Siida Stálu ja kufihttariid máilbmi - Mánáidčájáhus Anára Siiddas 19.6.2002-31.5.2003
 Stálu ja gufihttariid máilbmi | Diehtágo stállu? | Stoahkamat | Buđaldeamit | Gufihttara herskot
 Dearvvuođat midjiide | Mánáid čájáhus | Mánáid máidnasat Diehtosiiddut | Dahkkit | Ruovttoluotta 

  Elli Labba, Inger-Marja Labba, Inger-Elli Valkeapää; Siiri Anna Labba & Nils-Antti Juuso
 

Stoahkamat

Sirdášuva: Päskksiõrr | Boazomearkun | Stállu dolastallá |Stállu spáppain | Stállodánsa

Päskksiõrr - Báskostohkan, bigálus

Nuortalaš stoagus
Báskkot = gazzadávttit

Stoahkkit leat guokte dahje eanet.
Báskkot leikejuvvojit gasku beavddi. Dat lea eallu. Stoahkki váldá čorpma dievva báskkuid ja luoitila daid beavddi ala. Geahčada ealu. Báskkot, mat báhcet čuoččat (gopmut), dohkkehuvvojit boazun ja dat mat ravget gávvut dahje siiddu ala, eai lohkkojuvvo boazun. Dat mat báhcet ceaggut, šaddet guođoheaddjin. Ná bargá juohkehaš vuorustis. Stohkkojuvvo, nu guhká go báskkot leat šaddan boazun dahje olmmožin. Jos beavddi ala báhcet moadde báskko, iige daid duhkoraddamiin sáhte rátkit, de sáhttá ovtta speallovuoru geahččat gulletgo dat bálgosii, vai geasa nu stoahkkái.Loahpas báskkot lohkkojuvvojit. Geas leat eanemus báskkot, lea vuoiti ja stuorámus boazoeaiggát.

"Boazomearkun"

Bivnnut stoagus anáraš giellabesiin (Polttopallo)
Olgostoagus (dahje stuorra sáles)
Dárbbašuvvo okta dahje guokte spáppa ja iešguđet ivdnásaš klihpat (pyykkipoika).

Válljejuvvojit guokte dahje eanet spábbabálkesteaddji, mat leat badjeolbmot. Sis juohkehaččas leat iežas ivdnásaš klihpat. Eatnamii (láhttái) sárgojuvvo riekkis. Eará stoahkkit leat rieggá siste, sii leat bohccot. Spábbabálkesteaddjit geahččalit deaivat spáppain daid geat leat rieggá siste. Dat gii deaivvahallá, merkejuvvo bálkesteaddji merkii omd rukses klihpain. Dat badjeolmmoš, gii lea eanemus bohccuid ožžon iežas merkii, lea vuoitán. Dat geat báhcet rieggá sisa maŋimužžan, besset nuppe háve badjeolmmožin.

Stállu"Stállu dolastallá"

Mánát čohkkánit ja válljejit ovtta stállun. Earát leat stohkit maid stállu boahtá viežžat boaldinmuorran. Sii čuččodit bieđgguid nu mo muorat lávejit ge šaddat. Stállu boahtá ain stohki lusa ja geahččala nordadit dahje hoigadit muora veallut. Jos stohkki ii gahča, de stállu vuolgá viežžat ákšu. De gal buot muorat viehkalit báhtui, ja go stállu dán fuomáša, de geahččala dáid dohppet gitta. Gii fáhtehallá, šaddá stállun.
Sáhttá maid soahpat ahte gokko nu lea goahti. Jos stohkit gerget dohko báhtarit, de stállu ii šat beasa sin doppe váldit. Stállu sáhttá viegahit dušše diekkáriid geat eai leat goađis.

Gos: olgun

"Stállu spáppain"

Moadde máná leat stálut geain lea guđesge spábba, mainna galget geahččalit "goddit" earáid, geat vihket birra. Sii geat gottáhallet, galget ovttatmano čuoččastit harčut. Sin galget earát geahččalit beastit. Dán dahket go čákŋalit sin hárčegaskka. Stálut molsojuvvojit dađistaga vai earátge besset leat stállun.

Gos: Valáštallanlanjas
Maid dárbbaša: moadde spábba

Vuolgot stoahkat. Haldis Balto. Davvi Girji.

"Stállodánsa"

Stál - lo - dán - sa, stál - lo - dán - sa, lea dát

hei jo lo la hei jo lo le lo la

Stállodánsa, stállodánsa lea dát
Gieđaid oktii, gieđaid oktii doaškkun
Stállodánsa, stállodánsa lea dát
Gieđaid bajás, gieđaid bajás lokten
Stállodánsa, stállodánsa lea dát
Julggiin láhttái, julggiin láhttái dánccan
Birra joran, birra joran vel jo
Guvrut váccán, guvrut váccán vel jo
Stállodánsa, stállodánsa lea dát

Stállu boahtá, stállu boahtá vel jo
Báhtui viegan, báhtui viegan vel jo
Stállu doahpu, stállu mánáid doahpu
Stállodánsa, stállodánsa lea dát

Nuohtta & sánit: Ulla Pirttijärvi. Hoŋkon dohkká. DAT 1996.


© SIIDA 2002, máhcahus: siida@samimuseum.fi