3.1.2 Gulaskuddanásahusaid
oaivilat
Eanas gulaskuddanásahusat ledje ovttaoaivilis
departemeanttain ásahit láhkaásahusvuođu mas Gonagas mearrida guđet
suohkanat sámegiela hálddašanguvlui gullet.
Oahpahus- ja dutkandepartemeanta čujuha
Geassemánu 17. b. 1996 láhka nr. 61 vuođđoskuvlla ja
joatkkaoahpahusa birra (Oahpahuslága) § 6-1:ii mas «sámi
guovllu» defineren oahpahusoktavuođain, čilgejuvvo sámelága dálá §
3-1 vuođul. Rievdadusárvalus boahtá váikkuhit sámi oahpahusa
hálddašanguvlui.
Oahpahus- ja dutkandepartemeanta dáhttu bisuhit dálá
oahpahuslága ortnega, namalassii ráddjet paragráfa viidodaga dálá
sámi guovllu definišuvdnii. Dalle ferte oahpahusláhka rievdaduvvot
nu ahte njuolggadusat šaddet seammalágánat go sámelága § 3-1 nr. 1
dálá definišuvdna.
Norgga giellaráđđi čujuha gulaskuddancealkámušastis
áššemeannudanváttisvuođaide go ođđa suohkanat galget váldot fárrui,
ja jearrá ii go áššemeannudanváikkuhusaid berre dárkileappot
guorahallat. Norgga giellaráđđi oaivvilda ahte evttohusa mielde
orru šaddame vejolaš ovttain čabu suohkanstivramearrádusain
ovttastahttit suohkana hálddašanguvlui, ja oaivvilda fertet
dárkileappot guorahallat movt dákkár prinsihppa sáhttá váikkuhit go
politihkalaš eanetlohku rievddada. Danne dáidá dán berret
prinsihpalaččat čielggadit, go dás lea sáhka iešguđet dovduičuohcci
oaiviliid birra, ja maiddái danne go ollu ruhta juolluduvvo
hálddašanguovllu suohkaniidda.
Justiisadepartemeanta doarju árvalusa sihkkut § 3-1 nr. 1
suohkaniid namaid mat gullet sámegiela hálddašanguvlui, ja baicca
reguleret dán láhkaásahusa bokte. Departemeanta čujuha ahte ođđa §
3-1 árvalusa vuosttaš čuoggáin orru leame de go gáržžideame
kapihttalii doaibmasuorggi, go muhtun njuolggadusat 3. kapihtalis
sáhttet dagahit v áikkuhusaid sámegiela hálddašanguovllu
olggobealde. Justiisadepartemeanta rávve sihkkut vuosttaš
čuoggá.
Justiisadepartemeanta oaivvilda evttohusa šaddat
vuohkkaseabbon jus ovttastahttá ođđa § 3-1 árvalusa ovddeš §
3-1:ain, vai ii dárbbaš ođđasis nummarastit paragráfaid dahje
bidjat bustávanummariid.
Máŋga gulaskuddanásahusa ovddidedje
mearkkašumiid guovllu viiddideami ekonomalaš váikkuhusaide.
Sámediggi eaktuda ahte hálddašanguovllu viiddideami
oktavuođas, juolluduvvo eanet ruhta guovttegielalašvuođa
doaimmaide, vai dálá sámegiela hálddašanguovllu guđa suohkana
juolludeamit eai unno.
Suohkanat oaivvildit ahte suohkanjuolludeamit fertejit
lassánit, vai dat buorebut sáhttet ođđasis ealáskahttit
sámegiela.
Davvi-Trøndelága fylkkaráđđi oaivvilda fertet eaktudit
ahte guoskevaš bealit ovttasráđđádallet, jus ođđa guovllut
ovttastahttojuvvojit hálddašanguvlui láhkaásahusa bokte.
