8.4 Lága ulbmil
Lávdegotti árvalan ulbmilparagráfa
lea dadjat measta seamma go 1978-lága 1. §.
Go boazodoalloláhka vuosttažettiin
sisttisdoallá njuolggadusaid sámi
boazodoalu birra, de lea lávdegoddi árvalan
ahte ulbmilparagráfa juhkkojuvvo, nu ahte evttohusa § 1 – 1
sisttisdoallá lága ulbmila sámi
boazodoalloguovllus ja § 1 – 3
boazodoalu muđui riikkas. Diekkár
juohkima bokte šaddá láhkalávdegotti
mielas maiddái čielgaseabbo ahte láhka
galgá lágidit dilálašvuođaid sámi
boazodollui Vuođđolága § 110
a ja Norgga riikkaidgaskasaš geatnegasvuođaid
mielde, gč.
vuosttaš
lađđasa. Teaksta lea rievdaduvvon
veahá, vai šaddá čielgaseabbon
ja vai dárkileappot boahtá ovdan
makkár njuolggadusat lágas namalassii
leat. Paragráfas čujuhuvvo maiddái
miessemánu 21. b. 1999 nr. 30 olmmošvuoigatvuođaláhkii.
Muhtun gulaskuddanásahusat čujuhit
ahte gaskavuohta eará servodatberoštumiide
berre čielgaseappot boahtit ovdan ulbmilparagráfas.
Leat erenoamážit muhtun suohkanat
mat atnet dán deaŧalažžan,
ja omd.
Čáhcesullo
gielda deattuha ahte boazodoalu hálddašeamis
lea mearkkašupmi maiddái eará
servodatberoštumiide, ja ahte bealit mat álgovuorus orrot
leame boazodoalu siskkáldas áššit,
dađi mielde sáhttet guoskat maiddái
biras servodahkii.
Norgga boanddaidsearvi moaitá ahte
láhkalávdegoddi ovddida evttohusaid §:s
1 – 1 mat duohtaságas
addet ođđa ulbmilparagráfa
mas boazodoallu sámi ealáhussan oažžu
ekslusiiva ja sierra suodjalusa. Boanddaidsearvvi mielas gullet diekkár
gažaldagat Sámevuoigatvuođalávdegoddái.
Oljo- ja energiijadepartemeanta oaivvilda
ahte mearrádus orru leame dárbbašmeahttun
viiddis, ja ahte ii berre čujuhit Vuođđolága § 110
a ja álbmotrievtti njuolggadusaide.
Advokáhttasearvi oaivvilda
ahte paragráfa berre rievdaduvvot ja čavgejuvvot
vai ii doaimma dego veahkkemearrádussan muđui árvaluvvon
eará váilevaš/ulbmilmeahttun
mearrádusaide.
Sámediggi lea árvalan
ahte čuovvovaš váldo
mielde ulbmilparagráfii (dás jorgaluvvon):
«Eiseválddit galget lágidit dilálašvuođaid
dasa ahte boazodoallu sáhttá doaimmahuvvot
sámi riekteipmárdusaid ja bargovugiid
mielde.»
Departemeanta atná
riektan ja dárbbašlažžan ulbmilparagráfas
vuhtii váldit eará servodatberoštumiid. Vástideaddji
mearrádus dálá lágas
dahká dan, ja departemeanta ii oainne ákka
rievdadit dan. Boazodoallu lea oassin Norgga servodagas. Sámi
boazodoallu galgá seailluhuvvot sámi
kultuvrra ja servodateallima deaŧalaš
vuođđun, buorrin boazodollui alccesis
ja servodahkii muđui. Muđui ii oainne
departemeanta ahte lávdegotti evttohan ulbmilparagráfa
rievdada dálá lága
ulbmilparagráfa sisdoalu, ii ge dan riektevuođu
mii ii leat láhkanannejuvvon. Geahča
riektevuođu birra eambbo maŋŋelis.
Departemeanta oaivvilda almmotge, nugo muhtun gulaskuddanásahusat
nai čujuhit, ahte ulbmilparagráfa
sihke dálá lágas
ja evttohusas lea guhkki ja viiddis. Dan dihte lea departemeanta iežas
evttohusas geahččalan hábmet áibbas ođđa
ja oanehis ulbmilparagráfa, mas ii leat ulbmilin
rievdadit oaivilsisdoalu. Departemeanta oaivvilda maiddái ahte
dat áigumušat mat leat Sámedikki
lassievttohusas ulbmilparagráfii leat vuhtii váldojuvvon evttohuvvon
teavsttas. Čujuhit mearkkašumiide
ulbmilparagráfii 10. kapihttalis.
Departemeantta oainnu mielde berre oktavuohta álbmotriektái
váldot eret ulbmilparagráfas ja
baicca biddjot sierra mearrádussan, gč. § 3. Čujuhit
3. § mearkkašumiide ráđđádallanbealálaččaid goabbatlágán
oainnuid birra dulkonprinsihpaid formulerema hárrái
ILO-soahpamušas nr. 169 ja boazodoallolágas.
Ulbmilparagráfii lea váldon mearrádus
boazodoalu areálaid birra. Čujuhit
kapihttalii 8.5 ja § 1 mearkkašumiide.
Departemeantta evttohusas ii leat sierra ulbmilparagráfa
boazodollui olggobealde sámi boazodoalloguovllu
nugo lávdegoddi lei árvalan. Mearrádus
lea biddjon vuosttaš paragráfa goalmmát lađasin.