4.14 Bieggafápmu
Sem-julggaštusas nannii ráđđehus
mihttomearrin ahte galget leat bieggafápmorusttegat mat jahkásaččat
buvttadit 3 TWh 2010 rádjái. Ulbmil lea huksejuvvon
Stuoradikki mihttomeriid ala energiijanuppástumi hárrái,
mearriduvvon Stuoradiggedieđáhusas
nr. 29 (1998–1999)
Om energipolitikken
(Energiijapolitihka birra).
Eiseválddit leat ovddidan
ekonomalaš váikkuhandoaimmaid
dása. Norgga luonddudilálašvuođaid
geažil sáhttá bieggafápmu
leat mearkkašahtti ávkin ođasmahtti
energiija ovdánahttima dáfus.
Ráđđehusa
mihttomearrin lea ahte bieggafápmohuksen dahkko guoddevaš vuogi
ja ollislaš perspektiivva mielde, mas eará earála-
ja servodatberoštumit vuhtii váldojuvvojit
bures. Eanas plánejuvvon bieggamillorusttegat leat Trøndelágas davás.
Dát mearkkaša ahte rusttegiid ásaheapmi
sáhttá guoskkahit sámi beroštumiid,
ja erenoamážit boazodoalu.
Boazodolliin lea álgoálbmogin rievttálaš suodjalus
mearkkašahtti sisabahkkemiid vuostá,
mat váikkuhit sin vejolašvuođaid
joatkit iežaset árbevirolaš ealáhusadoaimma.
Dát nannejuvvo sihke álbmotrievttis, muhto maiddái
Norgga rievtti mearrádusain. Stuoradiggedieđáhusas
nr. 33 (2001–2002) –
Lassedieđáhusas
St.dieđáhussii nr. 55 (2000–2001)
Sámepolitihka birra
deattuha Ráđđehus
dárbbu nannet boazodoalu areálaid suodjaleami.
Lea dehálaš čielggadit
iešguđet bieggamilloprošeavttaid
váikkuhusaid ja čađahit
heivvolaš proseassaid maid olis sáhttá unnidit
vejolaš negatiiva váikkuhusaid
boazodoalu guovdu.
Dála njuolggadusat bieggafápmoprošeavttaid
birra mielddisbuktet juohke áidna prošeavtta
vuđolaš árvvoštallama
energiijalága ja plána- ja huksenlága
KU-mearrádusaid olis, ja addet nu buori vuođi árvvoštallat
juohke prošeavtta váikkuhusaid. Ráđđehus
atná dárbbašlažžan
ahte addo vuođđu
eanet ollislaččat árvvoštallat
plánejuvvon bieggamillorusttegiid váikkuhusaid oppalaččat.
Dan oktavuođas háliida Ráđđehus ásahit temahtalaš vuostelasvuođaárvvoštallama
vuogádaga, earret eará boazodoalu dáfus,
gos sihke dieđihuvvon ja váikkuhusiskkaduvvon
bieggamilloprošeavttaid geahčča oktanis.
Vuostelasvuođaárvvoštallama boazodoalu
beroštumiid ektui sáhttá boazodoallohálddahus čađahit
dárkilet eavttuid mielde. Dieđihuvvon prošeavttaid árvvoštallama
hárrái sáhtášii
diekkár čielggadeami čađahit
jođánit ja njuovžilit.
Vuogádat sáhttá hálddašit sihke
dálá plánaid ja ođđa prošeavttaid
mat dieđihuvvožet.
Vuostelasvuođa-árvvoštallamat
galget leat oassin dieđihuvvon prošeavttaid
doaibmalohpe- ja plánagieđahallama vuođus.
Bieggafápmorusttegiid ásaheami oktavuođas
lea váldonjuolggadus ahte gáibiduvvo lohpi sihke
energiijalága mielde ja ahte ráhkaduvvo regulerenplána
plána- ja huksenlága mearrádusaid mielde.
Plána- ja huksenlága mearrádusaid olis
sihkkarasto boazodollui stuorát vejolašvuohta
váikkuhit proseassaid. Ráđđehus
oaivvilda ahte dábálaččat
ii berre addot dispensašuvnda plána-
ja huksenlága mearrádusain doaimmaide mat gáibidit
nu viiddis eatnamiid go bieggafápmorusttegat. Dát
lea erenoamáš dehálaš guovlluin
gos leat sámi beroštumit ja boazodoalloberoštumit.
Ráđđehus áigu
ráhkadit njuolggadusaid bieggafápmorusttegiid
plánema ja huksenbáikki válljema birra.
Oktan ulbmilin njuolggadusaiguin lea movttiidahttit suohkanlaš ja guovllulaš dásiid
iežaset váldo areálaplánain
aktiivvalaččat árvvoštallat
heivvolaš guovlluid bieggafápmuhuksemii.
Dasa lassin galget njuolggadusat čilget
máid galgá vuhtii váldit bieggafápmorusttegiid
huksemis ja lokaliseremis. Njuolggadusain čujuhuvvo
maiddái movt bieggafápmoáššiid
gieđahallan plána- ja huksenlága
mielde ja energiijalága mielde sáhttá ovttastahttojuvvot
vuohkkasit.