Denne siden finnes ikke på bokmål. Til bokmål forside

St.dieđ. nr. 7 (2006-2007)

Sámedikke doaimma birra 2005

3.2 Čielggadeapmi Sámedikki formálalaš sajádaga ja bušeahttaprosedyraid birra

Sámediggi lea erenomáš doaibma norgga hálddašeamis ja politihkas. Sámediggi ii leat dábálaš stáhtaetáhta, iige vuollásaš orgána ráđđehusa ektui. Ovttaskas stáhtaráđđi ii ovddasvástit Sámedikki politihkalaš doaimma iige daid politihkalaš mearrádusaid maid Sámediggi dahká iešguđet politihkkasurggiin. Juohke stáhtaráđđi datte konstitušuvnnalaččat ovddasvástida čuovvolit mearreruđa mii su departemeantta bušeahtas lea juolluduvvon. Hálddašanorgánan čuovvu Sámediggi hálddašanlága, almmolašvuođalága ja stáhta ekonomimearrádusaid.

Sámedikkis galgá leat stuorra friddjavuohta álbmotválljen orgánan. Sámediggi lea danne badjelasas váldán hálddašit moanaid doarjjaortnegiid ja dasa lea addon váldi ee. sámelága ja oahpahuslága bokte. Dasto lea giddejuvvon fuomášupmi oažžut oktavuođahámi mii heive dakkár orgánii go Sámediggái. Diggái spiehkastuvvui 1999 juolludannjuolggadusaid 4 § (dálá njuolggadusaid 3 §) bruttobušehteremis ja oažžu dál mearreruđa departemeanttain 50-poasttain. Sámediggái addo dán láhkai erenomáš iehčanas ovddasvástádus ja friddjavuohta resursahálddašeami ektui.

Ráđđádallanšiehtadusa barggadettiin sohppui ahte dárbbaša geahčadit prosedyraid sierra áššin Sámedikki bušeahta ráhkadeami oktavuođas, go bušeahttabarggu oktavuođas bohciidahttet prosedyrat sierralágan áššiid ja čuolmmaid. 

Gielda- ja guovlodepartemeanta ja Sámediggi nammadedje 2004 bargojoavkku mii galggai dárkilat geahčadit siskkáldasdárkkisteami, goziheami ja revišuvnna/olggobealedárkkisteami Sámedikkis ja dan ektui. Bargojoavku geigii raporttastis cuoŋománus 2005. Raporta lea máinnašuvvon Sd. dieđ. nr. 44 (2004 – 2005) Sámedikki doaibma 2004, 3.2 kap. Raporttas lea bargojoavku loahpalaččat meannudan ášši ahte Sámediggi sáhtášii leat eanet iehčanas, ja čujuha dasa ahte dál lea Sámedikkis seaguhuvvon rolla leat stáhtaorgánan/hálddašanorgánan ja iehčanas álbmotválljen orgánan. Bargojoavku evttoha njulgestaga ahte «vejolaš čoavddus maid berrešii eanet guorahallat, lea ásahit Sámedikki sierra riektesubjeaktan, nu ahte Sámediggi oažžu seamma sorjjasmeahttun saji, politihkalaččat ja bušeahta dáfus, go gielddat ge». Sámediggi meannudii raportta miessemánus 2005, ja bivdá mearrádusastis ahte ášši guorahallo ráđđádallamiin Sámedikkiin.

Bajábeale namuhuvvon čuolmmaid vuođul lea nammaduvvon bargojoavku mii galgá ráhkadit raportta Sámedikki formálalaš saji ja bušeahttaprosedyraid birra gaskal ráđđehusa ja Sámedikki Ráđđehusa dábálaš bušeahttaproseassa rámma siskkobealde. Bargojoavkkus galget leat Sámedikki, Bargo- ja searvadahttindepartemeantta ja Justiisadepartemeantta miellahtut.

Bargojoavkku raportta ja Sámedikki raportta meannudeami vuođul, áigu departemeanta digaštallat dáid áššiid boahtte prinsihppadieđáhusas sámepolitihka birra.