2.3.2 Sámediggeválga
2001:s dollojuvvui sámediggeválga oktanaga
stuorradiggeválggaiguin, geahča
mildosa mas oidno ođđa Sámedikki čoahkádus. Sámedikki
vuođđudeami oktavuođas
golggotmánu 15. b. 2001 dohkkehii Sámedikki
fápmuduslávdegoddi
válgga ja áirasiid
ja várrelahtuid fápmudusaid
buot 13 válgabiirres válmmašteaddji fápmuduslávdegotti árvalusa mielde.
Norgga Sámiid Riikkasearvi (NSR) iežas
14 áirasiin lea ovttasráđiid
Sámeálbmot bellodagain
(SáB), Sámit Mátta Norggas
(SMN), Máttasámi
listtuin (SSL) ja Guovddášbellodagain
(GB) vuođđudan
eanetlogu Sámedikkis áigodagas
2001–2005, oktiibuot 20 áirasa.
Bargiidbellodagas (BB) leat 13 áirasa,
Sámiid Válgalihtus
(SVL) leat 2 áirasa. Guovdageainnu Dáloniid listtus
(DL), Johttisápmelaččaid listtus
(JL), Olgešbellodagas (OB) ja Gasska Nordlánda
Sijddas (GNS) lea guđesge okta áirras,
geahča mildosa ođđa
Sámedikki čoahkádusas.
Sohkabealčoahkádus
lea ain eanet fuonit maŋŋá válgga. Albmáid
lohku lea badjánan 66,7 %:s 1989:s
82,1 %:ii dán áigodagas.
Jienastuslogus lea nissonolbmuid oassi 45,6 % ja albmáid
oassi fas 54,4 %. Dán
buorideapmái lea válganjuolggaduslávdegoddi
evttohan kvoterenortnega. Lea maiddái álggahuvvon dásseárvvu
iskkadeapmi válgga ektui. Vuordit ahte
dát iskkadeapmi lea gárvvis
jagi 2002 goalmmát jahkenjealljehasas.
Diehtojuohkináŋgiruššamiid
oktavuođas 2001:s deattuhuvvui sámi
jienastuslohkui čáliheapmi
miessemánu 1. b. 2001 ja sámediggeválga čakčamánu
10. b. Maŋŋá lei
ollu bargu čáliheami
ja čálihanskoviid
sáddema oktavuođas
gielddaide. Váidalahtti lea go čájehii
ahte ledje hui ollu gulahallanváttisvuođat gielddaid
ja álbmotregistara guovddáškantuvrra
gaskka. Geavadis fertii Sámediggi dárkkistit
listtuid ja dieđihit boasttuvuođaid
birra gielddaide ja álbmotregistara guovddáškantuvrii.