2.3 Sámeálbmotfoanda
Sámediggi mearridii 2007:s
geavahišgoahtit Sámeálbmotfoandda reanttuid
ođajagi 1. b. 2008 rájes. Foandda
ulbmilin lea addit doarjaga dahje veahki doaibmabijuide mat nannejit
ja leat mielde ealáskuhttimin
sámi giela ja kultuvrra.
Jagi 2008 bušeahtas lea
várrejuvvon 10 miljon ru
váikkuhangaskaomiide Sámeálbmotfoandda
buhtadusas. Dán váikkuhangaskaoapmepostii
bohte ohcamat oktiibuot 21 miljon ru ovddas.
Sámeálbmotfoandda
foandastivra lea Sámedikki
dievasčoahkkin, mii mearrida sierra
mearrádusas vuoruhemiid
ja áŋgiruššansurggiid
foandda geavaheapmái juohke
válgaáigodaga álggus.
Mearrádus gusto válgaáigodahkii
jos Sámediggi ieš ii
mearrideš eará.
Sámediggi mearrida jahkásaš bušeahttamearrádusain
movt foandda jahkásaš buvttadus
galgá geavahuvvot dan mearrádusa
vuođul mas vuoruheamit ja áŋgiruššansuorggit válgaáigodahkii
leat mearriduvvon.
Sámediggi lea dán válgaáigodagas
mearridan čuovvovaš vuoruhemiid
ja áŋgiruššansurggiid:
1. Giellaprográmmat
Ulbmilin lea oažžut
eanet aktiivvalaš giellageavaheddjiid. Giellaáŋgiruššan
ja gielladikšun galgá čađahuvvot
sihke dakkár guovlluin gos
sámegiella lea fuones dilis,
ja doppe gos gielladilli lea nannoset. Bargu guoská sihke
mánáide
ja rávesolbmuide.
2. árbediehtu
Ulbmilin lea ahte árbediehtu
galgá eallit sámiid
gaskkas. Prošeavttat mat
gusket sámi árbedieđuid duođašteapmái
vuoruhuvvojit. Prošeavttat
sáhttet guoskat dieđuide mat
siskkildit servodaga organiserema, ealáhusaid,
resursaávkkástallama
ja luondduáddejumi, biras-
ja luonddudiliid, historjjálaš máidnasiid
ja muitalusaid, luđiid ja
musihkkaárbevieruid ja duoji.
3. Girjjálašvuohta
Ulbmilin lea oažžut
eanet sámegielat girjjálašvuođa.
Dán áigodagas
vuoruhuvvo gárvves mánusiid
almmuheapmi.
Prošeavttat válddahallojuvvojit fágakapihttaliin
maŋŋelebbos
jahkedieđáhusas.