Sámepolitihka birra

12.6.1 Preassa

Sámi aviissat leat leamaš, ja šaddet ain leat, sierrasajádagas eará aviissaid ektui. Dát boahtá das go sámit leat veahádat Norggas geain lea erenoamáš dárbbut aviissaide sámi dilálašvuođaid birra, sihke sámegillii ja dárogillii. Aviissat leat dasa lassin guovdilat sámi gielladikšumis ja leat eanet go dušše informašuvdnagáldut. Aviissat leat deaŧalaččat dieđu gilvimii dálá riektačállimis ja oktasaš davviriikkalaš čállinnorpmas.

Lohkan- ja čállinmáhttu sámegielas lea vánis, vrd. kap. 7 ja 10. Dán geažil lea vuođus beare headju dasa ahte márkan okto sáhttá ruhtadit sámi aviisadoaimma. Dasa lassin lea mearkkašahtti divraset buvttadit sámegiel publikašuvnnaid go dárogiel publikašuvnnaid, sihke teknihkalaš rusttegiid investerema dáfus ja goluid dáfus mat čuvvot ávdnasiid jorgaladdama. Danne lea stáhtalaš doarjja dárbbašlaš juos galgá bisuhit sámi preassa. Doarjja sámi aviissaide vuođustuvvo aviissaid kultuvrralaš árvvuin ja almmolašvuođa ovddasvástádusain ekonomalaš rámmain mat váfistit ealaskas sámi preassa. Doarjja addojuvvo dál bissovaš vuođđodoarjjan ja molsašuvvi doarjjan. Vuođđodoarjja lea ovtta stuoris buot ortnega aviissaide ja galgá buohkanassii dahkat 2/3 juolludusas sámi aviissaide. Molsašuvvi doarjja galgá luitojuvvot aviissaid olggosaddindávjodaga 1 mielde ja earuhuvvon máksomeriid mielde siidduid ovddas mat buvttaduvvojit dárogillii ja sámegillii. Alit máksomearri sámegiela ovddas galgá ee. atnit deastta sámegiel aviisabuvttadeami lassegoluin. Lassin ožžot aviissat biđgendoarjaga mii luitojuvvo doallanpreantalogu vuođul mii sáddejuvvo Poastalágádusa mielde ja gusto buot Finnmárkku aviissaide.

Beaivepreassalávdegoddi (Dagspresseutvalget (NOU 2000: 15 Pressepolitikk ved et tusenårsskifte (Preassapolitihkka duhátjahkemolsumis)) evttohii ahte kvena aviisii Ruijan Kaikui addojuvvo doarjja seamma poastta bokte ja ahte doarjja dan viđa aviisii dán poastta vuolde lasihuvvo 9 milj. kruvdnui. Stáhtabudjeahtas 2001 ovddas lea 2 milj. kruvdnosaš lasiheapmi 2000 ektui .