14.2.1 Boazodoallopolitihkalaš juksanmearit ja njuolggadusat
Boazodoallopolitihka juksanmearit ja njuolggadusat leat čilgejuvvon
St. dieđ.:s nr. 28 (1991–92) Nana
bissovaš boazodoallu, ja Stuorradikki gieđahallan áššis,
gč. Innst. S. nr. 167(1991–92). árvalusas
konkretiserejuvvojit «Nana bissovaš boazodoalu» golbma čuovvovaš juksanmeari:
ekologalaš bistevašvuohta
ekonomalaš bistevašvuohta
kultuvrralaš bistevašvuohta
Dát golbma juksanmeari leat sparrolaga: ekologalaš bistevašvuohta
addá vuđđosa ekonomalaš bistevašvuhtii,
ja ekologalaš ja ekonomalaš bistevašvuohta
dahká vejolažžan gárgedit kultuvrralaš bistevašvuođa.
Ekologalaš bistevašvuohta
ovdeha
ahte biddjojuvvo mearrideaddji deaddu dasa ahte hálddahit
guohtunvuđđosa nu ahte guohtundássedeaddu
váfistuvvo. Guovlluin gos guohtumat leat guorban, galgá dássedeaddu
fas huksejuvvot. Dát dahkkojuvvo vai ealáhussii
addojuvvo gárgedanvejolašvuohta oanehet
ja guhkit áigái. Guohtumiid vejolašvuohta
galgá váfistuvvot boazologu muddema bokte ja iige
galgga eará beroštusaid luoitit liiggás
garrasit lihkahallat valljodatváriid. Viidaseappot ovdeha
juksanmearri ahte riikkagottálaš juksanmearit
bistevašvuođa olaheamis
gáibidit maiddái boazodoalu heivehit iežas
guohtuneanageavaheami ja doaibmavugiid luonddu eavttuid vuhtiiváldimiin
ja nu ahte seailluha ja gárgeda biraskvalitehta viiddis áddejumis.
Ekonomalaš bistevašvuohta
ovdeha
ahte gáibiduvvo buvttadanmunni, dienasnákca, goluidgeahpedanmunni,
boahtodássi ja boahtojuogadeapmi. Dat gáibida
maiddái ahte lea govttolaš gaskavuohta
ealáhusa valljodatváriid ja olbmuid logu gaskkas,
geat galget oažžut boahto- ja bargovejolašvuođaid
boazodoalus, daid gávpemárkan- ja boahtovejolašvuođaiguin
mat gávdnojit. Dán oktavuođas
lea guovddážis buorebut ávkkástallat árvoloktenvejolašvuođa.
Dás čujuhuvvo vejolašvuhtii
ahte oččodit eambbo iešguđetlágan
buktagiid báikkálaš kultuvrra ja árbevieruid
vuođul, báikkálaččat
dikšut ja ráhkadit, liigebuktagiid ávkkástallan,
ja biologalaš vuođđoávnnasbuvttadeami
oažžut optimálalažžan – heivehit
buvttadeami valljodatváriid mielde.