Sámepolitihkka

21 Ekonomalaš ja hálddahuslaš váikkuhusat

Bargo- ja searvadahttindepartemeanttas lea stáhta sámepolitihka bajimus oktiiordnenovddasvástádus. Fágadepartemeanttain lea ovddasvástádus čuovvolit sámepolitihka čađaheami iežaset surggiin, ja dain lea ekonomalaš ja hálddahuslaš ovddasvástádus iežaset surggiid sámepolitihkalaš doaibmabijuin.

Dat doaibmabijut mat evttohuvvojit dieđáhusas, gusket máŋgga departementii. Dat mii lea oktasaš eanaš doaibmabijuin, lea ahte dat gieđahallojuvvojit Sámedikki ja stáhtalaš eiseválddiid gaskasaš konsultašuvdnašiehtadusa vuođul. Sámedikki sajádat lea ahte buot doaibmabijut mat leat namuhuvvon stuorradiggedieđáhusas, galget váldojuvvot ovdan bođu konsultašuvnnain ovdalgo dat čađahuvvojit. Dát addá buori vuođu konkrehta konsultašuvnnaide juohke doaibmabiju hárrái ja mielddisbuktá ollislaš proseassaid juohke doai­bmabiju oktavuođas.

Válddi ja bargamušaid vejolaš sirdin departemeanttain Sámediggái mielddisbuktá ahte Sámediggi maiddái oažžu resurssaid juohke sirdojuvvon válddi ja bargamuša hálddahuslaš čuovvo­leapmái. Vaikko vel Sámediggi váldá badjelasas doarjjaortnega dahje ásahusa hálddašeami, ja nu oažžu mearrideaddji dadjamuša dain, de lea ain fágadepartemeanttain bajimus ovddasvástádus ortnegiin maid Sámediggi hálddaša. Departe­meanttat galget ásahit vugiid dasa mo konsultašuvn­nat Sámedikkiin galget čađahuvvot, láhčit dillid buori ja rabas gulahallamii, ja čuovvolit sirdojuvvon ortnegiid sihke fágalaččat ja bušeahta dáfus.

Evttohusat ja doaibmabijut mat leat válddahallojuvvon lagabut iešguđet kapihttaliin, sáhttet dagahit sihke dihto ekonomalaš ja dihto hálddahuslaš čuovvumušaid. Eaktuduvvo ahte muhtun evttohuvvon doaibmabijut ruhtaduvvojit gustojeaddji bušeahttarámmaid siskkobealde. Juohke evttohusa eanet konkrehta ekonomalaš ja hálddahuslaš váikkuhusat galget árvvoštallojuvvot lagabut. Dát bargu čađahuvvo evttohusaid konkretiserema oassin. Ráđđehus áigu árvvoštallat vejolaš bušeahtalaš váikkuhusaid jahkásaš bušeahttaevttohusaid oktavuođas.

Departemeanttat atnet vuođđun ahte doaibmabijut eai dagat mearkkašahtti rievdadusaid fylkkagielddaid ja gielddaid dássái.