Sámedikki 2009 doaimma birra

3.2 Dásseárvu ja vealaheami vuostálastin

Čujuhuvvo sámedikki jahkedieđáhusa kapihttalii 2.10.2.1.6.

Mánáid- ja dásseárvodepartemeanta (MD) geatnegahtii iežas Std. dieđáhusas nr. 28

(2007 – 2008) Sámepolitihkka addit fágalaš ja ekonomalaš doarjaga Sámedikki dásseárvvu doaibmaplána čuovvoleapmái. Dán doarjaga dehálaš oassi lea virggi ásaheapmi Gáldui – álgoálbmotvuoigatvuođaid gelbbolašvuođaguovddážii. Virggi ruhtadit Sámediggi ja Ođasmahttin-, hálddahus- ja girkodepartemeanta. Virgi čadnojuvvo prošektii «Dásseárvu ja šláddjiivuohta sámi servodagas». Doarjja váldoprošektii addojuvvo golmmajagi áigodahkii 2010 – 2012.

Prošeakta ulbmáda nannet máhtu ja gelbbolašvuođa ovttadássásašvuođa ja vealaheami vuostálasti bargui sámi servodagas. Vurdojuvvo ahte virgi váikkuha viidát sámi álbmogii ja ovddida eambbo diđolašvuođa dáin surggiin. Prošeakta lea vuolgán ráđđehusa buohkanas áŋgiruššamis dásseárvvuin ja vealaheami vuostálastimiin, earret eará geahčadettiin eanet vealahansivaid gittalagaid.

Dehálaš lea ahte Sámediggi searvada dásseárvo- ja vealaheami vuostálasti barggu doaibmasis, ja árjjalaččat ovddida eambbo olámuddovuođa ja universála hábmema ođđa lágaid ja riikkalaš ulbmiliid mielde.

3.2.1 Doaibmaplána ovddidan dihtii ovttadássásašvuođa ja eastadan dihtii čearddalaš vealaheami áigodahkii 2009 – 2012

Jagi 2009 MDD almmuhii Doaibmaplána ovddidan dihtii dásseárvvu ja eastadan dihtii čearddalaš vealaheami áigodahkii 2009 – 2012.Sámediggi lea mielde plána referánsajoavkkus. Máŋga doaibmabiju plánas leat sámi álbmoga várás, earret eará doaibmabidju mii galgá kártet mo sámepolitihkka vuhtiiváldojuvvo báikkálaš ja guvllolaš dásis (Ođasmahttin-, hálddahus- ja girkodepartemeanta) ja doaibmabidju mii galgá dutkat mo studeanttaid lea vejolaš oaččohit sámi oahpahussii (Máhttodepartemeanta).

MDDa gohččuma mielde lea FAFO jagi 2009 ráhkadahttán raportta «Lesbalaččat ja homofiillat Sámis. Narratiiva eallindilleiskkadeapmi.»Iskkadallan čatnasa ráđđehusa doaibmaplánii « Buoret eallinkvalitehta lesbalaččaide, homofiillaide ja tránsalaččaide áigodahkii 2009 – 2014».Dán plána čuovvoleami oassin juolluduvvojedje jagi 2009 ruđat Lesbalaččaid, homofiillaid ja tránsalaččaid riikkasearvái juohkin dihtii dieđuid sámegillii.