Danin eat sáhte dadjat ahte leat beare sápmelaččaid oaguhan , ii soaitánge sápmelašvuohta lean doarvái steriliseregoahtit . Soaittán mun lean pessimista . Su ektui soittii lean duohtavuohta šaddan politihkalaš eallin vai jápmin . North Saami facts corpus – Unnimusat 381 látte- ja dážabearraša lahtu máhtte sámegiela jagi 1860 ja muhtimat sis soite lean sápmelaččat geat ledje molson giela . Dakkár dilli soittii lean dušše Guovdageainnus 2000-logu álggus . Dakkár dilli soittii lean 2000-logu álggus omd. muhtin guovlluin Riddo-Finnmárkkus ja Mátta-Norggas . Soittii lean ahte báhppa , boarrasit oahpaheaddji dahje luhkkár lea veaháš sin oahpahan , muhto ii leat sihkar ahte sii ožžo oppanassiige oahpu . Ja dasa lassin sáhtii lean nu ahte sámi beroštupmi sámi áššiide soittii lean seamma buorre , dahje buoret , našuvnnalaš dásis go Finnmárkkus . North Saami fiction corpus – Go Ánddar olbmuiguin hoalada , ja mon soaitti lean belljjiidanguin lahka , de darvvihan sániid . Min Aigi corpus – – Jos hálddahusa livččii ásahan sápmelaš málle mielde , de soaittáše lean eambbo nissonolbmot fárus stivremis . Presideanta dovddasta ahte Sámediggeráđđi soittii lean rihkkon dasseárvolága . Su haga eat soaitte lean ávvudan Sámiid Álbmotbeaivvi otne . – Jos hálddahusa livččii ásahan sápmelaš málle mielde , de soaittáše lean eambbo nissonolbmot fárus stivremis . DOVDDAHA : Sven – Roald Nystø mieđiha : Ii soaitte lean dievaslaš áššegieđahallan Sámi mediaplána áššis . Juste seammá beaivvi gieđahalai Sámedikki dievasčoahkkin Sámi vuoigatvuođaášši , ja Nystø oaččui riegádanbeai « skeaŋkan mearrádusa , mii soittii lean juste nu mo lei háliidan . Din haga ii soaitte lean šaddat dakkár boađus , lohká Anny ja čujuha Turida ja eará ohppiid rahčamii fuomášuhttit eiseválddiid makkár váikkuhusat šaddet jus fálaldat loahpahuvvo . GÅTE : Gåte čađahii nugo dábálaččat buori konseartta vaikke soite lean menddo árrat lávddis . Stuora divttas man gohčodit ” Et rimbrev ” dahje ” Riibmareive ” leat guokte linjá maid dávjá lávejit sihteret , ja mii soittii lean eallinprográmma ( almmuhuvvon ođastuvvon hámis su čohkkejuvvon čállosiin , Gyldendal 1952 ) , das daddjo ná , jorgaluvvon sámegillii : ” Ale gáibit , ustit , ahte mun ákto árvádusa ádden , mun eanas jearan , mu gohččun ii leat vástidit . Álgojulggaštusa sisdoallu lei láivvis , muhto jurddašeimmet ahte hoahppu soittii lean dasa sivvan .