13.1.4 Bern-konvenšuvdna
Bern-konvenšuvdna, mii fátmmasta
eurohpalaš meahccešattuid
ja -elliid ja daid lunddolaš eallinguovlluid
suodjaleami (the Convention on the Conservation of European Wildlife
and Natural Habitats), lea deaŧalaččamus
riikkaidgaskasaš konvenšuvdna
mii gusto fuođđohálddaheapmái.
Konvenšuvdna ráhkaduvvui jagis 1979
ja Norga nannii dan jagis 1986. Konvenšuvdna
bidjá gáibádusaid sihke norgga luondduhálddaheapmái oppalaččat
ja fuođđo-/boraspirehálddaheapmái sierra.
lájat mat lunddolaččat gávdnojit
Norggas, galget seailluhuvvot sin lunddolaš eallinguovlluin,
vai eatnatgeardáivuohta váfistuvvo.
Artihkkalis 2 gáibiduvvo ahte vuolláičállistáhtat dahket
dárbbašlaš mearrádusaid
dan várás ahte suodjalit meahcceelliid ja -šattuid šládjaeatnatgeardáivuođa,
ja heivehit daid dakkár dássái mii lea
oktiisoahpavaš ekologalaš,
dieđalaš ja kultuvrralaš gáibádusaiguin.
Artihkal 3 bidjá gohččosa stáhtaide
ovddidit riikkagottálaš politihka dan
várás ahte seailluhit šládjaeatnatgeardáivuođa
ja šlájaid lunddolaš eallinguovlluid,
ja erenoamážit vuhtiiváldit áitojuvvon
ja rašis šlájaid
(«endangered and vulnerable species»).
Artihkal 7(1) geatnegahttá stáhtaid bidjat
heivvolaš ja dárbbašlaš doaibmabijuid
láhkaaddima ja hálddaheami bealis dan várás
ahte váfistit suodjalusa daidda meahccešlájaide
mat sierra namahuvvojit konvenšuvnna mildosis.
Bern-konvenšuvnnas leat 4 mildosa, mas mildosat
fátmmastit šlájaid nu mo šattut
(I) ja meahcceeallit (II), mas eaktuduvvo garrasit suodjalit gumppe, guovžža
ja geatkki šlájaid ja mielddus III
fátmmasta elliid mas eaktuduvvo vuhtiiváldit erenoamážit
albasa.
Konvenšuvnna ulbmil lea oktiisoahpavaš fuođđolága
juksanmeriin váfistit eallinfámolaš boraspiremáddodagaid,
seailluhit eatnatgeardáivuođa ja váfistit
bistevaš gárgedeami.
