Joatkkaoahpahus

Buot sámi ohppiin joatkkaoahpahusas lea riekti sámegiel oahpahussii vaikko gos sii orrot riikkas. Joatkkaoahpahusas ii leat šat lága bokte riekti oažžut oahpahusa eará fágain sámegillii.

Sámegiela oahpahus joatkkaoahpahusas

Sámiin leat riekti oažžut oahpu sámegielas joatkkaoahpahusas. Dát riekti sis lea vaikko ii leat leamaš sámegiel oahpahus vuođđoskuvllas. Oahppit geat ožžot sámegieloahpahusa, galget oažžut oahpahusa Máhttolokten - Sámi oahppoplána. 

Mánát geat ohppet sámegiela vuosttašgiellan, galget čuovvut “Dárogiella ohppiide geain lean sámegiella vuosttašgiellan - oahppoplána”. Dán sii galget čuovvut sihke vuođđoskuvllas ja joatkkaskuvllas nu guhká go sis lea sámegiel oahpahus.

Mánát geat ohppet sámegiela nubbingiellan, galget čuovvut dárogiela vuosttašgiela oahppoplána, muhto sii eai dárbbaš oahppat dárogiela siidogiela eaige dárbbat árvvoštallojuvvot das.

Oahppi gii oažžu sámegiel oahpahusa ii leat geatnegahtten oahppat amasgiela dahje válljet giellačiekŋudanfága, muhto sus lea riekti válljet dakkár oahpahusa jus dan háliida.

 Jus skuvla ii nagot gávdnat oahpaheaddji, de lea skuvla geatnegahtton čađahit sámegieloahpahusa molssaevttolaš oahpahusvugiid bokte. Okta molssaevttolaš oahpahusvuohki lea gáiddusoahpahus. Dalle gulahallaba oahppi ja oahpaheaddji video bokte. Skuvllat mat fállet sámegieloahpahusa, sáhttet oažžut doarjaga Oahpahusdirektoráhtas gokčat liigegoluid maid oahpahus buktá.

 

Finnmárkku fylkkasuohkan koordinere davvisámegiela gáiddusoahpahusa.

Nordlándda fylkkasuohkan koordinere lullisámegiel ja julevsámegiel gáiddusoahpahusa.

Oahpahuslága 6.kapihtalis čuožžu sámegiel oahpahusa birra.

Sámedikki siidduin gávnnat eambbo dieđuid sámi oahpahusa birra.

Oahpahusdirektoráhta siidduin gávnnat eambbo dieđuid sámi oahpahusa birra, doppe gávnnat maid dieđuid fága- ja diibmojuohkima birra.

Sámi joatkkaskuvllat

Norggas leat dál guokte sámi joatkkaskuvlla. Dát skuvllat fállet sámegieloahpahusa ja oahpahusa sámegillii. Dát skuvllat leat maid geatnegahtton čuovvut Sámelága giellanjuolggadusaid. Dat mearkkaša ahte ohppiin ja váhnemiin lea riekti gáibidit ahte buot gulahallan skuvllain (reivvet, diehtojuohkin, vahkkoplánat jna.) galgá leat sámegillii. Dát guoská maid go njálmmálaččat gulahallá skuvllain ja váhnenčoahkkimiin, váhnenságastallamiin jna.

Njuolggadusat, almmuhusat ja skovit maid skuvla atná galget gávdnot sihke sámegillii ja dárogillii. 

 Sámi joatkkaskuvla ja boazodoalloskuvla Guovdageainnus

Sámi joatkkaskuvla Kárášjogas

 

Loga eambbo Sámelága birra dáppe.

Priváhta skuvllat

Priváhta skuvllat galget čuovvut friddjaskuvlalágas. Friddjaskuvlalágas ii leat makkárge mearrádus mii geatnegahttá sin addit oahpahusa sámegielas dahje sámegillii, muhto priváhta skuvllat sáhttet dan dahkat jus háliidit. 

Friddjaskuvlaláhka

Oahpahusdepartemeanta lea 2014 golggotmánus álggahan barggu rievdadit friddjaskuvlalága. Dan oktavuođas lea Sámediggi sádden gulaskuddancealkámuša mas lea gáibidan ahte sámi mánáid vuoigatvuohta oažžut sámegiel oahpahusa maiddái priváhtaskuvllain nannejuvvo. Sámediggi lea maid gáibidan ahte maiddái friddjaskuvlalágas galgá čuožžut ahte priváhta skuvllat leat geatnegahtton oahpahit buot mánáide sámi álbmoga, sámi giela, kultuvrra ja servodateallima birra. Otne lea dát gáibádus dušše čállojuvvon oahpahuslágas. Sámediggi lea gáibidan beassat Oahpahusdepartemeanttain konsulteret dán ášši birra. Geassemánus 2015 raporterii Sámediggiráđđi Sámediggái ahte departemeanta ii leat miehtan dasa.

Fága- ja diibmojuohkin

Norgga skuvllain lea fága- ja diibmojuohkin mearriduvvon našunála dásis. Dat sihkkarasta ahte buot oahppit galget oažžut lihkka ollu oahpahusa buot fágain. Skuvllat sáhttet mearriduvvon vugiid mielde veahá rievdadit diibmologuid heivehan dihte oahpahusa báikkálaš diliide. Fága- ja diibmojuohkin lea mearriduvvon sihke vuođđoskuvlii ja joatkkaskuvlii.

Máhttolokten - Sámegiella oahppoplánaide lea ráhkaduvvon sierra fága ja diibmojuohkin.

Oahpahusdirektoráhta siidduin gávnnat fága- ja diibmojuohkima ja eambbo dieđuid dan birra.

Oahpahus sámiid birra


Buot vuođđoskuvllat ja joatkkaskuvllat Norggas leat oahpahuslága § 6-4 mielde geatnegahtton oahpahit mánáide sámi álbmoga, sámi giela, kultuvrra ja servodateallima birra.
 

Cavgil ustibii Čálit