3.8.3 Boraspirehálddašeapmi
Dás čujuhuvvo
Sámedikki jahkedieđáhussii
kap 2.10.8.
Birasgáhttendepartemeanta čujuha guovlulaš boraspirenammagottiid
nammadeapmái,
Ráddjemis gávcci hálddašanavádagaid
ja álggaheames našunála
ja guovlulaš boraspire hivvodatloguid
mat mearriduvvojedje boraspiresoabahusain jagi 2004, vrd, evttoh.
S. nr. 174 (2003 – 2004), ja ovdanboahtá 2005
njukčamánu
18.beaivvi láhkaásahusa
nr. 242 boraspiriid hálddašeapmi
(boraspireláhkaásahus) §§ 3,
4 ja 5. Guovlulaš boraspirenammagottiid
nammadeami oktavuođas leat
dábálaš politihkalaš prinsihpat
deattuhuvvon dainna áigumušain
ahte nammagottis galggai leat buorre ja ovddasteaddji čoahkádus, dákkár ásahusaid dábálaš ja
formálalaš gáibádusaid
mielde. Boraspireláhkaásahusa § 5 čuožžu juohke
ovttaskas námmegotti ovddasteami birra.
Sámedikki ovddasta ovtta
dain viđa áirasiin
daid guovlluin gos lea sámi
boazodoallu. Boraspireláhkaásahusa mearkkašumis §5 čuožžu
ahte:
«Sámediggi
sáhttá spiehkastagain
válljet miellahtuid boraspire
nammagoddái várrelahtuid
gaskkas jus Sámedikki bistevaš lahtut
eai ollášuhte
goappás sohkabeali gáibádusaid
dahje guovlulaš gullevašvuođa.»
Sámediggi oaivvilda ahte
boraspireláhkaásahus
ii doarvái bures vuhtiiváldde
sámiid beroštumiid. Birasgáhttendepartemeanttas
lea oktavuohta Sámedikkiin
dán birra.
Birasgáhttendepartemeantta
oaivvilda ahte lea dehálaš ahte
leat buoremus lági mielde
dieđut boraspirehivvodagaid birra,
dákko bakte jahkásaš čivgamat
iešguđet šlájain, vrd.
Stuorradikki boraspiriid lohkomearri. Buorre vákšunvuogis
masa olbmot luhttet ja mii maiddái
mearkkaša báikkálaš oasálastima
lea maiddái riidoeastadeaddji
váikkuhus. Birasgáhttendepartemeanta
oaidnu lea ahte našunála
boraspiriid vákšunprográmmas
lea hui alla kvaliteahta, ja prográmma
oažžu
riikkaidgaskasaš rámi.
Boraspiriid máddodatvákšun
lea garrasit vuoruhuvvon, ja bargu lea maŋimus
jagiid sakka nannejuvvon. 2009 stáhtabušeahtas
lea juolluduvvon 15,7 miljovdna dán
bargui, mii lea 6 miljovnna lassáneapmi
ovddit jagiid ektui.
Boraspiriide vaháguvvon
bohccuid ovddas oažžu
buhtadasa ollásit jahkásaš mearriduvvon
meriid mielde.
Lassin ealli árvui buhtadas
maiddái gokčá liigebuktagiid.
Lassin dása juolluduvvo
maiddái buhtadas čuovvugoluid
ovddas čadnojuvvon juohke
ealli nammii, meroštallojuvvon árvvus
máid manaha boahttevaš jagiid
buvttadeamis go massá rávis áldduid
ja sahkkoáldduid. Buhtadas
sáhttá maiddái
juolluduvvot buhtadas duođaštuvvon
goluide, váivvádusaid
ja čuovvuvahágiid ovddas.
Buhtadasláhkaásahusa
mielde sáhttá máksojuvvot
buhtadas daid oktavuođain
go lea duođaštan
boraspirevahága, ja dain
oktavuođain go lea jáhkehahtti
ahte boraspire dat lea vaháguvvama
sivvan.
Birasgáhttendepartemeantta
oaivvilda nu go Sámediggi
ge ahte lea dehálaš bargat
geahpidit boraspire vahátloguid.
Juolludeamit eastadan ja riidováidudan
doaimmaide lea danin garrasit lassanan maŋimus jagiid,
ja 2009 lea ráddjejuvvon
80,5 miljovdna ruvdno dákkár
doaimmaide. Boraspiresoabahusa rámmaid
siskkobealde dattetge ii leat áigeguovdil
rievdadit iešguđet šlájaid
máddodatloguin.
