# Divvun & Giellatekno - open source grammars for Sámi and other languages # Copyright © 2000-2010 The University of Tromsø & the Norwegian Sámi Parliament # http://giellatekno.uit.no & http://divvun.no # # This program is free software; you can redistribute and/or modify # this file under the terms of the GNU General Public License as published by # the Free Software Foundation, either version 3 of the License, or # (at your option) any later version. The GNU General Public License # is found at http://www.gnu.org/licenses/gpl.html. It is # also available in the file $GTHOME/LICENSE.txt. # # Other licensing options are available upon request, please contact # giellatekno@hum.uit.no or divvun@hum.uit.no # ==================================================================== # # N O R T H E R N S Á M I D I S A M B I G U A T O R # ==================================================================== # # ==================================================================== # Sámi language technology project 2003-2006, University of Tromsø # # From 22.02.08 this is the only up-to-date dis file. (Lene) # Newest rule is r3589. # =========================================== # # Short table of contents # # =========================================== # # Delimiters # Tags and sets # Disambiguation rules # One-cohort disambiguation - cycle 0 # Local disambiguation - cycles 1 and 2 # Cycle 1a: Special cases # Cycle 1b: Cleaning up after the special cases # Cycle 2: Other local disambiguation # Mapping of COMP-CS<, CC and CS # More diambiguation # Verb mappings # Disambiguating nouns # Mainly mapping-rules # Disambiguating nouns # Case disambiguation # Cycle 3: Global disambiguation # Cycle 4: Syntactic disambiguation # Cycle 5: Post-syntactic morphological disambiguation # =========================================== # # Detailed table of contents # # =========================================== # # Delimiters # Tags and sets # Tags declared as single-membered LISTs # Parts of speech # POS sub-categories # Morphosyntactic properties # Derivation # Syntactic tags # Semantic tags # Other tags # Single-word sets # Initials # Sets # Word or not # Derivational affixes # Case sets # Verb sets # Pronoun sets # Adjectival sets and their complements # Coordinators # Sets for adverbs that have lookalikes # Sets of elements with common syntactic behaviour # Verbs # Adverbs # Adjectives # NP sets defined according to their morphosyntactic features # The PRE-NP-HEAD family of sets # Other negatively defined morphosyntactic noun sets # Nominal sets defined according to their morphophonological properties # Sets for lexeme homonymy # Nominal sets defined according to their semantical properties # Nouns with morpho-syntactic preferences # Set hierarchy # Miscellaneous sets # Border sets and their complements # Syntactic sets # Disambiguation rules # One-cohort disambiguation - cycle 0 # The section for popular rules # Proper nouns # Lexicalised derivations # Acronyms # Lexicalised adjectives # Particular adjectives # Lexicalised adverbs # Adjectives or nouns, not adverbs # Adverbs, not nouns or adjectives # N Ess vs. A Ess # Nouns, not verbs # Nouns, verbs, or numerals # Particular nouns # Not noun # Temporal expressions with locative case # Southern Locative vs. Essive # Px # Adposition + Px # Some verb rules # Particular verbs # Vowel-lowering # Diphtong or not (empty) # Compounds # Local disambiguation - cycles 1 and 2 # Cycle 1a: cases that will be needed in careful mode later # FAMILY pronouns # An early rule for "eanaš"/"eanas" # Px constraints # Certain verb readings # Cycle 1b: removing the readings that were left from the 1a rules # Removing (nearly) all remaining Px readings # Cycle 2: Other cases of local disambiguation # Noun or not? # Based on left context # Based on right context # Based on circumscribed context # Some particular nouns # Early possessive rule # Adjectives and adverbs # Disambiguationg abbreviations # Case disambiguation of abbreviations # Disambiguating particles # Disambiguating clitics # Disambiguating numerals # Disambiguating adpositions # Rules relating to particular adpositions # Adpositions that take modifiers # The case of GASKAL # Po or Pr? # Removing some readings that compete with Po # Disambiguating subjunctions # Some particular subjunctions # CS selection for specific CS candidates # CS removal for specific CS candidates # Some more particular subjunctions # Disambiguating adverbs # General adverb rules # Adverbs, not interjections # Adjectives, not adverbs # Adverbs, not comparative or plural adjectives # Adverbs, not verbs # Verbs, not adverbs # Adverbs, not pronouns # Adverbs, not nouns # Nouns, not adverbs # Rules related to specific adverbs (quite a lot) # Mapping of COMP-CS<, CC and CS # Complements of particles in comparison # CC- and CS-Mapping # More disambiguation # Disambiguating pronouns # Interrogative and relative pronouns # Reflexive pronouns # Reciprocal pronouns # Numerals # Numerals or not # General rules # Rules related to specific numerals # More pronouns # Indefinite pronouns # General rules # Particular indefinite pronouns # Demonstrative pronouns # DP-internal number concord # DP-internal case concord # FAMILY pronouns # Some rules for FAMILY pronouns again (will hit "dat", except the last one) # Dem or Pers # Number # Disambiguating against other POS # Disambiguating adjectives # Rules related to specific adjectives # Comparative # Attribute disambiguation # Only Attr if something to lean on # Rules for Attr between Dem and N # Other attribute rules # Coordinated attributes # Special rules for 'buorre' (the only adjective showing case agreement) # Comparatives # Adjectives as predicates # Coordination # And now some rules for adverbs that modify adjectives # Proper nouns # SubstitutingProp tags # Proper nouns # Prop or not # Particular proper nouns # Prop as Attr or not # Choosing between different proper nouns # Disambiguating verbs - part 1 # ConNeg forms # Imperative # Infinitive # Verbgenitive # Supinum vs. potential # Perfect Participle # Der/NomAct og Actio # Present participle # Rules for "orrut" # Rules for "addit" (which is an adjective, but more often a verb) # Der/NomAct Loc = Der/NomAct Ess # Actio Gen = Actio Ess # Imprt or Ind # Nouns vs. verbs # Verb mappings # Disambiguating nouns # Mainly mapping-rules # Lexically determined mappings # Mappings of minor categories # Determiner mappings # Attribute mappings # Numeral mappings # Quantifier mappings # Genitive mappings # Appositions # Fragment mappings # Other special nominative mappings # Arguments and secondary predicates # Habitative mappings # Adverbial mappings # Disambiguating proper nouns # # Choosing between different proper nouns # Disambiguating the semantic tags # Disambiguating symbols and punctuation marks # Case disambiguation # Secure rules for choosing Acc # Choosing accusative or genitive semantically # Genitive # Nominative and accusative # Nominative # Accusative # Accusative Px or locative # Illative # Early comitative rules # Locative # Comitative # Locative and comitative - Disambiguation based on verbs # Comitative # Locative and comitative - Disambiguation based upon coordination # Another round of locative rules # Essive # Late case rules (after other case rules have worked) # Disambiguating verbs - part 2 # Finite or not # Indicative or imperative # Verbs according to person and number # Rules for a special infinitive construction # More finite verbs # Passive # Non-finite verb forms # Infinitive # Present Participle # Actio/Perfect Participle # Imperative II (empty) # Verbgenitive # Derived vs. lexicalized noun # Aktio # Selecting some more finite verbs # Lexical disambiguation of verbs # Residual cases # Case rules # Other rules for nouns and pronouns # Px rules # Determiners # Adverbs and adjectives # Cycle 3: Global disambiguation # Nouns # Verbs # Genitive after preposition -- round 2 # Cycle 4: Syntactic disambiguation # NP internal # Verbal functions # Subject # Subject predicate # Subject or not # Late nominative rule # Fragments # Object and object predicate # Adverbials or Object # Other grammatical functions # Cycle 5: Post-syntactic morphological disambiguation # Demonstratives # Case # Adverbs # Verbs # Tidying up some loose ends # Substituting some syntactic tags # ================================================================= # # ================================================================= # # ================================================================= # # XXX Copy to sme-dep.rle starts here. # ========== # # Delimiters # # ========== # DELIMITERS = "<.>" "" "" "<...>" "<¶>"; #PARENTHESES = "<$(>" "<$)>" "<$[>" "<$]>" "<${>" "<$}>" "<$«>" "<$»>" ; # ============= # # Tags and sets # # ============= # SETS # I define end of clause and beginning of clause in a way so that the file # may be read both by the CG-2 and the vislcg formalisms. LIST BOS = (>>>) (); LIST EOS = (<<<) (); # CG3 doesn´t function without >>> and <<< ! # Tags declared as single-membered LISTs # ====================================== # Parts of speech # --------------- LIST N = N ; LIST A = A ; LIST Adv = Adv ; LIST V = V ; LIST Pron = Pron ; LIST CS = CS ; LIST CCC = CC ; SET CC = CCC - ("sihke") ; SET CC-CS = CC OR CS ; LIST Po = Po ; LIST Pr = Pr ; LIST Pcle = Pcle ; LIST Num = Num ; LIST Coll = Coll ; LIST NomAg = NomAg ; LIST G3 = G3 ; LIST Prop = Prop ; LIST LEFT = LEFT ; LIST RIGHT = RIGHT ; LIST WEB = WEB ; LIST V* = V* ; # POS sub-categories # ------------------ LIST Pers = Pers ; LIST Dem = Dem ; LIST Interr = Interr ; LIST Indef = Indef ; LIST Recipr = Recipr ; LIST Refl = Refl ; LIST Rel = Rel ; LIST Interj = Interj ; LIST Adp = Adp ; # Morphosyntactic properties # -------------------------- LIST Nom = Nom ; LIST Acc = Acc ; LIST Gen = Gen ; LIST Ill = Ill ; LIST Loc = Loc ; LIST Com = Com ; LIST Ess = Ess ; LIST Sg = Sg ; LIST Pl = Pl ; LIST Du = Du ; LIST RCmpnd = RCmpnd ; LIST Cmpnd = Cmpnd ; LIST SgNomCmp = SgNomCmp ; LIST SgGenCmp = SgGenCmp ; LIST ShCmp = ShCmp ; LIST PxSg1 = PxSg1 ; LIST PxSg2 = PxSg2 ; LIST PxSg3 = PxSg3 ; LIST PxDu1 = PxDu1 ; LIST PxDu2 = PxDu2 ; LIST PxDu3 = PxDu3 ; LIST PxPl1 = PxPl1 ; LIST PxPl2 = PxPl2 ; LIST PxPl3 = PxPl3 ; LIST Comp = Comp ; LIST Superl = Superl ; LIST Attr = Attr ; LIST Ord = Ord ; LIST Qst = Qst ; # The ("ge" Pcle) etc. are used in Apertium LIST Foc/ge = Foc/ge ("ge" Pcle) ; LIST Foc/gen = Foc/gen ("gen" Pcle) ; LIST Foc/ges = Foc/ges ("ges" Pcle) ; LIST Foc/gis = Foc/gis ("gis" Pcle) ; LIST Foc/naj = Foc/naj ("naj" Pcle) ; LIST Foc/ba = Foc/ba ("ba" Pcle) ; LIST Foc/be = Foc/be ("be" Pcle) ; LIST Foc/hal = Foc/hal ("hal" Pcle) ; LIST Foc/han = Foc/han ("han" Pcle) ; LIST Foc/bat = Foc/bat ("bat" Pcle) ; LIST Foc/son = Foc/son ("son" Pcle) ; LIST IV = IV ; LIST TV = TV ; LIST Der/Pass = Der/PassL Der/PassS ; LIST Prt = Prt; LIST Prs = Prs ; LIST Ind = Ind ; LIST Pot = Pot ; LIST Cond = Cond ; LIST Imprt = Imprt ; LIST ImprtII = ImprtII ; LIST Sg1 = Sg1 ; LIST Sg2 = Sg2 ; LIST Sg3 = Sg3 ; LIST Du1 = Du1 ; LIST Du2 = Du2 ; LIST Du3 = Du3 ; LIST Pl1 = Pl1 ; LIST Pl2 = Pl2 ; LIST Pl3 = Pl3 ; LIST Inf = Inf ; LIST ConNeg = ConNeg ; LIST Neg = Neg ; LIST PrfPrc = PrfPrc ; LIST VGen = VGen ; LIST PrsPrc = PrsPrc ; LIST Ger = Ger ; LIST Sup = Sup ; LIST Actio = Actio ; LIST Der/NomAg = Der/NomAg ; LIST Actor = NomAg Der/NomAg ; LIST VAbess = VAbess ; # Derivation # ---------- LIST Der/adda = Der/adda ; LIST Der/ahtti = Der/ahtti ; LIST Der/alla = Der/alla ; LIST Der/asti = Der/asti ; LIST Der/easti = Der/easti ; LIST Der/d = Der/d ; LIST Der/eaddji = Der/eaddji ; LIST Der/eamoš = Der/eamoš ; LIST Der/amoš = Der/amoš ; LIST Der/geahtes = Der/geahtes ; LIST Der/gielat = Der/gielat ; LIST !better: = !better: ; LIST Der/NuA = Der/NuA ; LIST Der/h = Der/h ; LIST Der/heapmi = Der/heapmi ; LIST Der/hudda = Der/hudda ; LIST Der/huhtti = Der/huhtti ; LIST Der/huvva = Der/huvva ; LIST Der/halla = Der/halla ; LIST Der/j = Der/j ; LIST Der/l = Der/l ; LIST Der/laš = Der/laš ; LIST Der/las = Der/las ; LIST Der/hat = Der/hat ; LIST Der/meahttun = Der/meahttun ; LIST Der/muš = Der/muš ; LIST Der/NomAct = Der/NomAct ; LIST Der/st = Der/st ; LIST Der/stuvva = Der/stuvva ; LIST Der/upmi = Der/upmi ; LIST Der/supmi = Der/supmi ; LIST Der/vuohta = Der/vuohta ; LIST Der/goahti = Der/goahti ; LIST Der/lágan = Der/lágan ; LIST Der/lágán = Der/lágán ; LIST Der/lágaš = Der/lágaš ; LIST Der/jagáš = Der/jagáš ; LIST Der/jahkásaš = Der/jahkásaš ; LIST Der/diibmosaš = Der/diibmosaš ; LIST Der/dássásaš = Der/dássásaš ; LIST Der/Dimin = Der/Dimin ; LIST Der/viđá = Der/viđá ; LIST Der/viđi = Der/viđi ; LIST Der/veara = Der/veara ; LIST Der/duohke = Der/duohke ; LIST Der/duohkai = Der/duohkai ; LIST Der/vuolle = Der/vuolle ; LIST Der/vuollai = Der/vuollai ; LIST Der/vuolde = Der/vuolde ; # Syntactic tags # -------------- LIST @+FAUXV = @+FAUXV ; LIST @+FMAINV = @+FMAINV ; LIST @-FAUXV = @-FAUXV ; LIST @-FMAINV = @-FMAINV ; LIST @-FSUBJ> = @-FSUBJ> ; LIST @-F = @-FOBJ> ; LIST @SPRED = @-FADVL> ; LIST @-F = @-FSPRED> ; LIST @-FOPRED> = @-FOPRED> ; SET FOBJ = @-F ; SET FMAINV = @-FMAINV OR @+FMAINV ; SET FAUXV = @-FAUXV OR @+FAUXV ; LIST @ADVL = @ADVL @ADVL> @ADVL< @ADVL @-F ; LIST @>ADVL = @>ADVL ; LIST @ADVL< = @ADVL< ; LIST @ = @ADVL> ; LIST @HAB = @HAB ; LIST @>N = @>N ; LIST @>Interj = @>Interj ; LIST @N< = @N< ; LIST @>A = @>A ; LIST @P< = @P< ; LIST @>P = @>P ; LIST @HNOUN = @HNOUN ; LIST @INTERJ = @INTERJ ; LIST @>Num = @>Num; LIST @Pron< = @Pron< ; LIST @>Pron = @>Pron ; LIST @Num< = @Num< ; LIST @OBJ = @OBJ ; LIST @ = @OBJ> ; LIST @OPRED = @OPRED ; LIST @ = @OPRED> ; LIST @PCLE = @PCLE ; LIST @COMP-CS< = @COMP-CS< ; LIST @SPRED = @SPRED ; LIST @ = @SPRED> ; LIST @SUBJ = @SUBJ ; LIST @ = @SUBJ> ; SET SUBJ = @ OR @SUBJ ; SET SPRED = @ OR @SPRED ; SET OPRED = @ OR @OPRED ; LIST @PPRED = @PPRED ; LIST @APP = @APP ; LIST @APP-N< = @APP-N< ; LIST @APP-Pron< = @APP-Pron< ; LIST @APP>Pron = @APP>Pron ; LIST @APP-Num< = @APP-Num< ; LIST @APP-ADVL< = @APP-ADVL< ; LIST @VOC = @VOC ; LIST @CVP = @CVP ; LIST @CNP = @CNP ; SET OBJ = (@) OR (@OBJ) OR (@-F) ; LIST = @OBJ> @-FOBJ> ; SET -OTHERS = OBJ> OR (Gen) OR (Nom) OR (Ess) OR (Loc) OR (Adv) ; LIST @X = @X ; # Semantic tags # ------------- LIST Ani = Ani ; LIST Fem = Fem ; LIST Mal = Mal ; LIST Obj = Obj ; LIST Org = Org ; LIST Plc = Plc ; LIST Sur = Sur ; #LIST Tit = Tit ; LIST Lang = Lang ; LIST Plant = Plant ; LIST Group = Group ; LIST Time = Time ; LIST Txt = Txt ; LIST Route = Route ; LIST Measr = Measr ; LIST Wthr = Wthr ; LIST Build = Build ; LIST Edu = Edu ; LIST Veh = Veh ; LIST Event = Event ; # Valency tags # ------------ LIST = ; LIST <0> = <0> ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; LIST = ; #LIST SUB:1 = SUB:1 ; # Other tags # ---------- LIST ABBR = ABBR ; LIST ACR = ACR ; LIST CLB = CLB ; LIST QMARK = """ ; # ADD " FOR SYNTAX COLOURING. LIST PPUNCT = PUNCT ; SET PUNCT = PPUNCT - QMARK ; # Single-word sets # ---------------- LIST COMMA = "," ; LIST ¶ = ¶; LIST OKTA = "akta" "okta"; LIST ARABIC = ("[0-9]*"r) ; LIST go = "go" ; # Initials # -------- LIST INITIAL = "a" "b" "c" "d" "e" "f" "g" "h" "i" "j" "k" "l" "m" "n" "o" "p" "q" "r" "s" "t" "u" "v" "w" "x" "y" "z" "á" "æ" "ø" "å" "ö" "ä" ; LIST CAP-INITIAL = "A" "B" "C" "D" "E" "F" "G" "H" "I" "J" "K" "L" "M" "N" "O" "P" "Q" "R" "S" "T" "U" "V" "W" "X" "Y" "Z" "Á" "Æ" "Ø" "Å" "Ö" "Ä" ; # Tag sets # ======== SETS # ======== # Word or not # ----------- LIST WORD = N A Adv V Pron CS CC Po Pr Interj Pcle Num ABBR ACR \? ; # any word SET REALWORD = WORD - Num - Ord ; SET REALWORD-NOTABBR = WORD - Num - Ord - ABBR ; SET WORD-NOTDE = WORD - ("de") ; # Derivational affixes # -------------------- LIST V-DER = Der/adda Der/alla Der/asti Der/d Der/g Der/h Der/halla Der/hudda Der/huhtti Der/huvva Der/j Der/l Der/ahtti Der/st Der/stuvva Der/goahti ; LIST N-DER = Der/eaddji Der/Dimin Der/eamoš Der/heapmi Der/NomAct Der/š Der/muš Der/upmi Der/us Der/vuohta Der/NomAg ; # Der/NomAct ; LIST A-DER = Der/diibmosaš Der/dássásaš Der/eaddji Der/geahtes Der/keahtes Der/heapmi Der/jahkásaš Der/lágan Der/lágaš Der/laš Der/meahttun Der/lágán (V* A); LIST A-V = (V* A) ; SET A-NOT-V = A - A-V ; LIST Der1 = Der1 ; LIST Der2 = Der2 ; LIST Der3 = Der3 ; SET V-ACT = V - Der/Pass ; # Case sets # --------- LIST ADVLCASE = Ill Loc Com Ess ; # Sg Nom - Sg Nom | Pl Nom - Pl Nom # Sg Acc - Sg Acc | Pl Acc - Pl Acc # Sg Gen - Sg Gen | Pl Gen - Pl Gen # Sg Gen - Sg Ill | Pl Gen/Ill - Pl Ill # Sg Gen - Sg Loc | Pl Loc - Pl Loc # Sg Com - Sg Com | Pl Gen/Com - Pl Com # Ess - Ess LIST CASE-HALFAGREEMENT = Ill (Sg Loc) (Pl Com) Ess ; LIST CASE-AGREEMENT = Nom Acc Gen (Pl Ill) Loc Com Ess ; LIST CASE = Nom Acc Gen Ill Loc Com Ess ; SET NOT-NOM = CASE - Nom ; SET NOT-GEN = CASE - Gen ; SET NOT-ACC = CASE - Acc ; SET NOT-ACC-GEN = CASE - Acc - Gen ; # Verb sets # --------- # Verbs and their complements # - - - - - - - - - - - - - - SET NOT-VERB = WORD - V ; # Finiteness and mood # - - - - - - - - - - SET V-IND-FIN = Prs OR Prt ; # Problem: "In boahtán" is an invisible indicative SET V-MOOD = Ind OR Pot OR Imprt OR ImprtII OR Cond OR (Neg Sup) ; LIST GC = ("gč") ; SET VFIN = GC OR V-MOOD - ConNeg ; SET VFIN-POS = V-MOOD - ConNeg - Neg ; SET VFIN-NOT-IMP = VFIN - Imprt ; SET VFIN-NOT-NEG = VFIN - Neg ; # this might be to strict, besides, 'iige' can be written 'ii ge' SET NOT-PRFPRC = WORD - PrfPrc ; # Person # - - - - LIST V-SG1 = (V Ind Prs Sg1) (V Ind Prt Sg1) (V Cond Prs Sg1) (V Cond Prt Sg1) (V Pot Prs Sg1) (V Neg Ind Sg1); LIST V-SG2 = (V Ind Prs Sg2) (V Ind Prt Sg2) (V Cond Prs Sg2) (V Cond Prt Sg2) (V Pot Prs Sg2) (V Neg Ind Sg2); LIST V-SG3 = (V Ind Prs Sg3) (V Ind Prt Sg3) (V Cond Prs Sg3) (V Cond Prt Sg3) (V Pot Prs Sg3) (V Neg Ind Sg3); LIST V-DU1 = (V Ind Prs Du1) (V Ind Prt Du1) (V Cond Prs Du1) (V Cond Prt Du1) (V Pot Prs Du1) (V Neg Ind Du1); LIST V-DU2 = (V Ind Prs Du2) (V Ind Prt Du2) (V Cond Prs Du2) (V Cond Prt Du2) (V Pot Prs Du2) (V Neg Ind Du2); LIST V-DU3 = (V Ind Prs Du3) (V Ind Prt Du3) (V Cond Prs Du3) (V Cond Prt Du3) (V Pot Prs Du3) (V Neg Ind Du3); LIST V-PL1 = (V Ind Prs Pl1) (V Ind Prt Pl1) (V Cond Prs Pl1) (V Cond Prt Pl1) (V Pot Prs Pl1) (V Neg Ind Pl1); LIST V-PL2 = (V Ind Prs Pl2) (V Ind Prt Pl2) (V Cond Prs Pl2) (V Cond Prt Pl2) (V Pot Prs Pl2) (V Neg Ind Pl2); LIST V-PL3 = (V Ind Prs Pl3) (V Ind Prt Pl3) (V Cond Prs Pl3) (V Cond Prt Pl3) (V Pot Prs Pl3) (V Neg Ind Pl3); # Note that imperative verbs are not included in these sets! # Some subsets of the VFIN sets # - - - - - - - - - - - - - - - SET V-SG = V-SG1 OR V-SG2 OR V-SG3 ; SET V-DU = V-DU1 OR V-DU2 OR V-DU3 ; SET V-PL = V-PL1 OR V-PL2 OR V-PL3 ; SET V-DU-PL = V-DU1 OR V-DU2 OR V-DU3 OR V-PL1 OR V-PL2 OR V-PL3 ; SET V-NOT-SG1 = VFIN-NOT-IMP - V-SG1 ; SET V-NOT-SG2 = VFIN-NOT-IMP - V-SG2 ; SET V-NOT-SG3 = VFIN-NOT-IMP - V-SG3 ; SET V-NOT-DU1 = VFIN-NOT-IMP - V-DU1 ; SET V-NOT-DU2 = VFIN-NOT-IMP - V-DU2 ; SET V-NOT-DU3 = VFIN-NOT-IMP - V-DU3 ; SET V-NOT-PL1 = VFIN-NOT-IMP - V-PL1 ; SET V-NOT-PL2 = VFIN-NOT-IMP - V-PL2 ; SET V-NOT-PL3 = VFIN-NOT-IMP - V-PL3 ; SET V-1-2 = V-SG1 OR V-SG2 OR V-DU1 OR V-DU2 OR V-PL1 OR V-PL2 ; SET V-3 = V-SG3 OR V-DU3 OR V-PL3 ; # Sets consisting of forms of "leat" (these ones need to be rewritten) # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - LIST LEAN = ("leat" V Ind Prs Sg1) ("leat" V Prt ConNeg); LIST LEAT = ("leat" V Ind Prs Pl1) ("leat" V Ind Prs Pl3) ("leat" V Ind Prs Sg2) ("leat" V Inf) ("leat" V Ind Prs ConNeg); LIST LEAT-FIN-NOT-IMP = ("leat" V Ind) ("leat" V Cond) ("leat" V Pot); LIST VPRFPRC = (V PrfPrc) ; LIST LEATPRFPRC = ("leat" PrfPrc) ; SET PRC-NOT-LEAT = VPRFPRC - LEATPRFPRC ; # In order to distinguish between real leat-constructions and participles of other verbs LIST HABEO-SG3 = ("leat" Sg3) (V Neg Sg3) ("šaddat" Sg3) ; LIST HABEO-PL3 = ("leat" Pl3) (V Neg Pl3) ("šaddat" Pl3) ; SET HABEO-3 = HABEO-SG3 OR HABEO-PL3 ; # Pronoun sets # ------------ LIST MUN = (Pron Pers Sg1 Nom); LIST DON = (Pron Pers Sg2 Nom); LIST SON = ("son" Pron Pers Sg3 Nom); LIST MOAI = (Pron Pers Du1 Nom); LIST DOAI = (Pron Pers Du2 Nom); LIST SOAI = (Pron Pers Du3 Nom); LIST MII-PERS = (Pron Pers Pl1 Nom); LIST DII = (Pron Pers Pl2 Nom); LIST SII = ("son" Pron Pers Pl3 Nom); SET PPRON-NOM-NOT-DAT = MUN OR DON OR SON OR MOAI OR DOAI OR SOAI OR MII-PERS OR DII OR SII ; SET PPRON-NOT-DAT = (Pron Pers) - ("dat") ; SET PPRON-DU-PL = MOAI OR DOAI OR SOAI OR MII-PERS OR DII OR SII ; SET PPRON-PL = MII-PERS OR DII OR SII ; SET PRON-DU = MOAI OR DOAI OR SOAI ; SET PPRON-NOT-SII = MUN OR DON OR SON OR MOAI OR DOAI OR SOAI OR MII-PERS OR DII ; LIST PPRON-GEN = (Sg1 Gen) (Sg2 Gen) (Sg3 Gen) (Du1 Gen) (Du2 Gen) (Du3 Gen) (Pl1 Gen) (Pl2 Gen) (Pl3 Gen); SET PPRON-NOT-GEN = (Pron Pers) - PPRON-GEN ; LIST DEM-SG = (Pron Dem Sg Nom); LIST DEM-PL = (Pron Dem Pl Nom); SET NOT-DEM = WORD - Dem ; LIST SGPRON = (Pron Sg1) (Pron Sg2) (Pron Sg3) (Pron Sg) (Pron PxSg1) (Pron PxSg2) (Pron PxSg3); LIST DUPRON = (Pron Du1) (Pron Du2) (Pron Du3) (Pron PxDu1) (Pron PxDu2) (Pron PxDu3); LIST PLPRON = (Pron Pl1) (Pron Pl2) (Pron Pl3) (Pron Pl) (Pron PxPl1) (Pron PxPl2) (Pron PxPl3); LIST DUPRON-NOTPX = (Pron Du1) (Pron Du2) (Pron Du3) ; SET PRON-NOT-SG = DUPRON OR PLPRON ; LIST DAT-PRON = ("dat") ("dát") ("diet") ("duot") ("dot") ; LIST QUANT-PRON = "ollu" "olu" "unnán" "váháš" "veaháš" "veháš" ; # This set is for choosing between Adv and Pron Indef. # Adjectival sets and their complements # ------------------------------------- SET LEX-A = A - A-DER ; SET A-CASE = A - Attr - Adv ; LIST A-CC = A CC ; SET NOT-ADJ = WORD - A ; SET NOT-ADJ-COMMA = WORD - A - COMMA ; SET NOT-Attr = WORD - Attr ; SET NOT-ADJ-PCLE = WORD - A - Pcle ; SET NOT-ADJ-CC = WORD - A-CC ; SET NOT-AA = WORD - A - Adv OR ("maid") ; LIST NOMINAL-ADJ = "guoktilaš" "lámis" "oasálaš" ("suddu" Der/laš) "viissis"; # and many others # Adverbial sets and their complements # ------------------------------------ SET LEX-ADV = Adv - (A*) ; SET NOT-ADV = WORD - Adv; SET NOT-ADV-N = WORD - Adv - N; SET NOT-ADV-PCLE = WORD - Adv - Pcle ; SET NOT-ADV-INDEF = WORD - Adv - Indef ; SET NOT-ADV-PCLE-ILL = WORD - Adv - Pcle - Ill ; SET NOT-ADV-PCLE-ADVLC = WORD - Adv - Pcle - Ill - Loc - Com; SET NOT-ADV-PCLE-Refl = WORD - Adv - Pcle - Refl ; SET NOT-ADV-PCLE-INDEF = WORD - Adv - Pcle - Indef ; SET NOT-ADV-PCLE-NEG = WORD - Adv - Pcle - Neg ; SET NOT-ADVL-PCLE-NEG = WORD - @ADVL - @P< - Pcle - Neg ; LIST MOVT = "govt" ("got" Adv) "mo" "mot" "mov" "movt" ; LIST MO-MANge = "goas" "gokko" "gos" "gosa" "govt" ("got" Adv) "makkár" "man" "manne" "mo" "mot" "mov" "movt" ("nugo" @CVP) (V Qst); SET MO = MO-MANge - ("man" Foc/ge) ; # Introduce finite clauses. LIST PLACE-ADV = "davábealde" "máttabealde" "nuorttabealde" "oarjjábealde" "oarjjabealde" "olggobeale" ; # There will usually be a Gen in front. LIST DOPPE = "badjin" "bajil" "dakko" "dá" "dákko" "dáppe" "diekko" "dieppe" "do" "dokko" "doppe" "duo" "duokko" "duoppe" "olgun" ; # Adverbs with a locativic form, but don´t get Loc as a tag. LIST DOHKO = "bajás" "deike" "diehke" "diehko" "dohko" "duohko" "lulás" "olggos" "ruoktot" "sisa" "vuovdimassii" ; # Adverbs with a illativic form, but they don´t get Ill as a tag. # Coordinators # ------------ SET Foc = Foc/ge OR Foc/gen OR Foc/ges OR Foc/gis OR Foc/naj OR Foc/ba OR Foc/be OR Foc/hal OR Foc/han OR Foc/bat OR Foc/son ; LIST NEGFOC = (Neg Foc/ge) ; LIST XGO = "dego" "dugo" "nugo" "seammaládjego" "seammaláhkáigo" ; # Compounds LIST SEAMMAX = "seamma_ládje" "seamma_láhkái" ; # Those combine with go LIST MADE = "mađe" "mađi" ; LIST DADE = "dađe" "dađi" ; SET CRD = COMMA OR CC OR NEGFOC OR XGO OR ("/") OR ("-") OR DADE ; # coordinators SET LCRD = @CNP OR ("asdfasdf") ; # local coordinator SET GCRD = @CVP OR ("sadfasdf") ; # global coordinator SET CRD2 = (@CNP) OR COMMA OR NEGFOC OR XGO OR ("/") OR ("-") OR DADE ; # AFTER LCRD vs. GCRD disambiguation # Sets for adverbs that have lookalikes # ------------------------------------- # Here come some adverbs that have identical twins in other POS. # If these are found in Adv contexts, we treat them as adverbs. LIST ADV-LACCAT = "absoluhtalaš" "agálaččat" "aitosaččat" "aktiivvalaš" "almmolaš" "analogalaš" "automáhtalaš" "álgoálgosaš" "álgovuolggalaš" "árbevirolaš" "beaivválaččat" "biologalaš" ("buhttenriekti" Der/laš) ("bustávva" Der/laš) "čálalaččat" "čearddalaš" "dábálaš" "duođalaččat" ("dutkanpolitihkka" Der/laš) "eahpedábálaš" "eahpeformálalaš" "eahpekritihkalaš" "eahpevirggálaš" "eaktodáhtolaččat" "ekologalaš" "ekologálaš" "ekonomálaš" "eksplisihtalaš" "elektrovnnalaš" ("eahpidit" VAbess) ("etihkka" Der/laš) "etymologalaš" "fágalaš" "fonehtalaš" "fonologalaš" "fonotávttalaš" "formálalaš" ("fysiologa" Der/laš) "gaskamearálaš" "geavatlaš" "gelbbolaš" ("geografa" Der/laš) "geográfalaš" "gielalaš" ("girkoriekti" Der/laš) "globálalaččat" ("gorri" Der/laš) "govttolaš" "hálddahuslaš" "historjjálaš" "ideologalaš" "iešheanálaš" "implisihtalaččat" "jahkásaččat" "jeavddalaččat" ("jietnadatoahppa" Der/laš) "juridihkalaš" "konkrehtalaš" "kritihkalaš" "kronologalaš" "kulturhistorjjálaš" "kulturpolitihkalaš" "kultuvrralaš" "logihkalaš" ("luohtu" Der/laš) "máŋggafágalaš" "mekánalaš" ("metoda" Der/laš) "moralalaš" "morálalaš" "morfologalaš" "našuvnnalaš" "negatiivvalaš" "njálmmálaččat" "njuolgguslaččat" ("oaiveášši" Der/laš) "obbalaš" "obbalohkái" "oktasaččat" "oktilaš" "ollislaččat" "oppalaččat" "optimalalaččat" "ovttabealálaš" "ovttajienalaš" "ovttamielalaš" "pedagogalaš" ("politihkka" Der/laš) ("praktihkka" Der/laš) ("prinsihppa" Der/laš) ("priváhtariekti" Der/laš) "profehtalaš" "psykologalaš" "ráfálaččat" ("reálapolitihkka" Der/laš) ("riektehistorjá" Der/laš) ("riekti" Der/laš) "riikkaidgaskasaš" "sámegielalaš" ("riikkagoddi" Der/laš) ("ruhta" Der/laš) "rumašlaš" "sámepolitihkalaš" "sekundáralaččat" "semantihkalaš" ("servodatávki" Der/laš) ("siviilariekti" Der/laš) "sosiálalaš" ("stáhtapolitihkka" Der/laš) "strategalaš" ("teknihkka" Der/laš) "teorehtalaš" "topográfalas" ("váldoášši" Der/laš) "virggálaš" "virolaš" ; LIST ADV-AFTER-NUM = "geardde" ; LIST ADV-MOD-NP = "áibbas" "dušše" "erenoamážit" "goitge" "man" "measta" "meastui" "oalle" "oba" "oktiibuot" "oppa" "sullii" ; LIST ADV-MOD-ADV = ("áibbas" Adv) ("eanet" Adv) ("erenoamáš" Adv) ("erenoamáš" Adv) ("hirbmat" Adv) "hui" "man" "menddo" "oalle" "nu" "oba" "oppa" ("mii" Sg Gen) ; LIST EASKKA = "easkka" "easka" ; LIST ADV-NOT-ARG = "aiddo" "ain" "aivve" "albma" "aŋkke" "álggos" "báifáhkka" "beanta" "beare" ; #LIST ADV-NOT-ARG2 = "aiddo" "ain" "aivve" "albma" "aŋkke" "álggos" "álgobáliid" "álo" "báifáhkka" "beanta" "beare" "dakkaviđe" "dal" "dan_dihte" "danne" "dasto" "dattetge" ("dábálaš" Adv) "dávjá" "de" "dieđinge" "dieđusge" "duođaid" "easkka" "fal" "fargga" "fas" "fárrolaga" "gal" "goas" "goasse" "gos" "gosa" "gostege" "govt" "gusto" "hedi" "juo" "justa" "loahpas" "maiddái" "manin" "manne" "nuppes" "suige" "šat" "vel" "viimmat" "vuos" ; LIST ADV-NOT-VERB = "dušše" "viimmat" ; LIST ADV-NOT-NOUN = "easka" "várra" ; LIST ADV-NOT-ADJ = "luovos" ; LIST ADV-NOT-NAMES = "Ain" "Anne" "Diego" "Dieppe" "Enge" "Galle" "Haga" "Joba" "Johan" "Liikka" "Mai" "Mannes" "Mo" "Naba" "Nan" "Oktan" "Sierra" "Sokka" "Villa" ; SET ADV-NOT-OTHER-POS = ADV-NOT-VERB OR ADV-NOT-NOUN OR ADV-NOT-NAMES ; # Sets of elements with common syntactic behaviour # ================================================ SETS # Verbs # ----- # Hmm V*? SET VERB = V - (Actio Nom) - (Actio Gen) ; # V is all readings with a V tag in them, VERB should # be the ones without an N tag following the V SET VERB-NOT-ACTIO = V - Actio ; SET LEX-V = VERB - V-DER; # VERB but not V-DER # The set REAL is smaller than COPULAS, made for verbs with PrfPrc complements: Seammás REALCOPULAS son dovdan iežas... LIST REALCOPULAS = "dáidit" "leat" "soaitit" "veadjit" ; # The set COPULAS is for predicative constructions LIST COPULAS = "dáidit" "gártat" "leat" "soaitit" "šaddat" "orrut" "veadjit" ; # "bissut" ? # 'Dáidit' can appear without 'leat'. SET V-NOT-COP = V - COPULAS ; LIST MOD-ASP = "bállet" "berret" "dáidit" "fertet" "galgat" "gillet" "lávet" "sáhttit" "seahtit" "soaitit" "viggat" ; # Verbs that never have arguments of their own - so we leave out "áigut", for ex. LIST AUX-OR-MAIN = "áigut" "álgit" "beassat" "galgat" "háliidit" "máhttit" "nagadit" "nagodit" "ollit" "orrut" "sihtat" "veadjit"; # These verbs can take arguments, so they do not belong in the AUX group, # but they are nevertheless mapped to (@+FAUXV). # Added "álgit" to the group (Lene) - Made rules for "boahtit" which sometimes can be AUX # Magga (1982: 120): áigut, dáidit, deaivat, fertet, galgat, lávet, máhttit, oažžut, sáhttit, soaitit, veadjit - in some of the meanings # Halvhjelpeverb: álgit, berret, dohkket, gártat, heivet, liigut, šaddat - in some of the meanings SET AUX = COPULAS OR Neg OR MOD-ASP OR AUX-OR-MAIN ; SET V-NOT-AUX = V - AUX ; # The set of verbs that cannot be auxiliaries. # Does not include AUX-OR-MAIN. SET VFIN-NOT-AUX = VFIN - AUX ; SET V-MAIN = V - COPULAS - Neg - MOD-ASP OR ("orrut") ; # The set of verbs that can be main verbs. Includes AUX-OR-MAIN. SET V-DER-PASS = V OR V-DER OR Der/Pass; # OR is intersection, this should work # The set is used in one rule with no hits. LIST V-TRANS = TV (IV Der/ahtti) (IV Der/h) ; # This is only a tool for making the following sets, bacause of that the symbols (|) and (-) in the set don´t function as one had expected. SET V-TRANS-ACT = V-TRANS - (TV Der/PassS) - (TV Der/PassL); #XXX Never acc-obj for a.l. or actor? # All active verbs with a TV tag, including AUX-OR-MAIN. SET V-TRANS-ACT-NOT-AUX = V-TRANS - Der/Pass - AUX ; SET V-TRANS-ACT-NOT-ACT = V-TRANS - Der/Pass - Actio - Der/NomAct - Der/NomAg - PrsPrc - Attr OR (TV Actio Ess) ; SET V-TRANS-ACT-NOT-ACT-NOT-AUX = V-TRANS - Der/Pass - Actio - Der/NomAct - Der/NomAg - AUX OR (Actio Ess) ; # Sets for verbs choosing oblique objects or adverbials # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # This is the list of strictly transitive verbs. In the rules, refer not to STVLIST, but to the set STV defined below. LIST STVLIST = (IV Der/ahtti) (IV Der/h) "addit" "amašit" "atnit" "ánssášit" "árvalit" "árvidit" "árvvoštallat" "ásahit" "ávžžuhit" "bajidit" "bearrat" "biebmat" "bidjat" "bilidit" "billistit" "bissehit" "bisuhit" "boaldit" "boktit" "borahit" "buhtadit" "buktit" "buoridit" "caggat" "coggalit" "cealkit" "cegget" "čađahit" "čielggadit" "čoaggit" "čoavdit" "čohkket" "čuoččuhit" "čuohppat" "čuollat" "čuovvulit" "dadjat" "dagahit" "dahkat" "dáhkidit" "dáhttut" "dárbbahit" "dárbbašit" "dárkkistit" "dávistit" "deaivat" "deattuhit" "deavdit" "diehtit" "diktit" "doahttalit" "doaimmahit" "doalahit" "doallat" "doalvut" "doarjut" "dohkkehit" "dovdat" "dovddahit" "duođaštit" "eahpidit" "eaiggáduššat" "eaktudit" "ealáskahttit" "eavttuhit" "evttohit" "fállat" "fidnet" "fievrridit" "fuolahit" "fuomášit" "garvit" "gaskkustit" "gádjut" "gáhttet" "gáibidit" "gáržžidit" "gávdnat" ("gávnnadit" Sg1) ("gávnnadit" Sg2) ("gávnnadit" Sg3) "geahčadit" "geahččat" "geassit" "geatnegahttit" "geavahit" "gieđahallat" "giddet" "goddit" "gohččut" "gohčodit" "gokčat" "gozihit" "guoddalit" "guođđit" "guođohit" "guorahallat" "guorrat" "guoskkahit" "hábmet" "háhkat" "hálddašit" "heaittihit" "heivehit" "hilgut" "ipmirdit" "iskat" "iskkadit" "jođihit" "juksat" "juohkit" "juolludit" "kártet" "lágidit" "láhčit" "láigohit" "loahpahit" "lohpidit" "loktet" "luoikat" "luoikkahit" "luoitit" "massit" "mearkkašit" "mielddisbuktit" "movttiidahttit" "muddet" "muitalit" "muitit" "muittuhit" "namahit" "nammadit" "namuhit" "nannet" "nanosmahttit" "nuppástuhttit" "oaidnit" "oastit" "oaivvildit" "oamastit" "oažžut" "ođasmahttit" "ođastit" "ollašuhttit" "organiseret" "ovdanbuktit" "ovdánahttit" "ovddastit" "ovddidit" "prioriteret" "ráddjet" "ráđđet" "ráfáidahttit" "ráfáiduhttit" "ráhkadit" "rávvet" "rievdadit" "rihkkut" "sáddet" "sávvat" "seaguhit" "seailluhit" "sihkkarastit" "sihtat" "siskkildit" "sisttisdoallat" "suodjalit" "suovvat" "unnidit" "vađastit" "vahágahttit" "váillahit" "váldit" "válljet" "várret" "vásihit" "váttásmahttit" "viiddidit" "vuhtiiváldit" "vuođđudit" "vuohttit" "vuoitit" "vuojuhit" "vuoruhit" "vuosttaldit" "vuovdit" ; # Strictly transitiv-verbs - a start. This set is ment as a help choosing Acc or Gen. Example: "Mun borren eatni kafeás." - there is Gen, no Acc, even if the verb is transitive. That´s why "borrat" is not in this set. # These verbs: "addit", "fidnet" and "oažžut" can, when it´s about sex, be without object: "Son oaččui gonagasa bártnis." SET STV = STVLIST - Der/Pass ; SET STV-NOT-ACT = STV - (Actio Nom) - (Actio Gen) - (Actio Loc) - (Actio Com) - Der/NomAg - Der/NomAct ; LIST LOCV = "ávkkástallat" "ballat" "beassat" "beroštit" "biehttalit" "bihtit" "ceavzit" "dinet" "dolkat" "eastadallat" "eastadit" "fuolahit" "fuollat" "geargat" "heaitit" "ilbmat" "jearrat" "jearralit" "luohpat" "máinnašit" "nohkkot" "oassálastit" "spiehkastit" "váruhit" "vástidit" ; #Note that "fuolahit" obviously has two homonymous variants: #fuolahit1+Acc, fuolahit2+Loc LIST COMV = "árvalit" "árvvohuššat" "ávkašuvvat" "bálddalastit" "bártašuvvat" "birgehallat" "birget" "buohtastahttit" "deaivvadit" "gulahallat" "gulaskuddat" "hilbošit" "joatkit" "leaikkastallat" "lohpádaddat" "lohpádallat" "lonuhit" "meannudit" "malssidit" "molssodit" "ovttasbargat" "ovttastahttit" "riidalit" "servvoštallat" "servvoštaddat" "soabadit" "soahpat" "šiehtadallat" "šiehtadit" ; #Note that "leaikkastallat" has two homonymous variants: #leaikkastallat1 (IV), leaikkastallat2+Com LIST ILLV = "áibbašit" "álgit" "ásaiduvvat" "báitit" "beassat" "čohkkedit" "čujuhit" "čuohcit" "deaivat" "doaškut" "dorvvastit" "došket" "duhtat" "gullat" "guoskat" "gustot" "hárjánit" "heivet" "irggástallat" "jáhkkit" "liikot" "luohttit" "mannat" "máhccat" "mieđihit" "njiedjat" "oahpásmuvvat" "oahpásnuvvat" "ollet" "oskut" "riepmat" "ráhkkanit" "soahpat" "searvat" "suhttat" "vástidit" "vuolgit"; ###"geahččat" Lene: fjerna denne LIST TRANSLV = "jápmit" "duššat" "hávkat" "náitalit" "gaskkalduvvat" "nohkat" "goarránit" "heahpanit" "boakčánit" "šlundut" "ráigánit" "vuollánit" "gopmánit" "fuotnánit" "roahppánit" "reakčanit" "bieđganit" "luoddanit" "guvggodit" "liegganit" "suorganit" "báhkkanit" "cuovkanit" "hedjonit" "lohppet" "goikat" "galbmot" "goallut" "ruostut" "buoidut" "guvggodit" "suvrut" "suddat" ; # Taken from Helander (2001) p. 89, might be useful in the future as those verbs typically take humans and places in illative case. LIST REKSV = "áibbašit" "deaivat" "dorvvastit" "duhtat" "gustot" "hárjánit" "jáhkkit" "liikot" "mieđihit" "ollet" "ráhkkanit" "soahpat" "searvat" "vuolgit" "beroštit" "biehttalit" "bihtit" "ceavzit" "dinet" "dolkat" "eastadallat" "eastadit" "fuolahit" "fuollat" "geargat" "heaitit" "luohpat" "oassálastit" "váruhit" ; # This set is for giving infitives @ADVL after the verb. LIST ACC-LOCV = "biehttalit" "earuhit" "gieldit" "jearrat" ; LIST ACC-ILLV = "addit" "bidjat" "mearkkašit"; # Two-place predicates that take a direct object and an illative adverbial. LIST MIELDE-V = "addit" "bidjat" "dáidit" "leat" "oastit" "oažžut" "váldit" ; # Verbs that take mielde as their complement. # Son attii girjji mielde. LIST TIMEADVERBIAL-V = "ádjánit" "ássat" "bargat" "bistit" "bivdit" "eallit" "fievrridit" "guohtut" "joatkit" "láddet" "oahpahit" "ođasmahttit" ; # Do not take members of the time set as an object LIST TIMEOBJECT-V = "addit" "atnit" "árvalit" "bálvalit" "čuovvut" "deavdit" "diŋgot" "evttohit" "fátmmastit" "gáibidit" "gávdnat" "geavahit" "gierdat" "guhkidit" "hábmet" "jorgalit" "juolludit" "lasihit" "liigudit" "loahpahit" "loaktit" "markeret" "mearridit" "molsut" "oanidit" "oažžut" "soahpat" "šiehttat" "várret" "viiddidit" ; # might take time as an object - verbs which are not members of PLACE-V: LIST DURATION-V = "ádjánit" "bargat" "bistit" "eallit" "guohtut" "leat" ; LIST POINT-IN-TIME-V = "árrit" "bissehit" "caggat" "cakkadit" "cakkastallat" "doalahit" "doallat" "duostut" "dustet" "eastadit" "gieldit" "goahcat" "heađuštit" "hehttet" ; LIST ROUTEADVERBIAL-V = "boahtit" "čuoigat" ; # bevegelse langsmed noe, innafor et bestemt område LIST ROUTEOBJECT-V = "ásahit" "bidjat" "botnjat" "basuhit" "buoridit" "čielggadit" "čuovvulit" "čilget" "čuorvut" "čurvet" "dieđihit" "duođaštit" "duorggastit" "geavahit" "geahpedit" "geahpidit" "gudnejahttit" "guorahallat" "gieđahallat" "guođđit" "gilljut" "heahtit" "huikit" "huikkádit" "juoigat" "lávlut" "lohkat" "loahpahit" "mearridit" "máidnut" "nannet" "njulget" "oahpahit" "ráhkadit" "sivdnidit" "suokkardit" "unnidit" "válmmaštit" "vurket" ; LIST HAB-VERB = "boahtit" "leat" "goallut" "heaŋgát" "jápmit" "šaddat" ; # To be used in habitative-sentences. # Valency sets # - - - - - - - LIST INFV = "astat" "ádjánit" "áigut" "álgit" "ásahit" "bágget" "bávččagit" "beassat" "berret" "bivdit" "bivvat" "bistit" "boahtit" "bovdet" "čohkkát" "čohkkedit" "čohkánit" "čuoččahit" "čuoččastit" "čuorvut" "čurggodit" ("dadjat" Der/PassL) ("dadjat" Der/PassS) "dagahit" "dáhttut" "dáidit" "dárbbašit" "defineret" "diktit" "doaivut" "doapmat" "duostat" "fertet" "fuobmát" "fuolahit" "galgat" "gáibidit" "gárrut" "gártat" "geahččalit" "geargat" "geatnegahttit" "gierdat" "gillet" "gohččut" "háhppehit" "háliidit" "hárjánit" "heivet" "lávet" "mannat" "máhttit" "máššat" "movttiidahttit" "muitit" "nagodit" "navdit" "oahpahit" "oahpástuvvat" "oahppat" "oažžut" "ollet" "ribahit" "riepmat" "sáhttit" "seahtit" "sihtat" "soaitit" "suovvat" "šaddat" "stađđat" "veadjit" "viggat" "viššat" "vuogáiduvvat" "vuolgit" "vuollánit" "vuordit"; LIST ACC-INFV = "bivdit" "čuorvut" "dagahit" "diktit" "gohččut" "movttiidahttit" "sihtat" "suovvat" ; # These are verbs taking accusative objects and infinitives at the same time; # a subset of INFV. ## Ii suova nieiddas náitalit. LIST OPREDV = "alidit" "atnit" "dadjat" "dahkat" "dulkot" "geavahit" "geahččat" "gohčodit" "gohččut" "málet" "meroštallat" "navdit" "oaivvildit" "váldit" "válljet" "vihahit" "rábmot" ; # Verbs that occur with objects that have secondary predicates. LIST OKTII-V = ("boallu" Der/huvva) "goallostit" "beaškkehit" "bidjat" "čatnat" "suddat" "heivet" "bidjat" "časkit" "geassit" "gullat" "rehkenastit" "ordnet" "soahpat" "gávnnadit" "heivehit" "doaibmat" "iskat" "laktit" "seaguhit" "sorrot" ; # Danger: This list could be too long, in certain respects. # TODO: Think of counter examples, i.e. sentences where we have these verbs, but where oktii is not an adverbial. LIST VGENV = "bassit" "bivdit" "boahtit" "čierrut" "čuoigat" "čuoiggadit" "čuovvut" "fárret" "fitnat" "garrudit" "gálašit" "gállit" "gilljut" "girdit" "johtit" "jorgut" "luoibmat" "mannat" "mátkkoštit" "njahkalit" "njoammut" "riidet" "ruohttat" "sihkkelastit" "soabbut" "šloahtat" "váccašit" "vádjolit" "vájaldit" "vájuldit" "vánddardit" "vázzit" "viehkat" "viežžat" "vuodjat" "vuodjit" "vuojadit" "vuojašit" "vuolgit" "čilget" "čuorvut" "čurvet" "dadjat" "dárostit" "sámástit" "suomastit" "digáštallat" "hállat" "hoallat" "huikit" "hupmat" "juoigat" "lávlut" "logaldallat" "máidnut" "máinnašit" "muitalit" "savkalit" "skierbmut" "vástidit" "njurgut" "veahkehit" "vuoitit" "vuoššat" ; LIST SOURCE-V = "gáibidit" ; # verbs that need a human locative argument as source. XXX Oahppit sáhttet skuvllas gáibidit eanet veahki. Perhaps ACTOR would be better? # Lexical valency sets # - - - - - - - - - - - # Conceptual Hierarchy # ==================== # minor caps : structure elements not sets # caps : sets # # verbal content # / \ # / \ # DYNAMIC-V STATIC-V # / \ / \ # human activity events concrete/human abstract # / \ / \ / / # concrete activity* abstract activity ABSTR-EVENT-V EVENT-V PLACE-V ABSTR-PLACE-V # / \ # HUMAN-AGENT-V ABSTR-ENTITY-COM-V # # ================================================================================================================================= # # concrete activity* # / \ \ # physical activity VERBAL-ACTIVITY-V INTELLECTUAL-ACTIVITY-V # / \ # movement (MOVEMENT-VERB) other # # / / \ \ \ # HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V REM-WITH-PARTS ACTIVITY-V BODY-ACTIVITY-V WRITING-ACTIVITY-V .... # / \ # VEHICLE-PLACE-V VEHICLE-TOOL-V # # others: # HUNTING-ACTIVITY-V; KITCHEN-ACTIVITY-V; WORKING-ACTIVITY-V; WRITING-ACTIVITY-V; HANDICRAFT-ACTIVITY-V; ONLY-PLACE-LOC-V ; HUMAN-LOC-V # # ================================================================================================================================= # Verbs according to loc/com preferance # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # The idea is that the superset DYNAMIC-V does not select (Pl Loc) if the noun is a member of the set TOOL, ABSTR-TOOL or CONCEPT. This is the "minste felles multiplum". The sub-sets are different, e.g. many of them (but not all) are not connected to HUMAN in (Pl Loc), one is not connected to ABSTR-ENTITY and ACTOR in (Pl Loc). We work with negation so the rules don´t destroy analysis because of insufficent sets. LIST MOVEMENT-V = "ádjit" "beassat" "boahtit" "čuoigat" "čuoiggadit" "fárret" "finadit" "finihit" "fitnat" "gálašit" "gállit" "girdit" "johtit" "mannat" "mátkkoštit" "njoammut" "ollit" "riidet" "ruohttat" "sáhtostit" "sihkkelastit" "suobbulit" "soabbut" "šloahtat" "váccašit" "vádjolit" "vájaldit" "vájuldit" "vánddardit" "vázzit" "viehkalit" "viehkat" "viežžat" "vuodjalit" "vuodjat" "vuodjit" "vuojadit" "vuojašit" "vuolgit" ; # These verbs typically combine with place adverbials in the genitive case @ADVL # (i.e. not accusative) I am not sure if the verbs in the second line do that too. They denote movement anyway. # These verbs take GEOGRAPHICAL-PLACE in Acc @OBJ. LIST HUMAN-ACTIVITY-V = "bassit" "bealuštit" "beaskidit" "beastit" "bivdit" "boaldit" "botket" "buktit" "buvttadit" "časkit" "čatnat" "čájehit" "čállit" "čoaggit" "čoavdit" "čugget" "čuohppat" "dearvvahit" "deavdit" "devdnet" "dikšut" "divvut" "doarrádallat" "doidit" "dubmet" "duddjot" "duvdilit" "ferdnet" "gáhkket" "gárvodit" "gásttašit" "gávkat" "geahččat" "gilvit" "goarrut" "goddit" "gođđit" "gohččut" "goikadit" "goivet" "gokčat" "gottihit" "guldalit" "guolástit" "hábmet" "hervet" "hoigat" "hoitát" "hukset" "huškut" "juhkat" "juksat" "juogadit" "juohkit" "láibut" "láktadit" "loaiddastit" "luddet" "merket" "mihtidit" "murret" "nannet" "náitalit" "njuoskadit" "oahpahit" "ohcat" "rahpat" "ráhkadit" "ráidnet" "rátkit" "registreret" "rekruteret" "ruohkkat" "sáddet" "sáltet" "sárgut" "sihkkut" "skihtardit" "skoalkalit" "tevdnet" "vadjat" "veahkehit" "vikšet" "vuođđudit" "vuosehit" "vuoidat" "vuoiddadit" "vuoitit" "vuostáiváldit" "vuoššat" "vuovdit" "vurket" ; # in contrast to abstract "activities" and static verbs. # According to the rules choosing Loc or Com, all activity-verbs do not select TOOL, ABSTR-TOOL, CONCEPT or HUMAN in (Pl Loc). LIST BODY-ACTIVITY-V = "borrat" "čiekčat" "čujuhit" "čuorbmat" "gullat" "guoskkahit" "lihkahit" "lihkastahttit" "njávkkadit" "njávkkastit" "oaidnit" "seavvit" ; # These verbs can also have BODY as a tool. The verb-set belongs to the superset of dynamic-verbs, so they will also work with TOOL and ABSTR-TOOL in Com. "Giehta" is in both the TOOL-set and the BODY-set because it selects in Com to a lot of verbs. LIST PLACING-ACTIVITY-V = "bidjat" "buonjostit" ; #LIST HUNTING-ACTIVITY-V = "bivdit" "goddit" "luossa-#bivdit" ; #LIST FOOD-ACTIVITY-V = "ferdnet" ; #LIST WORKING-ACTIVITY-V = ; LIST WRITING-ACTIVITY-V = "čállit" ; LIST HANDICRAFT-ACTIVITY-V = "buddet" "botnit" "goarrut" "hervet" "vadjat" "vikšet" ; SET ACTIVITY-V = BODY-ACTIVITY-V OR WRITING-ACTIVITY-V OR PLACING-ACTIVITY-V OR HUMAN-ACTIVITY-V OR HANDICRAFT-ACTIVITY-V ; LIST DADJAT = "dadjat" "lohkat" "muitalit" ; # This set is for cealkkavástta: DADJAT + Acc + Inf or PrfPrc LIST HUPMAT = "dáikit" "dárostit" "digáštallat" "digaštit" "duoldat" "háladit" "háleštit" "hállat" "hoallat" "humadit" "hupmat" "logaldallat" "máidnut" "máinnašit" "muitaladdat" "njurgut" "oaivvildit" "savkalit" "ságastaddat" "ságastallat" "ságastit" "sámástit" "sámistit" "sárdnidit" "sárdnut" "sártnodit" "solžat" "suomastit" ; # These should not take HUMAN as object LIST VERBAL-ACTIVITY = "árvalit" "cealkit" "čilget" "basuhit" "cuoigut" "čuorvut" "čurvet" "dadjat" "gielistit" "gilljut" "gopmulit" "háladit" "háleštit" "hállat" "hoallat" "huikit" "huikkádit" "jearrat" "juoigat" "kommenteret" "lávlut" "lohkat" "muitalit" "rávvet" "sivdnidit" "váruhit" "vástidit" ; SET VERBAL-ACTIVITY-V = VERBAL-ACTIVITY OR HUPMAT ; #Under construction! (as most of the other LISTs) # According to the rules choosing Loc or Com, the these verbs select TOOL, ABSTR-TOOL, CONCEPT or HUMAN in (Pl Loc). # SATNI in Com LIST HUMAN-AGENT-V = "áŋgiruššat" "ásahit" "beahttit" "buoridit" "čielggadit" "čuovvulit" "dássidit" "deattuhit" "dieđihit" "dievvat" "duođaštit" "geahpedit" "geahpidit" "gudnejahttit" "guorahallat" "illudit" "lassánit" "liekkadallat" "loahpahit" "luohpat" "mearridit" "moivašuhttit" "nannet" "oassálastit" "suokkardit" "unnidit" "váikkuhit" "válmmaštit" "verrošit" "vurket" ; # According to the rules choosing Loc or Com, the these verbs do not select TOOL, ABSTR-TOOL, CONCEPT, SATNI or HUMAN in (Pl Loc). LIST NHUMAN-OBJECT-V = "bargat" "borrat" "čállit" "lohkat" "vuodjit" ; # transitive verbs that typically do not have humans as their object and usually have an intransitive reading LIST USUALLY-IV = "boradit" ; # TV verbs which usually are used intransitively SET V-JUST-TRANS-ACT = V-TRANS-ACT - NHUMAN-OBJECT-V ; #LIST ABSTR-EVENT-V = "lassánit" ; # In contrast to the HUMAN-AGENT-V set, this one presupposes no human or human-like actor who initiates the action. LIST INTELLECTUAL-ACTIVITY-V = "dovdat" "fuobmát" "fuomášit" "huobmát" "jurddahit" "jurddašit" "smiehttat" ; # According to the rules choosing Loc or Com, the these verbs do not select TOOL, ABSTR-TOOL, CONCEPT or HUMAN in (Pl Loc). LIST VEHICLE-PLACE-V = "addit" "bearrat" "gaikkihit" "gáibidit" "geiget" "oastit" "oažžut" "suoládit" "váldit" ; # According to the rules choosing Loc or Com, these verbs do not select TOOL, ABSTR-TOOL and CONCEPT in (Pl Loc), but HUMAN or ACTOR in (Pl Loc). # HUMAN is source and locative, VEHICLE is locative LIST VEHICLE-TOOL-V = "buktit" "doalvut" "fievrridit" "vuolggahit" ; # HUMAN is source and locative, VEHICLE is comitative SET HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V = VEHICLE-PLACE-V OR VEHICLE-TOOL-V ; #SET HUMAN-SOURCE-V = # agentive verbs with humans as their agents # The two subsets differ in their choice of case for members of VEHICLE, but both choose locative for members of the set HUMAN (with the thematic role source) LIST ABSTR-ENTITY-COM-V = "investeret" "lihkosmuvvat" "lihkosnuvvat" "lihkostuvvat" "lihkustuvvat" "ruhtadit"; # According to the rules choosing Loc or Com, these verbs do not select TOOL, ABSTR-TOOL, CONCEPT, ABSTR-ENTITY and ACTOR in (Pl Loc). LIST ONLY-PLACE-LOC-V = "áimmahuššat" "álggahit" "bártidit" "bargat" "dahkat" "veahkehit" ; # According to the rules choosing Loc or Com, these verbs only select (Pl Loc) if PLACE or ORGANIZATION. LIST HUMAN-LOC-V = "atnit" "báhcit" "geavahit" "gohčodit" "namuhit" ; # According to the rules choosing Loc or Com, these verbs choose only (Sg Com) if CONCEPT or HUMAN or "sátni". # Abstract LIST PLACE-V = "ássat" "buolvvastallat" "buolvvastit" "čippostallat" "čohkkát" "čohkahit" "čuožžut" "čuččodit" "morihit" "gullát" "morránit" "orrut" "orodit" "stuorrut" "veallát" "veallahit" ; # Those get only not locative if the target is a member TOOL, ABSTR-TOOL or ANIMATE or CONCEPT. Selects more locatives than ONLY-PLACE-LOC-V LIST ABSTR-PLACE-V = "váilut" "heivet" "hiehpat" "sisttisdoallat" "soahpat" "šiehtat"; # Verbs without agent LIST EVENT-V = "dáhpáhuvvat" ; # TIME/AIGODAT are locative LIST STATE-V = "eallit" ; LIST REM-WITH-PARTS = "gaikkihit" ; # Belongs to the DYNAMIC-V. They also take PARTS in comitative case. LIST CONTRAST-V = "rátkit" ; # two arguments, the second of which is locative LIST EMOTION-V = "heahpanaddat" "heahpanit" "ráhkistit" ; LIST PERCEPTION-V = "áicat" "dovdat" "ealvit" "fuomášit" "fuobmát" "gullat" "haksit" "huobmát" "huomihit" "oaidnit" ; LIST ILLNESS-V = "buohcat" "dearvvašmahttit" "dearvvašmuvvat" "dearvvašnuvvat" "dearvvaštuvvat" ; # HIERARCHY: #SET STATIC-V = PLACE-V OR EMOTION-V OR PERCEPTION-V ; SET DYNAMIC-V = ACTIVITY-V OR MOVEMENT-V OR VERBAL-ACTIVITY-V OR HUMAN-AGENT-V OR INTELLECTUAL-ACTIVITY-V OR ABSTR-ENTITY-COM-V OR HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V OR REM-WITH-PARTS ; # According to the rules choosing Loc or Com, dynamic-verbs do not select TOOL, ABSTR-TOOL or CONCEPT in (Pl Loc). # Human becomes either Loc or Com depending on its subset membership. SET N-TIMEOBJECT-V = MOVEMENT-V OR ACTIVITY-V OR VERBAL-ACTIVITY-V OR INTELLECTUAL-ACTIVITY-V OR PLACE-V ; # Those verb sets in addition to TIMEADVERBIAL-V do not take TIME expressions as objects # Adverbs # ------- # Adverbs as predicates # - - - - - - - - - - - # in combination with verbs LIST COM-ADV = "fárrolaga" "oktan" "oktanaga" "ovtta#mielas" "ovttas" "ovttas#ráđiid" "searválagaid" "searválaga" ; # Could also be perceived as particles within complexs verbs. # others: vuhti combines with váldit - Com # Other adverb sets # - - - - - - - - - LIST GRADE-ADV = "áibbas" "beare" "dušše" ("eanet" Adv) "erenoamán" "erenoamáš" "hirbmat" "hui" "ila" "issoras" ("man" Adv) "measta" "menddo" "muhtun_muddui" "nu" "oalle" "oba" ("oppa" Adv) "sakka" "seammá" ("veaháš" Adv) "vehá" "veháš" "veahá" "veaháš" "viehka" ; LIST PLURALIZER = "buot" "buotlágan" "buotlágaš" "earálágan" "iežálágan" "gait" "gaitlágan" "goappeš" "goappašat" "máŋggalágan" "moattelágan" ; # Singular nouns can have a plural form combined with those # Adjectives # ---------- # Lexical valency sets # - - - - - - - - - - - # here we have adjectives according to their semantic properties LIST ADJ-LOCATION = "viiddis" ; LIST NUMAG-ADJ = "čeahppi" "viššal" "láiki" ; # This set for vuovdi etc., not for nisson etc. # Here thus not ?stuorra vuovdi, etc, # in periphrastic constructions (together with "leat") # these subcategorize for comitative, locative etc. depending on # the noun's semantic properties LIST COM-ADJ = "ollis" "oppa" ; LIST ILL-ADJ = "gullevaš" "bahá"; ## Ja danin son lei šaddan nu bahá tálaide ja bustávaide. LIST ACTIVITY-ADJ = "hilbat" "oskkáldas" ; # denote som kind of activity, might take HUMAN comitative? LIST DEHALAS = "dábálaš" "dehálaš" "suohtas" ; # When Attr = pred.form ## Lea suohtas kurssas. - not Attr ## Lea čuovvovaš kurssas. - Attr #LIST ATTITUDE-ADJ = #LIST ATTRIBUTE-ADJ = "čeahppi" ; # Nickel: predicative adjectives (take a complement) "fargat" "heavnnas" "sáiggas" "suhtas" # Other adjective sets # - - - - - - - - - - - # In order to disambiguate between N and A # Those are nouns/adjectives with zero derivation LIST DER-ADJ-N = "addi" "lávlu" "lohkki" "ovddasteaddji" "ráđđejeaddji" "sadjásaš" "vázzi" "vuoddji" "vuoiti" "vuovdi"; LIST ADJ-N = "buoidi" "čeahppi" "headju" "heittot" "jalla" "neavri" "nuorra" "oahpis" "oarbbis" "ráhkis" "rikkis" "váivváš" "vuoras"; # nouns that have very specific semantics and are derived from adjectives # those nouns are animate LIST ADJ-N-CASE = "varas" ; # adjectives which are also nouns in other cases than nominative LIST NON-GRADE-ADJ = "sápmelaš" "alternatiiva" ; # gradable under certain circumstances, for example if we write "nu" "hirbmat" "hui" "oalle" "oppa" "veháš" ## mon dagahallan NU sápmelažžan = jeg later som jeg er SÅÅ same/samisk? ## mon anán du VIEHKA sápmelažžan LIST GRADE-ADJ = "fávru" "headju"; # The ones that have a strong adjective meaning, and are inclined to be adjectives rather than nouns in Ess constructions LIST LEX-ADJ = "bassi" "guovddáš" "nuorra" "oahpis" "váivi" "oainnus"; # Those are quite strongly lexicalized as nouns. LIST TIME-A = "boahtte" "čuovvovaš" "maŋemus" "maŋimus" "ovddit" ("mannat" PrfPrc) ("vássát" PrfPrc) ; LIST DURATION-A = "heila" "eanas" "eanet" "geažo" "geažos" "guhkki" "obba" "oba" "ollis" "oppa" "visot" ; LIST DURATION-ADV = "meastui" "measta" "masá" "varga" "vargui" "vargahui" "goasii" "goase" ; LIST POINT-IN-TIME-SPEC = "dološ" "eará" "nubbi" ; # NP sets defined according to their morphosyntactic features # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SET NORM-LOC = Loc - (South Loc) ; LIST N-SG-NOM = (N Sg Nom); LIST N-PL-NOM = (N Pl Nom); SET LEX-N = N - N-DER; LIST PROP = (N Prop); SET CNOUN = N - Prop; SET HNOUN = N - RCmpnd ; SET HNOUN-NOM = (N Nom) - RCmpnd ; SET N-NOT-GEN = N - (N Gen) ; SET NP = N OR A ; # anything that can take except numerals SET NP-HEAD = Pron OR HNOUN - ("buorre") ; SET NP-HEAD-SG = SGPRON OR (N Sg) OR (A Sg) - RCmpnd - Dem - ("buorre"); SET NP-HEAD-PL = PLPRON OR (N Pl) OR (A Pl) - RCmpnd - Dem - ("buorre"); SET NP-HEAD-SG-NOM = SGPRON + Nom OR (N Sg Nom) OR (A Sg Nom) - ("buorre") - RCmpnd ; SET NP-HEAD-PL-NOM = PLPRON + Nom OR (N Pl Nom) OR (A Pl Nom) - RCmpnd - ("buorre"); SET NP-HEAD-NOM = NP-HEAD-SG-NOM OR NP-HEAD-PL-NOM ; SET NP-HEAD-ACC = (Pron Acc) OR (N Acc) OR (A Acc) - RCmpnd - Dem - ("buorre"); SET NP-HEAD-GEN = (Pron Gen) OR (N Gen) OR (A Gen) - RCmpnd - Dem - ("buorre"); # The PRE-NP-HEAD family of sets # - - - - - - - - - - - - - - - - SET PRE-NP-HEAD = (Prop Attr) OR (Prop @>N) OR (A Attr) OR (ABBR Attr) OR ("buorre") OR (Pron Pers Gen) OR (N Gen) OR Num OR RCmpnd OR CC OR (Pron Dem) OR (Pron Refl Gen) OR (Pron Indef) OR (PrfPrc @>N) OR PrsPrc OR (A Ord) ; # The strict version of items that can only be premodifiers, not parts of the predicate SET V-PRE-NP = PrfPrc OR PrsPrc OR Der/NomAg OR Actio OR Der/NomAct OR (V A) OR (Ind Prs Sg3) OR (Ind Prs Sg1) OR (Imprt Du2) ; # to be used together with PRE-NP-HEAD before @>N is disambiguated SET NP-MEMBER = PRE-NP-HEAD OR N ; SET PRE-A-N = (Pron Pers Gen) OR (Pron Pers Acc) OR (Pron Indef) OR Num OR (A Ord) OR (Pron Dem) OR (Pron Refl Gen) OR (Pron Refl Acc) ; # Acc pga av manglende disambiguering tidlig i fila SET NOT-PRE-A-N = WORD - PRE-A-N ; LIST PUNCT-LEFT = (PUNCT LEFT) ; LIST PUNCT-RIGHT = (PUNCT RIGHT) ; SET PRE-APP = COMMA OR PUNCT-LEFT OR PRE-NP-HEAD ; # This set ist not only for what can # stand in front of appositions but also # postmodifiers. # V NPNHAIIP... N # BOS ... N V # There must be a sensible naming convention for these sets... # Most strict BARRIERs... SET NPNH = WORD - PRE-NP-HEAD OR ABBR ; # NPNH = "NOT-PRE-NP-HEAD" SET NPNH1 = NPNH - Acc OR ABBR ; # To be used in mappingrules, before hte disambuation of Acc and Gen. SET NPNHV = WORD - PRE-NP-HEAD - V-PRE-NP ; # including possible verbal premodifiers SET NPNHA = WORD - PRE-NP-HEAD - Adv ; # NPNHA = "NOT-PRE-NP-HEAD-OR-ADV" SET NPNHAV = WORD - PRE-NP-HEAD - Adv - V-PRE-NP ; # including possible verbal premodifiers SET NPNHAI = WORD - PRE-NP-HEAD - Adv - Indef ; # NPNHAI = " ...-OR-INDEF" SET NPNHAII = WORD - PRE-NP-HEAD - Adv - Indef - Ill ; # Illative indir.obj. SET NPNHAIIP = WORD - PRE-NP-HEAD - Adv - Indef - Ill - Pcle ; # <== is this our NPNH set? SET NPNHC = WORD - PRE-NP-HEAD - Com ; # "njaŋggofirpmiiguin bivdin" SET NPNHCCC = WORD - PRE-NP-HEAD - COMMA ; SET NPNHCC = WORD - PRE-NP-HEAD - COMMA - LCRD ; SET NAPP = WORD - PRE-APP ; # SET TOLERANT-PRENPP = V ; (everything non-NP-head!) # ... Most sloppy BARRIERs # Set for NP with participle premodifier # ... IF *-1 X BARRIER NPNH OR # LocComIll are ok, but only with a PrfPcc to the right # Other negatively defined morphosyntactic noun sets # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SET NOT-N = WORD - N ; #SET NOT-A = WORD - A ; SET NOT-NA = WORD - N - A ; SET NOT-NAPrfCC = WORD - N - A - CC - PrfPrc ; SET NOT-NP = VFIN-NOT-NEG OR ConNeg OR Inf OR Pcle OR Interj OR CS ; # The set NP-BOUNDARY is bigger. SET NPROP = N - PROP ; SET NOT-COMMA = CLB - COMMA OR PUNCT-LEFT OR PUNCT-RIGHT ; SET NOT-QMARK = WORD OR CLB OR PUNCT - QMARK ; SET W-NOT-ACC-GEN = WORD - Acc - Gen ; # Nouns # ------ # Nominal sets defined according to their morphophonological properties LIST NOM-GEN-NOUN = "Giellatekno" "ILO-traktáhta" "TV-kámera" "agens" "agitáhtor" "ahkit" "akkumuláhtor" "aksiálláger" "aktuáhtor" "album" "alladeattacirggon" "allodatsárggon" "almmuhantávval" "alpinsuodjegahpir" "amaryllis" "ametysta" "analfabehta" "analysáhtor" "antikristus" "apoastal" "apoasttal" "apostal" "apotehkár" "apparáhta" "arena" "aristokráhta" "artoteahka" "askedihtor" "asymtohta" "asynkronmohtor" "atlas" "audition" "automáhta" "autoritehta" "avistaveksel" "azzil" "bahtaboskkan" "dearvvašvuođadutkanguovddáš" "dutkanguovddáš" "guovddáš" "identitehta" "jolá" "journála" "lága" "pláhta" "plána" "psykiatriija" "stáhta" "ulbmil" "unduláhta" "universitehta" "vahkku" "valuhta" "velositehta" "videoteahka" "viskositehta" "vuollenohta" "ákšu" "ánnuitehta" "ássi" "ášši" "čitnahydráhta" "čáhcecrossa" "šlipsa" "CD-siŋgel" "Kárášjoh#suopman" "Vær-varsom-plakáhta" "advokáhta" "affrikáhta" "agens" "aggregáhta" "agitáhtor" "ahkit" "akkumuláhtor" "aksiálláger" "aktivitehta" "aktoealit" "aktováhnen" "aktuáhtor" "album" "alesgahcin" "alesgahtin" "alfabehta" "alken" "alladeattacirggon" "allodatsárggon" "almennet" "almennet" "almmiseasan" "almmuhandávval" "almmuhantávval" "alpinsuodjegahpir" "alášgohcet" "alášsinut" "amaryllis" "ametysta" "analfabehta" "analysáhtor" "androgena" "antikristus" "aortauvssot" "apoastal" "apoasttal" "apostal" "apoteahka" "apotehka" "apotehkár" "apparáhta" "arena" "aristokráhta" "arsena" "artoteahka" "askedihtor" "asymtohta" "asynkronmohtor" "atlas" "atomafápmorusttet" "audition" "automáhta" "autoritehta" "aviisadoalan" "avistaveksel" "azzil" "bahtaboskkan" "bajitforminttár" "baján" "ballin" "balsam" "balsámabohppel" "bargomárkan" "bargoátnjal" "baromehtar" "baromehter" "bartagávpot" "baskkot" "bassaladdanrusttet" "bassasat" "bađošgaccet" "bađošgaccet" "beahcebáhcat" "beahcehurggán" "beahcemihttár" "beahcečukkon" "beahcet" "bealdobiššan" "bealdoduhpát" "bealdomáđir" "bealdorettet" "bealdosennet" "bealdosennet" "bealdosáhpán" "bealljeboskkan" "bealljemuhtter" "bealljerokkan" "bealljeskuhran" "bealljesuojan" "bearbil" "bearpmet" "bearral" "beasseskoabit" "beatnatsarrit" "beavkkan" "beavváš" "befála" "bejot" "bensinmohtor" "benzena" "beron" "berylla" "bevkor" "beštor" "biblioteahka" "bibliotehka" "bidjet" "biebmoprosessor" "biebmorieban" "biebmováhnen" "biebmováhnen" "bieggaskoarkil" "biehkan" "biehtan" "biehtán" "biellán" "biergoguhppár" "biergoátnjal" "bieskán" "bievval" "bieđan" "bihcabáhcat" "bihcir" "bihkkasuohpan" "bihppor" "biibbal" "biihtár" "biikanáhkat" "bijat" "bijat" "bijat" "bijat" "bikket" "bilkkár" "bilkár" "billár" "bilttet" "bippal" "birrajándor" "birrin" "bismmar" "bismmáčoahkkin" "bismmáidčoahkkin" "bissobeahcet" "bitumen" "bivddár" "bivttasbažán" "bivttasbožán" "bivval" "bivššut" "biđggon" "biškkon" "boahtal" "boaisán" "boaisán" "boalddán" "boaldinmohtor" "boaldomohtor" "boalvár" "boaran" "boargar" "boargár" "boargár" "boastasteampal" "boastasteampil" "boazoeaiggát" "boazoealát" "boazoisit" "boazosuohkan" "boađđocivkkán" "boaššobearpmet" "bodnerivot" "bohccerusttet" "bohccečuohpan" "bohppel" "bohtalraban" "bohtehtos" "bohtás" "boimmon" "boksaraban" "boles" "bolfegaccet" "bolfegaccet" "bolgenšelggon" "bolot" "bonteheavval" "bonus" "boran" "borgár" "borjat" "borranátnal" "borranátnjal" "bosan" "boson" "botehtos" "botkkon" "botnit" "bovkor" "bođosvuohtan" "boŋkor" "božán" "brensel" "bubmol" "buddhatempel" "buhtat" "buhtet" "buijár" "buikkár" "buikár" "buimman" "buktinhámman" "bulddán" "bulet" "bulkor" "bulmmot" "bulžžet" "bumbol" "bumeránskka" "bummal" "bummol" "buohccedivššár" "buohkaidčoahkkin" "buoiddat" "buolašsuohpan" "buollinbiškkon" "buolát" "buorat" "buoráš" "buoskár" "buovnnjat" "buovnnjatsáhpán" "buozan" "buozanvuohta" "buošan" "buošut" "buošát" "bupmol" "burbor" "burpur" "burrut" "busir" "busságeahpil" "buvrorisen" "buđet" "bužan" "bábirráiggan" "bábirčanan" "báhcat" "báhkin" "báhkkol" "báhkkon" "báhpačeabet" "báhtter" "báhttergealddán" "báikkiisit" "báikkikásus" "báimman" "báitat" "báktegáiskkit" "báktegájan" "bálges" "bálkásoalddát" "bállat" "bálvalanámmát" "bálát" "bárel" "bárggeš" "bárggon" "báron" "bárral" "báson" "básár" "bátnerokkan" "báđar" "báŋkoeaiggát" "bážan" "cagan" "cakkan" "cakkat" "ceakkokartotehka" "ceakkosymptohta" "centilihtter" "centimehtar" "centimehter" "centilittar" "chilibihppor" "cieban" "ciebat" "cielan" "cievan" "cihran" "cinemateahka" "cirggon" "civkkan" "coagan" "cokkan" "cuppol" "dahkumagnehta" "datostempel" "davvevizar" "deaggafiskesloppan" "deaggalivkkár" "deaggamáđir" "deahkketonus" "dearppát" "dearvvašvuođadivššár" "deattareguláhtor" "deattán" "deattán" "deavut" "debehta" "dehkar" "dehálašvuođaortnet" "dekstor" "delár" "demens" "denara" "deret" "desilihtar" "desilihtter" "devnnet" "devon" "diaprojektor" "diamehtar" "diamehter" "diehppelieđat" "diehppelieđat" "dielkočuoivvat" "diesel" "dieselmohtor" "dievŋŋat" "diggár" "dihtor" "diibmoduojár" "diibmodávval" "dikkel" "dikkelbotnet" "dikkár" "diktáhtor" "diktár" "dikšár" "dilot" "dines" "dipmabiššan" "direktoráhta" "diret" "dirgget" "diskotehka" "divat" "divat" "diversitehta" "divššár" "doaibmaalmmáiortnet" "doaibmaolmmáiortnet" "doaibmaoperator" "doaibmavádjet" "doaimmár" "doaján" "doalan" "doaresbielkalovtton" "doarjjaortnet" "doavkkan" "dohkkáteáhter" "dollarieban" "dollár" "domisiilaveksel" "dopmonjaman" "doron" "dorresáhpán" "dorrát" "doškkon" "dronnet" "drumbugoazan" "drámáteáhter" "dudnar" "duhpát" "duhpátguhkkár" "duhtodatárvooperáhtor" "duhátjuolggat" "duivil" "dulbenjurssan" "dulján" "duljár" "dulját" "dumon" "duodjár" "duojár" "duolbagavreheavval" "duolbaheavval" "duolbaluovččan" "duolbbár" "duolddan" "duolljeuvssot" "duollár" "duolmman" "duolmmanšelggon" "duolvačuoivvat" "duolvvár" "duopmokapihttal" "duopmár" "duottarbusságeahpil" "duottarhávvar" "duottarsáhpal" "durbbon" "durján" "dustton" "dutkkon" "dutnar" "duvddabearpmet" "duvhllár" "duvssár" "duđan" "dádel" "dággir" "dáhpa" "dáhton" "dáiddár" "dáidár" "dáigejierit" "dájet" "dájon" "dálar" "dálon" "dálssár" "dálueamit" "dáluisit" "dálveruoivil" "dálvvet" "dándor" "dápmot" "dápmot" "dássádahttingiikan" "dávllat" "dávllet" "dávttat" "dávval" "dávvir" "dávžžan" "eagáš" "eahket" "eahket" "eahkit" "eahpeipmil" "eahppel" "eaiggát" "ealet" "ealit" "eallin" "ealán" "ealát" "ealát" "eamiálbmot" "eamit" "eanabihttáeaiggát" "eanaeaiggát" "eanamuolddat" "eananmuolddat" "eappel" "eappelgeađgečukkon" "earán" "eatnaneaiggát" "eavddár" "eaŋgal" "eaŋkal" "ebel" "ebmoslieđat" "ebmoslieđat" "edet" "ednen" "ehpel" "eisseváldegeavat" "ekonomiija" "ekonomiijaortnet" "eksamen" "eksempel" "eksosgássarusttet" "eksosarusttet" "eksámen" "ekváhtor" "elmohtor" "elorgel" "el-botkkon" "el-mihttár" "el-molon" "el-távval" "el-visppon" "elektrihkkár" "elektrisitehta" "endor" "endossáhta" "entitehta" "eppel" "erttet" "essea" "estimáhtor" "etnisitehta" "ettet" "evangelium" "evaŋgelium" "eváŋgiljon" "examen" "eŋgel" "facultatum" "fahkon" "fakta" "faktora" "fakultehta" "falan" "falat" "fanasmohtor" "faskkan" "faskkon" "fasttat" "feambil" "fearan" "fearkil" "fearrán" "fearrán" "fearán" "feber" "femininitehta" "feminitehta" "fenomen" "feodálaortnet" "ferkkon" "fidjol" "fidnár" "fiehtar" "fiehtat" "fierán" "fievrran" "fihkon" "fiiber" "fiikkon" "fiikon" "filbmaprojektor" "finddár" "finer" "firet" "firon" "fiskesbeštor" "fiskesiris" "fiskesloppan" "fiskesmáđir" "fiskesvizar" "fiskár" "fitnet" "flundar" "flygel" "fláneallatávval" "foahpir" "fokus" "fokusáhtor" "folin" "formel" "forum" "fototeahka" "fránsos" "fuohpuš" "fuolkeálbmot" "fuođđarrájan" "fábel" "fáhkan" "fáksa" "fáktor" "fállevizar" "fálskkár" "fálttet" "fálttet" "fánen" "fánten" "fápmorusttet" "fáskir" "fássol" "fássoldoalan" "fástadoavtterortnet" "fáŋgal" "gaccat" "gaccet" "gacceš" "gaccir" "gaccon" "gahpan" "gahpir" "gahčanpartihkal" "gaibbat" "gaigŋir" "gaigŋirbismmar" "gaikár" "galbmagáhkkor" "galjat" "galjot" "galján" "gallup" "galmmihanmekanihkkár" "galmmihanskáhppe" "gardnjil" "gargŋil" "garrasinut" "gaskagoartil" "gaskan" "gavjanjaman" "gazir" "gazzasáhpal" "gazzaš" "geafeguhkkár" "geahpil" "geahčedoalan" "geahčedulbenjurssan" "geaidnogievkkan" "geaigán" "geaisár" "gealddán" "gealut" "gearret" "gearret" "geaset" "geassegollet" "geasseuniversitehta" "geassečoavjjet" "geassečuččot" "geastegiivvár" "geasán" "geavat" "geavllet" "gehpot" "gemináhta" "generalmajora" "generáhtor" "gerddon" "geret" "geson" "gieddemáđir" "gieddesinut" "giehtagoazan" "giehtaheavval" "giehtaláiddot" "gieimman" "gierdodagan" "gieressabet" "gierrán" "gievkan" "gievkkan" "gieđalatláiddot" "gihlar" "gihtet" "giikan" "giikar" "giikkár" "giippár" "giittosrohkos" "giljon" "gilkkan" "gilkor" "gilljočearret" "gilljočearrit" "gilljon" "gillár" "gilomehtar" "gilomehter" "gilon" "gilvvasáhpal" "girdihámman" "girdihávvar" "girdisáhpán" "girjedoalan" "girjegorddet" "girjelivkkár" "girkolaščoahkkin" "giron" "gisor" "gissel" "gissor" "gittadávvir" "gittačoahkkin" "givgás" "giškon" "gluten" "glykogen" "glyptoteahka" "goadjin" "goadjin" "goaffar" "goahppil" "goaivvan" "goaktil" "goallár" "goalšovizar" "goapmir" "goaran" "goarat" "goarkagoarvvet" "goartil" "goarvvet" "goaskin" "goaskit" "goatnil" "goatnjil" "goazan" "goađeeamit" "goađeisit" "goaŧŧočeabet" "goban" "goddesáhpán" "goden" "gohpeheavval" "gohpeluovččan" "gohrat" "goidoš" "goidár" "goikehivsset" "goikesallitbállat" "goikket" "goivvon" "golbmačiehkasárggon" "golddán" "golggiidusrusttet" "golggiidusrusttet" "golggot" "gollehámster" "gollerieban" "gollen" "golmmačiegat" "golmmet" "golár" "gontor" "goppás" "goppát" "gorddet" "gorddán" "gorut" "gosttet" "gosttet" "gottesáhpal" "gottur" "govddon" "govllon" "govvaalbum" "govvadáiddár" "gozihančoahkkin" "goččor" "goččár" "gođán" "granáhta" "gubar" "gudjor" "guhkan" "guhkat" "guhkesheavval" "guhkesáiggeulbmil" "guhkkár" "guhppil" "guhppár" "guhtal" "guikkut" "gulbmár" "gulkkan" "gullosuojan" "gulmmet" "gulmmit" "gummistevvel" "gummisáppát" "guoccat" "guodjavizar" "guohkan" "guohppar" "guohár" "guoihgáhrit" "guoik'gáhrit" "guoimmáš" "guoirrat" "guolban" "guolbbagorddet" "guolebeahcet" "guollegoaskin" "guolleguhppár" "guolleipmil" "guolleátnal" "guolleátnjal" "guollečearret" "guorbban" "guorbbat" "guorpmat" "guorvil" "guossagaccet" "guossagaccet" "guossavizar" "guosttačurrot" "guotnjar" "guotta" "guottet" "guottet" "guovddut" "guovddášdopmonjaman" "guovddášguppol" "guovssat" "guovttedávttatmohtor" "guovtteiđot" "guovtteiđot" "guovžur" "guppar" "guppol" "guppás" "gurbbet" "gurbmon" "guret" "gurpmat" "gurraluođđaláger" "gurrašluppot" "gurvvon" "gusasáhpal" "guvhllár" "guvllár" "guzat" "guččor" "guččár" "guđahasmehtar" "guškil" "guššát" "gádjit" "gáfesilon" "gáffal" "gáhkkobažán" "gáhkkobožán" "gáhkkor" "gáhpol" "gáhrit" "gáhrot" "gáhta" "gáhtegismmos" "gáhtir" "gáiddusdárkon" "gáiskkit" "gáisábusságeahpil" "gájet" "gájot" "gákkan" "gálbbečeabet" "gálddat" "gálddát" "gálgan" "gálgandoalan" "gálggan" "gálggan" "gálgoš" "gálkorieban" "gálkon" "gálljin" "gállot" "gálssot" "gálvagorddet" "gálvokartotehka" "gálán" "gámmir" "gámmár" "gándil" "gándin" "gáneš" "gántor" "gárdesáhpán" "gárdevizar" "gárdin" "gárdin" "gárdnagas" "gárjil" "gáron" "gársan" "gártnit" "gárvet" "gáskkit" "gáskkát" "gásor" "gássaduolmman" "gássor" "gásár" "gását" "gávgil" "gávlorievttat" "gávlovuoján" "gávpegámmár" "gávpot" "gávpotteáhter" "gávra" "gávreheavval" "gávrret" "gávrret" "gávval" "gáŋgen" "gášan" "habitualitehta" "hallusinogen" "halogen" "hammondorgel" "haran" "harem" "haŋkinváiddon" "heaggaustit" "heahkel" "heahpat" "heakkel" "heartavizar" "heastagohrát" "heavval" "heittot" "heittot" "heksaedar" "helikopter" "helvet" "herkken" "hertnet" "herttot" "heđen" "heŋggon" "hihtat" "hilbbot" "hillaruovssut" "hiller" "historihkkár" "hivsset" "hivsset" "hiŋkkan" "hoagan" "hoaiddár" "hoalan" "hoapmir" "hoavkkát" "hoavrran" "hoaššaháigir" "hombil" "hommet" "honet" "honnet" "hopmir" "hubat" "huikkan" "huitor" "humaniora" "humbil" "humor" "hyasinta" "hydrogen" "hyperbel" "hypoteahka" "hypotenus" "háigir" "hálddahusortnet" "háleštanskihpár" "hállár" "hálvvát" "hámman" "hámsson" "hánar" "hánat" "hándal" "hápman" "hárddan" "hárddán" "hárpmon" "hárset" "hársit" "hárát" "hárččet" "háskil" "hássel" "hásselsáhpán" "hávdegámmár" "hávlár" "hávskár" "hávvar" "háŋgil" "identitehta" "idjagozán" "iešeaiggát" "ieš-pronomen" "iežasveksel" "ihkkon" "ihkon" "ihtosinut" "iissot" "iissot" "imaš" "immunitehta" "inspektoráhta" "indefinihttapronomen" "infiltrašuvdnarusttet" "intensitehta" "internehta" "internáhta" "interrogatiivapronomen" "intranehta" "invaliditehta" "ipmet" "ipmil" "ipmit" "irján" "isit" "iskkár" "ivssut" "ivssut" "iđat" "iđit" "iđitrohkos" "jahkeduhát" "jahkečoahkkin" "jalleš" "jaman" "jarin" "jaspis" "jeaggebiššan" "jeaggeguškil" "jeaggemáđir" "jeaggesáhpal" "jeaggevizar" "jeara" "jester" "jiehkkoheavval" "jiellat" "jienastanseattal" "jieret" "jierit" "jietnaváiddon" "jievjun" "jipmil" "jobbár" "johkahávvar" "johtinláger" "johtinsabet" "jonssot" "jorbaoaivvatspihkár" "jorbbot" "jorin" "jorranáksil" "jorredoalan" "jorreláger" "joule" "journalnummar" "jovssus" "juhkanlásedoalan" "julii" "jumeš" "junii" "junior" "juogut" "juohkopássár" "juolgedoalan" "juolgenohta" "juolut" "juomit" "juovlaeahket" "juovlakáktus" "jury" "jurán" "jusleksikon" "justerstempela" "justitiarius" "justitiárius" "juvlii" "juvllii" "juvnii" "juvnnii" "juŋgel" "juŋkor" "jálás" "jámet" "jámit" "jándor" "kajennebihppor" "kaleandar" "kalkulator" "kalkuláhtor" "kamela" "kámera" "kandidáhta" "kapihtal" "karbohydráhta" "kardeaksa" "karoten" "kartoteahka" "kartotehka" "kasus" "katalysáhtor" "katehta" "katekehta" "keaisár" "keallár" "kefir" "keret" "kervel" "kievkkan" "kihtet" "kiikkár" "kiippár" "kilomehtar" "kilomehter" "kilomettar" "kinemateahka" "kinoteahka" "kirkolaščoahkkin" "klassihkkár" "kliissár" "klimáhta" "klyxa" "koordináhta" "koordináhtor" "koaffar" "koartil" "kodicilla" "kodisilla" "koffar" "komehta" "kommeantapartihkkal" "kondensáhtor" "konfoluhttanjolon" "konserváhtor" "konsuláhta" "kontor" "konttor" "korinta" "koriánder" "korpus" "korreláhta" "kosttet" "kreativitehta" "kreatsa" "kredihttarehket" "kriminalitehta" "kritera" "krysoprasa" "krysolihtta" "kráhter" "kubbel" "kullár" "kuntepillar" "kuráhtor" "kuššát" "kvalitehtta" "kvantifikáhtor" "kvantitehtta" "kvantitehta" "kviteret" "kvohta" "káfesilon" "káffal" "káhkal" "káhtekismmos" "kámmir" "kámmár" "kánel" "kántor" "kápihttal" "kásus" "kávrret" "kávval" "labirinta" "labyrinta" "ladni" "laktapartihkkal" "laktin" "lappekodisilla" "laser" "lassiárvodivat" "lasttat" "lađan" "lađasjuolggat" "lađasjuolggat" "leaggán" "leanadáiddár" "ledjon" "legitimitehta" "leibor" "leksikon" "lektor" "lektoráhta" "lieggaáibmorusttet" "liekkan" "liekkasmihttár" "lievdenjaman" "lievlanjaman" "lieđđeširan" "lihpar" "lihtar" "lihtor" "lihttar" "lihtter" "lihttostáhta" "liidnakláva" "liigebefála" "liigemodula" "liktenheavval" "likviditehta" "linddor" "linjen" "linjjá" "linjár" "linnjen" "linnjár" "lisensiáhta" "litnet" "littar" "livat" "livnnet" "livttesrisen" "liánttabužan" "loabát" "loahppakommunikeá" "loddevirus" "lohkanortnet" "lohkir" "lohkkeraban" "lohkkir" "lojan" "lojat" "lokkon" "lokálakásus" "lottegazzasáhpal" "lottáš" "lovppár" "lovpár" "lovttan" "lovtton" "luffel" "luhkkár" "luhtat" "luhtehasčukkon" "luhtet" "luksus" "luleš" "lummor" "luohkkáskihpár" "luohpet" "luoimman" "luojan" "luosat" "luossaveajet" "luostesáhpán" "luosttat" "luotnegáffal" "luottut" "luovat" "luovddat" "luovvar" "luovččan" "luovččanšluppot" "luođđadoalan" "luođđaláger" "lutton" "luvddon" "lyra" "ládjogahpir" "láfol" "láfon" "láger" "lágut" "láhken" "láhkán" "láhten" "láiddon" "láiddot" "láidon" "láidun" "láikkan" "láittaheavval" "láittan" "láittán" "láittár" "láktor" "lánnot" "lántor" "lánuorat" "láseraban" "láserčálán" "láskutkartotehka" "láttat" "láttat" "láttán" "lávet" "lávgolovtton" "lávkkon" "lávllon" "lávot" "lávár" "láđđemuzet" "láđđečáhpot" "lášmmut" "magnehta" "majestehta" "majora" "majoritehta" "mammon" "manager" "mandel" "mandáhta" "manin" "manin" "manna" "manomehtar" "maoriálbmot" "maraton" "marmora" "martihkkal" "maskulinitehta" "master" "matemátihkka" "matrikkel" "matrikkelnummar" "maŋŋebismmar" "maŋŋestávval" "maŋŋeáksil" "maŋŋeánnuitehta" "maŋŋešelggon" "maŋŋeš" "maššir" "meahcceluovvar" "meahccelávet" "meahcceváran" "meahcet" "meahcit" "meaisil" "meargŋun" "mearragoaskin" "mearraháskil" "mearraálbmot" "meassár" "meađđen" "meaštár" "mediateahka" "mediatehka" "medieteahka" "megon" "mehtar" "mehter" "meinnet" "meisset" "mekanihkkár" "meren" "meres" "merkkon" "messet" "mettar" "miehtegieđageavat" "mielduopmár" "mieleaiggát" "miellavádjet" "miesegahpir" "miesttavizar" "mieđut" "mihttár" "mikrobotkkán" "mikrodoaimmár" "miktam" "millimehtar" "millimehter" "minikumma" "minister" "minoritehta" "moarrun" "moarsi" "modalitehta" "modernitehta" "modifikáhtor" "modula" "modus" "mohtor" "mohtorcrossa" "mohtorliekkan" "moivvár" "moksin" "molon" "molssagákkan" "molsson" "molybden" "monin" "monin" "morddár" "mordár" "mosat" "motocrossa" "moxa" "muffa" "muhkebiđggon" "muhkkebulkor" "muhtor" "muhtter" "muitonummir" "mulggon" "muohtaskohter" "muohtaskuhter" "muolddat" "muorrafaskkon" "muorragoarvvet" "muorraguppol" "muorraipmil" "muovjejieret" "muoŧáš" "muoŧŧal" "murdinmolsson" "museum" "musihkkár" "muslim" "muzet" "muzetčuoivvat" "muđon" "myhta" "myrra" "mádjit" "máhkan" "máhta" "máiddon" "májor" "málesrisen" "málgor" "málljar" "málár" "mámmon" "mándel" "mánus" "máran" "márbmor" "márffon" "márgár" "márkan" "márkan" "máron" "másomman" "máttil" "máđir" "naleš" "nammagilkor" "nammaláhpan" "nammaláhpat" "nannán" "našunalteáhter" "neahpát" "nealggár" "neavttár" "neillet" "nelet" "nelet" "nelot" "nenetsa" "nettorehket" "nieidagearret" "nieidalihtor" "nieidasahpal" "nieiddasnisson" "nihkkel" "nihppel" "niikun" "niitosáhpal" "niitosáhpán" "nirbbet" "nisson" "nissun" "nivssat" "njalddán" "njaman" "njamat" "njeahcet" "njealjejuvllat" "njealječiegat" "njealjit" "njeccon" "njelot" "njiezat" "njigan" "njigon" "njiman" "njoalveláger" "njoammil" "njoazan" "njolon" "njomon" "njozon" "njuikkon" "njulggot" "njunneduhpát" "njuolggogolmmačiegat" "njuolggosátneortnet" "njuolggut" "njuorat" "njuorddut" "njuorjjočázet" "njuorjjot" "njuovan" "njuovvanrusttet" "njuovččalieđat" "njuovččalieđat" "njuozat" "njurggan" "njurggon" "njuvddán" "njuvvat" "njágan" "njáhcosabet" "njáhcosuohpan" "njáhkaveajet" "njálbmefidjol" "noahtal" "nohta" "nomen" "nomináhta" "notáhta" "novrrán" "nuhtat" "nuhtot" "nulpogahpir" "nummar" "nummir" "nummár" "nuortagáiskkit" "nuorttut" "nuvan" "nuvttat" "nuvttot" "nábor" "nábot" "nábár" "náhpol" "náhpul" "náhpur" "nálloláger" "náskál" "nástefinddár" "návet" "oaffar" "oagan" "oaivegávpot" "oaiveipmil" "oaiveisit" "oaivejoran" "oaiveskuvrin" "oaivil" "oalesheavval" "oalgedoalan" "oapman" "oarjelsámegielarena" "oarján" "oassálasti" "oaván" "obbabihppor" "obbagárdin" "obbarehket" "obersta" "ogon" "ohter" "oiddot" "oidnovihtan" "okkon" "oksygen" "oktaedar" "oktoealit" "oktoorut" "ollesčoahkkin" "ollut" "ollut" "olmmošjoren" "olmmošjoren" "olmmošjorán" "olssot" "olus" "olut" "olut" "omen" "omman" "opera" "operáhtor" "opmir" "oppatráilar" "oppal" "oppasrievttat" "orakel" "orbbeš" "orbbešgoartil" "ordel" "ordil" "orgel" "orgil" "orrit" "ortnet" "orut" "oskál" "otnáš" "ovdagáffal" "ovdagávpot" "ovdaánnuitehta" "ovdašelggon" "ovddasrohkos" "ovsttán" "ovttaiđot" "ovttaiđot" "ovttasdoaibmanarena" "ovttaseaiggát" "ovttet" "ođat" "ođut" "paradiijás" "paradiás" "paradoksa" "parlamentarihkkár" "parlamentihkkár" "partihkkal" "parábel" "passivitehta" "personnummir" "philosophicum" "pinakoteahka" "plakáhta" "plenum" "pohtehtos" "poles" "poleskámmir" "politiadvokáhta" "politihkkar" "politihkkár" "pollen" "preassa" "predikáhta" "predikáhtor" "prioritehta" "priváhta" "proavás" "proavás" "produktivitehta" "profehta" "professor" "professoráhtta" "projektor" "promilla" "pronomen" "prorektor" "proseassa" "proselyhtta" "prosessor" "purpur" "pyramida" "pássár" "raban" "rabasčoahkkin" "rabárber" "radiáhtor" "radiálaláger" "ragat" "rahpot" "ravddat" "ravggon" "realitehta" "refleaksaveahčir" "regressáhta" "reahkajálás" "reahpen" "reaidnár" "reainnár" "reantár" "refereanssat" "referáhta" "regeantanummar" "regel" "reguláhtor" "rehket" "rekambiorehket" "rekel" "rektor" "rektáŋgel" "relatiivapronomen" "relativitehta" "reportár" "resiprohkapronomen" "rettet" "revolver" "revolvár" "revy" "reáktor" "ribat" "ribon" "riddasáhpal" "riddomáđir" "riddár" "rieban" "riehkan" "riehtet" "riejan" "riekteregel" "rievssat" "rievttigeavat" "rievvár" "riffal" "riffel" "rigearár" "rihcit" "rihkkoheavval" "rihkon" "riikkaráđđeadel" "riikkačoahkkin" "riikkabeaiveortnet" "rikkearár" "risváhnen" "risváhnen" "risen" "ristváhnen" "ristarieban" "rivot" "rivttár" "rivut" "roabát" "roahkan" "roahnit" "roamšejierit" "roatnet" "rockár" "rogon" "rohkkil" "rohkos" "rohkot" "rohpegeaigán" "rohtogaccet" "rohtogaccet" "rohtomáđir" "rohtovizar" "rohtor" "roibbon" "rokkan" "roman" "romaniálbmot" "romat" "ronnet" "rosgeret" "rosttot" "rottet" "rubel" "ruhkos" "ruhmut" "ruivvan" "ruksesfeber" "ruksesguškil" "ruksesluovvar" "ruksesrieban" "ruksesruoivil" "ruksessinut" "ruksessáhpán" "rullaláger" "rullit" "ruohkan" "ruohttaeahket" "ruoinnan" "ruoinnat" "ruoivil" "ruossariddár" "ruossarieban" "ruovdegulmmet" "ruovdegákkan" "ruovdemáđe" "ruovssut" "ruovttogoatnil" "ruovttot" "ruovttudivššár" "ruođat" "ruoškemándel" "ruoššagearvil" "ruoššaguovssat" "ruoššanjoammil" "ruoššaállat" "ruoššaállat" "ruppal" "rusen" "rusttet" "rutnot" "ruŋkul" "ruškkut" "rábbegoaskin" "rábit" "rábon" "rábát" "rádjesoalddát" "rádár" "ráhnit" "ráhtogoaskin" "ráiggan" "rájan" "rájuskartotehka" "rámmát" "ránan" "ránat" "rándat" "ránesbeštor" "ránesháigir" "ráneslivkkár" "ránesrieban" "ránessáhpán" "ránsel" "ránsos" "rántet" "ráppár" "rásselohkkovizar" "rásttesvizar" "rátnogođđinstuolet" "rátnostuolet" "rávdnjeaggregáhta" "rávnnut" "rávrran" "rávál" "ráđđedagat" "ráđđečoahkkin" "sabet" "sabit" "safira" "sahenrusttet" "sahánrusttet" "salbiehtár" "salpehtter" "sallit" "sallit" "saláhta" "sampel" "sardonyksa" "sarrit" "sarrit" "sasttet" "savvon" "seagan" "seahkkanjurggan" "seahkot" "seaibbat" "seakkagorddet" "seakkasáhpal" "seakŋáš" "searvogoazan" "seasan" "seattal" "seavdnjat" "seavnnját" "seaŋganisson" "seder" "sehpet" "seivvon" "sekel" "sekkor" "sektor" "seller" "selota" "semi-tráilar" "senet" "senet" "senior" "sennet" "sensitivitehta" "sentimehtar" "sentimehter" "senáhta" "sepmon" "septeamber" "septeambár" "serrat" "sesamsiepman" "seđel" "siepman" "sierat" "sierraoaivil" "sierrán" "sierát" "siessal" "siffar" "sihkkel" "sihkon" "sihkor" "siidagasvuoján" "siiddaisit" "siidošelggon" "siiggát" "silan" "silar" "silon" "sirkil" "sirkus" "sirot" "sirot" "sirát" "sisbandy" "sis-bandy" "sistesuorpmat" "sisttet" "sitara" "sitron" "sitáhta" "sitáhtta" "siviila" "sivjjot" "sivjjot" "sivnnát" "skabilken" "skabusrisen" "skarlagen" "skeaikkan" "skeaŋkár" "skeijár" "skerttet" "skievttár" "skiffar" "skihkár" "skihpár" "skilan" "skillet" "skirttet" "skoaran" "skoarkil" "skoavit" "skohtal" "skohter" "skohttal" "skoret" "skovlot" "skreaddár" "skruvvabonjan" "skruvvadoalan" "skruvvačárvvon" "skuhter" "skuhttár" "skuibor" "skumot" "skuoggir" "skuoggun" "skuoggun" "skuohtal" "skupmot" "skurbban" "skurbbet" "skurvvát" "skuter" "skuvlaskihpár" "skádjaseasan" "skáhčir" "skájan" "skárbban" "skárben" "skávval" "skávžžet" "smaragda" "smarágda" "smeargil" "smávvaboargár" "snelkkon" "snielut" "snihkkár" "snihppar" "sniiggár" "sniikkár" "snuibagahpir" "snuohtar" "snuolggár" "snuvssa" "snuđđor" "snáhpot" "snáhput" "snárket" "snávggut" "soabat" "soadjesáhpán" "soahkesáhpán" "soahtesoalddát" "soalddát" "soandegeasehanbulkor" "soavvil" "soađan" "sohken" "soidnár" "solidaritehta" "solon" "sosialdemokráhta" "sotkkon" "sovkken" "spanut" "spažut" "speadjal" "speadjár" "speallan" "speissedálar" "speisset" "spektra" "spenáhta" "spetakkel" "spiertačáhput" "spihkár" "spiikkár" "spináhta" "spivkkár" "spoavár" "sponsor" "spontaheavval" "spáillit" "sruvabonjan" "sráŋgaspihkár" "sráŋgaspiikkár" "stabilitehta" "stadi" "stadion" "stahtor" "stahtus" "stajár" "stalinorgel" "standárden" "steaikaoapman" "steallenihppel" "steampal" "steampil" "steikentermomihttár" "stellet" "stempel" "stetoskohpa" "stevdnevihtan" "stevnnet" "stevvel" "stihkagálssot" "stihkagálssot" "stihkágálssot" "stihkágálssot" "stipendiáhta" "stivrračoahkkin" "stivrran" "stivrrár" "stoagan" "stoahčat" "stoahčet" "stoahčet" "stoavkkan" "stoberaban" "stohpoortnet" "stokkáŋkor" "stuoraháskil" "stuorat" "stuorrageavjjat" "stuorragávpot" "stuorraháskil" "stuorramáđir" "stuorraneillet" "stáhkkár" "stáhta" "stáhtaadvokáhta" "stáhtaborgár" "stáhtus" "stáidnár" "stáinnat" "stáinnir" "stálledoalan" "stálobárggeš" "stámbbut" "stárrerutnot" "stávval" "stáđut" "subordináhtor" "substituhta" "substráhta" "suhkkol" "suhkol" "sukkol" "sukseassa" "suksessa" "sulfáhta" "sulin" "suodjegahpir" "suodjár" "suohkan" "suohkat" "suohkatrisen" "suohpal" "suohpan" "suoidnespábbačárvvon" "suoidnevahát" "suoidnevahát" "suoivvan" "suojan" "suoksačurot" "suoksačurrot" "suonat" "suonjan" "suonjarláger" "suonjir" "suopman" "suorat" "suorit" "suorpmat" "suovvarieban" "suoŋir" "suvddár" "suvdár" "suverenitehta" "suvvol" "suđiláttán" "sveisenboalddán" "svisker" "syhkkel" "sykkel" "synkronmohtor" "sábbát" "sábel" "sábát" "sádel" "sáfrán" "ságel" "sággegahpir" "ságát" "sáhcodagan" "sáhkel" "sáhkát" "sáhpal" "sáhpit" "sáhppesjieret" "sáhpán" "sáhtán" "sákkil" "sákkin" "sálkor" "sálon" "sámediggepolitihkkár" "sámmál" "sánddat" "sándil" "sáppat" "sáppát" "sárggon" "sátneortnet" "sáttat" "sávdnjeheavval" "sávzzasinut" "sáđgin" "sáŋgár" "sŋiran" "tabernakel" "tableahtta" "tabuláhtor" "taffel" "taiga" "taksi" "teknihkkár" "telefonnummar" "telefonnummir" "telefončoahkkin" "tempel" "tempus" "teret" "termostáhta" "terror" "terrárium" "tetraedar" "tevnnet" "teáhter" "tiggár" "tihttel" "timotemos" "tingeltangel" "tomáhta" "topasa" "totem" "trailer" "traktor" "transformáhtor" "transistor" "trasáhta" "trinitrotoluen" "trippel" "triáŋgel" "trompehta" "trumpehta" "tráilar" "tráktor" "traktáhta" "tulján" "tuljár" "tulját" "tuohpis" "tuollár" "turbomohtor" "turnus" "táhka" "táhkkal" "távval" "uksabearpmet" "ulbmil" "unduláhta" "universitehta" "unnitálbmot" "upmol" "urbil" "urbán" "urmáhkár" "ustit" "uvssot" "uđámat" "vadnin" "vahát" "vajahasgorddán" "valat" "valljivuođaortnet" "valmuesiepman" "valuhta" "varit" "varit" "variábel" "variáhtor" "varradeaddomihttár" "varraheahpat" "veabel" "veahkkedivššár" "veahkkeprofessor" "veahkkár" "veahčir" "veaikeboson" "veajet" "veaksel" "veaksil" "veallan" "veambil" "vearret" "vearrolivnnet" "vearromartihkkal" "vearál" "veattat" "veattán" "vehikkel" "veivár" "veksel" "vektor" "velositehta" "ventiilalovttan" "venzzon" "verrát" "vevvel" "veđor" "videoteahka" "viehkat" "vielggut" "vieljaš" "vielljaálbmot" "viessohoaiddár" "viessohoiddár" "viessosáhpán" "vihtan" "viissár" "viisár" "viivvut" "vilgesbihppor" "vilgesbohppel" "vilgesháigir" "vilgesloppan" "vilgesluovvar" "vilgesmáđir" "vilgessennet" "vilgessennet" "vilgon" "vintán" "viskositehta" "vispil" "visppon" "vissir" "visttan" "vizar" "viđačiegat" "viŋkil" "voltamihttár" "vuhpon" "vujon" "vuobirs" "vuobis" "vuohes" "vuohtan" "vuohtan" "vuoidannihppel" "vuoiddasbožán" "vuoigatvuođakánsler" "vuoigŋan" "vuojahanrusttet" "vuoján" "vuoktaborštadoalan" "vuoktagaccet" "vuoktagaccet" "vuoktaláfol" "vuolahasdoaján" "vuolan" "vuollenohta" "vuopman" "vuorjjan" "vuorjjat" "vuostegieđageavat" "vuosttut" "vuostáheavval" "vuovddit" "vuovdegaccet" "vuovdegaccet" "vuovdegoddesáhpán" "vuovdegáiskkit" "vuovdesáhpal" "vuovdesáhpán" "vuovdeveasen" "vuovdevizar" "vuođđoisit" "vuskkon" "vádjit" "vádjit" "váhkar" "váhkol" "váhnen" "váhttar" "váhtter" "váibbat" "váibmouvssot" "váiddon" "váivván" "válbor" "váldoguottet" "váldoragat" "váldosuopman" "váran" "várrehusgolmmačiegat" "várvvár" "váskkir" "vátnemielat" "vátnen" "váđas" "váđir" "váđot" "weblogan" "áddjot" "áddjut" "ádel" "áhkil" "áhkkut" "áhkkut" "áhkkár" "áhperievssat" "áhttán" "áhččemin" "áibmesákkan" "áibmobismmar" "áiccan" "áidesáhpal" "áigedávval" "áigetávval" "áigečáján" "áinnut" "áirohopmir" "ákkil" "áksil" "áktor" "álbmot" "álgoálbmot" "állan" "állat" "állat" "álon" "álssetluovvar" "áltár" "ámmat" "ámmát" "ánnuitehta" "ápmil" "ápmir" "áppes" "áppet" "ápril" "áren" "árggan" "árkacokkan" "árraiđit" "árran" "ártnot" "árvodávvir" "árvoortnet" "ásat" "ásen" "ásii" "ásii" "ássi" "ávggos" "ávgos" "ávil" "ávjjur" "ávskár" "ávvir" "áŋkor" "østrogen" "č.ortnet" "čalbmealán" "čalbmeoaidnovihtan" "čalmmeoaidnovihtan" "čalán" "čanan" "časkinváiddon" "časkkan" "čavil" "čavččat" "čađan" "čeabet" "čeabetnjárččet" "čeabát" "čeahcet" "čeahcit" "čearpmat" "čearret" "čearret" "čearrit" "čeaskkut" "čeavllit" "čelččen" "čerggon" "čeŋkkešgoartil" "čiegusoaivil" "čiehgahpir" "čiehkadagan" "čiekčansabet" "čiekčár" "čielgedoalan" "čitnahydráhta" "čiŋkkon" "čoahkkin" "čoahkkingivssár" "čoahkkinortnet" "čoahkkár" "čoakkán" "čoakkán" "čoarveheavval" "čoaskin" "čoavddabonjan" "čoavjjet" "čogat" "čohkkundoalan" "čolon" "čorggut" "čuget" "čukkon" "čulggon" "čunugoallár" "čuohpan" "čuoigansabet" "čuoiggan" "čuoihgahpir" "čuoivvat" "čuojan" "čuolan" "čuonan" "čuorbban" "čuorggat" "čuorggut" "čuotnan" "čuovgadávval" "čuovgagilkor" "čurot" "čurrot" "čuvdegoartil" "čužot" "čábbon" "čáhcebulkor" "čáhcecrossa" "čáhcefápmorusttet" "čáhcenjaman" "čáhcesabet" "čáhcesáhpán" "čáhceviehkat" "čáhceásat" "čáhpot" "čáhppesbihppor" "čáhppesdávval" "čáhppesgaccet" "čáhppesgaccet" "čáhppesháigir" "čáhppesjierit" "čáhppesrieban" "čáhppesvizar" "čáhppesváđot" "čáhput" "čáihnegaccet" "čálat" "čálggat" "čálgoortnet" "čálán" "čámbohkal" "čámbokkal" "čáppon" "čárvvon" "čázet" "čázit" "šealggut" "šeaman" "šelgesčuoivvat" "šelggon" "šibit" "šiivagoazan" "šilljočuččot" "šilljočuččot" "širan" "šleaŋgačuoivvat" "šlembbon" "šleđggon" "šleŋggon" "šliippár" "šlimir" "šlipsa" "šloahpar" "šlohtor" "šlubbooaivvat" "šluppot" "šlámbor" "šláŋŋačárvvon" "šoaran" "šoavkkut" "šolár" "šombbár" "šođbbut" "šuokŋagáffal" "šuvon" "šáhčir" "šávan" ; # in singular, Nom=Gen=Acc. The C-final ones are poetic short genitives # for the GAHPIR nouns, the V-final ones are either STAHTA ones or they # are III-II GOAHTI ones (the last group has not been systematically added) # Sets for lexeme homonymy (most of them are moved to where the actual rules are.) # ------------------------ # These can be both N and Po: LIST NOUN-PO = "áigi" "gaskan" "gaskka" "gaskkas" "guovddáš" "ovddas" "ráji" "vuostá" "guvlui" ; # No need for the set for "guovddáš". Now we have a select-reg.ex-rule for it. But because of the "prefer LEX to Der"-rule, every reading is "guovddáš" N, which is not so bad afterall. # - - - - - - - - - - #LIST GUOVDDAS = "áibmomediaguovddáš" "Ája-guovddáš" "ÁJA-guovddáš" "AV-guovddáš" "álbmotmeahcceguovddáš" "álbmotmeahcceguovddáš" "Álgoálbmotguovddáš" "álgoálbmotguovddáš" "bajásšaddanguovddáš" "bargoguovddáš" "bálvalusguovddáš" "bearašsuodjalanguovddáš" "bivdoguovddáš" "bargoeallinguovddáš" "čoahkkeássanguovddáš" "dataguovddáš" "dáhpáhusguovddáš" "dáiddaguovddáš" "dásseárvoguovddáš" "dásseárvoguovddáš" "dearvvašvuođaguovddáš" "dearvvašvuođadutkanguovddáš" "dearvvašvuođabálvalusguovddáš" "dearvvašvuođabálvalusguovddáš" "dieđaguovddáš" "diehtobálvalanguovddáš" "dearvvašvuođadutkanguovddáš" "diehtoguovddáš" "diehtobálvalanguovddáš" "diehtojuohkinguovddáš" "diehtojuohkinguovddáš" "doaibmaguovddáš" "doaimmaguovddáš" "doavtterguovddáš" "dokumentašuvdnaguovddáš" "dokumenterenguovddáš" "droššeguovddáš" "dutkanguovddáš" "duodjegávpeguovddáš" "duođaštanguovddáš" "duođaštusguovddáš" "duodjeguovddáš" "ealáhusguovddáš" "eamiálbmotguovddáš" "eamiálbmotdutkanguovddáš" "eamiálbmotguovddáš" "eamiálbmotdutkanguovddáš" "eananguovddáš" "etnomusihkkaguovddáš" "earkebismaguovddáš" "earkebismaguovddáš" "etnomusihkkaguovddáš" "fágaguovddáš" "fálesguovddáš" "fálesbivdoguovddáš" "fierpmádatguovddáš" "filbmaguovddáš" "gaskkustanguovddáš" "gáddeguovddáš" "gálvoguovddáš" "gálvolonuhanguovddáš" "gárgedanguovddáš" "gávpeguovddáš" "gávpotguovddáš" "gelbbolašvuođaguovddáš" "gelbbolašvuohtaguovddáš" "gealboguovddáš" "gielddaguovddáš" "giellagelbbolašvuođaguovddáš" "giellaguovddáš" "giliguovddáš" "gulahallanguovddáš" ("guovddáš" Loc) "gulloguovddáš" "guolleguovddáš" "guorahallanguovddáš" "hálddahusguovddáš" "hálddáhusguovddáš" "hárjehallanguovddáš" "heahteguovddáš" "heargesáhttoguovddáš" "julevsámeguovddáš" "julevsámeguovddáš" "konserverenguovddáš" "kulturguovddáš" "kultur-guovddáš" "kultursuodjalanguovddáš" "kunddarguovddáš" "lagasbirasguovddáš" "lášmmodahttinguovddáš" "máhttoguovddáš" "máilmmeguovddáš" "meahcceguovddáš" "militearaguovddáš" "miššuvdnaguovddáš" "museaguovddáš" "nissonguovddáš" "nuoraidguovddáš" "oahpahanguovddáš" "oahpahusguovddáš" "oahppanguovddáš" "oahppoguovddáš" "oahpponeavvoguovddáš" "oahpponeavvoguovddáš" "oaivadanguovddáš" "opmodatguovddáš" "ovdánanguovddáš" "ovddidanguovddáš" "rehketdoalloguovddáš" "registrerenguovddáš" "repetišuvdnaguovddáš" "ressursaguovddáš" "resursaguovddáš" "sáhttoguovddáš" "sámiguovddáš" "sisguovddáš" "skuvlaguovddáš" "sosiálaguovddáš" "spesialistadoavtterguovddáš" "spesialistadoavtterguovddáš" "statistihkaguovddáš" "TE-guovddáš" "teáhterguovddáš" "teknologiijaguovddáš" "telegráfguovddáš" "turistaguovddáš" "váldoguovddáš" "veahkkeneavvoguovddáš" "vuovdeguovddáš" ; # The LAHKA set family # - - - - - - - - - - LIST LAGA = (".*bargo#lága"r) "spábbačiekčan#lága" ; LIST LAGALAHKA = (".*bargo#láhka"r) "spábbačiekčan#láhka" "sierraláhka" ; SET LAHKA = (".*láhka"r) - LAGALAHKA ; LIST LAHKA-MOD = "almennet" "almmolašvuohta" "apotehka" "arkiiva" "áhpenuohtástit" "álbmotoadju" "bargi" "bargobiras" "báikenamma" "bákti" "bátnedearvvašvuođabálvalus" "bivdu" "boazodoallu" "čázádat" "dálkkas" "dásseárvu" "deatnu" "dearvvašvuođabargi" "dearvvašvuohta" "dearvvašvuođafitnodat" "dearvvašvuođabargiidláhka" "dearvvašvuođaregisttar" "divššohasvuoigatvuohta" "doaibmi" "eana" "eana#suodjaleapmi" "eana#vuovdin" "elliidsuodjaleapmi" "energiija" "fápmudus" "Finnmárku" "friddjasuohkan" "fuođđu" "gávpot" "geaidnu" "gearggusvuohta" "gieldda#dearvvašvuođabálvalus" "gielda" "gili#oppalašeana" "girku" "golli" "guollebiebman" "háhkan#konsešuvdna" "hálddašeapmi" "heaggadieđut" "huksen" "industrikonsešuvdna" "jávrebivdu" "joatkkaoahpahus" "johtolat" "konsešuvdna" "kulturmuitu" "lavdnjeloggut" "lotnolasealáhusabargi" "luodda" "luonddu#suodjalus" "luopmu" "luossa" "mánáidgárdi" "mánáidsuodjalus#bálvalus" "mearraguolásteapmi" "mearraresursa" "minerála" "mohtorjohtolat" "muddet" "namma" "Norga" "norga" "oahpahallat" "oahpahus" "oahppu" "oassálastinláhka" "olgunastin" "olmmošvuoigatvuohta" "oktasašsápmi" "pasieantavuoigatvuohta" ("ráŋggáštit" Der/NomAct) "resursahálddašeapmi" "riekteveahkki" "sáivabivdu" "sápmi" "searvan" "sierra" "spesialistadearvvašvuođabálvalus" "stáhtaborgárriekti" "stáhtafitnodat" "tuollu" "uhccimusmihttonjuolggadus" "varas#guolli" "várri" "vearro#dahku" "vearru" "vuođđu" "vuođđoskuvla" "vuovdedoallu" "vuovdegáhttet" "vuovdi" "1789" "1842" "1863" "1888" "1899-#bivdu" "1899" "1920-#várri" "1933" "1965" "1975-#várri" ; # This list is for lahka compounds written with two single words LIST LAHKA-ADJ = "boaris" "dálá" "dáláš" "gustojeaddji" "gustovaš" "našunála" "ovdalaš" "sorjjasmeahttun" ("suodjalit" Der/PassL PrfPrc) ; LIST LAHKA-V = "addit" "áimmahuššat" "árvalit" "ásahit" "čállit" "čuovvulit" "čuovvut" "dohkkehit" "gáibidit" "geatnegahttit" "geavahit" "gieđahallat" "jorgalit" "kriminaliseret" "mearridit" "muhttit" "ovddidit" "ráŋggáštit" "viiddidit" ; LIST LAHKA-V-PASS = "atnit" "ásahit" "báhkkodit" "báhkkot" "čállit" "čuoldit" "dadjat" "dahkat" "dohkkehit" "duššadit" "eaktudit" "fámuhuhttit" "geatnegahttit" "jorgalit" "jurddahit" "jurddašit" "kriminaliseret" "mearridit" "muddet" "njulget" "oaivvildit" "rievdadit" "ráŋggáštit" ; # This one works in combination with others, f.in. LAHKA-POST. LIST LAHKA-NOUN = "§" "almmolašvuohta" "eanagirji" "eanangirji" "eatnangirji" "čađaheapmi" "fápmudus" "fápmuiboahtin" "gáibádus" "geatnegasvuohta" "geavaheapmi" "gonagas" "hálddašangeavat" "juksanmearri" "kap" "kapihtal" "konvenšuvdna" "láhkaásahus" "láhkaovdabargu" "láigohanvuoigatvuohta" "mearrádus" "njuolggadus" "nr" "paragráfa" "riekteáddejupmi" "riektegáldu" "riektegeavat" "riektesubjeakta" "sámekonvenšuvdna" "vuoigatvuođabargu" "vuoigatvuohta" ; # This one does it more likely to be "láhka" in combination with f.i. LAHKA-V: LIST LAHKA-NOUN-SUBJ = "eiseváldi" "guovddášeiseváldi" "stáhta" ; LIST LAHKAGEN-NOUN = "§" "buohkaidvuoigatvuohta" "cealkka" ("fápmu" Ill)"hápmi" "johtolatvuoigatvuohta" "kapihtal" "láhkavuođđu" "ovdabargu" "rámma" "ráhkkananbargu" "ráidu" "sátnemearkkašupmi" "ulbmilparagráfa" "vuođđu" "vuođđoeaktu" "vuolit" "V"; # "vuolit" is an adj. but suit pragmatically to the set. LIST LAHKA-ASAHUS = "alimusriekti" "Odeldiggi" "Stuoradiggi" "Stuorradiggi" "stuoradiggi" "stuorradiggi" "vuolleriekti" ; LIST LAHKA-POST = "bokte" "olis" "mielde" "vuođul" ; SET NOT-LAHKA = N - LAHKA ; LIST GIELDA = "fylkkagielda" "gielda" "guovddášgielda" "hálddašangielda" "riddogielda" "ruovttugielda" "sámegielda" "vuotnagielda" ; # We need this set because there is ambiguity between "gielda"+Gen/Acc and "gieldda"+Nom. LIST GIELDDA = "gieldda" ; # Nominal sets defined according to their semantical properties # ------------------------------------------------------------- # Here we will write what sets we have and how we divide them. # Spatial nouns. These nouns behave like postpositions LIST SPATIALNOUN = "guovlu" "osku" "sadji" "vuođđu" ; # These nouns in essiv get @ADVL: LIST ESS-ADVL-N = "arvedálki" "arvi" "árga" "baika" "bajándálki" ("bassi" N) ("báhkka" N) "beaivvádat" "beaivvadat" "biegga" "bievla" ("buolaš" N) "borga" "čakčaseavdnjat" "čáppadálki" "čuoika" "čuovga" "cuoŋu" (".*dálki"r) "dulvi" "fiertu" "goalki" "guoldu" "mánoheahpi" "mierká" "muohta" "njáhcu" "obbadálki" ("seavdnjat" N) "varra" "veaigi"; # These nouns/adjectives in essiv can get @ADVL: LIST ESS-PROB-ADVL-N = ("bassi" N) "boaris" ("nuorra" N) ; # Time sets # - - - - - LIST MANNU = "ođđajagemánnu" "guovvamánnu" "njukčamánnu" "njuvččamánnu" "mársmánnu" "cuoŋománnu" "cuoŋosmánnu" "cuoŋumánnu" "gáranasmánnu" "miessemánnu" "máimánnu" "geassemánnu" "suoidnemánnu" "borgemánnu" "šnjilčamánnu" "šnjilžamánnu" "čakčamánnu" "golggotmánnu" "skábmamánnu" "novembermánnu" "ritnemánnu" "juovlamánnu" ; # Duomma:ii LIST AIGODAT = "áigi" (".*áigodat"r) "álgoáigi" "bargoáigi" "soahteáigi" "soahtegaskaáigi" ; # Duomma:lea LIST VAHKKU-DUR = "árrageassi" "beaivi" "jándor" "bodda" "čakča" "čakčageassi" "čakčaseavdnjat" "čuohtejahki" "dálvi" "diibmu" "eahket" "eahketbodda" "geassi" "giđđa" "idja" "iđit" "iđitbodda" "jahki" "jahkebealle" "jahkečuohti" "kaleanddarjahki" "loahppajahki" ("[0-9]*-#lohku"r) "maŋŋe#giđđa" "mánnu" "minuhtta" "minukta" "njealjádasjahki" "skuvlajahki" "tiibma" "vahkkoloahppa" "vahkku" ; # these are periodes and can be Acc LIST VAHKKU-TIME = "b" "beassážat" "bievlajahki" "bivdoáigi" (".*beaivi"r) "d-beaivi" "dienasjahki" "doaibmajahki" "eamiálbmotjahki" "earrejahki" "gaskaidja" "geardi" "juovllat" "juovlabassi" "luomejahki" "luopmojahki" "mihcamárat" "muorjejahki" "nissonjahki" "vuoitojahki" "vuođđoskuvla#vahkku" ("[0-9]*-#jahki"r) ("[0-9]*-#jahki"r) "[0-9]*-[0-9]*-#jahki" "[0-9]*-[0-9]*-#lohku" ("[0-9]*-#lohku"r) ("[0-9]*-#lohku"r) ; # The quoteless jahki here is since the preprocessor is not fine-tuned # yet, it still gives '"1870-" # jahki N Sg Com'. # lets see if "dbm" works # Duomma:lea SET VAHKKU = VAHKKU-DUR OR VAHKKU-TIME ; LIST NUM-JAHKI = "jahki" "skuvlajahki" ; # Years which can be numerated LIST PARTTIME = "čavčča#bealle" ; # This set is for finding Gen in expressions like PARTTIME OR TIME Gen. LIST AIGI = "áigi" (".*#áigi"r) ; LIST SP-BEAIVI = "albmáimannan#beaivi" "bargočoahkkin#beaivi" "beassášbeaivi" "mánnodat" "vuossárga" "disdat" "maŋŋebárga" "gaskavahkku" "duorastat" "bearjadat" "juovlabeaivi" "lávvardat" "lávvordat" "sotnabeaivi" "sábbát" "skilleduorastat" ; LIST GEN-BEAIVI = "álbmotbeaivi" "árgabeaivi" "bargobeaivi" "beaivi" "duopmobeaivi" "riegádanbeaivi" "skuvlabeaivi" ; # General-beaivi can have Gen modifier, like "skuvlla árgabeaivi". LIST DATE1 = ("[0-3][0-9]\.[0-1][0-9]\.[0-3][0-9][0-9][0-9]"r) ("[0-3][0-9]\.[0-1][0-9]\.[0-9][0-9]"r) ("[0-9]\.[0-1][0-9]\.[0-3][0-9][0-9][0-9]"r) ("[0-3][0-9]\.[0-9]\.[0-3][0-9][0-9][0-9]"r) ("[0-9]\.[0-9]\.[0-3][0-9][0-9][0-9]"r) ("[0-3][0-9]\.[0-3][0-9]"r) ; SET DATE = DATE1 - ("[0-9]*"r) ; # En litt klosset måte å gjøre det på, fikk ikke regex i DATE1 til å fungere som de skulle SET BEAIVI = SP-BEAIVI OR GEN-BEAIVI OR DATE ; LIST YEAR = ("[0-2][0-9][0-9][0-9]"r) ; SET TIME = MANNU OR VAHKKU OR BEAIVI OR AIGI OR YEAR ; # Do not add AIGODAT, it has some other characteristics in some cases. # But fix!! # "Sámediggeráđđi lea áigodagas doallan 5 čoahkkima." # Today believed to be obj. SET NOTIME = N - TIME ; LIST GEASSET = "dálvet" "dálvit" "giđđat" "geasset" ("geassit" Adv) "čakčat" ; # What is special here? LIST PAST-MARKER = ("mánná" Ess) "dalle" "diibmá" "dolin" "dološ" "dovle" "duvle" "eske" "gieskat" "ikte" ("nuorra" Ess) "ovdal" ("ovdditbeaivi" Gen) ("vássánáigi" Loc) ("boaresáigi" Gen) ; LIST PRESENT-MARKER = "dál" "ihttin" "odne" "otne" ("boahtteáigi" Loc) ("boahtteáigi" Gen) ; SET TIME-MARKER = PAST-MARKER OR PRESENT-MARKER ; LIST OTHER-TIME-ADV = "árabuš" "árrat" "easkka" "easka" "guhká" ("guhkit" Adv) "maŋemustá" "maŋŋel" "maŋŋil" "maŋŋá" "maŋŋelaš" "maŋŋeleappos" "maŋŋit" "muhtumin" "ovdal" ; SET TIME-ADV = TIME-MARKER OR OTHER-TIME-ADV OR GEASSET; # Amount sets # - - - - - - LIST VOLUME = "cl" "lihtar" (".*lihtter"r) "dl" "lihtter" "ml" ; LIST WEIGHT = "mg" "kg" "kilo" "kilu" "gilo" "tonna" ; LIST LENGTH = "čuolda#badji" "dumá" "fierbme#badji" "gaska" "miila" (".*mehtar"r) (".*mehter"r) "mehtar" "mehter" "sente" "cm" "tumá" "állan" "salla" ; LIST TEMPERATURE = "buolašceahkki" "buolašgráda" "lieggaceahkki" "lieggagráda" ; LIST AMOUNT = "uhcánaš" "unnánaš" ; LIST TIME-UNIT = (".*jahki"r) "minuhtta" "minukta" "sekunda" "vahkku" "mánnu" "diibmu" "beaivi" ; # For use for rules hitting "maŋŋel" as Adv instead of Po. Also in MEASURE-set. SET MEASURE = VOLUME OR WEIGHT OR LENGTH OR AMOUNT OR TEMPERATURE OR TIME-UNIT ; LIST CURRENCY = "denara" "dollár" "euro" "kruvdnu" "kr" "ru" "rubel" "ruvdno" "ruvdnu" "¢" "€" "$"; SET CURRENCY-GEN = CURRENCY + Gen ; SET NOT-CURRENCY-GEN = N - CURRENCY-GEN ; LIST NUMUNIT = "čuohti" "duhát" "miljovdna" "mill" "milj" "miljárda" "mrd"; LIST KIND = (".*šládja"r) ; LIST COUNTABLE = "oassi" "kapihtal" "paragráfa" ; LIST NUMMAR = "identifiserennummar" "njuolggotlf" "nr" "nummar" "nummir" "tabeallanummar" "vuorkááššenr" ; LIST KLASS = "ášši" "bálkáceahkki" "čuokkis" "s" "siidu" "§" "§§" "paragráfa" "oassi" "kap" "kapihtal"; LIST PEOPLE-NUM = "guovttis" "golmmas" "njealjis" "viđas" "guđas" "čiežas" "gávccis" "ovccis" "logis" ; # Nouns with morpho-syntactic preferences # ---------------------------------------- # Numerus # - - - - LIST PL-NOUN = "áiru" "beaivváščalbmeláset" "beassážat" "biddu" "čalbmeláset" "čázet" "fáhcca" "gállot" "gálssot" "gáma" "gistta" "goikket" "gummestevvel" "heajat" "hellodagat" "juovllat" "mállásat" "nagir" "njealljejuvllat" "njuorjjot" "nuhtat" "nuvttat" "nuvttot" "sabet" "sáppat" "sisttet" "skárrit" "skierat" "skuovva" "stevvel" "suohkku" "suorbmafáhcca" "suorpmahat" "ullofáhcca" "ullo#suohkku" "vuotta" "viljjit" ("[0-9]*-#jahki"r) ("[0-9]*-[0-9]*-#jahki"r) ("[0-9]*-#jahki"r) ; # Nominals that appear with plural numerals. LIST SG-WORD = ("addit" Der/upmi) "almmolašvuohta" "anistupmi" "arvi" "álgu" "áŋgirvuohta" "ávvu" "ballu" "bealli" "boazodoallu" "borakeahttáivuohta" ("buorredáhtolaš" Der/vuohta) "doaivu" "dárogiella" "Finnmárkoláhka" "fuolalašvuohta" "gaskkamuddu" "gávvilvuohta" ("geargat" Der/vuohta) "geavaheapmi" "gelbbolašvuohta" "giellageavaheapmi" "giellapolitihkka" ("giitevaš" Der/vuohta) ("gudnejahttit" Der/NomAct) "fápmu" ("guovttegielalaš" Der/vuohta) "hearvásvuohta" "illu" "ipmárdus" "isitvuohta" ("juotna" Der/laš Der/vuohta) "kulturduogáš" "kulturgelbbolašvuohta" "loahppa" ("máŋggabealat" Der/vuohta) "mielki" "miella" "moraš" "muohta" "musihkka" "oamedovdu" "olahahttivuohta" "ovddasvástádus" "ovttasbargu" "ovttadássásašvuohta" "politihkka" "ráffi" "ráfi" "ráhkisvuohta" "riska" "roahkkatvuohta" "sámegiella" "sámegielmáhttu" "sámekultuvra" "unnitlogupolitihkka" "ustitvuohta" ("vanhurskkis" Der/vuohta) "vásáhusduogáš" ("veahkaválddálaš" Der/vuohta) ("vuordnut" Der/NomAct) ; # Words that are used in singular unless their plurality is stressed by words such as "goappeš", "goappašat", "earálágan", "máŋgalágan" or Num or Ord. # Case, possessive, etc. # - - - - - - - - - - - LIST LOC-NOUN = (".*dilálašvuohta"r) "dáhpáhus" "ipmárdus" ; # Those nouns appear in locative unless a head asks for comitative. LIST VUOHKI = (".*vuohki"r) "vuohki" ; # Usually in comitative, see rule LIST N-NOPXLIST = "atnu" "almmolašvuohta" "áibmu" "áigemearri" "áigi" "álbmotjienasteapmi" "álgo#álgu" "álgostávval" "álgovuorru" "álgu" "álki" ("árvidit" Der/NomAct) "bargoáigi" "báhkka" ("beaivádit" Der/NomAct) "beaivi" "bievlajahki" "boahtteáigi" "boahtu" "boazodoallu" "boraspire" ("buorre" Comp) "cealkka" "čakčageassi" "čáppagirjjálašvuohta" "čiegus" "čiehča" "dálvi" "dievasčoahkkin" "dilli" "divre#giksi" "dollagáddi" "dološ" "eahket" "Finnmárkkuopmodat" "geatnegas" "geavat" "gaskkamuddo" "gárvi" "geassi" "genitiivahápmi" "giđđa" "giellageavaheapmi" "girkosiida" "hálddašanguovlu" "jahki" "japma" "jođán" "johgáddi" "johtu" "kilo" "láhka" "leansmánneárvvošteapmi" "loahppa" "logaheapmi" "lohku" "lohpi" "luondu" "maŋŋi" "máŋggaidlohku" "meallu" ("meannudit" Der/NomAct) "mielladearvvašvuođa#dikšu" "nuoraidskuvladássi" "nuppádas" "nuppát" ("oahpahit" Der/NomAct) "ođas" "ođđajahki" "oktavuohta" "olámuddu" "olle" "olmmoš" "ortnet" "ovttaidlohku" "predikatiiva" "ráfi" "rávásmanahki" "riektegeavat" "riikkaarkivára" "sápmelaš" "sisriika" "sivva" "Skjerstad-ášši" "smávvaskuvladássi" "soaittáhat" "stáhtaráđđi" "unnitlogugiella" "vahkku" "valljodat" "viiddis" "viso" "vuokta" ("[0-9]*-#lohku"r) ; # Nominals that probably do not have a Px ('1600-logus'). SET N-NOPX = N-NOPXLIST OR LAHKA ; LIST N-PX = "áhčči" "bárdni" "biigá" "boadnji" "eadni" "eammi" "gáibmi" "guoibmi" "hearrá" "nieida" "oabbá" "olmmái" "ráhkis" "reaŋga" "skibir" "skihpár" "ustit" "viellja" ; # Nominals that well may have a Px. LIST ALU = "alu" "gasu" "govddu" "guhku" "losu" "stuoru" "viiddu" "čieŋu" ; # Those are words that only appear in one form, which Nickel calls A/G. # They are only in a predicative position. # These are ABBR: LIST REAL-TITLE = "prof" "cand.mag" "cand.oecon" "cand.philol" "cand.real" "cand.scient" "cand.theol" "cand" "dr.art" "eksp.hoavd" "eksp.sj" "fenr" "fig" "fil.tri" "gen.lt" "genr" "genr.lt" "h.r.adv" "hr" "kapt" "korp" "lekt" "lic" "ltn" "mag.art" "mag" "merc" "miss" "Mr" "mr" "Mrs" "mrs" "odont" "oecon" "ordf" "ossod.dir" "stud.phil." "res.kap" "stud.philol" "vit.ass" "dr" "dr.med" "dr.philos" "dr.theol" ; LIST TITLE-LIKE = ("gásttašit" Der/NomAg) "justitiarius" "majestehta" "miss" "ránnjá" ; # Ránnjá Ole Vuolab imašta manne .... # Nouns as pred # - - - - - - - - - - # subcategorizing for a particular case LIST LOC-COMPL-NOUN = "ávki" "árvalus" "dovdu" "ipmárdus" "ovdamearka" "sáhka" ; # Nouns that take a locative # There is also an idiomatic use of "ovdamearka" in the constructions "ovdamearkka dihte" and "ovdamearka" (Ess). LIST COM-COMPL-NOUN = "bargu" "čoahkkin" "gaskavuohta" "lihkku" ("oktavuohta" Nom) ("oktavuohta" Acc) "ovttaoaivil" "ovttasbargočoahkkin" "ovttasbargu" "ovttasbargošiehtadus" "šiehtadus" ; SET LOC-HEAD = LOCV OR LOC-COMPL-NOUN ; SET COM-HEAD = COMV OR OKTII-V OR COM-COMPL-NOUN ; LIST PREGEN = "álggogeahčen" "beallemuttus" "beallemuddu" ("bealli" N Sg Loc) "gaskamuddu" "gaskkamuddo" "gaskkamuddu" ("gaskavuohta" N Sg Loc) "loahpageahčen" ("miella" N Sg Loc) "oktavuohta" "ovttasbargu" ; # Nouns and adjectives that take a preceding genitive. # Set hierarchy # ------------- # this part is aiming at an overall semantic categorization of nouns # the sets before might be aiming at a solution of particular syntactic or lexical problems (even those sets of course also aim at the solution of ambiguities :) ) # the 1. level distinguishes between abstract an concrete # at the 2. level the feature concrete splits up into animate and not-animate # We start with CONCRETE, anyway we have to start at the bottom, so that the individual lists (containing items from the lexicon) are defined before we use them in sets (containing list names) # Conceptual Hierarchy # ==================== # minor caps : structure elements not sets # caps : sets # concrete # / \ # / \ # / \ # ANIMATE not-animate # / \ / \ # HUMAN* not-human (ANIMAL) thing** place*** # / / / \ \ / / # HUNT-ANIMAL BOAZU FISH GEN-ANIMAL BIRD ORGANIZATION INSTITUTION ABSTR-INSTITUTION # # # #================================================================================================================================= # # HUMAN* # / \ # one more than one (HUMAN-GROUP) # / \ # explicit reference/family through role # / / \ \ # # HUMAN-INDIVIDUAL PROFESSION HUM-FUNCTION OFFICE # / / \ # #FAMILY FAMILY-ALSO-ABSTRACT NON-FAMILY # #================================================================================================================================= # # thing** # / \ # / \ # / \ # # prototypical-tool (TOOL) OBJECT # / \ / \ # concrete tool ABSTR-TOOL object place-potential # / / / \ \ / / / \ \ \ / / \ \ \ #TOOL FISHING-TOOL KITCHEN-TOOL WORKING-TOOL WRITING-TOOL FURNITURE SHOE BEDCLOTHES FOOD PLANT PLANT-PART BODY ABSTR-TEXT CONTAINER VEHICLE # / \ # SMALL-VEHICLE SPACIOUS-VEHICLE #================================================================================================================================= # # place*** # / \ # / \ # / \ # # static directive (ROUTE) # / \ / \ # human-made natural/defined CONCRETE-ROUTE ABSTR-ROUTE # / / \ / \ \ #BUILDING ROOM GOAHTI-PLACE actor (POLITICAL-PLACE) GENERAL-PLACE natural # / / \ / \ # GIELDA NATION GEN-POLITICAL-PLACE WATER GEOGRAPHICAL-PLACE # / \ / \ # NORGA NATION-NOT-NORGA NATURE-PLACE SETTLEMENT-PLACE # #================================================================================================================================= # Possessor hierarchy # + P o s s e s s e d | # Possible possessors + FAMILY FAMILY-ALSO-ABSTRACT NON-FAMILY + # ------------------------ + -------- ----------------- ------------ | # Prop Plc + x x | # HUMAN-INDIVIDUAL + x x x | # FAMILY pronouns + | # HUMAN-GROUP + x | # PROFESSION + x x x | # OFFICE + x x x | # HUM-FUNCTION + x x x | # ABSTR-TEXT + x x x | # PLACE (not NATURE-PLACE) + x x | # NATION + x x | # ANIMAL + x | # EDUCATION + x x | # ORGANIZATION + x x | # INSTITUTION + x x | # INDUSTRY + x | LIST FAMILY-ONLY-HUMAN = (Prop Mal) (Prop Fem) (Prop Sur) "áddjut" "áhkká" "áhkkut" "bárdnemánná" "boadnji" "čeahci" "čeahcit" "dálueamit" "eahki" "eamit" "eammi" "eanu" "goaski" "guoibmi" "irgi" "isit" "lunta" "mánáidmánná" "mannji" "máttaráddjá" "máttaráhkku" "moarsi" "muoŧŧá" "muoŧŧal" "náittosguoibmi" "neahpi" "oabbá" "oabbábealle" "oambealle" "oappáš" "oarpmealle" "osku#guoibmi" "ristváhnen" (".*sássa"r) "siessal" "siessá" "vieljaš" "viellja" "vielljabealle" "vilbealle" "vuohppa" "vuonáhkku" "vuoni" ; # These can only be possessed by HUMAN-INDIVIDUAL, HUMAN-GROUP, PROFESSION, OFFICE, HUM-FUNCTION, ABSTR-TEXT LIST FAMILY-ALSO-ABSTRACT = "áhčči" "áddjá" "áhkku" "bearaš" "eadni" "oapmahaš" "sohka" "sohkagoddi" "váhnen" "veahka" ; # These can be possessed by HUMAN-INDIVIDUAL, HUMAN-GROUP, PROFESSION, OFFICE, HUM-FUNCTION, ABSTR-TEXT, PLACE (minus NATURE-PLACE), Prop Plc, NATION, ANIMAL, EDUCATION, ORGANIZATION and INSTITUTION. Can also be used as metaphors. SET FAMILY = FAMILY-ONLY-HUMAN OR FAMILY-ALSO-ABSTRACT ; LIST NON-FAMILY = "almmáiolmmoš" "álbmotguoibmi" "ámmátolmmoš" "bálvalanguoibmi" "bárdni" "bártnáš" "dievdoolmmoš" "eaŋkilolmmoš" "gánda" "guossi" "kránnjá" "lagamuš" "mánná" "mánáš" "nieida" "nieiddaš" "nisson" "nissonolmmoš" "nisu" "Norgga-ustit" "nuorra" "ollesolmmoš" "osku#guoibmi" "oskkuviellja" "olmmái" "olmmoš" "ránnjá" "rumaš" "rávisolmmoš" "sámemánná" "sámenisson" "sámenisu" "sámenuorra" "siidaguoibmi" "siidaguoibme#nisu" "skibir" "skihpár" "smávvagánda" "ustit" "verdde" "viissis" ; # These can be possessed by HUMAN-INDIVIDUAL, HUMAN-GROUP, PROFESSION, OFFICE, HUM-FUNCTION, ABSTR-TEXT, EDUCATION, PLACE (minus NATURE-PLACE), Prop Plc, NATION, EDUCATION, ORGANIZATION, INSTITUTION and INDUSTRY. LIST HUMAN-LIKE = "beahtu" "beargalat" "eŋgel" "háldi" "hearrá" "ipmil" "stállu" "suodjalus#eŋgel" "ulda" ; SET HUMAN-INDIVIDUAL = HUMAN-LIKE OR FAMILY OR NON-FAMILY ; LIST HUMAN-GROUP = "almennet" "almmolašvuohta" "álbmot" (".*álbmot"r) (".*bearaš"r) (".*čearda"r) "delegašuvdna" "gázzi" "gilialmennet" (".*guovttis"r) (".*guovttos"r) (".*joavku"r) (".*kommišuvdna"r) (".*komiteá"r) "ráidu" "ráđđi" ("sápmi" N Pl) "stáhtaalmennet" "unnitlohku" (".*veahka"r) ; ## group of humans that connot be a building at the same time LIST PROFESSION1 = (".*advokáhta"r) (".*advokáhtta"r) (".*duopmár"r) "arkeologa" (".*artista"r) (".*assisteanta"r) (".*áittardeaddji"r) "ákšo#almmái" (".*bargi"r) "ámmátolmmái" "ámmátolmmoš" (".*mánni"r) (".*hoavda"r) (".*meannudeaddji"r) (".*geahčči"r) (".*bagadalli"r) (".*bagadeaddji"r) (".*konsuleanta"r) "bargoveahka" "bassaleaddji" "bassi" "báhkár" "báhppa" "bálvaleaddji" (".*čálli"r) "bearremánni" "bibliotekára" (".*biigá"r) ("biila#divvut" Der/NomAg) (".*vuovdi"r) "birasgáhttenráđđeaddi" (".*terapevta"r) (".*terapeuta"r) "bisma" "bismá" "bispa" (".*bivdi"r) (".*hábmejeaddji"r) "boanda" "boazodoalli" "boazosápmelaš" "boazosápmi" "bolesmeašttir" (".*vuoddji"r) "buvttadeaddji" "čalbmeáhkku" "čalbmeeadni" "čálaoahppavaš" "čiekči" "čorgejeaddji" (".*čuojaheaddji"r) "dáidár" "dáiddár" "dálon" "dálueamit" "dáluisit" "dárkkisteaddji" "davvisápmi" (".*dikšu"r) (".*direktevra"r) (".*dirigeanta"r) (".*divššár"r) (".*doaimmaheaddji"r) (".*doavttir"r) "dulka" "duojár" (".*duopmar"r) (".*dutki"r) "ealáhusdoalli" "eallo#doalli" "eanadoalli" "eananhearrá" (".*sadjásaš"r) "eatnandoalli" "fáldi" "fitnodatdoaibmi" "fitnodatoamasteaddji" "gávpejas" "giellaráđđi" (".*veahkki"r) "girdi" "girko#bálvaleaddji" "girkodulka" "gollerávdi" "gonagas" "govva#dáidár" "govvadáiddár" "govvejeaddji" "guođoheaddji" "guolásteaddji" "hárjeheaddji" (".*teknihkar"r) (".*jođiheaddji"r) "johttisápmi" "johttisápmelaš" (".*journalista"r) "keaisár" "kirurga" "koahkka" "korefereanta" "kursa#oahppi" "lágideaddji" "láibu" "lávlu" "leanut" "logopeda" "luhkkár" "máilmmemeašttir" "máhttájeaddji" "máttasápmi" "mearraalmmái" "mearraolmmái" "mearrasápmi" "mišuneara" "museá#bargi" "musihkka#dahkki" "musihkkár" "návetvázzi" "neavttár" "njunušjurista" "noaidi" (".*oahpahalli"r) (".*oahpaheaddji"r) "oahppi" ("oaivadit" Der/NomAg) "oaivámuš" "ođas#hoavda" "ođas#lohkki" "ossodatdirektevra" "ossodatdirektøra" "parkerenfákta" "pedagoga" "plánejeaddji" "poliisa" "politiija" ("prentet" Der/NomAg) "profehta" "professor" "rádjefákta" "rádjesoalddát" "ráđđeaddi" "ráđđeolmmái" "rávdi" "reaŋga" "redaktevra" "rehketdoallodárkkisteaddji" "rehketdoalli" "rektor" "ruhttejeaddji" "ruvdnaprinsa" ("ruvvet" Der/NomAg) "sámediggeráđđi" "sáme#duojár" "sárdnideaddji" "sávzadoalli" "sealgeeadni" "sester" "silbarávdi" "snihkkár" "soalddát" "sosionoma" "spábbačiekčan#hárjeheaddji" "spábbačiekči" "stipendiáhta" "studeanta" "sundi" "suohkanbáhppa" "suohkan#plánejeaddji" "šibitdoalli" "taksivuoddji" "telefonvástideaddji" "tuollár" "turistaofelaš" "uksafákta" "universitehtalektor" "váldodoaimmaheaddji" "viessohoiddár" "vuoktačuohppi" ; SET PROFESSION = PROFESSION1 - Prop ; LIST OFFICE = "áirras" "ámtamánni" "bajitbáhppa" "boazodoallohoavda" (".*čálli"r) "dekána" "farao" "fylkkaráđđi" "gonagas" "leansmánni" "minister" "ministtar" (".*ministtar"r) (".*minister"r) "nisson#áirras" "politihkar" "politihkkár" "prinseassa" "ruvdnaprinseassa" "ságadoalli" "Sámedemokráhtta" "sámedikkeáirras" "Sámediggepresideanta" "sámediggepresideanta" "sátnejođiheaddji" "stivralahttu" "ovdaolmmoš" "presideanta" "stáhtaráđđi" "várrepresideanta" ; SET TITLE = REAL-TITLE OR TITLE-LIKE OR PROFESSION OR OFFICE ; LIST HUM-FUNCTION = "Bergen-soalddát" "kandidáhtta" "kandidáhta" "nomáda" "oahppan#olmmoš" "oktavuođaolmmoš" "olbmobárdni" "pasieanta" "ráđđealmmái" "riika#vuloš" "sámedemokráhtta" "skohtervuoddji" "soahteolmmái" "stáhtaboargár" ("suddu" Der/laš) "turista" "virge#guoibmi" "virgeolmmoš" "vuorasolmmoš" ; #XXX bad name # Don´t add veahkki + Ess. LIST HUM-ATTR = "bassi" "divššohas" "eananeaiggát" "eaiggát" "eatnigielhálli" "fástaássi" "gávttehas" "informánta" "lestadiánalaš" "sámegielat" "suttolaš" ; # adjectival LIST HUM-VERB = "ássi" "boaris" "bálvaleaddji" "bálvalanguoibmi" "boazoeaiggát" "dállodoalli" "eananeaiggát" "geavaheaddji" "gili#ássi" "muitaleaddji" "ovttasássi" "riikka#ássi" "vuotnaássi" "vuostebelle" "vuostebealli" ; # vearbal LIST NATIONAL-IDENTITY-NOT-SAPMI = "badjesápmelaš" "dáčča" "dánskalaš" "duiskalaš" "Enodatsápmelaš" "Guovdageainsápmelaš" "guovdageaidnolaš" "hollándalaš" "indiána" "israellaš" "judálaš" "juvddálaš" "julevsápmelaš" "lullisápmelaš" "maya-#indiána" "njávdánsápmelaš" "nuortalaš" "oarjesápmelaš" "olgoriikalaš" "palestinalaš" "romalaš" "romer" "ruotasuopmelaš" "ruošša-#sápmelaš" "samarialaš" "siseatnansápmelaš" "Suonjilsápmelaš" "Várjjatsápmelaš" "vuotnasápmelaš" ; # Also regional identity # Duomma:lea LIST SUOPMA = "Davvi-Ruoŧŧa" "Davvi-Suopma" "Lulli-Ruoŧŧa" "Lulli-Suopma" "Mátta-Ruoŧŧa" "Mátta-Suopma" "Oarje-Ruoŧŧa" "Oarje-Suopma" "ruošša" "Ruošša" "ruoŧŧa" "Ruoŧŧa" "suopma" "Suopma" ; # This set is used in Gen/Acc-rules. LIST SAPMI = "davvisápmi" "julevsápmi" "lullisápmi" "máttasápmi" "mearrasápmi" "nuortasápmi" "oarjesápmi" "sápmi" "Sápmi" ; # This set is used in Gen/Acc-rules. # Duomma:lea SET NATIONAL-IDENTITY = NATIONAL-IDENTITY-NOT-SAPMI OR SAPMI ; SET HUMAN = HUMAN-INDIVIDUAL OR HUMAN-GROUP OR PROFESSION OR HUM-FUNCTION OR HUM-ATTR OR HUM-VERB OR OFFICE ; SET NOT-HUMAN = N - HUMAN ; # Animals LIST GEN-ANIMAL = "ábegáhttu" "ásen" "beana" "bohkká" "bussá" "čeavrris" "ciiku" "čivga" "dámmá" "ealit" "fuođđu" "gáhttu" "gáica" "gálbi" "gihcci" "guigu" "gussa" "heasta" "horti" "láppis" "loddi" "máhtu" "njiŋŋálas" "ore" "sávza" "sávzabeana" "smávvafuođđu" "spiinnečivga" "spiidni" "vársá" "vársi" "vielppis" "vierca" "vuoksá" "vuoncávaris" "vuonccis" ; LIST PREDATOR = "gumpe" "guovža" "bierdna" "geatki" "albbas" ; LIST HUNT-ANIMAL = "ealga" "rievssat" ; LIST BOAZU = "áldu" "boazu" "čearpmat" "čora" "eallu" "heargi" "miessi" "sarvvis" "vierroboazu" "vuonjal" ; LIST FISH = "bálddis" "čuska" "dápmot" "diddi" "diksu" "dorske#guolli" "dorski" "duovvi" "gilot" "guolli" "hávga" "juksu" "luosjuolgi" "luossa" "luossaguolli" "luossanálli" "muortu" "sallit" "sáidi" "sáivaguolli" "šákša#dorski" "stábbasáidi" "stáinnir" "stuorasáidi" "rutnot" "veajet" ; LIST ANIMAL-GROUP = "čora" "eallu" "hearge#ráidu" ; LIST BIRD = "ákta" "báiski" "bovttáš" "cagan" "čearret" "gádde#loddi" "gáiru" "mearaloddi" "skávli" "skuolfi" "šuoršu" "albatrossa" "alitbađuš" "alitgaccet" "alitoaigaccet" "bakku" "bastesuorsi" "bađošgaccet" "beahcebáhcatloddi" "beahceloddi" "bealdocihci" "bealdo#garjá" "bealdo#vuorra" "bealgeloddi" "beallje#loađgu" "bealljerásttis" "bearalskuolfi" "beasterages" "beibboš" "beibbošcihci" "beibbošcizáš" "belddoš#vizar" "beškkoš" "beštor" "bieggafálli" "biehkan" "bigán" "bihcabasčáihni" "bihcebasgáski" "bihcebasčáihni" "bissehávka" "bižus" "boaimmáš" "boallonjukča" "boađđocivkkán" "borjjastit" "borsenjunni" "bovttáš" "bulddogas" "bumbá" "buoidegaccet" "buokčat" "buokči" "bupmálaš" "bursanjunni" "bussáskuolfi" "buvvedat" "báiski" "bákteduvvá" "bárbmofálli" "bávgoš" "cagan" "cagán" "cielláš" "cihceskuolfi" "cihrrelastavizar" "civkaleivvoš" "cizášfálli" "cizopaš" "cizot" "davvelastavizar" "davveloddi" "davvevizar" "deaggačáihni" "deagge#báiski" "deaggecihci" "dearbmerásttis" "derpmoš" "dieldá" "dielkoduvvá" "dihtti" "diksobáhppa" "dirre#lihká" "doadjosuorsi" "dokta" "dovtta" "duoršu" "duottarbižus" "duottarcivkaleivvoš" "duvvá" "duvvárásttis" "dálvebeštor" "dálveruoivil" "dálvi" "dážaboaimmáš" "dážasuorsi" "fasána" "fiehta" "fiervá#vierru" "fierváviroš" "fiskesbeštor" "fiskescihci" "fiskescižáš" "fiskesgaccet" "fiskesjievžžan" "fiskesnjungáhkkor" "fiskesvizar" "fiŋka" "gaccepaš" "gaccet" "gahperbáiski" "gahpervizar" "garjá" "gassa#njunni" "gazzaloddi" "gazzebiehtár" "geađgejorgu" "geađgerásttis" "giega#biigá" "giehka" "giehpa#vuonccis" "giellavealgu" "gierdo#duvvá" "gierdorásttis" "gierdosuorsi" "gierdo#čuonjá" "gierra" "giljobaš" "gilljobaš" "gilvabeštor" "girjebáhcatloddi" "girjelivkkár" "giron" "goahcce#loddi" "goahppil" "goahppil#gálli" "goahtegoljaš" "goalsi" "goalsoruoššehas" "goalšovizar" "goarga" "goargaloddi" "goargŋohaŋŋá" "goaski" "goaskin" "gollaš" "gollebeibboš" "gollecihci" "golle#gahpir" "golli" "golláš" "gorges#hávda" "gorgeslihkká" "govuskuolfi" "gođa#loddi" "gožu#vuoražas" "guoikgáhrit" "guoikgárri" "guoksa" "guolbba#vierru" "guolbbaviroš" "guolbba#čoavžžu" "guollefálli" "guollečearret" "guorga" "guossabáhcatloddi" "guossagaccet" "guossaruossanjunni" "guossavizar" "guovssat" "guovssoloddi" "gussagoalsi" "guškil#vierru" "guškil#viroš" "guškkástat" "gáddebuvvet" "gáddeskirvi" "gádde#vierru" "gáddeviroš" "gáhkkor" "gáiru" "gállat" "gálli" "gállit" "gáranas" "gáranas#loddi" "gárggogoalsi" "gárgo#goalsi" "gávlačuonjá" "hálkaloddi" "haŋŋá" "heartavizar" "hoaššacihci" "hurrat" "hurri" "hurri#goahppil" "hurri#čukčá" "háigir" "háigir#loddi" "hálka" "hálkagonagas" "hálka#čielkkis" "háskil" "hávda" "idja#skuolfi" "jeaggefálli" "jeaggemeahkástat" "jeagge#čoavžžu" "jeaggehávut" "kanárialoddi" "keaisár#pingviidna" "jiekŋačielkkis" "jiesmi" "jievjaskuolfi" "jievželoddi" "jávresopmir" "leahttofálli" "leahttospálfu" "leaibeloddi" "leivvoš" "lidnu" "liidn-elláš" "liin-elláš" "litnut" "livkkár" "loađgu" "loddi" "loddegonagas" "loddejievži" "luhkka#loddi" "láfol" "láhtospálfu" "látteguoksa" "látteguovssat" "láttovuonccis" "láŋgá" "meahkástat" "mearragoaskin" "mearragáiru" "mearra#čuonji" "mearračuonjá" "miellespálfu" "miesttacihci" "miesttarásttis" "miesttavizar" "miesttašurrevizar" "moldecizáš" "muhkkecizáš" "muogir" "muorracivkkán" "muorragakcu" "mákreallačearret" "niehttegarjá" "niitocivkkán" "njukča" "njurggu" "njurgut" "noaide#loddi" "nuortacihci" "nuortalastavizar" "nuorti" "náhkke#soadjá" "oanehisnjunčuonjá" "paradiisa#loddi" "pelikanloddi" "pingviidna" "ribeskáiti" "riddocivkaleivvoš" "riddo#vierru" "riddoviroš" "rievssat" "rievssatcižáš" "rievssatfálli" "roavgogonagas" "rohtogaccet" "rohtovizar" "rohtočoavžu" "rohtočoavžžu" "rukses#bađoš" "ruksesbeibboš" "ruksescivkaleivvoš" "ruksesfiehta" "ruksesguškil" "ruksesjuolčoavžžu" "ruksesruivil" "ruksesruoivil" "ruksesrásttis" "rukses#soadjá" "ruksessuorrehávut" "ruoivil" "ruonábeibboš" "ruonácihci" "ruonácizáš" "ruonájuolčoavžžu" "ruoná#čáihni" "ruossalas#njunni" "ruovddagas" "ruovdecihci" "ruovdecizáš" "ruođa" "ruoššaboaimmáš" "ruoššaskire" "ruošša#skirri" "ruoššaállat" "ránescihci" "ránescizáš" "ránesháigir" "ráneslivkkár" "ránesrásttis" "ránesskuolfi" "ránes#skávli" "ránessnárttal" "ránesčuonjá" "ránesčáihni" "rásttis" "rávgoš" "salletgáiru" "sallitgáiru" "seallecižáš" "siesse#mohkki" "sieđgacivkkán" "sildegáiru" "silkebuokča" "sitronbeštor" "skierru" "skilkeskálka" "skire" "skirri" "skiŋgegaccet" "skoarra" "skuolfi" "skutnjaloddi" "skáhpeloddi" "skáiti" "skárfa" "skárfa#čielkkis" "skávli" "snárttal" "soadja#njálla" "sopmir" "spoađđo#duoršu" "spálfu" "stoarbmaloddi" "stoarbmaspálfu" "stohkkegaccet" "stohkkerievdu" "stohkkespálfu" "stohpoháigir" "stohpospálfu" "struhcca" "struhccaloddi" "stuorrafiehta" "stuorragiljobaš" "stuorraguškil" "stuorraguškkástat" "stuorrameahkástat" "stuorraskáiti" "stuorraskávli" "stuorravuodja" "stuorravuojaš" "stuorračarkkus" "stuorračoavžu" "stuorračoavžžu" "stuorračuonjá" "stálobeibboš" "stárra" "suoidnesuorsi" "suoidnečiksa" "suolaskáiti" "suorrespálfu" "suorsi" "suotnjoliráš" "suotnjočoavžžu" "suovkacihci" "suvlá" "sáhcomeahkástat" "sáhpánboaimmáš" "sáhpánskuolfi" "sáiva#hávda" "sávjahávda" "sávza#loddi" "toardnagarjá" "toardnagájon" "uhcabuokča" "uhcabuvvedat" "uhca#báiski" "uhcaciellá" "uhcacihci" "uhcameahkástat" "uhca#njukča" "uhca#saddi" "uhca#vierru" "uhcaviroš" "uhca#čoavžžu" "uhca#čáihni" "ummolcizáš" "upmolcizáš" "unduláhtta" "uvlohávut" "varra#loddi" "veastareaddji" "vigláčoavžžu" "vilgesnierčuonjá" "vilges#soadja#skávli" "vilgesummolcizáš" "vilges#vierru" "vilges#viroš" "vilges#čoavžu" "vilges#čoavžžu" "vilgessealčáihni" "vintán" "vuoncáčivga" "vuoncávaris" "vizardit" "vuodja" "vuojaš" "vuoktafiehta" "vuoktagaccet" "vuoktagoalsi" "vuoktaláfol" "vuoktaskárfa" "vuonccis" "vuonccisloddi" "vuoražas" "vuorččis" "vuovdaduvvá" "vuovdecivkaleivvoš" "vuovdegaccet" "vuovde#loddi" "vuovdemeahkástat" "vuovderásttis" "vuovdevizar" "vuovde#vuorččis" "vuovde#čoavžu" "vuovdečoavžžu" "ábirievssat" "áhpedokta" "áhpedovtta" "áhpe#háskil" "áhpehávda" "áhpelihkká" "áhpespálfu" "ákta" "állat" "čarkkus" "čearret" "čiekčá" "čielkkis" "čierggesrásttis" "čiksa" "čoađgi" "čukčá" "čuohtegielas" "čuohtegiella" "čuonji" "čuonjá" "čuonjáfálli" "čáhcebávgoš" "čáhcevuonccis" "čáhppes#bađoš#guškil" "čáhppesbuokča" "čáhppessealbeštor" "čáhppesgaccet" "čáhppesrásttis" "čáhppesčoavji" "čáhppes#čoavžu" "čáhppesčoavžžu" "čáihnecizáš" "čáihnegaccet" "čáihni" "šilljocihci" ; #LIST ANIMAL-PLANT = # Plants that are rather animals (lingustically) SET ANIMAL = GEN-ANIMAL OR HUNT-ANIMAL OR BOAZU OR FISH OR PREDATOR OR BIRD ; SET ANIMATE = HUMAN OR ANIMAL ; # Things LIST TOOL = "áibmi" "ákšu" "bargobierggas" "baste" "bastevuogga" "báddi" "báddenrusttet" "beana" "bieggamillorusttet" "bierggas" "bissu" "bivttas" "boazonjuovvan#niibi" "bohtal" "borramuš" "buiku" "buođđu" "čáhci" "čála" "čuoibmi" "datneárpu" "dáidda" "dálkkas" "dihtor" "dihtormašiidna" "doarta" "dolgevuogga" "dolla" "dorte" "duodji" "duorgu" "ettetviidni" "fierbmi" "gáddenuohtti" "gáidánuohtti" "gáffal" "gazirdanniibi" "giehta" "giehtamihttu" "giehtaváđđu" "gievdni" "giikan" "goallunstoahku" "gohppu" "golgadat" "golle#bánno" "gurotgiehta" "hárpa" "HV-#bissu" "jávre#vuogga" "joddu" "joddu-#buođđu" "kohppa" "kruvdnu" "láhkki" "liidna" "liidnesihkaldat" "luovosbeana" "luossa#vuogga" "luovos#fierbmi" "lyra" "mašiidna" "miehkki" "mihttu" "millo" "millu" "mobiltelefovdna" "mohtorsahá" "muorječoaggi" "muorra#vuogga" "nállu" "niibi" "njuovvan#niibi" "oaggunstággu" "oaggunstávrá" "olgešgiehta" "olju" "roahkkefierbmi" "ruhta" "ruvdnu" "sahá" "sáiti" "sálti" "seaila" "siibma" "sihkaldat" "sirpe" "skárbban" "skierat" "snáldu" "soabbi" "soavvelvuogga" "speallan#mašiidna" "spihkár" "stággu" "stávrá" "stivrran" "suohpan" "suorbma" "váđđu" "veahkkemohtor" "veaikebaste" "vealgi" "viidni" "vuogga" "vuoiddas" "vuoigŋan#mašiidna" ; # Those could be further subdivided into: kitchen tools, working tools, hunting tools, fishing tools, writing tools... #LIST FISHING-TOOL = "buođđu" "fierbmi" "gádde#nuohtti" "giehta#váđđu" "goallun#stoahku" "joddu" "joddu-#buođđu" "liidna" "luovos#fierbmi" "vuogga"; #LIST HUNTING-TOOL = "bissu" "HV-#bissu" "njuolla"; #LIST KITCHEN-TOOL = "baste" "gealva" "millo" "bánno"; #LIST WORKING-TOOL = "ákšu" "goaivu" "mohtor#sahá" "nibi" "sirpe" ; #LIST COMMUNICATION-TOOL = "mobil#telefovdna" ; #LIST MACHINE = "bieggamillo#rusttet" "mašiidna" ; #LIST EATING-TOOL = "gáffal" ; #LIST MUSIC-INSTRUMENT = "hárpa" "lyra" ; LIST WRITING-TOOL = "bliánta" "bleahkka" "dihtor" "krihtta" "liánta" "peanna"; #LIST HANDICRAFT-TOOL = "áibmi" "datne#árpu" "nálu" "suorbma#goahti" "vikšamuorra" ; # preliminary name for the set: LIST ABSTR-T = "ášši" "bargobearráigeahčču" "bargodearvvašvuođa#bálvalus" "bearráigeahčču" "cummá" "dánsa" "dánsu" "dearvvašvuođageahčču" "doarjja" "eallin" "fápmu" "gásta" "geahčču" "gullu" "heagga" "jahkebargu" "láhkavuođđudus" "mearka" "oahppu" "oaidninvuohki" "preassadoarjja" "ruhtadoarjja" "soabadanproseassa" "sosialiserenproseassa" "suvli" "varra" ; LIST SINGLE-SOUND = "fonema" "jietna" "jietnadat" "loahppa#jietnadat" "vokála" ; # Can be part of a word LIST SOUND-SYSTEM = "básonšuokŋa" "čotta#juoigan" "gohččun" "lávlunvuohki" "luohti" "musihkka" "riedja" "rohkos" ; LIST LANGUAGE = "jiddisch" (".*giella"r) (".*suopman"r) ; SET SOUND = SINGLE-SOUND OR SOUND-SYSTEM OR LANGUAGE ; LIST SATNI = "adjektiiva" "advearba" "bárahisstávvalvearba" "boazosápmelaštearbma" "doaba" "kásushápmi" "kontráktavearba" "laktapartihkkal" "laktapartihkal" "namma" "partihkal" "partihkkal" "postposišuvdna" "preposišuvdna" (".*tearbma"r) "sátni" "sátnemátta" "substantiiva" "tearbma" "vearba" (".*sátni"r) (".*namma"r) ; ## tool for verbal activity LIST WORD-PARTS = "akseantamearka" "bustávva" "b-bustávva" "c-bustávva" "goallos#sáhcu" "gravismearka" "stávval" ; LIST SIGN = "akseantamearka" "čuokkis" "duppalčuokkis" "gažaldatmearka" "goallos#sáhcu" "gravismearka" ; SET ABSTR-TOOL = SOUND OR ABSTR-T ; # Premilinary dividing of the set as a help for dimambiguating "gullat" vs. "gullát". #Those are typically comitative (instead of locative) if they go together with verbs from the LIST HUMAN-AGENT-V and probably also from INTELLECTUAL-ACTIVITY-V. The counterpart for locative is until now SITUATION, we might have to consider making a new list ABSTR-TOOL comprising SITUATION and other elements. # qualities # - - - - - LIST COLOUR = "alit" "čáhppat" "fiskat" "fioleahtta" "ránis" "ruoná" "ruoksat" "runta" "ruškat" "sáhppat" "vielgat" "violeahtta"; # objects, not necessarily tools # - - - - - - - - - - - - - - - - LIST MATERIAL = "ávnnas" "báhkki" "bohcconáhkki" "gusanáhkki" "materiála" "muorra" "náhkki" "ullu" "sávzzanáhkki" "silba" "stálli" ; LIST PLANT-PART = "lasta" "ruohtas" "upmol" ; # of plants etc. LIST SHOE = "čázet" "gállot" "gálssot" "gáma" (".*gáma"r) "goikket" "gummestevvel" (".*guohpá"r) (".*loabát"r) "njuorjjot" "nuhtat" "nuvttat" "nuvttot" "sabet" "sáppat" "sisttet" "skárri" "skuovva" "stevvel" "suohkku" (".*suohkku"r) ; # anything that will go on feet. IV-verbs like "vázzit" can take these as objekt. LIST BEDCLOTHES = "beaska" "gávdni" "oađđádagat" "rátnu" "roavgu" "seaŋga"; # anything that can be used as bedclothing. IV-verbs like "oađđit" can take these as objekt. LIST CLOTHES = "avvi" "báidi" (".*báidi"r) "beaska" "(".*bealjus"r)" "bivttas" "boagán" (".*boagán"r) (".*buksa"r) (".*buser"r) (".*busir"r) (".*bivttas"r) "čalbmeláset" (".*čuhppa"r) "čuvla" "dorka" "fáhcca" "(".*gahpir"r)" "gákti" "gárvu" (".*gákti"r) "gistta" (".*hámet"r) (".*liidni"r) (".*luhkka"r) "rahpot" (".*readdju"r) (".*reddjo"r) "T-báidi" (".*váhcca"r) (".*váhttu"r) (".*vuolpu"r); LIST FOOD = (".*biebmu"r) (".*biergu"r) (".*borramuš"r) (".*muorji"r) "fuođar" (".*guolli"r) "gordni" (".*mális"r) (".*jáffu"r) "jokŋa" (".*láibi"r) "mális" "málli" "márfi" "niesti" "sarrit" "spelle" (".*gáhkku"r) ; # potential tool for political activity etc., potential place for other food, insects etc. LIST POISONOUS-FOOD = "dierpmámuorji" ; LIST FOOD-TIME = "gaskabeai#biebmu" "iđitbiebmu" ; LIST LIQUID = "bohccomielki" "bruvsa" "buolleviidni" "buolleviidna" "buollin#viidna" "buollánviidna" "buollánviidni" "čáhci" "čáhppesmuorjesákta" "čielgamielki" "deadja" "duolva#čáhci" "gáffe" "gáiccamielki" "gearra" "girkoviidna" "girkoviidni" "goden" "gusamielki" "jugus" "juhkamuš" "kirkoviidna" "kirkoviidni" "mielki" "rihppaviidna" "rihppaviidni" "ruksesviidna" "ruksesviidni" "sarritsákta" "sáivačáhci" "sákta" "sávzzamielki" "suvramielki" "viidna" "viidni" "vilgesviidna" "vilgesviidni" "vuola" "vuolla" ; LIST PLANT = "alášbađverássi" "alitdiehpperássi" "ávža" "báhpačehporaš" "beahci" "bastilislátnjá" "beahceguolbba" "beatnatnjuovččarássi" "biehtárguhkká" "biehtárrássi" "bievlaguolbba" "boallorássi" "biello#daŋas" "biellorássi" "cizáš#vuolpu" "duopma" "duottarbusságeahpil" "fiikkonmuorra" "fiskesrássi" "gálla" "gámasuoidni" "gáiski" "gáskálas" "gieddeguolbba" "gieddemáđir" "gollerássi" "guossa" "heasttagazzarássi" "horbmá" "jámešbátni" "jeagil" "juopmu" "lastamuorra" "lageš" "leaibi" "miestta" "muotkenjárgaguolbba" "niittoguolbba" "njálanjuovčča" "oaivejeagil" "oaksi" "rásseguolbba" "reatká" "sállja" "sieđga" "skáhpi" "skierri" "soahki" "suhpi" "uvlo#rássi" "vándádivga" "vilgesmáđir" "vuodjarássi" "vuovdeguolbba" ; # Plants could be actors in fairytales (Alice) LIST FURNITURE = "áltár" "beavdi" "hildu" "ildu" "seaŋga" "skáhppe" "soffá" "stuollu" ; LIST CONTAINER = "bohtal" (".*lihtti"r) "eappir" "fárppal" "gohppu" "gordnelihtti" "gore" "lieggačáhcelihtti" "lihtti" "tempelbumbá" ; #Those always function as units too, such as in: A bottle of water. # People can be inside them: LIST SPACIOUS-VEHICLE = "áhpeguolástanfanas" "biila" "boastabiila" "borjjasfanas" "borjjasvanca" "buohccebiila" "buohccibiila" "bussa" "busse" "čáhce#girdi" "dámpa" "drošša" "drošše" "fanas" "fievru" "gádjunhelikopter" "gálvobiila" "gávpotbussa" "gávpotbusse" "girjebusse" "geaksu" "girdi" "guollefanas" "guorbmebiila" "helikopter" "johkafanas" "láivi" "minibussa" "minibusse" "mohtorfanas" "mohtorfievru" "mohtorvanca" "njealjit" "njealljejuvllat" "olgoriikkafeastonuohttefanas" "ruvttobiila" "skuvla#biila" "skuvlabusse" "suhkkivanca" "tákse" "táksi" "toga" "traktor" "tráktor" "vanas" "vanca"; # People cannot be inside them: LIST SMALL-VEHICLE = "ásen" "beana" "fievrošibit" "heargi" "heasta" "mánáid#sihkkel" "meahccesihkkel" "mohtorgielká" "mohtorsihkkel" "mopeda" "nieidamáná#sihkkel" "njealljejuvllat" "sihkkel" "skohter" "skuter" "sykkel" "njealjejuvlageassi" "čiekčansihkkel" ; SET VEHICLE = SPACIOUS-VEHICLE OR SMALL-VEHICLE ; LIST TEXT = (".*listu"r) (".*čálus"r) (".*girji"r) (".*-girji"r) (".*gažaldat"r) (".*aviisa"r) (".*áviisa"r) (".*bábir"r) (".*logahallan"r) "bargobihttá" (".*prográmma"r) (".*lávlla"r) (".*bláđđi"r) (".*mearrádus"r) "bušeahttapoasta" (".*čála"r) (".*cealkámuš"r) "čuovus" (".*teaksta"r) (".*dieđáhus"r) (".*journála"r) "dokumeanta" (".*girje"r) "e-poasta" (".*eksamen"r) "eksamenbihttá" "fáddá#siidu" "fáksa" "gáldu" "gullugovva" "journála#čállin" "journáladiehtu" "kárta" "lasta" "láhka" "láđđi" "leaksu" "mátkemuitalus" "mielddus" "neahttasiidu" "novealla" (".*raporta"r) (".*reive"r) "riektedieđa" "romána" "ruovttubargu" "ruovttusiidu" (".*konvenšuvdna"r) "sárdni" "sitáhtta" "statistihkka" "telegrámma" "váidda" ; # A potential place (locative?) for sth. written. # Maybe one should differentiate between written and spoken texts LIST ABSTR-TEXT = "alimusriektemearrádus" "almennetmearrádus" "almmuhusteakstaevttohus" "areálaplána" "áideplána" "áigeplána" "áittardanplána" "ákšuvdnaplána" "álbmotmeahcceplána" "álbmotriektemearrádus" "árvalus" "ássanplána" "bartaplána" "báber#mearrádus" "bábir#mearrádus" "bággolonistanmearrádus" "bálvalusplána" "bivdoáige#mearrádus" "bivdomearrádus" "boazodoalloláhkaevttohus" "borasdávda#plána" "boarrásiidplána" "boazodoalloplána" "buoridanplána" "buhtadusortnet" "bušeahttaevttohus" "buhtadanmearrádus" "buoridanevttohus" "bušeahttamearrádus" "bušeahttamálleevttohus" "cuvccas" "čađahanmearrádus" "čađahan#plána" "čoahkke#plána" "dearvvašvuođa#plána" "departemeantaevttohus" "diibmo#juohko#plána" "diehtojuohkinplána" "dievasčoahkkinmearrádus" "digge#mearrádus" "divvun#plána" "doaibmabidjoevttohus" "doaibmaplána" "doallo-ortnet" "doallo#plána" "doarjjaortnet" "dulvadanevttohus" "dulvadan#mearrádus" "dulvadan#plána" "dutkanplána" "duodjeoahppo#plána" "duodje#plána" "eaktu" "eanačujuhus" "eanačujuhancealkámuš" "eanandoalloplána" "eana#hálden#plána" "eananjuohkin#mearrádus" "eanaláhka#mearrádus" "eanamihtidannjuolggadus" "eanan#vuovdin#njuolggadus" "eana#vuovdin#mearrádus" "eanetlohkomearrádus" "eaŋkal#mearrádus" "earre#mearrádus" "ekonomiijaplána" "elfápmo#háhkan#plána" "energi#plána" "eSápmiplána" "EU-mearrádus" "evttohus" "fáddáevttohus" "fágaplána" "fágaid#oahppoplána" "fápmudusmearrádus" "fálesráfáiduhttinmearrádus" "fievrridanplána" "finnmárkkuláhkaevttohus" "friddjasuohkan#mearrádus" "fylkkadigge#mearrádus" "fylkkageaidnoplána" "fylkka#oasseplána" "fylkkaplána" "fylkkaplánaevttohus" "geaskoevttohus" "gažaldat" "gáhtteneaktu" "gáhttenplána" "gárrenmirko#plána" "gáržžidanevttohus" "gáržžidan#mearrádus" "gávpe#mearrádus" "geasku" "geaidnoplána" "gealbo#plána" "geavahan#plána" "gelbbolašvuođa#plána" "gelbbolašvuođaloktenplána" "generálplána" "gieldda#oasseplána" "gielddaplána" "giellagažaldat" "giella#mearrádus" "giellanjuolggadus" "giella#oahppaplána" "giella#ovddidanplána" "guođoheaddjibartaplána" "guolástanmearrádus" "guollebivdo#mearrádus" "guovddášlihttu" "guovttegielalašvuođaplána" "haddeevttohus" "hadde#mearrádus" "hálddašan#doaibmaplána" "hálddašanortnet" "hálddahus#plána" "hálddašan#mearrádus" "heivehan#plána" "huksenášše#mearrádus" "huksenplána" "ILO-soahpamuš" "investerenplána" "IO-plána" "IT-#doaibmaplána" "jahkeplána" "jearaldat" "jođihanplána" "johtolatdorvvolašvuođaplána" "journálavurkenortnet" "konsešuvdna#mearrádus" "kultursuodjalanmearrádus" "kulturplána" "kulturviessoplána" "lasihan#plána" "láhkarievdadanevttohus" "láhkaásahusmearrádus" "láhkaevttohus" "láhkamearrádus" "láhkamuddenevttohus" "láhkarievdadanevttohus" "láhttoevttohus" "láigohan#eana#vuovdin#mearrádus" "lávdegoddeevttohus" "lihttoláigohanmearrádus" "luođaleaktu" "lonuhanmearrádus" "luossabivdo#mearrádus" "máinnas" "mánáidgárde#plána" "márkan#plána" "mátkeplána" "mearrádus" "mearrádusevttohus" "mearra#hápman#plána" "mudden#mearrádus" "muddenplána" "muitalus" "murjen#mearrádus" "muorračuohppan#plána" "murren#mearrádus" "nannen#plána" "njuolggadus" "njuolggadusevttohus" "nuoraidplána" "nuppástusevttohus" "oahppoplána" "oanidan#mearrádus" "ođastusevttohus" "orohatplána" "ovda#plána" "ovddidanplána" "ollašuhttinplána" "ovttastahttinmearrádus" "plánaevttohus" "plána#mearrádus" "prejudikáhtamearrádus" "prinsihppamearrádus" "prošeaktaplána" "ráfáiduhttinplána" "ráhkadan#plána" "rámmaplána" "ráŋggáštusmearrádus" "rávdnjevuogádatplána" "resolušuvdna" "riektecealkámuš" "riektemearrádus" "rievdadanevttohus" "riikkaoasse#plána" "rusttetplána" "ruvke#plána" "sáme#kodisilla" "sámediggeplána" "sáme#guovllu#mearrádus" "sáme#mearrádus" "sierralohpe#mearrádus" "sierra#mearrádus" "sisdoallo#mearrádus" "skuvla#plána" "skuvlen#plána" "soahpamuševttohus" "sosial#plána" "sosiálaplána" "spiehkastanmearrádus" "stivrramearrádus" "strategiijaplána" "suodjalanevttohus" "suodjalanmearrádus" "suodjalanplána" "suorge#plána" "suvdin#plána" "teáhterplána" "tearbmaevttohus" "traktáhtamearrádus" "váiddamearrádus" "váldesirdinmearrádus" "váldo#geaidnoplána" "váldo#mearrádus" "várddus#plána" "veajuiduhttinplána" "vearromearrádus" "vearuhanmearrádus" "viiddidanplána" "virgáibidjan#njuolggadus" "vuođđoláhkaevttohus" "vuođđoláhka#mearrádus" "vuođđo#mearrádus" "vuoruhan#plána" "vuovdedoallo#plána" "vuovde#mearrádus" "Wienersoahpamuš" "1873-#mearrádus" "1967-#mearrádus" ; # A potential place (locative?) for sth. written, spoken or abstract activity # Part-whole for human LIST BODY = "alimat" "aski" "ámadadju" "bahta" "bahtačalbmi" "bahtaráigi" "bavssa" "bállosuotna" "bátni" "beađbelađas" "bealgi" "beallji" "bierggas" "biežadákti" "billu" "buđđá" "bullječalbmi" "čalbmečiehka" "čalbmedeahkki" "čalbmegolláš" "čalbmegulbmi" "čalbmeguolga" "čalbmeluopma" "čalbmi" "čatnangođđu" "čeabet" "čelččen" "čeŋkkeš" "čibbeskálžu" "čibbi" "čižžebátni" "čižži" "čielgeađa" "čielgedákti" "čielgi" "čoalli" "čoamohas" "čoarbbealdeahkki" "čoarbbeallađas" "čoarbbealli" "čoavji" "čorbma" "čorbmaoassi" "čorbmaváimmus" "čorbma#vuođđu" "čotta" "čuožžamasdeahkki" "čurti" "čuvdi" "dábba" "dáđvi" "dáktegođus" "dákti" "dávdi" "deahkkegođus" "deahkki" "erttet" "erttetdeahkki" "gahpárus" "gahperus" "ganjalčalbmi" "gardnjil" "gaskasuorbma" "gassačoalli" "gassaváhkká" "gáddu" "gáibi" "gállu" "gánis" "gátnis" "geađđi" "geahpis" "giegir" "giehta" "giehtadeahkki" "giehtagávva" "giehtaláhpi" "giehtaramas" "giehtaruohtas" "giehtasealgi" "giehtaváibmu" "giehtaváimmus" "gilga" "gipsajuolgi" "goapmirváimmus" "goaŧŧočotta" "goaŧŧu" "goikedákti" "gorut" "gullu" "guoggomas" "guoggomasráksá" "gurotgiehta" "hárdu" "heaggaroasmmoheapmi" "jarri" "juolgebealgi" "juolgečelččen" "juolgedeahkki" "juolgegávva" "juolgelađas" "juolgeláhpi" "juolgemátta" "juolgesuorbma" "juolgevuođđu" "juolgi" "lađas" "láhpe#lađas" "manin" "maŋŋebuoidi" "mánágoahtečotta" "mánágoahti" "mielganjunni" "monimuš" "monin" "monnejođas" "monneráksá" "morčesuotna" "morči" "muohtu" "náhpi" "niehkki" "nierra" "niskegohpi" "niski" "njálbmi" "njiehcehas" "njunni" "njuovčča" "oaiveassi" "oaivečohkka" "oaivi" "oalgedeahkki" "oalgenorasdeahkki" "oalgenorasváhkká" "oalgi" "oalul" "obbalággá" "orbbeš" "raddi" "rápma" "rumaš" "rumaš#golggus" "rumašlahttu" "rumašnjalbi" "sáhppesuvri" "rumašlahttu" "rumašnjalbi" "salla" "sáhppesuvri" "siidu" "siskkitbeallji" "sotkenoalli" "spirralat" "suolbmudanoalli" "suorbma" "suorbmageahči" "šušmi" "váhkkádeahkki" "váibmu" "vuohččecuozza" "vuoivvas" "vuokta" "vuolit" "vuorggu"; LIST WEATHER-ENTITY = "balva" "arvi" "muohta" ; SET OBJECT = PLANT-PART OR SHOE OR FOOD OR TEXT ; # entities which not necessarily are tools # Places LIST BUILDING = "áiti" "ámmátskuvla" "biebmorámbuvri" "barta" "badjedállu" "boasta" "buohcciidsiida" "buohcceviessu" "buvda" "buvri" "dállu" "dálve#skuvla" "dálveviessu" "eanandoalloallaskuvla" "fáŋgaviessu" "fiervábuvri" "geaidnogievkkan" "geardeviessu" "geasse#buvri" "goahti" "gávpi" "gieldda#skuvla" "girku" "hotealla" "internáhttaskuvla" "inšenevra#allaskuvla" "kaféa" "krámbuvda" "kulturskuvla" "láđđu" "láhtu" "lávvu" "lonuhusgávpi" "mánáidskuvla" "mearra#buvri" "mearraskuvla" "musihkka#allaskuvla" "návet" "návetgoahti" "návsti" "návstu" "nuoraidskuvla" "oktasašbarta" "orrunviessu" "poasta" "priváhtaskuvla" "ráido#viessu" "rámbuvri" "rámbuvra" "rásseláđđu" "riika#skuvla" "riika#buohcceviessu" "sámeskuvla" "skuvla" "stálla" "stálle" "stállja" "stohpu" "synagoga" "šloahtta" "tempel" "tuolloviessu" "universiteahtta" "viessu" "visti"; LIST GENERAL-PLACE = "albmi" "almmiravda" "almmiriika" "areála" "atnueana" (".*guovlu"r) "ássanbáiki" "badjegeardi" "badjeeana" "báikegoddi" "báiki" "báktehárji" "bealdu" "biegga#báiki" "biras" "boazoguohtoneana" "buođđosadji" "čakčaeana" "čakčaeana" "čakča#báiki" "čakčaorohat" "čiegus" "čoahkkebáiki" "dálvebáiki" "dálveeana" "dálveguohtoneana" "dálveorohat" "davviriika" "davvisiida" "dánssa#báiki" "diggebáiki" "dimbbar#čuohppan#sadji" "dollagáddi" "duiska#eana" "eanandoallo-#eana" "eanandoalloeana" "earre#sadji" "fanasláttasadji" "fágabiras" "gádde#báiki" "gádde#ravda" "gávpebáiki" "gávpe#márkan" "gávpot" "gávpotpoarta" "geaidnoguorra" "geaidnoravda" "geassebáiki" "geasseeana" "geasseguohtoneana" "geasseorohat" "geassesadji" "gilli" "giddagas#báiki" "giđđa#báiki" "gieddeeana" "gilvvagárdi" "gilvvohallan#báiki" "girkogárdi" "goahtesadji" "goikeeana" "guoddin#seaŋga" "guollebáiki" "guollebivdosadji" "guohtoneana" "guohtuneana" "guottetbáiki" "hámman" "hávdeeana" "helvet" "jeaggeeana" "jeagelguohtuneana" "jienastanbáiki" "kálka#eana" "kontineanta" "lassieana" "láigoeana" "luome#eana" "luossabáiki" "luonddu#biras" "máilbme#čiehka" "máilbmi" "márkan" "meahcceeana" "meahcce#gilli" "njáskan#báiki" "njunuš#sadji" "nuortaeana" "oahppo#báiki" "oaivegállobáiki" "oktasašeana" "oktasašorohat" "olgobáiki" "olgoriika" "orohat" "orrunbáiki" "priváhtaeana" "rasttidanbáiki" "ránnáriika" "riddo#eana" "riika" "ruoktu" "ruovdemáđidja" "ruovttueana" "sadji" "sáidebáiki" "sámieana" "sáme#eana" "sámevearroeana" "sallju" "siida" "siseana" "skoaltabáiki" "skuvlabiras" (".*šillju"r) "stáhtaeana" "stáhtasadji" "TV-šearbma" "váhneneana" "várdobáiki" "vearroeana" "viessosadji" "viesttarbađaeana" "virge#báiki" "vuoiŋŋastanbáiki" "vuopme#eana" ; LIST NATURE-PLACE = "almennet" "ávži" "bákti" "beahcevuovdi" "borri" "buollán#ávži" "coagis" "čázádat" "čolpi" "darfejeaggi" "dearbmi" "duottarjávri" "duottaroassi" "eatnu" "fielbmá" "fiervá" "gáisá" "gáisi" "gárggu" "gárgu" "gieddi" "gieva#jeaggi" "gohpi" "gohppi" "gorži" "guolbba" "gurra" "jávri" "jávregáddi" "jeaggi" "jiehkki" "johka" "johka#gaska" "johkagáddi" "johkaleahki" "johkanjálbmi" "láddu" "láttu" "latnja" "lavdnjejeaggi" "leahki" "lokta" "luohkká" "luokta" "luondu" "luoppal" "luossajohka" "meahccegieddi" "mearra" "mielli" "mohkki" "muotki" "njárga" "njunni" "oaivi" "oalgejohka" "oalgi" "orda" "orrit" "reašši" "riddogáddi" "riddu" "riidi" "ruovttugieddi" "soahkevuovdi" "stealli" "várrevielti" "várri" "vearroduottar" "vielti" "vuohppi" "vuotnabahta" "vuotnagáddi" ; #LIST ELEMENT = "áibmu" "čáhci" "dolla" ; ## (probably often place) They are often tools - they are not probably Pl Loc. LIST SETTLEMENT-PLACE = "ássanguovlu" "duottar" "eana" "eanaguovlu" "gáddi" "geassesiida" "Gennesaretjávregáddi" "gilli" "guovlu" "mátkeguovlu" "meahcci" "mearragáddi" "njárga" "riddu" "sámisiida" "siseana" "siseatnansiida" "sisvuotna" "suolu" (".*jávregáddi"r) "vággi" "vuotna" "vuotnabahta" "vuotnagáddi" "vuotnaguovlu" "vuovdi" ; SET GEOGRAPHICAL-PLACE = NATURE-PLACE OR SETTLEMENT-PLACE ; LIST GEN-POLITICAL-PLACE = "gávpot" "gilli" "girko#suohkan" "fylka" "mearragáttesuohkan" "miellahttosuohkan" "orohat" "rádji" "riddo#suohkan" "riika" "riikkarádji" "ruovttugávpot" "sáme#eana" "Sámeeana" "siseatnangilli" "siseatnansuohkan" "stáhta" "suohkan" "válgabiire" "vuotnagávpot" "vuotnasuohkan" ; ## can also function as an actor LIST FYLKA = "Finnmárku" "Finnmarku" "Romsa" "Nordlánda" "Lulli-Trøndelag" "Davvi-Trøndelag" "Hedmárku" "Akershus" "Buskerud" "Vestfold" "Østfold" "Aust-Agder" "Vest-Agder" "Rogalánda" "Hordalánda" "Opplánda" "Fjordane" "Romsdal" "Telemark" ; LIST NORGA = "Dánmárku-#Norga" "Danmárku-#Norga" "Davvinorga" "Davvi-Norga" "Gaska-Norga" "Norga" "norga" "norggabealli" "Norga-#Ruoŧŧa" ; LIST NATION-NOT-NORGA = "Columbia" "Duiska" "Frankriika" "Guatemala" "Israel" "Kanada" "Láhten-Amerihká" "naššuvdna" "riika" "Ruošša" "Ruoŧŧa" "Sápmi" "sápmi" "Skandinávia" "stáhta" "Suopma" "Suopma-#Ruošša" ; SET NATION = NATION-NOT-NORGA OR NORGA ; SET POLITICAL-PLACE = NATION OR GEN-POLITICAL-PLACE OR FYLKA OR GIELDA ; # Can be an actor # This set is important for distiguishing "vuodjit" and "vuodjat", so there shouldn`t be words which can be combined with "vuodjat": LIST CONCRETE-ROUTE = "Álttá-Kárášjoga-máđidja" "Álttá-Kárášjoga-máđii" "bálggis" "bievlageaidnu" "dálveluodda" "dálvemáđidja" "dálvemáđii" "eanadatluodda" "E6-bálggis" "gáhta" "gávpotgáhta" "geaidnu" "geinnodat" "guorra" "johtingeaidnu" "kulturluodda" "láhttu" "luodda" "luonddubálggis" "máđidja" "máđii" "meahcceluodda" "ráidu" "reahpenráigi" "spáiddarráidu" "suohkanluodda" "váldogeaidnu" ; # and others! LIST ABSTR-ROUTE = "gaska" "mátki" "miila" "mohkki" "tuvra" ; SET ROUTE = CONCRETE-ROUTE OR ABSTR-ROUTE ; LIST WATER = "ája" "áhpi" "álddis" "basseaŋŋa" "čáhci" "cázádat" "Deanučáhcadat" "Deanucázádat" "eatnu" "fielbmá" "jávri" "johka" "luokta" "mearra" "sálteája" "vuodjanálddis" "vuojadanálddis" "vuotna" ; LIST GOAHTI-PLACE = "árran" "boaššu" "loaidu" "reahpenráigi" "soggi"; LIST ROOM = "bargomárkankantuvra" "bártniidhivsset" "biergodiehtojuohkinkantuvra" "boazodoallokantuvra" "čájáhuslatnja" "ealáhuskantuvra" "eamiálbmotkantuvra" "eanajuohkinkantuvra" "eananvuovdinkantuvra" "eanavuovdinkantuvra" "feaskkir" "fylkkaeanadoallokantuvra" "gámmár" "gámmir" "garáša" "gievkkan" "guovllukantuvra" "hivsset" "informašuvdnakantuvra" "kantuvra" "klássalatnja" "leansmánnekantuvra" "lášmmohallan#sále" "lášmmohallan#sálla" "livnnetkantuvra" "lokta" "luohkkálatnja" "molssodanlatnja" "nieiddaidhivsset" "nohkkanlatnja" "oađđenlatnja" "oađđinlatnja" "oahpaheaddjilatnja" "sallju" "skuvlalatnja" "sosiálkantuvra" "stohpu" "studio" "šillju" ; SET PLACE = GEOGRAPHICAL-PLACE OR POLITICAL-PLACE OR GENERAL-PLACE OR ROUTE OR BUILDING OR ROOM OR GOAHTI-PLACE ; # Abstract # Conceptual Hierarchy # ==================== # minor caps : structure elements not sets # caps : sets # abstract # / \ # / \ # / \ #abstract-non-actor abstract-actor (ACTOR-ROLE) # / \ / \ #thing-potential activity-potential building-potential concept-potential # / \ / \ / / # ORGANIZATION INSTITUTION ABSTR-INSTITUTION # #========================================================================================================================= # # thing-potential # / \ # ABSTR-ENTITY CONCEPT # / \ \ # PROPERTY STRUCTURE OTHER-CONCEPT # #========================================================================================================================= # # activity-potential # / \ # dynamic static # / \ \ / \ # INDUSTRY EVENT EVENT-TOOL-ACTIVITY SITUATION # / \ / \ #OTHER-INDUSTRY POLTICAL-INDUSTRY DILLI WEATHER-SITUATION ILLNESS # ##What else: STATE #========================================================================================================================= LIST ORGANIZATION = (Prop Org) "alimusriekti" "álbmotallaskuvla" "allaskuvla" "ámmátorganisašuvdna" "ámmátskuvla" "ámtadiggi" "ásahus" "bargokantuvra" "báhpaskuvla" "báikkálašsearvi" "bálvalandoaibma" "bearráigeahččanorgána" "bellodat" "birasgáhttendepartemeanta" "boazodoallosearvi" "buohccestohpu" "buohcceviessu" "buohcciidsiida" "dearvvašvuođaásahus" "dearvvašvuođafitnodat" "departemeanta" "departementa" "dearvvašvuođadutkanguovddáš" "diggi" "doaibmaguovddáš" "duopmostuollu" "dutkandepartemeanta" "dutkanráđđi" "ealáhusráđđi" "eanandoallodepartemeanta" "eanandoallodepartementa" "eanandoallosearvi" "eananjuohkindiggi" "eiseváldi" "etáhta" "etáhtta" "fakultehta" "Finnmárkokommišuvdna" "firbmá" "fitnodat" "fylkkagielda" "geahččo#doaibma" "geahččoeiseváldi" "gelbbolašvuođaguovddáš" "giddagas" "gieldadepartementa" "gieldda#diggi" "giellaguovddáš" "giellaossodat" "giellaráđđi" "girjerájus" "girku" "girkoráđđi" "gozihankomitea" "guolástandepartemeanta" "guovddášeiseváldi" "guovddášsearvi" "guovllustivra" "guovllubuohcceviessu" "hálddašanorgána" "hálddahus" "hállehus" "dearvvašvuođaásahus" "dearvvašvuođaguovddáš" "fylkkadiggi" "instituhtta" "institušuvdna" "IT-ovttadat" "jándor#ásahus" "jienastanstivra" "joatkkaskuvla" "johttisámisearvi" "justisdepartemeanta" "justiskomitea" "kantuvra" "klinihkka" "komitea" "komišuvdna" "kulturlávdegoddi" "kulturmuitoráđđi" "láhkaásahus" "lávdegoddi" "Luondduhálddašandirektoráhta" "luondduhálddašan-direktoráhta" "luondduhálddašandirektoráhta" "mánáidgárdi" "mánáidskuvla" "media" "meieriija" "militeara" "musea" "našunála#diggi" "nuoraidskuvla" "oahpahusdoaibma" "oahpaheaddjisearvi" "oahpahusráđđi" "olgoriikkadepartemeanta" "organisašuvdna" "orgána" "ossodat" "ovdaskuvla" "parlameanta" "psykiatriijabuohcceviessu" "preassa" "ráđđehus" "ráđđi" "regulerenráđđi" "riekteásahus" "riikkasearvi" "sámediggeráđđi" "Sámediggeráđđi" "Sámediggi" "sámediggi" "sámeinstitušuvdna" "sámekomitea" "sámelávdegoddi" "sámemišuvdna" "sámemusea" "Sámiráđđi" "sámesiida" "sámeskuvllastivra" "sámivuoigatvuođalávdegoddi" "searvegoddi" "searvi" "servodat" "sierraduopmostuollu" "skuvla" "skuvlakantuvra" "stáhta" "stuorradiggi" "suodjalankomitea" "suohkan" "suohkanstivra" "synagoga" "universiteahtta" "universitehta" "universitehtabuohcceviessu" "virgáibidjan#ráđđi" "vuođđoskuvla" "vuoigatvuođalávdegoddi" "dearvvašvuođastašuvdna" "gielda" "riddogielda" "ruovttugielda" "sámegielda" "válgalávdegoddi" "vuotnagielda" ; # those can both be buildings/places and represent humans LIST INSTITUTION = (".*bálvalus"r) "bálvalus" "geahččoortnet" "guovddáš" "instituhtta" "kulturráđđi" "searvegodderáđđi" ; # the previous items can both represent abstract processes and humans LIST MEDIA = "media" "oahpahus#rádio" "radio" "rádio" "televišuvdna" "TV" ; #SYMB-INSTITUTION = "njuolggadus" "vuoigatvuohta" "láhka" "ortnet" "čoahkkinortnet" ; # Those cannot be buildings, but 'act' , 'say' things for example.. # Two aspects: Place and institution: # and a couple of other words that do not really have to do with that # suits "vázzit" + Acc LIST EDUCATION = "allaskuvla" "allaskuvlaoahppu" "álbmotallaskuvla" "álbmotallaskuvlaoahppu" "álgooahppu" "ámmátskuvla" "artiumkursa" "badjedássi" "báhpaskuvla" "befálaoahppu" "boazodoallofága" "boazodoallosuorgi" "boazodoallofága#oahppu" "dásseárvo#fága" "doavttirskuvla" "dulkaoahppu" "duodjekursa" "duodjeoahppu" "eanandoalloallaskuvla" "fága" "fidnoskuvla" "gaskaskuvla" "gávpeoahpposkuvla" "giellafága" "giellagursa" "gierdoskuvla" "gohttehatskuvla" "gursa" "joatkkakursa" "joatkkaoahppu" "joatkkaskuvla" "julevsámegieloahppu" "kursa" "luohkká" "luonddufága" "mánáidskuvla" "musihkkadiibmu" "musihkkaskuvla" "musihkka#suorgi" "musihkka#allaskuvla" "nuoraidskuvla" "oahpaheaddjiallaskuvla" "oahpaheaddjeoahppu" "oahpaheaddjioahppu" "oahppofálaldat" "oahppoinstitušuvdna" "oahpaheaiskuvla" "oahppoásahus" "oahppodássi" "oahppu" "ovdaskuvla" "páhpaskuvla" "rávesolbmuidskuvla" "rávisolbmuidskuvla" "rekruttskuvla" "rihppaskuvla" "sámegielfága" "sámegiel#gaskafága" "seminára" "skuvla" "smávvaskuvla" "sotnabeaiskuvla" "stáhtainternáhtta" "stáhtainternáhta" "stuorraskuvla" "teáhterallaskuvla" "universiteahtta" "universitehta" "veahkkeskuvla" "verddeskuvla" "vuođđoskuvla" "vuolledássi" ; # suits to LANGUAGE Gen LIST LESSON = "álgogursa" "dáidda#oahpahus" "gaskafága" "gealbu" "gelbbolašvuohta" "giellaovdáneapmi" "fálaldat" "joatkkafáddá" "joatkkagursa" "lávdaoahppofálaldat" "lohkanbájioahppu" "máhttu" "musihkkadiibmu" "oahppa" "oahppofálaldat" "oahpahus" "váldofága" "vuođđofága" ; LIST OTHER-INDUSTRY = "bálvalusealáhus" "biedjo#bivdu" "bivdu" "boazoealáhus" "boazodoallu" "Deanubivdu" "duodji" "ealáhus" "ealáhusdoaibma" "eanandoallu" "eanadoallo#ealáhus" "eksportaealáhus" "fuođđobivdu" "geasse#guollebivdu" "giđđa#guollebivdu" "goddebivdu" "guollebiebmanealáhus" "guollebivdu" "industriija" "johka#luossabivdu" "lassiealáhus" "luossabivdu" "lotnolasealáhus" "mátkeealáhus" "mátkkoštanealáhus" "meahcceealáhus" "mearradoalloealáhus" "riektepolitihkka" "rievssatbivdu" "ruvkedoaibma" "sáivaguolle#bivdu" "sáivabivdu" "sosiálapolitihkka" "šákša#dorske#bivdu" "sámeduodji" "sáme#ealáhus" "smávva#bivdu" "šibitdoallu" "tertiearaealáhus" "vuođđoealáhus" ; # Not related to certain political verbs # Duomma:lea LIST POLITICAL-INDUSTRY = (".*politihkka"r) ; # Related to certain political verbs # Duomma:lea SET INDUSTRY = POLITICAL-INDUSTRY OR OTHER-INDUSTRY ; LIST RIEKTEDILLI = "bajithearrávuohta" "bálvalusfálaldat" "čearddalašvuohta" "diggegirji" "dilálašvuohta" "ealáhus#vuođđu" "eallindiliváttisvuohta" "eanajuohkinsuohkan" "eanadoallobuvttadeapmi" "eanavuovdinkantuvra" "hálddašeapmi" "kultuvra" "matrihkal" "meahcceriggodat" "opmodat" "rádjemearka" "rádji" "rádjá" "resursageavaheapmi" "riektedilli" "riekteáddejupmi" "riddomearraguovlu" "sierraortnet" "stáhtaeana" "suodjalanguovlu" "váldi" "váldofierpmádat" "vearro#njuolggadus" "vuoigatvuođadilálašvuohta" "vuoigatvuohta" "vuovdeatnu" "vuovde#njuolggadus" "suverenitehta" "kulturdoarjja" ; # FYLKA in front of the set is usually in Gen. LIST STAHTA-GEN = "IT-#doaibmaplána" "almennet" "bargiidgiehtagirji" "boazodoallohálddahus" "bálvalus" "dearvvašvuođageahčču" "dearvvašvuođaiskkadeapmi" "dearvvašvuođa#gozáhus" "doaibma" "doaibmaplána" "doarjja" "doarjjavuogádat" "dássi" "eaiggáduššanvuoigatvuohta" "eaiggátgáibádus" "eana" "eiseváldi" "gaskadilleortnetdoarjja" "geahččoortnet" "geatnegasvuohta" "geavat" "gáibádus" "háldu" "joatkkaskuvla" "kulturráđđi" "mearrabodni" "oahppodoaibma" "oaidnu" "oaivil" "orgána" "ovddasteaddji" "peršonalgiehtagirji" "ruhta" "sosiálapolitihkka" "spesialistadearvvašvuođabálvalus" "tariffašiehtadus" "vuostebealli" "áddejupmi" "ámmátolmmoš" "ásahus" ("jávri" Pl) ("oassálastit" Der/NomAct) ("vuovdi" Pl) ("áŋgiruššat" Der/NomAct) ; # "stáhta" in front of the set, is usually Gen. LIST SAMEDIGGI-GEN = "autoritehta" "áirras" "árvokommišuvdnalahttu" ("ásahit" Der/NomAct) "bargu" "bušeahtta" "bušeahttamearrádus" "bušeahttavuogádat" "čielggadeapmi" "čilgehus" "čoahkkin" "čoahkkinortnet" "dievasčoahkkin" "doaibma" "doaimmahat" "ealáhusfoanda" "ekonomiijahálddašeapmi" "ekonomiijastivret" "hálddašanapparáhtta" "jahkedieđáhus" "jahke-#dieđáhus" "joavku" "kulturviessobušeahtta" "lahttu" "mearrádus" "njuolggadus" "nuoraidkonferánsa" "oaidnu" ("oassálastit" Der/NomAct) "ollesáigepolitihkkár" "opposišuvdna" "ovttasbargoaktøra" "politihkkár" "rehketdoallu" "sadji" "ságajođiheaddji" "šiehtadusmálle" "ulbmil" "váldoášši" "váldohálddahus" ; SET ACTOR = ANIMATE OR INSTITUTION OR ORGANIZATION ; # Should EVENT be part of this set? # To be used in habitative-sentences: SET HAB-ACTOR = ACTOR OR HUMAN-GROUP OR INDUSTRY OR EDUCATION OR PEOPLE-NUM OR ("gii") OR Pers OR ("eará") OR ("buohkat") OR ("gaikkat") OR ("juohkehaš") OR ("goappašagat") OR ("soames") ; SET HAB-ACTOR-NOT-HUMAN = INSTITUTION OR ORGANIZATION OR INDUSTRY OR EDUCATION ; LIST STATE = "bahávuohta" ("dearvvas" Der/vuohta) "gaskavuohta" "mielladearvvašvuohta" "ráfi" "váivi" "veahkki"; LIST OTHER-ABSTR-ENTITY = "ášši" (".*prošeakta"r) (".*plána"r) "hehttehus" "ovttasbargoprošeakta" "plána" "prošeakta" "váttisvuohta" ; # can represent a concrete entity LIST MONEY = "ánsu" "árvu" "bálká" (".*bálká"r) "buorrin" "bušeahtta" (".*bušeahtta"r) "čoahkkinbuhtadus" "dearvvasvuođabálvalusmearreruhta" "dienas" "divat" "doarjja" "fuolahan#bálká" "giellaprošeaktaruhta" "gollu" "guovttegielalašvuođaruhta" "haddi" ("juolludit" Der/NomAct) "juolludus" "kulturmearreruhta" ("liigudit" Der/NomAct) "máksu" "mátkkoštangollu" "preassadoarjja" "reantu" "ruhta" (".*ruhta"r) "sáhkku" "sisaboahtu" "stáhtadoaibma" "tienas" "vealgi" "vearru" "vuoitu"; # Ambiguous with respect to concreteness, either the symbolic amount or the concrete coins and bills SET ABSTR-ENTITY = MONEY OR STATE OR OTHER-ABSTR-ENTITY ; LIST GEN-CONCEPT = "anistupmi" "álgu" "áŋgirvuohta" "áigumuš" "árbevierru" "ávžžuhus" "ballu" "bálvaleapmi" "bálvaluskvaliteahtta" "bargomálle" "boađus" "dárbu" "dássi" "diehtu" "doaibma" "duođaštangeatnegasvuohta" "duogáš" "eaiggátvuohta" "eallinvuohki" "erohus" "evttohus" "fádda" "friddjavuohta" "fuolalašvuohta" "gaskamearri" "gaskaoapmi" ("geargat" Der/vuohta) "geatnegasvuohta" "gelbbolašvuohta" ("gudnejahttit" Der/NomAct) "gudni" "guollebivdovuoigatvuohta" "hállu" "hástalus" "isitvuohta" "konflikta" "kontákta" "kulturduogáš" "kulturmáhttu" "kvaliteahtta" "loahppa" "loatnaetymologiija" "lohpi" "máhttu" ("máŋggabealat" Der/vuohta) "miella" "mihttomearri" "molssaeaktu" "muitu" "oamedovdu" "oktavuohta" "olahahttivuohta" "ovdamearka" "ovddasvástádus" "ovttadássásašvuohta" "perspektiiva" "ráffi" "ráfi" "ráhkisvuohta" "rámma" "riekteprinsihppa" "rolla" "sámegielmáhttu" "sámekultuvra" "sihkkarastinstrategiija" "strategiija" "šiehtadallanfáddá" "symbolasystema" "ulbmil" "ustitvuohta" ("vanhurskkis" Der/vuohta) "váibmu" "váikkuhanfápmu" "váikkuhus" "váldosivva" "vásáhusduogáš" "vearrivuohta" "virgelohpi" "vuordámuš" "vuoigatvuohta" "bivdovuoigatvuohta" "geavahanvuoigatvuohta" "guolástanvuoigatvuohta" "jienastanvuoigatvuohta" "eanageavahanvuoigatvuohta" "oamastanvuoigatvuohta" "mearraguollevuoigatvuohta" "teltenvuoigatvuohta" "sierravuoigatvuohta" "murjenvuoigatvuohta" "láigovuoigatvuohta" "láigohanvuoigatvuohta" "bivdinvuoigatvuohta" "guohtunvuoigatvuohta" "eananoamastanvuoigatvuohta" "eanangeavahanvuoigatvuohta" "vuođđovuoigatvuohta" ; # very abstract # Adding words to this set, consider if they suit to the SG-WORD-set as well. LIST MOD-CONCEPT = "eanandoallo#álggahan#ulbmil" ; #for quite specified concepts, that has probably an effect on its potential to be modified. LIST EMOTION = ("gieris" Der/vuohta) "moraš" "ráhkisvuohta" "vašši" ; LIST STRUCTURE = "álgu" "loahppa" "struktuvra" "maŋŋegeahči" "lasáhus" "loahppageahči" "álgogeahči" "álgo#oassi" "sisdoallu" "veršuvdna" ; LIST PROPERTY = "burrodat" "fastivuohta" "hedjodat" "allodat" "gassodat" "kvaliteahtta" "sturrodat" "guhkkodat" "govdodat" "hápmi" "ivdni" "fearga" "dovdomearka" "iešvuohta" "viidodat" ; LIST MOD-PROPERTY = "bálvaluskvaliteahtta" ; LIST IDEOLOGY = "buddhisma" "kommunisma" "osku" "sosial#darwinisma" ; SET CONCEPT = GEN-CONCEPT OR STRUCTURE OR PROPERTY OR IDEOLOGY ; LIST ACTIVITY = "aktivitehta" "báikenammadutkamuš" "boazodoallodutkamuš" "čađaheapmi" "dearvvašvuođadutkan" "eallinbirasdutkamuš" "fuolaheapmi" "geahčastat" "gilidutkamuš" "guorahallan" "heahtebargu" "loatnadutkamuš" (".*lodden"r) "lodden" "mátki" "návetbargu" "sámedutkamuš" "sisafárren" "substráhtadutkamuš" "šiehtadallan" ; # semantically comparable to Actio forms + lexicalized Der/NomAct forms. # probably change of state in the course of time LIST PROCESS = (".*proseassa"r) ; # Reminds of time sets LIST TOPIC = "areálaášši" "áide#ášši" "boazodoalloášši" (".*-#ášši"r) "buhtadusášši" "bušeahttagáržžidanášši" "čázádathuksenášši" "čiekŋudan#fáddá" "čoahkkin#ášši" "diggeášši" "doarjja#juohkin#ášši" "eallin#ášši" "eanamihtádusášši" "eaŋkal#ášši" "eananoastinášši" "giellaášši" "girko#ášši" "gudnerihkkun#ášši" "guolle#ášši" "guovlogáhttenášši" "hálddašanášši" "huksenášši" "individuála#ášši" "juogadan#ášši" "konsešuvdna#ášši" "lassiášši" "luonddugáhttenášši" "meroštanášši" "mudden#ášši" "namma#logahallan#ášši" "nággo#ášši" "rádja#ášši" "ráfáiduhttinášši" "rávdnje#huksenášši" "riido#ášši" "sámeášši" "sisbuksa#ášši" "suohkanstivrraášši" "plánaášši" "riekteášši" "sámeášši" "suopman#ášši" "váiddaášši" "váidinášši" "váldoášši" "vearroduottarášši" "vuoigatvuođaášši" ; SET ABSTRACT = ABSTR-ENTITY OR CONCEPT OR ACTIVITY ; LIST DILLI = (".*dilli"r) ; # Likely to be locative in most contexts LIST WEATHER-SITUATION = "beaivvádat" "bievla" "buolaš" "dálki" "dálkedilálašvuohta" "fiertu" "goalki" "siivu" "jođádat" "liekkas" "linádat" "oppas" "riđđu" "muohtti" "ilbmi" "balva" "čuoika" "čoaskin" "biegga" "nuorttadat" "davádat" "oarjjádat" "luládat" "orjješbiegga" "nuortabiegga" "obbadálki" "balvadálki" "balva#ilbmi" "arvi" "savda" "savda#arvi" "liehmu" "láfubiegga" "baján" "johtti" "gállu" "jiella" "hieibma" "šlahtti" "seaŋáš" "borga" "guoldu" "dobadat" "dulvi" "moarri" "geardni" "cuoŋu" "jealahas" "jalahas" "geasádat" "dálvvádat" "jáldu" "lievhnu" "galmma" "guostta" "čođđolat" "čođđálat" "sealádat" "šearádat" "bálgu" "bálggádat" ; # LIST OTHER-SITUATION = "áŧestus" ; SET SITUATION = DILLI OR WEATHER-SITUATION ; SET ACTOR-ROLE = HUMAN OR ORGANIZATION OR POLITICAL-PLACE OR EDUCATION ; # Institution: Restricting possible actor subjects. LIST EVENT-TOOL-ACTIVITY = Der/NomAct "addin" "dearvvašvuođaiskkadeapmi" "goddin" "hárjehallan" "jápmin" "ráđđádallan" "šiehtadallan" "vázzin" ; LIST EVENT = "avádatčoahkkin" "álbmotčoahkkin" "ámtadigge#čoahkkin" "bargiidčoahkkin" "bajimusčoahkkin" "beassášmárkan" "bismmačoahkkin" "buohkaidčoahkkin" "boazodoallošiehtadallan" "budjeahttačoahkkin" "cup" "čakča#márkan" "čoahkkin" "čuoigan#cup" "dievasčoahkkin" "digaštallančoahkkin" "digge#čoahkkin" "dutkančoahkkin" "erenoamáščoahkkin" "fáddáčoahkkin" "feasta" "festivála" "fitnodatčoahkkin" "gielddaválga" "girkočoahkkin" "gittačoahkkin" "gozihančoahkkin" "gulaskuddančoahkkin" "guossečoahkkin" "gulaskuddančoahkkin" "heajat" "heargegilvu" "jahkečoahkkin" "joavkočoahkkin" "joavko-#čoahkkin" "juovla#márkan" "juristtačoahkkin" "konferánsa" "konsearta" "kursa" "lávdegottečoahkkin" "loahppačoahkkin" "luoddačoahkkin" "lávdegoddečoahkkin" "máilmmesoahti" "mátki" "mearridanproseassa" "ministtarčoahkkin" "miellačájehančoahkkin" "miellahttočoahkkin" "njunuščoahkkin" "nominašuvdnačoahkkin" "nášunála#čoahkkin" "ođđa#organiseren#čoahkkin" "oktavuohtačoahkkin" "oktasaščoahkkin" "ovttasbargočoahkkin" "olgoriikaministerčoahkkin" "ollesčoahkkin" "proseassa" "ráđđádallančoahkkin" "ráđđečoahkkin" "ráđđehusčoahkkin" "ráhkkanančoahkkin" "ráhkkananstivračoahkkin" "riektečoahkkin" "riikkačoahkkin" "ruhkos" "ságaškuššančoahkkin" "sáme#čoahkkin" "sámediggeválga" "sámediggeválga" "sámemeašttirgilvu" "Sámi-meašttirgilvu" "sámemusihkkafestivála" "siida#čoahkkin" "soahti" "stivračoahkkin" "suokkardančoahkkin" "telefončoahkkin" "Varangerfestivála" "váldočoahkkin" "válga" "vuosttaldančoahkkin" "vuođđudančoahkkin" "váhnenčoahkkin" "válgačoahkkin" "vuosttaščájálmas" ; #XXX bad name, too general SET ABSTR-PLACE = ORGANIZATION OR INSTITUTION OR EVENT OR EDUCATION OR INDUSTRY OR SITUATION ; LIST ILLNESS = "albmasuoigi" "allergiija" "anemiija" "ástandávda" "árbedávda" "báhti" "bátnevárka" "bátnevearka" "bárku" "bárkodávda" "bearri" "boazodávda" "boahkkodávda" "boahkku" "borasdávda" "buohcu" "buohcuvuohta" "buollán" "buozalmas" "čáhcedávda" "čižžeborasdávda" "čoavjebávččas" "čoavjebonjahat" "čoavjedávda" "čottadávda" "dávda" "dohppehallan#dávda" "eksema" "fiskesdávda" "fiskes#feber" "gárrenávnnas" "gárrenávnnasváttisvuohta" "gárrendilli" "geahpesdávda" "geahppesdávda" "geahppesvihki" "golgadan#dávda" "golgodávda" "golgovihki" "guolledávda" "infekšuvdnadávda" "influeansa" "jápmindávda" "juhkanvuohta" "lađasdávda" "lađasleasmedávda" "leasmedávda" "leasmi" "liikedávda" "logahasdávda" "luossadávda" "luhčadávda" "mánáid#dávda" "mánodávddat" "nisson#dávda" "njoammudávda" "nuorvu" "nuoskkesdávda" "oaivvesvuohta" "obbondávda" "rabiesdávda" "ráŋka" "rohttodávda" "rohttudávda" "rohtudávda" "ruodnu" "skihpa" "časkásanváddu" "seargadávda" "sismáhtodávda" "sisváddu" "skurbbetdávda" "sogadávda" "sogaváddu" "sohkardávda" "spánskadávda" "speallandávda" "suohtta" "tuberkulosadávda" "varrasonahat" "váddu" "vátnedávda" "vihki" "virusdávda" "vuolši" "vuorri" ; # LIST ANIMAL-ILLNESS = "luossa#dávda" "vuorri" ; # Sets denoting relations LIST OASSI = "gonagasoassi" "riika#oassi" "oassi" "teakstaoassi" "váldooassi" ; # Might be useful for partitive constructions. # Try to make a set of nouns wich not will be Gen in a AccGen string. LIST HEADOFPARTS = "nissonoassi" "oassi" "váldooassi" "bealli" "guhtemuš" "goappašat" "proseanta" "%" ; # This may be a better partitive set. # Miscellaneous sets # ------------------ LIST Px = PxSg1 PxSg2 PxSg3 PxDu1 PxDu2 PxDu3 PxPl1 PxPl2 PxPl3 ; LIST PX1 = PxSg1 PxDu1 PxPl1 ; LIST PX2 = PxSg2 PxDu2 PxPl2 ; LIST PX3 = PxSg3 PxDu3 PxPl3 ; SET PXNOTSG1 = Px - PxSg1 ; SET PXNOTSG2 = Px - PxSg2 ; SET PXNOTSG3 = Px - PxSg3 ; SET PXNOTDU1 = Px - PxDu1 ; SET PXNOTDU2 = Px - PxDu2 ; SET PXNOTDU3 = Px - PxDu3 ; SET PXNOTPL1 = Px - PxPl1 ; SET PXNOTPL2 = Px - PxPl2 ; SET PXNOTPL3 = Px - PxPl3 ; LIST POST-A = "rájes" ; LIST POST-B = "rádjái" ; LIST GASKAL = "gaskal" "gaskkal" "gaskii" "gaskka" "gaskkas" ; # p-positions that like coordination LIST TIME-PREP = "badjel" "čađa" "earret" "gaskkal" "guovddáš" "maŋŋel" "maŋŋil" "maŋŋá" "miehtá" "ovdal" ; SET NUMERALS = Num - OKTA ; # this set does not contain ordinals, I am not sure if that is necessary. SET NOT-NUMERALS = WORD - Num ; LIST MANGA = "máŋga" "galle" ; # Not referred to by any rule. SET CARDINALS = Num - Ord - MANGA ; SET NOT-CC = WORD - CC ; SET NOT-PCLE = WORD - Pcle ; LIST COMPAR = ("dávji" A Comp) "eanet" "earalágan" "eará" "earret" "seammás" "seammalágan" "seamma_láhkái" ; # These combine with "go" Pcle, but COMPAR stands for 'comparison' rather than # 'comparative'. LIST CONTRA = "muhto" ; # In lean muitalan, muhto dál muitalan. LIST PROSEANTA = "proseanta" "%" ; SET REALCLB = CLB - COMMA ; SET NOTCOMMA = WORD - COMMA ; SET NOT-INITIAL-CC = WORD - INITIAL - CC ; # Border sets and their complements # --------------------------------- SET CP = (Pron Interr) OR (Pron Rel) OR MO ; LIST BOUNDARYSYMBOLS = "\;" ":" "-" "–" ; SET S-BOUNDARY = CP OR BOUNDARYSYMBOLS OR ("muhto") OR ("de" Adv) OR (Neg Sup) OR CS ; # includes CP. Remember that (",") and CC are potential sentence boundaries, too SET S-BOUNDARY1 = CP OR BOUNDARYSYMBOLS OR ("muhto") OR ("de" Adv) OR (Neg Sup) ; # does not include CS, because of "go" in questions, before it is disambugated. SET S-BOUNDARY2 = CP OR BOUNDARYSYMBOLS OR ("muhto") OR ("de" Adv) OR (Neg Sup) OR (@CVP) ; # includes CP # this one includes @CVP, the conjunction which actually connects two sentences (each with a finite verb) to each other, # and not @CNP, which coordinates internal NP-/AdvP-/AP ... coordination # To be used only AFTER the disambiguation of @CVP and @CNP taking place in the chapter right before "Disambiguating pronouns" # S-BOUNDARY2 is used as barrier. When used as target, rather than as barrier, # it includes BOS and EOS, and is given the names BOC and EOC (beginning and end of clause) SET BOC = S-BOUNDARY OR BOS ; SET BOC2 = S-BOUNDARY2 OR BOS ; SET BOC-PUNCT = BOC - ("-") - ("–") ; SET EOC = S-BOUNDARY OR EOS ; SET EOC2 = S-BOUNDARY2 OR EOS ; SET NP-BOUNDARY = BOS OR EOS OR REALCLB OR VFIN OR Inf OR (Actio Ess) OR ConNeg OR VGen OR Sup OR PPRON-NOT-GEN OR Recipr OR Po OR Pr OR Pcle OR ("jed") OR Interj OR CS OR CP ; SET APP-BOUNDARY = REALCLB OR VFIN OR Inf OR (Actio Ess) OR ConNeg OR VGen OR Sup OR Recipr OR Po OR Pr OR Pcle OR Interj OR CS OR CP ; # A special barrier used with mapping of appositions. #SET SV-BOUNDARY = S-BOUNDARY OR Inf OR Sup OR V-MAIN ; # To be used in mappingrules and before mapping because FMAINV-set contents @ SET SV-BOUNDARY = S-BOUNDARY OR Inf OR Sup OR V-MAIN - PrsPrc ; # VFIN-NOT-AUX ; # should be V-MAIN linked to VFIN-aux to the left. (cg-3) # This set is ment to use in rules for disambiguating due to verbs or verbsets. It contents @. SET SV-BOUNDARY2 = S-BOUNDARY2 OR FMAINV OR Inf OR Sup ; SET SVF-BOUNDARY = S-BOUNDARY OR VFIN ; # This set is ment to use in rules for disambiguating due to verbs or verbsets. # Here we search for either an S-BOUNDARY or a finite verb, either aux or main. SET CCCOMMA = CC OR COMMA ; # remember that those are potential sentence boundaries, too SET BOUNDARY = S-BOUNDARY OR NP-BOUNDARY ; # Note: This set is not in use. SET INTR = Rel OR PUNCT-LEFT ; # interrupters SET INTR-END = COMMA OR PUNCT-RIGHT ; # Syntactic sets # -------------- LIST ALLSYNTAG = (@+FAUXV) (@+FMAINV) (@-FAUXV) (@-FMAINV) (@-FSUBJ>)(@-FOBJ)(@-F)(@>A) (@>ADVL) (@ADVL<) (@) (@ADVL) (@HAB) (@>N) (@APP) (@APP-N<) (@APP-Pron<) (@APP>Pron) (@APP-Num<) (@APP-ADVL<) (@VOC) (@CNP) (@CVP) (@P<) (@>P) (@HNOUN) (@INTERJ) (@Pron<) (@OBJ) (@OBJ>) (@) (@SPRED) (@PPRED) (@Num<) (@SUBJ) (@) (@X); SET NON-APP = ALLSYNTAG - (@APP); # SET ASSIGNEDSYN = ALLSYNTAG - @X ; # ====================== # #  Disambiguation rules  # # ====================== # SECTION # # ====================== # # One-cohort disambiguation - cycle 0 # The section for popular rules # Proper nouns # Lexicalised derivations # Acronyms # Lexicalised adjectives # Particular adjectives # Lexicalised adverbs # Adjectives or nouns, not adverbs # Adverbs, not nouns or adjectives # N Ess vs. A Ess # Nouns, not verbs # Nouns, verbs, or numerals # Particular nouns # Not noun # Temporal expressions with locative case # Southern Locative vs. Essive # Px # Adposition + Px # Some verb rules # Particular verbs # Vowel-lowering # Diphtong or not (empty) # Compounds # The section for popular rules # ----------------------------- # These are the most common rules. They are put first, if possible, # in order to get a more efficient parser. REMOVE ABBR (0 Adv OR Pcle OR Pron) ; # For Apertium: remove dynamic compound readings if there's a # lexicalised reading #REMOVE:dynamic-compound SUB:1 (Cmp) ; # For Apertium: remove dynamic derivational readings if there's a # lexicalised reading LIST Der_apertium = "Use_Ped" "Use_CircN" "Use_Circ" "Der_oaivvat" "Der_t" "Der_Dimin" "Der_NuA" "Der_Pass" "Der_PassL" "Der_PassS" "Der_adda" "Der_ahtti" "Der_alla" "Der_amoš" "Der_asti" "Der_d" "Der_diibmosaš" "Der_duohkai" "Der_duohke" "Der_eaddji" "Der_eamoš" "Der_eapmi" "Der_easti" "Der_g" "Der_geahtes" "Der_gielat" "Der_goahti" "Der_h" "Der_halla" "Der_hat" "Der_heapmi" "Der_hudda" "Der_huhtti" "Der_huvva" "Der_j" "Der_jagáš" "Der_jahkásaš" "Der_keahtes" "Der_l" "Der_las" "Der_laš" "Der_lágan" "Der_lágaš" "Der_lágán" "Der_meahttun" "Der_muš" "Der_n" "Der_st" "Der_stuvva" "Der_supmi" "Der_upmi" "Der_us" "Der_veara" "Der_viđi" "Der_viđá" "Der_vuohta" "Der_vuolde" "Der_vuollai" "Der_vuolle" "Der_š" ; # Since only underscores are used the tags in this list, instead of # slashes, it shouldn't affect non-Apertium users. REMOVE:dynamic-derivation Der_apertium ; # Turi: Muitalus sámiid birra #REMOVE ("Man") (0 ("man")) ; #REMOVE ("Giđđa") (0 ("giđđa")) ; #REMOVE ("Buoggi") (0 ("buoggi")) ; #REMOVE ("Jiehtanas") (0 ("jiehtanas")) ; #REMOVE ("lávra-#gállis") (0 ("Lávra-#gállis")) ; #REMOVE ("mortu") (0 ("Mortu")) ; #REMOVE ("ruoššariika") (0 ("Ruoššariika")) ; #REMOVE ("stáloguoika") (0 ("Stáloguoika")) ; #REMOVE ("stálojávregáddi") (0 ("Stálojávregáddi")) ; #REMOVE ("sáivajávri") (0 ("Sáivajávri")) ; #REMOVE ("Sáiva") (0 ("sáiva")) ; #REMOVE ("Sápmelaš") (0 ("sápmelaš")) ; #REMOVE ("Varis") (0 ("varis")) ; #REMOVE ("vuolle#mearra") (0 ("Vuollemearra")) ; #REMOVE ("Áigi") (0 ("áigi")) ; #REMOVE ("Ándaras-#gállá") (0 ("Ándaras-#gállis")) ; #REMOVE ("anne") (0 ("Anne")) ; #REMOVE ("Háldi") (0 ("háldi")) ; #REMOVE ("čoarve#veahčir") (0 ("čoarve#veažir")) ; #REMOVE ("galbmit") (0 ("galbmot")) ; #REMOVE ("hoahppu") (0 ("hoahpus")) ; #REMOVE ("viso") (0 ("visot")) ; #REMOVE ("goddi" Der/NomAg) (0 ("goddi" N)) ; #REMOVE ("easka" N) (0 ("easka" Adv)) ; #REMOVE ("čuonjá" N) (0 ("čuonji" Adv)) ; #REMOVE ("luovos" Attr) (0 ("luovus" Attr)) ; #REMOVE ("muođut") (0 ("muohtu")) ; #REMOVE ("jáffu") (0 ("jáffut")) ; #REMOVE ("gallet") (0 ("galle")) ; #REMOVE (Allegro) (0 (".*a"r)) ; REMOVE ("čuohcat") (0 ("čuohcit")); # Sammallahti and Nielsen have only čuohcit, 2395 occurrences of čuohcit and 3234 of "čuohcat", most probably a large number of those ambiguous # giella vs. gielas vs. giellat # - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r683 LANGUAGE IF (0 LANGUAGE LINK NOT 0 A) ; # Should hit "giellat" V and "gielas" N but not "gielat" A. # Rules for "dušše", viimmat REMOVE ("viibmat") IF (0 ("viimmat" Adv) LINK NOT 1 Inf); REMOVE ("duššat") IF (0 ("dušše" Adv) LINK -1 VFIN LINK NOT *-1 CS); REMOVE:r987 V IF (-1 CS)(0 ("dušše"))(*1 Acc BARRIER NPNHA); ## Suhpodit daddjojuvvo dat go dušše nođiid váldá olmmoš eret. REMOVE:r1297 N IF (0 ("dušše")); REMOVE:r1298 A IF (0 ("dušše")); ## Vihtta bivdovuogi mun gal dušše namahin,... ## Oar-julggiid atnet olbmot dušše dalle go bodni lea nu garas... # Brutal, but the noun and the adjective are almost always "dušši". REMOVE:r1299 VFIN IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("dušše")); REMOVE:r1300 VFIN IF (0 ("dušše"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Nu eai dieđus dárbbaš skáhppot birra buot gal, dušše lasi ## dan sadjái mii mieská. ## ...go dušše áibbas moatti sajis heive meardebuođđu adnojuvvot. REMOVE:r1301 VFIN IF (-1 ("leat"))(0 ("dušše")); ## Leamaš dušše vihtta dorski nuhtiin. REMOVE:r1302 Der/NomAg IF (0 ("duššat")); # Make a set for non-agentive verbs? ## Oktagaslaš olbmo lonuheami dohkálašvuohta lea stáhtii geavadis duššin. SELECT:r1303 Adv IF (*-1 BOC BARRIER NOT-PCLE)(0 ADV-NOT-VERB); ## Dušše daid dieđuid, mat gusket konkrehta várraárvvoštallamii, sáhttá čuoldit geahččanlobis. # This rule has to precede particle rules, so that the verb reading of # "dušše" will not force the CS reading of a preceding particle. # Proper nouns # ------------ REMOVE (Der/t) (0 Prop) ; REMOVE Prop (0 ("profehta") OR ("vuoigŋa")) ; REMOVE Prop (0 Pron) ; REMOVE Prop (0 Adv LINK 1 go) ; ## Ovdal go SELECT ("mannat" Imprt Du2) ; # This is a Lule Sámi form. REMOVE:r853 ("Sámedigge") IF (0 ("Sámediggi" N Prop)); SELECT:r855 Prop IF (NEGATE *-1 BOS OR (":") BARRIER WORD)(0 N LINK NOT 0 (Der/t) OR (Der/laš)); # Prop if it is not the case that there is no word between 0 and the BOS/: (= if Prop is not sentence-initially) ## Son riegádii jagi 1943 Suoma bealde. # The form "norga" is not in the dictionary... REMOVE:r856 ("norga") IF (0 ("Norga")); SELECT:r857 Prop IF (0 NATION LINK 0 ADVLCASE LINK NOT 0 ("sápmi")); ## Ruoŧas lea guhkes árbevierru nano iešmearrideaddji gielddain. REMOVE:r858 Prop IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER WORD)(0 Loc LINK NOT 0 Plc)(1 NP-HEAD-NOM LINK 1 VFIN LINK 1 NP-HEAD-ACC) ; ## Sokkis sii seailluhit diŋggaid. REMOVE:r864 Prop IF (NEGATE -1 (Prop Attr))(0 ("jávri") OR ("guhkki") OR ("kap") OR ("klubbu") OR ("arena") OR ("arvat") OR ("bassi")) ; # Philosophy is that these are nouns rather than names. ## Jávri lea stuoris. REMOVE:r867 Prop IF (0 ("sieidi")) (1 ("bálvaleapmi")); SELECT:r868 NP-HEAD-GEN IF (0 ("sieidi") LINK 1 ("bálvaleapmi")); ## Sieiddi bálvalemiin sturron eallu gohčoduvvui bálvvoseallun, mi sáhtii jávkat, go oamasteaddji jámii dahje go sieidi ii bálvaluvvon. REMOVE:r869 Prop IF (0 ("unni" Attr))(1 Der/Dimin OR ("mánáš")); REMOVE:r540 ACR IF (0 Prop) ; ## NRK lea čujuhan iežas áigut leat dehálaš seailluhit sámi servodaga. SELECT:r541 Prop IF (NEGATE -1 BOS OR (":"))(0 Adv LINK NOT 0 (Plc Der/t)); ## Dovddan Anne Olsena. # Lexicalised derivations # ----------------------- REMOVE:r542 N-DER IF (0 LEX-N LINK NOT 0 Ess OR ("dahkat")); ## Dat lea oahpaheaddjin doppe. # Since Der/NomAct was included in the N-DER set, this rule now removes # many Actio. This may be unfortunate. If so, the # Der/NomAct is removed from the N-DER set. REMOVE:r543 N-DER IF (0 N-DER LINK 0 Ess)(0 LEX-N LINK 0 Ess)(NEGATE 0 Actio); ## Boarrásis leai dat vel eanaš ealáhussan ge. # Removes N-DER if O is also a lexical noun, and both nouns are essive. REMOVE:r544 A-DER IF (0 LEX-A); ## Dábálaš mearrádusat. REMOVE:r548 V-DER IF (0 LEX-V)(NEGATE 0 (eaddji)); REMOVE:derHderAlla (Der/h Der/alla) (0 Der/halla) ; REMOVE:derAlla Der/halla (0 Der/alla) ; REMOVE:derH Der/h (0 Der/goahti) ; REMOVE:derST Der/st (0 (Der/st Der/ahtti)) ; REMOVE Attr (0 Der/vuohta) ; # when attribute form predicative form # The negative condition is to avoid ending up with only a PrfPrc reading # e.g. for "registrerejeaddji" in # "… dan láhkai ahte dieđuid registrerejeaddji, journálaovddasvástideaddji ja bearráigeahččoeiseválddit sáhttet viežžat dieđuid dárbbu mielde". REMOVE:r863 Prop IF (0 CNOUN)(0 (Prop Pl))(NEGATE 0 VGen); ## Sápmelaččaide lea hui mávssolaš ahte sin dárbbut váldojit vuhtii. # Abbreviations # ------------- # Acronyms # -------- # We don't need these anamore #REMOVE:r531 ACR IF (0 ("ja") OR ("ba") OR ("na") LINK 0 CC OR Pcle); #REMOVE:r532 ACR IF (0 Pron OR Pcle) ; ## dan #SELECT:r533 Pcle IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD)(0 ("na") LINK 0 ACR); #SELECT:r534 Adv IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD)(0 ("áin") LINK 0 ACR); #SELECT:r535 Interj IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD)(0 ("aa") LINK 0 ACR); #SELECT:r536 V IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD)(0 ("mannat") LINK 0 ACR); #REMOVE:r537 ACR IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD)(0 Pron OR Adv); ## .... Din Gonagaslaš ... #SELECT:r539 ("Fs") IF (0 ACR)(1 ("ášši")); ## Fs ášši ... LIST INTERJ-LEMMA = (".*"r Interj) ; SELECT:Interjlemma $$INTERJ-LEMMA ((1 $$INTERJ-LEMMA) OR (-1 $$INTERJ-LEMMA)) ; # Lexicalised adjectives # ---------------------- REMOVE:r549 VGen IF (0 A); ## Na varas guolli dal lea buorre. REMOVE:r550 PrsPrc IF (0 A); ## Áššis biddjui mearrideaddji deaddu dasa ahte... REMOVE:r551anotv (V*) IF (0 A-NOT-V) ; #tjaa # Particular adjectives # - - - - - - - - - - - REMOVE Inf IF (-1 GRADE-ADV)(0 (A Pl)) ; ## Soai leaba goappašagat nu jallat. #SELECT:r3572 (Der/oaivvat) IF (0 (".*oaivvadit"r)); #Ikke aktuell ## Oaččut beare boahtit, bonjuoaivvat horti. #SELECT:r554 ("lihkku") IF (0 ("liehkku" Der/laš)); #Ikke aktuell ## lihkolaš #SELECT:r555 ("jođán" Attr) IF (0 ("jođán" Loc)); #trenges ikke # lágan A, not lága N Ess SELECT:r556 A IF (-1 ("muhtun"))(0 ("lága" Ess)); ## muhtun lágan # ollis #SELECT:r557 (A Attr) IF (0 ("ollis" A Attr))(1 Num OR N); #trenges ikke ## olles 33%. # oppa REMOVE:r558 Adv IF (0 ("oppa" A Attr))(1 N); ## ... ja oppa sámi álbmogii. # viššal vs. viššalaš REMOVE:r559 ("viššalaš") IF (*-1 HUMAN OR PPRON-NOM-NOT-DAT BARRIER S-BOUNDARY LINK 0 Nom)(0 ("viššal")); REMOVE:r560 ("viššalaš") IF (0 ("viššal"))(*1 HUMAN OR PPRON-NOM-NOT-DAT BARRIER S-BOUNDARY LINK 0 Nom); ## Son lea viššaleabbo go mun. # veara REMOVE:r561 Der/veara IF (0 ("veara")); # Adjectives or nouns, not adverbs # -------------------------------- # Words that probably are not adverbs when they appear in the -aččat form. # Words that are most likely to be nouns are picked out by a later rule. # This rule deals with those -aččat words that could be nouns or adjectives # but not adverbs. #REMOVE:r562 Adv ("čuovvovaš") OR ("dehálaš") OR ("eahpeduhtavaš") OR ("gávppašan#bealle" Der/laš) OR ("geavahanriekti" Der/laš) OR ("máksu" Der/laš) OR ("sogalaš") OR ("sorjavaš") OR ("sullasaš") OR ("suddu" Der/laš) OR ("vepselaš")); REMOVE:r563 Adv IF (0 (A Attr))(1 SPATIALNOUN); ## fásta saji # This should be expanded if it works. SELECT:r564 (A Comp Attr) IF (-1 COPULAS)(0 ("buorre") LINK 0 Adv)(1 N); ## Eatnandoallu bođii lassin, nu ahte šattai buoret birgejupmi vaikko meahccefuođđut nohkagohte ja náhkkegávpi nogai. REMOVE:r565 Adv IF (-1 Gen)(0 ("láhkái")); ## Gean láhkái son lea? # Lexicalised adverbs # ------------------- REMOVE:r566 (A* Adv) IF (0 LEX-ADV) ; ## Son dábálaččat ráhkkana dasa dálvvi mielde. REMOVE:r567 VAbess IF (0 Adv); REMOVE:r568 Foc/ge IF (0 ("dieđusge") OR ("gostege")); ## Romssa universitehta áigu dieđusge dán geahččalit áimmahuššat. # Adverbs, not nouns or adjectives # -------------------------------- # Words that probably are adverbs when they appear in the -aččat form. # Since only the -aččat form gets the Adv tag, the rule will hit this form. # r569 is very common (16000 hits) SELECT:r569 Adv IF (NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (N Pl) OR PPRON-DU-PL BARRIER Nom LINK 0 Nom)(NEGATE 0 (Comp Sg) LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (N Sg) OR SGPRON BARRIER Nom LINK 0 Nom)(0 ADV-LACCAT) ; SELECT:r570 Adv IF (0 ADV-LACCAT)(1 A OR N LINK NOT 1 go) ; ## Muhto buođđogeažit ja giđđabuođut ráhkaduvvojit muđui seammá vugiid mielde go geassebuođut, ja danne heive buođđun birra obbalohkái juo muitaluvvot. ## Oppalaččat daid gažaldagaid birra mat gieđáhallojuvvojit NAČ 1993:34,... SELECT:OBS Adv IF (-1 NP-HEAD-NOM)(0 A)(1C VFIN); ## Nissonat dat eanaš duddjojit sámi biktasiid. REMOVE:r571 (N Der/Dimin) IF (0 Adv OR A); ## Olu mearrádusat gártet iešguđet doaibmasurggiid gaskasaččat. REMOVE:r572 (N* Der/Dimin) IF (0 Adv OR A); ## Mun vuolggán ihttážis mánnu. REMOVE:r573 ("vuolli") IF (-1 ("čállit"))(0 ("vuollái")); ## Sii áigot bissehit rievssatbivdu čakčaorohagain, ja dasa lea Saari čállán vuollái. SELECT:r574 Adv IF (*-1 V-MAIN OR Inf BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE -1 ("vel") OR ("ain"))(NEGATE 0 Po LINK -1 Gen)(0 ("guhká") LINK 1 Acc)(NEGATE 2 ("go")); ## Lávdegoddi ádjána guhká áššiid meannudemiin. SELECT:r576 ("mielas" Adv) IF (NEGATE -1 Gen LINK NOT 0 (Pl Nom)); ## Boraža go mánná mielas guoli? SELECT:r577 ("álo") IF (0 ("állu")); LIST ADV_NOT_NOMEN = "beare" "čoahkkái" "čoahkis" "fárrui" "fárus" "ihttážii" "goalmmádassii" "nuppádassii" "oidnosis" "oidnosii" "ođđasis" "olámuddui" "ovttasráđiid" "ruossalassii" "sullii" ; REMOVE:r578 N OR A (0 ADV_NOT_NOMEN) ; REMOVE:r579 Num IF (0 ("máŋgii")); SELECT:r581 Adv IF (-1 (TV PrfPrc) LINK 0 Der/Pass)(0 Comp LINK NOT 0 Nom); ## Buot almmáiolbmuin leairraháhta deaddiluvvon nannosit oaivái. REMOVE:r582 (A Comp) IF (-1 DYNAMIC-V)(0 Adv LINK NOT 0 ("eanet")); ## Eadni ráhkadii johtilit ruovttusiiddu. SELECT:r583 Adv IF (*-1 ("mannat") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("galmmas")); ## In mannan galmmas, muhto veallájin guhká. # Lexicalized indefinite pronoun # ------------------------------ IFF ("mii" Indef) (-1 ("vaikko") OR ("vaikke"))(NOT *1 Pl1 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Doppe lea vaikko mii. # Nouns, not adverbs or adjectives # -------------------------------- # Words of which both the singular (-laš) and the plural (-laččat) # are probably nouns: #These do not get any A analysis #SELECT:r585 N IF (0 ("Álttásápmelaš") OR ("anársápmelaš") OR ("badjesápmelaš") OR ("boazosápmelaš") OR ("dálolaš") OR ("Deanusápmelaš") OR ("duottarsápmelaš") OR ("eanaláigolaš") OR ("Guovdageaidnu" Der/laš) OR ("guovdageaidnulaš") OR ("johttisápmelaš") OR ("láddelaš") OR ("mearrasápmelaš") OR ("Ohcejoga-#sápmelaš") OR ("Porsáŋggusápmelaš") OR ("riddo#sápmelaš") OR ("ruoššasápmelaš") OR ("samarialaš") OR ("skoaltasápmelaš") OR ("Várjjat-#sápmelaš") OR ("Várjjatsápmelaš") OR ("várre#sápmelaš") OR ("vuotnasápmelaš")); ## ...gos boazosápmelaččat sáhttet jođihit boazodoaluset. # Words which are probably nouns when they appear in the plural form (-laččat), # but could be adjectives when they appear in the singular form. The rule is # designed to hit the (Pl Nom) forms. SELECT:r586 (N Pl Nom) IF (0 ("egyptalaš") OR ("greikalaš") OR ("sápmelaš") OR ("juvddálaš") OR ("kretalaš") OR ("nuortalaš") OR ("olgoriikalaš") OR ("romalaš") OR ("sogalaš")); ## Sápmelaččat orro maid skandinávalaš njárgga siskkimus guovlluin. ## ...ja doppe ásse dušše nuortalaččat. SELECT:r588 (N Acc) IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY OR Acc OR ("nu") LINK NEGATE *-1 Acc BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE 1 Acc)(0 Adv)(NEGATE 0 Loc); SELECT:r589 (N Loc) IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY)(0 Adv)(NEGATE 0 Pron OR Po)(*1 Acc OR COPULAS OR Neg BARRIER VFIN); ## Mun válden guhkás siepmana. # Selecting N instead or Adv (guhkás). # N Ess vs. A Ess # - - - - - - - - REMOVE:r590 (N Ess) IF (NEGATE -1 Attr OR PRE-A-N)(0 (A Ess) LINK 0 GRADE-ADJ); ## Ale fal jáhke mun anán du headjun! REMOVE:r591 (N Ess) IF (0 (A Ess))(*1 ("atnit") BARRIER SV-BOUNDARY); REMOVE:r592 (N Ess) IF (*-1 ("atnit") BARRIER SV-BOUNDARY)(0 (A Ess)); REMOVE:r593 (A Ess) IF (NEGATE *-1 OPREDV BARRIER SV-BOUNDARY)(0 (N Ess) LINK 0 LEX-ADJ OR NON-GRADE-ADJ LINK NOT *-1 GRADE-ADV BARRIER NOT-ADJ); ## Min nuorat leat mielde nu olu doaimmain, sii leat oidnosis sápmelažžan. ## Sii bálkáhedje guovllu olbmuid oahpisin ja suhkkin. ## Gaskamearas sii ledje hárjanan Čáhčeskohteriida, muhto mohtorgielkkan vuoddjin lei sidjiidda ođđa, nugo maiddái dálveoaggunge. REMOVE:r594 (N Ess) IF (*-1 ("dahkat") BARRIER SV-BOUNDARY)(0 (A Ess) LINK NOT 0 (NON-GRADE-AJ) OR (LEX-ADJ)); ## Sámi kultuvrra galgá dahkat čalmmusin seammás go sápmelaččat ieža besset nannoseappot váikkuhit bálvalusaid ja eastadandoaimmaid hábmemii. # Nouns, not verbs # ---------------- SELECT ("heahti" Loc Foc/ge)(0 ("heahtit")) ; ## ii heađisge REMOVE:r595 VAbess IF (0 ("orohat")); ## Guovlu lea orohaga olggobealde. REMOVE:r596 ("fatnasit" Sg2) IF (0 ("fanas")); REMOVE:r597 PrsPrc IF (0 (N Sg))(NEGATE -1 ("nu") LINK 2 go)(NEGATE *1 Acc BARRIER NPNH) ; # Should not hit cealkkavástaga with PrsPrc + Obj. ## geavaheaddji REMOVE:r598 Imprt IF (0 ("fápmudus") OR ("muitalus")); REMOVE:r599 VFIN IF (-1 ("makkár"))(0 N); REMOVE:r600 Inf IF (-1 ("makkár"))(0 N); ## Makkár gáhkut dis leat? SELECT:r601 N IF (0 ("ráđđeviessu")); # not "ráđđe#viessut" V* # Nouns, verbs, or numerals # ------------------------- SELECT:r602 Indef IF (-1 Neg)(0 OKTA LINK 0 Foc/ge)(1 Loc); ## ovttasge SELECT:r604 Num IF (*-1 ("diibmu") OR ("biellu") BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("okci") OR ("vihtta")); REMOVE:r605 N IF (-1 ("beannot"))(0 ("čuohti" Num)); REMOVE N IF (0 ("čuohti" Num))(1 CURRENCY); SELECT:r606 (V Neg Ind Sg3) IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD); ## Ii. SELECT:r607 (V Neg Ind Sg2) IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD); ## It. SELECT:r608 (V Neg Ind Sg1) IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD); ## In. SELECT:r609 Inf IF (*-1 (Neg Sup) BARRIER S-BOUNDARY); SELECT:r611 VFIN IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER REALWORD)(0 Qst)(*1 ("?") BARRIER VFIN); ## Humatgo sámegiela? SELECT VFIN IF (*-1 BOS BARRIER VFIN)(0 N LINK NEGATE 0 Imprt LINK 1 go)(*1 CS BARRIER VFIN LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Juohke háve go olmmoš joddosaji molsu... SELECT:r612 ("guhtta") IF (0 ("guđđa"))(1 ("geardde") OR (N Loc)) ; # Particular nouns # ---------------- # Choose one lemma, also compounds # - - - - - - - - - - - - - - - - # where we have two dictionary forms and in other than nominative get two analyses # The main rule is: pick the plural-lemma, if possible. LIST SG-LEMMA = "beassášdoallu" "biebmobázahus" "buksa" "doallu" "gávdni" "mális" "sáhka" ; LIST PL-LEMMA = "beassášdoalut" "biebmobázahusat" "buvssat" "doalut" "gávnnit" "mállásat" "ságat" ; REMOVE ("doalut") (0 ("doallu") LINK *-1 QUANT-PRON BARRIER NPNHAI) ; REMOVE ("ságat") ((0 ("sáhka") LINK *-1 QUANT-PRON OR PLURALIZER BARRIER NPNHAI) OR (0 Ess)) ; #REMOVE ("šlárvaságat") ((0 ("šlárvasáhka") LINK *-1 QUANT-PRON BARRIER NPNHAI) OR (0 Ess)) ; # This one is incorrect, and lookup2cg removes šlárvasáhka REMOVE SG-LEMMA IF (0 PL-LEMMA LINK NOT 0 (SgNomCmp)); REMOVE (V* Attr) (*-1 VFIN BARRIER NP-HEAD)(0 Der/NomAg LINK NOT 1 N); LIST LEMMA1 = "álbmot" "álggahit" "árran" "bealleheggii" "beassážat" "boadnji" "boalvvir" "čábmit" "cuovkkas" "čáppat" "čoahkkin" "čuvla" "dálkkas" "eanaláigo#boahtu" "e-boasta" "Elle" "gárrenoaivvis" "gáfet" "gaskkamuddu" (".*geaisár") (".*-girji"r) (".*kruvdno"r) (".*gursa"r) "kaleandar" (".*keallir"r) "lihpar" ("[0-9]*-lohku"r) ("mieđihit") (".*millu"r) (".*mirko"r) "moattis" "moraš" (".*crossa"r) (".*muslima"r) "násti" ("*.násti"r) (".*neavva"r) "njealjádaskilomehter" "oapman" "oambealle" "oppalohkái" "ovdagihtii" (".*rádji"r) "ruvdno" "ruošša#čuhti" "ruovttoguvlui" "sáhpán" "sámegiel" "seakteruovddit" "sierralágan" (".*studeanta"r) (".*suoivva"r) "unnitlohku" (".*valuhtta"r) "váibmosuotna" "válbmasii" "vilbealle" "visot" "vuollái" ; # first dictionary form LIST LEMMA2 = "álbmut" ("álgga" N* Der1 Der2 Der/heapmi) "ára" "bealleheagga" ("beassi" Der/Dimin) "boadnjá" "boalvár" "čápmit" "cuovka" "čáppis" "čoahkki" "čuvlla" "dálka" "eanaláigo#boađđu" "E-boasta" "Elli" "gárren#oaivi" "gáffe" "gaskkamuddo" (".*geaissir") (".*-girjjis"r) (".*kruvdnu"r) (".*gurse"r) "kaleanddar" (".*keallár"r) "libar" ("[0-9]*-loahku"r) ("[0-9]*-logus"r) ("mieđidit") (".*millo"r) (".*mirku"r) (".*mirkko"r) "moattes" "mora" (".*cross"r) (".*muslim"r) "náste" (".*náste"r) (".*neava"r) "njealjádaskilomehter" "oama" "oambealle" "ovdagiehta" "oppalohki" (".*rádjá"r) "ruvdnu" "ruošša#čuđđi" "ruovttoguovlu" "sábin" "sámegiel" "seakteruovdi" "sierraláhka" (".*studenta"r) (".*suoivvan"r) "unnitloahku" (".*valuhta"r) "válmmas" "váibmosuonat" "vilbealle" "viso" "vuolli" ; REMOVE:r613 LEMMA2 IF (0 LEMMA1); # ambigous lemma # - - - - - - - - # ambigous with respect to case, in which case one should not simply remove lemma2 (such as AMB-LEMMA2 Nom could be AMB-LEMMA1 Gen/Acc) LIST AMB-LEMMA1 = (".*Afrihká"r) (".*Amerihká"r) (".*bearal"r) (".*bovra"r) (".*fenomena"r) (".*gámmir"r) (".*guolbba"r) (".*kaleandar"r) "keaissir" "lassá" (".*lassá"r) (".*kapihtal"r)(".*meašttir"r) (".*partihkal"r) (".*politihkar"r) "savu" "skážir" (".*skibir"r) (".*speajal"r) (".*spigir"r) "varis" (".*varis"r) ; LIST AMB-LEMMA2 = (".*Afrihkká"r) (".*Amerihkká"r) (".*bearral"r) (".*bovrra"r) (".*fenomen"r) (".*gámmár"r) (".*guolban"r) (".*kaleanddar"r) (".*kapihtal"r) "keaisár" "lasá" (".*lasá"r) (".*meaštár"r) (".*partihkkal"r) (".*politihkkar"r) "savvon" (".*skihpár"r) "skáhčir" (".*spihkár"r) (".*speadjal"r) "varris" (".*varris"r) ; REMOVE:r614 AMB-LEMMA2 IF (0 AMB-LEMMA1 LINK NEGATE 0 (Sg Nom) LINK NOT 0 Px); LIST LEMMA-ADJ1 = "asehaš" "čáppat" "eahpesihkar" "guorus" "njálggat" "oppalaš" "sihkar" ; LIST LEMMA-ADJ2 = "aseheapme" "čáppis" "eahpesihkar" "guoros" "njálggis" "oppal" "sihkar" ; REMOVE:r615 LEMMA-ADJ2 + A IF (0 LEMMA-ADJ1); REMOVE:r616 (".*hta"r) (0 (".*htta"r)); REMOVE:r617 (".*eahka"r) (0 (".*ehka"r)); REMOVE:r618 (".*eanta"r) (0 (".*enta"r)); # nisson, skihpár, spihkár jnv. # - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r622 (".*nisu"r) (0 (".*nisson"r) LINK NOT 0 (Sg Nom)) ; SELECT:r623 (".*nisu"r) (0 (".*nisson"r) LINK 0 (Sg Nom) LINK 0 Px) ; ## Gielddat sáhttet eambbo ulbmillaččat stivret iežaset servodaga ealáhusovdáneami, nu ahte sin gielda šáddá buore gieldan maiddái nissoniidda orrut. # albmi vs. almmái # - - - - - - - - - SELECT ("albmi")(0 Ill LINK *-1 ("čohkket") OR ("ihtit") OR ("bajás") OR ("máhccat") OR ("váldit") OR ("mannat") OR ("čállit" Der/PassL) BARRIER SV-BOUNDARY) ; ## Muhto čohkkejehket alccceseattet dávviriid albmái. SELECT ("albmi")(0 Ill LINK *1 ("rahpat") BARRIER SV-BOUNDARY) ; # áitit vs. náitit # - - - - - - - - - SELECT:r626 ("goddin#áitit") IF (0 ("goddi#náitit")); # bassi vs bas'si # - - - - - - - - - REMOVE:bassiEss NomAg IF (0 ("bassi" Ess) LINK 1 VFIN); REMOVE:bassi1 N IF (0 (A Ess) LINK *0 OPREDV); ## Maŋŋá jápmimis de aliduvvui Gonagas Olav bassin. # Try to make a general rule. SELECT:bassi2 (A Attr) IF (0 ("bassi") LINK 1 (N Ess) OR ("vuoigŋa")) ; ## Suomagiella šattai bassi giellan. ## Bassi Vuoiŋŋas dievva Jesus máhcai Jordanis SELECT:bassi3 NomAg IF (0 ("bassi" Sg Nom) LINK *-1 (N Gen) BARRIER NPNHA) ; ## Gulan go Bienne Káre-Ánne, skuvlla bassi, boahtá. SELECT:bassi4 NomAg IF (0 ("bassi" N Ess) LINK *-1 ("bargat" V TV)) ; ## Mun lean bargan bassin. # biile vs. biila # - - - - - - - - SELECT:r638 VEHICLE IF (0 (".*biile"r)); # boahtu vs. boađđu vs. boađus # - - - - - - - - - - - - - - - LIST BOAHTU = "bivdo#boahtu" "buvttadanboahtu" "doaibmaboahtu" "dutkan#boahtu" "ealáhus#boahtu" "jahke#boahtu" "lasse#boahtu" "lassi#boahtu" "loahppaboahtu" "penšuvdna#boahtu" "reantoboahtu" "ruhta#boahtu" "sisaboahtu" "šiehtadus#boahtu" "šiehtadallan#boahtu" "válga#boahtu" "vearro#boahtu" "vuovdin#boahtu" ; SELECT:r641 BOAHTU (0 BOAHTU) ; SELECT:r660 ("boađus") IF (-1 COPULAS)(0 ("boahtu"))(1 Num); SELECT:r661 ("boađus") IF (0 ("boahtu"))(1 COPULAS)(2 Num); ## Maŋŋil láivves vuosttaš vuoru lei boađus 0-0. # borri # - - - - REMOVE NomAg (0 ("borri") LINK *-1 (Num Gen)) ; # čiekči vs. čiekčá # - - - - - - - - - SELECT:r664 ("fallehan#čiekči") IF (0 ("fallehan#čiekčá")); SELECT:r665 ("čiekči") (0 ("čiekčá") LINK *0 ("spábba") BARRIER S-BOUNDARY); # čoahkkin vs. čoahkki # - - - - - - - - - - - SELECT:r666 (".*čoahkkin"r) (0 (".*čoahkki"r)) ; # čuođi vs čuohti # - - - SELECT:r667 ("čuohti") IF (0 ("čuđđi"))(1 MEASURE) ; ## Sin jahkásaš johtolagat sáhtte leat čuđiidge kilomehteriid, ja olle dálá Suomabeale vuovdeguovlluid dálveorohagain Jiekŋameara rittu geasseorohagaide. # doložis vs. doallu Der/Dimin Loc # - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r672 ("dološ") IF (0 ("doallu" Der/Dimin)); # eamit vs. eapmi # - - - - - - - - REMOVE:r675 ("eapmi" Pl) IF (*1 V-SG BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY); # eana # - - - LIST EANAN = "eana" ; REMOVE:r677 Sg IF (*-1 ("stáhta") OR ("priváhta") OR ("matrikuleret"))(0 ("eana" Pl Loc)); ## Stáhta eatnamiin. SELECT ("eana") (0 EANAN) ; # geassi vs. geasis vs. geassi # - - - - - - - - - REMOVE NomAg (0 ("geassi") LINK -1 DURATION-A OR TIME-A) ; REMOVE NomAg (0 ("geassi")) ; # This is preliminary # gielda vs gieldda # - - - - - - - - - SELECT:r681 GIELDA IF (NEGATE 0 GIELDDA); ## Sosiála ja dearvvašvuođadepartemeanta lea dorjon Spesialistadoavtterguovddáža ja fylkkagieldda psykiatriija dearvvašvuođafuolahusa Kárášjogas. SELECT:r682 ("gielda") IF (-1 FYLKA + Gen); # gilvu vs. gilvvu Adv # - - - - - - - - - - SELECT:r684 ("gilvu") (0 Adv LINK *0 ("vuoitit") BARRIER SV-BOUNDARY); # guovddáš # - - - - - SELECT:r693 Attr IF (0 ("guovddáš"))(1 N LINK NOT 0 TIME OR PLACE); ## Guovddáš doaibmabidju lea vuođđudit sámegiela álgooahpahusa. # (guovdi Der/Dimin) vs guovddáš # - - - - - - - - - - - - # No need for the set for "guovddáš". Now we have a select-reg.ex-rule for it. But because of the "prefer LEX to Der"-rule, every reading is "guovddáš" N, which is not so bad afterall. #SELECT GUOVDDAS IF (0 GUOVDDAS) ; # CG3: These rules don´t work becaus of the "prefer LEX to Der"-rule. #SELECT:r694 (".*guovddáš"r) IF (0 (".*guovddáš"r)) ; #SELECT:r695 ("guovddáš") IF (0 ("guovdi"))(NEGATE *-1 BOS LINK *1 GEOGRAPHICAL-PLACE LINK 0 Loc); # This one is based on that in our corpus there is no "guovdi" Der/Dimin Loc, and if there is, then it is out in the bush. # gurra # - - - SELECT:r697 ("bákte#gurra") IF (0 ("bákte#guorra")); SELECT:r698 ("lássa#gurra") IF (0 ("lássa#guorra")); # juogus vs. jugus # - - - - - - - - - LIST JUGUS-V = "juhkat" "návddašit" "šlaggat" "vuoššat" ; SELECT:jugus1 ("jugus") (0 ("juogus" Acc) LINK *0 JUGUS-V BARRIER S-BOUNDARY) ; ## Áhčis biográfiijas Vest geažida mo duon erenomáš juhkosa návddašeapmi skihpáriiguin lei šaddagoahtán dehálaš áigegollun maŋŋá go lei máhccan ruoktot. SELECT:jugus2 ("jugus") (0 ("juogus") + $$CASE LINK *0 FOOD + $$CASE BARRIER S-BOUNDARY) ; ## Mun válddán juhkosa ja márffiid mielde. SELECT:jugus3 ("juogus") IF (-1 NATION + Gen OR SUOPMA + Gen OR SAPMI + Gen)(0 ("jugus")) ; # LINK NOT *0 ("juhkat")); ## Maŋŋel bođii Suoma juhkosa evttohus. # juste SELECT:juste1 Adv IF (-1 V) (0 ("juste")); SELECT:juste2 Adv IF (0 ("juste"))(1 Nom); # lága vs láhka # - - - - SELECT:r712 ("lága") IF (0 ("lága"))(-1 ("eará") OR ("iežá"))(*-1 BOS LINK *1C ("lága")) ; ## Lága gáibida menddo olu eará lágaid ektui. ## Sii bidjet menddo stuora gáibádusaid min lágii eará lágaid ektui. SELECT:r713 LAGA IF (0 LAGA) ; # láhka # - - - # The point here is to disambiguate "láhka" from "lága". SELECT:r714 LAHKA IF (0 LAHKA); ## Čujuhuvvo maiddái sierramotiivvaide dearvvašvuođalága 45. paragráfii čuolbmačilgehusaid birra jávohisvuođageatnegasvuođa ja geigenlobi ektui epikriissa oktavuođas (oasi dearvvašvuođabargiidlágas oktan mearkkašumiiguin). SELECT:r716 ("láhka") IF (0 ("lága"))(*1 ("fápmu") LINK 1 ("boahtin") BARRIER V-NOT-COP); #SELECT:r717 ("láhka") IF (0 ("lága") LINK *1 LAHKA-NOUN OR ("kriminaliseret") BARRIER V-NOT-COP); ## Norgga stáda lea iešguđet lágaid ja láhkaásahusaid bokte geatnegahtton. ## Sosiálabálvalusaid lága § 4-3. #SELECT:r718 ("láhka") IF (0 ("lága"))(*-1 LAHKA-NOUN OR ("gč") OR ("kriminaliseret") BARRIER V-NOT-COP) ; ## Gč. lága suoidnemánu b. 1992 nr. 97. ## Fápmuiboahtin ja eará lágaid rievdadusat. ## Gonagas addá láhkaásahusa lága geavaheami birra. #TEMPLATE lahkanoun = (*-1 LAHKA-NOUN OR ("gč") OR ("kriminaliseret") BARRIER V-NOT-COP) OR (*1 LAHKA-NOUN OR ("kriminaliseret") BARRIER V-NOT-COP) ; #SELECT ("láhka") IF (T:lahkanoun)(0 ("lága")) ; #SELECT ("láhka") IF ((*-1 LAHKA-NOUN OR ("gč") OR ("kriminaliseret") BARRIER V-NOT-COP) OR (*1 LAHKA-NOUN OR ("kriminaliseret") BARRIER V-NOT-COP)) ; SELECT:r719 ("láhka") IF (0 ("lága"))(-1 ("rievdadit") OR ("jorgalit") LINK 0 Der/Pass); SELECT:r720 ("láhka") IF (0 ("lága"))(*1 ("rievdadit") OR ("jorgalit") BARRIER V-NOT-AUX LINK 0 Der/Pass); ## Rievdaduvvon láhka.... ## Ođđa lágat galget jorgaluvvot sámegillii. SELECT:r721 ("láhka") IF (*-1 MANNU LINK 1 Ord LINK 1 ABBR LINK 1 Num)(0 ("lága")); ## Dat lea dahkkon skábmamánu 28. b. 1898 lága mielde. SELECT:r722 ("láhka" Loc) IF (0 ("lága"))(*-1 BOC LINK *1 LAHKA-V-PASS LINK 0 Der/Pass) ; ## Dat lea mearriduvvon lágas 33. ## Ii adnon norgga lágas daid attáldagaid birra maid dáččat mákse iežaset gonagassii. SELECT:r723 ("láhka") IF (0 ("lága" Loc))(*-1 ("reguleret") OR ("sihkkarastit") OR ("ovdan#boahtit") OR Der/Pass + ("oaidnit") BARRIER VERB OR S-BOUNDARY) ; ## Dan ferte reguleret lágain. SELECT:r724 ("láhka") IF (0 ("lága"))(1 ("guoskat") OR ("gustot")) ; SELECT:r725 ("láhka") IF (0 ("lága"))(*1 Rel BARRIER WORD LINK 1 ("guoskat") OR ("gustot")) ; ## Lágat gusket moadde gielddaide Norrbottena leanas. ## Vuođđun leat maiddái dálá lágat, mat gustojit mánáid- ja nuoraidsuorgái. SELECT:r726 ("láhka") IF (*1 ("mearridit") OR ("čuoldit") BARRIER VFIN)(0 ("lága" Sg Gen))(*1 Po BARRIER V); ## Dat lea mearriduvvon lága 3 mielde. SELECT:r727 ("láhka") IF (*-1 Gen BARRIER NOT-ADJ LINK 0 LAHKA-MOD OR NATION-NOT-NORGA)(0 ("lága")); ## Ráđđehus háliida lágidit dearvvašvuođa- ja sosiálabálvalusaid oktagaslaš dárbbuid mielde, earret eará pasientavuoigatvuođaid lágain ja dearvvašvuođabargiid lágain. SELECT:r728 ("láhka") IF (-1 LAHKA-ADJ)(0 ("lága")); SELECT:r729 ("láhka") IF (0 ("lága"))(1 LAHKA-POST)(*-1 BOC LINK *1 LAHKA-NOUN OR LAHKA-V-PASS) ; SELECT:r730 ("láhka") IF (0 ("lága"))(1 LAHKA-POST)(*1 LAHKA-NOUN OR LAHKA-V-PASS BARRIER S-BOUNDARY) ; # In addition to a LAHKA-POST, there is a noun or pass.verb which make it more likely to be "láhka". ## Sis lea leamaš geatnegasvuohta čállit journálaid maiddái ovddeš lágaid mielde. ## Lága mielde lei vejolaš oažžut albma eanangirjji mii dáhkidii oamastanvuoigatvuođa gávpe- ja árbeoktavuođain ge. SELECT:r731 ("láhka") IF (0 ("lága"))(*-1 BOS LINK *1 LAHKA-NOUN-SUBJ LINK 0 NP-HEAD-NOM LINK *1 LAHKA-V) ; ## Guovddášeiseválddit árvaledje lága vai sidjiide livčče vejolaš váikkuhit Finnmárkku čearddalašvuođadiliide. SELECT:r732 ("láhka") IF (0 ("lága"))(*-1 BOS LINK *1 LAHKA-V LINK *1 LAHKA-ASAHUS LINK 0 Ill OR Loc) ; ## Dáidá šaddat váttis ovddidit lága Stuoradiggái dál. SELECT:r733 ("láhka") IF (0 ("lága"))(-1 ("čuovvut") OR ("čuovvulit")) ; # If it´s "lága", then one should expect a Gen., like "sin lága, gávpoga lága". ## Olbmot eai čuovo lága. SELECT:r734 ("láhka") IF (0 ("lága" Gen))(*1 LAHKAGEN-NOUN BARRIER NOT-ADJ) ; ## Dan oaidná lága ráhkkananbarggus. SELECT:r735 ("láhka") IF (0 ("lága"))(1 LAHKA-POST)(2 ("lohpi") OR LAHKA-NOUN) ; SELECT:r736 ("láhka") IF (-1 ("lohpi") OR LAHKA-NOUN)(0 ("lága"))(1 LAHKA-POST) ; ## Sis lei lága mielde lohpi vuosttaš vuovdimis prioriteret dážaid sámiid ja láddelaččaid ovddabeallái. ## Sis lei lohpi lága mielde. SELECT:r737 ("láhka") IF (0 ("lága"))(1 ("olis") OR ("vuođul") OR ("ovdal")) ; ## Ii mihkkege hehtte nammadeames ovddasvástideaddji maiddái dakkár doaimmain mat eai adno ## dearvvašvuođaásahussan lága olis. SELECT:r738 ("láhka") IF (0 ("lága") LINK *1 ("vuostá" Po) BARRIER NOT-N LINK 1 ("váldit") LINK 1 ("vuhtii")); ## Mii geahččat bearrái ahte lágat vealaheami vuostá váldojuvvojit vuhtii. SELECT:r739 ("láhka") IF (0 ("lága" Acc))(*-1 BOC LINK *1 LAHKA-V) ; ## Ja de bohciida jearaldahkan leat go sii geat dán lága čálle, bidjan sápmelaččaid sisriikalažžan. ## Stáhta galgá jorgalit lága sámegillii. # láhka in coordination SELECT:r740 ("láhka") IF (0 ("lága"))(-1 ("eará") OR ("iežá"))(*-1 BOS LINK *1C LAHKA) ; ## Dan áiggi rájes go láhka fápmui biddjo, dahkkojit čuovvovaš njuolggadusat eará lágain. SELECT:r741 ("láhka") IF (0 ("lága"))(*-1 LAHKA) ; SELECT:r742 ("láhka") IF (0 ("lága"))(*1 LAHKA) ; ## Go teavsttas lea guhkes láhkanamahus, de sáhttá lága namahusa bidjat aisttonmearkkaid sisa. # This one might make trouble for "lága". SELECT:r743 ("láhka") IF (0 ("lága"))(1 CC OR COMMA LINK 1 ("konvenšuvdna") OR ("láhkaásahit" Der/NomAct) OR ("láhkaovdabargu") OR ("politihkka") OR ("ekonomiija") OR ("riektegeavat") OR ("hálddašit" Der/NomAct)); SELECT:r744 ("láhka") IF (0 ("lága"))(-1 CC OR COMMA LINK -1 ("konvenšuvdna") OR ("láhkaásahit" Der/NomAct) OR ("láhkaovdabargu") OR ("politihkka") OR ("ekonomiija") OR ("riektegeavat") OR ("hálddašit" Der/NomAct)); ## Gihpa gieđahallá maid vuoigatvuođaid, mat vuođđuduvvet lágaide ja konvenšuvnnaide. ## Sámi perspektiiva lea mielde dehálaš dearvvašvuođa- ja sosiálpolitihkalaš guorahallamiin ja mearrádusdokumeanttain, nugo lágain, láhkaásahusain ja bagadusmateriálain. SELECT:r745 ("láhka") IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1C LAHKA OR TEXT OR ("stáhta"))(0 ("lága")); SELECT:r746 ("láhka") IF (*1 CC LINK *1C LAHKA OR TEXT OR ("stáhta") BARRIER NPNH)(0 ("lága")); ## Máŋggabealatvuohta ja ovttadássásašvuohta čuovvula maiddái ođđa pasientavuoigatvuođalágaid ja lága dearvvašvuođabargiid birra. # lávka/lávki vs. lávke # - - - - - - - - - - - SELECT:r747 ("jiehtanas#lávki") IF (0 ("jiehtanas#lávke")); # logi # - - - SELECT:r749 ("logi") IF (0 ("loahki" Com) LINK *1 (N Com) BARRIER NOT-ADJ); ## Almmiriika sáhttá veardiduvvot logiin nuorra nieiddain geat válde lámppáset ja vulge olggos irggi ovddal. # luohkká vs. luohká vs. luohkki # - - - - - - - - - - - - - - - - LIST LUOHKKA = "gártnet#luohkká" "njuikun#luohkká" ; SELECT:r757 LUOHKKA IF (0 LUOHKKA); # luopmu vs. lupmu (we don´t know the semantics of the latter one) # - - - - - - - - - SELECT ("luopmu") (0 ("lupmu")) ; # mális vs málli # - - - - - - - - REMOVE:r3586 ("málli") IF (*0 ("duoldat") BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("mális" Nom)); REMOVE:r3586 ("málli") IF (*-1 go BARRIER NPNH LINK -1 ("duoldat"))(0 ("mális" Nom)); ## Duolddaža go mális vel? # mánni vs. mánná vs mánná G3 # - - - - - - - - REMOVE G3 (0 ("mánná") LINK NEGATE *-1 ("borrat") BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; # Vi må lage flere regler for når det kan være G3. i NT er det mánna # meassut # - - - - - SELECT ("meassut") (0 ("meassu")); # meastagis # - - - - - SELECT:r764 N IF (0 ("measta" Adv Foc/gis)); # moalla vs. molla # - - - - - - - - LIST MOALLA-V = "báhčit" "boahtit" "bidjat" "bidjalit" "coggalit" "čiekčat" "čievččastit" "deaddilit" "dearpalit" "fieraldahttit" "galkat" "gárrut" "joavdat" "loktestit" "nahkehit" "nivkalit" "roaiskalit" "viehkat" ; # when "moalla" Ill SELECT ("moalla") IF (-1 ("rabas")); SELECT:r766 ("moalla") IF (*-1 MOALLA-V BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("molla" Ill)); SELECT:r768 ("moalla") IF (*-1 ("bidjat") OR ("mannat") BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("molla" Ill)); # ráhkis vs. ráhkká # - - - - - - - - - - REMOVE ("ráhkká" Ill) (0 ("ráhkis") LINK 1 Po); ## Nieida bođii ráhkkásis mielde. # ráhppa vs. tráhppa # - - - - - - - - - - SELECT:r772 ("dápmot#ráhppa") IF (0 ("dápmo#tráhppa")); # reavri vs. revre # - - - - - - - - - SELECT:r773 ("ruovde#revre") IF (0 ("ruovde#reavri")); # riggi vs. rikkis # - - - - - - - - - SELECT:r774 ("riggi") IF (*0 ("dolla") OR ("lávvu") OR ("báhti") OR ("árran") OR ("heaŋgát") BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("rikkis")) ; # ruoktu vs. rukto/ruktu # - - - - - - - - - - - - SELECT:r777 ("ruoktu") IF (0 Px); ## Ale bala váldimis Márjjá ruktosat áhkkán. SELECT:r778 ("poasta#ruktu") IF (0 ("poasta#ruoktu")); SELECT:r779 ("turnea#ruvtto") IF (0 ("turnea#ruktu")); # ruvke vs ruvki # - - - - - - - - SELECT:r780 ("urána#ruvke") IF (0 ("urána#ruvki")); # Prop Plc Der/t # - - - - - - REMOVE:r782 (Prop Der/t) IF (0 ("sápmi") OR ("ruošša") OR ("duiska")); # sáhka vs. sáhkat # - - - - - -- - - SELECT ("sáhka" Ess) (0 PrfPrc LINK -1 COPULAS LINK -1 ("mii" Nom)) ; SELECT ("sáhka" Pl) (0 TV LINK *-1 PLURALIZER BARRIER NPNH) ; # sissi vs siessá # - - - - - - - - REMOVE:r783 ("siessi") + Px IF (0 ("siessá")); # skuvla vs. kuvla (kuvlla) # - - - - - - - - - - - - - #SELECT:r784 EDUCATION IF (0 EDUCATION); #lookup2cg removes this one ## 1. Čakčamárkaniid lágidemiin mii bargat ovttas Sámi allaskuvllain. # soadji vs. sodji # - - - - - - - - - SELECT:r785 ("soadji") IF (0 ("sodji"))(1 BIRD LINK 0 Gen); ## Eará symbola lei Gáissáža soajit, ja manin dás geavahedje juste lotti sojiid? # soahti vs. sohti/sođđi # - - - - - - - - - - - - SELECT:r787 ("Krim#soahti") IF (0 ("Krim#sohti")); # suorgi vs. suorggis # - - - - - - - - - - SELECT:r789 ("suorgi") IF (-1 ("priváhtta"))(0 ("suorggis")); SELECT:r790 ("áittardansuorgi") IF (0 ("áittardansuorggis")); ## Mot lea sámi nissoniid posišuvdna obbalaččat bargoeallimis (vuođđoealáhusain, almmolaš- ja priváhta suorggis , smávva fitnodagain je.) ja erenoamážit go leat bargin sámi ásahusain ja organisašuvnnain ? # A coordination rule might work in this case too. # testameanta vs. testamentet V # - - - - - - - - - - REMOVE:r792 V IF (-1 ("ođas"))(0 ("testameanta")); # viergi vs. virgi # - - - - - - - - LIST VIRGI = "áššemeannudan#virgi" "DRO-#virgi" (".*dutkan#virgi"r) "II-#virgi" "journalista#virgi" (".*fálde#virgi"r) ; LIST VIRGI-V = "almmuhit" "árvalit" "ásahit" "bealljemerket" "dagahit" "deavdit" "geahpedit" "gilvalit" "gustot" "guoskat" "hálddašit" "heaittihit" "lasihit" "nannet" "ohcat" "ruhtadit" ; LIST VIRGI-ADJ = "almmolaš" "bealle" "bissovaš" "bistevaš" "dieđalaš" "fásta" "girkolaš" ("girku" N* Der1 Der/laš) "hálddahuslaš" "lassi" "mearrideaddji" "rabas" "sadjásaš" "2/3" "7,5" ; # Verbs are in Der/NomAct: LIST VIRGI-NOUN = ("ásahit" Der/NomAct) "bálká" ("deavdit" Der/NomAct) "doaibmagollu" "gollu" ("heaittihit" Der/NomAct) "lohku" ("virgáibidjat" Der/NomAct) ; LIST VIRGI-LOC-NOUN = "almmuhusteaksta" "vuorrobargu" ; SELECT:r796 VIRGI IF (0 VIRGI) ; SELECT:r797 ("virgi") IF (*-1 ORGANIZATION OR INSTITUTION BARRIER NOT-ADJ LINK 0 Gen)(0 ("viergi")); ## Nuoraidskuvlla virggiin lea buorre bálká. SELECT:r798 ("virgi") IF (0 ("viergi"))(1 ORGANIZATION OR INSTITUTION LINK 0 Loc); ## Dat sáhtášedje maid viššaleappot čuovvulit báikegotti studeanttaid ja fállat daidda virggiid ruovttugielddas. SELECT:r799 ("virgi") IF (-1 PROFESSION)(0 ("viergi")); ## Eai leat lahkage doarvái logopedat, geat dikšot geavaheaddjiid klinihkain, eaige sámiid ássanguovllus leat galle gieldda, mat leat ásahan logopeda virggiid. SELECT:r800 ("virgi") IF (-1 VIRGI-ADJ)(0 ("viergi")) ; ## ... almmolaš virggiid .. SELECT:r801 ("virgi") IF (*-1 VIRGI-V BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("viergi" Acc)) ; SELECT:r802 ("virgi") IF (*1 VIRGI-V BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("viergi" Acc)) ; ## Olbmot eai oza diekkár virggiid. ## Hálddahus berre nannet suorggi ovttain virggiin. SELECT:r803 ("virgi") IF (0 ("viergi") LINK *-1 ("bidjat") OR ("oažžut") OR ("gáibidit") OR ("beassat") OR ("háliidit") BARRIER SV-BOUNDARY LINK *-1 ("olmmoš") OR ("fágaolmmoš") OR ("kandidáhta") OR EDUCATION OR HUMAN BARRIER NOT-AA) ; SELECT:r804 ("virgi") IF (0 ("viergi") LINK *1 ("bidjat") OR ("oažžut") OR ("gáibidit") OR ("beassat") OR ("háliidit") BARRIER SV-BOUNDARY LINK *1 ("olmmoš") OR ("fágaolmmoš") OR ("kandidáhta") OR EDUCATION OR HUMAN BARRIER NOT-AA) ; ## virggiide biddjojit olbmot ## oažžut olbmuid virggiide SELECT:r805 ("virgi") IF (*0 ("fállat") OR ("beassat"))(0 ("viergi" Ill)) ; SELECT:r807 ("virgi") IF (1 ("guoskevaš") LINK 1 ("resursa"))(0 ("viergi" Ill)) ; SELECT:r808 ("virgi") IF (*1 ("hálddahus") BARRIER NPNH)(0 ("viergi" Ill)) ; SELECT:r809 ("virgi") IF (0 ("viergi" Ill) LINK *-1 ("ohcat") BARRIER SV-BOUNDARY); SELECT:r810 ("virgi") IF (0 ("viergi") LINK *-1 BOS LINK *1 ("virgáibidjat") OR ("váldo#bidjan") OR ("bálká")) ; SELECT:r811 ("virgi") IF (0 ("viergi" Gen))(1 VIRGI-NOUN BARRIER NOT-ADJ) ; ## Mii váldit Finnmárkku olggobeale virggiid goluid, maiguin ásahit dakkár gelbbolašvuođa... SELECT:r812 ("virgi") IF (*-1 ("luohpat") OR ("bissut") OR ("bidjat") BARRIER NOT-ADV)(0 ("viergi" Loc)); SELECT:r813 ("virgi") IF (0 ("viergi" Loc))(*1 ("luohpat") OR ("bissut") OR ("bidjat") BARRIER NPNH); ## Virgeloguid lea suohkan dássážii geahpedan dainna lágiin go olbmot luhpet virggiin. ## Doavttir lea máŋgii biddjon eret virggiin miehtá Suoma. SELECT:r814 ("virgi") IF (0 ("viergi" Loc))(1 COPULAS)(*2 HUMAN OR VIRGI-LOC-NOUN BARRIER NP-HEAD-NOM LINK 0 Nom); SELECT:r815 ("virgi") IF (*-1 HUMAN OR VIRGI-LOC-NOUN LINK 0 Nom BARRIER NPNH OR VERB LINK 0 NP-HEAD-NOM)(0 ("viergi" Loc)); ## Virggiin leat nu ollu sámegielat doaktárat go vejolaš. SELECT:r816 ("virgi") IF (*0 ("resursavátnivuohta") OR ("servodatsuorgi") BARRIER NPNH)(0 ("viergi" Gen))(1 ("ektui")); SELECT:r818 ("virgi") IF (0 ("viergi" Loc) LINK 1 COPULAS LINK 1 VIRGI); ## Okta dain virggiin lea giellamielbargivirgi. # vuorru # - - - - REMOVE G3 (0 ("vuorru") LINK -1 HAB-ACTOR + Gen) ; ## Odne lea mu vuorru. ## Vuorru lea leamaš jagi jogas. # vuovdi # - - - - LIST FOREST-V = "boaldit" "hukset" "šaddadit" "njáskat" "njiedjat" "njeaidit" "čuollat" "čorget" "njiedjat" "ođasmuvvat" "ridnut" "čáhpodit" "ávkkástallat" "šuvvat" ; # "hukset" does possibly not belong to this set, same goes for "šaddadit". May need spesific rules. LIST FOREST-ADJ = "galmmas" "suohkat" "viiddis" "stuoris" "smávis" "goikkis" "ruonas" ; LIST FOREST-PREP = "guovdu" ; LIST FOREST-WORD = "Amazonas" ; SELECT:vuovdiHumanActivity NomAg (0 ("vuovdi" Sg Nom) LINK *0 HUMAN-ACTIVITY-V + Sg3 OR DADJAT + Sg3 OR VERBAL-ACTIVITY + Sg3 OR HUMAN-AGENT-V + Sg3 BARRIER SV-BOUNDARY OR COMMA) ; ## Vuovdi bolddii buot báhpáriid ovdalgo politiijat bohte. ## Vuovdi dajai munnje dan. SELECT:vuovdiPlc Plc IF (*-1 MOVEMENT-V BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("vuovdi" Sg Ill)) ; ## Luonddufága láide dien guvlui ahte galgá váldit vuođu báikkálaš luonddus, muhto buot ovdamearkkat váldet gis vuođu máttanorgga diliin, oahppit galget mannat vuovdái geahččat giđđaliđiid ja čoaggit hasselnihtiid ja ruvsumurjjiid. ## Go Niillas olle vuovdái ja čuollá ovtta muora, de son oaidná ahte ii doppe nagot čuollat buot muoraid. SELECT:vuovdiPlc2 Plc IF (*-1 FOREST-ADJ + Attr BARRIER NPNHA)(0 ("vuovdi" Sg Nom) OR ("vuovdi" Sg Ill)) ; ## Diekko galgá šaddat nu stuora ja suhkkes vuovdi ahte ii mihkkege beasa čađa. ## Áhkku manai stuora, sevdnjes vuovdái. SELECT:vuovdiCOP ("vuovdi" Nom NomAg) IF (*1 COPULAS BARRIER V OR S-BOUNDARY LINK *1 NUMAG-ADJ + Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; ## Vuovdi lea čeahppi. SELECT:vuovdiPlcCOP ("vuovdi" Nom Plc) IF (*1 COPULAS BARRIER V OR S-BOUNDARY LINK *1 FOREST-ADJ + Nom OR FOREST-V + (TV Der/PassS PrfPrc) OR FOREST-V + (TV Der/PassL PrfPrc) OR FOREST-V + (IV PrfPrc) BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; ## Vuovdi lei goikkis dego geassit láviige. ## Vuovdi lea njeidon. REMOVE:vuovdi1 Actor IF (*-1 FOREST-V OR ("báhcit") BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("vuovdi" Ill)) ; ## Áhčči njiejai váris vuovdái. ## Piera bázii vuovdái, muhto áhčči manai ruoktot. REMOVE:vuovdi2 NomAg IF (*1 ("buollit") OR ("šuvvat") BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("vuovdi" Nom)); ## Vuovdi bulii mannan vahkkus Ivgubađas. REMOVE:vuovdi3 NomAg IF (*-1 FOREST-PREP BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("vuovdi" Sg Nom)) ; ## Dii galgabehtet čuohppat aivve guovddáš vuovddi das go guovdu lea buoremus vuovdi. REMOVE:vuovdi4 NomAg IF (*1 FOREST-V BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("vuovdi" Sg Nom)) ; ## Vuovdi ii bálle ođasmuvvat go ealgavallji lea buot ođđa muoraid jávkadan. REMOVE:vuovdiEss Plc IF (*-1 ("bargat") BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("vuovdi" Ess)) ; ## Mun barggan vuovdin. #REMOVE:vuovdiNUMAG-ADJ Plc IF (-1 NUMAG-ADJ)(0 ("vuovdi")); #REMOVE:vuovdiLOCATION NomAg IF (-1 ADJ-LOCATION)(0 ("vuovdi")); #I suspect these do not have any function at this stage. Concider removing them. REMOVE:vađastit NomAg IF (*-1 ("vađđa"))(0 ("vuovdi" Nom)) ; ##Vađas goasii vuovdi jávká. REMOVE:vađastit2 (V "vađastit") IF (0 ("vađđa") + Plc) ; ##Vađas goasii vuovdi jávká. #Not a good rule if the tag "Plc" is given an other name in the future. # Not noun # -------- REMOVE:r821 ("duđđa" N Pl); ## Duđat go mu čállimii? REMOVE:r822 N IF (0 ("gaskasaš")); REMOVE N (NEGATE *0 ("gullot") OR COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("ovddas")) ; #Denne er ikke nådig, alternativ under: #REMOVE N IF ((-1 Gen) OR (-1 Adv LINK -1 MOVEMENT-V) OR (1 ("eret")))(0 ("ovddas")) ; ## Váldet dávviriiddádet eret mu ovddas! ## Mana njuolgga ovddas! ## Mana ovddas eret! # Southern Locative vs. Essive # ---------------------------- REMOVE:r824 (N Sg Loc) OR (A Sg Loc) IF (0 Ess)(NEGATE 0 Actio LINK NOT 0 ESS-ADVL-N)(NEGATE -1 CC LINK -1 Loc LINK NOT 0 Ess); ## girkun # This is a rule that prevents southern dialectal forms to destroy the rest of the # parser. It should be commented out whenever analysing texts with Locative -n only. # All words with Cg will avoid this rule, since e.g. várin is southern Loc only. ## Luossa-bivdin joddu-buođuin deanus. # Px # --- # This has 45000 hits, but must come after the SELECT Px rules. Still, it might come earlier than this. REMOVE:r826 Px IF (0 N-NOPX OR Num OR Der/NomAct); ## REMOVE:r827 Px IF (0 MANNU OR WEATHER-SITUATION); # Postposition + Px # - - - - - - - - SELECT:r828 Po IF (0 ("gaska" N Ess)); ## Sii árvališgohte gaskaneaset. # Some verb rules # --------------- REMOVE:r829 Imprt IF (0 Qst); REMOVE Imprt (0 N LINK -1 CC OR COMMA LINK -1 N)(1 CC OR COMMA LINK 1 N) ; ## vuoja REMOVE Imprt IF (-1 BOS)(1 COPULAS LINK 1 PrfPrc) ; REMOVE:r830 Imprt (0 Der/Pass LINK NEGATE 0 Neg)(NEGATE *-1 BOS BARRIER WORD-NOTDE); ## Geavahanmálles ... vuhtto ahte dušše lea háhkan geiddeeatnamiid. ## Bijatgo don sohkkara dedjii? ## Jos fávleoalggis lea guolli, loktestuvvo dat dušše čázeoaivái. SELECT:r831 Neg IF (-1 BOC OR (":"))(*1 ConNeg BARRIER NOT-ADV); ## Allot daga dan. REMOVE:r832 Imprt IF (0 ("berret") OR ("dáidit") OR ("fertet") OR ("galgat") OR ("lávet") OR ("sáhttit")); ## Báldáhan ferte diŋgot. ## Lága mearrádusat galget váikkuhit luohttevašvuođa. # And more verbs, but not the whole AUX set (not "leat", for example). REMOVE:r833 Imprt IF (0 ABSTR-PLACE-V); # Passive verbs cannot probably just be imperative if they are in the 3rd person. REMOVE:r834 Inf IF (0 Qst); ## Leatgo addojuvvon neavvagat ja dieđut divššohassii,... REMOVE:r835 Foc IF (0 Actio OR PrfPrc OR VGen); ## Studeanttat geat leat čađahan váldofágaeksámena... REMOVE:r837 Foc/ba IF (0 Du3)(1 go) ; REMOVE:r838 VGen IF (0 ("nala") OR ("čuvvodit") OR ("geahččat")); REMOVE:r839 VGen IF (-1 ("Skallagrimsson") OR ("Suopma"))(0 ("saga") OR ("gáidá")); SELECT:r840 Po IF (0 ("mielddistit"))(1 ("buktit")); SELECT:r3512 (Actio Gen) IF (1 ("veara")) ; ## Dát sátni lea vuostáiváldin veara. SELECT:r3514 (Actio Gen) IF (1 CC LINK 1 Gen LINK 1 ("veara")) ; SELECT:ActioNom (TV Actio Nom) (0 N LINK NOT 0 Der/Pass LINK -1 HUMAN + Gen OR (Pers Gen))(1 N LINK NOT 0 ("dihte")) ; SELECT Gen IF (-1 COPULAS LINK 0 FMAINV)(1 ("veara")) ; ## Dasgo bargi lea bálkkás veara. REMOVE (Actio Gen)(NOT 1 Po) ; ## Sii lohket fatnasa gopmánan. ## Sii lohket bártni lápmašuvvan. # Particular verbs # ---------------- #REMOVE ("leahkit") IF (0 ("leat" V IV Imprt Sg3) OR ("leat" Inf)); ## lehkos! REMOVE:r841 (Der/PassS) IF (0 ("oažžut") OR ("guovlat") OR ("doaivut") OR ("diehtit")); # ožžo, guvlui LIST LEX-PASS = "gávdnot" "gullot" "láhppot" "oidnot" "váldot" "čirrot" "sorrot" "čadnot" "doddjot" "gessot" "dovdot" "rahppot" "savvot" "čoggot" ; REMOVE (Der/PassS) (0 LEX-PASS) ; REMOVE:r842 Ger IF (0 ("geavat" N) OR ("vásedin") OR ("hálihit")); LIST GER-NOTV = "barggadit" "bijadit" "čohkkedit" "dagadit" "deaivvadit" "dutkkadit" "geahčadit" "jugadit" "lihkkat" "logadit" "manadit" "njuovadit" "ozadit" "šlivggodit" ; # "bargat" Ger is more likely than "barggadit" Ger, and so on. REMOVE:r844 GER-NOTV IF (0 Ger); SELECT:r845 V IF (0 ("haksu" Ill)); # haksui REMOVE:r846 (Der/PassS) IF (0 (".*ut"r PrfPrc) OR (".*ut"r Prs Sg3)); # Vowel-lowering # -------------- REMOVE:r847 (".*girje"r) (0 (".*girji"r)) ; ## Uccitlogu evttohusat oidnojit Sámedikki čoahkkingirjjiin. # Diphtong or not (empty) # --------------- # Compounds # --------- #SELECT:r849 SgGenCmp IF (0 SgNomCmp); REMOVE:r849 SgNomCmp IF (0 SgGenCmp); ## Sosiála- ja dearvvašvuođadepartemeanta. # This is a mystery. The second rule is the one we want to work, but it only works # if # The background here is that we don't know which one is used if # morphology cannot tell, so we may as well remove one of them. # Compound verbs # - - - - - - - - #REMOVE:r850 ("olggosaddit") IF (0 ("olggosaddit")); #This one is lexicalised, we cannot remove it. # Compound nouns are under # Particular nouns # - - - - - - - # ===================================== # # Local disambiguation - cycles 1 and 2 # # ===================================== # # --------------------------------------------------------- # # Cycle 1a: cases that will be needed in careful mode later # # --------------------------------------------------------- # SECTION #2 # # --------------------------------------------------------- # # The idea with cycle 1a is to disambiguate cases that are judged as easier and # more secure than later cases, and that at the same may be used as context # for other rules in later cycles. # ----------------- # # Table of Contents # # ----------------- # # FAMILY pronouns # An early rule for "eanaš"/"eanas" # Px constraints # Certain verb readings # FAMILY pronouns # ----------------- # Mon ( = Mo N Prop Ess) # - - - - - - - - - - - # Moai ( = Moa N Prop Ill) # - - - - - - - - - - - - SELECT:r870 MOAI IF ( *1 V-DU1); ## Moai čilge dan ášši. # mii ( = Interr) # - - - - - - - - # Left conditions SELECT:r872 Pers IF (-3 BOC)(-2 V-PL1)(-1 go)(0 MII-PERS); SELECT:r873 Pers IF (-1 (V Ind Prs Pl1 Qst))(0 MII-PERS); ## Eat go mii leat profehtastallan du nammii? SELECT:r874 Pers IF (-1 (V Neg Pl1))(0 MII-PERS); SELECT:r875 Pers IF (*-1 V-PL1 BARRIER NOT-ADV OR ("seammá"))(0 MII-PERS)(NEGATE 1 V-SG3); ## Eat mii sáhte vuolgit. ## Goas oinniimet mii du nelgon dahje goikan? # The last condition added because of the example below. Attempts to formulate # a negative condition on V-PL1 instead (e.g. LINK NOT 0 A) did not work. ## Dat geaidnu lea govdat mii doalvu gáđohussii. # Right conditions SELECT:r876 Pers IF (0 MII-PERS)(1C Rel); SELECT:r877 Pers IF (0 MII-PERS)(1 COMMA)(2C Rel); SELECT:r878 Pers IF (0 MII-PERS)(*1 V-PL1 BARRIER S-BOUNDARY OR VFIN LINK NOT 0 Adv); ## .. de mii, guđet leat eatnagat, leat okta rumaš. ## Dasgo mii oinniimet su násti badjáneamen. SELECT:r879 Pers IF (0 MII-PERS)(1 CC)(2 (N Nom)); ## Mii ja farisealaččat atnit borakeahttáivuođa. # mis and sis # - - - - - - # mun Pron Pers Pl1 Loc = mis Adv, corr. for son Pron Pers Pl3 Nom = sis Adv # This one is hard to resolve, as they have the same distribution. # don ( = Pron Dem Sg Acc/Gen) # - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r880 Pers IF (*-1 (V Sg2) BARRIER SV-BOUNDARY LINK NOT 0 Adv)(0 DON); SELECT:r881 Pers IF (0 DON)(*1 V-SG2 BARRIER PUNCT); ## Liikotgo don Abbai? ## Don it leat nama čállán. # son ( = Pcle) # - - - - - - - SELECT:r882 Pers IF (*-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE -1 Qst or ("go"))(0 ("son" Pron Pers Sg3 Nom)); ## Ii son liikon dohko. SELECT:r883 Pers IF (0 ("son" Pron Pers Sg3 Nom))(1 (Pron Rel Sg)); ## Son gii addá veahki galgá mearridit. SELECT:r884 Pcle IF (NEGATE -2 CLB)(-1 Qst or ("go"))(0 ("son"))(1 Nom)(NEGATE 1 Refl OR Inf OR RCmpnd); ## Lea go son Máret boahtán? SELECT:r885 (Pron Pers Sg3 Nom) IF (0 ("son"))(*1 V-SG3 BARRIER N); ## Son fertii vuolgit. # sutnje ( = forms of the verb "suotnjat") # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r886 (Pron Ill) IF (0 ("son"))(1 (Pron Rel Sg)); SELECT:r887 (Pron Ill) IF (*-1 (V Ind))(0 ("son")); # Barrier? ## Dearvvašvuođabálvalus galgá addit sutnje gii ohca... ## Son galgá addit sutnje dárbbašlaš dieđuid. # danin (Pron Ess OR Adv) # - - - - - - - - - - - - SELECT:r888 (Pron Ess) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("danin"))(1 EOS OR CLB); ## ...jos oapmi fierpmit leat danin,... # dáidda (N Sg Nom or Pron Dem Pl Ill) # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r903 Ill IF (0 ("dáidda"))(*1 (N Pl Ill) BARRIER NPNH); ## ...ja dáidda gielaide sáhttá čállit journálaid. SELECT:r904 Ill IF (*-1 ILLV BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("dáidda")); ## ...mat gullet dáidda 1972-konvenšuvnna mielde. REMOVE:r905 Nom IF (-1 NP-HEAD-NOM)(0 ("dáidda")); ## Sus lea álgovuorus dušše guohtunvuoigatvuohta dáidda. REMOVE:r906 Nom IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("dáidda")); ## ...lea čađahan iskamiid muhtun orohagain ja ávžžuhan boazologu dáidda. SELECT:r907 Ill IF (-1 ("lassi"))(0 ("dáidda")); ## Lassin dáidda lea Sámi vuoigatvuođalávdegotti ovdaolmmoš... SELECT:r908 Ill IF (0 ("dáidda"))(*1 ("bidjat") OR ("lasihit") BARRIER V-NOT-AUX); ## Ferte mearridit makkár deattu dáidda galgá bidjat. # dat (Pron Pers, Pron Dem, Pcle) # - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r889 Sg3 IF (NEGATE *0 V-PL BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("dat" Sg3 Nom))(NEGATE 0 Pcle LINK -1 (N Nom) OR (Pron Nom))(NEGATE *1 (N Nom) BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY)(*0 V-SG3 BARRIER V-PL); ## Dat movt sámi oahpahus lea doaibman... SELECT Sg3 IF (NEGATE *-1 V-PL BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("dat" Sg3 Nom))(1 ("leat" PrfPrc) LINK *1 Sg BARRIER NPNHA); SELECT:r890 Dem IF (*1 (Pl Loc) BARRIER NPNHA)(0 (Pl Loc)); ## Dain hirbmat váriin ja mehciin sin guovllus lei earenoamáš vallji sihke elliid ja eará dáfus. SELECT:r892 Dem IF (*1 (Pl Com) BARRIER NPNHA)(0 (Pl Com)); SELECT:r894 Pers IF (-1 Nom)(NEGATE -1 Pers)(0 ("dat" Nom))(*1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 1 CLB OR EOS); ## Hei, soiddas dat lea, máistte don dan gáfe! ## Gean mearkka bohccot dat ledje? SELECT:r895 ("dat" Pcle) IF (-1 (N Nom) OR (Pers Nom) LINK NOT 0 A OR Interr OR PrfPrc)(*1 VFIN BARRIER NOT-ADV); #(NEGATE *1 N BARRIER NP-BOUNDARY); ## Máret dat boahtá. ## Mun dat lean. SELECT:r896 Pcle IF (NEGATE *-1 (V Sg3) OR (V Du3) OR (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE -1 BOC)(0 ("dat" Nom))(NOT *1 Rel BARRIER WORD)(NEGATE *1 N BARRIER NOT-NP)(NEGATE *1 (V Sg3) OR (V Du3) OR (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY); ## Na vuolggán dat gal mun ge. REMOVE Dem IF (-1 Acc LINK *-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER NPNH)(0 (Pers Acc))(1 VERB LINK NOT 0 VFIN) ; ## Son logai oappás dan bargan. REMOVE:r897 Dem IF (0 DAT-PRON + Pers)(NEGATE 0 ("dasgo") OR ("danin") OR ("dainna"))(NEGATE 1 A OR Num OR N OR Indef OR Attr)(NEGATE 1 PrfPrc LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Nom LINK 1 ("gal") OR Pcle LINK 1 (N Nom))(NEGATE 1 NP-HEAD-GEN LINK 1 (Actio Nom) LINK 1 N)(NEGATE 1 ("seammás"))(NEGATE 0 Acc LINK *1 STV-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT *1 Acc BARRIER NPNH); ## Dá dat leat. ## Moai soabaime dasa. #REMOVE:r898 Dem IF (0 (Pron Pers))(NEGATE *1 N BARRIER NPNHAII)(NEGATE 1 ("nubbi" Gen) OR ("seammás")); ## Aiddo sii movttidahttojuvvojit daid buot smiehttat sámegillii. ## Nubbi noađđeheargi goallostuvvo giehtahearggi lávžái ja goalmmát fas dan nuppi lávžái. # It shouldn´t take this one. # This is a general rule. The problem is that we have no counter examples. #SE Dem IF (0 (Pron Pers Sg3 Gen)); ## dan suorggis. # Here´s a better one: SELECT:r900 Dem IF (NEGATE *-1 STV-NOT-ACT LINK NOT *2C Acc BARRIER N)(0 (Pron Pers Sg3 Gen))(NEGATE 1 Po)(NEGATE *1 STV-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY OR Acc)(NEGATE *1 Pl OR Ess OR Com BARRIER N)(NEGATE -1 BOS LINK 2 Prop) ; # It shouldn´t hit: Mun gohčodan dan eadnin. Sii čurvot dan dáhkiid alde. De dearvvahehket dan ráfiin. Son dasto attii dan eadnásis. # dasa ( = forms of the verb "dassat") # - - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE:r901 VGen IF (0 Pron); ## Na muhto don it leat dasa nama čállán! ## Dat gal lei beare unnán. # Earlier specific rules, to be reactivated if the previous one is too strong. #SELECT Dem IF (0 ("dat" Pron Dem Sg Ill))(1 VFIN); ## Dasa lea guhkes historjá. #SELECT Dem IF (0 ("dat" Pron Dem Sg Ill))(1 ("lassi" N Ess)); ## Dasa lassin. #SELECT Ill IF (-1 ("sivva"))(0 DAT-PRON); ## Sivva dasa lea, ahte ... #SELECT Ill IF (-1 PrfPrc)(0 DAT-PRON); ## Sii leat čujuhan dasa vuosttas jagi. SELECT:r902 Ill IF (0 DAT-PRON)(1 ("lassi" Ess)); ## Dasa lassin buvttán dás lasseargumenttaid. SELECT DAT-PRON + (Pers Pl3) (*1 (V Pl3) OR (V Du3) OR (Rel Pl) BARRIER NOT-ADV-PCLE OR Neg)(NEGATE -1 Neg) ; REMOVE ("dat" Pcle) ; # dii ("D" Num Ill) or (Pron Pers Pl2 Nom) # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # Other homonymies linked to FAMILY pronouns, with non-obvious answers. # Munin = Pron Pers Sg1 Ess = Ess of N Prop Muni (!) # dudnon = Pron Per Du2 Ess = dudnu N Sg ... PxSg1 (covered by Px rule) # Sunin = Pron Pers Sg3 Ess = Ess of N Prop Sun # FAMILY pronoun, not numeral # - - - - - - - - - - - - - - - # An early rule for "eanaš"/"eanas" # ---------------------------------- SELECT:r911 Pron IF (0 ("eanaš") OR ("eanas"))(1 (Dem Loc) OR (Pers Loc)); ## Eanaš dáin gálduin leat hui unnán dieđuid. # Px constraints # -------------- # First select some clear Px cases, and remove some equally clear non-cases # Let these come directly after local disambiguation. # PxSg1 # - - - SELECT:r912 (Nom PxSg1) IF (-1 BOS)(NEGATE 0 VFIN)(1 EOS); ## Ustibažžan! SELECT:r913 (PxSg1) IF (-1 PrfPrc LINK *-1 V-SG1 BARRIER NOT-ADV LINK 0 ("leat"))(NEGATE 0 Dem)(NEGATE *1 Acc BARRIER VFIN LINK NOT 1 Po)(NEGATE *1 ("ahte") BARRIER WORD); SELECT:r914 (PxSg1) IF (-1 (Prt ConNeg) LINK *-1 V-SG1 + Neg)(NEGATE 0 Dem)(NEGATE *1 Acc BARRIER VFIN LINK NOT 1 Po)(NEGATE *1 ("ahte") BARRIER WORD); ## Mun lean oaidnán vielljan. ## Mun in oaidnán vielljan jahkái. SELECT:r915 (PxSg1) IF (-1 V-SG1 LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE -1 Neg LINK 1 (Prt ConNeg))(NEGATE 0 Dem)(NEGATE -1 ("leat"))(NEGATE *1 Acc BARRIER VFIN LINK NOT 1 Po)(NEGATE *1 ("ahte") BARRIER WORD); SELECT:r916 (PxSg1) IF (*-1 V-SG1 LINK NOT 0 ("leat"))(NEGATE 0 Dem)(1 CC OR COMMA LINK 1 PxSg1) ; SELECT:r917 (PxSg1) IF (-1 Inf LINK *-1 V-SG1 BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 ("leat"))(NEGATE 0 Dem OR PrfPrc) ; SELECT:r918 (PxSg1) IF (*-3 V-SG1 LINK NOT 0 ("leat"))(-1 CC LINK -1 PxSg1)(NEGATE 0 Dem); ## Mun attán heaggan sávzzaid ovddas. ## Mun attán heaggan, áhkkán ja ruhtan sávzzaid ovddas. ## Mun válddán ovdamearkan Buolbmága. # It shouldn`t take this example. SELECT:r919 (Nom PxSg1) IF (-1 PUNCT OR CLB)(0 N-PX)(1 COMMA); SELECT:r920 (Nom PxSg1) IF (-1 BOS)(0 N-PX)(1 VFIN); ## Bárdnán, leage dorvvolaš. SELECT:r3580 (Loc PxSg1) IF (-1 V-SG1 LINK 0 V-TRANS-ACT)(1 Acc); ## Mun roggen ozastan njálgáid mánáide. REMOVE PrfPrc IF (NEGATE *-1 COPULAS OR Neg OR DADJAT)(NEGATE *-1 Acc BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Px LINK *-1 Sg1)(1 EOS); ## Dál mun ferten gaikkodit visson. # PxSg2 # - - - SELECT:r921 (PxSg2) IF (-1 V-SG2 LINK NOT 0 REALCOPULAS LINK -1 DON)(NEGATE 0 Attr OR Adv LINK *1 N BARRIER NOT-PRE-A-N); ## Don attát heakkat mu ovddas? SELECT:r922 (PxSg2) IF (*-1C (Imprt Sg2) BARRIER NPNHA LINK 0 V-TRANS-ACT LINK NOT 0 ("dassat") OR Der/Pass LINK -1 S-BOUNDARY OR CC OR BOS)(NEGATE 0 Adv)(NEGATE 0 (N Pl Nom) LINK *-1 CC OR CLB BARRIER NPNH LINK -1 Nom)(NEGATE 0 (N Pl Nom) LINK -1 Attr LINK 0 Imprt)(NEGATE 0 (N Pl Nom) LINK *1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Buvtte dasto oaffarskeaŋkkat! ## Lihka bajás, váldde seaŋggat ja vázzil! # (NEGATE 0 Prop OR (V Sg2)) # (NEGATE 0 Inf LINK *-1 INFV BARRIER VERB) SELECT (PxSg2) IF (*-1 (Imprt Sg2) BARRIER NPNHA LINK -1 BOS)(*1 ADVLCASE BARRIER NPNH LINK 1 EOS) ; ## Váldde mánát sallasat! SELECT:r923 (PxSg2) IF (0 (N Pl Nom))(*1C (V Sg2) BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## Hearrá Ipmilat galggat gudnejahttit. SELECT:r924 (PxSg2) IF (0 (N Pl Nom))(*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT + Sg2 BARRIER SV-BOUNDARY OR Acc LINK NOT 0 A OR Imprt OR Inf OR Pl3); ## Leat go oaidnán oappát? REMOVE:r925 (Gen PxSg2) IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE *-1 (Pron Sg2 Loc)BARRIER S-BOUNDARY)(0 (N Pl Nom))(*1 ("mielde")); SELECT:r926 (Gen PxSg2) IF (*-1 Sg2 BARRIER S-BOUNDARY OR COMMA)(0 (N Pl Nom))(1 Po)(NEGATE 1 N)(NEGATE *2 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH); ## Go don rohkadalat, de mana gámmárat sisa. SELECT:r927 PxSg2 IF (-1 ("hearrá" Sg))(0 ("ipmil")); ## It galgga geahččalit Hearrá Ipmilat. REMOVE:r928 PxSg2 IF (*-1 BOC BARRIER NPNH)(0 (N Pl Nom))(1 (V Pl3) OR (Pron Rel Pl Nom) OR KLASS); ## Searvi divžžohasat ožžot maid dieđuid bohtasiid birra. REMOVE:r929 PxSg2 IF (*-1 BOS BARRIER Sg2)(NEGATE 0 N-PX)(NEGATE *1 (V Sg2) BARRIER SV-BOUNDARY); ## Nystø mielas leaba soai Lene Hanseniin rievttes olbmot ovddastit sámi álbmoga dáhtu Tromssa ohcamušas. # No antecedent, no reflexiven. # PxSg3 # - - - # Special nouns REMOVE:r930 PxSg3 IF (0 KLASS)(1 Num); ## Suohkanstivra mearridii áššis 62/99 sirdit administrašuvnna Levdnjii. REMOVE:r932 PxSg3 IF (-1 CC LINK -1 Loc)(0 (Sg Loc))(NEGATE 1 NP-MEMBER); # Remove possessive suffixes in locative coordination. ## Hukset orrun- ja doaibmaguovddáža Mázii ja fuollaásodagaid dakko lahkosii, lea vuoruhuvvon doaibma suohkana ekonomiplánas ja doaibmaprográmmas, nu maiddái suohkana boarrásiidplánas oktiibuot 6 mill kr jagi 2001 rádjái. REMOVE:r933 PxSg3 IF (0 (N Sg Loc))(1 ("nubbi" Ill)); ## Son lea viehkan čoahkkimis nubbái maŋŋebárgga rájes. SELECT:r934 (PxSg3) IF (*-1 (V TV Sg3) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 Der/Pass OR LOCV LINK *-1 ("son" Sg3 Nom) OR (N Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 Acc BARRIER S-BOUNDARY OR VERB)(0 Loc)(NEGATE 0 N-NOPX OR PLACE)(NEGATE 0 ("árvu") LINK *-1 ("atnit") BARRIER NOT-ADV)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH); ## Son beastá álbmogis sin suttuin. ## Son hárve gullá eatnigielas. ## Jesus leai sullii golbmalotjahkasaš go álggahii doaimmas. SELECT:r935 (PxSg3) IF (*-2 (V Sg3) BARRIER V-NOT-AUX)(-1 PrfPrc LINK 0 V-TRANS-ACT LINK NOT 0 LOCV)(0 N-PX)(NEGATE 0 Nom); ## ...ovdal go Márjá lei riegádahttán bártnis. SELECT:r936 (PxSg3) IF (*-3 (N Sg Nom) OR (Pron Pers Sg3 Nom))(-2C A)(-1 go)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH); ## Máhttájeaddji ii leat stuorit go oahpaheaddjis, ii ge bálvaleaddji stuorit go hearrás. ## Mávssut leat adnon eambbo go bušeahtas. SELECT:r937 (PxSg3) IF (*-1 (Sg Nom) OR (Sg3 Nom) BARRIER Pers OR S-BOUNDARY OR LOCV OR Num OR Dem LINK NOT 0 Attr)(NEGATE *-1 (Imprt Sg2) BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE -1 (N Nom) OR (N Acc))(0 N-PX)(NEGATE 0 Loc LINK 1 Ill); ## Dat guhte ráhkista bártnis dahje nieiddas eanebut go mu... ## Son galgá boahtit álo beroškeahttá makkár duogáš eatnis lea. # It might be problematic using Acc as a constraint, since Acc=Gen. But we cannot think of a Gen+NounPx construction that works. SELECT:r938 PxSg3 IF (*-1 (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY OR NP-HEAD-GEN)(0 Gen)(1 Po LINK NOT 0 N OR ("eret"))(NEGATE 1 Pr LINK *1 Gen BARRIER NPNH); ## Dahje maid sáhttá olmmoš addit máksun heakkas ovddas? SELECT:r939 (Gen PxSg3) IF (*-1 S-BOUNDARY1 OR BOS OR CLB BARRIER NPNH)(1 Po)(*2 V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 A LINK *1 N BARRIER NPNH); ## Raporttas bokte dáhttu bargojoavku čalmmustahttit Sámedikki. SELECT:r940 (PxSg3) IF (-2 N-PX)(-1 CC); ## Mun lean boahtán bidjat soahpameahttunvuođa bártni ja áhčis gaskii. SELECT:r943 Loc IF (-1 VFIN)(0 PLACE LINK 0 Px)(NEGATE 0 Po OR Pr)(NEGATE 1 Po OR ("mielde") OR ("fárrui")) ; REMOVE:r944 (Gen PxSg3) IF (NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNH)(NOT 0 N-PX)(1C Prop); ## erret eará stuorradiggedieđáhusas Sámedikki doaimmaid birra. REMOVE Loc IF (0 SATNI + Acc)(*0 ("čállit") BARRIER SV-BOUNDARY) ; ## Máhttá go namas čállit? # All Px SELECT Gen (0 (Hum) LINK 1 ("guossi" Ill) OR ("guossi" Loc)) ; ## Odne lea Joneš-bojá vuolgimin Biette-eagis guossái. # FAMILY ville vært bedre, men treffer ikke når det er navn foran. REMOVE:r945 Loc IF (0 ("iešdovdu") LINK 0 Px) ; ## Son rahčá iešdovdduinis. REMOVE:r946 Px IF (*-1 (Pron Pers Gen) BARRIER NOT-ADJ)(0 ("mielas" Po)); ## Dilli lea min mielas čuožžilan. ## Mu mielas dat lea hui dehálaš njuolggadus. # Note: This rule is too general to accept a hypothetical "Mu áhččán" # ------------------- # #SEC# SECTION #3 # # ------------------- # # Certain verb readings # --------------------- REMOVE:r947 VGen IF (0 Der/Pass OR Der/goahti OR Der/st OR Der/l); # Here we pick out finite verbs that follow FAMILY pronouns. # This selection is quite safe at this point, and we get rid of several # ambiguities that would otherwise be disturbing in the following cycles. # Note that all the following rules, except the rule for Sg2, also select # imperatives. # All imperatives REMOVE:r948 Imprt IF (*-1C Rel BARRIER S-BOUNDARY OR CC OR COMMA); # Sg1 - early cycle, safe rules # - - SELECT:r949 (V Sg1) IF (*-1 MUN BARRIER Nom OR V-SG1 OR S-BOUNDARY LINK NOT *-1 V-SG1 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 PrfPrc LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER S-BOUNDARY OR CLB)(NEGATE 0 PrfPrc LINK *-1 V-SG1 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dego mun dás vuollelis mottiin ovdamearkkain čájehan,... SELECT:r950 (V Sg1) IF (*1 MUN BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## Man guhká ferten mun gierdat din? # Sg2 - early cycle, safe rules # - - SELECT:r951 V-SG2 IF (*-1 DON BARRIER V-SG2 OR ConNeg OR S-BOUNDARY LINK NOT *-1 V-SG2 BARRIER S-BOUNDARY); ## ...jos don fal luoitádat ja gudnejahtát mu. ## Rohkadallet dasto ná: Áhččámet, don guhte leat almmis. SELECT:r952 V-SG2 IF (*1 DON BARRIER S-BOUNDARY); ## Leat go don dat guhte galgá boahtit? REMOVE:r953 Inf IF (*-1 BOS BARRIER VFIN)(*1 ("ahte" CS) BARRIER NOT-ADV); ## Dainna lágiin fuobmát jođánit ahte sámi gielladilis lea árvu maid eará riikkain. # Sg3 - early cycle, safe rules # - - SELECT:r954 (V Sg3) IF (*-1 SON BARRIER Nom OR V-SG3 OR CS OR PUNCT LINK NOT *-1 V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Adv LINK *1 V-SG3); ## Geas ležžet bealjit, son gullos! SELECT:r955 (V Sg3) IF (*1 SON BARRIER NOT-ADV-PCLE OR go OR CLB)(NEGATE 0 CS)(NEGATE 0 Adv LINK *1 (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY); ## ...oažžu son atnit dušše dan čázis mii sutnje lea mearriduvvon. REMOVE:r956 (V Sg3) IF (-1 (Pron Nom))(NEGATE -1 Sg OR Sg3); ## Sii manne vissui. ## Dii uhccán oskkolaččat. REMOVE:r957 (V Sg3) IF (-1 (Sg Com) LINK -1 (N Nom))(0 Du3); ## Biret-guovttos Juffáin leaba čeahpit duddjot. REMOVE:r958 (V Pl3) IF (-1 (Pron Rel Sg))(0 (V Sg3)); ## Kahihttalis mas čilge orrunlanjadagaid latnjačovdosa nannejuvvo ahte ## lanjadat leat plánejuvvon orruide geat dárbbašit divššu guhkit. # Negative verb, not abbreviation or roman numeral Ii. SELECT:r959 (V IV Neg Ind Sg3) IF (0 ("ii"))(*1 Foc/ge OR ConNeg BARRIER COMMA OR PUNCT); ## Ii oktage lea boahtán. # Du1 - early cycle, safe rules # - - SELECT:r960 (V Du1) IF (*-1 MOAI BARRIER V-DU1 OR S-BOUNDARY OR PUNCT LINK NOT *-1 V-DU1 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Moai dihte ahte dát lea munno bárdni. SELECT:r961 (V Du1) IF (NEGATE 0 Adv LINK *-1 BOS OR PUNCT BARRIER NOT-CC)(NEGATE 0 Adv LINK *-1 (V Du1))(*1 MOAI BARRIER S-BOUNDARY); ## # Du2 - early cycle, safe rules # - - SELECT:r962 (V Du2) IF (*-1 DOAI BARRIER V-DU2 OR SV-BOUNDARY OR PUNCT LINK NOT *-1 V-DU2 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Manne doai ozaide mu? SELECT:r963 (V Du2) IF (*1 DOAI BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## # Du3 - early cycle, safe rules # - - # The competition is -ba Foc. SELECT:r964 (V Du3) IF (*-1 SOAI BARRIER V-DU3 OR SV-BOUNDARY OR PUNCT LINK NOT *-1 V-DU3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Soai leaba dahkan čielga oavdudagu. ## Soai ferteba mannat. SELECT:r965 (V Du3) IF (*1 SOAI BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## Fertebago soai mannat? SELECT:r966 (V Du3) IF (*-1 ("guokte" Nom) BARRIER SV-BOUNDARY) ; ## Guokte nissona ferdneba milluin. REMOVE:r967 (V Sg3) IF (0 Du3)(*1 ("guokte" Nom) BARRIER NPNHA); ## Mus leaba dušše dát guokte oappá geaid don dás oainnát. SELECT:r968 (V Du3) IF (*-1 (N Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 (N Nom)); ## Per Berg ja Rolf Olsen leaba doppe. ## Deanu Searat ja Sámi Siida leaba ovttas ordnen dáid gilvvohallamiid. ## Stuorra nieida ja unna gánda ferteba leat doppe. # Note that 'Searat' is Pl, hence no number requirement in this rule. ## Mu vánhemat, sihke eadni ja áhčči, leaba jápmán. SELECT:r969 (V Du3) IF (*1 (Sg Nom) BARRIER NPNHA LINK 1 CC LINK *1 (Sg Nom) BARRIER NPNH); ## Dá leaba Brita ja Ole Kåven. REMOVE:r970 (V Sg3) IF (*-1 (Coll Nom) BARRIER SV-BOUNDARY)(0 (V Du3)); ## Biera-guovttos Márehiin leaba daid mánáid váhnemat. # Pl1 - early cycle, safe rules # - - SELECT:r971 (V Pl1) IF (*-1 MII-PERS BARRIER VFIN OR PUNCT LINK NOT *-1 V-PL1 BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## Mii sápmelaččat gal leat vásihan dán... SELECT:r972 (V Pl1) IF (*1 MII-PERS BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB OR ("seammá") OR S-BOUNDARY LINK NOT *1 V-SG3 BARRIER NOT-AA OR CLB); ## Galgat go mii vuordit muhtun eará? REMOVE:r973 Imprt IF (-1 MII-PERS OR (N Pl Nom))(0 (V Prs Pl1)); ## Mii áigut maiddái leat aktiivvalaččat mielde juohke dásis. # Pl2 - early cycle, safe rules # - - SELECT:r974 (V Pl2) IF (*-1 DII BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## SELECT:r975 (V Pl2) IF (*1 DII BARRIER NOT-ADV-PCLE OR MO OR CLB); ## Addet dii sidjiide borramuša! # Pl3 - early cycle, safe rules # - - # Select... SELECT:r976 (V Pl3) IF (*-1 SII BARRIER V-PL3 OR S-BOUNDARY OR PUNCT LINK NOT *-1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Adv LINK *1 V-PL3 BARRIER S-BOUNDARY); ## ...vai sii áiggi mielde oččoše doarvái gelbbolašvuođa. SELECT:r977 (V Pl3) IF (*1 SII BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB)(NEGATE 0 Adv OR Po LINK *1 V-PL3 BARRIER S-BOUNDARY); ## Máhttego sii čilget áššiset dárogillii? SELECT:r978 (Prt Pl3) IF (*-2C (Prt Pl3) BARRIER VFIN)(-1 CC); ## Ja buot olbmot imaštalle sakka ja jerre. SELECT:r979 (V Pl3) IF (-1 (Pron Rel Pl) OR MOVT)(-2 (N Pl)); SELECT:r980 (V Pl3) IF (-1 (Pron Rel Pl) OR MOVT)(-2 COMMA)(-3 (N Pl)); ## Njuolggadusat movt meannudit oanehisáigge vealgáibideami, beaivádan 25.04.00. ## Vai bálvalusas lea buohccedikšofágalaš dássi eaktuduvvo ahte leat fágabargit geat virgáividdjojit. SELECT:r981 (V Pl3) IF (-1 CS)(*-2 (V Pl3) BARRIER VFIN LINK -1 (N Pl Nom) OR (Pron Pers Pl3 Nom)); ## Sii ožžot smiehttanáiggi jos háliidit muitalit dan birra. REMOVE:r982 (V Prt Sg2) IF (*-1 NP-HEAD-PL-NOM BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY)(0 (V Pl3)); ## Daid gažaldagaide, mat dán čielggadeamis galget gieđahallot, ... REMOVE:r983 (V Prt Sg2) IF (-1 CS LINK *-1 NP-HEAD-PL-NOM)(0 (V Pl3)); ## Hálddašanásahusat maid várra fertejit dákkár deasttaid atnit rievttálaš árvvoštallamis go galget mearridit mii dan sisdoallu berrešii leat. # Remove... REMOVE:r984 (V Ind Pl3) IF (1C VFIN)(NEGATE 1 Pl3) ; ## Manne ii leat áviisa boahtán? ## Máhtte manai čuoigga skuvlii. ## Vihtta bivdovuogi mun gal dušše namahin. REMOVE:r985 (Prt Sg2) IF (NEGATE *-1 (Pron Pers Sg2))(0 (Prs Pl3))(*1 Der/Pass BARRIER NOT-ADV); ## Reivelonuhallan sámi institušuvnnaiguin galget dahkkot sáme- ja dárogillii. # Probably not prodrop if passivized Sg2. # PrsPrc # - - - - SELECT:r986 PrsPrc IF (NEGATE 0 LEX-N)(1 CC OR COMMA LINK 1 A); ## Soahpamušas váilu njuolggadusat smávit vahágahtti ja geavatlaččat ## bággolonistemiide. # Early rule since many PrsPrc readings are removed later. # ---------------------------------------------------------------- # # Cycle 1b: removing the readings that were left from the 1a rules # # ---------------------------------------------------------------- # SECTION #4 # # ---------------------------------------------------------------- # # Removing (nearly) all remaining Px readings # ------------------------------------------- # The remaining Px readings will be taken care of later. REMOVE:r992 (PxSg1) ; # IF (0 Ess); # yes, kill'em all ## Ale bala váldimis Márjjá ruktosat áhkkán. REMOVE:r993 (Nom PxSg2); ## Su lusa bohte olbmot Jerusalemis. ## Na dát ledje buorit mállásat. REMOVE:r994 (PxSg2) IF (*-1 (Sg Gen) OR (Sg3 Gen) BARRIER NPNH LINK -1 CC); ## ...eará čuovvoleapmi mii johtui biddjo ja dan bohtosat. REMOVE:r995 (PxSg3) IF (-1 Indef)(0 Loc); # Possessed nouns do not go with Indef? ## Olmmoš ii eale dušše láibbis, muhto juohke sánis mii boahtá ## Ipmila njálmmis. ## Alimusriekti lea dattege muhtun duomus cealkán ahte... REMOVE:r996 (PxSg3) IF (NEGATE *-1 (V Sg3) BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE -1 go OR Pr)(NEGATE *1 (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY) ; ## Maid don áiggut márkanis? ## Divššohasas galget leat dat dieđut, ... ## Nu guhkás go Gonagas mearrida... REMOVE:r997 (PxSg3) IF (*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY OR Inf LINK NOT 0 Sg OR Sg3 OR V-MAIN OR Inf LINK NOT 0 ("visot"))(NEGATE -1 Inf LINK 0 V-TRANS-ACT LINK *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY); ## Láhka gusto olbmuide norgga skiippaid alde mat johtet olggoriikkas. ## Son oastá dáid váldolinjáid hárrái Stuorradikkis. # The last sentence is problematic, tells us that (Sg3 TV) REMOVE:r998 (PxSg3) IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT 0 Sg3 OR Inf OR PrfPrc)(NEGATE *-1 ConNeg BARRIER S-BOUNDARY LINK *-1 (Neg Sg3) BARRIER VERB)(NEGATE 1 ("fárrui") OR ("mielde"))(NEGATE *1 VFIN); ## ...geat eai oro bissovaččat riikkas. # Removed this rule. It removed the Px in ## Máhtte ii váidalan geafivuođas. REMOVE:r999 (PxSg3) IF (*-1 Rel BARRIER VFIN)(*1 VFIN LINK NOT 0 Sg3); ## ...man oaivilis sii leat dakkár áššiid hárrái. # -------------------------------------------- # # Cycle 2: Other cases of local disambiguation # # -------------------------------------------- # SECTION #5 # # -------------------------------------------- # # Note: Is it clearer to introduce a section boundary in front of Cycle 2? # This is the main part of the local disambiguation. # Here we go through the grammar in a systematic way. # Cases that should be handled before or after the main disambiguation, # will be taken care of in cycles before or after this one. # ----------------- # # Table of Contents # # ----------------- # # Noun or not? # Based on left context # Based on right context # Based on circumscribed context # Some particular nouns # Early possessive rule # Adjectives and adverbs # Disambiguationg abbreviations # Case disambiguation of abbreviations # Disambiguating particles # Disambiguating clitics # Disambiguating symbols and punctuation marks # Disambiguating numerals # Disambiguating adpositions # Rules relating to particular adpositions # Adpositions that take modifiers # The case of GASKAL # Po or Pr? # Removing some readings that compete with Po # Disambiguating subjunctions # Some particular subjunctions # CS selection for specific CS candidates # CS removal for specific CS candidates # Some more particular subjunctions # Disambiguating adverbs # General adverb rules # Adverbs, not interjections # Adjectives, not adverbs # Adverbs, not comparative or plural adjectives # Adverbs, not verbs # Verbs, not adverbs # Adverbs, not pronouns # Adverbs, not nouns # Nouns, not adverbs # Rules related to specific adverbs (quite a lot) # Mapping of COMP-CS<, CC and CS # Complements of particles in comparison # CC- and CS-Mapping # More disambiguation # Disambiguating pronouns # Interrogative and relative pronouns # Reflexive pronouns # Reciprocal pronouns # Numerals # Numerals or not # General rules # Rules related to specific numerals # More pronouns # Indefinite pronouns # General rules # Particular indefinite pronouns # Demonstrative pronouns # DP-internal number concord # DP-internal case concord # FAMILY pronouns # Some rules for FAMILY pronouns again (will hit "dat", except the last one) # Dem or Pers # Number # Disambiguating against other POS # Disambiguating adjectives # Rules related to specific adjectives # Comparative # Attribute disambiguation # Only Attr if something to lean on # Rules for Attr between Dem and N # Other attribute rules # Coordinated attributes # Special rules for 'buorre' (the only adjective showing case agreement) # Comparatives # Adjectives as predicates # Coordination # And now some rules for adverbs that modify adjectives # Proper nouns # SubstitutingProp tags # Proper nouns # Prop or not # Particular proper nouns # Prop as Attr or not # Choosing between different proper nouns # Disambiguating verbs - part 1 # ConNeg forms # Imperative # Infinitive # Verbgenitive # Supinum vs. potential # Perfect Participle # Actio # Present participle # Rules for "orrut" # Rules for "addit" (which is an adjective, but more often a verb) # Actio Loc = Actio Ess # Actio Gen = Actio Ess # Imprt or Ind # Nouns vs. verbs # Verb mappings # Disambiguating nouns # Mainly mapping-rules # Lexically determined mappings # Mappings of minor categories # Determiner mappings # Attribute mappings # Numeral mappings # Quantifier mappings # Genitive mappings # Appositions # Fragment mappings # Other special nominative mappings # Arguments and secondary predicates # Habitative mappings # Adverbial mappings # Disambiguating proper nouns # # Choosing between different proper nouns # Disambiguating the semantic tags # Disambiguating symbols and punctuation marks # Case disambiguation # Secure rules for choosing Acc # Choosing accusative or genitive semantically # Genitive # Nominative and accusative # Nominative # Accusative # Accusative Px or locative # Illative # Early comitative rules # Locative # Comitative # Locative and comitative - Disambiguation based on verbs # Comitative # Locative and comitative - Disambiguation based upon coordination # Another round of locative rules # Essive # Late case rules (after other case rules have worked) # Disambiguating verbs - part 2 # Finite or not # Indicative or imperative # Verbs according to person and number # Rules for a special infinitive construction # More finite verbs # Passive # Non-finite verb forms # Infinitive # Present Participle # Actio/Perfect Participle # Imperative II (empty) # Verbgenitive # Derived vs. lexicalized noun # Aktio # Selecting some more finite verbs # Lexical disambiguation of verbs # Residual cases # Case rules # Other rules for nouns and pronouns # Px rules # Determiners # Adverbs and adjectives # ============ # # Noun or not? # # ============ # # Based on left context # --------------------- REMOVE Po (0 ("oaivái") LINK NOT -1 HUMAN) ; ## Eksempel fra N/S som skal ha Po: Válden vealggi vielljan oaivái. REMOVE Po (0 ("gieđas") LINK 1 ("eret")) ; ## Eksempel fra N/S som skal ha Po: Go bohccot leat olbmuid gieđas. SELECT:r1000 N IF (-1 (A Attr) OR Indef)(NEGATE 0 Inf OR VFIN OR Der/veara OR ("veara") OR ("leat" PrfPrc) OR Indef)(NEGATE -1 Adv)(1 NP-BOUNDARY); ## Dat lea čuovvovaš sajis. ## Jáhkán livččii váddáseabbu leamaš jus ii livčče juogalágan bearašoktavuohta, lohká Budeaju nieida gii lea bajásšaddan gávpogis. # It should not take the latter one. SELECT:r1001 (N Nom) IF (-2C (N Nom))(-1 CC)(NEGATE 0 VERB OR Pron)(NEGATE 0 (A Ess) LINK -2 Ess)(NEGATE 1 N OR Pron OR Num OR A OR Actio); ## Mánát ja nuorat leat dál. # Write rules for other case forms. SELECT:r1002 N IF (-2 BOS)(-1C Gen)(1 EOS); ## Son lea Ruoŧa čálli. # (titles) REMOVE:r1003 N IF (-1 (N Gen) OR (Pron Pers Gen))(NEGATE -1 Nom)(0 Po)(NEGATE 0 NOUN-PO); ## Daid ovddas gal in máksán maidege. SELECT:r1004 N IF (*-1 (Dem Acc) BARRIER NPNH LINK *-1C VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Acc)(0 VFIN)(NEGATE 0 PrfPrc LINK *-1 ("leat")); ## Áhčči dagai dan fatnasa nu oanehačča. REMOVE:r1005 PrsPrc IF (-1 A)(NEGATE -1 Adv)(NEGATE 1 Ess); ## Dainnna ii leat vissis mearri galljodagas. SELECT:r1006 A IF (-1 ("eambbo"))(NEGATE 0 Comp); ## Muhto eambbo eahpidahtti lea čielggadusa s. 17 cealkámuš. REMOVE:r1007 VFIN IF (*-2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(-1 PrsPrc)(NEGATE -1 LEX-N) ; ## Johanas lei buolli ja báiti čuovggas. REMOVE N (0 ("birrasii") LINK 1 Num)(NOT -1 Gen) ; # Based on right context # ---------------------- SELECT:r1008 N IF (NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Pers OR VFIN OR (A Ess))(0 A)(1 CC)(2C N); ## Sápmelaččat ja dážat leat ovdal eallán ovttas. SELECT:r1009 N IF (NEGATE 0 PrfPrc LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 A)(1 COMMA)(*2 HNOUN BARRIER NPNH OR CC LINK 1 CC); ## ...ležžet sii dál sápmelaččat, dážat dahje kveanat. SELECT:r1010 N IF (NEGATE 0 Adv OR Inf OR PrfPrc OR ("hárrái") OR ("orrut") OR ("veara"))(1 COMMA)(2 CP); ## Doaimmat, maiguin mun barggan. ## Gažaldat lea dušše, man ollu ... # NOT 0 Adv! ## Lea miellagiddevaš lohkat, maid ...# NOT 0 Inf! SELECT:r1012 N IF (-1 BOC)(1 (PUNCT LEFT))(*2 (PUNCT RIGHT) LINK 1 (Pron Rel)); ## Riehkit (riehkit ja fierváhirssat) mat bohtet beaŋkká siskkobeallai ## olggobeal priváhta eatnamiid gullet eanaeaiggádii. REMOVE:r1013 N IF (0 Pr)(NEGATE 0 ("guovddáš"))(*1 (N Gen) OR (Pron Pers Gen) BARRIER S-BOUNDARY OR CC LINK NOT 0 RCmpnd BARRIER NPNH); ## Jus divššohas sivas fysihkalaš vigiid,.. REMOVE:r1015 N IF (0 VFIN)(0 V-TRANS-ACT)(1 ("go" Pcle))(*2 Acc BARRIER NPNH)(NEGATE *2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Áiggut go gáfe? REMOVE:r1016 A IF (0 (N Gen))(NEGATE 0 Adv OR ("dološ"))(1 Po)(NEGATE 1 Pr LINK *1 NP-HEAD-GEN BARRIER NP-BOUNDARY); ## Čohkkán dárolaččaid gaskkas. REMOVE:r1017 A IF (NEGATE -1 ("mii" Sg Gen))(0 N)(NEGATE 0 Comp OR Ess OR Der/veara OR ("veara"))(1C VFIN)(NEGATE 1 REALCOPULAS LINK *1 ("ahte") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 1 go LINK *1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 Qst LINK *1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 (A Ord) LINK -1 Prop LINK NOT 0 Plc); ## Dál go sápmelaččain leat bohccot. ## Man guhkki lea du biila? # NOT -1 "mii" Sg Gen! SELECT:r1018 VFIN IF (1 go)(*2 ("ahte") BARRIER NOT-ADV); ## Dáhtut go ahte mii gáikut dat eret? REMOVE:r1019 VFIN IF (-1 BOC)(0 NP-HEAD-SG-NOM)(1C V-SG3); ## Lásse lea mus reaŋgan. # Here I am careful, and require the V-SG3 to be a secure reading. REMOVE:r1020 VFIN IF (-1 BOC)(0 (Prop Nom))(NEGATE 0 ("Lea") OR ("Berre"))(1 V-SG3); ## Máhtte ferte leat vuolgime. # Here I am less careful, and accept also ambiguous V-SG3, since I take it # that when the left context is a name, it is a more secure subject-candidate. # Alternatively, I might drop the 1C in the previous rule, or include the # pronouns. REMOVE:r1021 PrsPrc IF (NEGATE *1 N BARRIER NOT-ADJ-CC)(NEGATE -1 ("nu"))(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 1 COMMA OR CC LINK 1 A) ; ## Bearráigeahčči galgá doaimmahit bargguidis iešheanálaččat. ## ...ja ahte dat dáhttu čielgasit berre doahttaluvvot. # This rule hits many nouns as well, like "dáhttu" in the last example. OK! REMOVE:r1022 Adv IF (1C Po)(NEGATE 1 Px OR Adv OR ("mielde")); # The last part of this rule, plus some modifications in Po rules, were necessary # to get the adverb analysis of "mielde" in ## Mun vulgen dušše mielde. ## ... šattai Unjárga maid mielde... REMOVE:r1023 A-CASE IF (*-1 BOC BARRIER NOT-DEM)(0 N)(NEGATE 0 ("buorre"))(1 N) (NEGATE 0 Ord LINK *1 N BARRIER NOT-ADJ); ## Sápmelaččaid historjá lea boaris. # No adjective, except buorre, agrees with a head noun in case. The correct # reading for a case-inflected prenominal word must thus be N. # (Problem: we have not considered a string predicative adj + other NP) REMOVE:r1024 (A Gen) IF (0 N LINK NOT 0 ("buorre"))(NEGATE 0 Ord OR NOUN-PO OR ("dološ"))(*1 N BARRIER NOT-ADJ); ## Sámi dutkamiid guovddáža ásaheapmi. # Preverbal subject SELECT:r1025 (Pl Nom) IF (NEGATE 0 Inf LINK -1 INFV)(NEGATE 0 ("visot"))(1C (V Pl3))(NEGATE 0 Adv); ## Olu nuorat bohte naitalanahkái. # This is a brave rule, probably too strong. It comes this early in order to # precede other rules. # New: Modified because of ## Prošeavtta áigut čađahit. # Added C to avoid áigut as subject. ## ... geainna váimmut buoremusat lávggadit. # Buoremusat = Adv! # Based on circumscribed context # ------------------------------ REMOVE:r1026 A IF (-1 Dem)(1 (Pron Rel)); ## Son lea dan sápmelaš gean dovddan. REMOVE:r1027 (A Sg Nom) IF (NEGATE *-1 VFIN OR ("mii" Sg Gen))(0 (N Sg Nom))(*1 V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NEGATE 0 REALCOPULAS LINK *1 ("ahte") BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Sápmelaš dál soittii dávjá dadjalit: gal han doppe ledje olbmot. REMOVE:r1028 (A Pl Nom) IF (NEGATE *-1 VFIN)(0 (N Pl Nom))(*1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dálá guovlluin sápmelaččat eai leat ássan nu guhká. REMOVE:r1029 Adv IF (NEGATE *-1 (Pl Nom) BARRIER S-BOUNDARY)(0 (N Pl Nom))(*1C V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE OR SV-BOUNDARY); ## ...ahte nuorat eai nagodan identifiseret iežaset kulturduogážiinniset. REMOVE:r1030 V IF (-1C Dem)(1 V-IND-FIN); ## Dán báhkis šaddá čáppa gohppu. REMOVE:r1031 V IF (-1 BOC)(0 N LINK NOT 0 ("leat") OR Der/NomAg)(1 ("go"))(2 VFIN LINK NOT 0 Adv OR Imprt); ## Ádjás go lea ođđa fanas? REMOVE:r1032 (V Ind) IF (-1 Dem)(0 N)(1C (V Ind)); ## Dakkár registreren ii leat goassege leamaš oassin árbevierus. REMOVE:r1033 (V Ind) IF (-1 CS)(0 N)(NEGATE 0 (V Pl1))(1 (Pron Rel) LINK *1 (V Ind)); ## Dasgo mánná mii lea su siste... REMOVE:r1034 Adv IF (-1 BOC OR PUNCT)(0 (N Sg Nom))(NEGATE 0 Prop OR ("duo") OR ("várra"))(1 V-SG3); ## Áigi lea dievvan. REMOVE:r1035 (N Ess) IF (NEGATE *-1 OPREDV BARRIER VERB)(0 (V Actio Ess)); ## Son oinnii Ipmila Vuoiŋŋa boahtimin vuolás. ## Luosahat adnojuvvojit dalle goas stuorát guolli lea vuodjamin. # Some particular nouns # --------------------- # bealistis # - - - - - SELECT:r1037 N IF (*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("bealis"))(0 Px); ## Stáhta bealistis vuođusta rievttis háldduiguin. # fanas vs. fatnasit SELECT ("fanas" Acc) (0 ("fatnasit") LINK *-1 (Pron Gen) BARRIER NPNH) ; # fuolla (idiomatic) # - - - - - - - - - SELECT:r1038 (N Acc) IF (*-1 ("atnit") BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("fuolla")); ## Son ii ane fuola sávzzain. # imaš # - - - SELECT:r1042 N IF (-1 VFIN OR ConNeg OR A OR Dem)(0 ("imaš")); ## Lei imaš, go buvddas eai vuovdde albma varramárffiid. ## dakkár imaš ja ártegis dilli ahte ... # mearri (idiomatic) # - - - - - - - - - - SELECT:r1044 ("mearri" Gen) IF (-1 (Pron Dem Sg Gen))(1 A OR Adv); ## Lihkkus fuomášuvvui dát dan meare árrat ja ahte dálkkoduvvo árrat. SELECT:r1045 ("mearri" Gen) IF (-1 ("seammá") OR OKTA)(1 A OR N); ## Sámi sisafárren álggi ovdalaš 1750. 1770:s ledje dan dihte gártan measta seammá meare sápmelaččat go dáččat dohko - 21 'vearrosápmelačča' 154 ja 24 dáčča. # muitalus REMOVE Imprt (0 ("muitalus") LINK NOT *-1 BOC BARRIER NOT-ADV); # oppalaš # - - - - SELECT:r1046 Attr IF (0 ("oppalaš"))(*1 N BARRIER NPNH); ## Sámi álbmoga bálvalusfálaldagaid dási oppalaš lokten eaktuda, ahte... # riŋget # - - - - SELECT:r1048 V IF (0 ("riŋga") LINK 0 Ill)(0 Ill)(NEGATE *-1 VERB BARRIER S-BOUNDARY LINK 0 VFIN OR ConNeg OR PrfPrc OR Inf)(NEGATE *1 VERB BARRIER S-BOUNDARY LINK 0 VFIN OR ConNeg OR PrfPrc OR Inf); ## Sire riŋgii sutnje, go lei geargan bihtáid bargamis. # váldit REMOVE N (0 ("váldi" NomAg)) ; # vašálaš # - - - - SELECT:r1049 N IF (0 ("vašálaš"))(NEGATE *1 HNOUN BARRIER NPNH); ## Mun bijan du vašálaččaid du julggiid vuložin. # Early possessive rule # --------------------- REMOVE:r1050 Px IF (0 TIME LINK 1 Num); ## Prošeakta lea ruhtaduvvon ja álggahuvvo jagis 2002. # ====================== # # Adjectives and adverbs # # ====================== # #SELECT Adv IF (-1 ("man"))(0 ("ollu")); ## Man ollu lea diibmu? SELECT Adv IF (0 ("ollu") LINK 0 Qst); ## Ollugo diibmu lea? SELECT Adv IF (0 ("ollu") LINK 1 ("go"))(NOT -1 ("nu") OR ("na"))(NEGATE *2 @COMP-CS<); SELECT:r1051 A IF (-2 BOC)(-1 ("mii" Interr Sg Gen))(NEGATE 0 Po); ## Man guhkki lea girkui? REMOVE:r1052 VERB IF (-1 ("mii" Interr Sg Gen)); ## In dieđe man buorit dat leat. REMOVE:r1053 VERB IF (-1 ("mihá")); REMOVE:r1054 VERB IF (-1 ("seammá"))(*1 go BARRIER NOT-NA LINK NOT 1 VFIN); REMOVE:r1055 V IF (1 ("ihkinassii")); ## Muhtun riggodagaid geavahit mihá unnit dál. ## Bargiid guottut mearkkašit seamma ollu go fáktadieđut. ## Mun áiggun čuovvut du ihkinassii manažat. REMOVE:r1056 N IF (-1 ("nu") OR ("mihá") OR ("hirbmat") OR ("hui"))(0 Adv OR A OR PrfPrc); ## Mun lean nu suhttan. ## Lea hui easkka čuožžilan gažaldat. SELECT:r1057 Adv IF (-1 ("leat"))(1 PrfPrc); SELECT:r1058 Adv IF (-1 VERB OR Com)(0 ("ovttas"))(NEGATE 0 Foc/ge); ## Divššohas lea duođalaččat roasmmohuvvan. ## Bátnedoavttir galgá ovttas eará bargiiguin mearridit. REMOVE:r1059 Adv IF (0 ("nuorra")); ## Nuorat dajai sutnje:... SELECT:r1060 (A Nom) IF (-1 ("vuoi")); ## Vuoi surgat dan gándda! REMOVE:r1061 (A Comp) IF (-1 BOS OR CLB)(0 Adv)(1 EOS OR CLB); ## Ovttajienalaččat. REMOVE:r1062 (A Comp) IF (-1 V)(0 Adv)(1 (N Ess)); ## Son lea válljejuvvon ovttajienalaččat ovddideaddjin. SELECT:r1310 Adv IF (-1 COPULAS)(0 ("eanas") OR ("eanaš"))(1 N)(NEGATE 1 TIME)(*2 EOC BARRIER N); ## Dál lea eanaš ovttamielalašvuohta, ahte... ## Ovdal ledje eanas vuonaid bivdán, muhto go skoavdefatnasat bohte... ## Ealus lea eanaš álddut. REMOVE:r1063 Adv IF (-1 V OR Acc)(0 ("eanas" A) OR ("eanaš" A))(1 N LINK NOT 0 Ill); ## Ná sáhttá geavvat eanas geasi. REMOVE:r1064 A IF (*-1 IV BARRIER SV-BOUNDARY LINK NOT 0 COPULAS OR ("áibbas") OR Indef)(0 Adv)(1 EOC); REMOVE:r1065 A IF (*-1 IV BARRIER SV-BOUNDARY LINK NOT 0 COPULAS)(0 ("maŋŋit" Adv))(1 Ill OR DOHKO)(2 EOC); ## Boađán maŋŋeleappos. ## Eatnandoallu bođii maŋŋit Sápmái. # ======================================= # # Disambiguating abbreviations # # ======================================= # # Case disambiguation of abbreviations # ------------------------------------ # Abbreviations are also disambiguated via normal case disambiguation rules, # but some contexts are special to abbreviations, and therefore dealt with # separately here. # Keep in mind: perhaps the placement of these rules is to early. SELECT:r1066 Nom IF (*-1 BOS LINK NOT *1 V)(0 (N ABBR))(1 Num); ## Sd.prp.nr. 63:s. SELECT:r1067 Nom IF (-1 Num OR NUMMAR)(0 INITIAL LINK NOT 1 NP-MEMBER); ## 98 b. SELECT:r1068 Nom IF (-1 BOS)(0 INITIAL OR Num)(1 ("\)")); ## b) Go ovddit sátni lea adjektiiva ja ráhkada substantiivvain fásta, tearpmalágan sáni, man mearkkašupmi lea eará go guovtti sierra. SELECT:r1069 Loc IF (-2 MANNU)(-1 Ord)(0 ("b"))(*1 ("beaivi" Ill) BARRIER VERB); SELECT:r1070 Loc IF (-2 MANNU)(-1 Ord)(0 ("b"))(*1 ("beaivi") OR ("b") BARRIER VERB LINK 1 ("rádjai")); ## Mii leimmet doppe áigodagas miessemánu 1.b. čakčamánu 14. beaivái. REMOVE:r1071 Loc IF (0 ("b")); # Removes all the remaining Loc. SELECT:r1072 Loc IF (-1 Num LINK -1 CARDINALS)(0 TIME); ## Nu studeanta ii ožžon 8 diimmu vahkus? #SELECT Acc #SELECT Gen # ========================== # # Disambiguating particles # # ========================== # SELECT:r1073 Pcle IF (-2 BOS)(NEGATE -1 PUNCT)(0 ("son"))(1 NP-HEAD-NOM); ## Mo son Duommá lea dahkan? SELECT:r1074 Pcle IF (-1 N LINK *-1 BOS BARRIER NPNH)(0 ("son"))(1 NP-HEAD-NOM); ## Dat viesu son mun dovddan. REMOVE:r1075 Pcle IF (0 ("son")); # Remove the rest ## Son lea Deanus eret. # ========================== # # Disambiguating clitics # # ========================== # REMOVE:r1076 Qst IF (0 ("dego") OR ("dugo")); ## Su ámadadju báittii dego beaivváš. REMOVE:r1077 Qst IF (NEGATE *-1 VERB BARRIER WORD)(0 Adv)(NEGATE *1 ("?")); ## Nugo dieđát, de lean dál. # ========================== # # Disambiguating numerals # # ========================== # SELECT:r1079 Ord IF (NEGATE -1 N)(0 ACR)(*1 N BARRIER NOT-ADJ); ## III kapihtal priváhta arkiivvaid birra máinnaša vuosttažettiin gáhttenárvosaš priváhta arkiivvaid. SELECT:r1080 Ord IF (-1 N LINK 0 Gen)(0 ACR)(*1 N BARRIER NOT-ADJ); ## Arkiivalága III kapihtal priváhta arkiivvaid birra máinnaša vuosttažettiin gáhttenárvosaš priváhta arkiivvaid. ## Arkiivalága III. kapihtal priváhta arkiivvaid birra máinnaša vuosttažettiin gáhttenárvosaš priváhta arkiivvaid. ## III. kapihtal priváhta arkiivvaid birra máinnaša vuosttažettiin gáhttenárvosaš priváhta arkiivvaid. SELECT:r1081 (A Ord) IF (-1 Prop LINK NOT 0 Plc)(NEGATE 1 Prop OR INITIAL); ## Heinrich IV. lea boaris. ## Heinrich njealját lea boaris. SELECT:r1082 Num IF (-1 COUNTABLE OR ("nr"))(0 ABBR OR ACR) ; ## Dieđáhusa oasis I ovdanbuktojuvvo Bb:a sámepolitihkalaš vuođđolávdi. SELECT:r1086 Nom IF (-1 Prop)(0 ("guovttos")); ## Biera guovttos Márehiin leaba daid mánáid váhnemat. SELECT:r1088 Num IF (0 (N ACR) LINK 0 Ord); ## Plána- ja huksenlága II mielde. SELECT:r1089 Nom IF (-1C Gen OR Loc LINK 0 MANNU)(0 CARDINALS); SELECT:r1090 Nom IF (-1C Gen LINK 0 MANNU)(0 CARDINALS)(*1 Po OR N BARRIER NOT-NP); ## Guovdageaidnu / Kautokeino, skábmamánu 2002 rádjai lei buorre. SELECT:r1091 Nom IF (-1 (Prop Sur Nom) LINK -1 ("\("))(0 Num)(1 (":") LINK 1 CARDINALS LINK 1 ("\)")); ## Gávpotroggamat Várggain eai čájet o.m.d. siviila ássama ovdal 1400-jagiid (Simonsen 1959: 45). SELECT:r1092 Nom IF (-1 ("\("))(0 (Prop Sur Nom))(1 CARDINALS LINK 1 (":") LINK 1 CARDINALS LINK 1 ("\)")); ## Gávpotroggamat Várggain eai čájet o.m.d. siviila ássama ovdal 1400-jagiid (Simonsen 1959: 45). SELECT:r1093 Nom IF (-1 ("\("))(0 (Prop Sur Nom))(1 CARDINALS LINK 1 COMMA LINK 1 ("s") LINK 1 CARDINALS LINK 1 ("\)")); ## (Simonsen 1959, s. 45) SELECT:r1094 Nom IF (-1 (":") LINK -1 CARDINALS LINK -1 (Prop Sur Nom) LINK -1 ("\("))(0 Num)(1 ("\)")); ## Gávpotroggamat Várggain eai čájet o.m.d. siviila ássama ovdal 1400-jagiid (Simonsen 1959: 45). SELECT (Num Nom) IF (-1 KLASS + Nom); ## Ášši 07/00 Sámedikki 1999 jahkedieđáhus. # ========================== # # Disambiguating adpositions # # ========================== # SECTION #6 # # ========================== # # Rules relating to particular adpositions # ---------------------------------------- # čađa # - - - REMOVE ("čađđa") (0 ("čađa") LINK 0* MOVEMENT-V BARRIER SV-BOUNDARY) ; SELECT Adv IF (-1 ("oažžut"))(0 ("čađa")); SELECT Po (0 ("čađa") LINK -1 ("jahki" Gen) OR ("áigi" Gen))(NOT 1 TIME + Gen); SELECT Po (0 ("čađa") LINK -1 Gen)(1 MANNU + Gen LINK 1 Ord); SELECT Pr (0 ("čađa") LINK 1 ("gaska" Gen)); SELECT Adv (0 ("čađa") LINK -1 ("ášši") OR ("dat") LINK *-1 ("oažžut") BARRIER NPNH); ## .. oažžut áššiid čađa .. # gaskan # - - - - SELECT:r1095 Pr IF (0 ("gaskan"))(1 VGen); ## Gaskan bora viehkalin olggos. # geahčai # - - - - REMOVE ("geahčai") ((0 ("geahččat") LINK NOT -1 Gen) OR ((0 ("geahččat") LINK *1 Ill BARRIER NPNH))); ## Áhkku geahčai iežas speadjalis. ## Tommi geahčai boksii. # mađe # - - - SELECT:r1096 Po IF (-1 (Num Gen))(0 ("mađe")); SELECT:r1097 Num IF (1 ("mađe")); # maŋŋel / maŋŋil # - - - - - - - - LIST MANNEL = "maŋŋel" "maŋŋil" "maŋŋá" ; SELECT Adv (0 MANNEL LINK 1 go) ; SELECT:r1098 Adv IF (-1 TIME-UNIT LINK 0 Acc OR Gen LINK NOT -1 (Dem Gen))(0 MANNEL)(NEGATE 1 Gen); ## Nu dáhpáhuvai 22 minuvtta maŋŋel go čiekčamat ledje álgán. # miehtá # - - - - # These rules are here because "miehtá" is also VFIN, and many of the Pr/Po # rules below include the condition (NEGATE VFIN). So "miehtá" goes wrong there. SELECT Po (0 ("miehtá") LINK -1 ("máilbmi" Gen) OR NATION + Gen) ; SELECT Pr (0 ("miehtá") LINK 1 ("máilbmi" Gen) OR NATION + Gen) ; SELECT:r1099 Pr IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE -1 Gen)(0 ("miehtá"))(*1 Gen BARRIER NPNH LINK NOT 0 PrfPrc); ## Dalle bisttii luossaguolli miehtá dálvvi. SELECT:r1100 Pr IF (-1 Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(0 ("miehtá"))(*1 Gen BARRIER NPNH); ## Sii dieđihedje dan miehtá guovllu, ja sii bukte su lusa buot ## buhcciid. SELECT:r1101 Pr IF (-1 Nom LINK *-1 COPULAS BARRIER NPNHA)(0 ("miehtá"))(*1 Gen BARRIER NPNH); ## Searvegottiin lei dál ráfi miehtá Judea ja Galilea ja Samaria. SELECT:r1102 Pr IF (*-2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(-1 COMMA OR CC)(0 ("miehtá"))(*1 NP-HEAD-GEN BARRIER NP-BOUNDARY LINK NOT 1 Po); ## SELECT:r1103 VFIN IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE -1 Gen LINK NOT 0 Nom)(0 ("miehtá"))(NEGATE 1 Gen LINK 0 TIME OR PLACE); ## Jus divššohas dasa miehtá, dahje dilálašvuohta lea nu,... ## Áldu mii dálvvi miehtá njamaha miesi gohčoduvvo čearpmateadni. ## Dat sáhttet leat ovttasbargošiehtadusat oanahis áigái, dahje oktasašdoallu muhtin áiggiid jagis, dahje vaikko miehtá jagi. SELECT Po (0 ("miehtá" Adv) LINK -1 TIME + Gen)(NOT 1 NP-HEAD-GEN) ; ## Beaivvi miehtá galget earát lohkat galle geardde viehká mearriduvvon guhkkodaga, ja galgá sáhttit árvidit galle geardde háhppeha viehkat 12 diimmus. # ovdal # - - - SELECT:r1104 Adv IF (1 TIME-UNIT + Acc)(2 MANNEL); SELECT:r1105 Adv IF (1 Num)(2 TIME-UNIT + Acc)(3 MANNEL); # ovddas # - - - - SELECT:r1107 ("ovddas" Po) IF (-1 Gen LINK *-1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY)(0 Nom LINK 1 V); ## Láilá Susanne Vars lea ge dál Sámedikki ovddas bargamin njuolggadusaiguin Finnmárkoláhkii. # rastá SELECT ("rastá" Adv)(*0 ("čuohppat") OR ("časkit") OR ("čuohpastit") OR ("sahet") BARRIER SV-BOUNDARY2) ; REMOVE ("rastá" Po)(-1 HUMAN + Acc OR (Pers Acc) LINK *0 ("doalvut") OR ("fievrridit") OR ("guoddit") OR ("láidet") BARRIER SV-BOUNDARY) ; REMOVE ("rastá" Pr)(1 HUMAN + Acc OR (Pers Acc) LINK *0 ("doalvut") OR ("fievrridit") OR ("guoddit") OR ("láidet") BARRIER SV-BOUNDARY) ; SELECT ("rastá" Pr)(1 ("rádji" Gen) OR ("rádjá" Gen)) ; # vuostá / vuostái # - - - - SELECT:r1108 Adv IF (-1 ("váldit"))(0 ("vuostá") OR ("vuostái")); ## Sámi servodagas váilu árbevierru váldit vuostá almmolaš diehtojuohkima dakkár hámis. REMOVE Pr (0 ("vuostá") OR ("vuostái"))(*-1 VERB BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT 0 REALCOPULAS) ; # Adpositions that take modifiers # ------------------------------- SELECT:r1109 Pr IF (-1 Gen)(0 ("bealde") OR ("beale") OR ("beallái") OR ("geahčai") OR ("geahčen") OR ("geaže"))(1 Gen)(NEGATE 1 TIME); ## Daid sáhttá heaŋggastit dan heargái mii daid eará goahtemuoraid lea guoddimin, guokte bealji goappáge beallái hearggi. # The case of GASKAL # ------------------ SELECT:r1111 Po IF (-3 (Pron Gen))(-2 CC)(-1 (Pron Gen))(0 GASKAL); ## Dat lei min ja din gaskkas. SELECT:r1112 Pr IF (0 GASKAL)(1 Num)(2 CC)(3 Num); ## Gaskal 12 ja 16 jahkásaš mánáin lea muhtun muddui iešheanalis SELECT:r1113 Po IF (-3 Num)(-2 CC)(-1 Num)(0 GASKAL); ## Alimusriekti veadjá leat jagiid 1854 ja 1897 gaskka doallan siskkáldas čoahkkima. SELECT:r1114 Pr IF (0 GASKAL)(*1 NP-HEAD-GEN BARRIER SV-BOUNDARY LINK 1 CC LINK *1 NP-HEAD-GEN BARRIER SV-BOUNDARY); ## Ferte navdit ahte dáža duopmostuolut ja eará riektegeavaheaddjit dábálaččat dulkojit dáža siskkáldas rievtti nu ahte garvá vejolaš vuostálasvuođa gaskal dákkár álbmotriektenorpma ja siskkáldas norgga njuolggadusa. SELECT:r1115 Pr IF (0 GASKAL)(*1 (N Gen) BARRIER NPNH LINK *1 CC BARRIER NOT-NP LINK *1 (N Gen) BARRIER NPNH LINK 0 HNOUN); ## Lága mearrádusat galget váikkuhit luohttevašvuođa gaskal divššohas ja dearvvašvuođabálvalusa. ## Dán láhkai lea leamaš muhtun muddui lotnolas doahttaluvvon dássádatdilálašvuohta gaskal stáhta almenneteaiggádin ja geavahanvuoigaduvvon giliássiid. SELECT:r1116 Pr IF (0 GASKAL)(1 Dem)(2 NUMERALS); ## Ferte oaidnit oktavuođa gaskal dan guokte soahpamuša. SELECT:r1117 Pr IF (0 GASKAL)(1 A)(2 CC)(3 A LINK *1 (N Gen) LINK 0 HNOUN); # Barrier? ## Galgá válljejuvvot gaskal vejolaš ja dohkálaš iskkadan- ja ## dikšunvugiid. SELECT:r1118 Po IF (-1 (N Gen) LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 (N Gen))(0 GASKAL); ## Riiddut boazodolliid ja eará vuoigatvuođaoamásteddjiid gaskkas ## livčče lassánan. SELECT:r1119 Po IF (-3 Inf)(-2 CC)(-1 Inf)(0 GASKAL); ## Sániid oamastit ja eaiggáduššat gaskkas geavahuvvo "ja". # =============== # #SEC# SECTION #7 # # =============== # # Po or Pr? # --------- # Across parenthesis SELECT:r1120 Po IF (-1 (PUNCT RIGHT))(*-2 (PUNCT LEFT) LINK -1 Gen); ## ...sáhttá dulkot telestudio dahje govvatelefovnna (ruoná nummira) bokte. # Requiring Genitive REMOVE:r1121 Po IF (NEGATE -2 MANNU LINK 1 Ord)(NEGATE -1 (N Acc) OR (N Gen) OR (A Gen) OR (Num Gen) OR (Pron Gen) OR (Actio Gen) OR (Num Nom) OR Indef)(NEGATE 0 ("gaskan")); REMOVE:r1122 Po IF (-1 N)(NEGATE -1 Gen); #REMOVE Po IF (0 ("mielde"))(-1 Acc)(-2 TV); REMOVE:r1123 Pr IF (NEGATE *1 N OR A OR Num OR Pron OR GRADE-ADV BARRIER NPNH OR S-BOUNDARY OR CC); ## Jus divššohas lea badjel 16 jagi boaris,... ## Leansmánni lea kommišuvnnas fárus. ## Na mun gal hupmen dan birra. ## Kapihttala 11 mielde. SELECT:r1124 Pr IF (NEGATE -1 Gen OR (Pron Interr Nom))(NEGATE 0 A OR VFIN OR Adv)(*1 (N Gen) BARRIER NPNH LINK 0 HNOUN); ## Jus divššohas lea vuollil 16 jagi boaris,... #SELECT:r1125 Pr IF (-1 ("dušše"))(*1 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH); # denne er ikke bra, og eksempelsetninga funker likevel ## Dat lea dušše badjelaš állanbeali guhku. SELECT:r1126 Pr IF (-1 V-MAIN LINK 0 VFIN OR ConNeg OR PrfPrc LINK NOT 0 Gen)(0 Adv LINK NEGATE 0 ("čađa") LINK -1 ("mannat"))(1 Gen LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE 2 N); ## Jesus manai fatnasii ja vulggii rastá jávrri iežas gávpogii. #SELECT:r1127 Pr IF (NEGATE -1 Gen)(1 (Pron Gen)); # ii galggaše deaivat Rel, muhto njuolggadus ii leat dárbbašlaš ## ...muhto ovdal dan áiggi ledje "sápmelaččat boahtán dán guvlui". #REMOVE:r1128 Pr IF (NEGATE 1 (Num Gen))(NEGATE *1 (N Gen) BARRIER SV-BOUNDARY);# denne er ikke bra ## Olbmuin bisttii luossaguolli miehtá dálvvi. ## Ovdal dan aiggi ledje sápmelaččat boahtán dán guvlui. ## Gonagas addá láhkaásahusa lága geavaheami birra Svalbarddas. SELECT:r1129 Po IF (*-1 BOC OR CLB BARRIER NPNH OR Num)(-1 Gen)(NEGATE 0 NOUN-PO OR ("mielde"))(NEGATE 1 NP-HEAD-GEN); SELECT:r1130 Po IF (-1 Gen)(1 CC)(NEGATE -1 Acc LINK *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK -1 Acc LINK -1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 ("mielde") OR ("fárrui")); SELECT:r1131 Po IF (-1 Gen LINK NEGATE 0 Loc LINK *2 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH)(NEGATE -1 VERB OR Adv)(NEGATE 0 TIME-PREP)(1 TIME); ## Dán vuostá sáhttá dadjat, ahte ... ## Jos sáddo deavdá buođu vuollái dahje jos sáddo hávddarda buođu vuolde... ## Sámi guovlluin ožžo Sámeparlameantta Suoma beallái jagi 1976. SELECT:r1132 Po IF (-1 LAHKA-NOUN OR LAHKA OR ("sávaldat") OR ("ovttasbargovuoigŋa") OR ("dárbu") OR ("oaivil") OR DAT-PRON LINK 0 Gen)(0 ("mielde")); ## Dat ii leat Olgoriikadepartemeantta njuolggadusaid mielde. # Can be removed if the next rule functions well. SELECT:r1133 Po IF (-1 Gen)(NEGATE -1 ("leapma" Der/Dimin))(1 Gen LINK *1 Po BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE 0 Adv LINK -1 Acc); ## Dattetge ii leat muitaluvvon makkárge namahan veara geavahanriiddu birra dálolaččaid ja boazodoalu gaskkas. SELECT:r1134 Po IF (-1 (Interr Gen)); ## Vuoi dan olbmo gean bokte fillehusat bohtet. #SELECT:r1135 Pr IF (NEGATE -1 Gen LINK *-1 BOC BARRIER STV-NOT-ACT OR Pr)(NEGATE -1 TIME)(NEGATE 0 Attr OR VFIN OR Adv)(NEGATE 1 VFIN)(*1 (N Gen) OR (Pron Gen) BARRIER PUNCT OR NPNH OR (Num Nom) LINK NEGATE 0 RCmpnd LINK NOT *1 N OR Po BARRIER S-BOUNDARY OR CC)(NEGATE -1C Gen); # kommentert ut, eksempelsetninga funker likevel ## Sáhttá dattetge vurket journála olggobealde doaimma. SELECT:r1136 Po IF (-1C Gen LINK NOT 0 Num LINK NOT -1 Num)(NEGATE 0 NOUN-PO OR ("mielde") OR ("fárrui") OR ("mađe"))(NEGATE 1 NP-HEAD-GEN); SELECT:r1137 Pr IF (1 (Num Gen)); ## Vuollel 12 jahkásaš mánáin ii leat iešheanalis geahččanvuoigatvuohta. #REMOVE:r1138 Pr IF (NEGATE *1 Gen BARRIER SV-BOUNDARY); # kommentert ut ## Geavatlaš sivaid geažil čatnasa bajimus submi namuhuvvon máksomearrái. SELECT:r1139 Pr IF (0 TIME-PREP)(1 TIME OR ("soahti") LINK NEGATE 1 Num)(NEGATE 2 Po)(NEGATE 0 ("čađa") LINK 1 MANNU LINK 1 Ord LINK -3 Gen); ## DBE dáhttu oažžut dieđu suohkanis ovdal 01.11.99. SELECT:r1140 Pr IF (*-1 MOVEMENT-V BARRIER NOT-ADV)(0 ("guovddáš"))(1 PLACE)(NEGATE 2 Po); ## Dat váccaša guovddáš márkana. SELECT:r1141 Adv IF (-2 (Num Acc))(-1 (N Acc))(0 ("maŋŋil")); ## Dat dáhpáhuvai golbma jagi maŋŋil. SELECT Po IF (0 ("vuollái") LINK -1 ("beallji" Gen) LINK *-1 ("addit") BARRIER SV-BOUNDARY); ## Mon gal attán dutnje bealji vuollái. # "addit" is STV-verb, but in this idiom there is no Obj. SELECT:r3579 Adv IF (-1 Acc LINK *-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY OR Acc LINK NOT -1 Acc)(0 Po LINK NOT *1 Acc BARRIER NPNH); ## Soai njoalosteigga basttiideaskka ja bijaiga daid eret. ## Son gádju min eret min vašálaččain. SELECT:r1142 Po IF (-1 NP-HEAD-GEN LINK NOT 0 Num OR MEASURE OR PrfPrc) (NEGATE 0 Refl LINK -1 PrfPrc)(NEGATE -1 VFIN OR ("leat" PrfPrc) OR Adv)(NEGATE -1 Acc LINK *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK -1 Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 Attr OR ("mielde") OR ("fárrui") OR ("mađe") OR ("buorre") OR NOUN-PO OR CS)(NEGATE 0 ("bajil") LINK *-1 ("oahppat") BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE 1C Po)(NEGATE 1 Gen)(NEGATE 0 Pr LINK 1 Gen); ## Daid ovddas gal in máksán maidege. SELECT Pr (0 Po LINK -1 Gen LINK *-1 Num BARRIER NPNH)(1 NP-HEAD-GEN LINK NOT 0 PrfPrc) ; ## Vuosttasnáššuvnnaid čoagganeapmi ovddasta badjel 300 indiánaservodagaid miehtá Kanada ja gáibida dál iešstivrejumi Davvi-Amerihká buot eamiálbmogiidda. SELECT:r1143 Po IF (-1 Num)(0 ("rádjai")); # Make general rule! REMOVE:r1144 Po IF (NEGATE -1 Gen OR Num OR Indef)(NEGATE 0 ("gaskan")); ## ... paragráfaide 3-18 rájes 3-21 rádjái. ## Jus divššohas dasa miehtá,... # Diambiguation N - Po, Noun vs. Po: # - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE:r1145 Po IF (-1C (Num Gen)); SELECT:r1146 Po IF (-1 ("guovttá"))(0 ("gaskan")); ## Mun áiggošin duinna guovttá gaskan hupmat. SELECT:r1147 Po IF (-1 Gen)(0 ("gaskkas") OR ("vuostá"))(NEGATE 0 ("vuostá") LINK *-2 BOC BARRIER NPNH); # This is a problematic one because "gaskkas" can also be (N Sg Loc) or (N Sg Nom), "vuostá" can be N Sg Nom. It shouldn´t hit: "Áhku vuostá lea buoremus vuostá maid mun dieđán." SELECT:r1148 Adv IF (NEGATE -2 (Num Gen))(-1 TIME-UNIT + Acc)(0 ("áigi")); ## Ánde Máhtte Somby Sandvik beasai guokte vahku áigi diehtit ahte son beassá vuolgit. SELECT:r1149 Po IF (*-2 ("máksit") OR ("máksu") BARRIER NPNH)(-1 Gen)(0 ("ovddas")); ## Logut čájehit makkár kilohatti gaskamearálaččat Finnmárkkus ferte máksit ealggabierggu ovddas. SELECT:r1150 Po IF (*-2 Acc BARRIER NPNH LINK *-1 ("máksit") OR ("máksu") BARRIER NPNH)(-1 Gen)(0 ("ovddas")); ## ...maid ovddas sihtá máksit bálkámassima 30 beaivvi ovddas. SELECT:r1151 Po IF (-1 Gen)(0 ("ovddas"))(*1 ("máksit") OR ("máksu") BARRIER SV-BOUNDARY); ## Spider-Man-gova ovddas máksojuvvo bures! # Coordination SELECT:r1152 Po IF (0 ("ovddas") LINK -1 Gen LINK *-1 (V Neg) BARRIER V OR Pr OR Po LINK *-1 ("ovddas" Po) BARRIER NPNH); ## Sámediggi lea miehtan sutnje máksit 800 ruvnno juohke árgabeaivvi ovddas, muhto ii fal lávvordagaid, sotnabeivviid ja bassebeivviid ovddas. # Removing some readings that compete with Po # ------------------------------------------- REMOVE:r1153 N IF (-1 Gen LINK NOT 0 Num)(0 Po)(NEGATE 0 NOUN-PO)(NEGATE 1C Po); REMOVE:r1154 V IF (-1 Gen)(0 Po)(NEGATE 1C Po); ## ...maid ektui sáhtii leat buori oskkus. ## Gávpot mii lea vári alde, ii sáhte leat čihkosis. # =========================== # # Disambiguating subjunctions # # =========================== # SECTION #8 # # =========================== # # Subjunctions are disambiguated in two subcycles. This is the first. # Some particular subjunctions # ---------------------------- # amas # - - - # A, or Neg Sup, or CS (if followed by (nominative) subject and (infinitival) verb). SELECT:r1155 A IF (0 ("amas"))(1 CC)(2 A); SELECT:r1156 A IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV OR CLB)(0 ("amas")); ## Máŋgasat leat sakka fuolastuvvan amas ja dovddus vahágiin. ## Ollu sápmelaččaide lea dál ain amas jurdda. SELECT:r1157 A IF (0 ("amas"))(1 N)(NEGATE *1 Nom BARRIER NOT-NP); ## Eai dovdda amas olbmo jiena. SELECT:r1158 (Neg Sup) IF (0 ("amas"))(1 Inf); ## Bávlos lei nappo mearidan gárvit Efesosa, amas ájihuvvot Asia eanangottis. SELECT:r1159 CS IF (0 ("amas"))(1 Neg); ## Prinsihpa maid lean čuovvon lea juohkehačča ektui fuolahan, amas ii vuovdi vahágahtto. SELECT:r1160 CS IF (0 ("amas"))(*1 Nom BARRIER NPNHA LINK *1 Inf); ## Mánás leat juolggit biddjojuvvon man nu vuostái nođiid ala, amas juolggit čerggiidit. REMOVE (Neg Sup) (0 ("amas") LINK NOT 1 WORD) ; ## Sáhpánvuovddi bajil lea máŋga beaivvi girddašan amas, stuora loddi. # amat # - - - SELECT:r1161 (Neg Sup) IF (0 ("amat"))(1 Inf); # Also Pcle? ## Sii guddet du gieđaideaset alde, amat norddastit juolggát geađgái. # daningo # - - - - # dasságo # - - - - # These two are taken care of by the rule in the cycle 'Disambiguating clitics'. # dasgo # - - - SELECT:r1162 CS IF (0 ("dasgo"))(NEGATE *1 ("?")); SELECT:r1163 CS IF (0 ("dasgo"))(1 Interr); ## Dasgo Herodes lea ohcamin máná goddin dihtii dan. ## Dasgo goabbá lea stuorit,... #SELECT:r1164 CC IF (-1 COMMA)(0 ("vaikko"))(NEGATE 1 CS); ## Jos geahččá dearvvašvuođarievtti geahččanguovllus, de ii gáibádus áddehahtti dieđuid oažžumis čatnas giellalága ráddjehusaide. # we make it easy first.... # de has only Adv now #SELECT ("de" Adv)(-1 COMMA) ; # ## Vuos galgá liinna seaktit, de suohpput ja nuppi iđida fas geassit dan. #SELECT ("de" Adv)((-1 Pcle OR Foc/han OR BOS) OR (1 COMMA)) ; # ## Don dat han de ledjet. # ## In de, mun gal in máhte. # ## De boađán. #SELECT ("de" Adv) (-1 COMMA LINK -1 ("ovdal") LINK -1 go LINK *-1 ("jos") OR ("jus") OR ("juos") OR ("joas") OR ("go" CS) LINK *-1 BOS BARRIER NOT-ADV); #SELECT ("de" Adv) (*-1 ("jos") OR ("jus") OR ("juos") OR ("joas") OR ("go" CS) LINK *-1 BOC BARRIER NOT-ADV)(-1 COMMA); ## Jos dieđášin, de dajašin. ## Go olbmot jaskkodit, de sáhpánat álget jursit. ## Son diehtá, ahte jos galgá leat mielde, de ferte máksit. # go # - - # Yes/no ( = fi. -ko/-kö, no. V1)) # SELECT:gox Pcle IF (*-2 VFIN LINK NOT 0 Imprt LINK NEGATE 0 Inf LINK *-1 AUX BARRIER VERB)(-1 VFIN LINK NOT 0 Ill)(0 go LINK NEGATE *1 VFIN); SELECT:gox Pcle IF (*-2 ConNeg LINK *-1 Neg BARRIER NOT-ADV-PCLE)(-1 VFIN LINK NOT 0 Ill)(0 go LINK NEGATE *1 VFIN); SELECT:gor1167x Pcle IF (-3 BOS OR CLB)(-2 CC)(-1 V)(0 go); SELECT:gor1168x Pcle IF (-2 BOS OR REALCLB OR PUNCT OR COMMA)(0 go)(*1 ("?")); ## Muhto boađát go? ## Eai go báhkinat ge daga aiddo nu? ## Judas, beahtát go Olbmobártni cummáin? SELECT:go Pcle IF (-1 VFIN LINK -1 BOS OR REALCLB OR PUNCT OR COMMA)(0 go)(*1 COMMA BARRIER VFIN LINK *1 ("diehtit") OR ("jearrat") OR ("imaštallat") BARRIER SV-BOUNDARY); ## Oinnežan go su ihttin, dan in dieđe. SELECT:gor1169x Pcle IF (-2 ("vai"))(0 go); ## ...vai geahččaluvvo go gávdnat čovdosiid bissovaš rievttis,... SELECT:gor1170x Pcle IF (-2 VERB)(-1C VFIN)(0 go)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR CC); SELECT:gor1171 Pcle IF (*-2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT 0 Inf)(-1C VFIN)(0 go)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Árvvoštaladettiin galgá go addit lobi lea dattege gažaldat das,... ## De oaidná olmmoš dárbbaša go oalgebáddi luoitiluvvot. SELECT:gor1172 Pcle IF (-1 (V Neg) OR MOD-ASP)(0 go); ## Son jerre it go boađe? ## Sámedikki eará orgánat mearridit ieža galget go čoahkkimat leat rabas vai gitta. SELECT:gor1173 Pcle IF (*-3 ("go" Pcle) BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY LINK -1 VFIN)(-2 CC)(-1 VFIN)(0 go); ## Addet go máŋga dearvvašvuođabargiidjoavkku veahki ja fállojuvvo go divššohasaide birrajándororrun. SELECT:gor1174 Pcle IF (-2 Inf)(-1 VFIN LINK NOT 0 Ill)(NEGATE -1 PrfPrc)(0 go)(1 Inf); ## Farisealaččat atne Jesusa čalmmis oaidnit áigu go buoridit sábbáhin. ## Dalle mun ferten iskat lea go dus feber, ja mihtidit dus varradeattu. SELECT:gor1175 Pcle IF (-3 N OR Pron)(-2 ("ahte"))(-1 VFIN)(0 ("go")); ## Politihkas lei 1866 rájes sáhka ahte galggai go stivrregoahtit gii oažžu eatnama láigohit stáhtas. SELECT:gor1176 Pcle IF (-1 N LINK *-1 BOS BARRIER NOT-NP)(NEGATE -1 ("hávvi"))(0 go)(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(*1 ("?")); ## Eatni goarrun gákti go dus lea die? SELECT:gor1177 Pcle IF (-2 (N Gen) LINK *-1 BOS BARRIER NOT-NP)(-1 Po)(0 go)(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Girdi mielde go don manat Helssegii? # Something else ( = fi. kuin, no. (så) som)(are all these CS?) # Testing: SELECT:r1178 CS IF (*-1 A OR Adv LINK *-1 ("nu") OR ("mihá") BARRIER S-BOUNDARY)(0 go); SELECT:r1179 CS IF (*-1 ("seammá"))(NEGATE -1 VFIN LINK NOT *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(0 go); ## Nu guhkás go Gonagas mearrida... ## Giđđabuođut ráhkaduvvojit seammá vuogi mielde go geassebuođut. ## Seammá gusto go... # NOT -1 VFIN! SELECT:r1180 CS IF (*-1 COMPAR BARRIER NOT-ADJ OR CLB)(0 go); SELECT:r1181 CS IF (*-1 Comp BARRIER S-BOUNDARY OR PUNCT LINK NOT 0 VERB)(0 go)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Dát dáhpáhuvvá dávjjit go dat, maid ovdal namuhin. ## Láhkaásahus addá máŋgga áššis dárkilit njuolggadusaid go láhka. SELECT:r1182 CS IF (-1 Comp LINK *-1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX OR CS)(NEGATE *-1 V-PL1 OR V-PL2 OR V-PL3 BARRIER V-NOT-AUX)(0 go); ## Dasgo mun in leat álggage heajut go dat mahkáš alla apoastalat. SELECT:r1183 CS IF (*-2 Comp BARRIER NPNH LINK NOT 0 Inf)(-1 A OR N)(0 go); ## Dii han lehpet eanet veara go ollu cizážat. SELECT:r1184 CS IF (-1 A OR Adv)(NEGATE -1 Po)(0 go)(*1 Interr BARRIER VFIN); ## Joavku ii válddahala dát gažaldagaid dobbelii go maid Sámi vuoigatvuođalávdegoddi lea dahkan. SELECT:r1185 CS IF (0 go)(1 ("ahte")); ## Mus ii leat go okta beana. ## Lea váttis áddet earáláhkai, go ahte maiddái duopmostuollu rahčá ## čađat dainna váttisvuođain. # ============== # #SEC# SECTION #9 # # ============== # # CS selection for specific CS candidates # --------------------------------------- # go SELECT:r1193 CS IF (0 go); # All other go's are CS. (differ from Pcle sect 2?) # mo SELECT:r1194 Adv IF (*-1 BOC OR PUNCT BARRIER NOT-PCLE)(0 MOVT)(*1 ("?") OR CS); ## Mo dagai stáhta iežas Finnmárkku eatnamiid eaiggádin? #Try a more radical approach: SELECT:r1195 CS IF (NEGATE *-1 BOC OR PUNCT BARRIER NOT-PCLE)(0 MOVT)(NEGATE *1 ("?")); ## Farga boahtá ođđa govat mat čájehit mo ieš johtin manai. # CC removal for specific CC candidates # ------------------------------------- REMOVE:r1198 CC IF (0 ("de")); ## De leat máksán. # Some more particular subjunctions # ---------------------------- # mađe/mađi and dađe/dađi SELECT:r1199 CS IF (0 MADE)(*1 DADE) ; ## Mađe mielde oaivi, dađe mielde ságat. REMOVE:r1200 CS IF (0 MADE)(NEGATE *1 DADE) ; SELECT:r1201 CS IF (*-1 MADE BARRIER S-BOUNDARY)(0 DADE); ## Mađe stuorit RAM-muitu du dihtoris lea, dađe eanet dihtorprográmmaid sáhtát geavahit oktanaga. REMOVE:r1202 CS IF (NEGATE *-1 MADE BARRIER S-BOUNDARY)(0 DADE); REMOVE:r1203 CS IF (NEGATE *1 VFIN OR ("leapma" Der/Dimin)); # The latter is 'leamaš'. ## Sii manne meahccái, vaikko lei issoras buolaš. ## Eai lean váldán go niestebohcco. # ====================== # # Disambiguating adverbs # # ====================== # #SEC# SECTION #10 # # ====================== # # General adverb rules # -------------------- SELECT:r1204 Adv IF (-2 VFIN)(-1 ("nu"))(1 COMMA)(2 ("ahte")); ## Lohku lassánii nu johtilit, ahte ... SELECT:r1205 Adv IF (*-1C VFIN OR Inf BARRIER NOT-ADV OR PUNCT LINK NOT 0 AUX)(0 (A Attr) OR (A Comp))(NEGATE 0 Inf OR N)(NEGATE 0 ("visot") LINK 1 Refl OR A LINK 1 N)(NEGATE 0 ("eanaš") OR ("eanas") OR ("eanet"))(NEGATE 1 N)(NEGATE 1 CC LINK 1 (A Attr) LINK *1 N BARRIER NOT-ADJ); ## Mannet ja guorahallet dárkilit dán máná hárrái! ## Dán geasi gal áiggun bargat garrasit. ## Sii geavahit ollu ee. giellabálvalusaid. # Adv if postverbally SELECT:r1206 Adv IF (-2 VERB)(NEGATE -2 COPULAS)(-1 ("hui") OR ("nu"))(NEGATE *1 N BARRIER NP-BOUNDARY); ## Son čállá hui čábbát. SELECT:r1207 Adv IF (*-1 (V Sg1) OR (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY OR COPULAS OR Nom OR PUNCT)(0 (A Pl Nom))(NEGATE 0 Inf OR ("visot"))(NEGATE 1 N)(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 Nom BARRIER SV-BOUNDARY); ## Dál ii leat oktage Romssa universitehta guovddášhálddahusas gii hálddaša sámegiela njálmmálaččat ja čálálaččat. ## Jus lea geavatlaččat vejolaš, galget divššohasat... # The last condition covers cases where 0 is a comparative adjective. SELECT:r1208 Adv IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE *-1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE *-1 ("leapma" Der/Dimin) LINK NOT *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY) (0 (A Pl Nom))(NEGATE 0 Inf)(1 A); ## Dát mearrádus lei formálalaččat gustojeaddjin gitta dassáigo... REMOVE:r1209 Nom IF (-1 (Pron Rel Nom))(0 Adv); ## Iige leat duopmu mii čielgasit ja njuolga mearrida... REMOVE:r1210 (Pl Nom) IF (*-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY)(0 Adv); REMOVE:r1211 (Pl Nom) IF (0 Adv)(*1C V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## ...gos mánná ássá dahje gaskaboddasaččat orru. ## Son dábálaččat ráhkkana dasa dálvvi mielde. REMOVE:r1212 Gen IF (0 Adv)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNH)(NEGATE *1 Po BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE *1 N BARRIER NP-BOUNDARY); ## Dát dagut leat rasisttalaččat. #REMOVE Adv IF (-1 (N Gen) OR (Pron Gen))(NEGATE -1 Adv OR VFIN OR ("leat" PrfPrc)) # (0 Po); # Po if after Gen # but no hits in corpus? #SELECT Adv IF (0 ("mielde"))(*-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY LINK -1 (Pron Loc))(NEGATE 1 (N Nom)); SELECT:r1213 Adv IF (0 ("mielde"))(*-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY LINK -1 (Pron Loc))(NEGATE -2 (N Nom))(NEGATE 1 (N Nom)); ## Mus lea dorski mielde. ## Sudnos ledje evttohusat mat sudno gáttu mielde geahpidivčče riidduid. ## Sis lei lága mielde lohpi. ## Sis lei lohpi lága mielde. SELECT:r1214 Adv IF (-1 Acc LINK *-1 ("váldit") BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE -1 Gen LINK -1 Acc LINK NOT 0 Refl)(0 ("mielde") OR ("fárrui")); ## Sámediggi lea bivdán ráđđehusa váldit Sámedikki mielde árvoháhkanprográmmabargui. ## Son válddii dušše gávttis fárrui. SELECT:r1215 Adv IF (-1 Dem OR N OR A OR Pron LINK 0 Gen)(0 ("mađe"))(NEGATE *1 DADE BARRIER S-BOUNDARY); ## Mun bohten dan mađe árrat. SELECT:r1216 Adv IF (0 ("mielde"))(*-1 ("go" Pcle) LINK -1 REALCOPULAS BARRIER VFIN); SELECT:r1217 Adv IF (0 ("mielde"))(*-1 ("leat" Qst) BARRIER VFIN); ## Leago dorski mielde? ## Lea go dorski mielde? SELECT:r1218 Adv IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT OR COPULAS BARRIER NPNH)(-1 Pers OR HUMAN LINK 0 Gen LINK NOT 0 DAT-PRON)(0 ("mielde")); ## Dat ii leat mu mielde. # Can be ambiguos. REMOVE:r1219 Adv IF (-1 (N Gen) OR (Pron Gen) LINK NOT 0 MEASURE OR PrfPrc)(NEGATE -1 Adv OR VFIN OR ("leat" PrfPrc))(0 Po)(NEGATE 0 ("bajil") LINK *-1 ("oahppat") BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE 0 ("mielde") OR ("fárrui") OR ("mađe") LINK *-1 MIELDE-V BARRIER VFIN)(NEGATE 0 ("ládje") LINK -1 ("juoga") OR ("eará")) ; ## Válddán girjji mielde. ## Válddán dorski mielde. REMOVE:r1220 Adv IF (-1 (Num Nom))(-2 (N Gen) OR (Pron Gen))(NEGATE -2 Adv OR VFIN OR ("leat" PrfPrc))(0 Po)(NEGATE 0 ("mielde") OR ("fárrui") LINK *-1 MIELDE-V BARRIER VFIN); ## Sii sáhttet buktit hálddahuslaš cealkámuša lága kapihttala 11 mielde. #REMOVE (Adv Comp) IF (-1 ("leat"))(0 (A Attr) LINK NOT 0 Pl)(NEGATE 0 ("eanaš") OR ("eanas"))(1 N LINK NOT 0 A)(NEGATE 2 VERB); ## Bussás leat alit čalmmit. SELECT:r1224 Adv IF (NEGATE -1 CC LINK -1 Indef)(0 (Pron Indef))(1 COMMA)(2 CS); ## Muhto geavadis ráddjejuvvui vuoigatvuohta veaháš, go ráfáiduhttima ## spiehkastat mearralottiid ektui gáržžui. REMOVE:r1225 Po IF (-1C NOT-NP)(0 Adv)(1 NOT-NP OR CLB); ## Mun in leat mielde. REMOVE:r1226 (N Gen) IF (-1 VFIN)(0 Adv)(NEGATE 1 N or Po); ## Diet lea beare unnán. SELECT:r1592 Adv IF (0 ("buot") OR ("gait"))(1 VFIN LINK 1 Nom LINK NOT 0 Der/Pass LINK *1 Acc BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY2); ## Buot lea beaivváš boaldán gittiid. SELECT:r1593 Adv IF (0 ("buot") OR ("gait") LINK -1 VFIN + IV LINK -1 Nom)(NEGATE 1 Pr)(NEGATE *1 N BARRIER NPNH) ; ## Dat bulii buot, dat dállu. SELECT:r1594 Adv IF (-2 V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(-1 Acc)(0 ("buot") OR ("gait"))(NEGATE 1 N); SELECT:r1595 Adv IF (-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT LINK *-1 Acc BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2)(0 ("buot") OR ("gait"))(NEGATE 1 N); ## Don bilidit dan buot. ## Dan don bilidit buot. IFF ("buot" Adv) ((1 Superl) OR (-1 Acc LINK 2 Inf)) ; ## Buot buoremus lea ieš vuolgit. # Adverbs, not interjections # -------------------------- REMOVE:r1228 Interj IF (NEGATE -1 Interj OR BOS)(0 Adv); ## Dat dinii bures doppe. # Adjectives, not adverbs # ----------------------- REMOVE:r1229 Adv IF (*-2 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(-1 (Pron Indef))(0 (A Pl Nom)); ## Ehpet go dii leat ollu mávssolaččabut go dat? SELECT:r1230 (A Pl Nom) IF (*-1 BOS OR REALCLB)(1 COPULAS LINK *1 (Pers Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 Nom BARRIER S-BOUNDARY); ## Ávdugasat lehpet dii go sii bilkidit ja doarrádallet din. SELECT:r1231 (A Comp Attr) IF (NEGATE -2 ("eanet") LINK 1 ("ja") OR ("ahte"))(0 Adv)(1 (A Attr))(2 (N Pl)); ## Sii buvttadit eanet ođđa dieđuid dan birra. SELECT:r1232 (A Pl) IF (-1 go LINK -1 Adv LINK *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR Nom LINK -1 (Pl Nom)) ; ## Viššalat ohppet eanet go láikkit. REMOVE Adv (0 (A Pl Nom))(1 Pl3) ; ## Riggámusat vulget lupmui juohke jagi. SELECT ("riekta" A Nom) (0 Adv LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV) ; ## Dat, mii oktii leamaš riekta, ii dárbbaš leat šat riekta dál. # Adverbs, not comparative or plural adjectives # --------------------------------------------- SELECT:r1233 Adv IF (-1 BOC)(0 (A Nom) LINK NOT 0 Attr)(NEGATE *1 (N Loc) BARRIER NPNH)(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY LINK *1C NP-HEAD-NOM BARRIER SV-BOUNDARY)(*1 V-NOT-COP BARRIER S-BOUNDARY LINK *1C NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY ); ## Geavatlaččat ja ruđalaččat sáhttá dát garrasit čuohcat. # The non-copula verb does not have to be finite, but there must be a finite verb. REMOVE:r1234 Comp IF (-1 ("hui") OR ("nu") OR ("seammá"))(0 Adv); ## Dat lea hui čielgasit. REMOVE:r1235 (Comp Attr) IF (-1 VFIN)(0 Adv)(NEGATE 0 PxPl3)(NEGATE *1 N OR A); ## Ráđđehus áigu erenomázit giddet fuopmášumi sámegillii. SELECT:r1236 Adv IF (*-1 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY OR Nom LINK NOT 0 Indef)(-1 Indef LINK NOT 0 ("muhtun"))(0 Comp)(NEGATE 0 PxPl3)(NEGATE 1 N); ## Eai galgga oažžut vuodjinlobi seamma álkit go sii geain meahcásteapmi lea ealáhus. ## Eai oaččo vuodjinlobi seamma álkit go sii geain meahcásteapmi lea ealáhus. REMOVE:r1237 (A Comp) IF (-1 N OR Pron)(1 VFIN)(NEGATE 1 N); ## ...ja ahte dat dáhttu čielgasit berre doahttaluvvot. SELECT:r1238 Adv IF (*-1 NP-HEAD-NOM OR (A Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 (Pron Rel) OR VFIN OR Rel)(1 PrfPrc)(NEGATE 1 Actio LINK 1 ("veara")); ## ...leatgo sámit historjjálaččat adnon eamiálbmogin... SELECT:r1239 Adv IF (-2C Adv)(-1 CC)(1 VERB); ## ...son gii eanemus ja bistevaččat doallá oktavuođa divššohasain. SELECT:r1240 Adv IF (0 (A Pl Nom))(*1C V-1-2 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Persovnnalaččat in rávveše geange risikeret vel nuppes kr. 255.307. SELECT:r1241 Adv IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 (A Pl Nom))(*1 PrfPrc OR (Actio Ess) BARRIER SV-BOUNDARY); ## ...dallego sii ledje lobálaččat bohccuiguin orrumin boazogoahtunorohagas ## gosa gulle. REMOVE:r1242 Attr IF (1 CC)(NEGATE 2 Adv OR PRE-NP-HEAD); ## ...čállogo journála elektrovnnalaččat vai báhpárii. REMOVE:r1243 (A Nom) IF (0 Adv)(1 (A Nom) LINK NOT *1 N BARRIER NPNH); ## Geainnut ledje maid guhkit rabas. SELECT:r1244 Adv IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(-1C (A Nom) OR (N Nom))(0 A)(1 EOS); ## Seammás oinniimet ahte dát njeallje biirre šadde doarvái bieđggus geográfalaččat. # Adverbs, not verbs # ------------------ REMOVE:XRemImprt Imprt IF (NEGATE *-1 BOC OR VERBAL-ACTIVITY-V OR COMMA BARRIER NOT-CC)(NEGATE -1 Adv LINK -1 BOC OR COMMA)(NEGATE -1 Imprt)(NEGATE *-1 CC BARRIER NOT-ADV LINK -1 Imprt)(NEGATE 0 Neg OR ConNeg) ; REMOVE:Xr1245 (V Ind) IF (-1 Nom LINK *-1 (V Ind) BARRIER NPNHA)(0 ADV-NOT-VERB); ## Oar-julggiid atnet olbmot dušše dalle go bodni lea nu garas ahte... SELECT:Xr1246 Adv IF (-1 (Pron Rel))(1 CC)(2C Adv)(NEGATE *3 A BARRIER NOT-ADV); ## ... dan dearvvašvuođabálvalussii, mii ollásit dahje osohahkii... SELECT:Xr1247 Adv IF (-1 VERB)(1 CC)(2 ("seammá"))(3C Adv)(NEGATE *4 A BARRIER NOT-ADV); ## Njuolggadusat fertejit gustot ollásit ja seammá láhkai... REMOVE:Xr1248 VERB IF (*-1 INFV BARRIER SV-BOUNDARY)(0 Adv)(1 Inf); ## ...go duohta dilálašvuođaid ii sáhte ollásit čilget. REMOVE:Xr1249 VGen IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Adv)(*1 N BARRIER VERB); ## Lea čađat dárbu ođasmahttit jorgalusaid. SELECT:Xr1250 Adv IF (0 ("viibmat") LINK *1 VFIN BARRIER VERB OR S-BOUNDARY); ## Viimmat mun ohppen čállit sámegiela. # Verbs, not adverbs # ------------------ REMOVE:Xr1255 Adv IF (*-1 ILLV)(0 Inf)(NEGATE *-1 BOS LINK *1 Ill)(NEGATE 1 CS); ## Sii liikojit čuožžut synagogain ja gáhtačiegain rohkadallamin, ## vai olbmot fuomášit sin. ## Sii liikojit fuobmat, ahte ganddat ... REMOVE:Xr1256 Adv IF (NEGATE *-1 Acc)(-1 INFV)(0 Inf); ## Gonagas sáhttá addit láhkaásahusaid dan birra. SELECT:Xr1258 V IF (0 ("addit"))(NEGATE 0 Actio)(*1 Acc OR Ill BARRIER NPNHA); ## Son gohčui addit niidii dan. # Adverbs, not pronouns # --------------------- SELECT:r1259 Adv IF (0 (Pron Indef Nom))(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Num)(*1 (N Nom) BARRIER S-BOUNDARY OR CC LINK NOT 0 Inf); ## ...go Sámedikki áššemeannudeamis unnán buvttaduvvojit čállosat ## sámegillii. ## Muhto veajan gal eanaš biddjojuvvojit dakkár tiŋggat mat... SELECT:r1260 Adv IF (0 (Pron Dem Sg Loc))(NEGATE *1 N BARRIER NPNH); ## Bođus das lea dávjá ahte dat ii iskojuvvo dárkileappot. # Adverbs, not nouns # ------------------ SELECT:r1261 Adv IF (NEGATE -1 Dem)(0 ("doarvái")); ## Ráđđehusas lea doarvái vuođđu mearridit dan. SELECT:r1262 Adv IF (*-1 VFIN)(0 GEASSET)(NEGATE 1 Acc); ## Son lei doppe geasset. SELECT:r1263 Adv IF (0 GEASSET)(*1 VFIN); ## Dálvet son vulggii meahccái. SELECT:r1264 Adv IF (*-1 VFIN BARRIER NOT-ADV)(0 ADV-NOT-OTHER-POS)(NEGATE 0 Num); ## Lea dušše okta Ipmil. ## Ja Biret-Elle lea easka skuvllas geargan. # Move to cycle 1a? SELECT:r1265 Adv IF (-1 CS)(0 ADV-NOT-OTHER-POS)(1 Nom LINK 1 VFIN OR Interr); ## Lahka mearridii, ahte dušše sii guđet máhte... # A bit half-hearted the previous LINK). #REMOVE:r1266 Interj IF (-1 BOS)(0 ADV-NOT-NAMES); ## De fidnejin. ## No hits in corpus. SELECT:r1267 Adv IF (-1 (N Nom))(0 ADV-NOT-NOUN); SELECT:r1268 Adv IF (-1 CC)(0 ADV-NOT-NOUN)(NEGATE *1 VFIN); ## Dáin áššiin sáhttet Sámedikkit várra nu gohčoduvvon friija ## árvvoštallama mielde mearridit. ## Dás lea unnimus 150 jagis sáhka ja várra 200 jagis. SELECT:r1269 Adv IF (NEGATE 0 ("okta" Ess))(0 Ess LINK NOT 0 ("danin"))(NEGATE 0 ("mii" Foc/ge)); ## Eatnagat bohtet nuortan ja oarjin. ## ...amadet gaikut nisuid bajás oktan árvvohis rásiiguin. # This rule also hits "ihttin", "guhkkin", "muhtumin", "iehčanassii", "muhtumin" # It is possible that some conditions will have to be added. # Nouns, not adverbs # ------------------ REMOVE:r1270 Adv IF (-1C Gen)(NEGATE -1 Interr)(0 (N Loc)) ; ## Son bođii njukčamánu loahpas. # Rules related to specific adverbs (quite a lot) # --------------------------------- # álggage # - - - - SELECT:r1272 Adv IF (*-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("álggage")); SELECT:r1273 Adv IF (0 ("álggage"))(*1 Nom BARRIER S-BOUNDARY); ## In mun leat álggage heajut go dát. ## Sis, geain eai lean álggage njuovvanbohccot,... # álgu # - - - SELECT:r1274 N IF (-1 Gen OR (A Attr))(0 ("álgu")); ## Prošeavtta álgu ii lean álki. # bearrái # - - - - SELECT:r1276 Adv IF (*-1 ("geahččat") BARRIER NOT-ADV)(0 ("bearrái")); # beallái # - - - - # The Po/Pr seems to be taken care of by the general rules in an earlier block. # But rules are needed that distinguish between N and Adv readings. # bures # - - - SELECT:r1277 Adv IF (0 ("bures") LINK 1 ("boahtin")); # Instead of Interj. SELECT:r1278 Adv IF (0 ("bures") LINK *1 ("mannat") BARRIER VERB); ## Bures dat manná. # čađat # - - - SELECT:Xr1279 Adv IF (-1 VFIN)(NEGATE -1 Pl3 OR Neg)(0 ("čađat")); SELECT:Xr1280 Adv IF (0 ("čađat"))(1 VFIN)(NEGATE 1 Pl3); ## Lea čađat dárbu ođasmahttit jorgalusaid. ## Son muitala ahte dii čađat jurddašehpet min iluin. # čuožžut etc. SELECT:Xcuozz Adv (-1 ("bissut"))(0 Inf) ; # dadjat # - - - - SELECT:Xr1281 Adv IF (-1 COMMA)(0 ("dadjat")); ## Muhto joddobuođuiguin bivdojuvvo luossa miehtá deanu, dadjat ## njálmmi rájes gitta gierragii. SELECT:Xr1282 Adv IF (0 ("dadjat"))(1 ("juo")); ## Háhkan lea šaddan dadjat juo cieggan riektedilli. # dainna # - - - - SELECT:r1283 Adv IF (0 ("dainna"))(1 go); ## ...muhto sáhttá vuordit dainna go ferte vuoruhit dikšuma. SELECT:r1284 Adv IF (0 ("dainna"))(*1 CS BARRIER NOTCOMMA); ## Kvaliteahtta sihkkarasto dainna, ahte bargit dovdet kultuvrra. # danin # - - - SELECT:r1285 Adv IF (0 ("danin"))(NEGATE *1 (N Ess) BARRIER NPNH)(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV)(NEGATE 1 CLB)(NEGATE *-1 OPREDV BARRIER NOT-ADV)(NEGATE *1 OPREDV BARRIER NOT-ADV); ## Danin badjánii jurdda lága ráhkadit. ## Návetruitu lávejit danin atnit. # Essive - hence the restrictions. SELECT:r1286 Ess IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV)(0 ("danin"))(1 CLB); ## ...jos fierpmit leat danin,... SELECT:r1287 Ess IF (0 ("danin"))(*1 OPREDV BARRIER NOT-ADV-PCLE); SELECT:r1288 Ess IF (0 ("danin"))(*-1 OPREDV BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Návetruitu lávejit danin atnit. ## SELECT:r1289 Adv IF (0 ("danin")); ## Sierralágan diehtojuohkingeahččaleamit leage danin dehálaččat. # If there are more essives, give rules for them. # dassá # - - - REMOVE:Xr1290 ("dassat") IF (0 ("dassá") OR ("dassái"))(1 go)(*2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Dassá go son jámii, lea guhkes áigi. REMOVE:Xr1291 ("dassat") IF (-1 TIME)(0 ("dassá") OR ("dassái")); ## Vuosttažettiin adnui sámi kultuvra árvvoheabbon go dáža kultuvra 100 jagi dassá. # dákko # - - - REMOVE:Xr1292 (V Imprt Sg2) IF (0 ("dákko"))(*1 VFIN); REMOVE:Xr1293 (V Imprt Sg2) IF (*-1 VFIN)(0 ("dákko")); ## ... oaiviliid ja ákkaid bokte mat dákko ovddiduvvojit,... ## Hammerfeastta suohkanbáhppá Harboe lea dákko maid, nu go ## eará oktavuođain, buorre gáldu. # Alternatively, on could remove all imperatives. Here, I remove the # imperative reading of "dággut" if there is a finite verb somewhere # else. # duo # - - SELECT:r1294 Adv IF (NEGATE -1 Dem or (A Attr))(0 ("duo")); ## Áddjá go duo lea boahtime? # duođaid # - - - - SELECT:r1295 Adv IF (-1 BOS OR PUNCT OR CLB)(0 ("duođaid"))(1 COMMA); ## Duođaid, mun cealkkán didjiide:... SELECT:r1296 Adv IF (-1 COPULAS)(0 ("duođaid"))(1 Ess); ## Eatnandoallu šattai duođaid buressivdnádussan sámiide, nugo dat lei iežáge álbmogiidda. # dušše # - - - - # There is a rule "Lea dušše okta Ipmil" for the typical dušše cases. REMOVE:Xr1297 N IF (0 ("dušše")); REMOVE:Xr1298 A IF (0 ("dušše")); ## Vihtta bivdovuogi mun gal dušše namahin,... ## Oar-julggiid atnet olbmot dušše dalle go bodni lea nu garas... # Brutal, but the noun and the adjective are almost always "dušši". REMOVE:Xr1299 VFIN IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("dušše")); REMOVE:Xr1300 VFIN IF (0 ("dušše"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Nu eai dieđus dárbbaš skáhppot birra buot gal, dušše lasi ## dan sadjái mii mieská. ## ...go dušše áibbas moatti sajis heive meardebuođđu adnojuvvot. REMOVE:Xr1301 VFIN IF (-1 ("leat"))(0 ("dušše")); ## Leamaš dušše vihtta dorski nuhtiin. REMOVE:Xr1302 Der/NomAg IF (0 ("duššat")); # Make a set for non-agentive verbs? ## Oktagaslaš olbmo lonuheami dohkálašvuohta lea stáhtii geavadis duššin. SELECT:Xr1303 Adv IF (*-1 BOC BARRIER NOT-PCLE)(0 ADV-NOT-VERB); ## Dušše daid dieđuid, mat gusket konkrehta várraárvvoštallamii, sáhttá čuoldit geahččanlobis. # eambbo # - - - - SELECT:r1305 A IF (0 ("eambbo"))(1 N); ## Dingojitgo eambbo biergu? SELECT:r1306 Adv IF (0 ("eambbo")); ## Gittabivdosiin ii leat lohpi bivdit deanu eambbo go beallái. # eanaš/eanas # - - - - - - - SELECT:r1307 Adv IF (*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("eanas") OR ("eanaš"))(NEGATE *1 N BARRIER NPNH); ## Muhto báinnan dat gal eanaš lea. SELECT:r1308 Adv IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 NP-HEAD-NOM BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("eanaš") OR ("eanas"))(NEGATE 1 N LINK 1 N); ## Áššemeannudeapmi lea eanaš dárogillii. ## Sámegiella lea eanaš oktavuođain unnitlogugiella. (NEGATE 1 N LINK 1 N)! SELECT:r1309 Adv IF (*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 PrfPrc LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("eanaš") OR ("eanas")); ## Oahpahusossodagas lea áššemeannudeapmi eanaš dárogillii. SELECT:r1311 Adv IF (0 ("eanaš") OR ("eanas"))(1 PrfPrc); ## Nuppádassii leat čielga gáibadusat eaktodáhtolaš oskui, mii ## guoská giddodahkii, eanaš vuođđoduvvon registrerema oktavuođas. # eanet # - - - SELECT:r1312 Adv IF (0 ("eanet"))(1 CC)(2 ("eanet"))(3 A); SELECT:r1313 Adv IF (-2 ("eanet"))(-1 CC)(0 ("eanet"))(1 A); ## Dutkangaskkusteapmi ja jearru dutkanbohtosiidda šaddá eanet ja eanet guovddáš oassi dutkama árgabeaivvis. SELECT:r1314 Adv IF (0 ("eanet"))(1 ("uhcit") OR ("unnit")); SELECT:r1315 Adv IF (-1 ("uhcit") OR ("unnit"))(0 ("eanet")); ## ...muhto dál lea eanet uhcit jávkan. ## Go vierroopmodaga geavaha ja eaiggát unnit eanet čielgasit dasa leat miehtán,... SELECT:r1316 Adv IF (0 ("eanet") OR ("unnit") OR ("uhcit"))(NEGATE 0 Pron)(NEGATE 1 Dem OR N OR A); ## Guovlu atnigoahtá olu eanet. ## Dat lea eanet go 10. ## Lea 43 olbmo unnit go diibmá dán muddui. # Ambiguous: ## ...hálida universitehta almmuhit eanet dieđalaš artihkkaliid ## sámegillii. # - hence the condition (NEGATE 1 A). SELECT:r1317 Adv IF (0 ("eanet"))(1 A-CASE)(NEGATE *2 N BARRIER NPNH); ## Báhkkodeamis ferte leat sáhka geavaheamis mii lea oktoráđđejeaddji ## dahje ainjuo čielgasit eanemus čalbmáičuohcci. # But the A-CASE is often a wrong analysis. SELECT:r1318 Attr IF (0 ("eanet"))(1 Dem OR N); ## Jos galgá eanet dutkiid ožžodit dán suorgái,... ## Noađđebealli oažžu deaddit eanemus viegu. ## ...okta dahje eanet dain eará namuhuvvon doaimmain. # erenoamáš # - - - - - - SELECT:r1319 Adv IF (0 ("erenoamáš"))(1 A); ## Doaibmabidju lihkostuvvui bures ja lei erenoamáš hutkkálaš. # easkka easka # - - - - SELECT:r575 EASKKA + Adv IF (0 EASKKA)(1 ("dalle")); SELECT:r1322 Adv IF (0 EASKKA)(*1 TIME BARRIER NPNHA); ## ...mii easkka maŋimuš áiggiid lea jávkágoahtán. ## Dat lei boahtán ruoŧagielain easkka j. 1863. # Ambiguous: ## Dat čielgá dálá oasálaččaide easkka proseassas. SELECT:r1323 Adv IF (0 EASKKA)(1 Num OR MANNEL); ## Muhto easkka 1898:s dovdagohte Láhppiolbmot dan mii maŋŋelis bođii. ## ...easkka maŋŋel 1529 ásaiduvve olbmot duođas báikkiide. ## gaskat LIST CUT-V = "boatkanaddat" "botket" "boatkanit" "oažžut" "gáskkistit" "čuohpastit" "čuolastit" "dodjit" "doadjit" "čuohppat" "gáskit" "mannat" ; SELECT ("gaskat" Adv) (*-1 CUT-V BARRIER S-BOUNDARY) ; # goas # - - - SELECT:r1324 Adv IF (0 ("goas"))(NEGATE 1 go)(*1 ("?")); SELECT:r1325 Adv IF (0 ("goas"))(1 CC)(2 CP); ## Goasbat Máret fuobmái fas dohko vuolgit? ## Goas ja mo dearvvašvuođaveahki lea addojuvvon,... # goassige - goassege # - - - - - SELECT:r1326 Adv IF (*-1 Neg BARRIER VFIN)(0 ("goassige")); ## Ii leat stáhtas várra goassige leamaš ruđalaš ávki dán ámmahis. SELECT ("goassege") (0 ("goasse" Foc/ge)) ; # gosa # - - - SELECT:r1327 Adv IF (0 ("gosa"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Gosa don čihket dan? ## Son oinnii báikkiid gosa juo ledje ásaiduvvan. # Here, the rule giving the verbal reading of "gosa" is missing. It must # be added. # guhká/guhkás vs guhkká # - - - - - - - - - - - SELECT:r1331 Adv IF (*-1 VERB BARRIER NOT-ADV-N)(0 ("guhkká") LINK 0 Loc OR Gen)(NEGATE 1 COPULAS OR Acc)(NEGATE 1 (V Neg) LINK 1 COPULAS) ; SELECT:r1332 Adv IF (-2 VERB)(-1 (A Nom) OR (N Nom))(0 ("guhkká") LINK 0 Loc OR Gen) ; SELECT:r1333 Adv IF (-1 BOS OR CC OR CS)(0 ("guhkká") LINK 0 Loc OR Gen)(*1 VERB LINK -1 NP-HEAD-NOM) ; ## Dilli joatkkašuvvá dákkárin guhkás boahtteáigái. ## Son bálkestii spáppa guhkás. ## Guhkás son bálkestii spáppa. # gusto # - - - SELECT:r1334 Adv IF (0 ("gusto"))(1C VFIN); ## Don gal gusto beroštat čuovvut. SELECT:r1335 Adv IF (-1 VFIN)(NEGATE -1 Neg)(0 ("gusto")); ## Diet lea gusto ávkkálaš. REMOVE:r1336 VGen IF (0 ("gusto")); ## Jeahkálat nohket gal dálvvis gusto. # hárve # - - - SELECT:r1337 Adv IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY LINK NOT 0 Neg)(0 ("hárve")); ## Prinsihpalaš gažaldagat leat leamaš baicce hárve Norgga duopmostuoluin. REMOVE:Xr1338 ("hárvet") IF (NEGATE *-1 PLANT OR ("bealdu") OR ("eana") OR ("gieddi") OR ("tráktor") OR ("traktor") BARRIER S-BOUNDARY)(0 Adv)(NEGATE *1 PLANT OR ("bealdu") OR EANAN OR ("gieddi") OR ("tráktor") OR ("traktor") BARRIER S-BOUNDARY); ## Boazoealáhusas ovddasteaddjit hárve vuosttaldit viessohuksema. REMOVE:Xr1339 ("hárvat") IF (0 Adv)(*0 Acc OR Ill BARRIER S-BOUNDARY); ## Boazoealáhusas ovddasteaddjit hárve vuosttaldit viessohuksema. ## Muhtun hárve báikái bisanedje sápmelaččat. ## Muhtun hárve spiehkastagaiguin besse vearus. # ikte # - - - SELECT:Xr1341 Adv IF (0 ("ikte"))(*0 (V Prt)); ## Ikte lei hui buolaš. # jogo # - - - SELECT:r1343 Qst IF (0 ("jogo"))(NEGATE *1 ("dahje")); ## Jogo gikse dat guolit? # juo # - - SELECT:r1344 Interj IF (-1 BOS)(0 ("juo"))(1 COMMA); ## Juo, dat gal heive. REMOVE Interj (0 ("juo")) ; # láhkai # - - - - SELECT:r1345 N IF (-1 Dem OR Attr OR (Interr Gen))(0 ("láhkai")); ## Seammá láhkai go váldojournála ja lassijournála geavaheami oktavuođas... ## Dán barggus lea erenoamáš deaŧalaš bures gulahallat Sámedikkiin guđe ## láhkai galgá návccaid atnit. # loahpas # - - - - SELECT Adv IF (NEGATE -1 Gen)(0 ("loahpas")); # luovos # - - - - LIST SLIP-V = "luoitit" "beassat" "gaikkihit" "luovvanit" "oažžut" "nuollat" ; SELECT ("luovos" Adv) (*0 SLIP-V BARRIER S-BOUNDARY) ; # maid # - - - SELECT Interj IF (*-1 BOS BARRIER WORD)(0 ("maid") OR ("Ho"))(1 COMMA OR EOS); ## Maid, iigo leat boahtán? REMOVE Interj ((-1 WORD - Interj) OR (1 WORD - Interj)) ; REMOVE:r1227 Pron IF (NEGATE *-1 Neg BARRIER VFIN)(0 ("maid"))(1 CLB); ## Dá lea reivve maid. SELECT Adv (-1 BOS)(0 ("maid"))(*1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH LINK *1 VFIN LINK NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(NOT *1 ("?")) ; ## Maid moarsi lea borran. SELECT Adv IF (-1 (Pron Pers Nom) LINK NOT 0 ("dat"))(0 ("maid")) ; SELECT:r1347 Adv IF (-1 (Pron Rel) LINK NOT 0 (Foc/ge))(0 ("maid"))(NEGATE -1 (Pron Rel Pl Acc)); ## ... mat maid leat politihkalaš bellodagat. SELECT:r1348 Adv IF (-1 INFV)(0 ("maid"))(*1 Inf BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY); ## Mun háliidan maid mannat. SELECT:r1349 Adv IF (-1 ("leat"))(0 ("maid"))(*1 PrfPrc BARRIER S-BOUNDARY OR ("leat")); ## Lea maid lassin gávnnahan metodalaččat váttisin mearridit... SELECT:r1350 Adv IF (-1 ("leat"))(0 ("maid"))(*1 (A Nom) BARRIER NOT-ADV); ## Geainnut ledje maid guhkit rabas. SELECT:r1351 Adv IF (-1 N LINK *-1 BOC BARRIER NPNHA)(0 ("maid"))(NEGATE *1 VFIN LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Suomas maid lei dilli váttis. ## Nubbi maid fuobmáimet lei ahte... (Interr, hence the last condition.) SELECT:r1352 Adv IF (*-1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("maid"))(*1 NP-HEAD-PL-NOM BARRIER NPNHA LINK NOT 0 NP-HEAD-SG-NOM LINK NOT *1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV); ## Riggodagaide gullet maid fuođđot ja lottit. SELECT:r1353 (Rel Sg) IF (-1 ("buot") OR ("gait"))(0 ("maid") LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Buot maid dii dahkabehtet, lea buorre. REMOVE:r1354 Adv IF (0 ("maid"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY LINK *1 COMMA BARRIER S-BOUNDARY LINK 1 VFIN)(NEGATE -1 (N Pl) LINK *2 V-PL3 BARRIER NOT-ADV); #REMOVE:r1355 Interj IF (0 ("maid"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY LINK *1 COMMA BARRIER S-BOUNDARY LINK 1 VFIN)(NEGATE -1 (N Pl) LINK *2 V-PL3 BARRIER NOT-ADV); ## Dan maid dalle dárbbaša fievrridit, ferte olmmoš noađuhit. REMOVE:r1356 Adv IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY LINK 0C VERB)(NEGATE *-1 AUX BARRIER VERB)(0 ("maid") LINK NEGATE *-1 CC BARRIER VERB)(1 VFIN LINK NOT 0 ("eanet"))(NEGATE *1 Inf BARRIER VERB OR Nom LINK *-1 INFV BARRIER VERB)(NEGATE -1 ("leat" Pl3) LINK *2 (N Pl Nom) BARRIER NPNHA); ## Don galggat doallat dan maid leat vurdnon Herrái. SELECT:r1357 Adv IF (-2 BOC)(-1 (Pron Pers) OR N)(0 ("maid"))(NEGATE *1 VFIN LINK *1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Sidjide maid lei Ruija. SELECT:r1358 Adv IF (-1 COPULAS LINK 0 Pl3)(0 ("maid"))(*1 (N Pl Nom) BARRIER NPNHA); SELECT:r1359 Adv IF (-1 Loc LINK *-1 COPULAS BARRIER NPNHA OR VERB)(0 ("maid"))(*1 (N Nom) BARRIER NPNHA LINK NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Romssa universitehtas leat maid eará plánat álggahit fálaldagaid. ## Leago stáhtas maid geatnegasvuohta doarjut doalahit dán kultuvrra. SELECT:r1360 Adv IF (*-1 CS BARRIER VFIN OR CLB)(NEGATE -1 ("go"))(0 ("maid"))(*1 VFIN LINK NOT *1 VFIN); ##... nu ahte dat maid siskkilda ávnnalaš kultureavttuid. REMOVE:r1362 Adv IF (1 CC)(2 (Pron Interr)); ## Maid mii dál vihtaniiguin? ## Lea registreren maid ja man ollu lea borran. SELECT:r1363 Adv IF (0 ("maid"))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE *1 NP-HEAD BARRIER NPNH LINK 1 Rel LINK *1 VFIN LINK *1 VFIN) ; ## Dán oktavuođas čujuhuvvo maid oanáduslistui ja gáldolistui. ## Sápmelaččat oasálaste maid dasa, muhto lassin ledje sis vel eará resursat. SELECT:r1364 Adv IF (*-1 INFV BARRIER VERB)(0 ("maid"))(*1 Inf BARRIER VERB); ## Sápmelačcat galge maid vearu máksit Danmárku-Norgii. SELECT:r1365 Adv IF (*-1 (V Sg3) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("maid"))(*1 NP-HEAD-SG-NOM BARRIER NPNHA LINK NOT *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Dattege bohciida maid sierra gažaldat, SELECT:r1367 Adv IF (0 ("mii"))(*1 ("geahččat") BARRIER SV-BOUNDARY LINK 0 VFIN OR ConNeg OR PrfPrc OR Inf LINK 1 Ill); ## Maid don geahčat munnje? # man # - - SELECT:r1368 Adv (0 ("man"))(1 (A Nom) OR ("uhcán") OR ("unnán") OR ("ollu") LINK NOT 0 Der/jahkásaš OR Der/diibmosaš); ## Man stuoris mánná lea? REMOVE:r1369 Adv (0 ("man"))(1 N LINK 0 ADVLCASE); # manne # - - - SELECT:Xr1370 Adv IF (*-1 BOC OR PUNCT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("manne"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR CC LINK NOT 0 Inf); ## Ja manne moraštehpet biktasiid dihtii? ## Naba dii, manne dii ieža rihkkubehtet Ipmila báhkkomiid? ## Sii manne isideaset lusa ja muitaledje buot. # BARRIER CC! SELECT:Xr1371 Adv IF (*-1 BOC OR PUNCT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("manne")) (*1 LEAT BARRIER SV-BOUNDARY OR CC LINK *1 (N Pl Nom) BARRIER S-BOUNDARY OR CC OR PUNCT); ## Manne dis leat diekkár bahás jurdagat din váimmuin? SELECT:Xr1372 Adv IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR CC OR CLB LINK NOT 0 Neg OR NP-HEAD)(0 ("manne")); ## Jos oktage jearaš dudnos manne doai dahkabeahtti dan,... REMOVE:Xr1373 VGen IF (0 ("manne" Adv)); SELECT:Xr1374 Adv IF (0 ("manne"))(NEGATE 1 ("go"))(*1 ("?")); ## Manne rievddadit luonddudilálašvuođat? # mielas # - - - - REMOVE:r1375 Adv IF (-1 Gen)(0 ("mielas")); ## Mu mielas don sáhtát mielas boahtit. # muhtumin # - - - - - #SELECT:r1376 Adv IF (0 ("muhtumin")); ## Muhtumin lea deaŧalaš čállit journála dalán. # naba # - - - SELECT:r1377 Adv IF (0 ("naba"))(NEGATE 1 V-SG3); ## Naba don, man ollu don leat dahkan. # "Naba" is a proper noun also, but hardly relevant in a Sami context. # Thus, it could perhaps be deleted in all contexts. The intended context # here is one of the subject, but it is somewhat halfheartedly written. # njuolga # - - - - SELECT Adv (0 ("njuolga") LINK *1 Ill BARRIER NPNH) ; ## Nuppi vuoru goalmmát minuvttas Anette nivkalii čiehkačievččastaga čábbát njuolga mollii. # ovdal go # - - - - - REMOVE:r1378 Adv IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(0 CS)(1 VFIN); ## Fertet vuolgit ovdalgo sevnnjoda. # ođđasit # - - - - SELECT:r1379 Adv IF (-1 ("fas"))(0 ("ođđasit")); ## Elia gal boahtá dahkat buot fas ođđasit. SELECT:r1380 Adv IF (*-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("ođđasit"))(*1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY); ## Eat mii sáhte ođđasit ásahit vuođđu. # oktan/ovttas # - - - - - - - SELECT:r1381 Adv IF (0 ("ovttas") OR ("oktan"))(*1 Com BARRIER NP-BOUNDARY); ## Divššohas lea vuoigatvuohta iežas journála geahččat oktan ## mildosiiguin. SELECT:r1382 Adv IF (-1 (Pl Nom))(0 ("ovttas"))(1 V-PL3); ## Ferte oaidnit ollislaš gova maid soahpamušat ovttas vuođđudit. SELECT:r1383 Adv IF (*-1 NUMERALS BARRIER NPNH LINK 0 Nom)(0 ("ovttas"))(*1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Ferte oaidnit ollislaš gova maid dát guokte soahpamuša ovttas vuođđudit. # oktii # - - - REMOVE:Xr1384 V-SG3 IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(-1 ("dušše"))(0 ("oktii")); ## Vuoigatvuohta gusto dušše oktii. REMOVE:Xr1385 V-SG3 IF (-1 ("dušše") LINK *-1 BOS BARRIER VFIN)(0 ("oktii"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Dušše oktii lean oaidnán čájáhusa mii čájehii álgoálbmoga rávdebarggu. ## Ja dušše oktii lean oaidnán čájáhusa mii čájehii álgoálbmoga rávdebarggu. SELECT:Xr1386 Adv IF (-1 ("dušše") LINK *-1 BOS BARRIER VFIN)(0 ("oktii"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE *1 ILLV); SELECT:Xr1387 Adv IF (-1 ("dušše") LINK *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(0 ("oktii"))(*1 Inf OR PrfPrc); ## Lulli-sámiguovlu biirret heajumusat go sis lea dušše oktii leamaš listu ## mas nisu lea njunnožis. SELECT:Xr1388 Adv IF (-1 VFIN LINK -1 N LINK -1 CC LINK -1 N)(0 ("oktii")); REMOVE:Xr1390 V IF (*-1 V BARRIER S-BOUNDARY OR CC)(0 ("oktii")); ## Vuoigatvuohta gusto dušše oktii seammá dilálašvuođa ovddas. ## Dat ledje baicca čuldon oktii. SELECT:Xr1391 Adv IF (-1 BOC)(0 ("oktii"))(1 go OR (N Pl)); ## Oktii go leimmet mannamin rohkadallanbáikái, bođii min ovddal ## muhtun šlávvanieida. ## Oktii cuohpaid galgá biddjot luossa go sáltejuvvo. SELECT:Xr1392 Adv IF (0 ("oktii"))(1 ("njunni" N Pl Gen) OR ("juolgi" N Pl Gen) OR ("sealgi" N Pl Gen) OR ("geahči" N Pl Gen)); ## Dat čohkkáiga oktii njuniid. SELECT:Xr1393 Adv IF (*-1 OKTII-V OR COMV)(0 ("oktii")); ## Porsáŋggu loguin leat buot klássaid submi biddjon oktii. # Here we definitely need some barriers. SELECT:Xr1394 Adv IF (*1 TIME BARRIER N OR V OR Pron)(*1 Ill OR Loc BARRIER NPNH); ## Oktii juohke stuorradiggeáigodagas ovddiduvvo dieđáhus daid ## doaibmabijuid birra mat galget sihkkarastit ja ovddidit sámi giela SELECT:Xr1395 Adv IF (-1 ("vel") OR VERB)(0 ("oktii")); ## Lea go Sámedikki mielas Microsoft duodaid anssašan vel oktii ## nuvttá máidnosa, mii ii leat duohta ge? SELECT:Xr1396 Adv IF (0 ("oktii"))(1 ("vel") OR VFIN OR COPULAS); REMOVE:Xr1397 Num IF (-1 NP-HEAD-NOM)(0 Adv)(1 VFIN); # okto # - - - SELECT:r1398 Adv IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR CC)(0 ("okto")); SELECT:r1399 Adv IF (0 ("okto"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR CC); ## ...ahte fertejit leat okto geavahan dahje čielgasit eanemusat ## geavahan, ## ...maid badjel sii ovdal okto leat ráđđen. # ollásit # - - - - SELECT:r1400 Adv IF (-1 VERB)(NEGATE -1 INFV)(0 ("ollásit" Adv)); ## ...ahte historjjálaš ovdáneapmi čielggaduvvo ollásit. SELECT:r1401 Adv IF (0 ("ollásit" Adv))(*1 Loc OR Ill BARRIER NPNHA); ## Dát eatnamat eai gula datte ollásit dábálaš njuolggadusaide ## stáhta eatnamiid namas. SELECT:r1402 Adv IF (0 ("ollásit" Adv))(*1 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNHA LINK 1 Po); ## # oppa # - - - SELECT:r1412 Adv IF (0 ("oppa"))(1 A); ## Dat lea oppa juhkkis olmmoš. # rádjái/rádjai # - - - - - - - SELECT:r1413 Po IF (-1 Num)(0 ("rádjai") OR ("rádjái")); ## Njuolggadusat nággolága § 204:s § 209 rádjái ožžot seammá geavahusa. # This rule should be extended to all postpositions likely to occur after # number expressions. Todo: Make a set. # seamma / seammá # - - - - - - - - SELECT:r1414 Adv IF (0 ("seammá"))(1 ("ollu") OR ("olu")); ## Soabadanráđis galget leat golbma miellahttu ja seamma ollu várrelahttut. # siivot # - - - - SELECT:r1415 Adv IF (-1 VFIN)(0 ("siivot")); ## Vácce siivot amat boktit máná. # unnán # - - - SELECT:r1418 Adv IF (0 ("unnán"))(1 VFIN OR PrfPrc)(NEGATE 1 N); ## Eanaš duopmárat unnán dovdet eamiálbmogiid historjjá. ## Dat orru oppanassii unnán čilgejuvvon 1800-logu gaskamuttu. # uhcit/unnit # - - - - - - SELECT:Xr1419 Adv IF (-1 ("eanet"))(0 ("uhcit") OR ("unnit")); SELECT:Xr1420 Adv IF (0 ("uhcit") OR ("unnit"))(1 ("eanet") OR ("eambbo")); ## Dál lea eanet uhcit jávkan. ## Go eaiggát eanet unnit čielgasit dasa lea miehtán,... # vaikke/vaikko #SELECT Adv (0 ("vaikko") OR ("vaikke") LINK NOT *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2) ; ## Son lea vaikko man stuoris. # denne blir fiksa i abbr: "vaikko_mii" Pron Indef REMOVE Adv (0 ("vaikko") OR ("vaikke")) ; # várra # - - - SELECT:r1421 Adv IF (0 ("várra"))(*1 (N Sg Nom) BARRIER S-BOUNDARY OR CC); ## Mearkkašahttimus Ruonáeatnama ruovttustivrii dál várra lea váttisvuohta ruhtadit buot áššesurggiid hálddašeami. SELECT:r1422 Adv IF (*-2 A BARRIER WORD)(-1 CC)(0 (várra))(*1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## SELECT:r1423 Adv IF (-1 CLB)(0 ("várra"))(NEGATE *1 V-SG3); ## Sápmelaččat geat ledje birgegoahtán dušše boazudoaluin, várra ledje buot friddjamusat. # vehážiid # - - - - - SELECT:r1424 Adv IF (0 ("vehážiid"))(1 ("vehážiid")); SELECT:r1425 Adv IF (-1 ("vehážiid"))(0 ("vehážiid")); ## ...mii easkka maŋimuš áiggiid lea vehážiid vehážiid jávkkagoahtán. # visot # - - - SELECT:Xr1426 ("visot" A Attr) IF (0 ("visot"))(1 (A Attr)); ## Jus ulbmilat politihkain galget šaddat duohtan fertejit visot náššuvnnalaš unnitálbmogiid dárbbut ja beroštumit váldojuvvot vuhtii juohke oasis riikkas ja buot servodaga dásiin. SELECT:Xr1427 ("visot" A Attr) IF (0 ("visot"))(*1 (N Pl Gen) BARRIER NOT-PRE-A-N); ## Visot dat stuora mánát leat boahtán. SELECT:Xr1428 ("visot" A Attr) IF (0 ("visot"))(*1 (N Pl) BARRIER NPNH); SELECT:Xr1429 ("visot" A Attr) IF (0 ("visot") LINK 1 Refl LINK *1 (N Pl) BARRIER NPNH); ## Visot mánát leat boahtán. ## Ii leat vel visot čohkkejuvvon. ## Visot dan maid NRK sádde digitála fierpmis sáhttá maid gullat Nettradios. # This one doesn´t work. # viššal vs. viššalaš # - - - - - - - - - - REMOVE:r1430 ("viššalaš") IF (*-1 HUMAN LINK 0 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY); ## Sihke Mázes ja Guovdageainnus leat boarrásat viššalit finadan doaibmaguovddážiin. # vuhtii # - - - - SELECT:Xr1431 Adv IF (-1 ("váldit"))(0 ("vuhtii")); ## ...muhto ferte váldit vuhtii máná agi ja láttasvuođa. # vuostái # - - - - REMOVE:r1432 N IF (-1 Gen)(0 ("vuostái")); ## Min vuostái. # (more general 0?) ############################## ############################## #SEC# SECTION # Mapping of COMP-CS<, CC and CS ############################## ############################## ##### CC - CS - MAPPING ###### ############################## ############################## # Complements of particles in comparison # -------------------------------------- MAP:x (@COMP-CS<) TARGET Adv IF (-1 ("go" CS) LINK -1 A)(1 COMMA LINK 1 ("de")) ; ## Dál go ruhtadilli lea buoret go ovdal, de leat gávttis eanet čiŋat. MAP (@COMP-CS<) TARGET $$ADVLCASE IF (-1 ("go" CS) LINK -1 $$ADVLCASE)(1 COMMA LINK 1 VFIN) ; ## Juohkehaš guhte earrána áhkástis mange eará sivas go fuorrávuođas, dagaha su rihkkut náittosdili. ADD:r423 (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-2 ("nu") BARRIER NOT-NP LINK 1 A OR Adv OR PrsPrc OR CC OR CS)(-1 ("go" CS))(NEGATE *1 Nom BARRIER VERB OR S-BOUNDARY); ## Nu guhkás go vejolaš galgá dat čuovvoluvvot. ## Sin mearridanorgánain berre mearridanváldi leat nu viiddis go vejolaš ja nu čadni go vejolaš. MAP:r424x (@COMP-CS<) TARGET NP-MEMBER IF (*-1 ("go" CS) BARRIER NOT-NP LINK NOT -1 VFIN OR CC OR BOC)(*-1 ("go" CS) LINK *-1 Comp OR ("seammá"))(0 Nom OR ADVLCASE)(NEGATE 0 Attr OR TITLE LINK 1 N OR A)(NEGATE *1 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY); ## Ovdabarggut állanit seamma beallái go "láhkateavstta lunddolaš lohkan". ## Ovdabarggut állanit seamma beallái go "láhkateavstta lohkan". ## Sápmelaččat guđet orrot Norgga bealde Deanu, geavahit seammá gávtti go sápmelaččat Suoma bealde Deanu. MAP:r425 (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-1 ("go" CS) BARRIER NOT-NP LINK NOT -1 VFIN)(1 CC)(NEGATE *1 VFIN-NOT-IMP); MAP:r426x (@COMP-CS<) TARGET NP - Attr IF (*-1 ("go") BARRIER NOT-NP OR Nom LINK NOT -1 VFIN OR BOS)(1 CLB LINK NOT *1 VFIN BARRIER CC); ## Muhto buođđogeažit ja giđđabuođut ráhkaduvvojit muđui seammá vugiid mielde go geassebuođut, ja danne heive buođđun birra obbalohkái juo muitaluvvot. MAP:r427 (@COMP-CS<) TARGET $$ADVLCASE IF (*-1 ("go" CS) LINK 1 Indef BARRIER NOT-NP OR Nom LINK NOT -1 VFIN OR BOS LINK *-1 $$ADVLCASE BARRIER SV-BOUNDARY)(1 CLB LINK NOT *1 VFIN BARRIER CC); MAP:r431 (@COMP-CS<) TARGET NP IF (*-1 ("go" CS) BARRIER NPNH LINK *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY)(*-1 ("go" CS) BARRIER NPNH LINK *-1 Comp BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE *-1 go BARRIER NPNH LINK -1 VFIN LINK *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(0 Nom OR ADVLCASE)(1 EOS OR CLB) (NEGATE 1 CLB LINK *1 VFIN BARRIER CC) (NEGATE 1 CLB LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH) (NEGATE 2 Interr LINK *1 VFIN LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## ...muhto galjebut dat lea go guv-čalmmit. MAP:r432x (@COMP-CS<) TARGET NP IF (-1 ("dego") OR ("dugo"))(0 Nom OR ADVLCASE BARRIER Nom)(NEGATE *1 VFIN-NOT-IMP OR AUX BARRIER S-BOUNDARY); ## Sii leat dego eŋgelat almmis. MAP:r433 (@COMP-CS<) TARGET NP IF (*-1 ("dego") OR ("dugo") BARRIER NOT-NP OR Nom)(0 Nom OR ADVLCASE)(1 EOS OR CLB); ## Son oahppaladdá min allagasas dego beaivváža badjáneapmi. MAP:x (@COMP-CS<) TARGET Inf IF (*-1 ("go" CS) BARRIER NPNHA LINK -1 Inf)(NEGATE 0 Attr LINK 1 N OR A)(NEGATE *1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE); # Anán buorebun odne vuolgit go ihttážii vuordit. MAP:r434 (@COMP-CS<) TARGET NP IF (*-1 ("go" CS) BARRIER NPNH LINK -1 A)(0 Nom OR ADVLCASE)(NEGATE 0 TITLE LINK 1 Prop LINK 0 Fem OR Mal OR Sur)(NEGATE 0 Attr LINK 1 N OR A)(NEGATE *1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Máhttájeaddji ii leat stuorit go oahpaheaddjis. MAP:r435x (@COMP-CS<) TARGET Pron IF (*-1 ("go" CS) BARRIER NPNH LINK -1 A)(0 Nom OR ADVLCASE BARRIER Nom)(NEGATE 0 Attr LINK 1 N OR A)(NEGATE *1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dalle dat viežžá čieža eará vuoiŋŋa vel, bahábuid go son ieš. ## Son lea viššaleabbo go mun. MAP:r436 (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-2 ("dego") OR ("dugo") LINK *1 NP BARRIER NPNH LINK 1 Rel)(NEGATE 0 Attr LINK 1 N OR A)(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Dat lea dego olmmái gii manai olgoriikii. MAP:r437 (@COMP-CS<) TARGET NP IF (*-1 ("dego") OR ("dugo") BARRIER NOT-NP OR Nom) (NEGATE 0 Attr LINK *1 Nom BARRIER NPNH)(NEGATE *1 VFIN-NOT-IMP BARRIER S-BOUNDARY) (NEGATE 1 ("go") OR ("dego") OR ("dugo")); ## Dego njamaheaddji eadni dikšumin mánáidis... # Coordination # - - - - - - - MAP:r438 (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-1 ("dego") OR ("dugo") BARRIER NPNH)(0 Sg)(1 CC) (*2 (Sg Nom) OR (Sg3 Nom) BARRIER NPNH LINK *1 V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dat guhte ii biso mu siste, bálkestuvvo olggos dego oaksi ja son goldná. MAP:r439 (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-1 CRD BARRIER NPNHAI LINK -1 (@COMP-CS<))(1 CRD) (*2 Nom BARRIER NPNH); ## Seamma gusto uhcit fuđđožiidda nu go neahti, čeavrris, mievri ja rieban. ## Dat ledje beakkán ja dovddus olbmot nu go Diaz , Maria Hætta , Anne Gaup , Erik ja vel muhtin eará dovddus olbmot MAP:r440 (@COMP-CS<) TARGET $$ADVLCASE IF (*-1 CRD BARRIER NPNHAI LINK -1 (@COMP-CS<))(1 CRD) (*2 $$ADVLCASE BARRIER NPNH OR Nom); MAP:r444 (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADJ LINK -1 (@COMP-CS<))(NEGATE *1 VFIN OR go OR ("dego") OR ("dugo") BARRIER S-BOUNDARY); MAP:r445 (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 (@COMP-CS<))(NEGATE *1 VFIN OR go OR ("dego") OR ("dugo")); ## Jesus lea gievrrat go Sáhtán ja bahá vuoiŋŋat. MAP:r446 (@COMP-CS<) TARGET Acc IF (-2 Acc)(-1 ("dego") OR ("dugo")); ## Mun vuolggahan din dego sávzzaid gumppiid gaskii. ADD:r447 (@COMP-CS<) TARGET Nom IF (*-1 ("go") BARRIER NOT-NP OR Nom LINK NOT -1 VFIN) (1 EOS); ## Dat galgá čuovvoluvvot nu guhkás go vejolaš. MAP:r150 (@COMP-CS<) TARGET (Num Nom) IF (*-2 V-TRANS-ACT BARRIER VERB LINK NOT 0 ("eanet"))(*-1 ("go") BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 N BARRIER NOT-QMARK LINK 0 ADVLCASE) (NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Ii heargi gal nagot guoddit eambbo go guokte diekkára. MAP:r151 (@COMP-CS<) TARGET (Num Nom) IF (*-1 ("dego") OR ("dugo") BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Ráhkkásiiddán, allet vajáldahte ahte Hearrái lea okta beaivi dego duhát jagi ja duhát jagi dego okta beaivi. # Default mapping # --------------- # ============================== # # Testing out a new section type # # ============================== # #SEC# SECTION # # ============================== # SUBSTITUTE (Plc) (Sur) TARGET (Prop Plc) IF (-1 (Mal Attr) OR (Fem Attr))(NEGATE 0 Sur); ## Linda England. SUBSTITUTE (Plc) (Sur) TARGET (Prop Plc) IF (-2 (Mal Attr) OR (Fem Attr))(-1 ABBR); ## Linda B. England. # ==================== # # Disambiguation rules # # ==================== # # =================================== # # One-cohort disambiguation - cycle 0 # # =================================== # SECTION #1 # # =================================== # # ----------------- # # Table of Contents # # ----------------- # # CC- and CS-mapping # Abbreviations # Lexicalised names # Lexicalised derivations # Lexicalised adjectives # Adjectives or nouns, not adverbs # Lexicalised adverbs # Adverbs, not nouns or adjectives # Lexical N versus Actio # Nouns, not adverbs or adjectives # Nouns, not verbs # Nouns, verbs, or numerals # Not noun # Temporal expressions with locative case # Adposition + Px # Some verb rules # Compounds # Proper nouns # CC- and CS-Mapping # ------------------- MAP:r10 (@CNP @CVP) TARGET CS IF (0 ("go") OR ("vai") OR XGO OR DADE); ## MAP:r11 (@CVP) TARGET CS IF (NEGATE 0 Indef) ; ## Leago guhkes áigi dassá go Máreha oidnet? MAP:r12 (@CNP @CVP) TARGET CC ; ## Na muhto don it leat dasa nama čállán! # meaning: CC-G CC-L (global, local, i.e., inside and outside NP) # mun liikon vuojadit ja viehkat @CNP # mun lean bures ja johtilit vuodján. @CNP # [S [NP mun] [VP [V vuoján] [AdvP bures ja johtilit]]]. @CNP # ahte # ---- SELECT:r988 (CC @CNP) IF (-1 COMPAR)(0 ("ahte"))(1 COMPAR); SELECT:r989 (CC @CNP) IF (-1 Comp)(0 ("ahte"))(1 Comp); ## Dárogiel sánit bohtet eanet ahte eanet sámegiela sisa. ## Dat šattai heajut ahte heajut. SELECT:r990 CS IF (0 ("ahte")); # All other occurrences of "ahte" are CSs. # These rules have to precede all rules referring to CC, so I put # them here, although they logically belong with the subjunction rules # in a later block. # vai # - - # This one may be CS (vai = 'in order to') or CC (vai = 'or'). #MAP (@CVP @CNP) TARGET ("vai") ; SELECT:r1191 (CC @CVP) IF (0 ("vai")) (*-1 Inf BARRIER VERB OR CLB)(*1 Inf BARRIER VERB); ## Buriid dahkat vai baháid dahkat. REMOVE:r1186 CC IF (0 ("vai"))(NEGATE *-1 Qst OR Interr OR ("go" Pcle))(NEGATE 1 Qst OR Neg)(NEGATE 2 ("go" Pcle))(*1 VFIN LINK NOT 0 N)(NEGATE *1 ("?")); SELECT:r1187 (CC @CVP) IF (0 ("vai")) (1 Neg)(2 CLB); ## Leago sámeálbmogis vuoigatvuođat vai eai, dahje... ## ... vai leago .. SELECT:r1189 (CC @CVP) IF (0 ("vai"))(2 ("go" Pcle)); ## Dáhpáhuvvá go dat ođđa lágaid bokte, vai geahččaluvvo go gávdnat čovdosiid bissovaš rievttis? SELECT (CC @CNP) IF (0 ("vai"))(-1 N OR A)(*1 N OR A BARRIER NPNH)(NEGATE *2C VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(*1 ("?")); ## Leago nieida vai bárdni? SELECT:r1190 (CC @CNP) IF (0 ("vai"))(NEGATE 1 VFIN)(NEGATE *2C VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## ...čállogo journála elektrovnnalaččat vai báhpárii. # The C may be too strong, but without it we are not able to catch the N reading of "bárdni". # An alternative would have been to have a rule for leago A vai B? SELECT:r1196 (CS @CVP) IF (0 ("vai")); ## Na geasset go bođii diehtit ahte ii beasa skuvlii. ## Ja go beasai fas seammá bargui. ## Ásahusa journálaovddasvástideaddji sáhttá liikká rievdadit journála vaikko gustojit vuolláičállojuvvon journálamerkestemiide. ## Vai miehtan galgá leat lágalaš, ferte divššohas leat ožžon... REMOVE:r1433 (@CNP) IF (0 DADE) ; REMOVE:r1434 (@CNP) IF (-1 COMMA)(0 ("ja" CC))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); REMOVE:ja_de (@CNP) IF (0 ("ja" CC) LINK 1 ("de") LINK *1 VFIN OR Inf BARRIER S-BOUNDARY)(NOT *-1 BOS BARRIER WORD) ; ## REMOVE:r1435 (@CNP) IF (*-1 BOS BARRIER NOT-ADV); REMOVE:r1436 (@CNP) IF (-2 BOS)(-1 CC); ## Muhto go son dáppe oastigođii ránuid... ## Dál go ruhtadilli lea buoret go ovdal, de leat gávttis eanet čiŋat. REMOVE:r1437 (@CNP) IF (-1 PUNCT LINK -1 ABBR OR PUNCT LINK -1 BOS); ## Ja nugo duot almmálaš olmmoš lea, nu šaddet buot almmálaš olbmot. ## ´Go mun odne bohten ájagáddái ja celken: REMOVE:r1438 (@CNP) IF (-1 (""") LINK -1 (":")); #" ## Ámtamánni Fieldsted promemorias reatogámárii Københámmanis njukčamánu 31. b. 1775 daddjo: "Go buot nannán Finnmárkkus adno juogakeahttá almennehin mii dušše gullá Su Majestehtii". ## daddjo ee. dát: " Go lávdegotti evttohus ovttastuvvo ovtta mearrádussan gártat buot stáhtaeatnamat earret stáhtaalmennehat seammaláhkai. REMOVE:r1439 (@CNP) IF (NEGATE -2 Gen)(-1 ("ovdal") LINK NOT *-1 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY OR CCCOMMA)(0 ("go")); ## REMOVE (@CVP) (-1 Comp LINK -1 COPULAS + VFIN LINK -1 Inf)(0 go LINK 1 Inf) ; ## Čállit lea buoret go lohkat. REMOVE (@CVP) (-1 Inf LINK *-1 Comp BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 go LINK *1 Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; ## Anán buorebun vuolgit go vuordit. ## Anán buorebun odne vuolgit go ihttážii vuordit. REMOVE:r1440 (@CNP) IF (-1 ("rájes") LINK -1 DAT-PRON)(0 ("go")); ## Rievtti ovdaolmmoš navdá dán leat riekta go čállui, ja ahte vuoigatvuođadilálašvuohta mii mearkkašii ahte stáhta lei dohkkehuvvon stáhtaalmenneha eaiggádin dalle juo lei cieggan, ja riekti oaivvilda dán vuoigatvuođadilálašvuođa dál sáhttit lea ain eanet cieggan - almmá vuostálastima haga nu go leamaš vássán áiggis gitta das rájes go advokáhta Schiefloe almmuhii girjjiidis jagiin 1952 ja 1955. # taking the global coordinator after time adverbials REMOVE:r1441 (@CNP) IF (-1 ("dihte") LINK -1 (Dem Gen))(0 ("go")); ## # Has to come before the GCRD rules # Two transitive verbs each asking for its own object before and after the CC/CS ## Erenoamážit muitá borramušaid ja bohccobierggu hája ja dávttiid ruoškima go ađđamiid čiske. REMOVE:r1443 (@CVP) IF (-1 A)(0 ("go"))(1 Adv OR NP-MEMBER LINK *1 COMMA LINK 1 VFIN BARRIER NPNH); ## Dán njuolggadusa deaŧalaš eaktu lea ahte ođđa siidaosiid ásaheapmi ii galgga dagahit ahte boazolohku šaddá alit go siidii mearriduvvon lohku, geahča dás maŋŋelis. # specifically for comparative go-constructions REMOVE:r1444 (@CVP) IF (-1 RCmpnd); ## Ulbmil seammádássásaš bohtosiid juksamis galgá gustot álo beroškeahttá makkár giella- dahje kulturduogáš veahki dárbbašeaddjis lea. ## Ulbmil seammádássásaš bohtosiid juksamis galgá gustot álo beroškeahttá makkár giella- go kulturduogáš veahki dárbbašeaddjis lea. REMOVE:r1445 (@CVP) IF (-1 ("\-") LINK -1 (\?) LINK -1 BOS)(0 ("ja"))(1 N); # wrongly formated compounds ## Eanandoallo - ja biebmoministtar Lars Sponheim lohká ahte goas boazodoalloláhka biddjo Stuoradikki ovdii mearrideapmái, lea dan duohken man muddui Oarje-Finnmárkkus lea dohkálaš boazolohku cuoŋománu 1. beaivvi. REMOVE:r1446 (@CVP) IF (-1 (\?) LINK -1 BOS)(0 ("ja"))(1 N OR A OR (\?)); ## 6.4 Ealáhusovddideapmi ja ovttasbargu ¶ Buotbealálaš ja dávgasis báikkálaš ealáhuseallin bidjá vuođu sámi kultuvrra ávnnaslaš vuđđui. # Assuming that the wrongly analysed first item right after BOS and before the CC will be a noun or adjective if the item after CC is a noun or adjective or itself an undefined entity. #REMOVE:r1447 (@CVP) IF (NEGATE -1 CC OR CS OR (":"))(NEGATE *-1 VFIN OR AUX BARRIER S-BOUNDARY)(*-1 V OR N OR Adv OR A OR Pron OR Num); REMOVE (@CVP) IF (-1 Nom LINK *-1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1 Nom)(0 CC)(*1 Nom BARRIER NPNH); ## Lásse, Iŋgá ja mun leimmet Romssas. # "Lásse" also have VFIN reading. REMOVE:r1448 (@CVP) IF (-1 (A Attr) OR Gen LINK -1 CC OR CS)(0 CC)(1 (A Attr) OR Gen OR (@>N)); ## Olbmuin geain leat lihkadanváttut leat váttisvuođat go boares ruovdemáđiijá vovnnáid oláheapmi ii leat nu buorre, ja ođđa ja stuorit stášuvnnain ges lea heajos čalmmálaš. # Must stand before the other round of LCRD rules #REMOVE:r1449 (@CNP) IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE *-1 ("leat") BARRIER VFIN LINK *1 Nom BARRIER VFIN LINK 1 Inf)(NEGATE -1 Inf LINK 2 Inf); # Same as the previous rule just with a potential infinitive to the right ## Sámi dáiddárat galget oažžut seammalágan eavttuid go eará dáiddáriin leat go sin barggut almmolaččat almmustuvvojit. REMOVE:ellipse (@CNP) IF (*-1C V-TRANS-ACT-NOT-ACT + VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(0 go LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH LINK *1 Acc BARRIER NPNH); ## Ovdal buorida Ipmil dálkkiidis go neavrres olmmoš dábiidis. # usikker på om CVP er riktig her REMOVE (@CNP) (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(0 CC)(1 CS) ; ## Sokkis sii seailluhit diŋggaid, muhto go lávus leat ollu olbmot, de sáhttet soggái maid nohkkat. REMOVE:r1451 (@CVP) IF (-1C ADVLCASE OR Adv)(1C ADVLCASE OR Adv LINK NOT *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY); REMOVE:r1452 (@CVP) IF (-1C ADVLCASE OR Adv LINK NOT *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(1C ADVLCASE OR Adv); # Should not hit sentences like this: ## Lávdegoddi lea dasa lassin guorahallan báikkálaš riekteáddejumiid Finnmárkkus ja vuordimis áigu dán ilbmadit iežas boahtte čielggadeami mielddusin. ## Áiggi mielde eanet ahte eanet lohkagohtet sámegillii. REMOVE:r1453 (@CVP) IF (-1C NP-HEAD-NOM LINK *-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER NPNH)(*1C NP-HEAD-NOM BARRIER NPNHA); ## Son lohká bargit ja maiddái fáŋggat fertejit oažžut sámegiel oahpahusa. REMOVE:r1454 (@CVP) IF (-1C Acc)(*1C Acc BARRIER NPNHA); REMOVE:r1455 (@CVP) IF (-1 (@X) OR N OR Pron)(NOT *-1 VERB)(*1C N OR Pron BARRIER NPNHA); REMOVE (@CNP) IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(1 MO OR Rel LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR PUNCT-RIGHT OR CCCOMMA); ## Na maid dal juo dagažat ja maid it dagaš. REMOVE:r1456 (@CVP) IF (NOT *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY OR PUNCT-RIGHT OR CCCOMMA)(NEGATE *1 ("leat" PrfPrc) BARRIER S-BOUNDARY OR PUNCT-RIGHT OR CCCOMMA LINK NOT *-1 PrfPrc BARRIER VERB)(NOT 1 ("de")); # No potential finite verb following ## Eai galgga sii geat gullet dakkáraš minoritehtaide ovttas eará láhttuiguin mat gullet sin jovkui, manahit vuoigatvuođaideaset dikšut iežaset kultuvra, dovddastit ja geavahit iežaset oskku, dahje geavahit iežaset giela. REMOVE (@CVP) IF (-1C A)(1C A LINK *1 N BARRIER NPNH); ## E-boasta lea hui álkes ja jođánis vuohki sáddet reivviid birra máilmmi. REMOVE (@CVP) (-1C (N Nom) LINK *-1 VFIN BARRIER NPNHA)(1C (N Nom) LINK 1 Inf); ## Jagi 2005 Sámediggi álggahii Divvuma, mii lei prošeakta ja bargojoavku ráhkadit sámegielaid sátnedivvunprográmmaid. REMOVE:r1457 (@CNP) IF (1 CS); ## Álbmotriekti gierdá dákkár doaimmaid duššefal heahtediliin ja go daidda lea dievaslaš ipmárdus dákkár álbmogiid ovddasvástideaddji eiseválddiid bealis. # Does 1 have to be strict? REMOVE:r1458 (@CNP) IF (0 CC)(1C VFIN); # A secure finite verb after it. ## Bargiidbellodaga Per Nils Saari beasai suohkanstivrii ja válljii ovttasbargat olgešbellodagain, gurutbellodagain ja johttisámi listtuin vai ožžot eanetlogu suohkanstivrras. REMOVE:r1459 (@CNP) IF (1C VFIN); REMOVE:r1460 (@CNP) IF (NEGATE -1 NP-HEAD-NOM)(1 NP-HEAD-NOM LINK 1C VFIN OR ("leat" PrfPrc)); ## Máŋgii vurdojuvvo, vaikko vel ii jitnosit daddjoge, ahte almmolaš bálvalusaid geavaheaddjit livčče seammálágant maiddái kultuvrra dáfus dahje sii unnimusat láhttešedje dážaid váldooasi láhkai, go mun barggan dákkár bálvalusaid. SELECT:r1461 (@CVP) IF (*-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(*1C NP-HEAD-NOM BARRIER NPNHA LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(NEGATE 0 go LINK *1 Inf BARRIER VFIN) ; ## Áhčči vulggii, ovdalgo mun bohten. ## Konvenšuvdna eamiálbmogiid ja čearddaid birra iešbirgejeaddji stáhtain dohkkehuvvui Norggas jagis 1990, muhto dakkár dohkkeheapmi ii leat velá dahkkon Ruoŧas. ## Bealatjogas leat dološ rájes leamaš bálvvossajit ja dát golbma sieiddi ledje dovddus gitta olgoriikii. ## Son lea stuorat nugo mun. SELECT (@CVP) IF (*-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(1 TITLE LINK 1C NP-HEAD-NOM); ## Manin eat daga nugo Mr. Sparrow logai? #REMOVE:r1462 (@CNP) IF (*-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(*1C AUX LINK 0 Prs BARRIER S-BOUNDARY); #??? #REMOVE:r1463 (@CNP) IF (*-1 COMMA LINK *-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(*1C AUX LINK 0 Prs BARRIER S-BOUNDARY); #??? # The comma version REMOVE:r1466 (@CNP) IF ((*-1C VFIN OR Inf BARRIER S-BOUNDARY) OR (-1 CC))(*1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY); ## Mii eat áiggo bivdit bargolávdegotti čoahkkimii ovdal borgemánus ja dán čoahkkimis mii mearridit maid riidduáššiin dahkat, lohka Norgga áviissaid searvvi ovdaolmmoš Kåre Westlund Sámi Áigái. ## Mun oainnán Máreha ja Elle ja don oainnát Klausa. ## Eanáš ásahusain leat sámegiela gelbbolašvuohta dál nu go dalle ge lei. ## Oahpahusas galget oahppit - bargat guoskanhárjehallamiiguin vai dakko ohppet doahttalit ja ovdánahttit oamedieđu iežaset ja earáid rupmašii ja rájiide. # No comma as a boundary # OBS #REMOVE:r1468 (@CNP) IF (*1 AUX LINK *1C VERB LINK NOT 0 VFIN); REMOVE:r1469 (@CNP) IF (*1 AUX LINK *1 Rel OR MO LINK *1 AUX LINK *1 AUX LINK *1 VERB LINK NOT 0 VFIN); # The relative sentence version # Comma CC without a comma list is a boundary: REMOVE:r1470 (@CNP) IF (*-2 BOS BARRIER COMMA)(-1 COMMA); ## Ášši ii čielgga ovdal árra čavčča, ja dassážii ferte foanda vuordit. # Embedded clause with initial adverbial: #REMOVE:r1471 (@CNP) IF (NEGATE -1 ADVLCASE OR Adv)(*1 ADVLCASE OR Adv BARRIER NPNH LINK 1 VFIN); ## Nuorat vuosttaldit EU 13. čoahkkin ja das válljejit maid ođđa jođiheddjiid. MAP:r528 (@X) TARGET CC-CS ; REMOVE (@X) ; # ======================= # # Disambiguating pronouns # # ======================= # #SEC# SECTION #11 # # ======================= # # son # --- REMOVE:r991 (Pcle) IF (0 @COMP-CS<); ## Dalle dat viežžá čieža eará vuoiŋŋa vel, bahábuid go son ieš. # Interrogative and relative pronouns # =================================== # Relative or interrogative SELECT:r1475 Interr IF (-1 COMMA LINK *-1 ("jos") OR ("juos") OR ("jus") OR ("joas"))(0 Rel)(*1 ("?")); ## Juos Ipmil lea min beale, gii lea min vuostái? SELECT:r1476 Interr IF ((*-1 BOS OR (":") OR PUNCT BARRIER NOT-PCLE) OR (*-1 BOS OR (":") OR PUNCT BARRIER NOT-CC))(0 Rel LINK NOT 0 ("man" Adv))(*1 ("?")); SELECT:r1477 Interr IF (-1 CC LINK *-1C Interr)(0 Rel)(*1 ("?")); ## Maid don doaivvut, mun gielistan? ## Na maid don diŋgojit? ## Man uhccán osku dus lea! # The last example is an exclamation. Hit because no ? required. SELECT:IfPot Interr IF (*-1 BOC2 BARRIER NOT-PCLE)(0 Rel)(*1 V-TRANS-ACT + Pot BARRIER S-BOUNDARY2 OR VFIN-POS); ## Na maid dal juo dagažat ja maid it dagaš. REMOVE:r1478 Interr IF (-1 Interr); ## Dat lea čuonžža, mii maid gorgŋu detnui čakčageasi. REMOVE:r1479 (Pron Pers) IF (NEGATE -1 V-PL1)(0 ("mii")) (*1 V-SG3 BARRIER V-PL1 LINK NOT 0 (Pl1)); ## Dát ii guoskka dikšui mii boahtá psykiatriija vuollái. SELECT:r1480 Rel IF (*-1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY2)(*1C NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY2); ## ...ahte olbmot besset oaidnit maid sii sáhttet vuordit. SELECT:r1481 (Pron Rel Sg) IF (-1C NP-HEAD-SG OR (Num Sg))(NEGATE *-2 NUMERALS BARRIER NPNH)(*1 VFIN)(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT); SELECT:r1482 (Pron Rel Pl) IF (-1 NP-HEAD-PL)(NEGATE -1 NP-HEAD-SG)(*1 VFIN); SELECT:r1483 (Pron Rel Pl) IF (-1 NP-HEAD-SG LINK -1 Num)(*1 VFIN); ## ...go lei sáimmaiguin bivdán jávrris maid stáhta lei láigohan. ## Doaibma gullá doaimmaide maid ulbmil lea movttiidahttit sámi nuoraid... REMOVE:r1484 (Rel Sg) IF (*-1 (N Sg) BARRIER NOT-COMMA LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 N); ## Mun oastán peanna ja bliánta, maid mun dárbbašan skuvllas. REMOVE:r1485 (Rel Pl) IF (NEGATE *-1 (N Pl) OR PRON-NOT-SG BARRIER N OR Pron)(NEGATE *-1 N LINK *-1 Num OR CC BARRIER V)(0 (Rel Sg)); ## # Rel or Interr REMOVE:r1486 Interr IF (NEGATE *-1 BOS OR (":") OR PUNCT BARRIER NOT-PCLE)(0 Rel)(NEGATE *1 ("?")); REMOVE:r1487 Interr IF (NEGATE -1 CC LINK *-1C Interr)(0 Rel)(NEGATE *1 ("?")); # Coordination for Rel and Interr #REMOVE Interr IF (-2 COMMA)(-1 CC)(0 Rel); ## , muhto geat ieža eai šat meroštala alcceseaset sáme identitehta. # Number detection # Plural number # Referring back to QP SELECT:r1488 Pl IF (*-1 NUMERALS BARRIER NPNH LINK NOT 0 Ord)(0 (Pron Rel)); ## Davviriikkain leat guokte álbmoga maid atnit álgoálbmogin. SELECT:r1489 Pl IF (-2C NP-HEAD-PL)(-1 COMMA)(0 (Pron Rel)); ## Deaŧalaš lea ahte čállojuvvojit dakkár gillii, maid buot bargit áddejit. ## Dat divššohasat, geaid leat geavadis vejolaš joksat,... # Referring back to plural PoP SELECT:r1490 Pl IF (-2 Pl)(-1 Po)(0 (Pron Rel)); ## Jos in livčče dahkan dakkár daguid sin gaskkas maid ii oktage eará leat dahkan, de ... SELECT:r1491 Pl IF (-3 Pl)(-2 Po)(-1 COMMA)(0 (Pron Rel)); ## ...ahte resurssaid ektui maid livččii dárbbašan atnit... ## Sivaid geazil, maid berre čuovvolit,... SELECT:r1492 Pl IF (-1 Po LINK *-1 NUMERALS BARRIER NPNH)(0 (Pron Rel)); SELECT:r1493 Pl IF (-2 Po LINK *-1 NUMERALS BARRIER NPNH)(-1 COMMA)(0 (Pron Rel)); ## No hits? ## No hits? # Referring across Plural PP REMOVE:r1494 Sg IF (*-1 (N Pl) BARRIER (N Sg) OR S-BOUNDARY OR CC)(0 (Pron Rel Pl Acc)); ## Jos in livčče dahkan dakkár daguid sin gaskkas maid ii oktage eará leat dahkan, de ... REMOVE:r1495 Sg IF (-2 (N Pl))(-1 Inf OR PrsPrc)(0 ("mii" Pron Rel Acc)); ## Ovddasteaddjis lea vuoigatvuohta dieđuid geahččat maid divššohas biehttaluvvo oaidnimis. # Singular number SELECT:r1496 Sg IF (NEGATE -3 CC OR NUMERALS)(-2C NP-HEAD-SG)(-1 COMMA)(0 (Pron Rel Acc)); ## Son lea diibmá leamaš viđa čoahkkimis, maid ovddas sihtá máksit bálkámassima 30 beaivvi ovddas. SELECT:r1498 Sg IF (-2 Sg LINK NOT *-1 NUMERALS BARRIER NPNH)(-1 Po)(0 (Pron Rel Acc)); SELECT:r1499 Sg IF (-3 Sg LINK NOT *-1 NUMERALS BARRIER NPNH)(-2 Po)(-1 COMMA)(0 (Pron Rel)); ## Mandáhta mielde maid Sámi vuoigatvuođalávdegoddi lea addán... ## ...ja dan dearvvašvuođaveahki birra, maid son oažžu,... REMOVE:r1500 Pl IF (*-1 BOC-PUNCT OR (":" CLB) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("mii" Pron Acc) LINK 0 Rel OR Interr);#(NEGATE *1 (N Pl Acc) OR (N Pl Gen) BARRIER NPNH); ## Maid don doaivvut, mon gielistan? REMOVE:r1501 Pl IF (*-1 VERB BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT -1 (N Pl))(0 ("mii" Pron Rel Acc))(NEGATE *1 (N Pl Acc) OR (N Pl Gen) BARRIER NPNH); ## Ii nagot áddet maid miehtán sisdoallá. # Case detection #SELECT:r1503 (Sg Gen) IF (0 ("mii" Interr) OR ("mii" Rel))(1 A)(NEGATE 1 Comp OR Superl); #SELECT:r1504 (Sg Gen) IF (0 ("mii" Interr) OR ("mii" Rel))(1 Adv)(NEGATE 1 Superl); ## Man guhkki lea skuvlii? ## It go don gula man garrasit sii sivahallet du? # man is Adv SELECT:r1505 Gen IF (0 (Pron Interr) OR (Pron Rel))(1 Po); ## Son gean birra dieđut leat,... REMOVE:r1506 Acc IF (0 (Pron Interr) OR (Pron Rel))(*1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH LINK *1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 PrfPrc BARRIER S-BOUNDARY2); ## Doaibma gullá doaimmaide maid ulbmil lea movttiidahttit sámi nuoraid... REMOVE:r1507 Gen IF (0 (Pron Rel))(1 (Pron Pers Nom))(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER Acc OR S-BOUNDARY2); ## Dát lea mu Bárdni gean mun ráhkistan. # Reflexive pronouns # ================== # iežas is Gen or Acc # ieža is Pl or Du # Reflexive iežas # ---------------- SELECT:r1508 Gen IF (-1 Acc)(0 ("ieš" Gen))(*1 N BARRIER NPNH); ## ... muhto it fuomáš hirssa iežat čalmmis? #SELECT Gen IF (0 ("ieš" Gen))(1 N)(NEGATE *1 Po BARRIER VERB); SELECT:r1509 Gen IF (NEGATE *-1 STV BARRIER SV-BOUNDARY OR Acc)(0 ("ieš" Gen))(*1 N BARRIER NPNH LINK 0 ADVLCASE)(NEGATE *1 STV BARRIER SV-BOUNDARY OR Acc); #Should not hit this one: ## Mii eavttuheimmet iežamet organisašuvnnaide borgemánus 2002 ja dajaimet čielgasit ahte dat ii galgga geavahit speallanautomáhtaid sisabukti doibmii. # Should hit this one: ## Mii čáliimet iežamet organisašuvnnaide borgemánus 2002 ja dajaimet čielgasit ahte dat ii galgga geavahit speallanautomáhtaid sisabukti doibmii. SELECT:r1510 Acc IF (*-1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Refl)(1 (Actio Ess) OR PrfPrc LINK NEGATE 0 Gen LINK *1 Po BARRIER NPNH) ; ## Danne lohká Næss dál iežaset plánemin akšuneregoahtit dávjjibut. # Acc ieža- is also captured by later object rules. # Emphatic ieš # ------------- # Sg ieš is unique, there is homonymy Du/Pl for ieža. # Problem: Prs Du1 = Prt Pl3. SELECT:r1511 Pl IF (*-1 V-PL OR (V Imprt Pl2) OR MII-PERS OR DII OR SII OR (Pron Rel Pl Nom) BARRIER SV-BOUNDARY OR PUNCT)(0 ("ieš" Pron Refl Pl Nom))(NEGATE *1 V-DU BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Allet dubme, amadet ieža dubmejuvvot! ## ...muhto leat maiddái muhtumat geat ieža leat dahkan iežaset ## dohkketmeahttumin... SELECT:r1512 Pl IF (0 ("ieš" Pron Refl Pl Nom))(*1 V-PL BARRIER SV-BOUNDARY); ## ...ja didjiide mihtiduvvo seammá mihtuin mainna ieža ge mihtidehpet. SELECT:r1513 Du IF (*-1 V-DU OR MOAI OR DOAI OR SOAI BARRIER SV-BOUNDARY OR PUNCT)(0 ("ieš" Pron Refl Du Nom)); ## Doai galgabeahtti ieža mannat. SELECT:r1514 Du IF (0 ("ieš" Pron Refl Du Nom))(*1 V-DU OR MOAI OR DOAI OR SOAI BARRIER SV-BOUNDARY); ## Ieža soai muitaleigga mii lei dáhpáhuvvan mátkkis. # Reciprocal pronouns # =================== SELECT:r1515 Recipr IF (-1 Recipr); SELECT:r1516 Recipr IF (1 Recipr); SELECT:r1517 Pl IF (-1 (Recipr Pl))(0 Recipr); REMOVE:r1518 Pl IF (-1 (Recipr Du))(0 Recipr); ## ...de dadje guhtet guoibmáseaset:... ## Gielddat berrejit ásahit fásta dulkaveaga, kánske ovttasbarggus nubbi ## nuppiin. # ================ # #SEC# SECTION #12 # # ================ # REMOVE:r1519 Recipr ; ## Jos dajan nubbái: Mana! de son manná. # Numerals # ======== # These rules have to precede the rules for indefinite pronouns, or the Ord # reading of "nubbi" will be removed where it should remain. # Numerals or not # --------------- REMOVE:r1520 N IF (0 Num)(*1 (N Sg Gen) BARRIER NOT-ADJ); REMOVE:r1521 Adv IF (0 OKTA + Acc)(1 (Sg Acc)); REMOVE Adv IF (0 OKTA + Ess)(1 Ess); # General rules # ------------- #REMOVE Nom IF (-1 ABBR OR ACR OR ("§") OR ("paragráfa") OR ("kapihttal") OR # ("kapihtal") OR ("jahki") OR GEASSET)(NEGATE -1 ("nr"))(0 Num); # ## Dat lea nr. 4. REMOVE:r1522 Acc IF (-1 ABBR OR ACR OR ("§") OR ("paragráfa") OR ("kapihtal") OR HEADOFPARTS OR GEASSET OR TEXT OR LAHKA)(NEGATE -1 ("nr"))(0 Num LINK NOT 0 Adv); ## ## Mun logan nr. 4. Mun logan nr. ovtta. REMOVE:r1524 Gen IF (-1 ABBR OR ACR OR ("§") OR ("paragráfa") OR ("kapihtal") OR HEADOFPARTS OR NUM-JAHKI OR GEASSET OR TEXT OR LAHKA LINK NOT 0 Ess)(NEGATE -1 ("b" ABBR))(NEGATE -1 ("nr"))(0 Num)(NEGATE 1 Ill OR Loc); ## ...maid KITH gárvvistii ja almmuhii geasset 2001. # These rules leave only the caseless Num reading. # Well, now we have case everywhere #SELECT Nom is much stronger than SELECT:r1526 (Num Acc) IF (-1 (Num Acc))(0 ("duhát"))(1 (N Acc)); ## Dat máksá guokte duhát ruvnno. SELECT:r1527 Num IF (1 ("ruvdnu")); ## Dainna čuđiin ruvnnuin áiggun bierggu oastit. SELECT:r1992 Acc IF (0 NUMERALS)(1 MEASURE)(2 ALU OR A); ## Visti lei vihtta mehter alu. SELECT:r1528 Gen IF (0 Num LINK NOT 0 Acc)(1 (N Gen) LINK *1 (N Acc) OR (N Gen) OR (N Nom) BARRIER NOT-ADJ)(NEGATE -1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT LINK NOT *3 Acc)(NEGATE -1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT LINK *3 Acc LINK 1 Po); ## Dan eatnamis oažžu ovtta gusa fuođđara. SELECT:r1529 (Num Ill Attr) (*1 (N Ill) OR (Num Ill) BARRIER NOT-ADJ); SELECT:r1529 (Num Ill Attr) (1 (N Gen) LINK *1 (N Ill) BARRIER NOT-ADJ); SELECT (Num Loc Attr) (*1 (N Loc) BARRIER NOT-ADJ); ## Mun attán girjji ovtta oahppái. ## Ovtta ovddasteaddjis divššohasa ovddas lea vuoigatvuohta... ## Na gal don dal oaččut dan beannot čuohtái, go juo válddežat. REMOVE (Num Attr) (NOT *1 ADVLCASE + N BARRIER NOT-ADJ) ; # Rules related to specific numerals # ---------------------------------- # galle # - - - SELECT:Xr1531 Indef IF (*-1 Neg BARRIER S-BOUNDARY2)(0 ("galle")); ## Eaige sámiid ássanguovllus leat galle gieldda, mat... REMOVE:r1532 Indef IF (0 ("galle")); SELECT:r1533 Num IF (NEGATE -1 Neg)(0 ("galle"))(*1 N BARRIER NPNH); ## ...ja govve galle joga leat Deanučázádaga njuoskkadagas. # nubbi # Remove the nominal reading of "nubbi" # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # The idea is that "nubbi" is a noun only when it is not followed by # a noun with which it agrees in case. Some of the case combinations may # still hide a noun "nubbi", but no errouneous hits were found in the corpus. # nubbi # - - - # Pron Indef or A Ord SELECT:r1541 (Pron Indef Gen) IF (0 ("nubbi"))(1 ("dáfus" Po) OR ("beali" Po) OR ("hávvi") OR ("beallái" Po) OR ("bealli") OR ("sohkabealli") OR ("bealde") OR ("beales") OR ("láhkai") OR ("riika") OR ("máilbmi")); ## Nuppe dáfus deattuha suohkan, ahte... SELECT:r1542 Pron IF (*-1 ("nubbi") OR ("guokte"))(0 ("nubbi")); SELECT:r1543 Pron IF (0 ("nubbi"))(*1 ("nubbi")); SELECT:r1544 (Pron Com) IF (0 ("nubbi"))(1 ("sátni" Com)); SELECT:r1545 (Indef Loc) IF (-1 COMMA OR CC LINK -1 (N Nom) LINK *-1 COPULAS BARRIER VERB LINK -1 (N Pl Loc)); ## Muhtun siiddain leat moanat goađit, nuppiin unnánat, dan duohken leago rájá siskkobealde stuorra dahje unna eanaguvlloš. SELECT:r1546 Indef IF (0 ("nubbi" Pl) LINK NOT 1 PL-NOUN); SELECT:r1547 Ord IF (*-2 ("vuosttas") OR ("vuosttaš"))(-1 CC)(0 ("nubbi")); SELECT:r1548 Ord IF (0 ("nubbi"))(*1 CC OR COMMA LINK 1 ("goalmmát")); ## Vuosttaš vuojahaga fávllimus čuolda lea goaratčuoldan ja nubbi čuolda fas gáddeoal-čuoldan. ## Nubbi noađđeheargi goallustuvvo giehtahearggi lávžái ja goalmmát fas dan nuppi lávžái. ## Sii leat Ohcejogas golggotmánu vuosttaš beaivvi, Gáregasnjárggas nuppi beaivvi ja Njuolggámis ges goalmmát beaivvi. SELECT:r1549 Ord IF (-1 MANNU LINK 0 Gen)(0 ("nubbi"))(1 ("beaivi") OR ("b") OR ("vahkku")); ## Son lei doppe Ohcejogas golggotmánu nuppi beaivvi. SELECT:r1550 (Ord Gen) IF (0 ("nubbi"))(1 A LINK 0 Superl OR Loc OR ("maŋit" Superl) OR ("maŋemuš")); ## Listu lea gieldda nubbi stuorámus bellodat. ## Nubbin vuolemusas lea Guovdageaidnu Finnmárkku listtus. SELECT:r1551 Indef IF (-1 (N Sg Loc))(0 ("nubbi" Ill)); ## Son lea viehkan čoahkkimis nubbái maŋŋebárgga rájes. SELECT:r1552 Ord IF (0 ("nubbi"))(1 ("geardi") OR ("buolva" Loc) OR ("giella") OR ("máilbmesoahti") OR ("lađas") OR ("čuokkis") OR ("vuorru")); ## Henrik oaččui buot gussiid dearvan nuppi gearddi čađa, gos ii buollán. ## Soai leigga fulkkežat nuppi buolvvas. SELECT:r1553 Ord IF (-1 ("vuoigatvuođalávdegoddi"))(0 ("nubbi"))(1 ("árvalus")); SELECT:r1554 Ord IF (-1 OKTA)(0 ("nubbi")); ## Okta nubbi vuodjá tráktor máđiiráigge. SELECT:r1555 Ord IF (*-1 MOVEMENT-V OR COPULAS BARRIER VERB)(0 ("nubbi" Ess)); ## Sii olihedje diibmá nu movt dán jagi nubbin. SELECT:r1556 (Indef Gen) IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(0 ("nubbi"))(1 HUMAN)(2 ADVLCASE); ## Politiijat sorre su nuppi olbmo jápmimii. SELECT:r1557 (Indef Acc) IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("nubbi"))(1 Inf); ## Ulbmil lea oažžut nuppi boagustit. SELECT:r1558 Gen IF (0 ("nubbi"))(1 N); ## Son oaččui čáda ášši fas nuppi Stuorradikkis. SELECT:r1562 Indef IF (*-2 ("okta" Num))(-1 CC OR COMMA)(0 ("nubbi")); ## Okta ášši lea mii lágas mearriduvvui, nubbi lea man kommišuvnnat čuvvo mearrádusaid. ## Riektegeavadis sáhtášii danin geavahit guokte váldolinjjá, okta ovdal ja nubbi fas maŋŋá 1970. SELECT:r1563 Indef IF (-1 ("unnimustá") OR ("unnimusat"))(0 ("nubbi")); ## Mánáin lea ovttastallanvuoigatvuohta unnimustá nuppiin váhnemiin. REMOVE:r1564 Attr IF (0 ("nubbi"))(1 Dem OR Adv); ## ... ja nubbi dán suorggi siskkabeale hálddahusortnegiid birra. ## ...nubbi fas rávesolbmuid psykiatriijas. SELECT:r1565 Indef IF (0 ("nubbi" Ord)); # More pronouns # =================== # Indefinite pronouns # =================== # General rules # ------------- REMOVE:r1567 (Indef Attr) IF (*-1 LEAT-FIN-NOT-IMP LINK NOT *1 PRC-NOT-LEAT BARRIER VFIN)(NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER NPNH)(0 ("muhtun") OR ("soames") OR ("soamis"))(*1 Loc BARRIER NPNH)(NEGATE *1 VFIN); #REMOVE:r1568 (Pron @>N) IF (*-1 LEAT-FIN-NOT-IMP LINK NOT *1 PRC-NOT-LEAT BARRIER VFIN)(NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER NPNH)(0 ("muhtun") OR ("soames") OR ("soamis"))(*1 Loc BARRIER NPNH)(NEGATE *1 VFIN); ## Son lea profehta, aiddo dego muhtun boares profehtain. # Both rules are necessary in exactly this order #OBS SELECT:r1569 (Indef Attr) IF (0C Pron)(*1C N BARRIER NOT-ADJ-PCLE OR go)(NEGATE 0 ("eará") LINK -1 ("earret")); ## Dan muitalii muhtin mátkkošteaddji gean namma lei Keilhau. ## Njuolggadusain ledje eará ge mearrádusat. SELECT:r1570 (Indef Attr) IF (1 (A Attr))(*2 HNOUN BARRIER NP-BOUNDARY); ## ...ja eará almmolaš dahje priváhta doaibma. SELECT:r1571 (Indef Attr) IF (1 ("láhkai")); ## Seammá láhkái go váldojournála ja lassijournála geavaheami oktavuođas... REMOVE:r1572 Attr IF (0 Pron)(1 (Pron Rel)); ## Lea unnán maid sáhttit dahkat. REMOVE:r1573 (Indef Attr) IF (1 (Pron Pers Loc)); ## Ja muhtun sis viegai dakkaviđe su lusa. SELECT:r1576 Indef IF (*-1 ("jus") OR ("jos") OR ("juos") OR ("joas") BARRIER S-BOUNDARY2)(0 Interr); ## Jus guhtege dadjá áhččásis dahje eadnásis:... ## ...ahte doaimmat eai juogaduvvo menddo ollugiidda. #SELECT:r1579 Indef IF (*-1 BOC2 BARRIER NOT-ADV)(*1 N BARRIER NPNH); ## Ollu amerihkálaččat doivot Oslo Ruoŧa oaivegávpogin. REMOVE:r1580 Adv IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC OR VERB)(0 Indef)(NEGATE 1 A)(NEGATE *1 VERB BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC); ## Doppe ledje ollu olbmot. ## Diet gal lei beare unnán. # Indefinite pronouns, not adverbs, if there is no verb other than 'leat'. REMOVE:r1581 Adv IF (*-1 CC OR CLB BARRIER NOT-ADV)(0 Indef)(NEGATE 0 Loc)(*1 N BARRIER NPNH); ## Dán áššis, nugo eanaš eará áššiin,... REMOVE:r1583 Adv IF (1 Interr); ## Attášii sutnje buot maid dárbbašit. ## Danne lea váttis čohkket barggu buot surggiide oktanaga. # Possibly sentences such as: ## Son lea njuoskan buot, mii lea fuones ášši. # could be counterexamples, but until now a comma is supposed to be inbetween. REMOVE:r1585 (Sur Attr) IF (NEGATE 1 Prop); #REMOVE:r3581 Rel IF (0 Indef)(1 EOS); # Particular indefinite pronouns # ------------------------------ # This is an important section. It should first be expanded # and then probably generalised according to classes of # indefinite pronouns. # buot # - - - IFF:r1586 ("buot" Pron Indef Attr) OR ("gait" Pron Indef Attr) (*1 N OR (A Pl) BARRIER NPNH); ## Sii meannudit buot velggolaččaid máksingeahpádusohcamiid. ## Mii addet bálvalusfálaldaga buot álbmogii. ## De fertejit buot vihtta miellahtu oassálastit. ## ahte buot náitalan olbmuin galggai leat guolástanvuoigatvuohta. SELECT:r1590 (Pron Indef Nom) IF (0 ("buot") OR ("gait"))(1 V-PL3); ## Vuollásaš ráđit buot heaittihuvvojedje oktasaš hálddahuslaš jođiheapmái. SELECT:r1596 (Indef Nom) IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("buot") OR ("gait"))(NEGATE *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 V-MAIN OR Inf); ## Buot lea lávkkas. #SELECT:r1597 Indef IF (-1 ("gullat") LINK -1 Ill)(0 ("buot") OR ("gait")); # trenges ikke ## Dat mearkkaša ahte dása gullet buot mat eai leat spiehkastuvvon. #SELECT:r1598 Indef IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("buot") OR ("gait") LINK 1 S-BOUNDARY2 OR REALCLB); # trenges ikke ## Mun borren buot. #SELECT:r1599 Indef IF (0 ("buot") OR ("gait"))(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER Acc OR S-BOUNDARY2); # trenges ikke ## Sii fertejit buot earret eatnamiid gohčodit danin. # eará # - - - SELECT:r1601 (Indef Attr) IF (0 ("eará"))(1 PrfPrc)(2 N); ## ...ja eará vuostáiváldojuvvon dokumeanttaid... SELECT ("eará" Gen) IF (-1 ("earret")) ; # earri # - - - REMOVE:r1602 ("earri" N Sg Acc PxSg2) IF (-2 (V Pl3))(-1 COMMA)(0 ("eará"))(1 (V Pl3)); ## Muhtamat čállet, earát ožžot jorgalan ja bagadallanveahki dán bargui. REMOVE:r1603 ("earri" N Sg Acc PxSg2) IF (-1 ("buot") OR ("gait") OR ("máŋga")); ## Buot earát. REMOVE:r1604 ("earri" N Sg Acc PxSg2) IF (NEGATE *-1 Sg2)(*1 (V Pl3)); ## ... go dat maid earát vásihit. REMOVE:r1605 ("earri" N Sg Acc PxSg2) IF (1 (Pron Rel Pl)); ## ... ja earát geat háliidit ... # eatnat # - - - SELECT:r1606 Indef IF (-1 ("giittos"))(0 ("eatnat")); # juoga # - - - SELECT:r1607 (Indef Nom) IF (-1 CLB)(0 ("juoga"))(1 Rel); ## ..., juoga mii boahtá ovdan Romssa universitehta plánain. # ollu # - - - SELECT:r1608 Pron IF (-2 Pron)(-1 CC)(0 ("ollu") OR ("olu")); ## Váilos unnán dahje ollu. SELECT:r1609 Pron IF (-1 ("seammá"))(0 ("ollu") OR ("olu"))(*1 N BARRIER NPNH); ## Jus eanebut leat ožžon seamma ollu jienaid, de mearriduvvo boađus vuorbádemiin. # seamma/seammá # - - - - - - - SELECT:r1610 Attr IF (0 ("seammá"))(*1 N BARRIER NOT-NUMERALS); ## Dasto smiehttatge fas seamma sullasaš jearaldagaid. ## Sáhttá leat ulbmillaš, ahte seamma olmmoš áimmahuššá máŋga ## dain doaimmain. SELECT:r1611 Attr IF (0 ("seammá"))(1 Adv OR ("ollu" Pron))(NEGATE 1 VERB OR ("gusto")) ; ## Mu oainnu mielde sáhttá seammá bures oaidnit dan láhkai, ahte... # The "gusto" here should be removed by a set of sentence adeverbials # Then we kill the rest of the attributes... # But did we catch enough attributes? #REMOVE Attr IF (0 ("seammá")) ; ## Seammá gusto poliklinihkalaš divššus. ## Seamma gusto poliklinihkalaš divššus. # unnán # - - - SELECT:r1612 Indef IF (*-1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX)(0 ("unnán"))(NEGATE 1 PrfPrc LINK *1 NP-HEAD-ACC BARRIER NPNH); ## Dat gal lei beare unnán. ## Sii leat hui unnán dahkan guorahallat "sámi vieruid ja riekteáddejumiid". ## Eanetlohku lea menddo unnán bidjan Finnmárkku mihtilmas diliid vuođđun. # In the last example "unnán" is an Adv. Hence the last condition. # Alternative: (NEGATE 1 PrfPrc LINK 1 Inf)? # vaikko_mii # - - - - - - SELECT:r1613 Sg IF (0 ("vaikko_mii" Acc)); # Demonstrative pronouns # ====================== REMOVE:r1614 (Dem Pl Ill) IF (0 Pers)(1 (N Pl Acc)); ## Muhto boanddat leat goikadan ollu jekkiid ja gilván daidda rásiid. REMOVE:r1615 Pcle IF (-1 Interr OR CC)(0 DAT-PRON); ## Maid dat Kárášjogas bargá? ## Dahje dat gávccenuppelogis geat sorbmašuvve... SELECT:r1616 Dem IF (NEGATE -1 VERB)(1 (Indef Attr)); ## Nuppi geahči dan seammá lávžžis fas biddjojuvvo bađa birra. SELECT:r1617 Dem IF (0 ("dat" Sg))(1 ("seammás")); REMOVE:r1618 (Dem Sg) IF (0 ("dat" Sg))(NEGATE *1 (N Sg) BARRIER NOT-NP LINK 0 HNOUN)(NEGATE 1 PrfPrc LINK *1 (N Sg) BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE 1 (Indef Sg) OR ("seammás")); ## .. ja dan golut leat govttolaččat veahki ektui. REMOVE:r1619 (Dem Pl) IF (0 ("dat" Sg))(NEGATE *1 (N Pl) OR (Indef Pl) OR NUMERALS BARRIER NOT-NP)(NEGATE 1 NP-HEAD-GEN LINK 1 (Actio Nom) LINK 1 (N Pl)); ## ...ja ahte dat dáhttu čielgasit berre doahttaluvvot. REMOVE:r1620 Dem IF (0 Pers)(1 Dem); ## ...beroškeahttá das makkár geavahus leamaš dolin. REMOVE:r1621 Pers IF (0 (Dem Gen))(1 SPATIALNOUN OR AIGODAT); ## Dan vuođđu. REMOVE:r1622 Pers IF (0 (Dem Gen))(1 N)(*2 Rel BARRIER NOT-COMMA); REMOVE Dem IF (0 Pers)(1 (Num Gen))(2 MEASURE OR NUMUNIT LINK 0 Ill) ; ## Na gal don dal oaččut dan beannot čuohtái, go juo válddežat. # makkár (Negative polarity demonstratives) # - - - SELECT:r1623 Attr IF (*-1 Neg OR Qst OR ("go" Pcle))(0 (Pron Attr Foc/ge))(*1 N BARRIER NPNH); # DP-internal number concord # -------------------------- #SELECT:r1624 Sg IF (0C (Pron Dem))(*1C (N Sg) BARRIER NPNH); ## Dát olmmái bilkida Ipmila. #SELECT:r1625 (Dem Sg) IF (*-1 BOC2 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 (N Sg) BARRIER NPNH LINK NOT 0 (N Pl))(NEGATE -1 BOS LINK 2 Prop)(NEGATE 1 VFIN)(NEGATE 0 Pers LINK 1 CC); ## Dát ohcan lea juhkkojuvvon golmma departementii. #SELECT:r1626 Pl IF (0C (Pron Dem))(*1C (N Pl) BARRIER NOT-ADJ LINK 0 HNOUN); ## Naba daid stuora dorskiid, gosa daid bidjet? #SELECT:r1627 (Dem Sg Nom) IF (0 DAT-PRON)(1 ("gal") OR Pcle)(2 (N Sg Nom))(NEGATE 2 PrfPrc); ## Láve dat gal njiŋŋelas boazu ge muhtomin adnojuvvot noađi guoddit. ## Ii lean gal eambbo go 11 liekkasceahki, muhto ii dat gal orron hehttemin su vuojadeamis. # This rule should not take the latter one. # DP-internal case concord # ------------------------ LIST MAKKAR = "makkár" "dakkár" "dákkár" "diekkár" ; SELECT:DEMAttr Attr (0 MAKKAR LINK *1 N BARRIER NOT-ADJ) ; # Flyttet disse til etter disambiguering av PrfPrc og Actio #SELECT:DemAttr $$CASE + (Dem Sg) (0 DAT-PRON + (Dem Sg))(*1 $$CASE + (N Sg) BARRIER NPNH OR (Time) LINK NOT 0 VFIN OR ("leat") OR (Actio Ess))(NEGATE 0 Acc LINK *-1 STV-NOT-ACT BARRIER Acc LINK *1 Dem LINK NOT *1 Acc BARRIER NPNH) ; # ## Mun muitalin dan vielljasan. # Should not hit this one. #SELECT $$CASE + (Dem Pl) (0 DAT-PRON + (Dem Pl))(*1 $$CASE + (N Pl) BARRIER NPNH) ; #SELECT $$CASE + (Dem Sg) (0 DAT-PRON + (Dem Sg))(1 Gen LINK 1 $$CASE + (N Sg)) ; ##REMOVE (Dem Attr)(NEGATE *1 (N Sg Ill) OR (N Sg Loc) OR (N Pl Com) BARRIER NPNH) ; #REMOVE:r1647 Dem IF (0 ("dainna"))(NEGATE *1 (Sg Com) OR (Pl Loc) BARRIER NPNH); # ## Dainna Máret lávii čiŋadit. # #REMOVE:r1651 (Dem Acc) IF (0 DAT-PRON)(1 ADVLCASE); # ## De našunálastáhtat válde daid háldoseaset. # #REMOVE:r1655 (Dem Nom) IF (0 DAT-PRON)(NEGATE *1 (N Nom) BARRIER NPNH); # ## Maid dat Kárášjogas bargá? #REMOVE:r1658 (Pron Pers Sg3 Gen) IF (NEGATE -1 Pr)(0 (Pron Dem Sg Gen))(*1 (N Sg Gen) BARRIER NOT-ADJ) ; # ## Son lea alccesis dan ráhkadeame. # ## Dieđuid galgá heivehit dan sámi guvlui, gos mánát orrot. SELECT:r1659 (Sg3 Com) IF (*-1 (@CVP) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 N BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("dainna") LINK 1 VFIN); ## Harry viežžá báđi návsttis ja dainna vuoššat guliid dolas. SELECT:r1670 (Pron Sg3 Nom) IF (*1 ("ahte") BARRIER WORD); ## Dat, ahte Nielsenii eai lean čájehan makkárge hávdesajiid, sáhttá čuovvut máŋgga áššis. REMOVE:r3585 Adv IF (0 ("dat" Sg3) LINK NOT *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2) ; ## In dieđe, vaikko vel sáhkohattažan dainna. # ========================= # # Disambiguating adjectives # # ========================= # #SEC# SECTION #13 # # ========================= # # Adjectives which can be nouns # ----------------------------- SELECT:r3589 N + $$CASE IF (0 ADJ-N-CASE) (1 @CNP OR @CVP) (2 N + $$CASE) ; ## Odne gávdnojit maiddái ollu sámit geat eai šat sámás ja identitehtavuođđu lea dál varas dehe sogas iige gielas gitta. # Rules related to specific adjectives # ==================================== # boaris # - - - - SELECT A (0 ("boaris") LINK -1 (".*jahki"r)) ; # dološ # - - - - SELECT:r1684 (A Attr) IF (0 ("dološ"))(*1 N BARRIER NPNH); ## ...go lea gažaldat háhkamis dološ áiggi rájes geavaheami... # garra # - - - # These rules are here to remove "garra" N Sg Nom. SELECT:r1685 Attr IF (0 ("garas"))(1 (N Nom)); SELECT:r1686 Attr IF (NEGATE *-1 V-SG3)(0 ("garas" A Attr))(1 A OR N)(NEGATE *1 V-SG3); ## Norggas lea leamaš gal garra digaštallan sámi oahppoplána hárrái. ## Beatnagat eai biva viššat garra buollašiid. # nanus # - - - SELECT:r1687 A IF (-1 GRADE-ADV)(0 ("nanus")); ## hui nanus. # nuorra (vs. nuorrat V) REMOVE:r1688 V IF (0 ("nuorra") LINK *-1 V-NOT-COP BARRIER SV-BOUNDARY); ## Son bođii dohko nuorran. REMOVE:r1689 V IF (0 ("nuorra") LINK *1 V BARRIER SV-BOUNDARY); ## Min nuorat leat mielde nu olu doaimmain, sii leat oidnosis sápmelažžan. # sierra # - - - - SELECT:r1690 (A Attr) IF (0 ("sierra"))(*1 N BARRIER NPNH); ## Sámelága vuođul lea ásahuvvon sierra ovddasteaddji orgána. # surgat # - - - - SELECT:r1692 (A Sg Nom) IF (0 ("surgat"))(-1 Interj); ## Hei surgat, lea divrras! # veara # - - - SELECT:r1694 (A Nom) IF (-1 Gen OR ("eanet"))(0 ("veara")); ## De bođii geafes leaska ge gii bijai guokte smávvaruđaža, moatte šlántte veara. ## ...buot dan mii leat ráhkistan ja gudnejahttin veara. REMOVE:r1695 N IF (0 Der/veara OR ("veara")); ## Buhttenrievttálaččat ii nuppástuvvon mearkkašanveara... # vejolaš # - - - - SELECT:r1696 (@COMP-CS<) IF (*-2 A OR Adv LINK -1 ("nu"))(-1 ("go")); ## Sámi boarrásat sápmelaččat galget nu guhkás go vejolaš beassat dovdat oktiigullevašvuođa. ## Danne dárbbašuvvo nu buorre gulahallan go vejolaš Sámedikkiin. # BARRIER? # vuolit # - - - - SELECT:r1697 Attr IF (0 ("vuolit"))(1 ("gráda") OR ("dássi")); ## Skuvla dušše addá oahpu vuolit dásis. # Comparative # =========== SELECT:r1698 Comp IF (NEGATE -1 ("nu") OR ("seammá") OR CC)(NEGATE 0 (Pl Nom) LINK -1 Comp OR COMPAR LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 VFIN)(1 N LINK 1 go BARRIER NOT-N); ## Dážat navde Finnmárkku buoret guovlun go iežaset ruovttubáiki. SELECT:r1699 Comp IF (-1 ("mihá")); SELECT:r1700 Comp IF (-1 ("olu"))(NEGATE 0 (Pl Nom) LINK *1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Nuppe dáfus ledje mihá eanebut geat bivde lagabus gátti. ## ...ja danin lea buot nu olu álkit inuihtaide. #REMOVE:r1701 Adv IF (*-1 go BARRIER NPNH OR CC)(*1 N BARRIER NOT-ADJ-CC); ## Alimusriekti ii badjelgeahččange sápmelaččaid nu sakka go vuolit instánssa duopmu. # Attribute disambiguation # ======================== SELECT:r1702 (A Attr) IF (*-1 BOC2 BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 VERB)(NEGATE 1 Dem OR VERB)(NEGATE 0 Prop LINK -1 (Prop Attr) LINK 2 CC)(NEGATE 0 Prop LINK 1 CC LINK 1 Prop LINK NOT 1 Prop)(*1 (\?) BARRIER NPNH LINK NOT 1 Po)(NEGATE 1 COMMA LINK 1 N); ## Siviila doahttalkeahtesvuođat maŋidedje rusttebargguid (Hvem Hva Hvor 1982: 265) # This one has to before the only attr if something to lean on-rule # Only Attr if something to lean on # --------------------------------- REMOVE:r1703a Attr IF (1 VFIN LINK NOT 0 N OR A); REMOVE:r1703b Attr IF (NOT 0 Indef OR Num OR ABBR)(NEGATE *1 N OR A OR (\?) BARRIER NPNHCC)(NEGATE 1 CC LINK *1 (A Attr) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 N BARRIER NPNHCC)(NEGATE 1 PUNCT-LEFT LINK *1 PUNCT-RIGHT LINK *1 N BARRIER NPNHCC); ## Dalle sáhttá beaktilit háhkat guovtte ja maiddái golmmagielat (maiddái suomagielat) gelbbolašvuođa. ## Seamma guoská geassemánu. ## Ráđđehus hálida erenoamažit buktit ovdan ILO-konvenšuvnna nr. 169 eamiálbmogiid ja čearddaid birra iehčanas stáhtain, jagi 1966 ON-konvenšuvnna siviila ja politihkalaš vuoigatvuođaid birra artihkal 27,... #$ Mii leat dávjá ságastallan dán golmma alit, rukses, ruoná ja ihána stuorra diŋgga birra. REMOVE Attr IF (0 ILL-ADJ LINK 0 @ PropOrNot hits ## "BOS Deanu Maija oainnán (RESULT = Deatnu dahje deatnu) ==> PropOrNot does not hit REMOVE:r1888 (Prop Pl Nom) IF (-1 BOS)(NEGATE *1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY); ## Unnit nuppástusaiguin. SELECT:r1892 Prop IF (-1 BOS)(0 ("Sápmi" Prop))(1 ORGANIZATION OR Org); ## Sámi allaskuvla láhčá diliid dulkoma joatkkaoahppofáldahkii, mii oaivvilduvvo olbmuide, geat dovdet dearvvašvuođa- ja sosiálasuorggi, ja maiddái MBD ovddasvástádussuorggi. # Propernoun modifiers SELECT:r1893 Gen IF (0 Acc LINK 0 NORGA)(1 POLITICAL-INDUSTRY OR ORGANIZATION OR INSTITUTION); ## ...čájeha, ahte Norgga sámipolitihkka lea duođas váikkuhišgoahtán.. ## DavviNorgga mánáidsuodjalusa ásahus- ja organisašuvdnaovddideames. # Removing proper nouns that are lookalikes # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - IFF:r1894 ("Dan") IF (NEGATE -1 BOS OR (":") OR PUNCT) ; REMOVE:r1897 ("Hu" Ill) IF (1 A or Adv); REMOVE:r1898 Prop IF (-1 BOS)(0 ("Lassi")); ## Lassi dutkandoarjagat sáhttet leat mielde... ## Lassin dasa ferte váldit vuhtii sierralágan dilálašvuođaid. ## Lassin jorgalandoarjagii, de lea dárbu sihke... ## Lassin leat oalle viiddis boazuguohtunguovllut. SELECT:r1899 Prop IF (0 ("Lásse"))(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Lásse dat leigga sihtan mu váldit lusan. REMOVE:r1900 ("Lea") IF (-1 BOS OR PUNCT)(NEGATE 1 V-SG3); REMOVE:r1901 ("Lea") IF (-1 BOS OR PUNCT OR (":"))(1 A); ## Lea dušše okta Ipmil. Lea idja. ## Lea buolaš. Son dajai: Leage gierdávaš. REMOVE:r1902 ("Man") IF (-1 BOS OR PUNCT OR (":"))(0 (V Imprt)); ## De son celkkii sutnje: "Mana basadit Siloaláddos." # Cannot think of sensible conditions. # Selecting proper nouns # - - - - - - - - - - - - SELECT:r1906 (Prop Nom) IF (-1 BOS)(1 COMMA); ## Rabbi, lea buorre go mii leat dáppe. SELECT:r1907 Prop IF (0 ("Ruoŧŧa"))(1 CC)(2 Prop); ## Ruoŧa ja Suoma beale riektedilli lea measta ovttalágan. # Particular proper nouns # ----------------------- LIST SAPMI-PROP-HEAD = "allaskuvla" "bálvalusguovddáš" "cup" "datalávdegoddi" "dearvvašvuođadutkanguovddáš" "doavttersearvi" "ealáhusfoanda" "eanahálddahus" "giellaláhka" "giellalávdegoddi" "giellaráđđi" "guovddáš" ("joatkka" SgNomCmp) "kulturmuitoráđđi" "l" "L-97" "leatna" "meašttirgilvu" "ossodat" "ovdanahttinfoanda" "parlamentáralaš" ("riddu" SgNomCmp) "sátnevuorká" "sierrabiblioteahka" ("siida" Sg)"teáhter" "valáštallanlihttu" "válgalávdegoddi" "válgalihttu" "vuoigatvuođalávdegoddi" "vuoigatvuođalávdegoddi" ; # Those combine with the propernoun Sápmi instead of sápmi LIST SAPMI-N-HEAD = "álbmot" "álbmotbeaivi" "álbmotdálkkodeapmi" "álbmotjoavku" "árbevierru" "ássanguovlu" "ássi" "áviisa" "beales" "beroštupmi" "boaris" ("boazodoallu" Nom) ("boazodoallu" Loc) "byråkratgiella" "databáŋku" ("dearvvašvuohta" RCmpnd) "dievdu" "doaibma" ("dutkan" Sg) "ealáhus" "fágabiras" "fierpmádat" "giella" "gilli" "gili#ássi" ("guovlu" Pl) "kulturovdáneapmi" "kulturviessu" "plána" "doaibmaplána" "geavaheaddji" "gelbbolašvuođa#doaibma" "giellaláhka" "girjjálašvuohta" ("guolástit" Der/NomAct) "guovddášguovlu" "hálddašanguovlu" "iešdovdu" "ja" ("nuoraidsearvi" Pl) "oahppoplána" "oktasaš" "perspektiiva" "mánná" "nisu" "álbmot" "bargi" "geavaheaddji" "jienastuslohku" "kulturmuitu" "kulturmuitohálddašeapmi" "kulturmuitosuodjalus" "kultuvra" "náhkke#gálvu" "nuorra" "oktavuohta" "resursageavaheapmi" "riggodat" "riikkajoavku" "searvevuohta" "searvi" "servodat" ("siida" Pl) "siseana" "siseatnansiida" "sisafárren" "sosiáladutkan" "strategiijaplána" "valáštallan" "vierru" "vuohki" "vuoigatvuohta" "vuoigatvuođabargu" (PUNCT LEFT) ; # These should probably be unified later. # Sámi + these words = common noun: (this is the open group, this should be default). REMOVE:r1908 Prop IF (0 ("sápmi" Gen))(1 SAPMI-N-HEAD); ## Sámi perspektiiva lea dehálaš. # Sámi + these words = proper noun: (this is the closed set, the set of institutions) SELECT:r1909 Prop IF (0 ("Sápmi"))(*1 SAPMI-PROP-HEAD BARRIER NPNH); ## Sámi dearvvašvuođadutkama guovddáš. ## Sámi Ovdanahttinfoanda ferte vuordit árra čakčii ovdal ruhtadilli čielga. REMOVE:r1910 Prop IF (0 (N Gen))(1 CC)(2 (N Gen))(NEGATE 2 Prop); ## Sámi ja dáža kultuvra. REMOVE:r1911 Prop IF (0 ("Sápmi"))(NEGATE *1 SAPMI-PROP-HEAD BARRIER NPNH); # We remove the last Prop-analysis. # A very strict rule for a very rare and troublesome prop: REMOVE:r1911 Prop IF (0 ("ovdal"))(NEGATE 1 Sur); # ============================= # # Disambiguating verbs - part 1 # # ============================= # SECTION #14 # # ============================= # # In this cycle we apply some safe verb rules. # Verbal contains a pare of finite verbs # --------------------------------------- LIST VFIN-TAG = (V Ind Prs Sg1) (V Ind Prs Sg2) (V Ind Prs Sg3) (V Ind Prs Du1) (V Ind Prs Du2) (V Ind Prs Du3) (V Ind Prs Pl1) (V Ind Prs Pl2) (V Ind Prs Pl3) (V Ind Prt Sg1) (V Ind Prt Sg2) (V Ind Prt Sg3) (V Ind Prt Du1) (V Ind Prt Du2) (V Ind Prt Du3) (V Ind Prt Pl1) (V Ind Prt Pl2) (V Ind Prt Pl3) ; SELECT:XSSVFIN-TAG $$VFIN-TAG (NEGATE *-2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY)(-1 $$VFIN-TAG LINK NOT 0 AUX OR N)(NOT 0 N) ; ## Mii borrat hapmat. # Neg # ---- #SELECT (Neg Imprt) IF (*-1 BOS BARRIER NOT-ADV)(*-1 ConNeg BARRIER NOT-ADV); # ConNeg forms # ------------ SELECT:XConNegImp (Imprt ConNeg) IF (*-1 (Neg Imprt) BARRIER ConNeg OR SV-BOUNDARY); ## Ale ge jorggit selggiid sutnje gii bivdá dus loanas. REMOVE:XNotConNegInd (Ind ConNeg) IF (-1 ConNeg)(*-2 (Neg Ind) BARRIER ConNeg OR PrfPrc OR SV-BOUNDARY)(0 A)(1 go); ## Máhttájeaddji ii leat stuorit go oahpaheaddjis, ii ge bálvaleaddji stuorit go hearrás. ## Máhttájeaddji ii leat stuorit go oahpaheaddjis, ii ge bálvaleaddji stuorit johtileabbot go hearrás. SELECT:XConNegIfNeg ConNeg IF (*-1 (Neg Ind) BARRIER ConNeg OR PrfPrc OR SV-BOUNDARY)(NEGATE 0 N LINK *1 ConNeg BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Loc LINK -1 NEGFOC LINK -1 Loc); ## Eai dat dohkke šat maninge. SELECT:XConNegCondIfNeg (Cond ConNeg) IF (*-1 (Neg Ind) BARRIER ConNeg OR SV-BOUNDARY); ## Ii go son ollu eanet gárvvohivčče din? REMOVE:XNotConNegNotNeg ConNeg IF (NEGATE *-1 Neg BARRIER SV-BOUNDARY OR go)(NEGATE -1 Rel LINK -1 Neg)(NEGATE -2 Rel LINK -1 Neg)(NEGATE *-1 (@CVP) BARRIER NOT-AA LINK *-1 ConNeg BARRIER VFIN); REMOVE:XNotConNegII (ConNegII) IF (NEGATE *-1 (Neg Imprt) BARRIER SV-BOUNDARY); ## Dasgo mii oinniimet su nástti badjáneamen ja leat boahtán... ## Stáhta galgá fuolahit ahte gávdno divššohasbearráigeahčči juohke fylkkas. SELECT:XConNegImpCC (Imprt ConNeg) IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV LINK *-1 (Imprt ConNeg) BARRIER VERB); SELECT:XConNegIndCC (Ind ConNeg) IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV LINK *-1 (Ind ConNeg) BARRIER NOT-ADV); ## Allet nappo moraš ja cealkke... SELECT:XConNegPrfPrc ConNeg IF (*-1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 Neg BARRIER SV-BOUNDARY)(0 ("leat"))(NEGATE *1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Ii dál láhppán gal leat. # Need more advanced rule to select ConNeg when there is more # material between Neg and ConNeg. REMOVE:XNotConNegIfNotNeg ConNeg IF (NEGATE *-1 (Neg) BARRIER CLB OR V-IND-FIN)(NEGATE *-1 Nom LINK -1 Neg)(NEGATE *-1 (@CVP) BARRIER NOT-AA LINK *-1 ConNeg BARRIER VFIN); ## Juohke muorra mii ii šaddat buriid šattuid, čullojuvvo ja bálkestuvvo dollii. ## Gávpot mii lea vári alde, ii sáhte leat čihkosis. # Imperative # ---------- REMOVE:XNotImprtGo Imprt IF (1 ("go" Pcle)); REMOVE:XNotImprtInd Imprt IF (*-1 (Neg Ind) BARRIER CLB OR V-IND-FIN); REMOVE:XNotImprtConNeg Imprt IF (*-1 ConNeg BARRIER COMMA OR SV-BOUNDARY); ## Go bohciida soahpameahttunvuohta das ahte galget go journála... ## Mánát eai gillen dálu čorget. ## Na muhto don it leat dasa nama čállán! REMOVE:XNotImprtA Imprt IF (-1 A LINK NOT 0 Ess); REMOVE:XNotImprtN Imprt IF (-1 N OR Po); ## Čuorvvas gullo Ramas. ## Boarrásis leai dat vel eanaš ealáhussan ge. # This will work fine when headings no longer interfere. REMOVE:XNotImprtVFIN Imprt IF (*1C VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## Lágas ii duššaduvvo oktage bustávaš dahje čuoggáš, ovdal go... REMOVE:XNotImprtSlash Imprt IF (*-1 ("\(") BARRIER ("\)"))(0 N); ## Láigolihtus eai čuovo makkárge sierravuoigatvuođat gáddái (buo. ## riehkit, stárat). SELECT:XImprtLeat Imprt IF (-1 BOS OR PUNCT OR REALCLB)(0 ("leat"))(1 A); ## Leage buorre! SELECT:XImprtDál Imprt IF (-1 BOS OR PUNCT OR REALCLB)(1 ("dál"))(2 COMMA)(3 Rel OR Adv); ## Gullet dál, maid veardádus gilvi birra mearkkaša... SELECT:XImprtComma Imprt (-1 COMMA LINK -1 Imprt LINK *-1 BOS BARRIER NOT-ADV); # Infinitive # ---------- REMOVE:XYr1809 Pl1 IF (-1 VFIN LINK NOT 0 N)(0 Inf); ## Bargu lei árvvoštallat dan. SELECT:XYInfCompCs (Inf @COMP-CS<) ; ## Anán buorebun odne vuolgit go ihttážii vuordit. # Tøff regel SELECT:XYr1811 Inf IF (*-1 ("amas" CS) BARRIER VERB); ## ...amaset sin čalmmit oaidnit,... ## ...amas lojes hearggit livvut. SELECT:XYr1812 Inf IF (*-1 NP-HEAD-SG-NOM BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 CC BARRIER NPNHA LINK *-1 Inf BARRIER NOT-ADV); ## Dearvvašvuođaveahkkedárbu galgá árvvoštallojuvvot ja diehto addojuvvot. # This rule has to come before the ones below. SELECT:XYr1813 Inf IF (*-1 INFV BARRIER SV-BOUNDARY OR Neg LINK NOT 0 N OR PrfPrc)(NEGATE *1 Inf BARRIER SV-BOUNDARY); ## Bissuin galgá heahkkahuhttit, ii nie váigadit goddit; sáhttá leat váiga. SELECT:XYr1814 Inf IF (-1 BOS)(*1 ("ii" V IV Neg Ind Sg3) BARRIER V); ## Viežžat viervván rivgo čiektageregin ii leat ásti, iige sáváháhttin. SELECT:XYr1815 Inf IF (*-1 ("veara") BARRIER NOT-ADV LINK -1 COPULAS); # Rules that prevent later selection of Inf for a finite verb in the frame # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # INFV...CC... ____ REMOVE:XYr1816 Inf IF (*-1 NP-HEAD-PL-NOM BARRIER NPNHA LINK -1 CC)(NEGATE *-1 A BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE *-1 INFV OR Inf BARRIER VERB); REMOVE:XYr1817 Inf IF (*-1 (Num Nom) BARRIER NOT-NA LINK -1 CC LINK NOT *-1 Inf OR INFV BARRIER VFIN); ## ...ja ollugat biehttalit iežaset sámevuođa. ## ...ja máŋga Davviálbmogiid fakultehta studeantta leat oasi oahpus gazzan Romssa universitehtas. REMOVE:XYr1818 Inf IF (-1 CC LINK NOT *-1 Inf BARRIER S-BOUNDARY2); SELECT:XYr1819 N IF (-3 (A Attr))(-2 CC)(-1 PrfPrc)(0 N); ## Áirasat geat vuostálastet eavttuhusa jienastit nu ahte deaddilit boalu "vuostá" ja čuožžilit. ## Mearrasápmelaččat ledje áŋgiris ja oahppan bivdit. # Going for Pl1 instead of Inf # - - - - - - - - - - - - - - REMOVE:XYr1820 Inf IF (-1C Adv LINK *-1 BOS BARRIER NPNH); ## Vulobealde guorahallat fas mo sáhtášii deattuhit dákkár jávohisvuođa. REMOVE:XYr1821 Pl1 IF (-1 BOS)(0 Inf)(NEGATE 0 Qst OR Imprt); # Now we select Inf # - - - - - - - - - # The first rule seems much better without the NOT 0 Adv. SELECT:XYr1822 Inf IF (*-1 INFV + V BARRIER SV-BOUNDARY OR Neg) ; ## Skuvla galggai oahpahit sámemánáide dárogiela. ## Prošeavtta áigut čađahit. SELECT:XYr1823 Inf IF (*-1 INFV + V BARRIER NP-HEAD-PL-NOM OR SV-BOUNDARY LINK 0 VFIN OR PrfPrc OR Inf LINK NOT 0 N)(NOT 0 ("leat")); ## Son oažžu vuokkain ja luovosfirpmiin, namalassii golgadagain, bivdit miehtá deanu. SELECT:XYr1824 Inf IF (-2 Inf)(-1 COMMA)(1 COMMA OR CC); ## Luondduresursaealáhusat sáhttet álggahuvvot, bisuhuvvot ja ovddiduvvot. # This rule looks backwards across a relative clause:X SELECT:XYr1825 Inf IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (Pron Rel) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 INFV BARRIER Inf OR SV-BOUNDARY); ## ...galgá sihke divššohas ja váhnemat dahje earát geain lea váhnenovddasvástádus oažžut dieđu. SELECT:XYr1826 Inf IF (*-1 ACC-INFV BARRIER Inf OR SV-BOUNDARY OR Nom OR Neg); ## Lea deaŧalaš movttiidahttit studeanttaid gazzagoahtit doavttergráda- ## oahpu. SELECT:XYr1827 Inf IF (*-1 (A Nom) BARRIER NOT-ADV OR COMMA LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE); SELECT:XYr1828 Inf IF (-1 ADVLCASE LINK *-1 (A Nom) BARRIER NPNH LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dál lea váttis dadjat juste beaivvi goas váttisvuođat čoavdašuvvet. ## Danne go mii orrut tunealla lahka, de lea álki isidii vuodjit tunealla go manná girdišilljui. SELECT:XYr1829 Inf IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK *-1 Loc BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Adv); ## ...vaikkovel sis livččege ovdal leat leamaš geavahanvuoigatvuohta. SELECT:XYr1830 Inf IF (*-1 ("leat" Sg3) BARRIER NOT-ADV)(*1 ("ahte") BARRIER WORD); ## Doaibmaplána ulbmil lea sihkkarastit, ahte... SELECT:XYr1831 Inf IF (-3 ("dat" Sg3 Gen))(-2 ("ala"))(-1 ("ahte")); ## Sámediggi áigu bargat dan ala ahte oččodit ruovttoluotta... SELECT:XYr1832 Inf IF (*-1 INFV BARRIER SV-BOUNDARY OR Inf LINK *1 CC BARRIER SV-BOUNDARY OR Inf)(0 Inf); ## ...ahte lea ferten niesteseahka dahje lávkka guoddit. SELECT:XYInfAfterNeg Inf (*-1 (V Neg) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 ConNeg BARRIER VERB) ; # Verbgenitive # ------------ # Background: # VGen is a bad lookalike for various finite forms. It is rare, and occurs in # special contexts. # Philosophy: # 1. We make rules selecting VGen where we feel safe to say we have found it. # 2. We remove all remaining VGen readings. # 1. Looking for VGen. SELECT:Xr1833 VGen IF (-1 ("gaskan"))(NEGATE 0 Der/Pass OR Loc OR Inf); ## Gaskan bora viehkalin olggos. SELECT:Xr1834 VGen IF (NEGATE *-2 Neg BARRIER VERB OR SV-BOUNDARY)(-1 ("lahka"))(NEGATE 0 Der/Pass OR N OR Inf); ## Son lei lahka jámi. ## Dál mun lean lahka geargga. SELECT:Xr1835 VGen IF (*-1 VGENV BARRIER Neg OR SV-BOUNDARY LINK 0 V-MAIN)(0 VGENV LINK NOT 0 Der/Pass OR Loc OR Inf OR ("mannat")); SELECT:Xr1836 VGen IF (0 VGENV LINK NOT 0 Inf OR Loc OR Der/Pass OR ("mannat") OR ("fitnat"))(1 VGENV LINK 0 V-MAIN); ## Máhtte vulggii njurggu čáppa nuohta. ## Dat bođii čuoigga. ## Mánná viegai ovtta čieru ruoktot. ## Juoigga bođii ja garrut manai. SELECT:Xr1837 VGen IF (-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 VGENV LINK NOT 0 Der/Pass OR Loc OR Inf); ## Muhtumat ledje vácci, ja muhtumat ledje čuoigga. SELECT:Xr1838 VGen IF (-2 COPULAS)(-1 Indef OR Adv)(0 VGENV LINK NOT 0 Der/Pass OR Loc OR Inf); ## Dát ađa lea uhccán vuošša. SELECT:Xr1839 VGen IF (NEGATE *-2 Neg BARRIER VERB OR SV-BOUNDARY)(0 VGENV LINK NOT 0 Der/Pass OR Loc OR Inf)(*1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY OR Acc LINK 0 V-MAIN)(NEGATE *1 NPNH BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 BOS LINK 2 COMMA OR Acc); ## Min vuoitti dat goitge lea. SELECT:Xr1840 VGen IF (-1 CC LINK -1C VGen); SELECT:Xr1841 VGen IF (1 CC LINK 1C VGen); ## Olbmot bohte sihke vuoji ja vácci. ## Sihke vácci ja vuoji bohte olbmot. # 2. Done that, now we remove whatever VGen was left. REMOVE:Xr1842 VGen IF (0 (VGen)); # Supinum vs. potential # -------------------- SELECT:Xr3584 Pot IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY OR COMMA)(0 Sup); REMOVE:XRemPot Pot IF (*-1 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY OR COMMA)(0 Sup); ## Eat dieđe, vuoššažit go bierggu dál. (Pot) ## Son bođii sisa biepmu vieččažit. (Sup) # Perfect Participle # ------------------- SELECT:Xr1843 PrfPrc IF (0 Der/Pass); ## ...nu go namahuvvon vuosttas ja nuppi teakstaoasis. # Exceptions might turn up. REMOVE:Xr1844 PrfPrc IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 N LINK NOT *-1 REALCOPULAS BARRIER NPNHA)(0 N)(NEGATE 0 ("leapma" Der/Dimin))(NEGATE -1 CC LINK *-1 PrfPrc BARRIER VERB); ## Journála sirdin ja luoikan. ## ...de lassánii maid sisafárren ja koloniseren dáidda guovlluide. REMOVE:Xr1845 PrfPrc IF (*-1 Gen BARRIER NPNH LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 N LINK NOT *-1 REALCOPULAS BARRIER NPNHA)(0 N)(NEGATE 0 ("leapma" Der/Dimin)); ## Iige njuovvan ja bierggu rádjan leat mihkkege dearvvašvuođaváttisvuođaid. # The reason for the specific mention of Gen in this rule is that at this stage, # the nominals in question are both Acc and Gen. Since Acc is NPNH, it acts as a # barrier for the previous rule. REMOVE:XPrfPrc_Ess (N Ess) IF (*-1 COPULAS + ConNeg BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 Neg BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 PrfPrc)(NEGATE *1 ConNeg OR PrfPrc BARRIER S-BOUNDARY2); ## Manne son ii leat ohcan dan ođđa virggi? REMOVE:Xr1851 PrfPrc IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NPNHA OR Nom LINK *-1C (N Ess) BARRIER NOT-ADV LINK *-1 BOC2 OR CP BARRIER NPNH)(0 N)(NEGATE 0 ("leapma" Der/Dimin)); ## Dasa lassin álggahuvvojit movttiidahttin ja nannendoaimmat, maid vuođđun lea dutkan. SELECT:Xr1852 PrfPrc IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 VFIN LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Ess LINK 1 (A Nom) OR PrfPrc)(NEGATE 0 ESS-ADVL-N)(NEGATE 0 Actio LINK 1 PrfPrc LINK 0 V-MAIN LINK NOT 0 VFIN)(NEGATE 1 ("veara"))(NEGATE 1 CC LINK 1 Actio LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Actio OR N LINK *1 ("leat" PrfPrc) BARRIER COPULAS); ## Norgga láhkaaddit leat áigá jo suokkardan vuđolaččat kvenaid eamiálbmotstáhtusa gažaldaga. SELECT:Xr1853 PrfPrc IF (*-1C Rel LINK -1 Pron OR N LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Ess LINK 1 (A Nom) OR PrfPrc)(NEGATE 0 Actio LINK 1 PrfPrc LINK 0 V-MAIN LINK NOT 0 VFIN)(NEGATE 1 ("veara"))(NEGATE 1 CC LINK 1 Actio LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Actio OR N LINK *1 ("leat" PrfPrc) BARRIER COPULAS); ## Muhtin biirres leat gávcci 12 áirasiin leamaš nissonolbmot, ja eará biirres leat buohkat geat leat válljejuvvon leamaš dievddut . # The relative sentence version. #REMOVE:Xr1854 PrfPrc IF (-1 COPULAS LINK NOT 0 VFIN)(0 N LINK NOT 0 N-DER OR Actio); ## Sámediggi vuhtiiváldá ahte galgá leat šiehtadallan guoskevaš bealálaččaid gaskkas das ahte mearridit girječálliide máksomeriid j.v. # Topicalized version # - - - - - - - - - - #easy topicalized version: SELECT:Xr1855 PrfPrc IF (*-1 Nom BARRIER SV-BOUNDARY LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Ess LINK 1 (A Nom) OR PrfPrc)(NEGATE 0 Actio LINK 1 PrfPrc LINK 0 V-MAIN LINK NOT 0 VFIN)(NEGATE 1 ("veara"))(NEGATE 1 CC LINK 1 Actio LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Actio OR N LINK *1 ("leat" PrfPrc) BARRIER COPULAS)(NEGATE 0 AUX); ## Muhtin biirres leat gávcci áirasa leamaš nissonolbmot, ja eará biirres leat buohkat geat leat válljejuvvon leamaš dievddut. #version where the subject is extended by partitive construction:X SELECT:Xr1856 PrfPrc IF (-1 Loc LINK -1C PrfPrc OR A LINK -1 Num LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE 0 Ess LINK 1 (A Nom) OR PrfPrc)(NEGATE 0 Actio LINK 1 PrfPrc LINK 0 V-MAIN LINK NOT 0 VFIN)(NEGATE 1 ("veara"))(NEGATE 1 CC LINK 1 Actio LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Actio OR N LINK *1 ("leat" PrfPrc) BARRIER COPULAS); # leat+(@SUBJ+(Adv)+(quantor+PrcN>+Loc))+-FAUX/-FMAIN+@SPRED ## Muhtin biirres leat gávcci obbalaččat 12 válljejuvvon áirasiin leamaš nissonolbmot, ja eará biirres leat buohkat geat leat válljejuvvon leamaš dievddut. SELECT:Xr1857 PrfPrc IF (*-1 Acc BARRIER NOT-ADV LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 Actio LINK -1 PrsPrc)(NEGATE 1 COMMA LINK *1 Actio BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Actio LINK *1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Leago barggu ohcan? SELECT:Xr1858 PrfPrc IF (-1 NP-HEAD-NOM LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 Actio LINK -1 PrsPrc)(NEGATE 0 Actio LINK 1 CC LINK 1 Actio LINK *1 N BARRIER NOT-NP)(NEGATE 1 ("veara")); ## Leatgo sii njuovadan juo? SELECT:Xr1859 PrfPrc IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY OR CC LINK NOT 0 PrfPrc LINK 0 VFIN)(NEGATE 0 Actio LINK *1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Ess LINK 1 (A Nom) OR PrfPrc)(NEGATE 0 ESS-ADVL-N)(NEGATE 1 ("dihte") OR ("dihtii"))(NEGATE 1 COMMA OR CC LINK *1 Actio BARRIER NPNH)(NEGATE 1 ("veara")); ## Biret-Elle lea easka skuvllas geargan. SELECT:Xr1860 PrfPrc IF (0 ("leat" PrfPrc))(NEGATE 0 ("") LINK NOT -1 VERBAL-ACTIVITY-V)(NEGATE *1 V-SG3 BARRIER NPNHA); ## Eará guovlluin gos leat vel unnit sámit go Finnmárkkus, leamaš dákkár ákkain vel stuorát deaddu almmolaš ságastallamis. ## Leamaš illá sáhttá leat lovttas. # It should not take the latter one (demo). SELECT:Xr1861 PrfPrc IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 N OR Actio OR Ess)(NEGATE *-1 CC BARRIER VFIN); ## Sámediggi sáhttá mearridit meannudit ášši giddejuvvon uvssaid duohken. # PrfPrc if there is not a Sg1 to the left, but if there is a CC to # the right of a possible Sg1, then we forget about the Sg1. SELECT:Xr1862 PrfPrc IF (-1 Gen OR Acc LINK *-1 ("dadjat") BARRIER NPNHA)(1 N)(2 EOC2); ## Dat dajai iežas gávdnan golli. # More verbs should be listed here. SELECT:Xr1863 PrfPrc IF (0 ("mannat"))(1 TIME); ## Ii leat boahtán mannan vahkus. ## Mannan čuohtejagi gaskkamuttos lei stuorra gilvu. REMOVE:Xr1864 Sg1 IF (0 Der/Pass)(*1 (N Nom) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Juolluduvvon permišuvnnat. REMOVE:Xr1865 Actio IF (-1 Dem OR (Pron Indef))(0 PrfPrc)(1 N); #REMOVE Actio IF (0 PrfPrc)(1 N); ## ahte buot náitalan olbmuin galggai leat guolástanvuoigatvuohta. ## Luossa-bivdin joddu-buođuin deanus. ## Gumppe goddin boazu. Du čoaggin muorjjit gopmánedje láhttái. SELECT:Xr3576 PrfPrc IF (*-1 Acc BARRIER NOT-ADV LINK -1 Acc LINK *-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER NPNH) ; ## Son logai oappás dan bargan. # 'Leamaš' without finite verb # - - - - - - - - - - - - - - SELECT:Xr1866 PrfPrc IF (-1 NP-HEAD)(NEGATE -1 Gen)(0 ("leapma" Der/Dimin)); SELECT:Xr1867 PrfPrc IF (0 ("leapma" Der/Dimin))(*1 A-CASE BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Muhto dat leamaš vissa gobmi. ## Árbevirolaččat leamaš várrugasat addit ovttaskas olbmuide... SELECT:Xr1868 PrfPrc IF (0 ("leapma" Der/Dimin))(*1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE); SELECT:Xr1869 PrfPrc IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(0 ("leapma" Der/Dimin))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Muhto leamaš gal ovdal okta bivdovuohki vel. ## Sápmelaččat je eiseválddiid gaskkas leamaš kulturboatkka, mii... SELECT:Xr1870 PrfPrc IF (0 ("leapma" Der/Dimin))(*1 (V Actio Ess) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dáidet leamaš buohcame? SELECT:Xr1871 PrfPrc IF (*-2 PrfPrc BARRIER SV-BOUNDARY OR CC)(-1 CC)(0 ("leapma" Der/Dimin)); ## Doaibmaplána lea bidjan buori vuođu ja leamaš mielde rievdadeame... # Actio # ----- REMOVE:XNoPrfPrcIfActio PrfPrc IF (-1 NP-HEAD-GEN)(0 (TV Actio Gen))(1 N)(2 NP-BOUNDARY OR Dem); #SELECT:r1872 Actio IF (-1 ACTOR OR (Pron Pers) LINK 0 Gen)(0 Actio)(1 N)(2 NP-BOUNDARY OR Dem); ## Háliidit go sii konvenšuvnna mearridan vuoigatvuođaid sirdojuvvon earáide? # XXX r1872 is a strong rule -- do a follow up and check whether it hits too often. # 2011 April, back again to the REMOVE. # Lene 5.10.12: la til en constraint TV SELECT:Xr1873 Gen IF (-1 ("sápmi"))(0 ("álbmotválljet"))(1 ("orgána")); SELECT:XActioIfNextIsLadje (Actio Nom)(1 ("ládje") OR ("láhkai")) ; # Present participle # ------------------ SELECT:Xr1874 PrsPrc IF (-1 ("hui"))(*1 N BARRIER NPNH); ## Mudden ferte dagahit janza ja hui vahágahtti meassamiid. SELECT:Xr1875 PrsPrc IF (-1 ("nu"))(1 go); ## Mearridanváldi berre leat nu čadni go vejolaš. REMOVE:Xr1876 PrsPrc IF (0 N)(NEGATE -1 ("nu") LINK 2 go)(1C NP-BOUNDARY); REMOVE:Xr1877 PrsPrc IF (0 N)(1 CLB)(2 NP-BOUNDARY); ## Ii dain leat áiti ii ge láhtu. ## Sii geain lea váldi, gohčoduvvojit buorredahkkin. #SELECT:Xr1878 PrsPrc IF (NEGATE 0 VFIN)(*1 (N Acc) BARRIER NPNH OR CRD LINK NOT 0 Prop) ; # denne er for veldig spesielle tilfeller, regelen treffer for vidt, vanskelig å innskrenke ## Dat lea ánssášeaddji báhpa bagadusa. # Rules for "orrut" (there are som more rules at # orrut vs. orrot) # -----------------# SELECT:Xr1879 VERB IF (0 ("orrut"))(*1 A OR (Actio Ess) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Sus lea vuoigatvuohta orrut anonyman. SELECT:Xr1880 V-SG3 IF (0 ("orrut"))(*1 ("dego") OR ("dugo") OR CS BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dás orru datte ahte... ## Orru dego boazodoallu ain geahččaluvvosii hálddašuvvot ja stivrejuvvot... SELECT:Xr1881 Ind IF (0 ("orrut"))(*1 ("leat" Inf) BARRIER SV-BOUNDARY); ## Min oktavuođas orru omd. boazodoallu leat leamen... # Rules for "addit" (which is an adjective, but more often a verb) # ---------------------------------------------------------------- SELECT:Xr1882 Inf IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV)(0 ("addit"))(NEGATE *1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2); ## ...man ulbmil lea addit oppalaš ipmárdusa sámi kultuvrras. # Actio Loc = Actio Ess # --------------------- # This is due to the southern Locative -n REMOVE:Xr1883 Loc IF (*-1 ("leat") OR ("fitnat") OR ("orrut") or ("gávnnahallat") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 (Actio Ess)) ; ## Ulbmilat leat rievdamin. ## Ii dat gal orron hehttemin su vuojadeamis. ## Fina viežžamin ealus munnje guokte gihci. ## Nubbi gávnnahalai vuodjimin. # Actio Gen = Actio Ess # --------------------- # This is for the -eami forms # Imprt or Ind # ------------- REMOVE:Xr2869 Imprt IF (-1 BOS)(0 Adv)(*1 ("?") BARRIER S-BOUNDARY2); ## Gosa don dál? REMOVE:Xr2870 Imprt IF (*-1 S-BOUNDARY2 BARRIER PUNCT)(NEGATE -1 CLB OR ("de") OR ("nu"))(NEGATE -1 CC LINK -1 COMMA)(NEGATE -1 CC LINK *-1 Imprt BARRIER SV-BOUNDARY); ## Jus divššohas roasmmohuvvá dahje oažžu duođalaš váttisvuođaid,... # Very unlikely that an imperative should show up in an embedded clause, # except in quotations (...de son celkkii: Manni eret!). But it can be # preceded by an embedded clause, for example a relative clause, in which # case we normally find a comma in front of the imperative. REMOVE:Xr2871 Imprt IF (-1 Adv)(NEGATE -1 ("nu") OR ("de")); ## Dalle skáhppo buođđobiergasiid. REMOVE:Xr2872 Imprt IF (-1 Imprt)(NEGATE 0 ConNeg); ## Geahča lagat Hálddašanjoavkku čielggadeami. SELECT:Xr2873 Imprt IF (-2C (N Nom) LINK *-1 BOS OR PUNCT BARRIER NPNH)(-1 COMMA)(NEGATE 0 MOD-ASP OR Der/Pass)(NEGATE 0 (N Sg Nom) LINK *1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE 0 (N Pl Nom) LINK *1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE *1 ("?")); ## Ustiban, daga dan man várás don leat boahtán!. SELECT:Xr2874 Imprt IF (-2C (N Nom) LINK *-1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1 (N Nom) LINK *-1 BOS OR PUNCT BARRIER NPNH)(-1 COMMA)(NEGATE 0 AUX OR Der/Pass OR (N Nom))(NEGATE *1 (\?)); ## Hearra, Davveda bárdni, árpmit mu! SELECT:Xr2875 Imprt IF (*-2 ("dadjat") OR ("cealkit") OR ("vástidit") BARRIER VERB)(-1 PUNCT)(NEGATE 0 Der/Pass)(NEGATE 0 MOD-ASP); ## Jesus celkkii sutnje:X "Várut dadjamis maidege geasage dan birra!" REMOVE:Xr2876 Imprt IF (-1 Rel); ## Rohkadallet sin ovddas geat doarrádallet din. REMOVE:Xr2877 Imprt IF (*-1 VERB BARRIER NOT-ADV OR CLB LINK NOT 0 Neg); ## Eamiálbmotriektái gullá maiddái muhtun muddui njulget vahágiid,... SELECT:Xr2878 Imprt IF (*-1 BOS BARRIER NOT-CC)(NEGATE 0 ("manne") OR Neg OR N)(NEGATE 0 Gen LINK 1 N LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 1 EOS)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Prs LINK 1 CC LINK 1 Prs); ## Várut beatnagis! REMOVE:Xr2879 Imprt IF (-1 ("go")); ## Stáda gáibida eambbo ahte eambbo suohkaniin go regulere ja lágaid rievdada ja suohkanat galget ovttatládje ođasmahttojuvvot. REMOVE:Xr2880 Imprt IF (*-2 BOS LINK 1 NP-MEMBER)(NEGATE *1 ("excl")); ## Sápmelaččat, geain lea dementiija, masset dábálaččat vuosttamužžan dárogielmáhtu, ja dasto maid sámegiela. # We assume that in order to avoid ambiguity there would have been an exclamationmark in a construction (with an NP in the first place), which is more likely to be a simple statement SELECT:Xr2881 Imprt (*-1 BOS OR (":") BARRIER WORD)(0 Ind)(NEGATE 0 Qst)(*1 ("excl")); ## Buktet deike Jacke pistovlla! SELECT:XPl2IfOtherPl2 Pl2 (*-1C (Pl2 Prs) BARRIER VERB LINK *-1 ("jus"))(0 Pl3) ; ## Jus bivddežehpet, de addet munnje nai oasi. # Nouns vs. verbs # ====================== REMOVE:Xr1975 VFIN IF (-1C Attr LINK NOT 0 ("eanet")); ## Eambbo doaimmat ruovttuin váikkuhit maiddái veahkkebálvalusossodaga. SELECT:Xr1976 (N Pl) IF (-1 ("buorre" Pl Nom))(0 (V Ind)); ## Mánáidgárdi sáhttá fállat: 25 beaivvi luomu, doarvái bargit, buorit lanjat čáppa guovllus. REMOVE:XNotActioEss (Actio Ess) IF (-1 (Num Gen) OR (Num Nom))(0 (N Gen)); ## Odne leat golbma vihaheami. SELECT:XActEssIfSensationv (Actio Ess) IF (-1 Acc LINK *-1 PERCEPTION-V BARRIER SV-BOUNDARY); ## Go gulan olbmuid sámásteame, de lea dego doložii máhccat, go mánnán gullen áhči, eagi ja Ristiinna-imi humadeame. REMOVE:XNoActorIfSg3 Actor (0 VFIN + Sg3) ; SELECT:DemAttr $$CASE + (Dem Sg) (0 DAT-PRON)(*1 $$CASE + (N Sg) BARRIER NPNH OR (Time) OR Num LINK NOT 0 VFIN OR ("leat") OR (Actio Ess))(NEGATE 0 Acc LINK *-1 STV-NOT-ACT BARRIER Acc LINK *1 Dem LINK NOT *1 Acc BARRIER NPNH) ; ## Mun muitalin dan vielljasan. # Should not hit this one. SELECT $$CASE + (Dem Pl) (0 DAT-PRON)(*1 $$CASE + (N Pl) BARRIER NPNH) ; SELECT $$CASE + (Dem Sg) (0 DAT-PRON)(1 Gen LINK 1 $$CASE + (N Sg)) ; SELECT:DemAttrNum $$CASE + (Dem Sg) (0 DAT-PRON)(1 $$CASE + Num LINK *1 (N Sg) BARRIER NPNH OR (Time) OR Num LINK NOT 0 VFIN OR ("leat") OR (Actio Ess))(NEGATE 0 Acc LINK *-1 STV-NOT-ACT BARRIER Acc LINK *1 Dem LINK NOT *1 Acc BARRIER NPNH) ; ## Dovddat go dan vihtta bártni geat leat doppe. #REMOVE (Dem Attr)(NEGATE *1 (N Sg Ill) OR (N Sg Loc) OR (N Pl Com) BARRIER NPNH) ; REMOVE:r1647 Dem IF (0 ("dainna"))(NEGATE *1 (Sg Com) OR (Pl Loc) BARRIER NPNH); ## Dainna Máret lávii čiŋadit. REMOVE:r1651 (Dem Acc) IF (0 DAT-PRON)(1 ADVLCASE); ## De našunálastáhtat válde daid háldoseaset. REMOVE:r1655 (Dem Nom) IF (0 ("dat"))(NEGATE *1 (N Nom) BARRIER NPNH); ## Maid dat Kárášjogas bargá? REMOVE:r1658 (Pron Pers Sg3 Gen) IF (NEGATE -1 Pr)(0 (Pron Dem Sg Gen))(*1 (N Sg Gen) BARRIER NOT-ADJ) ; ## Son lea alccesis dan ráhkadeame. ## Dieđuid galgá heivehit dan sámi guvlui, gos mánát orrot. SECTION ######################### ######################### ##### MAPPING VERBS ##### ######################### ######################### LIST MIELLA = "árbevierru" "bággu" "dárbu" "dilli" "lohpi" "miella" "riekti" "vejolašvuohta" "vuohki" "vuoigatvuohta" "vuorru" ; # These give Inf @N< instead of @ADVL (like more concrete nouns: ruhta, bileahta, dálki ...) # Verb mappings # ------------- # Prenominal participles # - - - - - - - - - - - - MAP:r494 (@SPRED>) TARGET PrfPrc IF (-1 BOC)(0 Der/Pass)(1 ("leat") LINK NOT 1 V)(*2 NP-HEAD-NOM BARRIER NOT-NP); ## Buressivdniduvvon lehkos son guhte boahtá Hearránammii. MAP:r87 (@N) TARGET PrfPrc IF (*-1C Dem OR Num OR Attr OR Indef BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *-1 Pers BARRIER NOT-QMARK) (*1 N BARRIER NOT-ADJ); ## ..maid almmolaš dohkkehuvvon dearvvašvuođabargit addet,.. ## Galgá leat okta čohkkejuvvon divššohasjournála. ADD:r89 (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 PrfPrc BARRIER NPNHA LINK 0 V-NOT-AUX LINK NOT 0 Actio)(*1C N BARRIER NOT-ADJ); ## Ii leat boahtán mannan váhkus. MAP:r90 (@>N) TARGET PrfPrc IF (-1 PrfPrc LINK *-1 ("leat") OR Neg BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2)(1 N); ## ...dan mii lei dáhpáhuvvan bosttahuvvon olbmuide. ## Ránnjá Ole Vuolab imašta manne eai leat čorgen eaige čázi ge gidden buollán viesus. MAP:r91 (@>N) TARGET PrfPrc (*-1 CLB OR go BARRIER NOT-PRE-A-N)(*1 TIME BARRIER NOT-QMARK); ## Dalle šattašii liikka buorre dálki go mannan sotnabeaivve. MAP:r92 (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 BOS OR REALCLB BARRIER NOT-PRE-A-N)(NEGATE 0 ("leat")) (*1 N BARRIER NPNH LINK NOT 0 TIME LINK NEGATE *1 TIME BARRIER NOT-QMARK); ## Ovdamearkan oaivvilduvvon fálaldahkii lea sámi kulturdieđu lohkanbaji. MAP:r93 (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-2 BOS OR REALCLB BARRIER ("leat"))(*-1 Com OR Loc BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 ("leat")) (*1 N BARRIER NPNH LINK NOT 0 TIME LINK NEGATE *1 TIME BARRIER NOT-QMARK); ## Sieiddi bálvalemiin sturron eallu gohčoduvvui bálvvoseallun, mi sáhtii jávkat, go oamasteaddji jámii dahje go sieidi ii bálvaluvvon. MAP:r94 (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 Po BARRIER NOT-NP LINK *-1 BOS OR REALCLB BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 ("leat"))(*1 N BARRIER NPNH LINK NOT 0 TIME LINK NEGATE *1 TIME BARRIER NOT-QMARK); ## Sámiid várás oaivvilduvvon doaimmaid hárrái galggašii... # For those cases where the Po is homonymous with verb, and therefore a barrier in the preceding rule. MAP:r95 (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 Pr BARRIER NOT-NP LINK *-1 NP-BOUNDARY BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 ("leat"))(*1 (N Gen) BARRIER NOT-NP); ## 1978 láhka balansere gaskal sámi vuoigatvuođaid boarásmuvvan oainnu,... MAP:r96 (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 V-NOT-AUX LINK NOT 0 PrfPrc BARRIER S-BOUNDARY2 OR AUX LINK NOT 0 A OR N)(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-QMARK)(0 Der/Pass)(*1 N BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 TIME BARRIER NOT-QMARK); MAP:r97 (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 S-BOUNDARY2 BARRIER NPNHA LINK NOT 0 A OR N)(0 Der/Pass)(*1 N LINK NOT 0 TIME BARRIER NPNHA); ## Ráđđehus háliida lágidit dearvvašvuođa- ja sosiálabálvalusaid oktagaslaš dárbbuid mielde , earret eará pasientavuoigatvuođaid lágain ja dearvvašvuođabargiid lágain. MAP:r98 (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 Adv BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 Nom BARRIER V-NOT-AUX OR S-BOUNDARY2) (*1C Nom BARRIER NPNHA LINK *1 NP-BOUNDARY BARRIER NOT-QMARK); ## Ruonáeana lea čielgasit ráddjejuvvon geográfalaš guovlu. MAP:r99 (@>N) TARGET PrfPrc IF (NEGATE *-1 Neg BARRIER VERB)(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 Ill BARRIER NOT-ADJ)(NEGATE 0 AUX)(*1C (N Nom) BARRIER NOT-QMARK); ## Son lea oahppan olmmoš. MAP (@>N) TARGET PrfPrc IF (-2 Attr)(-1 CC)(1 (N Nom))(2 EOC); ## Mearrasápmelaččat ledje áŋgiris ja oahppan bivdit. MAP:r100 (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNH LINK *-1 Loc BARRIER NOT-QMARK)(*1 (N Nom) BARRIER NOT-QMARK); ## Sus leat hervejuvvon gálssohat main heaŋgájit čáppa diehpit. MAP:r101 (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 Nom BARRIER VERB LINK *-1 COPULAS BARRIER NPNH LINK *-1 Loc BARRIER NOT-QMARK)(*1 N BARRIER NOT-QMARK); ## Sus lea ovddasvástádus gárrenávnnasfuolaheami spesialiserejuvvon osiin. MAP:r102 (@>N) TARGET PrfPrc IF (0 ("mannat"))(*1 TIME BARRIER NOT-QMARK); ## Ii leat boahtán mannan váhkus. MAP:r103 (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 ("nu") BARRIER NOT-QMARK)(0 ("gohčodit" Der/PassL)); ## Dáin áššiin sáhttet Sámedikkit várra nu gohčoduvvon friija árvvoštallama mielde mearridit. MAP:r104 (@>N) TARGET PrfPrc IF (NEGATE *-1 COPULAS OR Neg BARRIER S-BOUNDARY1 OR ConNeg OR PrfPrc)(NEGATE *-1 GRADE-ADV BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE -1 Acc OR Gen)(*1 N BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 COPULAS BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2); ## Son hálidii náitalan nissona. MAP:r105 (@>N) TARGET PrfPrc IF (NEGATE *-1 COPULAS BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 (N Loc) BARRIER NOT-AA LINK *1 COPULAS BARRIER NOT-QMARK LINK 0 VFIN LINK *1 Nom BARRIER V-NOT-COP); ## Seammago ovdalis namahuvvon riektehistorjjálaš ovdanbuktimis leat dán barggus maid muhtun buhtes historjjálaš dilit, ja almmuhuvvo danne joavkku čielggadeami mielddusin (2. mielddus). MAP:r106 (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 COPULAS OR Neg BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 VFIN LINK NOT *-1 Ill BARRIER NOT-ADJ)(0 V-NOT-COP)(*1 (N Nom) BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Acc OR Inf LINK *1 EOS BARRIER NOT-QMARK); ## Buorre sápmelaš lea jápmán sápmelaš. MAP:r107 (@>N) TARGET PrfPrc IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK *-1 Acc BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 PrfPrc)(*1 (N Acc) BARRIER NOT-QMARK); ## Divššohasas, gii dárbbaša guhkit áiggi ja oktiiheivehuvvon dearvvašvuođabálvalusaid,... MAP:r348 (@+FAUXV) TARGET Neg ; ## In. MAP (@+FMAINV) TARGET VFIN IF (0 ("orrut"))(NEGATE *0 VERB BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC); MAP (@+FAUXV) TARGET ("orrut") + VFIN (*1 PrfPrc OR (Actio Ess) BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2) ; MAP (@-FAUXV) TARGET ("orrut") IF (NEGATE 0 VFIN)(*1 PrfPrc OR (Actio Ess) BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; MAP (@+FMAINV) TARGET ("orrut") + VFIN (NEGATE *1 PrfPrc OR (Actio Ess) BARRIER SV-BOUNDARY) ; MAP (@-FMAINV) TARGET ("orrut") IF (NEGATE 0 VFIN)(NEGATE *1 PrfPrc OR (Actio Ess) BARRIER SV-BOUNDARY)(NEGATE *-1 A BARRIER WORD - Adv - Ill LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2) ; ## It don leat mus goahtemuorran orron. #$ Ja ii leatge buorre sutnje orrut suhkkes vuvddiid siste, gos lea liegga ilbmi. MAP:r350 (@-FMAINV) TARGET Inf IF (*-1 AUX BARRIER V LINK NOT 0 ("leat") LINK NOT -1 A LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 1 NP-HEAD-NOM OR Loc)(NEGATE 0 AUX LINK 1 Inf); MAP:r351 (@) TARGET Inf IF (1 COPULAS)(*2 A BARRIER NOT-ADV); MAP:r358 (@) TARGET VAbess (*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2) ; ## Mus báhce moadde girjji logakeahttá. MAP:r508 (@) TARGET VGen (*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2) ; ## Máhtte manai čuoigga skuvlii. MAP:GerundiumRight (@) TARGET Ger (*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Biigá lei bassaladdame báhpa boađedettiin. MAP (@X) TARGET VERB IF (NEGATE 0 Actio OR PrsPrc) ; REMOVE (@X) ; # Some verbs are both IV AUX and TV main verb SUBSTITUTE:TV_IV (V TV) (V IV) FAUXV (0 ("lávet")); # ==================== # # Disambiguating nouns # # ==================== # SECTION #15 # # ==================== # # Nouns vs. adjectives # ======================= # Note that although the following rules are single cohort rules, they could # not come very early, since correct readings might then be removed. Also note # that we do not remove (A Sg Nom) or (A Pl Nom). REMOVE:NounIfAdj N IF (-1 COPULAS)(0 A)(1 EOC2); ## Biillat leat buorit. REMOVE:r1956 N IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY2)(0 NP-HEAD-NOM LINK 0 ADJ-N); ## Vaikko birgejupmi luonddu dáfus sáhtii leahkit heittot, lei hui buorre ekonomalaš dilálašvuohta vuovdima váste guliid bivdit. SELECT:r1958 (A Nom) IF (-1 ("man") OR ("oalle"))(0 N); ## 1700-logu vuosttaš oasis eahpitkeahttá Thomas von Westen čielgasepmosit válddahallan man heittot sápmelaččaid ja dáččaid ja dáččaid gaskavuohta duođai sáhtii leahkit. REMOVE:r1959 (A Sg Acc) IF (NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 (N Sg Acc))(NEGATE 0 ("buorre")); REMOVE:r1960 (A Sg Gen) IF (0 (N Sg Gen))(NEGATE 0 Ord OR ("dološ") OR ("buorre")); ## Beaivváš addá eatnamii lieggasa. ## Muhtomin ferte guokte gurpasa bidjat oktan noađđebeallin. REMOVE:r1961 (A Sg Loc) IF (0 (N Sg Loc)); REMOVE:r1962 (A Sg Ill) IF (0 (N Sg Ill)); REMOVE:r1963 (A Sg Com) IF (0 (N Sg Com) LINK NEGATE 0 ("buorre")); ## Ovtta ovddasteaddjis divššohasa ovttas lea vuoigatvuohta... ## Juohke gurpasii biddjojuvvo guottahat. ## Lean mun gal oaidnán čakčaseavdjadiin dola rievdamiin čázi alde. REMOVE:r1964 (A Pl Acc) IF (0 (N Pl Acc) LINK NOT 0 ("buorre")); REMOVE:r1965 (A Pl Gen) IF (0 (N Pl Gen)); ## Ulbmil lea movttiidahttit sámi nuoraid gazzagoahtit universitehtaoahpu. ## ...de lea inuihtaid dilli áibbas eará go sápmelaččaid. REMOVE:r1966 (A Pl Loc) IF (0 (N Pl Loc)); REMOVE:r1967 (A Pl Ill) IF (0 (N Pl Ill)); REMOVE:r1968 (A Pl Com) IF (0 (N Pl Com)); ## Leigo sápmelaččain maid vuoigatvuohta bivdimii. ## Sámi nuoraide láhččojuvvo vejolašvuohta oassálastit gieddebargguide. ## Sii ledje gávpejasat oktavuoigatvuođain gávppašit sápmelaččaiguin. SELECT:r1969 (N Nom) IF (0 (A Nom))(*1 COPULAS BARRIER (N Nom) OR (Pron Nom) OR SV-BOUNDARY2 LINK NOT *1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 (Pron Nom) OR (A Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Interr); #LINK NOT *1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2); ## Divššohasa ovddasteaddji vuosttas teakstaoasi mielde lea son gii... SELECT:r1970 N IF (NEGATE 0 Po OR Adv OR VFIN OR Inf OR PrfPrc OR PrsPrc OR (Num Nom))(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH)(1 PrfPrc LINK 0 V-NOT-AUX); ## Go joddu lea čáhcái boahtán,.. REMOVE:r1971 A IF (-1 Pron OR Num)(0 N LINK NOT 0 Ess)(NEGATE *1 N BARRIER NPNH); ## Duopmostuolut adde vuos dan, maŋŋil fylka Korpijaakko dulko njuolggadusaid nu ahte juohke sápmelaš oaččui háldet guovllu mii lei doarvái.. ## Dát ii caggan ahte dán lávdegottis mii lei ráhkkanahttán njukčamánu 12. b. 1965 lága ii lean Finnmárkku guovlluberoštumiid makkárge aitosaš ovddastus, ja guhkkin eret oktage sápmelaš. REMOVE:r1972 A IF (-1 (""") LINK -1 ("namma") OR ("substantiiva"))(0C N OR A)(1 (""")); ## "Finn" lei boaresdáro namma "sápmelaš" (finnr, gen. - s, nominatiiva ml. finnar; ....) REMOVE:r1973 A IF (-1 BOS)(0 N)(1 Rel); ## Sápmelaš guhte mearragáttis ásai, galggai bivdit 857 kg dorski, dábuhit goikeguoli man árvu govččai diiddu, vearu ja eará fásta goluid... REMOVE:r1974 N IF (*-1 ("orrut") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 A) ; ## Dál ii oro šat bávččas. #SEC# SECTION # ============================# # Disambiguating proper nouns # # ============================# SELECT:r1722 INITIAL + Attr IF (*-1 Mal OR Fem BARRIER REALWORD-NOTABBR)(0 INITIAL)(*1 Sur BARRIER REALWORD-NOTABBR); REMOVE:Ord Ord IF (*-1 Mal OR Fem BARRIER REALWORD-NOTABBR)(0 INITIAL)(*1 Sur BARRIER REALWORD-NOTABBR); ## Mikkel A. Eira. # Prop as Attr or not # ------------------- REMOVE:r1912 (Prop Attr) IF (NEGATE *1 Prop OR Ord BARRIER NOT-INITIAL-CC); # All these superseded by the remove rule above: SELECT:r1913 (Prop Attr) IF (-1 (V Sg3))( 1 Prop)(2 Prop)(3 CLB); SELECT:r1914 (Prop Attr) IF (-2 (V Sg3))(-1 Prop)(1 Prop)(2 CLB); ## Dat lea dehálaš, lohká Svein Ottar Helander. SELECT:r1915 (Prop Attr) IF (NEGATE -1 Prop)(1 CC)(2 (Prop Attr))(3 INITIAL OR (N Prop)); ## Dá leaba Brita ja Ove Kåven. REMOVE:r1916 (Prop Attr) IF (NEGATE 1 (Prop Mal) OR (Prop Fem) OR (Prop Sur) OR INITIAL OR Ord); ## Trond Trosterud lea dál. ## Olles doaibmaviessu lea sullii 2300 njealjehasmetera. SELECT:r1918 Attr IF (0 (Prop Mal) OR (Prop Fem))(NEGATE 0 Loc)(1C Prop LINK 0 Sur OR Fem OR Mal)(NEGATE 0 Acc LINK *1 Acc BARRIER NOT-NP LINK NOT 0 Mal OR Fem); SELECT:r1919 Attr IF (0 (Prop Mal) OR (Prop Fem))(NEGATE 0 Loc)(1 INITIAL LINK *1C (Prop Sur) BARRIER REALWORD-NOTABBR)(NEGATE 0 Acc LINK *1 Acc BARRIER NOT-NP LINK NOT 0 Mal OR Fem); SELECT:r1920 Attr IF (0 (Prop Sur))(NEGATE 0 Loc)(1C (N Prop Sur))(NEGATE 0 Acc LINK *1 Acc BARRIER NOT-NP LINK NOT 0 Mal OR Fem); ## Áirras nr. 17 Randi S. Pedersen oaččui permišuvnna. ## Áirras nr. 10 Ole Henrik Magga oaččui permišuvnna. # Two rules in order to avoid Sur Attr to Mal or Fem. SELECT:r1921 (@>N) IF (0C (Prop Nom))(1 ORGANIZATION); ## Ođđajagimánus 2001 lei Beazedievvá mánáidgárdi doaimmas golmmain ossodagain. REMOVE (Gen @>N) IF (0 (Attr @>N))(1C Sur); REMOVE (@OBJ>) IF (0 (Attr @>N))(1C Sur); ## Don fertet Kirsti Palttoin muhtun vahkuid gal vel bargat. SELECT:r1922 Gen IF (0 (Prop Gen))((1 ORGANIZATION) OR (1 PROFESSION LINK 1 ORGANIZATION)); ## Oslo universiteahta namas Oslo namma lea genitiivvas. REMOVE Acc IF (0 PROFESSION LINK *-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER VERB OR SV-BOUNDARY LINK -1 COMMA)(1 ORGANIZATION); ## Mii leat vávján ahte lea dárbu addit praktihkalaš oahpu nuoraide mat áigot ealggaid bivdit, muitala Anders Nordsletta Kárášjoga ealgabivdiid searvvis. # Choosing between different proper nouns # --------------------------------------- # Jáhko vs. Jáhkob # - - - - - - - - - REMOVE:r1923 ("Jáhko") IF (0 ("Jáhkob")); ## De oinnii Jáhkoba ja su vielja Johanasa. # Jon vs. Jona SELECT ("Jona") (-1 ("profehta")) ; SELECT ("Jona" Gen) (1 ("mearka")) ; # Johan/Johana/Johanas # - - - - - - - - - - - SELECT:r1924 ("Johanas" Nom) IF (1 V-SG3)(*1 VFIN-NOT-AUX); ## Daid beivviid gásttašeaddji Johanas bođii ja sárdnidišgođii. SELECT:r1925 ("Johanas" Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-NP)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Su namma galgá leat Johanas. SELECT:r1926 ("Johanas") IF (-1 ("gásttašit" Der/NomAg)); # Jovna/Jovdna/Jovnna # - - - - - - - - - SELECT:r1927 ("Jovnna") IF (0 Loc); # Nilse vs. Nilsen # - - - - - - - - - REMOVE:r1928 ("Nilse") IF (0 ("Nilsen" N Prop Sg Nom)); ## Tor Nilsen lea boahtán. # Norga vs. Norge # - - - - - - - - REMOVE:r1929 ("Norge") IF (0 ("Norga")); ## Mun vuolggán Norgii. # ollu # - - # "ollu" is sometimes ambigious, like "Mun borren ollu.". Try with these difinitions as a help for making rules: # 1) "ollu" + N/Pron = Indef @ProN> ...hmmm now we have Attr A # 2) STV + "ollu" (ii leat N) = Indef @OBJ # 3) IV + "ollu", V (not STV) + "ollu" = @Adv LIST OLLU = "ollu" "olu" ; SELECT:r1403 Adv IF (-1 VERB)(0 OLLU)(1 (Pron Pers)); ## Dat váikkuha ollu dasa. SELECT:r1404 Attr IF (*-1 VERB BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 OLLU LINK 0 Indef OR Nom)(*1 (N Pl) BARRIER NOT-ADJ) ; SELECT:r1405 Indef IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV)(0 OLLU)(NEGATE 1 Acc LINK NOT 1 ADVLCASE); ## Máret diehtá ollu. ## Meardebuođđobivdu gal ii mearkkaš ollu álbmoga ealáhussii. SELECT:r1406 Indef IF (*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY OR Acc LINK NOT *1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 OLLU LINK NOT 1 (N Acc)); ## Nissonat duddjojedje dieđinge biktasiid, gávnniid ja biergasiid maid ieža atne, muhto ollu sii vuvde márkaniin, sihke Bossegohpis ja Ivgubađas. SELECT:r1407 Adv IF (NEGATE *-1 STV-NOT-ACT OR COPULAS BARRIER NOT-AA LINK 0 VFIN OR ConNeg OR PrfPrc OR Inf)(0 OLLU)(NEGATE 1 Acc LINK NOT 1 ADVLCASE)(NEGATE 1 Nom OR (Pl Loc)); SELECT:r1408 Indef IF (*-2 STV-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV)(-1 ("seammá"))(0 OLLU)(NEGATE 1 Acc LINK NOT 1 ADVLCASE)(NEGATE 1 (Pl Nom)); SELECT:r1409 Adv IF (NEGATE *-2 STV-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV)(-1 ("seammá"))(0 OLLU)(NEGATE 1 Acc LINK NOT 1 ADVLCASE)(NEGATE 1 (Pl Nom)); ## Bargiid guottut mearkkašit seammá ollu bálvaluskvalitehttii go fáktadieđut geavaheaddjiid giela ja kultuvrra birra. SELECT:r1410 Adv IF (-1 ("seammá"))(0 OLLU)(NEGATE *1 N OR A BARRIER NPNH); ## Soabadanráđis galget leat golbma miellahttu ja seamma ollu várrelahtut. #SELECT Pron IF (-1 ("seammá"))(0 OLLU)(*1 N BARRIER NPNH LINK 1 ("go")); ## Bargiid guottut mearkkašit seammá ollu bálvaluskvalitehttii go fáktadieđut geavaheaddjiid giela ja kultuvrra birra. REMOVE:r1411 Adv IF (NEGATE -1 ("seammá") OR ("mii" Pron))(NEGATE -1 V)(0 OLLU)(NEGATE 1 V); # This is a kill-all-rule... # Case disambiguation # =================== # ================ # SECTION #16 # # ================ # # Secure rules for choosing Acc # ============================= # Here we put rules that we want to work before the main Genitive chapter. # Many of them use the strict transitive verb sets (they really want acc objects, so we give them that). # Intransitive verbs can sometimes be transitive # Accusative or genitive in front of ALU and in front of adjectives # Not genitive in front of number and MANGA + TIME # Not genitive in front of number + ADVL if there is a STV # Accusative after actio # Accusative after "vuoi" (exceptions toREMOVE Acc-rule below) # Accusative after adjectives and nouns # Accusative sentence-finally # Genitive and accusative in temporal adverbials # Intransitive verbs can sometimes be transitive # ---------------------------------------------- LIST JOHTIT = "čuoigat" "čuoiggadit" "gálašit" "gállit" "girdit" "johtit" "mátkkoštit" "njoammut" "riidet" "ruohttat" "sihkkelastit" "soabbulit" "soabbut" "šloahtat" "váccašit" "vádjolit" "vájaldit" "vájuldit" "vánddardit" "vázzit" "viehkalit" "viehkat" "vuodjalit" "vuodjat" "vuodjit" "vuojadit" "vuojašit" ; SELECT:r1977 Acc IF (*-1 JOHTIT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Pr LINK 0 IV)(0 GEOGRAPHICAL-PLACE OR ABSTR-ROUTE)(NEGATE 1 Po)(NEGATE -1 CC LINK *1 VFIN) ; SELECT:r1978 Acc IF (0 GEOGRAPHICAL-PLACE OR ABSTR-ROUTE)(NEGATE 1 Po)(*1 MOVEMENT-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 ("mannat") OR ("vuolgit") OR ("boahtit")); SELECT:r1979 Acc IF (*-1 ("vázzit") OR ("viehkat") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 EDUCATION)(NEGATE 1 Po)(NEGATE 1 ROOM LINK 0 Loc)(NEGATE -1 CC LINK *1 VFIN) ; SELECT:r1980 Acc IF (0 EDUCATION)(NEGATE 1 Po)(*1 ("vázzit") OR ("viehkat") BARRIER SV-BOUNDARY2) ; SELECT:r1981 Acc IF (*-1 ("viehkat") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("spábba")) ; SELECT:r1982 Acc IF (0 ("spábba"))(*1 ("viehkat") BARRIER SV-BOUNDARY2) ; SELECT:r1983 Acc IF (*-1 ("vázzit") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 SHOE OR HUNT-ANIMAL OR BOAZU) ; SELECT:r1984 Acc IF (0 SHOE OR HUNT-ANIMAL OR BOAZU)(*1 ("vázzit") BARRIER SV-BOUNDARY2) ; ## Mun váccán vákkiid, vuvddiid ja váriid. ## Sii vázzet skuvlla. ## Mun váccán skuvlla gávpogis. ## Mun váccán skuvlla šiljus. # This is not Acc, but Gen. SELECT:r1985 Acc IF (*0 ("ceavzit") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("eksamen")) ; SELECT:Sem Acc IF (*0 ("váldit") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("govva")) ; # Comment: This rule doesn't really belong among these. SELECT:r1985 Acc IF (*-1 ("nohkkat") OR ("oađđit") OR ("oađašit") OR ("oađástallat") OR ("nohkastit") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 BEDCLOTHES) ; SELECT:r1986 Acc IF (0 BEDCLOTHES)(*1 ("nohkkat") OR ("oađđit") OR ("oađašit") OR ("oađástallat") OR ("nohkastit") BARRIER SV-BOUNDARY2) ; ## Son oađđá beaskka. SELECT:r1987 Acc IF (-1 ("sáhttit") LINK NOT *1 FMAINV OR Inf BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (Pron Pers) OR HUMAN LINK 0 Gen)(*1 Ill OR DOHKO BARRIER NOT-ADV); SELECT:r1988 Acc IF (0 (Pron Pers) OR HUMAN LINK 0 Gen)(*1 ("sáhttit") BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT *1 FMAINV OR Inf BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 ("sáhttit") LINK *1 Ill OR DOHKO BARRIER NOT-ADV); ## Gii sáhtii du dohko? ## Gii du nu johtilit sáhtii dohko? #SELECT Acc IF (*-1 ("čađa") BARRIER NPNH LINK -1 ("mannat"))(0 (N Gen)) ; # ikke alle čađa mannat er objekt, Kanskje definere objektstype som TEXT? ## Mun in siđa olbmuid okte vel mannat čađa váivviid maid sii okte dolin juo leat vásihan. # denne er ikke objekt # Accusative or genitive in front of ALU and in front of adjectives # ----------------------------------------------------------------- # Exceptional accusative attributes in front of ALU nouns. SELECT:r1989 Acc IF (0 Num LINK *1 MEASURE BARRIER NOT-ADJ LINK 1 ALU); SELECT:r1990 Acc IF (0 Num LINK NOT 0 Adv LINK 1 ALU); SELECT:r1991 Acc IF (0 Num LINK 1 Num LINK 1 ALU); # Not-so-exceptional? SELECT:r1993 Gen IF (-1 (Num Sg Acc))(0 MEASURE)(1 ALU OR A); ## Min viessu lea vihtta mehtara alu. ## Sus lea njeallje mehtara guhkkosaš biila. SELECT:r1994 Acc IF (0 NUMERALS)(*1 (Num Acc) BARRIER NOTCOMMA LINK 1 MEASURE LINK 1 ALU OR A); ## Guokte golbma mehtera guhku, ja guhkitge, sáhttá vuojahat leat. SELECT:r1995 Gen IF (1 (Num Sg Acc) LINK 1 (Num Sg Acc) LINK 1 MEASURE LINK 1 ALU OR A); SELECT:r1996 Gen IF (1 COMMA LINK 1 (Num Sg Acc) LINK 1 COMMA LINK 1 (Num Sg Acc) LINK 1 MEASURE LINK 1 ALU OR A); ## Čuollun sáhttá leat dušše okta fierbmi gurgaluvvon, muhto dábálaččat lea čuollu guhkit, golbma, njeallja fierbmebaji guhku. SELECT Gen IF (NEGATE -1 (Num Gen))(0 TIME)(1 ("áigi" Adv)); ## Son bođii jagi áigi. SELECT:r1997 Gen IF (-1 (Num Sg Acc))(0 MEASURE)(1 Pr OR ("dassái") OR ("dás") OR ("áigi" Adv)); ## Ádjá viessu lea guokte miilla bajábeal márkana. ## Son bođii guokte jagi dás ovdal. SELECT:r1998 Acc IF (0 Num)(1 TIME)(2 MANNEL); ## Logi minuvtta maŋŋel nagodii Sørøy Glimt čiekči Stig Martinsen dulbet bohtosa ovttain moalain. SELECT Acc IF (0 Num)(1 ("siidu") OR ("kapihtal"))(2 MANNEL); SELECT Acc IF (0 Num)(1 ("siidu") OR ("kapihtal") LINK 2 ("maŋŋelis") OR ("ovdalis")); ## Earát su luohkás ledje juo vissa njeallje siiddu su ovdalis matematihkka-girjjis. SELECT:r1999 Gen IF (-1 (Num Gen))(0 TIME)(1 ("boaris")); ## Son lea viđa jagi boaris. #SELECT:r2000 Gen IF (-1 (Num Acc))(0 TIME)(1 ("boaris")); ## Mánná lea golbma jagi boaris. SELECT:r2001 Gen IF (-1 (Num Gen))(0 MEASURE)(1 A OR ALU); ## Visti lei viđa mehter alu. ## Dohko manai viđa mehter govdosaš geaidnu. SELECT:r2002 Gen IF (-1 (Num Sg Acc))(0 TIME); #(1 ("maŋŋil")); ## Dat dáhpáhuvai golbma jagi maŋŋil. SELECT:r2003 Gen IF (0 Num)(1 (N Acc))(2 ("velggolaš")); SELECT:r2004 Gen IF (-1 Num)(1 ("velggolaš")); ## Ánde lea munnje vihttalot ruvnno velggolaš. SELECT:r2005 Adv IF (0 ("ovtta"))(1 ALU); ## Dábálaččat leat joddut sullii ovtta guhku. REMOVE:r2006 Gen IF (0 Num)(1 ("ruvdnu") OR ("ru")); ## 1500 ruvnno SELECT:r2007 Acc IF (0 Num)(1 ("gitta"))(2 (Num Acc)); ## Dát ledje gáddenuohtit mat ledje 180 gitta 200 sala guhku, ja 15 gitta 20 sala čieŋu. SELECT:NewGen (Sg Gen) (0 (N Acc) LINK *-1 NUMERALS + Sg BARRIER NOT-ADJ LINK 0 Nom OR Acc) ; SELECT:r2008 Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(NEGATE -1 N LINK 2 VFIN)(NEGATE -1 CS OR ("jahki"))(0 Num LINK NOT 0 Adv)(NEGATE *1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *1 Ill OR Loc BARRIER NOT-ADJ) ; ## Giliviessu geassá 200 olbmo. ## Láhttu 4 lea rabas. It shouldn´t hit this one. "láhttu" is also read as V. REMOVE:r1523 Acc IF (-1 NUM-JAHKI LINK NOT -1 (PrfPrc @>N) OR Attr OR Dem)(0 Num); ## Son mávssii mannan jagi 43 ruvnnu kilos. # Not genitive in front of number and Num + TIME # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE:r2009 Gen IF (0 Acc)(NEGATE 0 ("b") OR ("beaivi"))(*1 Num BARRIER NPNH LINK 1 TIME)(NEGATE 0 MANNU LINK 1 Num OR Ord LINK 1 ("b") OR ("beaivi")); ## Dutkin Annika jođihii giellaealáskahttima dutkan- ja ovddidanprošeavtta máŋga jagi. ## Son lea leamaš oahpaheaddji maŋimuš 15-20 jagi, sihke mánáidskuvllas ja joatkkaskuvllas. # Hits "oahpaheaddji" because it is both Nom and Acc at this stage. # Not genitive in front of number + ADVL if there is a STV # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE:r2010 Gen IF (0 Acc)(*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc)(1 Num OR MANGA LINK 1 ADVLCASE)(NEGATE *2 Acc BARRIER S-BOUNDARY2) ; ## Oktiibuot viđas ožžo sáhkkocelkosa 45 biillas go lei menddo alla leahttu. # Accusative after "mii" and "mihkkege" # - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2175 (N Pl Acc) OR (A Pl Acc) IF (-1 ("mii") OR ("gii"))(1 NP-BOUNDARY)(*1 ("?")); ## Maid ipmašiid doppe dagat? # Embedded questions are also possible, but harder to formulate a rule. SELECT:r2176 (N Pl Acc) OR (A Pl Acc) (-1 ("mihkkege")); ## Iige njuovvan ja bierggu rádjan leat mihkkege dearvvašvuođaváttisvuođaid. # Accusative after actio # - - - - - - - - - - - - SELECT:r2011 Acc IF (*-1 ("dihte") OR ("dihtii") BARRIER NPNH LINK -1 Actio)(1 NP-BOUNDARY); ## ... diehtin dihtii iežas dili ja veahki sisdoalu. SELECT:r2012 Acc IF (*-1C (Actio Loc) BARRIER HNOUN-NOM OR (Pron Nom) OR SV-BOUNDARY2 OR CC LINK NOT 0 RCmpnd OR Gen OR IV)(NEGATE -1 CC LINK -1 Actio LINK NOT 0 RCmpnd)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE OR Loc)(NEGATE 0 Num LINK -1 ("§"))(1 NP-BOUNDARY)(NEGATE 1 N); ## ...dahje biehttalit botkemis nealgudeami mii lea jođus. ## Álbmotčeardan geaid eallindilli hehttii sin ráhkadeames makkárge sierra stáhta. # Accusative after "vuoi" (exceptions toREMOVE Acc-rule below) # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2013 Acc IF (*-1 ("vuoi") BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME LINK *-1 (N Acc) BARRIER ("vuoi"))(NEGATE *1 N BARRIER S-BOUNDARY2 OR NPNH); ## Vuoi du, Betsaida! SELECT:r2014 Acc IF (*-1 ("vuoi") BARRIER NOT-NP OR CLB OR CP)(NEGATE 0 TIME LINK *-1 (N Acc) BARRIER ("vuoi"))(1 NP-BOUNDARY); ## Vuoi dán máilmmi ja dan fillehusaid! SELECT:r2015 Acc IF (*-1 ("vuoi") BARRIER NOT-NP)(0 Dem); ## Vuoi surgat dan gándda! SELECT:r2016 Acc IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Acc LINK *-1 ("vuoi") BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 Dem OR Pers); ## Vuoi áhpehemiid ja njamaheddjiid daid beivviid! SELECT:r2017 Acc IF (*-1 Pers BARRIER CLB OR NPNH LINK *-1 ("vuoi") BARRIER NOT-ADV); ## Muhto vuoi din riggáid, dasgo dii lehpet juo ožžon iludet. # Accusative after adjectives and nouns # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2018 Acc IF (*-1 A BARRIER S-BOUNDARY2 OR NPNH OR PUNCT LINK 0 Nom LINK NOT 0 Attr OR ("buorre") OR Adv OR N)(NEGATE 0 Px OR PrfPrc OR Adv)(1 EOS OR CLB); #(NEGATE 0 TIME); ## Mánát leat oažžulat guliid. SELECT:r2019 Acc IF (-1 ("ahkit")); ## Mánás lea ahkit eatni. # #Accusative in coordination... to be explained. #REMOVE:r2020 (Gen @>N) IF (*-1 BOS LINK *1 Acc)(0 Acc LINK 0 LOC-COMPL-NOUN)(*1 Loc BARRIER NPNH); # ## Gihpa gieđahallá maid vuoigatvuođaid, mat vuođđuduvvet lágaide ja konvenšuvnnaide, ovdamearkkaid gielddaid plánain sámi mánáid ja nuoraid ovdii ovttas singuin, ja dasto ovdamearkkaid fálaldagain, mat addojit dearvvašvuođastašuvnnain ja mánáidgárddiin juo dan rájes go mánát leat uhcit, skuvlaja asttuáigefálaldagain, gitta nuoraide, geat leat oahpus, ja ovdamearkkaid nuoraiddiehtojuohkimis ja vejolašvuođain davviriikkalaš ja riikkaidgaskasaš ovttasbargui. # # This rule targets the third "ovdamearkkaid". The idea is # # a. that SELECT:topOBJ1 Acc (*1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR ("nugo") OR ("dego") OR ("dugo") OR Acc LINK NOT 0 FAUXV OR VAbess LINK NOT *1 Acc OR ("ahte") OR Inf OR VAbess OR VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 (Sg Nom) LINK NOT 0 Px LINK *-1 (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 PrfPrc LINK NOT *-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 NUMERALS)(NEGATE 0 PrfPrc OR Adv OR VFIN OR Loc OR TIME LINK NOT 0 Px)(NOT *-1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2) ; ## Dan eadni attii munnje. # Accusative before @COMP-CS< # ------------------------- REMOVE Gen (1 go LINK 1 ("vejolaš")); #Elliptical sentence ("dieđu" shuold be obj): ## Norgga-ruoŧa boazoguohtunkommišuvnna ulbmilin lei maiddái addit nu buori bajilgova go vejolaš, ja nu buori dieđu go vejolaš mandáhttaguovllus. # Accusative before some A # ------------------------- REMOVE Gen (0 Acc)(1 ("ollis" Attr)) ; ## Doai leahppi áŋgirit lohkan sámegiela olles dálvvi. # Accusative sentence-finally # --------------------------- SELECT:r2021 Acc IF (*-1 NP-HEAD-ACC BARRIER VFIN LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NPNH)(*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Gen LINK NOT 0 Loc)(1 EOS); ## Unna mánážat dulbmet eatni askki, stuora mánát fas váimmu. REMOVE:obs Gen (0 Acc LINK NOT 0 Nom LINK NOT -1 Pr OR Num)(NOT *-1 VERB)(*1 EOC BARRIER WORD) ; ## Naba daid stuora dorskiid, gosa daid bidjet? # CC in the preceding rule because of coordination after Pr. The following rule compensates for it. SELECT:r2022 Acc IF (NEGATE *-1 Pr OR Num BARRIER NPNH)(0 NOTIME OR Pron)(NEGATE 0 Nom OR Loc OR Adv OR VERB OR (Prop Plc))(1 CC LINK *1 Acc BARRIER NPNH LINK *1 CLB OR VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 Gen BARRIER NPNH)(NEGATE -1 COMMA LINK -1 Gen)(NEGATE -1 Gen LINK -1 COMMA LINK -1 Gen); #$ Bidjet uvssa ja lásaid gitta. SELECT:r2023 Acc IF (NEGATE *-1 Pr OR Num BARRIER NPNH)(0 NOTIME OR Pron)(NEGATE 0 Nom OR Loc OR Adv OR VERB OR (Prop Plc))(1 COMMA LINK *1 Acc BARRIER NPNH LINK 1 CC LINK *1 Acc BARRIER NPNH LINK *1 CLB OR VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 Gen BARRIER NPNH)(NEGATE 1 COMMA LINK 1 Gen LINK 1 CC OR COMMA); ## Ráđđehus áigu ruhtadit dehálaš oktasašdoaimmaid, nugo dulkaoahpu ja diehtojuohkinbálvalusa. ## Sii bukte skeaŋkkaid mánnái: golliid, suovvasiid ja myrra. SELECT:r2024 Acc IF (NEGATE *-1 Pr OR Num BARRIER NP-BOUNDARY)(0 NOTIME OR Pron)(NEGATE 0 Nom OR Loc OR Adv OR VERB OR (Prop Plc))(1 CC LINK 1 Gen LINK 1 Acc LINK *1 CLB OR VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 Gen BARRIER NPNH)(NEGATE -1 COMMA LINK -1 Gen)(NEGATE -1 Gen LINK -1 COMMA LINK -1 Gen); ## Sámit soitet erenoamážit amašit norpmaid nugo guhkes váccahagaid ja oktasašvuođa váiluma. REMOVE:r2025 Gen IF (NEGATE *-1 Pr OR Num BARRIER NPNH)(0 NOTIME OR Pron)(*1 PUNCT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 1 NP-BOUNDARY) ; ## Dohkkehit persovnnalaš sávaldagaid geavahit álbmotdálkkodeami ja guvhlláriid. REMOVE:r2026 Gen IF (*-2 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 OR Pr OR Acc)(NEGATE *-1 Pr OR CC OR (Num Nom) BARRIER NPNH)(-1 Gen)(NEGATE *-1 Num BARRIER NOT-ADJ)(0 NOTIME OR Pron)(NEGATE 0 ALU OR ROUTE)(*1 CLB BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 1 Po)(NEGATE 1 COMMA LINK 1 Gen LINK *1 Po BARRIER VFIN)(NEGATE -1 Gen LINK -1 CC LINK -1 Gen); ## ...ahte vuhtiiváldit divššohasa dárbbuid, beroštumiid ja riektesihkarvuođa dearvvašvuođabálvalusa ektui. REMOVE:r2027 Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(0 ("dat" Acc))(1 CC OR CS); ## Šloahtta dieđiha gait suohkaniidda gos kruvdnoprinsabárra manná guossis dan ahte sii geat sihtet govvet mannet dohko gos preassagovvejeaddjit leat. # Difficult to make a border... # Genitive and accusative in temporal adverbials # ----------------------------------------------- # A 'measure' time adverbial is Acc, others are Gen. SELECT:r2028 Gen IF (0 MANNU)(1 (A Ord)); ## Dál lea miessemánu 1. beaivvi. SELECT:r2029 Gen IF (-1 Ord)(0 MANNU)(1 Num); ## "23. cuoŋománu 1728 dovddus geaskkus lea ee. celkon ahte mearraguollebivdu lea luđolaš earret" SELECT:r2030 Gen IF (-1 Ord)(0 ("beaivi") OR ("vahkku")); ## Evaluerenraporta addojuvvui GOD:ii geassemánu 20. beaivvi 2000. SELECT:r2031 Nom IF (-3 MANNU)(-2 Ord OR Num)(-1 ("beaivi") OR ("b" ABBR))(0 Num); ## Sámedikki bargiidčoahkkimis Guovdageainnus juovlamánu 7. beaivvi 2001 mearridii... SELECT:r2032 Gen IF (-1 ("boahtte") OR ("boahtit" PrsPrc) OR ("čuovvovaš" Attr) OR ("ovddit" Attr))(0 TIME)(NEGATE 0 Px) ; ## Boađe boahtte vahku. # Assuming that the time-expression following those words will be in an idiomatic construction that implies a point of time rather than a period SELECT:r2033 Gen IF (NEGATE -1 DURATION-A)(0 ("čakčageassi") OR ("giđđadálvi") OR ("čakčadálvi") OR ("giđđageassi") LINK 0 Acc); # Duomma says that those compounds typically are in Genitive and not accusative case if they are a time adverbial. ## Unjárgga guvlui, muitaluvvo ahte olbmot lávejedje čakčageasi, go lájuiguin gerge, mannat Oardajávrái ja Oardavuonjoga bajágeahčái Báhcavuona suohkanii bivdit dálvuoli. LIST ADVL = Adv Ill Com Loc Po Pr ; SELECT:r2034obs TIME + Gen IF (*-1 VERB BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 V-TRANS-ACT-NOT-ACT OR ("orrut"))(NOT 1 ADVL) ; ## Mun vuolggán ihttin, bearjadaga. ## Mánát leat olgun čierastallame juovlabasiid, ja sáhttet čierastit njuolgga stálu sehkkii. SELECT:r2035 Gen IF (-1 ("guhte" Gen))(0 VAHKKU LINK 0 Acc); ## Dieđátgo guđe beaivvi mis lea čoahkkin? SELECT Nom IF (-2 Gen LINK 0 MANNU)(-1 Num OR Ord)(0 ("b") OR ("beaivi"))(*1 VFIN + Sg3 BARRIER REALWORD-NOTABBR LINK 0 ("čuovvut")); ## Maiddái borgemánu 1. b. 1891 čuovvu njuolggadusain. SELECT Nom IF (-2 Gen LINK 0 MANNU)(-1 Num OR Ord)(0 ("b") OR ("beaivi"))(*1 COPULAS + Sg3 BARRIER REALWORD-NOTABBR LINK *1 BEAIVI + Nom); ## Juovlamánu 1. b. 1972 lei buorre beaivi. SELECT Nom IF (-4 BEAIVI + Nom)(-3 COPULAS + Sg3)(-2 Gen LINK 0 MANNU)(-1 Num OR Ord)(0 ("b") OR ("beaivi")); ## Mu riegádanbeaivi lea čakčamánu 3. b. SELECT:r2036 Gen IF (NEGATE *-1 STV-NOT-ACT OR DURATION-V BARRIER SV-BOUNDARY2 OR DURATION-A LINK NOT 0 ("leat"))(0 BEAIVI)(1 EOS OR COMMA LINK NOT *1 VERB); ## Mii leimmet doppe mu riegádanbeaivvi, čakčamánu 3. b. SELECT:r2037 Gen IF (-1 BOC2)(0 BEAIVI LINK NOT 0 ("beaivi")); ## Bearjadaga mii vuolgit oaggut. SELECT:r2038 Gen IF (-1 NP-BOUNDARY)(0 BEAIVI LINK NOT 0 ("beaivi")); ## Mun boađán bearjadaga. # The idea here is that the BEAIVI should not be modified by e.g. 'olles'. SELECT:r2039 Gen IF (-2 Gen LINK 0 MANNU)(-1 Num OR Ord)(0 ("b") OR ("beaivi"))(NEGATE *1 VFIN BARRIER REALWORD-NOTABBR LINK 0 ("čuovvut") OR ("šaddat")); ## Geassemánu 8.b. 2001 láhkaásahus nr 676 oktagaslaš plánaid birra dearvvašvuođalágaid vuođul lea addojuvvon láhkamearrádusaid láhkavuođuin. #SELECT:r2040 Gen IF (0 (Num Pl Gen))(1 (N Pl Gen) LINK 1 ("boaris")); ## Dat lea duháhiid jagiid boaris. SELECT:r2041 Gen IF (0 Num)(1 TIME)(1 ADVLCASE); ## Journálat sáhttet lágiduvvot fylkkamánne rádjui 10 jahkái. SELECT:r2042 Gen IF (-1 PARTTIME)(0 TIME); ## Diddi vuodjala detnui mihcamárain maŋás ja guvžá fas čavččabeallái geasi. SELECT:r2043 Gen IF (-1 ("juohke") OR ("seammá"))(0 TIME); ## ...álbmotjoavkku mat ovdal dahje seammá áiggi... # Other attributes similar? SELECT:r2044 Gen IF (0 NUM-JAHKI)(1 Num); ## Jagi 2002 bušeahttačoahkkima,... ## Skuvlajagi 1998-99 rivde doarjjajuohkima eavttut. SELECT:r2045 Gen IF (NEGATE 0 VERB)(1 ("áigi"))(NEGATE 1 (Sg Loc) LINK 1 ("áigi" Sg Ill)); ## Čoahkkimis lea lávdegoddi árvalan konfereanssa áiggi, báikki ja fáttáid. ## ...oppa dan áiggi go dáláš konvenšuvdna lea doaibman. SELECT:r2046 Gen IF (-1 Gen)(0 ("áigi")); ## ...gonagasa Herodesa áiggi,.. SELECT:r2047 Gen IF (0 ("hávvi"))(*1C Acc BARRIER S-BOUNDARY2); ## Váilevaš vejolašvuohta doaimmahit kultuvrra ávnnaslaš beliid sáhttá ## muhtun háviid mearkkašit álbmotriekterihkkuma. SELECT:r2048 Gen IF (0 ("hávvi"))(NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Fágalaš sudjadeapmi daid háviid go doavttir lea dahkan biehttaleami. SELECT:r2049 Gen IF (*-1 BOC2 BARRIER NPNHA)(0 ("áigi") OR ("bodda") OR ("geardi") OR ("hávvi")); ## Eará háviid ii leat hoahpu journálačállimiin. SELECT:r2050 Gen IF (1 ("riegádanbeaivi")); ## Golbma čáppa, doaimmalaš nieidda livžo áhčiset riegádanbeaivve. SELECT:r2051 Gen IF (-1 (Num Gen))(0 ("geardi")); ## Galggat golmma geardde beaivvis borrat ovtta tableahta. REMOVE:r2052 Gen IF (-1 Dem OR TIME-A LINK -1 ("dušše"))(0 VAHKKU OR MANNU); ## Dušše maŋemus jagi heaittihuvvo njealje čuoiganjoavkku. # "dušše" as presenting year as a lasting period SELECT:r2053 Acc IF (0 TIME + Pl LINK -1 Attr); ## NVE dieđiha maid, ahte dáid lagamus beivviid eat dárbbaš Finnmárkkus ballat dulvvis. REMOVE:r2055 Gen IF (*-1 DURATION-A BARRIER NPNH)(0 TIME); ## Jus oahppi dahje ohppiidjoavku jávká lobihemiid osiid diimmus dahje olles diimmu. ## Bohccot šaddet gárddis jorrat guhkes beaivvi 20-30 buolašgrádas. REMOVE:r2056 Gen IF (*0 PLACE-V OR DURATION-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 VAHKKU-DUR + Acc LINK NOT 1 Ill OR TIME OR Po OR PREGEN LINK NEGATE 0 Nom LINK 1 EOS)(0 VAHKKU-DUR + Acc LINK NOT *-1 Dem OR TIME-A OR Ord OR Indef OR PREGEN OR Pr BARRIER NPNH); REMOVE:r2057 Gen IF (*-1 PLACE-V OR DURATION-V LINK 0 PrfPrc OR Inf BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 AUX OR Neg BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 VAHKKU-DUR + Acc LINK NOT *-1 Dem OR TIME-A OR Ord BARRIER NPNH LINK NEGATE *1 VAHKKU-DUR + Acc LINK 1 Po); ## Skiippaguras Kárášjohkii ádjánii bures beaivvi, muhto vuloseano ii ádjánan go beaivvi go dábálaš olu čáhci lei (Fixdal 1938: 64). #SELECT:r2058 Acc IF (*-1 PLACE-V OR DURATION-V OR ("leat") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 VAHKKU-DUR + Acc LINK 1 DOPPE OR Loc); ## Mii leat diimmu fávllis ovdalgo suhkat gáddái. REMOVE:r2059 Acc IF (-1 POINT-IN-TIME-SPEC OR Ord)(0 TIME); # After accusative rules ## Eará beaivvi soaitá čuožžut ahte galgat láibut bihpporgáhkuid jna. ## Vuosttas čoahkkinbeaivvi deattuhuvvojedje muhtun ráji dat čuolmmat ja hástalusat Skandinavias leat ovddabealde boranávddiid hálddašeami oktavuođas. ## Čalmmehis stálu maid stohke dološ áiggi. REMOVE:r2060 Acc IF (*-1 POINT-IN-TIME-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 TIME + Acc); ## Bivdu, eandálii beatnagiin bivdin, sáhttá hehttet boazobarggu čohkken- ja johtináiggi. REMOVE:r2061 Acc IF (*-1 POINT-IN-TIME-V LINK 0 PrfPrc OR Inf BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 AUX OR Neg BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 TIME + Acc); # Can still be Acc @ADVL if standing after a DURATION-A # That is why these rules have to stand after the DURATION-A rule # Choosing accusative or genitive semantically # ============================================ # These rules work without knowing for sure if the other nouns in the chain are Acc or Gen. # Who can possess a human? ## Mun oainnán beatnaga oappá biilla duohken. ## Mun oainnán beatnaga eatni biilla duohken. - Ambigious. REMOVE:r2062 Gen IF (0 (N Acc) or (Rel Gen) LINK NOT 0 HUMAN-INDIVIDUAL OR HUM-FUNCTION OR HUM-ATTR OR HUM-VERB OR ABSTR-TEXT OR ANIMAL OR TIME OR TITLE OR ("dállu") OR ("báiki") OR NATION)(NEGATE -1 Num OR Pr)(*1 FAMILY BARRIER NPNH)(NEGATE 0 ANIMAL LINK *1 FAMILY-ALSO-ABSTRACT BARRIER NPNH); REMOVE:r2063 Gen IF (0 (N Acc) LINK NOT 0 (Prop Plc) OR HUMAN-INDIVIDUAL OR PROFESSION OR OFFICE OR HUM-FUNCTION OR HUM-ATTR OR HUM-VERB OR ABSTR-TEXT OR PLACE OR NATION OR ANIMAL OR EDUCATION OR ORGANIZATION OR INSTITUTION OR TIME)(NEGATE -1 Num)(*1 FAMILY-ALSO-ABSTRACT BARRIER NOT-ADJ); REMOVE:r2064 Gen IF (0 (N Acc) LINK 0 NATURE-PLACE)(*1 FAMILY-ALSO-ABSTRACT OR NON-FAMILY BARRIER NOT-ADJ); REMOVE:r2065 Gen IF (0 (N Acc) LINK NOT 0 (Prop Plc) OR HUMAN-INDIVIDUAL OR HUMAN-GROUP OR PROFESSION OR OFFICE OR HUM-FUNCTION OR HUM-ATTR OR HUM-VERB OR ABSTR-TEXT OR PLACE OR NATION OR EDUCATION OR ORGANIZATION OR INSTITUTION OR INDUSTRY OR TIME OR Loc)(NEGATE -1 Num OR Pr)(*1 NON-FAMILY BARRIER NOT-ADJ); REMOVE:r2066 Gen IF (0 Der/NomAct)(*1 HUMAN-INDIVIDUAL OR PROFESSION OR OFFICE OR HUM-FUNCTION OR HUM-ATTR OR HUM-VERB OR ("bearaš") OR NATION BARRIER NOT-ADJ LINK NOT 0 ("eadni") OR ("áhčči")); ## Dearvvašvuođabargiilága § 10, mii gieđahallá dieđuid addima pasienttaide, ja pasientavuoigatvuođalága § 1-3, mii gieđahallá vuoigatvuođa informerejuvvon miehtamii, leat ovdamearkkat dakkár vuoigatvuođain. SELECT:r2067 Gen IF (0 ("áhčči") OR ("ipmil"))(1 ("Vuoigŋa") OR ("vuoigŋa")); ## Ehpet dii leat ieža sárdnumin, muhto Áhčádet Vuoigŋa sárdnu din bokte. REMOVE:r2068 Gen IF (0 ("vuoigŋa"))(1 ("ipmil")); ## Muhto jos mun áján olggos bahá vuoiŋŋaid Ipmila Vuoiŋŋa fámuin. # Genetive + Ess REMOVE:r2069 Acc IF (0 PLACE LINK 0 Gen)(1 HUMAN LINK 0 Ess); ## Vánit eahpiduvvo ahte stáhta geatnegasvuođat sámiid ektui 27. artihkkala mielde dagahivččii stáhta dihto guovlluid eaiggádin geatnegassan doaimmahit eaiggáduššanvuoigatvuođa nu ahte deavddášii 27. artihkkala geatnegasvuođa. REMOVE:r2070 Gen IF (0 SINGLE-SOUND)(1 ROUTE); ## Ii son bealkke ii ge čuorvvo, ii ge oktage gula su jiena gáhtaid alde. # Nobody can possess a Proper name? Except from pers.pron. and Mal and Fem REMOVE:r2071 Gen IF (NEGATE -1 Num OR Pr)(0 (N Acc) LINK NOT 0 NATION OR TIME OR TITLE OR Mal OR Fem)(1 Prop LINK NOT 0 NATION OR ("Vuoigŋa"))(NEGATE 1 (Prop Org))(NEGATE 1 (Prop Attr) LINK 1 (Prop Org))(NEGATE 0 N-PX LINK 1 Mal OR Fem OR Sur LINK *1 Po BARRIER NPNH); ## ...go čielggadii oamastanvuoigatvuođa Finnmárkku eatnamiid hárrái. # Who can possess Prop Org? REMOVE:r2072 Gen IF (NEGATE -1 Num)(0 (N Acc) LINK NOT 0 NATION OR TIME)(1 (Prop Org) LINK NOT 1 (Prop Org)); ## Álggos coggalii Anti vuosttaš spáppa Sørøy Glimt mollii 22 minuvtta maŋŋel go čiekčamat ledje álgán Niitoguolban stadionas. # Accusative in front of a human group: REMOVE:r2073 Gen IF (0 (N Acc) LINK NOT 0 GENERAL-PLACE OR GEOGRAPHICAL-PLACE OR GEN-POLITICAL-PLACE OR NATION OR ORGANIZATION OR EDUCATION OR TIME OR Prop)(NEGATE -1 Num)(1 HUMAN-GROUP); ## Ráđđehus deattuha sámi kulturáddejumi gelbbolašvuođa loktema sámiid buorrin. # Genetive in front of "joavku": SELECT:r2074 Gen IF (0 Plc OR Org OR ACR)(1 ("joavku") OR ("spáppa#čiekčan#joavku") OR ("lávlunjoavku") OR ("dánsunjoavku") OR ("valáštallanjoavku") OR ("čuoigan#joavku") OR ("bođuvaláštallanjoavku") OR ("a-joavku") OR ("b-joavku") OR ("filbmenjoavku") OR ("čuojahanjoavku")); # Genitive in front of "oaidninčiehka" ja "vuoigatvuohta": SELECT:r2075 Gen IF (NEGATE *-1 STV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 HUMAN + Acc OR (Pron Acc) LINK NOT 0 Loc)(*1 ("oaidninčiehka") OR ("vuoigatvuohta") BARRIER VERB); ## Romeriid vealahanáššis lea dárbu geahččat sihke ovttaskas olbmo, struktuvrralaš ja unnitlogu oaidninčiegas. SELECT:r2076 Gen IF (*-1 STV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 Acc LINK 0 HUMAN OR Pron)(*1 ("oaidninčiehka") OR ("vuoigatvuohta") BARRIER VERB LINK 0 Acc); ## Mátta-Norgga almennehiin dihtto ahte giliolbmot gitta 1700-lohkui dahke iežaset vuoigatvuođa almennehiidda erenoamážit gustojeaddjin Gonagasa eiseválddiide. # Accusative in front of a nation or "sápmi": REMOVE:r2081 Gen IF (0 Acc LINK NOT 0 NATION OR GENERAL-PLACE OR ORGANIZATION OR EDUCATION OR ANIMATE OR ("evangelium") OR (Prop Plc))(0 N LINK NOT *-1 Pr BARRIER NPNH)(1 NATION OR POLITICAL-PLACE LINK NOT 0 ("sápmi" Pl)); ## Ráđđehus láhčá dilálašvuođaid sámi kultuvrra máŋggadáfotvuođa seailluheapmái. # "Sámegiela hálddašanguovlu/hálddahusguovllu" SELECT:r2082 Gen IF (0 ("sámegiella") OR ("suomagiella") OR ("giellanjuolggadus") OR ("giellaláhka") LINK 0 Acc)(1 ("hálddašanguovlu") OR ("hálddahusguovlu")); ## Sámiláhka meroštallá sámegiela hálddašanguovlun Kárášjoga, Guovdageainnu, Unjárgga, Deanu, Porsáŋggu ja Gáivuona gielddaid. SELECT:r2083 Gen IF (0 ("sámiláhka"))(1 ("giellanjuolggadus")); # hálddašanguovllu suohkanat/gielddat SELECT:r2084 Gen IF (0 ("hálddašanguovlu") OR ("hálddahusguovlu") LINK 0 Acc)(1 ("gielda") OR ("suohkan") OR ("fylka")); # giella SELECT:r2085 Gen IF (-1 VERBAL-ACTIVITY-V)(0 Acc)(1 (giella)); ## ... hállet iežaset giela ... # Gen + MEDIA SELECT:r2086 Gen IF (0 NATION LINK 0 Acc)(1 MEDIA); ## Mediat Ruoŧa rádio, Oahpahusrádio ja Ruoŧa Televišuvdna, ožžot jagis 2002 ođđa sáddenlobiid. # Gen + "gielda" or "suohkan" SELECT:r2087 Gen IF (0 (Prop Plc Acc))(*1 ("suohkan") OR ("gielda") BARRIER NPNH LINK 0 Pl); SELECT:r2087 (Plc Gen) IF (0 (Prop Acc))(1 EANAN OR ("guovlu")); SELECT:r2087 (Plc Gen) IF (0 (Prop Acc))(1 CC LINK 1 Gen LINK 1 EANAN); ## Sodoma ja Gomorra eatnamii geavvá geahppaseabbot duopmobeaivvi go dan gávpogii. SELECT ("ráđđi" Gen)(-1 ("Davviriikkat"))(1 ("girjjálašvuođabálkkašupmi")) ; # "guovddáš#lihttu" SELECT:r2088 Gen IF (0 ("gielda" Pl))(1 ("guovddášlihttu")); LIST SIERRA-GUOVLU = (".*guovlu"r) "suomabealli" "norggabealli" "riddu" "ruoŧabealli" "ruoššabealli" ; # Genitive in front of PLACE-ADV: SELECT:r2077 Gen IF (0 (Prop Plc) OR GEOGRAPHICAL-PLACE LINK 0 Acc)(1 PLACE-ADV); ## vealgelogahallama mearkkašumi fylkkain Finnmárkku máttabealde # Accusative in front of a political-place or general-place: REMOVE:r2078 Gen IF (0 N LINK NOT 0 ABSTR-PLACE OR ACTIVITY OR TOPIC OR HUMAN OR TOPIC OR PROCESS OR INDUSTRY OR INSTITUTION OR ORGANIZATION OR TIME OR Prop OR SIERRA-GUOVLU OR SAPMI LINK NOT *-1 Pr BARRIER NPNH)(1 GENERAL-PLACE OR POLITICAL-PLACE LINK NOT 0 ("biras" Pl Loc) OR ("sápmi")); ## Sámediggi sáhttá maid buktit cealkámušaid guovlluid dearvvašvuođafitnodagaid jahkedieđáhusain ja plánaárvalusain. ## Ráđđehus áigu Sámedikkiin guorahallat dan rolla gieldda bálvalusaid ja ovddideami ektui. # Accusative in front of MANNU REMOVE:r2079 Gen IF (0 Acc LINK NOT 0 ("jahki") OR LAHKA OR ("Sámediggi"))(NEGATE *-1 Num OR Pr BARRIER NPNH)(1 MANNU); ## Carsten Smith guđii Sámi vuoigatvuođalávdegotti ovdaolbmo virggi skábmamánu 1. b. 1985. # Genitive in front of "virgi": REMOVE:r2080 Acc IF (0 OFFICE OR PROFESSION)(1 ("virgi")); ## Carsten Smith guđii Sámi vuoigatvuođalávdegotti ovdaolbmo virggi skábmamánu 1. b. 1985. # mii ávkkiid SELECT Acc IF (0 HAB-ACTOR)(*-1 COPULAS BARRIER NPNH LINK -1 (Pl Acc) LINK -1 ("mii" Sg Nom)) ; ## Mii ávkkiid lea min doppe johtit? SELECT Gen (0 ("boaris" Pl Acc) LINK 1 ("siida")) ; ## boarrásiid siida # "dárbu" SELECT:r2089 Gen IF (0 ANIMATE)(1 ("dárbu")); # "heagga" SELECT:r2090 Gen IF (0 (Acc))(1 ("heagga") LINK 0 Px); ## Sii ealihit sin heakkaset vuodjimiin ja geasehemiin. #REMOVE Acc IF (-1 HUPMAT)(0 HUMAN) ; ## Mun human Tronda beatnaga birra. # buo. SELECT:r2091 Acc IF (*-1 ("buo") BARRIER NPNH)(0 (N Gen)); ## , buo. sierra sámestáhta. # ovttasráđiid REMOVE:r2092 Gen IF (1 ("ovttasráđđi" Pl Gen)); # váldit mielde SELECT:r2093 Acc IF (*-1 ("váldit") BARRIER NPNH)(0 Gen)(1 ("mielde") OR ("fárrui")); ## Sámediggi lea bivdán ráđđehusa váldit Sámedikki mielde árvoháhkanprográmmabargui. # "barggahit" SELECT:r2094 Acc IF (*-1 ("barggahit") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 HUMAN)(NEGATE 0 Gen LINK 1 HUMAN); # Accusative in front of an organization: REMOVE:r2096 Gen IF (0 Acc LINK 0 TEXT OR ABSTR-TEXT OR ABSTRACT)(NEGATE -1 Num)(1 ORGANIZATION); # We could do it the other way: IF (O Acc LINK NOT HUMAN OR POLITICAL-PLACE OR GENERAL-PLACE). # Or we could concider to widen the other part: (NEGATE 1 HUMAN-INDIVIDUAL OR HUM-FUNCTION OR HUM-ATTR OR HUM-VERB OR ANIMALS OR ABSTRACT) ## Bargiidbellodaga sámediggejoavku divvu gažaldagaid ráđi ruhtavuoruhemiid hárrái. REMOVE:r2097 Gen IF (0 N LINK NOT 0 NATION OR TIME)(NEGATE -1 Num)(1 ("sámediggi") OR ("Sámediggi")); ## Sámedikkit nammadit lahtuid sámedikkiid gaskasaš ovttasbargoorgánii. # Genitive in front of an organization: SELECT:r2098 Gen IF (0 NATION LINK 0 Acc)(*1 ORGANIZATION OR INSTITUTION OR EDUCATION OR INDUSTRY BARRIER NPNH LINK NOT 0 ("skuvla")); ## 80-logu beallemuttus ásahuvvojedje sámi organisašuvnnat. REMOVE:r2099 Gen IF (0 N LINK NOT 0 TIME OR ANIMATE OR NATIONAL-IDENTITY OR POLITICAL-PLACE)(NEGATE -1 Num)(1 ("servodat")); ## Lea dan vuođul geatnegasvuohta ovddidit buot mánáid beroštumiid servodagas. # Should consider if we could put in (1 ORGANIZATION). Then we have to add at least Prop as 0. # buot + Pl REMOVE:r2100 Acc IF (-1 ("buot") OR ("gait") OR ("gait") OR ("buohkat"))(0 (Sg Gen) LINK *1 (N Pl) BARRIER VERB); ## Kantuvra meannuda buot Nordlándda, Romssa ja Finnmárkku ohppiid ja studeanttaid loatna- ja stipeandaohcamiid, ja buot velggolaččaid máksingeahpádusohcamiid, geat orrot seamma guovllus. # "bargat" + object REMOVE:r2101 Acc IF (*-1 ("bargat") BARRIER SV-BOUNDARY2 OR ("dihte") LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 Gen LINK NOT 0 TEXT OR ("bargu") LINK *1 N BARRIER VFIN); REMOVE:r2102 Gen IF (*-1 ("bargat") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 Acc LINK 0 TEXT OR ("bargu") LINK NOT 1 N OR Po); # This is based on that the object will be "leavssuid, bargobihtáid, barggu" elsewhere Gen: ## ... geaiguin lei bargan ovttas sihke anárašgiela, nuortalašgiela ja lullisámegiela ovddidanbargguiguin. # "Oassi" is usually not in genitive: SELECT:r2103 Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 Num)(0 OASSI LINK 0 Gen)(1 Gen LINK NOT 0 Der/NomAg); ## Son vuolggahii muhtun bálvaleaddji lusa vai son oččošii oasis viidnegárddi šattuin. # Try to make a set of nouns which cannot be Gen in a AccGen string. # Possible Gen-construction: Nuppi oasi geavaheaddji ...... # Writing a text: SELECT:r2104 Acc IF (*-1 WRITING-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 Num)(0 TEXT OR ABSTR-TEXT LINK 0 Acc)(NEGATE 1 CONCEPT OR TEXT OR ABSTR-TEXT OR LANGUAGE OR Po); ## Sámi geavaheaddjit galggašedje sáhttit váidalit njálmmálaččat, man vuođul fylkkadoavttir de čállá váidaga, dárbbu mielde dulkka vehkiin . # CONCEPT should be a constraint, so that in "write a text's outline", "text" still gets Gen. REMOVE Acc IF (*-1 WRITING-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 Num)(NEGATE 0 TEXT OR ABSTR-TEXT OR LANGUAGE)(*1 N LINK 0 Gen OR Acc); # An organization´s representative: SELECT:r2105 Gen IF (0 Acc LINK 0 ORGANIZATION OR INSTITUTION OR (Prop Org))(1 PROFESSION OR HUM-FUNCTION OR HUM-ATTR OR HUM-VERB OR OFFICE LINK NOT 0 Pl); ## Dán gáibideigga foandda hoavda Per Edvard Klemetsen ja Norgga Sámiráđi ovdaolmmoš Aslak Nils Sara gielddaministaris Arne Rettedalas geainna soai maŋŋebárgga deaivvadeigga Oslos. # ášši SELECT:r2106 Gen IF (-1 NATIONAL-IDENTITY)(0 ("ášši")); # fáktemuš SELECT:r2107 Acc IF (*-1 ("fáktemuš") BARRIER NPNH)(0 (N Gen))(NEGATE 1 Acc OR Po); ## Dain lea fáktemuš juohke balvva. # "sápmi" # - - - - SELECT:r2108 Gen IF (-1 Acc OR Gen)(0 SAPMI + Sg)(1 N); ## Čálán girjji sámi áššiid birra. SELECT:r2109 Gen IF (0 SAPMI + Sg)(*1C Acc BARRIER NOT-ADJ); ## Dalle čujuhuvvui ahte lea dárbu nannet doaimmaid mat ovddidit ## sámi dutkama, fágaidgaskasaš ovttasbarggu ja sámi áššiid oahpahusa. ## Ráđđehus deattuha sámegiela ja sámi kulturáddejumi gelbbolašvuođa loktema. SELECT:r2110 Gen IF (0 SAPMI + Sg)(1C Gen)(2C Acc); ## Ráđđehus deattuha sámegiela ja sámi kulturáddejumi gelbbolašvuođa loktema, ja sámi bargiid bálkáheami. SELECT:r2111 Gen IF (0 SAPMI LINK 1 SAPMI-N-HEAD OR SAPMI-PROP-HEAD); ## Soai áiguba ovddastit sámi álbmoga dáhtu go Tromsa ohcá Olympia gilvvuid lágidit 2014:s. SELECT:r2112 Gen IF (NEGATE *-1 ("máhttit") OR ("oahppat") OR ("oahpahit") OR ("juohkit") OR ("čállit") OR ("lohkat") OR ("gallestallat") OR ("galledit") OR VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 SAPMI OR SUOPMA)(*1 N BARRIER NOT-ADJ); SELECT:r2113 Gen IF (NEGATE *-1 ("máhttit") OR ("oahppat") OR ("oahpahit") OR ("juohkit") OR ("čállit") OR ("lohkat") OR ("gallestallat") OR ("galledit") OR VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 SAPMI OR SUOPMA)(1 (@CNP) LINK 1 SAPMI OR SUOPMA OR NATION LINK 0 Gen); SELECT:r2114 Gen IF (0 SAPMI OR SUOPMA)(1 (@CNP))(2 ("eará") OR ("iežá"))(3 N); ## Ulbmil lea čuovvulit sámilága áigumušaid ja vuoigatvuođaid sámegiela viidásut geavaheamis. # LAHKA SELECT:r2115 Gen IF (0 LAHKA)(1 LAHKAGEN-NOUN OR LAHKA-NOUN OR ("áigumuš") LINK 0 Acc); ## SELECT:r2116 Gen IF (0 LAHKA OR ("Sámediggi"))(1 MANNU)(2 Ord OR CARDINALS)(3 ("beaivi") OR ("b"))(4 Num)(*5 N BARRIER NPNH LINK NOT *1 FMAINV OR Inf BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dás čujuha lávdegoddi muđui Sámedikki miessemánu 30. beaivvi 2000 doalloplána čuoggái 13.1. # KLASS SELECT:r2117 Gen IF (0 TEXT OR ABSTR-TEXT LINK 0 Acc)(1 KLASS); ## Dás čujuha lávdegoddi muđui Sámedikki miessemánu 30. beaivvi 2000 doalloplána čuoggái 13.1. # giella SELECT:r2118 Gen IF (0 LANGUAGE LINK 0 Acc)(*1 LESSON OR ("dilli") OR ("prošeakta") OR ("geavaheapmi") OR ("doaibmaplána") OR ("ovdáneapmi") OR ("sajádat") OR ("korrektur-#prográmma") OR ("dutkan#dilli") OR ("vuohki") BARRIER NPNH LINK NOT 0 Nom OR Acc LINK NOT 1 ("ektui") OR ("olis") OR ("dihte")); SELECT:r2119 Gen IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 LANGUAGE LINK 0 Acc)(*1 LESSON OR ("dilli") OR ("prošeakta") OR ("geavaheapmi") OR ("doaibmaplána") OR ("ovdáneapmi") OR ("sajádat") OR ("korrektur-#prográmma") BARRIER NPNH); SELECT:r2120 Gen IF (0 LANGUAGE LINK 0 Acc)(1 SATNI); SELECT:r2121 Gen IF (0 LANGUAGE LINK 0 Acc)(1 ("nubbi") OR ("vuosttaš") OR Ord OR ("a") OR ("b") OR ("c"))(2 ("giella") LINK NOT 0 Ess); REMOVE:r2122 Gen IF (0 N LINK NOT 0 ACTOR-ROLE OR ABSTR-PLACE OR TIME OR TEXT OR ABSTR-TEXT OR SETTLEMENT-PLACE OR EMOTION OR ACTIVITY)(1 LANGUAGE); ## Ulbmil lea čuovvulit sámilága áigumušaid ja vuoigatvuođaid sámegiela viidásut geavaheamis. SELECT:r2123 Gen IF (0 Pron)(1 ("giella")); ## Dát joavku galggašii beassat geavahit iežas giela dearvvašvuođabargiiguin. # Sámediggi/ stáhta REMOVE:r2124 Gen IF (0 (N Acc) LINK NOT 0 ("Norga") OR NATION-NOT-NORGA OR HUMAN)(1 ("Sámediggi") OR ("stáhta") OR ("stáhtta") OR ("stáda")); ## Departemeanttat buktet jahkásaš mearkkašumiideaset Sámedikki doaimmaid hárrái. SELECT:r2126 Gen IF (0 ("Sámediggi"))(1 Num)(2 ("bušeahtta")); SELECT:r2127 Gen IF (0 ("stáhta") OR ("stáhtta") OR ("stáda") LINK 0 Acc)(1 ("sápmi" Gen) OR ("Sápmi" Gen))(2 ("joatkkaskuvla")); SELECT:r2128 Gen IF (-1 FYLKA LINK 0 Gen)(0 ("stáhta") OR ("stáhtta") OR ("stáda") LINK 0 Acc)(1 ("oahpahuskantuvra")); SELECT:r2129 Gen IF (0 ("Sámediggi" Acc))(1 SAPMI)(2 ("sátnevuorká")); SELECT:r2130 Gen IF (0 ("Sámediggi" Acc))(*1 SAMEDIGGI-GEN OR TEXT OR ABSTR-TEXT BARRIER NPNH LINK NOT 0 Ess); ## Sámediggi lea geigen jahkedieđáhusas departementii Sámedikki doaimmas 2005. SELECT:r2131 Gen IF (0 ("stáhta") OR ("stáhtta") OR ("stáda") LINK 0 Acc)(*1 STAHTA-GEN OR ORGANIZATION OR TEXT OR ABSTR-TEXT OR INSTITUTION OR RIEKTEDILLI BARRIER NPNH OR Dem LINK NOT 0 Ess); # TEXT and ABSTR-TEXT are perhaps too big. ## Heiveheami ovddidit ovttas Sámedikkiin ja Davvi-Norgga spesiálapedagogalaš birrasiiguin, stáhta spesiálapedagogalaš doarjjavuogádagain ja Læringssenteret:iin. # FYLKA SELECT:r2132 Gen IF (0 FYLKA + Acc)(1 ("fylka") OR ("fylkkagielda") OR ("fylkkasuohkan") OR ("ámta")); SELECT:r2133 Gen IF (0 FYLKA + Acc)(1 CC)(2 FYLKA + Gen); ## Giellanjuolggadusat leat váikkuhan vaikkoba Finnmárkku ja Romssa fylkkagielddaide nu, ahte leat váldigoahtán ovdan dákkár áššiid. SELECT:r2134 Gen IF (0 FYLKA + Acc)(*1 GEOGRAPHICAL-PLACE OR GEN-POLITICAL-PLACE OR HUMAN OR DILLI OR INDUSTRY OR RIEKTEDILLI OR ORGANIZATION BARRIER NPNHAI); ## Álbmotrievttálaš ja historjjálaš ođđa riektegáldoosiid ferte árvvoštallat stáhta dálá geavada ja riikka lágaid ektui, erenoamážit Finnmárkku eatnamiid vuoigatvuođaid deasttas. # Genitive # ======== # Since disambiguation between accusative and genitive is very difficult, # let us pick out as many genitives as possible here. # Genitive after quantifier # Genitive in front of postposition # Genitive after preposition # Genitive between "nugo" and N # Genitive inside a two-part Po # Genitive attribute of adpositions or certain nouns # Genitive in comparison # Genitive relative pronouns # Genitive indefinite pronouns # Genitive in proper name sequences # Genitive subjects of non-finite verbs # Genitive (or nominative) in clause without full verb # Genitive in front of "oktavuođas" etc. # Genitive between Dem and N # Genitive in place adverbials # Genitive specifiers # Acronyms and other nouns where Nom=Gen/Acc # Genitive in coordination # Genitive after quantifier # - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2135 Gen IF (*-1C (Num Nom Sg) BARRIER NPNH OR Gen OR CC OR PUNCT OR REALCLB OR Ord LINK NOT 0 OKTA OR Ord OR (Num A) LINK NOT -1 ("jahki"))(0 N)(NEGATE 0 VERB OR ("nr") OR ("nummar") OR ("s")); ## Golbma čáppa, doaimmalaš nieidda livžo áhčiset riegádanbeaivve. #OBS #SELECT:r2136 Gen IF (-1 (@>N) LINK -1C Num LINK NOT 0 OKTA OR Ord OR (Num A) LINK NOT -1 ("jahki"))(0 N)(NEGATE 0 VERB OR ("nr") OR ("nummar") OR ("s")); SELECT:r2137 Gen IF (*-1C Num BARRIER NPNH OR Gen OR CC OR PUNCT OR REALCLB OR Ord LINK NOT 0 OKTA OR Ord OR (Num A) LINK -1 ("jahki") LINK -1 (PrfPrc @>N) OR Attr OR Dem)(0 N)(NEGATE 0 VERB OR ("nr") OR ("nummar") OR ("s")); ## Son mávssii mannan jagi 43 ruvnnu kilos. SELECT:r2138 Gen IF (*-1 (Num Sg) BARRIER NPNH OR Gen OR PUNCT OR REALCLB LINK NOT 0 OKTA OR Ord LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC); ## Joavkkus leat vihtta oahppi Kárášjogas. SELECT Gen IF (*-1 NUMUNIT BARRIER NPNH LINK 0 Gen OR Nom LINK NOT 0 Acc); SELECT:r2139 Gen IF (*-1 Num BARRIER NPNH OR Gen OR PUNCT OR REALCLB LINK NOT 0 OKTA OR Ord LINK -1 CC OR CLB LINK *-1 (Num Nom) BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 Num LINK -1 CC OR CLB); ## Joavkkus leat vihtta oahppi Kárášjogas, vihtta oahppi Muosáhis ja vihtta Bearalvágis. SELECT:r2141 Gen IF (*-1 (Num Nom) BARRIER NOT-NP OR CLB)(NEGATE -1 CC)(*1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Máŋga Romssa universitehta dutkanbirrasa leat ásahan ovttasbargguid... SELECT:r2142 Gen IF (*-1 NUMERALS BARRIER CC OR CLB OR NPNH OR PUNCT OR ("ruvdnu") OR HEADOFPARTS LINK 0 Nom LINK NOT -1 ABBR OR CLB)(NEGATE *-1 (Num Acc) BARRIER NPNH LINK *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC)(NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(*1 Gen BARRIER NPNH); ## Máŋga Romssa universitehta dutkanbirrasa leat ásahan ovttasbargguid... # Genitive in front of postposition # - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2143 Gen IF (NEGATE 0 Adv OR PrfPrc OR (Num Nom))(1C Po)(NEGATE 1 Px OR ("eret")); SELECT:date Gen (0 DATE OR YEAR)(1C Po); SELECT:r2144 Gen IF (NEGATE 0 Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER Acc OR SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Acc LINK *-1 (@CNP) BARRIER NPNH LINK -1 Acc)(NEGATE 0 Adv OR PrfPrc OR VFIN OR Nom)(1C Gen)(2C Po)(NEGATE 2 Px)(NEGATE 0 Acc LINK 1 (Pron Rel)); SELECT:r2145 Gen IF (NEGATE -1 ("§") OR ("nr"))(0 Num)(*1 (N Gen) BARRIER NPNH LINK 1 Po); ## Lávdegottiid čoahkkimat dollojit giddejuvvon uvssaid duohken. ## Divššohasas lea vuoigatvuohta oažžut dearvvašvuođadilis árvvoštallojuvvot 30 bargobeaivvi sisa. ## Sii sáhttet buktit hálddahuslaš cealkámuša lága kapihttala 11 mielde. SELECT:r2146 Gen IF (*-1 BOS BARRIER NOT-CC)(1 (Po Qst)); ## Girdi mieldego don manat? SELECT:r2147 Gen IF (*-1 BOS BARRIER NOT-CC)(1 Po)(2 go); ## Girdi mielde go don manat? SELECT:r2148 Gen IF (1 CC)(*2 Gen BARRIER NPNH LINK 1 GASKAL); ## Juos fágabargi ja geavaheaddji gaskka leat dasa lassin gielalaš dahje kultuvrralaš gulahallanváttisvuođat,... SELECT:r2149 (V Actio Gen) IF (1 ("dihte" Po) OR ("dihtii"))(*1 (N Acc) BARRIER NOT-NP); ## Vuovdon earit máhcahovvojit sámi guovlluide nannen dihte báhcán doaluid. SELECT:r2150 (V Actio Gen) IF (1 CC)(2 (V Actio Gen))(3 ("dihte" Po) OR ("dihtii")); ## ...seailluhan, nannen ja ovddidan dihte sámi servodaga. SELECT:r2151 Gen IF (0 Actio)(1C Po); ## Válddán dan ášši guorahallan vuollái. SELECT:r2152 Gen IF (NEGATE *-1 STV BARRIER Acc OR S-BOUNDARY2)(*-1 Po OR PREGEN BARRIER NOT-NP OR PUNCT OR REALCLB)(NEGATE 0 Ind)(NEGATE 1 COMMA LINK 1 Gen LINK NOT *1 CC BARRIER Po)(NEGATE 1 Pers)(*1 Po OR PREGEN BARRIER NOT-NP OR REALCLB); ## ...dan vuolde sisdoalu birra divššohasjournálain, čállima, divodeami, sihkkuma, vurkema, sirdima, journála beassanvejolašvuođa ja duššadeami birra. ## Mun vánddardan sin mielde ja muitalan sámiid birra olbmuide. # It shouldn´t take the latter one. SELECT:r2153 Gen IF (1 (PUNCT LEFT))(*2 (PUNCT RIGHT) LINK 1 Po); ## Dearvvašvuođaregisttarláhka lea sierraláhka heaggadieđuidlága (cuoŋománu 14. b. 2000 láhka nr 31 heaggadieđuid gieđahallama birra) ektui. SELECT:r2154 Gen IF (1 CC)(*2 NP-HEAD-GEN BARRIER Nom OR Acc OR Com OR Ill OR Loc OR VERB LINK 1 Po); ## Seammás áiggun maiddái ovdanbuktit dihto reflekšuvnnaid sihke eaŋkil rievttálaš geavatlaš gažaldagaid ja eambbo prinsihpalaš gažaldagaid hárrái. ## Doaibmaplána lea bidjan buori vuođu ja leamaš mielde rievdadeame miellaguottuid sámegiela geavaheami ja oainnusin dahkama ektui. # Genitive after preposition # - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2155 Gen IF (*-1C Pr BARRIER NPNH OR REALCLB OR CONTRA)(NEGATE 0 VFIN)(1 NP-BOUNDARY OR CC OR COMMA OR ("ieš")); ## Earret mu ii giige lea boahtán. ## Sáhka su birra viidánii miehtá Syria, ja ... ## ...gaskal vejolaš ja dohkálaš iskkadan- ja dikšunvugiid. ## ...ja vulggii rastá jávrri iežas gávpogii. SELECT:r2156 Gen IF (*-1C Pr BARRIER NOT-NP OR Po)(*1 Interr BARRIER WORD); ## Sáhttá dadjat, ahte jagi 1978 láhka balansere gaskkal sámi ## vuoigatvuođaid boarásmuvvan oainnu, mii lei ráđđejeaddjin ## "vigihis ávkkástallanrievtti áigodagas", ja eanet ođđaáigásat ## vuoigatvuođaid dovddasteaddji oainnu. SELECT:r2157 Gen IF (-1C Pr)(0 Num); ## Jus divššohas lea badjel 16 jagi boaris... SELECT:r2158 Gen IF (-3 GASKAL)(-2 (Num Gen))(-1 CC)(0 Num); ## Jus divššohas lea gaskal 16 ja 18 jagi boaris,... # Genitive between "nugo" and N # - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2159 Gen IF (-1 ("nugo"))(1 N LINK NOT 0 PLACE OR Plc); ## Ráđđehus áigu ruhtadit dehálaš oktasašdoaimmaid, nugo suorggi dulkaoahpu ja diehtojuohkinbálvalusa. # Genitive attribute of adpositions or certain nouns # - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2161 Gen IF (1 ("bealde" Pr) OR ("beale" Pr) OR ("beallái" Pr) OR ("geahčai" Pr) OR ("geahčen" Pr) OR ("geaže" Pr)); ## Ánde boahtá don bealde joga. # Genitive or accusative in front of "gihtii" # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2162 Gen IF (*-1 ("váldit") BARRIER NOT-AA)(0 HUMAN OR (Pron Pers) LINK 0 Acc)(*1 ("giehta" Ill) BARRIER NOT-AA); ## Son válddii mu gihtii. # Genitive in front of "guvlui" # - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2163 Gen IF (NEGATE 0 Dem OR Loc)(1 ("guovlu" N Sg Ill)); ## Áddjá lei nohkkan, láse guvlui oaivi. # Genitive in front of "láhkái" # - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2164 (Actio Gen) IF (1 ("láhki" N Sg Ill)); ## ...go dearvvašvuođabargit iežaset árvvoštallama mielde gávnnahit... ## Dat ráhkaduvvo gáttis gárvvisin ja gessojuvvo vatnasii suohppun láhkái. SELECT:r2165 (N Gen) IF (1 ("láhki" N Sg Ill)); ## Dat lea áhčis láhkai. # Genitive with "dan mađe N" # - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2166 (Gen Sg) IF (0 DAT-PRON)(2 ("mađe")); # Genitive with "ovttasbargu" # - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2167 Gen IF (0 (N Pl) LINK 1 ("ovttasbargu")); # Accusative with "veara" # - - - - - - - - - - - SELECT:r2168 Acc IF (NEGATE 0 Nom)(*1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX OR CS OR N LINK *1 ("veara") BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Min ii leat veara dohko vuolgit. # Genitive in comparison # ---------------------- SELECT:r2169 Gen IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 VERB)(1 (A Comp Ess))(NEGATE 1 VERB OR Adv)(NEGATE 2 go); ## Mun jáhkán du iežan falibun. ## ..sámi servodat dárbbaša dárbbašlaš veahki hukset min iežamet oahpahusvuogádaga guhkit áiggi boahtteáiggis." # Genitive relative pronouns # - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2170 (Pron Rel Gen) IF (NEGATE 0 Indef OR ("mii"))(1 N)(*1 COPULAS BARRIER CLB)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER CLB); ## ...ja gii galgá árvvoštallat guđe dieđut galget leat journálas. ## ...ja guđe árvvoštallamiid vuođul doaibmabidju lea álggahuvvon. SELECT:r2171 (Pron Rel Gen) IF (0 ("mii"))(1 (N Nom))(*1 COPULAS BARRIER CLB)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER CLB); ## Jerusalemis lea láttu man namma hebreagillii les Betesda. # Genitive indefinite pronouns # - - - - - - - - - - - - - - - #SELECT:r2172 Gen IF (0 Indef)(1 (N Ill) OR (N Loc) OR (N Com)); ## De galget ollu dearvvašvuođabargit iešguđet fidnojoavkkuin dan geavahit. # Genitive in proper name sequences # - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE:r2173 Acc IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Prop)(1 Prop)(NEGATE 1 ADVLCASE); ## Dat lea Norgga Röros ja Máhte Piera. # The idea behind the following rule pair is to that in a (Spec + N) # sequence, the Prop is the possessor rather than the other way around. # XXX these two rules should be generalised to star notation. REMOVE:r2174 Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Prop)(*1 (N Acc) BARRIER NPNH OR COMMA);#(NEGATE *1 Po BARRIER N); ## Mun oainnán Máhte beatnaga Máreha biilla duohken. ## Mun oainnán kánske Máhte beatnaga Máreha biilla duohken. ## Son oaidná min Máhte biilla duohken. # 0 = Máhte # Genitive subjects of non-finite verbs # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE:r2177 Gen IF (*-1 S-BOUNDARY2)(0 TV)(1 Actio)(NEGATE 1 Ess OR Com)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Ii leat šiitimis ahte Stuorradiggi dattetge dán stuorradiggeáigodagas oažžu gieđahallamii máŋga ášši main lea stuorra mearkkašupmi sámiide. # Has to stand in front of the next rule (SELECT Gen) SELECT:r2178 Gen IF (NEGATE *-1 COPULAS OR OPREDV BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Interr OR Dem OR (Der/PassL Actio) OR (Der/PassS Actio))(*1 Der/NomAct BARRIER NOT-ADJ OR COMMA LINK 0 Nom OR Gen)(NEGATE 1 (V Actio Loc))(NEGATE 1 PrfPrc LINK *1 NP-HEAD-ACC BARRIER NPNH)(NEGATE 1 PrfPrc + IV)(NEGATE 2 Po); ## Eatni dahkan láibi lei buorre. ## Čujuhan iežan ovddit meassamiid suokkardallamii. SELECT:r2179 Gen IF (0 Interr)(1 (Actio Nom))(2 N); ## Gean ráhkadan fanas dat lea? SELECT:r2180 Gen IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NPNHA)(1 (V Actio Loc)); ## Dat ii leat geafes olbmo nagodeames. SELECT:r2181 Gen IF (0 HUMAN OR Pers LINK NOT 0 ("dat") LINK NOT *-1 STV-NOT-ACT BARRIER VERB OR Acc)(1 Ger); ## Son muitalii dan buot olbmuid guladettiin. SELECT:r2182 Acc IF (NEGATE 0 HUMAN OR Pers LINK NOT 0 ("dat"))(1 Ger LINK 0 V-TRANS-ACT); ## Son muitalii dan buot olbmuid guladettiin. REMOVE:r2183 Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc)(0 ("ieš"))(1 Ger); REMOVE:r2184 Gen IF (-1 ("kruvdnosaš") OR ("ruvdnosaš") OR ("árvosaš") LINK -1 Num)(0 MONEY); ## Departemeanta lea evttohan 10 244 000 kruvdnosaš juolludusa Beaivváš Sámi Teáhterii 2001:s. REMOVE:r2185 Gen IF (-1 ("árvosaš") OR ("kruvdnosaš") LINK -1 Num)(0 BUILDING OR TEXT OR VEHICLE OR LIQUID OR CLOTHES OR FOOD OR SHOE OR TOOL); ## Departemeanta lea oastán 10 244 000 kruvdnosaš biilla Beaivváš Sámi Teáhterii 2001:s. # Topicalised object before a relative clause SELECT Acc IF (*-1 BOS BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE 0 Nom)(1 Rel LINK *1 COMMA LINK *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER Acc) ; ## Dan guovžža bieju man 9-jahkásaš Biera Joavnna Eira lea dárkilit beassan iskat, navdá Stáda luonddubearráigeahčču juo ollen vumiide gos eai leat bohccot. # Genitive (or nominative) in clause without full verb # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE:r2186 Acc IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER PUNCT)(NEGATE *-1 (@CVP) LINK *1 V-TRANS-ACT BARRIER Acc)(NEGATE *-1 (@CVP) BARRIER V-TRANS-ACT LINK *1 (@CVP) BARRIER VFIN)(NEGATE *-1 (@CVP) BARRIER V LINK 1 @COMP-CS<)(NEGATE *-1 (Der/PassS PrfPrc) OR (Der/PassL PrfPrc) BARRIER NPNH LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(NEGATE -1 CC LINK -1 Acc LINK -1 ("ollu") OR ("olu"))(NEGATE 0 TIME)(NEGATE 0 NUMERALS LINK *1 TIME OR MEASURE BARRIER NOT-ADJ)(NEGATE 0 (N Pl) LINK *-1 (Num Pl) BARRIER NOT-ADJ)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(NEGATE *1 CLB BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 NOT-HUMAN OR ("dat") LINK 1 VAbess)(NEGATE 1 (Pron Rel)) ; # LINK *1 (Pron Acc) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Leago doppe kafea? ## Amma duot lei Niillasa guollebiila? ## Láhka divššohasvuoigatvuođaid birra. ## ...jus divššohas oažžu ávkki dearvvašvuođaveahkis. ## Sámedikki čoahkkimat dollojuvvojit rabas uvssaid. # This rule also (correctly) removes Acc from many elements that will # eventually be analysed as verbs. REMOVE:r2187 Acc IF (-1 COMMA LINK -1 Nom)(0 Acc)(1 CC LINK 1 Gen LINK *1 Nom BARRIER NOT-ADJ); ## Gehččet, man vuovdás ja viidnejuhkkis olmmái, tuolláriid ja suttolaččaid ustit! REMOVE:r2188 Acc IF (*-1 CP BARRIER VERB)(NEGATE 0 TIME)(*1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX LINK NOT *1 VERB); ## ...ja makkár váldi dain nuppádassii berre leat. ## ...main sámi ja sámi guoskevaš fáttát leat guovddážis. # This rule removes Acc in subordinate clauses that has no full verb. REMOVE:r2189 Acc IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-AA LINK *-1 NP-HEAD-NOM BARRIER V-NOT-AUX LINK *-1 BOS OR CLB BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1 CLB OR EOS); ## Ale váldde, dat lea mu! # Genitive in front of "oktavuođas" etc. # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2190 Gen IF (1 PREGEN); ## ...go sii bargguset oktavuođas Sámedikkis ožžot dakkár dieđuid. ## ...geat barget erenoamážit sámi guoskevaš čuolbmačilgehusaiguin. # Genitive between Dem and N # -------------------------- # Here I have left out all rules that would involve an Acc/Gen demonstrative, # since these demonstratives could be objects not belonging with the N. REMOVE:r2191 Acc IF (*-1 (Dem Nom) BARRIER NPNH)(*1C (N Nom) BARRIER NPNH OR Dem); ## Dát eaiggáduššanvuoigatvuođa doaba de geahččaluvvo... REMOVE:r2192 Acc IF (*-1 (Dem Sg Com) BARRIER NPNH)(*1 (N Sg Com) BARRIER NP-BOUNDARY OR Dem); #4 ## No examples in corpus, but the rule should work. REMOVE:r2193 Acc IF (*-1 (Dem Pl Ill) BARRIER NPNH)(*1 (N Pl Ill) BARRIER NP-BOUNDARY OR Dem); #0 ## Dearvvašvuođaregisttarláhka gusto daidda dearvvašvuođa- ## hálddahusa dearvvašvuođadieđuid gieđahallamiidda. REMOVE:r2194 Acc IF (*-1 (Dem Pl Loc) BARRIER NPNH)(*1 (N Pl Loc) BARRIER NP-BOUNDARY OR Dem); ## No examples in corpus. REMOVE:r2195 Acc IF (*-1 (Dem Pl Com) BARRIER NPNH)(*1 (N Pl Com) BARRIER NP-BOUNDARY OR Dem); #0 ## REMOVE:r2196 Acc IF (*-1 COM-ADV BARRIER NPNH)(*1 (N Com) BARRIER NP-BOUNDARY); ## Eamiálbmotguovddáža ásaheami sáhttá geahččat ovttas universitehta ## Áivan dutkamiid guovddáža ohcamiin. # Genitive in place adverbials # ---------------------------- SELECT:r2464 Gen IF (*-1 MOVEMENT-V BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc OR PUNCT OR ("dego") OR ("dugo") LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 ("duot") LINK *1 ROUTE BARRIER NPNH); ## Mii vujiimet duon luotta. SELECT:r2197 Gen IF (*-1 MOVEMENT-V BARRIER NPNHAI)(0 ROUTE); ## ...ja sii manne eará luotta ruoktot eatnamasaset. # Genitive in time adverbials # ---------------------------- SELECT:TimeandGen Gen (0 TIME + Acc LINK NOT 0 Loc OR Nom)(*0 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY LINK 0 FMAINV) ; # Genitive specifiers # ------------------- REMOVE:r2198 (N Acc) IF (-1 Adv)(0 Gen)(1 (Pron Indef) LINK 1 N); ## Dás sáhtát lohkat eambbo sihke prošeavtta eará ulbmiliid birra. REMOVE:r2199 (N Acc) IF (*-1C NP-BOUNDARY BARRIER WORD)(NEGATE -1 V)(NEGATE 1 Gen LINK 1 Po)(NEGATE 1 VFIN)(*1 N BARRIER NPNH OR CC LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC)(NEGATE *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NOT-NP OR CC LINK *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC LINK NOT *1 NP-HEAD-ACC BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC)(NEGATE 0 ("hearrá" Acc) LINK 1 ("ipmil" Acc))(NEGATE 1 Ill LINK *1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Ášši meannudeapmi loahpahuvvui guovvamánu 20. b. dii. 09.15. REMOVE:r2200 (N Nom) IF (*-1 NP-BOUNDARY BARRIER WORD)(NEGATE -1 COPULAS)(0 Gen)(NEGATE 0 TITLE)(NEGATE 1 COPULAS OR Inf)(*1 (N Nom) BARRIER NOT-ADJ OR CLB OR ("/") LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC OR PUNCT)(NEGATE 1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Ášši meannudeapmi loahpahuvvui guovvamánu 20. b. dii. 09.15. ## Maiddái álgoálbmotfestivála Riddu Riđđu doarjja unnui. SELECT:r2201 Gen IF (-1 ("bovdet"))(NEGATE 0 HUMAN)(1 N); ## Mii bovdet goavddi rahpamii gaskavahku 29.08. bie. 18.30. REMOVE:r2202 (Pron Pers Acc) IF (-1 NP-BOUNDARY)(*1 N BARRIER NOT-Attr LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC LINK NEGATE 0 STV-NOT-ACT LINK NOT *1 Acc); ## ...lea go sin doaibma vuoigaduvvon oažžut doarjaga. REMOVE:r2203 Acc IF (-1 ("oppa"))(0 (Pron Pers Gen))(*1 (N Acc) BARRIER NOT-Attr); ## Ja farao gohčui olbmáidis doalvut Abrama, su áhká ja oppa su opmodaga eatnamis eret. SELECT:r2204 Gen IF (*-1 BOS BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 Adv OR ("mii" Interr) OR Dem OR Attr OR PrsPrc OR PrfPrc OR VFIN OR Actio)(NEGATE 0 TITLE LINK 1 Prop)(NEGATE 0 PxSg2 OR Loc)(NEGATE 0 Num LINK *1 (N Acc) BARRIER NOT-ADJ)(1C (N Nom) OR (N Acc)); ## Sámi parlamentáralaš ráđi doaibmaáigi čuovvu Sámedikki válgaáigodaga. SELECT:r2205 Gen IF (*-1 Num BARRIER NPNHA LINK *-1 BOC2 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 (Pl Loc) BARRIER NPNH OR Dem LINK NOT 0 Interr); ## Okta Sámedikki stuora hástalusain lea ain bargat buoridit... ## Okta ášši mas lea stuora mearkkašupmi, lea ahte... #NOT 0 Interr! SELECT:r2206 Gen IF (*-1 VFIN BARRIER N OR (Pers Pron) OR CLB)(0 N OR Pron LINK NOT 0 ("buorre") OR VFIN)(NEGATE 0 Num OR Dem OR VGen OR PrfPrc OR PrsPrc OR Indef OR Interr OR Adv OR Loc OR (Actio Ess))(NEGATE 1 CLB OR Num)(NEGATE 0 Nom)(*1 (N Nom) OR (N Acc) BARRIER NPNH OR PrfPrc OR CC OR PUNCT LINK NOT 0 Prop OR TIME OR Time OR ROUTE OR Loc OR PrfPrc)(NOT *1 Po OR V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Lávdegottiid doaibmaáigi čuovvu Sámedikki válgaáigodaga. ## Lea deaŧalaš movttiidahttit vuolit gráda studeanttaid válljet sámi guoskevaš čuolbmačilgehusaid ja eamiálbmotáššiid váldofágafáddán. ## Matleena lea maiddái ealáskahttán nuppi nuorttalaččaid árbevieru. SELECT:r2207 Gen IF (NEGATE *-1 STV-NOT-ACT BARRIER Acc OR SV-BOUNDARY2)(-1 (A Attr) OR Gen)(0 N LINK NOT 0 PxSg3)(1 Ess LINK NOT 0 Actio); ## Lávdegoddi lea dasa lassin guorahallan báikkálaš riekteáddejumiid Finnmárkkus ja vuordimis áigu dán ilbmadit iežas boahtte čielggadeami mielddusin. SELECT:r2208 Gen IF (*-1 VFIN BARRIER N OR Pron OR CLB)(NEGATE 0 Num OR Dem OR VGen OR PrfPrc OR PrsPrc OR Indef OR Interr OR Adv)(1 RCmpnd LINK 1 CC LINK 1C (N Nom) OR (N Acc)); ## Dutkin Annika jođihii giellaealáskahttima dutkan- ja ovddidanprošeavtta máŋga jagi. SELECT:r2209obs Gen IF (NEGATE 0 HUMAN LINK *-1 go BARRIER NPNH LINK -1 Cond)(NEGATE 0 Dem OR Num OR Attr OR Indef OR VERB OR ("ahkit" Nom) OR ("árvu" Loc) OR Px + Gen)(NEGATE 0 (N Acc) LINK 1 (Prop Acc))(NEGATE 0 ("buorre"))(NEGATE 0 ("hearrá") LINK 1 ("ipmil"))(NEGATE 0 Loc LINK -1 Ess)(0 Acc LINK *-1 Nom OR VFIN OR Imprt BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 (N Acc) BARRIER NPNH OR PrfPrc OR S-BOUNDARY2 OR CC OR COMMA OR PUNCT LINK NOT 0 TIME OR Time OR ROUTE OR Loc LINK *1 EOC2 OR COMMA BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 VERB); ## Divššohas galgá ieš beassat mearridit dearvvašvuođaveahki miehtama. ## Bistevažžan dahkat sámi kulturdieđu lohkanbajeoahpu. ## Son lea nuppes vuoitán FMX-máilmmecupa vaikko ii dahkan iežas ođđa goanstta. SELECT:Gen_Acc Gen (0 Acc LINK -1 Nom)(*1 Acc BARRIER NOT-ADJ LINK *1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; ## Son mu nama ipmirdii boastut. SELECT:r2210 Gen IF (NEGATE 0 A OR Dem OR Num OR VFIN)(*1 (N Acc) BARRIER NPNH OR CC LINK 1 PrfPrc); ## Tromssa fylkagieldda joatkkaskuvladási skuvlastruktuvrra árvvoštallan. ## Dearvvašvuođaregisttarlága mielde leat divššohasjournálat ásahuvvon dikšuma várás. # Many of the PrfPrcs referred to will turn out to be Actios. That is OK. SELECT:r2211 Gen IF (0 Interr)(1 (N Ess))(NEGATE 1 V-SG1 LINK NOT 1 VFIN); ## ...man ulbmilin lea lohkat ja juogustit bohccuid. SELECT:r2212 Gen IF (*-1 NP-HEAD-ACC BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (Pers Sg2))(1 (Refl Gen PxSg2)); ## Hearrá, mun lean gullan olusiid muitaleamen dán olbmá ja buot baháid birra maid son lea dahkan du iežat olbmuide Jerusalemis. SELECT:r2213 Gen IF (*-1 ACC-ILLV BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Ill BARRIER NPNH LINK *1C Acc BARRIER NPNH OR CC LINK NOT 0 Interr)(NEGATE *1 Ill BARRIER NPNH LINK *1 Acc BARRIER NPNH LINK 1 Po)(NEGATE 0 (Dem Pl) LINK *1 (Sg Ill) BARRIER NPNH); ## Láhkaásahus ii bija doaimma guđege oassái ovddasvástádusa ásahit journálavuogádaga. SELECT:r2214 Gen IF (*-1 ("dahkat") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 Pers OR Refl LINK NOT 0 Dem)(*1 Com BARRIER NPNH); ## Ii go mus leat lohpi dahkat iežan opmodagain mo ieš dáhtun? SELECT:r2215 Gen IF (0 ("suddu" Acc))(1 ("ándagassii")); ## Don oahpásmahtát su álbmogii bestojumi suttuid ándagassii addojumiin. REMOVE:r2216 Acc IF (0 Pers OR Refl)(*-1 Acc BARRIER NOT-ADV)(0 Gen LINK 1 N)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Mun oidnen ovtta du vieljain. ## Son gádju min eret min vašálaččain. REMOVE:r2217 Acc IF (*-1 CLB BARRIER WORD)(NEGATE 0 Interr OR Rel)(NEGATE 1 CC OR CLB)(*1 Nom BARRIER NPNH OR CC LINK NOT 0 Interr); ## Sámi dáidda- ja kulturpolitihkka. ## Sámiid válgalihttu evttoha ahte... REMOVE:r2218 Acc IF (*-1 ILLV BARRIER SV-BOUNDARY2)(*1 Ill BARRIER NPNH); ## Ehpet eisege beasa almmi riikii. REMOVE:r2219 Acc IF (*-1 Ill BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC)(*1 ILLV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC); ## Dan válddi, masa Ruonáeatnama ruovttustivra lea ollen,... REMOVE:r2220 Acc IF (*-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 ILLV BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Ill BARRIER NPNH); ## ...mat gullet sámilága giellanjuolggadusaid hálddašanguvlui. REMOVE:r2221 Acc IF (*-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 LOCV BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Loc BARRIER NPNH); ## REMOVE:r2222 Acc IF (*-1 LOCV BARRIER NOT-ADV-PCLE OR go LINK NOT 0 ACC-LOCV LINK *-1 Loc BARRIER NP-HEAD-NOM OR SV-BOUNDARY2 OR CC)(NEGATE 1 (Actio Loc)); ## Das spiehkastit Kárášjoga, Guovdageainnu ja Gáivuona skuvllat. REMOVE:r2223 Acc IF (*-1 ILLV BARRIER NOT-ADV-PCLE OR go LINK NOT 0 ACC-ILLV LINK *-1 Ill BARRIER NP-HEAD-NOM OR SV-BOUNDARY2 OR CC); ## ...masa gullet Kárášjoga, Guovdageainnu ja Gáivuona gielddat. SELECT:r2224 (Attr) IF (0 ("nr")); #SEC# SECTION # 17 SELECT:r2225 Gen IF (*-1 Loc BARRIER NPNH LINK NOT 0 Actio LINK NOT *-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 VFIN)(NEGATE 1 Pers)(*1 Po BARRIER NPNH); ## ...mii lea leamaš čihkosis máilmmi sivdnideami rájes. SELECT:r2226 Gen IF (-2C Acc)(-1 ADVLCASE)(0 Acc)(1 Gen LINK 1 Po); ## Dasto beargalat válddii su bassi gávpogii ja bijai su alimussii tempela geađgemuvrra ala ja dajai: SELECT:r2227 Gen IF (*-1 CC OR COMMA BARRIER NPNH LINK -1 Loc)(NEGATE 0 VERB)(*1 Loc BARRIER NOT-NP OR REALCLB LINK NOT -1 CC); ## Su lusa bohte olbmot Jerusalemis ja oppa Judeas ja Jordana guovlluin. SELECT:r2228 Gen IF (0 ("láhka") OR ("mánáidsuodjalusláhka") OR ("ávžžuhus"))(1 ("§") OR ("mearrádus")); ## ...gč. dearvvašvuođabargiid lága§ 45. SELECT:r2229 Gen IF (0 Nom)(1 ("biras")); ## Mihtilmas dáža birrasiin ii leat álo nu. SELECT:r2230 Gen IF (0 NATION)(1 ("láhka")); ## #SELECT:r2231 Gen IF (0 Acc)(1 ("deasta" Loc) OR ("vejolašvuohta") OR ("čađaheapmi")); SELECT:r2232 Gen IF (-1 CC)(0 (N Prop))(*1 (N Nom) BARRIER NPNH OR COMMA OR CC); ## ...ja Romssa universitehta lea doaibmaplána bokte... SELECT:r2233 Gen IF (1 ("/"))(2 Attr)(NEGATE 2 Prop); ## Lea dárbbašlaš erenoamážit vuoruhit sámi/eamiálbmotguskevaš dutkamiid. SELECT:r2234 Gen IF (-1 Indef)(0C Pers)(*1 (N Pl Loc) BARRIER NPNH); ## Muhtun kretalaš, muhtun sin iežaset profehtain, lea dadjan... SELECT:r2235 Gen IF (*-1 ("dego") OR ("dugo") BARRIER NOT-NP)(*1 (N Nom) BARRIER NOT-NP OR CLB); ## Máret livžu dego logi máná eadni. REMOVE:r2236 Acc IF (-2 ADVLCASE)(-1 go)(*1 ADVLCASE BARRIER NPNH); ## Dat gullá lunddolaččat dakkár áššiide go Sámedikkiid válganjuolggadusaide. REMOVE:r2237 Acc IF (-1 ("sárdnut") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Gen)(*1 ("birra") BARRIER NPNH); ## Mii gullat sin sárdnumin Ipmila stuora daguid birra min iežamet gillii. REMOVE:r2238 Acc IF (*-1 ("birra") BARRIER NPNHA LINK *-1 ("sárdnut") BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC); ## Mii gullat sin sárdnumin Ipmila stuora daguid birra min iežamet gillii. SELECT:r2239 Gen IF (0 MANNU LINK 1 Ord); ## Ráđđehus áigu gulaskuddancealkámušaid vuođul árvvoštallat nuppástuhttit lága levgema birra gielddaid almmolaš visttiin, ja evttohusa dahkat guovvamánu 6. birra virggálaš levgenbeaivin. SELECT:r2240 Gen IF (*-1 ("vrd") OR ("veardidit") BARRIER NOT-AA)(1 Com); ## ... vrd. earret eará pasientavuoigatvuođaid lágain ja dearvvašvuođabargiid lágain. SELECT (N Gen) (*-1 COMMA OR BOS BARRIER VERB OR S-BOUNDARY)(NOT 0 Attr OR Nom OR Px OR VFIN OR A OR CS)(*1 (N Nom) BARRIER VERB OR S-BOUNDARY OR Adv) ; ## Giellatekno, Romssa Universitehta sámi giellateknologiija guovddáš, álggahuvvui 1.8.2001 prošeaktan ráhkadit sámegiela grammatihkalaš analysa. # Acronyms and other nouns where Nom=Gen/Acc # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # vahkku # plana # Genitive in coordination # ------------------------ SELECT Gen (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 NP-HEAD-GEN)(1 Attr LINK 1 CC LINK 1 Attr LINK 1 N + Acc); ## Mun oidnen du boares ja hávskes ádjá Kroas ikte. SELECT:r2241 Gen IF (*-1 BOC2 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 (Pers Nom))(NEGATE 0 (Prop Nom) LINK 1 CC LINK 1 (Pers Sg3 Gen))(1 CC)(2 NP-HEAD-GEN LINK *1 (N Nom) BARRIER NPNH LINK NOT 1 Loc); ## Kanáda ja Austrália riekteapparáhtat leat fuomášan... ## Jekonja ja su vieljat leat dál. # (NEGATE 0 (Prop Nom)... SELECT:r2242 Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 HUMAN-INDIVIDUAL)(1 CC)(2 HUMAN-INDIVIDUAL LINK 0 Gen LINK 1 Gen OR Acc); ## Mun vuovddán eatni ja áhči beatnaga. SELECT:r2243 Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT)(-2 Acc)(-1 CC)(0 HUMAN-INDIVIDUAL)(1 Acc OR Gen); ## Mun vuovddán gusa ja áhči beatnaga sidjiide. SELECT:r2244 Gen IF (NEGATE 0 Nom LINK *-1 VFIN BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 Attr)(1 CC)(*2 Po OR PREGEN BARRIER NPNH OR Nom LINK NOT *1 Interr OR VFIN OR Inf BARRIER WORD); ## Divššohas galgá maiddái oažžut dieđuid vejolaš riskkaid ja lassiváikkuhusaid birra. SELECT:r2245 Gen IF (*-1 ("sihke") BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY2)(0 Acc)(1 ("ja") OR ("ahte") LINK *1 Gen BARRIER NOT-NAPrfCC LINK *1 Po BARRIER NOT-NAPrfCC); ## Dás sáhtát lohkat eambbo sihke prošeavtta eará ulbmiliid ja prošeavtta vuođđoteknologiija birra. ## Dás sáhtát lohkat eambbo sihke prošeavtta eará ulbmiliid ja prošeavtta vuođđoteknologiija ja lingvisttalaš filosofiija birra. SELECT:r2246 Gen IF (1 COMMA)(*2 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH LINK 1 CC LINK *1 Po BARRIER NPNH); ## Dat čuožžila vuođđolága ásaheaddji, láhkaásaheaddji, ráđđehusa ja majestehta vuostá. SELECT:r2247 Gen IF (1 COMMA)(*2C NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH LINK 1 COMMA LINK *1 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH LINK 1 COMMA OR NP-BOUNDARY OR CC); ## ...nannet máhtu sámi historjjá, kultuvrra, árbevieruid ja bajásgeassinnorpmaid ja -minstariid birra. SELECT:r2248 Gen IF (1 COMMA)(2 CC)(*3 (N Gen) BARRIER NPNH LINK 1 Po); ## ...dán vuolde mearrádusat rájadeami, hilguma ja buktima birra. SELECT:r2249 Gen IF (-2C NP-HEAD-GEN LINK *-1 NP-BOUNDARY BARRIER NPNH)(-1 CC); ## ...ahte kultuvrra ja eallinvuogi eaktivuohta ii galgga leat... SELECT:r2250 Gen IF (-2C NP-HEAD-GEN LINK NOT 1 (Num Gen) OR (Num Nom))(-1 CC)(*1 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH); ## ...šiehtadus Hálkavári ja Iŋggásguolbana báhčinguovlluid dáfus. SELECT:r2251 Gen IF (-2C Gen)(-1 COMMA)(1 COMMA)(2 Gen); ## ...masa gullet Kárášjoga, Guovdageainnu, Unjárgga, Porsáŋggu, Deanu ja Gáivuona gielddat. SELECT:r2252 Gen IF (-3C NP-HEAD-GEN LINK *-1 NP-BOUNDARY BARRIER NPNH)(-2 CC)(-1 PRE-NP-HEAD LINK NOT 0 ("okta" Nom)); ## Guovlluid dearvvašvuođafitnodagaid ja eará stáhta doaimmaid hálddahusstivremis SDD:s lea vejolaš váikkuhit njuolggabut. SELECT:r2253 Gen IF (NEGATE *-1 V-NOT-AUX BARRIER CLB OR NPNHA)(NEGATE -1 Gen)(NEGATE 0 Nom OR PrsPrc OR Loc)(1 CC)(2 Gen)(*3 Loc BARRIER CLB OR NPNH); ## Tyrusa ja Sidona guovlluin bohte olbmot su lusa. SELECT:r2254 Gen IF (-2C Gen)(NEGATE -2 RCmpnd)(-1 CC)(*1 Loc BARRIER CLB OR NPNH); ## ...muhto farisealaččaid ja saddukealaččaid oahpus. REMOVE:r2255 Acc IF (NEGATE -2 Acc LINK *-1 Inf BARRIER NPNHA)(-1 CC)(NEGATE 0 Interr)(*1C (N Nom) BARRIER NPNH); ## Sámedikki čoahkkinjođihangotti ja lávdegottiid čoahkkimat dollojit... SELECT:r2256 Gen IF (*-1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1C NP-HEAD-GEN)(1 CC)(*2 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH); ## Gielddaid, fylkkagielddaid ja guovlluid dearvvašfitnodagaid bargoaddit galget... SELECT:r2257 Gen IF (-2 Ill)(-1 CC)(NEGATE 0 RCmpnd)(*1 Ill BARRIER NPNH); SELECT:r2258 Gen IF (-2 Com)(-1 CC)(NEGATE 0 RCmpnd)(*1 Com BARRIER NPNH); ## Eahpitkeahttá lea ávkin boazodollui ja sámi beroštumiide dat. ## Gáhttenplánain ja gáhttenplána evttohusain ii addojuvvo doarvái... SELECT:r2259 Gen IF (-2 Loc)(-1 CC)(NEGATE 0 RCmpnd)(*1 Loc BARRIER NPNH); SELECT:r2260 Gen IF (-2 Ess)(-1 CC)(NEGATE 1 CC)(*1 Ess BARRIER NPNH LINK NOT 0 Actio); ## Dál lea dárbu oažžut ollislaš geahčastaga ovdánanminstaris ja otnáš areáladilis. ## Sámit leat aktiivvalaš ovttasbargoguoibmin ja eavttuid biddjin. SELECT:r2261 Gen IF (-1 (Pl3 Gen) LINK *-1 NP-HEAD-ACC BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 CC)(2 Gen)(NEGATE 2 RCmpnd)(*3 N BARRIER NPNH LINK NOT 0 Gen); ## Boazosápmelaččain lea vuoigatvuohta geavahit eatnamiid ja gáttiid sin elliid ja sin iežaset ealáhussii. SELECT:r2262 Gen IF (1 ("/"))(2C Gen); ## ...mii ii čuoza nu garrasit viidodaga/čikŋodaga ja guhkkodaga dáfus. SELECT:r2263 Gen IF (-1 (@CNP) LINK *-1 (Num Nom) BARRIER (N Nom) LINK *-1 (N Gen) BARRIER REALWORD-NOTABBR)(0 (N Acc) LINK *1 (Num Nom) BARRIER REALWORD-NOTABBR LINK *1 VFIN) ; ## Dearvvašvuođabargiilága § 10, mii gieđahallá dieđuid addima pasienttaide, ja pasientavuoigatvuođalága § 1-3, mii gieđahallá vuoigatvuođa informerejuvvon miehtamii, leat ovdamearkkat dakkár vuoigatvuođain. #Parallell constructions. # Nominative and accusative # ========================= REMOVE:IfWeWantAcc Gen (0 Acc LINK NOT 0 TIME OR ROUTE LINK 1 Neg LINK *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Dáid guohtuneatnamiid ii sáhte dáhkidit sin atnui. REMOVE Gen IF (*-1 COPULAS BARRIER NP-HEAD-NOM LINK NEGATE *-1 NP-HEAD-NOM)(0 NP-HEAD-NOM)(*1 NP-HEAD-NOM OR (A Nom) BARRIER NPNHA); ## Lea go dihtor dušše ođđaáigásaš čállinmášiidna? REMOVE:r2264 Acc IF (-1 ("bahkket"))(0 (Pers Gen))(*1 Ill BARRIER NPNH); ## Dat bahkkejit min jurdagiidda. SELECT:r2265 Nom IF (0 (N Acc))(NEGATE *-1 Nom BARRIER CC)(1 COMMA LINK *1 Nom BARRIER NPNH LINK 1 COMMA); SELECT:r2266 Nom IF (-1 BOC2)(0 N)(1 Rel)(2 VFIN LINK *1 COMMA BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 1 VFIN LINK *1 NP-HEAD-ACC BARRIER NPNH); ## Ja Ipmil guhte suokkarda váimmuid, diehtá maid Vuoigŋa hálida, dasgo Vuoigŋa rohkadallá bassi olbmuid ovddas Ipmila dáhtu mielde. SELECT Nom IF (-1 BOS)(0 (N Acc))(1 ILLV OR LOCV OR COMV LINK 0 V-SG3); ## Liná liikui sárgut ja tennjet. (Liná) REMOVE:r2267 Gen IF (*-1 BOC2 BARRIER NPNH OR Pl)(0 NP-HEAD-SG LINK 0 Gen)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1 (Pron Pers))(*1 VFIN); REMOVE:r2268 Gen IF (*-1 BOC2 BARRIER NPNH OR Sg)(0 NP-HEAD-PL LINK 0 Gen)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1 (Pron Pers))(*1 VFIN); ## Daid mun sáltejin. ## ...man mii dan áigge dovdat gonagasriika Norgan. ## Daid heasttaid son lohká heivet buoremusat deike galbma guovlluide. SELECT:AccEllipsis Acc (*-1 CS BARRIER VFIN LINK -1 Acc)(0 Gen LINK NOT 0 Nom)(1 EOS); ## Ovdal buorida Ipmil dálkkiidis go neavrres olmmoš dábiidis. REMOVE:r2269 Gen IF (-1 BOC2)(1 Adv)(NEGATE 1 N OR A); ## Dieđuid maiddái ii dárbbaš addit go... #REMOVE:r2270 Gen IF (NEGATE 0 TIME OR Num)(1 CLB)(2 CC)(3 NPNH);#(NEGATE 3 Gen LINK *1 Po BARRIER NPNH); # for vid regel, trenger betingelse for -1. Eksempelsetning fungerer likevel. ## Eará veahki sáhttá addojuvvot jus divššohas čájeha beroštumi, ja lea... REMOVE:r2271 Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc OR COMMA LINK NOT *-1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE -1 ("mii"))(NEGATE *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK *-1 GASKAL BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE OR Refl)(1 Ill OR Loc OR Com OR Adv LINK NOT *1 Acc BARRIER V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(NOT *2 VERB BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 HEADOFPARTS LINK 1 Gen LINK 1 Loc); ## Dalle Jesus moaitigođii gávpogiid gos son lei dahkan eanas fámolaš daguidis. REMOVE:r2272 Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc LINK NOT *-1 Acc BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE -1 ("mii"))(NEGATE *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK *-1 GASKAL BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1 Ill OR Loc OR Com OR Adv LINK *1 Gen BARRIER VERB LINK 1 Ill OR Loc OR Com)(NEGATE *-1 HEADOFPARTS LINK 1 Gen LINK 1 Loc); ## Kripos lea dutkan jápminášši vuonas veahkkin NuortaFinnmárkku politiijaide. REMOVE:r2273 Gen IF (-1 (Dem Acc) LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc)(NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE -1 ("mii"))(NEGATE *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK *-1 GASKAL BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1 Ill OR Loc OR Com OR Adv LINK NOT *1 Acc BARRIER V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(NEGATE *-1 HEADOFPARTS LINK 1 Gen LINK 1 Loc); ## Dalle Jesus moaitigođii daid gávpogiid gos son lei dahkan eanas fámolaš daguidis. REMOVE:r2274 Gen IF (*-1 go BARRIER Acc LINK -1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(0 Acc)(1 REALCLB); ## Eai lean váldán go niestebohcco. ## Son gádju min eret min vašálaččain. # It shouldn´t hit this one. REMOVE:r2275 Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(*-1 Acc BARRIER V-TRANS-ACT LINK 1 CC)(NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE -1 ("mii"))(NEGATE *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK *-1 GASKAL BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1 Ill OR Loc OR Com LINK NOT *1 Acc BARRIER V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(NEGATE *-1 HEADOFPARTS LINK 1 Gen LINK 1 Loc); ## Mun vuovddán gusa ja áhči beatnaga oahpaheaddjái. REMOVE:r2276 Gen IF (NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NPNH)(0 N)(1 Dem); ## Jahkásaš bušeahttarámma dán prošeavtta doaimmaide gártá oktiibuot 70.000 ruvnno. REMOVE:r2277 Gen IF (NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NPNH)(1 SP-BEAIVI); ## Sii bivdet luosa mánnodaga. REMOVE:r2278 Gen IF (*-1 OPREDV BARRIER NPNH LINK NOT 0 N OR Der/Pass LINK NOT *-1 NP-HEAD-ACC BARRIER SV-BOUNDARY2)(1 Ess); ## Don galggat gohčodit su Jesusin. REMOVE:r2279 Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 OR Acc)(1 ("§")); ## Vuoigatvuohta oažžut dearvvašvuođaveahki § 2-2. # This rule would work fine if we could make an earlier rule select Gen # for all occurrences of compounds in -lága in front of§. REMOVE:r2280 Gen IF (NEGATE *-1 Pr BARRIER NP-BOUNDARY)(0 (Prop Nom))(1 CLB)(NEGATE 2 (Prop Gen)); ## Gažaldat áirasis Egil Olli, Bargiidbellodaga sámediggejoavku. REMOVE:r2281 Gen IF (*-1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 N)(1 CC)(2 (Pron Sg3 Gen)); ## Váldde máná ja su eatni fárrui. REMOVE:r2282 (Interr Gen) IF (1 Dem); ## Viiddodatrámmaid geažil, maid dát ovdanbuktit ferte doallat,... REMOVE:r2283 Gen IF (NEGATE 0 Dem)(*1 ("hávvi" N Sg Gen) BARRIER NPNH); ## ..geasa dearvvaávuođabálvalus addá dahje fallá veahki juohke áidna háve... REMOVE:r2284 Gen IF (NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME OR Num)(1 CLB)(2 CC); ## Dat váikkuha ollu dasa, mo olbmot vásihit bálválusaid, ja oažžu sin dovdat stuorát oadjebasvuođa. REMOVE:r2285 Gen IF (NEGATE *-1 Pr OR NUMERALS BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME)(1 Inf LINK 0 V-TRANS-ACT)(1C VERB); ## Vuoigatvuohta journála geahččat. REMOVE:r2287 Gen IF (1 ("áigi" Sg Loc))(2 ("áigi" Sg Ill)); ## Lea stuorradiggi mii ferte mearrádusa áiggis áigái dulkot ja atnit. REMOVE:r2288 Nom IF (*-1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 ACC-INFV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT)(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE *-1 (Interr Acc) BARRIER Acc); ## Hearrá, suova mu vuos mannat ruoktot hávdádit áhččán. SELECT:r2289 Nom IF (0 HUMAN LINK *-1 Imprt BARRIER WORD LINK *-1 BOS BARRIER WORD)(1 COMMA OR EOS) ; ## Gula, mánážan! REMOVE:r2290 Acc IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 CS BARRIER V LINK 1 @COMP-CS<)(NEGATE *-1 (":") BARRIER V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(NEGATE *-1 ("ollu") BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME OR Dem OR Num)(NEGATE 0 NUMERALS LINK *1 TIME OR MEASURE BARRIER NOT-ADJ)(NEGATE 0 ("dat") LINK 1 CS)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 ABSTR-ROUTE)(NEGATE 1 V-TRANS-ACT + Loc)(NEGATE 0 MEASURE)(NEGATE 1 EOS OR COMMA)(NEGATE 1 (Pron Rel)); ## Sámedikkis lea leamaš čoahkkin 14.03.01. ## Leago dudno mielas suohtas go sáhttá rabas julggiid vázzit? #SELECT:r2291 Gen IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER PUNCT)(0 (N Acc))(1 (@CNP) LINK 1 Gen LINK *1 (N Nom) BARRIER NOT-ADJ LINK 1 (PUNCT RIGHT) OR (".")); SELECT:r2292 Gen IF (0 Acc)(1 COMMA LINK 1 (N Gen) LINK 1 COMMA OR CC LINK 1C (N Gen)); ## 80-logu beallemuttus ásahuvvojedje sámi organisašuvnnat (doaktáriid, buohccedivššáriid, sosiálabargiid ja sosionomaid sierra searvvit). # Predicates of accusative subjects # --------------------------------- SELECT:r2293 (Sg Acc) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Inf LINK *-1 (Sg1 Acc) OR (Sg2 Acc) OR (Sg3 Acc) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH); ## ... de diktet mu leat jalla vai mun ge beasašin veahá rábmot! # and more rules! # Rules for object predicatives are found in the accusative section, but # this rule needs to come earlier since copulas are involved. # ================ # #SEC# SECTION #18 # # ================ # # Nominative # ========== # Miscellaneous rules # Vocatives, subjects of sentence fragments # Nominative in titles and sentence fragments # Nominative after "go", "dego", "dugo" and "nugo" # Nominative subjects # Preverbal subjects # Postverbal subjects # Nominative predicatives # Nominative as objects in existential clauses # Nominative in coordination and apposition # Nominative in parallell constructions # Not nominative # Miscellaneous rules # -------------------- SELECT Nom (0 Coll + Loc LINK *0 Du3) ; ## Bođežeaba go Ánne-guovttos ovdal gaskaija? SELECT:r2344 Nom IF (0 (N Sg Loc))(*1 V-DU3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Máná-guovttos leigga sávrrit viehkat. # The formulation is designed to hit "guovttos", also in compounds. REMOVE:r2294 Nom IF (*-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR NPNHA LINK NOT 0 Dem)(0 (Prop Sur Attr))(1 (N Sur)); ## Tor Berg Hansen REMOVE:r2295 Nom IF (*-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR NPNHA LINK NOT 0 Dem)(0 (Prop Sur Attr) OR (Prop Mal Attr) OR (Prop Fem Attr))(1 (N Sur) OR (N Mal) OR (N Fem)); ## Tor Arne Berg Hansen ## Tor Hansen Per Olsen REMOVE (Sg Nom) IF (NEGATE *-1 CC BARRIER NPNHA LINK *-1 Nom)(NEGATE 0 Coll)(*1C V-DU-PL BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB); ## Historjjálaš dilálašvuođat uhccán mearkkašit dálá dilálašvuhtii. REMOVE:r2297 Nom IF (0 ("hearrá"))(1 ("ipmil"))(NEGATE 1 Nom); ## Hearrá Ipmilat galggat gudnejahttit. SELECT:r2298 Loc IF (1 ("eret"))(NEGATE 0 TOOL OR ABSTR-TOOL OR CONCEPT); ## Dáiddát don ge leat Galileas eret. SELECT:r2299 (Pl Loc) IF (*-1 ("eret") BARRIER NPNH LINK *-1 VFIN BARRIER Loc)(NEGATE 0 TOOL OR ABSTR-TOOL OR CONCEPT); ## Son nordada ráđđejeddjiid eret truvnnuin. ## Son gádju min eret min vašálaččain. SELECT:r2300 Nom IF (-1 Gen)(NEGATE -1 (Pron Dem Gen))(0 N-SG-NOM LINK NOT 0 Loc)(NEGATE 0 PrfPrc OR Ill OR Po)(1 V-SG3); ## Du ášši lea dehalaš. ## Dan ášši ferte dutkat. # HMM, brave.. - but it seems to work! # Note that the tag is selected, the set is in the condition. SELECT:r2301 Nom IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(-1C Gen)(0 ("dáidda")); ## Deike lea máŋggaid jagiid čohkkejuvvon sámi dáidda. SELECT:r2302 Nom IF (-2 Num)(-1 ("ruvdno")); ## Láđđi máksá 70 ruvnno mehtar. SELECT:r2303 Nom IF (0 ("dii") OR ("bie"))(1 Num); ## Mun boađán dii. 5. SELECT:r2304 (Num Sg Loc) IF (-1 ("álgit") OR ("boahtit") OR ("vuolgit") OR ("diibmu") OR ("biellu"))(1 EOC2); ## Filbma álgá čiežas. SELECT:r2305 (Coll Nom) IF (-1 (Pers Nom))(-1 Pl1 OR Pl2 OR Pl3); ## De mii golmmas leansmánniin manaimet geahččat. SELECT:r2306 (N Nom) IF (*-1 ("okta" Nom) BARRIER NPNH LINK NOT 0 Foc/ge); ## Málli vuššojuvvui okta lihtter. SELECT:r2307 Nom IF (0 ("veara"))(1 VERB); ## Eanetlohku ii oro namuhan veara berošteamen gielddaid dárbbuid. # Nominative if two names in a row SELECT:r2308 Nom IF (-1 PROP)(0 PROP)(NEGATE 0 Gen LINK 1 N)(*1 V-SG3 BARRIER VFIN); ## Birasgáhttenminister Siri Bjerke dajai čielgasit ahte... # Vocatives, subjects of sentence fragments # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2309 Nom IF (*-1 BOS OR (":") BARRIER NOT-ADJ)(0 Prop)(1 COMMA); ## Biera, du sabehiid! ## Jovsset, Dávveda Bárdni! SELECT:r2310 Nom IF (NEGATE -2 HUMAN-INDIVIDUAL)(-1 COMMA)(0 Prop)(1 EOS); ## Boađe deike, Duommá! SELECT:r2311 (Sg Nom) IF (*-1 MUN OR DON OR (Pron Sg3) BARRIER NOT-AA LINK *-1 BOS OR (":") BARRIER NOT-ADJ-CC)(1 EOS); ## Son celkkii: Don jalla! SELECT:r2312 (Pl Nom) IF (*-1 MII-PERS OR DII OR SII BARRIER NPNHA LINK *-1 BOS OR CLB BARRIER NOT-ADJ-CC)(1 EOS); ## Dii guoktilaččat! SELECT:r2313 (A Pl Nom) IF (-2 MII-PERS OR DII OR SII LINK *-1 BOS OR CLB BARRIER NOT-ADJ-CC)(-1 Adv OR Indef)(1 EOS); ## Dii uhccán oskkolaččat! SELECT:r2314 Nom IF (*-1 BOS OR PUNCT BARRIER NPNH)(1 COMMA)(2 Imprt); ## Sáhtán, gáidda eret! SELECT:r2315 Nom IF (-1 BOS OR PUNCT OR REALCLB)(1 COMMA); ## Oahpaheaddji, mun áiggun čuovvut du. SELECT:r2316 Nom IF (*-1 (Pron Sg2) BARRIER NPNH LINK -1 COMMA)(0 N)(1 EOS); ## Mun dubmen du iežat sániid mielde, don heajos bálvaleaddji! # Nominative in titles and sentence fragments # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # A single word is nominative SELECT:r2317 Nom IF (-1 BOS OR (":"))(NEGATE 0 VFIN)(0 N OR A OR Pron)(1 EOS); ## Katja. ## Bálvaleaddjit manne dalle isideaset lusa ja jerre: Hearrá! # A single word with a numeral in front of it is nominative SELECT:r2318 Nom IF (-2 BOS)(-1 Num)(1 EOS); ## # An NP head with a genitive modifier is nominative SELECT:r2319 Nom IF (-2 BOS)(-1 Gen)(0C N)(1 EOS); ## # A title is nominative if it has a Nom reading at all. SELECT:r2320 Nom IF (0 TITLE LINK NOT 0 ABBR LINK 1 Mal OR Fem OR Sur); ## Stuorra giitu maiddái professor Birger Stuevold Lassenii. # in this case the title of a person is meant, not a sentence fragment # An NP head with an Attr modifier is nominative. SELECT:r2321 Nom IF (-2 BOS)(-1 Attr)(1 EOS); ## # A Gen series is broken by an intermediate Prop REMOVE:r2323 Gen IF (0 Nom LINK NOT 0 NATION OR GENERAL-PLACE OR ORGANIZATION OR EDUCATION)(1 (Prop Gen))(*2 N OR Po BARRIER NPNH); ## Ráđđehusa dearvvašvuođa- ja sosiálabálvalusaid doaibmaplána Norgga sápmelaččaid várás . # Nominative after "go", "dego", "dugo" and "nugo" # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2324 Nom IF (*-1 go BARRIER NPNH LINK NOT -1 VFIN)(*-1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX OR CS)(NEGATE 1 N OR A); ## Jesus lea gievrrat go Sáhtán ja bahá vuoiŋŋat. SELECT:r2325 Nom IF (*-1 go BARRIER NOT-NP LINK NOT -1 VFIN)(NEGATE 0 Acc OR VFIN)(1 EOC2); ## Ii leat almmustuvvan oktage stuorit go gásttašeaddji Johanas. SELECT:r2326 Nom IF (*-1 ("dego") OR ("dugo") OR ("nugo") BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH)(*1 NP-BOUNDARY OR CLB BARRIER WORD); ## Su ámadadju báittii dego beaivváš. SELECT:r2327 Nom IF (-2 ("dego") OR ("dugo") OR ("nugo"))(-1 Gen OR PrsPrc)(1 NP-BOUNDARY); ## ...johtá dego gillju ledjon ozadettiin muhtuma... REMOVE:r2328 Imprt IF (*-1 ("dego") OR ("dugo") BARRIER SV-BOUNDARY2); ## ...dego vuonccis čohkke čivggaidis soajáidis vuollái. SELECT:r2329 Nom IF (-1 go)(0 Num); ## ...go heaittihanáigemearri lea oanehat go vihtta jagi. # Nominative of "nummar" and "nummir" preceding a cardinal # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE:r2330 (N Gen) IF (0 ("nummar") OR ("nummir"))(1 CARDINALS OR WORD); # Nominative subjects # ------------------- # Preverbal subjects # - - - - - - - - - - REMOVE:r3495 ("várra" N) IF (0 Adv); # The noun is very seldon, if it as at all. SELECT:r2331 (N Nom) IF (*-1 (Dem Nom) BARRIER NOT-ADJ)(NEGATE 0 ("leapma" Der/Dimin) OR Px); ## Noađđespagáin leat dat geažit guokte golbma tumá guhku. ## ...ja ahte dat dáhttu čielgasit berre doahttaluvvot. SELECT:r2332 (Num Nom) IF (-1 (Dem Sg Nom)); ## Dát guokte ášši Siviilaáittardeaddji geavadis leat váldon... SELECT:r2333 (Num Nom) IF (1 TIME + Gen BARRIER NOT-ADJ LINK *1 ("leat") BARRIER N LINK *1 Nom BARRIER NPNH) ; ## Vuosttaš logi minuvtta lei buorre áigodat Nordlysa ektui. SELECT:r2334 Nom IF (*-1 BOC2 OR PUNCT BARRIER NPNHA OR (Dem Acc))(0 Sg OR ABBR LINK NOT 0 Ord)(NEGATE 0 Adv OR Loc OR Po OR VFIN)(NEGATE 0 Ess LINK *1 Nom BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH)(*1C V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE ); ## ...ahte doaimma jođihangoddi vejolaččat mearrida... SELECT:r2335 Nom IF (*-1 BOC2 OR PUNCT BARRIER NPNHA OR (Dem Acc))(0 Sg)(NEGATE 0 Adv OR Loc)(NEGATE 0 Ess)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH)(1 (Num Nom))(*2C V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## NOU 1995:6 cealká earret eará nu. SELECT:r2336 (N Sg Nom) IF (NEGATE 0 Acc OR Po OR Loc)(1 V-SG3)(NEGATE 1 N)(NEGATE *2C Nom BARRIER S-BOUNDARY2); ## Doaibmaplána árvvoštallan čajeha maiddái ahte... ## Dan ášši ferte čilget nállevealaheami ektui sierra. # Topicalised object. SELECT:r2337 (N Sg Nom) IF (NEGATE 0 Acc)(1 ("oktan") LINK 1 Com)(3 V-SG3)(NEGATE 1 N)(NEGATE *4C Nom BARRIER S-BOUNDARY2); ## Ohcan oktan cealkámušaiguin sáddejuvvo boazodoallohálddahusa bokte Eanadoallodepartementii. SELECT:r2338 (N Sg Nom) IF (NEGATE *-1 (N Sg Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC OR CLB)(NEGATE 0 Loc)(1 (Neg Sg3)); ## Sámi dutkan ii leat dan dihte soaittáhagas válljejuvvon dutkansuorgi. SELECT:r2339 Nom IF (*-1 BOC2 OR PUNCT BARRIER NPNHA)(0 Pl)(NEGATE 0 Adv OR Ill OR VFIN)(*1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ...go beaktilis sivat bealuštit dan. SELECT:r2340 Nom IF (0 Actio)(NEGATE 0 VFIN)(*1 ILLV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom); ## Ruovttus fárren sáhttá čuohcit olbmui sakka. # The idea here is that 0 is not accusative, since there is an ILLV. # So we could alternativelyREMOVE Acc. But the present rule seems to work. SELECT:r2341 Nom IF (*-1 CS OR BOS OR CC OR CP BARRIER NP-HEAD OR VFIN)(0 NUMERALS)(*1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2); ## Guokte jahkásaš doavttergrádakurssa leat lágiduvvon. ## Go máŋggas galget čállit seamma journálii, de... # In the last example, the reading N Sg Nom is chosen because of the reading # Num Sg Loc. SELECT:r2342 Nom IF (*-1 CS OR BOS OR CC OR CP BARRIER NP-HEAD OR VFIN)(0 NUMERALS)(*1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 (Pl3) LINK NOT *1 PrfPrc OR Inf BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Vihtta bivdovuogi leat Deanus luosa bivdidettiin. SELECT:r2343 (Sg Nom) IF (*-1 CS OR BOS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Adv OR PrfPrc)(NEGATE 0 Qst)(*1 V-SG3 OR V-DU3 BARRIER NOT-NP OR Nom OR Ess OR SV-BOUNDARY2 LINK NOT *1 NP-HEAD-SG-NOM BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 Gen LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Ess); ## Mii vuordit ahte stáhta sámi vuoigatvuođaid barggu oktavuođas čuovvu... SELECT:r2345 Nom IF (0 ("galle"))(*1 V-PL3 BARRIER Nom OR VFIN); ## ... ja albmada galle 'mearrasámi' ledje vearrováldit. SELECT:r2346 Nom IF (0 Coll)(*1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dakkár doaimmat, main máŋggas čállet dieđuid journálaide,... SELECT:r2348 Nom IF (0 Num)(1 TIME)(*2 ("vássit") BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Go logi jagi lea vássán maŋimus journálamerkesteami rájes,... REMOVE:r2349 (Prs Sg3) IF (NEGATE *-1 (Sg Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 A OR Indef)(*1C (Prs Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR ("dego") OR ("dugo") LINK NOT 0 Qst); ## Man uhccán osku dus lea! SELECT:r2350 Nom IF (0 Sg)(1 CC)(*2 (Sg Nom) BARRIER NPNH LINK *1 V-DU3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Silas ja Timoteus báziiga Bereai. SELECT:r2351 NP-HEAD-NOM IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 NP-HEAD-NOM)(1 V-PL3); ## Árbevierru ja geavat sáhtášedje leat dulkonmomeanttat. REMOVE:r2352 Nom IF (*-1 BOC2 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 (Pron Pers))(1C V-1-2); ## No examples in corpus? SELECT:r2353 Adv IF (*-1 (N Pl Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 OR COPULAS OR ("orrut"))(0 (A Pl Nom)); ## Eamiálbmotlaš áššit jogo systemáhtalaččat dubmejuvvojit menddo siivut... SELECT:r2354 Adv IF (0 (A Pl Nom))(*1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 (N Pl Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 1 CC OR COMMA LINK *1 N OR A BARRIER NPNH); ## Nappo leat gazaldagas historjjálaččat háhkkojuvvon vuoigatvuođat. SELECT:r2355 Adv IF (-1 BOC2)(0 (A Pl Nom))(NEGATE 1 CLB)(NEGATE *1 V-DU3 OR V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## ...go cálálaččat lea registreren maid ja man ollu lea borran. ## Reálapolitihkalaččat gehččojuvvon, de lea mihtilmas... SELECT:r2357 (A Pl Nom) IF (*-1 BOC2 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Neg OR COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Pl3)(NEGATE *1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2); ## Nu maŋimuččat šaddet vuosttamužžan. SELECT:r2358 (A Pl Nom) IF (*-1 BOC2 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Neg OR COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Du3)(NEGATE *1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2); ## ...ahte oasálaččat eaba leat dássásaččat. SELECT:r2359 (A Pl Nom) IF (*-1 BOC2 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Neg OR COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Pl3 LINK *1 CC BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Geafit gal leat álo din luhtte ja sidjiide sáhttibehtet dahkat buriid. # Postverbal subjects # - - - - - - - - - - SELECT:r2360 Nom IF (*-1 VFIN BARRIER NPNH OR Nom LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(*-1 VFIN BARRIER NPNH OR Nom LINK *-1 NP-HEAD-ACC BARRIER S-BOUNDARY2)(0 N LINK NOT 0 PrfPrc OR VFIN)(NEGATE *1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Po); ## Dán áiddi huksii stáhta. ##$ Liná liikui sárgut ja tennjet. (sárgut) SELECT:r2361 (N Sg Nom) IF (*-1 V-SG3 BARRIER NPNHAIIP OR CP LINK NOT 0 (Imprt Sg2) LINK *-1 BOC2 BARRIER Nom LINK NOT 0 Nom)(NEGATE -1 ("buorre" Acc))(NEGATE 0 VFIN OR PrfPrc OR Indef OR Gen OR Ill OR Loc OR (Actio Ess) OR Po OR (A Nom))(NEGATE 1 ("ahte"))(NEGATE 0 Loc LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH)(NEGATE 0 PrsPrc LINK 1 (N Sg Nom))(NEGATE 0 Attr LINK 1 N); ## Guovddášis dán bárggus lea Sámi dutkamiid guovddáš. ## Riikkaid galgá Piera oaidnit. SELECT:r2362 (Pers Sg Nom) IF (*-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom LINK NOT 0 (Imprt Sg2) LINK *-1 BOC2 BARRIER Nom)(NEGATE 0 Attr LINK *1 A OR N BARRIER NPNH); ## Erenoamášit guoská dát dakkár áššiide, mat... ## Ovdabargguin ii boađe ovdan eará, go ahte... SELECT:r2363 (Sg3 Nom) IF (*-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT)(NEGATE *1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Eahpitkeahttá lea ávkin sámi beroštumiide dat go guovllut... SELECT:r2364 (Sg Nom) IF (*-1 (Imprt Sg3) BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 Acc OR Ess); ## Nu báitos din čuovggas ge olbmuide. SELECT:r2365 (Pl Nom) IF (*-1 (Imprt Pl3) BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 Acc); ## SELECT:r2366 Nom IF (*-1 Der/Pass BARRIER CC OR NPNHA)(NEGATE *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 (Der/PassS PrfPrc) OR (Der/PassL PrfPrc) LINK NOT *-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH)(NOT 0 Attr); ## ...ahte lea ráhkaduvvon diehtojuohkinmateriála. SELECT:r2367 Nom IF (NEGATE *-3 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(-2 Der/Pass)(-1 (Der/PassL PrfPrc) OR (Der/PassS PrfPrc)); ## Váldonjuolggadussan galgá geavahuvvot čohkkejuvvon journála... SELECT:r2368 (N Pl Nom) IF (*-1 V-PL3 + IV BARRIER NPNHAIIP LINK *-1 BOC2 BARRIER Nom)(NEGATE 0 PrfPrc OR Inf); ## 1995:s gárvánedje rádiobuvttadeapmái lanjat. SELECT:r2369 (Pl3 Nom) IF (*-1 V-PL3 BARRIER NP-HEAD-NOM LINK *-1 BOS OR CS OR CLB BARRIER NP-HEAD-NOM)(NOT 1 NP-HEAD-NOM); ## No hits? SELECT:r2370 (Num Nom) IF (*-1 ILLV BARRIER NPNHA LINK 0 (Pl3) LINK *-1 Ill BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Eanetlohku, masa gulle Riektejoavkku 6 eará lahtu,... SELECT:r2372 (Pron Pl Nom) IF (*-1 V-PL3 BARRIER NP-HEAD-NOM OR SV-BOUNDARY2 LINK *-1 BOC2 BARRIER NP-HEAD-NOM); ## Eará osiid giddodagaid dáfus, leat dát dávjá dilit maid... ## Sáhttetgo earát gáibidit buhtadasa boahtá das makkár beroštumiin lea... SELECT:r2373 Nom IF (*-1C V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE OR MO LINK *-1 BOC2 BARRIER Nom)(0 Coll OR NUMERALS); ## Mus báhce moadde girjji logakeahttá. ## Go sotnabeaivi šattai, de čuoigaledje máŋggas várrái. SELECT:r2374 (Pl Nom) IF (*-1 V-PL3 BARRIER NPNHAI LINK *-1 BOC2 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 NOMINAL-ADJ); ## ...de bohte muhtun viisát nuortan Jerusalemii. SELECT:r2375 Nom IF (*-1 COMMA BARRIER NPNH LINK NOT *-1 V-MAIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Adv OR ("leat" PrfPrc) OR Imprt OR Po OR VFIN)(NEGATE 0 Actio LINK 1 ("veara")); ## Dá dat leat, 350 ruvnno. ## Eará guovlluin gos leat vel unnit sámit go Finnmárkkus, leamaš dákkár ákkain vel stuorát deaddu almmolaš ságastallamis. # It should not take the latter one. SELECT:r2376 Nom IF (*-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER NPNH LINK -1 COMMA LINK *-1 VFIN)(NEGATE 1 Nom); ## Don leat jallu, dadja Tomi. ## Don leat jallu, dadja Tomi skihpar. # Nominative predicatives # ----------------------- REMOVE:r2377 A IF (NEGATE *-1 COPULAS OR OPREDV BARRIER V-NOT-AUX)(0 N)(NEGATE 0 ("veara"))(1 CLB)(NEGATE 2 A OR PrsPrc); ## Ulbmil lea ovddidit guovddáža eamiálbmotdutkamiid guovddázin. # This rule has to follow identification of subject. SELECT:r2378 (Sg Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT OR NP-HEAD-NOM LINK 0 Sg3)(0 NP-HEAD OR (A Nom))(NEGATE 0 PrfPrc OR Der/NomAg OR (Prop Loc) OR Ess)(NEGATE 0 NOUN-PO)(NEGATE 0 Loc LINK *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT)(NEGATE 0 A LINK 0 Ill)(NEGATE 0 Adv LINK 1 Pr OR VGen)(1C NP-BOUNDARY); ## Dasgo dus boahtá oaivámuš gii lea mu álbmoga Israela báimman. ## Dat gal lei beare unnán. SELECT Nom (*-1 ("leat") BARRIER NPNH LINK *-1 HUMAN OR Pers)(0 HUMAN LINK 1 PLACE OR Plc) ; SELECT:r2379 (Sg Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER CC OR NPNHA OR (Sg Nom))(*-1 V-SG3 BARRIER V-NOT-AUX)(NEGATE 0 Loc OR Ess OR Adv)(NEGATE 0 NOUN-PO)(*1C NP-BOUNDARY BARRIER WORD); ## Go šattai eahket, de... SELECT:r2380 (Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT OR NP-HEAD-NOM LINK 0 Pl3)(0 A OR NP-HEAD LINK NOT *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Inf)(1C NP-BOUNDARY OR (N Pl Nom)); ## Vuollel 7% Finnmárkku eatnamiin leat vuovddit. ## Olmmošlassáneami geažil šadde eanebut geat galge juogadit buriid. ## Ledje go hilbadat mánát? SELECT:r2381 (Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT OR NP-HEAD-NOM LINK 0 Pl3)(0 A OR NP-HEAD)(NEGATE 0 Inf)(1 CLB)(2 NOT-NP); ## ...main leat mielde dušše priváhta oasálaččat, ii leat... SELECT:r2382 (Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Pl3)(NOT 0 Inf)(1 BOC2 OR COMMA); ## ...seammás go nuppe dáfus leat veháš várrugasat, ja dadjet ahte... SELECT:r2383 Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHA OR PrfPrc LINK *-1 MUN BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*-1 V-SG1 BARRIER V-NOT-AUX)(NEGATE 0 PrfPrc OR (Actio Ess))(NEGATE 0 Loc LINK *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT)(NEGATE 0 Ess)(NEGATE 1 N OR A)(NEGATE *1 PrfPrc BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Vaikko mun lean friddja in ge lean geange vuollásaš,... SELECT:r2384 Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHA OR PrfPrc LINK *-1 DON BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*-1 V-SG2 BARRIER V-NOT-AUX)(NEGATE 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Loc LINK *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT)(NEGATE 1 N)(NEGATE *1 PrfPrc BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Mii diehtit ahte don leat Israela oahpaheaddji. SELECT:r2385 Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 VERB OR Adv OR Loc OR Ill OR Ess)(*1 S-BOUNDARY2 BARRIER NP-HEAD OR (A Nom)); ## ...maidda lágas eai leat sierra njuolggadusat, muhto... SELECT:r2386 Nom IF (-2 Nom)(-1 COPULAS)(0 N OR A)(NEGATE 0 PrfPrc OR Ess OR (Prop Loc))(1 EOS OR ("go")); ## ...ahte dat leat earalágan go eará joavkkut. # Hits here because "earalágan" does not agree? SELECT:r2387 Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Coll); ## Stobus leigga guovttis. ## Mii leimmet golmmas. # Nominative as objects in existential clauses # -------------------------------------------- SELECT:r2388 Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHA LINK *-1 NORM-LOC BARRIER N OR SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Adv OR Ess)(NEGATE *1 Nom BARRIER NPNH); ## Ii dus leat gávdni masage. SELECT:r2389 Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHA OR Nom LINK *-1 Loc BARRIER N OR A OR SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 PrfPrc)(1 NP-BOUNDARY)(NEGATE 0 Attr OR PrsPrc LINK *1 N BARRIER NOT-ADJ-CC)(NEGATE 0 Adv LINK *1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dat bulle ja goldne go dain ii lean ruohtas. SELECT:r2390 Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER Inf OR PrfPrc OR SV-BOUNDARY2 OR Nom)(*-1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 Loc BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 NUMERALS); ## Davviriikkain leat eahpitkeahttá guokte álbmoga maid atnit álgoálbmogin. SELECT:r2391 Nom IF (*-1 Loc BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom LINK *-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom LINK NOT *-1 Nom BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Adv LINK *1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 VFIN LINK -1 CLB)(1 NP-BOUNDARY); ## Ovdal go kristtalašvuohta bođii Sápmái lei noaiddis erenoamáš ## rolla oaidnilin ja dálkkodeaddjin. REMOVE:r2392 Acc IF (*-1 COPULAS BARRIER PrfPrc OR Inf OR (Actio Ess) OR SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 TIME OR MEASURE)(1 CS OR EOS); ## Dain áššiin lea Ruonáeatnama ruovttustivrras ráđđeaddi váldi. REMOVE:r2393 Nom IF (NEGATE 0 Dem)(1C (N Nom))(NEGATE 1 PUNCT OR Num OR Interr)(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 ("son"))(NEGATE *1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT *1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 Gen LINK 1 Actio LINK 1 N); ## Divššohasjournála láhkaásahus. ## ...maid buot journála geavaheaddji dearvvašvuođabargit áddejit. SELECT:r2394 (Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR go OR Nom LINK 0 Pl3)(1 EOS); ## Váikkuhusat divššohasa lagamuččaide leat mearkkašahtti stuorrát. SELECT:r2395 (Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHAI OR PrfPrc)(*-1 V-DU-PL BARRIER V-NOT-AUX OR CS)(*-1 PPRON-DU-PL BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT *-1 (Pl Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NOT *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Ehpet go dii leat ollu mávssolaččabut go dat? SELECT:r2396 (Pl Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHAI OR PrfPrc)(*-1 V-DU-PL BARRIER V-NOT-AUX OR CS)(NEGATE 0 Inf)(*-1 (N Sg Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 (N Sg Nom)); ## Anne ja Biret leaba goappašagat nu jallat. SELECT:r2397 Nom IF (*-1 COPULAS OR (IV) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 NUMERALS)(1 ("ruvdno")); ## Doaibmabiju jahkásaš bušeahttarámma lea: 380.000 ruvnno. # Nominative in coordination and apposition # ----------------------------------------- REMOVE:r2398 Nom IF (*-1 VFIN LINK NOT 0 Pl)(0 Loc LINK 1 CRD LINK *1 Nom LINK NOT *1 VFIN); ## Plána lei ahte galggai čađahit johtaluslohkamiid diimmá jagi skuhtervuodjimis ja bievlavuodjimis. SELECT:r2399 Nom IF (*-1 CRD BARRIER NPNHAI LINK -1 Nom LINK NOT 0 Acc LINK NEGATE *-1 V-NOT-AUX BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 VFIN)(1C NP-BOUNDARY); ## Divššohas dahje su ovddasteaddji gii oaivvilda ahte... SELECT:r2400 Nom IF (-2C HNOUN-NOM)(-1 CRD)(NEGATE 0 RCmpnd OR Der/NomAg OR Adv)(NEGATE 0 Attr OR Gen LINK 1 (N Nom))(NEGATE 0 PrfPrc LINK -1 CC LINK *-1 PrfPrc BARRIER VERB)(NEGATE 0 VFIN); ## Eamiálbmogat ja riekti - muhtun prinsihpalaš vuolggasajit. SELECT:r2401 Nom IF (-2 (Pron Nom))(-1 CRD); ## Jesus Kristus ieš ja Ipmil. SELECT:r2402 Nom IF (-1 CRD LINK *-1C (Num Nom) BARRIER NOT-NA)(0 Num); ## Journála divodeapmi ja sihkkun. ## Joavkkus leat guokte Riikaoasselávdegotti ovddasteaddji ja 2 Sámedikkis. SELECT:r2403 Nom IF (-2C Nom)(-1 CRD)(1 Gen LINK *1 Po BARRIER NPNH)(NEGATE *1 Nom BARRIER Po); ## Dearvvašvuođaásahusas mearriduvvo divvun dahje sihkkun dearvvašvuođabargiidlága § 44 mielde. SELECT:r3529 Nom IF (*-1 TITLE LINK 0 ADVLCASE BARRIER NPNH)(0 Prop); ## Son logai dan maiddái professoriidda Asbjørn Kjønstad ja Kristian Andenæs. ## Son logai dan maiddái professoriidda Kjønstad ja Andenæs. #SELECT:r2404 Nom IF (*-1 CRD BARRIER NPNH LINK *-1 Nom BARRIER WORD LINK NOT 0 PrfPrc)(1 CS OR EOS OR (PUNCT RIGHT))(NEGATE 0 Inf LINK -1 CC LINK -1 Inf); ## ...Jáhkoba ja Jovssesa eadni, ja Salome. #SELECT:r2405 Nom IF (NEGATE 0 PrfPrc LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 CRD)(*2C Nom BARRIER W-NOT-ACC-GEN LINK NOT 0 Rel LINK 1 NP-BOUNDARY OR CLB OR PUNCT-LEFT OR PUNCT-RIGHT); ## 3) Oččodeapmi, diehtojuohkin ja ásahusovttasbargu. ## Molssaevttolaš dálkkasdiehtaga našunála dutkanguovddáš ja Sámi dearvvašvuođadutkanguovddáš (goappašat fágabirrasat gullet Romssa universitehta vuollái) berrejit sáhttit oassálastit dán bargui. SELECT:r2406 Nom IF (1 COMMA LINK *1 Nom BARRIER NOT-NP LINK 1 CC LINK *1 Nom BARRIER NOT-NP LINK *1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Sámedikki hálddahusa nannen, dearvvašvuođa- ja eallindiliiskkadeami ## ruhtadeapmi ja Sámi dearvvašvuođadutkanguovddáža doaimmaid viiddideapmi ## váldojit ovdan. SELECT:r2407 Nom IF (NEGATE 0 Loc)(1 COMMA)(*2 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH LINK 1 CC LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH LINK 1 CC OR COMMA OR NP-BOUNDARY); ## ...dikšu, dearvvašvuođabisuheaddji, veajuidahtti dahje dikšun- ## ja fuolahanulbmilat. SELECT:r2408 Nom IF (1 COMMA)(*2C NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH LINK 1 COMMA LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH); ## Romssa universitehtas lea sámi dutkan, gelbbolašvuođahuksen, ## oahpahus ja eará gaskkustepmi leamaš... SELECT:r2409 Nom IF (1 ("/"))(*2C Nom BARRIER NPNH); SELECT:r2410 Nom IF (-2C Nom)(-1 ("/")); ## Vuoroheapmi lea: isit/eamit,... ## Lea ráhkaduvvon diehtojuohkinmateriála/oččodanmateriála. SELECT:r2411 Nom IF (*-1 COMMA BARRIER VFIN LINK -1C NP-HEAD-NOM)(1 COMMA)(*2 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH); ## ..persovdnarievtti dábálaš láhkavuogádagat, bearašriekti, árberiekti,... SELECT:r2412 Nom IF (NEGATE 0 VERB OR (A Attr))(1 COMMA)(*2 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH OR CC OR COMMA LINK 1 EOS OR S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Acc LINK 1 COMMA LINK *2 NP-HEAD-ACC BARRIER NPNH); ## Jáhkobii riegádii Jovsset, Márjjá boadnjá. SELECT:r2413 Nom IF (-2C Nom)(-1 COMMA)(1 EOC2)(NEGATE 0 Adv LINK 1 CS)(NEGATE 0 VFIN); ## Olusat dadjet munnje dan beaivvi: Hearrá, Hearra! SELECT:r2414 Nom IF (-2C Nom)(-1 COMMA)(0 N)(NEGATE 0 Loc)(1 Inf); ## Muhto ruovttustivra ii leat ožžon mearridanválddi dakkár áššiid ## hárrái go stáhtavuođđoásahus, stáhtaborgárdoaba, pássa- ja visumváldi, ## váldi mearridit stáhtasymbolaid,... SELECT:r2415 Nom IF (*-1 (V Pl3) BARRIER NPNH LINK NOT *-1 (Pl Nom) OR (Pl3 Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(1 CC)(*2 Nom BARRIER NPNH); ## ...maid liikká fertejedje leansmánni ja guokte albmá čujuhit. SELECT:r2416 Nom IF (*-1 COMMA BARRIER NPNHAI LINK -1C Nom)(NEGATE 0 VFIN)(1 CC); ## ...geat leat divššohasa lagašolbmot, fuolaheaddji dahje veahkefuolaheddji. SELECT:r2417 Nom IF (1 CC)(2C (Pron Nom))(3 (Pron Nom)); ## Gonagas Agrippa ja dii buohkat geat lehpet dás minguin! SELECT:r2418 Nom IF (1 CC)(2C (N Nom))(2 HNOUN); ## Jos dát leažža dušše olbmuid dáhttu ja dahku,... SELECT:r2420 Nom IF (-2 Nom)(-1 NEGFOC); ## Eai ovdabarggut, teoria iige geavat doarjjo klausula áddejumi. SELECT:r2421 Nom IF (-1 PUNCT-LEFT)(0 KLASS LINK NOT 0C ADVLCASE)(*1 PUNCT-RIGHT BARRIER Po OR TV OR N); ## Sámediggi sáhttá maid buktit cealkámušaid guovlluid dearvvašvuođafitnodagaid jahkedieđáhusain ja plánaárvalusain (kap. 3.4). ## (čuokkis 10) # Nominative in parallell constructions # ------------------------------------- SELECT:r2422 Nom IF (*-1 BOS LINK *1 Gen LINK 1C NP-HEAD-NOM LINK *1 TV)(-1 Gen)(0 N LINK NOT 0 VERB LINK *1 TV); ## Dearvvašvuođabargiilága § 10, mii gieđahallá dieđuid addima pasienttaide, ja pasientavuoigatvuođalága § 1-3, mii gieđahallá vuoigatvuođa informerejuvvon miehtamii, leat ovdamearkkat dakkár vuoigatvuođain. SELECT:r2422 Nom (-1 CC LINK *-1 VERB LINK -1 Nom)(NOT 0 VERB OR Adv)(NOT *1 VERB BARRIER S-BOUNDARY2); ## Nubbi goallostuvvo giehtahearggi lávžái ja goalmmát fas dan nuppi lávžái. # Not nominative # -------------- REMOVE:r2424 Nom IF (*-1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT LINK *-1 (Pron Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT OR COMMA)(NEGATE *-1 PrsPrc BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Adv)(NEGATE 0 Nom LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 ("diibmu")); ## ...vai ollašuvašii dat mii lea celkojuvvon profehta Jesaja bokte. ##$ - Maid don dainna dieđuin, vástidii Liná ja áiggui vázzát viidáseappot. REMOVE:r2425 Nom IF (*-1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE OR REALCLB LINK NOT 0 COPULAS OR FAUXV LINK *-1C Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2); ## ...jus sierranas sivat eai eará cealkke. ## Dii galgabehtet vuđolaččat bargat. REMOVE:r2426 Nom IF (*-1 BOC2 BARRIER NOT-NP)(NEGATE 1 Prop)(*1C (N Nom) BARRIER CC OR CLB OR NPNH OR PUNCT LINK *1 VFIN BARRIER NOT-NP)(NEGATE 1 (Interr Nom))(NEGATE -1 Gen LINK 1 ABBR); ## Romssa universitehta vuosttaš čielgadeapmi sámi dutkama birra dahkkui... REMOVE:r2427 Nom IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHA LINK *-1 Loc BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR NPNH OR PUNCT); ## Sámedikkiin lea ráđđeaddi váldi buot sámi beroštumiide guoskevaš áššiin. REMOVE Nom (0 HUMAN + Gen)(*1 BODY BARRIER NPNH) ; ## Moarsi oaivvis lea ruvdnu mas heaŋgájit guhkes hearvabáttit. REMOVE Nom IF (0 Acc LINK 0 (@-FSUBJ>))(*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 AUX LINK NEGATE 0 Imprt LINK -1 BOS); ## Suovai Liná vuoiŋŋastit go váibbai. # One early locative rule / partitive construction # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2429 Loc IF (*-1 HEADOFPARTS BARRIER NPNH OR COMMA); ## Guhtemuš dainna bivdovugiin guhkimus leaš gevahuvvon... ## Dat sáhttet leat oassin árvvoštallamiin. #If this does not work: maybe:REMOVE Acc? SELECT:r2430 Loc IF (*-1 HEADOFPARTS LINK 1 Gen BARRIER NPNH OR COMMA); # Just in case there is a genitive which still is an accusative as well and therefore NPNH and ruled out by the rule before. # Accusative # =============== # #SEC# SECTION #19 # # =============== # # Miscellaneous rules related to accusative # Topicalised object # Accusative between Aux and main verb # After negation # In front of an infinitive # In front of a participle # Accusative postverbally # Accusative numeral # Accusative after accusative numerals # Objects with object predicatives # Accusative subjects of infinite verbs # Accusative in temporal adverbials # Accusative in measure expressions # Accusative in apposition # Accusative indefinite pronouns # Accusative in coordination # Accusative in apposition # Not accusative # Miscellaneous rules related to accusative # ----------------------------------------- # TheREMOVE Acc rules in this section are rules that do not make reference # to an unambiguous Acc in the environment. Rules that do so come at the end # of the accusative chapter. # Also note that at present, causatives with two accusatives go wrong. SELECT:atnit_árvvus Loc IF (*-1 ("atnit") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("árvu") LINK 0 Px); ## Son atná hui árvvus máilmmemeašttirvuoittu. SELECT:r2434 (N Sg Acc) IF (-1 ("čáhkket"))(0 ("sadji")); ## Njálmmálaš duođaštusat fertejit čáhkket saji čálalaš kultuvrra duođaštusaide. REMOVE:r2435 Acc IF (-1 Attr)(NEGATE -1 VERB)(0 Gen)(*1 (N Nom) OR (N Acc) BARRIER NPNH OR COMMA OR CC LINK 1 CC LINK NOT *1 Po BARRIER NPNH); ## ...muhto dálá máilmmi váivvit ja riggodaga fillehus hávkada sáni. REMOVE:r2436 Acc IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Gen)(*1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Num LINK 1 ("jahki") OR MEASURE); ## ...ahte dat lea maiddái divššohasa dáhttu ja ahte... REMOVE:r2437 Acc IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Gen)(*1 Po BARRIER NPNH LINK *1 Nom BARRIER NPNH); ## ...šattai dan oainnu mielde lunddolaš, ahte... #REMOVE:r2438 Acc IF (*-1C Der/Pass BARRIER Inf OR SV-BOUNDARY2 LINK 0 VERB)(0 Gen)(NEGATE -1 Der/Pass LINK 0 PrfPrc LINK -1 CC LINK -1 Acc)(NEGATE *-1 (Der/Pass PrfPrc) BARRIER NPNH LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT); ## ...mii lea celkojuvvon profehta Jesaja bokte. REMOVE:r2439 Nom IF (*-1C Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR ("dego") OR ("dugo") OR ("/") OR COMMA)(*-1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 PrsPrc)(NEGATE 0 Num LINK -1 N OR ("§"))(NEGATE *-1 Nom BARRIER NAPP)(NEGATE 1 CC LINK 1 Nom)(NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 Attr OR CS)(NEGATE 0 Nom LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Na mun váccán joatkkaskuvlla doppe. ## Go Min Áigi áiggošii fitnat govvesteame luosa, lohká Tretnes iežas smávven juo duovi. # Two finite verbs, two Nom: "Nu guhkás go Gonagas mearrida gusto láhka..." REMOVE:r2440 Nom IF (*-1C Nom BARRIER S-BOUNDARY2 OR ("dego") OR ("dugo") OR ("/"))(*-1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 PrsPrc)(NEGATE 0 Num LINK -1 N OR ("§"))(1 NP-HEAD-ACC)(NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Lea deaŧalaš movttiidahttit vuolit gráda studeanttaid válljet sámi guoskevaš čuolbmačilgehusaid ja eamiálbmotáššiid váldofágafáddán. REMOVE:r2441 Nom IF (-1 (N Nom) LINK NOT 0 TITLE OR Loc)(0 Acc)(*1 V-NOT-AUX BARRIER NOT-ADV-PCLE OR COMMA); ## Lagamus oapmahaččas lea vuoigatvuohta journála geahččat. #REMOVE:r2442 Gen IF (NEGATE *-1 Pr OR Num BARRIER NPNH)(1 CC)(2 NP-BOUNDARY); ## Čuovvovaččat ovdanbuktit váldofáddájoavkkuid ja plánejuvvon doaibmabijuid. REMOVE:r2443 (N Gen) IF (NEGATE *-1 Pr OR Num BARRIER NPNH)(1 (Pron Pers Gen)); ## Gonagas sáhttá addit láhkaásahusaid dán birra. REMOVE:r2444 Gen IF (-1 Gen)(0 ("§"))(1 Num); ## Dearvvašvuođabargiidlága § 10, mii gieđahallá dieđuid addima pasienttaide, ja pasientavuoigatvuođalága § 3-1,... REMOVE:r2445 Acc IF (-1 CC LINK -1 Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NPNHAI)(0 Gen LINK NOT 0 OKTA)(1 (N Acc)); ## Son gohčui čoahkkái buot bajitbáhpaid ja álbmoga čálaoahppavaččaid ja jearai sis. # Topicalised object # ------------------ SELECT:r2446 Acc IF (-1 BOC2)(0 ("mii"))(1 (N Pl Gen))(2 NP-BOUNDARY)(*1 V-TRANS-ACT); ## Maid ipmašiid doppe dagat? REMOVE:r2447 Nom IF (NEGATE *-1 (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 ("§") OR ("b") OR ("nr"))(0 NUMERALS LINK NOT 0 ACR LINK NOT -1 TIME)(NEGATE 1 TIME)(NEGATE 1 CC)(NEGATE *1 (V Du3) OR (V Pl3) BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 V-TRANS-ACT); ## Bargu ollašuhttit máŋga dáin doaibmabijuin lea juo álggahuvvon. SELECT:r2448 Acc IF (*-1 BOC2 BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Nom)(1 COMMA LINK *1 COMMA LINK *1 V-TRANS-ACT BARRIER NP-HEAD)(NEGATE 1 COMMA LINK *1 NP-HEAD-GEN BARRIER NPNH LINK 1 COMMA OR CC); ## Dáid doaibmabijuid viidáset ovdáneami, earret eará ođasmahttit sámegieloahppomateriála, sáhttá áimmahuššat universitehta bušeahttarámmaid siskkobealde. SELECT:r2449 Acc IF (NEGATE *-1 Acc BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (N Gen))(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER Acc OR S-BOUNDARY2 LINK 1 Gen LINK 1 (A Attr) LINK 1 Gen LINK 1 (@CNP) LINK 1 Gen LINK 1 Gen LINK 1 Po); ## Álbmotrievttálaš ja historjjálaš ođđa riektegáldoosiid ferte árvvoštallat stáhta dálá geavada ja riikka lágaid ektui, erenoamážit Finnmárkku eatnamiid vuoigatvuođaid deasttas. SELECT:r2450 Acc IF (-1 BOS)(0 (Pron Dem))(*1C Acc BARRIER NPNH) ; ## Dán máŋggadáfotvuođa háliidit mii bisuhit. SELECT:r2451 Acc IF (*-1 BOS BARRIER NPNHAIIP OR Nom OR NP-HEAD-ACC OR Ill OR Indef)(NEGATE 0 Loc OR ("maid" Adv))(NOT 0 Nom LINK 1 ILLV OR LOCV OR COMV)(*1 V-SG3 BARRIER NOT-NOM)(*2 TV BARRIER NP-HEAD-ACC LINK *1 EOS OR S-BOUNDARY2 BARRIER NP-HEAD-ACC) ; ## Dan ášši ferte čilget nállevealaheami ektui sierra. # This rule is relevant for nouns where Nom=Acc=Gen. ##$ Liná liikui sárgut ja tennjet. (Liná) SELECT Acc IF (0 (Rel Gen))(1 Nom LINK *1 STV-NOT-ACT BARRIER Acc LINK *1 VFIN BARRIER Acc) ; ## Genadutkit geaid eamiálbmogat miehtá máilmmi leat vuosttaldan garrasit leat dál jođus Sápmái, ja sii ohcet sámi dievdduid genadutkamii. # Accusative between Aux and main verb # ------------------------------------ # After negation # - - - - - - - - SELECT:r2452 Acc IF (*-1 (V Neg) BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 ConNeg BARRIER Neg LINK NOT 0 ("leat"))(NEGATE 0 Nom)(*1 (TV ConNeg) OR (TV PrfPrc) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *1 Acc); ## Na muhto don it leat dasa nama čállán! # In front of an infinitive # - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2453 Acc IF (*-1 VFIN BARRIER NPNHAI)(NEGATE 0 VERB)(NEGATE 0 Nom OR Loc OR Adv OR TIME)(*1 Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK 0 V-TRANS-ACT); ## Dasgo Herodes lei bidjan olbmuid váldit Johanasa gitta. # Remove this one. lene #SELECT:r2454 Acc IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT LINK NOT 0 Pr LINK *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 PrfPrc OR Nom OR Adv OR TIME)(1 Inf); ## Almmolaš buohcceviessu dahje guovlopsykiatralaš guovddáš galgá divššu čađahit. # This rule doesn`t take this example anymore. ## Divššohasas lea vuoigatvuohta oažžut dearvvašvuođadilis árvvoštallojuvvot. SELECT:r2455 Acc IF (*-1 VFIN BARRIER NPNH)(1 CC)(*2 NP-HEAD BARRIER NPNH LINK 1 Inf); ## ...ahte lea ferten niesteseahka dahje lávkka guoddit. # In front of a participle or Actio Ess # - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2456 Acc IF (*-1 LEAT-FIN-NOT-IMP BARRIER NPNHAI)(NEGATE 0 Adv OR Nom OR TIME)(*1 PrfPrc OR (Actio Ess) LINK 0 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV LINK NOT *1 ("leat" PrfPrc) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Leago barggu ohcan? SELECT:r2458 Acc IF (1 ("jahki"))(2 ("deavdit")); ## ...maŋŋá go lea 16 jagi deavdán. # Series of genitives in front of Po - human/animate and not # ---------------------------------------------------------- SELECT:newGenPo Gen (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NPNH LINK NOT 0 STV)(0 HUMAN)(*1 N BARRIER NPNH LINK NOT 0 HUMAN LINK 1 ("birra")); SELECT:newGenPo Gen (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NPNH LINK NOT 0 STV)(0 HUMAN OR Pers LINK *1 HUMAN BARRIER NPNH LINK **1 N BARRIER NPNH LINK NOT 0 HUMAN LINK 1 ("birra")); ## Mun human eatni beatnaga birra. SELECT:newGenPo Gen (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NPNH LINK NOT 0 STV)(0 ANIMATE)(*1 N BARRIER NPNH LINK NOT 0 ANIMATE LINK 1 ("birra")); ## Mun oahpan guliid borramušaid birra. # Accusative postverbally # ----------------------- #SELECT:new Acc (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR NP-HEAD-ACC) #SELECT:old Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR NP-HEAD-ACC OR COMMA LINK NOT 0 N OR LOCV OR COMV LINK NOT *-1 NP-HEAD-ACC BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 (N Nom) BARRIER NAPP)(NEGATE -1 CS)(NEGATE 0 Adv OR Refl OR PrfPrc)(NEGATE 0 Nom LINK *-1 (TV N Gen) BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME OR VFIN)(NEGATE 0 Dem LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Loc LINK *-1 IV BARRIER VERB)(NEGATE 0 (Acc PxSg3) LINK 0 Loc)(NEGATE 1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT OR Po)(NEGATE 0 ("nr") LINK -1 N OR A OR ACR OR ABBR)(NEGATE 1 (N Ess))(NOT *1 NP-HEAD-ACC BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC OR COMMA); # Copied this one from the last part and changed it from select OBJ to select Acc. It came to late for coordinationrules. Removed ILLV form the first parantes because many of the ILLV can take Obj. ## Gielalaš hehttehusat váttásmahttet sihke guorahallama, diagnostiserema, gieđahallama, divššu, fuolaheami ja dieđuid addima geavaheaddjái. # It hits the first Acc. SELECT:r2460 Acc IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR NP-HEAD-ACC LINK NOT 0 N OR ILLV OR LOCV OR COMV LINK NOT *-1 NP-HEAD-ACC BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Adv)(NEGATE 0 Nom LINK *-1 (TV N Gen) BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE 0 Dem LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Loc LINK *-1 (IV) BARRIER VERB)(NEGATE 0 (Acc PxSg3) LINK 0 Loc)(NEGATE 1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT OR Po)(NEGATE 0 ("nr") LINK -1 N OR A OR ACR OR ABBR)(*1 Inf BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc LINK 0 V-TRANS-ACT); ## Vánit eahpiduvvo ahte stáhta geatnegasvuođat sámiid ektui 27. artihkkala mielde dagahivččii stáhta dihto guovlluid eaiggádin geatnegassan doaimmahit eaiggáduššanvuoigatvuođa nu ahte deavddášii 27. artihkkala geatnegasvuođa. SELECT:r2461 Acc IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY OR Acc LINK 0 FMAINV OR Inf LINK NOT *-1 NP-HEAD-ACC BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 VFIN)(NOT *1 Acc BARRIER VFIN)(1 VFIN); ## Politihkalaš sávaldat dáhkidit sámi geavaheddjiid bálvalusaid dási lea maid čuovvuluvvon iešguđet stuorradiggedieđáhusain. SELECT:r2463 Acc IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR NP-HEAD-ACC OR PUNCT OR ("dego") OR ("dugo") LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 ("duot")); ## Mun válddán duon girjji. SELECT:r2465 Acc IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Acc OR PUNCT OR ("dego") OR ("dugo") LINK NOT 0 FAUXV LINK NOT *-1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 Gen)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE 0 (Acc PxSg3) LINK 0 Loc)(NEGATE 0 (Acc PxSg3) LINK 0 Loc)(NEGATE 0 (Pron Refl) LINK 1 Ill)(NEGATE 0 Nom LINK NOT *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 (N Ill) BARRIER NOT-ADJ); ## Bidjet láhkaaddi lohpái seaguhit iežas dálá vuoigatvuođaide Finnmárkkus. SELECT:r2466 Acc IF (*-1C V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR NPNHA OR ("nugo") OR ("dego") OR ("dugo") LINK NOT 0 FAUXV OR Gen OR LOCV LINK NOT *-1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2 OR (Neg Foc/ge))(NEGATE 0 (Sg Nom) LINK NOT 0 Px LINK *-1 (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 PrfPrc LINK NOT *-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 NUMERALS)(NEGATE 0 PrfPrc OR Adv OR VFIN OR Loc OR TIME LINK NOT 0 Px)(*1C NP-BOUNDARY OR S-BOUNDARY2 OR (Time) + Ill BARRIER WORD LINK NOT 0 Actio OR Inf); ## Sámegillii galbet universitehta lea šaddan realitehta. ## In máhte suomagiela, eaige nieiddat máhte nu bures eŋgelasgiela. SELECT:topOBJ Acc (*1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR ("nugo") OR ("dego") OR ("dugo") LINK NOT 0 FAUXV LINK NOT *1 Acc OR MO BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 (Sg Nom) LINK NOT 0 Px LINK *-1 (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 PrfPrc LINK NOT *-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 NUMERALS)(NEGATE 0 PrfPrc OR Adv OR VFIN OR Loc OR TIME LINK NOT 0 Px)(NEGATE -1 (A Ord))(*1C NP-BOUNDARY OR S-BOUNDARY2 BARRIER WORD LINK NOT 0 Actio); #Should not hit: ##Goalmmát kapihttalis čilge kommišuvdna mainnalágiin guohtuneatnamat adnojit dain guovlluin maid mii čilgiimet a ja b čuoggáin. SELECT:r2467 Acc IF (*-1 Loc BARRIER NPNH LINK -1C V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 OR NPNHA OR ("nugo") OR ("dego") OR ("dugo") LINK NOT 0 FAUXV LINK NOT 0 Gen)(NEGATE 0 (Sg Nom) LINK *-1 (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 PrfPrc LINK NOT *-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 NUMERALS)(NEGATE 0 PrfPrc OR Adv OR VFIN OR Loc OR TIME)(1C NP-BOUNDARY LINK NOT 0 Actio); ## Dat geahččá mus borramuša. SELECT:r2468 Acc IF (*-1C V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER COMMA OR Num OR Acc OR Nom OR VERB OR Ess OR S-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf LINK NOT *-1 Acc BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC)(NEGATE 0 Adv OR TIME)(NEGATE 0 Gen LINK *1 Acc OR Ess BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 ("nubbi") LINK 1 A)(NEGATE 0 ANIMATE LINK NOT *1 ANIMATE BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Gen LINK -1 Pr)(NEGATE 0 Px LINK 0 Loc) ; ## Ailo Gaup vuittii nuppi maŋemuš máilmmicupgilvvu freestyle motocrossas Spanias lávvordaga. ## Eadni dal ieš čohkká ommangáttis ja boraha uhca nieiddažis gean son doallá askkistis. # Should not hit this: Guovdageainnus gottii Kirsten Utsi bivdojoavku ealgga mas lei liigebátni guomis njálmmis. # The (Num Nom) is not optimal, we need to consider the Num Ord and Num Card # tagging. Now, 22. is given Num Ord and 22.10. is given Num Nom, this gives # the correct result, but is not satisfying, linguistically. # we just have A Ord now, instead of Num Ord SELECT:r2469 Acc IF (*-1C Po BARRIER NPNHAIIP LINK -1 N OR Pron LINK *-1C V-TRANS-ACT BARRIER NPNHAIIP)(0 NP-HEAD)(NEGATE 0 Interr OR Refl OR VFIN OR PrfPrc or Adv OR TIME)(1 NP-BOUNDARY OR ADVLCASE OR Adv)(NEGATE 1 Po); ## Boazosápmelaččat eai sáhte atnit dološ áiggi rájes geavaheami riektevuođđun bohccuid guođoheapmái Aursunddas. # Extended copy of the previous rule. # This rule is to tolerate a PP between the verb and the object. # This rule is probably not in use anymore because of a more general rule under "Choosing Acc or Gen semantically" SELECT:r2470 Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 NP-HEAD-ACC BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 Gen)(0C N LINK NOT 0 Loc)(1 (Prop Gen)); ## ...go čielggadii oamastanvuoigatvuođa Finnmárkku eatnamiid hárrái. REMOVE:r2471 Nom IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA OR PUNCT OR SV-BOUNDARY2 LINK 0 VFIN LINK *-1 NP-HEAD-SG-NOM OR NP-HEAD-PL-NOM BARRIER NOT-ADV OR CLB)(NEGATE *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Nom); ## Seammá gusto jus mánná molsu skuvlla. SELECT:r2472 Acc IF (*-1C V-TRANS-ACT BARRIER NPNHAIIP OR COMMA)(0 NP-HEAD)(NEGATE 0 PrfPrc OR Adv OR Dem OR Inf )(1 CC)(*2 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Bearašsuodjaluskantuvrrat fállet divššu ja rávvejit bearrašiid. # Could this rule be modified so that it accepts a subject between 0 and verb? REMOVE:r2473 Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 Pers); ## Sii bilkidit ja doarrádallet din mu dihtii. REMOVE:r2474 Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 Dem); ## De gohčui doalvut iežas don beallái jávrri. SELECT:r2475 Acc IF (NEGATE *-1 Acc BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Acc)(0 NP-HEAD)(NEGATE 0 VFIN)(1 (A Ess))(NEGATE *1 Actio BARRIER NOT-ADJ-CC); ## ...go beaktilis almmolaš beroštumit dagahit dan govttolažžan. SELECT:r2476 Acc IF (*-1 ACC-LOCV BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 Der/Pass)(*1 Loc BARRIER NOT-NP); ## Sáhttá viežžat dieđuid divššohasa oapmahaččain. # Removed "viežžat" from ACC-LOCV, because it can take Com: "Mun vižžen su biillain." Made a # viežžat sub.chapter. SELECT:r2477 Acc IF (*-1 ACC-ILLV BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 Der/Pass)(*1 Ill BARRIER NPNH); ## Ii oktage bija duohpakeahtes duogŋasa boares biktasii. REMOVE:r2478 Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(0 N)(1 (Pron Indef))(*1 ADVLCASE BARRIER NPNH LINK NOT 1 Acc); ## ...čájehit vuollegašvuođa juohke ovtta divššohasa eallimii. REMOVE:r2479 Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA OR Acc LINK NOT 0 ILLV OR ACC-ILLV OR VGen LINK NOT *-1 Acc BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Refl)(NEGATE *1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 1 CC)(*1 Ill BARRIER NPNH LINK NOT 0 ("láhki")); ## Dasto son vuolggahii sin Betlehemii ja dajai:... REMOVE:r2480 Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA OR NP-HEAD-ACC OR CLB OR ("makkár") LINK NOT 0 LOCV OR N)(NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA LINK *-1 NP-HEAD-ACC BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Dem)(NEGATE *1 Acc OR Nom BARRIER NOT-NP OR CC)(*1 Loc BARRIER NPNH LINK NOT 0 Adv); ## Sii manne vissui ja oidne máná etniinis. ## Skuvla galggai oahpahit dárogiela vissis guovlluin. SELECT:r2481 Acc IF (*-1 Loc BARRIER NPNH LINK -1 LOCV)(NEGATE 0 Px LINK 0 Loc)(1 NP-BOUNDARY OR CC OR CLB); ## Divššohasas lea vuoigatvuohta biehttalit vuostáváldimis vara dahje varrabuktagiid. SELECT:r2482 Acc IF (*-1 ("dihte") OR ("dihtii") BARRIER NOT-NP OR PUNCT LINK -1 Actio)(NEGATE 0 Inf)(1 NP-BOUNDARY OR PUNCT); ## ...ja ovdanbuktin dihte ođđa čoavddusevttohusaid. SELECT:r2483 Acc IF (NEGATE 0 HAB-ACTOR)(1 V-TRANS-ACT + VAbess); ## Goappaš joavkkut manne moala bážikeahttá molssodanlatnjii maŋŋel vuosttaš vuoru. SELECT:r2484 Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 Adv)(1 Sup)(NEGATE 1 Neg); ## Máhtte guđii bohccuid livadeažžat. REMOVE:r2485 Gen IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 TIME)(*1 CC BARRIER WORD LINK *1 Nom BARRIER NPNH LINK *1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Mun lohken girjji ja Niillas guldalii ođđasiid. # Accusative numeral # ------------------ SELECT:NewNum Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 Acc BARRIER S-BOUNDARY2)(0 NUMERALS LINK NOT 0 Pl)(*1 (N Gen) BARRIER NOT-ADJ); ## Galgá geavahit ovtta divššohasjournála juohke divššohasa nammii. ## Juohke kursa lea árvvoštallojuvvon máksit 50.000 ruvnno. SELECT:r2487 Acc IF (0 Num)(*1C (N Acc) BARRIER NPNH OR Gen); ## Láve dat gal olmmoš ovtta suorrerissi maiddái atnit. # Genitive after accusative numeral # ------------------ #SELECT:NewGen (N Gen) (*-1C NUMERALS + Acc BARRIER NPNH); # Objects with object predicatives # -------------------------------- # Note that a rule for accusative predicates following accusative subjects and # copulas is found right before the nominative rule block. SELECT:r2488 Acc IF (*-1 STV-NOT-ACT BARRIER NPNH LINK 0 Inf LINK NOT *-1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *1 (N Acc) BARRIER NPNH); SELECT:r2489 Acc IF (-1 CC LINK -1 Acc LINK *-1 STV-NOT-ACT BARRIER NPNH LINK 0 Inf)(NEGATE *1 (N Acc) BARRIER NPNH); ## Lea deaŧalaš movttiidahttit vuolit gráda studeanttaid válljet sámi guoskevaš čuolbmačilgehusaid ja eamiálbmotáššiid váldofágafáddán. ## Mánáidgárdi ferte čájehit ahte sii duohtan váldet barggu nannet sámegiela mánáidgárddis, ea.ea. plánaid, bušeahtaid, raporttaid ja rehketdoalu bokte. SELECT:r2490 Acc IF (*-1 OPREDV BARRIER NOT-NP OR PUNCT OR ("ovdan") LINK NOT 0 Der/Pass OR Actio)(NEGATE *-1C Acc BARRIER S-BOUNDARY2)(NOT 0 Loc)(1 PUNCT OR CLB OR EOC2); ## ...ja muđui atná son doavggusin oađđadagaid (duolji, ránu) ja biktasiid. SELECT:r2491 Acc IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Ess LINK -1 Acc)(NEGATE 0 PrsPrc)(1 A OR Ess); ## ...dahkan doaimmaid vuoiggaleabbun ja sosiálabálvalusaid álkibut. SELECT:r2492 Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK NOT 0 N OR ("bargat") LINK NOT *-1 NP-HEAD-ACC BARRIER SV-BOUNDARY2)(1C Ess)(NEGATE 2 Inf)(NEGATE *2 Acc BARRIER NPNH); ## Mun oidnen Máreha mánnán. ## Mun oidnen Máreha boahtime. # The rule also hits objects in front of Actio Ess, which seems OK. REMOVE:r2493 Acc IF (*-1 ("bargat") LINK 0 FMAINV OR Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Gen)(1 (N Ess)); ## Son lea bargan áviissa váldodoaimmaheaddjin. REMOVE:r2494 Acc IF (*-1 Acc BARRIER NOT-NP OR Inf OR CLB LINK *-1 OPREDV BARRIER NPNH)(NEGATE *-1 ("/") OR CC BARRIER NPNH LINK -1 Acc)(1 Gen LINK *1 Po BARRIER NPNH); ## ...go doavttir lea dahkan biehttaleami apotehka vuoigatvuođa vuostá. REMOVE:r2495 Acc IF (*-1 Acc BARRIER NOT-NP OR COMMA LINK NOT 0 Pers LINK *-1 OPREDV BARRIER NOT-NP)(NEGATE *-1 COMMA OR ("/") OR (PUNCT LEFT) OR CC BARRIER NPNH LINK -1 Acc)(NEGATE 0 Interr); ## Dát sáhttá dáhpáhuvvat go atná konkrehtalaš daguid ovtta dahje nuppi riekteáddejumi boađusin. # Accusative subjects of infinite verbs # ------------------------------------- SELECT:r2496 Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-NP)(NEGATE 0 Gen LINK *1 (N Acc) OR (N Gen) BARRIER NPNH OR CC)(NEGATE 0 ("leat"))(*1 (Actio Ess) BARRIER NOT-NP LINK NOT -1 CC); ## De oinnii olbmá čohkkámin tuolloviesus. SELECT:r2497 Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-NP OR Pr)(NEGATE 0 ("leat" PrfPrc) OR Loc)(NEGATE 0 Gen LINK *1 (N Acc) BARRIER NPNH OR CC)(*1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Niillas logai Máhte geahččan Máreha ráfálažžan. ## Stuorradiggi sihkui dasa lassin vejolašvuođa mii dassážii leamaš lean geavahit suomagiela veahkkegiellan. # It should not take the latter one. # Accusative in temporal adverbials # --------------------------------- REMOVE:r2498 Nom IF (*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 REALCOPULAS BARRIER VERB)(0 NUMERALS)(1 TIME); ## Fierbmi bistá guokte- golbma jagi. SELECT:r2499 Acc IF (NEGATE *-1 REALCOPULAS BARRIER VERB)(0 Num)(1 TIME)(NEGATE 2 N OR Po)(NEGATE *1 Gen BARRIER NOT-ADJ LINK *1 ("leat") BARRIER N LINK *1 Nom BARRIER NPNH) ; ## Go fylkkadoavttir lea seailluhan journála 10 jagi,... SELECT:r2500 Acc IF (0 Num)(*1 TIME BARRIER NOT-ADJ LINK NOT 1 N); ## Dat orui doppe vihtta guhkes jagi. # Accusative in measure expressions # --------------------------------- SELECT:r2502 (Num Acc) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADJ-PCLE)(1 TIME OR MEASURE OR ("ruvdno")); ## Mánná lea golbma jagi boaris. SELECT Acc IF (*-1 (Num Acc) BARRIER NOT-ADJ-PCLE)(0 MEASURE OR TIME) ; ## Rátnogođđin lea leamaš mearrasámi árbevierru goitge 1300 jagi. ## Sin jahkásaš johtolagat sáhtte leat čuđiidge kilomehteriid. # Accusative in apposition # ------------------------ SELECT:r2503 (N Acc) IF (-1 (Pers Gen))(1C (Prop Acc)); ## Jesus válddii fárrosis Biehtára, Jáhkoba, ja su vielja Johanasa. SELECT:r2504 Acc IF (*-1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1 Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 Gen LINK 1 REALCLB); ## Oidnet go don Mihkkala, min nuoramus bártni? ## Earret eará lea sihke Norggas ja Ruoŧas mearriduvvon dán áigodagas ásahit sámi álbmotválljen orgána, Sámedikki. SELECT:r2505 Acc IF (*-1 (PUNCT LEFT) BARRIER NOT-NP OR ABBR LINK -1C Acc)(1 (PUNCT RIGHT)); SELECT:r2506 Acc IF (-2C Acc)(-1 (PUNCT LEFT))(NEGATE 1 Acc)(*1 (PUNCT RIGHT) BARRIER NOT-NP); ## ...ja muđui atná son doavggusin oađđadagaid (duolji, ránu) ja biktasiid. # Accusative indefinite pronouns # ------------------------------ SELECT:r2507 Acc IF (0 (Pron Indef))(*1C (N Acc) BARRIER NPNH OR N); ## Galgetgo sii guldalit iešguđet geavaheaddjijoavkkuid. # Accusative in coordination # -------------------------- # First part # - - - - - - #REMOVE:r2508 Gen IF (0 Acc)(1 COMMA OR CC LINK 1 (Pron Pers Gen)); ## Sámediggi ovddasta sámiid sisriikkalaš ja riikkaidgaskasaš oktavuođain ja dikšu sámegiela, kultuvrra ja sin sajádaga eamiálbmogin. SELECT:r2509 Acc IF (0 N)(1 CC)(*2C NP-HEAD-ACC BARRIER NPNHA OR Gen LINK 1 NP-BOUNDARY); ## Dalle skáhppo biergasiid nugo firpmiid ja buođđomuoraid. ## Mun oainnán Mihkkala oappá ja Máreha. ## Mun oainnán Mihkkala ja Máreha viesu. # The philosopy is that coordination is balanced. SELECT:r2510 Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 HUMAN-INDIVIDUAL)(1 CC)(2 HUMAN-INDIVIDUAL LINK 0 Gen LINK 1 Gen OR Acc); ## Mun vuovddán gusa ja áhči beatnaga. SELECT:r2511 Acc IF (-1 Gen)(0 N)(1 CC)(*2C NP-HEAD-ACC BARRIER NPNHA LINK 1 NP-BOUNDARY); ## Noaidi ipmirda olbmo jierpmi ja olbmo sielu. ## Mun oainnán Mihkkala goađi ja Máreha viesu. # The philosopy is that if both NPs have a Gen, then we have coordinated # objects SELECT:r2512 Acc IF (1 CC)(2C Acc)(3C NP-BOUNDARY); ## Bovde váivvážiid ja rámbbiid, lápmásiid ja čalmmehemiid. SELECT:r2513 Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA OR CONTRA)(1 CC OR CLB)(*2C Acc BARRIER NOT-ADJ LINK 1 CC OR CLB OR NP-BOUNDARY); ## Dát guoská bargguide ásahit mastera ja bachelora,.. SELECT:r2514 Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(1 CC)(2 Acc)(3 CLB); ## ...váldi mearridit mihtuid ja deattuid,... SELECT:r2515 Acc IF (*-1C V-TRANS-ACT BARRIER NPNHAII)(1 CLB)(2 Acc)(3 CC OR CLB)(NEGATE 4 Gen LINK *1 N BARRIER NPNH OR CC)(NEGATE 4 Indef LINK 1 Gen LINK *1 N BARRIER NPNH OR CC); ## Jesus válddii fárrosis Biehtára, Jáhkoba ja Johanasa. SELECT:r2516 Acc IF (*-1C V-TRANS-ACT BARRIER NPNHAII)(0 N)(1 CC)(*2C NP-HEAD-ACC BARRIER NPNH OR Gen); ## Mii guoská váldofáddájovkui mii gieđahallá dutkama ja oahpahusa, de... SELECT:r2517 Acc IF (1 ("/") LINK *1 NP-HEAD-ACC BARRIER NPNH LINK 1 NP-BOUNDARY); ## Lea dárbu ásahit sámegiela vierisgiellaoahpahusa/álgooahpahusa. SELECT:r2518 Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHAII)(0 N)(1 COMMA)(*2 NP-HEAD-ACC BARRIER NPNHA LINK 1 CC LINK 1 NP-HEAD-ACC BARRIER NPNHA LINK 1 NP-BOUNDARY); ## Jos juohká dážaid, sámiid ja láddelaččaid iešguđet sadjái, ... SELECT:r2520 Acc IF (*-1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1C NP-HEAD-ACC)(1 COMMA OR CC) ; #(2C Gen)(3C Acc); ## Gielalaš hehttehusat váttásmahttet sihke guorahallama, diagnostiserema, gieđahallama, divššu, fuolaheami ja dieđuid addima geavaheaddjái. # Second part # - - - - - - SELECT:r2521 Acc IF (*-1 CRD BARRIER NPNHA LINK -1C Acc)(NEGATE 0 Inf)(NEGATE 0 Nom LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(1 NP-BOUNDARY LINK NOT 0 Acc)(NEGATE 0 Dem LINK 1 PrfPrc LINK *1 N BARRIER NPNH); ## ...ja atnigohte meahci ja vuovddi. #SELECT Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER )( SELECT:r2523 Acc IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1C Acc)(1 COMMA); ## Álgoálbmogii galgá sihkkarastit "rivttiid ja vejolašvuođaid, maid našunála lágat sihkkarastet eará ássiide". SELECT:r2524 Acc IF (*-1 CC OR COMMA BARRIER NPNH LINK -1 NP-HEAD-ACC)(1 COMMA OR CC)(*2C NP-HEAD-ACC BARRIER NPNH LINK 1 CC OR CLB OR NP-BOUNDARY); ## ...váfistan dihte Romssa universitehta sámi ja eamiálbmotguoskevaš dutkama, oahpahusa ja gaskkusteami. SELECT:r2525 Acc IF (*-1 COMMA OR CC BARRIER NPNH LINK -1C Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHAII)(1 CC OR COMMA LINK NOT 0 ("vai")); ## Jos juohká dážaid, sámiid ja láddelaččaid ieš guđet sadjái, ... SELECT:r2526 Acc IF (-2C Acc)(-1 ("/")); ## Dát sáhttá dáhpáhuvvat go atná konkrehtalaš daguid/hilgumiid okta dahje nuppi riekteáddejumi boađusin. SELECT:r2527 Acc IF (-1 COMMA LINK *-1 Rel BARRIER COMMA LINK -1 COMMA LINK -1C Acc)(NEGATE 1C Acc)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Gihpa gieđahallá maid vuoigatvuođaid, mat vuođđuduvvet lágaide ja konvenšuvnnaide, ovdamearkkaid gielddaid plánain sámi mánáid ja nuoraid ovdii ovttas singuin, ja dasto ovdamearkkaid fálaldagain, mat addojit dearvvašvuođastašuvnnain ja mánáidgárddiin juo dan rájes go mánát leat uhcit, skuvlaja asttuáigefálaldagain, gitta nuoraide, geat leat oahpus, ja ovdamearkkaid nuoraiddiehtojuohkimis ja vejolašvuođain davviriikkalaš ja riikkaidgaskasaš ovttasbargui. # Acc , Rel ... , 0=Acc ... , Rel..., CP....,... SELECT:r2528 Acc IF (*-1 (@CNP) BARRIER VERB LINK *-1 Acc BARRIER WORD)(0 (N Gen) LINK 1 EOS); ## Sii masset dábálaččat vuosttamužžan dárogielmáhtu, ja dasto maid sámegiela. # Third part # - - - - - - SELECT:r2529 Acc IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1C Acc LINK -1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1C Acc)((1 NP-BOUNDARY) OR (1 Gen LINK 1 Po)); ## Ferte vuhtiiváldit divššohasa dárbbuid, beroštumiid ja riektesihkarvuođa dearvvašvuođabálvalusa ektui. SELECT Acc IF (-1 Gen LINK -1 CC BARRIER NPNH LINK -1C Acc LINK -1 COMMA BARRIER NPNH LINK -1C Acc)(1 ADVLCASE); ## Gielalaš hehttehusat váttásmahttet sihke guorahallama, diagnostiserema, gieđahallama, divššu, fuolaheami ja dieđuid addima geavaheaddjái. # Accusative in apposition # ------------------------ SELECT:r2531 Acc IF (*-1 COMMA BARRIER NPNHA LINK -1 Acc)(NEGATE 0 Gen LINK 1 N)(NEGATE 1 COMMA OR CC LINK 1 Gen)(*1 COMMA BARRIER VFIN); ## Romssa universitehta ohcá dan dihte lassiruhtajuolludeami, oktiibuot ## 3.000.000 ruvnno jahkásaččat 5 jagi badjel, váfistan dihte Romssa ## universitehta sámi ja eamiálbmotguoskevaš dutkama, oahpahusa ja ## gaskkusteami. SELECT:r2532 Acc IF (0 ("hearrá"))(1C ("ipmil" Acc)); ## It galgga geahččalit Herrá Ipmilat. # Special rule to avoid genitive reading of "Hearrá". Needed because "Hearrá Ipmilat" is different from "Title Name" and "Firstname Lastname" combinations. SELECT:r2533 Acc IF (-1 ("hearrá" Acc))(0 ("ipmil")); ## Don galggat ráhkistit Hearrá Ipmilat oppa váimmustat.. # Not accusative # -------------- REMOVE:r2534 (N Acc) IF (*-1C (N Acc) BARRIER Inf OR Actio OR PrfPrc OR S-BOUNDARY2 OR ("/") OR CRD LINK NOT 0 MEASURE LINK NOT *-1 Interr BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 (Num Acc) BARRIER NOT-ADJ)(NEGATE 0 Prop LINK -1 (N Acc))(NEGATE 1 VAbess); ## Mánáin lea vuoigatvuohta oažžut dárbbášlaš dearvvašvuođaveahki maiddái dearvvašvuođaiskkadeami hámis... #REMOVE:r2535 Acc IF (NEGATE 0 Dem OR Pers OR Interr)(0 Rel)(*1C (Pron Acc) BARRIER S-BOUNDARY2 OR CC OR Neg OR Actio OR go LINK NOT 0 Interr OR Refl OR Rel)(NEGATE 1 Indef); ## Golbma olbmá jearahit du. #REMOVE:r2536 Acc IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER VFIN-NOT-AUX OR Inf OR CS)(NEGATE *-1 CS BARRIER V LINK 1 @COMP-CS<)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE 0 Dem LINK *1 (N Acc) BARRIER NPNH)(NEGATE 0 NUMERALS LINK *1 TIME BARRIER NOT-ADJ) (NEGATE 0 ("dat") LINK 1 CS)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 1 V-TRANS-ACT + Loc); ## Sápmelaččaid historjá álbmogin lea duháhiid jagiid boaris, muhto dálá ássanguovlluin sápmelaččat eai leat ássan nu guhká. #REMOVE:r2537 Acc IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Acc LINK 1 VFIN)(NEGATE *-1 Num BARRIER NPNH)(NEGATE 1 Ger)(*1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1C Acc BARRIER S-BOUNDARY2 OR Nom); ## Bivdi sáhttá vuordit guoli boahtit buđđui. REMOVE:r2538 Acc IF (*-1C Acc BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Acc)(*1C A BARRIER NPNH LINK 1 NP-BOUNDARY)(NEGATE 1 CC); ## ...maid sáhttá geavahit eamiálbmotjoavkkuid miellahtuid buorrin. REMOVE:r2539 Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER Acc OR S-BOUNDARY2 LINK *-1C Acc BARRIER NPNH OR CC LINK NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); ## Lávdegoddi lea dasa lassin guorahallan báikkálaš riekteáddejumiid Finnmárkkus ja vuordimis áigu dán ilbmadit iežas boahtte čielggadeami mielddusin. #REMOVE:r2540 Acc IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(NEGATE *-1 (":") BARRIER V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(NEGATE *-1 ("ollu") BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE 0 ("dat") LINK 1 CS)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 1 V-TRANS-ACT + Loc); ## ...ahte sámi nuoraide láhččojuvvo vejolašvuohta oassálastit... REMOVE:r2541 Acc IF (*-1C V BARRIER VFIN OR Inf OR S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 (PrfPrc @>N) OR V-TRANS-ACT OR NEGFOC)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 1 (Pron Rel)); ## Dál nannejuvvui girku sámeguovlluin. REMOVE:r2542 Acc IF (NEGATE 0 TIME)(*1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1 ("ahte") BARRIER NOT-ADV-PCLE OR ("nu")); ## Mu referáhta namma dadjá, ahte... # Removes accusative object if there is a clausal object. REMOVE:r2543 Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Loc)(*1 ("ahte") BARRIER WORD); ## Olmmoš galgá almmuhit skovis, ahte objektiivvalaš eaktu lea dievvan. # Same here. # Ritva comment: this rule doesn't work? seems more harmful than helpful. Might not wanna include it.. REMOVE:r2544 Acc IF (0 (N Sg Nom))(1 V-SG3)(NEGATE *1C Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 TV LINK *1 EOS OR S-BOUNDARY2 BARRIER Acc); ## ...mii lea mearriduvvon lágas dahje maid láhka doarju. REMOVE:r2545 Acc IF (NEGATE 0 TIME OR Dem)(*1C N BARRIER NPNH LINK 1C Inf); ## Oainnán iežan bargun guossohastit veahá biepmu buohkaide. SELECT:r2546 Gen IF (*-1 ("dihte") OR ("dihtii") BARRIER NPNH LINK -1 Actio)(NEGATE 0 Dem)(NEGATE 0 Inf LINK -1 CC)(NEGATE 1 CC)(*1 (N Acc) BARRIER NPNH); ## ...váfistan dihte Romssa universitehta sámi dutkama. REMOVE:r2547 Acc IF (-1 ("mannat" @>N) OR ("boahtte" Attr) OR ("easkka") OR Dem)(0 Gen LINK 0 TIME); ## Mannan dálvvi hárjánin čuoigat. ## Dán jagi ii lean áivevátnu juo árradit. # Accusative Px or locative # ========================= SELECT:r2548 Acc IF (*-1 STV BARRIER VERB LINK NEGATE 0 VERBAL-ACTIVITY-V LINK -1 COMMA)(NEGATE *-1 NP-HEAD-ACC BARRIER VFIN)(0 Loc LINK NOT 0 Actio OR BUILDING OR Prop)(NEGATE *1C NP-HEAD-ACC OR Inf BARRIER V); ## Sámediggi ovddida rollas eavttuid buktin... SELECT:r2548 Acc IF (*-1 ("háliidit") + FMAINV BARRIER VERB)(NEGATE *-1 NP-HEAD-ACC BARRIER VFIN); ## Vearrámus lea go nu váttis lea oažžut eret dan gova, lohká nisu, gii ii hálit namas aviisii. # Illative # ======== # Sg Ill = Prt Sg3 (for some verbs), Pl Ill = Prt Du2 (for some verbs) SELECT:r2551 Ill IF (*-1 VFIN OR Inf BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (Prt Sg3))(NEGATE 0 Adv); ## Dat lea sivalaš helveha dollii. # The last condition because of "oktii" etc. REMOVE:r2552 (Prt Du2) IF (*-1 VFIN OR Inf BARRIER S-BOUNDARY2); ## Fágabirrasat main lea gieddebárgu, bovdejuvvojit fállat giedde- ## bárgguid sámi nuoraide. REMOVE:r2553 Du2 IF (NEGATE 0 Imprt LINK *-1 BOS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Jahkásaš bušeahttarámma dán prošeavtta doaimmaide gártá 70.000 ruvnno. SELECT:r2554 Ill IF (-2C Ill)(-1 COMMA OR CC); ## ...vuoigatvuohta guohtumii, bivdui, guollebivdui, jna. SELECT:r2555 Ill IF (1 CC OR COMMA)(*2C Ill BARRIER NPNH); ## Gohccái ja čujuheapmái nammaduvvui gonagaslaš vuovdefáldi. SELECT:r2556 Ill IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Ill LINK *-1 COMMA BARRIER S-BOUNDARY2 LINK -1 Ill); ## Sávan maiddái buot min stivrenjoavkkuid miellahtuide, Eanandoallo- ja biebmodepartementta bargiide, NBR luohttámušolbmuide ja Boazodoalloođđasiid lohkiide buriid juovllaid ja ilolaš ođđajagi. ## Doalut gullet golmma vieljažahkii Martin, Gustav ja Ole Kantii, Sigvart Renanderii ja su niidii Majabritt Renanderii. # =================== # SECTION #20 # # =================== # # Early comitative rules # ======================== # Early plural rule # ----------------- SELECT:r2557 Pl IF (0 SG-WORD)(-1 (Pron Gen) LINK -1 Num OR Ord BARRIER NPNH); ## Dát lea okta min ovttasbargguin. # This rule is necessary before the next one as it chooses plural even if the genitive pronoun modifier after the numeral and in front of the singular noun is not disambiguated yet (Acc-Gen disambiguation comes later). # Singular not plural # ------------------- REMOVE:r2558 Pl IF (0 SG-WORD LINK NOT 0 VFIN)(NEGATE *-1 Num OR Ord BARRIER NPNH)(*-1 BOS LINK NOT *1 PLURALIZER); ## Go funet lea guolli goddomin, de fitná olmmoš buođu luhtte dušše oktii jándoris, savdnjileamen joddu amas dat dierrut, suollemasat dainna doaivvuin ahte nago de lea boađistan. ## Buoremus sámepolitihkka ožžojuvvo áigálii sámi veahkadaga ja ráđđehusa gaskaneas ipmárdusain. # lahka-compound # - - - - - - - - SELECT:r2559 Sg IF (-1 LAHKA-MOD)(0 LAHKA); ## Ráđđehus háliida lágidit dearvvašvuođa- ja sosiálabálvalusaid oktagaslaš dárbbuid mielde, earret eará pasientavuoigatvuođaid lágain ja dearvvašvuođabargiid lágain. # Depending on the scope # - - - - - - - - - - - - # the time dimension can cause problems here... SELECT:r2563 Com IF (-1 ("almmá"))(0 (Pl Loc)); ## Sáhttá muddet ja fárrehit báikkis nubbái almmá buhtadusain. SELECT:r2568 (Sg Com) IF (*-1 ("vrd") OR ("veardidit") BARRIER Com)(0 (Pl Loc)); ## Sámediggi lea váldán badjelasas váldoovddasvástádusa sihkkarastimis doaibmadoarjaga Nuortasámi museai (vrd. čoahkkimiin Njávdámis 05.06.01). ## Sii čuvvot sámilága mearrádusaid, veardit siskkáldas goziheami geatnegasvuođain. SELECT:r2569 (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 ACTOR OR ACTOR-ROLE)(1 ("ovttas")); SELECT:r2570 (Sg Com) IF (-1 COM-ADV)(0 (Pl Loc) LINK 0 ACTOR OR ACTOR-ROLE); REMOVE:r2571 (Pl Loc) IF (*0 ("boahtit") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("riika" Sg) LINK 0 Px); ## Muhtumat eai muosát jápmima ovdal go oidnet Olbmobártni boahtimin riikkainis. SELECT:r2573 (Sg Com) IF (0 (Num Pl Loc))(*1 (N Sg Com) BARRIER NOT-ADJ LINK NOT 0 PL-NOUN); REMOVE:r2574 (Pl Loc) IF (*-1C (Num Com) BARRIER NOT-ADJ)(0 (N Sg Com)); ## Dutnje lea buoret mannat eallimii čalbmebeallin go bálkestuvvot helveha dollii guvttiin čalmmiin. ## Ledjen guvttiin heajain. # It should not hit this one. SELECT:r2575 (Sg Com) IF (NEGATE *-1C (Dem Loc) BARRIER Com)(0 (Pl Loc) LINK 0 MEASURE LINK NOT 0 ("salla")); ## Don leat leamaš oskkáldas uhcánaččain. # We make exception for "salla" because it also has anohter meaning, even if "salla" Pl Loc should be rare. SELECT:r2576 (Sg Com) IF (*-1 ("juohke") BARRIER NOT-ADJ)(0 (Pl Loc)); ## Son fitná doppe juohke skuvllain. # Various rules # ------------- SELECT:r2578 Com IF (0 (Pl Loc))(*-1 COM-COMPL-NOUN BARRIER S-BOUNDARY2 OR VERB); ## Das lei ee. oktavuohta čakčamánu 7. b. 1854 lágain. SELECT:r2579 Com IF (0 (Pl Loc))(*1 COM-COMPL-NOUN BARRIER S-BOUNDARY2 OR VERB); ## Vuojadansearvi váldá din fitnodagain oktavuođa vahkku 20:s, gullat mo dii sáhttibehtet veahkehit. SELECT:r2580 Com IF (*-1 COM-ADV BARRIER (N Com)); ## Ii lean dárbu dábálaš eanavuovdimii, oktan opmodatregistreremiin. SELECT:r2581 Com IF (*-1 ("guovttá"))(0 Loc LINK 0 ANIMATE BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dat son muitalii, go guovttá leimme dainna nieiddain. SELECT:r2582 Com IF (*-1 ("váldit") BARRIER NPNH LINK -1 ("oktavuohta")); ## Vuoigatvuohta oktavuođa váldit divššohasbearráigeahččiin. SELECT:r2584 (Sg Com) IF (-1 (Pers Du1))(*1 V-DU1 BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC); ## Moai áhčiin manaime dohko. SELECT:r2585 (Sg Com) IF (-1 (Pers Du3))(*1 V-DU2 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## SELECT:r2586 (Sg Com) IF (-1 (Pers Du3))(*1 V-DU3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## SELECT:r2587 (Sg Com) IF (-1 (Pers Gen) LINK 0 Du1 OR Du2 OR Du3)(1 N); ## Dat lea munno vieljain dállu. SELECT:r2588 (Sg Com) IF (1 (Pron Rel Sg) LINK NEGATE *-1 OKTA BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2); SELECT:r2589 (Sg Com) IF (1 COMMA)(2 (Pron Rel Sg)); ## Rávisolbmot hállet mánáin gii lea lahtigoahtán 2-3 sáni cealkkan. ## Várrepresideanta lea maid 05.01.00 leamaš čoahkkimis Sosiála- ja dearvvasvuođadepartemeanttain čilgen dihte Sámedikki juolludemiid sámi dearvvasvuođa- ja sosiálaplána čuovvuleamis . ## Soai leigga čohkkámin fatnasis áhčiineaskka ja čiktimin firpmiid. # This rule should be tested. In: zcorp/dis/sme/all/060227b.txt (8295). SELECT:r2590 Com IF (*-1 ("addit") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("láhkavuođđu" Loc)); ## Geassemánu 8.b. 2001 láhkaásahus nr 676 oktagaslaš plánaid birra dearvvašvuođalágaid vuođul lea addojuvvon láhkamearrádusaid láhkavuođuin. SELECT:r2591 (Sg Com) IF (*-1 HUMAN OR ORGANIZATION OR INSTITUTION BARRIER NPNH LINK 0 Nom LINK NOT 0 LOC-HEAD OR A)(0 (Pl Loc) LINK 0 HUMAN)(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Norgga delegašuvdna, várrepresideanttain, doalai sártni dievasčoahkkimii čoahkkima loahpahettiin, mas doarjjui WHO boahtteáiggi barggu dearvvasvuođain. # COM-ADJ # - - - - SELECT:r2592 (Sg Com) IF (-1 COM-ADJ)(0 (Pl Loc)); ## Ja sin illudii oppa joavkkuinis go lei oskugoahtán. # Idiomatic expressions # -------------------- # dáinna lágiin / dáinna vugiin # - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2593 Com IF (-1 DAT-PRON OR ("diet"))(-1 Com)(0 ("láhki"))(0 Com); SELECT:r2594 Com IF (-1C Attr OR Gen OR Dem OR Num)(0 VUOHKI LINK 0 (Pl Loc))(NEGATE *-1 REALCOPULAS BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 REALCOPULAS BARRIER S-BOUNDARY2); ## Eiseválddit galget doaibmevaš vugiin doarjut dán barggu. # NP internal disambiguation of Com # --------------------------------- SELECT:r2595 Com IF (*-1C (Dem Sg Com) BARRIER NPNH); ## Romssa guovllubuohcceviessu lea bargamin dáinna áššiin. SELECT:r2597 Com IF (*-1C (Indef Sg Com) BARRIER NPNH); ## Dainna sániin dadjat, de mearkkaša dat ahte ... SELECT:r2599 Com IF (0 Num)(NEGATE *1 PL-NOUN BARRIER NOT-ADJ LINK 0 Pl); # Cf. rules for PL-NOUN above. SELECT:r2600 Com IF (*-1C Num LINK 0C Com BARRIER NOT-ADJ OR ("jahkásaš")); ## ...de son gal luoitá nođiid; ovttain sániin dadjat: luoitala. ## Mo sáhttá mottiin sániin dadjat... SELECT:r2601 (Sg Com) IF (0 (Pl Loc))(1C Com); ## Áššebealit galget juohke jagi šiehtadallat ekonomalaš doaimmaid, fágalaš sosiála áššiid ja eará gažaldagaid ja doaimmaid mat buriin vugiin ovdánahttet boazodoalu. # Dynamic-verbs # - - - - - - - SELECT:r2602 (Pl Loc) IF (*-1 DYNAMIC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CRD OR COMV LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Sg Com) LINK NOT 0 TOOL OR ABSTR-TOOL OR WRITING-TOOL OR CONCEPT OR HUMAN OR VEHICLE OR ("buorre") OR (Der/NomAct)); SELECT:r2603 (Pl Loc) IF (0 (Sg Com) LINK NOT 0 TOOL OR ABSTR-TOOL OR WRITING-TOOL OR CONCEPT OR HUMAN OR VEHICLE)(*1 DYNAMIC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CRD LINK 0 FMAINV OR Inf); # ANIMATE + Noun # - - - - - - - - SELECT:r2604 (Sg Com) IF (*-1 ANIMATE BARRIER NPNH LINK 0 Nom OR Gen)(0 (Pl Loc) LINK NOT 0 ABSTR-TEXT OR TEXT OR PLACE OR INDUSTRY OR EDUCATION OR INSTITUTION OR ANIMATE)(1 CLB OR EOS); ## Sii vástidedje: Johanasa gásttain. # Does it really need (1 CLB OR EOS)? # atnit fuola # - - - - - - SELECT:r2605 (Pl Loc) IF (*-1 ("atnit") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1 ("fuolla" Acc) BARRIER NOT-ADV)(0 (Sg Com)); SELECT:r2606 (Pl Loc) IF (0 (Sg Com))(*1 ("atnit") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1 ("fuolla" Acc) BARRIER NOT-ADV); ## Son atná fuola dávviriin. # Disambiguation based upon type of NP # ------------------------------------ SELECT:r2607 Com IF (0 Prop)(NEGATE 0 ("Sápmi") OR ("Sámediggi")); ## # Person names are normally sg. # Disambiguation based on valency of adverbs and particles # -------------------------------------------------------- # NP internal arguments # --------------------- SELECT:r2608 (Pl Loc) IF (-1 ("vástu") OR ("vástadus"))(0 ABSTR-TEXT); ## Son, geas lea fágalaš vástu mearrádusain, vrd. mielladearvvašvuođadikšunlága $ 1-4, mearrida viidásut iskkadeami dahje bákkolaš mielladearvvašvuođadivššu ovdanbuoktojuvvon gáibádusa. SELECT:r2609 (Sg Com) IF (-1 ("ulbmil"))(0 ABSTR-TEXT OR INDUSTRY LINK 0 (Pl Loc)); ## Jus ulbmilat politihkain galgá šaddat duohtan fertejit visot náššuvnnalaš unnitálbmogiid dárbbut ja beroštumit váldojuvvot vuhtii juohke oasis riikas ja buot servodaga dásiin. SELECT (Sg Com) IF (-1 (Num Sg Com) LINK 0 CURRENCY)(0 (N Loc)); SELECT (Num Com) IF (1 CURRENCY + Com); ## Dainna čuđiin ruvnnuin áiggun bierggu oastit. # ulbmil # - - - - REMOVE:r2610 (Pl Loc) IF (0 ("ulbmil" Sg Com))(NEGATE 1 COPULAS); ## Viidáseappot álggahuvvui bargu man fylkkagielda ovttaidahttá ulbmiliin ahte ráhkadit raportta. ## Searvvi ulbmiliin leat sámi áššit guovddážis. - Should not hit this. # Human # - - - SELECT:r2611 Com IF (-1 HUMAN LINK 1 ("fástabálká") OR ("bálká")); ## Bálvalusas lea nubbi suohkanfysioterapeuta fástabálkkáin ja nubbi priváhta dásis, gii oažžu 100 % doarjaga. # Assuming that the noun directly following a noun from the set HUMAN will also be its complement. # COM-COMPL-NOUN # - - - - - - - SELECT:r2612 Com IF (*-1 COM-COMPL-NOUN BARRIER NP-BOUNDARY)(0 HUMAN OR ORGANIZATION OR INSTITUTION OR STATE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY); ## Dearvvašvuođabargiid doaibma adnojuvvo priváhtan, vaikke vel dearvvašvuođabargiin lea fástadoavtteršiehtadus dahje eará šiehtadus almmolašvuođain, muhto eai leat dattetge virggis almmolaš ásahusas. ## 1996:s rájes lea Romssa universitehtas leamaš Sámi dutkamiid guovddáža bokte formaliserejuvvon ovttasbargu St. Petersburga Hertzen universitehta Davviálbmogiid fakultehtain. ## Dat lea oktavuođas luondduvuođuin ja birrasa vejolaš nuoskkidemiin. # Locative # ======== # ToC for this section # NP-internal disambiguation of Loc # Disambiguation based upon type of NP # Idiosyncratic NP NP combinations # Other locative rules # Disambiguation based upon verb valency # Locative and comitative in appositions # Locative, not PxSg3 # ------------------- REMOVE:r2613 PxSg3 IF (NEGATE *-1 Sg3)(NEGATE 0 Gen LINK *-1 Pr BARRIER NPNH)(NEGATE 0 N-PX)(0 Loc); ## Dakkár stuora gávpogis olmmoš sáhttá bargat vaikko maid. SELECT:r2614 Loc IF (-1 COPULAS LINK 0 FMAINV)(0 ("fápmu")); ## Láhka lea fámus čakčamánu 1.b. 2003 res. vuođul. REMOVE:r2615 (Gen PxSg3) IF (0 Loc)(1 EOS); ## Dán háve dubmehalai áššáskuhtton suolavuhtii vuollerievttisge. REMOVE:r2616 (Gen PxSg3) IF (NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNH)(0 Loc)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE *1 N BARRIER NPNH); SELECT:r2617 Loc IF (-1 IV)(0 Px)(*1 N BARRIER NPNH LINK 0 ADVLCASE LINK 1 EOC2)(NEGATE 0 Gen LINK 1 N); ## Rátnu heaŋgá seainnis máŋgga siiddas. SELECT:r2618 Loc IF (-2 IV)(-1 Ess)(0 Px)(*1 N BARRIER NPNH LINK 0 ADVLCASE LINK 1 EOC2); ## Rátnu heaŋgá čikŋan seainnis máŋgga siiddas. SELECT:r2619 Loc IF (-3 IV)(-2 Nom)(-1 Ess)(0 Px)(*1 N BARRIER NPNH LINK 0 ADVLCASE LINK 1 EOC2)(NEGATE 0 Gen LINK 1 N); ## Dán áigge heaŋgá rátnu čikŋan seainnis máŋgga siiddas. # NP-internal disambiguation of Loc # --------------------------------- #SELECT:r2620 (Pl Loc) IF (*-1 ("buot") OR ("gait") BARRIER NPNH LINK NOT -1 (@ADVL))(0 (Sg Com)); ## Nu lea buot servodaga dásiin. # Words which should have Loc, we put into SG-WORD, like: ## Ii oppa Salomo ge buot hearvásvuođainis lean gárvvohuvvon nugo okta sis. SELECT:r2621 (Pl Loc) IF (*-1 ("dievva"))(0 (Sg Com) BARRIER NPNH); ## Dušše diibmabeali ovdalaš lei birasviessu dievva Sámi nuorain. SELECT:r2622 (Pl Loc) IF (*-1C (Dem Pl Loc) BARRIER NPNH); ## Ollu dáin doaibmabijuin sáhttá álggahit... # 'Dain' is unambiguously Loc. 'Dainna' is not. SELECT:r2625 (Pl Loc) IF (*-1 HEADOFPARTS BARRIER NPNH OR COMMA); ## Guhtemuš dainna bivdovugiin guhkimus leaš gevahuvvon... ## Dat sáhttet leat oassin árvvoštallamiin. SELECT:r2626 (Pl Loc) IF (-2 Num)(-1 PROSEANTA); ## Dat lea 50 % ruđain. SELECT:r2627 (Pl Loc) IF (*-1 ("ieš#guhtet" Pron Indef Gen) OR ("eanet" A Comp Attr) BARRIER NPNH)(0 (Sg Com)); ## Dat čájeha, man sierralágan sámi identitehtta sáhttá leat iešguđet birrasiin. ## Válgaoassálastin iešguđet válgamálliin Norggas. ## Galle áirasa leat válljejuvvon iešguđet joavkkuin 1989 -- 2001 49 Tab.4. SELECT:r2628 (Pl Loc) IF (1 COMMA)(2 (Pron Rel Pl)); ## Livččii buorre, juos hálddašanguovllu olggobeale doaimmain, mat bálvalit sámi geavaheddjiid, biddjošii deaddu. # Disambiguation based upon type of NP # ------------------------------------ SELECT:r2629 (Pl Loc) IF (0 (laš) OR ("sápmelaš"))(NEGATE 0 (A*)); ## Sápmelaččain sáhttet leat erenoamáš vuoigatvuođat. SELECT:r2630 (Sg Com) IF (-1 ("lihkku"))(0 ("beaivi" Pl Loc)); SELECT:r2631 (Pl Loc) IF (NEGATE -1 Num OR ("lihkku"))(0 VAHKKU OR AIGODAT LINK 0 (Sg Com)); ## 1870-jagiin lea čielggas ahte láddelaččaide guske ortnegat. ## ...gal guhkui ruoššaid gávppašanriekti guvttiin vahkuin. NOT -1 Num! SELECT:r2632 (Pl Loc) IF (NEGATE *-1 CRD2 LINK -1C Com)(NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 PLACE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY LINK NOT 0 VEHICLE OR (Der/NomAct))(NEGATE -1 COM-ADV)(NEGATE 1 ("ovttas"))(NEGATE 0 (Actio Ess))(NEGATE *1 COM-HEAD BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Sápmelaččat leat unnitlogus earret muhtun unnit guovlluin. ## Perspektiiva lea mielde dehálaš dearvvašvuođa- ja sosiálapolitihkalaš guorahallamiin, bušeahttajuolludemiin ja láhkaásahemiin. ## Daid beivviid gásttašeaddji Johanas bođii ja sárdnidišgođii Judea meahcis. # The first constraint is also for coordination SELECT:r2633 (Pl Loc) IF (-1 ("máilbmi" Gen))(0 ("nuortaoassi" Com))(NEGATE *-1 COM-HEAD)(NEGATE 1 COM-HEAD); ## Sápmelaččat leat maid geavahan seammálágan álbmotdálkkodeami , go máilmmi nuortaosiinge , guhppen ja boaldán báhkkoliid (moxa). # this noun combination is also place in most cases SELECT:r2634 (Pl Loc) IF (0 Num)(*1 PL-NOUN BARRIER NOT-ADJ); SELECT:r2635 (Pl Loc) IF (0 PL-NOUN); ## Mun ledjen golmmain heajain. SELECT:r2636 (Pl Loc) IF (0 ("beassáš")); ## Dat bistá beassážiin hellodagaide. ## Guovlluin, mat leat Ruoŧa ráji lahkosiin, ledje stuora erohusat dáin sisaboađuin jagis 1998 ja ledje gaskkal 81 000 kr ( Romssas ) ja 400 000 kr ( Davvi-Trøndelágas ). # Hopefully, we can make a set for location substantives that cannot be comitative. # Idiosyncratic NP NP combinations # -------------------------------- # STATE + ACTOR # - - - - - - - SELECT:r2638 (Pl Loc) IF (-1 STATE OR ABSTRACT)(0 (Sg Com) LINK 0 ACTOR); ## Guovlluid dearvvašvuođafitnodagaid plánat ovddiduvvojit SDD dohkkeheapmái, ja SDD bivdá árvvoštallamiid geahččoeiseválddiin. ## Son bivddii veahki oahpaheddjiin. # dárbu # - - - # Goal: Move these N-specific rules to set rules. SELECT:r2639 (Pl Loc) IF (*-1 CONCEPT BARRIER NOT-NP)(0 (Sg Com) LINK 0 ORGANIZATION); ## Sámi mánáid dárbbut mánáidgárddiin, sámi ohppiid dárbbut vuođđo- ja joatkaskuvllain ja sámi servodaga dárbbut rávisolbmuid oahpahusas ja alit oahpus ja dutkamis, fertejit lea Sámedikki beroštumi ja ráhčamušaid vuođđun dán suorggis. # diehtu # - - - - SELECT:r2640 (Pl Loc) IF (*-1 ("diehtu") BARRIER S-BOUNDARY2)(0 N); ## Deaŧalaš lea ahte dieđut divššohashálddahuslaš vuogádagain gieđahallojuvvojit nu ahte divššohasaid persovdnasuodjalus áimmahuššojuvvo seamma láhkai go divššohasjournálainge. # In both cases: information 'about' and 'from' the complement is locative. # dikšu # - - - SELECT:r2641 (Pl Loc) IF (-1 ("dikšu"))(0 ILLNESS OR BODY); ## Nuoraidjoavku fállá poliklinihkalaš dikšunfálaldaga erenoamážit nuoraide ja nuorra rávisolbmuide, geain leat rádjašuvvan gárrenávnnasváttisvuođat, geat dárbbašit divššu gárrenávdnasiin ja miellaváttisvuođain ovttastuvvan váttisvuođaid geažil, dahje geain lea iešsoardinproblematihkka . SELECT:r2642 (Pl Loc) IF (0 ILLNESS OR BODY)(*1 ("dikšu") BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 TV); SELECT:r2643 (Pl Loc) IF (0 ILLNESS OR BODY)(*1 ("dikšu") BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *1 TV); ## Gárrenávdnasiin son dárbbaša divššu. ## Gárrenávdnasiin son divššu dárbbaša. ## Julggiin son divššu dárbbaša. # goabbatge # - - - - - SELECT (Pl Loc) (-1 ("goabbat" Foc/ge))(0 (Sg Com)) ; ## Goabbatge joavkkuin lonuhit čikčiid juohke viđát minuvttas. # lassáneapmi # - - - - - - SELECT:r2645 (Pl Loc) IF (*-1 ("lassáneapmi") BARRIER NPNH)(0 HUMAN OR ORGANIZATION); ## Vuosttaš sámediggeválga čađahuvvui juste dan áiggis go lei biddjon guhkes-áiggi fuomášupmi ja lei oalle fáhkkes lassáneapmi nissonáirasiin Norgga eará álbmotválljejuvvon orgánain. # ovdamearka # - - - - - SELECT:r2650 (Pl Loc) IF (*-1 LOC-COMPL-NOUN BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CRD LINK NOT 0 ("ovdamearka" Ess) OR ("ovdamearka" Gen))(0 (Sg Com)); SELECT:r2651 (Pl Loc) IF (*-1 ("ovdamearka") BARRIER NPNH)(0 (N Sg Com)); ## Dat leat ovdamearkkat dakkár vuoigatvuođain. # stáhta # - - - - #SELECT:r2652 (Pl Loc) IF (*-1 BOS LINK NOT *1C V)(*-1 HUMAN LINK NOT -1 (@>N))(0 ("stáhta" Com)); ## ILO konvenšuvdna (nr 169) eamiálbmogiid ja čearddaid birra iešbirgejeaddji stáhtain (ILO-konvenšuvdna). # ABSTR-ENTITY # - - - - - - - - SELECT:r2653 (Pl Loc) IF (*-1 ABSTRACT BARRIER NPNH)(0 EVENT OR TEXT); ## Boazodoallu - ii namut maidege bággonjuovvamiid birra, vaikko dat lea ge okta dain guovddáš šiehtadallanfáttáin dán jagi boazodoallošiehtadallamiin. # This rule is too wide. XXX # Other locative rules # -------------------- SELECT:r2654 Loc IF (*-1 ("sáhka") BARRIER NPNH); ## Ii leat dušše sáhka olbmuid oktavuođain juohkebeaivválaš eallimis. SELECT:r2655 (Pl Loc) IF (*-1 ("fuolahus") BARRIER NPNH); ## Jus mánáidsuodjalusbálvalus lea váldán fuolahusa mánáin... SELECT:r2656 (Pl Loc) IF (1 ("gos")); SELECT:r2657 (Pl Loc) IF (1 COMMA)(2 ("gos")); ## Riikkain gos lea čearddalaš, oskkolaš dahje gielalaš minoritehtat,... ## Sajiin, gos ii leat oktage priváhta eanaeaiggát,... SELECT:r2658 (Pl Loc) IF (-2 Num)(-1 Gen)(0 (Sg Com))(1 VERB LINK 0 VFIN OR PrfPrc OR ConNeg); SELECT:r2659 (Pl Loc) IF (-1 Num LINK NOT 0 Com)(0 (Sg Com))(1 VERB LINK 0 VFIN OR PrfPrc OR ConNeg); ## Ii oktage su dávttiin lean doddjon. SELECT:r2660 (Pl Loc) IF (-2 ("oallugat") OR ("ollugat"))(-1 Gen)(0 (Sg Com))(1 VERB LINK 0 VFIN OR PrfPrc OR ConNeg); SELECT:r2661 (Pl Loc) IF (-1 ("oallugat") OR ("ollugat"))(0 (Sg Com))(1 VERB LINK 0 VFIN OR PrfPrc OR ConNeg); ## Oallugat mu ustibiin leat dávjá dahkan nu. SELECT:r2662 (Pl Loc) IF (*-1 BOC2 OR Pr BARRIER NPNHAI)(NEGATE 0 (A Nom))(NEGATE 0 (Coll Nom) LINK *1 (V Du3) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Po)(*1 REALCOPULAS BARRIER NP-HEAD-NOM OR NP-HEAD-ACC LINK NOT *1 PrfPrc BARRIER VERB); ## Sámediggeráđđi čujuha cealkámušastis áššái ahte sápmelaš rávisolbmuin seammaládje go sámi mánáin , ferte leat vejolašvuohta oažžut vuođđoskuvlaoahpahusaset O97 Sámi mielde. ## Ádjásgo lea ođđa fanas? ## Suomas maid lei dilli váttis. ## Lágas eai leat mearrádusat. ## Daningo sámiin lea iežaset giella. ## Vuollel 12 jahkásaš mánáin ii leat iešheanalis geahččanvuoigatvuohta. SELECT:r2663 (Pl Loc) IF (NEGATE 0 Po)(1 COPULAS LINK 0 VFIN)(*2 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNHA LINK NOT *1 V-NOT-AUX BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ..gos čoavjevuliin leat geažit latnjalagaid. ## 70 proseanttas guovllu dearvvašvuođaásahusain leat sámegielat bargit. SELECT:r2665 (Sg Loc) IF (*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH LINK *-1 COPULAS BARRIER NPNHA)(NOT 0 (Actio Ess)); ## Dat lei váldooaidnu boazodoallolága dulkomis. SELECT:r2666 Loc IF (*-1 COPULAS BARRIER NPNHA LINK NOT *-1 (N Nom) OR (Pers Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Attr)(*1 Nom BARRIER NOT-AA) ; ## Dattege lea lassebeavdegirjjis stuorra ideologalaš mearkkašupmi sámi vuoigatvuođagáibádusaid hárrái. ## Árvvoštallama maŋŋá, jagi 2002 lea ráđđehusas doarvái vuođđu mearridit, mo stáhta galgá joatkit doaimmaid sámi álbmoga buorrin. SELECT:r2667 (Prop Loc) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT *-1 ("namma") OR ("áhčči") BARRIER S-BOUNDARY2); ## Go sii ledje ain čoahkis Galileas, de... ## Su namma galgá leat Johanas. NOT *-1 "namma"! SELECT:r2668 (Pl Loc) IF (1 LEAT-FIN-NOT-IMP)(*2 NP-HEAD-NOM OR (Num Nom) BARRIER V-NOT-AUX OR CS); ## Badjel 16 jahkásaš mánáin lea iešheanalis vuoigatvuohta... # HUMAN in habeo-constructions # - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2669 (Pl Loc) IF (*-1 (Pron Rel) BARRIER NPNH LINK -1 NP-HEAD-NOM)(0 (Sg Com) LINK 0 HUMAN)(*1 LEAT-FIN-NOT-IMP BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT *1 PRC-NOT-LEAT); ## Orru čielga vuohki: Dat friddjavuohta mii guođoheddjiin dássážii lei leamaš, gáržžiduvvui dađistaga. SELECT:r2670 (Pl Loc) IF (0 (Sg Com) LINK 0 HUMAN LINK 1 COMMA LINK 1 (Pron Rel) LINK *1 COMMA LINK 1 LEAT-FIN-NOT-IMP LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PRC-NOT-LEAT); ## Divššohasain, geat ollašuhttet eavttuid, lea vuoigatvuohta dearvvašvuođaveahkkái dan áigodagas. REMOVE:r2672 (Sg Loc) IF (0 (V Actio Loc))(*1 Acc BARRIER NPNH); ## Ii leat sáhka juohkimis iešguđet journálačálli olbmuid ektui. SELECT:r2673 Loc IF (0 (Acc PxSg3))(1 NP-BOUNDARY)(*-1C NP-HEAD-ACC BARRIER S-BOUNDARY2); ## Beassá dárogiela maid vehá oahppat dulkomis. REMOVE:r2674 (Sg Com) IF (0 Pl)(1C (Rel Pl)); ## Mearrádusa ferte čađahit láhkaaddimiin ja eará doaimmain mat almmolaš eiseválddit mearridit. REMOVE:r2675 Com IF (*-2 NP-HEAD-ACC BARRIER VFIN)(-1 (N Ill) OR (ACR Ill)); # Disambiguation of locative and comitative. SELECT:r2678 Loc IF (*-1 ("muhtun") BARRIER NPNH LINK *-1 LEAT-FIN-NOT-IMP LINK NOT *1 PRC-NOT-LEAT BARRIER VFIN)(NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER NPNH)(0 (Sg Com))(NEGATE *1 VFIN); ## Son lea profehta, aiddo dego muhtun boares profehtain. # Comitative # ========== # Disambiguation based upon verb valency # -------------------------------------- SELECT:r2679 Com IF (*-1 COMV BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 VERB)(NEGATE 0 PLACE OR SITUATION); ## Dieđut galget meannuduvvot várrugasvuođain. ## Nissonat barget gávppiin. SELECT:r2680 Com IF (*-1 COMV BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 VERB)(0 POLITICAL-PLACE OR EDUCATION OR INSTITUTION OR INDUSTRY OR ORGANIZATION); ## Sii áigot šiehtadit ođđasit skuvllain. SELECT:r2681 Com IF (0 Sg)(*1 COMV BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 VERB)(NEGATE *1 COPULAS BARRIER VERB LINK *1 COMV BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Inf); ## ...go sápmelaččat duođas álge eanadoaluin bargat. REMOVE:r2682 (Pl Loc) IF (*-2 OKTII-V OR COMV)(*-1 ("oktii"))(0 N BARRIER Loc); ## Mii heive bures oktii ránes datneláiggiin. # we have to think about a barrier, another Loc to the right for example REMOVE:r2683 Loc IF (*1 OKTII-V)(*2 ("oktii") BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *3 Com BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dáinna háliidan čatnat oktii digáštallamiid fidnopedagogihka ja ## álgoálbmotoahpu birra, mat dán rádjái leat leamašan birrasiin man ## gaskkas lea leamaš unnán oktavuohta. SELECT:r2684 (Sg Com) IF (*-1 ("ovttasbargat") LINK 0 V-SG)(0 (Pl Loc))(NEGATE *-1 Com); ## SDD ovttasbargá Sámedikkiin , Helse Nordiin ja gelbbolaš dutkanbirrasiiguin , ja čađahit sámi pasientaiskkadeami. SELECT:r2685 (Sg Com) IF (*-1 ("ovttasbargat" Inf) LINK *-1 V-SG)(NEGATE *-1 Com); ## SDD áigu ovttasbargat Sámedikkiin , Helse Nordiin ja gelbbolaš dutkanbirrasiiguin , ja čađahit sámi pasientaiskkadeami. # tools (concrete and abstract) # - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE:r2686 (Pl Loc) IF (*-1 ACTIVITY-V OR MOVEMENT-V OR PLACE-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 (Sg Com) LINK 0 TOOL); ## Dan moai ráidniime skárbbaniin. REMOVE:r2687 (Pl Loc) IF (0 TOOL)(*1 ACTIVITY-V OR MOVEMENT-V OR PLACE-V BARRIER NOT-ADV); ## Ja ovdal go háhppehin basttiin goivestit eret de Ánddar guvssiin bođii, vierrulii áicemaehtton: šattai ollái ipnun. REMOVE:r2688 (Pl Loc) IF (0 TOOL LINK 1 CC LINK *1 Loc BARRIER NPNHA)(*1 ACTIVITY-V OR MOVEMENT-V); ## Mon in leat dugo Sivvar - mii láve bissuin ja beatnagiin mannat dugo livččii dáčča. REMOVE:r2689 (Pl Loc) IF (*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 HUMAN)(0 ABSTR-TOOL OR SATNI)(*1 HUMAN-AGENT-V); ## Geahččoeiseválddit galget bearráigeahčuin váikkuhit dasa ahte dearvvašvuođa- ja sosiálabálvalusain váldet vuhtii geavaheaddjiid vuoigatvuođa oažžut áddehahtti informašuvnna ja vuoigatvuođa informerejuvvon miehtamii, ja fágalaččat dohkálaš doaimmaid giellagáibádusaid. ## Muhto Ipmil lea seammá sániin vurken dáláš almmiid ja eatnama duopmobeaivvi dola várás, go ipmilmeahttumat duššaduvvojit. # BODY as an instrument # - - - - - - - - - - - SELECT:r2690 (Sg Com) IF (*-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER VFIN OR LOC-HEAD)(0 (Pl Loc) LINK 0 BODY); ## Lávdde luhtte juiget olbmot olles čoddagiin. # Idea: Body as an instrument to perform verbal activity. SELECT:r2691 (Sg Com) IF (*-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER VFIN OR LOC-HEAD)(0 (Pl Loc) LINK 0 HUMAN); ## Terje hárve hupmá mediain, muhto son áinnas hupmá sápmelašvuođas birra. # Disambiguation based upon idiosyncratic V NP combinations has been removed to the locative-chapter # # Disambiguation based upon verb valency # -------------------------------------- SELECT:r2692 Loc IF (*-1 LOCV BARRIER SV-BOUNDARY2 OR COM-HEAD LINK NOT 0 Adv)(NEGATE *-1 CC BARRIER S-BOUNDARY2 LINK -1 LOCV)(NEGATE 0 Num OR Pron LINK *1C (N Com) BARRIER NPNH)(0 Com OR Px); ## Juohke dáhpáhusas ferte áibbas boastut leat beroškeahttá sámiid riekteáddejumiin. ## Rakel čierru mánáidis dihtii ii ge beroš jeđđehusas. SELECT:r2693 Loc IF (NEGATE 0 DAT-PRON OR Actio)(NEGATE *1C Com BARRIER NPNH)(NEGATE 0 (Coll Nom) LINK 1 (Sg Com))(NEGATE 0 (Sg Com) LINK -1 (Coll Nom) OR ("buorre" Com))(*1 LOCV BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Maiddái sámi fágabirrasiin ja ásahusain sáhttá jearrat ráđiid. SELECT:r2694 Loc IF (*-1 ACC-LOCV BARRIER NOT-NP); ## Sáhttá viežžat dieđuid divššohasa oapmahaččain. # Removed "viežžat" from ACC-LOCV, because it can take Com: "Mun vižžen su biillain." # Event-tool-actio # - - - - - - - - - # Most actio can be both tool and event. # PLACE-V # - - - - SELECT:r2695 Loc IF (*-1 PLACE-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 FURNITURE); ## Ii go leat son gii čohkká beavddis? # This one disambiguates between Px and locative, that's why it is so narrow REMOVE:r2696 (Pl Loc) IF (*0 PLACE-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 (Sg Com) LINK 0 ANIMATE OR CONCEPT OR TOOL OR ABSTR-TOOL OR EVENT-TOOL-ACTIVITY); ## ..gohčodedje maid earáid go sámesogat olbmuid, geat orro sámesiiddain. ## Gávpotbussiin olbmot dávjá fertejit čuožžut. SELECT:r2698 Loc IF (*-1 ABSTR-PLACE-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 INSTITUTION); ## Go sápmelaččat ohcet fuolahanbálkká lagaš olbmuideaset dikšumii, de galgá gielda juolludeamis váldit vuhtii, váilugo bálvalusain giella ja kulturgelbbolašvuohta. SELECT:r2699 Loc IF (*-1 INDUSTRY BARRIER NPNH)(0 GEOGRAPHICAL-PLACE); ## Guollebivdu jogain ja jávrriin. SELECT:r2700 Loc IF (0 HUMAN OR ORGANIZATION)(*1 SOURCE-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Adv)(NEGATE *-1 CC BARRIER S-BOUNDARY2 LINK -1 LOCV); ## Guovlluid dearvvašvuođafitnodagain gáibiduvvojit dakkár rutiinnat. SELECT:r2701 Loc IF (*-1 SOURCE-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Adv)(NEGATE *-1 CC BARRIER S-BOUNDARY2 LINK -1 LOCV)(0 HUMAN OR ORGANIZATION); SELECT:r2702 (Pl Loc) IF (*-1 NP-HEAD-NOM LINK 0 HUMAN OR ORGANIZATION OR (Pron Rel))(0 ORGANIZATION OR HUMAN OR EVENT LINK 0 (Sg Com) LINK NOT -1 PRON-DU)(*1 HUMAN-AGENT-V LINK NOT 0 Actio LINK NOT 1 N BARRIER S-BOUNDARY2 OR COMMA); ## Gielddat berrejit dearvvašvuođastašuvnnain deattuhit mánáid ja nuoraid váttisvuođaid ovddalgihtii eastadeami ja psykososiálabarggu mánáid ja nuoraid váras. SELECT:r2703 (Pl Loc) IF (*-1 HUMAN-AGENT-V LINK NOT 0 Actio LINK NOT 1 N)(0 ORGANIZATION OR EVENT LINK 0 (Sg Com) BARRIER S-BOUNDARY2 OR COMMA LINK NOT -1 PRON-DU); ## Departemeanta áigu ovttasbargat Sámedikkiin ja movttiidahttit gielddaid ovddidit doaimmaid, mat nannejit sámi mánáid ja nuoraid identitehta ja oktiigullevašvuođa sámi servodagain. # This rules assumes that abstract activities are performed with a tool but not with the help of others in comitative case. The set of abstract-activity verbs might have to be restricted to those verbs that do have these features. SELECT:r2704 (Pl Loc) IF (0 ORGANIZATION OR HUMAN OR EVENT LINK 0 (Sg Com) BARRIER S-BOUNDARY2 OR COMMA LINK NOT -1 PRON-DU)(*1 HUMAN-AGENT-V LINK NOT 0 Actio LINK NOT 1 N); SELECT:r2705 (N Pl) IF (0 (Sg Com))(1C (Pron Rel Pl)); ## Áigodatbajilgovva nissoniin geat leat válljejuvvon Sámediggái 1989-2001 54 Tab.4 . # STATE-V # ------- SELECT:r2706 (Pl Loc) IF (*0 STATE-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 (Sg Com) LINK 0 STATE OR OTHER-INDUSTRY); ## Olbmot geat ellet náitoslágan dahje guimmešvuođalágan gaskavuođain. ## Buolvvaid gaskkas leat stuora erohusat, vuorrasat let eallán vuođđoealáhusain ja dujiin. # ILLNESS-V # --------- SELECT:r2708 Loc IF (*0 ILLNESS-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ILLNESS LINK NOT *1 Loc BARRIER NPNH); ## Muhtun offisearas lei bálvaleaddji gean son anii árvvus, muhto bálvaleaddji lei buohcamin jápmindávddas. # This one disambiguates between Px and locative # Periphrastic constructions # -------------------------- SELECT:r2710 (Sg Com) IF (*-1 ACTIVITY-ADJ BARRIER NPNH LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER S-BOUNDARY2 OR VERB)(0 ANIMATE OR TOOL); ## Mun ledjen hilbat mánáin. # Locative and comitative in appositions # --------------------------------------- SELECT:r2711 Loc IF (*-1 PUNCT-LEFT BARRIER NPNH LINK -1 Loc)(0 Com LINK *1 PUNCT-RIGHT BARRIER S-BOUNDARY2 OR VFIN); ## Mot lea sámi nissoniid posišuvdna obbalaččat bargoeallimis (vuođđoealáhusain, almmolaš- ja priváhta suorggis, smávva fitnodagain je.) ja erenoamážit go leat bargin sámi ásahusain ja organisašuvnnain? SELECT:r2712 Com IF (*-1 PUNCT-LEFT BARRIER NPNH LINK -1 Com)(0 Loc LINK *1 PUNCT-RIGHT BARRIER S-BOUNDARY2 OR VFIN); # Disambiguation based upon NP coordination # ----------------------------------------- # both directions SELECT:r2713 Loc IF (*-1 XGO BARRIER NPNH LINK *-1 Loc BARRIER NOTCOMMA)(0 (Acc PxSg3) OR (Sg Com)); ## Departemeantta bealis atnet dehálažžan, ahte ovdánahttin dievasmahttá ja doarju sámi gelbbolašvuođa fylkkagielddaid sullasaš bálvalusain nugo gárrenávnnassuodjalusas, mánáidsuodjalusas ja bearašsuodjalusas . SELECT:r2714 Loc IF (*-1 ("go" CS) LINK -1 ("nu") OR SEAMMAX LINK -1 COMMA LINK -1C Loc)(0 (Acc PxSg3) OR (Sg Com)); ## Boazodoalloálbmogis, nu go eará álgoálbmogiin, leat vuorasolbmot leamaš áibbas dárbbašlaš vuođđun máhtu dáfus. SELECT:r2715 Loc IF (0 (Sg Com) OR (Acc PxSg3))(*1 XGO BARRIER NOTCOMMA LINK *1 Loc BARRIER NPNH); ## Departemeantta bealis atnet dehálažžan, ahte ovdánahttin dievasmahttá ja doarju sámi gelbbolašvuođa fylkkagielddaid sullasaš bálvalusain nugo gárrenávnnassuodjalusas, mánáidsuodjalusas ja bearašsuodjalusas. SELECT:r2716 Loc IF (0 (Sg Com) OR (Acc PxSg3))(1 COMMA LINK 1 ("nu" Adv) OR SEAMMAX LINK 1 ("go" CS) LINK *1 Loc BARRIER NPNH); # coordinating modifying genitives # - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2719 Loc IF (*-1 CC OR COMMA BARRIER NPNH LINK -1C Loc)(0 Com)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Mot lea sámi nissoniid posišuvdna obbalaččat bargoeallimis (vuođđoealáhusain, almmolaš- ja priváhta suorggis, smávva fitnodagain je.) ja erenoamážit go leat bargin sámi ásahusain ja organisašuvnnain? # Parallel constructions in CS-COMPL # ---------------------------------- SELECT:r2720 (Pl Loc) IF (NEGATE *-1 Com BARRIER SV-BOUNDARY2)(*-1 ("go") OR ("dego") OR ("dugo") BARRIER NPNH LINK *-1 A OR Adv BARRIER NOT-N LINK -1C Loc)(0 Com)(NEGATE *1 Com OR VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dat proseassat leat dávjá bálddalasat, ja gáibidit sis stuorát nákcema go eará nissoniin . SELECT:r2721 (Sg Com) IF (NEGATE *-1 Loc BARRIER SV-BOUNDARY2)(*-1 ("go") OR ("dego") OR ("dugo") BARRIER NPNH LINK *-1 A OR Adv BARRIER NOT-N LINK -1C Com)(0 Loc)(NEGATE *1 Loc OR VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); SELECT:r2722 (Pl Loc) IF (NEGATE *-1 Com BARRIER SV-BOUNDARY2)(*-1 ("go") BARRIER NPNH LINK *-1 A OR Adv BARRIER NOT-N LINK -1 ("nu") LINK -1C Loc)(0 Com)(NEGATE *1 Com OR VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dat proseassat leat dávjá bálddalasat, ja gáibidit sis nu stuorát nákcema go eará nissoniin . SELECT:r2723 (Sg Com) IF (NEGATE *-1 Loc BARRIER SV-BOUNDARY2)(*-1 ("go") BARRIER NPNH LINK *-1 A OR Adv BARRIER NOT-N LINK -1 ("nu") LINK -1C Com)(0 Loc)(NEGATE *1 Loc OR VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); # Locative and comitative - Disambiguation based on verbs # ========================================================== # ToC for this section # Disambiguation based upon idiosyncratic verb NP combinations # Disambiguation based upon idiosyncratic noun NP combinations # Disambiguation based upon verbsets # ---------------------------------- #verbs as predicates # Idiomatic expressions # - - - - - - - - - - - - SELECT:r2724 (Sg Com) IF (*-1 ("oaivil" Loc) BARRIER NPNH LINK -1 ("okta" Gen) LINK -1 ("leat"))(0 TEXT OR ABSTR-TEXT OR ACTOR-ROLE); ## Jus lea sáhka 12 jagi deavdán mánás, gii ii leat ovtta oaivilis mearrádusain, gozihanlávdegoddi galgá gieđahallat mearrádusa. # Verbal-activity-verbs # - - - - - - - - - - - SELECT:r2725 (Sg Com) IF (*0 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 SATNI); ## Son ii daja njuolga rievttes namain. SELECT:r2727 (Pl Loc) IF (*-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 Com LINK 0 EVENT OR EVENT-TOOL-ACTIVITY); ## Dan geažil lea dehálaš ávžžuhit bargiid sámástit ráđđádallamiin. SELECT:r2728 (Pl Loc) IF (NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER NPNH)(0 TEXT OR ABSTR-TEXT)(*0 VERBAL-ACTIVITY-V LINK 0 Der/Pass BARRIER NPNH); ## Dálá sámiid máidnasiin ja muitalusain muitaluvvo dološ oskui gullan hálddiid birra . ## Sii máinnašuvvojedje vearrologahallamiin earáid maŋŋá . SELECT:r2730 Loc IF (*-1 PERCEPTION-V OR VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 WEATHER-ENTITY OR SITUATION); ## Go son ain lei sárdnumin, de šerres balva suoivanasttii sin, ja jietna gullui balvvas. # Works also for Loc vs. Px # Movement-verbs # - - - - - - - SELECT:r2731 (Sg Com) IF (*-1 ANIMATE OR PPRON-NOM-NOT-DAT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *1 ("boahtit") LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK NOT 0 PLACE OR ABSTR-PLACE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY); SELECT:r2732 (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK NOT 0 PLACE OR ABSTR-PLACE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY)(*1 ANIMATE OR PPRON-NOM-NOT-DAT BARRIER NPNH LINK *1 ("boahtit") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); SELECT:r2733 (Sg Com) IF (*-1 MOVEMENT-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf LINK NOT 0 ("boahtit"))(0 (Pl Loc) LINK NOT 0 PLACE OR ABSTR-PLACE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY); SELECT:r2734 (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK NOT 0 PLACE OR ABSTR-PLACE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY)(*1 MOVEMENT-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf LINK NOT 0 ("boahtit")); REMOVE:r2735 (Sg Com) IF (*-1 ANIMATE OR PPRON-NOM-NOT-DAT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *1 MOVEMENT-V LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 PLACE OR ABSTR-PLACE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY); REMOVE:r2736 (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 PLACE OR ABSTR-PLACE OR EVENT-TOOL-ACTIVITY)(*1 ANIMATE OR PPRON-NOM-NOT-DAT BARRIER NPNH LINK *1 MOVEMENT-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf LINK *1 VEHICLE OR ANIMATE BARRIER S-BOUNDARY2); ## Oahppit bohte dábálaččat vuođđoealáhusain. ## Máhtte vujii biillain. ## Suovva bođii biillain. ## Son bođii biillain. ## Evttohus bođii politihkkariin. ## Son bođii politihkkariin. REMOVE:r2737 (Sg Com) IF (*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 CONCEPT LINK 1 ("boahtit"))(0 (Pl Loc) LINK NOT 0 TOOL OR ABSTR-TOOL); REMOVE:r2738 (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK NOT 0 TOOL OR ABSTR-TOOL)(*1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH LINK 0 CONCEPT); ## Evttohus bođii suohkana politihkkariin. # The super-set Dynamic-verb according to choose (Pl Loc) or (Sg Com) # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # The idea is that the superset DYNAMIC-V are not connected to TOOL, ABSTR-TOOL or CONCEPT in (Pl Loc). This is the "minste felles multiplum". The sub-sets are different, f.i. many of them (but not all) are not connected to HUMAN in (Pl Loc), one is not connected to ABSTR-ENTITY and ACTOR in (Pl Loc). We work with negation so the rules don´t destroy analysis because of insufficent sets. # First the general-rules for selecting (Sg Com), then the more special rules for selecting (Sg Com), and then we selct (Pl Loc) for the rest of them under # Another round of locative rules. # Dynamic-verbs # - - - - - - - SELECT:r2739 (Sg Com) IF (*0 DYNAMIC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 TOOL OR ABSTR-TOOL OR WRITING-TOOL OR CONCEPT OR EVENT-TOOL-ACTIVITY); # "Minste felles multiplum" for the dynamic verbs. The same rules come the other way round after the comitative-chapter - after we have picked out the special cases. # Dynamic-verb but not HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2742 (Sg Com) IF (*0 DYNAMIC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf LINK NOT 0 HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V)(0 (Pl Loc) LINK 0 HUMAN); # "Minste felles multiplum" for the from-human-verbs. The same rules come the other way round after the comitative-chapter - after we have picked out the special cases. # Body-activity-verb # - - - - - - - - - - SELECT:r2744 (Sg Com) IF (*0 BODY-ACTIVITY-V OR VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 BODY); ## Muhto ieža eai hálit daid lihkastahttit suorbmagežiin ge. # They belong to the dynamic-verbs, but they can also have BODY as a tool. # FROM-HUMAN-LOC-VEH-V # - - - - - - - - - - - SELECT:r2746 (Sg Com) IF (*0 VEHICLE-TOOL-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 VEHICLE); ## Sii bukte girjjiid biillain. # Abstract-entity-com-verbs # - - - - - - - - - - - - SELECT:r2748 (Sg Com) IF (*0 ABSTR-ENTITY-COM-V BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 (Pl Loc) LINK 0 ABSTR-ENTITY OR ACTOR); ## Muhto mii diehtit ahte fágagirjjit leat divrasat ja diibmá jagi bušeahtain ii sáhttán investeret. ## Mii leat lihkostuvvan bures prošeavttain. # Only-place-loc-verb # - - - - - - - - - - SELECT:r2750 (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK NOT 0 PLACE OR ORGANIZATION OR HUMAN)(*0 ONLY-PLACE-LOC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); ## Giellakantuvrras ii leat formála váldi álggahit gielladoaimmaid etáhtain, muhto veahkehit. # It can be ambiguity with ORGANIZATION. # HUMAN-LOC-V # - - - - - - SELECT:r2752 (Pl Loc) IF (0 (Sg Com) LINK 0 SATNI)(*1 HUMAN-LOC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf LINK *1 WORD-PARTS OR SINGLE-SOUND LINK 0 Acc OR Nom BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Váldonjuolggadus lea ahte báikenamain dábálaččat eat ane goallossázu. #(Act+Acc) WORD-PARTS becomes the THEME/PATIENT ## Movt báikenamain geavahuvvo goallossáhcu čilgejuvvo 2.1.5 čuoggás. #(Pass+Nom) SELECT:r2753 (Pl Loc) IF (*0 HUMAN-LOC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf LINK *1 WORD-PARTS OR SINGLE-SOUND LINK 0 Acc OR Nom BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 (Sg Com) LINK 0 CONCEPT OR HUMAN OR SATNI); ## Atnit stuora bustáva lágaid namain: ## Gravismearka adnojuvvo sámegielas dušše muhtun vierronamain. # Have to preceede the next Sg Com rules because they are an exception to it with respect to SATNI SELECT:r2755 (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 CONCEPT OR HUMAN OR SATNI)(*0 HUMAN-LOC-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); ## Ollu ásahusat geavahit dan sin doaimmain. ## Geavat mu biilla ráhkisvuođain. ## Sámediggeráđđi šálloša ja imaštalla go departementa ii namut sámi skuvlla sániin ge skuvlla IKT-áŋgiruššanplánain. # Disambiguation based upon idiosyncratic verb NP combinations # -------------------------------------------------------------- # COPULAS # - - - - SELECT:r2760 (Sg Com) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 PrfPrc OR Inf OR ConNeg OR VFIN)(0 (Pl Loc) LINK 0 ANIMATE OR CONCEPT LINK *-1 A BARRIER NP-BOUNDARY LINK NOT 0 Ord); SELECT:r2761 (Sg Com) IF (0 (Pl Loc) LINK 0 ANIMATE OR CONCEPT LINK *-1 A BARRIER NP-BOUNDARY)(*1 COPULAS LINK 0 Inf OR ConNeg OR VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NEGATE *1 VERB LINK NEGATE 0 VFIN LINK NOT 0 COPULAS); ## Go dii ehpet leat šiega leamaš ealibiin. ## Go dii lehpet šiega leamaš ealibiin. ## Go dii lehpet šiega ealibiin. ## Son rávvii buohkaid bissut Hearrá luhtte duođalaš váimmuin. ## Son lea šaddan beakkán su joavkkuinis. SELECT:r2762 (Pl Loc) IF (*-1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 OR NP-HEAD-NOM OR COM-HEAD LINK NOT *-1 Loc BARRIER SV-BOUNDARY2 OR CC)(0 (Sg Com) LINK 0 EVENT OR PLACE OR ORGANIZATION); ## Beassášmárkaniin fitne sullii 9000 guossi ja 3500 guossi ledje čakčamárkaniin. ## Skuvlajagis 2001/2002 leat oktiibuot 469 oahppi suohkana vuođđoskuvllain. # bivvat # - - - SELECT:r2763 (Sg Com) IF (*0 ("bivvat") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 CLOTHES OR BEDCLOTHES OR MATERIAL); ## Beaskkain gal bivvá buolašin. # ealihit # - - - - SELECT:r2765 (Sg Com) IF (-1 NP-HEAD-ACC LINK *-1 ("ealihit") BARRIER W-NOT-ACC-GEN)(0 (Pl Loc)); SELECT:r2766 (Sg Com) IF (0 (Der/NomAct Pl Loc))(1 NP-HEAD-NOM LINK 1 ("ealihit")); ## Sii ealihit sin heakkaset vuodjimiin ja geasehemiin. # ipmirdit / áddet # - - - - - - - - - SELECT:r2767 (Sg Com) IF (0 (Pl Loc Foc/ge))(1 ("ipmirdit") OR ("áddet") OR ("fáhtet")); ## In vel čilgemiinge ipmirdan. # It should be possible to claim that 0 has to be Der/NomAct , but the tags are not there because of lexical baseform: # ruhtadit # - - - - - REMOVE:r2768 Loc IF (0 ("ruhta" Com) LINK NOT *-1 HEADOFPARTS BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 ("ruhtadit")); REMOVE:r2769 Loc IF (0 HEADOFPARTS LINK 0 Com LINK *1 ("ruhta" Loc) BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 ("ruhtadit")); ## Osiin gelbbolašvuođaguovddážiidda juolluduvvon ruđain sáhttá maid ruhtadit sadjásašgoluid hospiterema oktavuođas dahje lassigoluid, mat Kárášjogas / Leavnnjas šaddet joatkkaoahpus. # suokkardit and čielggadit # - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2770 (Sg Com) IF (*0 ("suokkardit") OR ("čielggadit") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Pl Loc) LINK 0 ACTOR); ## SDD áigu suokkardit Sámedikkiin, sáhttágo dán plána doaimmaid čađaheami delegeret Helse Nordii. # vástidit # - - - - - SELECT:r2772 (Pl Loc) IF (*-1 ("vástidit") BARRIER NPNHA LINK 0 FMAINV OR Inf LINK *1 Ill BARRIER NPNHA)(0 (Sg Com)); SELECT:r2773 (Pl Loc) IF (*-1 ("vástidit") BARRIER NPNHA LINK 0 FMAINV OR Inf)(0 (Sg Com) LINK *1 Ill BARRIER NPNHA); ## SDD lea nammadan guovlluid dearvvašvuođafitnodagaid stivrraid, mat vástidit doaimmaineaset dušše stáhtii, mii daid eaiggáduššá. # Comitative # ========== # ToC for this section # Various rules # NP-internal disambiguation of Com # Disambiguation based upon type of NP # Disambiguation based upon verb valency # Disambiguation based upon idiosyncratic combinations # Coordination # Coordination # ------------ SELECT:r2774 Com IF (*-1 CRD BARRIER NPNH LINK *-1C Com BARRIER WORD); ## Das ráhkaduvvo vuojahat gátti guvlui nu galliin čuolddain ## (dahje oar-julggiin) go lea vuogas. ## Bargiidbellodaga Per Nils Saari beasai suohkanstivrii ja válljii ovttasbargat olgešbellodagain, gurutbellodagain ja johttisámi listtuin vai ožžot eanetlogu suohkanstivrras. # =============== # SECTION #21 # # =============== # # Locative and comitative - Disambiguation based upon coordination # ================================================================ # The idea is to let the other rules work first, and then let the # coordination follow suit. SELECT:r2775 (Sg Loc) IF (1 CRD2)(*2C Loc BARRIER NPNH); ## Dan čuolddas dahje oar-juolggis ráhkadišgoahtá olmmoš doarrása. SELECT:r2776 (Sg Loc) IF (*-1 CRD2 BARRIER NPNH LINK -1C Loc); ## Go 110a:s lea sáhka sápmelaččaid ealáhusaid sihkkarastimis ja ovdánahttimis,... ## Don heahpanaddat viesus ja sániin dán oskkáldasmeahttun ja suttolaš sohkagottis, sus heahpana Olbmobárdni ge. SELECT:r2777 (Pl Loc) IF (*-1 CRD2 BARRIER NPNH LINK *-1 Loc LINK NOT 0 Com BARRIER NPNH); ## Sámi oahpahussuorgi stivrejuvvo daid rámmaid mielde maid lágat ja njuolggadusat bidjet, ja daid ulbmiliid ja višuvnnaid mielde mat ovdanbohtet Sámediggeplánas ja eará oahpahus- ja oahppoplánain ja strategiijain. ## Mii maid muđui fuomášuhttit ahte ollu lohkoávdnasiin mat fátmmastit dahje čilgejit sámediggeválgga , dain lea sáhka smávva loguin / vuollegis lohkoárvvuin. SELECT:r2778 (Pl Loc) IF (1 CRD2)(*2 Loc BARRIER NPNH LINK NOT 0 Com); ## Son lea ođđa mediain ja skuvllas. ## Vuđolaš váttisvuohta lea dattege ahte sámi bustávat eai doaimma dohkálaččat ovttaskas dihtoriin eaige interneahtas. SELECT:r2779 Loc IF (*-1C Loc LINK 1 CRD2)(0 (Sg Com) BARRIER NPNH)(1 CRD2 LINK *1C Loc BARRIER NPNH); ## Dearvvašvuođaásahusain, doaktáriin, bátnedoaktáriin ja sealgeetniin lea leamaš geatnegasvuohta čállit journálaid maiddái ovddeš lágaid mielde. SELECT:r2780 Loc IF (*-1C Loc LINK *1 Rel BARRIER Com OR S-BOUNDARY2)(0 Com LINK *-1 CRD2 BARRIER NPNH); SELECT:r2781 (Sg Com) IF (*-1 CRD2 BARRIER NPNH LINK -1 Com LINK NOT 0 Loc); ## Ii lean dárbu dábálaš eanavuovdimii, oktan opmodatregistreremiin ja čuoldimiin. SELECT:r2782 (Sg Com) IF (1 CRD2)(*2 Com BARRIER NPNH LINK NOT 0 Loc); ## Fága galgá ovddiidit ovttasbarggus Sámedikkiin ja sámi dearvvašvuođa- ja sosiálabargiiguin. # Coordination with SEAMMAX OR XGO # -------------------------------- # We always need rules for SEAMMAX LINK 1 ("go") OR ("dego") OR ("dugo") and for the compound coordinator XGO # Coordination to the right as well as to the left are needed # the comma to the left of XSEMMA/DEGO might be optional # that is the reason why BARRIER NOT-COMMA is used # the comma to the right of the coordinated element though is kept # Another round of locative rules # =============================== # those apply if no comitative rule hits # All verbs # - - - - - # hopefully we´ve got the (Sg Com)s now # HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V # - - - - - - - - - - - SELECT:r2787 (Pl Loc) IF (0 (Sg Com) LINK NOT 0 TOOL OR ABSTR-TOOL OR WRITING-TOOL OR CONCEPT LINK *-1 HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); SELECT:r2788 (Pl Loc) IF (0 (Sg Com) LINK NOT 0 TOOL OR ABSTR-TOOL OR WRITING-TOOL OR CONCEPT)(*1 HUMAN-SOURCE-VEHICLE-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); SELECT:r2789 Loc IF (NEGATE *-1 BOS LINK *1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2)(0 LOC-NOUN); ## Dakkár dilálašvuođain berre anonymiseret dahje krypteret dieđuid, mat eai leat nu hearkkit. # Partitive constructions # - - - - - - - - - - - - #The following rules are for two numerlas seperated by sth. that still makes sure we are talking about one NP: SELECT:r2790 Loc IF (NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2)(*-1 Num BARRIER NPNHA LINK -1 PRE-NP-HEAD OR Adv LINK -1 Num)(0 Com BARRIER NPNH)(NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2); ## Muhtin biirres leat gávcci obbalaččat 12 válljejuvvon áirasiin leamaš nissonolbmot, ja eará biirres leat buohkat geat leat válljejuvvon leamaš dievddut. SELECT:r2791 Loc IF (NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2)(-1C (PrfPrc @>N) LINK *-1 Num BARRIER NPNHA LINK -1 PRE-NP-HEAD OR Adv LINK -1 Num)(0 Com BARRIER NPNH)(NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2); #The following ones are for two numerals next to each other, here we have to make sure that those are not of the form "2-3 Nom:ain" written as "2 3 Nom:ain",: SELECT:r2792 Loc IF (NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2)(*-1 Num BARRIER NPNHA LINK 0 Sg OR Pl LINK -1 Num LINK NOT 0 Sg OR Pl)(0 Com)(NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2); SELECT:r2793 Loc IF (NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2)(*-1 Num BARRIER NPNHA LINK NEGATE 0 Sg OR Pl LINK -1 Num LINK 0 Sg OR Pl)(0 Com); # The LINK Sg/Pl constraint has du be mentioned because it is the only thing that distinguishes arabic numbers from word numbers # this rule basically says that if we have 2 different numeral notations next to each other, they should denote a partitive construction # This rule has to be placed after other numeral rules since we do not want to describe constructions such as "book 1 second part (Loc/Com)" # The last two rules work except for the gávcci/ovcci case REMOVE:r2794 Com IF (NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (Pl Loc) LINK *1 KLASS BARRIER NAPP LINK 1 Num)(NEGATE *1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2); ## Sámediggi sáhttá maid buktit cealkámušaid guovlluid dearvvašvuođafitnodagaid jahkedieđáhusain ja plánaárvalusain (kap. 3.4). # The point is, that if further paragraph-, page- or chapter- information is given, usually the location is meant. SELECT:r2795 Loc IF (NEGATE *-1 COM-HEAD BARRIER S-BOUNDARY2)(0 ORGANIZATION LINK *-1 HUMAN BARRIER SV-BOUNDARY2 OR COMMA)(NEGATE *1 COM-HEAD BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Konvenšuvdna eamiálbmogiid ja čearddaid birra iešbirgejeaddji stáhtain dohkkehuvvui Norggas jagis 1990, muhto dakkár dohkkeheapmi ii leat velá dahkkon Ruoŧas. SELECT:r2796 (Pl Loc) IF (NEGATE *-1 BOS LINK *1 COM-HEAD OR ("dahkat") BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 SITUATION)(NEGATE *1 COM-HEAD OR ("dahkat") BARRIER SV-BOUNDARY2) ; ## Álbmotriekti gierdá dákkár doaimmaid duššefal heahtediliin ja go daidda lea dievaslaš ipmárdus dákkár álbmogiid ovddasvástideaddji eiseválddiid bealis. ## Erenoamáš hástalus lea lágidit fáhkkaválmmašvuođa fáhkkaválmmašvuođa, nu ahte heahtediliin áhttá juohkit dieđuid sámegillii. SELECT:r2797 Loc IF (*-1 N BARRIER NPNHAII)(0 KIND)(NEGATE 1 NP-MEMBER); ## Dát lea mearkkašahtti vaikko geahččá dan olis ahte nissonoassi maiddái eará válga-šlájain vásihii muhtin " nuppástusaid " 90-logus . # ollu # - - - SELECT:r2798 Loc IF (*-1 ("ollu") OR ("olu") BARRIER NPNH OR COMMA); ## Ollu dainna bivdovugiin guhkimus leaš gevahuvvon... SELECT:r2799 Loc IF (*-1 ("ollu") OR ("olu") LINK 1 Gen BARRIER NPNH OR COMMA); # Just in case there is a genitive which still is an accusative as well and therefore NPNH and ruled out by the rule before. # ollu - Adv or Pron? # - - - - - - - - - - # This has to stand after the partitive rules for ollu, so that ollu can be disambiguated: SELECT:r2803 Adv IF (-1 V)(0 ("ollu") OR ("olu"))(*1C Com BARRIER NPNH); ## Lean vuodján ollu biillain. ## Lean borran ollu gáffaliin. REMOVE:r2804 Adv IF (-1 V)(0 ("ollu") OR ("olu"))(*1C Loc BARRIER NPNH); # The actual HEADOFPARTS ollu.. ## Lean borran ollu gáhkkuin. # Passive constructions # --------------------- SELECT:r2805 Loc IF (-1 ACTIVITY-V LINK 0 Der/Pass LINK NOT 0 COMV OR OKTII-V)(0 HUMAN OR ORGANIZATION LINK NOT *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Ossodat galgá váikkuhit dasa, ahte dearvvašvuođapolitihkalaš mearrádusat ollašuhttojit ja politihkalaš bargoaddit, bargit, geavaheaddjit ja ássit besset oahpásmuvvat vásáhusaiguin, mat čoggojit geahččodoaimmain. # Essive # ====== SELECT:r2806 ESS-ADVL-N + Ess (NOT *-1 OPREDV BARRIER S-BOUNDARY2) ; ## Mun ledjen olgun bieggan. SELECT:r2807 Ess IF (-1C Nom)(0 Nom); ## Gáibadussan lea ahte olbmos lea sámegiella ruovttogiellan. SELECT:r2808 Ess IF (*-1 Acc BARRIER NPNHA LINK *-1 OPREDV BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 ("oktan")); ## Máret anii Máhte jallan. SELECT:r2809 Ess IF (*-1 OPREDV BARRIER NOT-AA LINK *-1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Duon mun gohčodan juoigamin. #SELECT:r2810 Ess IF (0 (N Ess) OR (A Ess))(1 CC)(*2C Ess BARRIER NOT-NP); ## Ovdal go kristtalašvuohta bođii Sápmái lei noaiddis erenoamáš rolla oaidnilin ja dálkkodeaddjin. SELECT:r2811 Ess IF (-1 ("bissut"))(0 Loc); # Essive, not Actio Nom: SELECT:r2812 Ess IF (0 (Actio Nom))(1C NP-HEAD-NOM); ## Nuorran son bođii dohko. # Late case rules (after other case rules have worked). # ===================================================== # Case rules that make crucial reference to certain verb forms are placed after # the verb rule block. SELECT:r2813 (Num Nom) IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (Num Nom) BARRIER NPNH); ## Čieža, ja vel moatte uhca guoláža. REMOVE:r2814 (Dem Gen) IF (0 DAT-PRON)(*1C (N Acc) BARRIER NPNH); ## Naba daid stuora dorskiid, gosa daid bidjet? SELECT:r2815 Nom IF (*1 Loc BARRIER NPNH LINK 1 COPULAS LINK *1 (A Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ...ahte boazosápmelaččaid luonddoriggodagaid ávkkástallan orohagain ## lei ovdal viidát go dat mii lea addon sidjiide. SELECT:r2816 Gen IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Dem)(*1C (N Gen) OR (N Sg Ill) OR (N Sg Loc) OR (N Pl Com) BARRIER NOT-ADJ LINK NOT 0 RCmpnd); ## Mii eat galgga dán digaštallamii searvat dán oktavuođas. SELECT:r2818 Gen IF (*-1 (Indef Acc) BARRIER NOT-ADV)(0 Pers); ## Oktan suinna sii russiinávlejedje guokte rievvára, nuppi su olgeš ja nuppi fas su gurut beallái. SELECT:r2819 Nom IF (0C ("ulbmil" Nom) OR ("ulbmil" Gen))(*1C Loc BARRIER NPNH); ## Ulbmil seammádássásaš bohtosiid juksamis galgá gustot álo beroškeahttá makkár giella- dahje kulturduogáš veahki dárbbašeaddjis lea. # ============================= # # Disambiguating verbs - part 2 # # ============================= # # Finite forms # # ================ # SECTION #22 # # ================ # # Finite or not # ============= SELECT:r2906 V-SG2 IF (*-2C V-SG2 BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT)(-1 Rel)(NEGATE -1 (Pl Nom)); ## Don leat garra olmmái gii láddjet doppe gosa it leat gilván. SELECT:r2820 VFIN IF (-1 NP-HEAD-NOM LINK NOT *-1 VFIN OR Acc)(0 PrsPrc LINK 0 V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(*1 NP-HEAD-ACC BARRIER VFIN); ## Jus stálu beana njoallu stálu háviid, de hávit sávvojit. SELECT:r2821 VFIN IF (*-1 BOC2 BARRIER VERB)(0 INFV LINK NOT 0 Imprt)(NEGATE 0 ("manne") LINK *-1 BOS BARRIER NOT-CC)(*1 Inf BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Áigugo fas skuvlii álgit? ## Sáhttit maid namahit ahte ... # Looks brave but works! SELECT:r2822 VFIN IF (NEGATE *-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(-1 Loc)(NEGATE -1 (Interr Sg))(0 LOCV); ## Nuppi lađđasis čuovvu, ahte... REMOVE:r2823 VFIN IF (NEGATE -2 BOS OR CLB)(-1C Inf)(NEGATE 0 Qst); ## Lága juksanmearrin lea váikkuhit sihkkarastit álbmogii ## ovttadássásaš dearvvašvuođaveahki. # Neg conditions because of: ## Suhpodit daddjojuvvo dat go dušše nođiid váldá olmmoš eret... ## Mearrideaddjin dasa ferte danin leat addojuvvogo... REMOVE:r2824 VFIN IF (*-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK *-1C VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB OR CP); ## Lea dárbu nannet doaimmaid mat ovddidit sámi dutkama. #REMOVE:r2825 VFIN IF (*-1 PrfPrc BARRIER HNOUN OR (Pron Nom) OR SV-BOUNDARY2 LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Sin badjel geat orrot jápmima eatnamis ja suoivanis, lea ihtán čuovggas. ## Gii lea cuigen din báhtarit boahttevaš moarreduomus? REMOVE:r2827 VFIN IF (NEGATE *-1 Rel OR CS OR COMMA BARRIER S-BOUNDARY2)(*-1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT LINK NOT *-1 Interr BARRIER NOT-NP)(*1 S-BOUNDARY2 OR CC OR EOS BARRIER NP-HEAD-NOM OR NP-HEAD-ACC); ## Muhto sáđuid son boaldá čáskatmeahttun dolas. REMOVE:r2828 VFIN IF (NEGATE 0 Imprt LINK *-1 BOS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE *-1 Rel BARRIER VERB)(NOT 0 N)(*1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT OR ("dego") OR ("dugo") OR ("galle" Num) LINK NOT 0 Qst)(NEGATE *1 Neg BARRIER VFIN)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 1 go); ## Sámegillii galbet universitehta lea šaddan realitehta. ## Áldu mii dálvvi miehtá njamaha miesi gohčoduvvo čearpmateadnin. REMOVE:r2829 VFIN IF (0 Loc)(*1 Neg BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK *1 PrfPrc OR ConNeg BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Lágas ii duššaduvvo oktage bustávaš dahje čuoggáš, ovdal go... ## Máhttájeaddjit orro jávohaga eai ge dalle muitalan geasage maid ledje oaidnán. REMOVE:r2832 ConNeg IF (*-1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Go geavahus ii duođaštuvvon leat álggahuvvon ovdal go... #SELECT:r2833 (@+FMAINV) IF (*-1 CS BARRIER S-BOUNDARY2)(0C (Actio @>N) OR (PrfPrc @>N) OR (Gen @>N) OR (@+FMAINV))(*1 NP-HEAD-ACC)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Go gulan olbmuid sámásteame, de lea dego doložii máhccat, go mánnán gullen áhči, eagi ja Ristiinna-imi humadeame. SELECT:r2834 VFIN IF (-1 BOS)(1 Adv)(2 (":")); SELECT:r2835 VFIN IF (-1 BOS)(1 EOS); SELECT:r2836 VFIN IF (-1 BOS)(1 ("go") LINK NOT *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Ozan ain: # Indicative Negative # ------------------- # Unique are Sg1, Sg3, Du1, Du2, Du3, Pl1, Pl2, Pl3 # Sg2 "it" = ABBR. # Select Neg Sg2 instead of ABBR REMOVE:r2837 ABBR IF (*-1 ConNeg OR PrfPrc)(0 Neg); ## Dáppe don leamaš it. REMOVE:r2838 ABBR IF (0 Neg)(*1 ConNeg OR PrfPrc); ## Don it leat dál. # Infinitive # ---------- SELECT:r2839 Inf IF (*-2 INFV BARRIER NP-HEAD-NOM OR SV-BOUNDARY2)(-1 Po)(NEGATE *-1 CP BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Dearvvašvuođabargit galget divššohasa agi, silolaš dilálašvuođa, láddama ja vásáhusduogáža ektui láhčit dilálašvuođaid buoremus lági mielde. SELECT:r2840 Inf IF (-1C (Sg Nom) LINK NOT 0 Num LINK NEGATE *-1 CC BARRIER NPNH LINK *-1 Nom BARRIER VFIN)(NEGATE 0 V-PL3 LINK *1 NP-HEAD-PL-NOM BARRIER NPNHA); ## Mánáin lea vuoigatvuohta oažžut dearvvašvuođaiskkadeami. ## Mus ii leat báljo dilli vuolgit. SELECT:r2841 Inf IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 VFIN); ## Gean vuorru lea dál bálkestit birccu? SELECT:r2842 Inf IF (*-1 COPULAS BARRIER AUX LINK -1 (N Pl Acc) LINK -1 ("mii") OR ("gii") LINK 0 (Interr Sg Nom) LINK *-1 BOS OR (":") BARRIER WORD)(0 VFIN); ## Mii ávkkiid lea min doppe johtit? SELECT:Inf_ICL Inf IF (-1 Acc LINK NOT 0 Rel OR VFIN OR Adv OR Nom LINK *-1 VFIN BARRIER Acc OR S-BOUNDARY2)(*1 ADVLCASE OR Acc BARRIER NPNH); ## Son vuolggahii bálvaleaddjiidis rávkat bovdejuvvon gussiid heajaide. ## ...leago dieđiheamis doarvái vuođđu ášši váldit meannudeapmái. ## Vaikko ii loga makkárge revolušuvnna vuordit dásseárvopolitihkas iežas gielddas maŋŋel dán kurssa, de deattuha ahte buot dáhpáhuvvet proseassa čađa. SELECT:r2845 Inf IF (-1 Nom LINK *-1 Loc BARRIER NOT-AA LINK *-1 COPULAS BARRIER NOT-PCLE)(*1 Acc BARRIER NOT-AA); ## Leatgo geavaheaddjis váttisvuođat buktit áššiid ovdan? SELECT:r2846 Inf IF (-1 COMMA LINK *-1 (Pron Rel) LINK *-1 INFV BARRIER VERB); ## Dalle fertejit buotlágan ávnnaslaš eavttut maid dárbbaša vai duođalaččat galgá sáhttit kultuvrras dikšut, gullat dása. SELECT:r2847 Inf IF (-1 COMMA LINK *-1 (Pron Rel) LINK *-1 (Pron Rel) LINK *-1 INFV BARRIER VERB); ## Eai galgga sii geat gullet dakkáraš minoritehtaide ovttas eará láhttuiguin mat gullet sin jovkui, manahit vuoigatvuođaideaset dikšut iežaset kultuvra, dovddastit ja geavahit iežaset oskku, dahje geavahit iežaset giela. SELECT:r2848 Inf IF (NEGATE *-1 (Pl Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 LEAT-FIN-NOT-IMP)(NEGATE 1 Qst); ## Dáidda heŋgejuvvojit gurpasat, ja maid dál de guottehit lea áigumin. SELECT:r2849 Inf IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 (A Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dárbbašlaš lea dikšut jávrriid ovdal go lea ekonomalaččat veara bivdit. SELECT:r2850 Inf IF (*-1 NP-HEAD-NOM + Sg BARRIER VERB OR go)(1 PUNCT OR EOS); ## Áigemearri váidalusa buktit. REMOVE:r2851 Inf IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(0 ("leat"))(*1 PrfPrc BARRIER VERB); ## De leat máksán. # Coordinated infinitives # - - - - - - - - - - - - SELECT:r2852 Inf (*-1 COMMA BARRIER VERB OR MO LINK -1C Inf)(NEGATE 0 (Neg Imprt))(NEGATE *-1 (Pl Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 (Pl Nom) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Mun in leat boahtán gomihit, muhto ollašuhttit. ## Son galgá stuorrut, mun fas uhccut. SELECT:r2853 Inf IF (*-1 CC BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 Inf BARRIER WORD); ## Hearrá Ipmilat galggat gudnejahttit, ja áivvestassii su bálvalit. SELECT:r2854 Inf IF (*-2C Inf BARRIER VERB)(-1 CC); ## Duođalaš nana jáhku geažil lea divššohas vuoigatvuohta biehttalit vuostáváldimis vara dahje varabuktagiid dahje biehttalit botkemis nealgudeami mii lea jođus. SELECT:r2855 Inf IF (*-3 Interr LINK *-1 Inf BARRIER VERB)(-2 COMMA)(-1 CC)(NEGATE *1 Nom BARRIER NPNHA); ## Divššohasbearráigeahčis lea vuoigatvuohta buktit oaiviliiddis dilálašvuođaid birra mat gullet bearráigeahčči bargoviidodahkii, ja evttohit konkrehtalaš buoridandoaimmaid. # Infinitives # - - - - - - SELECT:r2856 Inf IF (*-1 BOS BARRIER NOT-ADV)(NEGATE 0 Imprt)(NEGATE 0 VFIN LINK *1 Nom BARRIER NPNH); SELECT:r2857 Inf IF (-2 ABBR)(-1 (PUNCT RIGHT)); SELECT:r2858 Inf IF (-1 N)(0 V)(*1 Rel BARRIER NPNHAII LINK NOT 0 Adv); SELECT Inf (-1 Nom LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Nom LINK *-1 COPULAS BARRIER NPNHA) ; ## Jagi 2005 Sámediggi álggahii Divvuma, mii lei prošeakta ja bargojoavku ráhkadit sámegielaid sátnedivvunprográmmaid. # Infinitives in lists # - - - - - - - - - - SELECT:r2859 Inf IF (-2 VFIN)(-1 (":" CLB)); ## Ulbmilat leat: eastadit soađi, nannet ráfi. SELECT:r2860 Inf IF (*-2 Inf BARRIER VFIN LINK -1 (":" CLB) LINK -1 VFIN)(-1 ("\;" CLB)); ## Ulbmilat leat: eastadit soađi; nannet ráfi. SELECT:r2861 Inf IF (*-2 Inf BARRIER VFIN LINK -1 ("\;" CLB) OR ("," CLB) LINK *-1 Inf BARRIER VFIN LINK -1 (":" CLB) LINK -1 VFIN)(-1 ("\;" CLB) OR ("," CLB)); ## Ulbmilat leat : eastadit soađi; nannet ráfi; lohkat girjiid. # L-1 L-1 L*-1 L-1 *L-2 -1 0 SELECT:r2862 Inf IF (*-2 Inf BARRIER VFIN LINK -1 ("\;" CLB) OR ("," CLB) LINK *-1 Inf BARRIER VFIN LINK -1 ("\;" CLB) OR ("," CLB) LINK *-1 Inf BARRIER VFIN LINK -1 (":" CLB) LINK -1 VFIN)(-1 ("\;" CLB) OR ("," CLB)); ## Ulbmilat leat : eastadit soađi; nannet ráfi; lohkat girjiid , borrat márffi. # L-1 L-1 L*-1 L-1 *L-2 L-1 L* -1 -1 0 # Infinitive in sentence fragments # - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2863 Inf IF (-1C Acc LINK *-1 BOS BARRIER NPNH)(1 EOS); ## Ruđa juogadit. SELECT:r2864 Inf IF (-1C Ill LINK *-1 BOS BARRIER NPNH)(0 ILLV)(1 EOS); ## Mánáidgárdái hárjánit. SELECT:r2865 Inf IF (-1 BOS)(*1C Acc BARRIER NPNH LINK 1 EOS); ## Ruđa juogadit. SELECT:r2866 Inf IF (-1 BOS)(0 ILLV)(*1C Ill BARRIER NPNH LINK 1 EOS); ## Hárjánit mánáidgárdái. SELECT:r2867 Inf IF (-1 BOS)(0 LOCV)(*1C Loc BARRIER NPNH LINK 1 EOS); SELECT:r2868 Inf IF (-1C Loc LINK *-1 BOS BARRIER NPNH)(0 LOCV)(1 EOS); # Indicative or imperative # ======================== # Some imperatives according to person and number. # ------------------------------------------------ REMOVE:r2882 (Imprt Sg2) IF (0 V-SG2)(NEGATE *1 COMMA OR CC BARRIER VFIN LINK 1C (Imprt Sg2)); ## Don gii gaikkodat tempela ja hukset dan fas ođđasit golmma beaivvis! SELECT:r2883 (Imprt Sg2) IF (NEGATE *-1 V-SG2 BARRIER VFIN)(*-1 PUNCT OR CLB BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 (PxSg2)); ## Nahket miehkát fas dohppii. REMOVE:r2884 (V Ind Prs Sg3) IF (*-1 BOS BARRIER NOT-PCLE)(0 (V Imprt Sg2))(NEGATE 0 A OR Foc/ge)(NEGATE 1 (".")); ## Na attes munnje daid. REMOVE:r2885 (Imprt Du2) IF (*1 (Pron Pers Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT OR COMMA LINK NOT 0 Du2); REMOVE:r2886 (Imprt Du2) IF (*1 Sg2 BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT); ## Dat guhte goargü eará báikki, son lea suola ja rievvár. ## Velá okta váilu dus. SELECT:r2887 (Imprt Pl2) IF (*1 (PxPl2) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Váldet mu geassá badjelasadet. SELECT:r2888 Imprt IF (*-1 BOS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 COMMA BARRIER VFIN); ## Čuovvu mu, de mun dagan dudno olmmošbivdin! # Imperative in coordination # -------------------------- SELECT:r2889 Imprt IF (NEGATE 0 V-SG3 LINK -1 COMMA LINK *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(-1 BOS OR COMMA)(*1 COMMA LINK 1 Imprt)(NEGATE 0 (A Attr) LINK 1 N); ## Bohtet, goddot su, de mii oažžut su árbbi. SELECT:r2890 Imprt IF (NEGATE *-1 VFIN-NOT-IMP BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 PrfPrc)(*1 CC BARRIER VFIN LINK *1C Imprt BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Čoavdi daid ja bukti mu lusa! SELECT:r2891 Imprt IF (-1 COMMA OR CC)(NEGATE 0 Pron)(*-2 Imprt BARRIER VFIN LINK NOT *-1 CP BARRIER PUNCT OR REALCLB); ## Mannet dal ja guorahallet dán máná hárrái! SELECT:r2892 Imprt IF (*-2C Imprt)(-1 COMMA); ## Allet almmi bokte, dasgo dat lea Ipmila truvdnu, allet ge eatnama bokte... SELECT:r2893 (Imprt Sg2) IF (*1 CC OR COMMA BARRIER VFIN LINK *1C (Imprt Sg2) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Gohčo bargiid boahtit ja atte dáidda bálkká! SELECT:r2894 (Imprt Sg2) IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV LINK *-1C (Imprt Sg2)); ## Váldde dan mii gullá dutnje ja mana! SELECT:r2895 (Imprt Pl2) IF (*1 CC OR COMMA BARRIER VFIN LINK *1C (Imprt Pl2) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Čatnet su gieđaid ja julggiid ja bálkestehket su olggobeallái.. REMOVE:r2896 Imprt IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV-PCLE OR REALCLB LINK NOT *-1 Imprt)(NEGATE -1 CC LINK -1 BOS)(NEGATE 0 (V Sg2) LINK *-1 (V Sg2))(NEGATE 0 (V Du2) LINK *-1 (V Du2))(NEGATE 0 (V Pl2) LINK *-1 (V Pl2)); ## Sus lea goaivu gieđas ja áigu buhtistit gortniidis. SELECT Imprt ((0 (V Imprt Sg2) LINK *-1 CC BARRIER NOT-ADV-PCLE OR REALCLB LINK NOT 0 ("de") LINK *-1 (V Sg2)) OR (0 (V Imprt Du2) LINK *-1 CC BARRIER NOT-ADV-PCLE OR REALCLB LINK *-1 (V Du2)) OR (0 (V Imprt Pl2) LINK *-1 CC BARRIER NOT-ADV-PCLE OR REALCLB LINK *-1 (V Pl2))) ; # Rule that finds a coordinated Imprt across a relative clause: # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2897 (Imprt Pl2) IF (-1 CC OR COMMA)(*-2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (Pron Rel) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (Imprt Pl2) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Buressivdnidehket sin geat garrudit din, dahket buriid sidjiide geat vašuhit din, ja rohkadallet sin ovddas geat doarrádallet din. # Negative imperative # ------------------- # Neg Imprt Pl2 = allet V Inf = Prs Pl1 = Prs Pl3 # Verbs according to person and number # ==================================== # Sg1 - First person singular # --------------------------- # Prs Sg1 = PtcPrf (odd-syllables), and Prs Sg1 = V Actio (even-syllables) # Past Sg1 is unique. SELECT:r2899 Sg1 IF (0 LEAN)(*1 PrfPrc BARRIER S-BOUNDARY2); #slettainy ## Dál lean cealkán dan dudnuide. SELECT:r2900 Sg1 IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT)(0 LEAN); ## Jesus celkkii: "Oanehis áiggi lean velá din luhtte." SELECT:r2901 V-SG1 IF (NEGATE *-1 VFIN OR PrfPrc BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Der/Pass OR N)(NEGATE 0 (N Nom) LINK 0 LEX-N)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 PrfPrc LINK -1 CC LINK -1 PrfPrc); ## Oađidettiin gullen olbmo boahtimin. SELECT:r2902 V-SG1 IF (*-1 CS BARRIER VFIN LINK -1 BOS)(*1 COMMA BARRIER VFIN); ## Ovdal go čielggadan dan lagabui,... SELECT:r2903 V-SG1 IF (*-1 CC OR COMMA BARRIER VERB LINK *-1C V-SG1 BARRIER VERB)(NEGATE 0 Der/Pass); ## Das maŋŋá dajan juoidá álbmotrievtti mearkkašumi birra, ja geavahan das veahkkin ođđaseamos riektegáldu. REMOVE:r2904 (V Sg1) IF (*-1 CC BARRIER VERB LINK NOT *-1 V-SG1); #slettainy ## Olbmot ledje ija dolastallan ja oggon. REMOVE:r2905 V-SG1 IF (0 PrfPrc OR Actio)(*1C VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dálá fiinnuhan riektejurddašanvuogi mielde ii eahpiduvvo ahte dán livččii galgan dahkat. # Sg2 - Second person singular # ---------------------------- # Sg2 = Inf (even syllables, copula) # Note the homonymy with derived verbs (jearat = jearadit + ... # Prt Sg2 = Prs Pl3 = Imprt Pl2 (even syll) vulget # Prt Sg2 = Prs Pl3 = Prs Pl1 = Inf (odd syll) muitalit # Prt Sg2 = Prs Pl3 (contracted) fertejit SELECT:r2907 Prt IF (*1 PAST-MARKER BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Vulget go ikte? SELECT:r2908 V-SG2 IF (*-1 CC BARRIER VFIN LINK *-1C V-SG2 BARRIER SVF-BOUNDARY); ## Dasgo sániidat mielde don dahkkojuvvot friddjan, ja sániidat mielde dubmejuvvot. SELECT:r2909 V-SG2 IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV LINK *-1 CP LINK *-1C V-SG2 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Don oainnát mo olbmot bahkkejit du birra, ja de jearat vel... SELECT:r2910 (V Sg2) IF (*-2C (V Sg2) BARRIER VFIN)(-1 CS)(NEGATE *1 PxPl3); ## Don it beasa doppe olggos ovdal go leat máksán. REMOVE:r2911 ("leat" Pl1) IF (*1 (Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 NUMERALS); ## Leatgo árgi bajándálkkis? ## Leat go árgi bajándálkkis? REMOVE:r2912 (Prs Pl1) IF (-2 BOS)(-1 ("jus") OR ("jos") OR ("juos") OR ("joas"))(0 (Prs Sg2))(*1 ("de") BARRIER (Sg2 Nom)); ## Jus leat buohcamin, de fertet... REMOVE:r2913 (V Sg2) IF (1 CC)(2 VFIN)(NEGATE 2 Sg2); ## Buođđomuoraid maid ráhkadit olbmot gárvvisin dassá go deatnu leahkkasa, čuolddaid čohket ja ráhkadit oar-julggiid. REMOVE:r2914 (V Sg2) IF (0 COPULAS)(*1 (Pl Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Leatgo doppe olu gávppit? REMOVE:r2915 (V Sg2) IF (*-1 (Num Nom) BARRIER NPNH); ## Gitta guhtta hearggi sáhttet leat ovtta ráiddus. SELECT:r2916 (V Sg2) IF (0 Pl1 OR Pl3)(*1C (V Sg2) OR PxSg2 BARRIER VFIN); ## Jus dulvvi niegadat, de boađát gullat unohis šlárvaságaid. # Sg3 - Third person singular # --------------------------- # Prs Sg3 = ConNeg (even) # Prs Sg3 = ConNeg = Imprt Sg2 (contracted) # Prs Sg3 = VGen # Prt Sg3 = Sg Ill for certain words!! # Prt Sg3 = Imprt Sg3 (leai) # leat Prs Sg3 Foc/ge = leat Prs Du3 (leaba) SELECT:r2917 V-SG3 IF (*-1 (Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 (Neg Sg3) BARRIER VFIN LINK 1 ("ge")); ## Rakel čierru mánáidis dihtii ii ge beroš jeđđehusas. SELECT:r2918 V-SG3 IF (*-1 (Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 (Neg Sg3 Foc/ge) BARRIER VFIN); ## Rakel čierru mánáidis dihtii iige beroš jeđđehusas. REMOVE:r2919 (V Sg3) IF (0 (Sg Nom) LINK NOT *-1 Rel BARRIER VFIN)(*1C (V Sg3) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom LINK NOT 1 go); ## Man uhccán osku dus lea! SELECT:r2920 V-SG3 IF (*-1 (Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NEGATE *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 (Sg Nom) )(NEGATE 0 Inf OR (N Pl Nom))(NEGATE 0 Ill LINK *-1 Gen BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ...ja de olmmoš suohppu fávleoalggi nu guhkás vulos go... SELECT:r2921 V-SG3 IF (*-1 (Sg Nom) BARRIER S-BOUNDARY2 OR Nom)(1 CC); SELECT:r2922 V-SG3 IF (*-1 (Pron Sg3 Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Du3 LINK *-1 ("dat" Pl3 Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 Adv) ; ## Dat áigu leat ruovttus. #SELECT:r2923 V-SG3 IF (*-1 Loc BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 NP-HEAD-SG-NOM BARRIER NPNHA); ## Dát leat sii geat sirrejit olbmuid; sii leat máilmmálaččat ja sis váilu Vuoigŋa. SELECT:r2924 V-SG3 IF (*-1 ("gii" Pron Rel Sg Loc) BARRIER S-BOUNDARY2); ## Sus geas ii leat, váldojuvvo velá dat ge eret mii sus lea. SELECT:r2925 V-SG3 IF (*-1 BOC2 BARRIER Nom)(NEGATE 0 Adv)(*1 (Sg3 Nom) OR (Pron Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 Refl); ## ...ahte vuoigatvuhtii automáhtalaččat gullá dat mii guorrana... SELECT:r2926 (V Sg3) IF (*-1 BOC2 BARRIER Nom)(NEGATE 0 Adv OR Attr)(*1 (N Sg Nom) OR (A Sg Nom) BARRIER NPNHA LINK NOT 0 Coll OR VFIN); ## Dán guovtti báhkkoma alde orru oppa láhka ja profehtat. #REMOVE:r2927 VFIN IF (-1 COMMA OR CC LINK *-1 N BARRIER VFIN)(0 Comp)(1 (N Nom)); SELECT:r2928 V-SG3 IF (-1 CLB)(NEGATE 0 Adv)(*1 (N Sg Nom) BARRIER NPNH); ## Earáide fas, geat eai máhte sámegiela, orru vástádus eahpečielggas. SELECT:r2929 V-SG3 IF (*-1 (N Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 (N Sg Ill))(*1 Acc BARRIER NPNH); ## Dalle isit gohčui bálvaleaddji fas lusas. SELECT:r2930 V-SG3 IF (NEGATE *-1 V-SG3)(*1 CC BARRIER V-SG3 LINK 1 V-SG3 LINK NOT 1 Der/Pass ); ## De gohčui sisa oskkolaččaid oktan leaskkaiguin ja čájehii sidjiide... # Infinitive and clausal subject # - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2932 V-SG3 IF (NEGATE *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 AUX)(NEGATE 0 (Pl Nom) LINK *1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 INFV)(*1 Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Eamiálbmotrievtti guovddášosiide gullá maiddái sihkkarastit... SELECT:r2933 V-SG3 IF (*1 ("ahte") BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dearvvašvuođabargiidlága § 26 olis čuovvu ahte... # Verbs with nominal or pronominal subjects are picked earlier. # Rules that look backwards for a subject across a relative clause: # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2934 V-SG3 IF (-1 CLB LINK *-1 (Pron Rel) OR MO BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (N Sg Nom) OR (Pron Sg3 Nom) BARRIER N OR VFIN LINK NOT *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Qst); ## Dat guhte ii čohkke muinna, biđge. SELECT:r2935 V-SG3 IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR Nom LINK *-1 (Pron Rel) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (N Sg Nom) OR (Pron Sg3 Nom) BARRIER VFIN OR Nom LINK NOT *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Loc OR Ill OR A OR Adv OR Qst); ## Son gii lea váldán Jesusa gitta doalvu su dál Kaifasa lusa. # Rules that look backwards for a subject across a subordinate clause (CP boundary): # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r2936 Sg2 IF (*-1 CS BARRIER NOT-ADV LINK *-1 Sg2 BARRIER Pl3 OR Pl1)(0 V); ## Áhččán, mun rámidan du, almmi ja eatnama Hearrá, danne go leat čiehkan ## dán viisáin ja oahppan olbmuin, muhto leat almmustahttán dan uhcahaččaide. # The point is: if the reference in the matrix-sentence was missing, we would # not get a 0 subject. SELECT:r2937 Pl1 IF (*-1 CS BARRIER NOT-ADV LINK *-1 Sg2 BARRIER Pl3 OR Sg2)(0 V); SELECT:r2938 Pl3 IF (*-1 CS BARRIER NOT-ADV LINK *-1 Sg2 BARRIER Sg2 OR Pl1)(0 V); ## Ihttin rámidat mu, go leat ipmirdán buot, maid lean dutnje dahkán. ## Ikte don rámidit mu, go buohkaide muitalit mu bargu birra. # Extension possibilities: Coordination # Son oaidná du ja mu ovdal go boahtit... # Coordinated Sg3 verbs # - - - - - - - - - - - SELECT:r2939 V-SG3 IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Adv OR A)(NEGATE 0 N LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 N); ## Jus divššohas roasmmohuvvá dahje oažžu duođalaš váttisvuođaid... SELECT:r2940 V-SG3 IF (*-2 V-SG3 BARRIER VFIN OR REALCLB)(-1 COMMA)(NEGATE 0 Inf); ## Son manai su lusa, dollii su gihtii ja čuoččáldahttii su. SELECT:r2941 V-SG3 IF (NEGATE *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT LINK NOT *-1 CP BARRIER VFIN)(1 CC)(*2 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 N LINK 1 CC LINK *1 N BARRIER NPNH); ## ...mo daid beliid berre dahje galgá áimmahuššat. SELECT:r2942 V-SG3 IF (-1 CC LINK *-1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *1 V-SG3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 (A Attr) LINK 1 N); ## Dalle váldá lievssa ja bálkesta dan bodnái ja suohppu gáddeoalggi ja ## reasta fávleoalggis mohki rádjái. # Not (V Sg3) # - - - - - - REMOVE:r2945 V-SG3 IF (*1 NP-HEAD-PL-NOM BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## De leaba spagát giddalagaid bajil. REMOVE:r2946 V-SG3 IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(0 (Sg Ill))(NEGATE 1 go); ## Sámekommišuvnna evttohus lei boaris ja báidnon dálá oidnui. # Du1 - First person dual # ----------------------- # Prs Du1 = Prt Pl3 (even syllable verbs); also similar to Prs Sg3 of other verbs. SELECT:r2947 (V Du1) IF (*-1 CC BARRIER VFIN LINK *-1C (V Du1) BARRIER VFIN); ## Moai bohte su lusa ja orrugohte su luhtte. SELECT (V Du1) IF (*-1 CC OR ("de") BARRIER VFIN LINK *-1C (V Sg2) BARRIER VFIN LINK *-1C (V Sg1) BARRIER VFIN); SELECT (V Du1) IF (*-1 CC OR ("de") BARRIER VFIN LINK *-1C (V Sg1) BARRIER VFIN LINK *-1C (V Sg2) BARRIER VFIN); ## Jus lean váiban ja don maid leat váiban, de manne nohkkat hui árrat. SELECT:r2948 (Prs Du1) IF (0 Prt)(*1 PRESENT-MARKER BARRIER S-BOUNDARY2); ## Gergego vuolgit ihttin? REMOVE:r2949 (V Du1) IF (NEGATE *-1 MOAI OR Du1)(NEGATE 0 Imprt LINK *-1 BOC BARRIER NOT-ADV)(NEGATE *1 MOAI); ## De bohte ruđat. ## Nieiddat jerre. # Du2 - Second person dual # ------------------------ # Rules for leahppi = ("leahppi" N Sg Nom) SELECT:r2950 Du2 IF (*-1 Du2)(0 ("leat" V Ind Prs Du2)); ## Manni muitalit maid leahppi oaidnán ja gullan. SELECT:r2951 Du2 IF (0 ("leat" V Ind Prs Du2))(*1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV); ## Gean nammii leahppi dahkan dan? # Du3 - Third person dual # ----------------------- # Du3 = PrsPrc Clt = Imprt Du2 Clt # Du3 = Ind Prs Sg3 Clt "leaba, ferteba leat" # Most Du3 rules moved to earlier cycle, in order to hit before Sg3 Foc/ba 'leaba'. SELECT:r2952 V-DU3 IF (*-1 (Pl Nom) OR ("dat" Pl3 Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Ja duot eará oskuvieljat leaba searvegotti áirasat. REMOVE:r2953 (V Sg3 Foc/ba) IF (-1 S-BOUNDARY2 LINK *-1 (V Du3) BARRIER VFIN)(0 (V Du3)); ## Spahkágeažit šaddaba ruossalagaid geaigut bajás, go leaba boalohuvvon oktii. # Pl1 - First person plural # ------------------------- # Pl1 = Inf for all stem classes # Pl1 = Inf = Pl3 = Prt Sg2 for odd syll # Pl1 = Inf = Pl3 = Sg2 = ConNeg (copula) SELECT:r2955 (V Pl1) IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV LINK *-1C (V Pl1) BARRIER SVF-BOUNDARY); ## Mii bidjat vuođđun luonddurievtti oainnuid ja vuordnut... SELECT:r2956 V-PL1 IF (*-2C (V Pl1) BARRIER SV-BOUNDARY2)(-1 Interr)(NEGATE -1 (Pl Nom)); ## Mii sárdnidit dan maid diehtit. SELECT:r2957 (V Pl1) IF (*-2C (V Pl1) BARRIER SV-BOUNDARY2)(-1 CS); ## Eat ge vuoitte maidege jos borrat. REMOVE:r2958 (V Pl1) IF (NEGATE *-2 (V Pl1) BARRIER VFIN)(-1 CC); ## Eamiálbmogiid luondduriggodagat leat leamaš ja leat duoguštuvvon. REMOVE:r2959 (V Pl1) IF (*-1 (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Bártnit ledje mannán meahccái ozažit meahcce-elliid. SELECT:r2960 V-PL1 IF (*-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 (Pers Sg1 Nom) OR (Pers Du1 Nom) OR (Pers Pl1 Nom)); ## Mun ja Biera váhnemat leat boahtán. # Pl1 if a first person pronoun is coordinated with something else. REMOVE:r2961 Inf IF (-1 ("go" CS))(0 (V Pl1))(*1 ("de") BARRIER VFIN); ## ... , muhto go geahččát guovttegielalašvuođa máilmmi perspektiivvas, de ... REMOVE:r2962 Inf IF (-2 NP-HEAD-NOM LINK NOT 0 Comp)(-1 ("go" CS))(0 VFIN); ## Sohkabealiskkadeapmi lea dálaš gelbbolašvuohta go hállat dáseárvvu birra. SELECT Pl1 IF (*-1 BOC BARRIER NOT-ADV)(*1 CC BARRIER Nom OR VERB OR S-BOUNDARY2 LINK 1 Pl1)(NEGATE 0 Sg2 LINK *1 CC LINK 1 Sg2) ; SELECT Pl1 IF (-1 CC LINK *-1 Pl1 BARRIER Nom OR VERB LINK *-1 BOC BARRIER NOT-ADV)(NEGATE 0 Sg2 LINK -1 CC LINK *-1 Sg2); ## Go bassat lihtiid dahje málestit siiddas, de sáhttit seammás guldalit radio. # These need barriers. #"" SELECT:DialoguePl1Pl2 Pl1 IF (<*-1 ("leat" Pl2 Qst)); ## #"" SELECT:DialoguePl1goPl2 Pl1 IF (<*-1 ("go" Pcle) LINK -1 ("leat" Pl2)); #SELECT:r2963 Pl1 IF (<*-1 (Pl2 Qst))(0 Sg2); #SELECT:r2964 Pl1 IF (<*-1 ("go" Pcle) LINK -1 Pl2)(0 Sg2); # Pl2 - Second person plural # -------------------------- # Imprt Pl2 = Ind Prt Sg2 (even syllable verbs) # Imprt Pl2 = Imprt Pl1 (verbs ending in -ut) SELECT:r2965 (V Pl2) IF (*-2C (V Pl2))(-1 CS); ## Go mieđihehpet, de dadjet dušše: Juo! SELECT:r2966 (V Pl2) IF (-1 BOS OR PUNCT)(*1 Pl2 OR PxPl2); ## Rohkadallet, de oažžubehtet! ## Gáidet eret mu luhtte, dii verrošeaddjit! ## Bissot olisin, nugo almmálaš Áhččádet ge lea olis. SELECT:r2968 (V Prt) IF (-1 ("go" CS) LINK -1C ("leat" Prt))(0 Prs) ; ## Buorre lei go bohtet. # Pl3 - Third person plural # ------------------------- # Prs Pl3 = Prt Sg2 = Prs Pl1 = Inf (odd syll) muitalit # Prs Pl3 = Prt Sg2 = Imprt Pl2 (even syll) vulget # Prs Pl3 = Prt Sg2 (contracted) fertejit # Prt Pl3 = Prs Du1 SELECT:r2969 (V Pl3) IF (*-1 NP-HEAD-NOM + V-PL3 BARRIER N OR NPNH OR PUNCT);# LINK NOT 0 VFIN BARRIER CC); ## SELECT:r2970 Pl3 IF (-1 CS)(*1 N BARRIER NPNH); ## Dat ahte leat čearu miellahttun, ... REMOVE (Imprt Pl1) (0 ("orrut") LINK 1 ("jaska")) ; ## Orrot jaska! # Default Pl3 rule # After everything has been done, we go for the third person. REMOVE:allSg2 Sg2 IF (0 ("leat" Prs Pl3)); REMOVE:allPl1 Pl1 IF (0 (Prs Pl3) LINK NOT 0 Imprt); REMOVE:allPrtSg2 (Prt Sg2) IF (0 (Prs Pl3)); # Include these, they are temporarily excluded in the testing phase XXX # Preverbal subject # - - - - - - - - - # Single noun SELECT:r2974 V-PL3 IF (*-1 (Pl Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 VFIN) ; ## Muhto dorskit gal leat varrasat. ## Divššohasaid birra geat leat uminddegin dahkkon. ## Eatnagat bohtet nuortan ja oarjin. ## Geafit gal leat álo din luhtte. SELECT:r2975 V-PL3 IF (*-1C NP-HEAD-PL-NOM BARRIER (V PrfPrc) OR PPRON-NOT-SII OR (N Sg Nom) OR CS OR CC)(NEGATE *-1 (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR PUNCT); ## Makkár vuoigatvuođat dain leat riikavuložin? SELECT:r2976 V-PL3 IF (1C NP-HEAD-PL-NOM BARRIER PPRON-NOT-SII); SELECT:r2977 V-PL3 IF (*-1C (N Pl Nom) BARRIER MII-PERS OR MOAI OR Nom OR SV-BOUNDARY2); ## Dárbbašlaš dieđut dakkár mediaid vuođul sáhttet čállojuvvot journálii. # Pronoun SELECT:r2978 V-PL3 IF (*-1 (Pron Pl3 Nom) BARRIER MII-PERS OR MOAI OR SV-BOUNDARY2); ## Dathan gal leat buorit guolit. SELECT:r2979 Pl3 IF (*-1 (Pron Rel Pl Nom) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Mu diehto-olbmát geat munnje leat muitalan guotteheami birra,... SELECT:r2980 Pl3 IF (*-1 (Pron Indef Pl Nom) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## ...man muhtimat Norgga bajimuš oapmeriektečehpiin leat čállán. # Numeral SELECT:r2981 V-PL3 IF (*-1 NUMERALS BARRIER S-BOUNDARY2 OR PPRON-NOT-SII OR (N Sg Nom) LINK 0 Nom LINK NOT *-1 (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Máŋga Davviálbmogiid fakultehta studeantta leat oasi oahpus gazzan... SELECT:r2982 V-PL3 IF (*-1 Coll BARRIER NP-HEAD-NOM OR VFIN OR ConNeg OR S-BOUNDARY2 LINK 0 Nom); ## Viđas sis leat juo gahččan. # Pl3 verbs that follow relative clauses: SELECT:r2983 V-PL3 IF (*-2 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (Pron Rel Pl) BARRIER S-BOUNDARY2)(-1 COMMA)(NEGATE 0 Inf LINK *-2 Inf BARRIER VFIN); ## Dieđut mat leat dárbbašlaččat, galget liikká addojuvvot. SELECT:r2984 V-PL3 IF (-1 CLB LINK *-1 (Pron Rel) OR MO BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (N Pl Nom) OR (Pron Pl3 Nom) BARRIER N OR VFIN LINK NOT *-1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Qst); ## Dát duovdagat gos jogat ja ádjagat, jávrrit ja eará čáhcečoahkut ## leat, gullet daid duovdagiid eaiggádiidda. SELECT:r2985 V-PL3 IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR Nom LINK *-1 (Pron Rel) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 (N Pl Nom) OR (Pron Pl3 Nom) BARRIER N OR VFIN LINK NOT *-1 V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Qst OR Adv); ## Olbmot, geat oassálastet kulturdoaimmaide vásihit sosiála oassá- ## lastima. # Pl3 verbs that follow appositions: REMOVE:r2986 (V Sg2) IF (*-1 NUMERALS + Nom BARRIER VFIN LINK 1 (N Gen) BARRIER ("don")); REMOVE:r2987 (V Pl1) IF (*-1 NUMERALS + Nom BARRIER VFIN LINK 1 (N Gen) BARRIER ("mii")); ## Guokte beroštumiorganisašuvnna, Kirkens Familievern (KF, Girku bearašsuodjalus) ja Offentlige Familievernkontorers Organisasjon (OFO, Almmolaš bearašsuodjaluskantuvrraid organisašuvdna) leat dán rádjai fuolahan doaimmain ja prošeavttain, maid ulbmil lea ovddidit fágalaš bearašsuodjalusa. # Coordinated subjects SELECT:r2988 (V Pl3) IF (*-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Nom LINK NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NPNH); ## Gielda ja fylkkagielda galget plánet. SELECT:r2989 (V Pl3) IF (*-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK -1 Po LINK -1 Gen LINK *-1 Nom BARRIER NPNH); # Coordinated Pl3 verbs SELECT:r2991 (V Pl3) IF (*-1 CC BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1C (V Pl3) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Journála dieđut divvojuvvojit dahje sihkkojuvvojit njuolggadusaid mielde. # Subordinate null subjects SELECT:r2992 (V Pl3) IF (-1 CS LINK -1C (V Pl3)) ; ## Sii moaráhuvve go gulle dan. SELECT:r2993 (V Prs Pl3) IF (-1 CS LINK *-1 (V Prs Pl3) LINK -1 (Pl Nom)); ## Njuolggadusat leat váikkuhan Romssa ja Finnmárkku gielddaide nu, ahte leat váldigoahtán ovdan ássiid. SELECT:r2994 (V Prs Pl3) IF (-1 CS LINK *-1 (V Prs Pl3) LINK -1 CC LINK *-1 (V Prs Pl3) LINK -1 (Pl Nom)); ## Ii leat vealttakeahttá doarvái ahte ovttaskas olbmot máhttet sámegiela dahje dovdet sámii kultuvrra, go leat ordnemin ovttadássásaš bálbalusfálaldaga sápmelaččaide. SELECT:r2995 (V Prs Pl1) IF (-1 CS LINK *-1C (V Prs Pl1)); ## Mii leat dahkan ná, ahte leat oastán ođđa girjji. # Postverbal subject # - - - - - - - - - - # Single subject SELECT:r2996 V-PL3 IF (*1 (Pl Nom) BARRIER NPNHA LINK NOT 0 Adv)(NEGATE 0 ("leat" Imprt Pl2))(NEGATE 0 Inf LINK -1 MOVT); ## Ja dis leat velá buot oaivvi vuoktačalmmit lohkkojuvvon. SELECT:r2997 Pl3 IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(0C VERB)(*1 NP-HEAD-PL-NOM BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Refl OR Interr); ## Olggosaddin sáhttá liikká dáhpáhuvvat jos gávdnojit dasa beaktilis sivat. SELECT:r2998 V-PL3 IF (NEGATE *-1 INFV OR REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Imprt)(*1 (Num Nom) BARRIER Inf OR PrfPrc OR CLB OR Nom OR SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 OKTA); ## Dán guovllus orro sullii 20.000 olbmo duopmoáigodagas. SELECT:r2999 V-PL3 IF (*-1 BOC2 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 0 ("leat" Imprt Pl2))(*1 (Pl Nom) BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom); ## ...de bohte muhtun viisát nuortan Jerusalemii ja jerre:.. SELECT:r3002 V-PL3 IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 (N Nom))(NEGATE -1 CC LINK *-1 Inf BARRIER VERB)(*1 (PxPl3) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## ...ja dasto leat massán hálddašeami iežaset guovlluid badjel. SELECT:r3003 V-PL3 IF (NEGATE *-1 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Inf LINK *-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Imprt)(*1 (Num Nom) BARRIER V-TRANS-ACT OR S-BOUNDARY2); ## Muhto ovtta čázis sáhttet leat máŋga buođđosaji. # Coordinated subjects SELECT:r3004 V-PL3 IF (NEGATE *-1 VFIN OR ConNeg BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Nom BARRIER NPNHA LINK 1 CC LINK *1 Nom BARRIER NPNH); ## Dá leat mu eadni ja mu vielljat. SELECT:r3005 V-PL3 IF (NEGATE *-1 VFIN OR ConNeg BARRIER NOT-ADV-PCLE)(*1 Nom BARRIER NPNHA LINK 1 COMMA LINK *1 Nom BARRIER NPNH LINK 1 CC OR COMMA); ## Bivdoearrái gullet dorski, diksu ja sáidi. # Coordinated Pl3 verbs # - - - - - - - - - - - SELECT:r3006 V-PL3 IF (*-1 CC OR COMMA BARRIER NOT-ADV LINK *-1C V-PL3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Rivttiid háhkama eavttut leat heivehuvvon dahje heivehuvvojit ain. # Rules for a special infinitive construction # =========================================== # I made a separate rule for each form of the interrogative pronoun, # in case different conditions are needed. SELECT:r3008 Inf IF (NEGATE -2 Pers OR REALCLB OR BOS)(-1 ("mii" Interr Sg Acc) OR ("gii" Sg Acc) LINK NOT *-1 (V Pl1) BARRIER VFIN)(NEGATE 0 AUX); ## Sii eai diehtán maid vástidit sutnje. SELECT:r3009 Inf IF (NEGATE -3 Pers OR REALCLB OR BOS)(-2 ("mii" Interr Sg Acc) OR ("gii" Sg Acc) LINK NOT *-1 (V Pl1) BARRIER VFIN)(-1 ADVLCASE)(NEGATE 0 AUX); ## Ii ge mus leat maid sutnje guossohit. SELECT:r3010 Inf IF (NEGATE -2 Pers OR REALCLB OR BOS)(-2 ("mii" Interr Sg Gen) OR ("gii" Sg Gen))(-1 Po)(NEGATE 0 AUX); ## Ii Alimusrievttis leat mihkkege, man ovddas bivdit ándagassii. SELECT:r3011 Inf IF (NEGATE -2 Pers OR REALCLB OR BOS)(-1 ("mii" Interr Ill) OR ("gii" Ill))(NEGATE 0 AUX); ## Máhtes ii lean šat oktage geasa dorvvastit. SELECT:r3012 Inf IF (NEGATE -2 Pers OR REALCLB OR BOS)(-1 ("mii" Interr Loc) OR ("gii" Loc))(NEGATE 0 AUX); ## Son attii geafivuođastis buot dan mii sus lei mas eallit. ## Máret ii gávdnan ovttage geas jearrat. SELECT:r3013 Inf IF (NEGATE -2 Pers OR REALCLB OR BOS)(-1 ("mii" Interr Com) OR ("gii" Com))(NEGATE 0 AUX); ## Sus ii lean mihkkege mainna maksit. ## Lei oktasaš riektegiella mainna gulahallat. # More finite verbs # ================= SELECT:r3014 Prs IF (NEGATE *-1 V-IND-FIN BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 LEAT)(NEGATE *1 V-IND-FIN) ; ## De leat máksán. REMOVE:r3015 Inf IF (-2 CLB)(-1 CS); ## Dušše, juos leat doarvái... REMOVE:r3016 Inf IF (*-1 (Pron Rel) BARRIER VFIN)(NEGATE 1C VFIN)(NEGATE -1 PUNCT LINK 2 PUNCT); ## ...maid Norgga bealde gohčodit "sámi guovddášguovlun". REMOVE:r3017 Inf IF (-1 Inf) ; # Passive # ======= REMOVE:r3018 (Der/PassS) IF (*1C Acc BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Interr); ## Son han ii rihkkon dušše sábbáha. REMOVE:r3019 (Der/PassS) IF (*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY2)(0 PrfPrc); ## Soai leigga orron doppe muhtun áiggi. ## Olbmot eai orron čadnon dušše iežaset mearragáddái bivdit. REMOVE:r3020 (Der/PassS) IF (*1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY2)(0 PrfPrc); ## Doppe lea orron dušše okta álbmot. SELECT:r3021 (Der/PassS) IF (*-1 ("leat" Sg3) BARRIER V)(*-1 Loc OR DOPPE)(NEGATE *-1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 (V Sg3) BARRIER V LINK NOT 0 Der/Pass); ## Son fuobmái ahte doppe lei orron. ## Maŋŋil go badjel 20 jagi lea orron máddin, de máhccá ruovttoluotta. # Non-finite verb forms # # ===================== # # ================== # #SEC# SECTION #23 # # ================== # # Infinitive # ---------- REMOVE:r3022 VFIN IF (*-1C VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK NOT *-1 CP BARRIER VFIN); ## Journálaovddasvástádus mearkkaša maiddái árvvoštallat divvun- ## gáibádusaid. ## Ehpet ge gallen mu. REMOVE:r3023 VFIN IF (*-1 VFIN-NOT-AUX OR ConNeg OR PrfPrc BARRIER MII-PERS OR SII OR S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 (Pl Nom))(0 Inf)(NEGATE 0 LEAT); ## Dát guoská bargguide ásahit mastera ja bachelora. ## Universitehta oaidná deaŧalažžan doarjut doaimmaid mat... REMOVE:r3024 (V Ind Prs ConNeg) IF (*-1 VFIN-NOT-AUX OR ConNeg OR PrfPrc BARRIER MII-PERS OR SII OR S-BOUNDARY2)(0 Inf)(NEGATE 0 LEAT); ## Eai leamaš váttisvuođat soahpat eaiggádiiguin. #SELECT:r3025 Inf IF (*-1 Inf BARRIER VERB); ## Dáhtut go munno rávkat dola álmmis vulos loahpahit sin? SELECT:r3026 Inf IF (*-2 REALCOPULAS BARRIER VERB)(-1 Ess); ## ...lea Sámedikkiin dáhpin geavahit... SELECT:r3027 Inf IF (-1 ("leat"))(1 ("dego") OR ("dugo")); ## SELECT:r3028 Inf IF (-1 MOVT); ## Dakkár doaimmat berrejit ráhkadit njuolggadusaid, mo gieđahallat journálaid. # Infinitive after predicative # - - - - - - - - - - - - - - - # There are two rules in the beginning, conflate when I see the effect. # The barrier may be too weak. SELECT:r3029 Inf IF (-1 A BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 REALCOPULAS OR ("šaddat") BARRIER NOT-ADV)(NEGATE 0 (N Pl Nom)); ## Eará guovlluin lei vejolaš nannet dárogiela. SELECT:r3030 Inf IF (*-1 N BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 REALCOPULAS OR ("šaddat") BARRIER NPNHAI)(NEGATE 0 (N Pl Nom)); ## Jos leat jaska, de lea dárbu singuin gulahaddat. # Infinitive in coordination # - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r3032 Inf IF (*-2 Inf BARRIER SV-BOUNDARY2)(-1 CC)(*1 Acc BARRIER NPNHAII LINK 1 NP-BOUNDARY); ## Son lea vuolggahan mu gulahit friddjavuođa fáŋggaide ja oainnu čalmmehemiide, friddjan dahkat sordojuvvon olbmuid ja sárdnidit Hearrá árpmu jagi. SELECT:r3034 Inf IF (1 CC)(2C Inf); ## Golbma nuora ledje mielde golmma vahkkosaš gieddebarggus Svalbárddas, ## man ulbmilin lei lohkat ja juogustit bohccuid, ja iskat ráppiid ## Adventdalenis. # Present Participle # ------------------ # PrsPrc = Imprt Du2 (even-syll) # PrsPrc = V+N+Der/NomAg, and often LEX-N. # An example: Njuolggadusat divššohasovddasvástideaddji doaktára birra. # N Sg Gen OR V PrsPrc # Very difficult to come up with any general rules! SELECT:r3037 PrsPrc IF (1 TIME); ## Oaččut dan boahtti sotnabeaivái. REMOVE:r3038 PrsPrc IF (0 N)(1 COMMA)(2 NP-BOUNDARY OR CC); ## Eai dearvvaš olbmot dárbbaš dálkkasteddji, muhto buohccit. # Actio/Perfect Participle # ------------------------ # Actio = Prs Sg1 = PrfPrc (odd-syll verbs, contracted verbs) # Perfect Participle is also treated in "Disambiguating verbs - part 1". # The order of rules is of some importance here. # We do not SELECT Actio, we remove PrfPrc instead, since there might be a # non-derived N reading alongside Actio. SELECT:RitvaTestLeksicalisation PrfPrc IF (*-1 BOC2 BARRIER NPNH)(NEGATE 1 COMMA LINK 1 (@CNP) OR (@CVP))(*1 N BARRIER NPNH LINK *1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NOT O LEX-N + (Sg Nom)); # Dan sajis go N, de geavhan LEX-N. Der/NomAct lea maid N. REMOVE:RitvaTestChooseNoun PrfPrc IF (0 (Der/NomAct N Sg Nom) LINK *1 V-SG3 BARRIER VFIN) ; # Lene: dás váilu ovdamearkacealkka. Ii galggašii deaivat: Váiban mielain jurddašallá ahte vare son livččii girdisáhpán. #SELECT:r3041 PrfPrc IF (*-1 BOC2 BARRIER NPNH)(NEGATE 1 COMMA LINK 1 (@CNP) OR (@CVP))(*1 N BARRIER NPNH LINK *1 VFIN BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Sajáiduvvan fágadoahpagiid sáhttá dieđusge geavahit. SELECT:r3042 PrfPrc IF (*-1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 Der/Pass)(*1 N BARRIER NPNH OR Dem); ## Čuoččuhuvvon boasttoáddejupmi lea šaddan cieggan vuoigatvuođadilálašvuohta. SELECT PrfPrc IF (0 ("mannat") LINK 1 ("čađa")); SELECT:r3045 PrfPrc IF (*-1 LEAT-FIN-NOT-IMP BARRIER SVF-BOUNDARY OR PrfPrc)(NEGATE 0 Ess)(NEGATE 0 Actio LINK -1 PrsPrc)(NEGATE 0 Actio LINK 1 COMMA OR CC LINK 1 Actio)(NEGATE *1 PrfPrc BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dasto lea Sámediggi ovttasráđiid Finnmárku ja Tromssa fylkamanniiguin doallan fágaseminára. REMOVE:r3046 PrfPrc IF (*-1 ("leat" PrfPrc) BARRIER NPNH)(NEGATE -1 CC LINK -1 PrfPrc); ## Doaibmaplána mávssoleamoš áŋgiruššansuorgi lea leamaš dási ja gelbbolašvuođa lokten. SELECT:r3047 PrfPrc IF (-1 CC LINK *-1 PrfPrc BARRIER VERB); ## Boazodoallolágat leat dievasmahttán ja dahkan dárbbašmeahttun... REMOVE:r3049 PrfPrc IF (*-1 Gen BARRIER NPNH LINK -1 BOC2); ## Divššohasjournálaid geahččan dálkkasgeahččalemiid oktavuođas... REMOVE:r3050 PrfPrc IF (NEGATE *-1 VFIN)(NEGATE 0 Der/Pass OR ("leat" PrfPrc))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Miehtan nuoraid ovddas geain ii leat miehtangealbu. ## Doppe leamaš sámiin stuora deaddu. # It should not take the latter one. REMOVE:r3051 PrfPrc IF (*-1 PrfPrc OR ConNeg BARRIER NPNHA LINK NOT 0 ("leat")); ## Ii ávžžuhuvvo dieđuid geahččan sivas olbmuid geat čužžot divššohasa lahka. REMOVE:r3052 V-SG1 IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR COMMA); ## Báikkálaš PPB-deaddočuokkiskantuvrrat jotket stáhta ruhtadan bálvalusaideaset. SELECT:r3053 Nom IF (0 Actio)(NEGATE 0 Ess)(1 V-SG3); ## Doarjjaruđaid hálddašeapmi lea leamaš mávssolaš lávki Sámediggái dearvvašvuođa- ja sosiálasuorggi gelbbolašvuođa háhkamis. # Coordinated actios # - - - - - - - - - - REMOVE:r3054 PrfPrc IF (NEGATE *-1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2)(*1 Actio BARRIER NPNH LINK 1 CC); ## Eiseválddiid oainnu mielde lea okta Sámedikki deaŧaleamos rollain bidjat eavttuid servodat hábmemis seailluhan, nannen ja ovddidan dihte sámi servodaga. REMOVE:r3057 PrfPrc IF (NEGATE -1 LEAT-FIN-NOT-IMP LINK *-1 CP BARRIER VFIN)(1 CLB LINK *1 N BARRIER NPNH LINK *1 CC BARRIER VFIN LINK *1 N BARRIER NPNH LINK NOT 0 Loc); ## Sámedikki hálddahusa nannen, dearvvašvuođa- ja eallindiliiskkadeami ruhtadeapmi ja Sámi dearvvašvuođadutkanguovddáža doaimmaid viiddideapmi váldojit ovdan 2002 bušeahta oktavuođas. REMOVE:r3058 PrfPrc IF (1 CC)(2 Actio)(3 ("veara")); ## ...buot dan mii lea ráhkistan ja gudnejahttin veara. # Verbal versus Der/NomAct # - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r3059 (V Actio Loc) IF (*-1 ("ádjánit") OR ("beassat") OR ("biehttalit") OR ("dolkat") OR ("eastadit") OR ("geargat") OR ("gieldit") OR ("heaitit") OR ("hehttet") OR ("jaska") OR ("máššat") OR ("váibat") OR ("vajálduhttit") BARRIER VERB); ## Doaktárii dahje advokáhttii ii sáhte biehttalit dieđuid geahččamis. SELECT:r3060 (V Actio Ess) IF (*-2 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV)(-1 ("mielde")); ## Doaibmaplána lea bidjan buori vuođđu ja leamaš mielde rievdadeame miellagottuid sámegiela geavaheami ektui. SELECT:r3061 (V Actio Ess) IF (*-2 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NPNH)(-1C Acc)(NEGATE 0 (N Ess)); ## Mii gulaimet soapmása čoalkkuheame uvssa. # If necessary, list the higher verbs that appear in this frame. SELECT:r3062 (V Actio Nom) IF (-1 NP-HEAD-GEN)(1 N)(2 NP-BOUNDARY OR Dem)(NEGATE 2 Po); ## Nieida ii čájehan geasage irggi čállin reivve. SELECT:r3063 (V Actio Gen) IF (1 ("dihte" Po) OR ("dihtii"))(*2 Acc BARRIER NPNH); ## Mun dál boađán du lusa čállin dihte dan reivve. REMOVE:r3064 (Der/NomAct Loc) IF (0 (Der/NomAct Sg Com)); ## In vel čilgemiinge ipmirdan. # Since this rule comes after the Com/Loc rules, we still get locative where the head demands it. There is a couple of competition-activities that can appear as plural events. Still until now, there are not so many problems since a lot of them are lexicalized. # Imperative II # ------------- # Verbgenitive # ------------ # Derived vs. lexicalized noun # ---------------------------- # Is this a real distinction or just a constructed one? # As there is only one form, it seems that Sámi does not make a distinction. # This is a set of rules, choosing carefully one form, only if both alternatives, # which should be the only ones, have the same case. # One might be able to generalize further later. #REMOVE:r3066 (V*) IF (0C (N Sg Nom) OR (TV N Sg Nom)); # ## Dakkár sadji livččii hui ávkkálaš , mii dovddašii buot sámegielat dearvvašvuođa- ja sosiálafágalaš diehtojuohkima ja fágagirjjálašvuođa , mii lea gávdnamis , ja mii maiddái sáhtášii muitalit , geas lea fágagelbbolašvuohta guđege bálvalusain . #REMOVE:r3068 (V*) IF (0C (N Sg Gen) OR (TV N Sg Gen)); # ## Ráđđehusa mielas báikkálaš iešstivrejupmi ja sámi geavaheaddjiid ovdanbuktin dárbbut sáhttet mannat ruossalassii . #REMOVE:r3070 (V*) IF (0C (N Sg Loc) OR (TV N Sg Loc)); # ## Ráđđehusas lea ovddasvástádus dakkár ruossalasvuođaid čoavdimis. # Actio # ----- REMOVE:r3079 (Actio Loc) IF (NEGATE *-1 LOCV BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 Der/NomAct)(NEGATE *1 LOCV BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Mun válden biilla divvumis. SELECT (Actio Ess) IF (*-1 @+FAUXV BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2 OR @-FMAINV LINK NOT *-1 @-FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2)(NOT *1 @-FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2) ; ## Son lea alccesis dan ráhkadeame. # -------------------------------------------------------------------- # Gerund, Verbabessive and Supine have unique forms and need no rules. # -------------------------------------------------------------------- # Selecting some more finite verbs # ================================ SELECT:r3093 VFIN IF (NEGATE *-1 PUNCT-RIGHT LINK *-1 PUNCT-LEFT LINK *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 BOS LINK 2 EOS)(NEGATE -1 MOVT)(NEGATE 0 (Der/PassS PrfPrc) OR (Der/PassL PrfPrc) OR N)(NEGATE 0 (A Attr) LINK 1 N)(NEGATE 0 Inf LINK *-1 BOS BARRIER NOT-NP)(NEGATE 1 ("§"))(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Imprt LINK -1 Nom); ## Dát máksá ahte buot universitehta oktavuođat sámegillii mannet Sámi ## dutkamiid guovddáža giellakonsuleantta bokte. ## Gos don dál boađát? Siiddas. # The first constraint is supposed to avoid constructions where the finite verb is before an interupter ## Doppe lei "Hoop", dahje Skeavvonjárga (Romssas) áibbas ávdimin. # BOS/EOS is there to allow for fragments like the 'Siiddas' example. SELECT:r3094 VFIN IF (*-1 S-BOUNDARY2 BARRIER VFIN)(NEGATE -1 (PrfPrc @>N))(NEGATE 1 (Pron Rel))(NEGATE *1 VERB BARRIER S-BOUNDARY2); ## Son lea dan sápmelaš gean dovddan. ##$ Liná liikui sárgut ja tennjet. (tennjet) # This rule finds the finite verbs in embedded finite clauses. SELECT:r3095 VFIN IF (-2 CLB)(-1 ("nu"))(NEGATE *1 VERB BARRIER S-BOUNDARY2); ## Nu go son lea bassi, nu šaddos bassin oppa din eallin ge. # Present or Past # --------------- # Tense congruence within the same clause: # Except for if there are past-signal words REMOVE:r3097 (Prs Sg1) IF (-1 PAST-MARKER)(0C (Prt Sg1) OR (Prs Sg1)); ## Go gulan olbmuid sámásteame, de lea dego doložii máhccat, go mánnán gullen áhči, eagi ja Ristiinna-imi humadeame. REMOVE:r3098 (Prt Sg1) IF (-1 PRESENT-MARKER)(0C (Prt Sg1) OR (Prs Sg1)); ## # Present tense in subordinate clause if present in matrix clause REMOVE:r3099 Prt IF (*-1 CS BARRIER Prt OR (N Sg Nom) LINK *-1C Prs BARRIER Prt)(NEGATE -1 PAST-MARKER); ## Mánáidgárdi lea dehálaš báiki gos sáhttet kártet mánáid giellaovdáneami. # Past tense in subordinate clause if past in matrix clause REMOVE:r3100 Prs IF (*-1 CS BARRIER Prs OR (N Sg Nom) LINK *-1C Prt BARRIER Prs)(NEGATE -1 PRESENT-MARKER); ## Mánáidgárdi lei dehálaš báiki gos sáhttet kártet mánáid giellaovdáneami. # ------------------------------- # # Lexical disambiguation of verbs # # ------------------------------- # # arvit vs arvát vs arvat # ------------------------ IFF ("arvit") IF (0 ("arvát") OR ("arvat"))(NEGATE *0 HUMAN LINK 0 SUBJ); # ballat vs. ballát # ----------------- SELECT:r3103 ("ballat" TV) IF (0 ("ballát")); # One can always (?) understand it as "ballat" if it is homonomy. # báhcit vs báhccat # ----------------- REMOVE:r3104 ("báhccat") IF (0 ("báhcit" Imprt)) ; # bearrat vs. berret # ------------------ # bearrat = 'inherit; demand' etc., berret 'ought' REMOVE:r3105 ("bearrat") IF (0 ("berret"))(*1 Inf BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Válljedettiin journálaovddasvástideaddji berre árvvoštallat su fágagealbbu. # beassat vs. besset # ------------------ # beassat = 'get out of; get into' etc., besset 'strip off bark' REMOVE:r3106 ("besset") IF (0 ("beassat"))(*1 (V Actio Loc) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Mun bessen vuolgimis. REMOVE:r3107 ("biestit") IF (0 ("bistit") LINK *0 TIME OR ("guhká") OR ("badjel") BARRIER SV-BOUNDARY2); REMOVE:r3108 ("bivvát") IF (0 ("bivvat")); # boahtit vs. bohtat # ------------------ # boahtit 'come', bohtat 'swell' # These verbs have 5 homonym forms, Prs Du1/Pl3 bohte, Prt Sg1 bohten, # Prs Pl3/Prt Sg2 bohtet, Imprt Sg1 bohton, Imprt Pl1 bohtot # In almost all cases, the correct choice will be "boahtit", the # challenge is to avoid removing the cases where it might be "bohtat" LIST BOHTAT-NOUN = "bálká" "áiteuksa" "bunci" "dáigi" "fanas" "lássa" "láse" "luŋka" "stohpouksa" "uksa" "viesso#uksa" "vanca" ; REMOVE:r3109 ("bohtat" Sg1) IF (0 ("boahtit")); # Will hit 'bohten' and 'bohton'. REMOVE:r3110 ("bohtat" Sg2) IF (0 ("boahtit")); # Will hit 'bohtet'. ## Go mun bohten du vissui,... ## Journálat álmmolaš doaimmas bohtet arkiivalága vuollái. REMOVE:r3111 ("bohtat" Du1) IF (0 ("boahtit")); # Will hit 'bohte'. REMOVE:r3112 ("bohtat" Pl1) IF (0 ("boahtit")); # Will hit 'bohtot'. REMOVE:r3113 ("bohtat" Pl3) IF (0 ("boahtit"))(*1 ("son" Pl3 Nom) BARRIER SV-BOUNDARY2) ; REMOVE:r3114 ("bohtat" Pl3) IF (*-1 ("son" Pl3 Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 ("boahtit")); SELECT:r3115 ("boahtit") IF (0 ("bohtat"))(NEGATE *1 (Pron Pers) OR BOHTAT-NOUN BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Neg OR NP-HEAD-NOM LINK 0 Nom)(NEGATE *-1 (Pron Pers) OR BOHTAT-NOUN BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Nom)(NEGATE *-1 (Pron Rel) OR MO LINK *-1 BOHTAT-NOUN BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 Nom); # Only if there is a BOHTAT-NOUN Nom or "dat" Nom, we leave the possibility of "bohtat". But also in those cases, it cuold be "boahtit". # borgit vs borgát # ---------------- REMOVE:r3116 ("borgát") IF (0 ("borgit")); # One can always (?) understand it as "borgit" if it is homonomy. # buollit vs buollát REMOVE:r3117 ("buollát") IF (0 ("buollit")); # One can always (?) understand it as "buollit" if it is homonomy. # caggat vs.caggát # ---------------- # caggat = 'tighten; keep open; hold back', caggát = 'be wide open' REMOVE:r3118 ("caggát") IF (0 ("caggat"))(*1 NP-HEAD-ACC BARRIER NPNHA); ## Olmmoš caggá čuolu rávdnjái fávlli guvlui. # čuohcat vs. čuohcit # ------------------- # Prs Sg3 čuohcá. # Prs Pl3 čuhcet. # čuoigat vs čuoigát # ------------------ REMOVE:r3119 ("čuoigát") IF (0 ("čuoigat")); # One can always (?) understand it as "čuoigat" if it is homonomy. # čuovgat vs čuovgát REMOVE:r3120 ("čuovgát") IF (0 ("čuovgat")); # One can always (?) understand it as "čuovgat" if it is homonomy. # divvut vs. dievvat # ------------------ SELECT:r3121 ("divvut") IF (0 ("dievvat" Der/PassL)) ; # doadjit vs. dodjit # ------------------ SELECT:r3122 ("doadjit") IF (*0 TOOL OR BODY OR PLANT BARRIER SV-BOUNDARY2); # duđđat vs. duhtat # ----------------- # duđđat = 'mess', duhtat 'be satisfied' REMOVE:r3124 ("duđđat") IF (0 ("duhtat"))(*1 Ill BARRIER NPNHA); ## Mun duđan dien vástádussii. REMOVE:r3125 ("duđđat") IF (0 ("duhtat"))(1 go)(*2 Ill BARRIER NPNHA); ## Duđat go mu čállimii? # diehtit vs. dihttot # ------------------- # diehtit is TV and takes an animate subject. # dihttot (vise seg, forekomme) is Passive and intransitive SELECT:r3126 ("dihttot") IF (*-0 ("sátni") OR ("vearba") OR ("substantiiva") LINK 0 Nom); ## Sátni dihtto buot oarjesámegielain. # Needed here is a set of speach act and POS words. # dovdat vs. dovdát # ----------------- REMOVE:r3127 ("dovdát") IF (0 ("dovdat")); # One can always (?) understand it as "dovdat" if it is homonomy. # eallit vs. eallát # ----------------- # These verbs have 2 homonym forms: Ind Prs Sg3 eallá, PrfPrc eallán # eallát = 'to recover, become alive again', eallit = 'to live' REMOVE:r3128 ("eallát") IF (0 ("eallit"))(*1 ("eallin")) ; ## Son eallá suttolaš eallima. REMOVE:r3129 ("eallát") IF (0 ("eallit"))(*1 Loc OR ("siste") OR (VAbess)) ; ## Mun dovddan muhtun olbmo guhte eallá Kristusis. ## Son eallá naitalkeahttá. REMOVE:r3130 ("eallát") IF (0 ("eallit")); # One can always (?) understand it as "eallit" if it is homonomy. # geargat vs. gerget # ------------------ # gerget takes Acc REMOVE:r3133 ("gerget") IF (0 ("geargat"))(NEGATE *1 Acc BARRIER NPNH); REMOVE:r3134 ("gerget") IF (0 ("geargat"))(*1 Acc LINK 1 Inf BARRIER NPNH); REMOVE:r3135 ("gerget") IF (0 ("geargat"))(*1 Acc LINK -1 Inf BARRIER NPNH); REMOVE:r3136 ("geavvat") IF (0 ("geavahit")); # gieldit vs. gildit # ------------------ # gieldit = 'deny sb sth', gildit = 'shine' # Here, we have a transitivity difference. # Homonym in the diphtong simplification cases: Prs Du1 gilde, Prs Pl3 gildet # all Prt forms, gilden, gildet, ..., all Pot forms gilddežan, ..., # some of the Imprt forms. REMOVE:r3137 ("gildit") IF (0 ("gieldit"))(*1 Acc BARRIER VFIN) ; ## Jesus gilddii sudno garrasit: ## Muhto mađe eanet son gilddii, dađe eanet sii almmuhedje dan. # The second example is ambiguous. SELECT:r3138 ("gieldit") IF (*1 (V Actio Loc) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Mun gilden Máhte boahtimis. # goaddat vs. goddit # ------------------ # goaddat = 'stick to, tarrautua', goddit = 'kill' # Homonym in the diphtong simplification cases. REMOVE:r3139 ("goaddat") IF (0 ("goddit"))(*1 Acc BARRIER VFIN) ; ## Ja sii goddet su. REMOVE:r3140 ("goaddat") IF (NEGATE *-1 Ill BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ("goddit") LINK NOT *1 Ill BARRIER NOT-ADV-PCLE); # goarrut vs. gorrat SELECT:r3141 ("goarrut") IF (*-1 BOC2 LINK *1 CLOTHES OR SHOE BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 Nom OR Acc)(0 ("gorrat")); # goastat vs goastit # ------------------ SELECT ("goastat") (0 ("goastit") LINK *1 (Refl Ess) BARRIER NOT-ADV) ; # goddet vs. goddit # ----------------- # goddet = 'catch wild reindeer', goddit = kill REMOVE:r3142 ("goddet") IF (0 ("goddit"))(*0 Acc BARRIER NP-BOUNDARY); ## Vuovdái godde dán guovžža. # gođđat vs. gođđit # ----------------- # gođđat = 'spawn', gođđit = 'knit, weave' REMOVE:r3143 ("gođđat") IF (0 ("gođđit"))(*1 Acc BARRIER VFIN); ## Ovddemus dáida oastit árppuid ja gođđá firpmiid. # gullat vs. gullát vs. gullet # ---------------------------- # gullat = 'hear; belong', gullát 'begin to hear', gullet 'fish' SELECT:r3145 ("gullat") IF (0 ("gullát") LINK *0 SOUND OR ("sátni") BARRIER NPNH); ## Mánná hárve gullá eatnigielas. SELECT:r3146 ("gullat") IF (0 ("gullát") OR ("gullet"))(*1 Ill BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 SOUND); ## Dat gullá lunddolaččat dakkár áššiide go Sámedikkiid válganjuolggadusaide. SELECT:r3147 ("gullat") IF (*-1 Ill BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NOT 0 SOUND)(0 ("gullát") OR ("gullet")); ## Doaimma divššohasjournálaide gullá persovdnaregisttar. ## Eanetlohku, masa gulle Riektejoavkku 6 eará lahtu,... SELECT:r3148 ("gullat") IF (*1 ("ahte") BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Mun gullen, ahte vulget ikte. # guođđit vs. guđđat # ------------------ # guođđit = 'leave sth swh', guđđat = 'swarm' REMOVE:r3149 ("guđđat") IF (0 ("guođđit"))(*1 Acc BARRIER VFIN) ; ## De sii guđđet dan viesu ja gávpoga. # háliidit vs. hálihit # - - - - - - - - - - - - - - - REMOVE:r3151 ("hálihit") IF (0 ("háliidit"))(*1 (@-FMAINV) OR Inf BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Son ii hálit dan dahkat. REMOVE:r3152 ("hálihit") IF (0 ("háliidit")); # joavdat vs. joavdit # ------------------- SELECT:r3153 ("joavdat") IF (0 ("joavdit"))(*0 ("moalla" Ill) BARRIER SV-BOUNDARY2); # juhkat vs. juohkit # ------------------ LIST JUOHKIN-ADV = ("hálddahuslaš" Adv) ("geografa" Adv) ; LIST JUOHKIN-SUBJ = "eiseváldi" ; LIST JUOHKIN-PASS-SUBJ = "gávdnoštupmi" "eana" "čázádat" "vuoigatvuohta" ; SELECT:r3154 ("juohkit") IF (0 ("juhkat"))(*0 Ill BARRIER Loc OR SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 TIME); SELECT:r3156 ("juohkit") IF (0 ("juhkat"))(*1 ("diehtu") BARRIER NOT-ADJ-PCLE); SELECT:r3157 ("juohkit") IF (0 ("juhkat"))(*1 Ess BARRIER NOT-ADJ-PCLE); SELECT:r3158 ("juohkit") IF (0 ("juhkat"))(*1 ("mielde") OR ("ektui") OR ("gaskkas") OR ("ovddas") OR ("gaskka") BARRIER NPNH); SELECT:r3159 ("juohkit") IF (0 ("juhkat"))(*0 JUOHKIN-ADV BARRIER VERB); SELECT:r3161 ("juohkit") IF (0 ("juhkat") LINK 0 Der/Pass LINK 0 (PrfPrc @>N)); SELECT:r3162 ("juohkit") IF (*-1 JUOHKIN-PASS-SUBJ BARRIER Nom OR SV-BOUNDARY2)(0 ("juhkat") LINK 0 Der/Pass); SELECT:r3163 ("juohkit") IF (*-1 JUOHKIN-SUBJ BARRIER Nom OR SV-BOUNDARY2 LINK 0 (Pl Nom))(0 ("juhkat")); ## Ruhta lea juhkkojuvvon máŋgga olbmui. ## Eatnamat leat hálddahuslaččat juhkkojuvvon. ## Eatnamat leat juo juhkkojuvvon. ## Eiseválddit juhke eatnamiid. SELECT:r3164 ("juhkat") IF (0 ("juohkit") LINK -1 CC LINK -1 ("borrat")); SELECT:r3165 ("juhkat") IF (0 ("juohkit") LINK 1 CC LINK 1 ("borrat")); ## Ovdal stuoradulvvi sii borre ja juhke. SELECT:r3166 ("juhkat") IF (0 ("juohkit") LINK *0 LIQUID BARRIER Acc OR SV-BOUNDARY2); ## Sii juhket gáfe. SELECT:r3168 ("juhkat") IF (0 ("juohkit") LINK 1 ("buohkat")); ## Juhket buohkat dás! ## Ja sii juhke buohkat das. # lohkat vs. loahkkit SELECT:r3169 ("lohkat") IF (0 ("loahkkit") LINK 0 Der/Pass); # mannet vs. mannat # ----------------- REMOVE:r3170 ("mannet") IF (0 ("mannat") LINK 0 Sg1 OR Sg2); REMOVE:r3171 ("mannet") IF (0 ("mannat"))(*0 Ill BARRIER S-BOUNDARY2); REMOVE:r3173 ("mannet") IF (0 ("mannat"))(*0 ("dohko") OR ("maŋos") OR ("ruovttoluotta") OR ("ruoktot") OR ("bajás") OR ("vulos") OR ("bokte") BARRIER S-BOUNDARY2); REMOVE:r3177 ("mannet") IF (0 ("mannat"))(*0 Inf BARRIER NOT-ADV); # máhccat vs. máhccut # ------------------- # # máhccat = 'return, retreat', máhccut = 'make folds in' # máhttit vs máhttát # ------------------ REMOVE:r3179 ("máhttát") IF (0 ("máhttit")); # One can always (?) understand it as "máhttit" if it is homonomy. # muitit vs muitát # ---------------- REMOVE:r3180 ("muitát") IF (0 ("muitit")); # One can always (?) understand it as "muitit" if it is homonomy. # oađđit vs oađđát # --------------- # REMOVE:r3181 ("oađđát") IF (*0 (A* Adv) BARRIER VERB)(0 ("oađđit")); # ohcat vs oahcut # --------------- # REMOVE:oahcut ("oahcut") IF (0 ("ohcat") LINK *1 Acc) ; ## De ohcot moadde girjji! # oastit vs. ostet # ---------------- # LIST OSTEN-NOUN = "náhkki" "sistenáhkki" "sisti" ; SELECT:r3182 ("oastit") IF (0 ("ostet"))(*-1 BOS LINK NEGATE *1 OSTEN-NOUN LINK 0 Acc); # orrut vs. orrot # ---------------- # # orrot = 'remain somewhere (not come back as expected), settle down' SELECT:r3183 ("orrot") IF (0 ("orrut"))(-1 Ill) ; SELECT:r3183 ("orrut") IF (0 ("orrot"))(1 (Actio Ess)) ; SELECT:r3184 ("orrot") IF (0 ("orrut"))(*1 Ill BARRIER NOT-ADV) ; REMOVE:r3185 ("orrut" Der/PassS) IF (0 ("orrut"))(1 ("go")) ; REMOVE:r3186 ("orrut" Der/PassS) IF (0 ("orrut"))(*1 (Actio Ess) BARRIER NOT-ADV) ; REMOVE:r3187 ("orrot") IF (0 ("orrut"))(NEGATE 1 ("go"))(NEGATE *1 (Actio Ess) BARRIER NOT-ADV)(NEGATE *-1 Ill BARRIER NOT-ADV) ; REMOVE:r3188 ("orrot") IF (0 ("orrut"))(NEGATE 1 ("go"))(NEGATE *1 (Actio Ess) BARRIER NOT-ADV)(NEGATE *1 Ill BARRIER NOT-ADV) ; ## Mii áigut dohko orrot idjii. ## Buot dilálašvuođat main Ipmil orro leamen jávkosis. ## Min Áigi jearrá orro go heivvolaš ahte son čállá bartnis birra. # rihkkut vs. riehkkat # ------------------- # # rihkkut = 'break, transgress, infringe, offens against, forfeit', riehkkat = 'work hard, make great efforts to..' SELECT:r3189 ("rihkkut") IF (0 Der/Pass)(*-1 BOS LINK *1C LAHKA OR LAHKA-NOUN) ; ## Láhka lea rihkkojuvvon. SELECT:r3191 ("savvot") IF (*-1 ("hávvi" Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(0 ("savvit")); # ruoidnat vs ruoidnát #-------------------- SELECT:r3193 ("ruoidnat") IF (0 ("ruoidnát")); # sihtat vs. sihtit : D ja L have agreed to remove "sihtit". It´s not in KN. # ----------------- REMOVE:r3194 ("sihtit") IF (0 ("sihtat")); # sirdit vs. sirdát # ----------------- REMOVE:r3195 ("sirdát") IF (0 ("sirdit") LINK *0 Ill OR ("dohko") OR ("deike") OR ABSTR-ROUTE BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Son sirdá gitta Billavutnii. REMOVE:r3197 ("sirdát") IF (0 ("sirdit")); # One can always (?) understand it as "sirdit" if it is homonomy. # vázzit vs. vázzát # ----------------- REMOVE:r3198 ("vázzát") IF (0 ("vázzit") LINK *0 Ill OR ("dohko") OR ("deike") OR ABSTR-ROUTE BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Son vázzá gávpogii. REMOVE:r3200 ("vázzát") IF (0 ("vázzit")); # One can always (?) understand it as "vázzit" if it is homonomy. # vuodjat vs. vuodjit # ------------------ LIST VUODJIN-NOUN = "čáhcecross" "dáhkádus" "FMX" "mohtorsearvi" "motocross" "vuodjinlohpi" ; LIST VUODJIN-WORD = "biilavuoddji" "čáhcedrag-#vuoddji" "FMX-vuoddji" ; SELECT:r3201 ("vuodjit") IF (0 ("vuodjat"))(*0 VEHICLE BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 Com OR Nom OR Acc); SELECT:r3203 ("vuodjit") IF (0 ("vuodjat"))(*1 CONCRETE-ROUTE OR ("bargu" Ill) OR ("ruoktot") OR ("siida" Ill) BARRIER VFIN); SELECT:r3204 ("vuodjit") IF (0 ("vuodjat"))(*-1 BOS LINK *1 VUODJIN-NOUN); SELECT:r3205 ("vuodjit") IF (0 ("vuodjat"))(*1 (Prop Plc Ill) BARRIER VFIN); REMOVE:r3206 ("vuodjat") IF (0 ("vuojašit")); SELECT:r3207 VUODJIN-WORD IF (0 VUODJIN-WORD); SELECT:r3208 ("vuodjat") IF (0 ("vuodjit"))(*0 WATER BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 Loc); SELECT:r3210 ("vuodjat") IF (*-1 FISH BARRIER V-NOT-AUX LINK 0 Nom OR Ess); ## Hálidatgo gullat go vudjen stuora sáhpana iežan sykkeliin? ## Okta nubbi vuodjá tráktor máđiiráigge. ## Ivdni lea deaŧalaš, muhto buot deaŧaleamos lea movt dat vuodjá čázis. ## Sii vudjet bálgá mielde. ## Sii vudjet Romsii. ## Muhto min guovlluin eatnasat veajehin ja vudjet merrii maŋŋel go leat leamaš jagi jogas. # vuohttit vs. vuohttát # --------------------- # vuohttá is sg3 of both these verbs REMOVE:r3211 ("vuohttát") IF (0 ("vuohttit")); # One can always (?) understand it as "vuohttit" if it is homonomy. # vuordit vs. vuordát # ------------------- REMOVE:r3212 ("vuordát") IF (0 ("vuordit"))(*0 TIME BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 Acc OR Ill); REMOVE:r3214 ("vuordát") IF (0 ("vuordit"))(1 Num)(2 Po); ## Son vuordá diimmu. ## Son vuordá gitta mánnodahkii. ## Doppe ledje geainnu vuordán 1924 rájes. REMOVE:r3215 ("vuordát") IF (0 ("vuordit")); # One can always (?) understand it as "vuordit" if it is homonomy. # ===================== # # Residual cases # # ===================== # #SEC# SECTION #24 # # ===================== # # Case rules # ========== REMOVE:r3216 Nom IF (*-1 Inf BARRIER NPNH)(*1 S-BOUNDARY2 OR CC OR EOS BARRIER WORD LINK 1 NP-BOUNDARY); ## Gonagas sáhttá viidáseappot mearridit dárkilet mearrádusaid mo geavahit ## elektrovnnalaš journála, ja das maiddái bidjat gáibádusaid oahpahussii. SELECT:r3217 Nom IF (-1 ("okta" Nom))(0 ("eará")); ## Ii oktage eará go báhpat oaččo borrat. SELECT:r3220 Gen IF (-1C NP-HEAD-ACC LINK NOT 0 MEASURE)(0 NP-HEAD-GEN LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE 0 Der/Pass LINK 0 Actio)(*1 N BARRIER NPNH OR PUNCT LINK 0 ADVLCASE); ## Mii leat gullan dan su iežas njálmmis. SELECT:r3221 Gen IF (-2 (Pron Pers) OR Mal OR Fem LINK 0 Ill)(-1 COMMA)(0 NP-HEAD-GEN)(NEGATE 0 Der/Pass LINK 0 Actio)(*1 N BARRIER NPNH LINK 0 Ill LINK 1 EOC2); ## Dan mun muitalan dušše dutnje, mu buoremus olbmái. SELECT:r3222 Gen IF (-2 (Pron Pers) OR Mal OR Fem LINK 0 Com)(-1 COMMA)(0 NP-HEAD-GEN)(NEGATE 0 Der/Pass LINK 0 Actio)(*1 N BARRIER NPNH LINK 0 Com LINK 1 EOC2); ## Mun hupmen Máhte-Iŋggáin, Niillas-Máhte eamidiin. SELECT:r3223 Gen IF (-1 Po)(*1 N BARRIER NPNH LINK 0 ADVLCASE)(NEGATE 0 N LINK 1 Indef); ## Mii gullat sin sárdnumin Ipmila stuora daguid birra min iežamet gillii. REMOVE:r3224 Acc IF (-1C (Pron Rel Acc)); ## Mii hálidit muđui váldit ovdan ahte mii geat leat bargan prošeavttain leat deattuhan bidjat fuomášumi dasa maid min iežamet sajádagat mearkkašit guorahallanfáttá ektui. REMOVE:r3225 (Dem Acc) IF (*1C (N Gen) BARRIER NPNH LINK 0 HNOUN); ## Fertejitgo máksit daid vuoivasiid ovddas? SELECT:r3226 Gen IF (NEGATE *-1 TV BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE -1 Loc OR ("§") OR ("b") OR ("nr"))(0 Num)(*1 (Time Sg Gen) BARRIER NPNH LINK 1 N); ## ..., ahte unnimus 135 jagi geavahus lea doarvái. SELECT:numGen (Num Gen)(NOT 0 Acc LINK 1 ("geardi" N Gen)) ; # Going for the right dainna REMOVE:r3227 (Pl Loc) IF (0 ("diet" Com) OR ("dat" Com) OR ("dát" Com) OR ("gii" Com) OR ("mii" Com)); ## Jos dat ii leat vejolaš searvvadit dat oktii geainna váimmut buoremusat lávggadit. # While Nickel does not allow those forms to be locative at all, Nielsen does so. REMOVE:r3228 (Pl Loc) IF (*-1 ("diet" Sg Com) OR ("dat" Sg Com) OR ("dát" Sg Com) OR ("gii" Com) OR ("mii" Com) BARRIER NPNH); # Other rules for nouns and pronouns # ================================== SELECT:r3229 (N Sg Nom) IF (*-1C V-SG3 BARRIER NPNHA OR PrfPrc LINK NOT *-1 (Sg Nom) BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Acc LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 Gen LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Loc LINK *1 (Sg Nom) BARRIER VFIN)(NEGATE 0 Po OR Loc); ## Nuppe dáfus lea sámi nissoniid eallin rievdán. REMOVE:r3230 NP-HEAD-PL-NOM IF (0 (Inf) OR NP-HEAD-SG-NOM)(1C V-SG3); ## Dát lei deháleamos ágga. SELECT:r3231 (Interr Sg) IF (-1 CC LINK *-1 VFIN LINK *-1 (Interr Sg) BARRIER VFIN); ## ...maid addet dearvvašvuođaásahusain dahje maid almmolaš ## dohkkehuvvon dearvvašvuođbargit addet. # Coordinated relative clauses! Also write a rule for Pl? # Px rules # ======== REMOVE:r3235 (PxSg2); ## ...ahte báhpat juohke sábbáha barget tempelis... ## Dát máksá ahte buot universitehta oktavuođat sámegillii mannet ## Sámi dutkamiid guovddáža giellakonsuleantta bokte. REMOVE:r3236 (Acc PxSg3) IF (*-1 V-NOT-AUX BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 V-TRANS-ACT); ## ...de Hearrá eŋgel almmustuvai sutnje niegus ja celkkii:... REMOVE:r3237 (PxSg3) IF (*-1 Pers BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NEGATE 0 Sg3 LINK -1 Pron); ## Goabbá munnos viehká čázis? REMOVE:r3238 (PxSg3) IF (0 Loc)(*1 CC BARRIER WORD LINK *1C Loc BARRIER NPNH); ## Olmmoš ii eale dušše láibbis, muhto juohke sánis mii boahtá... REMOVE:r3239 (PxSg3) IF (*-1 Gen BARRIER VFIN OR Adv OR Nom) ; ## Piera borrá áhči lanjas. ## Piera borrá leaibbis. # Not Px if there is a Genitive possessor in the same NP REMOVE:r3240 (PxSg3) IF (NEGATE *1 (V Sg3) BARRIER VFIN)(NEGATE *-1 (V Sg3) BARRIER VFIN); ## Divššohasas lea vuoigatvuohta oažžut dearvvašvuođadilis árvvoštallojuvvot. # It shouldn`t take this example. REMOVE:r3241 (PxSg3) IF (0 ORGANIZATION); # Determiners # =========== REMOVE:r3242 Sg IF (0 DEM-PL)(NEGATE *0 V-SG3); ## Dákkárat dat dahket olbmo buhtismeahttumin. REMOVE:r3244 Pl IF (0 DEM-SG)(NEGATE *1 V-PL3); ## Gahččan, gahččan lea stuora Babylon, duot fuorrá. # Adverbs and adjectives # ====================== SELECT:r3246 Adv IF (-1C N)(0 A)(1C Inf); ## Dáidet ráđđehearrát duođaid dohkkehit ahte son lea Messias? # The idea is that we between a noun an an infinitive will have an adverb, and not an adjective. REMOVE:r3247 Adv IF (-1 (Dem Nom)); ## Buot dát bahát bohtet siskkildasas ja dahket olbmo buhtismeahttumin. # OBS #REMOVE:r3248 (A Nom) IF (-1 Nom)(NEGATE 0 Ord LINK -1 (@>N))(1 VFIN); ## Máŋgga fágasuorggi siskkobealde lea dárbbašlaš erenoamážit vuoruhit sámi/eamiálbmotguoskevaš dutkamiid. REMOVE:r3250 (A Attr) IF (1C V OR EOS OR ("nr"))(NEGATE 1 N OR PrfPrc); ## Muhto son gilddii sin garrasit muitaleames geasage iežas birra. # When all rules are executed, remove the Attrs. # The double requirement is there because of the compounds. REMOVE:r3251 A IF (0 Adv)(1C Gen LINK 1 EOC2); ## Duopmárat oaivvildedje su luoitilit lávžži ovdalaš moallasázu. # Po or Adv # - - - - - REMOVE:r3252 Adv IF (NEGATE -2 Pr)(-1C Gen LINK NOT 0 TIME OR MEASURE)(0 Po)(NEGATE 0 ("mađe")); # Pr or Adv # - - - - - SELECT:r3253 Po IF (-1C Gen)(0 Pr OR Adv)(NEGATE 0 ("mađe"))(NOT 1 Gen); SELECT:r3254 Pr IF (*1C Gen BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME-ADV LINK -1 COPULAS); ## Skuvlla lágidemiid dulkomat ja čálalaš gulahallan gaskal skuvlla/ruovttu mávssii 213 ruvnno. SELECT Adv (0 TIME-ADV)((-1 COPULAS) OR (1 COPULAS)) ; ## Mearrasámiinge ledje ovdal moadde dábmojuvvon bohcco maid guođohedje, muhto dat jávke loahpas siseatnama sámiid bohccuid sisa. # =============================== # # Global disambiguation - cycle 3 # # =============================== # SECTION #25 # # =============================== # # This is the section for rules of more global scope. # True global rules, stretching across the clause boundaries, are found in another # file, sme-tdis.rle. Usage: The two cg files shall be applied one after the other: # preprocess --abbr=bin/abbr.txt | lookup -flags mbTT -utf8 bin/sme.fst # | vislcg --grammar=src/sme-dis.rle | vislcg --grammar/src/sme-tdis.rle --minimal # Note that only the final round can have the flag --minimal. # The rules found here are thus only late sentenceinternal rules. # Nouns # ----- # These rules need to come late, allowing NomAg and Actio readings to be # picked out by earlier rules. REMOVE:r3255 Der/NomAg IF (0 LEX-N); # The N reading should remain. ## Mihttomearrin lea 5 jagi badjel buvttadit 2 sámegiel álmmuheami jáhkái. REMOVE:r3256 Actio IF (0 N)(NEGATE 0 Ess OR PrfPrc OR VFIN OR A); ## Journála sirdin, doaimma loahpaheapmi jna. # Same here. # NOT 0 A because e. g. "eavttuheapmi" is Actio or A. Not always correct to remove Actio. # Verbs # ----- REMOVE Pl1 (0 Sg2 LINK 1 go + Pcle LINK NOT 1 Pers LINK *1 ("?")); # It is more likely that a question is Sg2 than Pl1. # This rule is for bureaucratic prose. We need a sme-tdis.rle BEFORE the sme-dis.rle, looking at the preceeding sentence. REMOVE:r3257 (Prs Sg2) IF (0 (Prs Pl1)); ## Dasa siskkilduvvo maid vuoigatvuohta rievttálaččat háldet , ovdamearkka dihte go sirdá eaiggáduššanvuoigatvuođa earáide dahje go ásaha erenoamáš vuoigatvuođaid ja gildosiid. ## Vuohččan leat hui unnán alimusriektemearrádusat mat njuolga gustojit giddodagaid vuoigatvuođadiliide Finnmárkkus. Danne fertet doalahit vuođđooainnuide mat muđui dihttojit Alimusrievtti geavadis. ## Dás namuhat oanehaččat muhtun eará suodjalanvugiid dahje njuolggadusaid mat ee. uhcit eanet gáhttejit dihto geavaheami . ## Dás sáhttá konkretiseren dušše leat muhtun oppalaš oainnut ja dihto njuolggadusaid albmadeapmi mo mearrádusa dulkot . ## Sániid dáfus mihttet ahte eaŋgals sátni " denied " várra iešalddes lea eahpečielgas. REMOVE:r3258 V-DER; # Removes only if there is another reading. ## Mánáin lea vuoigatvuohta oažžut dearvvašvuođaiskkadeami. ## Dat ihte johtilit. REMOVE:r3259 Der/Pass + IV IF (*-1 (N Nom) OR (Num Nom) BARRIER VFIN)(0 Der/Pass + TV); REMOVE:r3260 Der/Pass + IV IF (*1 (N Nom) OR (Num Nom) BARRIER VFIN)(0 Der/Pass + TV); REMOVE:r3262 Inf IF (*-1 BOS BARRIER VFIN)(0 VFIN)(*1 EOS BARRIER VFIN); ## Muhto baice geahččat ovddas guvlui. REMOVE:r3263 Inf IF (-1 Rel)(0 VFIN)(*1 EOC2 BARRIER Pl3 OR Pl1); ## Organisašuvnna bláđđi man gohčodit "Fokus", muitala ahte gonagas Olav su áiggistis lei bivdán beassat leat servodaga suodjaleaddji. REMOVE:r3264 Der/Pass IF (0 PrfPrc)(1 Acc)(NEGATE 2 N); ## Dan olis leat dorjon oahppodoaimmaid mat ovddidit sámi kulturáddejumi. # Genitive after preposition -- round 2 # - - - - - - - - - - - - - - - - - - - # Those rules (exactly the same ones) stand at an earlier place, # but get another round because they are quite strict with regard # to the preceeding preposition (should not be an adverb) SELECT:r3265 Gen IF (*-1C Pr BARRIER NPNH OR REALCLB OR CONTRA)(NEGATE 0 VFIN)(1 NP-BOUNDARY OR CC OR COMMA OR ("ieš")); ## Earret mu ii giige leat boahtán. ## Sáhka su birra viidánii miehtá Syria, ja ... ## ...gaskal vejolaš ja dohkálaš iskkadan- ja dikšunvugiid. ## ...ja vulggii rastá jávrri iežas gávpogii. SELECT:r3266 Gen IF (*-1C Pr BARRIER NOT-NP OR Po)(*1 S-BOUNDARY2 BARRIER WORD); ## Sáhttá dadjat, ahte jagi 1978 láhka balansere gaskkal sámi vuoigatvuođaid boarásmuvvan oainnu, mii lei ráđđejeaddjin "vigihis ávkkástallanrievtti áigodagas", ja eanet ođđaáigásat vuoigatvuođaid dovddasteaddji oainnu. SELECT:r3267 Gen IF (-1C Pr)(0 Num); ## Jus divššohas lea badjel 16 jagi boaris... ################################ ################################ ##### MAINLY MAPPING-RULES ##### ################################ ################################ # Mainly mapping-rules # Lexically determined mappings # ----------------------------- MAP:r1 (@>N) TARGET Pron IF (0 ("seammá"))(*1 OLLU BARRIER NOT-QMARK)(*1 N); MAP:r2 (@>ADVL) TARGET Adv IF (0 ("seammá"))(*1 OLLU BARRIER NOT-QMARK); MAP:r3 (@>ADVL) TARGET Adv IF (0 DOPPE)(*1 ("eret") BARRIER NOT-QMARK); MAP:r4 (@>ADVL) TARGET N IF (0 (N Loc))(*1 ("eret") BARRIER NOT-QMARK); MAP:r5 (@ADVL>) TARGET OLLU IF (*-1 ("seammá") BARRIER NOT-QMARK)(0 Adv)(NEGATE *1 Pl BARRIER NOT-QMARK)(*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2); MAP (@N) TARGET OLLU IF (*-1 ("seammá") BARRIER NOT-QMARK)(0 Pron); ## Soabadanráđis galget leat golbma miellahttu ja seamma ollu várrelahttut. MAP:r9 (@ADVL>) TARGET (N Ess) IF (NEGATE *-1 OPREDV BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ESS-ADVL-N)(*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2); MAP (@N) TARGET INITIAL + Attr IF (*1 (Prop Sur) BARRIER REALWORD-NOTABBR); ## Aslak A. Guttorm. MAP (@>N) TARGET (N ABBR Attr) IF (0 TITLE)(*1 (Prop Sur) BARRIER REALWORD-NOTABBR); ## Ja Mr. J. Sparrow boahtá maid. # Determiner mappings # ------------------- MAP:datDem (@>N) TARGET ("dat" Dem)(*1 N BARRIER VERB) ; MAP:r19 (@>N) TARGET (Dem Sg Nom) IF (*1C (N Sg Nom) BARRIER NP-BOUNDARY); ## Váidalusas galgá leat namahuvvon dat dilálašvuohta. MAP:r20 (@>N) TARGET (Dem Nom) IF (*1 Num OR A OR N BARRIER NP-BOUNDARY LINK 0 Nom) (NEGATE *1 Interr OR COMMA OR Dem BARRIER NOT-QMARK); ## Jogo gikse dat guolit? MAP:r21 (@>N) TARGET (Dem Acc) IF (*1 Num OR A BARRIER NP-BOUNDARY OR (N Acc) LINK 0 Acc)(NEGATE *1 CC BARRIER WORD); ## Mun lean oastán ja klipsen dáid njiŋŋelasaid. MAP:r22 (@>N) TARGET (Dem Acc) IF (*1 (N Acc) BARRIER ADVLCASE OR VFIN LINK NOT 0 PrfPrc); ## Naba daid stuora dorskiid, gosa daid bidjet? MAP:r23 (@>N) TARGET (Dem Gen) IF (*1 Num OR A OR N BARRIER NP-BOUNDARY LINK 0 Gen OR ADVLCASE)(NEGATE *1 Po BARRIER NOT-QMARK); ## Mun bessen dan bargui. MAP:r24 (@>N) TARGET (Dem Attr) IF (*1 N BARRIER NP-BOUNDARY); ## Makkár vaikkuhusat leat jus veahkki ii addojuvvo? MAP:r25 (@>N) TARGET (Dem Sg Com) IF (*1 (N Sg Com) BARRIER NP-BOUNDARY); ## Dat ásahuvvojedje aiddo dainna ulbmiliin, ahte... MAP:r26 (@>N) TARGET (Dem Pl Ill) IF (*1 (N Pl Ill) BARRIER NP-BOUNDARY); ## De lassánii maid sisafárren dáidda guovlluide. MAP:r27 (@>N) TARGET (Dem Pl Loc) IF (*1 (N Pl Loc) BARRIER NP-BOUNDARY); ## ...ahte eamiálbmotriekti sáhttá leat okta dain speadjaliin,... MAP (@>Pron) TARGET (Dem Pl Loc) IF (*1 (Pron Indef Pl Loc) BARRIER NP-BOUNDARY); ## Fertet vázzilit vai it báze duoin earáin. MAP:r28 (@>N) TARGET (Dem Pl Com) IF (*1 (N Pl Com) BARRIER NP-BOUNDARY); ## ...de offiseara bijai muhtun ustibiid Jesusa lusa dáiguin sániiguin... ## Ain ferte joatkit daiguin sierra doaibmabijuiguin. MAP:r30 (@>N) TARGET (Dem Sg Gen) IF (*1 ("seammás") BARRIER NOT-QMARK); ## Mun bohten dan seammás. # Attribute mappings # ------------------ MAP:r31 (@>A @>ADVL @>N) TARGET GRADE-ADV IF (*1 A BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Po OR Inf OR PrfPrc) (NEGATE 0 ("eanet") LINK *1 ("uhcit") OR ("unnit") BARRIER NOT-QMARK); ## Soai leaba goappašagat nu jallat. ## In dieđe man buorit dat leat. MAP (@>Pron) TARGET GRADE-ADV IF (1 Indef LINK NOT 0 Po OR Inf OR PrfPrc) (NEGATE 0 ("eanet") LINK *1 ("uhcit") OR ("unnit") BARRIER NOT-QMARK); ## Diet gal lea beare unnán. MAP:r32 (@>N) TARGET GRADE-ADV IF (*1 ("árvu" Loc) BARRIER NOT-QMARK) ; MAP:r33 (@>A) TARGET ("mihá") OR ("ollu" Adv) IF (*1 (A Comp) BARRIER NOT-QMARK); MAP:r38 (@>ADVL) TARGET ("mihá") OR ("ollu" Adv) IF (*1 COMPAR BARRIER NOT-QMARK LINK 1 go); ## Dakkár almmuhemiid leat mihá divraseabbo ráhkadit. MAP (@>A) TARGET Gen (1 (A Attr)); ## Lei dán geasi čábbámus dálki. MAP:r34 (@>A) TARGET ("buot") OR ("gait") IF (*1 Superl BARRIER NOT-QMARK); ## Guhtemuš báhkkon lea buot mávssolaččamus? MAP:r35 (@>A) TARGET ("mii" Sg Gen) IF (*1 (Pron Pers Nom) BARRIER NOT-QMARK) (*1 (A Sg Nom) BARRIER V-NOT-AUX); ## Leatgo don fuomášan dan máilmmi, man dat lea váralaš? MAP:r36 (@>ADVL) TARGET ADV-MOD-ADV IF (1 Adv LINK NOT 0 A)(NEGATE *1 ("fal") OR ("maiddái") OR MOVT BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE 0 ("mii" Sg Gen) LINK *1 Po BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 ("eanet") LINK 1 ("uhcit") OR ("unnit")); ## Man dávjá mun livččen dáhtton čohkket du mánáid. MAP:r37 (@>ADVL) TARGET Adv IF (0 Indef)(*1 VGen BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 N OR Inf)(NEGATE *1 Sg3 BARRIER NOT-QMARK); ## Dát ađa lea uhccán vuošša. MAP:r39 (@ADVL<) TARGET (N Sg Loc) IF (*-1 ("oktii") OR ("guktii") OR ("golbmii") OR ("njelljii") OR ("vihttii") OR ("geardde") BARRIER NOT-QMARK)(0 TIME); ## Mun ferten málestit guktii vahkus. MAP:r40 (@>ADVL) TARGET ("mearri" Gen) IF (*-1 (Pron Dem Sg Gen) BARRIER NOT-QMARK)(*1 Adv BARRIER NOT-QMARK); ## Lihkkus fuomášuvvui dát dan meare árrat ja ahte dálkkoduvvo árrat. # A controversial tag. Mearri is not an adverb, but functions as one in this case. # On the other hand, should "mearri" in front of an adjective get the tag @>A? Right now it gets @>A MAP:r41 (@>CC) TARGET ("sihke") ; MAP:r42 (@ADVL<) TARGET ("ihkinassii") IF (*-1 ("gosa") BARRIER NOT-QMARK); ## Mun áiigun čuovvut du gosa ihkinassii manažat. MAP (@ADVL<) TARGET (N Sg Loc) IF (*-1 ("ovdalis") OR ("maŋŋelis") BARRIER PRE-NP-HEAD)(0 TEXT OR PLACE OR VEHICLE); ## Earát su luohkás ledje juo vissa njeallje siiddu su ovdalis matematihkka-girjjis. MAP:r43 (@>A) TARGET ("juohke")(1 Ord); MAP:r44 (@>N) TARGET ("juohke")(NEGATE 1 Ord); ## Galgá gávdnot divššohasbearráigeahčči juohke fylkkas. MAP:r45 (@>A) TARGET Gen (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 0 TIME)(1 Ord) ; ## Nuppi vuoru goalmmát minuvttas Anette nivkalii čiehkačievččastaga čábbát njuolga mollii. MAP:r46 (@>N) TARGET (Pron Attr)(*1 N BARRIER NP-BOUNDARY OR Num) ; ## Leago guhkki eará dáluide? ## Doppe leaba earet eará Sondre Lerche ja Madrugada. # It has to be checked if the @P< needs to be removed in some cases. MAP:r47 (@N<) TARGET ("eatnat" Indef) IF (*-1 ("giittos") BARRIER NOT-QMARK); ## Giittos eatnat luoikamis. MAP:r48 (@Pron<) TARGET ("goappašagat" Nom) IF (*-1 PPRON-DU-PL LINK 0 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 CC OR CLB BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 Rel BARRIER NOT-QMARK); MAP (@Pron<) TARGET ("goappašagat" Loc) (*-1 DUPRON + Loc BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 CC OR CLB )(NEGATE 1 Rel); ## Soai leaba goappašagat nu jallat. MAP:r49 (@N<) TARGET ("goappašagat" Nom) IF (*-1 (N Pl) LINK 0 Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 CC OR CLB BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 Rel BARRIER NOT-QMARK); MAP:r526 (@Pron) TARGET (Refl Sg Nom) IF (*1 MUN OR DON OR (Pron Sg3 Nom) OR (Pron Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Ieš han don dadjet dan. MAP:r58sg (@>N) TARGET (Refl Sg Nom) OR (Indef Sg Nom) IF (*1 (N Sg Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE); MAP:r58pl (@>N) TARGET (Indef Pl Nom) IF (*1 (N Pl Nom) BARRIER NPNH); MAP:r59 (@N<) TARGET (Refl Pl Nom) IF (*-1 (N Pl) BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 Nom); MAP:r60 (@>Pron) TARGET (Refl Pl Nom) IF (*1 PPRON-DU-PL BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Nom)(NEGATE *1 VFIN OR Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ...muhto ieža dii ehpet guoskkat daid suorpmain ge. MAP:r61 (@>N) TARGET (Refl Pl Nom) IF (*1 (N Pl) BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 Nom)(NEGATE *1 VFIN OR Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE); MAP:r62 (@>Pron) TARGET Recipr IF (*1 Recipr BARRIER NOT-QMARK); ## MAP:r63 (@N) TARGET (Indef Attr) IF (*1 N BARRIER NPNH OR Num OR DAT-PRON + Dem LINK NOT 0 PrfPrc)(NOT 0 Acc)(NEGATE 0 Nom LINK *1 Acc BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *-1 STV-NOT-ACT BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ("ollu") OR ("olu") BARRIER NOT-QMARK LINK NOT *1 Acc BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 ADVLCASE OR ("buohkat"))(NEGATE 0 Attr LINK 1 N OR A)(NEGATE *1 (N Sg Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Px LINK *1 N BARRIER NPNH OR CC)(NEGATE *1 (N Sg Gen PxSg2) BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 (V-SG2) LINK *1 N BARRIER NPNH OR CC)(NEGATE *1 VFIN OR Ess OR ("veara") BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 1 (Pron Pers) LINK 0 Gen LINK *1 N BARRIER NOT-ADJ)(NEGATE 0 ("eará") LINK -1 ("earret")); ## Son galgá beassat buktit oaivilis buot gažaldagaide. ## Eai leat šat nu ollu ohcamat priváhta ealáhusain. MAP:r67 (@>N) TARGET Indef IF (*1 Gen OR Adv BARRIER NOT-QMARK)(*2 (N Pl) BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 Nom LINK 1 Acc)(NEGATE 0 ADVLCASE)(NEGATE *1 (N Sg Gen PxSg2) BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 (V-SG2) LINK *1 N BARRIER NPNH OR CC)(NEGATE *1 VFIN OR Ess OR ("veara") BARRIER NOT-QMARK); ## Sii geavahit ollu ee. giellabálvalusaid. ADD:r68 (@>N) TARGET Indef IF (*1 ("eará") OR ("iežá") BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Nom LINK 1 Acc) (NEGATE 0 ADVLCASE); ## Ollu earáidege go ovttagielagiidda lea váttis gulahallat.... ## ..muhto ii fal nu ollu earáin. ## Ruoŧas bođii loahpas vástadusa Sámi Oahpahusguovddážis, Johkamohkis, muhto ii fal nu ollu earáin. # The partitive construction would have been máŋggain earáin and ollu daid earáin MAP (@>Pron) TARGET Adv IF (0 ADV-MOD-NP)(1 Pron); MAP:r69 (@>Pron) TARGET Adv IF (0 ("ollu") OR ("olu"))(*1 ("eará" Pl Loc) OR (Dem Pl Loc) BARRIER NOT-QMARK)(*2 V-SG3 BARRIER NOT-ADJ-PCLE)(NEGATE 0 Nom LINK *1 Acc BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 ADVLCASE); MAP:r70 (@>Pron) TARGET Adv IF (*-1 V-SG3 BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY2)(0 ("ollu") OR ("olu"))(*1 ("eará" Pl Loc) OR (Dem Pl Loc) BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 Nom LINK *1 Acc BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 ADVLCASE); ## Ollu earáin lea hávski. # for habeo-constructions where ollu modifies eará+Loc #MAP:r71 (@>N) TARGET Indef IF (NEGATE *-1 V-SG3 BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY2)(0 OLLU)(1 ("eará" Pl Loc) OR (Dem Pl Loc))(NEGATE *2 V-SG3 BARRIER NOT-ADJ-PCLE)(NEGATE 0 Nom LINK *1 Acc BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 ADVLCASE); ## Ollu earáin leat hávski. Nix # Mange andre har det triveleg. Mange av dei andre er trivelege. # Ollu earáin leat hávskit Nix # Mange andre kjøper mjølk. Mange av dei andre kjøper mjølk. # Ollu earát ostet mielkki. Ollusat earáin ostet mielkki. #MAP:r72 (@>N) TARGET Indef IF (*1 (N Nom) BARRIER NPNH) (NEGATE 0 Pl LINK *1 Inf BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 Attr LINK 1 N OR A); ## Goabbáge báddi galgá leahkit 60 állana guhku. MAP:r73 (@>A) TARGET Indef IF (*1 A-CASE BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 ("veara") BARRIER NOT-QMARK); ## Sáhttáge ollu buriid dadjat bohtosiid birra. MAP:r74 (@>Num) TARGET Indef IF (NEGATE 0 ("iešguhtet") OR ADVLCASE)(*1 Num BARRIER NOT-QMARK); ## Buot oktanuppelohkái máhttájeaddji vulge Galileai. MAP:r75 (@>N) TARGET ("buot" Pron) OR ("gait" Pron) IF (*1 N BARRIER NPNH LINK NOT 0 PrfPrc OR Ess); ## Dát máksá ahte dat lea lávdan buot servodaga surggiide. MAP (@>Pron) TARGET ("buot" Pron) OR ("gait" Pron) IF (*1 Pron BARRIER NPNH LINK NOT 0 Rel); ## Son válddii buot dan mii leat ráhkistan ja gudnejahttin veara. #MAP:r76 (@>N) TARGET Indef IF (*1 N BARRIER NP-BOUNDARY OR REALCLB LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE *-1 STV-NOT-ACT BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ("ollu") OR ("olu") BARRIER NOT-QMARK LINK NOT *1 Acc BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *-1 REALCOPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 Indef LINK *1 PrfPrc BARRIER VERB) (NEGATE *-1 INFV BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 Indef LINK *1 Inf BARRIER VERB)(NEGATE 0 ADVLCASE OR ("buohkat"))(NEGATE 0 ("mihkkege"))(NEGATE *1 (Pers Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NOT-NP OR CLB LINK NOT 0 Loc)(NEGATE *1 Adv BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *1 (N Sg Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE *1 VFIN OR Ess OR ("veara") BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 Attr LINK 1 N OR A)(NEGATE 0 Acc LINK NOT 1 Acc); ## Ollu dáin doaibmabijuin sáhttá álggahit dálá rámmaid siskkobealde. MAP:r77 (@>N) TARGET ("mii" Interr Pl Nom) IF (*1C (N Pl Nom) BARRIER NP-BOUNDARY); MAP:r78 (@>N) TARGET ("mii" Rel Pl Nom) IF (*1C (N Pl Nom) BARRIER NP-BOUNDARY); ## ...dan hárrái, mat riektegáldut leat, mo daid berre dulkot, ja ... MAP:r79 (@>N) TARGET Interr IF (NEGATE 0 ("gii") OR ("mii"))(*1 N BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE 0 ("mihkkege") LINK *1 (Pl Acc) BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 (Sg Nom) LINK *1 V-SG3 BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NPNH); MAP:r80 (@>N) TARGET Rel IF (NEGATE 0 ("gii") OR ("mii"))(*1 N BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE 0 ("mihkkege") LINK *1 (Pl Acc) BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 (Sg Nom) LINK *1 V-SG3 BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NPNH); ## Guđe sihkarvuođanjuolggadusat ledje biddjon... MAP:r81 (@>N) TARGET Interr IF (0 ("guhtemuš"))(*1 (Pers Loc) BARRIER NOT-PCLE); MAP:r82 (@>N) TARGET Rel IF (0 ("guhtemuš"))(*1 (Pers Loc) BARRIER NOT-PCLE); ## Guhtemuš ba dis sáhttá... MAP:r83 (@>N) TARGET ("buot") OR ("gait") IF (*1 (N Pl Nom) OR (N Pl Acc) BARRIER NP-BOUNDARY); ## Ámtamánnii gulai "bearráigeahččat buot min gullevaš eatnamiid, gittiid ja opmodagaid". MAP:r84 (@>ADVL) TARGET (A Attr)(1 ("bealde"))(NEGATE 2 Gen); MAP:r85 (@>Num) TARGET (A Attr)(*1 Num BARRIER NOT-ADJ); ## Vuosttaš logi minuvtta lei buorre áigodat Nordlysa ektui. MAP:r86 (@>N) TARGET (A Attr)(NEGATE *1 Num BARRIER NOT-ADJ)(NEGATE 0 (A Nom) LINK 1 (N Ess)) ; ## In fuobmán dadjat ahte Márehis lea ođđa irgi. ## Dalle gusto vuosttas, nubbi ja goalmmát teakstaoassi seammaláhkái. # buorre MAP:CaseAgrBuorre (@>N) TARGET ("buorre" A) (0 $$CASE-AGREEMENT LINK NOT 0 Superl OR Comp) (*1 $$CASE-AGREEMENT BARRIER NPNH LINK 0 N) ; MAP:CaseHalfagrBuorre (@>N) TARGET (A Gen) IF (0 ("buorre") LINK NOT 0 Superl OR Comp) (*1 CASE-HALFAGREEMENT BARRIER NPNH LINK 0 N); ## Giittán maiddái universitehtalektora Fredrik Harhoff buriid ságastallamiid ovddas. MAP:r108 (@>N) TARGET PrsPrc IF (NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-QMARK)(*1 N BARRIER NOT-ADJ); ## Boađe boahtti vahku. MAP:r109 (@>N) TARGET PrsPrc IF (*1 CC BARRIER NOT-QMARK)(*2 Attr BARRIER NOT-QMARK)(*3 N BARRIER NOT-QMARK); ## Guoski dahje lagas eatnamat. MAP:r110 (@>N) TARGET (Actio Nom) IF (*-1 Gen BARRIER NOT-QMARK)(*1 N BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 PrfPrc BARRIER NOT-QMARK); ## Sii orro sin iežaset dahkan darfegođiid siste. ## Sámegiela geavaheapmi journálain lea lassánan. ## Bálvalusaid ovdánahttin riikkarájáid rastá. # Since we cannot at present distinguish between long and short Actios, # this rule hits not only the short Actio in the first example, which is # correct, but also the long Actio in the second example, which is wrong. # Problem: At present (051106), the rule hits neither, which also makes it hard # to document the tag. It hits the third sentence, though, together with @>N. #ADD:r111 (@>N) TARGET TITLE IF (0 Attr OR Nom)(*1 Prop BARRIER NOT-QMARK LINK 0 Fem OR Mal OR Sur); ## Stuorra giitu maiddái professor Birger Stuevold Lassenii. # ADD so that argument mappings can apply later. MAP:r111 (@>N) TARGET TITLE + Nom (1 Prop LINK 0 Fem OR Mal OR Sur); #MAP (@N<) TARGET MEASURE IF (-1 Num)(0 Gen); ## 5 kr. # Postnominal # - - - - - - MAP:r114 (@>A) TARGET MEASURE + Gen IF (*-1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*1 A BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 ("boaris")); ## Sus lea njellje mehtara guhkkosaš biila. MAP:r115 (@>ADVL) TARGET MEASURE + Acc IF (*-1 Num BARRIER NOT-QMARK LINK NOT -1 Pr)(*1 Adv OR Pr BARRIER NOT-QMARK); ## Ádjá viessu lea guokte miilla bajábeal márkana. ## Son bođii guokte jagi dás ovdal. MAP:r116 (@Num<) TARGET VOLUME IF (*-1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*1 LIQUID BARRIER NOT-QMARK); ## MAP:r117 (@Num<) TARGET WEIGHT IF (*-1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*1 FISH OR FOOD BARRIER NOT-QMARK); ## 1765 ja 1788 gaskal ges vuvde olgoriikii dušše 433 000 kg goikeguoli (Juel 1892: 9). ## Sápmelaš guhte mearragáttis ásai, galggai bivdit 857 kg dorski. MAP:r118 (@>A) TARGET (Num Sg) (1 TIME-UNIT LINK 1 ("boaris") OR ("nuorra")); ## Mánná lea golbma jagi boaris. MAP (@>A) TARGET TIME + Acc (-1 (Num Pl Acc))(0 TIME + Pl LINK 1 ("boaris") OR ("nuorra")); MAP:r119 (@Num<) TARGET TIME IF (-1 Num)(1 ("maŋŋil")); ## Dat dáhpáhuvai golbma jagi maŋŋil. MAP:r120 (@Num<) TARGET N IF (-1 Num)(1 ("velggolaš")); ## Ánde lea munnje vihttalot ruvnno velggolaš. MAP:r121 (@) TARGET (N Sg Acc) IF (*-1 (Num Acc) BARRIER NOT-QMARK)(0 MEASURE)(1 (N Acc) LINK *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY); ## MAP:r122 (@Pron<) TARGET (N Sg Com) IF (*-1 DUPRON-NOTPX BARRIER NOT-QMARK)(0 HUMAN-INDIVIDUAL)(*1 VFIN BARRIER NOT-QMARK); ## Moai Birehiin barge mánáidgárddis. MAP:r123 (@N<) TARGET (N Sg Com) IF (*-1 (".*guovttos"r) OR (".*guovttis"r) BARRIER NOT-QMARK)(0 HUMAN-INDIVIDUAL); #(*1 VFIN BARRIER NOT-QMARK); # "Ándde-#guovttos" and "Ándde-#guovttis" should be replaced with som kind of tag. MAP:r112 (@N<) TARGET Prop + Nom IF (*-1 TITLE BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 ADVLCASE) ; ## Son logai dan maiddái professoriidda Asbjørn Kjønstad ja Kristian Andenæs. # Numeral adjective mappings # - - - - - - - - - - - - - MAP:r124 (@>N) TARGET (A Ord Attr) IF (*1 N BARRIER NOT-ADJ); ## III kapihtal priváhta arkiivvaid birra máinnaša vuosttažettiin gáhttenárvosaš priváhta arkiivvaid. MAP:r113 (@>N) TARGET (A Ord)(-1 MANNU + Gen)(0 Ord)(1 ("b") OR ("beaivi"))(*2 VFIN + Sg3 BARRIER REALWORD-NOTABBR LINK 0 ("čuovvut")); ## Maiddái borgemánu 1. b. 1891 čuovvu njuolggadusain. MAP:r125 (@>N) TARGET (A Ord) IF (*1 ("b") OR ("beaivi") BARRIER NOT-QMARK); ## Guovdageaidnu, skábmamánu 3. b. 2002. MAP:r127 (@Num<) TARGET (A Ord) IF (*-1 N BARRIER NOT-QMARK)(*1 CLB BARRIER NOT-QMARK); ## Nummar 1. # Numeral mappings # ---------------- MAP (@) TARGET (Num Nom) IF (1 Gen LINK 1 HAB-ACTOR + Loc LINK *1 ("leat") BARRIER NOT-ADV LINK 0 FMAINV) ; ## Guokte girjji dus leat. ## Galle e-boastačujuhusa dus leat? MAP (@P @>N) TARGET (Num Gen) IF (*-1 MANNU LINK NOT 0 Nom)(0 CARDINALS); ## Guovdageaidnu / Kautokeino, skábmamánu 2002. MAP:r138 (@N) TARGET (Num Gen) IF (*1 NUMUNIT BARRIER NOT-QMARK)(*2 CURRENCY-GEN BARRIER NOT-QMARK); #MAP:r142 (@>P) TARGET (Num Gen) IF (*1 NUMUNIT BARRIER NOT-QMARK)(*2 CURRENCY-GEN BARRIER NOT-QMARK)(*3 Po BARRIER NOT-QMARK); #MAP:r143 (@OBJ @OPRED) TARGET (Num Acc) IF (*1 NUMUNIT BARRIER NOT-QMARK)(*2 CURRENCY-GEN BARRIER NOT-QMARK); ## 2006 stáhtabušeahtas lea ráđđehus liigudan 10 milj. kr álggahanmearreruhtan ođđa dieđavistái. # Coordination # - - - - - - - MAP:r144 (@>N) TARGET (A Ord) IF (*1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NOT-ADJ); ## Dát lea ođđa ordnet, ja jienasteapmi dáhpáhuvvá dušše čakčamánu 28. beaivve, iige 28. ja 29. beaivvi nie go mii čáliimet maŋimuš áviisas. MAP:r145 (@>N) TARGET (A Ord) IF (*1 COMMA OR CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 (A Ord) OR (A Attr) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NOT-ADJ); # Quantifier mappings # ------------------- MAP:r146 (@Num<) TARGET Num IF (-1 (Num Nom))(0 NUMUNIT + Gen)(1 N OR MEASURE OR CURRENCY); ## Dat lea 4 miljovnna teadjakohpa. ## 2006 stáhtabušeahtas lea ráđđehus liigudan 10 milj. kr álggahanmearreruhtan ođđa dieđavistái. MAP:r147 (@Num<) TARGET CURRENCY-GEN IF (*-2 Num BARRIER NOT-QMARK)(*-1 Gen BARRIER NOT-QMARK); ## 10 miljovnna ruvnnu. MAP:r148 (@Num<) TARGET Gen IF (0 TIME-UNIT LINK NOT -1 (Dem Gen))(1 MANNEL)(NEGATE 2 Gen) ; ## Nu dáhpáhuvai 22 minuvtta maŋŋel go čiekčamat ledje álgán. MAP:r152 (@) TARGET (Num Nom) IF (*-1 ("b" ABBR) OR ("beaivi") BARRIER NOT-QMARK)(*-2 Ord BARRIER NOT-QMARK)(*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2); ## Artihkkal lea šaddan fas áigeguovdilin maŋŋá go heivehuvvui norgalaš riektái miessemánu 21. b. 1999 nr 30 lága bokte. MAP:r153 (@) TARGET (Num Nom) IF (*-1 ("b" ABBR) OR ("beaivi") BARRIER NOT-QMARK)(*-2 CARDINALS BARRIER NOT-QMARK)(*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2); ## ...ja maiddái borgemánu 1 b. 1891 čuovvu njuolggadusain MAP (@>Num) TARGET Num IF (1 NUMUNIT LINK NEGATE 0 Gen LINK -1 Nom); MAP:r154 (@>N) TARGET (Num Acc) IF (*1 MEASURE BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ALU BARRIER NOT-QMARK); ## Guokte golbma mehtera guhku, ja guhkitge, sáhttá vuojahat leat. MAP:r155 (@>N) TARGET (Num Acc) IF (0 Num BARRIER NOTCOMMA)(*1 (Num Acc) LINK *1 MEASURE BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ALU BARRIER NOT-QMARK); ## Guokte golbma mehtera guhku, ja guhkitge, sáhttá vuojahat leat. MAP:r156 (@>N) TARGET (Num Acc) IF (*1 (Num Acc) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 (Num Acc) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 MEASURE BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ALU BARRIER NOT-QMARK); ## Guokte golbma njeallje mehtera guhku, ja guhkitge, sáhttá vuojahat leat. MAP:r168 (@>N) TARGET (Num Gen) IF (*1 TIME BARRIER NOT-QMARK)(*2 ("boaris") BARRIER NOT-QMARK); ## Son lea viđa jagi boaris. MAP:r170 (@>N) TARGET (Num Gen) IF (*1 MEASURE BARRIER NOT-QMARK)(*2 ALU BARRIER NOT-QMARK); ## Min viessu lea viđa mehtara alu. MAP:r158 (@>N) TARGET (Num Gen) OR (Num Attr) IF (NEGATE *-1 ("nr") BARRIER NOT-QMARK)(*1 (N Gen) OR (N Acc) OR (N Ill) OR (N Loc) OR (N Pl Com) OR ADV-AFTER-NUM BARRIER NP-BOUNDARY OR N); #XXXTEST ## Galgá čájehit vuollegašvuođa juohke ovtta divššohasa eallimii. ## Diibmá lei Davvi Nuorra sturron 268 mielláhttui. ## Mii finaimet doppe guđa geardde. MAP:r159 (@>N) TARGET Gen IF (-1 (Num Gen))(NOT 0 VAHKKU-TIME)(1 N LINK NOT 0 Po LINK NEGATE 0 VERB LINK NOT 1 EOS); ## Dat gal lea máŋgga olbmo bargu. #Shuold not hit: Mannan vahkkus lea moatti gearddi vuovdi buollán Ivgubađas. MAP (@>N) TARGET Ord IF (NEGATE 0 Ess LINK NEGATE 1 Ess)(1 ADVLCASE LINK NOT 0 Po LINK NEGATE 0 VERB LINK NOT 1 EOS); ## Silje lasiha 3-0 nuppi vuorus. MAP (@>N) TARGET Gen IF (-1 ORGANIZATION)(0 Num)(1 ("jahkedieđáhus")); MAP (@>N) TARGET Gen IF (0 ORGANIZATION)(1 Num)(2 ("jahkedieđáhus")); ## Ášši 07/00 Sámedikki 1999 jahkedieđáhus. MAP:r160 (@>N) TARGET (Num Pl Ill) IF (*1 (N Pl Ill) BARRIER NOT-ADJ); MAP:New (@>N) TARGET (Num Pl Acc) IF (*1 (N Pl Acc) BARRIER NOT-ADJ); MAP:r161 (@>N) TARGET (Num Pl Loc) IF (*1 (N Pl Loc) BARRIER NOT-ADJ); ## Mun ledjen golmmain heajain. MAP:r162 (@>N) TARGET (Num Com) IF (*1 (N Com) BARRIER NP-BOUNDARY OR N); MAP:r162 (@>N) TARGET (Indef Com) IF (*1 (N Com) BARRIER NP-BOUNDARY OR N); ## Das ráhkaduvvo vuojahat gátti guvlui nu galliin čuolddain (dahje oar-julggiin) go lea vuogas. ## Son dadjá dan nuppiin sániin. MAP (@>N) TARGET ADV-MOD-NP (0 Adv)(1 N) ; MAP:r163 (@>N) TARGET ADV-MOD-NP IF (NEGATE 0 N)(*1 (N Acc) OR MEASURE + Acc OR CURRENCY + Acc OR TIME + Gen BARRIER NP-BOUNDARY OR N OR Num OR VERB LINK NOT 1 (A Nom) OR MANNEL OR ("ovdal") OR ("badjel")); MAP:r164 (@>N) TARGET (Num Acc) IF (*1 ALU BARRIER NP-BOUNDARY OR N); ## Noađđespagáin leat dat geažit guokte golbma tumá guhku. LIST MANNELGO = "maŋŋel_go" "maŋŋá_go" "ovdal_go" ; MAP (@>CS) TARGET (Num Acc) IF (1 MEASURE OR TIME)(2 MANNELGO); MAP:r165 (@>ADVL) TARGET (Num Acc) IF (1 MEASURE OR TIME)(2 Adv OR Po); MAP:r166 (@>ADVL) TARGET (Num Acc) IF (1 MEASURE OR TIME)(2 A LINK NOT 1 N LINK NOT 0 ADVLCASE); ## Suorpmas lea guokte millimehtara govdat. # This rule should not apply if the adjective following premodifies another item ## Dan oktavuođas go adoptere máná gii lea vuollel 15 jagi, sáhttá oažžut pearmišuvnna gitta 39 vahku olles bálkkáin dahje gitta 49 vahku 80% bálkkáin. MAP:r167 (@>A) TARGET (Num Acc) IF (1 (N Sg Gen))(*2 (A Comp) BARRIER NOT-QMARK); ## Son vuvddii daid biergguid vihtta ruvnno hálbbibui. MAP:r169 (@>A) TARGET (Num Gen) IF (*1 ("jahkásaš") BARRIER NOT-QMARK); ## Golmma - njealje jahkásaš mánná biddjojuvvo giissá sisa čohkkut. ## 3-4 jahkásaš mánná biddjojuvvo giissá sisa čohkkut. MAP:r171 (@Pron<) TARGET (Coll Nom) IF (*-1 (Pers Nom) BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *-1 Dem BARRIER NOT-QMARK) (*-1 Pl1 OR Pl2 OR Pl3 BARRIER NOT-QMARK); ## Mii golmmas oktan du vieljain finaimet Niillas-čeazi geahčen. #MAP:r172 (@ @SPRED) TARGET (Coll Nom); ## Go sotnabeaivi šattai, de čuoigaledje máŋggas várrái. MAP:r173 (@SUBJ>) TARGET (Num Nom) IF (1 TIME + Gen BARRIER NOT-ADJ LINK *1 ("leat") BARRIER N LINK *1 Nom BARRIER NPNH) ; ## Vuosttaš logi minuvtta lei buorre áigodat Nordlysa ektui. MAP:r322 (@APP-N<) TARGET (Num Nom) IF (-2 BOS OR (PUNCT LEFT))(-1 KLASS LINK 0 Nom); ## Ášši 07/00 Sámedikki 1999 jahkedieđáhus. MAP:r175 (@) TARGET (Num Nom Sg) IF (0 NUMERALS) (*1 Gen BARRIER NP-BOUNDARY LINK NOT 0 ROUTE OR TIME OR Loc OR Num OR Adv)(NEGATE *1 CC BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 ALU BARRIER NP-BOUNDARY)(NEGATE *-1 (@>Num) BARRIER NOT-QMARK LINK *-2 OBJ BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *-1 ("s") OR ("siidu") OR ("paragráfa") OR ("kapihtal") OR HEADOFPARTS OR ("jahki") OR GEASSET OR TEXT OR LAHKA BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NPNHAI LINK *-1 Loc OR BOS OR (@CVP) BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NEGATE 1 Gen LINK 1 HAB-ACTOR + Loc LINK 1 ("leat"))(NEGATE -1 HAB-ACTOR LINK -1 COPULAS); ## Dá dat leat, 350 ruvnno. # Maybe "OR (N @ADVL)" has to be added. MAP:r176 (@SUBJ>) TARGET (Num Nom) IF (NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 NP-HEAD-NOM BARRIER V-NOT-AUX OR NP)(*1 (Dem Pl Loc) BARRIER NOT-QMARK); ## Okta dain doaimmain lea redigeret ja čorget journála. ## ...ahte eamiálbmotriekti sáhttá leat okta dain speadjaliin... # Should not hit this one. MAP:r177 (@SUBJ>) TARGET (Num Nom) IF (*1 TIME BARRIER NOT-QMARK)(*2 ("vássit") BARRIER V-NOT-AUX); ## ...ovdalgo 10 jagi leat vássán... MAP:r178 (@) TARGET (Num Nom) IF (*-1 CC BARRIER NOT-QMARK)(*1 Prop BARRIER NOT-QMARK); ## MAP:r180 (@Num) TARGET ("nr") IF (*1 WORD OR Num BARRIER NOT-QMARK); ## Mun lean ilus go beasan ovdanbuktit St.dieđ. nr. 33. MAP:r194 (@>Num) TARGET N IF (0 ("nummar") OR ("nummir"))(*1 WORD OR Num BARRIER NOT-QMARK); MAP (@>Num) TARGET Adv IF (0 ADV-MOD-NP)(*1 Num BARRIER NOT-QMARK); MAP:r195 (@>Num) TARGET Gen IF (0 N OR A OR ACR LINK NOT 0 (@Num<))(*1 CARDINALS BARRIER NOT-QMARK LINK 0 ADVLCASE LINK NOT 0 ("oktii") OR OKTA OR ("1"))(NEGATE *-1 Pr BARRIER NOT-QMARK LINK NOT *-1 Gen BARRIER NOT-QMARK); ## Dokumeanta čilge oppalaččat, mo čuovvulit NOU 1995:6:s evttohuvvon doaimmaid. MAP:r196 (@>N) TARGET (Num Nom) IF (*1 Ess BARRIER NPNH LINK NOT 0 (V Actio)); ## MAP:r197 (@>N) TARGET (Num Nom) IF (*1 (N Nom) OR (Indef Nom) BARRIER NPNH); MAP:r198 (@>N) TARGET (Num Attr) IF (*1 (N Nom) BARRIER NPNH); ## Sus lea logi gussa. ## Sus lea vihttanuppelot gussa. MAP:r200 (@>N) TARGET OKTA IF (0 Acc)(*1 (N Acc) OR (A Acc) BARRIER NPNH)(NEGATE *1 Prop OR Dem BARRIER NOT-QMARK); MAP:r201 (@>N) TARGET OKTA IF (0 Gen)(*1 N OR A LINK 0 Gen OR Ill OR Loc BARRIER NPNH)(NEGATE *1 Prop OR Dem BARRIER NOT-QMARK); MAP:r203 (@>N) TARGET ("okta" Ess) IF (*1 (N Ess) BARRIER NPNH)(NEGATE *1 Prop OR Dem BARRIER NOT-QMARK); # # No example yet. MAP:r204 (@N<) TARGET (Num Nom) IF (*-1 ("diibmu") OR ("biellu") OR ("dbm") OR ("dii") OR ("bie") BARRIER NOT-QMARK LINK 0 Nom); ## Mun boađán diibmu vihtta/viđas. #MAP (@N<) TARGET Ord IF (-1 N)(NEGATE 1 N OR A OR ACR); ## Olav V. #MAP (@ADVL) TARGET Num IF (-1 MANNU)(1 NP-BOUNDARY); ## Dat hávdáduvvojedje Álahedjui skábmamánus 1997. MAP (@N<) TARGET (N Pl Loc)(*-1 Coll BARRIER NPNH) ; MAP (@N<) TARGET PLPRON + Pl (*-1 Coll BARRIER NPNH) ; MAP (@N<) TARGET (N Coll Loc) (*-1 Coll BARRIER NPNH) ; ## Golmmas sis vulget odne. MAP:r205 (@) TARGET Num IF (0 Acc)(*1 TIME OR ROUTE BARRIER NOT-ADJ)(*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dat orui doppe vihtta guhkes jagi. # This rule - since it is the only one, and not equivalent for genitives exist - allows quantified TIME/ROUTE items only in accusative # Genitive mappings # ----------------- MAP (@P<) TARGET ("eará" Gen) IF (-1 ("earret")) ; ## Dáiddáriid dilli lea maid sakka hedjonan dan rájes go biddjui Sámedikki vuollái, logai dáiddár Synnøve Persen ja čujuhii earret eará dasa go Sámediggi ii čuvvon dáiddárorganisašuvnnaid rávvagiid doalahit fágalávdegottiid. MAP (@>P) TARGET Gen IF (1 Pr LINK 0 ("bealde") OR ("beale") OR ("beallái") OR ("geahčai") OR ("geahčen") OR ("geaže"))(2 Gen)(NEGATE 2 TIME) ; ## Sápmelaččat guđet orrot Norgga bealde Deanu, geavahit seammá gávtti go sápmelaččat Suoma bealde Deanu. MAP:r207 (@>P) TARGET Gen IF (NEGATE 0 Num LINK 1 Ill)(1C Po OR ("gaskka"))(NEGATE 0 Pers OR VEHICLE OR ORGANIZATION OR HUMAN LINK 1 ("mielde") OR ("fárrui") LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT OR COPULAS BARRIER NPNH); ## Na mun gal hupmen dan birra. ## Giđđa- ja čakčajagi guohtumat leat gaskajohtolagas soahkevuvddiin, nappo eatnamiin mat leat geasse- ja dálvejagi eatnamiid gaskka. # more Po and marginal noun in here? MAP:ovddas (@>P) TARGET Gen IF (NEGATE 0 Num LINK 1 Ill)(1 ("ovddas"))(NEGATE 0 Pers OR VEHICLE OR ORGANIZATION OR HUMAN LINK 1 ("mielde") OR ("fárrui") LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT OR COPULAS BARRIER NPNH); ## Dat gii ákkastallá dan ovddas, dovdá ášši. MAP:r207 (@>P) TARGET Gen IF (NEGATE 0 Num LINK 1 Ill)(1 CC OR COMMA LINK *1 Po BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom OR Acc LINK NOT 0 ("eret"))(NEGATE 0 Pers OR VEHICLE OR ORGANIZATION OR HUMAN LINK 1 ("mielde") OR ("fárrui") LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT OR COPULAS BARRIER NPNH); MAP:r208 (@>P) TARGET Gen IF (NEGATE 0 Num LINK *1 Ill BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE 0 (V Actio) LINK *1 ("dihte") OR ("dihtii") BARRIER NOT-QMARK)(1 PUNCT-LEFT LINK *1 PUNCT-RIGHT LINK 1 Po); ## Lasáhus nr. 6 ( 1999-2000 ) mielde leat riikkaoassái ásahan / leat ásaheamen ee. čuovvovaš doaimmaid. MAP:r209 (@>P) TARGET Gen IF (NEGATE 0 RCmpnd)(*1 CC BARRIER NOT-QMARK)(*2 Gen BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2 LINK *1 Po BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE 0 (V Actio) LINK *1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 (V Actio) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ("dihte") OR ("dihtii") BARRIER NOT-QMARK); ## Divššohas galgá maiddái oažžut dieđuid vejolaš riskkaid ja lassiváikkuhusaid birra. MAP:r210 (@>P) TARGET Gen IF (NEGATE 0 RCmpnd)(1 COMMA LINK *1 Gen BARRIER NPNHA LINK *1 CC OR COMMA LINK *1 Gen BARRIER NPNHA LINK *1 Po BARRIER NPNH) (NEGATE 0 (V Actio) LINK 1 CC LINK 1 (V Actio) LINK 1 ("dihte") OR ("dihtii")); ## Dat lohká stuorradiggedieđáhusas Sámedikki birra ja stuorradiggedieđáhusain ođđa mielladearvvašvuođafuolahusa, ođđa fástadoavtterortnega ja ođđa veajuiduhttima birra. MAP:r211 (@>P) TARGET Gen IF (*1 NEGFOC BARRIER NOT-QMARK)(*2 Gen BARRIER NOT-QMARK)(*3 Po BARRIER NOT-QMARK); ## Ii leat váldojuvvon ovdan Ruoŧa iige Suoma bealde. MAP:r212 (@>P) TARGET Gen IF (*-1 (Indef Nom) BARRIER NOT-QMARK)(*1 (A Loc) BARRIER NOT-QMARK)(*2 VFIN BARRIER NOT-QMARK); ## Ollugat sámi boarrásiin guđđet dávjá stuorra riskkain. MAP:r213 (@>P) TARGET Gen IF (0 TIME OR AIGODAT)(*1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*2 Po BARRIER NOT-QMARK); MAP:r214 (@>P) TARGET Gen IF (0 TIME OR AIGODAT)(*1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*2 Gen BARRIER NOT-QMARK)(*3 ("mielde" Po) BARRIER NOT-QMARK); ## Finnmárkku fylkkagielda lea jagi 1988 rájes ovddidan doaimmaid... ## Dat lea dahkkon skábmamánu 28.b. 1898 lága mielde. MAP:r215 (@>N) TARGET Gen IF (*-1 Ord OR Num BARRIER NOT-QMARK)(0 ("b") OR ("beaivi"))(*1 Num BARRIER NOT-QMARK)(*2 LAHKA OR ABSTR-TEXT OR TEXT BARRIER VERB); ## Geahča 29. b. 1968 vieris opmodagaid erenoamáš ráđđenvuoigatvuođaid lága njuolggadusaid. MAP:r216 (@>P) TARGET Gen IF (*1 CC BARRIER NOT-QMARK)(*2 (N Gen) BARRIER NPNHA LINK *1 Po BARRIER NOT-QMARK); ## Dán politihkasuorggi ja eará politihkasurggiid gaskkas. MAP:r417 (@>N) TARGET Gen IF (-1 Gen LINK -1 Pr)(1 PrfPrc LINK 1 Gen); MAP:r217 (@P<) TARGET Gen IF (*-1 Pr BARRIER NOT-NP OR CLB OR (Num Nom) LINK NEGATE -1 Gen LINK NOT 0 Acc LINK -1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT)(NEGATE *1 (N Gen) BARRIER NPNH LINK NOT 0 Nom OR VFIN)(NEGATE 0 Rel)(NEGATE 0 TIME LINK *-1 Po BARRIER NP-BOUNDARY LINK -1 Gen); MAP:r218 (@P<) TARGET Gen IF (*-1 A BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 Pr BARRIER NOT-QMARK LINK NOT *-1 Gen BARRIER NOT-QMARK)(*1 VFIN BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 Rel)(NEGATE 0 TIME LINK *-1 Po BARRIER NP-BOUNDARY LINK *-1 Gen BARRIER NOT-QMARK); MAP:r219 (@P<) TARGET Gen IF (*-1 Pr BARRIER NOT-NP OR CLB LINK 0 ("bealde") OR ("beale") LINK *-1 Gen BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 (N Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Nom OR VFIN)(NEGATE 0 TIME LINK *-1 Po BARRIER NP-BOUNDARY LINK *-1 Gen BARRIER NOT-QMARK); ## Sápmelaččat guđet orrot Norgga bealde Deanu, geavahit seammá gávtti go sápmelaččat Suoma bealde Deanu. MAP:r220 (@P<) TARGET Gen IF (*-1 Pr BARRIER NPNH LINK *-1 Acc BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 STV-NOT-ACT BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 (N Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Nom OR VFIN)(NEGATE 0 Pron)(NEGATE 0 TIME LINK *-1 Po BARRIER NP-BOUNDARY LINK *-1 Gen BARRIER NOT-QMARK); ## E-boasta lea hui álkes ja jođánis vuohki sáddet reivviid birra máilmmi. MAP:r221 (@P<) TARGET Gen IF (*-1 TIME-PREP BARRIER NOT-NP OR CLB OR ADVLCASE)(0 TIME LINK NOT *1 Po BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 Pron)(NEGATE *1 (N Gen) BARRIER NOT-QMARK); ## Gávpotroggamat Várggain eai čájet o.m.d. siviila ássama ovdal 1400-jagiid (Simonsen 1959: 45). ## Mun vuoššan mállása juohke beaivvi earret lávvordaga ja sotnabeaivvi. MAP:r222 (@P<) TARGET Gen IF (*-1 CC BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *-1 GASKAL BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 NP-BOUNDARY BARRIER NOT-QMARK); ## Dábálaččat earuha váldolaččat gaskal dábálaš (totala) geavahanvuoigatvuođaid ja sierranas (partiála) geavahanvuoigatvuođaid. MAP:PrCoord1 (@P<) TARGET Gen IF (*-1 Pr BARRIER Acc OR Nom OR VERB OR S-BOUNDARY2)(1 CC OR EOC); ## Maŋŋegiđa ja árrageasi guohtu boazu lulábeali rámaid, čohkaid ja jekkiid. MAP:PrCoord2 (@P<) TARGET Gen IF (*-1 Pr BARRIER NPNH)((0 Gen LINK 1 @CNP LINK *1 @P< BARRIER NPNH) OR (0 Gen LINK 1 @CNP OR COMMA LINK *1 Gen BARRIER NPNH LINK 1 @CNP OR COMMA LINK *1 @P< BARRIER NPNH)); ## Maŋŋegiđa ja árrageasi guohtu boazu lulábeali rámaid, čohkaid ja jekkiid. MAP:r223 (@P<) TARGET (Pl Gen) IF (*-1 GASKAL BARRIER NOT-NP LINK NOT -1 (Pl Gen)) (1 NP-BOUNDARY); ## Finnmárkkus ii goassige leat leamaš ságastallan gaskal muhtun muddui seammadássásaš oasálaččaid. MAP:r224 (@>P) TARGET Gen IF (1 COMMA)(*2 Gen LINK 1 CC LINK 1 Gen LINK 1 Po); ## oskku dahje eará jáhku, seksuálalaš eallinvuogi ja doaibmahehttejumi vuođul MAP:r225 (@>P) TARGET Gen IF (1 CC LINK *1 Gen BARRIER NPNH LINK 1 COMMA LINK *1 Gen BARRIER NPNH LINK 1 CC LINK 1 Gen LINK 1 Po); MAP:r226 (@>N) TARGET ("beaivváš") IF (1 ("Sápmi" Gen) LINK 1 ("teáhter")); ## Departemeanta lea evttohan 10 244 000 kruvdnosaš juolludusa Beaivváš Sámi Teáhterii 2001:s. MAP:r227 (@>N) TARGET Gen IF (*-1 BOC BARRIER Pr)(NEGATE *-1 Num BARRIER N)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE OR Num)(NEGATE 1 (V Actio Gen) OR A LINK NOT 0 Ess LINK NOT 1 EOS OR COMMA OR CC)(NOT 0 Pl LINK -1 ("mihkke") OR ("mihkkege"))(*1 N BARRIER NPNHA OR COMMA OR Dem LINK NOT 0 Prop OR INITIAL + Attr); ## # .. or Dem added to last barrier bec of .. vai oaččun nahkáriid dan čuvges geasseija (dan starts new NP) MAP:r228 (@>N) TARGET Gen IF (*-1 BOC BARRIER Pr)(NEGATE -1 Num)(0 TIME OR AIGODAT)(1 PREGEN); ## Gursa bistá miessemánu beallemuddui. MAP:r229 (@>N) TARGET Gen IF (*-1 BOC BARRIER Pr)(NEGATE 0 TIME OR ("ovttasráđđi"))(1 A LINK NOT 0 Ord OR ("veara") LINK *1 N BARRIER NPNHA LINK NOT 0 Prop); ## Mun čujuhan iežan ovddit meassamiid suokkardallamii. MAP:r230 (@>N) TARGET Gen IF (*-1 BOC BARRIER Pr)(NEGATE 0 TIME)(*1 LEFT BARRIER NPNH LINK *1 RIGHT LINK *1 N BARRIER NPNH); ## Biilla (dahje bussa) ođđa uksa lea rukses. MAP:r231 (@>N) TARGET (Pron Sg1 Gen) IF (*1 (Refl PxSg1) BARRIER NOT-QMARK); ## Orru lossat geardduhit mu iežan ávžžuhusa. MAP:r232 (@>N) TARGET (Pron Sg2 Gen) IF (*1 (Refl PxSg2) BARRIER NOT-QMARK); ## Diet lea du iežat ášši. MAP:r233 (@>N) TARGET (Pron Sg3 Gen) IF (*1 (Refl PxSg3) BARRIER NOT-QMARK); ## Mii han leat gullan dan su iežas njálmmis. MAP:r234 (@>N) TARGET (N Sg Gen) IF (*1 (Refl PxSg3) BARRIER NOT-QMARK); ## Dát lea Hearrá iežas dahku. MAP:r235 (@>N) TARGET (Pron Du1 Gen) IF (*1 (Refl PxDu1) BARRIER NOT-QMARK); ## MAP:r236 (@>N) TARGET (Pron Du2 Gen) IF (*1 (Refl PxDu2) BARRIER NOT-QMARK); ## MAP:r237 (@>N) TARGET (Pron Du3 Gen) IF (*1 (Refl PxDu3) BARRIER NOT-QMARK); ## MAP:r238 (@>N) TARGET (Pron Pl1 Gen) IF (*1 (Refl PxPl1) BARRIER NOT-QMARK); ## Min iežamet posišuvdna lea nu ahte... MAP:r239 (@>N) TARGET (Pron Pl2 Gen) IF (*1 (Refl PxPl2) BARRIER NOT-QMARK); ## Bestojupmi ii leat din iežadet dahku. MAP:r240 (@>N) TARGET (Pron Pl3 Gen) IF (*1 (Refl PxPl3) BARRIER NOT-QMARK); ## Sii orro sin iežaset dahkan darfegođiid siste. # Coordinated @>N MAP:r241 (@>N) TARGET Gen IF (NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNH)(*1 CC BARRIER NOT-QMARK)(**2 Gen BARRIER NPNH LINK *1 N BARRIER Po OR VERB OR COMMA LINK NOT 0 Gen); ## Mu ja du girji. MAP:r242 (@>N) TARGET Gen IF (NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME)(*1 CC BARRIER NPNHA LINK *1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NPNHA OR COMMA LINK NOT 0 Gen); ## Olbmuid guhkes ja garra mánnávuohta. MAP (@>N) TARGET Gen IF (NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME)(1 COMMA LINK **1 Gen BARRIER VERB LINK 1 COMMA LINK 1 N LINK NOT 0 Gen); ## Dát lea Jesus Kristusa, Dávveda bártni ja Abrahama bártni, sohka. MAP (@>N) TARGET Gen IF (NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME)(*1 CC BARRIER NPNHA LINK *1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NPNHA OR COMMA LINK NOT 0 Gen); ## Dát lea Jesus Kristusa, Dávveda bártni ja Abrahama bártni, sohka. MAP:r243 (@N) TARGET Gen IF (*-1 NUMERALS BARRIER N OR REALCLB OR PUNCT # LINK 0 Nom LINK NOT 0 Ord)(NEGATE 0 Num)(NEGATE -1 Ord LINK -1 Num); MAP:r254 (@Num< @>N) TARGET Gen IF (*-1 NUMERALS BARRIER N OR REALCLB OR PUNCT LINK 0 Nom OR Acc LINK NOT 0 Ord OR ADVLCASE)(NEGATE 0 Num); ## Skuvlajagis 2001/2002 leat oktiibuot 469 oahppi suohkana vuođđoskuvllain. MAP:r255 (@Num<) TARGET (N Gen) IF (*-1 NUMERALS LINK 0 Nom LINK NOT 0 Ord BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 go BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-QMARK) (*1 Acc BARRIER NOT-QMARK LINK *1 CC OR CLB BARRIER NOT-QMARK); ## ...addet go máŋga dearvvašvuođabargiidjoavkku veahki ja fállojuvvo go... MAP:r256 (@Num<) TARGET Gen IF (*-1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 (N Gen) BARRIER NOT-QMARK LINK *-1 NUMERALS BARRIER NP-BOUNDARY OR N OR REALCLB OR PUNCT LINK 0 Nom LINK NOT 0 Ord)(NEGATE 0 Num LINK NOT 0 Ord); ## Mus leat čieža vielja ja oappá. MAP:r257 (@Num<) TARGET (N Gen) IF (*-1 NUMERALS BARRIER NOT-ADJ LINK 0 Nom)(*1 Prop BARRIER NOT-QMARK); ## Joavkkus leat vihtta oahppi Kárášjogas. MAP (@Num<) TARGET (N Pl Loc) (*-1 NUMERALS OR OKTA BARRIER NPNH LINK NOT 0 Loc); MAP (@Num<) TARGET PLPRON (*-1 NUMERALS OR OKTA BARRIER NPNH LINK NOT 0 Loc)(NOT 0 Rel); ## Sámi allaskuvla lea okta dain allaskuvllain mii čavčča rájes addá dakkár fálaldaga. MAP (@Num<) TARGET (N Sg Loc) (*-1 NUMERALS + Gen BARRIER NPNH LINK *-1 NUMERALS OR OKTA BARRIER NPNH); ## Okta golmma nieiddas dahká nu. REMOVE:r852 (Prop @Num<) IF (0 Prop); ## 3.2 Sámi mánáid ja nuoraid bajásšaddaneavttut. MAP:r265 (@-FSUBJ>) TARGET Gen IF (*1 (Actio Nom) BARRIER NOT-QMARK LINK 1 N OR ("dihte")) ; ## Gean ráhkadan fanas dat lea? MAP:r266 (@-FSUBJ>) TARGET Gen IF (*1 Ger BARRIER NOT-QMARK); ## Máhte lihkai Máreha boađedettiin. MAP:r267 (@-FSUBJ>) TARGET Gen IF (*1 VAbess BARRIER NOT-QMARK); ## Diet dáhpáhuvai mu dieđikeahttá. MAP:r258 (@>A) TARGET Gen IF (0 MANNU)(*1 Ord BARRIER NOT-QMARK); ## ...ođđajagemánu 1. b. 2002. MAP:r259 (@>N) TARGET Gen IF (*-1 Ord BARRIER NOT-QMARK)(0 MANNU)(*1 Num BARRIER NOT-QMARK); ## "23. cuoŋománu 1728 dovddus geaskkus lea ee. celkon ahte mearraguollebivdu lea luđolaš earret" MAP:r260 (@>N) TARGET Gen IF (0 MANNU)(*1 Num BARRIER NOT-QMARK LINK *1 ("b") BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Num BARRIER NOT-QMARK); ## ...ja maiddái borgemánu 1 b. 1891 čuovvu njuolggadusain MAP:r261 (@>N) TARGET Gen IF (*-1 (Pron Gen) OR (N Gen) BARRIER NPNH)(0 TIME OR AIGODAT LINK NOT 0 ("<áigge>"))(NEGATE *1 CC BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 VAHKKU LINK *1 CARDINALS BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 ("b") OR ("beaivi"))(*1 N BARRIER NP-BOUNDARY OR REALCLB OR Po OR Pr OR A OR Adv LINK NEGATE 0 PLACE LINK 0 Loc Or Ill); ## Min áiggi boaresolbmot muitaladdet ahte... MAP:r262 (@N) TARGET Gen IF (*-2 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK 0 MANNU)(*-1 Ord OR Num BARRIER NOT-QMARK)(0 ("b") OR ("beaivi"))(*-1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2); MAP (@ADVL> @>N) TARGET Gen IF (*-2 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK 0 MANNU)(*-1 Ord OR Num BARRIER NOT-QMARK)(0 ("b") OR ("beaivi"))(*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2); ## Geassemánu 8.b. 2001 láhkaásahus nr 676 oktagaslaš plánaid birra dearvvašvuođalágaid vuođul lea addojuvvon láhkamearrádusaid láhkavuođuin. MAP:r263 (@) TARGET Gen IF (0 TIME OR ROUTE)(NEGATE 1 (N Com) OR (N Loc))(*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2); MAP:r264 (@) TARGET Gen IF (0 HUMAN OR PPRON-NOT-DAT)(*1 Acc BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 HUMAN)(*2 VAbess BARRIER NOT-QMARK); ## Divššohasaid sáhttá dálkkodit dálkasiiguin sin dan dieđekeahttá. MAP:usually-iv (@-FSUBJ>) TARGET Acc (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NEGATE 0 Imprt LINK -1 BOS)(0 HAB-ACTOR OR Refl LINK NOT 0 ("dat"))(*1 Inf OR PrfPrc BARRIER NOT-AA LINK 0 USUALLY-IV OR IV); ## Stállu dáhttu mánáid boradit. ## Sii lohket bártni lápmašuvvan. MAP:usually-iv (@-FSUBJ>) TARGET (Num Acc) (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NEGATE 0 Imprt LINK -1 BOS)(*1 (N Gen) BARRIER NOT-ADJ LINK *1 Inf OR PrfPrc BARRIER NOT-AA LINK 0 USUALLY-IV OR IV); ## Mun oainnán golbma bohcco dákko mannan. MAP:r269 (@-FSUBJ>) TARGET Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NEGATE 0 Imprt LINK -1 BOS)(0 HAB-ACTOR OR Refl LINK NOT 0 ("dat"))(*1 Inf OR PrfPrc BARRIER NOT-AA LINK NOT 0 V-JUST-TRANS-ACT LINK NOT *-1 PREDATOR OR ("stállu")) (NOT *-1 FAUXV BARRIER VERB); ## Son rávve olbmuid čuovvut skohtermáđii dárkilit go sáhttá leat suddi goappašiid beale luotta. ## Mun háliidan mánnán boahtit ruoktot! ## Son divttii Liná bargat ráfis, ja lei viššal su veahkehit. ## Stállu dáhttu mánáid borrat. MAP (@-FSUBJ>) TARGET Acc IF (*-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT + FMAINV BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK NEGATE 0 Imprt LINK -1 BOS)(0 HAB-ACTOR OR Refl LINK NOT 0 ("dat"))(*1 Inf OR PrfPrc BARRIER NOT-AA LINK *1 Acc); # This one resembles the previous rule, but is for the case where the place of the @-F) TARGET Acc IF (*-1 PERCEPTION-V OR DADJAT BARRIER VERB OR SV-BOUNDARY2 OR CC LINK NEGATE 0 Imprt)(0 N OR Refl)(*1 (Actio Ess) OR PrfPrc BARRIER NOT-AA); ## De oinnii olbmá čohkkámin tuolloviesus. MAP:r270 (@-FSUBJ>) TARGET Gen IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER NPNHA)(*1 (V Actio Loc) BARRIER NOT-QMARK); ## Dat ii leat geafes olbmo nagodeames. MAP:r3577 (@-FSUBJ>) TARGET Acc IF (*-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER NPNH)(1 Acc LINK *1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV); ## Son logai oappás dan bargan. MAP:r271 (@>A) TARGET Gen IF (*-1 COPULAS BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2)(*1 (A Comp) BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *1 N BARRIER NOT-QMARK); ## Máret lea vieljaidis boarráset. MAP:r272 (@>A) TARGET Gen IF (*1 (A Comp) BARRIER NOT-QMARK)(*2 COPULAS BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2 OR CC LINK NOT *1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2); ## Duon guovtti girjji buoret dat gal lea. MAP:r273 (@>A) TARGET Gen IF (*1 (A Comp) BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *1 VERB OR Adv BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE *2 N BARRIER NP-BOUNDARY); ## Mun jáhkán du iežan falibun. MAP:r274 (@>A) TARGET Gen IF (0 MEASURE)(*1 A BARRIER NOT-QMARK); ## Suorpmas lea guokte millimehtara govdat. MAP:r275 (@>A) TARGET ("mearri" Gen) IF (*-1 (Pron Dem Sg Gen) BARRIER NOT-QMARK)(*1 A BARRIER NOT-QMARK); ## Dan meare stuora viessu. ## Suolu lea dan meare unni ahte guođohit ii sáhte dárbbašan. MAP:r276 (@>A) TARGET Gen IF (*1 ("veara") BARRIER NOT-QMARK); ## Dasgo bargi lea bálkkás veara. MAP:r277 (@>A) TARGET Gen IF (1 CC LINK *1 Gen BARRIER NOT-ADV LINK 1 ("veara")); ## ...buot dan mii leat ráhkistan ja gudnejahttin veara. MAP:r278 (@>N) TARGET Gen IF (NEGATE *-1 NUMERALS BARRIER NOT-QMARK LINK 0 Nom) (NEGATE 0 ALU OR RCmpnd OR Num) (*1 COMMA BARRIER NOT-QMARK)(2 Rel LINK *1 COMMA LINK *1 N BARRIER NOT-NP OR REALCLB) (NEGATE *1 PUNCT BARRIER NOT-QMARK LINK *1 CC BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Gen BARRIER NOT-NP LINK *1 Po BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE *1 COMMA BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK *1 CC BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Gen BARRIER NOT-QMARK LINK *1 Po BARRIER NOT-QMARK) (NEGATE 0 Actio LINK *1 ("dihte") OR ("dihtii") BARRIER NOT-QMARK); ## Buoremus sámepolitihkka ožžojuvvo áigálii sámi veahkadaga, man ovddasta Sámediggi, ja ráđđehusa gaskaneas ipmárdusain. MAP:r279 (@>N) TARGET Gen IF (*-1 Adv BARRIER NOT-QMARK)(0 Gen)(*1 (Pron Indef) BARRIER NOT-QMARK LINK *1 N BARRIER NOT-QMARK); ## Dás sáhtát lohkat eambbo prošeavtta eará ulbmiliid birra. MAP:r280 (@>N) TARGET Gen IF (*-1 ("sihke") BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY2)(1 ("ja") OR ("ahte") LINK *1 Gen BARRIER NOT-NAPrfCC LINK *1 Po BARRIER NOT-NAPrfCC); ## Dás sáhtát lohkat eambbo sihke prošeavtta eará ulbmiliid ja prošeavtta vuođđoteknologiija ja lingvisttalaš filosofiija birra. MAP:r281 (@>N) TARGET Gen IF (-2 ("s") OR ("siidu") OR ("paragráfa") OR ("kapihtal") OR HEADOFPARTS OR ("jahki") OR GEASSET LINK 1 CARDINALS)(*1 N BARRIER NOT-ADJ); ## 8 ođđa bargosaji ásahuvvojedje jagis 2001 ealáhusfoandda ruhtadoarjagiin. MAP:r282 (@>N) TARGET Gen IF (NEGATE -1 NUMERALS LINK 0 Num)(NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNH)(NEGATE 0 ALU OR Num OR RCmpnd OR ("ovttasráđđi") OR TIME OR ROUTE)(*1 N BARRIER NOT-AA OR CLB)(NEGATE 1 Inf OR (Actio Gen))(NEGATE 1 (A Ord) LINK 1 (N Loc)); ## Vuosttaš vuojahaga fávllimus čuolda lea goaratčuoldan. MAP:r419 (@>N) TARGET Gen IF (NEGATE -1 NUMERALS LINK 0 Num)(*-1 Pr BARRIER NPNH)(*1 Gen BARRIER NPNH OR CC OR COMMA); ## Láhka balansere gaskkal sámi oainnu ja min oainnu. # coordination: MAP:r283 (@>N) TARGET (Prop Plc Gen)(*1 CC BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 1 (Prop Plc Gen) LINK 1 ACTOR-ROLE); ## Sámiláhka meroštallá sámegiela hálddašanguovlun Kárášjoga, Guovdageainnu, Unjárgga, Deanu, Porsáŋggu ja Gáivuona gielddaid. # Difficult to find a barrier. "Deanu" is analysed also a verb. MAP:r284 (@>A) TARGET Gen IF (1C A)(1 (Sg Loc))(2C NP-BOUNDARY); # (NEGATE 0 Interr OR ALU) ## ...dan čuldii mii lea joddočuoldda lagamusas. MAP:r285 (@Pron<) TARGET (N Pl Acc) IF (-1 ("mii" Interr) OR ("mihkkege") OR ("gii")); ## Maid ipmašiid doppe dagat? ## Ii šaddan mihkkege gávnnademiid. # Default Gen # Wait with this until we have tested the remove @X rule. # Appositions # ----------- MAP:r286 (@APP-N<) TARGET (N Nom) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Nom))(1 EOS) ; MAP:r287 (@APP-N<) TARGET (N Nom) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Nom))(1 COMMA LINK 1 APP-BOUNDARY) ; ## Gulan go Bienne Káre-Ánne, skuvlla bassi, bohtá. MAP:r288 (@APP-Pron<) TARGET (N Nom) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Nom))(1 EOS) ; MAP:r289 (@APP-Pron<) TARGET (N Nom) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Nom))(1 COMMA LINK 1 S-BOUNDARY2) ; ## Mon lean Will Turner, Sáppatbátti Turnera bárdni! MAP:r290 (@APP-N<) TARGET (N Acc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR (N Nom) LINK -1 (N Acc) LINK NOT *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC)(1 EOS) ; ## Dovddatgo Bienne Káre-Ánne, skuvlla bassi? MAP:r291 (@APP-N<) TARGET (N Acc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR (N Nom) LINK -1 (N Acc) LINK NOT *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC)(1 COMMA LINK 1 S-BOUNDARY2) ; MAP:r292 (@APP-Pron<) TARGET (N Acc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR (N Nom) LINK -1 (Pron Acc) LINK NOT *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC)(1 EOS) ; MAP:r293 (@APP-Pron<) TARGET (N Acc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR (N Nom) LINK -1 (Pron Acc) LINK NOT *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC)(1 COMMA LINK 1 S-BOUNDARY2) ; ## Oidnet go Mihkkala, min nuoramus bártni? ## Mon oainnán fierpmi, su mearkka, ja dieđán ahte Spider-Man lea leamaš das. MAP:r294 (@APP-N<) TARGET (N Loc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR ADVLCASE LINK -1 (N Loc))(1 EOS) ; MAP:r295 (@APP-N<) TARGET (N Loc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR ADVLCASE LINK -1 (N Loc))(1 COMMA LINK 1 S-BOUNDARY2 OR Adv) ; MAP:r296 (@APP-Pron<) TARGET (N Loc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR ADVLCASE LINK -1 (Pron Loc))(1 EOS) ; MAP:r297 (@APP-Pron<) TARGET (N Loc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC OR ADVLCASE LINK -1 (Pron Loc))(1 COMMA LINK 1 S-BOUNDARY2 OR Adv) ; ## Ánde orru Oslos, Norgga oaivegávpogis. MAP:r298 (@APP-N<) TARGET (N Ill) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Ill))(1 EOS) ; MAP:r299 (@APP-N<) TARGET (N Ill) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Ill))(1 COMMA LINK 1 S-BOUNDARY2) ; MAP:r300 (@APP-Pron<) TARGET (N Ill) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pers Ill))(1 EOC OR COMMA) ; #MAP:r301 (@APP-Pron<) TARGET (N Ill) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pers Ill))(1 COMMA LINK 1 S-BOUNDARY2) ; ## Dan mun muitalan dušše dutnje, mu buoremus olbmái. MAP:r302 (@APP-N<) TARGET (N Ill) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Ill) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(1 COMMA) ; MAP:r303 (@APP-Pron<) TARGET (N Ill) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Ill) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(1 COMMA) ; ## Dutnje, mu buori ustibii, mun muitalan buot. MAP:r304 (@APP-N<) TARGET (N Com) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Com))(1 EOS) ; MAP:r305 (@APP-N<) TARGET (N Com) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Com))(1 COMMA LINK 1 S-BOUNDARY2 OR Adv) ; ## Mun hupmen Máhte-Iŋggáin, Niillas-Máhte eamidiin. MAP:r306 (@APP-Pron<) TARGET (N Com) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Com))(1 EOS) ; MAP:r307 (@APP-Pron<) TARGET (N Com) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Com))(1 COMMA LINK 1 S-BOUNDARY2 OR Adv) ; MAP:r308 (@APP-N<) TARGET (N Nom) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Nom) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(1 COMMA LINK 1 VFIN) ; MAP:r309 (@APP-Pron<) TARGET (N Nom) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Nom) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(1 COMMA LINK 1 VFIN) ; ## Will Turner, Sáppatbátti Turnera bárdni, lea boahtán. MAP:r310 (@APP-N<) TARGET (N Loc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Loc) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(1 COMMA LINK 1 VFIN) ; MAP:r311 (@APP-Pron<) TARGET (N Loc) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Loc) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(1 COMMA LINK 1 VFIN) ; ## Romssas, Davvi-Norgga stuorimus gávpogis, leat vaikko man ollu studeanttat. MAP:r312 (@APP-N<) TARGET (N Nom) IF (-1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 CC BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Nom))(1 EOS) ; MAP:r313 (@APP-N<) TARGET (N Nom) IF (-1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 CC BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (N Nom))(1 COMMA LINK 1 S-BOUNDARY2) ; MAP:r314 (@APP-Pron<) TARGET (N Nom) IF (-1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 CC BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Nom))(1 EOS) ; MAP:r315 (@APP-Pron<) TARGET (N Nom) IF (-1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 CC BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 (N Gen) OR (Pers Gen) LINK *-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY OR CC LINK -1 (Pron Nom))(1 COMMA LINK 1 S-BOUNDARY2) ; MAP:r316 (@APP-N<) TARGET (N Nom) IF (*-1 ("nugo") OR ("sihke") BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 COMMA LINK -1 (N Nom))(*1 EOS BARRIER APP-BOUNDARY) ; MAP:r317 (@APP-Pron<) TARGET (N Nom) IF (*-1 ("nugo") OR ("sihke") BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 COMMA LINK -1 (Pron Nom))(*1 EOS BARRIER APP-BOUNDARY) ; ## Návetgoađis ledje ealut, nugo sávzzat, gáiccat ja gusat.  MAP:r318 (@APP-N<) TARGET (N Nom) IF (*-1 ("nugo") OR ("sihke") BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 COMMA LINK -1 (N Nom) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(*1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY LINK 1 VFIN) ; MAP:r319 (@APP-Pron<) TARGET (N Nom) IF (*-1 ("nugo") OR ("sihke") BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 COMMA LINK -1 (Pron Nom) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(*1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY LINK 1 VFIN) ; ## Mu vánhemat, sihke áhčči ja eadni, leaba jápmán. MAP:r320 (@APP-N<) TARGET (N Acc) IF (*-1 ("nugo") OR ("sihke") BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 COMMA LINK -1 (N Acc) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(*1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY) ; MAP:r321 (@APP-Pron<) TARGET (N Acc) IF (*-1 ("nugo") OR ("sihke") BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 COMMA LINK -1 (Pron Acc) LINK *-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(*1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY) ; ## Muhtun sámi biktasiid, nugo gápmagiid ja vuoddagiid, sii geavahedje guhkit, gitta 1960-logu rádjai. # Fragment mappings # ----------------- MAP:r324 (@HNOUN) TARGET (N Prop Nom) IF (NEGATE *-1 VFIN OR ("leat" PrfPrc) OR CP)(NEGATE *1 (N Nom) BARRIER S-BOUNDARY2) (NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 1 go OR COMMA)(NEGATE *-1 COMMA BARRIER NPNH LINK *-1 ("boahtin" Nom) BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2 LINK -1 ("bures"))(NEGATE -1 TITLE OR Mal OR Fem LINK -1 COMMA BARRIER NPNH LINK *-1 ("boahtin" Nom) BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2 LINK -1 ("bures"))(1 EOC); ## Trond Trosterud MAP:r325 (@HNOUN) TARGET N IF (-1 LEFT)(1 RIGHT); MAP:r326 (@HNOUN) TARGET (N Nom) IF (NEGATE *-1 VFIN OR ("leat" PrfPrc) OR CP)(NEGATE 0 ("nummar") OR ("nummir"))(1 CARDINALS) (NEGATE *1 (N Nom) BARRIER S-BOUNDARY2) (NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 1 go OR COMMA); ## Luossa-bivdin jođđu-buođuin Deanus. MAP:r327 (@HNOUN) TARGET (N Nom) IF (NEGATE *-1 VFIN)(NEGATE *-1 ("leapma" Der/Dimin)) (1 Inf)(NEGATE *2 VFIN)(NEGATE 0 Pl OR HUMAN-GROUP LINK 1 V-PL3) (NEGATE *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK -1 Nom); ## Stipeanda čállit prošeaktaohcamiid. MAP:r328 (@HNOUN) TARGET (N Nom) IF (NEGATE *-1 VFIN OR ("leat" PrfPrc) OR (N Nom) OR (ACR Nom))(NEGATE 0 ("nummar") OR ("nummir") LINK 1 CARDINALS)(NEGATE *1 VFIN); ## Vuosttaš boddu. # Should numerals be included? Until we are sure, look at the next rule. MAP:r329 (@HNOUN) TARGET (Num Nom) IF (-1 BOS)(1 CLB); ## Okta. ## 1. # Unless "." is the ordinal marker. MAP:r330 (@HNOUN) TARGET (N Sg Nom) IF (*-1 BOS BARRIER NOT-NP) (NEGATE *-1 CC BARRIER NOT-NP LINK -1 Nom) (NEGATE 1 CC LINK *1 Nom BARRIER NOT-NP) (*1 Inf BARRIER VERB LINK 1 EOS); ## Áigemearri váidalusa buktit. MAP:r331 (@HNOUN) TARGET (N Sg Nom) IF (*-1 BOS BARRIER VFIN)(1 CC) (*1 (N Nom) BARRIER NOT-NP LINK *1 EOS BARRIER VFIN); ## Váidalusa hápmi ja sisdoallu § 7-4. MAP:r332 (@HNOUN) TARGET (N Sg Nom) IF (*-1 CC BARRIER NOT-NP LINK -1 Nom LINK *-1 BOS BARRIER NOT-NP)(1 EOS OR PUNCT)(NEGATE *1 PUNCT-LEFT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 PUNCT-RIGHT LINK *1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Suhttu ja riidu. ## Molssaevttolaš dálkkasdiehtaga našunála dutkanguovddáš ja Sámi dearvvašvuođadutkanguovddáš (goappašat fágabirrasat gullet Romssa universitehta vuollái) berrejit sáhttit oassálastit dán bargui. MAP:r333 (@HNOUN) TARGET (Prop Sur Nom) IF (-1 ("\("))(1 CARDINALS LINK 1 (":") LINK 1 CARDINALS LINK 1 ("\)")); ## Gávpotroggamat Várggain eai čájet o.m.d. siviila ássama ovdal 1400-jagiid (Simonsen 1959: 45). MAP (@VOC) TARGET HUMAN + Nom IF (-1 BOS OR REALCLB)(1 COMMA)(NEGATE *2 HUMAN BARRIER NPNH LINK 1 COMMA OR CC)(NEGATE 2 Rel) ; #MAP:r334 (@VOC) TARGET Nom IF (-1 BOS OR REALCLB)(1 COMMA)(2 Nom)(NEGATE 2 Interr) (NEGATE 3 COMMA OR CC LINK *1 Nom BARRIER NPNH); ## Hearrá, mun lean gullan olusiid muitaleamen dán. #MAP:r335 (@VOC) TARGET (N Sg Nom) IF (-1 BOS OR REALCLB)(1 COMMA) (*2 (Pron Sg2))(NEGATE 2 Interr); ## Hearrá, du ráhkis ustit lea buohcci. ## Ustiban, in mun daga dutnje vearrut. MAP:r336 (@APP>Pron) TARGET (N Sg Nom) IF (*-1 BOS BARRIER APP-BOUNDARY)(1 COMMA)(0 HUMAN-INDIVIDUAL)(2 Pers LINK NOT 1 CC OR COMMA OR HUMAN + Nom)(NEGATE 2 Interr); ## Muhto diet Will Turner, son nai lea fiinna olmmái. MAP:r337 (@VOC) TARGET Nom IF (-1 BOS OR REALCLB)(1 COMMA)(2 VFIN); ## Ustiban, in mun daga dutnje vearrut. MAP:r338 (@APP-Pron<) TARGET Nom IF (*-1 Pron LINK 0 Sg2 OR Du2 Or Pl2 BARRIER NPNH LINK -1 COMMA LINK *-1 (V Sg2) OR (V Du2) OR (V Pl2) OR (Pron Sg2) OR (Pron Du2) OR (Pron Pl2) LINK NOT 0 ("leat"))(1 EOS)(0 ANIMATE)(NEGATE 0 Sg LINK *-1 V-SG3 BARRIER VERB); ## Gáidet eret mu luhtte, dii verrošeaddjit! MAP:r339 (@VOC) TARGET Nom IF (*-1 COMMA BARRIER NOT-NP OR CC LINK *-1 (V Sg2) OR (V Du2) OR (V Pl2) OR (Pron Sg2) OR (Pron Du2) OR (Pron Pl2) LINK NOT 0 ("leat"))(1 EOS)(0 ANIMATE)(NEGATE 0 Sg LINK *-1 V-SG3 BARRIER VERB); ## Vuoi du, Betsaida! MAP (@VOC) TARGET Nom IF (-1 Attr LINK -1 COMMA BARRIER NOT-NP OR CC LINK *-1 (V Sg2) OR (V Du2) OR (V Pl2) OR (Pron Sg2) OR (Pron Du2) OR (Pron Pl2) LINK NOT 0 ("leat"))(1 EOS)(0 ANIMATE)(NEGATE 0 Sg LINK *-1 V-SG3 BARRIER VERB); MAP:r340 (@VOC) TARGET (N Nom) IF (*-1 COMMA BARRIER NP-BOUNDARY LINK *-1 ("boahtin" Nom) BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2 LINK -1 ("bures"))(1 EOC); #MAP:r341 (@APP) TARGET (N Nom) IF (-1 TITLE OR Mal OR Fem LINK -1 COMMA BARRIER NPNH LINK *-1 ("boahtin" Nom) BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2 LINK -1 ("bures"))(1 EOC); ## Bures boahtin Čáhppes Bearralii, Miss Turner! MAP:r342 (@VOC) TARGET Nom IF (-1 COMMA)(0 Pers)(0 Sg2 OR Du2 Or Pl2) (*1 Nom BARRIER NPNH LINK 1 EOS); ## Gáidet eret mu luhtte, dii verrošeaddjit! MAP:r343 (@VOC) TARGET (N Nom) IF (-2 BOS)(-1 (Imprt Sg2))(NEGATE -1 Adv OR Qst)(1 EOS); ## Gula eadni! MAP:r344 (@VOC) TARGET (N Nom) IF (-3 BOS)(-2 (Imprt Sg2) OR (Sg2 Qst))(NEGATE -2 Nom) (-1 COMMA)(1 COMMA); ## Buvttes, Máhtte, goikemuoraid! MAP:r345 (@VOC) TARGET (N Nom) IF (-4 BOS)(-3 (V Sg2))(-2 go)(-1 COMMA)(1 COMMA); ## It go, bártnážan, boađáše fargga ruoktot? MAP:r346 (@>N) TARGET RCmpnd OR Cmpnd ; ## Dát ii guoskka dikšui mii boahtá mánáid- ja nuoraidpsykiatriija vuollái. MAP:r347 (@>N) TARGET (Prop Attr); ## Rektor Tove Bull álgaga mielde... MAP:IfMaterial (@) TARGET Nom IF (0 ("diibmu") OR ("biellu") OR ("dbm") OR ("dii") OR ("bie"))(1 Num)(*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2); ## Mun boađán diibmu vihtta. MAP:r449 (@) TARGET Nom IF (-2 Num)(-1 ("ruvdno"))(NEGATE 0 ("velggolaš"))(*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2); ## Sallidat mákset 10 ruvnno bihttá. # Habitive mappings # ------------------- MAP:r495 (@HAB) TARGET Loc IF (0 HAB-ACTOR)(NEGATE 0 HAB-ACTOR-NOT-HUMAN LINK *1 HUMAN BARRIER (N Nom))(1 AUX LINK *1 ("leat") BARRIER NP-HEAD OR FMAINV); MAP:r496 (@HAB) TARGET Loc IF (0 HAB-ACTOR)(NEGATE 0 HAB-ACTOR-NOT-HUMAN LINK *1 HUMAN BARRIER (N Nom))(1 AUX LINK 1 Adv LINK *1 ("leat") BARRIER NOT-ADV-PCLE); MAP:r497 (@HAB) TARGET Loc IF (0 HAB-ACTOR)(NEGATE 0 HAB-ACTOR-NOT-HUMAN LINK *1 HUMAN BARRIER (N Nom))(*1 ("leat") BARRIER NOT-ADV-PCLE); MAP:r498 (@HAB) TARGET Loc IF (0 HAB-ACTOR)(NEGATE 0 HAB-ACTOR-NOT-HUMAN LINK *1 HUMAN BARRIER (N Nom))(1 CC LINK *1 HAB-ACTOR BARRIER NPNH LINK *1 ("leat") BARRIER NOT-ADV-PCLE); MAP:r499 (@HAB) TARGET Loc IF (0 HAB-ACTOR)(NEGATE 0 HAB-ACTOR-NOT-HUMAN LINK *1 HUMAN BARRIER (N Nom))(*1 HAB-VERB BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 Nom BARRIER VFIN); MAP:r500 (@HAB) TARGET Loc IF (0 HAB-ACTOR)(*-1 go BARRIER NPNH LINK -1 ("leat") LINK -1 BOC); MAP (@HAB) TARGET Loc IF (0 HAB-ACTOR)(*-1 go BARRIER NPNH LINK -1 ("leat") LINK -1 V-MAIN); MAP:r501 (@HAB) TARGET Ill IF (0 HAB-ACTOR LINK *-1 BOS BARRIER NPNHA)(*1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 A OR N BARRIER NOT-ADV-PCLE); MAP:r502 (@HAB) TARGET Loc IF (-1 Mal OR Fem)(0 Ord)(NEGATE 0 HAB-ACTOR-NOT-HUMAN LINK *1 HUMAN BARRIER (N Nom))(*1 ("leat") BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Heinrich njealjádis lea rikkis eamit. MAP (@HAB) TARGET Loc IF (0 HAB-ACTOR)(NEGATE 0 HAB-ACTOR-NOT-HUMAN LINK *1 HUMAN + Nom BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 HAB-ACTOR-NOT-HUMAN LINK *1 Num BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 1 HUMAN + Gen)(*0 ("leat") + FMAINV BARRIER Nom OR SV-BOUNDARY2 LINK -1 ADVL); ## Dál leat sus 137 gáicca. ## De lea sihke divššohasas ja su lagamus oapmahaččas vuoigatvuohta oažžut dieđuid. # before relative clause MAP:r497 (@HAB) TARGET Loc IF (0 HAB-ACTOR)(NEGATE 0 HAB-ACTOR-NOT-HUMAN LINK *1 HUMAN BARRIER (N Nom))(*1 Rel BARRIER WORD LINK *1 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1 ("leat") BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Divššohasas, gii dárbbaša guhkit áiggi ja oktiiheivehuvvon dearvvašvuođabálvalusaid, lea vuoigatvuohta oažžut ráhkaduvvot oktagaslaš plána. # Adverbial mappings # ------------------ MAP (@>ADVL) TARGET @ADVL (1 ILL-ADJ) ; ## Giron lea vuoncceslottiide gullevaš loddi. MAP (@>ADVL) TARGET ("gitta" Adv)(NOT *-1 ("váldit") OR ("doallat") OR ("čatnat") OR ("bidjat") OR ("leat") OR ("mannat") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV)(*1 DOHKO OR DOPPE OR Loc OR Ill OR TIME BARRIER NPNH) ; MAP (@ADVL>) TARGET MO + Adv OR ADVL + Rel (*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2) ; MAP (@ADVL>CS) TARGET Adv (0 ("dan_dihte") OR MANNEL OR ("justa") OR ("danne") OR ("dalle") OR ("beare") OR ("dakkaviđe") OR ("dál") OR ("ovdal") OR ("danin") OR ("dan_dihte") OR ("dassážii") OR ("dassá"))(1 CS LINK 0 ("go") OR ("ovdal_go") OR ("danin_go")) ; MAP (@-FADVL>) TARGET Adv (1 (Inf @COMP-CS<)); ## Anán buorebun odne vuolgit go ihttážii vuordit. MAP (@-F) TARGET ADVL (1 Actio OR Der/NomAct LINK 0 COMV)(0 Com) ; REMOVE:RitvaComNotLoc Loc IF (0 Com + (@-FADVL>)); REMOVE:RitvaComNotLoc Loc IF (0 Com + (@-F) TARGET Adv (*-1 VERBAL-ACTIVITY-V BARRIER Acc OR SV-BOUNDARY2)(NOT 0 EASKKA)(*1 Inf OR (Actio Ess) BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 SUBJ OR OBJ OR @ADVL OR (@A<) OR (@N<)); MAP (@-F) TARGET ADVL OR TIME + Gen (*-1 Acc BARRIER SV-BOUNDARY2)(1 Inf LINK 0 SUBJ OR OBJ OR @ADVL OR (@A<) OR (@N<)); ## Dihkkádeaddji rávve skohtervuddjiid várrugasat mátkkoštit, go dán jagi lea erenoamán heajos jiekŋa jogain. MAP (@-FADVL>) TARGET ADVL (1 Inf + OBJ); ## Son ii gal álo dárbbaš eatni seaibbis heaŋgát. MAP (@SUBJ) TARGET ADVL (*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2) ; ## Mun máksen 100 ruvnno duvle. MAP (@ADVL>) TARGET ADVL (NOT *-1 FMAINV)(*1 FMAINV) ; ## Maŋŋá jápmimis de aliduvvui Gonagas Olav bassin. MAP (@ADVL>) TARGET ADVL (*-1 BOC2)(1 ("de") LINK *1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2) ; ## Dál de viimmat asttan čállit reivve. MAP (@ADVL>) TARGET ADVL (*1 @HNOUN BARRIER S-BOUNDARY2) ; ## Fiskes, rukses, alit, ruoná ja muđui buotlágaš ivnnit. MAP (@ADVL) TARGET ("dás" Adv) IF (1 ("ovdal")); MAP (@>ADVL) TARGET TIME-UNIT + Acc IF (1 ("áigi" Adv)); MAP:r515 (@) TARGET Ess IF (0 ESS-PROB-ADVL-N LINK *1 FMAINV BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 OPREDV BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE *1 OPREDV BARRIER SV-BOUNDARY2); MAP:r513 (@>N) TARGET (Num Ess) IF (*1 (N Ess) BARRIER NOT-ADJ) ; ## Sii barget guoktin joavkun. MAP:r517 (@ADVL) TARGET Acc IF (0 Num)(*1 (@Num<) BARRIER NOT-ADJ LINK 1 @>P LINK 1 @) TARGET Acc IF (NEGATE *-1 @CVP BARRIER NPNH)(0 TIME OR ROUTE LINK NOT *-1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 STV); ## Beaivvi mun čohkkájin doppe. MAP:r455 (@) TARGET ("čalbme#bealle" Gen)(*-1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2); ## Son lea čalbmebeale. MAP (@>ADVL) TARGET Adv IF (0 ADV-MOD-NP OR ("njuolga") OR ("njuolgga") OR EASKKA)(*1 @ADVL BARRIER NPNH); MAP (@SPRED>) TARGET ALU (*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2) ; MAP:r489 (@) TARGET (Interr Gen) IF (NEGATE 0 ("mii"))(NEGATE *1 A OR N BARRIER NPNH) (NEGATE *1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2); ## Gean dat lea? MAP:r493 (@SPRED>) TARGET Gen IF (NEGATE 0 TIME)(1 Pers)(2 COPULAS LINK 0 FMAINV) (NEGATE *3 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dan guovttos dat leat. MAP:r519 (@) TARGET Gen IF (NEGATE -1 Attr OR PrfPrc LINK -1 Num)(NEGATE -1 NUMERALS)(NOT 0 (Actio Gen))(1 NP-BOUNDARY OR Num)(NEGATE 1C Adv)(NEGATE 1 Po)(*1 FMAINV + IV BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE -1 BOS); ## Soggái čalmmiid lei áddjá. MAP:r520 (@) TARGET (A Ord) IF (1 COPULAS LINK *1 BEAIVI + Nom BARRIER NPNH) ; MAP:r523 (@SUBJ>) TARGET (A Ord) IF (1 COPULAS LINK 1 (N Gen) OR (Pron Gen) LINK *1 BEAIVI + Nom BARRIER NPNH) ; ## 21.03. lea mu riegádanbeaivi. MAP:r527 (@) TARGET (A Ord) IF (-1 SP-BEAIVI + Gen) (*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2) ; ## Mii bovdet goavddi rahpamii gaskavahku 29.08. bie. 18.30. # Arguments and secondary predicates # ---------------------------------- MAP (@OPRED>) TARGET ("veara" Ess)(*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 V-TRANS-ACT); MAP (@) TARGET ("veara" Ess)(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 COPULAS LINK 0 FMAINV); MAP (@) TARGET ("veara" Nom)(NEGATE *-1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY2); MAP:r452 (@) TARGET Nom IF (0 MOAI)(*1 ("leat" Du1) BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; MAP:r3308 (@SUBJ>) TARGET Nom IF (0 DOAI)(*1 ("leat" Du2) BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; MAP:r3309 (@SUBJ>) TARGET Nom IF (0 MII-PERS)(*1 ("leat" Pl1) BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; MAP:r3310 (@SUBJ>) TARGET Nom IF (0 DII)(*1 ("leat" Pl2) BARRIER NOT-ADV-PCLE) ; ## Moai letne studeanttat. MAP:r3312 (@SUBJ>) TARGET Nom IF (NEGATE *-1 Neg BARRIER VFIN)(0 (N Sg Nom))(NEGATE 0 NOUN-PO)(*1 (Neg Sg3) BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK NOT 1 ("ge")); ## Sámi dutkan ii leat dan dihte soaittáhagas válljejuvvon dutkansuorgi. MAP:r3313 (@) TARGET Nom IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Nom LINK NEGATE *-1 COPULAS BARRIER NPNH)(*1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Muhto buođđogeažit ja giđđabuođut ráhkaduvvojit muđui seammá vugiid mielde. MAP:r3315 (@SUBJ>) TARGET Nom IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK -1 Nom)(*1 PUNCT-LEFT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1 PUNCT-RIGHT LINK *1 V-PL3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Molssaevttolaš dálkkasdiehtaga našunála dutkanguovddáš ja Sámi dearvvašvuođadutkanguovddáš (goappašat fágabirrasat gullet Romssa universitehta vuollái) berrejit sáhttit oassálastit dán bargui. # OBS MAP:r3316 (@SUBJ) TARGET Nom IF (*-1 CC BARRIER NPNH LINK *-1 SPRED BARRIER WORD)(*1 SPRED BARRIER NPNHA OR REALCLB OR PUNCT LINK NOT 0 Rel LINK NOT *1 COPULAS BARRIER S-BOUNDARY2 OR Nom LINK 1 ("fas")); ## Vuosttaš vuojahaga fávllimus čuolda lea goaratčuoldan, ja nubbi čuolda fas gáddeoal-čuoldan. MAP:r3317 (@) TARGET Nom IF (0 (N Sg Nom) LINK 0 TIME)(*1 V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Sii eai diehtán ahte mánnu šaddá. MAP:r3320 (@SUBJ>) TARGET Nom IF (0 ("guovttis" Nom))(*1 Du3 BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Guovttis jámiiga dan bárttis. MAP:r3321 (@) TARGET Nom IF (**-1 (@HAB) OR @ADVL BARRIER NPNHAI OR (@CVP) LINK NOT 0 ADV-NOT-ARG LINK *-1 ("leat") BARRIER NOT-PCLE LINK 0 FMAINV)(NOT 0 Rel)(1 FMAINV)(NEGATE *1 Nom BARRIER NPNHA) ; MAP (@) TARGET Nom IF (1 (@HAB) LINK *1 ("leat") BARRIER NOT-ADV LINK 0 FMAINV) ; MAP (@N) TARGET (Prop Plc Nom) IF (NOT 0 Gen)(1 N); ## Beazedievvá mánáidgárdi. MAP:r458 (@) TARGET Indef IF (NEGATE *-1 Nom BARRIER NOT-ADV-PCLE) (NEGATE -1 ("mii" Interr Sg Gen))(NEGATE 0 Acc OR ADVLCASE)(1 V-SG3) (NEGATE *2 Nom BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 PrfPrc) (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER S-BOUNDARY2); ## ...ovdal go buot lea dáhpáhuvvan. MAP (@SUBJ>) TARGET OLLU + Indef (1 (Dem Pl Loc) LINK *1 (N Pl Loc) BARRIER NPNH); ## Ollu dáin doaibmabijuin sáhttá álggahit dálá rámmaid siskkobealde. MAP:r462 (@SUBJ>) TARGET ("buot") OR ("gait") IF (*1 V-SG3 BARRIER NOT-ADV-PCLE) (NEGATE *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 1 ("buohkanassii")); ## Buot lei varran. MAP:r463 (@SUBJ>) TARGET ("buot") OR ("gait") IF (1 V-SG3 LINK 0 COPULAS LINK *1 PrfPrc BARRIER NOT-ADV LINK 0 IV OR Der/Pass); MAP:r464 (@ @) TARGET (A Nom) IF (1 go)(*2 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX LINK 0 FMAINV LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNHA); ## Guhkki go lea du biila? MAP:r3582 (@SPRED>) TARGET (A Nom) IF (*-1 BOS BARRIER NOT-ADV)(NOT 0 ("maŋit"))(*1 COPULAS BARRIER Nom OR SV-BOUNDARY LINK 0 FMAINV); ## Divrras ii leat gal barggu ektui. MAP:r3330 (@SPRED>) TARGET (A Qst) IF (*1 COPULAS BARRIER V-NOT-AUX LINK 0 FMAINV LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNHA); ## Guhkkigo lea du biila? MAP:r3331 (@SUBJ>) TARGET Nom IF (*-1 (Interr Nom) BARRIER NP-BOUNDARY LINK *-1 BOC2 BARRIER WORD)(0 N OR Pron)(1 VFIN); ## Gii dat Spider-Man lea? MAP (@N) LINK *-1 NP-HEAD-NOM BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Ess LINK NOT *-1 NP-HEAD-NOM OR Ess BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Loc OR Prop OR Rel)(NEGATE 0 Actio OR Attr LINK 1 N); ## Gávccis obbalaččat 12 válljejuvvon áirasiin leat leamaš nissonolbmot. MAP (@N) LINK *-1 COPULAS BARRIER NPNHA)(NEGATE *-1 NP-HEAD-NOM OR Ess LINK *-1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Rel OR Pers OR Po)(NEGATE 0 ("nr") LINK 1 @N<); ## Ledjego guolit divrasat? # After "NPHNA": LINK NOT *-1 Loc BARRIER NOT-ADV-PCLE MAP:r3339 (@) TARGET Ess IF (*1 NP-HEAD-NOM BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2 LINK *1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV LINK NOT *1 V-NOT-AUX BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 (Rel Nom) BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Ja stuorra buressivdnádussan gal dat buođđobivdu leamašge Sámieatnan stuorámus deanu alde ássiide. MAP (@-F) TARGET (A Nom) IF (-1 ("mii" Pron Interr Sg Gen) OR ("man")); ## Man guhkki lea skuvlii? ## In dieđe man buorit dat leat. MAP:r3359 (@) TARGET (A Nom) IF (*-1 BOS OR CLB OR PUNCT BARRIER NOT-CC)(NOT 0 Indef)(1 (Pers Nom)); ## Heittogat dat leat maiddái. ## Ávdugasat sii geat moraštit. # Hmm.. MAP:r3363 (@SPRED>) TARGET Nom IF (NEGATE 0 Loc)(*1 (Dem Nom) OR (Pers Nom) BARRIER NOT-ADV-PCLE OR COMMA OR CC OR CP OR PUNCT LINK *1 COPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV LINK NOT *1 VERB BARRIER S-BOUNDARY2); ## Gean ráhkadan beaskanáhkit dát leat? MAP:r3364 (@SPRED>) TARGET (Interr Sg Nom) IF (0 ("mii") OR ("gii") LINK *-1 BOS OR (":") BARRIER WORD)(1 (N Pl Acc))(2 VFIN); ## Mii ávkkiid lea min doppe johtit? MAP:r3365 (@SPRED>) TARGET Nom IF (-1 (Interr Gen) LINK *-1 BOS OR (":") BARRIER WORD)(0 NP-HEAD-NOM)(1 VFIN LINK 0 COPULAS LINK *1 @) TARGET Nom IF (*-1 BOC2 BARRIER WORD)(0 MAKKAR)(1 COPULAS LINK 0 FMAINV LINK *1 (N Nom) BARRIER NPNH); ## Makkár lea viessu? MAP:r3367 (@SPRED>) TARGET Nom IF (*-1 BOC2 BARRIER WORD)(0 Pron LINK 0 Dem OR Interr)(*1 (N Nom) BARRIER NPNH LINK *1 COPULAS BARRIER NOT-ADJ LINK 0 FMAINV); MAP:r3368 (@SPRED>) TARGET Nom IF (*-1 BOC2 BARRIER WORD)(0 Pron LINK 0 Dem OR Interr)(1 (Pron Gen) OR (N Gen) LINK *1 (N Nom) BARRIER NPNH LINK *1 COPULAS BARRIER NOT-ADJ LINK 0 FMAINV); ## Mii eatni namma lea? ## Mii du namma lea? MAP:r3370 (@SPRED>) TARGET Nom IF (NEGATE 0 ("namma") OR Po)(*1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK 0 FMAINV LINK *1 Pers BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK 0 Nom LINK NOT 1 Rel); ## MAP:r3371 (@SPRED>) TARGET (Sg Nom) IF (*1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE OR CLB LINK 0 FMAINV LINK 0 (Pl3) LINK *1 (Pl Nom) BARRIER NPNHA); ## Erenoamáš ulbmiljoavku leat doavttergrádastudeanttat. MAP:r3372 (@) TARGET Nom IF (0 ("veara"))(1 COPULAS LINK 0 FMAINV LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNHA); ## Man ollu eanet veara lea olmmoš go sávza! MAP:r3376 (@) TARGET Nom IF (0 Der/veara OR ("veara"))(*1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 FMAINV); ## Mearkkašan veara lea ahte... ## Erenomáš mearkkašanveara lea ahte... MAP:r3380 (@SPRED>) TARGET (A Nom) IF (*-1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 FMAINV)(1 (N Nom)); ## Go sápmelaš lea alla váriid alde, de sus lea oppa čielggas jierbmi. MAP:r3381 (@SPRED>) TARGET Ess (*-1 BOC BARRIER VFIN)(*1 COPULAS BARRIER VERB LINK 0 FMAINV LINK NOT *1 FMAINV + TV); ## ...mii dál min áiggi eanemus ávkin lea... MAP:r3382 (@) TARGET (A Nom) IF (NEGATE 0 Adv)(*1 COPULAS BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 FMAINV LINK *1 Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Dárbbašlaš lea dikšut jávrriid ovdal go lea ekonomalaččat veara bivdit. MAP:r3395 (@SPRED>) TARGET Ess IF (*-1 REALCOPULAS BARRIER VERB LINK 0 FMAINV)(NEGATE 0 @ADVL)(*1 Inf BARRIER VERB); ## Universitehtii lea ain hástalussan jorgalit dárogielmateriála. #MAP:r3396 (@SPRED) TARGET (A Nom) IF (-2 Num)(-1 (@Num<)); ## Arkiivaávdnasat galget sáddejuvvot go leat sullii 25-30 jagi boarrásat. #MAP:r3397 (@SPRED) TARGET (A Sg Nom) IF (-1 go)(NEGATE 0 Attr LINK *1 N BARRIER NPNH); ## Gielddat berrejit láhčit diliid nu ahte sámi boarrásat ja doaibmahehttejuvvon sápmelaččat sáhttet, nu guhká go vejolaš, orrut ruovttus. MAP:r3398 (@SPRED>) TARGET Ess IF (NEGATE *-1 VERB BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 Der/Pass BARRIER VERB LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Noađđeheargin dárbbašuvvojit sakka lojit hearggit go geresgeassin. MAP:r3399 (@) TARGET Gen IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(1 VAbess LINK 0 IV); MAP:r3402 (@-FSUBJ>) TARGET Gen IF (0 HUMAN OR PPRON-NOT-DAT)(1 Acc LINK 0 NOT-HUMAN OR ("dat"))(2 VAbess); ## De galgá almmuhit gozihanlávdegoddái sin dan dáhtokeahttá. # On Finnish side. MAP:r3403 (@-FSUBJ>) TARGET Gen IF (0 HUMAN OR PPRON-NOT-DAT)(1 VAbess); ## Diet dáhpáhuvai mu dieđikeahttá. MAP:r3404 (@) TARGET Ess IF (*-1 NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *-1 OPREDV BARRIER NPNHA LINK NOT 0 Der/Pass)(NOT 0 (Actio Ess))(*1 FMAINV BARRIER S-BOUNDARY OR Acc LINK NEGATE 0 V-TRANS-ACT LINK *1 Acc BARRIER NPNH)(NEGATE *1 FMAINV LINK 0 OPREDV) ; MAP (@) TARGET Ess (*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV)(0 ("varra") OR ("guolga")) ; # Coordinated SPRED # - - - - - - - - - MAP:r3405 (@) TARGET (A Nom) IF (*1 ("leat") BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 FMAINV LINK 1 CS); ## Buorre lei go bohtet. ## Go jur nu doavki ges lean ahte lottážiid čuovun, bealká Joneš-bojá iežainis. MAP (@) TARGET Nom IF (0 Nom)(NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 VFIN OR ("leat" PrfPrc) BARRIER S-BOUNDARY2 OR @SUBJ>); MAP (@SUBJ>) TARGET Nom IF (*-1 COMMA BARRIER VERB OR Nom LINK *-1 VFIN)(*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR @SUBJ>); ## Áibbas dolin nissonat botne láiggi snálduin, dál sii botnet dorttiin. ## Ánne lea nuorra, Biret lea nuorat ja Inger lea nuoramus. ## Ánne bargá skuvllas, Biret bargá girkus ja Inger lea studeanta. MAP:theSUBJ (@P)); ## Nu guhkás go vejolaš galgá dat čuovvoluvvot. MAP (@SUBJ>) TARGET Nom IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(1 COMMA LINK *1 NP-HEAD-NOM BARRIER NPNH LINK 1 COMMA LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Mu viellja, Tore, sáhttá boahtit deike. MAP (@SUBJ>) TARGET Nom IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 Rel BARRIER WORD LINK *1 VFIN LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Olbmot mat dohko bohtet, eai leat Ruoŧas eret. ## Soagŋu-girji, mas leat noveallat, bođii jagi 1971, ja lei vuosttaš sámegiel girji maid nisu lea čállán. ## Maŋimus maid Will Turneris oinniimet lei go son vuojui meara bodnái. ## Olmmoš gean lusa stállu lea vuolgán, ii oaččo šat ráfi. MAP (@SUBJ>) TARGET (Rel Nom) IF (*1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); # Coordinated subject MAP:r3322 (@SUBJ>) TARGET Nom IF (1 (@CNP) LINK *1 (@SUBJ>) BARRIER NPNH LINK NOT 0 SPRED); MAP (@SUBJ>) TARGET Nom IF (1 (@CNP) OR COMMA LINK *1 (@SUBJ>) BARRIER NPNH LINK NOT 0 SPRED); ## Lásse, Iŋgá ja mun leimmet Romssas. MAP (@) TARGET NP-HEAD-NOM IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2)(NOT 0 Adv)(*1 VFIN); ## Mađe losit siivu, dađe njoazebut manná mátki. MAP (@P)); ## Unna mánážat dulbmet eatni askki, stuora mánát fas váimmu. ## Nubbi noađđeheargi goallostuvvo giehtahearggi lávžái ja goalmmátu fas dan nuppi lávžái. MAP:r469 (@) TARGET Acc IF (-1 NUMERALS)(0 MEASURE LINK *1 ("deaddit")); ## Diddi dettii guokte kilo. MAP:r471 (@) TARGET Acc IF (0 NUMERALS)(1 CURRENCY LINK 1 ("máksit") LINK NOT 1 ACTOR)(NEGATE 1 ACTOR); ## CD máksá 160 ruvnno. MAP (@SUBJSPRED) TARGET Acc IF (0 HAB-ACTOR)(*1 COPULAS BARRIER NP-HEAD OR A OR COMMA Or Nom LINK *1 Inf BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2) ; ## Min ii leat veara dohko vuolgit. MAP (@ADVL) TARGET Acc IF (NOT *-1 STV-NOT-ACT BARRIER VERB)(1 Ger); MAP:r363 (@-F) TARGET Acc IF (0 NP-HEAD-ACC)(*1 (V TV @) TARGET (Rel Acc)(*1 (V TV @) TARGET Acc IF (*1 (Actio Loc) BARRIER NP-BOUNDARY)(0 NP-HEAD-ACC); ## Ii lean šat nu álki vuovdit ránuid, nu ahte soađi maŋŋil máŋggas heite ránuid gođđimis. # Topicalized obj: MAP:r365 (@-FOBJ>) TARGET Acc IF (0 NP-HEAD-ACC LINK NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER VERB OR S-BOUNDARY2)(*1 V-TRANS-ACT + Inf BARRIER NOT-ADV LINK NOT 0 @-FMAINV) ; ## Son lea dakkár mii ii beroš lága čuovvut! ## Dus ii leat lohpi dan dahkat! MAP:r366 (@-FOBJ>) TARGET Acc IF (NEGATE -1 HUMAN OR PPRON-NOT-DAT LINK 1 Acc LINK 0 NOT-HUMAN OR ("dat"))(1 (TV VAbess)); ## Goappaš joavkkut manne moala bážikeahttá molssodanlatnjii maŋŋel vuosttaš vuoru. MAP (@ (@P LINK 1 @) TARGET Acc - ("dat" Dem) IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV)(NEGATE 0 OBJ + Inf LINK -1 CC LINK -1 OBJ + Inf)(NEGATE 1 COMMA LINK 1 TV)(NEGATE *1 (@Num<) BARRIER NOT-ADJ LINK 1 @>P LINK 1 @) TARGET Rel IF (*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV) ; ## Dieđe juo maid leažžá bargame. MAP (@OBJ>) TARGET Acc IF (*-1 COMMA BARRIER V-TRANS-ACT-NOT-ACT OR S-BOUNDARY2)(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV) ; ## Gii buori hilgu, son bahá gávdná. MAP (@) TARGET Acc IF (0 TIME OR ROUTE) (*1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 VFIN OR Inf OR PrfPrc); ## ...maŋŋá go lea 16 jagi deavdán. MAP:r481 (@) TARGET (Pron Indef) IF (*1 V-TRANS-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 (Imprt Pl1))(NEGATE 0 ADVLCASE)(NEGATE *1 (N Acc) BARRIER NOT-ADJ LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE 1 PRE-NP-HEAD); ## Buot maid dii čatnabehtet eatnama alde, lea čadnojuvvon almmis. #MAP:r485 (@OBJ>) TARGET Pron IF (*-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY1 OR CC)(0 ("buot") OR ("gait")) (1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT); ## It don galgga buot čuohpadit. #MAP:r486 (@) TARGET (Pron Rel Acc) ; ## MAP (@-FOPRED>) TARGET Ess IF (1 OPREDV LINK NOT 0 VERB) ; ## Doaibmaplána lea bidjan buori vuođu ja leamaš mielde rievdadeame miellaguottuid sámegiela geavaheami ja oainnusin dahkama ektui. MAP (@) TARGET Ess IF (*-1 BOC2 LINK *1 OBJ BARRIER S-BOUNDARY2)(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT OR OPREDV BARRIER SV-BOUNDARY2) ; MAP (@OPRED>) TARGET Ess IF (1 OPREDV) ; MAP (@N))(0 Sur); ## Mikkel A. Eira bargá. REMOVE:r1945 Sur IF (-1 (Prop Attr))(NEGATE -1 Mal OR Fem); ## Helse Nord. SELECT:r1946 Sur IF (0 Plc LINK 0 SUBJ)(*1 VERBAL-ACTIVITY-V LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2); SELECT:r1947 Sur IF (*1 TV LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 Plc LINK 0 SUBJ); SELECT:r1948 Sur IF (0 Plc LINK 0 SUBJ)(*1 AUX LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1 TV BARRIER SV-BOUNDARY2); SELECT:r1949 Sur IF (*-1 TV BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 AUX LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 Plc LINK 0 SUBJ); ## Muhto lea áibbas čielggas ahte mii vuordit guorahallanproseassa luvve dan 3,1 miljovnna, dadjá Kemi. REMOVE:r1950 Plc IF (0 SUBJ LINK 0 Mal OR Fem OR Sur)(*1 DYNAMIC-V BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 0 FMAINV OR Inf); ## Áilu vujii skohteriin. SELECT:r1951 Plc IF (0 Obj LINK 0 Loc LINK 1 COPULAS); ## Jávregáttis leat golbma olbmo. REMOVE:r1952 Sur IF (-1 Mal OR Fem OR (Pers Pron) LINK 0 Gen)(0 Mal OR Fem); ## Heaikka Máret, min Jovnna SELECT:r1953 Sur IF (-1 (@>N) LINK 0 TITLE)(0 Mal OR Fem); ## Miss Turner REMOVE:r1954 Plc IF (0 Org)(1 DYNAMIC-V) ; SELECT:r1955 Org IF (0 Plc)(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY LINK *1 ("moalla") BARRIER NPNH); ## Golai logi minuvtta ovdal go Ávju fidnii vuosttaš moala. SELECT (Plc Gen) (1 ("guovlu") OR EANAN); SELECT (Plc Gen) (1 CC LINK 1 Gen LINK 1 ("guovlu") OR EANAN); SELECT Mal OR Fem ((0 Nom LINK -1 ("riegádit")) OR (0 Ill LINK 1 ("riegádit") LINK 1 Nom)) ; SELECT Mal OR Fem (0 Nom LINK -1 COPULAS LINK -1 HUMAN + Nom) ; # ============================================ # # Disambiguating symbols and punctuation marks # # ============================================ # SELECT:r1078 @ADVL IF (-1 LEFT)(0 ("§") OR ("§§"))(*1 RIGHT BARRIER REALWORD); ## (§§ 1521) SELECT:r1083 Num IF (-1 (@HNOUN))(0 (Num Nom) OR (Num Attr)); # ----------------- # # Table of Contents # # ----------------- # # NP internal # Verbal functions # Subject # Subject predicate # Subject or not # Late nominative rule # Fragments # Object and object predicate # Adverbials or Object # Other grammatical functions # NP internal # ----------- #SELECT:GENITIV1 (Gen @>N) IF (1 (Gen @>N) LINK 1 (@N)); #SELECT:GENITIV2 (Gen @>N) IF (-1 (Gen @>N) LINK 1 (@N))(NEGATE 1 CC OR CLB OR S-BOUNDARY OR EOC)(NEGATE 1 Po)(NEGATE 1 ("("))(NEGATE 1 (Adv)); REMOVE:GenInNP (Nom @SUBJ>) OR (Nom @HNOUN>) IF (0 (N Gen @>N))(1C N); ## Norrbotten leanas besse maiddái eará stádaboargárat doallat bohccuid. ## REMOVE:r3268 (Gen @>N) IF (0 (@Num<) LINK 0 HUMAN)(1 GEN-POLITICAL-PLACE); ## Skuvlajagis 2001/2002 leat oktiibuot 469 oahppi suohkana vuođđoskuvllain. REMOVE:r3269 (Gen @Num<) IF (NEGATE *-1 Num BARRIER NPNH OR COMMA); REMOVE:r3270 (Gen @Num<) IF (-1 (Num @N<)); ## Finnmárkku fylkkagielda lea jagi 1988 rájes ovddidan doaimmaid sámi álbmoga várás spesialistadearvvašvuođabálvalusas, ja ráhkadii jagi 1991 fylkkagieldda sámi dearvvašvuođa- ja sosiálaplána (rievdaduvvon maŋimus jagi 1995). REMOVE:r3271 (Gen @>N) IF (NEGATE -1 ("nr") OR TITLE)(NEGATE *1 N OR Actio BARRIER (@N<) OR NPNH OR ("buot") OR ("gait")); REMOVE:r3272 (Gen @>N) IF (-1 CARDINALS)(0 ("jahki") OR ("vahkku") OR ("diibmu") OR COUNTABLE)(1 (A @>N) LINK 1 N); ## Dan oktavuođas go adoptere máná gii lea vuollel 15 jagi, sáhttá oažžut pearmišuvnna gitta 39 vahku olles bálkkáin dahje gitta 49 vahku 80% bálkkáin. REMOVE:r3273 (Gen @Num<) IF (-2 ("nr") LINK 1 Num); ## Dearvvašvuođaregisttarláhka lea sierraláhka heaggadieđuidlága ektui (cuoŋománu 14. b. 2000 láhka nr 31 heaggadieđuid gieđahallama birra ). REMOVE:r3274 (Gen @Num<) IF (0 ("nr") OR ("§")); ## Máná iežas journála geahččanlobi ferte árvvoštallat divššohasvuoigatvuođalága § 5-1, § 4-4, § 3-4 ja § 3-5 ektui. REMOVE:r3275 (Gen @Num<) IF (-1 Ord); ## Geahča § 12 vuosttas lađđasa mávssu birra máŋgosa / nuppádasa ovddas. REMOVE:r3276 (Gen @Num<) IF (*-1 Num BARRIER Num OR NPNH LINK -1 ("jahki") LINK NOT -1 (PrfPrc @>N) OR (A @>N) OR (Dem @>N)); ## Romssa universitehta Sámi dearvvašvuođadutkama guovddáš (sajuštuvvo Kárášjohkii) ásahuvvo jagis 2001 sosiála- ja dearvvašvuođadepartemeantta ruhtademiin. REMOVE:r3277 (Gen @Num<) IF (-1 Num LINK -1 ("b" Gen @>N) OR ("beaivi" Gen @>N) LINK -1 Ord); # potential modifiers after dates and years which do not modify the already modified year ## Maŋŋil go ee. Norgga Sámeráđđi ja goappašat sámi váldosearvvit moanaid cealkámušain gáibidedje guollebivddu bissehuvvot go nu negatiivvalaččat čuozai riddolagaš luossabivdui ja danne maid sámi guovlluid sámi kultuvrii ja ássamii, bissehuvvui bivdu 1988 rájes ja mas ovdal lei konsešuvdnageatnegasvuohta, miessemánu 2. b. 1986 ggl. cea. bokte. REMOVE:r3278 @ADVL IF (0 ("b" Gen @>N) OR ("beaivi" Gen @>N))(*1 N BARRIER NON-APP LINK NOT 0 HUMAN OR ORGANIZATION); ## Geassemánu 8.b. 2001 láhkaásahus nr 676 oktagaslaš plánaid birra dearvvašvuođalágaid vuođul lea addojuvvon láhkamearrádusaid láhkavuođuin. # todo: 1. make the set non-app # 2. restrict the number of N to the right #SELECT:GenCC (Gen @>N) IF (0 N LINK 1 ("ja") LINK 1 (N Gen @>N) LINK 1 (N Nom)); ## Boazoguohtun konvenšuvnna vuođul vuolláičálle Norgga ja Ruoŧa riikkat riikaidgaskasaš šiehtadusa.. SELECT:r3279 (Gen @>N) IF (0 ("b" Gen @>N) OR ("beaivi" Gen @>N))(*1 ("nr") OR (N Com) BARRIER REALWORD); ## Dat lea rievdaduvvon lágas borgemánu 29. b. 2003 nr 87. SELECT:r3280 (Gen @>N) IF (0 ("b" Gen @>N) OR ("beaivi" Gen @>N))(*1 LAHKA BARRIER VERB); ## Erenoamážit geassemánu 17. b. 1869 gollelágas. ## Geahča 29. b. 1968 vieris opmodagaid erenoamáš ráđđenvuoigatvuođaid lága njuolggadusaid. SELECT (Gen @>N) IF (0 Plc)(1 OFFICE); SELECT:r3281 @ADVL IF (-4 VFIN OR PrfPrc)(-3 (N Loc))(-2 MANNU)(-1 Ord OR CARDINALS)(0 ("b")); SELECT:r3282 @ADVL IF (-5 VFIN OR PrfPrc )(-4 (N Loc))(-3 (N Loc))(-2 MANNU)(-1 Ord OR CARDINALS)(0 ("b")); ## Sámi vuoigatvuođalávdegoddi mearridii čoahkkimisttis čakčamánu 4.-6. b. 1984 Leavnnjas nammadit bargojoavkku. ## Sámi vuoigatvuođalávdegoddi mearridii čoahkkimisttis Mehámmanis skábmamánu 6.-8. b. 1984 čuovvuvaš mandáhta gustojeaddji rievtti bargojovkui. SELECT:r3283 @ADVL IF (-3 VFIN OR PrfPrc)(-2 MANNU)(-1 Ord OR CARDINALS)(0 ("b")); ## Sámi vuoigatvuođalávdegoddi mearridii čakčamánu 4.-6. b. 1984 nammadit bargojoavkku. SELECT:r3284 Gen IF (*-1 STV BARRIER NPNH)(0 Acc LINK NOT 0 Nom)(1 Acc)(2 CS); SELECT:r3285 Gen IF (0 Acc)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1C Gen)(2C Acc); SELECT:r3286 Gen IF (0 Acc)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1C Gen)(2C Gen)(3C Acc); SELECT:r3287 Gen IF (0 Acc)(NEGATE 0 TIME OR ROUTE)(1C Loc)(2C Gen)(3C Gen)(4C Acc); ## Ráđđehus deattuha sámi kulturáddejumi gelbbolašvuođa loktema sámiid buorrin. ## Dáinna hutkosiin lea buorre goikadit Avviljoga botnis fitnan vuojána mohtora. # If the previous rules have functioned as they should, then we find the last genitives. SELECT:r3291 (@>N) IF (0 ("dušše"))(*1 N BARRIER NOT-ADJ); SELECT:r3288 (@>A) IF (*1 A BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Po OR Inf OR DURATION-A) (NEGATE 0 ("eanet") LINK *1 ("uhcit") OR ("unnit") BARRIER NOT-QMARK)(NEGATE 0 SPRED LINK *-1 COPULAS BARRIER NPNH LINK *-1 SUBJ BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Sur LINK -1 Mal OR Fem)(NEGATE 0 Rel)(NEGATE 0 Acc LINK *-1 STV-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2); SELECT:r3289 (@>ADVL) IF (*1 @ADVL BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Po OR Inf OR N) (NEGATE 0 ("eanet") LINK *1 ("uhcit") OR ("unnit") BARRIER NOT-QMARK); SELECT:r3290 (@>Pron) IF (*1 Pron BARRIER NOT-QMARK LINK NOT 0 Po OR Inf) (NEGATE 0 ("eanet") LINK *1 ("uhcit") OR ("unnit") BARRIER NOT-QMARK); SELECT:r3291 (@>N) IF (NEGATE 0 Nom OR Acc OR Imprt OR Num OR (@Num<) OR VFIN OR CS)(*1 N BARRIER NP-BOUNDARY LINK NOT 0 (@Num<)); SELECT:PrcPrcInNP (@>N PrsPrc) IF (-1 (N Gen))(1 (N Acc)); ## In dovdda duon suomagiela hálli olbmo. SELECT:r3292 (@>ADVL) IF (*1 (@Num<) BARRIER NOT-ADJ LINK 1 @ADVL); SELECT:r3293 (@>ADVL) IF (*1 @ADVL BARRIER NP-BOUNDARY OR N LINK NOT 0 N); SELECT VFIN IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Dalle bidjet buođđogeaži. REMOVE Imprt (*-1 S-BOUNDARY2 BARRIER VFIN LINK *-1 VFIN LINK NOT 0 Imprt) ; ## Go mii leat goikadan gáhkuid, de álgit málestit. # Appositions # - - - - - - SELECT:r3304 (@APP-N<) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 SUBJ OR SPRED)(1 COMMA OR EOS)(NEGATE *-1 ("sihke") OR ("nugo") LINK -1 VERB) ; SELECT:r3305 (@APP-Pron<) IF (*-1 COMMA BARRIER APP-BOUNDARY LINK -1 SUBJ OR SPRED)(1 COMMA OR EOS)(NEGATE *-1 ("sihke") OR ("nugo") LINK -1 VERB) ; ## Mu viellja, Tore, sáhttá boahtit deike. ## Mon lean Will Turner, Sáppatbátti Turnera bárdni! SELECT:r3306 (@APP-N<) IF (-1 MEASURE LINK -1 Num LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2) ; ## Juohke heasta borrá sullii 6 kilu suinniid beaivái. # Subject or not # -------------- REMOVE:r3409 SUBJ IF (NEGATE *-1 VERB BARRIER S-BOUNDARY2)(0 Gen)(*1C SPRED BARRIER NPNH); ## Riektemetoda vuođđun lea našunálastáhtalaš riektaárbevieruid áddejupmi. REMOVE:r3410 SUBJ IF (*-1C V-1-2 BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Sg OR Pl); ## Mii leimmet viđas. ## Mun lean árgi. REMOVE:r3412 SUBJ IF (0 TITLE LINK 0 (@>N))(*1 SUBJ BARRIER S-BOUNDARY2); ## Go gonagas Herodes gulai dan, de son suorganii. REMOVE:r3413 SUBJ IF (*-1 SUBJ BARRIER S-BOUNDARY2)(0 Attr)(*1 N BARRIER NPNH); ## Dát lea ee. kultuvrralaš gaskka duohken. SELECT:r3414 (@N)); ## Guovdageaidnulaš Jostein Biti šattai Eurohpameašttirin skohtergilvvus. SELECT (@) IF (*-1 HAB-VERB LINK NOT *-1 (@HAB) OR @ADVL OR BOS BARRIER NOT-ADV-PCLE)(NOT 0 VFIN) ; ## Eležat dahje jámežat, don galggat odne bargat. SELECT @SUBJ> IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NOT 0 VFIN)(*1 Rel BARRIER WORD LINK *1 VFIN LINK *1 COMMA BARRIER VFIN OR S-BOUNDARY2 LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 OR SUBJ); REMOVE:IfNotVfin @SUBJ> IF (NEGATE *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 1 Rel LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2 LINK *1 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2 OR Nom); REMOVE @ IF (*-1 VFIN BARRIER NPNH LINK *-1 BOS BARRIER NOT-ADV)(NEGATE *1 VFIN BARRIER ConNeg OR SUBJ) ; ## In mun gal dieđe sáhtežetne go vuolgit dál. # Late nominative rule # -------------------- SELECT:r3418 Nom IF (*-1 ("go") BARRIER NPNH LINK -1 A LINK -1 REALCOPULAS BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1C SUBJ BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 (@COMP-CS<)); ## Máhttájeaddji ii leat stuorit go oahpaheaddjis. SELECT SUBJ (0 OBJ LINK NOT 0 VERB LINK NOT *-1 SUBJ OR Imprt) ; ## Jagi 2007 álggii Giellatekno bargat interaktiivvalaš pedagogalaš prográmmaiguin, álggos ráhkadeimmet davvisámegiel VISL-veršuvnna, ovttasbargoguoibmi dán barggus lei Syd-Dansk Universitet. # Fragments # --------- SELECT:r3419 (@HNOUN) IF (NEGATE -2 (N Nom) OR (ACR Nom))(-1 ("nr") OR ("nummar") OR ("nummir"))(NEGATE *-1 VFIN OR ("leat" PrfPrc))(0 (Num Nom))(NEGATE *1 VFIN); ## Dieđáhusa nummar okta. SELECT:r3420 (@HNOUN) IF (NEGATE *-1 VFIN OR ("leat" PrfPrc) OR (N Nom) OR (ACR Nom))(0 (N Nom) LINK NOT 0 VFIN)(NEGATE 0 TITLE LINK 0 (@>N))(NEGATE *1 VFIN); ## Oassi II. SELECT:r3421 (@>N) IF (0 (@HNOUN) LINK 0 TITLE); ## Miss Turner! REMOVE:r3422 (@HNOUN) IF (*-1 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 Num); ## Vai teáhter beasašii dahkat bargguid maid lea áigon, de dárbbašuvvo 12,5 milj. kr. # # Object and object predicate # # --------------------------- # #SELECT:r3432 (@) IF (0 Ess)(NEGATE 0 Acc)(*1 OPREDV BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Der/Pass); # ## Buođđogeahčin gohčodit olbmot dakkár buođu mii dulvvi áiggi bidjaluvvo gáddegurrii. # #SELECT:r3437 (@N))(NEGATE 0 Interr)(*1 SUBJ BARRIER NPNH LINK *1C OBJ BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 1 VFIN); ## ...go su iežas anistumit gesset ja giktalit su. #REMOVE:r3441 OBJ IF (*-1C OBJ + Acc BARRIER S-BOUNDARY2 OR NPNH OR PUNCT OR COMMA OR (@CNP))(NEGATE 0 Rel)(NEGATE 1 (TV Actio) LINK NOT *1 OBJ BARRIER S-BOUNDARY2); ## Das maŋŋá dajan juoidá álbmotrievtti mearkkašumi birra. REMOVE:r3442 OBJ IF (*-1C OBJ BARRIER S-BOUNDARY2 OR Inf OR PrfPrc OR PUNCT OR COMMA OR (@CNP) LINK NOT 0 (TV Inf) OR (TV PrfPrc) LINK NOT *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA)(NEGATE 0 Interr OR Pers)(NEGATE 1 Inf); ## ...dieđuid maid son dárbbaša iežas doaimmaheami dihtii. #REMOVE:r3443 OBJ IF (*-1 Inf BARRIER NPNHA LINK 0 V-TRANS-ACT LINK -1 OBJ LINK NOT *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNH)(0 Gen LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Interr); ## Sámi studeanttaid oččodit Romssa universitehtii. #REMOVE:r3444 OBJ IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NPNHA LINK *-1 OBJ BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT 0 (Gen @>N) LINK NOT *-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 (Gen @>N))(NEGATE 0 Interr); ## Daid guovlluid sáhttit meroštallat sámi guovddášguovlun. #REMOVE:r3445 OBJ IF (*-1 V-NOT-AUX BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0C IV LINK NOT 0 PrfPrc)(NEGATE *-1 CLB BARRIER NPNH)(NEGATE *1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Stuorát guolit mannet čađa dohko joddomohkkái. #REMOVE:r3446 OBJ IF (*-1 ("gullat") BARRIER VERB OR ("gč") OR CS LINK *-1 Ill BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Nom); ## Dasa gullet maiddái riekteásahusat. ## Dasa gullá luonddudálkasiid. #REMOVE:r3447 OBJ IF (0 Dem)(*1C NP-HEAD-ACC BARRIER V-TRANS-ACT OR S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Rel); ## Mun in leat vel borran dan guolis maidege. #REMOVE:r3448 OBJ IF (-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *-1 OBJ BARRIER NOT-ADV-PCLE)(0 Adv); ## In sáhtege buohkaid biebmat gallás. #REMOVE:r3449 OPRED IF (0 OBJ)(1C OPRED); ## Máret logai Juhána rikkisin. ## Dasgo mii eat leat nugo eatnagat geat verrošit Ipmila sániin, muhto danne go Ipmil lea vuolggahan min, mii sárdnidit dan duođalaččat Kristusa bálvaleaddjin Ipmila muođuid ovddas. #SELECT:r3450 (@) IF (NEGATE *-1 OBJ BARRIER NPNH)(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 OR OBJ LINK NOT *1 OBJ BARRIER S-BOUNDARY2)(NEGATE 0 Adv)(NEGATE 0 Nom LINK -1 Po LINK -1 (Rel Gen))(NEGATE 0 Nom LINK *-1 (TV N Gen) BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME)(NEGATE 0 Dem LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Loc LINK *-1 (IV) BARRIER VERB)(NEGATE 0 (Acc PxSg3) LINK 0 Loc)(NEGATE 0 ("nr") LINK -1 N OR A OR ACR OR ABBR)(NEGATE 0 HUMAN OR PPRON-NOT-DAT LINK 1 Acc LINK 0 NOT-HUMAN OR ("dat") LINK 1 VAbess)(NEGATE 0 Gen LINK *-1 Pr BARRIER NPNH)(NOT 0 Nom LINK 1 ILLV OR LOCV OR COMV); ## SDD lea nammadan guovlluid dearvvašvuođafitnodagaid stivrraid, mat vástidit doaimmaineaset dušše stáhtii, mii daid eaiggáduššá. ## ...juos sin livčče dikšumin bargit... # Removed BARRIER NOT-ADV from the first part. Perhaps there should be another barrier? SELECT:object (@OBJ>) IF (NEGATE *-1 OBJ BARRIER NPNH)(NEGATE 0 SUBJ)(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 OR OBJ LINK *1 COMMA BARRIER VERB OR Acc LINK *1 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2) ; ## Gii buori hilgu, son bahá gávdná. SELECT:r3454 (@OBJ>) IF (NEGATE *-1 Acc BARRIER NPNH)(*1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER S-BOUNDARY2 LINK 1 Nom LINK 1 Gen LINK 1 Po)(NEGATE 0 Adv)(NEGATE 0 Nom LINK -1 Po LINK -1 (Rel Gen))(NEGATE 0 Nom LINK *-1 (TV N Gen) BARRIER NPNH)(NEGATE 0 TIME) (NEGATE 0 Dem LINK *1 N BARRIER NPNH)(NEGATE 0 Loc LINK *-1 (IV) BARRIER VERB) (NEGATE 0 (Acc PxSg3) LINK 0 Loc)(NEGATE 0 ("nr") LINK -1 N OR A OR ACR OR ABBR); ## Sámedikki válljejit sámit sámiid gaskkas sámediggeválggaid bokte juohke 4. jagi seamma beaivvi go stuorradiggeválggat leat. REMOVE:r3455 (Gen @>N) IF (0 VFIN LINK *1 OBJ OR @-FSUBJ> LINK NOT *1 V-TRANS-ACT); ## Áldu mii dálvvi miehtá njamaha miesi, gohčoduvvo čearpmateadnin. REMOVE:r3456 (Gen @>N) IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 VERB LINK NOT *-1 OBJ BARRIER S-BOUNDARY2)(1 (Gen @>P)); ## ...ja maiddái muđui guorahallat soahpameahttunvuođa vuoigatvuođa ja duođalaš geavaheami gaskkas. SELECT:r3457 (@) IF (*-1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1 Num)(2 TIME); ## Go fylkkadoavttir lea seailluhan journála 10 jagi,... SELECT:r3459 (@OBJ>) IF (NEGATE *-1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2)(1 COMMA LINK *1 COMMA LINK *1 V-TRANS-ACT BARRIER V-NOT-AUX LINK NOT *1 OBJ BARRIER VFIN); ## Muhto gittabivdosa, nugo buođu ja njaŋgofierpmi, oažžu son atnit ## dušše dan čázis mii sutnje lea mearriduvvon. SELECT:r3460 (@) IF (0 TIME)(*1 ("deavdit") BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## ...maŋŋá go lea 16 jagi deavdán. SELECT:r3463 (@-FOBJ>) IF (1 (TV Actio Loc))(NEGATE 1 N)(NEGATE *2 OBJ BARRIER S-BOUNDARY2); ## Manin don gielddát mu dan muitaleames? # This rule would work just fine if it were not for the fact that the # verbal actio "-eames" (instead of "-eamis") is often used where we # would expect a nominal actio. SELECT:r3464 (@N) IF (1 (PUNCT LEFT) LINK *1 (PUNCT RIGHT) LINK 1 NOT-NP); ## Molssaevttolaš dálkkasdiehtaga našunála dutkanguovddáš ja Sámi dearvvašvuođadutkanguovddáš (goappašat fágabirrasat gullet Romssa universitehta vuollái) berrejit sáhttit oassálastit dán bargui. SELECT:r3466 (@N) IF (1 CC)(2C OBJ); ## Ferte váldit vuhtii máná agi ja láttasvuođa ja muđui eará beliid. SELECT:r3469 (@) IF (0 ("álbmotbeaivi") OR ("riegádanbeaivi") LINK 0 @ADVL)(*1 ("lágidit") OR ("doallat") OR ("markeret") BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Sámiid álbmotbeaivvi markeren Sámiid álbmotbeaivvi čalmmuštahttin. SELECT:r3474 Acc IF (-1 ("vejolašvuohta") LINK -1 ("leat"))(0 TIME LINK 0 @ADVL)(*1 TIMEOBJECT-V BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT *1 OBJ BARRIER SV-BOUNDARY2); ## Mis ii leat, nu movt skuvllas, lohkanmearri, mas gáibiduvvo máhttit alfabehta giđđii, muhto mis lea vejolašvuohta beaivvi geavahit nu movt heive. # Verbal functions were here, was moved to beginning. SELECT:r3475 (@OBJ>) IF (0 TIME LINK 0 @ADVL)(1 OPREDV LINK 1 Ess); ## Geažuhuvvo ahte várra sáhttá sámi ruovdeáiggi geahččat ovddidanproseassan. SELECT:r3476 (@) IF (-1 ("vejolašvuohta") LINK -1 ("leat"))(0 ROUTE LINK 0 @ADVL)(*1 ROUTEOBJECT-V LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK NOT *-1 OBJ BARRIER SV-BOUNDARY2); ## # No hits 800409 REMOVE:r3491 OBJ IF (*-1 ROUTEADVERBIAL-V OR IV OR MOVEMENT-V LINK 0 VFIN BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 ROUTE LINK 0 @ADVL); ## REMOVE:r3492 OBJ IF (*-1 ROUTEADVERBIAL-V OR IV OR MOVEMENT-V LINK 0 PrfPrc BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *-1 ("leat") LINK 0 VFIN)(0 ROUTE LINK 0 @ADVL); ## # Genitive # - - - - - REMOVE:r3499 (Gen @>N) IF (1 CC)(2 ("dat" Gen)); ## Romssa universitehta sámi strategiijaplána ja dan ruhtadeami... SELECT:r3500 (Gen @>N) IF (NEGATE 0 Dem OR Interr OR PrsPrc OR @ADVL OR PrfPrc)(NEGATE 0 Num LINK *1 N BARRIER NOT-ADJ)(*1C SUBJ BARRIER NPNH LINK NOT *1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT + FMAINV BARRIER SV-BOUNDARY2)(NEGATE 1 CC OR COMMA OR Prop); ## Shold not hit: ..ja mat leat dat eatnamat maid kommišuvdna lea iskkadan. REMOVE:r3501 (Gen @P<) IF (*-1C Po BARRIER NPNH); ## Son lea dat gean birra profehta Jesaja sardnu. REMOVE:r3502 (Gen @P<) IF (NEGATE *-1 Pr BARRIER NPNHA); ## ...ovdalgo 1883 láhka ásahuvvui. SELECT:r3503 (Gen @>N) IF (-1C (Num Gen))(NEGATE 0 Loc)(1 N); ## Unnimus 135 jagi geavahus lea doarvái. SELECT:r3504 (Gen @>N) IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(0 N LINK NOT 0 Loc)(1 N LINK NOT 0 Prop)(*2 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(*2 OBJ BARRIER S-BOUNDARY2); ## Máŋga dehálaš servodatásahusa Norgga servodagas leat jitnosit dovddastan morálalaš ja politihkalaš ovddasvástádusaset duolbmamiin. REMOVE:r3505 OBJ IF (-2 (A Attr) LINK NOT *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(-1 Actio); ## ...ja nu leat mielde oppalaš gelbbolašvuođahuksemis eamiálbmogiid saji ja vuoigatvuođaid ektui. # The Actio is nominal if preceded by (A Attr). Then a following noun is not the object of that Actio. SELECT:r3506 (Gen @>N) IF (NEGATE -1 NP-BOUNDARY)(NEGATE -1 TIME)(0 TIME)(NEGATE 0 ("geardi"))(1 NOTIME LINK NOT 0 PLACE + Loc); ## Nugo namuhuvvui, lea nannoseamos ágga dása guhkes áiggi geavahus. REMOVE:r3507 @ADVL IF (0 TIME OR ROUTE)(1 ("loahppa") OR ("álgu")); ## Jagi loahpas álggiimet ođđa turnusiin, bargit ledje fárus dán barggus ovttasráđiid luohttámušolbmuiguin. # Attributes and quantifiers # - - - - - - - - - - - - - - SELECT:r3509 Attr IF (0 (Prop Mal) OR (Prop Fem) OR (Prop Sur))(1 (Prop Sur) OR (Prop Mal) OR (Prop Fem))(1 SPRED); ## Mun lean Marit Julien. Mun lean Anne Marit Julien. Mun lean Anne Marit Julien Hansen. SELECT:r3510 (@>N) IF (0 Num)(*1 OBJ BARRIER NPNH); ## Dat gáibidii mis 5000 ruvnno. SELECT:r3511 (@>N) IF (1 ("jahkásaš")); ## Stuoret mánná, viđa-guđa jahkásaš, gal riide. REMOVE:r3513 (A @>N) IF (NEGATE *1 N OR ("b") OR A OR (\?) BARRIER NPNH); ## Sii eat sáhte čielgasit diehtán ahte... SELECT:r3515 (Num @N<) IF (-2 (@N<))(-1 CC); ## ...gč. dearvvašvuođabargiidlága kapihttal 6 ja 7. REMOVE:r3517 (Num @N<) IF (-1C Po); ## Máŋggabealatvuohta ja ovttadássásašvuohta: Ráđđehusa dearvvašvuođa- ja sosiálabálvalusaid doaibmaplána Norgga sápmelaččaid várás 2002-2005. # This one has to stand that late so that the postposition is clearly identified. REMOVE:r3519 (@>N) IF (0 Nom)(1 ("dbm") OR ("dii") OR ("bie") OR ("diibmu") OR ("biellu"))(2 Num); SELECT:r3520 (Gen @Num<) IF (-1 CARDINALS LINK NOT 0 Acc)(0 KLASS OR PROSEANTA OR CURRENCY OR MEASURE); ## Ledje vel dušše muhtun jienat logakeahttá Kárášjogas, Čáhcesullos ja Hammerfeasttas, muhto 96 proseantta ledje beal guovttis lohkun. SELECT:r3521 (Gen @Num<) IF (-1 CARDINALS)(0 (Gen @>N))(1 Prop); ## Fylkadiggi galgá beassat nammadit vihtta lahtu Finnmárkku Opodahkii. IFF (Gen @Num<)(*-1 Num BARRIER NOT-ADJ)(NOT 0 (N Pl)); ## Skuvlajagis 2001/2002 leat oktiibuot 469 oahppi suohkana vuođđoskuvllain. # We could get problems if the numeral wants to stand on its own. REMOVE:r3524 @SUBJ IF (-1 N)(0 (Num @N<))(NEGATE *1 N BARRIER NOT-ADJ-COMMA); ## REMOVE:r3525 (@>N) IF (1 (Gen @Num<)); ## Čielga áigumuš Lassin stipeanddaide, juolludii stipeandastivra 75.000 ruvnno doaibmadoarjjan goabbáige Sámi girječálliid searvái ja Sámi dáiddačehppiid searvái. # Adverbials # - - - - - - #SELECT:r3526 @ADVL IF (0 SUBJ LINK NOT 0 NOUN-PO)(*-1C SUBJ BARRIER S-BOUNDARY2); ## Boazu dáidá buot ovddimus leat fievrun adnojuvvot dan láhkái ahte... SELECT Adv (0 QUANT-PRON LINK NOT *1 N BARRIER NOT-ADJ) ; SELECT:r3527 @ADVL IF (NEGATE 0 ("okta" Ess) LINK *1 Ess BARRIER NPNH)(0 Num)(*-1 V-NOT-AUX LINK 0 IV); ## Fierbmi bistá guokte-golbma jagi. SELECT:r3528 @ADVL IF (*-2 OBJ BARRIER S-BOUNDARY2 OR Pr)(-1 NUMERALS)(0 TIME OR MEASURE); ## Mii doalvvuimet ealu guokte miilla dan beaivve. SELECT:r3530 @ADVL IF (*-1 OBJ BARRIER NOT-ADV-PCLE OR go)(0 Num)(1 TIME); ## Go fylkkadoavttir lea seailluhan journála 10 jagi, de... SELECT:r3531 @ADVL IF (0 ("diibmu") OR ("biellu") OR ("dbm") OR ("dii") OR ("bie"))(1 Num); ## Mun boađán diibmu vihtta. SELECT:r3532 @ADVL IF (NEGATE *-1 ("deavdit") BARRIER SV-BOUNDARY2)(-1 Num LINK NOT 0 (@P<))(0 TIME LINK NOT 0 Nom)(NEGATE *1 ("deavdit") BARRIER NOT-ADV-PCLE)(1C NOT-NP)(NEGATE 1 ("dassá")); ## Dábálaš noađđeráidduin vázzá olmmoš guokte- golbma tiimmu ovdal go suhpoda. SELECT:r3533 @ADVL IF (0 TIME)(1 TIME); ## Galggat golmma geardde beaivvis borrat ovtta tableahta. #REMOVE:r3535 SUBJ IF (0 @ADVL)(*1C SUBJ BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Rel); ## Mo dal juo dilli leašge,... REMOVE:r3536 (Gen @>N) IF (1C Adv); ## Sii manne eará luotta ruoktot eatnamasaset. # Various # - - - - REMOVE:IV (V IV) IF (0 TV LINK *1C Acc BARRIER NPNHA) ; ## Go Niillas olle vuovdái ja čuollá ovtta muora, de son oaidná ahte ii doppe nagot buot muoraid čuollat, go vuovdi lea nu stuoris ahte geahči ii oidno. # Turi: REMOVE ("bistit") (0 ("biestit")) ; SELECT ("vissásii") (0 ("vissis")) ; REMOVE:r3537 SUBJ IF (*-1 SUBJ BARRIER S-BOUNDARY2 LINK NOT 0 Gen)(NEGATE *-1 Nom BARRIER NAPP)(0 Gen)(NEGATE 0 Nom LINK *1 VFIN BARRIER S-BOUNDARY2); ## Salomo, gean eadni lei Uria áhkká,... REMOVE:r3538 OBJ IF (0 Gen)(*1 Ill BARRIER NPNH LINK *1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE OR PUNCT OR CLB LINK 0 V-NOT-AUX LINK *1 Inf BARRIER NOT-ADV-PCLE); ## Eamiálbmotrievtti guovddášosiide gullá maiddái sihkkarastit (dahje milloseappot jođálmahttit) kultuvrra earáláhkai. REMOVE:r3539 OBJ IF (NEGATE *-1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2)(*1 V-TRANS-ACT BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK 0 AUX LINK *1 V-TRANS-ACT BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK 0 V-MAIN LINK *1C OBJ BARRIER S-BOUNDARY2); ## Ii Finnmárkku eatnamiid oktasaš hálddašanortnegii sáhte laktit guovlluid, ... REMOVE:r3540 OBJ IF (0 Gen)(*1 SUBJ BARRIER NPNH LINK *1 ("gullat") BARRIER SV-BOUNDARY2 LINK *1 Ill BARRIER S-BOUNDARY2); ## ...maid oamastanvuoigatvuohta gullá konvenšuvnna vuođul sápmelaččaide. SELECT:r3541 (@P<) IF (*-1 Pr BARRIER NPNH); ## Dalle bisttii luossaguolli miehtá dálvvi bearaš atnui. SELECT:r3542 (@HNOUN) IF (*-1 BOS BARRIER NPNH)(1 EOS LINK NOT 0 ("excl")); ## Riektejoavkku nammadeami duogáš. SELECT:r3543 Imprt IF (*-1 BOS BARRIER NPNH)(1 ("excl")); # ---------------- # #SEC# SECTION #27 # # ---------------- # #REMOVE:allSpred SPRED IF (0 SUBJ) ; REMOVE:allOpred OPRED ; REMOVE:allFobj FOBJ IF (0 OBJ) ; # ===================================================== # # Post-syntactic morphological disambiguation - Cycle 5 # # ===================================================== # SECTION #28 # # ===================================================== # # Demonstratives # Case # Adverbs # Verbs # Tidying up some loose ends # Demonstratives SELECT:r3549 (Dem Acc @>N) IF (*1C (N Acc) BARRIER NOT-ADJ); ## , man šaddet dán ulbmila ollašuhttimis. ## Berrejitgo sámi geavaheaddjit fgeavahit dáid fálaldagaid? SELECT:r3550 (Dem Sg Nom @>N) IF (*1C (N Sg Nom) BARRIER NOT-ADJ); SELECT:r3551 (Dem Pl Nom @>N) IF (*1C (N Pl Nom) BARRIER NOT-ADJ); SELECT:r3552 (Dem Gen @>N) IF (*1C (N Ill) BARRIER NOT-ADJ); SELECT:r3553 (Dem Gen @>N) IF (*1C (N Sg Loc) BARRIER NOT-ADJ); # And the same for indef? SELECT:r3554 (Indef Gen @>N) IF (*1C (N Gen) BARRIER NOT-ADJ); SELECT:r3555 (Indef Sg Nom @>N) IF (*1C (N Sg Nom) BARRIER NOT-ADJ); SELECT:r3556 (Indef Pl Nom @>N) IF (*1C (N Pl Nom) BARRIER NOT-ADJ); SELECT:r3557 (Indef Gen @>N) IF (*1C (N Ill) BARRIER NOT-ADJ); SELECT:r3558 (Indef Gen @>N) IF (*1C (N Sg Loc) BARRIER NOT-ADJ); # Case REMOVE:r3559 Nom IF (*1C V-NOT-AUX LINK NOT 0C (PrfPrc @>N) BARRIER S-BOUNDARY2 OR PUNCT LINK *1 FMAINV BARRIER NOT-ADV-PCLE LINK *1C NP-HEAD-NOM BARRIER S-BOUNDARY2 OR ("dego") OR ("dugo") LINK NOT 0 Interr)(NEGATE -1 COMMA LINK -1 (@SPRED)); ## Dakkár buođus gáržo guolli juo nu ahte dat deaddil joddu sisa. SELECT:r3560 (@N) IF (0 TITLE)(1 Sur OR Mal OR Fem OR INITIAL) ; # ================================ # # Substituting some syntactic tags # # ================================ # # In infinitiv clauses - not ready yet. SET INF-ADVL = Adv - MO OR ADVLCASE + N OR ADVLCASE + Pron OR Pr OR Po ; SUBSTITUTE:FADVL_Acc (@ADVL) (@-F) INF-ADVL (*-1 NP-HEAD-ACC BARRIER VERB LINK *-1 V-TRANS-ACT-NOT-ACT BARRIER NOT-ADV LINK NOT 0 AUX)(1 Inf); ## Dihkkádeaddji rávve skohtervuddjiid várrugasat mátkkoštit, go dán jagi lea erenoamán heajos jiekŋa jogain. SUBSTITUTE:FADVL_Acc_Inf_left (@ADVL) (@-FAto>N (@>A) (@>N) NP + @>A (1 N LINK NOT 0 (@>A)) ; ## Dii geargabehtet justa ovdal go Sámi ođđasat álget. # For words which still are A=N in the mappingsection. SUBSTITUTE:>Nto>ADVL (@>N) (@>ADVL) (Num Gen @>N) (1 Adv LINK NOT 0 (@>N)) ; ## Mii finaimet doppe guđa geardde. SUBSTITUTE:>Nto>OBJ (@>N) (@N) (*1 Loc BARRIER NPNH) ; ## Silje lasiha 3-0 nuppi vuorus. SUBSTITUTE:FOBJ>OBJ (@-FOBJ (@-FMAINV) (@) (@APP-N<) HUMAN + @SUBJ> (-1 (@SUBJ>)) ; ## Su eadni Márjá lei lohpádallan Jovssehiin. # Lenes og Lauras regler: tagging for arbeid med Px: #SUBSTITUTE (N) (rel N) FAMILY (NOT 0 Prop) ; #SUBSTITUTE (N) (Body N) BODY ; # Ellipse: SUBSTITUTE (@SUBJ) ADVLCASE + @ICL-OBJ (@OBJ) (@ICL-OBJ) Inf (-1 @-FSUBJ> OR @-FOBJ) ; #SUBSTITUTE:OBJ>ICL-OBJ (@OBJ) (@ICL-OBJ) Inf (1 @-FOBJ) ; SUBSTITUTE (@ V) TARGET MUITALIT (0 FMAINV) ; # Moved to dep, bec of Apertium-compatability SUBSTITUTE (Acc @N) (@>Interj) ("buorre" @>N) (1 Interj) ; # Special rules for NT: SELECT ("albmi") (0 ("almmái")) ; SELECT Mal (0 Plc) ; SELECT Fem (0 Plc) ; SELECT ("láhka") (0 ("lága")); SELECT ("giige") (0 ("gii")); SELECT ("jogo") (0 ("jo")); SELECT ("dolla#oapman") (0 ("dolla#oama")); SELECT ("vuolggahit") (0 ("vuolggadit")); SELECT ("čieža") (0 ("čiehča")); SELECT ("ruovttoluotta") (0 ("ruovttoluodda")); SELECT ("oađđit") (0 ("oađđát")); SELECT ("várri") (0 ("váre") OR ("vári")); SELECT ("guhká") (0 ("guhkká")); SELECT ("golbmii") (0 ("golbma")); SELECT ("oktii") (0 ("okta")); SELECT ("huikit") (0 ("huoikit")); SELECT ("gásttašit") (0 ("gástat")); SELECT ("rikkis") (0 ("riggi")); SELECT ("gullat") (0 ("gullát")); REMOVE ("arvat" V) IF (1 ("ollu") OR (A Attr)); # Dál maŋitáigge leat eiseválddit dovddastan ahte maiddái arvat unni dulvadeapmi Álttá-Guovdageainnu eanus lei liiggás ja dárbbašmeahttun. # Rules adding to valency bound adverbials # ---------------------------------------------- # Run: | preprocess | lookup -flags mbTT -utf8 ~/gtsvn/gt/sme/bin/sme-norm.fst | lookup2cg | vislcg3 -g ~/gtsvn/gt/sme/src/sme-val.rle | vislcg3 -g ~/gtsvn/gt/sme/src/sme-dis.rle | l # illatives SUBSTITUTE (@) TARGET (Ill @ BARRIER S-BOUNDARY); SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Ill @ADVL>) (*1 BARRIER S-BOUNDARY); ## Dat liikui go Liná njávkkai beljiid das/sus. ## Dat liikui go Liná njávkkai dan beljiid duogi. ## Dat liikui go Liná njávkkai dan. ## Dat čievččastii seaidnái. #$ Dat čievččastii sutnje. ## Son doškii sutnje hárdui. ## Mánnávuođas mun liikojin beatnagiidda. SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Ill @ADVL>) (*1 OR OR BARRIER S-BOUNDARY); ## Čájehehket munnje ruđa mainna máksibehtet vearudet. SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Ill @ADVL>) (*1 OR BARRIER S-BOUNDARY); SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Ill @ADVL>) (*1 OR ); ## ráhkadit iežas áššiid iešguđetlágan mediaide LIST ILL-ADV = "ovdii" ; SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET ILL-ADV + @ADVL> (*1 OR BARRIER S-BOUNDARY); ## Márju ja su ustit Isabellá manaiga ovdii, eaba ge luoitán su meaddel. SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Ill @ADVL>) (*1 BARRIER S-BOUNDARY); ## Dat gullá stuorát oktavuhtii, siidii. SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Ill @ADVL>) (*1 BARRIER S-BOUNDARY); ## Sámediggi jagis 2002 girjjálašvuođastipeandda nuoraide gaskal 13 ja 28 jagi geat čállet sámegillii. SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Ill @ADVL>) (*-1 ) ; SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Ill @ADVL>) (*1 BARRIER S-BOUNDARY); ## Ovdamearkan sáhtán namuhit prošeavttaid ja áigumušaid, mat gusket Deanu čázádaga ja birrasa geavaheapmái. SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Loc @ADVL>) (*1 BARRIER S-BOUNDARY); SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Loc @ADVL>) (*1 BARRIER S-BOUNDARY); ## doallat su gieđas SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Loc @ADVL>) (*1 BARRIER S-BOUNDARY); ## gávdnat SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Ill @ADVL>) (*1 BARRIER S-BOUNDARY); SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Ill @ADVL>) (*1 BARRIER S-BOUNDARY); SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Ill @ADVL>) (0 ("ieš"))(*1 BARRIER S-BOUNDARY); SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Ill @ADVL>) (*1 BARRIER S-BOUNDARY); ## jápmit nealgái SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Ill @ADVL>) (*1 OR BARRIER S-BOUNDARY); SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Ill @ADVL>) (0 Plc OR PLACE)(*1 BARRIER S-BOUNDARY); ## mun huksen deike # comitatives SUBSTITUTE (@) TARGET (Com @ BARRIER S-BOUNDARY); SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Com @ADVL>) (*1 BARRIER S-BOUNDARY); SUBSTITUTE (@) TARGET (Com @ BARRIER S-BOUNDARY); SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Com @ADVL>) (0 Veh)(*1 BARRIER S-BOUNDARY); # Dálvejagi eatnamiidda johtet árbevirolaš vugiin ja muhtin vuoru maid biillain dolvot ealu. SUBSTITUTE (@) TARGET (Com @ BARRIER S-BOUNDARY); # Mun serven duinna. SUBSTITUTE (@) TARGET (Com @ BARRIER S-BOUNDARY); ## Son ii hálidan earáin báhcit. SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Com @ADVL>) (0 MONEY)(*1 ); SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Com @ADVL>) (0 ("ieš"))(*1 BARRIER S-BOUNDARY); # locatives SUBSTITUTE (@) TARGET (Loc @ OR OR BARRIER S-BOUNDARY); ## Jearan dus. ## Jearan boađátgo Guovdageainnus. ## Jearan Guovdageainnusgo don boađát. SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Loc @ADVL>) (*1 OR BARRIER S-BOUNDARY); #question is: should the semantic part say something about what is typical or what is possible? # if it says something about what is possible, often maaaany things are possible and it is difficult to disambiguate and exclude anything. # If it says something about what is typical, it is not possible to make rules for what should be wrong SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Loc @ADVL>) (*1 OR BARRIER S-BOUNDARY); SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Loc @ADVL>) (*1 ); SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Loc @ADVL>) (*1 ); ## doallat su gieđas SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Loc @ADVL>) (*1 BARRIER S-BOUNDARY); ## Muhto ruovdi gávdno maiddái šattuin. SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Loc @ADVL>) (*1 BARRIER S-BOUNDARY); ## biehttalit sus juoidá SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Loc @ADVL>) (*1 BARRIER S-BOUNDARY); ## earuhit dan das SUBSTITUTE (@ADVL>) (@ADVL> ) TARGET (Loc @ADVL>) (*1 BARRIER S-BOUNDARY); ## eallit boazodoalus # ala SUBSTITUTE (@) TARGET (Po @ BARRIER S-BOUNDARY); ## Mon luohtán du ala. # badjel SUBSTITUTE (@) TARGET (Po @ BARRIER S-BOUNDARY); # vuoitit su badjel # birra SUBSTITUTE (@) TARGET (Po @ OR OR BARRIER S-BOUNDARY); # Dieđihit dán birra # gaskkas SUBSTITUTE (@) TARGET (Po @ BARRIER S-BOUNDARY); ## juohkit daid gaskkas # lusa SUBSTITUTE (@) TARGET (Po @ BARRIER S-BOUNDARY); # Mun manan du lusa # sisa SUBSTITUTE (@) TARGET (Po @ BARRIER S-BOUNDARY); # Dat manai goađi sisa. # ovddas SUBSTITUTE (@) TARGET (Po @ OR ) ; # máksit 100 ruvnnu girjji ovddas # váste SUBSTITUTE (@) TARGET (Po @) ; # vuođul SUBSTITUTE (@) TARGET (Po @) ; ## Šaddá iežas bargguid heivehit ruđaid vuođul maid stáda lea addán ja mearridan. # vuostá SUBSTITUTE (@) TARGET (Po @ BARRIER S-BOUNDARY); # vuoitit su vuostá SUBSTITUTE (@) TARGET (Num @ BARRIER S-BOUNDARY); # Son manná guokte mehtera. # infinitives # ----------- SUBSTITUTE (@-FMAINV) (@-FMAINV ) TARGET (Inf @-FMAINV) (*-1 BARRIER S-BOUNDARY); ## Manná boazu várrái jassaguoraid guohtut. ## Liná manai seainni vuostá čuožžut ja geahččat Lárina go čievččai spáppa eará bártniiguin. ## Heandarat bázii logadit luoikkasgirjji, muhto jurdagat eai bisson dan sisdoalus. SUBSTITUTE (V) (V ) TARGET (V Actio Ess) (*-1 BARRIER S-BOUNDARY); ## de oinnii olbmá čohkkámin tuolloviesus. SUBSTITUTE (V) (V ) TARGET (V Actio Ess) (*-1 BARRIER S-BOUNDARY); ## de oinnii olbmá čohkkámin tuolloviesus. # adverbs # ------- SUBSTITUTE (@) TARGET ("gitta" @ BARRIER S-BOUNDARY); # Dat manai gitta. SUBSTITUTE (@) TARGET ("oktii" @ BARRIER S-BOUNDARY); # Dat manai oktii. SUBSTITUTE (@) TARGET ("ovdan" @ OR BARRIER S-BOUNDARY); # Boazodoallit leat buktán ovdan ahte maiddái dáin guovlluin lea dárbu guođohit rastá riikarájiid. LIST MANNER-ADV = "bures" "čábbát" ("fasti" Der/at Adv) ("fuotni" Der/at Adv) ("headju" Der/at Adv) "siivvut" ; SUBSTITUTE (@) TARGET MANNER-ADV + @ BARRIER S-BOUNDARY); # Sus manná bures. SUBSTITUTE (@) TARGET ("gitta" @ OR BARRIER S-BOUNDARY); # biila darvána gitta # uvssa spiddet gitta # doallat su gieđa gitta # subclauses # ---------- SUBSTITUTE (@) TARGET VFIN + @ BARRIER S-BOUNDARY); ## Muhto go Johanas oinnii ahte ollu farisealaččat ja saddukealaččat bohte su lusa gásttašuvvot, de son celkkii sidjiide: «Gearpmaščivggat! #boahtit #boahtit dola/áhku/goađi/jávrri lusa #Dasto manan das čázi viežžat. #mannat #viežžat # ======================================== # # Substituting back all the directed tags # # ======================================== # AFTER-SECTIONS #34 # # ======================================== # # This small ruleset could be put in a different file, or put # behind sme-dis.rle instead. At the moment, it could go into # our web interface. ## ## SUBSTITUTE (@-F) (@OBJ) @-FOBJ> ; ## SUBSTITUTE (@-FSUBJ>) (@SUBJ) @-FSUBJ> ; ## SUBSTITUTE (@ADVL) (@ADVL) @>ADVL ; ## SUBSTITUTE (@ADVL<) (@ADVL) @ADVL< ; ## SUBSTITUTE (@APP-ADVL<) (@APP) @APP-ADVL< ; ## SUBSTITUTE (@APP-N<) (@APP) @APP-N< ; ## SUBSTITUTE (@APP-Num<) (@APP) @APP-Num< ; ## SUBSTITUTE (@APP-Pron<) (@APP) @APP-Pron< ; ## SUBSTITUTE (@APP>Pron) (@APP) @APP>Pron ; ## SUBSTITUTE (@OBJ>) (@OBJ) @OBJ> ; ## SUBSTITUTE (@OPRED>) (@OPRED) @OPRED> ; ## SUBSTITUTE (@SPRED) (@SPRED) @SPRED> ; ## SUBSTITUTE (@SUBJ>) (@SUBJ) @SUBJ> ; ## #=====# END # #=====#