2.2 Iešmearrideapmi
Sámedikki bargu iešmearridemiin
lea leamaš maiddái
2008:s guovddážis,
maŋimusat Suoma, Norgga
ja Ruoŧa sámedikkiid
gaskasaš parlamentarihkarkonferánssas golggotmánus
Roavvenjárggas Suoma bealde.
Konferánsa loahpahuvvui
loahppadokumeanttain, mas daddjojuvvo čuovvovaš iešmearrideami
birra:
«Sámiin álbmogin
lea ON 1966 konvenšuvnna
vuosttaš artihkkala mielde
mii guoská iešmearridanvuoigatvuhtii
riekti mearridit sin politihkalaš dili,
ovdánahttit sin ekonomalaš,
sosiála ja kultuvrralaš ovdáneami
ja ráđđet sin
iežaset luondduriggodagaid
ja gávdnosiid, ja eai man
ge dihte galgga vuoigatvuođat
resurssaide mat leat dárbbašlaččat
sin birgenláhkái
váldot sis eret.»
Sámediggi oaivvilda ahte
ON konvenšuvnna vuosttaš artihkkala
dulkon dat bidjá rievttálaš vuolggasaji
ja rámmaid iešmearridanvuoigatvuođa ávnnaslaš sisdollui,
nie movt dat maiddái lea
hábmejuvvon álgoálbmotjulggaštusas
ja davviriikkalaš sámekonvenšuvdnaevttohusas.
Iešmearridanvuoigatvuođa ávnnaslaš sisdoallu
ferte geavadis hábmejuvvot
dan vuođul movt dát álbmotrievttálaš instrumeanttat dađistaga
ja dynámalaččat
dulkojuvvojit riikkaidgaskasaččat.
Dan geažil go davviriikkalaš stáhtat
leat dovddahan ahte sámiin
lea iešmearridanvuoigatvuohta,
de leat čielga vuordámušat
dasa ahte dát vuoigatvuohta árvvoštallojuvvo
ja konkretiserejuvvo nationála
láhkaproseassain, maid oktavuođas
lea dárbu konsultašuvnnaide
ja šiehtadallamiidda.
Čujuhit stuorradiggedieđáhussii nr.
28 (2007 – 2008) Sámepolitihka
birra, kapihtal 7.9 strategiijat ja doaibmabijut.
Sámedikki jahkedieđáhus
lea erenoamáš deaŧalaš Sámediggái,
danne go dat sáddejuvvo
Stuorradiggái mii maid meannuda
dan. Dán bokte beassá Norgga
Stuorradiggi oahpásmuvvat
Sámedikki politihkkii ja vuoruhemiide.
Bargo- ja searvadahttindepartemeanta ovddidii čakčat
2008 notáhta ođđa bušeahttameannudanvugiid
birra Ráđđehusa
ja Sámedikki gaskka ja dasto
evttohii movt ođđa bušeahttameannudanvuogit Ráđđehusa
ja Sámedikki gaskka galggašedje
doaibmat. Dat ii leat lahkage nu movt departemeantta ja Sámedikki gaskasaš oktasaš bargojoavku
evttohii raporttastis 24.04.07.
Sámediggi lea vuos dan
dilis ahte lea sorjavaš ovttaskas
departemeanttaid vuoruhemiin bušeahta
oktavuođas. Sámediggi
dáhttu stuorát
einnostahttivuođa ja dáhttu áinnas duohta
bušeahttašiehtadallamiid Ráđđehusain/Finánsadepartemeanttain.
Sámedikkis lea juo konsultašuvdnašiehtadus Ráđđehusain
ja áigu njuolga bušeahttašiehtadallamiin čujuhit ahte
Ráđđehus
oalle guhkás ollašuhttá vuođđolága § 110a
jos dat vuhtii váldá Sámedikki gáibádusaid
duohta bušeahttašiehtadallamiid
ektui.
