3.2 Čielggadeapmi Sámedikki formálalaš sajádaga ja
bušeahttaprosedyraid birra
Sámediggi lea erenomáš doaibma
norgga hálddašeamis
ja politihkas. Sámediggi ii leat dábálaš stáhtaetáhta,
iige vuollásaš orgána ráđđehusa
ektui. Ovttaskas stáhtaráđđi
ii ovddasvástit Sámedikki
politihkalaš doaimma iige daid politihkalaš mearrádusaid
maid Sámediggi dahká iešguđet
politihkkasurggiin. Juohke stáhtaráđđi
datte konstitušuvnnalaččat ovddasvástida čuovvolit
mearreruđa mii su departemeantta bušeahtas
lea juolluduvvon. Hálddašanorgánan čuovvu
Sámediggi hálddašanlága,
almmolašvuođalága
ja stáhta ekonomimearrádusaid.
Sámedikkis galgá leat
stuorra friddjavuohta álbmotválljen orgánan.
Sámediggi lea danne badjelasas váldán
hálddašit moanaid
doarjjaortnegiid ja dasa lea addon váldi
ee. sámelága ja
oahpahuslága bokte. Dasto lea giddejuvvon fuomášupmi
oažžut oktavuođahámi
mii heive dakkár orgánii
go Sámediggái.
Diggái spiehkastuvvui 1999 juolludannjuolggadusaid
4 § (dálá njuolggadusaid
3 §) bruttobušehteremis ja oažžu dál
mearreruđa departemeanttain 50-poasttain.
Sámediggái addo dán
láhkai erenomáš iehčanas
ovddasvástádus
ja friddjavuohta resursahálddašeami ektui.
Ráđđádallanšiehtadusa
barggadettiin sohppui ahte dárbbaša
geahčadit prosedyraid sierra áššin Sámedikki
bušeahta ráhkadeami
oktavuođas, go bušeahttabarggu oktavuođas
bohciidahttet prosedyrat sierralágan áššiid
ja čuolmmaid.
Gielda- ja guovlodepartemeanta ja Sámediggi
nammadedje 2004 bargojoavkku mii galggai dárkilat
geahčadit siskkáldasdárkkisteami,
goziheami ja revišuvnna/olggobealedárkkisteami
Sámedikkis ja dan ektui. Bargojoavku geigii
raporttastis cuoŋománus
2005. Raporta lea máinnašuvvon
Sd. dieđ. nr. 44 (2004 – 2005)
Sámedikki doaibma 2004, 3.2 kap. Raporttas
lea bargojoavku loahpalaččat
meannudan ášši
ahte Sámediggi sáhtášii
leat eanet iehčanas, ja čujuha
dasa ahte dál lea Sámedikkis
seaguhuvvon rolla leat stáhtaorgánan/hálddašanorgánan
ja iehčanas álbmotválljen orgánan.
Bargojoavku evttoha njulgestaga ahte «vejolaš čoavddus
maid berrešii eanet guorahallat, lea ásahit Sámedikki
sierra riektesubjeaktan, nu ahte Sámediggi
oažžu seamma sorjjasmeahttun
saji, politihkalaččat
ja bušeahta dáfus,
go gielddat ge». Sámediggi meannudii
raportta miessemánus 2005, ja bivdá mearrádusastis
ahte ášši
guorahallo ráđđádallamiin Sámedikkiin.
Bajábeale namuhuvvon čuolmmaid
vuođul lea nammaduvvon bargojoavku mii
galgá ráhkadit
raportta Sámedikki formálalaš saji
ja bušeahttaprosedyraid birra gaskal ráđđehusa
ja Sámedikki Ráđđehusa dábálaš bušeahttaproseassa
rámma siskkobealde. Bargojoavkkus galget
leat Sámedikki, Bargo- ja searvadahttindepartemeantta
ja Justiisadepartemeantta miellahtut.
Bargojoavkku raportta ja Sámedikki raportta
meannudeami vuođul, áigu departemeanta
digaštallat dáid áššiid
boahtte prinsihppadieđáhusas
sámepolitihka birra.