gen IF (0 Acc)(1 COMMA OR CC LINK 1 (Pron Pers Gen)); ## Sámediggi ovddasta sámiid sisriikkalaš ja riikkaidgaskasaš oktavuođain ja dikšu sámegiela, kultuvrra ja sin sajádaga eamiálbmogin. SELECT Acc IF (0 N)(1 CC)(*2C NP-HEAD-ACC BARRIER NPNHA OR Gen LINK 1 NP-BOUNDARY); ## Dalle skáhppo biergasiid nugo firpmiid ja buođđomuoraid. ## Mun oainnán Mihkkala oappá ja Máreha. ## Mun oainnán Mihkkala ja Máreha viesu. # The philosopy is that coordination is balanced. SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 HUMAN-INDIVIDUAL)(1 CC)(2 HUMAN-INDIVIDUAL LINK 0 Gen LINK 1 Gen OR Acc); ## Mun vuovddán gusa ja áhči beatnaga. SELECT Acc IF (-1 Gen)(0 N)(1 CC)(*2C NP-HEAD-ACC BARRIER NPNHA LINK 1 NP-BOUNDARY); ## Noaidi ipmirda olbmo jierpmi ja olbmo sielu. ## Mun oainnán Mihkkala goađi ja Máreha viesu. # The philosopy is that if both NPs have a Gen, then we have coordinated # objects SELECT Acc IF (1 CC)(2C Acc)(3C NP-BOUNDARY); ## Bovde váivvážiid ja rámbbiid, lápmásiid ja čalmmehemiid. SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA OR CONTRA)(1 CC OR CLB)(*2C Acc BARRIER NOT-ADJ LINK 1 CC OR CLB OR NP-BOUNDARY); ## Dát guoská bargguide ásahit mastera ja bachelora,.. SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(1 CC)(2 Acc)(3 CLB); ## ...váldi mearridit mihtuid ja deattuid,... SELECT Acc IF (*-1C V-TRANS-ACT BARRIER NPNHAII)(1 CLB)(2 Acc)(3 CC OR CLB)(NEGATE 4 Gen LINK *1 N BARRIER NPNH OR CC)(NEGATE 4 Indef LINK 1 Gen LINK *1 N BARRIER NPNH OR CC); ## Jesus válddii fárrosis Biehtára, Jáhkoba ja Johanasa. SELECT Acc IF (*-1C V-TRANS-ACT BARRIER NPNHAII)(0 N)(1 CC)(*2C NP-HEAD-ACC BARRIER NPNH OR Gen); ## Mii guoská váldofáddájovkui mii gieđahallá dutkama ja oahpahusa, de... SELECT Acc IF (1 ("/") LINK *1 NP-HEAD-ACC BARRIER NPNH LINK 1 NP-BOUNDARY); ## Lea dárbu ásahit sámegiela vierisgiellaoahpahusa/álgooahpahusa. SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHAII)(0 N)(1 COMMA)(*2 NP-HEAD-ACC BARRIER NPNHA LINK 1 CC LINK 1 NP-HEAD-ACC BARRIER NPNHA LINK 1 NP-BOUNDARY); ## Jos juohká dážaid, sámiid ja láddelaččaid iešguđet sadjái, ... SELECT Acc IF (1 COMMA)(*2 Acc BARRIER NPNH LINK 1 CC LINK 1 Acc LINK 1 NP-BOUNDARY)(NEGATE *-1 ("nugo" CS) BARRIER NPNH LINK *-1 Loc BARRIER NOTCOMMA)(0 (Pl Loc)); ## ...váfistan dihte Romssa universitehta sámi dutkama, oahpahusa ja gaskkusteami. SELECT Acc IF (*-1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1C NP-HEAD-ACC)(1 COMMA OR CC)(2C Gen)(3C Acc); ## Gielalaš hehttehusat váttásmahttet sihke guorahallama, diagnostiserema, gieđahallama, divššu, fuolaheami ja dieđuid addima geavaheaddjái. # Second part # - - - - - - SELECT Acc IF (*-1 CRD BARRIER NPNH LINK -1C Acc)(NEGATE 0 Inf)(1 NP-BOUNDARY LINK NOT 0 Acc)(NEGATE 0 Dem LINK 1 PrfPrc LINK *1 N BARRIER NPNH); ## ...ja atnigohte meahci ja vuovddi. #SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER )( SELECT Acc IF (*-1 CC OR COMMA BARRIER NPNH LINK *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (Pron Interr) BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK -1 NP-HEAD-ACC)(1 NP-BOUNDARY OR CC OR CLB); ## Divššohasbearráigeahčči galgá addit sutnje dieđuid gii jearrá, ráđiid ja bagadallama. SELECT Acc IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1C Acc)(1 COMMA); ## Álgoálbmogii galgá sihkkarastit "rivttiid ja vejolašvuođaid, maid našunála lágat sihkkarastet eará ássiide". SELECT Acc IF (*-1 CC OR COMMA BARRIER NPNH LINK -1 NP-HEAD-ACC)(1 COMMA OR CC)(*2C NP-HEAD-ACC BARRIER NPNH LINK 1 CC OR CLB OR NP-BOUNDARY); ## ...váfistan dihte Romssa universitehta sámi ja eamiálbmotguoskevaš dutkama, oahpahusa ja gaskkusteami. SELECT Acc IF (*-1 COMMA OR CC BARRIER NPNH LINK -1C Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHAII)(1 CC OR COMMA); ## Jos juohká dážaid, sámiid ja láddelaččaid ieš guđet sadjái, ... #SELECT Acc IF (*-1 CRD OR CC BARRIER NPNH LINK -1C Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHAII)(1 CC OR COMMA); SELECT Acc IF (-2C Acc)(-1 ("/")); ## Dát sáhttá dáhpáhuvvat go atná konkrehtalaš daguid/hilgumiid okta dahje nuppi riekteáddejumi boađusin. SELECT Acc IF (-1 COMMA LINK *-1 Rel BARRIER COMMA LINK -1 COMMA LINK -1C Acc)(NEGATE 1C Acc)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Gihpa gieđahallá maid vuoigatvuođaid, mat vuođđuduvvet lágaide ja konvenšuvnnaide, ovdamearkkaid gielddaid plánain sámi mánáid ja nuoraid ovdii ovttas singuin, ja dasto ovdamearkkaid fálaldagain, mat addojit dearvvašvuođastašuvnnain ja mánáidgárddiin juo dan rájes go mánát leat uhcit, skuvlaja asttuáigefálaldagain, gitta nuoraide, geat leat oahpus, ja ovdamearkkaid nuoraiddiehtojuohkimis ja vejolašvuođain davviriikkalaš ja riikkaidgaskasaš ovttasbargui. # Acc , Rel ... , 0=Acc ... , Rel..., CP....,... SELECT Acc IF (*-1 (@CNP) BARRIER VERB LINK *-1 Acc BARRIER WORD)(0 (N Gen) LINK 1 EOS); ## Sii masset dábálaččat vuosttamužžan dárogielmáhtu, ja dasto maid sámegiela. # Third part # - - - - - - SELECT Acc IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1C Acc LINK -1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1C Acc)(1 NP-BOUNDARY OR Gen); ## Ferte vuhtiiváldit divššohasa dárbbuid, beroštumiid ja riektesihkar- ## vuođa dearvvašvuođabálvalusa ektui. SELECT Acc IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV LINK -1 COMMA LINK *-1 Acc LINK -1 COMMA LINK *-1 Rel BARRIER COMMA LINK -1 COMMA LINK -1C Acc)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); #REMOVE (Gen @>N) IF (0 (LOC-COMPL-NOUN))(*1 Loc BARRIER NPNH); # Accusative in apposition # ------------------------ SELECT Acc IF (*-1 COMMA BARRIER NPNHA LINK -1 Acc)(NEGATE 0 Gen LINK 1 N)(NEGATE 1 COMMA OR CC LINK 1 Gen)(*1 COMMA BARRIER VFIN); ## Romssa universitehta ohcá dan dihte lassiruhtajuolludeami, oktiibuot ## 3.000.000 ruvnno jahkásaččat 5 jagi badjel, váfistan dihte Romssa ## universitehta sámi ja eamiálbmotguoskevaš dutkama, oahpahusa ja ## gaskkusteami. SELECT Acc IF (0 ("hearrá"))(1C ("ipmil" Acc)); ## It galgga geahččalit Herrá Ipmilat. # Special rule to avoid genitive reading of "Hearrá". Needed because "Hearrá Ipmilat" is different from "Title Name" and "Firstname Lastname" combinations. SELECT Acc IF (-1 ("hearrá" Acc))(0 ("ipmil")); ## Don galggat ráhkistit Hearrá Ipmilat oppa váimmustat.. # Not accusative # -------------- REMOVE (N Acc) IF (*-1C (N Acc) BARRIER Inf OR Actio OR S-BOUNDARY2 OR ("/") OR CRD LINK NOT *-1 Interr BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Prop LINK -1 (N Acc))(NEGATE 1 VAbess); ## Mánáin lea vuoigatvuohta oažžut dárbbášlaš dearvvašvuođaveahki maiddái dearvvašvuođaiskkadeami hámis... #REMOVE Acc IF (NEGATE 0 Dem OR Num)(*1C (N Acc) BARRIER NPNH OR PrfPrc OR COMMA OR CC # OR ("/") LINK NOT 0 TIME OR ROUTE)(NEGATE 0 (N Acc) LINK 1 (Prop Acc)); ## Divššohasas lea vuoigatvuohta iežas journála geahččat. # Removed this rule because it made troble when there is a Acc + Gen + Ess, and it isn´t # anymore necessary for the example. REMOVE Acc IF (NEGATE 0 Dem OR Pers OR Interr)(*1C (Pron Acc) BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC OR Neg OR Actio OR go LINK NOT 0 Interr OR Refl OR Rel)(NEGATE 1 Indef); ## Golbma olbmá jearahit du. #REMOVE Acc IF (NEGATE *-2 Acc BARRIER NOT-NP)(-1 CC)(NEGATE 0 Interr) # (*1 N BARRIER NPNH OR CC OR COMMA); ## Buot borramuš ja siidda gálvvut, ja... REMOVE Acc IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER VFIN-NOT-AUX OR Inf OR CS)(NEGATE *-1 CS BARRIER V LINK 1 @COMP-CS<)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE 0 Dem LINK *1 (N Acc) BARRIER NPNH)(NEGATE 0 NUMERALS LINK *1 TIME BARRIER NOT-A) (NEGATE 0 ("dat") LINK 1 CS)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 1 V-TRANS-ACT + Loc); ## Sápmelaččaid historjá álbmogin lea duháhiid jagiid boaris, muhto dálá ássanguovlluin sápmelaččat eai leat ássan nu guhká. REMOVE Acc IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Acc LINK 1 VFIN)(NEGATE 1 Ger)(*1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1C Acc BARRIER S-BOUNDARY2 OR Nom); ## Bivdi sáhttá vuordit guoli boahtit buđđui. REMOVE Acc IF (*-1C Acc BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Acc)(*1C A BARRIER NPNH LINK 1 NP-BOUNDARY)(NEGATE 1 CC); ## ...maid sáhttá geavahit eamiálbmotjoavkkuid miellahtuid buorrin. REMOVE Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER Acc OR S-BOUNDARY2 LINK *-1C Acc BARRIER NPNH OR CC LINK NOT *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); ## Lávdegoddi lea dasa lassin guorahallan báikkálaš riekteáddejumiid Finnmárkkus ja vuordimis áigu dán ilbmadit iežas boahtte čielggadeami mielddusin. REMOVE Acc IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(NEGATE *-1 (":") BARRIER V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(NEGATE *-1 ("ollu") BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE 0 ("dat") LINK 1 CS)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 1 V-TRANS-ACT + Loc); ## ...ahte sámi nuoraide láhččojuvvo vejolašvuohta oassálastit... REMOVE Acc IF (*-1C V BARRIER VFIN OR Inf OR S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 (PrfPrc @>N) OR V-TRANS-ACT OR NEGFOC)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Dál nannejuvvui girku sámeguovlluin. REMOVE Acc IF (NEGATE 0 TIME)(*1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1 ("ahte") BARRIER NOT-ADV-PCLE OR ("nu")); ## Mu referáhta namma dadjá, ahte... # Removes accusative object if there is a clausal object. REMOVE Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Loc)(*1 ("ahte") BARRIER WORD); ## Olmmoš galgá almmuhit skovis, ahte objektiivvalaš eaktu lea dievvan. # Same here. REMOVE Acc IF (0 (N Sg Nom))(1 V-SG3)(NEGATE *1C Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 TV LINK *1 EOS OR S-BOUNDARY2 BARRIER Acc); ## ...mii lea mearriduvvon lágas dahje maid láhka doarju. REMOVE Acc IF (NEGATE 0 TIME OR Dem)(*1C N BARRIER NPNH LINK 1C Inf); ## Oainnán iežan bargun guossohastit veahá biepmu buohkaide. REMOVE Acc IF (0C HNOUN OR (Pron Pers))(NEGATE 1 CC OR PUNCT OR CLB)(*1C (N Acc) BARRIER NPNH LINK NOT 0 TIME LINK 1 NP-BOUNDARY OR ADVLCASE); ## Lea dárbu nannet hálddahuslaš bargiid vejolašvuođa oahppat sámegiela. #special infinitive construction ## geavahanávkkástallama dakkarin. REMOVE Acc IF (0C HNOUN OR (Pron Pers))(NEGATE 1 CLB)(*1 Acc BARRIER NPNH OR CC LINK 0C N LINK NOT 0 Loc OR TIME LINK 1 CLB); ## Válljedettiin journálaovddasvástideaddji berre árvvoštallat su fágagealbbu. ## ...de rahpá čoahkkima ovddit áigodaga Sámedikki čoahkkinjođiheaddji. SELECT Gen IF (*-1 ("dihte") OR ("dihtii") BARRIER NPNH LINK -1 Actio)(NEGATE 0 Dem)(NEGATE 0 Inf LINK -1 CC)(NEGATE 1 CC)(*1 (N Acc) BARRIER NPNH); ## ...váfistan dihte Romssa universitehta sámi dutkama. REMOVE Acc IF (-1 ("mannat" @>N) OR ("boahtte" Attr) OR ("easkka") OR (Dem @>N))(0 Gen LINK 0 TIME); ## Mannan dálvvi hárjánin čuoigat. ## Dán jagi ii lean áivevátnu juo árradit. #SELECT Gen IF (0 ("dii"))(1 Num); ## Mun boran dii. 7. # Accusative Px or locative # ========================= SELECT Acc IF (*-1 STV BARRIER VERB)(NEGATE *-1 (@OBJ) BARRIER VFIN)(0 Loc LINK NOT 0 Actio OR BUILDING OR Prop)(NEGATE *1C (@OBJ) BARRIER V); ## Sámediggi ovddida rollas eavttuid buktin... SELECT Acc IF (-1 ("hupmat") OR ("hállat") OR ("hoallat") OR ("sárdnut"))(0 ("eatni#giella") LINK 0 Loc); ## Máŋgga sápmelažžii lea dehálaš beassat hállat eatnigielas. SELECT Acc IF (-1 ("addit"))(0 ("vuoigŋa")); ## Muhto Jesus čurvii fas alla jienain ja attii vuoiŋŋas. # Illative # ======== # Sg Ill = Prt Sg3 (for some verbs), Pl Ill = Prt Du2 (for some verbs) SELECT Ill IF (*-1 VFIN OR Inf BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (Prt Sg3))(NEGATE 0 Adv); ## Dat lea sivalaš helveha dollii. # The last condition because of "oktii" etc. REMOVE (Prt Du2) IF (*-1 VFIN OR Inf BARRIER S-BOUNDARY2); ## Fágabirrasat main lea gieddebárgu, bovdejuvvojit fállat giedde- ## bárgguid sámi nuoraide. REMOVE Du2 IF (NEGATE 0 Imprt LINK *-1 BOS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Jahkásaš bušeahttarámma dán prošeavtta doaimmaide gártá 70.000 ruvnno. SELECT Ill IF (-2C Ill)(-1 COMMA OR CC); ## ...vuoigatvuohta guohtumii, bivdui, guollebivdui, jna. SELECT Ill IF (1 CC OR COMMA)(*2C Ill BARRIER NPNH); ## Gohccái ja čujuheapmái nammaduvvui gonagaslaš vuovdefáldi. SELECT Ill IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Ill LINK *-1 COMMA BARRIER S-BOUNDARY LINK -1 Ill); ## Sávan maiddái buot min stivrenjoavkkuid miellahtuide, Eanandoallo- ja biebmodepartementta bargiide, NBR luohttámušolbmuide ja Boazodoalloođđasiid lohkiide buriid juovllaid ja ilolaš ođđajagi. ## Doalut gullet golmma vieljažahkii Martin, Gustav ja Ole Kantii, Sigvart Renanderii ja su niidii Majabritt Renanderii. # =================== # SECTION #20 # # =================== # # Early comitative rules # ======================== # Early plural rule # ----------------- SELECT Pl IF (0 SG-WORD)(-1 (Pron Gen) LINK -1 Num OR Ord BARRIER NPNH); ## Dát lea okta min ovttasbargguin. # This rule is necessary before the next one as it chooses plural even if the genitive pronoun modifier after the numeral and in front of the singular noun is not disambiguated yet (Acc-Gen disambiguation comes later). # Singular not plural # ------------------- SELECT Sg IF (0 SG-WORD LINK NOT 0 VFIN)(NEGATE *-1 Num OR Ord BARRIER NPNH)(*-1 BOS LINK NOT *1 PLURALIZER); ## Go funet lea guolli goddomin, de fitná olmmoš buođu luhtte dušše ## oktii jándoris, savdnjileamen joddu amas dat dierrut, suollemasat ## dainna doaivvuin ahte nago de lea boađistan. ## Buoremus sámepolitihkka ožžojuvvo áigálii sámi veahkadaga ja ráđđehusa gaskaneas ipmárdusain. # lahka-compound # - - - - - - - - SELECT Sg IF (-1 LAHKA-MOD)(0 LAHKA); ## Ráđđehus háliida lágidit dearvvašvuođa- ja sosiálabálvalusaid oktagaslaš dárbbuid mielde, earret eará pasientavuoigatvuođaid lágain ja dearvvašvuođabargiid lágain. # Depending on the scope # - - - - - - - - - - - - # the time dimension can cause problems here... SELECT Sg IF (-1 FYLKA LINK 0 (@>N))(0 ("fylkka#diggi" Com) OR ("fylkka#gielda" Com) OR ("fylkka#mánni" Com) OR ("fylkkas#gielda" Com) OR ("fylkkarehket#dárkun" Com))(NEGATE -3 FYLKA LINK -2 CC); ## Son deattuha sakka gulahallama sihke Sámedikkiin ja Finnmárkku fylkkadikkiin ášši gieđahaladettiin. SELECT Sg IF (-1 ("stáhta" Sg) LINK 0 (@>N))(0 (".*#departemeanta"r) LINK 0 Com)(NEGATE -3 ("stáhta") LINK -2 CC); ## Dán váldošiehtadusa sohpe Stáhta Eanandoallodepartemeanttain nuppi bealis, ja dasto nubbin dásseárvosaš áššebeallin Norgga Boazosápmelaččaid riikasearvi (NBR). SELECT Com IF (-1 A)(0 ("riska" Loc)); ## Ollugat sámi boarrásiin guđđet dávjá stuorra riskkain. SELECT Com IF (-1 ("almmá"))(0 (Pl Loc)); ## Sáhttá muddet ja fárrehit báikkis nubbái almmá buhtadusain. SELECT Loc IF (0 ("1860#-jahki") OR ("1980#-jahki") LINK 0 (Sg Com)); SELECT Pl IF (-3 (FYLKA @>N))(-2 CC)(-1 (FYLKA @>N))(0 ("fylkka#diggi" Loc)); ## Son lea leamaš sihke Romssa ja Finnmárku fylkkadikkiin. SELECT (Pl Loc) IF (-1 ("Norga" @>N))(0 N)(NEGATE 0 Prop OR ("oaivegávpot") OR ("stáhtaministtar") OR ("sámipolitihkka") OR ("dutkanráđi") OR ("riika#rádji") OR ("guolástusalla#skuvla")); ## Vuostálasvuođat dán guovtti oahpaheaddjijoavku gaskkas lea dovdos ## fenomena Norgga joatkkaskuvllain. # This rule might be to open. One has to make a set of unique words and exclude them from this rule. SELECT (Pl Loc) IF (-1 ("suohkan" @>N))(0 ("vuođđo#skuvlla") OR ("mánáid#gárdi")); ## Skuvlajagis 2001/2002 leat oktiibuot 469 oahppi suohkana vuođđoskuvllain. SELECT (Sg Com) IF (*-1 ("vrd") OR ("veardidit") BARRIER Com)(0 (Pl Loc)); ## Sámediggi lea váldán badjelasas váldoovddasvástádusa sihkkarastimis doaibmadoarjaga Nuortasámi museai (vrd. čoahkkimiin Njávdámis 05.06.01). ## Sii čuvvot sámilága mearrádusaid, veardit siskkáldas goziheami geatnegasvuođain. SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 ACTOR OR ACTOR-ROLE)(1 ("ovttas")); SELECT (Sg Com) IF (-1 COM-ADV)(0 (Pl Loc) LINK 0 ACTOR OR ACTOR-ROLE); REMOVE (Pl Loc) IF (*-1 ("boahtit") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("riika" Sg)); REMOVE (Pl Loc) IF (0 ("riika" Sg))(*1 ("boahtit") BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Muhtumat eai muosát jápmima ovdal go oidnet Olbmobártni boahtimin riikkainis. SELECT (Sg Com) IF (0 (Num Pl Loc))(*1 (N Sg Com) BARRIER NOT-ADJ LINK NOT 0 PL-NOUN); REMOVE (Pl Loc) IF (*-1 (Num Com) BARRIER NOT-ADJ)(0 (N Sg Com)); ## Dutnje lea buoret mannat eallimii čalbmebeallin go bálkestuvvot helveha dollii guvttiin čalmmiin. ## Ledjen guvttiin heajain. # It should not hit this one. SELECT (Sg Com) IF (NEGATE *-1C (Dem Loc) BARRIER Com)(0 (Pl Loc) LINK 0 MEASURE LINK NOT 0 ("salla")); ## Don leat leamaš oskkáldas uhcánaččain. # We make exception for "salla" because it also has anohter meaning, even if "salla" Pl Loc should be rare. SELECT (Sg Com) IF (*-1 ("juohke") BARRIER NOT-ADJ)(0 (Pl Loc)); ## Son fitná doppe juohke skuvllain. SELECT (Sg Com) IF (*-1 ("buot") OR ("gait") BARRIER NPNH LINK -1 (@ADVL))(0 (Pl Loc)); ## ## Son fitná doppe buot skuvllain. # Various rules # ------------- SELECT Com IF (0 (Pl Loc))(*-1 COM-COMPL-NOUN BARRIER S-BOUNDARY2 OR VERB); ## Das lei ee. oktavuohta čakčamánu 7. b. 1854 lágain. SELECT Com IF (0 (Pl Loc))(*1 COM-COMPL-NOUN BARRIER S-BOUNDARY2 OR VERB); ## Vuojadansearvi váldá din fitnodagain oktavuođa vahkku 20:s, gullat mo dii sáhttibehtet veahkehit. SELECT Com IF (*-1 COM-ADV BARRIER (N Com)); ## Ii lean dárbu dábálaš eanavuovdimii, oktan opmodatregistreremiin. SELECT Com IF (*-1 ("guovttá"))(0 Loc LINK 0 ANIMATE BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dat son muitalii, go guovttá leimme dainna nieiddain. SELECT Com IF (*-1 ("váldit") BARRIER NPNH LINK -1 ("oktavuohta")); ## Vuoigatvuohta oktavuođa váldit divššohasbearráigeahččiin. SELECT Com IF (*-1 ("malssidit") BARRIER VERB); ## Máhtte malssidii lávkkas Máreha lávkkain. SELECT (Sg Com) IF (-1 (Pers Du1))(*1 V-DU1 BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC); ## Moai áhčiin manaime dohko. SELECT (Sg Com) IF (-1 (Pers Du3))(*1 V-DU2 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## SELECT (Sg Com) IF (-1 (Pers Du3))(*1 V-DU3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## SELECT (Sg Com) IF (-1 (Pers Gen) LINK 0 Du1 OR Du2 OR Du3)(1 N); ## Dat lea munno vieljain dállu. SELECT (Sg Com) IF (1 (Pron Interr Sg)); SELECT (Sg Com) IF (1 COMMA)(2 (Pron Interr Sg)); ## Rávisolbmot hállet mánáin gii lea lahtigoahtán 2-3 sáni cealkkan. #SELECT (Sg Com) IF (*-1 (N Sg Loc) BARRIER NPNH OR PUNCT-LEFT OR PUNCT-RIGHT OR CLB OR COMMA LINK *-1 IV BARRIER TV)(0 N); ## Várrepresideanta lea maid 05.01.00 leamaš čoahkkimis Sosiála- ja dearvvasvuođadepartemeanttain čilgen dihte Sámedikki juolludemiid sámi dearvvasvuođa- ja sosiálaplána čuovvuleamis . ## Soai leigga čohkkámin fatnasis áhčiineaskka ja čiktimin firpmiid. # This rule should be tested. In: zcorp/dis/sme/all/060227b.txt (8295). SELECT Com IF (-1 Gen)(0 ("láhka#vuođđu" Loc)); ## Geassemánu 8.b. 2001 láhkaásahus nr 676 oktagaslaš plánaid birra dearvvašvuođalágaid vuođul lea addojuvvon láhkamearrádusaid láhkavuođuin. SELECT (Sg Com) IF (*-1 HUMAN OR ORGANIZATION OR INSTITUTION LINK 0 (@SUBJ) LINK NOT 0 LOC-HEAD BARRIER NPNH)(0 (Pl Loc) LINK 0 HUMAN)(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Norgga delegašuvdna, várrepresideanttain, doalai sártni dievasčoahkkimii čoahkkima loahpahettiin, mas doarjjui WHO boahtteáiggi barggu dearvvasvuođain. # COM-ADJ # - - - - SELECT (Sg Com) IF (-1 COM-ADJ)(0 (Pl Loc)); #SELECT (Sg Com) IF (-2 COM-ADJ)(-1 Gen)(0 (Pl Loc)); ## Ja sin illudii oppa joavkkuinis go lei oskugoahtán. # Idiomatic expressions # -------------------- # dáinna lágiin / dáinna vugiin # - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Com IF (-1 DAT-PRON OR ("diet"))(-1 Com)(0 ("láhki"))(0 Com); SELECT Com IF (-1C (A @>N) OR (Gen @>N) OR (Dem @>N) OR (Num @>N))(0 VUOHKI LINK 0 (Pl Loc))(NEGATE *-1 REALCOPULAS BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 REALCOPULAS BARRIER S-BOUNDARY2); ## Eiseválddit galget doaibmevaš vugiin doarjut dán barggu. # NP internal disambiguation of Com # --------------------------------- SELECT Com IF (*-1C (Dem Sg Com) BARRIER NPNH); SELECT Com IF (-2C (Dem Sg Com))(-1 Adv); ## Romssa guovllubuohcceviessu lea bargamin dáinna áššiin. ## ?? SELECT Com IF (*-1C (Indef Sg Com) BARRIER NPNH); ## Dainna sániin dadjat, de mearkkaša dat ahte ... SELECT Com IF (-2C (Indef Sg Com))(-1 Adv); ## SELECT Com IF (0 Num)(NEGATE *1 PL-NOUN BARRIER NOT-ADJ LINK 0 Pl); # Cf. rules for PL-NOUN above. SELECT Com IF (*-1C Num LINK 0 Com BARRIER NOT-ADJ OR ("jahkásaš")); ## ...de son gal luoitá nođiid; ovttain sániin dadjat: luoitala. ## Mo sáhttá mottiin sániin dadjat... SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 (@>N))(1C Com); ## Áššebealit galget juohke jagi šiehtadallat ekonomalaš doaimmaid, fágalaš sosiála áššiid ja eará gažaldagaid ja doaimmaid mat buriin vugiin ovdánahttet boazodoalu. # Dynamic-verbs # - - - - - - - SELECT (Pl Loc) IF (*-1 DYNAMIC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CRD LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Sg Com) LINK NOT 0 TOOL OR ABSTR-TOOL OR WRITING-TOOL OR CONCEPT OR HUMAN OR VEHICLE LINK NOT 0 ("buorre")); SELECT (Pl Loc) IF (0 (Sg Com) LINK NOT 0 TOOL OR ABSTR-TOOL OR WRITING-TOOL OR CONCEPT OR HUMAN OR VEHICLE)(*1 DYNAMIC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CRD LINK 0 FMAINV OR Inf); # ANIMATE + Noun # - - - - - - - - SELECT (Sg Com) IF (*-1 ANIMATE BARRIER NOT-ADJ LINK 0 Nom OR Gen)(0 (Pl Loc) LINK NOT 0 ABSTR-TEXT OR TEXT OR PLACE OR INDUSTRY OR EDUCATION OR INSTITUTION)(1 CLB OR EOS); ## Sii vástidedje: Johanasa gásttain. # Does it really need (1 CLB OR EOS)? # atnit fuola # - - - - - - SELECT (Pl Loc) IF (*-1 ("atnit") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1 ("fuolla" Acc) BARRIER NOT-ADV)(0 (Sg Com)); SELECT (Pl Loc) IF (0 (Sg Com))(*1 ("atnit") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1 ("fuolla" Acc) BARRIER NOT-ADV); ## Son atná fuola dávviriin. # Disambiguation based upon type of NP # ------------------------------------ SELECT Com IF (0 Prop)(NEGATE 0 ("Sápmi") OR ("Sámediggi")); ## # Person names are normally sg. # Disambiguation based on valency of adverbs and particles # -------------------------------------------------------- # Removed because of general rules with COM-ADV. #SELECT Com IF (*-1 ("searválagaid") BARRIER NPNH)(0 (Pl Loc)); ## Ráđđehus áigu searválagaid Sámedikkiin čuovvulit Sámedikki mánáid - ja nuoraidplána. #SELECT Com IF (0 (Pl Loc))(*1 Rel LINK 1 ("searválagaid"))(NEGATE *1 Com BARRIER NPNH); ## Dán barggus sávvá Sámediggi oažžut ovttasbarggu eará oasálaččaiguin, vuosttažettin gielddain ja fylkkagielddain, mas searválagaid sáhttit ovdamearkka dihtii váikkuhit konsešuvdnaeavttuid hábmema... # NP internal arguments # --------------------- SELECT (Pl Loc) IF (-1 ("vástu") OR ("vástadus"))(0 ABSTR-TEXT); ## Son, geas lea fágalaš vástu mearrádusain, vrd. mielladearvvašvuođadikšunlága $ 1-4, mearrida viidásut iskkadeami dahje bákkolaš mielladearvvašvuođadivššu ovdanbuoktojuvvon gáibádusa. SELECT (Sg Com) IF (-1 ("ulbmil"))(0 ABSTR-TEXT OR INDUSTRY LINK 0 (Pl Loc)); ## Jus ulbmilat politihkain galgá šaddat duohtan fertejit visot náššuvnnalaš unnitálbmogiid dárbbut ja beroštumit váldojuvvot vuhtii juohke oasis riikas ja buot servodaga dásiin. # ulbmil # - - - - REMOVE (Pl Loc) IF (0 ("ulbmil" Sg Com))(NEGATE 1 COPULAS); ## Viidáseappot álggahuvvui bargu man fylkkagielda ovttaidahttá ulbmiliin ahte ráhkadit raportta. ## Searvvi ulbmiliin leat sámi áššit guovddážis. - Should not hit this. # ovttaoaivilis - # - - - - - - - #Removed: "ovtta#oaivil" is in the COM-COPL-NOUN-set. #REMOVE Loc IF (*-3 (Sg @SUBJ))(*-2 REALCOPULAS LINK *1 ("ovtta#oaivil"))(0 (Sg Com)); ## Finnmárkku Ovddádusbellodaga jođiheaddji Knut Erik Mauseth ii leat ovttaoaivilis iežas bellodagain dien áššis . # ovttasbargočoahkkin/ čoahkkin # - - - - - - - - - - - - - - - # Removed - "čoahkkin" is now in the COM-COPL-NOUN-set. #REMOVE Loc IF (*-1 EVENT BARRIER NOT-NP)(0 ("mánáid#suodjalus") OR INSTITUTION OR HUMAN OR ORGANIZATION OR Org); ## Mis leat ovttasbargočoahkkimat PP-bálvalusain, skuvllain, mánáidsuodjalusain ja skuvladearvvašvuođabálvalusain. ## Sámediggepresideanta lea čoahkkimis mánáid- ja bearašministeriin guovvamánu 17. b. ## Guovdageainnu johttisápmelaččaid listu lea behtohallan go gulai maid Sámedikki presideanta dajai čoahkkimis Eanandoallodepartementtain, Gieldadepartementtain ja Norgga boazosápmelaččaid riikaservviin. # ORGANIZATION might be a bit dangerous... # Human # - - - SELECT Com IF (-1 HUMAN LINK 1 ("fásta#bálká") OR ("bálká")); ## Bálvalusas lea nubbi suohkanfysioterapeuta fástabálkkáin ja nubbi priváhta dásis, gii oažžu 100 % doarjaga. # Assuming that the noun directly following a noun from the set HUMAN will also be its complement. # COM-COMPL-NOUN # - - - - - - - SELECT Com IF (*-1 COM-COMPL-NOUN BARRIER NP-BOUNDARY)(0 HUMAN OR ORGANIZATION OR INSTITUTION OR STATE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY); ## Dearvvašvuođabargiid doaibma adnojuvvo priváhtan, vaikke vel dearvvašvuođabargiin lea fástadoavtteršiehtadus dahje eará šiehtadus almmolašvuođain, muhto eai leat dattetge virggis almmolaš ásahusas. ## 1996:s rájes lea Romssa universitehtas leamaš Sámi dutkamiid guovddáža bokte formaliserejuvvon ovttasbargu St. Petersburga Hertzen universitehta Davviálbmogiid fakultehtain. ## Dat lea oktavuođas luondduvuođuin ja birrasa vejolaš nuoskkidemiin. # Locative # ======== # ToC for this section # NP-internal disambiguation of Loc # Disambiguation based upon type of NP # Idiosyncratic NP NP combinations # Other locative rules # Disambiguation based upon verb valency # Locative and comitative in appositions # Locative, not PxSg3 # ------------------- #SELECT Loc IF (NEGATE *-1 Sg3)(0 PxSg3); REMOVE PxSg3 IF (NEGATE *-1 Sg3)(0 Loc); ## Mun borren áhkus luossaláibbi. SELECT Loc IF (-1 COPULAS LINK 0 FMAINV)(0 ("fápmu")); ## Láhka lea fámus čakčamánu 1.b. 2003 res. vuođul. REMOVE (Gen PxSg3) IF (0 Loc)(1 EOS); ## Dán háve dubmehalai áššáskuhtton suolavuhtii vuollerievttisge. REMOVE (Gen PxSg3) IF (NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNH)(0 Loc)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE *1 N BARRIER NPNH); SELECT Loc IF (-1 IV)(0 Px)(*1 N BARRIER NPNH LINK 0 ADVLCASE LINK 1 EOC); ## Rátnu heaŋgá seainnis máŋgga siiddas. SELECT Loc IF (-2 IV)(-1 Ess)(0 Px)(*1 N BARRIER NPNH LINK 0 ADVLCASE LINK 1 EOC); ## Rátnu heaŋgá čikŋan seainnis máŋgga siiddas. SELECT Loc IF (-3 IV)(-2 Nom)(-1 Ess)(0 Px)(*1 N BARRIER NPNH LINK 0 ADVLCASE LINK 1 EOC); ## Dán áigge heaŋgá rátnu čikŋan seainnis máŋgga siiddas. SELECT Loc IF (*-1 ("atnit") BARRIER NOT-ADV)(0 ("árvu") LINK 0 Px); ## Son atná hui árvvus máilmmemeašttirvuoittu. # NP-internal disambiguation of Loc # --------------------------------- SELECT (Pl Loc) IF (*-1 ("buot") OR ("gait") BARRIER NPNH LINK NOT -1 (@ADVL))(0 (Sg Com)); ## Nu lea buot servodaga dásiin. # Words which should have Loc, we put into SG-WORD, like: ## Ii oppa Salomo ge buot hearvásvuođainis lean gárvvohuvvon nugo okta sis. SELECT (Pl Loc) IF (*-1 ("dievva"))(0 (Sg Com) BARRIER NPNH); ## Dušše diibmabeali ovdalaš lei birasviessu dievva Sámi nuorain. SELECT (Pl Loc) IF (*-1C (Dem Pl Loc) BARRIER NPNH); SELECT (Pl Loc) IF (-2C (Dem Pl Loc))(-1 Adv); ## Ollu dáin doaibmabijuin sáhttá álggahit... ## ?? # "Dain" is unambiguously Loc. "Dainna" is not. REMOVE (Dem Pl Loc) IF (1 (Num Sg)); ## Dainna čuđiin ruvnnuin áiggun bierggu oastit. SELECT (Pl Loc) IF (*-1 HEADOFPARTS BARRIER NPNH OR COMMA); ## Guhtemuš dainna bivdovugiin guhkimus leaš gevahuvvon... ## Dat sáhttet leat oassin árvvoštallamiin. SELECT (Pl Loc) IF (-2 Num)(-1 PROSEANTA); ## Dat lea 50 % ruđain. SELECT (Pl Loc) IF (*-1 ("ieš#guhtet" Pron Indef Gen) OR ("eanet" A Comp Attr) BARRIER NPNH)(0 (Sg Com)); ## Dat čájeha, man sierralágan sámi identitehtta sáhttá leat iešguđet birrasiin. ## Válgaoassálastin iešguđet válgamálliin Norggas. ## Galle áirasa leat válljejuvvon iešguđet joavkkuin 1989 -- 2001 49 Tab.4. SELECT (Pl Loc) IF (1 COMMA)(2 (Pron Interr Pl)); ## Livččii buorre, juos hálddašanguovllu olggobeale doaimmain, mat bálvalit sámi geavaheddjiid, biddjošii deaddu. # Disambiguation based upon type of NP # ------------------------------------ SELECT (Pl Loc) IF (0 (laš) OR ("sápmelaš"))(NEGATE 0 (A*)); ## Sápmelaččain sáhttet leat erenoamáš vuoigatvuođat. SELECT (Sg Com) IF (-1 ("lihkku"))(0 ("beaivi" Pl Loc)); SELECT (Pl Loc) IF (NEGATE -1 Num OR ("lihkku"))(0 VAHKKU OR AIGODAT LINK 0 (Sg Com)); ## 1870-jagiin lea čielggas ahte láddelaččaide guske ortnegat. ## ...gal guhkui ruoššaid gávppašanriekti guvttiin vahkuin. NOT -1 Num! SELECT (Pl Loc) IF (NEGATE *-1 CRD2 LINK -1C Com)(NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 PLACE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY)(NEGATE -1 COM-ADV)(NEGATE 1 ("ovttas"))(NEGATE 0 (Actio Ess))(NEGATE *1 COM-HEAD BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Sápmelaččat leat unnitlogus earret muhtun unnit guovlluin. ## Perspektiiva lea mielde dehálaš dearvvašvuođa- ja sosiálapolitihkalaš guorahallamiin, bušeahttajuolludemiin ja láhkaásahemiin. ## Daid beivviid gásttašeaddji Johanas bođii ja sárdnidišgođii Judea meahcis. # The first constraint is also for coordination SELECT (Pl Loc) IF (-1 ("máilbmi" @>N))(0 ("nuortta#oassi" Com))(NEGATE *-1 COM-HEAD)(NEGATE 1 COM-HEAD); ## Sápmelaččat leat maid geavahan seammálágan álbmotdálkkodeami , go máilmmi nuorttaosiinge , guhppen ja boaldán báhkkoliid (moxa). # this noun combination is also place in most cases SELECT (Pl Loc) IF (0 Num)(*1 PL-NOUN BARRIER NOT-ADJ); SELECT (Pl Loc) IF (0 PL-NOUN); ## Mun ledjen golmmain heajain. SELECT (Pl Loc) IF (0 ("beassáš")); ## Dat bistá beassážiin hellodagaide. REMOVE Com IF (0 ("lagus")); ## Guovlluin, mat leat Ruoŧa ráji lahkosiin, ledje stuora erohusat dáin sisaboađuin jagis 1998 ja ledje gaskkal 81 000 kr ( Romssas ) ja 400 000 kr ( Davvi-Trøndelágas ). # Hopefully, we can make a set for location substantives that cannot be comitative. # Idiosyncratic NP NP combinations # -------------------------------- # STATE + ACTOR # - - - - - - - SELECT (Pl Loc) IF (-1 STATE OR ABSTRACT)(0 (Sg Com) LINK 0 ACTOR); #SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 TOOL OR ANIMATE)(*1 ("bivdit") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 1 STATE OR ABSTR); ## Guovlluid dearvvašvuođafitnodagaid plánat ovddiduvvojit SDD dohkkeheapmái, ja SDD bivdá árvvoštallamiid geahččoeiseválddiin. ## Son bivddii veahki oahpaheddjiin. # This rule is too wide XXX # dárbu # - - - # Goal: Move these N-specific rules to set rules. SELECT (Pl Loc) IF (*-1 CONCEPT BARRIER NOT-NP)(0 (Sg Com) LINK 0 ORGANIZATION); #SELECT Loc IF (*-1 ("dárbu") BARRIER NOT-NP)(0 (Pl Com) LINK 0 ORGANIZATION); ## Sámi mánáid dárbbut mánáidgárddiin, sámi ohppiid dárbbut vuođđo- ja joatkaskuvllain ja sámi servodaga dárbbut rávisolbmuid oahpahusas ja alit oahpus ja dutkamis, fertejit lea Sámedikki beroštumi ja ráhčamušaid vuođđun dán suorggis. # diehtu # - - - - SELECT Loc IF (*-1 ("diehtu") BARRIER S-BOUNDARY2)(0 N); ## Deaŧalaš lea ahte dieđut divššohashálddahuslaš vuogádagain gieđahallojuvvojit nu ahte divššohasaid persovdnasuodjalus áimmahuššojuvvo seamma láhkai go divššohasjournálainge. # In both cases: information "about" and "from" the complement is locative. # dikšu # - - - SELECT Loc IF (-1 ("dikšu"))(0 ILLNESS OR BODY); ## Nuoraidjoavku fállá poliklinihkalaš dikšunfálaldaga erenoamážit nuoraide ja nuorra rávisolbmuide, geain leat rádjašuvvan gárrenávnnasváttisvuođat, geat dárbbašit divššu gárrenávdnasiin ja miellaváttisvuođain ovttastuvvan váttisvuođaid geažil, dahje geain lea iešsoardinproblematihkka . SELECT Loc IF (0 ILLNESS OR BODY)(*1 ("dikšu") BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 TV); SELECT Loc IF (0 ILLNESS OR BODY)(*1 ("dikšu") BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *1 TV); ## Gárrenávdnasiin son dárbbaša divššu. ## Gárrenávdnasiin son divššu dárbbaša. ## Julggiin son divššu dárbbaša. REMOVE Com IF (*-1 ("guolle#hivvodat") BARRIER NPNH)(0 ("jávri")); ## Vestfjellprošeakta, mas kártet guollehivvodagaid jávrriin davábealde eanu. #in the future: SELECT Loc IF (*-1 STATE) BARRIER NPNH)(0 PLACE Sg Com); # lassáneapmi # - - - - - - SELECT Loc IF (*-1 ("lassáneapmi") BARRIER NPNH)(0 HUMAN OR ORGANIZATION); ## Vuosttaš sámediggeválga čađahuvvui juste dan áiggis go lei biddjon guhkes-áiggi fuomášupmi ja lei oalle fáhkkes lassáneapmi nissonáirasiin Norgga eará álbmotválljejuvvon orgánain. SELECT (Pl Loc) IF (*-1 ("lassáneapmi") LINK *1 Loc BARRIER NPNH)(0 INSTITUTION OR ORGANIZATION BARRIER COM-HEAD OR S-BOUNDARY2); ## Vuosttaš sámediggeválga čađahuvvui juste dan áiggis go lei biddjon guhkes-áiggi fuomášupmi ja lei oalle fáhkkes lassáneapmi nissonáirasiin Norgga eará álbmotválljejuvvon orgánain. # nuppádas # - - - - - SELECT Loc IF (-1 ("nuppádas"))(0 TEXT); ## Elektrovnnalaš journála geavahettiin addo dalle dábálaččat čálalaš nuppádas journáladieđuin . # ohcan # - - - REMOVE Com IF (*-1 ("ohcan") BARRIER NPNH)(0 ("ealáhus")); # Eai leat šat nu ollu ohcamat priváhta ealáhusain. # ovddasvástádus # - - - - - - - - SELECT (Pl Loc) IF (*-1 ("ovddas#vástádus"))(0 (Sg Com) BARRIER NPNH); ## Viđa guovllu dearvvašvuođafitnodagas lea ovddasvástádus guovllu olbmuid spesialistadearvvašvuođabálvalusain. SELECT (Pl Loc) IF (*-1 LOC-COMPL-NOUN BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CRD LINK NOT 0 ("ovda#mearka" Ess) OR ("ovda#mearka" Gen))(0 (Sg Com)); # ovdamearka SELECT (Pl Loc) IF (*-1 ("ovda#mearka") BARRIER NPNH)(0 (N Sg Com)); ## Dat leat ovdamearkkat dakkár vuoigatvuođain. # stáhta # - - - - SELECT Loc IF (*-1 BOS LINK NOT *1C V)(*-1 HUMAN LINK NOT -1 (@>N))(0 ("stáhta" Com)); ## ILO konvenšuvdna (nr 169) eamiálbmogiid ja čearddaid birra iešbirgejeaddji stáhtain (ILO-konvenšuvdna). # ABSTR-ENTITY # - - - - - - - - SELECT (Pl Loc) IF (*-1 ABSTRACT BARRIER NPNH)(0 EVENT OR TEXT); ## Boazodoallu - ii namut maidege bággonjuovvamiid birra, vaikko dat lea ge okta dain guovddáš šiehtadallanfáttáin dán jagi boazodoallošiehtadallamiin. # This rule is too wide. XXX # Other locative rules # -------------------- SELECT (Pl Loc) IF (*-1 ("sáhka") BARRIER NPNH); ## Ii leat dušše sáhka olbmuid oktavuođain juohkebeaivválaš eallimis. SELECT (Pl Loc) IF (*-1 ("fuolahus") BARRIER NPNH); ## Jus mánáidsuodjalusbálvalus lea váldán fuolahusa mánáin... SELECT (Pl Loc) IF (1 ("gos")); SELECT (Pl Loc) IF (1 COMMA)(2 ("gos")); ## Riikkain gos lea čearddalaš, oskkolaš dahje gielalaš minoritehtat,... ## Sajiin, gos ii leat oktage priváhta eanaeaiggát,... SELECT (Pl Loc) IF (-2 Num)(-1 (Gen @>N))(0 (Sg Com))(1 VERB LINK 0 VFIN OR PrfPrc OR ConNeg); SELECT (Pl Loc) IF (-1 Num)(0 (Sg Com))(1 VERB LINK 0 VFIN OR PrfPrc OR ConNeg); ## Ii oktage su dávttiin lean dodjon. SELECT (Pl Loc) IF (-2 ("oallugat") OR ("ollugat"))(-1 (Gen @>N))(0 (Sg Com))(1 VERB LINK 0 VFIN OR PrfPrc OR ConNeg); SELECT (Pl Loc) IF (-1 ("oallugat") OR ("ollugat"))(0 (Sg Com))(1 VERB LINK 0 VFIN OR PrfPrc OR ConNeg); ## Oallugat mu ustibiin leat dávjá dahkan nu. SELECT (Pl Loc) IF (*-1 BOS OR CS OR REALCLB OR Pr BARRIER NPNHAI)(NEGATE 0 (A Nom))(NEGATE 0 (N Num Nom) LINK *1 (V Du3) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Po)(*1 REALCOPULAS BARRIER (@SUBJ) OR (@OBJ) OR (@SPRED) OR (@OPRED) LINK NOT *1 PrfPrc BARRIER VERB); # (*1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE-NEG ); # Check this rule with the positive barrier. ## Ádjásgo lea ođđa fanas? ## Suomas maid lei dilli váttis. ## Lágas eai leat mearrádusat. ## Daningo sámiin lea iežaset giella. ## Vuollel 12 jahkásaš mánáin ii leat iešheanalis geahččanvuoigatvuohta. SELECT (Pl Loc) IF (NEGATE 0 Po)(1 COPULAS LINK 0 VFIN)(*2 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNHA LINK NOT *1 V-NOT-AUX BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ..gos čoavjevuliin leat geažit latnjalagaid. ## 70 proseanttas guovllu dearvvašvuođaásahusain leat sámegielat bargit. SELECT (Pl Loc) IF (*-1 BOS OR CS OR REALCLB BARRIER NOT-NP)(*1 Interr BARRIER WORD LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 REALCOPULAS LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNHA LINK NOT *1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Váhnemiin dahje earáin, geain lea váhnenovddasvástádus, lea vuoigatvuohta miehtat dearvvašvuođaveahki divššohasaide. #SELECT Loc IF (-1 ("leat" Clt) LINK *-1 BOS OR CS OR REALCLB BARRIER NOT-CC); #SELECT Loc IF (-1 ("go" Pcle))(-2 REALCOPULAS LINK *-1 BOS OR CS OR REALCLB BARRIER NOT-CC); ## Leago dis ruđaid? ## Lea go dis ruđaid? SELECT (Sg Loc) IF (*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH LINK *-1 COPULAS BARRIER NPNHA); ## Dat lei váldooaidnu boazodoallolága dulkomis. SELECT Loc IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHA LINK NOT *-1 (N Nom) OR (Pers Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Attr)(*1 Nom BARRIER NOT-AA) ; ## Dattege lea lassebeavdegirjjis stuorra ideologalaš mearkkašupmi sámi vuoigatvuođagáibádusaid hárrái. ## Árvvoštallama maŋŋá, jagi 2002 lea ráđđehusas doarvái vuođđu mearridit, mo stáhta galgá joatkit doaimmaid sámi álbmoga buorrin. SELECT (Prop Loc) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 ("namma") OR ("áhčči") BARRIER S-BOUNDARY2); ## Go sii ledje ain čoahkis Galileas, de... ## Su namma galgá leat Johanas. NOT *-1 "namma"! SELECT (Pl Loc) IF (1 LEAT-FIN-NOT-IMP)(*2 NP-HEAD-NOM OR (Num Nom) BARRIER V-NOT-AUX OR CS); ## Badjel 16 jahkásaš mánáin lea iešheanalis vuoigatvuohta... # HUMAN in habeo-constructions # - - - - - - - - - - - - - - - SELECT (Pl Loc) IF (*-1 (Pron Rel) BARRIER NPNH LINK -1 (@SUBJ))(0 (Sg Com) LINK 0 HUMAN)(*1 LEAT-FIN-NOT-IMP BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT *1 PRC-NOT-LEAT); ## Orru čielga vuohki: Dat friddjavuohta mii guođoheddjiin dássážii lei leamaš, gáržžiduvvui dađistaga. SELECT (Pl Loc) IF (0 (Sg Com) LINK 0 HUMAN LINK 1 COMMA LINK 1 (Pron Rel) LINK *1 COMMA BARRIER COMMA LINK 1 LEAT-FIN-NOT-IMP LINK NOT *1 PRC-NOT-LEAT LINK *1 (@SUBJ) BARRIER SV-BOUNDARY); ## Divššohasain, geat ollašuhttet 2. § eavttuid, lea vuoigatvuohta dearvvašvuođaveahkkái dan áigodagas. SELECT Loc IF (0 ("láhka"))(1 ("§")); ## ...mat leat namahuvvon Dearvvašvuođabargiid lágas § 3. REMOVE (Sg Loc) IF (0 (V Actio Loc))(*1 Acc BARRIER NPNH); ## Ii leat sáhka juohkimis iešguđet journálačálli olbmuid ektui. SELECT Loc IF (0 (Acc PxSg3))(1 NP-BOUNDARY)(*-1C NP-HEAD-ACC BARRIER S-BOUNDARY2); ## Beassá dárogiela maid vehá oahppat dulkomis. REMOVE (Sg Com) IF (0 Pl)(1C (Interr Pl)); ## Mearrádusa ferte čađahit láhkaaddimiin ja eará doaimmain mat almmolaš ## eiseválddit mearridit. REMOVE Com IF (*-2 (@OBJ) BARRIER VFIN)(-1 (N Ill) OR (ACR Ill)); # Disambiguation of locative and comitative. #REMOVE Com IF (*-4 (@OBJ) BARRIER VFIN)(*-3 (N Ill) OR (ACR Ill))(-1 CC OR COMMA)(-2 Com); ## Doarjjaruđaiguin Sámediggi sáhttá vuoruhemiidis mielde addit doarjaga kvalitehtaloktendoaimmaide gielddain, fylkkagielddain ja oahppoásahusain. # Plural locative as complement of quantifier SELECT Loc IF (*-1 HEADOFPARTS BARRIER NPNH OR COMMA)(0 Pl or Pl3)(NEGATE 0 Num OR Ord) ; ## Mun dovdan vihtta proseantta dainna. ## Dat maid gohčodit normála giellaovdáneapmi dáhpáhuvvá mánáin geat ## bajásšaddet eanet go ovttain gielain go seamma jahkásaš ovttagielat mánáin. # This rule should be tested. In: zcorp/dis/sme/all/1.429.txt (8272). SELECT Loc IF (-1 NUMERALS)(0 Pl or Pl3)(0 Pron)(1 EOS) ; ## Mun dovdan vihtta dainna. # This rule should be tested In: zcorp/dis/sme/all/1.429.txt (8278) SELECT Loc IF (*-1 ("muhtun") BARRIER NPNH LINK *-1 LEAT-FIN-NOT-IMP LINK NOT *1 PRC-NOT-LEAT BARRIER VFIN)(NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER NPNH)(0 (Sg Com))(NEGATE *1 VFIN); ## Son lea profehta, aiddo dego muhtun boares profehtain. # Comitative # ========== # Disambiguation based upon verb valency # -------------------------------------- SELECT Com IF (*-1 COMV BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 VERB)(NEGATE 0 PLACE OR SITUATION); ## Dieđut galget meannuduvvot várrugasvuođain. ## Nissonat barget gávppiin. SELECT Com IF (*-1 COMV BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 VERB)(0 POLITICAL-PLACE OR EDUCATION OR INSTITUTION OR INDUSTRY OR ORGANIZATION); ## Sii áigot šiehtadit ođđasit skuvllain. SELECT Com IF (0 Sg)(*1 COMV BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 VERB)(NEGATE *1 COPULAS BARRIER VERB LINK *1 COMV BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Inf); ## ...go sápmelaččat duođas álge eanadoaluin bargat. REMOVE (Pl Loc) IF (*-2 OKTII-V OR COMV)(*-1 ("oktii"))(0 N BARRIER Loc); ## Mii heive bures oktii ránes datneláiggiin. # we have to think about a barrier, another Loc to the right for example REMOVE Loc IF (*1 OKTII-V)(*2 ("oktii") BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *3 Com BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dáinna háliidan čatnat oktii digáštallamiid fidnopedagogihka ja ## álgoálbmotoahpu birra, mat dán rádjái leat leamašan birrasiin man ## gaskkas lea leamaš unnán oktavuohta. SELECT (Sg Com) IF (*-1 ("ovttas#bargat") LINK 0 V-SG)(0 (Pl Loc))(NEGATE *-1 Com); ## SDD ovttasbargá Sámedikkiin , Helse Nordiin ja gelbbolaš dutkanbirrasiiguin , ja čađahit sámi pasientaiskkadeami. SELECT (Sg Com) IF (*-1 ("ovttas#bargat" Inf) LINK *-1 V-SG)(NEGATE *-1 Com); ## SDD áigu ovttasbargat Sámedikkiin , Helse Nordiin ja gelbbolaš dutkanbirrasiiguin , ja čađahit sámi pasientaiskkadeami. # These rules are removed because the example (and other sentences) should take Pl Loc. They have to be modified. XXX #REMOVE Loc IF (*-1 BOS LINK NOT *1 ILLV OR ("leat"))(0 (Sg Com) LINK NOT 0 TIME LINK *-1 Ill BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 (HEADOFPARTS Com) BARRIER S-BOUNDARY2); #REMOVE Loc IF (*-1 Ill)(*-1 BOS LINK *1 ("gullat") OR ("leat"))(0 (Sg Com) LINK NOT 0 TIME LINK *-1 Ill BARRIER S-BOUNDARY2 OR COMMA)(NEGATE *-1 (HEADOFPARTS Com) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dasa gullá buoret gelbbolašvuohta mánáid ja nuoraid problemaláhttema eastadanbargguin. # Those rules are supposed to hit those cases where both illative and locative exclude each other. # This is probably NOT the case in illative verb constructions where the illative # does not denote a "location (goal)", with habeo-constructions, where the # locative gets another function, and probably not with partitive constructions. # Unfortunately, those are not mentioned in the rules. Now, they are. # tools (concrete and abstract) # - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE (Pl Loc) IF (*-1 ACTIVITY-V OR MOVEMENT-V OR PLACE-V BARRIER SV-BOUNDARY)(0 (Sg Com) LINK 0 TOOL); ## Dan moai ráidniime skárbbaniin. REMOVE (Pl Loc) IF (0 TOOL)(*1 ACTIVITY-V OR MOVEMENT-V OR PLACE-V BARRIER NOT-ADV); ## Ja ovdal go háhppehin basttiin goivestit eret de Ánddar guvssiin bođii, vierrulii áicemaehtton: šattai ollái ipnun. REMOVE (Pl Loc) IF (0 TOOL LINK 1 CC LINK *1 Loc BARRIER NPNHA)(*1 ACTIVITY-V OR MOVEMENT-V); ## Mon in leat dugo Sivvar - mii láve bissuin ja beatnagiin mannat dugo livččii dáčča. REMOVE (Pl Loc) IF (*-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 HUMAN)(0 ABSTR-TOOL OR SATNI)(*1 HUMAN-AGENT-V); ## Geahččoeiseválddit galget bearráigeahčuin váikkuhit dasa ahte dearvvašvuođa- ja sosiálabálvalusain váldet vuhtii geavaheaddjiid vuoigatvuođa oažžut áddehahtti informašuvnna ja vuoigatvuođa informerejuvvon miehtamii, ja fágalaččat dohkálaš doaimmaid giellagáibádusaid. ## Muhto Ipmil lea seammá sániin vurken dáláš almmiid ja eatnama duopmobeaivvi dola várás, go ipmilmeahttumat duššaduvvojit. # BODY as an instrument # - - - - - - - - - - - SELECT (Sg Com) IF (*-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER VFIN OR LOC-HEAD)(0 (Pl Loc) LINK 0 BODY); ## Lávdde luhtte juiget olbmot olles čoddagiin. # Idea: Body as an instrument to perform verbal activity. SELECT (Sg Com) IF (*-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER VFIN OR LOC-HEAD)(0 (Pl Loc) LINK 0 HUMAN); ## Terje hárve hupmá mediain, muhto son áinnas hupmá sápmelašvuođas birra. # Disambiguation based upon idiosyncratic V NP combinations has been removed to the locative-chapter # # Disambiguation based upon verb valency # -------------------------------------- SELECT Loc IF (*-1 LOCV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR COM-HEAD LINK NOT 0 Adv)(NEGATE *-1 CC BARRIER S-BOUNDARY2 LINK -1 LOCV)(NEGATE 0 Num OR Pron LINK *1C (N Com) BARRIER NPNH)(0 Com OR Px); ## Juohke dáhpáhusas ferte áibbas boastut leat beroškeahttá sámiid riekteáddejumiin. ## Rakel čierru mánáidis dihtii ii ge beroš jeđđehusas. SELECT Loc IF (NEGATE 0 DAT-PRON OR Actio)(NEGATE *1C Com BARRIER NPNH)(NEGATE 0 (N Num Nom) LINK 1 (Sg Com))(NEGATE 0 (Sg Com) LINK -1 (N Num Nom) OR ("buorre" Com))(*1 LOCV BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Maiddái sámi fágabirrasiin ja ásahusain sáhttá jearrat ráđiid. SELECT Loc IF (*-1 ACC-LOCV BARRIER NOT-NP); ## Sáhttá viežžat dieđuid divššohasa oapmahaččain. # Removed "viežžat" from ACC-LOCV, because it can take Com: "Mun vižžen su biillain." # Event-tool-actio # - - - - - - - - - # Most actio can be both tool and event. # PLACE-V # - - - - SELECT Loc IF (*-1 PLACE-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 FURNITURE); ## Ii go leat son gii čohkká beavddis? # This one disambiguates between Px and locative, that's why it is so narrow REMOVE (Pl Loc) IF (*-1 PLACE-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 (Sg Com) LINK 0 ANIMATE OR CONCEPT OR TOOL OR ABSTR-TOOL OR EVENT-TOOL-ACTIVITY); REMOVE (Pl Loc) IF (0 (Sg Com) LINK 0 ANIMATE OR CONCEPT OR TOOL OR ABSTR-TOOL OR EVENT-TOOL-ACTIVITY)(*1 PLACE-V BARRIER SV-BOUNDARY2); ## ..gohčodedje maid earáid go sámesogat olbmuid, geat orro sámesiiddain. ## Gávpotbussiin olbmot dávjá fertejit čuožžut. SELECT Loc IF (*-1 ABSTR-PLACE-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 INSTITUTION); ## Go sápmelaččat ohcet fuolahanbálkká lagaš olbmuideaset dikšumii, de galgá gielda juolludeamis váldit vuhtii, váilugo bálvalusain giella ja kulturgelbbolašvuohta. SELECT Loc IF (*-1 INDUSTRY BARRIER NPNH)(0 GEOGRAPHICAL-PLACE); ## Guollebivdu jogain ja jávrriin. SELECT Loc IF (0 HUMAN OR ORGANIZATION)(*1 SOURCE-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Adv)(NEGATE *-1 CC BARRIER S-BOUNDARY2 LINK -1 LOCV); ## Guovlluid dearvvašvuođafitnodagain gáibiduvvojit dakkár rutiinnat. SELECT Loc IF (*-1 SOURCE-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Adv)(NEGATE *-1 CC BARRIER S-BOUNDARY2 LINK -1 LOCV)(0 HUMAN OR ORGANIZATION); SELECT (Pl Loc) IF (*-1 (@SUBJ) LINK 0 HUMAN OR ORGANIZATION OR (Pron Rel))(0 ORGANIZATION OR HUMAN OR EVENT LINK 0 (Sg Com) LINK NOT -1 PRON-DU)(*1 HUMAN-AGENT-V LINK NOT 0 Actio LINK NOT 1 N BARRIER S-BOUNDARY2 OR COMMA); ## Gielddat berrejit dearvvašvuođastašuvnnain deattuhit mánáid ja nuoraid váttisvuođaid ovddalgihtii eastadeami ja psykososiálabarggu mánáid ja nuoraid váras. SELECT (Pl Loc) IF (*-1 HUMAN-AGENT-V LINK NOT 0 Actio LINK NOT 1 N)(0 ORGANIZATION OR EVENT LINK 0 (Sg Com) BARRIER S-BOUNDARY2 OR COMMA LINK NOT -1 PRON-DU); ## Departemeanta áigu ovttasbargat Sámedikkiin ja movttiidahttit gielddaid ovddidit doaimmaid, mat nannejit sámi mánáid ja nuoraid identitehta ja oktiigullevašvuođa sámi servodagain. # This rules assumes that abstract activities are performed with a tool but not with the help of others in comitative case. The set of abstract-activity verbs might have to be restricted to those verbs that do have these features. SELECT (Pl Loc) IF (0 ORGANIZATION OR HUMAN OR EVENT LINK 0 (Sg Com) BARRIER S-BOUNDARY2 OR COMMA LINK NOT -1 PRON-DU)(*1 HUMAN-AGENT-V LINK NOT 0 Actio LINK NOT 1 N); SELECT (N Pl) IF (0 (Sg Com))(1C (Pron Rel Pl)); ## Áigodatbajilgovva nissoniin geat leat válljejuvvon Sámediggái 1989-2001 54 Tab.4 . # STATE-V # ------- SELECT (Pl Loc) IF (*-1 STATE-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 (Sg Com) LINK 0 STATE OR OTHER-INDUSTRY); SELECT (Pl Loc) IF (0 (Sg Com) LINK 0 STATE OR OTHER-INDUSTRY)(*1 STATE-V BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Olbmot geat ellet náitoslágan dahje guimmešvuođalágan gaskavuođain. ## Buolvvaid gaskkas leat stuora erohusat, vuorrasat let eallán vuođđoealáhusain ja dujiin. # ILLNESS-V # --------- SELECT Loc IF (*-1 ILLNESS-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ILLNESS LINK NOT *1 Loc BARRIER NPNH); SELECT Loc IF (0 ILLNESS LINK NOT *1 Loc BARRIER NPNH)(*1 ILLNESS-V BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Muhtun offisearas lei bálvaleaddji gean son anii árvvus, muhto bálvaleaddji lei buohcamin jápmindávddas. # This one disambiguates between Px and locative # Periphrastic constructions # -------------------------- SELECT (Sg Com) IF (*-1 ACTIVITY-ADJ BARRIER NPNH LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER S-BOUNDARY2 OR VERB)(0 ANIMATE OR TOOL); ## Mun ledjen hilbat mánáin. # Locative and comitative in appositions # --------------------------------------- SELECT Loc IF (*-1 PUNCT-LEFT BARRIER NPNH LINK -1 Loc)(0 Com LINK *1 PUNCT-RIGHT BARRIER S-BOUNDARY2 OR VFIN); ## Mot lea sámi nissoniid posišuvdna obbalaččat bargoeallimis (vuođđoealáhusain, almmolaš- ja priváhta suorggis, smávva fitnodagain je.) ja erenoamážit go leat bargin sámi ásahusain ja organisašuvnnain? SELECT Com IF (*-1 PUNCT-LEFT BARRIER NPNH LINK -1 Com)(0 Loc LINK *1 PUNCT-RIGHT BARRIER S-BOUNDARY2 OR VFIN); # Disambiguation based upon NP coordination # ----------------------------------------- # both directions SELECT Loc IF (*-1 XGO BARRIER NPNH LINK *-1 Loc BARRIER NOTCOMMA)(0 (Acc PxSg3) OR (Sg Com)); ## Departemeantta bealis atnet dehálažžan, ahte ovdánahttin dievasmahttá ja doarju sámi gelbbolašvuođa fylkkagielddaid sullasaš bálvalusain nugo gárrenávnnassuodjalusas, mánáidsuodjalusas ja bearašsuodjalusas . SELECT Loc IF (*-1 ("go" CS) LINK -1 ("nu") OR SEAMMAX LINK -1 COMMA LINK -1C Loc)(0 (Acc PxSg3) OR (Sg Com)); ## Boazodoalloálbmogis, nu go eará álgoálbmogiin, leat vuorasolbmot leamaš áibbas dárbbašlaš vuođđun máhtu dáfus. SELECT Loc IF (0 (Sg Com) OR (Acc PxSg3))(*1 XGO BARRIER NOTCOMMA LINK *1 Loc BARRIER NPNH); ## Departemeantta bealis atnet dehálažžan, ahte ovdánahttin dievasmahttá ja doarju sámi gelbbolašvuođa fylkkagielddaid sullasaš bálvalusain nugo gárrenávnnassuodjalusas, mánáidsuodjalusas ja bearašsuodjalusas. SELECT Loc IF (0 (Sg Com) OR (Acc PxSg3))(1 COMMA LINK 1 ("nu" Adv) OR SEAMMAX LINK 1 ("go" CS) LINK *1 Loc BARRIER NPNH); # coordinating modifying genitives # - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Loc IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -2C (@>P) LINK -1 Loc)(0 Loc LINK 1C (@>P))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); SELECT Loc IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1C (@>P) LINK -1 Loc)(0 Loc LINK 1C (@>P))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dat lohká stuorradiggedieđáhusas Sámedikki birra ja stuorradiggedieđáhusain veajuiduhttima birra. ## Dat lohká stuorradiggedieđáhusas Sámedikki ja stuorradiggedieđáhusain veajuiduhttima birra. #Unfortunately, the second rule does not work yet. SELECT Loc IF (*-1 CC OR COMMA BARRIER NPNH LINK -1C Loc)(0 Com)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Mot lea sámi nissoniid posišuvdna obbalaččat bargoeallimis (vuođđoealáhusain, almmolaš- ja priváhta suorggis, smávva fitnodagain je.) ja erenoamážit go leat bargin sámi ásahusain ja organisašuvnnain? # Parallel constructions in CS-COMPL # ---------------------------------- SELECT (Pl Loc) IF (NEGATE *-1 Com BARRIER SV-BOUNDARY2)(*-1 ("go") OR ("dego") OR ("dugo") BARRIER NPNH LINK *-1 A OR Adv BARRIER NOT-N LINK -1C Loc)(0 Com)(NEGATE *1 Com OR VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dat proseassat leat dávjá bálddalasat, ja gáibidit sis stuorát nákcema go eará nissoniin . SELECT (Sg Com) IF (NEGATE *-1 Loc BARRIER SV-BOUNDARY2)(*-1 ("go") OR ("dego") OR ("dugo") BARRIER NPNH LINK *-1 A OR Adv BARRIER NOT-N LINK -1C Com)(0 Loc)(NEGATE *1 Loc OR VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); SELECT (Pl Loc) IF (NEGATE *-1 Com BARRIER SV-BOUNDARY2)(*-1 ("go") BARRIER NPNH LINK *-1 A OR Adv BARRIER NOT-N LINK -1 ("nu") LINK -1C Loc)(0 Com)(NEGATE *1 Com OR VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dat proseassat leat dávjá bálddalasat, ja gáibidit sis nu stuorát nákcema go eará nissoniin . SELECT (Sg Com) IF (NEGATE *-1 Loc BARRIER SV-BOUNDARY2)(*-1 ("go") BARRIER NPNH LINK *-1 A OR Adv BARRIER NOT-N LINK -1 ("nu") LINK -1C Com)(0 Loc)(NEGATE *1 Loc OR VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); # Locative and comitative - Disambiguation based on verbs # ========================================================== # ToC for this section # Disambiguation based upon idiosyncratic verb NP combinations # Disambiguation based upon idiosyncratic noun NP combinations # Disambiguation based upon verbsets # ---------------------------------- #verbs as predicates # Idiomatic expressions # - - - - - - - - - - - - SELECT (Sg Com) IF (*-1 ("oaivil" Loc) BARRIER NPNH LINK -1 ("okta" Gen) LINK -1 ("leat"))(0 TEXT OR ABSTR-TEXT OR ACTOR-ROLE); ## Jus lea sáhka 12 jagi deavdán mánás, gii ii leat ovtta oaivilis mearrádusain, gozihanlávdegoddi galgá gieđahallat mearrádusa. # Verbal-activity-verbs # - - - - - - - - - - - SELECT (Sg Com) IF (*-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 SATNI); ## Son ii daja njuolga rievttes namain. SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 SATNI)(*1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); SELECT (Pl Loc) IF (*-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 Com LINK 0 EVENT OR EVENT-TOOL-ACTIVITY); ## Dan geažil lea dehálaš ávžžuhit bargiid sámástit ráđđádallamiin. SELECT (Pl Loc) IF (NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER NPNH)(0 TEXT OR ABSTR-TEXT)(*1 VERBAL-ACTIVITY-V LINK 0 Der/Pass BARRIER NPNH); ## Dálá sámiid máidnasiin ja muitalusain muitaluvvo dološ oskui gullan hálddiid birra . SELECT (Pl Loc) IF (NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER NPNH)(*-1 VERBAL-ACTIVITY-V LINK 0 Der/Pass BARRIER NPNH)(0 TEXT OR ABSTR-TEXT); ## Sii máinnašuvvojedje vearrologahallamiin earáid maŋŋá . SELECT Loc IF (*-1 SENSATION-V OR VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 WEATHER-ENTITY OR SITUATION); ## Go son ain lei sárdnumin, de šerres balva suoivanasttii sin, ja jietna gullui balvvas. # Works also for Loc vs. Px # Movement-verbs # - - - - - - - SELECT (Sg Com) IF (*-1 ANIMATE OR PPRON-NOM-NOT-DAT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *1 ("boahtit") LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK NOT 0 PLACE OR ABSTR-PLACE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY); SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK NOT 0 PLACE OR ABSTR-PLACE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY)(*1 ANIMATE OR PPRON-NOM-NOT-DAT BARRIER NPNH LINK *1 ("boahtit") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); SELECT (Sg Com) IF (*-1 MOVEMENT-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf LINK NOT 0 ("boahtit"))(0 (Pl Loc) LINK NOT 0 PLACE OR ABSTR-PLACE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY); SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK NOT 0 PLACE OR ABSTR-PLACE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY)(*1 MOVEMENT-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf LINK NOT 0 ("boahtit")); REMOVE (Sg Com) IF (*-1 ANIMATE OR PPRON-NOM-NOT-DAT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *1 MOVEMENT-V LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 PLACE OR ABSTR-PLACE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY); REMOVE (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 PLACE OR ABSTR-PLACE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY)(*1 ANIMATE OR PPRON-NOM-NOT-DAT BARRIER NPNH LINK *1 MOVEMENT-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf LINK *1 VEHICLE OR ANIMATE BARRIER S-BOUNDARY2); ## Oahppit bohte dábálaččat vuođđoealáhusain. ## Máhtte vujii biillain. ## Suovva bođii biillain. ## Son bođii biillain. ## Evttohus bođii politihkkariin. ## Son bođii politihkkariin. REMOVE (Sg Com) IF (*-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 CONCEPT LINK 1 ("boahtit"))(0 (Pl Loc) LINK NOT 0 TOOL OR ABSTR-TOOL); REMOVE (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK NOT 0 TOOL OR ABSTR-TOOL)(*1 (@SUBJ) BARRIER NPNH LINK 0 CONCEPT); ## Evttohus bođii suohkana politihkkariin. #SELECT (Sg Com) IF (0 N LINK *-1 Ill BARRIER NPNH LINK *-1 MOVEMENT-V BARRIER NPNH)(NEGATE 0 PLACE OR ORGANIZATION OR TIME OR ROUTE OR MEASURE); # The super-set Dynamic-verb according to choose (Pl Loc) or (Sg Com) # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # The idea is that the superset DYNAMIC-V are not connected to TOOL, ABSTR-TOOL or CONCEPT in (Pl Loc). This is the "minste felles multiplum". The sub-sets are different, f.i. many of them (but not all) are not connected to HUMAN in (Pl Loc), one is not connected to ABSTR-ENTITY and ACTOR in (Pl Loc). We work with negation so the rules don´t destroy analysis because of insufficent sets. # First the general-rules for selecting (Sg Com), then the more special rules for selecting (Sg Com), and then we selct (Pl Loc) for the rest of them under # Another round of locative rules. # Dynamic-verbs # - - - - - - - SELECT (Sg Com) IF (*-1 DYNAMIC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 TOOL OR ABSTR-TOOL OR WRITING-TOOL OR CONCEPT OR EVENT-TOOL-ACTIVITY); SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 TOOL OR ABSTR-TOOL OR WRITING-TOOL OR CONCEPT OR EVENT-TOOL-ACTIVITY)(*1 DYNAMIC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); # "Minste felles multiplum" for the dynamic verbs. The same rules come the other way round after the comitative-chapter - after we have picked out the special cases. SELECT Loc IF (*-1 PLACING-ACTIVITY-V OR PLACE-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 CONTAINER); # This one selects also Loc instead of Px ## Dat gii buonjostii láibbi lihtis muinna oktanaga, lea dat guhte beahttá mu. # Dynamic-verb but not HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT (Sg Com) IF (*-1 DYNAMIC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf LINK NOT 0 HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V)(0 (Pl Loc) LINK 0 HUMAN); SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 HUMAN)(*1 DYNAMIC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf LINK NOT 0 HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V); # "Minste felles multiplum" for the from-human-verbs. The same rules come the other way round after the comitative-chapter - after we have picked out the special cases. # Body-activity-verb # - - - - - - - - - - SELECT (Sg Com) IF (*-1 BODY-ACTIVITY-V OR VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 BODY); SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 BODY)(*1 BODY-ACTIVITY-V OR VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); ## Muhto ieža eai hálit daid lihkastahttit suorbmagežiin ge. # They belong to the dynamic-verbs, but they can also have BODY as a tool. # FROM-HUMAN-LOC-VEH-V # - - - - - - - - - - - SELECT (Sg Com) IF (*-1 VEHICLE-TOOL-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 VEHICLE); SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 VEHICLE)(*1 VEHICLE-TOOL-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); ## Sii bukte girjjiid biillain. # Abstract-entity-com-verbs # - - - - - - - - - - - - SELECT (Sg Com) IF (*-1 ABSTR-ENTITY-COM-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 (Pl Loc) LINK 0 ABSTR-ENTITY OR ACTOR); SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 ABSTR-ENTITY OR ACTOR)(*1 ABSTR-ENTITY-COM-V BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Muhto mii diehtit ahte fágagirjjit leat divrasat ja diibmá jagi bušeahtain ii sáhttán investeret. ## Mii leat lihkostuvvan bures prošeavttain. # Only-place-loc-verb # - - - - - - - - - - SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK NOT 0 PLACE OR ORGANIZATION OR HUMAN)(*1 ONLY-PLACE-LOC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); SELECT (Sg Com) IF (*-1 ONLY-PLACE-LOC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK NOT 0 PLACE OR ORGANIZATION OR HUMAN); ## Giellakantuvrras ii leat formála váldi álggahit gielladoaimmaid etáhtain, muhto veahkehit. # It can be ambiguity with ORGANIZATION. # HUMAN-LOC-V # - - - - - - SELECT (Pl Loc) IF (0 (Sg Com) LINK 0 SATNI)(*1 HUMAN-LOC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf LINK *1 WORD-PARTS OR SINGLE-SOUND LINK 0 Acc OR Nom BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Váldonjuolggadus lea ahte báikenamain dábálaččat eat ane goallossázu. #(Act+Acc) WORD-PARTS becomes the THEME/PATIENT ## Movt báikenamain geavahuvvo goallossáhcu čilgejuvvo 2.1.5 čuoggás. #(Pass+Nom) SELECT (Pl Loc) IF (*-1 HUMAN-LOC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf LINK *1 WORD-PARTS OR SINGLE-SOUND LINK 0 Acc OR Nom BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 (Sg Com) LINK 0 CONCEPT OR HUMAN OR SATNI); ## Atnit stuora bustáva lágaid namain: SELECT (Pl Loc) IF (*-1 HUMAN-LOC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf LINK *-1 WORD-PARTS OR SINGLE-SOUND LINK 0 Acc OR Nom BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 (Sg Com) LINK 0 CONCEPT OR HUMAN OR SATNI); ## Gravismearka adnojuvvo sámegielas dušše muhtun vierronamain. # Have to preceede the next Sg Com rules because they are an exception to it with respect to SATNI SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 CONCEPT OR HUMAN OR SATNI)(*1 HUMAN-LOC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); SELECT (Sg Com) IF (*-1 HUMAN-LOC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 CONCEPT OR HUMAN OR SATNI); ## Ollu ásahusat geavahit dan sin doaimmain. ## Geavat mu biilla ráhkisvuođain. ## Sámediggeráđđi šálloša ja imaštalla go departementa ii namut sámi skuvlla sániin ge skuvlla IKT-áŋgiruššanplánain. # Rem-with-parts-verb # - - - - - - - - - - SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 PLANT-PART)(*1 REM-WITH-PARTS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); SELECT (Sg Com) IF (*-1 REM-WITH-PARTS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 PLANT-PART); ## Juohke šaddu man mu almmalaš Áhčči ii leat gilván, gaikkihuvvo ruohttasiin. # Contrast-V # - - - - - - SELECT (Pl Loc) IF (*-1 (@OBJ) BARRIER NPNH LINK *-1 CONTRAST-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 (Sg Com)); ## Buot álbmogat čohkkejuvvojit su ovdii, ja son rátká sin, dego geahčči rátká sávzzaid gáiccain. # Disambiguation based upon idiosyncratic verb NP combinations # -------------------------------------------------------------- # COPULAS # - - - - SELECT (Sg Com) IF (*-1 COPULAS LINK 0 PrfPrc OR Inf OR ConNeg OR VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 (Pl Loc) LINK 0 ANIMATE OR CONCEPT LINK *-1 A BARRIER NP-BOUNDARY); SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 ANIMATE OR CONCEPT LINK *-1 A BARRIER NP-BOUNDARY)(*1 COPULAS LINK 0 Inf OR ConNeg OR VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT *1 VERB LINK NOT 0 VFIN LINK NOT 0 COPULAS); ## Go dii ehpet leat šiega leamaš ealibiin. ## Go dii lehpet šiega leamaš ealibiin. ## Go dii lehpet šiega ealibiin. ## Son rávvii buohkaid bissut Hearrá luhtte duođalaš váimmuin. ## Son lea šaddan beakkán su joavkkuinis. SELECT (Pl Loc) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR (@SPRED) OR COM-HEAD LINK NOT *-1 Loc BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC)(0 (Sg Com) LINK 0 EVENT OR PLACE OR ORGANIZATION); ## Beassášmárkaniin fitne sullii 9000 guossi ja 3500 guossi ledje čakčamárkaniin. ## Skuvlajagis 2001/2002 leat oktiibuot 469 oahppi suohkana vuođđoskuvllain. # bivvat # - - - SELECT (Sg Com) IF (*-1 ("bivvat") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 CLOTHES OR BEDCLOTHES OR MATERIAL); SELECT (Sg Com) IF (*1 ("bivvat") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 CLOTHES OR BEDCLOTHES OR MATERIAL); ## Beaskkain gal bivvá buolašin. # ealihit # - - - - SELECT (Sg Com) IF (-1 NP-HEAD-ACC LINK *-1 ("ealihit") BARRIER W-NOT-ACC-GEN)(0 (Pl Loc)); SELECT (Sg Com) IF (0 (Der/n Pl Loc))(1 NP-HEAD-NOM LINK 1 ("ealihit")); ## Sii ealihit sin heakkaset vuodjimiin ja geasehemiin. # ipmirdit / áddet SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc Foc/ge))(1 ("ipmirdit") OR ("áddet") OR ("fáhtet")); ## In vel čilgemiinge ipmirdan. # It should be possible to claim that 0 has to be Der/n or Der/eapmi, but the tags are not there because of lexical baseform: # ruhtadit # - - - - - REMOVE Loc IF (0 ("ruhta" Com) LINK NOT *-1 HEADOFPARTS BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 ("ruhtadit")); REMOVE Loc IF (0 HEADOFPARTS LINK 0 Com LINK *1 ("ruhta" Loc) BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 ("ruhtadit")); ## Osiin gelbbolašvuođaguovddážiidda juolluduvvon ruđain sáhttá maid ruhtadit sadjásašgoluid hospiterema oktavuođas dahje lassigoluid, mat Kárášjogas / Leavnnjas šaddet joatkkaoahpus. # suokkardit and čielggadit # - - - - - - - - - - - - - SELECT (Sg Com) IF (*-1 ("suokkardit") OR ("čielggadit") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 ACTOR); SELECT (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 ACTOR)(*1 ("suokkardit") OR ("čielggadit") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); ## SDD áigu suokkardit Sámedikkiin, sáhttágo dán plána doaimmaid čađaheami delegeret Helse Nordii. # vástidit # - - - - - SELECT (Pl Loc) IF (*-1 ("vástidit") BARRIER NPNHA LINK 0 FMAINV OR Inf LINK *1 Ill BARRIER NPNHA)(0 (Sg Com)); SELECT (Pl Loc) IF (*-1 ("vástidit") BARRIER NPNHA LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Sg Com) LINK *1 Ill BARRIER NPNHA); ## SDD lea nammadan guovlluid dearvvašvuođafitnodagaid stivrraid, mat vástidit doaimmaineaset dušše stáhtii, mii daid eaiggáduššá. # Comitative # ========== # ToC for this section # Various rules # NP-internal disambiguation of Com # Disambiguation based upon type of NP # Disambiguation based upon verb valency # Disambiguation based upon idiosyncratic combinations # Coordination # Coordination # ------------ SELECT Com IF (*-1 CRD BARRIER NPNH LINK *-1C Com BARRIER WORD); ## Das ráhkaduvvo vuojahat gátti guvlui nu galliin čuolddain ## (dahje oar-julggiin) go lea vuogas. ## Bargiidbellodaga Per Nils Saari beasai suohkanstivrii ja válljii ovttasbargat olgešbellodagain, gurutbellodagain ja johttisámi listtuin vai ožžot eanetlogu suohkanstivrras. # =============== # SECTION #21 # # =============== # # Locative and comitative - Disambiguation based upon coordination # ================================================================ # The idea is to let the other rules work first, and then let the # coordination follow suit. SELECT (Sg Loc) IF (1 CRD2)(*2C Loc BARRIER NPNH); ## Dan čuolddas dahje oar-juolggis ráhkadišgoahtá olmmoš doarrása. SELECT (Sg Loc) IF (*-1 CRD2 BARRIER NPNH LINK -1C Loc); ## Go 110a:s lea sáhka sápmelaččaid "ealáhusaid" sihkkarastimis ja ovdánahttimis,... ## Don heahpanaddat viesus ja sániin dán oskkáldasmeahttun ja suttolaš sohkagottis, sus heahpana Olbmobárdni ge. SELECT (Pl Loc) IF (*-1 CRD2 BARRIER NPNH LINK *-1 Loc LINK NOT 0 Com BARRIER NPNH); ## Sámi oahpahussuorgi stivrejuvvo daid rámmaid mielde maid lágat ja njuolggadusat bidjet, ja daid ulbmiliid ja višuvnnaid mielde mat ovdanbohtet Sámediggeplánas ja eará oahpahus- ja oahppoplánain ja strategiijain. ## Mii maid muđui fuomášuhttit ahte ollu lohkoávdnasiin mat fátmmastit dahje čilgejit sámediggeválgga , dain lea sáhka smávva loguin / vuollegis lohkoárvvuin. SELECT (Pl Loc) IF (1 CRD2)(*2 Loc BARRIER NPNH LINK NOT 0 Com); ## Son lea ođđa mediain ja skuvllas. ## Vuđolaš váttisvuohta lea dattege ahte sámi bustávat eai doaimma dohkálaččat ovttaskas dihtoriin eaige interneahtas. SELECT Loc IF (*-1C Loc LINK 1 CRD2)(0 (Sg Com) BARRIER NPNH)(1 CRD2 LINK *1C Loc BARRIER NPNH); ## Dearvvašvuođaásahusain, doaktáriin, bátnedoaktáriin ja sealgeetniin lea leamaš geatnegasvuohta čállit journálaid maiddái ovddeš lágaid mielde. SELECT Loc IF (*-1C Loc LINK *1 Rel BARRIER Com OR S-BOUNDARY2)(0 Com LINK *-1 CRD2 BARRIER NPNH); SELECT (Sg Com) IF (*-1 CRD2 BARRIER NPNH LINK -1 Com LINK NOT 0 Loc); ## Ii lean dárbu dábálaš eanavuovdimii, oktan opmodatregistreremiin ja čuoldimiin. SELECT (Sg Com) IF (1 CRD2)(*2 Com BARRIER NPNH LINK NOT 0 Loc); ## Fága galgá ovddiidit ovttasbarggus Sámedikkiin ja sámi dearvvašvuođa- ## ja sosiálabargiiguin. # Coordination with SEAMMAX OR XGO # -------------------------------- # We always need rules for SEAMMAX LINK 1 ("go") OR ("dego") OR ("dugo") and for the compound coordinator XGO # Coordination to the right as well as to the left are needed # the comma to the left of XSEMMA/DEGO might be optional # that is the reason why BARRIER NOT-COMMA is used # the comma to the right of the coordinated element though is kept # Coordination to the left # - - - - - - - - - - - - - SELECT Loc IF (NEGATE *-1 (Gen @>N) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (Sg Com))(*1 SEAMMAX LINK NOT 0 Qst BARRIER NOT-COMMA LINK 1 ("go") OR ("dego") OR ("dugo") LINK *1 Loc BARRIER NPNH LINK 1 COMMA)(NEGATE *1 VFIN OR AUX BARRIER SV-BOUNDARY2) ; ## Sámediggeráđđi čujuha cealkámušastis áššái ahte sápmelaš rávisolbmuin seammaládje go sámi mánáin , ferte leat vejolašvuohta oažžut vuođđoskuvlaoahpahusaset O97 Sámi mielde. SELECT Loc IF (NEGATE *-1 (Gen @>N) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (Sg Com))(1 XGO BARRIER NOT-COMMA LINK *1 Loc BARRIER NPNH LINK 1 COMMA)(NEGATE *1 VFIN OR AUX BARRIER SV-BOUNDARY2); # Those rules are locative specific. They choose a locative if no other coordination candidates are existent, which means no genitive modifiers, no other arguments or adjuncts. The (NEGATE *-1 (@>N) constraints is supposed to exclude genitive modifier coordination. SELECT Com IF (NEGATE *-1 (Gen @>N) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (Pl Loc))(1 SEAMMAX LINK NOT 0 Qst BARRIER NOT-COMMA LINK 1 ("go") OR ("dego") OR ("dugo") LINK *1 Com BARRIER NPNH LINK 1 COMMA) ; SELECT Com IF (NEGATE *-1 (Gen @>N) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (Pl Loc))(1 XGO BARRIER NOT-COMMA LINK *1 Com BARRIER NPNH LINK 1 COMMA); # Another round of locative rules # =============================== # those apply if no comitative rule hits # All verbs # - - - - - # hopefully we´ve got the (Sg Com)s now # HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V # - - - - - - - - - - - SELECT (Pl Loc) IF (0 (Sg Com) LINK NOT 0 TOOL OR ABSTR-TOOL OR WRITING-TOOL OR CONCEPT LINK *-1 HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); SELECT (Pl Loc) IF (0 (Sg Com) LINK NOT 0 TOOL OR ABSTR-TOOL OR WRITING-TOOL OR CONCEPT)(*1 HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); SELECT Loc IF (NEGATE *-1 BOS LINK *1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2)(0 LOC-NOUN); ## Dakkár dilálašvuođain berre anonymiseret dahje krypteret dieđuid, mat eai leat nu hearkkit. # Partitive constructions # - - - - - - - - - - - - #The following rules are for two numerlas seperated by sth. that still makes sure we are talking about one NP: SELECT Loc IF (NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2) (*-1 Num BARRIER NPNHA LINK -1 PRE-NP-HEAD OR Adv LINK -1 Num)(0 Com BARRIER NPNH)(NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2); ## Muhtin biirres leat gávcci obbalaččat 12 válljejuvvon áirasiin leamaš nissonolbmot, ja eará biirres leat buohkat geat leat válljejuvvon leamaš dievddut. SELECT Loc IF (NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2)(-1C (PrfPrc @>N) LINK *-1 Num BARRIER NPNHA LINK -1 PRE-NP-HEAD OR Adv LINK -1 Num)(0 Com BARRIER NPNH)(NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2); #The following ones are for two numerals next to each other, here we have to make sure that those are not of the form "2-3 Nom:ain" written as "2 3 Nom:ain",: SELECT Loc IF (NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2)(*-1 Num BARRIER NPNHA LINK 0 Sg OR Pl LINK -1 Num LINK NOT 0 Sg OR Pl)(0 Com)(NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2); SELECT Loc IF (NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2)(*-1 Num BARRIER NPNHA LINK NOT 0 Sg OR Pl LINK -1 Num LINK 0 Sg OR Pl)(0 Com)(NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2); # The LINK Sg/Pl constraint has du be mentioned because it is the only thing that distinguishes arabic numbers from word numbers # this rule basically says that if we have 2 different numeral notations next to each other, they should denote a partitive construction # This rule has to be placed after other numeral rules since we do not want to describe constructions such as "book 1 second part (Loc/Com)" # The last two rules work except for the gávcci/ovcci case REMOVE Com IF (NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (Pl Loc) LINK *1 KLASS BARRIER NAPP LINK 1 Num)(NEGATE *1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2); ## Sámediggi sáhttá maid buktit cealkámušaid guovlluid dearvvašvuođafitnodagaid jahkedieđáhusain ja plánaárvalusain (kap. 3.4). # The point is, that if further paragraph-, page- or chapter- information is given, usually the location is meant. SELECT Loc IF (NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2)(0 ORGANIZATION LINK *-1 HUMAN BARRIER SV-BOUNDARY2 OR COMMA)(NEGATE *1 COM-HEAD BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Konvenšuvdna eamiálbmogiid ja čearddaid birra iešbirgejeaddji stáhtain dohkkehuvvui Norggas jagis 1990, muhto dakkár dohkkeheapmi ii leat velá dahkkon Ruoŧas. SELECT (Pl Loc) IF (NEGATE *-1 BOS LINK *1 COM-HEAD OR ("dahkat") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 SITUATION)(NEGATE *1 COM-HEAD OR ("dahkat") BARRIER SV-BOUNDARY2) ; ## Álbmotriekti gierdá dákkár doaimmaid duššefal heahtediliin ja go daidda lea dievaslaš ipmárdus dákkár álbmogiid ovddasvástideaddji eiseválddiid bealis. ## Erenoamáš hástalus lea lágidit fáhkkaválmmašvuođa fáhkkaválmmašvuođa, nu ahte heahtediliin áhttá juohkit dieđuid sámegillii. SELECT Loc IF (*-1 N BARRIER NPNHAII)(0 KIND)(NEGATE 1 NP-MEMBER); ## Dát lea mearkkašahtti vaikko geahččá dan olis ahte nissonoassi maiddái eará válga-šlájain vásihii muhtin " nuppástusaid " 90-logus . # ollu # - - - SELECT Loc IF (*-1 ("ollu") OR ("olu") BARRIER NPNH OR COMMA); ## Ollu dainna bivdovugiin guhkimus leaš gevahuvvon... SELECT Loc IF (*-1 ("ollu") OR ("olu") LINK 1 Gen BARRIER NPNH OR COMMA); # Just in case there is a genitive which still is an accusative as well and therefore NPNH and ruled out by the rule before. SELECT Loc IF (-3 ("ollu") OR ("olu") LINK 1 Ill LINK 1 (PrfPrc @>N)); SELECT Loc IF (-3 ("ollu") OR ("olu") LINK 1 Com LINK 1 (PrfPrc @>N)); SELECT Loc IF (-3 ("ollu") OR ("olu") LINK 1 Loc LINK 1 (PrfPrc @>N)); # ollu - Adv or Pron? # - - - - - - - - - - # This has to stand after the partitive rules for ollu, so that ollu can be disambiguated: SELECT Adv IF (-1 V)(0 ("ollu") OR ("olu"))(*1C Com BARRIER NPNH); ## Lean vuodján ollu biillain. ## Lean borran ollu gáffaliin. REMOVE Adv IF (-1 V)(0 ("ollu") OR ("olu"))(*1C Loc BARRIER NPNH); # The actual HEADOFPARTS ollu.. ## Lean borran ollu gáhkkuin. # Passive constructions # --------------------- SELECT Loc IF (-1 ACTIVITY-V LINK 0 Der/Pass LINK NOT 0 COMV OR OKTII-V)(0 HUMAN OR ORGANIZATION LINK NOT *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Ossodat galgá váikkuhit dasa, ahte dearvvašvuođapolitihkalaš mearrádusat ollašuhttojit ja politihkalaš bargoaddit, bargit, geavaheaddjit ja ássit besset oahpásmuvvat vásáhusaiguin, mat čoggojit geahččodoaimmain. # Essive # ====== SELECT ESS-ADVL-N IF (0 ESS-ADVL-N); ## Mun ledjen olgun bieggan. SELECT Ess IF (-1C Nom)(0 Nom); ## Gáibadussan lea ahte olbmos lea sámegiella ruovttogiellan. SELECT Ess IF (*-1 Acc BARRIER NPNHA LINK *-1 OPREDV BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 ("oktan")); ## Máret anii Máhte jallan. SELECT (Ess @OPRED) IF (*-1 OPREDV BARRIER NOT-AA LINK *-1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Duon mun gohčodan juoigamin. SELECT Ess IF (1 CC)(*2C Ess BARRIER NOT-NP); ## Ovdal go kristtalašvuohta bođii Sápmái lei noaiddis erenoamáš rolla oaidnilin ja dálkkodeaddjin. SELECT Ess IF (-1 ("bissut"))(0 Loc); # Essive, not Actio Nom: SELECT Ess IF (0 (Actio Nom))(1C (@SUBJ)); ## Nuorran son bođii dohko. # Late case rules (after other case rules have worked). # ===================================================== # Case rules that make crucial reference to certain verb forms are placed after # the verb rule block. SELECT (Num Nom) IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (Num Nom) BARRIER NPNH); ## Čieža, ja vel moatte uhca guoláža. REMOVE (Dem Gen) IF (0 DAT-PRON)(*1C (N Acc) BARRIER NPNH); ## Naba daid stuora dorskiid, gosa daid bidjet? SELECT Nom IF (*1 Loc BARRIER NPNH LINK 1 COPULAS LINK *1 (A Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ...ahte boazosápmelaččaid luonddoriggodagaid ávkkástallan orohagain ## lei ovdal viidát go dat mii lea addon sidjiide. SELECT Gen IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Dem)(*1C (N Gen) OR (N Sg Ill) OR (N Sg Loc) OR (N Pl Com) BARRIER NOT-ADJ LINK NOT 0 Cmpnd); ## Mii eat galgga dán digaštallamii searvat dán oktavuođas. SELECT Acc IF (0 Indef)(1 (A Acc))(NEGATE 2 (N Acc)); ## Dasgo mun in leat goassege borran maidege eahpebasiid. #REMOVE Gen IF (1 (Pers Gen)); ## Dii huksebehtet hávdemuittuid profehtaide geaid din máddarat godde! SELECT Gen IF (*-1 (Indef Acc) BARRIER NOT-ADV)(0 Pers); ## Oktan suinna sii russiinávlejedje guokte rievvára, nuppi su olgeš ja nuppi fas su gurut beallái. SELECT Nom IF (0C ("ulbmil" Nom) OR ("ulbmil" @>N))(*1C Loc BARRIER NPNH); ## Ulbmil seammádássásaš bohtosiid juksamis galgá gustot álo beroškeahttá makkár giella- dahje kulturduogáš veahki dárbbašeaddjis lea. # ============================= # # Disambiguating verbs - part 2 # # ============================= # # Finite forms # # ================ # SECTION #22 # # ================ # # Finite or not # ============= SELECT VFIN IF (-1 NP-HEAD-NOM LINK NOT *-1 VFIN OR Acc)(0 PrsPrc LINK 0 V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(*1 NP-HEAD-ACC BARRIER VFIN); ## Jus stálu beana njoallu stálu háviid, de hávit sávvojit. SELECT VFIN IF (*-1 BOC BARRIER VERB)(0 INFV LINK NOT 0 Imprt)(NEGATE 0 ("manne") LINK *-1 BOS BARRIER NOT-CC)(*1 Inf BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Áigugo fas skuvlii álgit? ## Sáhttit maid namahit ahte ... # Looks brave but works! SELECT VFIN IF (NEGATE *-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(-1 Loc)(NEGATE -1 (Interr Sg))(0 LOCV); ## Nuppi lađđasis čuovvu, ahte... REMOVE VFIN IF (NEGATE -2 BOS OR CLB)(-1C Inf)(NEGATE 0 Qst); ## Lága juksanmearrin lea váikkuhit sihkkarastit álbmogii ## ovttadássásaš dearvvašvuođaveahki. # Neg conditions because of: ## Suhpodit daddjojuvvo dat go dušše nođiid váldá olmmoš eret... ## Mearrideaddjin dasa ferte danin leat addojuvvogo... REMOVE VFIN IF (*-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK *-1C VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB OR CP); ## Lea dárbu nannet doaimmaid mat ovddidit sámi dutkama. REMOVE VFIN IF (*-1 PrfPrc BARRIER HNOUN OR (Pron Nom) OR SV-BOUNDARY2 LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Sin badjel geat orrot jápmima eatnamis ja suoivanis, lea ihtán čuovggas. ## Gii lea cuigen din báhtarit boahttevaš moarreduomus? REMOVE VFIN IF (*-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT LINK *-1 CS BARRIER NOT-NP)(0 Inf)(*1 COMMA LINK 1 ("de" Adv)); ## Vaikko ii loga makkárge revolušuvnna vuordit dásseárvopolitihkas iežas gielddas maŋŋel dán kurssa, de deattuha ahte buot dáhpáhuvvet proseassa čađa. REMOVE VFIN IF (NEGATE *-1 Rel OR CS OR COMMA BARRIER S-BOUNDARY2)(*-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT LINK NOT *-1 Interr BARRIER NOT-NP)(*1 S-BOUNDARY2 OR CC OR EOS BARRIER NP-HEAD-NOM OR NP-HEAD-ACC); ## Muhto sáđuid son boaldá čáskatmeahttun dolas. REMOVE VFIN IF (NEGATE 0 Imprt LINK *-1 BOS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE *-1 Rel BARRIER VERB)(*1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT OR ("dego") OR ("dugo") OR ("galle" Num) LINK NOT 0 Qst)(NEGATE *1 Neg BARRIER VFIN)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 1 go); ## Sámegillii gálbet universitehta lea šaddan realitehta. ## Áldu mii dálvvi miehtá njamaha miesi gohčoduvvo čearpmateadnin. REMOVE VFIN IF (0 Loc)(*1 Neg BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK *1 PrfPrc OR ConNeg BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Lágas ii duššaduvvo oktage bustávaš dahje čuoggáš, ovdal go... ## Máhttájeaddjit orro jávohaga eai ge dalle muitalan geasage maid ledje oaidnán. REMOVE VFIN IF (-1 ("nu"))(*1 ("go" Pcle) BARRIER NOT-NA); ## No longer needed? REMOVE Inf IF (-1 ("nu"))(*1 ("go" Pcle) BARRIER NOT-NA); ## No longer needed? REMOVE ConNeg IF (*-1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Go geavahus ii duođaštuvvon leat álggahuvvon ovdal go... SELECT (@+FMAINV) IF (*-1 CS BARRIER S-BOUNDARY)(0C (Actio @>N) OR (PrfPrc @>N) OR (Gen @>N) OR (@+FMAINV))(*1 (@OBJ))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Go gulan olbmuid sámásteame, de lea dego doložii máhccat, go mánnán gullen áhči, eagi ja Ristiinna-imi humadeame. SELECT VFIN IF (-1 BOS)(1 Adv)(2 (":")); SELECT VFIN IF (-1 BOS)(1 BOS); SELECT VFIN IF (-1 BOS)(1 ("go") LINK NOT *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Ozan ain: # Indicative Negative # ------------------- # Unique are Sg1, Sg3, Du1, Du2, Du3, Pl1, Pl2, Pl3 # Sg2 "it" = ABBR. # Select Neg Sg2 instead of ABBR REMOVE ABBR IF (*-1 ConNeg OR PrfPrc)(0 Neg); ## Dáppe don leamaš it. REMOVE ABBR IF (0 Neg)(*1 ConNeg OR PrfPrc); ## Don it leat dál. # Infinitive # ---------- SELECT Inf IF (*-2 INFV BARRIER NP-HEAD-NOM OR SV-BOUNDARY2)(-1 Po)(NEGATE *-1 CP BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Dearvvašvuođabargit galget divššohasa agi, silolaš dilálašvuođa, láddama ja vásáhusduogáža ektui láhčit dilálašvuođaid buoremus lági mielde. SELECT Inf IF (NEGATE *-2 CC BARRIER NPNH LINK -1 Nom)(-1C (Sg Nom))(NEGATE 0 V-PL3 LINK *1 NP-HEAD-PL-NOM BARRIER NPNHA); ## Mánáin lea vuoigatvuohta oažžut dearvvašvuođaiskkadeami. ## Mus ii leat báljo dilli vuolgit. SELECT Inf IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 VFIN); ## Gean vuorru lea dál bálkestit birccu? SELECT Inf IF (*-1 COPULAS BARRIER AUX LINK -1 (N Pl Acc) LINK -1 ("mii") OR ("gii") LINK 0 (Interr Sg Nom) LINK *-1 BOS OR (":") BARRIER WORD)(0 VFIN); ## Mii ávkkiid lea min doppe johtit? SELECT Inf IF (-1 Acc)(NEGATE -1 (Pl Nom))(*1 Acc BARRIER NPNH); SELECT Inf IF (-1 Acc)(NEGATE -1 Interr)(*1 Ill BARRIER NPNH); ## Son vuolggahii bálvaleaddjiidis rávkat bovdejuvvon gussiid heajaide. ## ...leago dieđiheamis doarvái vuođđu ášši váldit meannudeapmái. SELECT Inf IF (-1 Nom LINK *-1 Loc BARRIER NOT-AA LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-PCLE)(*1 Acc BARRIER NOT-AA); ## Leatgo geavaheaddjis váttisvuođat buktit áššiid ovdan? SELECT Inf IF (-1 COMMA LINK *-1 (Pron Interr) LINK *-1 INFV BARRIER VERB); ## Dalle fertejit buotlágan ávnnaslaš eavttut maid dárbbaša vai ## duođalaččat galgá sáhttit kultuvrras dikšut, gullat dása. SELECT Inf IF (-1 COMMA LINK *-1 (Pron Interr) LINK *-1 (Pron Interr) LINK *-1 INFV BARRIER VERB); ## Eai galgga sii geat gullet dakkáraš minoritehtaide ovttas eará láhttuiguin mat gullet sin jovkui, manahit vuoigatvuođaideaset dikšut iežaset kultuvra, dovddastit ja geavahit iežaset oskku, dahje geavahit iežaset giela. SELECT Inf IF (NEGATE *-1 (Pl Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 LEAT-FIN-NOT-IMP)(NEGATE 1 Qst); ## Dáidda heŋgejuvvojit gurpasat, ja maid dál de guottehit lea áigumin. SELECT Inf IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (A Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dárbbašlaš lea dikšut jávrriid ovdal go lea ekonomalaččat veara bivdit. SELECT Inf IF (*-1 (@HNOUN) BARRIER VERB)(1 PUNCT OR EOS); ## Áigemearri váidalusa buktit. REMOVE Inf IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(0 ("leat"))(*1 PrfPrc BARRIER VERB); ## De leat máksán. # Coordinated infinitives # - - - - - - - - - - - - SELECT Inf (*-1 COMMA BARRIER VERB OR MO LINK -1C Inf)(NEGATE 0 (Neg Imprt))(NEGATE *-1 (Pl Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 (Pl Nom) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Mun in leat boahtán gomihit, muhto ollašuhttit. ## Son galgá stuorrut, mun fas uhccut. SELECT Inf IF (*-1 CC BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1C Inf BARRIER WORD); ## Hearrá Ipmilat galggat gudnejahttit, ja áivvestassii su bálvalit. SELECT Inf IF (*-2C Inf BARRIER VERB)(-1 CC); ## Duođalaš nana jáhku geažil lea divššohas vuoigatvuohta biehttalit ## vuostáváldimis vara dahje varabuktagiid dahje biehttalit botkemis ## nealgudeami mii lea jođus. SELECT Inf IF (*-3 Interr LINK *-1 Inf BARRIER VERB)(-2 COMMA)(-1 CC)(NEGATE *1 Nom BARRIER NPNHA); ## Divššohasbearráigeahčis lea vuoigatvuohta buktit oaiviliiddis ## dilálašvuođaid birra mat gullet bearráigeahčči bargoviidodahkii, ## ja evttohit konkrehtalaš buoridandoaimmaid. # Infinitives # - - - - - - SELECT Inf IF (*-1 BOS BARRIER NOT-ADV)(NEGATE 0 Imprt)(NEGATE 0 VFIN LINK *1 Nom BARRIER NPNH); SELECT Inf IF (-2 ABBR)(-1 (PUNCT RIGHT)); #SELECT Inf IF (-1 Rel LINK *-1 BOC BARRIER (Nom Pl)); # This one is not good! SELECT Inf IF (-1 N)(0 V)(*1 Rel BARRIER NPNHAII); # Infinitives in lists # - - - - - - - - - - SELECT Inf IF (-2 VFIN)(-1 (":" CLB)); ## Ulbmilat leat: eastadit soađi, nannet ráfi. SELECT Inf IF (*-2 Inf BARRIER VFIN LINK -1 (":" CLB) LINK -1 VFIN)(-1 ("\;" CLB)); ## Ulbmilat leat: eastadit soađi; nannet ráfi. SELECT Inf IF (*-2 Inf BARRIER VFIN LINK -1 ("\;" CLB) OR ("," CLB) LINK *-1 Inf BARRIER VFIN LINK -1 (":" CLB) LINK -1 VFIN)(-1 ("\;" CLB) OR ("," CLB)); ## Ulbmilat leat : eastadit soađi; nannet ráfi; lohkat girjiid. # L-1 L-1 L*-1 L-1 *L-2 -1 0 SELECT Inf IF (*-2 Inf BARRIER VFIN LINK -1 ("\;" CLB) OR ("," CLB) LINK *-1 Inf BARRIER VFIN LINK -1 ("\;" CLB) OR ("," CLB) LINK *-1 Inf BARRIER VFIN LINK -1 (":" CLB) LINK -1 VFIN)(-1 ("\;" CLB) OR ("," CLB)); ## Ulbmilat leat : eastadit soađi; nannet ráfi; lohkat girjiid , borrat márffi. # L-1 L-1 L*-1 L-1 *L-2 L-1 L* -1 -1 0 # Infinitive in sentence fragments # - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Inf IF (-1C Acc LINK *-1 BOS BARRIER NPNH)(1 EOS); ## Ruđa juogadit. SELECT Inf IF (-1C Ill LINK *-1 BOS BARRIER NPNH)(0 ILLV)(1 EOS); ## Mánáidgárdái hárjánit. SELECT Inf IF (-1 BOS)(*1C Acc BARRIER NPNH LINK 1 EOS); ## Ruđa juogadit. SELECT Inf IF (-1 BOS)(0 ILLV)(*1C Ill BARRIER NPNH LINK 1 EOS); ## Hárjánit mánáidgárdái. SELECT Inf IF (-1 BOS)(0 LOCV)(*1C Loc BARRIER NPNH LINK 1 EOS); SELECT Inf IF (-1C Loc LINK *-1 BOS BARRIER NPNH)(0 LOCV)(1 EOS); # Indicative or imperative # ======================== REMOVE Imprt IF (-1 BOS)(0 Adv)(*1 ("?") BARRIER S-BOUNDARY2); ## Gosa don dál? REMOVE Imprt IF (*-1 S-BOUNDARY2 BARRIER PUNCT)(NEGATE -1 CLB OR ("de") OR ("nu"))(NEGATE -1 CC LINK *-1 Imprt BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Jus divššohas roasmmohuvvá dahje oažžu duođalaš váttisvuođaid,... # Very unlikely that an imperative should show up in an embedded clause, # except in quotations (...de son celkkii: Manni eret!). But it can be # preceded by an embedded clause, for example a relative clause, in which # case we normally find a comma in front of the imperative. REMOVE Imprt IF (-1 Adv)(NEGATE -1 ("nu") OR ("de")); ## Dalle skáhppo buođđobiergasiid. REMOVE Imprt IF (-1 Imprt)(NEGATE 0 ConNeg); ## Geahča lagat Hálddašanjoavkku čielggadeami. SELECT Imprt IF (-2C (N Nom) LINK *-1 BOS OR PUNCT BARRIER NPNH)(-1 COMMA)(NEGATE 0 MOD-ASP OR Der/Pass)(NEGATE 0 (N Sg Nom) LINK *1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 (N Pl Nom) LINK *1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *1 ("?")); ## Ustiban, daga dan man várás don leat boahtán!. SELECT Imprt IF (-2C (N Nom) LINK *-1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1 (N Nom) LINK *-1 BOS OR PUNCT BARRIER NPNH)(-1 COMMA)(NEGATE 0 AUX OR Der/Pass OR (N Nom))(NEGATE *1 (\?)); ## Hearra, Davveda bárdni, árpmit mu! SELECT Imprt IF (*-2 ("dadjat") OR ("cealkit") OR ("vástidit") BARRIER VERB)(-1 PUNCT)(NEGATE 0 Der/Pass)(NEGATE 0 MOD-ASP); ## Jesus celkkii sutnje: "Várut dadjamis maidege geasage dan birra!" REMOVE Imprt IF (-1 Interr OR S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 ("de")); ## Rohkadallet sin ovddas geat doarrádallet din. REMOVE Imprt IF (*-1 VERB BARRIER NOT-ADV OR CLB LINK NOT 0 Neg); ## Eamiálbmotriektái gullá maiddái muhtun muddui njulget vahágiid,... SELECT (Imprt Sg2) IF (*-1 BOS BARRIER NOT-CC)(NEGATE 0 ("manne") OR Neg)(NEGATE 0 Gen LINK 1 N)(NEGATE 1 EOS)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Várut beatnagis! REMOVE Imprt IF (-1 ("go")); ## Stáda gáibida eambbo ahte eambbo suohkaniin go regulere ja lágaid rievdada ja suohkanat galget ovttatládje ođasmahttojuvvot. REMOVE Imprt IF (*-2 BOS LINK 1 NP-MEMBER)(NEGATE *1 ("excl")); ## Sápmelaččat, geain lea dementiija, masset dábálaččat vuosttamužžan dárogielmáhtu, ja dasto maid sámegiela. # We assume that in order to avoid ambiguity there would have been an exclamationmark in a construction (with an NP in the first place), which is more likely to be a simple statement SELECT Imprt (*-1 BOS OR (":") BARRIER WORD)(0 Ind)(NEGATE 0 Qst)(*1 ("excl")); ## Buktet deike Jacke pistovlla! # Some imperatives according to person and number. # ------------------------------------------------ REMOVE (Imprt Sg2) IF (0 V-SG2)(NEGATE *1 COMMA OR CC BARRIER VFIN LINK 1C (Imprt Sg2)); ## Don gii gaikkodat tempela ja hukset dan fas ođđasit golmma beaivvis! SELECT (Imprt Sg2) IF (NEGATE *-1 V-SG2 BARRIER VFIN)(*-1 PUNCT OR CLB BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 (PxSg2)); ## Nahket miehkát fas dohppii. REMOVE (V Ind Prs Sg3) IF (*-1 BOS BARRIER NOT-PCLE)(0 (V Imprt Prs Sg2))(NEGATE 0 A OR Foc)(NEGATE 1 (".")); ## Na attes munnje daid. REMOVE (Imprt Du2) IF (*1 (Pron Pers Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT OR COMMA LINK NOT 0 Du2); REMOVE (Imprt Du2) IF (*1 Sg2 BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT); ## Dat guhte goargü eará báikki, son lea suola ja rievvár. ## Velá okta váilu dus. SELECT (Imprt Pl2) IF (*1 (PxPl2) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Váldet mu geassá badjelasadet. SELECT Imprt IF (*-1 BOS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 COMMA BARRIER VFIN); ## Čuovvu mu, de mun dagan dudno olmmošbivdin! # Imperative in coordination # -------------------------- SELECT Imprt IF (NEGATE 0 V-SG3 LINK -1 COMMA LINK *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(-1 BOS OR COMMA)(*1 COMMA LINK 1 Imprt)(NEGATE 0 (A Attr) LINK 1 N); ## Bohtet, goddot su, de mii oažžut su árbbi. SELECT Imprt IF (NEGATE *-1 VFIN-NOT-IMP BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 PrfPrc)(*1 CC BARRIER VFIN LINK *1C Imprt BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Čoavdi daid ja bukti mu lusa! SELECT Imprt IF (-1 COMMA OR CC)(NEGATE 0 Pron)(*-2 Imprt BARRIER VFIN LINK NOT *-1 CP BARRIER PUNCT OR REALCLB); ## Mannet dal ja guorahallet dán máná hárrái! SELECT Imprt IF (*-2C Imprt)(-1 COMMA); ## Allet almmi bokte, dasgo dat lea Ipmila truvdnu, allet ge eatnama bokte... SELECT (Imprt Sg2) IF (*1 CC OR COMMA BARRIER VFIN LINK *1C (Imprt Sg2) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Gohčo bargiid boahtit ja atte dáidda bálkká! SELECT (Imprt Sg2) IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV LINK *-1C (Imprt Sg2)); ## Váldde dan mii gullá dutnje ja mana! SELECT (Imprt Pl2) IF (*1 CC OR COMMA BARRIER VFIN LINK *1C (Imprt Pl2) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Čatnet su gieđaid ja julggiid ja bálkestehket su olggobeallái.. REMOVE Imprt IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV-PCLE OR REALCLB LINK NOT *-1 Imprt)(NEGATE -1 CC LINK -1 BOS); ## Sus lea goaivu gieđas ja áigu buhtistit gortniidis. # Rule that finds a coordinated Imprt across a relative clause: # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT (Imprt Pl2) IF (-1 CC OR COMMA)(*-2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (Pron Interr) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (Imprt Pl2) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Buressivdnidehket sin geat garrudit din, dahket buriid sidjiide ## geat vašuhit din, ja rohkadallet sin ovddas geat doarrádallet din. # Negative imperative # ------------------- # Neg Imprt Pl2 = allet V Inf = Prs Pl1 = Prs Pl3 SELECT (Neg Imprt Pl2) IF (*1 ConNeg BARRIER Neg); ## Allet ge gátte ahte ... # Verbs according to person and number # ==================================== # Sg1 - First person singular # --------------------------- # Prs Sg1 = PtcPrf (odd-syllables), and Prs Sg1 = V Actio (even-syllables) # Past Sg1 is unique. SELECT Sg1 IF (0 LEAN)(*1 PrfPrc BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dál lean cealkán dan dudnuide. SELECT Sg1 IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT)(0 LEAN); ## Jesus celkkii: "Oanehis áiggi lean velá din luhtte." SELECT V-SG1 IF (NEGATE *-1 VFIN OR PrfPrc BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Der/Pass OR N)(NEGATE 0 (N Nom) LINK 0 LEX-N)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Oađidettiin gullen olbmo boahtimin. SELECT V-SG1 IF (*-1 CS BARRIER VFIN LINK -1 BOS)(*1 COMMA BARRIER VFIN); ## Ovdal go čielggadan dan lagabui,... SELECT V-SG1 IF (*-1 CC OR COMMA BARRIER VERB LINK *-1C V-SG1 BARRIER VERB)(NEGATE 0 Der/Pass); ## Das maŋŋá dajan juoidá álbmotrievtti mearkkašumi birra, ja geavahan das veahkkin ođđaseamos riektegáldu. REMOVE (V Sg1) IF (*-1 CC BARRIER VERB LINK NOT *-1 V-SG1); ## Olbmot ledje ija dolastallan ja oggon. REMOVE V-SG1 IF (0 PrfPrc OR Actio)(*1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dálá fiinnuhan riektejurddašanvuogi mielde ii eahpiduvvo ahte ## dán livččii galgan dahkat. # Sg2 - Second person singular # ---------------------------- # Sg2 = Inf (even syllables, copula) # Note the homonymy with derived verbs (jearat = jearadit + ... # Prt Sg2 = Prs Pl3 = Imprt Prs Pl2 (even syll) vulget # Prt Sg2 = Prs Pl3 = Prs Pl1 = Inf (odd syll) muitalit # Prt Sg2 = Prs Pl3 (contracted) fertejit SELECT V-SG2 IF (*-2C V-SG2 BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT)(-1 Interr)(NEGATE -1 (Pl Nom)); ## Don leat garra olmmái gii láddjet doppe gosa it leat gilván. SELECT Prt IF (*1 PAST-MARKER BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Vulget go ikte? SELECT V-SG2 IF (*-1 CC BARRIER VFIN LINK *-1C V-SG2 BARRIER SVF-BOUNDARY); ## Dasgo sániidat mielde don dahkkojuvvot friddjan, ja sániidat mielde ## dubmejuvvot. SELECT V-SG2 IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV LINK *-1 CP LINK *-1C V-SG2 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Don oainnát mo olbmot bahkkejit du birra, ja de jearat vel... SELECT (V Sg2) IF (*-2C (V Sg2) BARRIER VFIN)(-1 CS)(NEGATE *1 PxPl3); ## Don it beasa doppe olggos ovdal go leat máksán. REMOVE ("leat" Pl1) IF (*1 (Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 NUMERALS); ## Leatgo árgi bajándálkkis? ## Leat go árgi bajándálkkis? #This one is too restrictive. #REMOVE ("leat" Pl3) IF (NEGATE *-1 (Pl Nom) OR (Pl3 Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 (Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK NOT 0 NUMERALS LINK NOT *1 (Pl Nom) OR (Pl3 Nom) BARRIER NPNHA)(NEGATE *1 (Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK 1 CC LINK *1 Nom BARRIER NPNH); ## Leatgo árgi bajándálkkis? ## Leat go árgi bajándálkkis? REMOVE (Prs Pl1) IF (-2 BOS)(-1 ("jus") OR ("jos") OR ("juos") OR ("joas"))(0 (Prs Sg2))(*1 ("de") BARRIER (Sg2 Nom)); ## Jus leat buohcamin, de fertet... REMOVE (V Sg2) IF (1 CC)(2 VFIN)(NEGATE 2 Sg2); ## Buođđomuoraid maid ráhkadit olbmot gárvvisin dassá go deatnu ## leahkkasa, čuolddaid čohket ja ráhkadit oar-julggiid. REMOVE (V Sg2) IF (0 COPULAS)(*1 (Pl Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Leatgo doppe olu gávppit? REMOVE (V Sg2) IF (*-1 (Num Nom) BARRIER NPNH); ## Gitta guhtta hearggi sáhttet leat ovtta ráiddus. # Sg3 - Third person singular # --------------------------- # Prs Sg3 = ConNeg (even) # Prs Sg3 = ConNeg = Imprt Sg2 (contracted) # Prs Sg3 = VGen # Prt Sg3 = Sg Ill for certain words!! # Prt Sg3 = Imprt Prs Sg3 (leai) # leat Prs Sg3 Foc = leat Prs Du3 (leaba) SELECT V-SG3 IF (*-1 (Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 (Neg Sg3) BARRIER VFIN LINK 1 ("ge")); ## Rakel čierru mánáidis dihtii ii ge beroš jeđđehusas. SELECT V-SG3 IF (*-1 (Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 (Neg Sg3 Foc) BARRIER VFIN); ## Rakel čierru mánáidis dihtii iige beroš jeđđehusas. REMOVE (V Sg3) IF (0 (Sg Nom))(*1C (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom LINK NOT 1 ("go" Pcle)); ## Man uhccán osku dus lea! SELECT V-SG3 IF (*-1 (Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Inf OR (N Pl Nom))(NEGATE 0 Ill LINK *-1 Gen BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ...ja de olmmoš suohppu fávleoalggi nu guhkás vulos go... SELECT V-SG3 IF (*-1 (Sg Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 OR Nom)(1 CC); SELECT V-SG3 IF (*-1 (Pron Sg3 Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Du3 LINK *-1 ("dat" Pl3 Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Adv) ; ## Dat áigu leat ruovttus. SELECT V-SG3 IF (*-1 Loc BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 NP-HEAD-SG-NOM BARRIER NPNHA); ## Dát leat sii geat sirrejit olbmuid; sii leat máilmmálaččat ## ja sis váilu Vuoigŋa. SELECT V-SG3 IF (*-1 ("gii" Pron Interr Sg Loc) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Sus geas ii leat, váldojuvvo velá dat ge eret mii sus lea. SELECT V-SG3 IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER Nom)(NEGATE 0 Adv)(*1 (Sg3 Nom) OR (Pron Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 Refl); ## ...ahte vuoigatvuhtii automáhtalaččat gullá dat mii guorrana... SELECT (V Sg3) IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER Nom)(NEGATE 0 Adv OR Attr)(*1 (N Sg Nom) OR (A Sg Nom) BARRIER NPNHA); ## Dán guovtti báhkkoma alde orru oppa láhka ja profehtat. REMOVE VFIN IF (-1 COMMA OR CC LINK *-1 N BARRIER VFIN)(0 Comp)(1 (N Nom)); SELECT V-SG3 IF (-1 CLB)(NEGATE 0 Adv)(*1 (N Sg Nom) BARRIER NPNH); ## Earáide fas, geat eai máhte sámegiela, orru vástádus eahpečielggas. SELECT V-SG3 IF (*-1 (N Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 (N Sg Ill))(*1 Acc BARRIER NPNH); ## Dalle isit gohčui bálvaleaddji fas lusas. SELECT V-SG3 IF (NEGATE *-1 V-SG3)(*1 CC BARRIER V-SG3 LINK 1 V-SG3); ## De gohčui sisa oskkolaččaid oktan leaskkaiguin ja čájehii sidjiide... REMOVE Ill IF (NEGATE *-1 ("seammá") OR ("eará") BARRIER NPNH)(1 ("go" Pcle)); ## Gos lei riegádan, ja máhtii go dárogiela? #REMOVE (V Prt Pl3) IF (NEGATE *-1 (Pl Nom) OR (Pl3 Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE) # (0 AUX)(0 (V Prs Sg3)); ## Giellabargguid ferte viidásetfievrridit. # Removed this rule because it made "orro" Der/Pass in this sentence: ## Dán guovllus orro sullii 20.000 olbmo duopmoáigodagas. # It looks like the rule is unnecessary. # Infinitive and clausal subject # - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT V-SG3 IF (NEGATE *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 AUX)(NEGATE 0 (Pl Nom) LINK *1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 INFV LINK 0 (Ind Sg2))(*1 Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Eamiálbmotrievtti guovddášosiide gullá maiddái sihkkarastit... SELECT V-SG3 IF (*1 ("ahte") BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dearvvašvuođabargiidlága § 26 olis čuovvu ahte... # Verbs with nominal or pronominal subjects are picked earlier. # Rules that look backwards for a subject across a relative clause: # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT V-SG3 IF (-1 CLB LINK *-1 (Pron Interr) OR MO BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (N Sg Nom) OR (Pron Sg3 Nom) BARRIER N OR VFIN LINK NOT *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Qst); ## Dat guhte ii čohkke muinna, biđge. SELECT V-SG3 IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR Nom LINK *-1 (Pron Interr) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (N Sg Nom) OR (Pron Sg3 Nom) BARRIER VFIN OR Nom LINK NOT *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Loc OR Ill OR A OR Adv OR Qst); ## Son gii lea váldán Jesusa gitta doalvu su dál Kaifasa lusa. # Rules that look backwards for a subject across a subordinate clause (CP boundary): # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Sg2 IF (*-1 CS BARRIER NOT-ADV LINK *-1 Sg2 BARRIER Pl3 OR Pl1)(0 V); ## Áhččán, mun rámidan du, almmi ja eatnama Hearrá, danne go leat čiehkan ## dán viisáin ja oahppan olbmuin, muhto leat almmustahttán dan uhcahaččaide. # The point is: if the reference in the matrix-sentence was missing, we would # not get a 0 subject. SELECT Pl1 IF (*-1 CS BARRIER NOT-ADV LINK *-1 Sg2 BARRIER Pl3 OR Sg2)(0 V); SELECT Pl3 IF (*-1 CS BARRIER NOT-ADV LINK *-1 Sg2 BARRIER Sg2 OR Pl1)(0 V); ## Ihttin rámidat mu, go leat ipmirdán buot, maid lean dutnje dahkán. ## Ikte don rámidit mu, go buohkaide muitalit mu bargu birra. # Extension possibilities: Coordination # Son oaidná du ja mu ovdal go boahtit... # Coordinated Sg3 verbs # - - - - - - - - - - - SELECT V-SG3 IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Adv OR A)(NEGATE 0 N LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 N); ## Jus divššohas roasmmohuvvá dahje oažžu duođalaš váttisvuođaid... SELECT V-SG3 IF (*-2 V-SG3 BARRIER VFIN OR REALCLB)(-1 COMMA)(NEGATE 0 Inf); ## Son manai su lusa, dollii su gihtii ja čuoččáldahttii su. SELECT V-SG3 IF (NEGATE *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT LINK NOT *-1 CP BARRIER VFIN)(1 CC)(*2 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 N LINK 1 CC LINK *1 N BARRIER NPNH); ## ...mo daid beliid berre dahje galgá áimmahuššat. SELECT V-SG3 IF (-1 CC LINK *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 (A Attr) LINK 1 N); ## Dalle váldá lievssa ja bálkesta dan bodnái ja suohppu gáddeoalggi ja ## reasta fávleoalggis mohki rádjái. # leage ("leat" or "leahki" N Sg Gen) # - - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE ("leahki" N Sg Gen) IF (0 ("leat" Prs Sg3 Foc))(*1 (Sg Nom) BARRIER NPNH); ## ...ja leage stuorradiggi mii ferte mearrádusa dulkot ja atnit. # leai (Imprt Prs Sg3 and Ind Prt Sg3) # - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT Ind IF (*-1 N OR Pron OR Num BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 LEAI); ## Dain leai seammalágan dálvesiidaortnet. ## Guovvamánu 1. b. leai áigemearri. # Not (V Sg3) # - - - - - - REMOVE V-SG3 IF (*1 NP-HEAD-PL-NOM BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## De leaba spagát giddalagaid bajil. REMOVE V-SG3 IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (Sg Ill))(NEGATE 1 ("go" Pcle)); ## Sámekommišuvnna evttohus lei boaris ja báidnon dálá oidnui. # Du1 - First person dual # ----------------------- # Prs Du1 = Prt Pl3 (even syllable verbs); also similar to Prs Sg3 of other verbs. SELECT (V Du1) IF (*-1 CC BARRIER VFIN LINK *-1C (V Du1) BARRIER VFIN); ## Moai bohte su lusa ja orrugohte su luhtte. SELECT (Prs Du1) IF (0 Prt)(*1 PRESENT-MARKER BARRIER S-BOUNDARY2); ## Gergego vuolgit ihttin? REMOVE (V Du1) IF (NEGATE *-1 MOAI)(NEGATE *1 MOAI); ## De bohte ruđat. ## Nieiddat jerre. # Du2 - Second person dual # ------------------------ # Rules for leahppi = ("leahppi" N Sg Nom) SELECT Du2 IF (*-1 Du2)(0 ("leat" V Ind Prs Du2)); ## Manni muitalit maid leahppi oaidnán ja gullan. SELECT Du2 IF (0 ("leat" V Ind Prs Du2))(*1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV); ## Gean nammii leahppi dahkan dan? # Du3 - Third person dual # ----------------------- # Du3 = PrsPrc Clt = Imprt Prs Du2 Clt # Du3 = Ind Prs Sg3 Clt "leaba, ferteba leat" # Most Du3 rules moved to earlier cycle, in order to hit before Sg3 + Foc "leaba". SELECT V-DU3 IF (*-1 (Pl Nom) OR ("dat" Pl3 Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Ja duot eará oskuvieljat leaba searvegotti áirasat. REMOVE (V Sg3 Foc) IF (-1 S-BOUNDARY2 LINK *-1 (V Du3) BARRIER VFIN)(0 (V Du3)); ## Spahkágeažit šaddaba ruossalagaid geaigut bajás, go leaba boalo- ## huvvon oktii. SELECT Du3 IF (*-3 Prop LINK 1 ("guovttos") LINK 1 Com BARRIER NOT-ADV)(0 VFIN); ## Biera guovttos Márehiin leaba daid mánáid váhnemat. # Pl1 - First person plural # ------------------------- # Pl1 = Inf for all stem classes # Pl1 = Inf = Pl3 = Prt Sg2 for odd syll # Pl1 = Inf = Pl3 = Sg2 = ConNeg (copula) SELECT (V Pl1) IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV LINK *-1C (V Pl1) BARRIER SVF-BOUNDARY); ## Mii bidjat vuođđun luonddurievtti oainnuid ja vuordnut... SELECT V-PL1 IF (*-2C (V Pl1) BARRIER SV-BOUNDARY2)(-1 Interr)(NEGATE -1 (Pl Nom)); ## Mii sárdnidit dan maid diehtit. SELECT (V Pl1) IF (*-2C (V Pl1) BARRIER SV-BOUNDARY2)(-1 CS); ## Eat ge vuoitte maidege jos borrat. REMOVE (V Pl1) IF (NEGATE -2 (V Pl1))(-1 CC); ## Eamiálbmogiid luondduriggodagat leat leamaš ja leat duoguštuvvon. REMOVE (V Pl1) IF (*-1 (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Bártnit ledje mannán meahccái ozažit meahcce-elliid. SELECT V-PL1 IF (*-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 (Pers Sg1 Nom) OR (Pers Du1 Nom) OR (Pers Pl1 Nom)); ## Mun ja Biera váhnemat leat boahtán. # Pl1 if a first person pronoun is coordinated with something else. REMOVE Inf IF (-1 ("go" CS))(0 (V Pl1))(*1 ("de" Adv) BARRIER VFIN); ## ... , muhto go geahččát guovttegielalašvuođa máilmmi perspektiivvas, de ... REMOVE Inf IF (-2 (@SPRED) LINK NOT 0 Comp)(-1 ("go" CS))(0 VFIN); ## Sohkabealiskkadeapmi lea dálaš gelbbolašvuohta go hállat dáseárvvu birra. "" SELECT Pl1 IF (<*-1 ("leat" Pl2 Qst)); ## "" SELECT Pl1 IF (<*-1 ("go" Pcle) LINK -1 ("leat" Pl2)); SELECT Pl1 IF (<*-1 (Pl2 Qst))(0 Sg2); SELECT Pl1 IF (<*-1 ("go" Pcle) LINK -1 Pl2)(0 Sg2); # Pl2 - Second person plural # -------------------------- # Imprt Pl2 = Ind Prt Sg2 (even syllable verbs) # Imprt Pl2 = Imprt Pl1 (verbs ending in -ut) SELECT (V Pl2) IF (*-2C (V Pl2))(-1 CS); ## Go mieđihehpet, de dadjet dušše: Juo! SELECT (V Pl2) IF (-1 BOS OR PUNCT)(*1 Pl2 OR PxPl2); ## Rohkadallet, de oažžubehtet! ## Gáidet eret mu luhtte, dii verrošeaddjit! ## Bissot olisin, nugo almmálaš Áhččádet ge lea olis. SELECT (V Pl2) IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV LINK *-1C (V Pl2) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Váldet ja borret! # Pl3 - Third person plural # ------------------------- # Prs Pl3 = Prt Sg2 = Prs Pl1 = Inf (odd syll) muitalit # Prs Pl3 = Prt Sg2 = Imprt Prs Pl2 (even syll) vulget # Prs Pl3 = Prt Sg2 (contracted) fertejit # Prt Pl3 = Prs Du1 SELECT (V Pl3) IF (*-1 (@SUBJ) BARRIER N OR NPNH OR PUNCT); ## SELECT Pl3 IF (-1 CS)(*1 N BARRIER NPNH); ## Dat ahte leat čearu miellahttun, ... # Default Pl3 rule # After everything has been done, we go for the third person. REMOVE Sg2 IF (0 ("leat" Prs Pl3)); REMOVE Pl1 IF (0 (Prs Pl3)); REMOVE (Prt Sg2) IF (0 (Prs Pl3)); # Include these, they are temporarily excluded in the testing phase XXX # Preverbal subject # - - - - - - - - - # Single noun SELECT V-PL3 IF (*-1 (Pl Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; ## Muhto dorskit gal leat varrasat. ## Divššohasaid birra geat leat uminddegin dahkkon. ## Eatnagat bohtet nuortan ja oarjin. ## Geafit gal leat álo din luhtte. SELECT V-PL3 IF (*-1C NP-HEAD-PL-NOM BARRIER PPRON-NOT-SII OR (N Sg Nom) OR CS)(NEGATE *-1 (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT); ## Makkár vuoigatvuođat dain leat riikavuložin? SELECT V-PL3 IF (1C NP-HEAD-PL-NOM BARRIER PPRON-NOT-SII); SELECT V-PL3 IF (*-1C (N Pl Nom) BARRIER MII-PERS OR MOAI OR Nom OR SV-BOUNDARY2); ## Dárbbašlaš dieđut dakkár mediaid vuođul sáhttet čállojuvvot journálii. # Pronoun SELECT V-PL3 IF (*-1 (Pron Pl3 Nom) BARRIER MII-PERS OR MOAI OR SV-BOUNDARY2); ## Dathan gal leat buorit guolit. SELECT Pl3 IF (*-1 (Pron Interr Pl Nom) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Mu diehto-olbmát geat munnje leat muitalan guotteheami birra,... SELECT Pl3 IF (*-1 (Pron Indef Pl Nom) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## ...man muhtimat Norgga bajimuš oapmeriektečehpiin leat čállán. # Numeral SELECT V-PL3 IF (*-1 NUMERALS BARRIER S-BOUNDARY2 OR PPRON-NOT-SII OR (N Sg Nom) LINK 0 Nom LINK NOT *-1 (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Máŋga Davviálbmogiid fakultehta studeantta leat oasi oahpus gazzan... SELECT V-PL3 IF (*-1 (N Num) BARRIER NP-HEAD-NOM OR VFIN OR ConNeg OR S-BOUNDARY2 LINK 0 Nom); ## Viđas sis leat juo gahččan. # Pl3 verbs that follow relative clauses: SELECT V-PL3 IF (*-2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (Pron Rel Pl) BARRIER S-BOUNDARY2)(-1 COMMA)(NEGATE 0 Inf LINK *-2 Inf BARRIER VFIN); ## Dieđut mat leat dárbbašlaččat, galget liikká addojuvvot. SELECT V-PL3 IF (-1 CLB LINK *-1 (Pron Rel) OR MO BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (N Pl Nom) OR (Pron Pl3 Nom) BARRIER N OR VFIN LINK NOT *-1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Qst); ## Dát duovdagat gos jogat ja ádjagat, jávrrit ja eará čáhcečoahkut ## leat, gullet daid duovdagiid eaiggádiidda. SELECT V-PL3 IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR Nom LINK *-1 (Pron Rel) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (N Pl Nom) OR (Pron Pl3 Nom) BARRIER N OR VFIN LINK NOT *-1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Qst OR Adv); ## Olbmot, geat oassálastet kulturdoaimmaide vásihit sosiála oassá- ## lastima. # Pl3 verbs that follow appositions: REMOVE (V Sg2) IF (*-1 NUMERALS LINK 0 (@SUBJ) BARRIER VFIN LINK 1 (@Num<) BARRIER ("don")); REMOVE (V Pl1) IF (*-1 NUMERALS LINK 0 (@SUBJ) BARRIER VFIN LINK 1 (@Num<) BARRIER ("mii")); ## Guokte beroštumiorganisašuvnna, Kirkens Familievern (KF, Girku bearašsuodjalus) ja Offentlige Familievernkontorers Organisasjon (OFO, Almmolaš bearašsuodjaluskantuvrraid organisašuvdna) leat dán rádjai fuolahan doaimmain ja prošeavttain, maid ulbmil lea ovddidit fágalaš bearašsuodjalusa. # Coordinated subjects SELECT (V Pl3) IF (*-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK -1 Nom); ## Gielda ja fylkkagielda galget plánet. SELECT (V Pl3) IF (*-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK -1 Po LINK -1 Gen LINK *-1 Nom BARRIER NPNH); SELECT (V Pl3) IF (*-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK -1 Po LINK -1 Gen LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK *-1 Nom BARRIER NPNH); # Coordinated Pl3 verbs SELECT (V Pl3) IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1C (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Journála dieđut divvojuvvojit dahje sihkkojuvvojit njuolggadusaid mielde. # Subordinate null subjects SELECT (V Pl3) IF (-1 CS LINK -1C (V Pl3)) ; ## Sii moaráhuvve go gulle dan. SELECT (V Prs Pl3) IF (-1 CS LINK *-1 (V Prs Pl3) LINK -1 (Pl Nom)); ## Njuolggadusat leat váikkuhan Romssa ja Finnmárkku gielddaide nu, ahte leat váldigoahtán ovdan ássiid. SELECT (V Prs Pl3) IF (-1 CS LINK *-1 (V Prs Pl3) LINK -1 CC LINK *-1 (V Prs Pl3) LINK -1 (Pl Nom)); ## Ii leat vealttakeahttá doarvái ahte ovttaskas olbmot máhttet sámegiela dahje dovdet sámii kultuvrra, go leat ordnemin ovttadássásaš bálbalusfálaldaga sápmelaččaide. SELECT (V Prs Pl1) IF (-1 CS LINK *-1C (V Prs Pl1)); ## Mii leat dahkan ná, ahte leat oastán ođđa girjji. # Postverbal subject # - - - - - - - - - - # Single subject SELECT V-PL3 IF (*1 (Pl Nom) BARRIER NPNHA LINK NOT 0 Adv)(NEGATE 0 ("leat" Imprt Pl2))(NEGATE 0 Inf LINK -1 ("mo") OR ("mot") OR ("mov") OR ("movt") OR ("govt")); ## Ja dis leat velá buot oaivvi vuoktačalmmit lohkkojuvvon. SELECT Pl3 IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(0C VERB)(*1 NP-HEAD-PL-NOM BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Refl OR Interr); ## Olggosaddin sáhttá liikká dáhpáhuvvat jos gávdnojit dasa beaktilis sivat. SELECT V-PL3 IF (NEGATE *-1 INFV OR REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(*1 (Num Nom) BARRIER Inf OR PrfPrc OR CLB OR Nom OR SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 OKTA); ## Dán guovllus orro sullii 20.000 olbmo duopmoáigodagas. SELECT V-PL3 IF (*-1 BOC BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 ("leat" Imprt Pl2))(*1 (Pl Nom) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom); ## ...de bohte muhtun viisát nuortan Jerusalemii ja jerre:.. SELECT (V Pl3) IF (0 INFV)(*1 NP-HEAD-PL-NOM BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 Inf BARRIER S-BOUNDARY2); ## Jus lea dárbu, fertejit lassidieđut vižžojuvvot. SELECT V-PL3 IF (*-1 BOC BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 (Pron Pl3 Nom) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom); ## Jos dat ii leat vejolaš, searvvadit dat oktii geainna váimmut ## buoremusat lávggadit. SELECT V-PL3 IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 (N Nom))(NEGATE -1 CC LINK *-1 Inf BARRIER VERB)(*1 (PxPl3) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## ...ja dasto leat massán hálddašeami iežaset guovlluid badjel. SELECT V-PL3 IF (NEGATE *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Inf LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(*1 (Num Nom) BARRIER V-TRANS-ACT OR S-BOUNDARY2); ## Muhto ovtta čázis sáhttet leat máŋga buođđosaji. # Coordinated subjects SELECT V-PL3 IF (NEGATE *-1 VFIN OR ConNeg BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Nom BARRIER NPNHA LINK 1 CC LINK *1 Nom BARRIER NPNH); ## Dá leat mu eadni ja mu vielljat. SELECT V-PL3 IF (NEGATE *-1 VFIN OR ConNeg BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Nom BARRIER NPNHA LINK 1 COMMA LINK *1 Nom BARRIER NPNH LINK 1 CC OR COMMA); ## Bivdoearrái gullet dorski, diksu ja sáidi. # Coordinated Pl3 verbs # - - - - - - - - - - - SELECT V-PL3 IF (*-1 CC OR COMMA BARRIER NOT-ADV LINK *-1C V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Rivttiid háhkama eavttut leat heivehuvvon dahje heivehuvvojit ain. # Pl3/Sg3 verbs that follow locative "subjects" # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE V-1-2 IF (*-1 ORGANIZATION LINK 1 Po LINK 0 ("bealis") OR ("beale") BARRIER NOT-ADV)(0 OPREDV LINK 0 V-3)(*1 Ess BARRIER NPNHA); ## Departemeantta bealis atnet dehálažžan, ahte ovdánahttin dievasmahttá ja doarju sámi gelbbolašvuođa fylkkagielddaid sullasaš bálvalusain nugo gárrenávnnassuodjalusas, mánáidsuodjalusas ja bearašsuodjalusas. # The rule with the V-1-2 gives the same outcome as the one with Sg2. Thus, the latter # may be removed. # Rules for a special infinitive construction # =========================================== # I made a separate rule for each form of the interrogative pronoun, # in case different conditions are needed. SELECT Inf IF (NEGATE -2 Pers OR REALCLB OR BOS)(-1 ("mii" Interr Sg Acc) OR ("gii" Sg Acc) LINK NOT *-1 (V Pl1) BARRIER VFIN)(NEGATE 0 AUX); ## Sii eai diehtán maid vástidit sutnje. SELECT Inf IF (NEGATE -3 Pers OR REALCLB OR BOS)(-2 ("mii" Interr Sg Acc) OR ("gii" Sg Acc) LINK NOT *-1 (V Pl1) BARRIER VFIN)(-1 ADVLCASE)(NEGATE 0 AUX); ## Ii ge mus leat maid sutnje guossohit. SELECT Inf IF (NEGATE -2 Pers OR REALCLB OR BOS)(-2 ("mii" Interr Sg Gen) OR ("gii" Sg Gen))(-1 Po)(NEGATE 0 AUX); ## Ii Alimusrievttis leat mihkkege, man ovddas bivdit ándagassii. SELECT Inf IF (NEGATE -2 Pers OR REALCLB OR BOS)(-1 ("mii" Interr Ill) OR ("gii" Ill))(NEGATE 0 AUX); ## Máhtes ii lean šat oktage geasa dorvvastit. SELECT Inf IF (NEGATE -2 Pers OR REALCLB OR BOS)(-1 ("mii" Interr Loc) OR ("gii" Loc))(NEGATE 0 AUX); ## Son attii geafivuođastis buot dan mii sus lei mas eallit. ## Máret ii gávdnan ovttage geas jearrat. SELECT Inf IF (NEGATE -2 Pers OR REALCLB OR BOS)(-1 ("mii" Interr Com) OR ("gii" Com))(NEGATE 0 AUX); ## Sus ii lean mihkkege mainna maksit. ## Lei oktasaš riektegiella mainna gulahallat. # More finite verbs # ================= SELECT Prs IF (NEGATE *-1 V-IND-FIN BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 LEAT)(NEGATE *1 V-IND-FIN) ; ## De leat máksán. REMOVE Inf IF (-2 CLB)(-1 CS); ## Dušše, juos leat doarvái... REMOVE Inf IF (*-1 (Pron Interr) BARRIER VFIN)(NEGATE 1C VFIN)(NEGATE -1 PUNCT LINK 2 PUNCT); ## ...maid Norgga bealde gohčodit "sámi guovddášguovlun". REMOVE Inf IF (-1 Inf) ; ## No hits any more? # Passive # ======= REMOVE (Der/PassS) IF (*1C Acc BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Interr); ## Son han ii rihkkon dušše sábbáha. #REMOVE Der/Pass IF (*-1 Neg BARRIER VERB)(0 ACT-PRFP)(NEGATE *1 N BARRIER NPNH); REMOVE (Der/PassS) IF (*-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 PrfPrc); ## Soai leigga orron doppe muhtun áiggi. ## Olbmot eai orron čadnon dušše iežaset mearragáddái bivdit. REMOVE (Der/PassS) IF (*1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 PrfPrc); ## Doppe lea orron dušše okta álbmot. SELECT (Der/PassS) IF (*-1 ("leat" Sg3) BARRIER V)(*-1 (@ADVL))(NEGATE *-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 (V Sg3) BARRIER V LINK NOT 0 Der/Pass); ## Son fuobmái ahte doppe lei orron. ## Maŋŋil go badjel 20 jagi lea orron máddin, de máhccá ruovttoluotta. # Non-finite verb forms # # ===================== # # ================== # SECTION #23 # # ================== # # Infinitive # ---------- REMOVE VFIN IF (*-1C VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK NOT *-1 CP BARRIER VFIN); ## Journálaovddasvástádus mearkkaša maiddái árvvoštallat divvun- ## gáibádusaid. ## Ehpet ge gallen mu. REMOVE VFIN IF (*-1 VFIN-NOT-AUX OR ConNeg OR PrfPrc BARRIER MII-PERS OR SII OR S-BOUNDARY2)(0 Inf)(NEGATE 0 LEAT); ## Dát guoská bargguide ásahit mastera ja bachelora. ## Universitehta oaidná deaŧalažžan doarjut doaimmaid mat... # We have to make a better rule, because this one hits actors: #REMOVE (N Pl Nom) IF (*-1 VFIN-NOT-AUX OR ConNeg OR PrfPrc BARRIER MII-PERS OR SII OR S-BOUNDARY2)(0 Inf)(NEGATE 0 LEAT); ## Maid mearkkaša čuovvut Jesusa. ## Dat láhčá vejolašvuođaid oassálastit eamiálbmotkonferánssain. REMOVE (V Ind Prs ConNeg) IF (*-1 VFIN-NOT-AUX OR ConNeg OR PrfPrc BARRIER MII-PERS OR SII OR S-BOUNDARY2)(0 Inf)(NEGATE 0 LEAT); ## Eai leamaš váttisvuođat soahpat eaiggádiiguin. SELECT Inf IF (*-1 Inf BARRIER VERB); ## Dáhtut go munno rávkat dola álmmis vulos loahpahit sin? SELECT Inf IF (*-2 REALCOPULAS BARRIER VERB)(-1 Ess); ## ...lea Sámedikkiin dáhpin geavahit... SELECT Inf IF (-1 ("leat"))(1 ("dego") OR ("dugo")); ## SELECT Inf IF (-1 ("mo") OR ("mot") OR ("mov") OR ("movt") OR ("govt")); ## Dakkár doaimmat berrejit ráhkadit njuolggadusaid, mo gieđahallat ## journálaid. # Infinitive after predicative # - - - - - - - - - - - - - - - # There are two rules in the beginning, conflate when I see the effect. # The barrier may be too weak. SELECT Inf IF (-1 A BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 REALCOPULAS OR ("šaddat") BARRIER NOT-ADV)(NEGATE 0 (N Pl Nom)); ## Eará guovlluin lei vejolaš nannet dárogiela. SELECT Inf IF (*-1 N BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 REALCOPULAS OR ("šaddat") BARRIER NPNHAI)(NEGATE 0 (N Pl Nom)); ## Jos leat jaska, de lea dárbu singuin gulahaddat. # Infinitive in coordination # - - - - - - - - - - - - - - SELECT Inf IF (*-2 Inf BARRIER VERB)(-1 COMMA)(*1 CC BARRIER VERB LINK 1 Inf); ## No longer needed? SELECT Inf IF (*-2 Inf BARRIER SV-BOUNDARY2)(-1 CC)(*1 Acc BARRIER NPNHAII LINK 1 NP-BOUNDARY); ## Son lea vuolggahan mu gulahit friddjavuođa fáŋggaide ja oainnu ## čalmmehemiide, friddjan dahkat sordojuvvon olbmuid ja sárdnidit ## Hearrá árpmu jagi. SELECT Inf IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 Inf BARRIER VERB); ## No longer needed? SELECT Inf IF (1 CC)(2C Inf); ## Golbma nuora ledje mielde golmma vahkkosaš gieddebarggus Svalbárddas, ## man ulbmilin lei lohkat ja juogustit bohccuid, ja iskat ráppiid ## Adventdalenis. # Present Participle # ------------------ # PrsPrc = Imprt Prs Du2 (even-syll) # PrsPrc = V+N+Actor, and often LEX-N. # An example: Njuolggadusat divššohasovddasvástideaddji doaktára birra. # N Sg Gen OR V PrsPrc # Very difficult to come up with any general rules! SELECT PrsPrc IF (-2 Attr)(NEGATE -2 Prop)(-1 COMMA OR CC)(1 N); ## Čáppa ja fillejeaddji sániiguin... REMOVE Nom IF (*-1 V-PL3 BARRIER NPNHA)(0 PrsPrc)(*1 N BARRIER NPNH); ## ...mat rievdaduvvojit dahje sihkkojuvvojit journálaovddasvástideaddji ## redigerenbarggu oktavuođas. SELECT PrsPrc IF (1 TIME); ## Oaččut dan boahtti sotnabeaivái. REMOVE PrsPrc IF (0 N)(1 COMMA)(2 NP-BOUNDARY OR CC); ## Eai dearvvaš olbmot dárbbaš dálkkasteddji, muhto buohccit. REMOVE PrsPrc IF (0 N)(1 Indef); ## Ii dus leat gávdni masage. # Actio/Perfect Participle # ------------------------ # Actio = Prs Sg1 = PrfPrc (odd-syll verbs, contracted verbs) # Perfect Participle is also treated in "Disambiguating verbs - part 1". # The order of rules is of some importance here. # We do not SELECT Actio, we remove PrfPrc instead, since there might be a # non-derived N reading alongside Actio. SELECT (V Actio Gen) IF (1 ("veara")); ## Dát sátni lea vuostáiváldin veara. SELECT PrfPrc IF (*-1 BOS OR CS OR (":" CLB) BARRIER NPNH)(NEGATE 1 COMMA LINK 1 (@CNP) OR (@CVP))(*1 N BARRIER NPNH LINK *1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Sajáiduvvan fágadoahpagiid sáhttá dieđusge geavahit. SELECT PrfPrc IF (*-1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 Der/Pass)(*1 N BARRIER NPNH OR Dem); ## Čuoččuhuvvon boasttoáddejupmi lea šaddan cieggan vuoigatvuođa- ## dilálašvuohta. REMOVE PrfPrc IF (1C Po); ## No longer needed? REMOVE PrfPrc IF (1 CC)(2 Actio)(*3 PrfPrc BARRIER NOT-ADV LINK NOT 0 (Actio Acc)); ## Dušše dihto riddoguovlluin lea monnen ja uvjen leamaš stuorát mahtodagas. SELECT PrfPrc IF (*-1 LEAT-FIN-NOT-IMP BARRIER SVF-BOUNDARY OR PrfPrc)(NEGATE 0 Ess)(NEGATE 0 Actio LINK -1 PrsPrc)(NEGATE 0 Actio LINK 1 COMMA OR CC LINK 1 Actio)(NEGATE *1 PrfPrc BARRIER S-BOUNDARY); ## Dasto lea Sámediggi ovttasráđiid Finnmárku ja Tromssa fylka- ## manniiguin doallan fágaseminára. REMOVE PrfPrc IF (*-1 ("leat" PrfPrc) BARRIER NPNH)(NEGATE -1 CC LINK -1 PrfPrc); ## Doaibmaplána mávssoleamoš áŋgiruššansuorgi lea leamaš dási ja ## gelbbolašvuođa lokten. SELECT PrfPrc IF (-1 CC LINK *-1 PrfPrc BARRIER VERB); ## Boazodoallolágat leat dievasmahttán ja dahkan dárbbašmeahttun... SELECT PrfPrc IF (1 CC)(2C PrfPrc)(3 CS OR EOS); ## Dat boahtá dohko ja gávdná dan guorusin, suohpalastojuvvon ja ## čiŋahuvvon. REMOVE PrfPrc IF (*-1 Gen BARRIER NPNH LINK -1 BOC); ## Divššohasjournálaid geahččan dálkkasgeahččalemiid oktavuođas... REMOVE PrfPrc IF (NEGATE *-1 VFIN)(NEGATE 0 Der/Pass OR ("leat" PrfPrc))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Miehtan nuoraid ovddas geain ii leat miehtangealbu. ## Doppe leamaš sámiin stuora deaddu. # It should not take the latter one. REMOVE PrfPrc IF (*-1 PrfPrc OR ConNeg BARRIER NPNHA LINK NOT 0 ("leat")); ## Ii ávžžuhuvvo dieđuid geahččan sivas olbmuid geat čužžot ## divššohasa lahka. REMOVE V-SG1 IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR COMMA); ## Báikkálaš PPB-deaddočuokkiskantuvrrat jotket stáhta ruhtadan bálvalusaideaset. SELECT Nom IF (0 Actio)(NEGATE 0 Ess LINK 0 (@ADVL))(1 V-SG3); ## Doarjjaruđaid hálddašeapmi lea leamaš mávssolaš lávki Sámediggái ## dearvvašvuođa- ja sosiálasuorggi gelbbolašvuođa háhkamis. # Coordinated actios # - - - - - - - - - - REMOVE PrfPrc IF (NEGATE *-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(*1 Actio BARRIER NPNH LINK 1 CC); ## Eiseválddiid oainnu mielde lea okta Sámedikki deaŧaleamos rollain ## bidjat eavttuid servodat hábmemis seailluhan, nannen ja ovddidan dihte ## sámi servodaga. REMOVE PrfPrc IF (*-1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1 Actio)(1 CC OR COMMA)(*2 Actio BARRIER NPNH); ## Eiseválddiid oainnu mielde lea okta Sámedikki deaŧaleamos rollain ## bidjat eavttuid servodat hábmemis seailluhan, nannen ja ovddidan dihte ## sámi servodaga. REMOVE VFIN IF (*-1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1 Actio)(1 CC OR COMMA)(*2 Actio BARRIER NPNH); ## Eiseválddiid oainnu mielde lea okta Sámedikki deaŧaleamos rollain ## bidjat eavttuid servodat hábmemis seailluhan, nannen ja ovddidan dihte ## sámi servodaga. REMOVE PrfPrc IF (NEGATE -1 LEAT-FIN-NOT-IMP LINK *-1 CP BARRIER VFIN)(1 CLB LINK *1 N BARRIER NPNH LINK *1 CC BARRIER VFIN LINK *1 N BARRIER NPNH LINK NOT 0 Loc); ## Sámedikki hálddahusa nannen, dearvvašvuođa- ja eallindili- ## iskkadeami ruhtadeapmi ja Sámi dearvvašvuođadutkanguovddáža ## doaimmaid viiddideapmi váldojit ovdan 2002 bušeahta oktavuođas. REMOVE PrfPrc IF (1 CC)(2 Actio)(3 ("veara")); ## ...buot dan mii lea ráhkistan ja gudnejahttin veara. # Verbal versus nominal actio # - - - - - - - - - - - - - - SELECT (V Actio Loc) IF (*-1 ("ádjánit") OR ("beassat") OR ("biehttalit") OR ("dolkat") OR ("eastadit") OR ("geargat") OR ("gieldit") OR ("heaitit") OR ("hehttet") OR ("jaska") OR ("máššat") OR ("váibat") OR ("vajálduhttit") BARRIER VERB); ## Doaktárii dahje advokáhttii ii sáhte biehttalit dieđuid geahččamis. SELECT (V Actio Ess) IF (*-2 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV)(-1 ("mielde")); ## Doaibmaplána lea bidjan buori vuođđu ja leamaš mielde rievdadeame ## miellagottuid sámegiela geavaheami ektui. SELECT (V Actio Ess) IF (*-2 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NPNH)(-1C Acc)(NEGATE 0 (N Ess)); ## Mii gulaimet soapmása čoalkkuheame uvssa. # If necessary, list the higher verbs that appear in this frame. SELECT (V Actio Nom) IF (-1 NP-HEAD-GEN)(1 N)(2 NP-BOUNDARY OR Dem)(NEGATE 2 Po); ## Nieida ii čájehan geasage irggi čállin reivve. # In the so-called agens constructions, like "irggi čállin reive", we probably # have the verbal actio. However, unless we have a tag for short actios, it is # not possible to write rules that distinguish between this construction, where # the actio is always shortened, from constructions with the long nominative form, # such as "sámegiela geavaheapmi journálain". Now both types get the analysis # V Actio Nom. SELECT (V Actio Gen) IF (1 ("dihte" Po) OR ("dihtii"))(*2 Acc BARRIER NPNH); ## Mun dál boađán du lusa čállin dihte dan reivve. REMOVE (Actio Pl Loc) IF (0 (Actio Sg Com)); ## In vel čilgemiinge ipmirdan. # Since this rule comes after the Com/Loc rules, we still get locative where the head demands it. There is a couple of competition-activities that can appear as plural events. Still until now, there are not so many problems since a lot of them are lexicalized. REMOVE (V Actio) IF (0 (N Actio)); ## Dáid plánaid ollašuhttin gáibida lassi doarjagiid. # This rule will work fine when all exceptions have been taken care of by the # rules above. # Imperative II # ------------- # Verbgenitive # ------------ # Derived vs. lexicalized noun # ---------------------------- # Is this a real distinction or just a constructed one? # As there is only one form, it seems that Sámi does not make a distinction. # This is a set of rules, choosing carefully one form, only if both alternatives, # which should be the only ones, have the same case. # One might be able to generalize further later. REMOVE (V*) IF (0C (N Sg Nom) OR (TV N Sg Nom)); REMOVE (V*) IF (0C (N Sg Acc) OR (TV N Sg Acc)); ## Dakkár sadji livččii hui ávkkálaš , mii dovddašii buot sámegielat dearvvašvuođa- ja sosiálafágalaš diehtojuohkima ja fágagirjjálašvuođa , mii lea gávdnamis , ja mii maiddái sáhtášii muitalit , geas lea fágagelbbolašvuohta guđege bálvalusain . REMOVE (V*) IF (0C (N Sg Gen) OR (TV N Sg Gen)); ## Ráđđehusa mielas báikkálaš iešstivrejupmi ja sámi geavaheaddjiid ovdanbuktin dárbbut sáhttet mannat ruossalassii . REMOVE (V*) IF (0C (N Sg Ill) OR (TV N Sg Ill)); ## Sámi kultuvrra galgá dahkat čalmmusin seammás go sápmelaččat ieža besset nannoseappot váikkuhit bálvalusaid ja eastadandoaimmaid hábmemii. REMOVE (V*) IF (0C (N Sg Loc) OR (TV N Sg Loc)); ## Ráđđehusas lea ovddasvástádus dakkár ruossalasvuođaid čoavdimis. REMOVE (V*) IF (0C (N Sg Com) OR (TV N Sg Com)); REMOVE (V*) IF (0C (N Ess) OR (TV N Ess)); REMOVE (V*) IF (0C (N Pl Nom) OR (TV N Pl Nom)); REMOVE (V*) IF (0C (N Pl Acc) OR (TV N Pl Acc)); REMOVE (V*) IF (0C (N Pl Gen) OR (TV N Pl Gen)); REMOVE (V*) IF (0C (N Pl Ill) OR (TV N Pl Ill)); REMOVE (V*) IF (0C (N Pl Loc) OR (TV N Pl Loc)); REMOVE (V*) IF (0C (N Pl Com) OR (TV N Pl Com)); # Aktio # ----- REMOVE (Actio Loc) IF (NEGATE *-1 LOCV BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 Der/n)(NEGATE *1 LOCV BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Mun válden biilla divvumis. REMOVE (V*) IF (0C (N Sg Nom) OR (TV Actio Nom)); # Ášši 10/00 Ráđđehusa dearvvasvuođa- ja sosiálabálvalusaid doaibmaplána sámi álbmogii Norggas - gulaskuddan. REMOVE (V*) IF (0C (N Sg Acc) OR (TV Actio Acc)); REMOVE (V*) IF (0C (N Sg Gen) OR (TV Actio Gen)); REMOVE (V*) IF (0C (N Sg Ill) OR (TV Actio Ill)); REMOVE (V*) IF (0C (N Sg Com) OR (TV Actio Com)); REMOVE (V*) IF (0C (N Sg Loc) OR (TV Actio Loc)); REMOVE (V*) IF (0C (N Ess) OR (TV Actio Ess)); REMOVE (V*) IF (0C (N Pl Nom) OR (TV Actio Nom)); REMOVE (V*) IF (0C (N Pl Acc) OR (TV Actio Acc)); REMOVE (V*) IF (0C (N Pl Gen) OR (TV Actio Gen)); REMOVE (V*) IF (0C (N Pl Ill) OR (TV Actio Ill)); REMOVE (V*) IF (0C (N Pl Com) OR (TV Actio Com)); REMOVE (V*) IF (0C (N Pl Loc) OR (TV Actio Loc)); # -------------------------------------------------------------------- # Gerund, Verbabessive and Supine have unique forms and need no rules. # -------------------------------------------------------------------- # Selecting some more finite verbs # ================================ SELECT VFIN IF (NEGATE *-1 PUNCT-RIGHT LINK *-1 PUNCT-LEFT LINK *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 BOS LINK 2 EOS)(NEGATE -1 ("mo") OR ("mot") OR ("mov") OR ("movt") OR ("govt"))(NEGATE 0 (Der/PassS PrfPrc) OR (Der/PassL PrfPrc) OR N)(NEGATE 0 (A Attr) LINK 1 N)(NEGATE 0 Inf LINK *-1 BOS BARRIER NOT-NP)(NEGATE 1 ("§"))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dát máksá ahte buot universitehta oktavuođat sámegillii mannet Sámi ## dutkamiid guovddáža giellakonsuleantta bokte. ## Gos don dál boađát? Siiddas. # The first constraint is supposed to avoid constructions where the finite verb is before an interupter ## Doppe lei "Hoop", dahje Skeavvonjárga (Romssas) áibbas ávdimin. # BOS/EOS is there to allow for fragments like the "Siiddas" example. SELECT VFIN IF (*-1 S-BOUNDARY2 BARRIER VFIN)(NEGATE 1 (Pron Interr))(NEGATE *1 VERB BARRIER S-BOUNDARY2); ## Son lea dan sápmelaš gean dovddan. # This rule finds the finite verbs in embedded finite clauses. SELECT VFIN IF (-2 CLB)(-1 ("nu"))(NEGATE *1 VERB BARRIER S-BOUNDARY2); ## Nu go son lea bassi, nu šaddos bassin oppa din eallin ge. SELECT VFIN IF (0 INFV)(1 ("go" Pcle))(*2 Inf BARRIER VERB); ## Lea go son vuolgimin min álbmotguimmiid lusa geat ásset ## greikalaččaid gaskkas, ja áigu go sárdnidit greikalaččaide ge? # Present or Past # --------------- # Tense congruence within the same clause: # Except for if there are past-signal words REMOVE (Prs Sg1) IF (-1 PAST-MARKER)(0C (Prt Sg1) OR (Prs Sg1)); ## Go gulan olbmuid sámásteame, de lea dego doložii máhccat, go mánnán gullen áhči, eagi ja Ristiinna-imi humadeame. REMOVE (Prt Sg1) IF (-1 PRESENT-MARKER)(0C (Prt Sg1) OR (Prs Sg1)); ## # Present tense in subordinate clause if present in matrix clause REMOVE Prt IF (*-1 CS BARRIER Prt OR (N Sg Nom) LINK *-1C Prs BARRIER Prt)(NEGATE -1 PAST-MARKER); ## Mánáidgárdi lea dehálaš báiki gos sáhttet kártet mánáid giellaovdáneami. # Past tense in subordinate clause if past in matrix clause REMOVE Prs IF (*-1 CS BARRIER Prs OR (N Sg Nom) LINK *-1C Prt BARRIER Prs)(NEGATE -1 PRESENT-MARKER); ## Mánáidgárdi lei dehálaš báiki gos sáhttet kártet mánáid giellaovdáneami. # ------------------------------- # # Lexical disambiguation of verbs # # ------------------------------- # # arvit vs arvát vs arvat # ------------------------ IFF ("arvit") IF (0 ("arvát")); #REMOVE ("arvát") IF (0 ("arvit")); # One can always (?) understand it as "arvit" if it is homonomy. #SELECT ("arvit") IF (NEGATE *-1 (@SUBJ) BARRIER BOS)(0 Sg3)(NEGATE *1 (@SUBJ) BARRIER EOC); # Odne arvá. REMOVE ("ássat") IF (0 ("ásahit")); REMOVE ("ása") IF (0 ("ásahit")); # ballat vs. ballát # ----------------- REMOVE ("ballát") IF (0 ("ballat")); # One can always (?) understand it as "ballat" if it is homonomy. # bearrat vs. berret # ------------------ # bearrat = 'inherit; demand' etc., berret 'ought' REMOVE ("bearrat") IF (0 ("berret"))(*1 Inf BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Válljedettiin journálaovddasvástideaddji berre árvvoštallat su ## fágagealbbu. # beassat vs. besset # ------------------ # beassat = 'get out of; get into' etc., besset 'strip off bark' REMOVE ("besset") IF (0 ("beassat"))(*1 (V Actio Loc) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Mun bessen vuolgimis. REMOVE ("biestit") IF (0 ("bistit") LINK *1 TIME BARRIER SV-BOUNDARY); REMOVE ("bivvát") IF (0 ("bivvat")); # boahtit vs. bohtat # ------------------ # boahtit 'come', bohtat 'swell' # These verbs have 5 homonym forms, Prs Du1/Pl3 bohte, Prt Sg1 bohten, # Prs Pl3/Prt Sg2 bohtet, Imprt Sg1 bohton, Imprt Pl1 bohtot # In almost all cases, the correct choice will be "boahtit", the # challenge is to avoid removing the cases where it might be "bohtat" # TODO: Have native speakers make good 'bohtat' sentences. # This rule tries to disambiguate lexically, it is thus a new type of # rule, whether it is a good idea remains to see. REMOVE ("bohtat" Sg1) IF (0 ("boahtit")); # Will hit 'bohten' and 'bohton'. REMOVE ("bohtat" Sg2) IF (0 ("boahtit")); # Will hit 'bohtet'. ## Go mun bohten du vissui,... ## Journálat álmmolaš doaimmas bohtet arkiivalága vuollái. REMOVE ("bohtat" Du1) IF (0 ("boahtit")); # Will hit 'bohte'. REMOVE ("bohtat" Pl1) IF (0 ("boahtit")); # Will hit 'bohtot'. REMOVE ("bohtat" Pl3) IF (0 ("boahtit"))(*1 ("son" Pl3 Nom) BARRIER SV-BOUNDARY2) ; REMOVE ("bohtat" Pl3) IF (*-1 ("son" Pl3 Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("boahtit")); SELECT ("boahtit") IF (0 ("bohtat"))(NEGATE *1 (Pron Pers) OR BOHTAT-NOUN BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Neg OR (@SUBJ) LINK 0 Nom)(NEGATE *-1 (Pron Pers) OR BOHTAT-NOUN BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Nom)(NEGATE *-1 (Pron Rel) OR MO LINK *-1 BOHTAT-NOUN BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 Nom); # Only if there is a BOHTAT-NOUN Nom or "dat" Nom, we leave the possibility of "bohtat". But also in those cases, it cuold be "boahtit". # borgit vs borgát # ---------------- REMOVE ("borgát") IF (0 ("borgit")); # One can always (?) understand it as "borgit" if it is homonomy. # buollit vs buollát REMOVE ("buollát") IF (0 ("buollit")); # One can always (?) understand it as "buollit" if it is homonomy. # caggat vs.caggát # ---------------- # caggat = 'tighten; keep open; hold back', caggát = 'be wide open' REMOVE ("caggát") IF (0 ("caggat"))(*1 NP-HEAD-ACC BARRIER NPNHA); ## Olmmoš caggá čuolu rávdnjái fávlli guvlui. # čuohcat vs. čuohcit # ------------------- # Prs Sg3 čuohcá. # Prs Pl3 čuhcet. # čuoigat vs čuoigát # ------------------ REMOVE ("čuoigát") IF (0 ("čuoigat")); # One can always (?) understand it as "čuoigat" if it is homonomy. # čuovgat vs čuovgát REMOVE ("čuovgát") IF (0 ("čuovgat")); # One can always (?) understand it as "čuovgat" if it is homonomy. # divvut vs. dievvat # ------------------ SELECT ("divvut") IF (0 ("dievvat" Der/PassL)) ; # doadjit vs. dodjit # ------------------ SELECT ("doadjit") IF (*-1 TOOL OR BODY OR PLANT BARRIER SV-BOUNDARY2); SELECT ("doadjit") IF (*1 TOOL OR BODY OR PLANT BARRIER SV-BOUNDARY2); # duđđat vs. duhtat # ----------------- # duđđat = 'mess', duhtat 'be satisfied' REMOVE ("duđđat") IF (0 ("duhtat"))(*1 Ill BARRIER NPNHA); ## Mun duđan dien vástádussii. REMOVE ("duđđat") IF (0 ("duhtat"))(1 go)(*2 Ill BARRIER NPNHA); ## Duđat go mu čállimii? # diehtit vs. dihttot # ------------------- # diehtit is TV and takes an animate subject. # dihttot (vise seg, forekomme) is Passive and intransitive SELECT ("dihttot") IF (*-1 ("sátni") OR ("vearba") OR ("substantiiva") LINK 0 (@SUBJ)); ## Sátni dihtto buot oarjesámegielain. # Needed here is a set of speach act and POS words. # dovdat vs. dovdát # ----------------- #REMOVE ("dovdat") IF (-2 ("go"))(-1 ("vuos"))(0 ("dovdát" Sg3)); ## Go vuos dovdá ovtta unnitlohkoálbmoga, lea álki fuobmát oahpes ## minstariid maiddái eará unnitloguid diliin. # ii. dat ii doaimma ok, leago dat buoret? lea go MII buoret? MII? ahh..ii leat buoret. dat ferte leat "dovdat", muhto sahttasii maid leat "dovdát", muhto goitge "dovdat" orru leahkime buoret: 1.Hvis man først blir kjent med x, så er det lettere, 2. hvis man først kjenner et x, så er det lettere, 1. doaibmá maid #maid doai jáhkabeahtti? # datgo lei evttohus? # vurddes: # L: doaibmágo du mielas dadjat "go vuos dovdá" - dovdát - bli kjent med?? # D: JEPP # L: muhto ii "go vuos dovdá" - dovdát - kjenne igjen ? # D: DAT NAI # (Duomma) REMOVE ("dovdát") IF (0 ("dovdat")); # One can always (?) understand it as "dovdat" if it is homonomy. # eallit vs. eallát # ----------------- # These verbs have 2 homonym forms: Ind Prs Sg3 eallá, PrfPrc eallán # eallát = 'to recover, become alive again', eallit = 'to live' REMOVE ("eallát") IF (0 ("eallit"))(*1 ("eallin")) ; ## Son eallá suttolaš eallima. REMOVE ("eallát") IF (0 ("eallit"))(*1 Loc OR ("siste") OR (VAbess)) ; ## Mun dovddan muhtun olbmo guhte eallá Kristusis. ## Son eallá naitalkeahttá. REMOVE ("eallát") IF (0 ("eallit")); # One can always (?) understand it as "eallit" if it is homonomy. REMOVE ("gallet") IF (0 ("galledit")); # gárrat vs. gárrut # ----------------- # gárrat = 'bind sth to sth', gárrut = 'get sth done, +Inf' REMOVE ("gárrat") IF (0 ("gárrut"))(*1 Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE-NEG) ; ## Mii lávlluimet morašlávlagiid, ehpet ge dii gárron luoibmat. # geargat vs. gerget # ------------------ # gerget takes Acc REMOVE ("gerget") IF (0 ("geargat"))(NEGATE *1 Acc BARRIER NPNH); REMOVE ("gerget") IF (0 ("geargat"))(*1 Acc LINK 1 Inf BARRIER NPNH); REMOVE ("gerget") IF (0 ("geargat"))(*1 Acc LINK -1 Inf BARRIER NPNH); REMOVE ("geavvat") IF (0 ("geavahit")); # gieldit vs. gildit # ------------------ # gieldit = 'deny sb sth', gildit = 'shine' # Here, we have a transitivity difference. # Homonym in the diphtong simplification cases: Prs Du1 gilde, Prs Pl3 gildet # all Prt forms, gilden, gildet, ..., all Pot forms gilddežan, ..., # some of the Imprt forms. REMOVE ("gildit") IF (0 ("gieldit"))(*1 Acc BARRIER VFIN) ; ## Jesus gilddii sudno garrasit: ## Muhto mađe eanet son gilddii, dađe eanet sii almmuhedje dan. # The second example is ambiguous. SELECT ("gieldit") IF (*1 (V Actio Loc) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Mun gilden Máhte boahtimis. # goaddat vs. goddit # ------------------ # goaddat = 'stick to, tarrautua', goddit = 'kill' # Homonym in the diphtong simplification cases. REMOVE ("goaddat") IF (0 ("goddit"))(*1 Acc BARRIER VFIN) ; ## Ja sii goddet su. REMOVE ("goaddat") IF (NEGATE *-1 Ill BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("goddit") LINK NOT *1 Ill BARRIER NOT-ADV-PCLE); # goarrut vs. gorrat SELECT ("goarrut") IF (*-1 BOC LINK *1 CLOTHES OR SHOE BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 Nom OR Acc)(0 ("gorrat")); # goddet vs. goddit # ----------------- # goddet = 'catch wild reindeer', goddit = kill REMOVE ("goddet") IF (0 ("goddit"))(*1C (@OBJ) BARRIER NPNHA); ## Vuovdái godde dán guovžža. # gođđat vs. gođđit # ----------------- # gođđat = 'spawn', gođđit = 'knit, weave' REMOVE ("gođđat") IF (0 ("gođđit"))(*1 Acc BARRIER VFIN); ## Ovddemus dáida oastit árppuid ja gođđá firpmiid. REMOVE ("gohččut") IF (0 ("gohčodit")); # gullat vs. gullát vs. gullet # ---------------------------- # gullat = 'hear; belong', gullát 'begin to hear', gullet 'fish' SELECT ("gullat") IF (0 ("gullát") LINK *1 SOUND OR ("sátni") BARRIER NPNH); ## Mánná hárve gullá eatnigielas. SELECT ("gullat") IF (0 ("gullát") OR ("gullet"))(*1 Ill BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 SOUND); ## Dat gullá lunddolaččat dakkár áššiide go Sámedikkiid válganjuolggadusaide. SELECT ("gullat") IF (*-1 Ill BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 SOUND)(0 ("gullát") OR ("gullet")); ## Doaimma divššohasjournálaide gullá persovdnaregisttar. ## Eanetlohku, masa gulle Riektejoavkku 6 eará lahtu,... SELECT ("gullat") IF (*1 ("ahte") BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Mun gullen, ahte vulget ikte. # guođđit vs. guđđat # ------------------ # guođđit = 'leave sth swh', guđđat = 'swarm' REMOVE ("guđđat") IF (0 ("guođđit"))(*1 Acc BARRIER VFIN) ; ## De sii guđđet dan viesu ja gávpoga. REMOVE ("guorrat") IF (0 ("guorahallat")); # hálidit, háliidit vs. hálihit # - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE ("hálihit") IF (0 ("hálidit") OR ("háliidit"))(*1 (@-FMAINV) OR Inf BARRIER SV-BOUNDARY); ## Son ii hálit dan dahkat. REMOVE ("hálihit") IF (0 ("hálidit")); # joavdat vs. joavdit # ------------------- SELECT ("joavdat") IF (0 ("joavdit"))(*1 ("moalla" Ill) BARRIER SV-BOUNDARY2); # juhkat vs. juohkit # ------------------ SELECT ("juohkit") IF (0 ("juhkat"))(*1 Ill BARRIER Loc OR SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 TIME); SELECT ("juohkit") IF (0 ("juhkat"))(*-1 Ill BARRIER Loc OR SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 TIME); SELECT ("juohkit") IF (0 ("juhkat"))(*1 ("diehtu") BARRIER NOT-ADJ-PCLE); SELECT ("juohkit") IF (0 ("juhkat"))(*1 Ess BARRIER NOT-ADJ-PCLE); SELECT ("juohkit") IF (0 ("juhkat"))(*1 ("mielde") OR ("ektui") OR ("gaskkas") OR ("ovddas") OR ("gaskka") BARRIER NPNH); SELECT ("juohkit") IF (0 ("juhkat"))(*1 JUOHKIN-ADV BARRIER VERB); SELECT ("juohkit") IF (0 ("juhkat"))(*-1 JUOHKIN-ADV BARRIER NOT-ADV); SELECT ("juohkit") IF (0 ("juhkat") LINK 0 Der/Pass LINK 0 (PrfPrc @>N)); SELECT ("juohkit") IF (*-1 JUOHKIN-PASS-SUBJ BARRIER Nom OR SV-BOUNDARY2)(0 ("juhkat") LINK 0 Der/Pass); SELECT ("juohkit") IF (*-1 JUOHKIN-SUBJ BARRIER Nom OR SV-BOUNDARY2 LINK 0 (Pl Nom))(0 ("juhkat")); ## Ruhta lea juhkkojuvvon máŋgga olbmui. ## Eatnamat leat hálddahuslaččat juhkkojuvvon. ## Eatnamat leat juo juhkkojuvvon. ## Eiseválddit juhke eatnamiid. SELECT ("juhkat") IF (0 ("juohkit") LINK -1 CC LINK -1 ("borrat")); SELECT ("juhkat") IF (0 ("juohkit") LINK 1 CC LINK 1 ("borrat")); ## Ovdal stuoradulvvi sii borre ja juhke. SELECT ("juhkat") IF (0 ("juohkit") LINK *1 LIQUID BARRIER Acc OR SV-BOUNDARY2); SELECT ("juhkat") IF (0 ("juohkit") LINK *-1 LIQUID BARRIER Acc OR SV-BOUNDARY2); ## Sii juhket gáfe. SELECT ("juhkat") IF (0 ("juohkit") LINK 1 ("buohkat")); ## Juhket buohkat dás! ## Ja sii juhke buohkat das. # lohkat vs. loahkkit SELECT ("lohkat") IF (0 ("loahkkit") LINK 0 Der/Pass); # mannet vs. mannat # ----------------- REMOVE ("mannet" Sg1) IF (0 ("mannat")); REMOVE ("mannet") IF (0 ("mannet"))(*1 Ill BARRIER S-BOUNDARY); REMOVE ("mannet") IF (0 ("mannet"))(*-1 Ill BARRIER S-BOUNDARY); REMOVE ("mannet") IF (0 ("mannet"))(*1 ("dohko") OR ("maŋos") OR ("ruovtto#luotta") OR ("ruoktot") OR ("bajás") OR ("vulos") BARRIER S-BOUNDARY); REMOVE ("mannet") IF (0 ("mannet"))(*-1 ("dohko") OR ("maŋos") OR ("ruovtto#luotta") OR ("ruoktot") OR ("bajás") OR ("vulos") BARRIER S-BOUNDARY); REMOVE ("mannet") IF (0 ("mannet"))(*1 ("bokte") BARRIER S-BOUNDARY); REMOVE ("mannet") IF (0 ("mannet"))(*-1 ("bokte") BARRIER S-BOUNDARY); REMOVE ("mannet") IF (0 ("mannet"))(*1 Inf BARRIER NOT-ADV); REMOVE ("mannet") IF (0 ("mannet"))(*-1 Inf BARRIER NOT-ADV); # máhccat vs. máhccut # ------------------- # # máhccat = 'return, retreat', máhccut = 'make folds in' # máhttit vs máhttát # ------------------ REMOVE ("máhttát") IF (0 ("máhttit")); # One can always (?) understand it as "máhttit" if it is homonomy. # muitit vs muitát # ---------------- REMOVE ("muitát") IF (0 ("muitit")); # One can always (?) understand it as "muitit" if it is homonomy. # oastit vs. ostet # - - - - - - - - - SELECT ("oastit") IF (0 ("ostet"))(*-1 BOS LINK NOT *1 OSTEN-NOUN LINK 0 Acc); # orrut vs. orrot # ---------------- # # orrot = 'remain somewhere (not come back as expected), settle down' SELECT ("orrot") IF (0 ("orrut"))(-1 Ill) ; SELECT ("orrot") IF (0 ("orrut"))(*1 Ill BARRIER NOT-ADV) ; REMOVE ("orrut" Der/PassS) IF (0 ("orrut"))(1 ("go")) ; REMOVE ("orrut" Der/PassS) IF (0 ("orrut"))(*1 (Actio Ess) BARRIER NOT-ADV) ; REMOVE ("orrot") IF (0 ("orrut"))(NEGATE 1 ("go"))(NEGATE *1 (Actio Ess) BARRIER NOT-ADV)(NEGATE *-1 Ill BARRIER NOT-ADV) ; REMOVE ("orrot") IF (0 ("orrut"))(NEGATE 1 ("go"))(NEGATE *1 (Actio Ess) BARRIER NOT-ADV)(NEGATE *1 Ill BARRIER NOT-ADV) ; ## Mii áigut dohko orrot idjii. ## Buot dilálašvuođat main Ipmil orro leamen jávkosis. ## Min Áigi jearrá orro go heivvolaš ahte son čállá bartnis birra. # rihkkut vs. riehkkat # ------------------- # # rihkkut = 'break, transgress, infringe, offens against, forfeit', riehkkat = 'work hard, make great efforts to..' SELECT ("rihkkut") IF (0 Der/Pass)(*-1 BOS LINK *1C LAHKA OR LAHKA-NOUN) ; ## Láhka lea rihkkojuvvon. REMOVE ("ráfáiduvvat") IF (0 ("ráfáiduhttit")); ## ráfáiduhttot SELECT ("savvot") IF (*-1 ("hávvi" Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 ("savvit")); REMOVE ("seahkut") IF (0 ("seaguhit")); # ruoidnat vs ruoidnát #--------------------- SELECT ("ruoidnat") IF (0 ("ruoidnát")); # sihtat vs. sihtit : D ja L have agreed to remove "sihtit". It´s not in KN. # ----------------- REMOVE ("sihtit") IF (0 ("sihtat")); # sirdit vs. sirdát # ----------------- REMOVE ("sirdát") IF (0 ("sirdit") LINK *1 Ill OR ("dohko") OR ("deike") OR ABSTR-ROUTE BARRIER SV-BOUNDARY2); REMOVE ("sirdát") IF (0 ("sirdit") LINK *-1 Ill OR ("dohko") OR ("deike") OR ABSTR-ROUTE BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Son sirdá gitta Billavutnii. REMOVE ("sirdát") IF (0 ("sirdit")); # One can always (?) understand it as "sirdit" if it is homonomy. # vázzit vs. vázzát # ----------------- REMOVE ("vázzát") IF (0 ("vázzit") LINK *1 Ill OR ("dohko") OR ("deike") OR ABSTR-ROUTE BARRIER SV-BOUNDARY2); REMOVE ("vázzát") IF (0 ("vázzit") LINK *-1 Ill OR ("dohko") OR ("deike") OR ABSTR-ROUTE BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Son vázzá gávpogii. REMOVE ("vázzát") IF (0 ("vázzit")); # One can always (?) understand it as "vázzit" if it is homonomy. # vuodjat vs. vuodjit # ------------------ SELECT ("vuodjit") IF (0 ("vuodjat"))(*1 VEHICLE BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 Com OR Nom OR Acc); SELECT ("vuodjit") IF (0 ("vuodjat"))(*-1 VEHICLE BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 Com OR Nom OR Acc); SELECT ("vuodjit") IF (0 ("vuodjat"))(*1 CONCRETE-ROUTE OR ("bargu" Ill) OR ("ruoktot") OR ("siida" Ill) BARRIER VFIN); SELECT ("vuodjit") IF (0 ("vuodjat"))(*-1 BOS LINK *1 VUODJIN-NOUN); SELECT ("vuodjit") IF (0 ("vuodjat"))(*1 (Prop Plc Ill) BARRIER VFIN); REMOVE ("vuodjat") IF (0 ("vuojašit")); SELECT VUODJIN-WORD IF (0 VUODJIN-WORD); SELECT ("vuodjat") IF (0 ("vuodjit"))(*1 WATER BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 Loc); SELECT ("vuodjat") IF (*-1 WATER BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 Loc)(0 ("vuodjit")); SELECT ("vuodjat") IF (*-1 FISH BARRIER V-NOT-AUX LINK 0 Nom OR Ess); ## Hálidatgo gullat go vudjen stuora sáhpana iežan sykkeliin? ## Okta nubbi vuodjá tráktor máđiiráigge. ## Ivdni lea deaŧalaš, muhto buot deaŧaleamos lea movt dat vuodjá čázis. ## Sii vudjet bálgá mielde. ## Sii vudjet Romsii. ## Muhto min guovlluin eatnasat veajehin ja vudjet merrii maŋŋel go leat leamaš jagi jogas. # vuohttit vs. vuohttát # --------------------- # vuohttá is sg3 of both these verbs REMOVE ("vuohttát") IF (0 ("vuohttit")); # One can always (?) understand it as "vuohttit" if it is homonomy. # vuordit vs. vuordát # ------------------- REMOVE ("vuordát") IF (0 ("vuordit"))(*1 TIME BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 Acc OR Ill); REMOVE ("vuordát") IF (0 ("vuordit"))(*-1 TIME BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 Acc OR Ill); REMOVE ("vuordát") IF (0 ("vuordit"))(1 Num)(2 Po); ## Son vuordá diimmu. ## Son vuordá gitta mánnodahkii. ## Doppe ledje geainnu vuordán 1924 rájes. REMOVE ("vuordát") IF (0 ("vuordit")); # One can always (?) understand it as "vuordit" if it is homonomy. # ===================== # # Residual cases # # ===================== # SECTION #24 # # ===================== # # Case rules # ========== REMOVE Nom IF (*-1 Inf BARRIER NPNH)(*1 S-BOUNDARY2 OR CC OR EOS BARRIER WORD LINK 1 NP-BOUNDARY); ## Gonagas sáhttá viidáseappot mearridit dárkilet mearrádusaid mo geavahit ## elektrovnnalaš journála, ja das maiddái bidjat gáibádusaid oahpahussii. SELECT Nom IF (-1 ("okta" Nom))(0 ("eará")); ## Ii oktage eará go báhpat oaččo borrat. SELECT Acc IF (*-1 (V Actio Loc) BARRIER NPNHA)(NEGATE *1 N BARRIER NPNH); ## Álbmotčeardan geaid eallindilli hehttii sin ráhkadeames ## makkárge sierra stáhta. SELECT Gen IF (0C Dem)(1 TIME)(1C Gen); ## Maid Biret-Elle áigu dán dálvve dahkat? SELECT Gen IF (-1C NP-HEAD-ACC)(0 NP-HEAD-GEN)(NEGATE 0 Der/Pass LINK 0 Actio)(*1 N BARRIER NPNH OR PUNCT LINK 0 ADVLCASE); ## Mii leat gullan dan su iežas njálmmis. SELECT Gen IF (-2 (Pron Pers) OR Mal OR Fem LINK 0 Ill)(-1 COMMA)(0 NP-HEAD-GEN)(NEGATE 0 Der/Pass LINK 0 Actio)(*1 N BARRIER NPNH LINK 0 Ill LINK 1 EOC); ## Dan mun muitalan dušše dutnje, mu buoremus olbmái. SELECT Gen IF (-2 (Pron Pers) OR Mal OR Fem LINK 0 Com)(-1 COMMA)(0 NP-HEAD-GEN)(NEGATE 0 Der/Pass LINK 0 Actio)(*1 N BARRIER NPNH LINK 0 Com LINK 1 EOC); ## Mun hupmen Máhte-Iŋggáin, Niillas-Máhte eamidiin. SELECT Gen IF (-1 Po)(*1 N BARRIER NPNH LINK 0 ADVLCASE)(NEGATE 0 N LINK 1 Indef); ## Mii gullat sin sárdnumin Ipmila stuora daguid birra min iežamet gillii. REMOVE Acc IF (-1C (Pron Interr Acc)); ## Mii hálidit muđui váldit ovdan ahte mii geat leat bargan prošeavttain ## leat deattuhan bidjat fuomášumi dasa maid min iežamet sajádagat ## mearkkašit guorahallanfáttá ektui. REMOVE (Dem Acc) IF (*1C (N Gen) BARRIER NPNH LINK 0 HNOUN); ## Fertejitgo máksit daid vuoivasiid ovddas? SELECT Gen IF (NEGATE *-1 TV BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 Loc OR ("§") OR ("b") OR ("nr"))(0 Num)(*1 (N Sg Gen) BARRIER NPNH LINK 1 N); ## ..., ahte unnimus 135 jagi geavahus lea doarvái. # Going for the right dainna REMOVE (Pl Loc) IF (0 ("diet" Com) OR ("dat" Com) OR ("dát" Com) OR ("gii" Com) OR ("mii" Com)); ## Jos dat ii leat vejolaš searvvadit dat oktii geainna váimmut buoremusat lávggadit. # While Nickel does not allow those forms to be locative at all, Nielsen does so. REMOVE (Pl Loc) IF (*-1 ("diet" Sg Com) OR ("dat" Sg Com) OR ("dát" Sg Com) OR ("gii" Com) OR ("mii" Com) BARRIER NPNH); # Other rules for nouns and pronouns # ================================== SELECT (N Sg Nom) IF (*-1C V-SG3 BARRIER NPNHA OR PrfPrc LINK NOT *-1 (Sg Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 Gen LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Loc LINK *1 (Sg Nom) BARRIER VFIN)(NEGATE 0 Po); ## Nuppe dáfus lea sámi nissoniid eallin rievdán. REMOVE NP-HEAD-PL-NOM IF (0 (Inf) OR NP-HEAD-SG-NOM)(1C V-SG3); ## Dát lei deháleamos ágga. SELECT (Interr Sg) IF (-1 CC LINK *-1 VFIN LINK *-1 (Interr Sg) BARRIER VFIN); ## ...maid addet dearvvašvuođaásahusain dahje maid almmolaš ## dohkkehuvvon dearvvašvuođbargit addet. # Coordinated relative clauses! Also write a rule for Pl? SELECT Pers IF (-1 ACC-ILLV)(0 Acc)(1 Ill); ## ..gii dasto attii dan eadnásis. REMOVE (Interr Pl) IF (-2 Sg3 OR Sg)(-1 Po)(0 (Interr Sg)); ## Dan vuođul maid Tønnesen lea ovdandoallan... # Px rules # ======== SELECT (PxSg2) IF (-1 Inf LINK 0 V-TRANS-ACT)(*-2 (Imprt Sg2) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ...muhto boađe bidjat gieđat su ala,... REMOVE (PxSg2); ## ...ahte báhpat juohke sábbáha barget tempelis... ## Dát máksá ahte buot universitehta oktavuođat sámegillii mannet ## Sámi dutkamiid guovddáža giellakonsuleantta bokte. REMOVE (Acc PxSg3) IF (*-1 V-NOT-AUX BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 V-TRANS-ACT); ## ...de Hearrá eŋgel almmustuvai sutnje niegus ja celkkii:... REMOVE (PxSg3) IF (*-1 Pers BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Sg3 LINK -1 Pron); ## Goabbá munnos viehká čázis? REMOVE (PxSg3) IF (0 Loc)(*1 CC BARRIER WORD LINK *1C Loc BARRIER NPNH); ## Olmmoš ii eale dušše láibbis, muhto juohke sánis mii boahtá... REMOVE (PxSg3) IF (*-1 Gen BARRIER VFIN OR Adv OR Nom) ; ## Piera borrá áhči lanjas. ## Piera borrá leaibbis. # Not Px if there is a Genitive possessor in the same NP REMOVE (PxSg3) IF (NEGATE *1 (V Sg3) BARRIER VFIN)(NEGATE *-1 (V Sg3) BARRIER VFIN); ## Divššohasas lea vuoigatvuohta oažžut dearvvašvuođadilis árvvoštallojuvvot. # It shouldn`t take this example. REMOVE (PxSg3) IF (0 ORGANIZATION); # Determiners # =========== REMOVE Sg IF (0 DEM-PL)(NEGATE *1 V-SG3); ## Dákkárat dat dahket olbmo buhtismeahttumin. SELECT Pl IF (0 (Dem Nom))(*1 V-DU3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Ja duot eará oskuvieljat leaba searvegotti áirasat Kristusa gudnin. REMOVE Pl IF (0 DEM-SG)(NEGATE *1 V-PL3); ## Gahččan, gahččan lea stuora Babylon, duot fuorrá. SELECT Dem IF (1 ("bodda")); ## Mun finan gávppašeame dan botta. # Adverbs and adjectives # ====================== SELECT Adv IF (-1C N)(0 A)(1C Inf); ## Dáidet ráđđehearrát duođaid dohkkehit ahte son lea Messias? # The idea is that we between a noun an an infinitive will have an adverb, and not an adjective. REMOVE Adv IF (-1 (Dem Nom)); ## Buot dát bahát bohtet siskkildasas ja dahket olbmo buhtismeahttumin. REMOVE (A Nom) IF (-1 Nom)(NEGATE 0 Ord LINK -1 (@>N))(1 VFIN); ## Máŋgga fágasuorggi siskkobealde lea dárbbašlaš erenoamážit vuoruhit sámi/eamiálbmotguoskevaš dutkamiid. REMOVE (Pl Nom) IF (0 Adv)(1 V-SG3); ## Vaikko dákkár vuoigatvuohta nappo vánit oažžu buorre buhtadansuodjaleami,... REMOVE (A Attr) IF (1C V OR EOS OR ("nr"))(NEGATE 1 N OR PrfPrc); ## Muhto son gilddii sin garrasit muitaleames geasage iežas birra. # When all rules are executed, remove the Attrs. # The double requirement is there because of the compounds. REMOVE A IF (0 Adv)(1C Gen LINK 1 EOC); ## Duopmárat oaivvildedje su luoitilit lávžži ovdalaš moallasázu. # Po or Adv # - - - - - REMOVE Adv IF (NEGATE -2 Pr)(-1C Gen LINK NOT 0 TIME)(0 Po)(NEGATE 0 ("mađe")); # Pr or Adv # - - - - - SELECT Po IF (-1 (@>P))(0 Pr OR Adv)(NEGATE 0 ("mađe"))(NEGATE *1C (@GP) BARRIER NPNH); SELECT Pr IF (*1C (@P<) BARRIER NPNH); ## Skuvlla lágidemiid dulkomat ja čálalaš gulahallan gaskal skuvlla/ruovttu mávssii 213 ruvnno. # =============================== # # Global disambiguation - cycle 3 # # =============================== # SECTION #25 # # =============================== # # This is the section for rules of more global scope. # True global rules, stretching across the clause boundaries, are found in another # file, sme-tdis.rle. Usage: The two cg files shall be applied one after the other: # preprocess --abbr=bin/abbr.txt | lookup -flags mbTT -utf8 bin/sme.fst # | vislcg --grammar=src/sme-dis.rle | vislcg --grammar/src/sme-tdis.rle --minimal # Note that only the final round can have the flag --minimal. # The rules found here are thus only late sentenceinternal rules. # Nouns # ----- # These rules need to come late, allowing Actor and Actio readings to be # picked out by earlier rules. REMOVE (N Actor) IF (0 LEX-N); # The N reading should remain. ## Mihttomearrin lea 5 jagi badjel buvttadit 2 sámegiel álmmuheami jáhkái. REMOVE Actio IF (0 N)(NEGATE 0 Ess OR PrfPrc OR VFIN OR A); ## Journála sirdin, doaimma loahpaheapmi jna. # Same here. # NOT 0 A because e. g. "eavttuheapmi" is Actio or A. Not always correct to remove Actio. # Verbs # ----- # This rule is for bureaucratic prose. We need a sme-tdis.rle BEFORE the sme-dis.rle, looking at the preceeding sentence. REMOVE (Prs Sg2) IF (0 (Prs Pl1)); ## Dasa siskkilduvvo maid vuoigatvuohta rievttálaččat háldet , ovdamearkka dihte go sirdá eaiggáduššanvuoigatvuođa earáide dahje go ásaha erenoamáš vuoigatvuođaid ja gildosiid. ## Vuohččan leat hui unnán alimusriektemearrádusat mat njuolga gustojit giddodagaid vuoigatvuođadiliide Finnmárkkus. Danne fertet doalahit vuođđooainnuide mat muđui dihttojit Alimusrievtti geavadis. ## Dás namuhat oanehaččat muhtun eará suodjalanvugiid dahje njuolggadusaid mat ee. uhcit eanet gáhttejit dihto geavaheami . ## Dás sáhttá konkretiseren dušše leat muhtun oppalaš oainnut ja dihto njuolggadusaid albmadeapmi mo mearrádusa dulkot . ## Sániid dáfus mihttet ahte eaŋgals sátni " denied " várra iešalddes lea eahpečielgas. REMOVE V-DER; # Removes only if there is another reading. ## Mánáin lea vuoigatvuohta oažžut dearvvašvuođaiskkadeami. ## Dat ihte johtilit. REMOVE (IV Der/Pass) IF (*-1 (N Nom @SUBJ) OR (Num Nom) BARRIER VFIN)(0 (TV Der/Pass)); REMOVE (IV Der/Pass) IF (*1 (N Nom @SUBJ) OR (Num Nom) BARRIER VFIN)(0 (TV Der/Pass)); REMOVE TV IF (0 IV)(NEGATE 0 Der/Pass)(NEGATE *-1 Acc LINK *-1 TV)(NEGATE *-1 TV LINK *-1 Acc)(NEGATE *1 Acc LINK *1 TV)(NEGATE *1 TV LINK *1 Acc); ## Mannan dálvvi hárjánin čuoigat. REMOVE Inf IF (*-1 BOS BARRIER VFIN)(0 VFIN)(*1 EOS BARRIER VFIN); ## Muhto baice geahččat ovddas guvlui. REMOVE Inf IF (-1 Rel)(0 VFIN)(*1 EOC BARRIER Pl3 OR Pl1); ## Organisašuvnna bláđđi man gohčodit "Fokus", muitala ahte gonagas Olav su áiggistis lei bivdán beassat leat servodaga suodjaleaddji. REMOVE Der/Pass IF (0 PrfPrc)(1 Acc)(NEGATE 2 N); ## Dan olis leat dorjon oahppodoaimmaid mat ovddidit sámi kulturáddejumi. # Genitive after preposition -- round 2 # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # Those rules (exactly the same ones) stand at an earlier place, # but get another round because they are quite strict with regard # to the preceeding preposition (should not be an adverb) SELECT Gen IF (*-1C Pr BARRIER NPNH OR REALCLB OR CONTRA)(NEGATE 0 VFIN)(1 NP-BOUNDARY OR CC OR COMMA OR ("ieš")); ## Earret mu ii giige lea boahtán. ## Sáhka su birra viidánii miehtá Syria, ja ... ## ...gaskal vejolaš ja dohkálaš iskkadan- ja dikšunvugiid. ## ...ja vulggii rastá jávrri iežas gávpogii. SELECT Gen IF (*-1C Pr BARRIER NOT-NP OR Po)(*1 Interr BARRIER WORD); ## Sáhttá dadjat, ahte jagi 1978 láhka balansere gaskkal sámi ## vuoigatvuođaid boarásmuvvan oainnu, mii lei ráđđejeaddjin ## "vigihis ávkkástallanrievtti áigodagas", ja eanet ođđaáigásat ## vuoigatvuođaid dovddasteaddji oainnu. SELECT Gen IF (-1C Pr)(0 Num); ## Jus divššohas lea badjel 16 jagi boaris... # =============================== # # Disambiguating syntax - Cycle 4 # # =============================== # SECTION #26 # # =============================== # # ----------------- # # Table of Contents # # ----------------- # # NP internal # Verbal functions # Subject # Subject predicate # Subject or not # Late nominative rule # Fragments # Object and object predicate # Adverbials or Object # Other grammatical functions # NP internal # ----------- REMOVE (Gen @>N) IF (0 (@Num<) LINK 0 HUMAN)(1 GEN-POLITICAL-PLACE); ## Skuvlajagis 2001/2002 leat oktiibuot 469 oahppi suohkana vuođđoskuvllain. REMOVE (Gen @Num<) IF (NEGATE *-1 Num BARRIER NPNH OR COMMA); REMOVE (Gen @Num<) IF (-1 (Num @N<)); ## Finnmárkku fylkkagielda lea jagi 1988 rájes ovddidan doaimmaid sámi álbmoga várás spesialistadearvvašvuođabálvalusas, ja ráhkadii jagi 1991 fylkkagieldda sámi dearvvašvuođa- ja sosiálaplána (rievdaduvvon maŋimus jagi 1995). REMOVE (Gen @>N) IF (NEGATE -1 ("nr") OR TITLE)(NEGATE *1 N OR Actio BARRIER (@N<) OR NPNH OR ("buot") OR ("gait")); REMOVE (Gen @>N) IF (-1 CARDINALS)(0 ("jahki") OR ("vahkku") OR ("diibmu") OR COUNTABLE)(1 (A @>N) LINK 1 N); ## Dan oktavuođas go adoptere máná gii lea vuollel 15 jagi, sáhttá oažžut pearmišuvnna gitta 39 vahku olles bálkkáin dahje gitta 49 vahku 80% bálkkáin. REMOVE (Gen @Num<) IF (-2 ("nr") LINK 1 Num); ## Dearvvašvuođaregisttarláhka lea sierraláhka heaggadieđuidlága ektui (cuoŋománu 14. b. 2000 láhka nr 31 heaggadieđuid gieđahallama birra ). REMOVE (Gen @Num<) IF (0 ("nr") OR ("§")); ## Máná iežas journála geahččanlobi ferte árvvoštallat divššohasvuoigatvuođalága § 5-1, § 4-4, § 3-4 ja § 3-5 ektui. REMOVE (Gen @Num<) IF (-1 Ord); ## Geahča § 12 vuosttas lađđasa mávssu birra máŋgosa / nuppádasa ovddas. REMOVE (Gen @Num<) IF (*-1 Num BARRIER Num OR NPNH LINK -1 ("jahki") LINK NOT -1 (PrfPrc @>N) OR (A @>N) OR (Dem @>N)); ## Romssa universitehta Sámi dearvvašvuođadutkama guovddáš (sajuštuvvo Kárášjohkii) ásahuvvo jagis 2001 sosiála- ja dearvvašvuođadepartemeantta ruhtademiin. REMOVE (Gen @Num<) IF (-1 Num LINK -1 ("b" Gen @>N) OR ("beaivi" Gen @>N) LINK -1 Ord); # potential modifiers after dates and years which do not modify the already modified year ## Maŋŋil go ee. Norgga Sámeráđđi ja goappašat sámi váldosearvvit moanaid cealkámušain gáibidedje guollebivddu bissehuvvot go nu negatiivvalaččat čuozai riddolagaš luossabivdui ja danne maid sámi guovlluid sámi kultuvrii ja ássamii, bissehuvvui bivdu 1988 rájes ja mas ovdal lei konsešuvdnageatnegasvuohta, miessemánu 2. b. 1986 ggl. cea. bokte. REMOVE (@ADVL) IF (0 ("b" Gen @>N) OR ("beaivi" Gen @>N))(*1 N BARRIER NON-APP LINK NOT 0 HUMAN OR ORGANIZATION); ## Geassemánu 8.b. 2001 láhkaásahus nr 676 oktagaslaš plánaid birra dearvvašvuođalágaid vuođul lea addojuvvon láhkamearrádusaid láhkavuođuin. # todo: 1. make the set non-app # 2. restrict the number of N to the right SELECT (Gen @>N) IF (0 ("b" Gen @>N) OR ("beaivi" Gen @>N))(*1 ("nr") OR (N Com) BARRIER REALWORD); ## Dat lea rievdaduvvon lágas borgemánu 29. b. 2003 nr 87. SELECT (Gen @>N) IF (0 ("b" Gen @>N) OR ("beaivi" Gen @>N))(*1 LAHKA BARRIER VERB); ## Erenoamážit geassemánu 17. b. 1869 gollelágas. ## Geahča 29. b. 1968 vieris opmodagaid erenoamáš ráđđenvuoigatvuođaid lága njuolggadusaid. SELECT (@ADVL) IF (-4 VFIN OR PrfPrc)(-3 (N Loc))(-2 MANNU)(-1 Ord OR CARDINALS)(0 ("b")); SELECT (@ADVL) IF (-5 VFIN OR PrfPrc )(-4 (N Loc))(-3 (N Loc))(-2 MANNU)(-1 Ord OR CARDINALS)(0 ("b")); ## Sámi vuoigatvuođalávdegoddi mearridii čoahkkimisttis čakčamánu 4.-6. b. 1984 Leavnnjas nammadit bargojoavkku. ## Sámi vuoigatvuođalávdegoddi mearridii čoahkkimisttis Mehámmanis skábmamánu 6.-8. b. 1984 čuovvuvaš mandáhta gustojeaddji rievtti bargojovkui. SELECT (@ADVL) IF (-3 VFIN OR PrfPrc)(-2 MANNU)(-1 Ord OR CARDINALS)(0 ("b")); ## Sámi vuoigatvuođalávdegoddi mearridii čakčamánu 4.-6. b. 1984 nammadit bargojoavkku. SELECT Gen IF (*-1 STV BARRIER NPNH)(0 Acc LINK NOT 0 Nom)(1 Acc)(2 CS); SELECT Gen IF (0 Acc)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1C Gen)(2C Acc); SELECT Gen IF (0 Acc)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1C Gen)(2C Gen)(3C Acc); SELECT Gen IF (0 Acc)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1C Loc)(2C Gen)(3C Gen)(4C Acc); ## Ráđđehus deattuha sámi kulturáddejumi gelbbolašvuođa loktema sámiid buorrin. ## Dáinna hutkosiin lea buorre goikadit Avviljoga botnis fitnan vuojána mohtora. # If the previous rules have functioned as they should, then we find the last genitives. SELECT (@>A) IF (*1 A BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Po OR Inf) (NEGATE 0 ("eanet") LINK *1 ("uhcit") OR ("unnit") BARRIER NOT-QMARK); SELECT (@>ADVL) IF (*1 (@ADVL) BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Po OR Inf OR N) (NEGATE 0 ("eanet") LINK *1 ("uhcit") OR ("unnit") BARRIER NOT-QMARK); SELECT (@>Pron) IF (*1 Pron BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Po OR Inf) (NEGATE 0 ("eanet") LINK *1 ("uhcit") OR ("unnit") BARRIER NOT-QMARK); SELECT (@>N) IF (NEGATE 0 Nom OR Acc OR Imprt OR (@Num<))(*1 N BARRIER NP-BOUNDARY LINK NOT 0 (@Num<)); SELECT (@>ADVL) IF (*1 (@Num<) BARRIER NOT-ADJ LINK 1 (@ADVL)); SELECT (@>ADVL) IF (*1 (@ADVL) BARRIER NP-BOUNDARY OR N LINK NOT 0 N); # Verbal functions # ---------------- # Moved in from the end. SELECT (@+FAUXV) IF (NEGATE 0 ("leat"))(*1 Inf OR PrfPrc OR (Actio Ess) BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 (@>N)); ## Máhtte áigu heaitit vuola juhkamis. SELECT (@+FAUXV) IF (0 ("leat"))(*1 PrfPrc OR (Actio Ess) BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 (@>N)); ## Sápmelaččat ledje orron dáin guovlluin 1600-logu birrasiin. SELECT (@+FAUXV) IF (*1 ConNeg BARRIER S-BOUNDARY2 OR Neg); ## Allos dattege šatta nu go mun dáhtun, muhto nugo don dáhtut. REMOVE (@+FAUXV) IF (0 AUX-OR-MAIN)(NEGATE *1 Inf OR PrfPrc OR (Actio Ess) OR ConNeg BARRIER S-BOUNDARY2); ## Maid Máret áiggui goarrumis? SELECT (@-FAUXV) IF (*1 Inf OR PrfPrc OR (Actio Ess) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 (@>N)); ## In beassan dal deatnojohtima oaidnit. REMOVE (@-FAUXV) IF (0 (@-FMAINV))(NEGATE *1 Inf BARRIER S-BOUNDARY2); ## Sápmelaččat ledje orron dáin guovlluin 1600-logu birrasiin. SELECT (@-FMAINV) IF (*-1C (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 Sg)(0 Inf); ## Vuoigatvuohta journála geahččat. SELECT (@+FMAINV) IF (*-1 (@OBJ) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Sg)(0 Sg3); ## Juohke háve go olmmoš joddosaji molsu... SELECT (@+FMAINV) IF (NEGATE *-2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(-1 (@ADVL))(NEGATE 0 Inf)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dalle bidjet buođđogeaži. # Appositions # - - - - - - SELECT (@APP-N<) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 (@SUBJ) OR (@SPRED))(1 COMMA OR EOS)(NEGATE *-1 ("sihke") OR ("nugo") LINK -1 VERB) ; SELECT (@APP-Pron<) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 (@SUBJ) OR (@SPRED))(1 COMMA OR EOS)(NEGATE *-1 ("sihke") OR ("nugo") LINK -1 VERB) ; ## Mu viellja, Tore, sáhttá boahtit deike. ## Mon lean Will Turner, Sáppatbátti Turnera bárdni! SELECT (@APP-Num<) IF (-1 MEASURE LINK -1 Num LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2) ; ## Juohke heasta borrá sullii 6 kilu suinniid beaivái. # Subject # ------- SELECT (@SUBJ) IF (0 MOAI)(*1 ("leat" Du1) BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; SELECT (@SUBJ) IF (0 DOAI)(*1 ("leat" Du2) BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; SELECT (@SUBJ) IF (0 MII-PERS)(*1 ("leat" Pl1) BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; SELECT (@SUBJ) IF (0 DII)(*1 ("leat" Pl2) BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; ## Moai letne studeanttat. SELECT (@SUBJ) IF (0 (N Num))(1 (Sg Com))(*1 V-DU3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Máhte-guovttos Lássiin eaba boahtán. SELECT (@SUBJ) IF (0 (Interr Sg))(*1 V-SG3 BARRIER NOT-ADV LINK NOT 0 COPULAS LINK 0 FMAINV OR Inf); ## Márjá riegádahtii Jesusa, guhte gohčoduvvo Kristusin. SELECT (@SUBJ) IF (NEGATE *-1 Neg BARRIER VFIN)(0 (N Sg Nom))(NEGATE 0 NOUN-PO)(*1 (Neg Sg3) BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## Sámi dutkan ii leat dan dihte soaittáhagas válljejuvvon dutkansuorgi. SELECT (@SUBJ) IF (0 (N Pl Nom))(*-1 COPULAS BARRIER NPNH)(*-1 V-PL3 BARRIER VFIN LINK *-1 (Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Nom); ## Erenoamáš ulbmiljoavku leat doavttergrádastudeanttat. SELECT (@SUBJ) IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Nom)(*1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Muhto buođđogeažit ja giđđabuođut ráhkaduvvojit muđui seammá vugiid mielde. SELECT (@SUBJ) IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Nom)(*1 PUNCT-LEFT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 PUNCT-RIGHT LINK *1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Molssaevttolaš dálkkasdiehtaga našunála dutkanguovddáš ja Sámi dearvvašvuođadutkanguovddáš (goappašat fágabirrasat gullet Romssa universitehta vuollái) berrejit sáhttit oassálastit dán bargui. SELECT (@SUBJ) IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 (@SPRED))(*1 (@SPRED) BARRIER NPNHA OR REALCLB OR PUNCT LINK NOT 0 Interr LINK NOT *1 COPULAS BARRIER S-BOUNDARY2 OR Nom); ## Vuosttaš vuojahaga fávllimus čuolda lea goaratčuoldan, ja nubbi čuolda fas gáddeoal-čuoldan. SELECT (@SUBJ) IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHA LINK NOT *-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Ess)(NEGATE 1 COMMA)(*1 (A Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE OR go); ## De lea cicha gárvvis. SELECT (@SUBJ) IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNH LINK *-1 ("veara") BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Man ollu eanet veara lea olmmoš go sávza! SELECT (@SUBJ) IF (0 (N Sg Nom) LINK 0 TIME)(*1 V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Sii eai diehtán ahte mánnu šaddá. SELECT (@SUBJ) IF (0 ("guovttis" Nom))(*1 Du3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Guovttis jámiiga dan bárttis. SELECT (@SUBJ) IF (NEGATE *-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(*-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 Actio)(*1 PrfPrc BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Leago miehtan vižžojuvvon divššohasas dahje sus geas lea... # Coordinated subject SELECT (@SUBJ) IF (*-1 (@CNP) BARRIER NPNH LINK -1 (@SUBJ)); # Predicate predicate - removed - instead we use @ADVL - but we will need is when we include habitative. # ------------------- #SELECT (@PPRED) IF (*-1 (Ess @SPRED) BARRIER NOT-ADV) ; #REMOVE (@PPRED) IF (0 (@PPRED)) ; # Essiv as Adverbial # ------------------ SELECT (@ADVL) IF (0 Ess)(*1 (@SPRED) BARRIER NOT-AA) ; SELECT (@ADVL) IF (*-1 (@SPRED) BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 Ess); SELECT (@ADVL) IF (*-1 (@SPRED) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 HUMAN LINK *-1 ("leat") BARRIER NPNH LINK -1 Loc LINK 0 HUMAN OR Pers)(0 HUMAN + Ess); SELECT (@ADVL) IF (*-1 ("leat") BARRIER NPNH LINK -1 Loc LINK 0 HUMAN OR Pers LINK -1 (@SPRED) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 HUMAN)(0 HUMAN + Ess); ## Son lea oahpaheaddjin hui čeahppi. ## Sis leat dakkár vuoigatvuođat Norgga riikavuložin. ## Son lea hui čeahppi oahpheaddjin. ## Makkár vuoigatvuođat dain leat Norgga riikavuložin? REMOVE (@ADVL) IF (0 Ess) ; # Subject predicate # ----------------- REMOVE (@SPRED) IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE OR ("dego") OR ("dugo"))(*1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 Der/Pass); ## Sámi vuoigatvuođalávdegotti čállin leat čuovvovaččat maid doaibman. SELECT (@SPRED) IF (0 A)(1 go)(*2 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX LINK *1 (@SUBJ) BARRIER NPNHA); ## Guhkki go lea du biila? SELECT (@SPRED) IF (0 (A Qst))(*1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX LINK *1 (@SUBJ) BARRIER NPNHA); ## Guhkkigo lea du biila? SELECT (@SUBJ) (*-1 (Interr Nom) BARRIER NP-BOUNDARY LINK *-1 BOC BARRIER WORD)(0 N OR Pron)(1 VFIN); ## Gii dat Spider-Man lea? SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER (@-FMAINV) OR Loc OR S-BOUNDARY2 LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER (@OBJ) OR Loc OR S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Ess OR Interr)(NEGATE 0 Loc OR Pers OR Interr OR Prop OR (Actio Ess) OR Po OR Rel OR Inf)(1 NP-BOUNDARY)(NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 Interr BARRIER VERB); ## Gustovaš riekteteoriija gaskavuođat sihke kultuvrralaš ja ekonomalaš konteavstta dáfus leat eahpečielgasat. # The last condition prevents the rule from hitting "vuoigatvuohta" here: ## Divššohasas, gii dárbbaša guhkit áiggi ja oktiiheivehuvvon dearvvašvuođabálvalusaid, lea vuoigatvuohta oažžut ráhkaduvvot oktagaslaš plána. SELECT (@SPRED) IF (-1 Attr LINK -1 CC LINK -1 Attr LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER (@OBJ) OR Loc OR S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Ess OR Interr)(NEGATE 0 Loc OR Pers OR Interr OR Prop OR (Actio Ess) OR Po)(1 NP-BOUNDARY)(NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 Interr BARRIER VERB); ## E-boasta lea hui álkes ja jođánis vuohki sáddet reivviid birra máilmmi. SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER (@SPRED) OR SV-BOUNDARY2 OR ("dego") OR ("dugo") OR (@OBJ) LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Loc LINK NOT 0 Ess LINK NOT *-1 (@SPRED) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Loc OR Prop OR Interr OR (Actio Ess) OR Po OR Rel)(NEGATE 0 Actio OR Actor OR Attr LINK 1 N); ## Soai leaba goappašagat nu jallat. SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER (@SPRED) OR SV-BOUNDARY2 OR ("dego") OR ("dugo") OR (@OBJ) LINK *-1C (PrfPrc @>N) LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Ess LINK NOT *-1 (@SPRED) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Loc OR Prop OR Interr)(NEGATE 0 Actio OR Attr LINK 1 N); ## Gávcci obbalaččat 12 válljejuvvon áirasiin leat leamaš nissonolbmot. #SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS LINK -1 Loc LINK -1 (PrfPrc @>N) OR A BARRIER VERB OR (@SPRED) OR S-BOUNDARY2 # OR ("dego") OR (@OBJ) LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER V-NOT-AUX OR # SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Ess LINK NOT *-1 (@SPRED) BARRIER S-BOUNDARY2) # (NEGATE 0 Loc OR Prop OR Interr)(NEGATE 0 Actio OR Attr LINK 1 N); # ## Muhtin biirres leat gávcci obbalaččat 12 válljejuvvon áirasiin leamaš nissonolbmot, ja eará biirres leat buohkat geat leat válljejuvvon leamaš dievddut. SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNH OR (@SPRED) OR COMMA OR S-BOUNDARY2 LINK 0 PrfPrc LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 Nom BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Arkelaus lei šaddan Judea gonagassan áhčis Herodesa maŋŋil. SELECT (@SPRED) IF (*-1 (@SUBJ) BARRIER NPNHA OR S-BOUNDARY2 OR COMMA OR ("/") OR CC LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Interr OR Rel OR Inf); ## Dávjá lea riektevuogádat áidna mearridanvuogádat. SELECT (@SPRED) IF (*-1 (N Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE OR go OR ("nugo") OR CLB OR PUNCT OR CP LINK NOT 0 ("buorre") OR (Prop @>N) LINK *-1 COPULAS BARRIER NPNHA)(NEGATE *-1 (@SPRED) LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Interr OR Pers OR Po)(NEGATE 0 ("nr") LINK 1 @N<); ## Ledjego guolit divrasat? # After "NPHNA": LINK NOT *-1 Loc BARRIER NOT-ADV-PCLE SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER VERB LINK 0 Sg3 LINK NOT *-1 Loc BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 A OR ("imaš") LINK NOT 0 Attr)(NEGATE 0 Attr LINK 1 N)(NEGATE *1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dutnje lea buoret ahte don massát ovtta lahtu. SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 AUX BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Sg3)(NEGATE *-1 (@SPRED) LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 A OR ("imaš"))(NEGATE 0 N)(NEGATE 0 ("veara") LINK 1 PrfPrc OR (Actio Ess) OR N); ## Boazosápmelaččain ii leat bievlan vejolaš fievrridit gálvvu gerresiiguin. SELECT (@SPRED) IF (NEGATE *-1 VFIN)(0 Pers)(1 Interr LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *1 COPULAS BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 Prop LINK NOT *1 V-NOT-AUX); ## Son gii ovddimus boahtá lea Máhtte. SELECT (@SPRED) IF (*-2 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(-1 Superl)(*1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); SELECT (@SPRED) IF (*-2 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT -1 Loc)(-1 Superl)(*1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Rel); ## Nugo namuhuvvui, lea nannoseamos ágga dása guhkes áiggi geavahus. SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 PrfPrc OR ConNeg LINK *-1 Neg BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 A); ## Ii dál leat álki bargui beassat. SELECT (@SPRED) IF (*-1 (Pers Nom) BARRIER CLB OR NPNHA LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Interr); ## Leat go don árgi bajándálkkis? SELECT (@SPRED) IF (*-2 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER V-NOT-AUX OR CS)(-1 (PrfPrc))(NEGATE -1 Der/Pass)(0C Nom)(1 NP-BOUNDARY); ## Son lea oahppan olmmoš. SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER V-NOT-COP LINK 0 Pl3)(0 (A Pl) LINK NOT 0 Adv)(*1 (@SUBJ) BARRIER NPNH LINK 0 Pl); ## Leatgo hilbadat manat? SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 A)(1 (Pers Nom)); ## Eamiálbmogiidda leat oktasaš dat, ahte ... SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(1 ("dego") OR ("dugo")); ## Lehket dan dihtii gávvilat dego gearbmašat ja vigiheamit dego duvvát! SELECT (@SPRED) IF (0 Ess)(*1 (@SUBJ) BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2 LINK *1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT *1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 (Interr Nom) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Ja stuorra buressivdnádussan dat gal buođđobivdu leamašge Sámieatnan stuorámus deanu alde ássiide. SELECT (@SPRED) IF (*-1 (@SUBJ) BARRIER NPNH LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Ess); ## Mus lea Ánde-máhka mielbargin. SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Inf LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 AUX BARRIER VERB); ## De ferte joddu ge leat dađi mielde, oanehit go dábálaš. SELECT (@SPRED) IF (0 (A Sg Nom))(NEGATE *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(*-1 COPULAS BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 BOC BARRIER Loc)(*1 COPULAS BARRIER S-BOUNDARY2); ## Go beare vejolaš lea, de ráhkaduvvo buođđu čuolddaiguin. ## Buorre lea go it fuobmán. SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ALU); ## Dábálaččat leat joddut sullii ovtta guhku. SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNH OR CC LINK -1 ("dego") OR ("dugo")); ## Sii válde mu gitta, dego livččen rievvár. SELECT (@SPRED) IF (-2 (@SUBJ) LINK 0 Sg)(-1 ("nu") OR ("hui"))(0 (A Sg)); ## Márehis lea oaivvi nu bávččas. SELECT (@SPRED) IF (-2 (@SUBJ) LINK 0 Pl)(-1 ("nu") OR ("hui"))(0 (A Pl)); ## Mus leat gieđat nu galbmasat. SELECT (@SPRED) IF (-1 ("mii" Pron Interr Sg Gen))(0 A); ## Man guhkki lea skuvlii? ## In dieđe man buorit dat leat. SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER (@+FMAINV) OR COMMA OR NPNHA OR go OR ("nugo") LINK *-1 (Pers Nom) BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Interr OR (Actio Ess) OR Rel OR Inf)(NEGATE 0 Ess LINK 1 OPREDV LINK NOT 0 Der/Pass); ## ...dan addejumis, man mielde dat leat eamiálbmotválljen orgánat ja ... SELECT (@SPRED) IF (*-1 VFIN BARRIER Acc OR S-BOUNDARY2 OR OPREDV OR ("dego") OR ("dugo") OR (@SPRED) LINK NOT 0 ("dahkat") LINK *-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 Ess LINK NOT 0 Actio)(NEGATE 1 Inf); ## Máhtte álggii reaŋgan. SELECT (@SPRED) IF (*-1 (@SUBJ) BARRIER NPNHA LINK *-1 VFIN BARRIER Nom OR S-BOUNDARY2)(0 Ess)(NEGATE *-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 (@OBJ) BARRIER NPNHA); ## ...mii muitala, doaibmago našunálastáhta siviliserejuvvon kulturservodahkan. SELECT (@SPRED) IF (*-1 BOS OR CLB OR PUNCT BARRIER NOT-CC)(0 A LINK NOT 0 Indef)(1 (Pers Nom)); ## Heittogat dat leat maiddái. ## Ávdugasat sii geat moraštit. # Hmm.. SELECT (@SPRED) IF (NEGATE 0 Loc)(*1 (Dem Nom) OR (Pers Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE OR COMMA OR CC OR CP OR PUNCT LINK *1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT *1 VERB BARRIER S-BOUNDARY2); ## Gean ráhkadan beaskanáhkit dát leat? SELECT (@SPRED) IF (0 ("mii") OR ("gii") LINK 0 (Interr Sg Nom) LINK *-1 BOS OR (":") BARRIER WORD)(1 (N Pl Acc))(2 VFIN); ## Mii ávkkiid lea min doppe johtit? SELECT (@SPRED) IF (-1 (Interr Gen) LINK *-1 BOS OR (":") BARRIER WORD)(0 NP-HEAD-NOM)(1 VFIN LINK 0 COPULAS LINK *1 (@SUBJ) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Gean vuorru lea dál bálkestit birccu? SELECT (@SPRED) IF (*-1 BOC BARRIER WORD)(0 ("makkár") OR ("dakkár") OR ("dákkár") OR ("diekkár") OR Interr)(1 COPULAS LINK 0 FMAINV LINK *1 (N Nom) BARRIER NPNH); ## Makkár lea viessu? SELECT (@SPRED) IF (*-1 BOC BARRIER WORD)(0 Pron LINK 0 Dem OR Interr)(*1 (N Nom) BARRIER NPNH LINK *1 COPULAS BARRIER NOT-A LINK 0 FMAINV); SELECT (@SPRED) IF (*-1 BOC BARRIER WORD)(0 Pron LINK 0 Dem OR Interr)(1 (Pron Gen) OR (N Gen) LINK *1 (N Nom) BARRIER NPNH LINK *1 COPULAS BARRIER NOT-A LINK 0 FMAINV); ## Mii eatni namma lea? ## Mii du namma lea? SELECT (@SPRED) IF (NEGATE 0 ("namma"))(*1 (COPULAS V-3) BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK *1 Prop BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK 0 Nom); ## Salmai riegadii Boas, gean eadni lei Rahab. ## Mun lean Trond. SELECT (@SPRED) IF (NEGATE 0 ("namma") OR Po)(*1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK *1 Pers BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK 0 Nom LINK NOT 1 Interr); ## SELECT (@SPRED) IF (0 (Sg Nom))(*1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK 0 (Pl3) LINK *1 (Pl Nom) BARRIER NPNHA); ## Erenoamáš ulbmiljoavku leat doavttergrádastudeanttat. SELECT (@SPRED) IF (*-2C (@SPRED) BARRIER WORD)(-1 Neg)(NEGATE -1 Sup); ## Máhtte lea dát iige duot. SELECT (@SPRED) IF (*-1 ("leat" Imprt) BARRIER VERB OR Nom OR Ess OR PUNCT LINK NOT *-1 (@SPRED))(NEGATE 0 Pers)(NEGATE *1 (A Nom) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC); ## Leage buorre! SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*-1 VFIN LINK NOT 0 Sg3 OR Pl3)(0 (A Sg Nom)); ## ...ahte áiggošin leat bahánihkkán, váttis dahje fuikolas. SELECT (@SPRED) IF (0 ("veara"))(1 COPULAS LINK *1 (@SUBJ) BARRIER NPNHA); ## Man ollu eanet veara lea olmmoš go sávza! SELECT (@SPRED) IF (-1 Actio LINK *-1 COPULAS BARRIER NPNHA)(0 ("veara"))(NEGATE *1 PrfPrc OR (Actio Ess) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 1 N); ## Lea fuopmášan veara, ahte... SELECT (@SPRED) IF (-3 Actio LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(-2 CC)(-1 Actio)(0 ("veara")); ## ...buot dan mii lea ráhkistan ja gudnejahttin veara. SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("veara"))(1 Inf); ## Min mielas goit lea veara jurddašit nissongova birra mii boahtá ovdan jearahallamiin. SELECT (@SPRED) IF (0 ("veara") OR ("mearkkašan#veara") OR ("namuhan#veara"))(*1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Mearkkašan veara lea ahte... ## Erenomáš mearkkašanveara lea ahte... SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 A LINK NOT 0 Attr)(1 (N Nom)); ## Go sápmelaš lea alla váriid alde, de sus lea oppa čielggas jierbmi. SELECT (@SPRED) IF (*-1 Interr BARRIER VFIN)(0 Ess)(*1 COPULAS BARRIER VERB LINK NOT *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2); ## ...mii dál min áiggi eanemus ávkin lea... SELECT (@SPRED) IF (0 Ess)(*1 ("atnit") OR ("heivet") BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Maŋŋálasa gáddeoal-čuoldan heive dalle dábálaččat vuosttaš vuojahaga fávllimus čuolda. SELECT (@SPRED) IF (*-1 ("gohčodit") OR ("dadjat") OR ("dahkat") BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Der/Pass)(0 Ess); ## Son gohčoduvvo bassin ja Ipmila Bárdnin. REMOVE (@SUBJ) IF (*-1 BOS LINK NOT *1 VFIN BARRIER EOS); ## Kárášjogas 31.5.2002 dbm. 10.00. REMOVE (@SUBJ) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("buorre")); ## Leat go buorre munnje? REMOVE (@SUBJ) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV LINK -1 ("miella" Loc))(0 A); ## Mu mielas lea suohtas. #SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-AA OR (@SPRED) LINK 0 FMAINV LINK NOT *-1 (@SUBJ) OR Loc OR Ess OR VERB BARRIER NOT-ADV)(0 A OR N LINK 1 EOC); ## Dáid juovllaid lei issoras buolaš. #SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR (@SPRED) OR go LINK 0 FMAINV LINK NOT 0 Qst LINK NOT *-1 Loc OR Ess OR VERB BARRIER NOT-ADV)(NEGATE *-1 (@SUBJ))(0 A OR N LINK 1 EOC OR VERB); ## Dál lea Bireha vuorru geahččat sávzzaid. SELECT (@SPRED) IF (-1 COPULAS LINK *-1 ("namma" Nom @SUBJ))(0 Prop) ; ## Mu namma lea Søren. SELECT (@SPRED) IF (-2 COPULAS)(-1 (":"))(0 Num); ## Doaimmabiju jahkásaš bušeahttarámma lea: 380.000 ruvnno. SELECT (@SPRED) IF (*-1 go BARRIER NOT-ADV LINK -1 COPULAS LINK *-1 BOS OR CC BARRIER NOT-CC)(0 A); ## Leat go árgi bajándálkkis? # To me "gullin" is @OPRED. (Lene) #SELECT (@SPRED) IF (*-1 ("dahkat") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Ess)(NEGATE *-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Ii dahkan gullin ge. ## Problem: Son guhte dahká bassin. SELECT (@SPRED) IF (*-1 ("leat" Sg1) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR ("dego") OR ("dugo") OR (@OBJ))(NEGATE 0 MUN OR (Actio Ess)) ; SELECT (@SPRED) IF (*-1 ("leat" Sg2) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR ("dego") OR ("dugo") OR (@OBJ))(NEGATE 0 DON) ; ## Mun lean Tarzan, don leat Jane. # This rule did not work with COPULAS, for some reason. # Idea: I am a predicate if I don't agree with the verb. SELECT (@SPRED) IF (*-2 CC BARRIER N OR Loc OR Po OR SV-BOUNDARY2)(-1 COPULAS)(0 A)(1 CC OR CLB OR EOS); ## Nugo dii bijaidet lahtuideattet buhtismeahttunvuođa ja lágahisvuođa háldui ja šattaidet lágaheapmin,... SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 V-NOT-AUX BARRIER VFIN)(0 Ess)(*1 Qst BARRIER WORD); ## Ruonáetnama hárrái šaddá váldoáššin, berrešiigo jienastuslohku ráddjejuvvot nu, ahte... SELECT (@SPRED) IF (0 A)(NEGATE 0 Adv)(*1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dárbbašlaš lea dikšut jávrriid ovdal go lea ekonomalaččat veara bivdit. SELECT (@SPRED) IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER VERB)(0 Ess)(NEGATE 0 (@ADVL))(*1 Inf BARRIER VERB); ## Universitehtii lea ain hástalussan jorgalit dárogielmateriála. SELECT (@SPRED) IF (-2 Num)(-1 (@N<))(0 A); ## Arkiivaávdnasat galget sáddejuvvot go leat sullii 25-30 jagi boarrásat. SELECT (@SPRED) IF (-1 ("go" Pcle))(0 (A Sg Nom))(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH); ## Gielddat berrejit láhčit diliid nu ahte sámi boarrásat ja doaibmahehttejuvvon sápmelaččat sáhttet, nu guhká go vejolaš, orrut ruovttus. SELECT (@SPRED) IF (NEGATE *-1 VERB BARRIER S-BOUNDARY2)(0 Ess)(*1 Der/Pass BARRIER VERB); ## Noađđeheargin dárbbašuvvojit sakka lojit hearggit go geresgeassin. SELECT (@SPRED) IF (*-1C (@SUBJ) BARRIER go OR ("dego") OR ("dugo") OR CC OR (Neg Foc/ge) OR CLB OR CP OR CS OR PUNCT LINK NOT 0 Interr)(NEGATE -1 (@SUBJ))(0C (N Sg Nom)); ## Sámi dutkan ii leat dan dihte soaittáhagas válljejuvvon dutkansuorgi. # If -1 is (@SUBJ) we probably have apposition. REMOVE (@SUBJ) IF (0 Ess)(*1C (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Interr); ## Sámi vuoigatvuođalávdegotti čállin leat čuovvovaččat maid doaibman. SELECT (@-FSUBJ) IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(1 VAbess LINK 0 IV); SELECT (@-FSUBJ) IF (0 HUMAN OR PPRON-NOT-DAT)(1 Acc LINK 0 NOT-HUMAN OR ("dat"))(2 VAbess); # De galgá almmuhit gozihanlávdegoddái sin dan dáhtokeahttá. # On Finnish side. SELECT (@-FSUBJ) IF (0 HUMAN OR PPRON-NOT-DAT)(1 VAbess); ## Diet dáhpáhuvai mu dieđikeahttá. SELECT (@SPRED) IF (-2 N)(-1 (":"))(0 CARDINALS)(1 CLB); ## Fáksa: 22242786. # Coordinated SPRED # - - - - - - - - - SELECT (@SPRED) IF (-2C (@SPRED))(-1 CC)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## De adnojuvvojit dat vel čuollofirbmin ja buođo-al-fierbmin. SELECT (@SPRED) IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1C (@SPRED))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 (@SPRED) BARRIER NPNH)(NEGATE 1 (@ADVL)); ## Dalle ledje noaiddis erenoamáš rolla oaidnilin ja dálkkodeaddjin. SELECT (@SPRED) IF (*-1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1C (@SPRED))(0 A OR N)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Guokte golbma čuoldabaji guhku, ja guhkitge, sáhttá vuojahat leat. ## Meahccebuktagat sáhttet leat sáivačáhceguolit, meahccemuorjjit, smávvafuođđut, urtasat ja guobbarat. # Topicalised @SPRED # - - - - - - - - - - # Revise these rules: # Make test sentences. Make rules who identify the subject in another position #SELECT (Sg @SPRED) IF (*-1 BOS LINK *1 V-SG LINK 1 (@SUBJ) LINK 1 Inf); ## Guokte golbma čuoldabaji guhku, ja guhkitge, sáhttá vuojahat leat. #SELECT (Sg @SPRED) IF (*1 V-SG BARRIER VFIN LINK 1C @SUBJ); #SELECT (Pl @SPRED) IF (*-1 BOS LINK *1 V-PL OR V-DU BARRIER VFIN LINK 1C @SUBJ); #SELECT (Pl @SPRED) IF (*1 V-PL OR V-DU BARRIER VFIN LINK 1C @SUBJ); # Subject or not # -------------- REMOVE (@SUBJ) IF (NEGATE *-1 VERB BARRIER S-BOUNDARY2)(0 Gen)(*1C (@SPRED) BARRIER NPNH); ## Riektemetoda vuođđun lea našunálastáhtalaš riektaárbevieruid áddejupmi. REMOVE (@SUBJ) IF (*-1C V-1-2 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Sg OR Pl); ## Mii leimmet viđas. ## Mun lean árgi. REMOVE (@SUBJ) IF (0 ("mearkkašan#veara") OR ("namuhan#veara")); ## Datte lea mearkkašanveara ahte son, stáhta ektui, orru oaivvildeamen... #REMOVE (@SUBJ) IF (*-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY)(0 S-BOUNDARY2); ## Stuorra giitu maiddái professor Birger Stuevold lassenii. - wrong example, this is a rel-pron rule REMOVE (@SUBJ) IF (0 TITLE LINK 0 (@>N))(*1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Go gonagas Herodes gulai dan, de son suorganii. REMOVE (@SUBJ) IF (*-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 Attr)(*1 N BARRIER NPNH); ## Dát lea ee. kultuvrralaš gaskka duohken. SELECT (@SUBJ) IF (*1C (@SPRED) BARRIER S-BOUNDARY2 OR COMMA OR NPNH); ## Dalle adno nannejuvvon dulkon gustojeaddji riektin. REMOVE (@SUBJ) IF (-1 BOS)(*1 @HNOUN BARRIER NPNH LINK 1 EOS); ## Stáhta ruđalaš ovddasvástádus. REMOVE (@SUBJ) IF (NEGATE *-1 ("go") OR ("dego") OR ("dugo") LINK *1 VFIN)(0C (@COMP-CS<) OR (@SUBJ) LINK NOT *1 VFIN); ## Čuovvumuš sáhttá leat, ahte sápmelaččat eai oaččo seammá ávkki bálvalusain go eanaš dážat. REMOVE (@SUBJ) IF (0 (Attr @>N)); ## Guovdageaidnulaš Jostein Biti šattai Eurohpameašttirin skohtergilvvus. # Late nominative rule # -------------------- SELECT Nom IF (*-1 ("go") BARRIER NPNH LINK -1 A LINK -1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1C (@SUBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 (@COMP-CS<)); ## Máhttájeaddji ii leat stuorit go oahpaheaddjis. # Subjectpredicative when habitative - if we want it. # ------------------------------------ #SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER VERB OR Nom LINK -1 AUX LINK *-1 (@HAB) BARRIER NOT-ADV) ; #SELECT (@SPRED) IF (*-1 COPULAS OR HAB-VERB BARRIER VERB OR Nom LINK *-1 (@HAB) BARRIER NOT-ADV) ; #SELECT (@SPRED) IF (*-1 (@HAB) BARRIER NPNHAI LINK *-1 ("leat") BARRIER NOT-PCLE) ; #SELECT (@SPRED) IF (1 (@HAB) LINK *1 ("leat") BARRIER NOT-ADV) ; #SELECT (@SPRED) IF (1 (@Num<) LINK 1 (@HAB) LINK *1 ("leat") BARRIER NOT-ADV) ; #SELECT (@SPRED) IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1C (@SPRED))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); #SELECT (@SPRED) IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 (@Num<) LINK -1C (@SPRED))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); #SELECT (@SPRED) IF (*-1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1 (@Num<) LINK -1C (@SPRED))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); # ## Mus leat fuolkkit ja buorit ustibat Londonis. # Fragments # --------- SELECT (@HNOUN) IF (NEGATE -2 (N Nom) OR (ACR Nom))(-1 ("nr") OR ("nummar") OR ("nummir"))(NEGATE *-1 VFIN OR ("leat" PrfPrc))(0 (Num Nom))(NEGATE *1 VFIN); ## Dieđáhusa nummar okta. SELECT (@HNOUN) IF (NEGATE *-1 VFIN OR ("leat" PrfPrc) OR (N Nom) OR (ACR Nom))(0 (N Nom) LINK NOT 0 VFIN)(NEGATE 0 TITLE LINK 0 (@>N))(NEGATE *1 VFIN); ## Oassi II. SELECT (@>N) IF (0 (@HNOUN) LINK 0 TITLE); ## Miss Turner! REMOVE (@HNOUN) IF (*-1 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 Num); ## Vai teáhter beasašii dahkat bargguid maid lea áigon, de dárbbašuvvo 12,5 milj. kr. # Object and object predicate # --------------------------- SELECT (@-FOBJ) IF (0 NOT-HUMAN OR ("dat") LINK 1 VAbess); ## Mánná sáhttá álgit skuvlii dárogiela áddekeahttá doppe ge. SELECT (@-FOBJ) IF (*-1 Inf BARRIER NPNHAI LINK NOT 0 (@-FMAINV)); ## Vearrámus lea go nu váttis lea oažžut eret dan gova, lohká nisu, gii ii hálit namas aviisii. REMOVE (@-FOBJ) IF (-1 Inf LINK *-1 (@SUBJ) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 AUX BARRIER FMAINV); ## Logi minuvtta maŋŋel nagodii Sørøy Glimt čiekči Stig Martinsen dulbet bohtosa ovttain moalain. REMOVE (@-FOBJ) IF (-1 V-TRANS-ACT + Inf LINK *-1 V-TRANS-ACT + Inf BARRIER AUX LINK NOT 0 AUX LINK *-1 AUX BARRIER (@SUBJ)); ## Vuos galgá liinna seaktit, de suohpput ja nuppi iđida fas geassit dan. SELECT (@-FOBJ) IF (0 Acc)(*-1 V-TRANS-ACT + Inf BARRIER VERB LINK NOT 0 Adv LINK NOT *-1 AUX BARRIER S-BOUNDARY OR VFIN OR (Pers Nom) OR (N Nom) OR (A Nom)); SELECT (@-FOBJ) IF (0 Acc)(NEGATE *-1 AUX BARRIER S-BOUNDARY OR VERB)(NEGATE *-1 Inf LINK *-1 CC LINK *-1 Inf LINK *-1 AUX LINK 0 VFIN)(1 V-TRANS-ACT + Inf) ; REMOVE (@-FOBJ) IF (0 Acc)(NEGATE *-1 Inf BARRIER VERB LINK NOT 0 Adv LINK NOT *-1 AUX BARRIER S-BOUNDARY); SELECT (@OBJ) IF (NEGATE *-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 ("hearrá"))(1 ("ipmil" Acc)); SELECT (@OBJ) IF (-1 ("hearrá") LINK 0 (@OBJ))(0 ("ipmil" Acc)); ## Don galggat ráhkistit Hearrá Ipmilat oppa váimmustat... SELECT (@OPRED) IF (*-1C (@OBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT OR CC LINK NOT 0 Dem OR (TV Inf))(*-1 OPREDV BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Gen LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Interr OR TIME OR ROUTE)(NEGATE 0 Num LINK 1 ROUTE OR TIME)(NEGATE 1 (TV Actio) LINK NOT *1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Divššohasbearráigeahčči galgá dahkat ortnega dovddusin. SELECT (@OPRED) IF (*-1 (@OBJ) BARRIER NOT-NP OR Interr)(0 Ess)(NEGATE 1 V-SG3); ## Doaibmaplána lea bidjan buori vuođu ja leamaš mielde rievdadeame miellaguottuid sámegiela geavaheami ja oainnusin dahkama ektui. SELECT (@OPRED) IF (*-1 VFIN BARRIER Acc OR S-BOUNDARY2 LINK *-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Ess)(1 Inf); ## Fakultehtaid gáržžes ruhtadilli dahká váttisin lágidit dákkár kurssaid. SELECT (@OPRED) IF (*-1 COPULAS BARRIER VERB LINK NOT 0 VFIN LINK *1 (@OBJ) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER NP-BOUNDARY); ## Dat ii lohkan daid leat buriid. SELECT (@OPRED) IF (*-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 N OR Rel)(0 A OR Ess OR Prop LINK NOT 0 Gen)(NEGATE 0 Adv)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER VERB LINK NOT *1 VERB BARRIER S-BOUNDARY2); ## Gáhkuid son ráhkada hui buriid. ## Organisašuvnna bláđđi man gohčodit Fokusin muitala ahte gonagas Olav su áiggistis lei bivdán beassat leat servodaga suodjaleaddji. SELECT (@OPRED) IF (0 Ess)(NEGATE 0 Acc)(*1 OPREDV BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Der/Pass); ## Buođđogeahčin gohčodit olbmot dakkár buođu mii dulvvi áiggi bidjaluvvo gáddegurii. SELECT (@OPRED) IF (0 (A Acc))(*1 NP-HEAD-ACC BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Buriid dat ii lohkan daid leat. SELECT (@OPRED) IF (0 PrfPrc)(-1 Acc LINK *-1 STV BARRIER NPNH LINK 0 FMAINV OR Inf); ## Seammás orru Alimusriekti Skjerstad-áššis dovdan iežas čadnojuvvon dupmui. REMOVE (@OPRED) IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 AUX); ## Itgo boađáše munnje veahkkin? REMOVE (@OBJ) IF (*-1 BOS LINK NOT *1 V-TRANS-ACT BARRIER EOS); ## Kárášjogas 31.5.2002 dbm. 10.00. ## láibbi borrat. REMOVE (@OBJ) IF (0 (Gen @>N))(NEGATE 0 Interr)(*1 (@SUBJ) BARRIER NPNH LINK *1C (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 1 VFIN); ## ...go su iežas anistumit gesset ja giktalit su. REMOVE (@OBJ) IF (*-1C (Acc @OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 OR NPNH OR PUNCT OR COMMA OR (@CNP))(NEGATE 0 Interr)(NEGATE 1 (TV Actio) LINK NOT *1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Das maŋŋá dajan juoidá álbmotrievtti mearkkašumi birra. REMOVE (@OBJ) IF (*-1C (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 OR Inf OR PUNCT OR COMMA OR (@CNP) LINK NOT 0 (TV Inf) LINK NOT *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 Interr OR Pers)(NEGATE 1 Inf); ## ...dieđuid maid son dárbbaša iežas doaimmaheami dihtii. REMOVE (@OBJ) IF (*-1 Inf BARRIER NPNHA LINK 0 V-TRANS-ACT LINK -1 (@OBJ) LINK NOT *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNH)(0 Gen LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Interr); ## Sámi studeanttaid oččodit Romssa universitehtii. REMOVE (@OBJ) IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA LINK *-1 (@OBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 (Gen @>N) LINK NOT *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 (Gen @>N))(NEGATE 0 Interr); ## Daid guovlluid sáhttit meroštallat sámi guovddášguovlun. REMOVE (@OBJ) IF (*-1 V-NOT-AUX BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0C IV LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE *-1 CLB BARRIER NPNH)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Stuorát guolit mannet čađa dohko joddomohkkái. REMOVE (@OBJ) IF (*-1 ("gullat") BARRIER VERB OR ("gč") OR CS LINK *-1 Ill BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Nom); ## Dasa gullet maiddái riekteásahusat. ## Dasa gullá luonddudálkasiid. REMOVE (@OBJ) IF (0 Dem)(*1C NP-HEAD-ACC BARRIER V-TRANS-ACT OR S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Interr); ## Mun in leat vel borran dan guolis maidege. REMOVE (@OBJ) IF (-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (@OBJ) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Adv); ## In sáhtege buohkaid biebmat gallás. #REMOVE (@OBJ) IF (1C (@OPRED)); # Must be an error, replaced by the following: REMOVE (@OPRED) IF (0 (@OBJ))(1C (@OPRED)); ## Máret logai Juhána rikkisin. ## Dasgo mii eat leat nugo eatnagat geat verrošit Ipmila sániin, muhto danne go Ipmil lea vuolggahan min, mii sárdnidit dan duođalaččat Kristusa bálvaleaddjin Ipmila muođuid ovddas. SELECT (@OBJ) IF (*-1 Inf BARRIER NPNHA LINK 0 V-TRANS-ACT LINK NOT *-1 (@OBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Loc LINK *-1 (@OBJ) BARRIER VERB)(1C Ess LINK 1 NP-BOUNDARY); ## Divššohasbearráigeahčči galgá dahkat ortnega dovddusin. SELECT (@OBJ) IF (*-1 STV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR (@OBJ) LINK NOT 0 N LINK NOT *-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Adv)(NEGATE 0 Nom LINK *-1 (TV N Gen) BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE 0 Dem LINK *1 (N Acc) BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Loc LINK *-1 (IV) BARRIER VERB)(NEGATE 0 (Acc PxSg3) LINK 0 Loc)(NEGATE 1 V-TRANS-ACT)(NEGATE *1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC OR COMMA)(NEGATE 0 ("nr") LINK -1 N OR A OR ACR OR ABBR); ## Mun oidnen guovžža golbma kilomehtara dábbelis. ## Mun oidnen guovžža, beatnaga ja riebana golbma kilomehtara dábbelis. SELECT (@OBJ) IF (-2 V-TRANS-ACT LINK 1 CS LINK 1 @COMP-CS<); SELECT (@OBJ) IF (NEGATE *-1 (@OBJ) BARRIER NPNH)(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 OR (@OBJ) LINK NOT *1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Adv)(NEGATE 0 Nom LINK -1 Po LINK -1 (Rel Gen))(NEGATE 0 Nom LINK *-1 (TV N Gen) BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE 0 Dem LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Loc LINK *-1 (IV) BARRIER VERB)(NEGATE 0 (Acc PxSg3) LINK 0 Loc)(NEGATE 0 ("nr") LINK -1 N OR A OR ACR OR ABBR)(NEGATE 0 HUMAN OR PPRON-NOT-DAT LINK 1 Acc LINK 0 NOT-HUMAN OR ("dat") LINK 1 VAbess); ## SDD lea nammadan guovlluid dearvvašvuođafitnodagaid stivrraid, mat vástidit doaimmaineaset dušše stáhtii, mii daid eaiggáduššá. ## ...juos sin livčče dikšumin bargit... # Removed BARRIER NOT-ADV from the first part. Perhaps there should be another barrier? SELECT (@OBJ) IF (NEGATE *-1 Acc BARRIER NPNH)(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 1 Nom LINK 1 Gen LINK 1 Po)(NEGATE 0 Adv)(NEGATE 0 Nom LINK -1 Po LINK -1 (Rel Gen))(NEGATE 0 Nom LINK *-1 (TV N Gen) BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME) (NEGATE 0 Dem LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Loc LINK *-1 (IV) BARRIER VERB) (NEGATE 0 (Acc PxSg3) LINK 0 Loc)(NEGATE 0 ("nr") LINK -1 N OR A OR ACR OR ABBR); ## Sámedikki válljejit sámit sámiid gaskkas sámediggeválggaid bokte juohke 4. jagi seamma beaivvi go stuorradiggeválggat leat. REMOVE (Gen @>N) IF (0 VFIN LINK *1 @OBJ OR @-FSUBJ LINK NOT *1 V-TRANS-ACT); ## Áldu mii dálvvi miehtá njamaha miesi gohčoduvvo čearpmateadni. REMOVE (Gen @>N) IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 VERB LINK NOT *-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(1 (Gen @>P)); ## ...ja maiddái muđui guorahallat soahpameahttunvuođa ## vuoigatvuođa ja duođalaš geavaheami gaskkas. #REMOVE (Gen @>N) IF (1 (@-FMAINV))(1 V-TRANS-ACT); ## Divššohas dahje su ovddasteaddji galgá leat váidalusa vuolláičállán. SELECT (@OBJ) IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 N)(NEGATE *-1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Loc)(NEGATE 0 Dem LINK *1 N BARRIER NPNH)(*1 ADVLCASE BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); ## De olahit olbmot luosa buođđogežiin. SELECT (@OBJ) IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 Num)(2 TIME); ## Go fylkkadoavttir lea seailluhan journála 10 jagi,... SELECT (@OBJ) IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(1 COMMA LINK *1 COMMA LINK *1 V-TRANS-ACT BARRIER V-NOT-AUX LINK NOT *1 (@OBJ) BARRIER VFIN); ## Muhto gittabivdosa, nugo buođu ja njaŋgofierpmi, oažžu son atnit ## dušše dan čázis mii sutnje lea mearriduvvon. SELECT (@OBJ) IF (*-1 ("deavdit") BARRIER NPNHA); ## Go mánná lea deavdán 12 jagi,.. SELECT (@OBJ) IF (0 TIME)(*1 ("deavdit") BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ...maŋŋá go lea 16 jagi deavdán. SELECT (@OBJ) IF (1 (V-TRANS-ACT Sup) LINK NOT *1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Boađe sisa gáfe jugažit. SELECT (@OBJ) IF (1 (TV Actio Loc))(NEGATE 1 N)(NEGATE *2 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Manin don gielddát mu dan muitaleames? # This rule would work just fine if it were not for the fact that the # verbal actio "-eames" (instead of "-eamis") is often used where we # would expect a nominal actio. SELECT (@OBJ) IF (-1 ("ollu") OR ("olu") LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 TIME)(1 NP-BOUNDARY); ## Dat gáibida ollu áiggi. REMOVE (Gen @>N) IF (1 (PUNCT LEFT) LINK *1 (PUNCT RIGHT) LINK 1 NOT-NP); ## Molssaevttolaš dálkkasdiehtaga našunála dutkanguovddáš ja Sámi dearvvašvuođadutkanguovddáš (goappašat fágabirrasat gullet Romssa universitehta vuollái) berrejit sáhttit oassálastit dán bargui. SELECT (@OBJ) IF (-1 ("gč"))(0 KLASS LINK 1 (@N<))(NEGATE *1 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Sámedikki oassálastin sáhttá čuovvuluvvot ovdamearkka dihte guovlluguovdasaš dearvvašvuođafitnodagaid eaiggátstivremiin (gč. kap. 3.4). # Coordinated objects # - - - - - - - - - - SELECT (@OBJ) IF (0 TIME)(1 CC)(*2 (@OBJ) BARRIER NPNH); ## Dat gáibida almmatge sihke ollu áiggi ja resurssaid. REMOVE (Gen @>N) IF (1 CC)(2C (@OBJ)); ## Ferte váldit vuhtii máná ági ja láttasvuođa ja muđui eará beliid. SELECT (@OBJ) IF (-2C (@OBJ))(-1 CC)(1 Gen)(2C Po); ## Jođiheaddjit galget čuovvolit mearrádusaid ja njuolggadusaid ## giellageavaheame hárrái. SELECT (@OBJ) IF (*-4 V-TRANS-ACT LINK *1C (@OBJ) LINK 1 CC OR COMMA)(*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(0 Nom); ## Dákkár máhtuin sáhttá geahpedit guovttekultuvralaš bearrašiid mánáid dili, ja nannet sámi mánáid identitehta. # Adverbials or Objects # --------------------- # TIME SELECT (@OBJ) IF (*-1 ("viididit") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 AIGI LINK 0 (@ADVL)); ## ...dat guoská maiddái dasa ahte árvvoštallat vejolašvuođa viiddidit fleksibel bargoáiggi. SELECT (@OBJ) IF (*-1 ("lágidit") OR ("doallat") OR ("markeret") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("álbmot#beaivi") OR ("riegádan#beaivi") LINK 0 (@ADVL)); ## ...muhto mii evttohit suohkanii ahte 9. luohkát besset lágidit Norgga álbmotbeaivvi. ## Muhto go Herodes lei doallamin riegádanbeaivvis, de Herodiasa nieida dánssui gussiid ovddas. SELECT (@OBJ) IF (0 ("álbmot#beaivi") OR ("riegádan#beaivi") LINK 0 (@ADVL))(*1 ("lágidit") OR ("doallat") OR ("markeret") BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Sámiid álbmotbeaivvi markeren Sámiid álbmotbeaivvi čalmmuštahttin. SELECT (@OBJ) IF (-1 ("vejolašvuohta") LINK -1 ("leat"))(0 TIME LINK 0 (@ADVL))(*1 TIMEOBJECT-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT *1 (@OBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Mis ii leat, nu movt skuvllas, lohkanmearri, mas gáibiduvvo máhttit alfabehta giđđii, muhto mis lea vejolašvuohta beaivvi geavahit nu movt heive. # Verbal functions were here, was moved to beginning. # geahččat+object predicate ("betrakte som") SELECT (@OBJ) IF (0 TIME LINK 0 (@ADVL))(1 ("geahččat") LINK 1 (@OPRED)); ## Kultuvra ") geažuhuvvo ahte várra sáhttá sámi ruovdeáiggi geahččat ovddidanproseassan bisánkeahtes kulturrievddadeamit ja váikkuhusat mat rievdadit daid báikkálaš geađgeáiggi kultuvrraid. SELECT (@OBJ) IF (-1 (@OPRED) LINK -1 ("geahččat"))(0 TIME LINK 0 (@ADVL)); ## REMOVE (@OBJ) IF (NEGATE *-1 TIMEOBJECT-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(*-1 TIMEADVERBIAL-V OR IV OR N-TIMEOBJECT-V LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 TIME LINK 0 (@ADVL)); ## Dasto ferte nugo čuoččuhuvvon bajábealde, bidjat vuođđun ahte oamit ledje guhton badjel guokte čuohte jagi ovdal 1775 cealkámuša, ja ahte ... ## Nissonolbmuid vástevaš váldoprošeakta bisttii jagi ja loahpahuvvui čakčat 1997. REMOVE (@OBJ) IF (NEGATE *-1 TIMEOBJECT-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(*1 TIMEADVERBIAL-V OR IV OR N-TIMEOBJECT-V LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 TIME LINK 0 (@ADVL)); ## Daid vahkuid bivde luosa Geavgŋá vuolde. REMOVE (@OBJ) IF (*-1 TIMEADVERBIAL-V OR IV OR N-TIMEOBJECT-V LINK 0 PrfPrc OR Inf BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 AUX BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 TIME LINK 0 (@ADVL)); ## Visot dát joavkkut lea eallán Ruoŧas guhkes áiggi ja leat danin oassi ruoŧa kulturárbbis. ## Joavku láve maid rahčat bures, ja doaivvun maid dainna nagodit joatkit nuppe jagi. REMOVE (@OBJ) IF (*-1C (@OBJ) OR (@OPRED) BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 TIME LINK 0 (@ADVL)); REMOVE (@OBJ) IF (-1 (@CNP) LINK -1 Cmpnd OR (Acc @ADVL) LINK *-1 (@OBJ) OR (@OPRED) BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 TIME LINK 0 (@ADVL)); ## Bivdu, eandálii beatnagiin bivdin, sáhttá hehttet boazobarggu čohkken- ja johtináiggi. SELECT (@OBJ) IF (*-1 TIMEOBJECT-V)(0 TIME LINK 0 (@ADVL))(NEGATE *1 (@OBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1 TIMEOBJECT-V LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT *-1 (@OBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Guotte min morrašis, nu ahte mii nagodivččiimet gierdat morraša beivviid. ## Dás eai leat váikkuhusat iešguđet ekonomalaš váikkuhangaskaomiide ja dat lea dušše heiveheapmi stáhtabušehttii mii čuovvu kaleanddarjagi. # coordinated TIME objects and adverbials SELECT (Gen @ADVL) IF (-1 (@CNP) LINK -1C (Gen @ADVL) LINK 0 TIME)(0 TIME); SELECT (Gen @ADVL) IF (0 TIME)(1 (@CNP) LINK 1C (Gen @ADVL) LINK 0 TIME); SELECT (Acc @ADVL) IF (-1 (@CNP) LINK -1C (Acc @ADVL) LINK 0 TIME)(0 TIME); SELECT (Acc @ADVL) IF (0 TIME)(1 (@CNP) LINK 1C (Acc @ADVL) LINK 0 TIME); SELECT (@OBJ) IF (-1 (@CNP) LINK -1C (@OBJ) LINK 0 TIME)(0 TIME); SELECT (@OBJ) IF (0 TIME)(1 (@CNP) LINK 1C (@OBJ) LINK 0 TIME); # ROUTE SELECT (@OBJ) IF (*-1 ROUTEOBJECT-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ROUTE LINK 0 (@ADVL))(NEGATE *1 (@OBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1 ROUTEOBJECT-V LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT *-1 (@OBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Olusat lebbo biktasiidiset geainnu ala, earát čuhppe lastaovssiid gittiin ja duorgastedje geainnu. ## Geahča, mun vuolggahan áirasan du ovddabeale, son ráhkada dutnje geainnu. ## Don leat buot vanhurskkisvuođa vašálaš, dievva juohkelágán gávvilvuođas ja bahávuođas, it go goassege áiggo heaitit botnjamis Hearrá njulges geainnuid? SELECT (@OBJ) IF (-1 ("vejolašvuohta") LINK -1 ("leat"))(0 ROUTE LINK 0 (@ADVL))(*1 ROUTEOBJECT-V LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT *-1 (@OBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## REMOVE (@OBJ) IF (*-1 ROUTEADVERBIAL-V OR IV OR MOVEMENT-V LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ROUTE LINK 0 (@ADVL)); ## REMOVE (@OBJ) IF (*-1 ROUTEADVERBIAL-V OR IV OR MOVEMENT-V LINK 0 PrfPrc BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 ("leat") LINK 0 VFIN)(0 ROUTE LINK 0 (@ADVL)); ## # Other grammatical functions # --------------------------- SELECT (@-FADVL) IF (-1 Inf LINK 0 (@SUBJ) OR (@OBJ)); ## Vearrámus lea go nu váttis lea oažžut eret dan gova, lohká nisu, gii ii hálit namas aviisii. REMOVE (@-FADVL) IF (0 (@-FADVL)) ; # Genitive # - - - - - SELECT (Gen @>P) IF (0 Date)(1C Po); ## 01.01.02 rájes stáhta váldá badjelasas spesialistadearvvašvuođabálvalusaid eaiggátvuođa. REMOVE (Gen @>P) IF (0 Date)(NEGATE 1C Po); SELECT (Gen @P<) IF (-1C Pr)(0 Date); REMOVE (Gen @P<) IF (NEGATE -1C Pr)(0 Date); REMOVE (Gen @>N) IF (1 CC)(2 ("dat" Gen)); ## Romssa universitehta sámi strategiijaplána ja dan ruhtadeami... SELECT (Gen @>N) IF (NEGATE 0 Dem OR Interr OR PrsPrc OR (@ADVL))(*1C (@SUBJ) BARRIER NPNH)(NEGATE 1 CC OR COMMA); ## Romssa universitehta sámi studeanttaid mátkedoarjjaortnet lea ## máŋga jagi leamaš mielde ásaheame... # 4 hits here!! #REMOVE (@>N) IF (0 (@>N)); ## ...maid profehta Jeremia lei sárdnon. REMOVE (Gen @P<) IF (*-1C Po BARRIER NPNH); ## Son lea dat gean birra profehta Jesaja sardnu. REMOVE (Gen @P<) IF (NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNHA); ## ...ovdalgo 1883 láhka ásahuvvui. #REMOVE (@P<) IF (0 (Pron Attr))(NEGATE -1 ("earet") LINK 0 ("eará") OR ("eara")); SELECT (Gen @>N) IF (-1C (Num Gen))(NEGATE 0 Loc)(1 N); ## Unnimus 135 jagi geavahus lea doarvái. SELECT (Gen @>N) IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 N LINK NOT 0 Loc)(1 N)(*2 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(*2 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Máŋga dehálaš servodatásahusa Norgga servodagas leat jitnosit dovddastan morálalaš ja politihkalaš ovddasvástádusaset duolbmamiin. REMOVE (@OBJ) IF (-2 (A Attr) LINK NOT *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(-1 (N Actio)); ## ...ja nu leat mielde oppalaš gelbbolašvuođahuksemis ## eamiálbmogiid saji ja vuoigatvuođaid ektui. # The Actio is nominal if preceded by (A Attr). Then a following noun is not # the object of that Actio. SELECT (Gen @>N) IF (NEGATE -1 NP-BOUNDARY)(NEGATE -1 TIME)(0 TIME)(NEGATE 0 ("geardi"))(1 NOTIME LINK NOT 0 PLACE + Loc); ## Nugo namuhuvvui, lea nannoseamos ágga dása guhkes áiggi geavahus. REMOVE (@ADVL) IF (0 TIME OR ROUTE)(1 ("loahppa") OR ("álgu")); ## Jagi loahpas álggiimet ođđa turnusiin, bargit ledje fárus dán barggus ovttasráđiid luohttámušolbmuiguin. SELECT (@>N) IF (0 Gen)(1 ("veahkki" Sg Com)); ## Sámi ássiin lea nana árbevierru veahkehit ieš iežas persovnnalaš fierpmádagaid vehkiin. # Attributes and quantifiers # - - - - - - - - - - - - - - SELECT Attr IF (0 (Prop Mal) OR (Prop Fem) OR (Prop Sur))(1 (Prop Sur) OR (Prop Mal) OR (Prop Fem))(1 (@SPRED)); ## Mun lean Marit Julien. Mun lean Anne Marit Julien. Mun lean Anne Marit Julien Hansen. SELECT (@>N) IF (0 Num)(*1 (@OBJ) BARRIER NPNH); ## Dat gáibidii mis 5000 ruvnno. SELECT (@>N) IF (1 ("jahkásaš")); ## Stuoret mánná, viđa-guđa jahkásaš, gal riide. SELECT (A @>N) IF (0 ("veara"))(1 N); ## Dattetge ii leat muitaluvvon makkárge namahan veara geavahanriiddu ## birra dálolaččaid ja boazodoalu gaskkas. REMOVE (A @>N) IF (NEGATE *1 N OR A OR (\?) BARRIER NPNH); ## Sii eat sáhte čielgasit diehtán ahte... SELECT (A @>N) IF (-1 MANNU)(0 Num)(1 ("b")); ## ja maiddái borgemánu 1 b. 1891 čuovvu njuolggadusain.. SELECT (Num @N<) IF (-2 (@N<))(-1 CC); ## ...gč. dearvvašvuođabargiidlága kapihttal 6 ja 7. REMOVE (Num @>N) IF (NEGATE 0 ("okta" Ess) LINK *1 Ess BARRIER NPNH)(0 (@ADVL))(1 N OR A OR Pron) ; ## Ráđđehus oktii áigodagas galgá bidjat ovdan dieđáhusa Stuorradiggái. REMOVE (Num @N<) IF (-1C Po); ## Máŋggabealatvuohta ja ovttadássásašvuohta: Ráđđehusa dearvvašvuođa- ja sosiálabálvalusaid doaibmaplána Norgga sápmelaččaid várás 2002-2005. # This one has to stand that late so that the postposition is clearly identified. SELECT (@>N) IF (0 ("okta" Ess) LINK *1 Ess BARRIER NPNH) ; ## Son vuodjá oktan guollin. REMOVE (@>N) IF (0 Nom)(1 ("dbm") OR ("dii") OR ("bie") OR ("diibmu") OR ("biellu"))(2 Num); SELECT (Gen @Num<) IF (-1 CARDINALS)(0 KLASS OR PROSEANTA OR CURRENCY OR MEASURE); ## Ledje vel dušše muhtun jienat logakeahttá Kárášjogas, Čáhcesullos ja Hammerfeasttas, muhto 96 proseantta ledje beal guovttis lohkun. SELECT (Gen @Num<) IF (-1 CARDINALS)(0 (Gen @>N))(1 Prop); ## Fylkadiggi galgá beassat nammadit vihtta lahtu Finnmárkku Opodahkii. SELECT (Gen @Num<) IF (-1 CARDINALS)(0 (Gen N>))(1 TIME); ## Nu studeanta ii ožžon 8 diimmu vahkus? SELECT (Gen @Num<) IF (*-1 Num BARRIER NOT-ADJ)(0 (N Gen Sg)); ## Skuvlajagis 2001/2002 leat oktiibuot 469 oahppi suohkana vuođđoskuvllain. # We could get problems if the numeral wants to stand on its own. REMOVE (Gen @Num<) IF (0 ("nubbi" A Ord Sg Gen @Num<)); ## Artihkkal 13 vuosttaš ja nuppi lađđasa čuoggáin 14. REMOVE @SUBJ IF (-1 N)(0 (Num @N<))(NEGATE *1 N BARRIER NOT-ADJ-COMMA); ## REMOVE (@>N) IF (1 (Gen @Num<)); ## Čielga áigumuš Lassin stipeanddaide, juolludii stipeandastivra 75.000 ruvnno doaibmadoarjjan goabbáige Sámi girječálliid searvái ja Sámi dáiddačehppiid searvái. # Adverbials # - - - - - - SELECT (@ADVL) IF (0 (@SUBJ) LINK NOT 0 NOUN-PO)(*-1C (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Boazu dáidá buot ovddimus leat fievrun adnojuvvot dan láhkái ahte... SELECT (@ADVL) IF (NEGATE 0 ("okta" Ess) LINK *1 Ess BARRIER NPNH)(0 Num OR Date) (*-1 V-NOT-AUX LINK 0 IV); ## Fierbmi bistá guokte-golbma jagi. SELECT (@ADVL) IF (*-2 (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 OR Pr)(-1 NUMERALS)(0 TIME OR MEASURE); ## Mii doalvvuimet ealu guokte miilla dan beaivve. SELECT (@ADVL) IF (*-1 INFV BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Num)(1 TIME)(*2 Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ...mas sáhttá ain máŋga jagi addit gieldda ássiide boaldin... SELECT (@ADVL) IF (*-1 (@OBJ) BARRIER NOT-ADV-PCLE OR go)(0 Num)(1 TIME); ## Go fylkkadoavttir lea seailluhan journála 10 jagi, de... SELECT (@ADVL) IF (0 ("diibmu") OR ("biellu") OR ("dbm") OR ("dii") OR ("bie"))(1 Num); ## Mun boađán diibmu vihtta. SELECT (@ADVL) IF (NEGATE *-1 ("deavdit") BARRIER SV-BOUNDARY2)(-1 Num LINK NOT 0 (@P<))(0 TIME LINK NOT 0 Nom)(NEGATE *1 ("deavdit") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1C NOT-NP)(NEGATE 1 ("dassá")); ## Dábálaš noađđeráidduin vázzá olmmoš guokte- golbma tiimmu ovdal go suhpoda. SELECT (@ADVL) IF (0 TIME)(1 TIME); ## Galggat golmma geardde beaivvis borrat ovtta tableahta. SELECT (@ADVL) IF (*-1 VERB BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("jahki"))(1 Num); ## ...ja ráhkadii jagi 1991 fylkkagieldda sámi dearvvašvuođa- ja ## sosiálaplána. REMOVE (@SUBJ) IF (0 (@ADVL))(*1C (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Rel); ## Mo dal juo dilli leašge,... #REMOVE (@>N) IF (1C (@ADVL)); REMOVE (Gen @>N) IF (1C Adv); ## Sii manne eará luotta ruoktot eatnamasaset. # Various # - - - - REMOVE (@SUBJ) IF (*-1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Gen)(NEGATE *-1 Nom BARRIER NAPP)(0 Gen); ## Salomo, gean eadni lei Uria áhkká,... REMOVE (@OBJ) IF (0 Gen)(*1 Ill BARRIER NPNH LINK *1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE OR PUNCT OR CLB LINK 0 V-NOT-AUX LINK *1 Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Eamiálbmotrievtti guovddášosiide gullá maiddái sihkkarastit (dahje ## milloseappot jođálmahttit) kultuvrra earáláhkai. REMOVE (@OBJ) IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(*1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 AUX LINK *1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 V-MAIN LINK *1C (@OBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Ii Finnmárkku eatnamiid oktasaš hálddašanortnegii sáhte laktit guovlluid, ... REMOVE (@OBJ) IF (0 Gen)(*1 (@SUBJ) BARRIER NPNH LINK *1 ("gullat") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1 Ill BARRIER S-BOUNDARY2); ## ...maid oamastanvuoigatvuohta gullá konvenšuvnna vuođul sápmelaččaide. SELECT (@P<) IF (*-1 Pr BARRIER NPNH); ## Dalle bisttii luossaguolli miehtá dálvvi bearaš atnui. SELECT (@HNOUN) IF (*-1 BOS BARRIER NPNH)(1 EOS LINK NOT 0 ("excl")); ## Riektejoavkku nammadeami duogáš. SELECT Imprt IF (*-1 BOS BARRIER NPNH)(1 ("excl")); REMOVE (@ADVL) IF (0 TITLE OR PROFESSION)(1 Mal OR Fem OR Sur); ## maiddái professoriidda Asbjørn Kjønstad ja Kristian Andenæs. SELECT (@>N) IF (0 ("seamma") OR ("seammá"))(1 ("ollu" Indef)); SELECT (@>ADVL) IF (0 ("seamma") OR ("seammá"))(1 ("ollu" Adv)); # ---------------- # SECTION #27 # # ---------------- # # (@APP-N<) ; REMOVE (@+FAUXV) ; REMOVE (@SPRED) ; #IF (NEGATE 0 PrfPrc); REMOVE (@OPRED) ; #REMOVE (@X) IF (0 FMAINV OR (@+FAUXV) OR (@-FAUXV) OR (@-FSUBJ) OR # (@>A) OR (@>ADVL) OR (@ADVL) OR (@>N) OR # (@CNP) OR (@CVP) OR (@P<) OR (@>P) OR # (@HNOUN) OR (@INTERJ) OR (@Pron<) OR (@Num<) OR (@N<) OR (@OBJ) OR (@OPRED) OR (@PCLE) OR # (@COMP-CS<) OR (@SPRED) OR # (@SUBJ) OR (@APP)) ; # ===================================================== # # Post-syntactic morphological disambiguation - Cycle 5 # # ===================================================== # SECTION #28 # # ===================================================== # # Demonstratives # Case # Adverbs # Verbs # Tidying up some loose ends # Demonstratives SELECT (Dem Acc @>N) IF (*1C (N Acc) BARRIER NOT-ADJ); ## , man šaddet dán ulbmila ollašuhttimis. ## Berrejitgo sámi geavaheaddjit fgeavahit dáid fálaldagaid? #SELECT (Dem Gen @>N) IF (*1C (N Gen) BARRIER NOT-ADJ); SELECT (Dem Sg Nom @>N) IF (*1C (N Sg Nom) BARRIER NOT-ADJ); SELECT (Dem Pl Nom @>N) IF (*1C (N Pl Nom) BARRIER NOT-ADJ); SELECT (Dem Gen @>N) IF (*1C (N Ill) BARRIER NOT-ADJ); SELECT (Dem Gen @>N) IF (*1C (N Sg Loc) BARRIER NOT-ADJ); # And the same for indef? SELECT (Indef Gen @>N) IF (*1C (N Gen) BARRIER NOT-ADJ); SELECT (Indef Sg Nom @>N) IF (*1C (N Sg Nom) BARRIER NOT-ADJ); SELECT (Indef Pl Nom @>N) IF (*1C (N Pl Nom) BARRIER NOT-ADJ); SELECT (Indef Gen @>N) IF (*1C (N Ill) BARRIER NOT-ADJ); SELECT (Indef Gen @>N) IF (*1C (N Sg Loc) BARRIER NOT-ADJ); # Case REMOVE Nom IF (*1C V-NOT-AUX LINK NOT 0C (PrfPrc @>N) BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT LINK *1C NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY2 OR ("dego") OR ("dugo") LINK NOT 0 Interr)(NEGATE 0 Range)(NEGATE -1 COMMA LINK -1 (@SPRED)); ## Dakkár buođus gáržo guolli juo nu ahte dat deaddil joddu sisa. SELECT (@SUBJ) IF (*-1 VFIN LINK NOT *-1 (@SUBJ))(0 ANIMATE LINK NOT 0 Inf)(NEGATE *1 (@SUBJ) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Álggos coggalii Svein Kristian Anti vuosttaš spáppa Sørøy Glimt mollii 22 minuvtta maŋŋel go čiekčamat ledje álgán Niitoguolban stadionas. # Adverbs #SELECT Adv IF (0C (@ADVL)); ## Dainna Máret lávlii čiŋadit. # Philisophy: An adverbial is preferably an adverb. # Verbs REMOVE Sg2 IF (0 Pl3)(*-1 (N Pl @SUBJ)); ## Girkonjárgga buohcceviessu, sámi hálddašanguovllu gielddat ja Finnmárkku lášmmodahttinguovddáš, mii lea Álttás, galget ovttasbargat dan hárrái. REMOVE Sg2 IF (0 Pl3)(NEGATE *-1 @SUBJ)(*1 (Pl @SUBJ) BARRIER (V Pl3) LINK NOT *1 (V Pl3)); ## Ovddasvástádusa galget juohkit ieža sápmelaččat ja báikkálaš eiseválddit. # ========================== # # Tidying up some loose ends # # ========================== # SELECT Gen IF (-1 (@OBJ) LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NPNH)(0 ROUTE); ## Stállu luittii geđggiid reahpenráiggi báhtái. REMOVE (@ADVL) IF (0 ROUTE LINK 0 (@OBJ) LINK NOT *-1 (@OBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 TV BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *1 (@OBJ) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Válmmaštehket geainnu Hearrái, njulgejehket su bálgáid! REMOVE (PxSg3) IF (0 (Sg Loc) LINK 0 TIME); ## Dát dahká ahte sámegiella ii leat oainnusin suohkanlaš árgabeaivvis. # The spatial potential and therefore locative-case potential of members of the set TIME SELECT (Pl Loc) IF (0 (Sg Com)); REMOVE Gen IF (0 (ACR Nom)); REMOVE Acc IF (0 (ACR Nom)); ## IT lea dehálaš. REMOVE Gen IF (0 (Num Nom)); REMOVE Acc IF (0 (Num Nom))(NEGATE *1 TIME BARRIER NOT-A); # This in order to constrain the proliferation of case. If no context has hit, # then be it a stray nominative. REMOVE (@>N) IF (0 TITLE); #=====# END # #=====#