7.9 Boazodoallohálddahus
Lávdegoddi čujuha dás boazodoallohálddahusa
evalueremii man Norsk institutt for by- og regionforskning, NIBR, lea čađahan
ja mii lea almmuhuvvon raporttas NIBR -Prosjektrapport 2000: 16,
Reindriftsforvaltningen – en evaluering
av organisasjon og virksomhet (NIBR – Prošeaktaraporta
2000:16
Boazodoallohálddahus – organisašuvnna
ja doaimma evalueren).
Olles lávdegoddi oaivvilda ahte lea dárbbašlaš
rievdadit hálddašanortnega.
Lávdegotti eanetlohku, buohkat earret okta lahttu, árvalit
hálddašanmodealla mas fylkkaboazodoallostivra
man čállingoddin lea fylkkamánni,
oažžu hálddašanovddasvástádusa
guovllulaš dásis. Natiovnnalaš dásis
hálddaša Boazodoallostivra mas čállingoddin
lea guovddáš hálddašanásahus – Stáhta
boazodoallohálddahus. Evttohus mielddisbuktá
ahte dálá boazodoallostivra ja boazodoallohálddahus
jotkojuvvo. Boazodoallostivrra nammadit boazoeaiggádat
ieža, Sámediggi ja departemeanta.
Eanetlohku miellahtuin galget leat boazoeaiggádat.
Unnitlohku ballá ahte boazosámi
beroštumit bázahallet gilvvus eará
beroštumiiguin jus guovllulaš hálddašeapmi
biddjojuvvo fylkkamánni háldui.
Dat guoská erenoamážit areálagáhttenáššiide.
Eanetlogus lea nappo eará oaidnu dása
ja bidjá váldodeattu dasa ahte fylkkamánnis
juo lea ovddasvástádus gažaldagain
main lea mearkkašahtti váikkuhus
boazodollui. Muhto go fylkkamánnis ii leat ovddasvástádus
boazodoalu guovdu, de oaivvilda lávdegoddi ahte
boazodoallu ii oaččo doarvái beroštumi
fylkkamánni hálddus.
Departemeanta šaddá ain leat boazodoallohálddahusa
bajit orgána, mas lea ovddasvástádus
boazodoalu lágaid ja njuolggadusaid hárrái,
ja fuolaha ahte ráđđehusa
politihkalaš mihttomearit čuvvojuvvojit láhka-
ja njuolggadusbargguin. Departemeanttas lea ain váldi
bagadit Boazodoallohálddahusa ovttaskas áššiin,
ja ieš dahkat mearrádusaid dan olis
go lea bajit orgána hálddašanlága
mielde. Muhto lávdegoddi oaivvilda ahte Sámedikkis galgá
leat guovddáš sajádat
natiovnnalaš boazodoallopolitihkas, ja dan olis
berre Sámediggi leat mielde ráhkadeame
njuolggadusaid boazodoallolága olis.
Unnitlohku, okta lahttu, árvala doalahit dálá
ortnega mas leat guovllustivrrat ja boazodoallokantuvrrat, ii ge
háliidivčče hálddašeami
biddjojuvvot fylkkamánnái. Unnitlogu árvalusa
mielde berre Sámediggi oažžut
hálddašanovddasvástádusa,
ja boazodoallohálddahus Álttás šattašii
de Sámedikki vuollásaš
fágakantuvran.
Lávdegoddi árvala ásahuvvot
sierra boazobearráigeahču Stáhta
luonddubearráigeahču vuollái. Boazobearráigeahčču galggašii
gozihit ahte orohaga doaibmanjuolggadusat čuvvojuvvojit
ja galgá dan bokte go lea oidnosis meahcis geahččalit
eastadit vejolaš riidduid mat sáhttet
bohciidit.
Lávdegoddi atná deaŧalažžan
geahččalit čoavdit
orohagaid, siiddaid dahje ovttaskas olbmuid gaskasaš riidduid.
Lea deaŧalaš čoavdit
riidduid dainna lágiin ahte bealálaččat maŋŋel
sáhttet ovttasbargat. Dan dihte árvala
lávdegoddi ahte ásahuvvo soabahanortnet.